MIRT Bijlagenrapport Ravenstein Lith definitief

Bijlagenrapport MIRT ONDERZOEKSRAPPORT RAVENSTEIN-LITH

2

Auteurs: Jan Hulshof, Joop de Bijl, Eugene Heeremans, Tim Smit, Fer Kalis (waterschap Aa en Maas), Mark van t Hof, Frank Geenen, Sander Magielsen (gemeente Oss), Hans van Engen (provincie Noord-Brabant), Petra van den Brand, Geert de Vries, Flore Bijker (Infram)

Ontwerpteam: Geert de Vries, Flore Bijker, (Infram) Goswin van Staveren, (LievenseCSO) Bart Peters (bureau Drift)

Klankbord: Hans van Engen (provincie Noord-Brabant), Jan de Haan (provincie Gelderland)

Versie: definitief 2.0datum: 7 september 2016

Fotoverantwoording: eigen fotos tenzij anders vermeld

Gebruik van fotos toegestaan onder vermelding van Infram.

Colofon

3

Definitief 2.0 7 september 2016

MIRT ONDERZOEKSRAPPORT RAVENSTEIN-LITH

Bijlagenrapport

Het bijlagenrapport bestaat uit achtergrondinformatie, onderzoeken en voorstellen voor maatregelen die opgesteld zijn tussen januari en mei 2016.

5

INH

OU

DSO

PGAV

E Bijlage 1. Brief minister rivierverruimende maatregelenBijlage 2. Intentieovereenkomst MIRT-onderzoek Bijlage 3. Overzicht werkplaatsen en besproken onderwerpenBijlage 4. Posters inventarisatie waarden en ambitiesBijlage 5. Onderzochte maatregelen binnen de vier lagen van het gebiedsbeeld Bijlage 6. Overzicht van de rivier(verruimende) maatregelen in relatie tot VKSBijlage 7. Achtergronden maptable sessies Bijlage 8. Overzicht overstromingsfrequenties Ravenstein-Lith Bijlage 9. Geraadpleegde literatuur en bronnen

61217

1829

64

6976

81

6

BIJLAGE 1. BRIEF MINISTER RIVIER-VERRUIMENDE MAATREGELEN

7

SDM_1d

12

BIJLAGE 2. INTENTIE-OVEREENKOMST MIRT-ONDERZOEK

17

BIJLAGE 3. OVERZICHT WERKPLAATSEN EN BESPROKEN ONDERWERPEN

24-11-2015 Werkplaats Plan van Aanpak Waterschapshuis, Den Bosch Plan van aanpak en intentieverklaring

21-01-2016 Werkplaats Factfinding Het Flexhuis, Oss Posters inventarisatie en ambities

18-02-2016 Werkplaats oplossingsrichtingen Acropolis, Megen Oplossingsrichtingen binnen het gebiedsbeeld

05-04-2016 Werkplaats Kansrijkheid oplossingsrichtingen Acropolis, Megen Maatregelen binnen het gebiedsbeeld

10-05-2016 Werkplaats Waar naar toe Waterschapshuis, Den Bosch Bespreken concept MIRT-onderzoeksrarpport en aanbevelingen en conclusies

20-06-2016 Werkplaats Kosten, conclusies en aanbevelingen Waterschapshuis, Den Bosch Kosten en regionaal bod

18

BIJLAGE 4. POSTERS INVENTARISATIE WAAR-DEN EN AMBITIESDeze posters zijn gepresenteerd op de eerste werkplaats op 21 januari. Op deze werkplaats zijn de verschil-lende themas aangevuld en aangescherpt. Dit is vervolgens vastgelegd op de navolgende posters.De posters zijn als volgt opgebouwd: inventarisatie aanwezige waarden, ontwikkelingen en ambities. Elke thema is afgesloten met zogenaamde organiserende principes. Deze organiserende principes zijn als ruim-telijke aangrijpingspunten gebruikt om het gebiedsbeeld op te stellen.

Op de werkplaats waren afgevaardigden van alle deelnemende partijen aanwezig.

Inve

ntar

isatie

waa

rden

Versie: 21-01-2016

PRINCIPES EN UITGANGSPUNTEN

Kernboodschap: Water, weerden en waarden: een samenwerking die de waterveiligheid, economische vita-liteit en aantrekkelijkheid van het gebied rond de bedijkte Maas van Ravenstein tot Lith ver-groot

- waterveiligheid in het achterland vraagt op korte termijn maatregelen voor de zuidzijde van de Maas op het traject Ravenstein-Lith - rivierverruiming (weerden) kan deel van de mogelijke maatregelen uitmaken naast dijkver-sterking; we onderzoeken welke bijdrage rivierverruiming aan noord- en zuidzijde kan leveren en welke kansen dit biedt voor het gebied - waarden van het gebied vormen de basis om tot gerichte uitwerking te komen: we kijken naar de gebiedskarakteristieken, kwaliteiten en ambities in het gebied om daar met oplos-singsrichtingen op in te kunnen spelen.

Voorkeursstrategie DPR: Hoofdkeuze: uiterwaardenverlaging & dijkophoging van 30 cm (excl kwetsbare trajecten)Aanvullende keuzen: uiterwaardenvergraving Ravenstein, nevengeul Gouden HamGrote ingrepen: niet in ons gebied (retentiegebieden en zomerbedverbreding)

Hoofdkeuzen2. Weerdvergravingen traject 7 uit IVM studie Uiterwaardproject 27-3. Weerdverlagingen pakket 1 Uiterwaardproject27-2. Weerdverlagingen pakket 1 Uiterwaardproject55. Integrale dijkverhoging met 30 cm Dijkverhoging/versterking

Aanvullende keuzen 12. Nevengeul Gouden Ham Nevengeul/ Hoogwatergeul 54. Knooppunt en Uiterwaarden Ravenstein Uiterwaardenproject

Leidende principes voor maatregelen voorkeursstrategie: - rivierverruiming waar het kan, dijkversterking waar het moet - invulling geven aan de gebiedsvisie- benut meekoppelmogelijkheden, gebiedsontwikkelingen en potenties zodat meerwaarde wordt bereikt en doorontwikkeling in de toekomst mogelijk is - zoek naar maatregelen die gecombineerd kunnen worden in uitvoering- zorg voor draagvlak- zoek evenwicht tussen invulling van bovenstaande principes en kostenoptimaliteit

Maatregelen geinventariseerd na vaststelling Voorkeursstrategie:

Factsheet Koploperproject Waterfront Ravenstein C

ON

CEPT

21 juli 2015 2(8)

19

Inve

ntar

isatie

waa

rden

Versie: 21-01-2016

PRINCIPES EN UITGANGSPUNTEN

Kernboodschap: Water, weerden en waarden: een samenwerking die de waterveiligheid, economische vita-liteit en aantrekkelijkheid van het gebied rond de bedijkte Maas van Ravenstein tot Lith ver-groot

- waterveiligheid in het achterland vraagt op korte termijn maatregelen voor de zuidzijde van de Maas op het traject Ravenstein-Lith - rivierverruiming (weerden) kan deel van de mogelijke maatregelen uitmaken naast dijkver-sterking; we onderzoeken welke bijdrage rivierverruiming aan noord- en zuidzijde kan leveren en welke kansen dit biedt voor het gebied - waarden van het gebied vormen de basis om tot gerichte uitwerking te komen: we kijken naar de gebiedskarakteristieken, kwaliteiten en ambities in het gebied om daar met oplos-singsrichtingen op in te kunnen spelen.

