Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck 2015

Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck

2015

Publieke versie

Milieujaarverslag 2015 Academisch terrein Randwyck

- 2 -


- 4 -

Inhoudsopgave

1. ORGANISATIE ...................................................................................................... 7

1.1 MAASTRICHT UMC+ / MAASTRO CLINIC ..................................................................................... 8 1.2 UM / BPCM / AVM / SCANNEXUS. ........................................................................................ 11

2. COMMUNICATIE, VOORLICHTING EN OPLEIDING .............................................. 14

2.1 MAASTRICHT UMC+ ......................................................................................................... 14 2.2 UM ............................................................................................................................. 15

3. INTERNE EN EXTERNE AUDITS EN INSPECTIES ................................................. 16

3.1 INTERNE AUDITS MAASTRICHT UMC+ / MAASTRO CLINIC ............................................................... 16 3.2 INTERNE AUDITS UM / BPCM / AVM / SCANNEXUS ...................................................................... 17 3.3 EXTERNE AUDITS MAASTRICHT UMC+ / MAASTRO CLINIC ............................................................... 19 3.4 EXTERNE INSPECTIE MAASTRICHT UMC+ / MAASTRO CLINIC............................................................ 20 3.5 EXTERNE INSPECTIE UM / BPCM / AVM / SCANNEXUS .................................................................. 20

4. MJA3 .................................................................................................................. 21

4.1 MAASTRICHT UMC+ / MAASTRO CLINIC ................................................................................... 21 4.2 UM / BPCM / AVM / SCANNEXUS ......................................................................................... 21

5. DUURZAME ONTWIKKELING .............................................................................. 23

5.1 MAASTRICHT UMC+ / MAASTRO CLINIC ................................................................................... 23 5.1 UM (BPCM / AVM / SCANNEXUS) ......................................................................................... 23

6. MILIEUBELEIDSPLAN ACADEMISCH TERREIN RANDWYCK ................................ 26

6.1 STAND VAN ZAKEN / VOORTGANG MILIEUBELEIDSPLAN 2015 ............................................................. 26 6.2 DOELSTELLINGEN 2016 ...................................................................................................... 30

7. VERGUNNINGEN EN WETGEVING ....................................................................... 33

7.1 MILIEUVERGUNNING WET MILIEUBEHEER ................................................................................... 33 7.2 OMGEVINGSVERGUNNINGEN INDIRECTE LOZINGEN ......................................................................... 33 7.3 OMGEVINGSWET............................................................................................................... 33 7.4 LIJST CARCINOGENE STOFFEN ................................................................................................ 33 7.5 PGS 15 ....................................................................................................................... 33 7.6 PGS 34 ....................................................................................................................... 34 7.7 EUROPESE VERORDENING CLP ............................................................................................... 34 7.8 A.D.R. ........................................................................................................................ 34 7.9 W.M.L. ........................................................................................................................ 34 7.10 WATERWET – AFVALWATER .................................................................................................. 34 7.11 LEGIONELLA ................................................................................................................... 34 7.12 EPBD EUROPESE VERORDENING ............................................................................................ 35 7.13 ENERGIEAUDIT ................................................................................................................ 35 7.14 BODEM ......................................................................................................................... 35 7.15 ASBEST ........................................................................................................................ 35 7.16 VETPUTTEN EN OLIEAFSCHEIDER ............................................................................................. 36 7.17 BIOLOGISCHE VEILIGHEID .................................................................................................... 36 7.18 STRALINGSHYGIËNE ........................................................................................................... 36

8. KLACHTEN ......................................................................................................... 37

9. INCIDENTEN ...................................................................................................... 38

9.1 MAASTRICHT UMC+ / MAASTRO CLINIC ................................................................................... 38 9.2 UM / BPCM / AVM / SCANNEXUS ......................................................................................... 39

10. REGISTRATIES ................................................................................................... 40

10.1 OVERZICHT AFVALSTOFFEN ................................................................................................... 40 10.2 OVERZICHT ENERGIEVERBRUIK ............................................................................................... 44 10.3 OVERZICHT WATERVERBRUIK ................................................................................................. 46 10.4 RESULTATEN AFVALWATERANALYSES ........................................................................................ 48


- 5 -

Tabellenlijst Tabel 1: Maatregelen energie UM ................................................................................................ 22 Tabel 2: Incidenten milieu UM 2015 ............................................................................................ 39 Tabel 3: Bedrijfsafval 2011 - 2015 .............................................................................................. 40 Tabel 4: Gevaarlijk afval 2011 - 2015 .......................................................................................... 42 Tabel 5: Elektriciteitsverbruik 2011 - 2015 ................................................................................... 44 Tabel 6: Aardgasverbruik 2011 - 2015 ......................................................................................... 45 Tabel 7: Waterverbruik 2011 - 2015............................................................................................ 46 Tabel 8: Resultaten afvalwateranalyses Maastricht UMC+ 2015 ....................................................... 48 Tabel 9: Resultaten afvalwateranalyses UM / BPCM / Scannexus 2015 ............................................. 48

Grafiekenlijst Grafiek 1: Milieu-awareness Maastricht UMC+ .............................................................................. 16 Grafiek 2: Milieu-awareness 2008 - 2014 ..................................................................................... 17 Grafiek 3: Resultaten audit FHML/FPN UM laboratoria 2015 ............................................................ 18 Grafiek 4: Resultaten audit FHML/FPN UM kantoren 2015 ............................................................... 18 Grafiek 5: CO2-footprint UM ....................................................................................................... 25 Grafiek 6: Bedrijfsafval 2011 – 2015 ........................................................................................... 41 Grafiek 7: Gevaarlijk afval 2011 - 2015 ....................................................................................... 43 Grafiek 8: Ziekenhuis en laboratoriumafval 2011 - 2015 ................................................................ 43 Grafiek 9: Elektriciteitsverbruik 2011 - 2015 ................................................................................ 45 Grafiek 10: Aardgasverbruik 2011 – 2015 .................................................................................... 46 Grafiek 11: Waterverbruik 2011 - 2015 ....................................................................................... 47

Figurenlijst Figuur 1: organisatie Maastricht UMC+ / Maastro Clinic .................................................................... 9 Figuur 2: organisatie UM ........................................................................................................... 11


- 6 -

Afkortingen

A Arbo Arbeidsomstandigheden AKM Absorptiekoelmachine Armico Arbo en milieu contactpersoon AVM Academie Verloskunde Maastricht

B BEES Besluit Emissie-eisen Stookinstallaties BPCM Biopartner Center Maastricht B.V.

C CFK Chloorfluorkoolwaterstof CO2 Kooldioxide CVB College van Bestuur CRISP Centre for Research Innovation, Support and Policy E Ecosysteem Ecologisch systeem F FHML Faculty of Health, Medicine and Life Sciences FPN Faculty of Psychology and Neuroscience FS Facility Services

G GGO Genetisch gemodificeerde organismen I ISO International Standardization Organization ICIS International Centre for Integrated assessment and Sustainable

development

K KAM Kwaliteit, Arbo en Milieu KEW Kernenergiewet

M MJA Meerjarenafspraak energie MUMC+ Maastricht Universitair Medisch Centrum + MZS Milieuzorgsysteem

N NEN Nederlandse norm aan Europese Norm aangepast NER Nederlandse emissierichtlijnen

R RTIL Radiotherapeutisch Instituut Limburg RVE Resultaat Verantwoordelijke eenheid RVB Raad van Bestuur

S STEK Stichting erkenning koelinstallaties SCIOS Stichting Certificatie Inspectie en Onderhoud Stookinstallaties T TVB Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden

U VHK Virale hemorragische koorts (Ebola) UM Universiteit Maastricht UMGO Maastricht University Green Office

W WVO Wet verontreiniging oppervlaktewateren WKK Warmtekracht koppeling


- 7 -

1. Organisatie

In 2005 is voor het Academisch terrein Randwyck een milieuconvenant afgesloten. Sinds 2013 nemen de volgende instellingen op de Brightlands Health Campus Randwyck deel:

Maastricht UMC+ Universiteit Maastricht (UM) Maastro Clinic Biopartner Center Maastricht BV (BPCM) Zuyd Hogeschool, Academie Verloskunde Maastricht Scannexus

Op grond van de algemene zorgplicht die bedrijven en burgers hebben ten aanzien van het Ecosysteem, besteden de complexbedrijven aandacht aan de verschillende milieuaspecten van hun functioneren en de effecten daarvan op de omgeving. Om dit doel te bereiken hebben het Maastricht UMC+ en UM een milieuzorgsysteem conform ISO 14001 ontwikkeld en geïmplementeerd, het milieuzorgsysteem van het Maastricht UMC+ is gecertificeerd (door Lloyd’s). Het systeem van UM is in 2013 volledig geactualiseerd en begin 2014 door het CvB geaccordeerd. De effecten van de verschillende milieuaspecten zijn in kaart gebracht en via verbeterprojecten weggenomen of teruggedrongen. Daarnaast laten de overheden een versoepeling van de milieuvergunningaanvragen toe indien een bedrijf over een transparant milieuzorgsysteem beschikt. Naar aanleiding van het gecertificeerde milieuzorgsysteem van het Maastricht UMC+ en het milieuzorgsysteem van UM is in 2007 een milieuvergunning op hoofdlijnen verkregen voor de convenantpartners. Daarnaast werd de omgevingsvergunning indirecte lozingen voor het Academisch Terrein Randwyck in 2014 door de Gemeente Maastricht afgegeven. Sinds 2010 zijn de adviseur milieu en duurzaamheid van UM (Marc Fischer) en de milieucoördinator van het Maastricht UMC+ (Erna Hofs) gemandateerd coördinerend milieudeskundigen in het kader van het convenant.


