MOTU PROPRIO VAN PAUS BENEDICTUS XVI WAARMEE HET JAAR VAN …€¦ · Uit geloof nam Maria het...
2
P Uit geloof hebben in de loop der eeuwen mannen en vrouwen van alle leeftijden, van wie de naam staat geschreven in het Boek van het leven (vgl. Apok. 7,9; 13,8) beleden hoe mooi het is om Christus te volgen, daar waar zij werden geroepen om getuigenis te geven van hun christen zijn: in het gezin, in het beroep, in het openbare leven, in het uitoefenen van hun charisma en het dienstwerk waartoe zij werden geroepen. Uit geloof leven ook wij: door het levendig erkennen van de Heer Jezus, tegenwoordig in ons bestaan en de geschiedenis. (14.) Het Jaar van het geloof zal ook een gunstige gelegenheid zijn om het getuigenis van de liefde te intensiveren. De heilige Paulus herinnert eraan: “Nu echter blijven geloof, hoop en liefde, de grote drie; maar de liefde is de grootste” (1 Kor. 13,13). In nog sterkere bewoordingen – die de christenen vanaf het begin een opdracht voorhouden – stelde de apostel Jacobus: “Broeders, wat baat het een mens te bewe- ren dat hij geloof heeft, als hij geen daden kan laten zien? Kan zo’n geloof hem soms redden? Stel dat een broeder of een zuster geen kleren heeft en niets om te eten, en iemand van u zou zeggen: ‘Geluk ermee! Houd u warm en eet maar goed’ en hij zou niets doen om in hun stoffelijke nood te voorzien – wat heeft dat voor zin? Zo is ook het geloof, op zichzelf genomen, zonder zich in daden te uiten, dood. Misschien zal iemand zeggen: ‘Gij hebt de daad en ik heb het geloof.’ Dan antwoord ik: ‘Bewijs me eerst dat ge geloof hebt, als ge geen daden kunt tonen, dan zal ik u uit mijn daden mijn geloof bewijzen’ ” (Jak. 2,14-18). Het geloof zonder de liefde draagt geen vrucht en de liefde zonder het geloof zou een gevoel zijn dat voortdurend ten prooi is aan de twijfel. Geloof en liefde vereisen elkaar en wel zo dat het een het ander mogelijk maakt zijn weg te gaan. Vele christenen wijden immers hun leven met liefde aan wie eenzaam is, aan de kant is geschoven of is uitgesloten, mensen naar wie men als eerste moet gaan om hen te onder- steunen omdat nu juist in hen zich het gelaat van Christus zelf weerspiegelt. Dankzij het geloof kunnen wij in hen die om onze liefde vragen, het gelaat van de verrezen Heer herken- nen. “Al wat gij gedaan hebt voor een dezer geringsten van mijn broeders, hebt gij voor Mij gedaan” (Mat. 25,4): deze woorden van Hem zijn een vermaning die men niet mag vergeten, en een voortdurende uitnodiging de liefde waarmee Hij voor ons zorgt, terug te geven. Het is het geloof dat het mogelijk maakt Christus te herkennen en het is zijn liefde zelf die ertoe drijft. Hem te hulp te komen, telkens als Hij onze naaste wordt op de weg van het leven. Laten wij, gesteund door het geloof, met hoop kijken naar onze in- zet in de wereld, in afwachting van “nieuwe hemelen en een nieuwe aarde, waar gerechtigheid zal wonen” (2 Petr. 3,13; vgl. Apok. 21,1). Gegeven te Rome, bij Sint Pieter, 11 oktober van het jaar 2011, het zevende jaar van mijn pontificaat. Benedictus XVI © Copyright 2011 - Libreria Editrice Vaticana / Secretariaat RK Kerk in Nederland Vertaling: drs. H.M.G. Kretzers Samenvatting: bisdom van Breda (1.) De “poort van het geloof” (vgl. Hand. 14,27), die in het leven van de gemeenschap met God binnenleidt en het binnengaan in zijn Kerk mogelijk maakt, staat altijd voor ons open. Het is