Voorkeursstrategie DPR: Hoofdkeuze: uiterwaardenverlaging & dijkophoging van 30 cm (excl kwetsbare trajecten)Aanvullende keuzen: uiterwaardenvergraving Ravenstein, nevengeul Gouden HamGrote ingrepen: niet in ons gebied (retentiegebieden en zomerbedverbreding)

Hoofdkeuzen2. Weerdvergravingen traject 7 uit IVM studie Uiterwaardproject 27-3. Weerdverlagingen pakket 1 Uiterwaardproject27-2. Weerdverlagingen pakket 1 Uiterwaardproject55. Integrale dijkverhoging met 30 cm Dijkverhoging/versterking

Aanvullende keuzen 12. Nevengeul Gouden Ham Nevengeul/ Hoogwatergeul 54. Knooppunt en Uiterwaarden Ravenstein Uiterwaardenproject

Leidende principes voor maatregelen voorkeursstrategie: - rivierverruiming waar het kan, dijkversterking waar het moet - invulling geven aan de gebiedsvisie- benut meekoppelmogelijkheden, gebiedsontwikkelingen en potenties zodat meerwaarde wordt bereikt en doorontwikkeling in de toekomst mogelijk is - zoek naar maatregelen die gecombineerd kunnen worden in uitvoering- zorg voor draagvlak- zoek evenwicht tussen invulling van bovenstaande principes en kostenoptimaliteit

Maatregelen geinventariseerd na vaststelling Voorkeursstrategie:

Factsheet Koploperproject Waterfront Ravenstein C

ON

CEPT

21 juli 2015 2(8)

Uit de VKS, bijlage 2 Kaartenatlas

27-1

27-2

27-2

27-2

27-3

27-4

27-4

27-527-5

19

19

19

19

1919

19

55

55

55

55

2

2

2

2

2

2

2

10

45

53

58

26

7

5

54

17

12197

196

195

194

193

192

191 190

198

199

200

201202

203

204

205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217

218

219220

221222

223

224

225226

227228

229

230

231

232

233

234

235

236

237238239

240

241

242

243244245

246247

189

188

187

186185

184

183

182

181

180

179

178177

176

175

174

173172

171

170169

168167

166

165

retentie

maatregelen rivierverruiming

dijkverlegging

uiterwaardvergraving

zomerbedverbreding

nevengeul/ hoogwatergeul

maatregelen in de concept voorkeurstrategie2

integrale dijkverhoging 30cm

kwetsbare locaties (geen dijkverhoging)

extra dijkverhoging

maatregelen dijken

Voorlopig maatregelenpakket voorkeurstrategie bedijkte Maas Noord-Brabant en Gelderland

Legenda

Voorkeurstrategie

1. Hoofdkeuze

2. Grote ingrepen

3. Aanvullende keuzen

- buitendijkse rivierverruimende maatregelen- 30 cm dijkophoging

- twee retentiegebieden- een dijkverlegging- lokale extra dijkophoging

- op drie locaties

2.

4.

8.

6.

1.

3.

7.

5.

197

196

195

194

193

192

191 190

198

199

200

201202

203

204

205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217

218

219220

221222

223

224

225226

227228

229

230

231

232

233

234

235

236

237238239

240

241

242

243244245

246247

189

188

187

186185

184

183

182

181

180

179

178177

176

175

174

173172

171

170169

168167

166

165

27-1

27-2

27-2

27-2

27-3

27-4

27-4

27-527-5

27-6

27-6

19

19

19

19

1919

19

55

55

55

55

2

2

2

2

56

2

2

2

10

45

53

58

26

7

5`

54

17

57

12

52

4

41

40

25

25

38

50

50

6

8

9

21

34

13

22

24

37

31

32

42

35

27

36

44

11

29

52

16

16

23

14

15

49

18

20

20

20

2

1

3

3

3

3

51

4647

43

retentie

maatregelen uit blokkendoos rivieren

RVR +rivierveruiming in winterbed

dijkverlegging

dijkverlegging

uiterwaardeproject

zomerbedmaatregel

nevengeul/ hoogwatergeul

hydraulisch obstakel

natuurvriendelijke oever

maatregelen vanuit de visie

aanvullende ruimte voor vergraving uiterwaarden op basis van van visie

aanvullende ruimte voor vergraving uiterwaarden op basis van oude meanders

contour t.b.v. vergraven uiterwaarden op basis van proel gekanaliseerde Maas

maatregelen in de concept voorkeurstrategie2

primaire kering

stuw

rivierkilometer

maatwerk

kwetsbare locatie (geen dijkverhoging)

verzwaring binnendijks

verzwaring buitendijks (aankelijk van hoogteligging binnendijkse bebouwing is binnendijkse oplossing mogelijk)

dijk met pipingopgave

245

maatregelen dijken

Alternatieven: RVR+

Legenda

2.

4.

8.

6.

1.

3.

7.

5.

20

Ont

wik

kelin

gen

en a

mbi

ties

Org

anise

rend

e pr

inci

pes

Versie: 21-01-2016

Inve

ntar

isatie

waa

rden

WATERSYSTEEM

stuw bij LithPlangebied

Inversielandschap: lage, natte buitendijkse gebieden zijn inmiddels de meest hoge en droge in het rivierenlandschap.

Bedijkte Maas

stuw bij Grave

stuw bij Lith

Plan Lely, 1926: Maaskanalisatie

- normalisatie Maas; afsnijden bochten sociale impact: dorpen naar andere kant rivier (Keent, Alem) - verlaagde uiterwaarden- planten bakenbomen als orientatie (populier en es) - opvullen wielen Bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Stroomgebied Maas bron: wikipedia Verschillende delen van de Maas: terrassenmaas, benedenmaas, getijdenmaas. Ook aangegeven: de twee stuwen, bij Grave en Lith. bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Maas = regenrivier, Bedijkte Maas = gestuwd, laagdynamisch

Beneden de stuw drainerend Boven de stuw infiltrerend Bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Ambities Voorkeursstrategie: - vergeten laag uit plan Lely (verlaagde uiterwaarden) accentue-ren/opnieuw uitgraven langs de hele bedijkte Maas; waar mogelijk inzetten op natuurwaarden - Verlagen van hoge akkers en terugbrengen Maasmeanders- Kralensnoer van waterparken contrasten tussen intensief ge-bruik en natuurlijke inrichting vergroten en meanders weer zicht-baar maken. Bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Een robuust en veerkrachtig wateren natuursysteem Provinciale opgaven water: Beekherstel, regionale waterberging bron: structuurvisie provincie NB

Optimale wisselwerking tussen weerdverlaging (evt in combinatie met openen oude maasmeanders) en dijkverhoging

Eventuele hoogwatergeulen alleen waar geen oude Maasarmen zijn

.... ....

Vorige dijkverzwaringen: informatie ontbreekt

Vorige dijkverzwaring: - 15 jr geleden, voor topafvoer 3.800 m3/s. Nieuwe deltaplan voorziet in top-afvoer 5.000 m3/s. (vergelijk: 93/95: afvoer van 3.000 m3/s. - Dijkverzwaring o.a. in de vorm van tuimeldijk (deels verhoging aan buitenzij-de dijk)

Megen: waterstand >1 m boven stuwpeil: 1x per 2 jaarStroomafwaarts ?? : waterstand > 1 m boven stuwpeil: 1x per 10/20 jr

Hoe groot is het verval tussen Grave-beneden en Lith-boven? Kaderrichtlijn Water: PM RWS: fase van studie en onderzoek. Sprake van zoekgebieden en studiegebie-den. Nog geen begrenzing KRW maatregelen.

