Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

35

description

In deze sessie worden basisbegrippen van het publiceren van digitale erfgoedcollecties verklaard aan de hand van de CEST-richtlijn publiceren.

Transcript of Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

Page 1: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden
Page 2: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

CEST RICHTLIJNENTOEGANG

Bert Lemmens | PACKED

Page 3: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

CEST RICHTLIJNEN TOEGANG?

online publicatie↗ ↔ online hergebruik↗

‘human readable’ ↔ ‘machine readable’

Page 4: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

PUBLICEREN OP EEN WEBSITE?

1. Identificatie 2. Rechten 3. Leesbaarheid 4. Vindbaarheid

Page 5: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

PUBLICEREN OP EEN WEBSITE?

1. Identificatie > persistente URI’s2. Rechten > right statement/credit line3. Leesbaarheid > browsers4. Vindbaarheid > indexeren

Page 6: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

IDENTIFICATIE

• “Hoe leg ik een link naar object?”

• “Werkt de link nog?”(binnen 1/5/10 jaar)

Page 7: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

IDENTIFICATIE

• ‘Ondubbelzinnige’ webadressen

• Eenvoudige webadressen

• Onveranderlijke webadressen

Page 8: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

IDENTIFICATIE: MINIMUM↗

• Local ID

• Eigen domeinnaam

• HTTP redirect

Page 9: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

IDENTIFICATIE: PERSISTENTE URI’S ↗

http://

[domeinnaam]/

[type object]/(fac.)

[type document]/(fac.)

[identificatienummer]

Page 10: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

IDENTIFICATIE: PERSISTENTE URI’S

http://

[domeinnaam]/

[type object]/(fac.)

[type document]/(fac.)

[identificatienummer]

domein

object

document

local id

Page 11: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

IDENTIFICATIE: PERSISTENTE URI’S

http://

collectie.hetpackedmuseum.be/

videorecorder/(fac.)

collectiedata/(fac.)

B-352

domein

object

document

local id

Page 12: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

IDENTIFICATIE: PERSISTENTE URI’S

http://

www.muzee.be/collection/

data/(fac.)

B000056

domein

document

local id

Page 13: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

IDENTIFICATIE: PERSISTENTE URI’S

http://

www.muzee.be/collection/

representation/(fac.)

B000056

domein

document

local id

Page 14: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

IDENTIFICATIE: PERSISTENTE URI’S

http://

www.erfgoedinzicht.be/muzee

B000056

domein

instelling

local id

externepartner

Page 15: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

IDENTIFICATIE: PERSISTENTE URI’S

http://www.handle.net/231907/

880021

domein

instelling

local id

externepartner

Page 16: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

RECHTEN

• “Mag dit online staan?”

• “Mag ik de inhoud voor iets anders gebruiken?”

Page 17: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

RECHTEN: MINIMUM (RIJKS↗| MET↗| MUZEE↗)

• Werk ≠ Beschrijving ≠ Representatie

• Credit line: Welke rechten? Van wie?

Page 18: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

RECHTEN: TOOLS

• Creative Commons ↗

• Europeana Rights Reserved ↗

• Modellicenties Open Data ↗

• CEST Handleiding Rechten Klaren ↗

Page 19: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

LEESBAARHEID

• “Kan ik het openen in mijn browser?”

• “Moet ik niet te lang wachten?”

Page 20: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

LEESBAARHEID: MINIMUM

• Valide HTML/CSS

• Geen Flash

• Gangbare beeldformaten

• WCAG/Anysurfer↗

Page 21: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

LEESBAARHEID: TOOLS

• Testen op # browsers

• W3C web validator ↗

Page 22: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

VINDBAARHEID

• “Vind ik het op Google?”

Page 23: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

VINDBAARHEID: MINIMUM

• Correct gebruik HTML layout tags

• Identificatiegegevens in de header (Dublin Core)↗

Page 24: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

VINDBAARHEID: TOOLS

• W3C web validator

• Google statistics

Page 25: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

4 PRINCIPES LINKED DATA↗ (T. BERNERS-LEE)

• Publiceer op het web (HTTP)

• Met gestructureerde data

• In open formaten

• Identificeer met URI’s

Page 26: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

PUBLICEREN OP EEN WEBSITE?

1. Identificatie 2. Rechten 3. Leesbaarheid 4. Vindbaarheid

Page 27: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

BESCHIKBAAR STELLEN VOOR HERGEBRUIK?

1. Identificatie 2. Rechten 3. Leesbaarheid > Uitwisselbaarheid4. Vindbaarheid > Bereikbaarheid

Page 28: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

BESCHIKBAAR STELLEN VOOR HERGEBRUIK?

1. Identificatie 2. Rechten 3. Uitwisselbaarheid > codering4. Bereikbaarheid > API’s

Page 29: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

UITWISSELBAARHEID

• “Kan een andere computer de data ‘begrijpen’?”

• “Is de data rijk genoeg?”

Page 30: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

UITWISSELBAARHEID: MINIMUM

• UTF-8• Gestructureerd tekstformaat• XML; JSON (records)• RDF (linked data)

Page 31: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

BEREIKBAARHEID

• “Beschikt iedereen over de meest actuele data?”

• “Is de data technisch makkelijk toegankelijk?”

Page 32: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

BEREIKBAARHEID: MINIMUM

• Webpagina ↗

• Metadata↗ • Wat ?• Formaat ?• Voorwaarden ?• Contact?

Page 34: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden

VRAGEN?

[email protected]@packed.bewww.packed.be

www.projectcest.bewww.scoremodel.org

Page 35: Module 5 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Verspreiden