mogelijk over die drempel te stappen, wanneer Gods Woord wordt verkondigd en het hart zich laat vormen door de genade die verandert. Door deze poort heen gaan brengt met zich mee dat men een weg opgaat die het hele leven duurt. […] (2.) Vanaf het begin van mijn ambt als opvolger van Petrus heb ik herinnerd aan de noodzaak de weg van het geloof opnieuw te ontdekken om steeds duidelijker de vreugde en het hernieuwd enthousiasme van de ontmoeting met Christus te belichten. […] Het gebeurt intussen niet zelden dat christenen zich meer bekom- meren om de maatschappelijke, culturele en politieke gevolgen van hun inzet en blijven denken dat het geloof een vanzelfsprekende zaak is van het gemeenschappelijk leven. Niet alleen is dit in werkelijkheid niet meer vanzelfsprekend, maar het wordt zelfs ontkend. […] (3.) […] Wij moeten weer de smaak te pakken krijgen om ons te voeden met Gods Woord, dat trouw door de Kerk wordt doorgegeven, en het Brood van het leven. Deze worden ons aangereikt als steun voor allen die zijn leerlingen zijn (vgl. Joh. 6,51). Het onderricht van Jezus weerklinkt immers ook in onze dagen met dezelfde kracht: “Werkt niet voor het voedsel dat vergaat, maar voor het voedsel dat blijft om eeuwig te leven” (Joh. 6,27). […] (4.) In het licht van dit alles heb ik besloten een Jaar van het geloof aan te kondigen. […] Mijn vereerde voor- ganger, de dienaar Gods Paulus VI, kondigde een dergelijk jaar ook aan in 1967 om de marteldood te geden- ken van de apostelen Petrus en Paulus bij het 19de eeuwfeest van hun getuigenis tot het uiterste toe. […] De viering werd afgesloten met de Geloofsbelijdenis van het volk van God om te laten zien hoezeer het nodig is dat de wezenlijke inhoud, die sinds eeuwen het erfgoed van alle gelovigen vormt, op een steeds nieuwe wijze wordt bevestigd, begrepen en verdiept, met het doel zo een coherent getuigenis af te leggen in historische omstandig- heden die anders zijn dan in het verleden. PORTA FIDEI MOTU PROPRIO VAN PAUS BENEDICTUS XVI WAARMEE HET JAAR VAN HET GELOOF WORDT AANGEKONDIGD (5.) […] Ik meen dat het samenvallen van het begin van het Jaar van het geloof met de vijftigste verjaardag van de opening van het Tweede Vaticaans Concilie een gunstige gelegenheid kan zijn om te begrijpen dat de documenten die als erfenis door de concilievaders zijn nagelaten, “noch hun waarde, noch hun glans verlie- zen”, zoals de zalige Johannes Paulus II zei. […] Ook ik wil met nadruk herhalen hetgeen ik weinige maanden na mijn verkiezing tot opvolger van Petrus met betrekking tot het Concilie heb gezegd: “Als wij het lezen en het, geleid door de juiste hermeneutiek, ons eigen maken, kan het een grote kracht zijn en dat steeds meer worden voor de steeds noodzakelijke vernieuwing van de Kerk.” (13.) Het zal in de loop van dit Jaar van doorslaggevend belang zijn opnieuw de geschiedenis van ons geloof door te nemen, waarin het onpeilbare mysterie van de vervlechting van heiligheid en zonde te zien is. Terwijl de heiligheid de aandacht vestigt op de grote bijdrage die mannen en vrouwen door het getuigenis van hun leven hebben geleverd aan de groei en de ontwikkeling van de gemeenschap, moet de zonde in ieder een oprecht en voortdurend werk van bekering teweegbrengen om de barmhartigheid te ervaren van de Vader, die allen tegemoet gaat. In deze tijd zullen wij de blik gericht houden op Jezus Christus, “de aanvoerder