- 8 -

1.1 Maastricht UMC+ / Maastro Clinic

1.1.1 Maastricht UMC+ De Raad van Bestuur van het Maastricht UMC+ is verantwoordelijk voor een adequate beheersorganisatie op het gebied van Milieuwet- en regelgeving en het toezicht daarop. De Raad van Bestuur heeft de organisatie van het aandachtsgebied milieu gemandateerd aan de directeur Facilitair Bedrijf. De mandaatnemer dient te beschikken over voldoende middelen om de milieuzorg gestalte te geven en deze ook adequaat in te zetten. Deze heeft op zijn beurt hiervoor een milieuorganisatie ingesteld en een milieucoördinator benoemd. De milieucoördinator initieert, overlegt, controleert en adviseert gevraagd en ongevraagd aangaande milieuzaken. De milieucoördinator is voorzitter het deskundigenplatform. Naast de taak om de directeur FB te adviseren over milieutaken heeft het deskundigenplatform als taak toe te zien en ondersteuning te verlenen bij het uniform implementeren van het milieuzorgsysteem. Bij het implementeren is het belangrijk dat de leden van het deskundigenplatform een vaste contactpersoon per afdeling hebben. Daarom is een milieucontactpersoon per afdeling ingesteld, ook Maastro Clinic heeft een milieucontactpersonen. In totaal zijn er ongeveer 100 milieucontactpersonen. Zij hebben tot taak om op afdelingsniveau ondersteuning te verlenen bij het implementeren van het milieuzorgsysteem. Daarnaast zijn ze het vaste aanspreekpunt voor zowel de leden van het deskundigenplatform als voor de collega’s op de afdeling inzake milieuaangelegenheden. De Milieucoördinator stelt, na overleg met het deskundigenplatform, het te voeren beleid voor aan de directeur Facilitair Bedrijf, welke dit vervolgens aan de RvB voorlegt. Bij het uitvoeren van interne- en externe audits zal zoveel als mogelijk integratie worden nagestreefd met de auditprocedures van het Arbozorgsysteem systeem. Naast de mandateringsregeling en het instellen van een milieuorganisatie heeft ieder Resultaat Verantwoordelijke Eenheid (RVE) zijn eigen verantwoordelijkheid t.a.v. milieu. Middels het accountoverleg tussen het RVE en de accountmanager van het FB komt de stand van zaken m.b.t. milieu aan de orde. Werkafspraken worden op afdelingsniveau gemaakt tussen de deskundigen en milieucontactpersonen versus afdelingshoofd. Voor de uitvoering van het milieubeleid dient het centrale management eveneens over voldoende middelen te beschikken. De exacte taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn in het milieuhandboek weergegeven.


- 9 -

RvB

Milieudeskundige GROS / ADR-

veiligheidsadviseur

Milieucoördinator

ProcesgroepmanagerLogistiek

RVE-bestuur

Afvalcoördinator

Directeur Facilitair Bedrijf

ProcesgroepmanagerTechniek

ProcesgroepmanagerSSE

Energiecoördinator

Medewerkers azM

MCP’s

Figuur 1: organisatie Maastricht UMC+ / Maastro Clinic

1.1.2 Maastro Clinic In 1974 werd het Radiotherapeutisch Instituut Limburg opgericht te Heerlen met als doel zorg te verlenen in de ruimste zin van het woord en meer in het bijzonder door middel van radiotherapie aan oncologische patiënten in Midden en Zuid-Limburg. Per 1 januari 2003 is de naam van de stichting Radiotherapeutisch Instituut Limburg officieel gewijzigd in stichting MAASTRO clinic. Sinds het voorjaar van 2006 ontplooit MAASTRO clinic haar activiteiten op haar locatie in Maastricht en daarnaast sinds 1 juli 2012 in een nieuw opgerichte dependance te Venlo. Daarmee is het adherentiegebied van MAASTRO clinic uitgebreid naar geheel Limburg. MAASTRO clinic is een categorale instelling en verzorgt de radiotherapie conform de Wet Bijzondere Medische Verrichtingen (WBMV) voor kankerpatiënten. Daarnaast wordt er binnen MAASTRO clinic klinisch onderzoek gedaan binnen de radiotherapie. MAASTRO clinic werkt daarnaast samen met de vakgroep / afdeling Radiotherapie en met de onderzoeksschool GROW van het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC+) aan een verdere optimalisatie van de behandeling van kankerpatiënten via onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. MAASTRO clinic kent alleen publieke activiteiten conform het bepaalde in de Wet Toelating Zorginstellingen en de Wet Bijzondere Medische Verrichtingen.


- 10 -

MAASTRO clinic is gericht op het geven van de beste behandeling. Dat is de behandeling die de beste kans op overleven en de beste kwaliteit van leven biedt. MAASTRO clinic heeft wetenschappelijk aangetoond dat door die beste behandeling te geven de tweejaarsoverleving voor veel long- en hoofdhalskankerpatiënten fors is gestegen, soms wel met meer dan 30%. Maar elke patiënt is anders, en elke tumor is anders. Om de beste behandeling te kunnen bieden houden we dan ook rekening met de biologische en genetische kenmerken van een tumor en de kenmerken van een patiënt. Minstens zo belangrijk is rekening houden met de wensen van de patiënt (de ene patiënt vindt bijwerkingen bijvoorbeeld tot op bepaalde hoogte meer acceptabel dan een andere patiënt) en het betrekken van de patiënt bij de besluitvorming. Alleen dan kunnen we zorg bieden die ‘het beste’ is in de ogen van de individuele patiënt. Deze behandeling op maat is het centrale doel van MAASTRO clinic. Door de toepassing van geavanceerde medische technieken en wetenschappelijk onderzoek wil MAASTRO clinic de behandeling van de patiënt steeds beter laten aansluiten op zijn klinische, biologische en genetische kenmerken.


- 11 -

1.2 UM / BPCM / AVM / Scannexus.

1.2.1 UM De universiteit heeft op centraal niveau een milieudeskundige in dienst die is aangesteld binnen Facility Services. Voor de complexvergunning academisch terrein Randwyck is vooral de organisatie van de milieuzorg in de Randwyckfaculteiten (Faculty of Health, Medicine and Life Sciences (FHML) en Faculty of Psychology and Neuroscience (FPN)) van belang. Binnen de FHML en FPN is een 40-tal (arbo- en) milieu contactpersonen (armico’s) aangesteld. Biopartner Center Maastricht BV, Academie Verloskunde Maastricht en Scannexus hebben zich middels het huisreglement gecommitteerd aan de milieuregels van de Universiteit Maastricht. Ten behoeve van een efficiënte en doeltreffende uitvoering van het Arbo- en Milieubeleid UM Randwyck is er binnen Randwyck een Arbo- en milieu organisatiestructuur vorm gegeven. De organisatie is zodanig opgezet dat een breed draagvlak verkregen wordt. De decaan van een participerende faculteit of de directeur van het participerende servicecentrum is eindverantwoordelijk voor alle Arbo- en milieuzorgactiviteiten binnen zijn jurisdictie op Randwyck. De decanen en directeuren hebben het opzetten en implementeren van een Arbo- en milieuzorgsysteem gedelegeerd aan de ARBO Commissie Randwyck. Dit is een breed samengesteld overleg- en adviesorgaan op het gebied van Arbo- en milieuzorg op Randwyck.