Gemiddelde overstromingfrequentie Megen ter aanvulling

4.90m +NAP Stuwpeil? 5.90m +NAP (Megen) 1x per 2 jaar

Hoogwater Jan 1995Hoogwater Jan 2003

Verwachting: hoge afvoeren frequenter -> 0.35 tot 0.70 m hoger in 2050/2100

Stroomlijn vvs ooibos -> tegenstrijdig?

belangrijk: relatie binnendijkse watersysteem met Maas-ingrepen

21

Ont

wik

kelin

gen

en a

mbi

ties

Org

anise

rend

e pr

inci

pes

Versie: 21-01-2016

Inve

ntar

isatie

waa

rden

WATERSYSTEEM

stuw bij LithPlangebied

Inversielandschap: lage, natte buitendijkse gebieden zijn inmiddels de meest hoge en droge in het rivierenlandschap.

Bedijkte Maas

stuw bij Grave

stuw bij Lith

Plan Lely, 1926: Maaskanalisatie

- normalisatie Maas; afsnijden bochten sociale impact: dorpen naar andere kant rivier (Keent, Alem) - verlaagde uiterwaarden- planten bakenbomen als orientatie (populier en es) - opvullen wielen Bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Stroomgebied Maas bron: wikipedia Verschillende delen van de Maas: terrassenmaas, benedenmaas, getijdenmaas. Ook aangegeven: de twee stuwen, bij Grave en Lith. bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Maas = regenrivier, Bedijkte Maas = gestuwd, laagdynamisch

Beneden de stuw drainerend Boven de stuw infiltrerend Bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Ambities Voorkeursstrategie: - vergeten laag uit plan Lely (verlaagde uiterwaarden) accentue-ren/opnieuw uitgraven langs de hele bedijkte Maas; waar mogelijk inzetten op natuurwaarden - Verlagen van hoge akkers en terugbrengen Maasmeanders- Kralensnoer van waterparken contrasten tussen intensief ge-bruik en natuurlijke inrichting vergroten en meanders weer zicht-baar maken. Bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Een robuust en veerkrachtig wateren natuursysteem Provinciale opgaven water: Beekherstel, regionale waterberging bron: structuurvisie provincie NB

Optimale wisselwerking tussen weerdverlaging (evt in combinatie met openen oude maasmeanders) en dijkverhoging

Eventuele hoogwatergeulen alleen waar geen oude Maasarmen zijn

.... ....

Vorige dijkverzwaringen: informatie ontbreekt

Vorige dijkverzwaring: - 15 jr geleden, voor topafvoer 3.800 m3/s. Nieuwe deltaplan voorziet in top-afvoer 5.000 m3/s. (vergelijk: 93/95: afvoer van 3.000 m3/s. - Dijkverzwaring o.a. in de vorm van tuimeldijk (deels verhoging aan buitenzij-de dijk)

Megen: waterstand >1 m boven stuwpeil: 1x per 2 jaarStroomafwaarts ?? : waterstand > 1 m boven stuwpeil: 1x per 10/20 jr

Hoe groot is het verval tussen Grave-beneden en Lith-boven? Kaderrichtlijn Water: PM RWS: fase van studie en onderzoek. Sprake van zoekgebieden en studiegebie-den. Nog geen begrenzing KRW maatregelen.

Gemiddelde overstromingfrequentie Megen ter aanvulling

4.90m +NAP Stuwpeil? 5.90m +NAP (Megen) 1x per 2 jaar

Hoogwater Jan 1995Hoogwater Jan 2003

Verwachting: hoge afvoeren frequenter -> 0.35 tot 0.70 m hoger in 2050/2100

Stroomlijn vvs ooibos -> tegenstrijdig?

belangrijk: relatie binnendijkse watersysteem met Maas-ingrepen

Inve

ntar

isatie

waa

rden

O

ntw

ikke

linge

n en

am

bitie

s O

rgan

isere

nde

prin

cipe

s

Versie: 21-01-2016

LANDSCHAP EN BELEVING

20

De corridor van de Bergsche Maas

Open landschap met vergezichten, handhaven opstrekkende verkave-ling buitendijks

Inzetten op en vergroten van de natuurwaarden en extensieve recreatie in het buitendijks gebied in combinatie met de landbouw

Benutten van moderne brede dijken voor nieuwe functies zoals door-gaande routes, boomkwekerijen en gradinten voor natuur

Benutten en verbeteren van bestaande dijken in het landschap voor oost-west fietsroutes

Alm

Oude Maasje

Donge

Dieze

Hertogswetering

Graafsche Raam

Zuid Willemsvaart

Kasteel Oijen

Koornwaard

Hedelsche waard

Crve coeur

Benedenwaarden

Hemelrijkse Waard

Marensche Waarden

Diedense Uiterdijk

de Gouden HamOoijensche Middenwaard

Liendensche waard

Ossenkamp

Keent

Sleeuwijk

Werkendam

Woudrichem

Gorinchem

Rijswijk

Giessen

Hank

DussenMeeuwen

Drongelen

Genderen

Aalburg

Zaltbommel

Heusden

Herp

Hedikhuizen Bokhoven

Hedel

Kerkdriel

Rossum

Alem

Heerewaarden Moordhuizen

Dreumel

Horssen

Hernen

Alphen

Nieuwe Schans

Maasbommel

Greeling

Ammerzoden

Well

Den Bosch

Oss

Oud Empel

Het Wild

Maren

LithLithoijen

Oijen

Macharen

Megen Dieden

Demen

RavensteinNirik

Grave

Katwijk

Cuijk

Geertruidenberg

Waalwijk

Fort Lunee

Fort Steurgat

Slot Loevestein

Blauwesluis

Appeltern

Batenburg

Balgoij

Nederasselt

Overasselt

Heumen

Wijchen

Nijmegen

Malden

Het oeverpark van Den Bosch

Meer samenhang in ontwikkelingen door integrale inrichting Maasoe-vers, van dijk tot oever

Goede recreatieve verbindingen met de overkant (bruggen en veren)

Ontwikkelen agrotoerisme in de Bommelerwaard en goede recrea-tieve verbindingen over de Maas