en voltooier van ons geloof” (Heb. 12,2): in Hem vindt al het zwoegen en al het verlangen van het menselijk hart zijn vervulling. De vreugde van de liefde, het antwoord op de tragiek van lijden en pijn, de kracht van de vergiffenis tegenover de geleden belediging en de overwinning van het leven tegenover de leegte van de dood, dit alles vindt zijn vervul- ling in het mysterie van zijn incarnatie, van zijn menswording, van zijn delen met ons in de menselijke zwak- heid om deze met de kracht van zijn verrijzenis te veranderen. In Hem, gestorven en verrezen voor ons heil, vinden de voorbeelden van geloof die deze tweeduizend jaar van onze heilsgeschiedenis hebben gekenmerkt, hun volle glans. Uit geloof nam Maria het woord van de engel aan en geloofde in de boodschap dat zij in de gehoorzaamheid van haar toewijding moeder zou worden van God (vgl. Luc. 1,38). Bij haar bezoek aan Elisabeth hief zij haar lofzang tot de Allerhoogste aan vanwege de wonderen die Hij verrichtte in degenen die zich aan Hem toever- trouwen (vgl. Luc. 1,46-55). Met vreugde en bezorgdheid bracht zij haar enige Zoon ter wereld, waarbij zij haar maagdelijkheid behield (vgl. Luc. 2,6-7). Vertrouwend op haar echtgenoot, Jozef, bracht zij Jezus naar Egypte om Hem te redden voor de vervolging van Herodes (vgl. Mat. 2,13-15). Met hetzelfde geloof volgde zij de Heer bij zijn prediking en bleef bij Hem tot op Golgota (vgl. Joh. 19,25-27). Met geloof smaakte Maria de vruchten van de verrijzenis van Jezus en, iedere herinnering in haar hart bewarend (vgl. Luc. 2,19.51), gaf zij deze door aan de Twaalf die met haar in het cenakel waren verenigd om de heilige Geest te ontvangen (vgl. Hand. 1,14; 2,1-4). Uit geloof lieten de apostelen alles achter om de Meester te volgen (vgl. Marc. 10,28). Zij geloofden in de woorden waarmee Hij het Rijk van God, tegenwoordig en verwezenlijkt in zijn persoon (vgl. Luc. 11,20), verkondigde. Zij leefden in gemeenschap met Jezus, die hen onderrichtte met zijn leer en hun daarbij een nieuwe leefregel naliet waaraan zij na zijn dood zouden worden herkend als zijn leerlingen (vgl. Joh. 13,34- 35). Uit geloof gingen zij over de hele wereld overeenkomstig de opdracht aan heel de schepping het evangelie te brengen (vgl. Marc. 16,15). En zonder enige vrees verkondigden zij aan allen de vreugde van de verrijzenis, waarvan zij de trouwe getuigen waren. Uit geloof vormden de leerlingen de eerste gemeenschap, die verzameld was rond het onderricht van de apos- telen, in gebed, in de viering van de eucharistie en daarbij alles wat zij hadden, gemeenschappelijk bezaten om in de noden van de broeders en zusters te voorzien (vgl. Hand. 2,42-47). Uit geloof gaven de martelaren hun leven om te getuigen van de waarheid van het evangelie dat hen had veranderd en in staat had gesteld te komen tot de grootste gave van de liefde: zij schonken vergiffenis aan hun vervolgers. Uit geloof hebben mannen en vrouwen hun leven aan Christus gewijd door alles achter te laten om in evange- lische eenvoud gehoorzaamheid, armoede en kuisheid te beleven, de concrete tekenen van de verwachting van de Heer, die niet talmt te komen. Uit geloof hebben zeer vele christenen actie ondernomen ten gunste van de gerechtigheid om het Woord van de Heer concreet te maken, die is gekomen om bevrijding uit de verdrukking en een jaar van genade voor allen aan te kondigen (vgl. Luc. 4,18-19).