Figuur 2: organisatie UM

Iedereen die onder zijn gezag arbeid laat verrichten wordt gezien als leidinggevende. UM kent beherend bazen, werkbazen en vakbazen. De decaan of diensthoofd dient met de faculteitsraad respectievelijk dienstraad het te voeren Arbo en Milieu beleid te bespreken om deze in staat te stellen hiermee in te stemmen. Verschillende sleutelfiguren hebben een specifieke taak ten aanzien van de Arbo- en milieuzorg. Bepaald is dat elke leidinggevende (capaciteitsgroepvoorzitter, instituutsdirecteur of diensthoofd), zelf uitvoering dient te geven aan de Arbo- en milieuzorg binnen haar eigen eenheid. De coördinator, de auditoren en de adviseurs van Arbo en Milieu /FS zetten zich in voor heel het UM-complex op Randwyck. Hieronder staat een overzicht van de taken van sleutelfiguren Arbo- en Milieu op Randwyck, te weten:

Decaan of directeur servicecentrum Faculteitsraad of Dienstraad ARBO Commissie Randwyck ARBO Coördinator Randwyck Capaciteitsgroepvoorzitter, Instituutdirecteur of Facultair Diensthoofd = Decentraal

management Alle leidinggevenden (onder het decentraal management)


- 12 -

Arbo en Milieu Contactpersonen (armico) Arbo en Milieu Auditoren Arbo & Milieu Adviseurs

De zorg voor het milieu en daarmee de compliance aan milieu weten regelgeving voor de locaties in Maastricht heeft UM vastgelegd in een milieuzorgsysteem conform ISO14001. Voor de faculteiten die gelegen zijn op de Brightlands Health Campus Randwyck heeft UM samen met de partners op de campus een gezamenlijke omgevingsvergunning milieu en indirecte lozing bedrijfsafvalwater. Naast voorschriften uit deze vergunning gelden ook algemene regels uit weten regelgeving. Voor de faculteiten die gelegen zijn in de binnenstad van Maastricht geldt enkel de algemene weten regelgeving. De UM-activiteiten op de Chemlot campus vallen onder de omgevingsvergunning voor die campus. Controles op de naleving van de voorschriften vinden primair plaats vanuit de campusorganisatie. FS van UM ondersteunt de UM-eenheden vooral met advisering op milieugebied. De activiteiten in Venlo worden eveneens vanuit FS ondersteund met milieuadvisering, maar zijn nog niet van dien aard dat daarop controle vanuit FS is uitgevoerd. Primair is voor de milieucompliance de aandacht gericht op de activiteiten in Randwyck (inclusief BPCM-bedrijven) en het algemene onderhoud van milieurelevante installaties in de Maastrichtse locaties.

1.2.2 BPCM Biopartner Center Maastricht (BPCM) is een business incubator en is opgericht door de Universiteit Maastricht, industriebank LIOF en het Maastricht UMC+. Het doel van BPCM is het versnellen van de groei van jonge life science bedrijven door te ontzorgen, verbinden en versnellen. BPCM ontzorgt de bedrijven door ze faciliteiten, services en ondersteuning te geven die het makkelijker maakt om hun bedrijfsprocessen uit te voeren. Ze verbinden de bedrijven zodat ze waardevolle kennis, ervaring en netwerken kunnen delen. En BPCM versnelt de groei van de bedrijven door de groeipijnen van een startend bedrijf te verzachten. In bijlage 1 en 2 zijn overzichten opgenomen van de bedrijven die in BPCM gehuisvest zijn.

1.2.3 AVM Het kenniscentrum Verloskunde van de Academie Verloskunde Maastricht bestaat uit de bachelor verloskunde, het lectoraat Midwifery Science en het Leven Lang Leren centrum. De AVM draagt daarnaast bij aan een internationaal Master of Science in Midwifery programma en hoopt begin 2017 deze master in samenwerking met de Universiteit Maastricht te accrediteren. Het kenniscentrum Verloskunde maakt onderdeel uit van de faculteit Gezondheidszorg van de Zuyd Hogeschool. Zuyd behoort tot de drie hogescholen in Nederland die verloskunde als bachelor op - in totaal - vier locaties aanbieden en trekt studenten uit het hele land. AVM is gehuisvest op de Health Campus van de Universiteit Maastricht. Studenten en medewerkers maken gebruik van de universiteitsbibliotheek, het studielandschap, de ICT omgeving, de mensa en andere facilitaire diensten. De locatie is van groot belang voor het aantrekken van landelijke studenten en medewerkers. Het kenniscentrum Verloskunde heeft een leerstoel Midwifery Science bij de UM, CAPHRI en werkt op vele manier samen met de UM en MUMC op het gebied van onderwijs en onderzoek.


- 13 -

1.2.4 Scannexus Scannexus is een Europees expertisecentrum in Ultra-High-Field MRI dat kennis van een internationale groep van technische, klinische en academische organisaties op dit gebied bundelt. Onder de paraplu van Brains Unlimited biedt Scannexus een uniek, geïntegreerd platform dat state-of-the-art technologie combineert met know-how, toegang tot patiënten, en internationaal gerenommeerde expertise op het gebied van Ultra-High-Field MRI bij de mens. De faciliteit huisvest drie Ultra-High-Field MRI-scanners van 9.4, 7 en 3 Tesla, die met elkaar verweven zijn. De 3T Prisma scanner is zeer geavanceerd en multifunctioneel, waardoor deze aantrekkelijk is voor vele soorten klinische toepassingen. De 7T-scanner bevindt zich op het scheidsvlak van klinische toepassing en ontwikkeling van wetenschappelijke doorbraken, die eventueel kunnen worden vertaald naar toepassing op de 3T. De 9.4T wordt ontwikkeld voor klinische doeleinden, gebaseerd op de ervaring met de 3 Tesla en 7 Tesla. Hiermee kan een ongeëvenaard inzicht verkregen worden in de werking van de hersenen en het lichaam. Scannexus draagt zorg voor het beheer van deze faciliteit en levert de mogelijkheden om projecten te ontwikkelen, waarbij de scanners worden gebruikt door de klinische en academische partners. In 2015 hebben de MRI’s van Scannexus goed gewerkt. Geen van de scanners heeft voor significante problemen gezorgd en de 3-Tesla en 7-Tesla scanners werden in 2015 intensief gebruikt. Alle besturingssystemen van de grote 9.4-Tesla scanner zijn nu actief en operationeel wat, samen met de R&D-strategieën van de onderzoekers en gebruikers, al in 2015 heeft geleid tot een intensiever gebruik hiervan. In de loop van 2015 hebben de 7 Tesla en de 9.4-Tesla scanner een upgrade ondergaan met nieuwe kanalen, waardoor onderzoekers nog meer voordelen uit het systeem kunnen halen. De onderzoeksactiviteit op de 3T en 7T systemen was in 2015 hoog, terwijl de 9.4T scanner nog primair in de ontwikkelfase en opstart van projecten was. Het gebruik van de scanners was in 2015: 3T, 3.802 uur; 7T, 2.261 uur; 9.4T, 2072 uur. Het ligt in de verwachting dat alle gebruikstijden in 2016 verder zullen toenemen. Ondanks deze verwachte toename van de scanneractiviteit in het komende jaar zal het totale energieverbruik vermoedelijk niet veel verder stijgen aangezien de systemen continu operationeel zijn. Scannexus ontvangt de energie via de UM. In 2015 heeft Scannexus een klein Biochemisch laboratorium ten behoeve van vooral (voor)bereiding en opslag van monsters voor scannertoepassingen ingericht.


- 14 -

2. Communicatie, voorlichting en opleiding In 2015 heeft conform het convenant een bestuurlijk overleg plaatsgevonden tussen alle convenantpartners. In dit bestuurlijk overleg werd de voortgang van de afstemming van het milieubeleid tussen de convenantpartners besproken. Het milieujaarverslag van 2014 werd in dit overleg goedgekeurd en getekend. De coördinerend milieudeskundigen van Maastricht UMC+ en UM hebben in 2015 maandelijks overleg gehad over de afstemming van het milieubeleid. Daarnaast zijn de coördinerend milieudeskundigen 2 keer samengekomen met de Gemeente Maastricht/Regionale Uitvoeringsdienst voor regulier overleg over de complexvergunning. Met het platform milieudeskundigen heeft in verslagjaar 1 keer plenair vergaderd en heeft besloten om de structuur van dit overleg te veranderen naar bilateraal overleg. Daarnaast heeft 2-maandelijks een afstemmingsoverleg plaatsgevonden tussen alle milieudeskundigen van het Maastricht UMC+ en UM. 2.1 Maastricht UMC+ Naar jaarlijkse gewoonte vond ook in 2015 de milieupraktijkdag plaats. Er werd een bezoek gebracht aan Afvalzorg Nederland, meer bepaald hun vestiging in Brunssum. Bij afvalzorg te Brunssum vinden de volgende activiteiten plaats:

Groencompostering van snoeiafval; Productie biomassa, dit zijn grove housnippers die als brandstof gebruikt worden voor

een biocentrale; Op- en overslag van grond, bouwstoffen, RKG-slib, veegvuil, asfalt, bouwen sloopafval,

hout, bedrijfsafval, grof huishoudelijk afval, dakleer en restafval; Productie en verkoop diverse grondproducten; Immobilisatie van vervuilde grond; Herontwikkeling deel locatie tot natuurpark; Herontwikkeling van hun eigen bedrijventerrein.