Alm

Oude Maasje

Donge

Dieze

Hertogswetering

Graafsche Raam

Zuid Willemsvaart

Kasteel Oijen

Koornwaard

Hedelsche waard

Crve coeur

Benedenwaarden

Hemelrijkse Waard

Marensche Waarden

Diedense Uiterdijk


Liendensche waard

Ossenkamp

Keent

Sleeuwijk

Werkendam

Woudrichem

Gorinchem

Rijswijk

Giessen

Hank

DussenMeeuwen

Drongelen

Genderen

Aalburg

Zaltbommel

Heusden

Herp


Hedel

Kerkdriel

Rossum

Alem


Dreumel

Horssen

Hernen

Alphen

Nieuwe Schans

Maasbommel

Greeling

Ammerzoden

Well

Den Bosch

Oss

Oud Empel

Het Wild

Maren

LithLithoijen

Oijen

Macharen

Megen Dieden

Demen

RavensteinNirik

Grave

Katwijk

Cuijk

Geertruidenberg

Waalwijk

Fort Lunee

Fort Steurgat

Slot Loevestein

Blauwesluis

Appeltern

Batenburg

Balgoij

Nederasselt

Overasselt

Heumen

Wijchen

Nijmegen

Malden

Gelaagd langschap van meanders en kanalen

Rivier met begeleidende lage weerden

Uiterwaarden in de luwte

Geulen

Alm

Oude Maasje

Donge

Dieze

Hertogswetering

Graafsche Raam

Zuid Willemsvaart

Kasteel Oijen

Koornwaard

Hedelsche waard

Crve coeur

Benedenwaarden

Hemelrijkse Waard

Marensche Waarden

Diedense Uiterdijk


Liendensche waard

Ossenkamp

Keent

Sleeuwijk

Werkendam

Woudrichem

Gorinchem

Rijswijk

Giessen

Hank

DussenMeeuwen

Drongelen

Genderen

Aalburg

Zaltbommel

Heusden

Herp


Hedel

Kerkdriel

Rossum

Alem


Dreumel

Horssen

Hernen

Alphen

Nieuwe Schans

Maasbommel

Greeling

Ammerzoden

Well

Den Bosch

Oss

Oud Empel

Het Wild

Maren

LithLithoijen

Oijen

Macharen

Megen Dieden

Demen

RavensteinNirik

Grave

Katwijk

Cuijk

Geertruidenberg

Waalwijk

Fort Lunee

Fort Steurgat

Slot Loevestein

Blauwesluis

Appeltern

Batenburg

Balgoij

Nederasselt

Overasselt

Heumen

Wijchen

Nijmegen

Malden

Alm

Oude Maasje

Donge

Dieze

Hertogswetering

Graafsche Raam

Zuid Willemsvaart

Kasteel Oijen

Koornwaard

Hedelsche waard

Crve coeur

Benedenwaarden

Hemelrijkse Waard

Marensche Waarden

Diedense Uiterdijk


Liendensche waard

Ossenkamp

Keent

Sleeuwijk

Werkendam

Woudrichem

Gorinchem

Rijswijk

Giessen

Hank

DussenMeeuwen

Drongelen

Genderen

Aalburg

Zaltbommel

Heusden

Herp


Hedel

Kerkdriel

Rossum

Alem


Dreumel

Horssen

Hernen

Alphen

Nieuwe Schans

Maasbommel

Greeling

Ammerzoden

Well

Den Bosch

Oss

Oud Empel

Het Wild

Maren

LithLithoijen

Oijen

Macharen

Megen Dieden

Demen

RavensteinNirik

Grave

Katwijk

Cuijk

Geertruidenberg

Waalwijk

Fort Lunee

Fort Steurgat

Slot Loevestein

Blauwesluis

Appeltern

Batenburg

Balgoij

Nederasselt

Overasselt

Heumen

Wijchen

Nijmegen

Malden

3

Luwe landschap van de meanderende Maas

Karakteristieke kleinschalige kronkeldijken, his-torische lintdorpen en waterfronten aan de dijk behouden en versterken

Behouden en versterken van de leesbaarheid van oeverwallen, donken en kommen binnendijks

Het verbeteren van de recreatieve infrastructuur en de relatie binnen- en buitendijks door het creren doorgaande langzaam verkeersroutes en goede kop-pelingen tussen binnendijks en buitendijks.

Het verbeteren van natte verbindingen (beken kana-len en weteringen) met het achterland

Alm

Oude Maasje

Donge

Dieze

Hertogswetering

Graafsche Raam

Zuid Willemsvaart

Kasteel Oijen

Koornwaard

Hedelsche waard

Crve coeur

Benedenwaarden

Hemelrijkse Waard

Marensche Waarden

Diedense Uiterdijk


Liendensche waard

Ossenkamp

Keent

Sleeuwijk

Werkendam

Woudrichem

Gorinchem

Rijswijk

Giessen

Hank

DussenMeeuwen

Drongelen

Genderen

Aalburg

Zaltbommel

Heusden

Herp


Hedel

Kerkdriel

Rossum

Alem


Dreumel

Horssen

Hernen

Alphen

Nieuwe Schans

Maasbommel

Greeling

Ammerzoden

Well

Den Bosch

Oss

Oud Empel

Het Wild

Maren

LithLithoijen

Oijen

Macharen

Megen Dieden

Demen

RavensteinNirik

Grave

Katwijk

Cuijk

Geertruidenberg

Waalwijk

Fort Lunee

Fort Steurgat

Slot Loevestein

Blauwesluis

Appeltern

Batenburg

Balgoij

Nederasselt

Overasselt

Heumen

Wijchen

Nijmegen

Malden

Het kralensnoer van waterparken

Zandwinplassen blijven recreatieve voorzieningen voor wateren ver-blijfsrecreatie

Verbeteren van de verbinding met het landschap door natuurontwik-keling waar mogelijk (eilanden, gradientoevers enz) bij nieuwe ontwikkelingen en herinrichting

Leesbaarheid meanders vergroten door herstel oude waterlopen

Luwe landschap van de meanderende Maas

Karakteristieke kleinschalige kronkeldijken, his-torische lintdorpen en waterfronten aan de dijk behouden en versterken

Behouden en versterken van de leesbaarheid van oeverwallen, donken en kommen binnendijks

Het verbeteren van de recreatieve infrastructuur en de relatie binnen- en buitendijks door het creren doorgaande langzaam verkeersroutes en goede kop-pelingen tussen binnendijks en buitendijks.

Het verbeteren van natte verbindingen (beken kana-len en weteringen) met het achterland

Alm

Oude Maasje

Donge

Dieze

Hertogswetering

Graafsche Raam

Zuid Willemsvaart

Kasteel Oijen

Koornwaard

Hedelsche waard

Crve coeur

Benedenwaarden

Hemelrijkse Waard

Marensche Waarden

Diedense Uiterdijk


Liendensche waard

Ossenkamp

Keent

Sleeuwijk

Werkendam

Woudrichem

Gorinchem

Rijswijk

Giessen

Hank

DussenMeeuwen

Drongelen

Genderen

Aalburg

Zaltbommel

Heusden

Herp


Hedel

Kerkdriel

Rossum

Alem


Dreumel

Horssen

Hernen

Alphen

Nieuwe Schans

Maasbommel

Greeling

Ammerzoden

Well

Den Bosch

Oss

Oud Empel

Het Wild

Maren

LithLithoijen

Oijen

Macharen

Megen Dieden

Demen

RavensteinNirik

Grave

Katwijk

Cuijk

Geertruidenberg

Waalwijk

Fort Lunee

Fort Steurgat

Slot Loevestein

Blauwesluis

Appeltern

Batenburg

Balgoij

Nederasselt

Overasselt

Heumen

Wijchen

Nijmegen

Malden

Het kralensnoer van waterparken

Zandwinplassen blijven recreatieve voorzieningen voor wateren ver-blijfsrecreatie

Verbeteren van de verbinding met het landschap door natuurontwik-keling waar mogelijk (eilanden, gradientoevers enz) bij nieuwe ontwikkelingen en herinrichting

Leesbaarheid meanders vergroten door herstel oude waterlopen

bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

bron: groenblauwe structuren (poster), agrifood capital

Rivierloop Maas

Buitendijks gebied

Hertogswetering

Traverse overlaten / inundatievlakten

Historische stad aan Maas

Maasheggen

Zandwinplas

Natte natuurparel

Overige waterlopen

Hoofdwaterloop Dommeldal

Ven

Het Groene Woud

Natte natuurparel

Overige waterlopen

Hoofdwaterloop Aa-dal

Het Groene Woud

Maashorst

Overige waterlopen

Middenpeelweg

Overige historische ontginningslijnen

Maashorst

Peelrandbreuk

Wijstgrond

Zandwinplas

Brabantse zandrug

Maashorst

Zuid-Willemsvaart

Nieuw kanaal om s-Hertogenbosch

Oorspronkelijk trac

Spoorlijn Boxtel-Wesel Historische lintbebouwing

Voormalige Halve zolen lijn (spoor)

Weg Tholen-Grave-Nijmegen Vesting

Fort / Lunet / Redoute

Schootsveld (indicatief)