Transcript of MOTU PROPRIO VAN PAUS BENEDICTUS XVI WAARMEE HET JAAR VAN …€¦ · Uit geloof nam Maria het...
PU
it geloof hebben in de loop der eeuwen m
annen en vrouwen van alle leeftijden, van w
ie de naam staat
geschreven in het Boek van het leven (vgl. A
pok. 7,9
; 13
,8) beleden hoe m
ooi het is om C
hristus te volgen, daar w
aar zij werden geroepen om
getuigenis te geven van hun christen zijn: in het gezin, in het beroep, in het openbare leven, in het uitoefenen van hun charism
a en het dienstwerk w
aartoe zij werden
geroepen.
Uit geloof leven ook w
ij: door het levendig erkennen van de Heer Jezus, tegenw
oordig in ons bestaan en de geschiedenis.
(14
.) Het Jaar van het geloof zal ook een gunstige gelegenheid zijn om
het getuigenis van de liefde te intensiveren. D
e heilige Paulus herinnert eraan: “Nu echter blijven geloof, hoop en liefde, de grote drie;
maar de liefde is de grootste” (1
Kor. 1
3,1
3). In nog sterkere bew
oordingen – die de christenen vanaf het begin een opdracht voorhouden – stelde de apostel Jacobus: “B
roeders, wat baat het een m
ens te bewe-
ren dat hij geloof heeft, als hij geen daden kan laten zien? Kan zo’n geloof hem
soms redden? Stel dat een
broeder of een zuster geen kleren heeft en niets om te eten, en iem
and van u zou zeggen: ‘Geluk erm
ee! H
oud u warm
en eet maar goed’ en hij zou niets doen om
in hun stoffelijke nood te voorzien – wat heeft
dat voor zin? Zo is ook het geloof, op zichzelf genomen, zonder zich in daden te uiten, dood. M
isschien zal iem
and zeggen: ‘Gij hebt de daad en ik heb het geloof.’ D
an antwoord ik: ‘B
ewijs m
e eerst dat ge geloof hebt, als ge geen daden kunt tonen, dan zal ik u uit m
ijn daden mijn geloof bew
ijzen’ ” (Jak. 2,1
4-1
8).
Het geloof zonder de liefde draagt geen vrucht en de liefde zonder het geloof zou een gevoel zijn dat
voortdurend ten prooi is aan de twijfel. G
eloof en liefde vereisen elkaar en wel zo dat het een het ander
mogelijk m
aakt zijn weg te gaan. Vele christenen w
ijden imm
ers hun leven met liefde aan w
ie eenzaam is,
aan de kant is geschoven of is uitgesloten, mensen naar w
ie men als eerste m
oet gaan om hen te onder-
steunen omdat nu juist in hen zich het gelaat van C
hristus zelf weerspiegelt.
Dankzij het geloof kunnen w
ij in hen die om onze liefde vragen, het gelaat van de verrezen H
eer herken-nen. “A
l wat gij gedaan hebt voor een dezer geringsten van m
ijn broeders, hebt gij voor Mij gedaan”
(Mat. 2
5,4
): deze woorden van H
em zijn een verm
aning die men niet m
ag vergeten, en een voortdurende uitnodiging de liefde w
aarmee H
ij voor ons zorgt, terug te geven. Het is het geloof dat het m
ogelijk maakt
Christus te herkennen en het is zijn liefde zelf die ertoe drijft. H
em te hulp te kom
en, telkens als Hij onze
naaste wordt op de w
eg van het leven. Laten wij, gesteund door het geloof, m
et hoop kijken naar onze in-zet in de w
ereld, in afwachting van “nieuw
e hemelen en een nieuw
e aarde, waar gerechtigheid zal w
onen” (2
Petr. 3,1
3; vgl. A
pok. 21
,1).