Hoewel er hier hele andere werkzaamheden plaatsvinden dan in het Maastricht UMC+ zijn er toch een aantal gelijkenissen, met name op het gebied van vergunningen, bevoegd gezag, weten regelgeving, ISO 14001… Ten slotte heeft er in relatie tot milieu zowel intern als extern overleg plaatsgevonden:

SAAZ-unie milieu SAAZ-unie Energie Gevaarlijke stoffen (GROS) MPZ Gemeentelijk overleg OGE Milieudeskundigenoverleg Directiebeoordeling Energie Actie Team (EAT) Milieupraktijkdag Opleiding MCP’s Milieu-info’s (6)


- 15 -

2.2 UM FS werkt nauw samen met het Maastricht University Green Office (UMGO) dat door de adviseur milieu en duurzaamheid wordt gecoördineerd en in 2015 haar eerste lustrum heeft gevierd. Vijf jaar na lancering hebben (inclusief de huidige bezetting) 39 studenten voor UMGO gewerkt en zijn meerdere successen geboekt. Voor zaken rondom milieuwet- en regelgeving heeft UM regelmatig overleg met vergunning en handhaving van de gemeente Maastricht en de Regionale Uitvoeringsdienst Limburg. Met betrekking tot duurzaamheid werkt FS samen met andere partijen in de regio, zoals Gemeente Maastricht in bijvoorbeeld het platform COOL-Maastricht. Ook werkt FS op dit gebied nauw samen met het Maastricht UMC+. Met Zuyd Hogeschool en bedrijfsleven wisselt FS kennis uit rondom de invoering van gescheiden inzameling van afval. FS is eveneens actief in het netwerk van Nederlandse universiteiten en MUMC’s met kennisuitwisseling op het gebied van milieu en duurzaamheid. In 2015 zijn vanuit FS trainingen gegeven op het gebied van duurzaam inkopen en trainingen voor armico’s in Randwyck met betrekking tot relevante milieuregelgeving en duurzaamheid. Met onder andere SBE wordt vanuit FS samengewerkt aan onderwijsprojecten in de cursus “Business Innovation and Sustainable Development”. Ook worden vanuit FS stageplekken aangeboden aan studenten van Zuyd Hogeschool op het gebied van milieu en duurzaamheid.


- 16 -

3. Interne en externe audits en Inspecties 3.1 Interne audits Maastricht UMC+ / Maastro Clinic

Van alle afdelingen die in 2015 zijn bezocht, werd er per vraag gekeken hoeveel afdelingen deze vraag positief beantwoord hebben. Dit resulteert in een percentage. Het gemiddelde van al deze vragen geeft een score weer van de RVE. De gemiddelde score van alle RVE’s die in 2015 werden bezocht, bedroeg: 89 %.

1. Facilitair Bedrijf 2. Hart & Vaatcentrum 3. Geestelijke Gezondheidszorg & Klinische Neurowetenschappen 4. Laboratoria - Beeldvorming 5. Operatieve Geneeskunde

Grafiek 1: Milieu-awareness Maastricht UMC+

Voor 2015 had de milieuorganisatie tot doel gesteld om een gemiddeld resultaat van 85% te realiseren. De gemiddelde score voor 2015 bedroeg 89 %, de doelstelling werd dus gerealiseerd.

Voor 2016 wil de milieuorganisatie deze doelstelling aanhouden en zal er dus eveneens gestreefd worden naar een gemiddelde score van 85%. In de volgende grafiek geven we de ontwikkeling weer van het Maastricht UMC+ van 2008 tot en met 2015. Hier zien we de ontwikkeling op het vlak van milieu awareness ten opzichte van de doelstelling die door de milieuorganisatie werd gesteld.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1 2 3 4 5

Milieu‐awareness MUMC+

2012 2013 2014 2015 Doelstelling


- 17 -

Grafiek 2: Milieu-awareness 2008 - 2015

3.2 Interne audits UM / BPCM / AVM / Scannexus

3.2.1 UM De interne audits op het legionella- en asbestbeleid, onderhoud koelapparatuur, de controles van vet- en olieafscheiders en het onderhoud en inspectie van zuurkasten en brandveiligheidskasten toonden in 2015 aan dat de naleving van wettelijke eisen grotendeels op orde is. Binnen FS bleken organisatorische aandachtpunten te bestaan over de opvolging van actiepunten uit controles door externe partijen. Hierover is een brief naar de betreffende clustercoördinator en directie FS gestuurd. De controle op het opnemen van duurzaamheidscriteria in centrale aanbestedingen gaf aan dat in alle gevallen duurzaamheid was meegenomen conform beleid. De ADR-inspectie bij Logistiek/Goederenontvangst met betrekking tot gevaarlijke stoffen liet geen noemenswaardige aandachtpunten zien. De audits op de omgang met en op- en overslag van gevaarlijke stoffen en het milieu- en energiebeleid in kantoren en laboratoria in Randwyck (FHML en FPN) lieten in 2015 eveneens zien dat de naleving goed op orde is en aandachtpunten uit 2014 goed zijn opgepakt.

7477

86 85 8784

9189

60

65

70

75

80

85

90

95

100

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Milieu‐awareness MUMC+ 2008 ‐ 2015

Gemiddelde Doelstelling


- 18 -

Grafiek 3: Resultaten audit FHML/FPN UM laboratoria 2015

Grafiek 4: Resultaten audit FHML/FPN UM kantoren 2015

3.2.2 BPCM De audits vanuit UM bij de BPCM-laboratoriumbedrijven in Randwyck die onder de UM-milieuzorg vallen toonden aan dat de milieucompliance goed is.

3.2.3 Scannexus en AVM In 2015 zijn geen milieuaudits gehouden bij Scannexus en AVM.


- 19 -

3.3 Externe audits Maastricht UMC+ / Maastro Clinic In het kader van het ISO 14001 certificaat hebben er door Lloyds Register Quality Assurance 2 audits plaatsgevonden in 2015. Daarbij werden geen Minor Nonconformity’s geconstateerd, wel werden er enkele verbeterpunten geconstateerd. Verbeterpunten:

Verbeterpunten (26 maart 2015)

Gesloten Draag er zorg dat de bronnen die gebruikt zijn voor de compliance toets aantoonbaarzijn.

Gesloten Draag zorg voor review van procedures en documenten die, in een periode van driejaar of meer, niet zijn gereviewed.

Gesloten

Draag er zorg voor dat bij rapporten van externen data voor, in dit geval de volgendekeuring, juist zijn. In dit geval kan niet aantoonbaar worden gemaakt dat volgendeinspectie op 18-02-2014 is uitgevoerd. De vraag is of dat ook wordt bedoeld, is degedrukte datum wellicht niet correct.

Verbeterpunten (17 september 2015)

Geen verbeterpunten geconstateerd.

Wet- en regelgeving: Bij deze audit werden er geen tekortkomingen vastgesteld. Wel werden er enkele punten ter verbetering geconstateerd: Het gedeelte weten regelgeving van het intern auditsysteem werd in handen gegeven van een extern deskundige die als intern auditor optreedt. De volgende verbeterpunten werden geconstateerd:

Verbeterpunten

Gesloten Momenteel kan er niet worden aangetoond dat de eindverwerking volgens het vigerende contract verloopt (op steekproefbasis een toetsing uitvoeren)


- 20 -

3.4 Externe inspectie Maastricht UMC+ / Maastro Clinic In 2015 heeft er geen externe milieu-inspectie plaatsgevonden. 3.5 Externe inspectie UM / BPCM / AVM / Scannexus In 2015 zijn bij UM geen externe milieu-inspecties gehouden. De drinkwatercontrole (Drinkwaterwet) door Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) is goed verlopen, evenals de controle van het afvalwater in Randwyck dat voldeed aan de gestelde normen.


