MOVING WITH SPONDYLARTHROPATHY

Dr C. Hindryckx

Fysische Geneeskunde en Revalidatie

Kan fysiotherapie het ziektebeeld positief beïnvloeden?

Relatief aandeel in behandeling?

Welke signs & symptoms beïnvloedbaar?

Behandelingsmodaliteiten

o Meest toegepast actueel

o Nuttig?

o Voldoende?

Signs & Symptoms

1. Verstijving

2. Pijn

3. Algemene vermoeidheid

4. Fysieke fitheid ↓

5. Osteoporose

6. Subjectief welbevinden↓

5

Verstijving

• Ankylose SIG

• Syndesmofytose lumbaal … thoracaal ….

• Verstijving manubriosternaal / sternocostaal

Verstijving

Verstreken lordose lumbaal

Kyfoseren thoracaal

Blik niet meer horizontaal

Mobilisatie

Stretching

Houdingscorrectie

Voorbereidend tonus ↓ hydro/fysio

Pijn

Mechanisch Inflammatoir

Mobilisatie Anti-inflammatoire fysio

Stretching

Houdingscorrectie

Kapandji

• Mechanische belastbaarheid op axiaal skeletis evenredig met aantal krommingen

• 3 krommingen in normale wervelzuil

10 maal meer bestand tegen druk dan 0 krommingen

Vermoeidheid – fysieke conditie ↓

Reconditionering

Aerobe training

Uithouding

Osteoporose

Pathogenese : multifactoriaal

o Exogeen

o Genetisch

SA +

At risk osteoporose

o Chronische inflammatie

Osteoporose

• Voedingsadvies

• Lichaamsbeweging

– Lage intensiteit

– Repetitief

– Weight bearing

Subjectief welbevinden

o Vrijstelling endorfines bij fysieke training

o Relaxatie hydro / fysio

Buikspieren

Oppervlakkige ligging

• Rectus abdominis

• Obliquus internus abdominis

• Obliquus externus abdominis

• Transversus abdominis

Buikspieren

Diepe ligging

• Quadratus lumborum

• Iliopsoas

Rugspieren

Oppervlakkige ligging

• Latissimus dorsi

• Trapezius

Rugspieren

Diepe ligging

• Erector spinae

– Iliocostalis

– Longissimus

– spinalis

Rugspieren

Diepe ligging

• Multifidi

• Rotatores Lumborum

Buik – en rugspierenVorm en functie

• Spieren die beweging realiseren

• Posturale stabiliserende spieren

• Primair stabiliserende spieren

Spieren die bewegingrealiseren

• Grote bewegingen in WZ

• Werking vanop afstand op WZ

• Geen directe insertie op WZ

• Grote hefboomwerking

• Overspannen # gewrichten van de WZ

• Weinig stabiliserend

• vb. rectus abdominis

22

Posturale stabiliserendespieren

• Ondersteunende functie

• Rechtstaande houding, evenwicht

• Tegen zwaartekracht in

• Overspannen # gewrichten van de WZ

• Via uitgebreide aponeurosis

• Vedervorm

• Continue activiteit

• Uithouding

• vb. erector spinae

Primair stabiliserendespieren

• Diepe ligging

• Klein

• Directe insertie op WZ

• Monosegmentair

• Fijnregeling

• vb. multifidi / rot. lumborum

Verstijving

• Shöber index

• Vinger / grond afstand

• Thoraxexpansie

• Tragus tot muur afstand

Verstijving

Stretching

o PECTORALIS

o ABDOMINAALSPIEREN

o PSOAS

Verstijving

Tonificatie

o ERECTOR TRUNCI

o TRAPEZIUS/ LATISSIMUS DORSI

o HEUPEXTENSOREN

Verstijving

WEL : houding verbeteren

NIET : activiteit ziekte beïnvloeden

syndesmofytose tegengaan

Verstijving

Beïnvloeden van de weke delen

o Spieren

o Ligamenten

o Kapsels

Wervelzuil

Centrale staaf

Anterieure structuren

Posterieure structuren

Posterieure tonischer maken

Anterieure stretchen

Literatuurgegevens

1. Questionnaires

Artsen – Kinesitherapeuten

2. Reviews van klinische studies

Questionnaires

Subjectief

Alle : positieve invloed van oefentherapie

In vroege én gevorderde stadia

Positief economisch effect:

absenteïsme,artsenbezoek,NSAIM

Klinische studies

• Meten van spinale mobiliteit

• Registratie van (vas score)

– Verbeterde mobiliteit

– Vermindering van pijn

• Registratie van functieverbetering (basfi index)

Resultaten

• Op korte termijn : significant +

• Voorkeur in groep

• Significant + : “SPA therapy”

• Steeds lichte terugval na stoppen therapie

Literatuurgegevens

Kritiek:

o Vergelijkbare patientengroepen ?

o Inhoud oefenprogramma’s niet duidelijk

o Lang termijn effect niet gekend

Modaliteiten

1. Educatie

2. Individuele oefeningen thuis / kinesitherapeut

3. Oefeningen in groep

4. SPA / Wellness / Küren

5. sportbeoefening

Educatie

• Restricties, prognose AS

• ADL aanpassingen

• Vereniging, zelfhulpgroep

• RIZIV

Individuele oefeningen

• Thuis

– Na opstaan

– Herhalen !!

• Kinesitherapeut

– Geassisteerde stretching

– Controle correcte uitvoering

Oefeningen in groep

• Hydrotherapie

• Zaaloefeningen

• Sport

Voordeel:solidariteitsgevoel, controlefunctie

Sport

• Volleybal

• Zwemmen

• Wandelen

• Nordic walking

• Yoga

• Pilates

• Tai Chi

• (muurklimmen)

• Langlauf

SPA therapie

• Infrarood

• Sauna

• Jaccuzzi

• Massage

1. Beweeglijk maken van middenrug naar strekking

2. Stabiliteit verbeteren van middenrug

42

Beweeglijk maken van rug/nek en schoudergordel

43

Beweeglijk maken van schoudergordel

44

1. Beweeglijk maken van bekken/heup

2. Stabiliteit verbeteren van lage rug

45

Beweeglijk maken van middenrug en schoudergordel

46

Beweeglijk maken van middenrug en schoudergordel

47

Beweeglijk maken van middenrug en schoudergordel

48

Beweeglijk maken van middenrug

49

Beweeglijk maken van de rug

50

Beweeglijk maken van lage en middenrug

51

Beweeglijk maken van de rug

52

Beweeglijk maken van lage rug/heup

53

54

55

56

Kan fysiotherapie het ziektebeeld positief beïnvloeden?

Relatief aandeel in behandeling?

Welke signs & symptoms beïnvloedbaar?

Behandelingsmodaliteiten

o Meest toegepast actueel

o Nuttig?

o Voldoende?

Hiaten

o Educatie

o Groepsoefeningen

o Multidisciplinaire revalidatie

Psycholoog Ergotherapie Sociaal

VVB