Gegeven te R
ome, bij Sint Pieter, 1
1 oktober van het jaar 2
01
1, het zevende jaar van m
ijn pontifi caat.
Benedictus XV
I
© C
opyright 20
11
- Libreria Editrice Vaticana / Secretariaat RK
Kerk in N
ederlandVertaling: drs. H
.M.G
. Kretzers
Samenvatting: bisdom
van Breda
(1.)
De
“poo
rt v
an h
et g
eloo
f” (
vgl.
Han
d. 1
4,2
7),
die
in h
et le
ven
van
de g
emee
nsch
ap m
et G
od b
inne
nlei
dt
en h
et b
inne
ngaa
n in
zijn
Ker
k m
ogel
ijk m
aakt
, st
aat
altij
d vo
or o
ns o
pen.
Het
is m
ogel
ijk o
ver
die
drem
pel t
e st
appe
n, w
anne
er G
ods
Woo
rd w
ordt
ver
kond
igd
en h
et h
art
zich
laat
vor
men
doo
r de
gen
ade
die
vera
nder
t.
Doo
r de
ze p
oort
hee
n ga
an b
reng
t m
et z
ich
mee
dat
men
een
weg
opg
aat
die
het
hele
leve
n du
urt.
[…
]
(2.)
Van
af h
et b
egin
van
mijn
am
bt a
ls o
pvol
ger
van
Petr
us h
eb ik
her
inne
rd a
an d
e no
odza
ak d
e w
eg v
an
het
gelo
of o
pnie
uw t
e on
tdek
ken
om s
teed
s du
idel
ijker
de
vreu
gde
en h
et h
erni
euw
d en
thou
sias
me
van
de
ontm
oetin
g m
et C
hris
tus
te b
elic
hten
. […
] H
et g
ebeu
rt in
tuss
en n
iet
zeld
en d
at c
hris
tene
n zi
ch m
eer
beko
m-
mer
en o
m d
e m
aats
chap
pelij
ke, cu
lture
le e
n po
litie
ke g
evol
gen
van
hun
inze
t en
blij
ven
denk
en d
at h
et g
eloo
f ee
n va
nzel
fspr
eken
de z
aak
is v
an h
et g
emee
nsch
appe
lijk
leve
n. N
iet
alle
en is
dit
in w
erke
lijkh
eid
niet
mee
r va
nzel
fspr
eken
d, m
aar
het
wor
dt z
elfs
ont
kend
. […
]
(3.)
[…
] W
ij m
oete
n w
eer
de sm
aak
te p
akke
n kr
ijgen
om
ons
te
voed
en m
et G
ods
Woo
rd,
dat
trou
w d
oor
de
Ker
k w
ordt
doo
rgeg
even
, en
het
Bro
od v
an h
et le
ven.
Dez
e w
orde
n on
s aa
nger
eikt
als
ste
un v
oor
alle
n di
e zi
jn
leer
linge
n zi
jn (
vgl.
Joh.
6,5
1).
Het
ond
erric
ht v
an J
ezus
wee
rklin
kt im
mer
s oo
k in
onz
e da
gen
met
dez
elfd
e kr
acht
: “W
erkt
nie
t vo
or h
et v
oeds
el d
at v
erga
at,
maa
r vo
or h
et v
oeds
el d
at b
lijft o
m e
euw
ig t
e le
ven”
(Jo
h.
6,2
7).
[…
]
(4.)
In h
et li
cht
van
dit
alle
s he
b ik
bes
lote
n ee
n Ja
ar v
an h
et g
eloo
f aan
te
kond
igen
. […
] M
ijn v
eree
rde
voor
-ga
nger
, de
die
naar
God
s Pa
ulus
VI,
kond
igde
een
der
gelij
k ja
ar o
ok a
an in
1967 o
m d
e m
arte
ldoo
d te
ged
en-
ken
van
de a
post
elen
Pet
rus
en P
aulu
s bi
j het
19de
eeu
wfe
est
van
hun
getu
igen
is t
ot h
et u
iters
te t
oe.