- 21 -

4. MJA3 Het verbruik van energie en bedrijfsstoffen op instellingsniveau wordt gemeten, geregistreerd en geëvalueerd. Het Maastricht UMC+ en UM hebben de meerjarenafspraak (MJA2) energiebesparende maatregelen (gezondheidszorg/universiteiten) ondertekend en hiermee de verplichting om energiebesparing te realiseren op zich genomen. In 2008 is de meerjarenafspraak 2 automatisch overgegaan in de meerjarenafspraak 3. De door Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en de Gemeente Maastricht goedgekeurde energie-efficiencyplannen 2013 - 2016 (EEP) zijn in uitvoering genomen en lopen volgens planning. De hiervoor opgerichte stuur- en werkgroepen energiebesparende maatregelen adviseren over mogelijkheden en ontwikkelen maatregelen voor het terugdringen van het verbruik van energie en bedrijfsstoffen. Er zijn decentraal meetsystemen voor verbruik van elektriciteit en water. Aangezien Maastricht UMC+ en UM MJA-3-deelnemer zijn geldt geen verplichting tot uitvoering van een energie audit conform ministeriële regeling. 4.1 Maastricht UMC+ / Maastro Clinic Het Maastricht UMC+ werkt continu aan de optimalisatie van de instellingen van het Gebouw Beheer Systeem (GBS). Door deze procesoptimalisaties kan het energieverbruik beter worden afgestemd op de vraag vanuit de bedrijfsvoering. Maatregelen die het Maastricht UMC+ in het verslagjaar heeft genomen in het kader van de MJA3 zijn gerapporteerd in het Elektronisch Milieujaarverslag 2015, dat in dit kader moet worden ingediend. Uitgevoerde maatregel vanuit het EEP:

Toepassen van hoogfrequent verlichting bij verbouwingen Pneumatische brandkleppen zijn vervangen door elektrische brandkleppen Inkopen van 100% groene stroom Vervanging van de 1e WKK LED’s toepassen bij noodverlichting Voorbereiding plaatsing warmtepomp Plaatsing zonnepanelen VH10

Het Maastricht UMC+ heeft een grote diversiteit aan emissies naar de lucht. De uitstoot betreft voornamelijk CO2, NOx en SOx uit de energiecentrale. 4.2 UM / BPCM / AVM / Scannexus UM werkt continu aan de optimalisatie van de instellingen van het Gebouw Beheer Systeem (GBS). De panden van BPCM, AVM en Scannexus worden eveneens door UM beheerd. Door procesoptimalisaties kan het energieverbruik beter worden afgestemd op de vraag vanuit de bedrijfsvoering. Maatregelen die UM in het verslagjaar heeft genomen in het kader van de MJA3 zijn gerapporteerd in het Elektronisch Milieujaarverslag 2015. UM neemt elektriciteit af van het Maastricht UMC+ (voor Randwyck) en koopt het overige deel in bij een energieleverancier. Voor het ingekochte deel van het elektraverbruik koopt UM certificaten van oorsprong, om op die manier duurzaam opgewekte elektriciteit te gebruiken. In het verslagjaar bestonden de certificaten voor 100% uit Nederlandse biomassa uit reststromen van de voedingsmiddelenindustrie. Het gedeelte dat van het Maastricht UMC+ wordt afgenomen, bestaat uit zelf door het Maastricht UMC+ geproduceerde elektriciteit en door het Maastricht UMC+ ingekochte elektriciteit. De ingekochte elektriciteit wordt door het Maastricht UMC+ eveneens verduurzaamd door de aankoop van certificaten van oorsprong. In tabel 1 staan de maatregelen die UM in Randwyck in het verslagjaar heeft uitgevoerd in het kader van het Energie Efficiency Plan 2013-2016 met betrekking tot energie-efficiëntie.


- 22 -

2015 uitgevoerd energetisch Pand Type maatregel

PID instellingen Humane Biologie naar automaat UNS50 Procesefficiency

Activeer powermanagement bij kantoor- en ICT-apparatuur UM-breed Procesefficiency

College gymzaal regelen op aanwezigheid GG90 Procesefficiency

Isolatie (450 m2) vervangen bouwdeel A TS53 Procesefficiency

Vervangen verlichting TLD door TL5 upgrading Collegezaal TS53 Procesefficiency

Vervangen van PC’s door thin-clients UM-breed Procesefficiency

30 stuks TLd vervangen door TL5 upgrading Akenzaal UNS40 Procesefficiency

40 stuks oude TLd vervangen door TL5 upgrading Maastrichtzaal UNS40 Procesefficiency

5e verdieping zuid geheel verbouwd, Compleet verlichtingsplan en minder/nieuwe Vriezers

UNS50 Procesefficiency

Noodverlichting vervangen door LED UNS60 / OX70 Procesefficiency

Duurzaam inkoop beleid (UM houdt de minimale milieucriteria van RVO aan bij aanbesteding)

UM-breed Duurzame energie

Inkoop groen gas 2015 UM-breed Duurzame energie

Inkoop warmte Maastricht UMC+ 2015 (gedeeltelijk groene stroom)

UNS50/40/30 Duurzame energie

Inkoop groene stroom 2015 UM-breed Duurzame energie

CO2 neutrale postbezorging / verhuizingen UM-breed Ketenefficiency

Gescheiden afval inzameling GL17 en DUB30

Ketenefficiency

Bewaking Securitas mobile (Fair climate fund) UM-breed Ketenefficiency

Groenonderhoud gecombineerd met contract Provincie Limburg (besparen transport)

UM-breed Ketenefficiency

Personeelswerving uit regio UM-breed Ketenefficiency

Transport onderhoud Firma's Croon en Albron (elektrische auto en scooter)


Werk-Werk regeling Dienstreizen NSBC, dienstfietsen 100% UM-breed Ketenefficiency

Woon-Werkverkeer regeling, Openbaarvervoer vergoeding, Fietsregeling, E-bike acties, Slim werken, Verhuisregelingen, Ontmoedigen parkeren studenten


Tabel 1: Maatregelen energie UM

Emissies Bij UM/BPCM/Scannexus zijn eveneens diffuse emissies afkomstig van laboratoria. Dit betreft ook hier relatief geringe hoeveelheden van verschillende stoffen. De omvang van deze emissies is relatief gezien zeer klein en hierop zitten geen meetverplichtingen.


- 23 -

5. Duurzame ontwikkeling 5.1 Maastricht UMC+ / Maastro Clinic Het Maastricht UMC+ heeft de ambitie om maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) in de toekomst te integreren in de bedrijfsvoering. MVO is: “Verantwoordelijkheid van een organisatie voor de effecten van haar besluiten en activiteiten op de maatschappij en het milieu, via transparant en ethisch gedrag dat:

Een bijdrage levert aan duurzame ontwikkeling, inclusief gezondheid en het welzijn van de maatschappij;

Rekening houdt met de verwachtingen van stakeholders; In overeenstemming is met toepasselijke wetten en overeenkomt met internationale

gedragsnormen; Is geïntegreerd in de hele organisatie, en in haar betrekkingen (invloedssfeer) in de

praktijk worden toegepast. 5.1 UM (BPCM / AVM / Scannexus) UM heeft de ambitie geformuleerd om in 2030 een duurzame universiteit te zijn en neemt duurzaamheid op als een van de vier kernwaarden van het nieuwe strategische programma. Ze heeft onder regie van het Maastricht University Green Office (UMGO) een duurzaamheidsvisie ontwikkeld gebaseerd op:

Onderwijs & onderzoek: opleiden van ‘green change agents’ via een holistische benadering van duurzaamheid in onderwijs en onderzoek;

Community: creëren van een duurzaamheidscultuur en participatieve beleidsvorming; Bedrijfsvoering: verkleinen van de ecologische voetafdruk van de universiteit.

Om haar doelstellingen voor 2030 te bereiken beoogt UM de ecologische en sociale voetafdruk van haar bedrijfsvoering verder te beperken en duurzaamheid een plaats te geven in het onderwijs en onderzoek. Met het opnemen van duurzaamheidsdoelstellingen in het nieuwe strategische programma 2017-2021 wil UM de noodzakelijke transitie naar duurzaamheid borgen. Bij de jaarlijkse duurzaamheidsranking van het hoger onderwijs (De SustainaBul) door studentenorganisatie ‘Morgen’ behaalde UM in 2015 een Bronzen SustainaBul en werd UM met het Kennis-As project genomineerd voor het meest iconische project. Onderwijs & onderzoek Evenals vorig jaar biedt UM 18 bachelor-cursussen aan met de focus op duurzaamheid, naast 13 bachelor-cursussen gerelateerd aan duurzaamheid. In de masterprogramma’s hebben 10 cursussen duurzaamheid als focus en zijn 16 gerelateerd aan duurzaamheid. In 2015 heeft UMGO de tweede succesvolle editie verzorgd van een interdisciplinaire (interfacultaire) duurzaamheidscursus. In 2015 bestonden aan UM 45 (+1 t.o.v. 2014) leerstoelen gerelateerd aan duurzaamheid, waarvan vier specifiek gericht op duurzaamheid. UM heeft twee onderzoekscentra specifiek gericht op duurzaamheid (ICIS en ECCE) en acht met onderzoek op het gebied van duurzaamheid. Binnen ICIS werkt een promovendus in nauwe samenwerking met UMGO aan een onderzoek met een concretisering van de benodigde governance structuur voor duurzaamheid als hoofdonderwerp. In Kennis-As Limburg heeft duurzaamheid een prominente plaats in inhoudelijke cross-overs, zoals Biobased Economy, Healthy Living en Sustainability. Professor Luc Soete, Rector Magnificus van UM, is één van de 35 auteurs van het 'UNESCO Science Report, Towards 2030', en hoofdauteur van het Executive Summary. Dit rapport beschrijft trends en ontwikkelingen in wetenschap, technologie en innovatie, beleid en bestuur tussen 2009 en medio 2015 en biedt essentiële basisinformatie over de zorgen en prioriteiten van de landen die zich moeten oriënteren op de implementatie en aansturing van de beoordeling van de 2030 Agenda voor Duurzame Ontwikkeling in de komende jaren. In 2015 heeft UMGO de derde editie van het ‘Sustainability Journal’ (MUJoSS) voorbereid. Deze editie van MUJoSS, waarin studenten hun onderzoek presenteren in de vorm van wetenschappelijke artikelen, wordt begin 2016 verspreid. Daarnaast zijn onderzoeksgroepen actief benaderd en uitgenodigd voor symposia, zodat ook op die manier verdere integratie van duurzaamheid in het onderzoek mogelijk wordt. Community (omgeving)