Linie Te veroveren brug

TILBURG

WAALWIJK

BOXTEL

OSS

ST.OEDENRODE

VEGHEL

BOEKEL

SCHIJNDEL

ST.MICHIELS-GESTEL

VUGHT

HAAREN

HEESCH

GEFFEN

DRUNEN

ST.ANTHONIS

OVERLOON

UDEN

MILL

CUIJK

BOXMEER

VENRAY

GOCH

EINDHOVENHELMOND

MEGEN

RAVENSTEIN

GRAVE

NIJMEGEN

GENNEP

MAAS-BOMMEL

WOUDRICHEM

HEUSDEN

s-HERTOGENBOSCH

BATENBURG

1: Groene Delta 5. Raamvallei

8. Agro-as De Peel

2. Oostelijke Langstraat 3. N65

6. Noordelijke Maasvallei 9. Duits Lijntje 10. Dommeldal Overzicht integrale gebiedsopgaven

Hoofdstructuren Verbindende structuren

7. Graafsebaan

4. Knooppunt Veghel

NapoleonsbaanLangstraat Liberation RouteDuits Lijntje Peel-RaamstellingZuid-Willemsvaart ZuiderwaterlinieHet land van Maas Het Dommeldal Het Aa-dal De Peel De Zandrug

Kansrijke integrale gebiedsopgaven

Structuurkaart

Groenblauwe Structuren Noordoost Brabant

Groenblauwe opgaven en projecten prioriteren en slim koppelen t.b.v. de regionale ambitie

Must stedebouw in opdracht van Regio Noordoost Brabant

Juli 2014


12

34

57

68

910

1 2,5 5 10 km0

Rivierloop Maas

Buitendijks gebied

Hertogswetering


Historische stad aan Maas

Maasheggen

Zandwinplas

Natte natuurparel

Overige waterlopen

Hoofdwaterloop Dommeldal

Ven

Het Groene Woud

Natte natuurparel

Overige waterlopen

Hoofdwaterloop Aa-dal

Het Groene Woud

Maashorst

Overige waterlopen

Middenpeelweg

Overige historische ontginningslijnen

Maashorst

Peelrandbreuk

Wijstgrond

Zandwinplas

Brabantse zandrug

Maashorst

Zuid-Willemsvaart

Nieuw kanaal om s-Hertogenbosch

Oorspronkelijk trac

Spoorlijn Boxtel-Wesel Historische lintbebouwing

Voormalige Halve zolen lijn (spoor)

Weg Tholen-Grave-Nijmegen Vesting

Fort / Lunet / Redoute

Schootsveld (indicatief)


Linie Te veroveren brug

TILBURG

WAALWIJK

BOXTEL

OSS

ST.OEDENRODE

VEGHEL

BOEKEL

SCHIJNDEL

ST.MICHIELS-GESTEL

VUGHT

HAAREN

HEESCH

GEFFEN

DRUNEN

ST.ANTHONIS

OVERLOON

UDEN

MILL

CUIJK

BOXMEER

VENRAY

GOCH

EINDHOVENHELMOND

MEGEN

RAVENSTEIN

GRAVE

NIJMEGEN

GENNEP

MAAS-BOMMEL

WOUDRICHEM

HEUSDEN

s-HERTOGENBOSCH

BATENBURG

1: Groene Delta 5. Raamvallei

8. Agro-as De Peel

2. Oostelijke Langstraat 3. N65

6. Noordelijke Maasvallei 9. Duits Lijntje 10. Dommeldal Overzicht integrale gebiedsopgaven

Hoofdstructuren Verbindende structuren

7. Graafsebaan

4. Knooppunt Veghel

NapoleonsbaanLangstraat Liberation RouteDuits Lijntje Peel-RaamstellingZuid-Willemsvaart ZuiderwaterlinieHet land van Maas Het Dommeldal Het Aa-dal De Peel De Zandrug

Kansrijke integrale gebiedsopgaven

Structuurkaart


Groenblauwe opgaven en projecten prioriteren en slim koppelen t.b.v. de regionale ambitie

Must stedebouw in opdracht van Regio Noordoost Brabant

Juli 2014


12

34

57

68

910

1 2,5 5 10 km0

Ruimtelijke Visie. bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Gebiedskenmerken & waarden. bron: ruimtelijke visies dijken en rivierverruiming

Ambities en ontwikkelingen. bron: ruimtelijke visies dijken en rivierverruiming

Structuurvisie 2020 bron: landschapsontwikkelingsplan West Maas en Waal

InhoudLandschapsontwikkelingsvisie 00

17

kaartbeeld Structuurvisie Buitengebied 2020

Luwtelandschap met verstedelijking op afstand

Kleinschaligheid afgewisseld met vergezichten

Algemene ontwikkelingen: nivellering van het landschap, verscheidenheid en diversiteit van het landschap neemt af door schaalvergroting, fragmentatie door infrastructuur (wegen, spoorlijnen, kanalen). Ook bv laanbeplanting in van oorsprong open kommen. bron: nota landschapsbeleid gemeente Oss

Ruimtelijke visie Voorkeursstrategie: - Verlagen hoge akkers, terugbrengen Maasmeanders - Kralensnoer van waterparken contrasten tussen intensief gebruik en natuurlijke inrichting vergroten en meanders weer zichtbaar ma-ken. - Versterken kwaliteit dijkenlandschap; inzetten op versterken van of aansluiten op dijktypologie; verbeteren contact met de Maas Bron: bijlage 1 gebiedsvisie

Brede landschappelijke ambities: Nadruk op het organiseren van processen om de waarde van groen-blauwe structuren integraal onderdeel te laten uitmaken van een goed woon- en werkklimaat. bron: groenblauwe structuren, agrifood capital

Landschappelijke ambities provincie - contrast tussen oeverwallen en rivierkleipolders versterken, Her-togswetering als natuur-structuurdrager; behoud openheid en rust van landelijk gebied; - verdichting op de oeverwallen- versterken relaties stad en land - cultuurhistorische waarden in samenhang verder ontwikkelen, be-schermen en toeristisch-recreatief ontsluiten- duurzaam en in samenhang behouden van bodemarchief van het archeologisch landschap maaskant- versterken ecologische waarden bron: structuurvisie provincie Noord-Brabant & gebiedspaspoorten

Een rijker Maaslandschap. Verbeteren ruimtelijke kwaliteit: - De in het verleden dichtgestorte kolken in en rond de Maasdijk ac-centueren- Het onderhouden van de nog resterende markante laanbeplan-ting op de Maasdijken n het waar mogelijk weer beplanten tot een continu bomenlint.- Het natuurgericht beheren van de dijken. - Het accentueren en toegankelijk maken van de historische locaties langs de Maasdijk. - De nog aanwezige oude boomgaarden, heggen en hagen in de dijkzone behouden De open wielen en kolken blijven behouden en het beheer is ge-richt op de ecologie en zichtbaarheid in het landschap. De zandwinplassen een meer natuurlijke inrichting geven bron: Natuurvisie MeerMaasnatuur

Huidige karakteristiek: - luw, groen karakter- Verdichting op oeverwal, open kom, open zomerbed, moerasna-tuur in meanderlussen. - Bakenbomen als ruggegraat in het landschap- diverse dijktypologieen (oude kronkeldijken, dijken met lintbebou-wing, ... ) - .... .... ....

Vergroot contrast tussen oeverwal (verdichting, bebouwing in kernen en lintbebouwing, bomen langs dijk) en kom (open landschap, vroeger deels Beerse overlaat)

Koester oude dijktrajecten en relicten; waarborg zowel continuteit als diversiteit

Gebruik landschappelijke structuren voor ontwikkelen van robuuste recreatieve verbindingen

.............

Zichtlijnen vs Ooibos ontwikkeling!