[…]
De
vier
ing
wer
d af
gesl
oten
met
de
Gel
oofs
belij
deni
s va
n he
t vo
lk v
an G
od o
m t
e la
ten
zien
hoe
zeer
het
nod
ig is
dat
de
wez
enlij
ke in
houd
, di
e si
nds
eeuw
en h
et e
rfgo
ed v
an a
lle g
elov
igen
vor
mt,
op
een
stee
ds n
ieuw
e w
ijze
wor
dt
beve
stig
d, b
egre
pen
en v
erdi
ept,
met
het
doe
l zo
een
cohe
rent
get
uige
nis
af t
e le
ggen
in h
isto
risch
e om
stan
dig-
hede
n di
e an
ders
zijn
dan
in h
et v
erle
den.
PORTA
FID
EIM
OTU
PRO
PRIO
VA
N P
AU
S BEN
EDIC
TUS
XV
I W
AA
RM
EE
HET
JA
AR V
AN
HET
GEL
OO
F W
ORD
T A
AN
GEK
ON
DIG
D
(5.)
[…
] Ik
mee
n da
t he
t sa
men
valle
n va
n he
t be
gin
van
het
Jaar
van
het
gel
oof m
et d
e vi
jftig
ste
verja
arda
g va
n de
ope
ning
van
het
Tw
eede
Vat
icaa
ns C
onci
lie e
en g
unst
ige
gele
genh
eid
kan
zijn
om
te
begr
ijpen
dat
de
docu
men
ten
die
als
erfe
nis
door
de
conc
iliev
ader
s zi
jn n
agel
aten
, “n
och
hun
waa
rde,
noc
h hu
n gl
ans
verli
e-ze
n”, zo
als
de z
alig
e Jo
hann
es P
aulu
s II
zei.
[…]
Ook
ik w
il m
et n
adru
k he
rhal
en h
etge
en ik
wei
nige
maa
nden
na
mijn
ver
kiez
ing
tot
opvo
lger
van
Pet
rus
met
bet
rekk
ing
tot
het
Con
cilie
heb
gez
egd:
“A
ls w
ij he
t le
zen
en h
et,
gele
id d
oor
de ju
iste
her
men
eutie
k, o
ns e
igen
mak
en, ka
n he
t ee
n gr
ote
krac
ht z
ijn e
n da
t st
eeds
mee
r w
orde
n vo
or d
e st
eeds
noo
dzak
elijk
e ve
rnie
uwin
g va
n de
Ker
k.”
(13.)
Het
zal
in d
e lo
op v
an d
it Ja
ar v
an d
oors
lagg
even
d be
lang
zijn
opn
ieuw
de
gesc
hied
enis
van
ons
gel
oof
door
te
nem
en, w
aarin
het
onp
eilb
are
mys
terie
van
de
verv
lech
ting
van
heili
ghei
d en
zon
de t
e zi
en is
. Te
rwijl
de
hei
lighe
id d
e aa
ndac
ht v
estig
t op
de
grot
e bi
jdra
ge d
ie m
anne
n en
vro
uwen
doo
r he
t ge
tuig
enis
van
hun
le
ven
hebb
en g
elev
erd
aan
de g
roei
en
de o
ntw
ikke
ling
van
de g
emee
nsch
ap, m
oet
de z
onde
in ie
der
een
opre
cht
en v
oort
dure
nd w
erk
van
beke
ring
tew
eegb
reng
en o
m d
e ba
rmha
rtig
heid
te
erva
ren
van
de V
ader
, di
e al
len
tege
moe
t ga
at.