- 24 -

UM vindt de inbreng van en samenwerking met studenten heel belangrijk. Ook voor duurzaamheid wordt daarom met studenten samengewerkt. Natuurlijk vindt dat prominent plaats via UMGO en de U-raad, maar ook andere studentenorganisaties spelen een belangrijke rol in het tot stand brengen van de duurzame transitie. UMGO heeft een niet-limitatieve lijst samengesteld met daarop 18 (+3 t.o.v. 2014) organisaties die actief bezig zijn met onderwerpen rondom duurzaamheid. Naast samenwerking met interne studentorganisaties onderhoudt UMGO ook contacten met landelijke organisaties voor duurzaamheid en andere (Europese) Green Offices. UMGO is verder lid van het studentnetwerk voor duurzaamheid ‘Studenten voor Morgen’. Daarnaast worden studenten in hun studie actief betrokken bij projecten op dit gebied in de vorm van casussen of ‘living labs’ (zoals ook bij het project ‘UM Duurzaam onder Dak’). UMGO heeft een grote rol in het prominenter op de agenda krijgen van duurzaamheid binnen de UM. UMGO initieert en coördineert duurzaamheidprojecten (in lijn met de duurzaamheidsvisie en afgeleide routekaart 2030) ten behoeve van studenten, medewerkers, en de (directe) omgeving van UM en heeft hierbij een stimulerende, verbindende, adviserende, en monitorende rol. In 2015 heeft UMGO haar eerste lustrum gevierd. Vijf jaar na lancering hebben (inclusief de huidige bezetting) 39 studenten onder coördinatie van Facility Services (FS) voor UMGO gewerkt aan duurzaamheid binnen de UM en zijn meerdere successen geboekt. Dit student-georiënteerde en door medewerkers gesteunde concept maakt het mogelijk om out-of-the-box te denken en met verrassende oplossingen te komen. UMGO werkt voor duurzaamheid in de bedrijfsvoering nauw samen met FS en bundelt voor onderwijs en onderzoek de krachten met onder andere ICIS en EdLab. Enkele oud UM-studenten (RootAbility) hebben uit handen van UNESCO directeur-Generaal (Irina Bokova) de UNESCO-Japan Prize for Education for Sustainable Development (voor duurzame ontwikkeling in onderwijs) gewonnen met hun ‘Green Office Model’. In navolging van het eerste bij UM zijn 14 Green Offices in universiteiten en Hogescholen in 6 Europese landen opgezet, en blijft het aantal groeien. Met betrekking tot duurzaamheid werkt UM samen met andere partijen in de regio, zoals Gemeente Maastricht in bijvoorbeeld het platform COOL-Maastricht en is UM partner in Maastricht-Bereikbaar. In dat kader heeft UM in december 2015 als een van de eerste grote instellingen in Maastricht het ‘Maastrichts Energieakkoord’ met de gemeente ondertekend, met de inspanning om in 2020 35% van haar elektriciteitsverbruik hernieuwbaar op te wekken op eigen terrein of in samenwerkingsprojecten met partners in de regio, waarbij nadrukkelijk aan de partners binnen de Kennis-As / Brightlands campussen wordt gedacht. Ook werkt UM met betrekking tot milieu en duurzaamheid nauw samen met het Maastricht UMC+. UM legt verantwoording af over milieurelevante zaken via het jaarverslag Academisch terrein Randwyck, het Managementreview milieu, het jaarverslag Biologische veiligheid, en het jaarverslag Stralingshygiëne. Deze verantwoordingsdocumenten zijn te vinden op de website van UM. Met Zuyd Hogeschool en bedrijfsleven wisselt UM kennis uit rondom de invoering van gescheiden inzameling van afval. UM is eveneens actief in het netwerk van Nederlandse en buitenlandse universiteiten met kennisuitwisseling op het gebied van duurzaamheid. Het kennis-As project waarin UM betrokken is, wil verder een positieve stimulans geven voor de Provincie Limburg, waarbij duurzaamheid en een integrale benadering een zeer belangrijke rol spelen. In 2015 heeft UM haar maatschappelijke verantwoordelijkheid genomen rondom de vluchtelingenproblematiek, en hebben medewerkers en studenten een actie gehouden voor ‘Serious Request’ dat in 2015 in Heerlen plaatsvond. Om aandacht te vragen voor lichtvervuiling was UM opnieuw deelnemer aan de jaarlijkse ‘Nacht van de Nacht’. In 2015 tekende UM de overeenkomst ‘Socially Responsible Research and Licensing Policy’, opgesteld door de studentenorganisatie Universities Allied for Essential Medicines, waarmee UM maatschappelijk verantwoord onderzoek en innovatie op het gebied van gezondheid wil bevorderen. Bedrijfsvoering In 2015 vormde duurzaamheid een belangrijk aspect bij de realisatie van het nieuwe universitaire sportcentrum, met bijvoorbeeld zonnepanelen (gemiddelde jaaropbrengst 140.000 kWh/J), zonneboilers, en gescheiden afvalinzameling. Eind 2015 zijn verder op het monumentale pand Bonnefantenstraat 2 zonnepanelen geïnstalleerd (gemiddelde jaaropbrengst 28.000 kWh/J). UM werkt aan bredere implementatie van afvalscheiding en zoekt samen met interne en externe (kennis)partners naar mogelijkheden voor verdere verduurzaming.


- 25 -

UM blijft verder werken aan energiebesparing in haar bedrijfsvoering. In 2016 voert UM de resterende maatregelen uit het EEP uit en schrijft UM een nieuw EEP voor 2017-2020 waarbij fundamentele keuzes noodzakelijk zijn voor verdere realisatie van de doelstellingen.

De CO2-footprint is berekend op basis van CO2-equivalenten broeikasgas emissies. Scope I bevat de emissie ten gevolge van de verbranding van aardgas, scope II de emissie ten gevolge van de ingekochte elektriciteit (in berekening vanaf 2013 gecorrigeerd voor aangekochte certificaten van oorsprong), en scope III bevat het woon-werkverkeer van medewerkers, gebaseerd op gegevens van Maastricht-Bereikbaar en de verbranding van het restafval. In totaal is de footprint ten opzichte van 2014 in 2015 toegenomen. De footprint gerelateerd aan studenten/medewerkers, vierkante meter of omzet laat hetzelfde beeld zien.

Grafiek 5: CO2-footprint UM

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

18000

20000

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

CO

2-e

qu

ival

ente

n (

ton

)

CO2-footprint

scope I scope II gecompenseerd scope III


- 26 -

6. Milieubeleidsplan Academisch terrein Randwyck In het verslagjaar is verder gewerkt aan de doelstellingen zoals beschreven in het milieubeleidsplan 2011 – 2014 dat in 2011 door gemeente Maastricht goedgekeurd. Hieronder wordt de voortgang van het huidige plan beschreven. In 2014 is een nieuw milieubeleidsplan 2015 – 2018 geschreven. Dit plan is na accordering door de vertegenwoordigers van de besturen bij de gemeente Maastricht ingediend. Het plan is door de gemeente Maastricht/RUD goedgekeurd. 6.1 Stand van zaken / voortgang milieubeleidsplan 2015

6.1.1 Maastricht UMC+ / Maastro Clinic Milieubeleidsplan Planning Stand van zaken

2x/jaar controle geloosd water 03 + 09 Afgerond Duurzaam bouwen (BREEAM) op niveau GOOD

realiseren bij VH10, behalen van het ontwerpcertificaat.

2015/2016 Conform planning

85 % milieu-awareness realiseren bij de afdelingsbezoeken (interne audit) conform planning voor 2014

01 t/m 12 Afgerond

Duurzaam inkopen toepassen bij Europese aanbestedingen en aanbestedingen van het Facilitair Bedrijf

01 t/m 12 Loopt door in 2016

Inventarisatie stand van zaken MUMC+ m.b.t. de milieuthermometer. Ambitieniveau: goud.

06 t/m 12 Afgerond

Updaten bodemrisicodocument 01 t/m 12 Loopt door in 2016 Opzetten milieucompliance MUMC+/UM 06 t/m 12 Afgerond Voorbereiden HLS (ISO 14001) 01 t/m 12 Planning t.a.v.

hercertificering opgesteld.