Identiteit bedijkte Maas vs andere rivierarmen

Veel wielen gedicht - sommige dichtgestort met chemisch afval

Inve

ntar

isatie

waa

rden

O

ntw

ikke

linge

n en

am

bitie

s O

rgan

isere

nde

prin

cipe

s

Versie: 21-01-2016

NATUUR EN ECOLOGIE

bron: Natuurvisie Maasuiterwaarden 2015-2032

Verbinding tussen grote natuurgebieden. bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Reliefvolgend afgraven tot op plasdras niveau, benutten morfodynamiek Maas (laagdynamisch)

Ontwikkelen Maasarmen tot rijk riviermoeras, vooral moerasnatuur en hardhoutooibos

Benut spaarzame plekken waar rivierkwel optreedt

Verbinden van natuurgebieden via de uiterwaarden

Stel natuurgebieden open voor extensieve recreatie, bv. met struinpaden

bron: Natuurvisie Maasuiterwaarden 2015-2032 bron: Natuurvisie Maasuiterwaarden 2015-2032

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

D u i t s l a n d

B e l g i

Roermond

Siard

Reuver

Beesel

NeerRoggel

Beegden

Heythuysen

Kessel

Stuw Belfeld

Stuw Linne

BuggenumHaelen

Horn

Linne

Maasbracht

Heel

Iervoort

Thorn

Bilt

Wessem

Swalmen

Maastricht

Cadier en Keer Margraten

Eijsden

Gronsveld

Stuw Borgharen

Belfeld

Baarlo

Baarlo

Valkenburg

Meerssen

Amby

Bunde

Helden

Echt

Susteren

Born

Holtum

Voerendaal

Heerlen Tegelen

Peel en Maas

Beesel

Leudal

Roermond

Maastricht

Meerssen

Eijsden-Margraten

Maasgouw

Echt-Susteren

Kanjel (zuidtak)

Vlootbeek

Oude Maas/Geleenbeek

Swalm

Neerbeek (Tungelroyse beek)

Schelkensbeek

nevengeul Stadsweide Roermond

Rijkelse Bemden-Kerkveld

Oolergreend

Weerdbeemden

Eijsder Beemden

Hansummerweerd

Buggenum

nevengeul Kleine Weerd

natuureiland Pietersplas

Beesel

D u i t s l a n d

Grave

Cuijk

Oss

Gorinchem

Waalwijk

s-Hertogenbosch

Wijchen

Nijmegen

Rosmalen

Berlicum

Heeswijk Dinther

Den DungenVught

Haaen

SleeuwijkWoudrichem

BrakelZuilichem

Almkerk

Nieuwendijk

Hank

Spijk

Werkendam

HeeschNuland

Geffen

Berghem

Beuningen

Grave

Overasselt

Malden

Heumen

Mook

Cuijk MilsbeekMiddelaar

Oeffelt

Mill

Sint Anthonis

Gennep

Heijen

Molenhoek

Vlijmen

Kaatsheuvel

Heusden

Waardenburg

Zaltbommel

Wijk en Aalburg

AndelGiessen

Nederhemert-Noord

Rossum

Heerewaarden

Dreumel

Alem

Alphen OijenMaasbommel

Megen

Lith

Maren-Kessel

Batenburg

Nirik

BalgoijGroesbeek

Kerkdriel

HedelWell

StuwGrave

Stuw Lith

Stuw Sambeek

Drunen

WanssumOostrum Blierswijck

Broekhuizenvorst

Broekhuizen

Boxmeer

Wellerlooi

Bergen

Afferden

Vierlingsbeek

Aijen

OverloonMaashees

Deurne

Grubbenvorst

Sevenum Velden

Loum

Lomm

Arcen

Venlo

Tegelen

Blerick

Stuw Belfeld

Gulpen

Zeeland

Schaijk

Uden

Maasbree

Belfeld

Horst

Helden

Venray

Nistelrode

Ravenstein

West Maas en Waal

s-Hertogenbosch

Maasdriel

Zaltbommel

Aalburg

HeusdenWaalwijk

WijchenOssHeumen

Gennep

Mook en Middelaar

Venray

Horst a/d Maas

Peel en Maas

Venlo

Bergen

Boxmeer

Rodebeek

Aijense beek

Vierlingsbeekse Molenbeek (Loobeek)

Heukelomse beek

Eckeltsebeek

Sint Jansbeek

Oeffeltsche RaamVirdsche Graaf

Tielebeek

Graafse Raam

Rosmalense Aa

Dieze

Everlose beek

Springbeek

Broekhuizermolenbeek

Noordereiland

Boxmeer

Vortumsche BergenBergen 2

Bergen

Aijen

Paesplas

De Wie Steen

Zuidereiland

Oeffelt

dassenterp Ossenkamp Gennep

Cuijk-De Stier

Lage WijthKeentse oevers

Lith 1

Paaldere-KesselPaaldere

Sluis LithLith 2

Stuw Grave

Over de Maas

Voorne 2

KalverboschBuitenpolder Heerewaarden

geul Doornwaard

geul Zandplaat Zaltbommel

Hoenzadriel

De ZandmerenMussenwaard

Hedelsche Bovenwaard Drielsche Uiterwaard

Eiland van Alem

Alphen

Maasbommelgeul Maasbommel

Maasarm Batenburg

Oude Maasarm Keent

De Lijmen

Neerloon

Milsbeek

Nirikse Waarden

herinrichting Loonse Waard

herinrichting Empelse Waard

Wellsche WaardBernsche Waard

De Koornwaard

Oude Schans

herinrichting Henriewaard-Crvecoeur

herinrichting uiterwaard Blauwe Sluis

Hedikhuizen

Nirik

Balgoij

OverasseltHeumen

Heumen 2

Wellerlooi Waarden

Rode Beek

Broekhuizerweerd

Loum Lomm

Eikenweerd

hoogwatergeul Well

hoogwatergeul Aijen

geul Lomm

hoogwatergeul Raaijweide Venlo

Venlo-Velden

Villa NovaDe Maaskampen

Hooge Voort

Voorne 1

Oeffelt - St. Agatha

Het Scheel

Ossekamp geul Middelwaard

herinrichting Hemelrijkse Waard

De Waarden

Aan deze kaart kunnen geen rechten worden ontleend, januari 2016

Natuurlijke oevertrajecten: op deze locaties mogen natuurlijke processen als erosie en sedimentatie de oever weer zoveel mogelijk vorm geven

Natuurvriendelijke oevertrajecten: op deze locaties richt Rijkswaterstaat de oever in en houdt Rijkswaterstaat deze vorm ook in stand

Uiterwaardprojecten en overige inrichtingsmaatregelen

Gereed

Te realiseren 2016-2017


Uiterwaardprojecten 2016-2017

Gerealiseerde geul

Herstel(de) beekmondingen

Meer info: www.rijkswaterstaat.nl/maasoevers of bel 0800-8002

Herinrichting Maasoevers en uiterwaardenWerken aan de Europese Kaderrichtlijn Water voor gezond en schoon water

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

D u i t s l a n d

B e l g i

Roermond

Siard

Reuver

Beesel

NeerRoggel

Beegden

Heythuysen

Kessel

Stuw Belfeld

Stuw Linne

BuggenumHaelen

Horn

Linne

Maasbracht

Heel

Iervoort

Thorn

Bilt

Wessem

Swalmen

Maastricht


Eijsden

Gronsveld

Stuw Borgharen

Belfeld

Baarlo

Baarlo

Valkenburg

Meerssen

Amby

Bunde

Helden

Echt

Susteren

Born

Holtum

Voerendaal

Heerlen Tegelen

Peel en Maas

Beesel

Leudal

Roermond

Maastricht

Meerssen

Eijsden-Margraten

Maasgouw

Echt-Susteren

Kanjel (zuidtak)