In d
eze
tijd
zulle
n w
ij de
blik
ger
icht
hou
den
op J
ezus
Chr
istu
s, “
de a
anvo
erde
r en
vol
tooi
er v
an o
ns g
eloo
f”
(Heb
. 1
2,2
): in
Hem
vin
dt a
l het
zw
oege
n en
al h
et v
erla
ngen
van
het
men
selij
k ha
rt z
ijn v
ervu
lling
. D
e vr
eugd
e va
n de
lief
de, he
t an
twoo
rd o
p de
tra
giek
van
lijd
en e
n pi
jn, de
kra
cht
van
de v
ergi
ffeni
s te
geno
ver
de
gele
den
bele
digi
ng e
n de
ove
rwin
ning
van
het
leve
n te
geno
ver
de le
egte
van
de
dood
, di
t al
les
vind
t zi
jn v
ervu
l-lin
g in
het
mys
terie
van
zijn
inca
rnat
ie, va
n zi
jn m
ensw
ordi
ng, va
n zi
jn d
elen
met
ons
in d
e m
ense
lijke
zw
ak-
heid
om
dez
e m
et d
e kr
acht
van
zijn
ver
rijze
nis
te v
eran
dere
n. In
Hem
, ge
stor
ven
en v
erre
zen
voor
ons
hei
l, vi
nden
de
voor
beel
den
van
gelo
of d
ie d
eze
twee
duiz
end
jaar
van
onz
e he
ilsge
schi
eden
is h
ebbe
n ge
kenm
erkt
, hu
n vo
lle g
lans
.
Uit
gelo
of n
am M
aria
het
woo
rd v
an d
e en
gel a
an e
n ge
loof
de in
de
bood
scha
p da
t zi
j in
de g
ehoo
rzaa
mhe
id
van
haar
toe
wijd
ing
moe
der
zou
wor
den
van
God
(vg
l. Lu
c. 1
,38
). B
ij ha
ar b
ezoe
k aa
n El
isab
eth
hief
zij
haar
lo
fzan
g to
t de
Alle
rhoo
gste
aan
van
weg
e de
won
dere
n di
e H
ij ve
rric
htte
in d
egen
en d
ie z
ich
aan
Hem
toe
ver-
trou
wen
(vg
l. Lu
c. 1
,46
-55
). M
et v
reug
de e
n be
zorg
dhei
d br
acht
zij
haar
eni
ge Z
oon
ter
wer
eld,
waa
rbij
zij
haar
maa
gdel
ijkhe
id b
ehie
ld (
vgl.
Luc.
2,6
-7).
Ver
trou
wen
d op
haa
r ec
htge
noot
, Jo
zef,
brac
ht z
ij Je
zus
naar
Eg
ypte
om
Hem
te
redd
en v
oor
de v
ervo
lgin
g va
n H
erod
es (
vgl.
Mat
. 2
,13
-15
). M
et h
etze
lfde
gelo
of v
olgd
e zi
j de
Hee
r bi
j zijn
pre
diki
ng e
n bl
eef b
ij H
em t
ot o
p G
olgo
ta (
vgl.
Joh.
19
,25
-27
). M
et g
eloo
f sm
aakt
e M
aria
de
vruc
hten
van
de
verr
ijzen
is v
an J
ezus
en,
iede
re h
erin
nerin
g in
haa
r ha
rt b
ewar
end
(vgl
. Lu
c. 2
,19.5
1),
gaf
zij
deze
doo
r aa
n de
Tw
aalf
die
met
haa
r in
het
cen
akel
war
en v
eren
igd
om d
e he
ilige
Gee
st t
e on
tvan
gen
(vgl
. H
and.
1,1
4;
2,1
-4).
Uit
gelo
of li
eten
de
apos
tele
n al
les
acht
er o
m d
e M
eest
er t
e vo
lgen
(vg
l. M
arc.