Afval Planning Stand van zaken

Opstellen en publiceren van een nieuwe aanbesteding Afval, samen met universiteit Maastricht

2014/2015 Afgerond

Pilot scheiding kunststoffen binnen de catering 06 t/m 12 N.a.v. aanbesteding uitgesteld naar 2016

Vereenvoudigen en optimaliseren van afvalprocedures 01 t/m 06 Loopt door in 2016

Afvalstoffenwijzer op het kennisplein publiceren 01 t/m 03 Afgerond Alternatief digibox onderzoeken (pilot) 03 t/m 12 Afgerond Aanbesteding verpakkingsmaterialen 06 t/m 12 Uitgesteld naar 2016 Gebruik van VIV / WIVA beoordelen 03 t/m 09 Afgerond

Gevaarlijke stoffen - GROS

Planning Stand van zaken Afronding aanbesteding databank gevaarlijke

stoffen (landelijk UMC’s – NFU) 01 t/m 06 Afgerond

Gebruik van Vluchtige Organische Stoffen (VOS) in het Maastricht UMC+ inzichtelijk maken (geen NER verplichting)

03 t/m 06 NER wordt vanaf 1/01/2016 opgeheven. De regelgeving komt vanaf dan te vallen onder de algemene regels van het activiteitenbesluit. Voorstel: dit laten


- 27 -

onderzoeken door Royal Haskoning.

Up-date van GROS 03 t/m 09 Afgerond 5 ADR inspecties uitvoeren: 01 t/m 12

o Bodedienst Afgerond o Goederenontvangst (nieuwe locatie) Afgerond o SITA – transport gevaarlijke stoffen Uitgesteld naar 2016 o Vullen van bulkgassen (Linde) Uitgesteld naar 2016 o Laboratoria (opslag van gevaarlijke

stoffen en gassen) Afgerond

Minimaliseren van het gebruik van CMR-stoffen binnen het Maastricht UMC+

01 t/m 12 Afgerond

Landelijk Beleid gevaarlijke stoffen UMC’s opstellen

01 t/m 12 Loopt door in 2016 Eerste landelijke inventarisatie heeft plaatsgevonden.

Energie

Planning Stand van zaken Vanuit het EEP een energie-efficiency van

minimaal 4,66 % realiseren met de volgende maatregelen:

o Pneumatische sturing brandkleppen vervangen door elektrische (0,13%)

2015/2016 Loopt

o Vervanging van 1 WKK (4 %) 2014/2015 Afgerond o LED’s toepassen bij noodverlichting (0,23

%) 2015 Afgerond

o Het toepassen van een warmtepomp 2014/2016 Loopt o HF-verlichting ziekenhuis bij

verbouwingen (0,00025 %) 2013/2016 Afgerond

o Inkopen van groene stroom (0,30 %) 2013/2016 Afgerond o Zonnepanelen VH10 2015/2016 Zonnepanelen zijn

geïnstalleerd, nog niet aangesloten op energiecentrale.

o 3 stoomketels vervangen 2015/2017 Loopt o CV-ketel vervangen door een

gecombineerde stoom/CV-ketel 2015/2016 Loopt

CO2-emissiehandel: nagaan aan de hand van de gegevens van de nieuwe installaties binnen de energiecentrale of deelname aan de CO2-emissiehandel verplicht is. Indien de CO2-emissiehandel van toepassing is op de nieuwe energiecentrale, dan moet er een monitoringsprotocol gemaakt worden.

2015 Uitgesteld naar 2016


- 28 -

6.1.2 UM / BPCM / AVM / Scannexus

Algemene doelstellingen: (Jaarplan 2015 goedgekeurd door het CvB d.d. 19-05-2015, cvb15.0421) Compliance milieu weten regelgeving:

Jaarlijkse controlemeting afvalwater Randwyck Afgerond Controle op schoonmaak/inspectie vetput en olieafscheider Afgerond Controle op onderhoud apparatuur/installaties (brandveiligheidkasten,

zuurkasten, stook- en koelapparatuur) Afgerond Verslaglegging 2014 (Jaarverslag Academisch terrein Randwyck,

Managementreview milieu, jaarverslag UM) Afgerond Milieuaudit UM-breed (Facility Flash verzendlijst) m.b.t. afval en

energie Niet uitgevoerd

ADR-inspectie DKP (locatie Maastricht UMC+, in samenwerking met Maastricht UMC+) Afgerond

Milieu-incidenten protocol verder uitwerken (samenwerking MUMC+) Afronden 2016 Duurzame bedrijfsvoering:

Positioneren en profileren duurzaamheid als FD-thema Afgerond Advisering duurzaamheid in bedrijfsvoering UM Afgerond

Voorlichting en instructie: Opleiding Contract- en leveranciersmanagement verzorgen thema

duurzaam inkopen (FD) Afgerond

Doelstellingen uit het Milieubeleidsplan Academisch terrein Randwyck 2015 - 2018: Compliance milieu weten regelgeving:

Afstemmen milieubeleid tussen convenant partners Afgerond Audits milieuzorg tactisch / strategisch niveau opzetten Loopt door

2016 Milieuaudit operationeel niveau FHML/FPN 2015: Kantoren en

Laboratoria Onderwerp: afval/energie/opslag gevaarlijke stoffen

Afgerond

Milieuaudit operationeel niveau Biopartner Center Maastricht BV, Scannexus 2015: laboratoria. Onderwerp afval/energie/opslag gevaarlijke stoffen

Afgerond

Audits operationeel niveau (koelapparatuur, legionella en asbest) Afgerond Duurzame bedrijfsvoering:

Opzetten jaarlijkse monitoring contractafspraken duurzaamheid met leveranciersmanagers

Gestart, loopt door 2016

Onderzoek naar mogelijkheden afstemming disposables catering en afvalstromen UM

Loopt door 2016

Afvalreductie mogelijkheden uitzoeken Loopt door 2016

Implementeren gescheiden inzameling kunststofafval in Randwyck UM Afgerond Integraal onderzoek (Living Lab) verduurzaming panden UM met pand

UNS50 en TS53 opstarten (brede samenwerking UM en Zuyd) Loopt door 2016

Energiezorg: Onderzoeken en implementeren opwekking hernieuwbare energie Afgerond Monitoren maatregelen EEP 2013 - 2016 Afgerond

Voorlichting en instructie: Voorlichting en instructie m.b.t. milieu en duurzaamheid Afgerond


- 29 -

6.1.3 In kader complexvergunning (Maastricht UMC+ / Maastro Clinic / UM / BPCM / AVM / Scannexus)

Actualiseren en digitaliseren wettelijk register: Het huidige register weten regelgeving is in 2011 door Royal Haskoning-DHV geactualiseerd. Jaarlijks wordt het register up-to-date gehouden in samenwerking met Royal Haskoning-DHV. In 2015 zijn enkele kleine wijzigingen in het wettelijk register aangebracht.


- 30 -

6.2 Doelstellingen 2016

6.2.1 Maastricht UMC+ / Maastro Clinic Milieubeleidsplan / Algemeen Maand

Hercertificeren van het ISO 14001 milieumanagementsysteem 01 2x/jaar controle van het geloosde afvalwater van het MAASTRICHT

UMC+ 03 + 09

Duurzaam bouwen (BREEAM) op niveau GOOD realiseren bij VH10, behalen van het ontwerpcertificaat.

2015/2016

85 % milieu-awareness realiseren bij de afdelingsbezoeken (interne audit) conform planning voor 2016

01 t/m 12

Duurzaam inkopen toepassen bij alle Europese aanbestedingen 01 t/m 12 Update van het bodemrisico-document afronden, conform geldende

milieu weten regelgeving 01 t/m 12

Afval Maand

Realiseren van betere afvalscheiding door het uitvoeren van een afvalscan in samenwerking met Sita. 01 t/m 06

Vereenvoudigen en optimaliseren van afvalprocedures 01 t/m 12 Aanbesteding verpakkingsmaterialen 06 t/m 12 Pilot bij ad Mosam om swill apart in te zamelen 02 t/m 03 Mogelijkheden en haalbaarheid nagaan m.b.t. het uitsorteren metalen 01 t/m 12 Mogelijkheden en haalbaarheid nagaan m.b.t. het scheiden van plastic

afkomstig van catering 01 t/m 12

Gevaarlijke stoffen

Maand Gebruik van Vluchtige Organische Stoffen (VOS) in het MUMC+

inzichtelijk maken (geen NER verplichting) 03 t/m 06

5 ADR inspecties uitvoeren: o Bodedienst 01 t/m 12 o Goederenontvangst (nieuwe locatie) 01 t/m 12 o SITA – transport gevaarlijke stoffen 01 t/m 12 o Vullen van bulkgassen (Linde) 01 t/m 12 o Laboratoria (opslag van gevaarlijke stoffen en gassen) 01 t/m 12