Vlootbeek


Swalm


Schelkensbeek



Oolergreend

Weerdbeemden

Eijsder Beemden

Hansummerweerd

Buggenum



Beesel

D u i t s l a n d

Grave

Cuijk

Oss

Gorinchem

Waalwijk

s-Hertogenbosch

Wijchen

Nijmegen

Rosmalen

Berlicum

Heeswijk Dinther

Den DungenVught

Haaen

SleeuwijkWoudrichem

BrakelZuilichem

Almkerk

Nieuwendijk

Hank

Spijk

Werkendam

HeeschNuland

Geffen

Berghem

Beuningen

Grave

Overasselt

Malden

Heumen

Mook


Oeffelt

Mill

Sint Anthonis

Gennep

Heijen

Molenhoek

Vlijmen

Kaatsheuvel

Heusden

Waardenburg

Zaltbommel

Wijk en Aalburg

AndelGiessen

Nederhemert-Noord

Rossum

Heerewaarden

Dreumel

Alem


Megen

Lith

Maren-Kessel

Batenburg

Nirik

BalgoijGroesbeek

Kerkdriel

HedelWell

StuwGrave

Stuw Lith

Stuw Sambeek

Drunen


Broekhuizenvorst

Broekhuizen

Boxmeer

Wellerlooi

Bergen

Afferden

Vierlingsbeek

Aijen

OverloonMaashees

Deurne

Grubbenvorst

Sevenum Velden

Loum

Lomm

Arcen

Venlo

Tegelen

Blerick

Stuw Belfeld

Gulpen

Zeeland

Schaijk

Uden

Maasbree

Belfeld

Horst

Helden

Venray

Nistelrode

Ravenstein

West Maas en Waal

s-Hertogenbosch

Maasdriel

Zaltbommel

Aalburg

HeusdenWaalwijk

WijchenOssHeumen

Gennep

Mook en Middelaar

Venray

Horst a/d Maas

Peel en Maas

Venlo

Bergen

Boxmeer

Rodebeek

Aijense beek


Heukelomse beek

Eckeltsebeek

Sint Jansbeek


Tielebeek

Graafse Raam

Rosmalense Aa

Dieze

Everlose beek

Springbeek


Noordereiland

Boxmeer


Bergen

Aijen

Paesplas

De Wie Steen

Zuidereiland

Oeffelt


Cuijk-De Stier


Lith 1


Sluis LithLith 2

Stuw Grave

Over de Maas

Voorne 2


geul Doornwaard


Hoenzadriel



Eiland van Alem

Alphen


Maasarm Batenburg

Oude Maasarm Keent

De Lijmen

Neerloon

Milsbeek

Nirikse Waarden




De Koornwaard

Oude Schans



Hedikhuizen

Nirik

Balgoij

OverasseltHeumen

Heumen 2

Wellerlooi Waarden

Rode Beek

Broekhuizerweerd

Loum Lomm

Eikenweerd

hoogwatergeul Well

hoogwatergeul Aijen

geul Lomm


Venlo-Velden


Hooge Voort

Voorne 1


Het Scheel



De Waarden





Gereed




Gerealiseerde geul




Inrichtingsconcepten Bedijkte Maas bron: Smart Rivers- oude Maasmeanders/ hoefijzermeren: riviermoeras, waar mogelijk benutten rivierkwel. - Hoogwatergeulen: waar oude eilanden/middelwaarden hebben gelegen. Logsiche breedte ca 10 tot 40 meter; maximale diepte 0.5 tot 1.5 meter. - Uiterwaardverlaging: tot op plasdrasniveau; ca 0.5 m onder stuw-peil, zo mogelijk met variabel stuwpeil; onstaan riviermoeras.

Ruimte voor procesnatuur voorbeeld: Gelderse Poort

Natuurwaarden

- De volgende uiterwaarden zijn van belang als foerageergebied voor trekvogels (m.n. ganzen) en vele soorten dagvlinders: Hemel-rijkse Waard, de strang in de Diedense dijk, de Middelwaard bij Ra-venstein. bron: nota landschapsbeleid gemeente Oss

.... ......

Waar ligt stroomdalgrasland? Waar ligt (hardhout) ooibos?

Ambitie Groenblauwe structuren - De groenblauwe structuren bieden meerwaarde als kwaliteitsimpuls voor economische en maatschappelijke opgaven - blijvend investeren in (het belang van) natuur- en wateropgaven; onderdeel van integrale gebiedsopgaven. bron: groenblauwe structuren, Agrifood capital

Ruimte voor de Maas - De eisen aan doorstroombaarheid moeten in balans zijn met het landge-bruik. - Het areaal waar aanvullend beheer t.b.v de veiligheid nodig is (maaien, snoeien, kappen) moet tot een minimum beperkt blijven. - Op delen van uiterwaarden waar geen effectief beheer mogelijk is (b.v. op onbereikbare eilanden) moet een bijpassende hogere vegetatie-ruwheid toe-laatbaar worden gemaakt.- Voor alle zeer stroomluwe delen van de Maasuiterwaarden moet de ontwik-keling van ooibos mogelijk zijn. - In uiterwaarden waar bij de inrichting reeds extra doorstroomcapaciteit is gecreerd (b.v. door een terreinverlaging of geul) moeten minder strenge ei-sen aan het beheer van de begroeiing gelden. - Bijzondere natuur- en/of landschapswaarden (b.v. een beverburcht, een broedkolonie, een markante boomgroep, een groeiplaats van beschermde planten of een moeraszone met bijzondere amfibien) verdienen prioriteit.

bron: Natuur en landschapsvisie gemeente Oss

Natuurvisie Maasuiterwaarden 2015-2032: Potentie voor natuurontwikkelingVrijleggen zandondergrond: bij Ravenstein, Dieden en Megen ligt de zandondergrond vlak bo-ven het stuwpeil: deels droge en deels natte zandige habitats; stroomafwaarts zandondergrond net onder het stuwpeil: ondiepe wateren en moerassen met zandige bodems

Prioriteiten voor ontwikkeling en beheer - ruimte voor morfodynamiek en doorstroming bij hoogwater; ver-wijderen wilgenopslag, verlagen instroomdrempels, aanpassen be-grazingsdruk - Ontwikkelen van een integraal begrazingsbeheer; met geintere-seerde agrariers- bij kasteel van Oijen, de gedempte dijkdoorbraken, rabattenbos-sen in Demen. - Beheren van binnendijkse gebieden in samenspraak met omwo-nenden- Verbeteren toegankelijkheid- Lange termijn plan voor Diedense Uiterdijk- Ontwikkelen Macharense Waard en Ossenkamp

Meer Maasnatuur. Relevante ontwerpprincipes - ruimte aan overstromingen- kansen voor meer morfodynamiek langs de Maas- herstellen waar mogelijk een natuurlijk peildynamiek.- volg de maatvoering van het natuurlijke relif. - voeg waar mogelijk ondiepe stromende wateren toe.- ontwikkel de spaarzame plekken waar nog lokale kwel optreedt. Kansen liggen o.a. - bij Lithoijen- vergroot de kwaliteit van diepe plassen door de aanleg van ondie-pe zones.