10
,28
). Z
ij ge
loof
den
in d
e w
oord
en w
aarm
ee H
ij he
t R
ijk v
an G
od, te
genw
oord
ig e
n ve
rwez
enlij
kt in
zijn
per
soon
(vg
l. Lu
c. 1
1,2
0),
ve
rkon
digd
e. Z
ij le
efde
n in
gem
eens
chap
met
Jez
us, di
e he
n on
derr
icht
te m
et z
ijn le
er e
n hu
n da
arbi
j een
ni
euw
e le
efre
gel n
alie
t w
aara
an z
ij na
zijn
doo
d zo
uden
wor
den
herk
end
als
zijn
leer
linge
n (v
gl. Jo
h. 1
3,3
4-
35
). U
it ge
loof
gin
gen
zij o
ver
de h
ele
wer
eld
over
eenk
omst
ig d
e op
drac
ht a
an h
eel d
e sc
hepp
ing
het
evan
gelie
te
bre
ngen
(vg
l. M
arc.
16
,15
). E
n zo
nder
eni
ge v
rees
ver
kond
igde
n zi
j aan
alle
n de
vre
ugde
van
de
verr
ijzen
is,
waa
rvan
zij
de t
rouw
e ge
tuig
en w
aren
.
Uit
gelo
of v
orm
den
de le
erlin
gen
de e
erst
e ge
mee
nsch
ap, di
e ve
rzam
eld
was
ron
d he
t on
derr
icht
van
de
apos
-te
len,
in g
ebed
, in
de
vier
ing
van
de e
ucha
ristie
en
daar
bij a
lles
wat
zij
hadd
en, ge
mee
nsch
appe
lijk
beza
ten
om
in d
e no
den
van
de b
roed
ers
en z
uste
rs t
e vo
orzi
en (
vgl.
Han
d. 2
,42
-47
).
Uit
gelo
of g
aven
de
mar
tela
ren
hun
leve
n om
te
getu
igen
van
de
waa
rhei
d va
n he
t ev
ange
lie d
at h
en h
ad
vera
nder
d en
in s
taat
had
ges
teld
te
kom
en t
ot d
e gr
oots
te g
ave
van
de li
efde
: zi
j sch
onke
n ve
rgiff
enis
aan
hun
ve
rvol
gers
.
Uit
gelo
of h
ebbe
n m
anne
n en
vro
uwen
hun
leve
n aa
n C
hris
tus
gew
ijd d
oor
alle
s ac
hter
te
late
n om
in e
vang
e-lis
che
eenv
oud
geho
orza
amhe
id, ar
moe
de e
n ku
ishe
id t
e be
leve
n, d
e co
ncre
te t
eken
en v
an d
e ve
rwac
htin
g va
n de
Hee
r, di
e ni
et t
alm
t te
kom
en. U
it ge
loof
heb
ben
zeer
vel
e ch
riste
nen
actie
ond
erno
men
ten
gun
ste
van
de
gere
chtig
heid
om
het
Woo
rd v
an d
e H
eer
conc
reet
te
mak
en, di
e is
gek
omen
om
bev
rijdi
ng u
it de
ver
druk
king
en
een
jaar
van
gen
ade
voor
alle
n aa
n te
kon
dige
n (v
gl. Lu
c. 4
,18
-19
).
038-155 AFF_A1_tijdslijn.indd 1 29-05-12 13:46
199211 oktoberPublicatie van de Katechismus van deKatholieke Kerk.
195925 januariAankondiging van een concilie in het Vaticaan door paus Johannes XXIII in de basiliek van Sint Paulus buiten de Muren te Rome.
196414 september - 21 november Derde zittingsperiode van het TweedeVaticaans Concilie.
21 november Dogmatische constitutie ‘Lumen gentium’ over de Kerk.Decreet over de katholieke deelname aan de oecumene ‘Unitatis redintegratio’.Decreet over de oosterse katholieke Kerken‘Orientalium Ecclesiarum’.
196926 maartUitgave van het nieuwe altaarmissaal en onder meer de driejarige lezingencyclus.
038-155 AFF_A1_tijdslijn.indd 2 29-05-12 13:46
