Minderhedenforum

Koepel van allochtone verenigingen

Minderhedenforum

1. Samenwerkingsverband van 1.000 – tal allochtone verenigingen

– 15 federaties (socio-cultureel werk)– Vlaanderen en Brussel– Erkend door Vlaamse regering sinds 1998

(Minderhedendecreet)

2.Thematische werkingen: Minderhedenbeleid, Work Up, Onderwijs, Media, Brussel (transversaal); Jeugd, Ouderen, Cultuur, Welzijn in beperkte mate

3. Participatiewerkingen: Brussels Platform, Empowerment, LOP’s, Netwerk Jongeren

Onderwijswerking Minderhedenforum

1. Opbouw expertise over aantal dossiers: GOK – decreet, moedertaalonderwijs, NT2, allochtone leerkrachten, diversiteit hoger onderwijs, leerzorg

2. Samenwerking en uitwisseling tussen lidverenigingen promoten en organiseren

3. Samenwerking met andere organisaties

4. Belangenbehartiging

5. Publieke opinie sensibiliseren

Standpunt onderwijs Minderhedenforum

Pleidooi voor interculturele scholen

die toegankelijk zijn voor alle kinderen

en hen gelijke onderwijskansen bieden

Maar randvoorwaarden moeten vervuld zijn

Interculturele scholen

Randvoorwaarden:

1. Voldoende financiering van onderwijs

2. Toezien op kwaliteit van onderwijs

3. Ongelijkheid door onderwijsstructuren wegwerken

4. Partnerschap tussen ouders en scholen

Interculturele scholen

Onze invulling:

1. Interculturele competenties van schoolteam

2. Intercultureel schoolbeleid

3. Intercultureel curriculum

4. Interculturele samenwerkingsverbanden

1. Interculturele competenties schoolteam

“Omgaan met diversiteit” in basiscompetenties en beroepsprofiel is goede zaak

Maar meer centrale plaats in lerarenopleidingook in nascholing voor leerkrachten

Permanent werken aan competenties, gaat eigenlijk vaak over “basishouding”

Afstemming tussen actoren die opdrachten hebben hierin: onderwijsnetten, vakbonden,…

1. Interculturele competenties schoolteam

Kennis en voeling met achtergrond en leefwereld van leerlingen en hun ouders

Bewustzijn over invloed van eigen handelen, gehanteerde onderwijsmethodes, differentiatie,…

Ondersteuning van “voortrekkers” in schoolteams (GOK is geen vrijwilligerswerk)

Omgaan met leerproblemen van leerlingen: onderscheid tussen taalproblemen en andere, aanpak, communicatie met ouders,…

Meer allochtone leerkrachten

2. Intercultureel schoolbeleid

Rekening houden met socio-economische situatie, godsdienst, culturele achtergrond,…

- bij het bepalen van aanbod activiteiten en diensten (bv. feesten, uitstappen, maaltijden,verlofregelingen…)

- Kledijregels (geen hoofddoekverbod)

- Afspraken met ouders (data en moment van oudercontacten, huisbezoeken, opvolgen van leerproblemen,…)

- Beleid rond pesten op school, aanpak discriminatie, ongelijke behandeling, sociale druk,…(procedures, aanspreekpersoon)

=> Inspraak van leerlingen en ouders bij bepaling van deze regels!

3. Intercultureel curriculum

1. Talenbeleid

2. Lessen Godsdienst

3. Interculturele inhoud van vakken

4. Interculturele projecten

5. Mondiale vorming

1. Talenbeleid

Sociolinguïstische invalshoek (“taalrelativisme”) doet meertalige context waarin allochtone kinderen opgroeien meest recht aan

Uitgaan van bestaan van verschillende repertoires in verschillende talen

Kunstmatige scheiding tussen “het Nederlands” en andere talen doorbreken

1. Talenbeleid

Belang van beheersing schoolse vorm van Nederlands uiteraard essentieel

Verder inzetten op toepassing van gedifferentieerde onderwijsmethodes Nederlands

rekeninghoudend met achtergrond van leerlingen opleidingsniveau van ouders vertrekken van gekende repertoires (ook in

andere taal dan Nederlands) en die gebruikenMaar opletten met aparte taalklasjes (uitz. OKAN)

1. Talenbeleid

Naast beheersing Nederlands, is ontwikkeling van meertaligheid belangrijk

Rekening houden met wensen van allochtone ouders en leerlingen: meesten willen dat hun kind de moedertaal/ thuistaal (beter) leert

Onderwijs speelt best in op deze vragen zodat de lessen op een goed omkaderde wijze kunnen doorgaan

Verschillende vormen van “moedertaalonderwijs” mogelijk – school beslist samen met ouders

1. Talenbeleid

Basisonderwijs:1. Talensensibilisering in basisonderwijs2. Taalinitiatie in basisonderwijs3. Bicultureel onderwijs (projecten Foyer)4. Taallessen op school maar buiten de lesuren