Hertogswetering: ontwikkeld tot een van de belangrijkste ecologische verbin-dingszones in het Maasgebied. Er worden natuurvriendelijke oevers ingericht en zogeheten stepping stones. bron: toerismeoss.nl

Natuur- en landschapsvisie Gemeente Oss :- Natuur- en landschapsparken versterken/ realiseren (Maaspark: uiter-waarden) - Verbindingen hiertussen realiseren - Groenblauw lint langs Hertogswetering- Groengebieden in en rond Oss en de dorpen: bv. groene dorpen en Maas-band. bron: natuur- en landschapsvisie gemeente Oss

Kansen voor bedijkte Maas: - Ontwikkelen van de afgesneden Maasarmen tot rijk riviermoeras; waar mo-gelijk gebruik maken van rivierkwel. - Waar geen oude Maasarmen liggen kunnen hoogwatergeulen worden aan-gelegd tot op het zand. Complicerend: stuwpeil is lokaal hoger dan de zandige ondergrond. Bron: kwaliteitsprincipes uiterwaardinrichting

23

Inve

ntar

isatie

waa

rden

O

ntw

ikke

linge

n en

am

bitie

s O

rgan

isere

nde

prin

cipe

s

Versie: 21-01-2016

NATUUR EN ECOLOGIE

bron: Natuurvisie Maasuiterwaarden 2015-2032

Verbinding tussen grote natuurgebieden. bron: gebiedsvisie (bijlage 1) potentiele voorkeursstrategie

Reliefvolgend afgraven tot op plasdras niveau, benutten morfodynamiek Maas (laagdynamisch)

Ontwikkelen Maasarmen tot rijk riviermoeras, vooral moerasnatuur en hardhoutooibos

Benut spaarzame plekken waar rivierkwel optreedt

Verbinden van natuurgebieden via de uiterwaarden

Stel natuurgebieden open voor extensieve recreatie, bv. met struinpaden

bron: Natuurvisie Maasuiterwaarden 2015-2032 bron: Natuurvisie Maasuiterwaarden 2015-2032

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

D u i t s l a n d

B e l g i

Roermond

Siard

Reuver

Beesel

NeerRoggel

Beegden

Heythuysen

Kessel

Stuw Belfeld

Stuw Linne

BuggenumHaelen

Horn

Linne

Maasbracht

Heel

Iervoort

Thorn

Bilt

Wessem

Swalmen

Maastricht


Eijsden

Gronsveld

Stuw Borgharen

Belfeld

Baarlo

Baarlo

Valkenburg

Meerssen

Amby

Bunde

Helden

Echt

Susteren

Born

Holtum

Voerendaal

Heerlen Tegelen

Peel en Maas

Beesel

Leudal

Roermond

Maastricht

Meerssen

Eijsden-Margraten

Maasgouw

Echt-Susteren

Kanjel (zuidtak)

Vlootbeek


Swalm


Schelkensbeek



Oolergreend

Weerdbeemden

Eijsder Beemden

Hansummerweerd

Buggenum



Beesel

D u i t s l a n d

Grave

Cuijk

Oss

Gorinchem

Waalwijk

s-Hertogenbosch

Wijchen

Nijmegen

Rosmalen

Berlicum

Heeswijk Dinther

Den DungenVught

Haaen

SleeuwijkWoudrichem

BrakelZuilichem

Almkerk

Nieuwendijk

Hank

Spijk

Werkendam

HeeschNuland

Geffen

Berghem

Beuningen

Grave

Overasselt

Malden

Heumen

Mook


Oeffelt

Mill

Sint Anthonis

Gennep

Heijen

Molenhoek

Vlijmen

Kaatsheuvel

Heusden

Waardenburg

Zaltbommel

Wijk en Aalburg

AndelGiessen

Nederhemert-Noord

Rossum

Heerewaarden

Dreumel

Alem


Megen

Lith

Maren-Kessel

Batenburg

Nirik

BalgoijGroesbeek

Kerkdriel

HedelWell

StuwGrave

Stuw Lith

Stuw Sambeek

Drunen


Broekhuizenvorst

Broekhuizen

Boxmeer

Wellerlooi

Bergen

Afferden

Vierlingsbeek

Aijen

OverloonMaashees

Deurne

Grubbenvorst

Sevenum Velden

Loum

Lomm

Arcen

Venlo

Tegelen

Blerick

Stuw Belfeld

Gulpen

Zeeland

Schaijk

Uden

Maasbree

Belfeld

Horst

Helden

Venray

Nistelrode

Ravenstein

West Maas en Waal

s-Hertogenbosch

Maasdriel

Zaltbommel

Aalburg

HeusdenWaalwijk

WijchenOssHeumen

Gennep

Mook en Middelaar

Venray

Horst a/d Maas

Peel en Maas

Venlo

Bergen

Boxmeer

Rodebeek

Aijense beek


Heukelomse beek

Eckeltsebeek

Sint Jansbeek


Tielebeek

Graafse Raam

Rosmalense Aa

Dieze

Everlose beek

Springbeek


Noordereiland

Boxmeer


Bergen

Aijen

Paesplas

De Wie Steen

Zuidereiland

Oeffelt


Cuijk-De Stier


Lith 1


Sluis LithLith 2

Stuw Grave

Over de Maas

Voorne 2


geul Doornwaard


Hoenzadriel



Eiland van Alem

Alphen


Maasarm Batenburg

Oude Maasarm Keent

De Lijmen

Neerloon

Milsbeek

Nirikse Waarden




De Koornwaard

Oude Schans



Hedikhuizen

Nirik

Balgoij

OverasseltHeumen

Heumen 2

Wellerlooi Waarden

Rode Beek

Broekhuizerweerd

Loum Lomm

Eikenweerd

hoogwatergeul Well

hoogwatergeul Aijen

geul Lomm


Venlo-Velden


Hooge Voort

Voorne 1


Het Scheel



De Waarden





Gereed




Gerealiseerde geul




145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

145

146

147

148

150

151

152

153

154

155

156

157

158159160

161

162

163

164

165

166167

168169170

171172173

174

175

176

177178

179

180181

182

183

184

185186

187

188

189190191

192

193194

195

196197

198

199

200201202

203

204205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217218

219220

221222

223224

225226227228

229230

231

232

233

234

235

236 237 238 239

240 241

242 243 244 245

246 247 248

136

137

138

139

140

141

142

143

144

10

9

8

7

6

11

12

118

117

119

120

121

126

127

128

104

105

106

107

108

109

110

111

112

95

94

93

9291

96

9089

88

87

86

85

129

130

103

102

101

100

99

98

97

13

14

15

16

17

18

19

20

21 2223

24

26

25

27

28

29

30

3132

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42 43

44

45

46 47 48

49

50

51

52

5354

55

60

81

80

79

787776

75

74

73

72

7170

696867

66

113

114

115

116

122

123

124

125

131132

135

134

133

D u i t s l a n d

B e l g i

Roermond

Siard

Reuver

Beesel

NeerRoggel

Beegden

Heythuysen

Kessel

Stuw Belfeld

Stuw Linne

BuggenumHaelen

Horn

Linne

Maasbracht

Heel

Iervoort

Thorn

Bilt

Wessem

Swalmen

Maastricht


Eijsden

Gronsveld

Stuw Borgharen

Belfeld

Baarlo

Baarlo

Valkenburg

Meerssen

Amby

Bunde

Helden

Echt

Susteren

Born

Holtum

Voerendaal

Heerlen Tegelen

Peel en Maas

Beesel

Leudal

Roermond

Maastricht

Meerssen

Eijsden-Margraten

Maasgouw

Echt-Susteren

Kanjel (zuidtak)

Vlootbeek


Swalm


Schelkensbeek



Oolergreend

Weerdbeemden

Eijsder Beemden

Hansummerweerd

Buggenum


MIRT Bijlagenrapport Ravenstein Lith definitief

Documents

Transcript of MIRT Bijlagenrapport Ravenstein Lith definitief