Secundair onderwijs:1. Vak “allochtone taal”2. Taallessen op school maar buiten de lesuren

2. Lessen Godsdienst

Verschillende godsdiensten bespreken in onderwijs is minimum

Liefst aanbod van aparte godsdienstlessen zodat leerlingen voldoende kennis kunnen krijgen

maar ook meer uitwisseling en zoeken naar gemeenschappelijke waarden

Scholen gebaseerd op een bepaalde levensbeschouwing of godsdienst zijn geen rem op interculturaliteit

Minderhedenforum is niet tegen islamitische scholen

3. Interculturele inhoud van vakken

Interculturele inhoud van vakken zoals bv.:

Geschiedenis: van niet – westerse landen, niet enkel eurocentrisch perspectief (kruistochten, kolonisatie), migratiegeschiedenis van België

Aardrijkskunde: vak bij uitstek

Taalvakken: ook niet – westerse literatuur in Nederlands, Frans en Engels

Wiskunde: oorsprong van concepten, voorbeelden voor geometrie uit niet – westerse kunst

3. Interculturele inhoud van vakken

Omgaan met diversiteit als aparte vakoverschrijdende eindterm ipv onder van opvoeden tot burgerzin

Vlaanderen, België, Europa zijn pluriforme, multiculturele samenlevingen

Moet uitgangspunt worden voor onderwijs: alle kinderen moeten leren mee omgaan

Interculturele competenties als onderdeel zien van sociale vaardigheden vakoverschrijdende eindterm

België is een exportland Alle kinderen nood aan (inter)nationale

(handels)relaties

3. Interculturele inhoud van vakken

Interculturele projecten op school: kennismaking met verschillende culturen van leerlingen op leuke manier is zeer belangrijk

Mondiale vorming: ook zeer waardevol, genoeg kennis over noord – zuidverhoudingen, kans om eenzijdig negatieve berichten over zuiden uit media te corrigeren

wel aandacht nodig voor aansluiting bij leefwereld van leerlingen (bv. uit BSO) en

gevoeligheden

4. Interculturele samenwerkingsverbanden

Samenwerking met andere sectoren/ actoren is essentieel om (betere) resultaten te boeken

Interculturalisering van onderwijscultuur

Wat kunnen bv. allochtone verenigingen doen: - Empowerment van allochtone ouders- Studiebegeleiding kinderen uit hun achterban- Als “doorverwijsfiguur” optreden - (Inter)culturele activiteiten organiseren op school- Lessen moedertaal organiseren- Buurtwerking (Brede School)

Partnerschap tussen ouders en school

Aandacht voor eerste contact (inschrijving): voldoende uitleg over afspraken en wederzijdse verwachtingen

Moeilijk te bereiken ouders: school zet best eerste stap

Communicatie in twee richtingen bevorderen: vragen en bezorgdheden van ouders – boodschap van leerkracht

Flexibiliteit in communicatiestijlen (dragers, talen,

aanspreekbaarheid)

Cursus NT2 voor ouders op school is geen wondermiddel maar kan nuttig zijn; meer op maat van ouders (dan van school)

Partnerschap tussen ouders en school

Erkennen van verschillende vormen van betrokkenheid van ouders en hierop inspelen; traject afleggen samen met ouders

Aanvaarden dat niet alle ouders kunnen evenveel betrokken worden (mensen in armoede, zonder papieren, …); slechte wil is uitzonderlijk

Kinderen mogen niet de dupe worden van geringe betrokkenheid

Compensatie hiervan nodig vanuit onderwijs in samenwerking met relevante organisaties: schoolopbouwwerk, “integratiesector”, allochtone verenigingen, buurtorganisaties,…= essentie van gelijke kansen

Competenties leerkrachten verhogen (basishouding) maar

grenzen erkennen (mogelijke acties)

Partnerschap tussen ouders en school

Wat doen allochtone verenigingen?

Informeren van ouders over onderwijs (antwoord op allerlei vragen)

Sensibilisering van ouders: belang van een goede betrokkenheid voor studies van hun kind

Ouderbijeenkomsten organiseren (zeer informeel, ad hoc)

Infomomenten organiseren (ism externe deskundigen)

Ouders begeleiden bij schoolcontacten, bemiddelen bij problemen met inschrijving

Vertegenwoordiging in lokale overlegplatforms, contacten met lokale onderwijsactoren

Maar: vrijwilligers, vooral socio-cultureel werk, slechts enkele met specifiek onderwijsproject

Contactgegevens

Sanghmitra BhutaniBeleidsmedewerkster Onderwijs en

WelzijnVooruitgangsstraat 323 bus 4

1030 SchaarbeekTel: +32(0)2 204 07 81 Fax: +32(0)2 245 88 30

sanghmitra@minderhedenforum.bewww.minderhedenforum.be