Minimaliseren van het gebruik van CMR-stoffen binnen het MUMC+ 01 t/m 12 Landelijk Beleid gevaarlijke stoffen UMC’s opstellen 01 t/m 12 Borging van de bestelprocedure gevaarlijke stoffen, in samenwerking

met: inkoop, ARBO en ziekenhuishygiëne) 01 t/m 12

Energie

Maand Vanuit het EEP een energie-efficiency van minimaal 4,66 % realiseren

met de volgende maatregelen:

o Pneumatische sturing brandkleppen vervangen door elektrische (0,13%)

2015/2016

o Vervanging van 3 WKK’s (16,58 %) 2014/2016 o Het toepassen van een warmtepomp 2015/2016 o HF-verlichting ziekenhuis bij verbouwingen (0,00025 %) 2013/2016 o Inkopen van groene stroom (0,30 %) 2013/2016 o Zonnepanelen VH10 2015/2016 o 3 stoomketels vervangen 2015/2017 o CV-ketel vervangen door een gecombineerde stoom/CV-ketel 2015/2016

CO2-emissiehandel: nagaan aan de hand van de gegevens van de nieuwe installaties binnen de energiecentrale of deelname aan de CO2-emissiehandel verplicht is. Indien de CO2-emissiehandel van toepassing is op de nieuwe energiecentrale, dan moet er een monitoringsprotocol

2016


- 31 -

gemaakt worden. Opstellen van een nieuw EEP (2017 – 2020) 01 t/m 09

6.2.2 UM (BPCM / AVM / Scannexus) (goedgekeurd door het CvB d.d. 01-03-2016, cvb16.0216) Algemene doelstellingen UM: Compliance milieu weten regelgeving:

Controle schoonmaak/inspectie vetput en olieafscheider/controlemeting afvalwater Randwyck dec

Controle onderhoud apparatuur/installaties (brandveiligheidkasten, zuurkasten, stook- en koelapparatuur) dec

Verslaglegging 2015 (Jaarverslag Academisch terrein Randwyck, Managementreview milieu, Jaarverslag UM) feb – jun

ADR-inspectie DKP (locatie MUMC+, in samenwerking met MUMC+) jan – mrt Milieu-incidenten protocol (samenwerking MUMC+) jan – jun Advisering milieuwetgeving in projecten UM

(Maastricht/Chemelot/Venlo) jan – dec

Duurzame bedrijfsvoering:

Positioneren en profileren duurzaamheid als FS-thema (FS-bedrijfsplan 2016) jan – dec

Advisering duurzaamheid in bedrijfsvoering UM / Strategisch Programma 2017-2021 (ook in kader Taskforce Duurzaamheid UM vanuit CvB en U-Raad)

jan – dec

Opstarten onderzoek toepasbaarheid Ecologische Footprint Calculator binnen UM voor duurzaam gedrag sept – dec

Doelstellingen uit het Milieubeleidsplan Academisch terrein Randwyck 2015 - 2018: Compliance milieu weten regelgeving:

Afstemmen milieubeleid tussen convenant partners jan – dec Audits milieuzorg tactisch / strategisch niveau opstarten april – nov Milieuaudit operationeel niveau FHML/FPN 2016: Laboratoria aug – dec Audits operationeel niveau FS aug – dec

Duurzame bedrijfsvoering:

Opzetten/opstarten jaarlijkse monitoring contractafspraken duurzaamheid (FS-bedrijfsplan 2016) jan – jul

Implementeren pilot laadpalen e-cars (MBB4-6 en DUB30) conform plan 2015 jan - jul

Onderzoek afstemming disposables catering en afvalstromen UM / Afvalreductie jan –dec

Project gescheiden inzameling kunststofafval als standaard binnen UM (FS-bedrijfsplan 2016, ZDN-CvB 15.10.2257) jan - dec

Implementeren van Maatschappelijk verantwoord Inkopen in tenders UM (FS-bedrijfsplan 2016, ZDN-CvB 15.10.2257) jan - dec

Integraal onderzoek (Living Lab) verduurzaming TS53 (brede samenwerking UM en Zuyd) i.k.v. “UM Duurzaam onder Dak” (ZDN-CvB 15.10.2257)

jan - dec

Energiezorg:

Schrijven Energie Efficiency Plan UM 2017 – 2019 (EEP, Meerjarenafspraak3 verplichting) jan - jul

Onderzoeken/implementeren hernieuwbare energie en isolatie bij monumenten (o.a. MBB4-6 en TS53) met monumentencommissie/gemeente Maastricht (ZDN-CvB 15.10.2257)

jan - dec


- 32 -

Voorbereiden en opstarten brede pilot (UNS5) met LED en aanwezigheidssturing (ZDN-CvB 15.10.2257) jan - aug

Monitoren maatregelen EEP 2013 - 2016 jan – dec Opstarten gesprekken / samenwerking binnen Kennis-As Limburg

naar verkenning gezamenlijke energieproductie in Limburg (bv Windenergie) (ZDN-CvB 15.10.2257)

jan -dec

Voorlichting en instructie:

- Voorlichting en instructie m.b.t. milieu en duurzaamheid jan - dec


- 33 -

7. Vergunningen en wetgeving 7.1 Milieuvergunning Wet Milieubeheer In 2007 is voor de convenantpartners (Maastricht UMC+, UM, Maastro clinic, Servatius en Biopartners) een milieuvergunning afgegeven door de gemeente Maastricht voor het “Academisch terrein Randwyck”. In 2013 zijn Academie Verloskunde Maastricht (Zuyd Hogeschool) en Scannexus toegetreden en sinds 2014 maakt Servatius geen onderdeel meer uit van het convenant. Het begrip “inrichting” waar deze vergunning op is gebaseerd gaat vervallen onder de nieuwe omgevingswet die in 2018 moet ingaan. De consequenties voor de convenantpartners zijn nog niet duidelijk. In 2015 heeft er 2 maal overleg plaatsgevonden met de gemeente Maastricht (Regionale Uitvoeringsdienst RUD) in het kader van de vigerende vergunning. 7.2 Omgevingsvergunningen indirecte lozingen De convenantpartners hebben op 28 april 2014 van het bevoegd gezag (Gemeente Maastricht) een vergunning gekregen voor het lozen van afvalwater. De nieuwe vergunning kent geen meetverplichting voor het afvalwater, maar vanuit de zorgplicht zullen UM en Maastricht UMC+ wel jaarlijks het afvalwater laten controleren door een bevoegde instantie op: EOX (gehalogeneerde koolwaterstoffen) en de som van de zware metalen chroom, lood, koper, nikkel, zink, cadmium en kwik. 7.3 Omgevingswet In de Omgevingswet zullen meerdere weten regelgevingen worden samengevoegd. De Omgevingswet zal ook voor de convenantpartners van toepassing worden. De Tweede Kamer heeft woensdag 1 juli 2015 met een ruime meerderheid ingestemd met de Omgevingswet. Het huidige omgevingsrecht is verdeeld over tientallen wetten en honderden AMvB's en ministeriële regelingen. De Omgevingswet integreert vrijwel alle wetten op het gebied van de fysieke leefomgeving in één wet met één samenhangend stelsel van planning, besluitvorming en procedures. Onder andere de Wet ruimtelijke ordening, de Wet milieubeheer, de Wabo en sectorale wetten en besluiten zoals bijvoorbeeld de Wet geluidhinder, de Waterwet en het Bouwbesluit gaan op in het nieuwe stelsel van de Omgevingswet. Bekende termen zoals het bestemmingsplan gaan verdwijnen. Het omgevingsplan komt in de plaats van het bestemmingsplan. Het omgevingsplan wordt een veel completer document dan het bestemmingsplan: met alle regels voor de fysieke leefomgeving in één document. Onder de huidige Omgevingsvergunning wordt het begrip ‘inrichting’ gebruikt om te bepalen welke regels en/of vergunningen van toepassing zijn voor de gehele inrichting “ Academisch Terrein Randwijck”. Onder de Omgevingswet wordt het inrichtingenbegrip verlaten. Hiervoor in de plaats komt het begrip ‘milieubelastende activiteit’. Het is nog onduidelijk welke gevolgen dit voor de convenantpartners kan hebben. 7.4 Lijst carcinogene stoffen Op 10 juli 2015, is in de Staatscourant de volgende versie gepubliceerd van de lijst met kankerverwekkende stoffen en processen. Op deze lijst staan kankerverwekkende processen, kankerverwekkende stoffen, mutagene stoffen, en voor de voortplanting giftige stoffen, en is opgesteld door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het Maastricht UMC+ en de UM controleren en registreren jaarlijks de lijst en de opslag van de carcinogene, mutagene en reprotoxische stoffen. 7.5 PGS 15 In juni 2015 is, ter inzage, een concept voor een gewijzigde PGS 15 richtlijn gepubliceerd. De beoogde wijzigingen hebben wellicht weinig tot geen gevolgen voor de convenantparnters.


- 34 -

7.6 PGS 34 In gevolge de Europese richtlijn Drukapparatuur en daaruit volgend het Nederlandse Warenwet Besluit is een nieuwe richtlijn opgesteld voor drukapparatuur met lage overdruk (< 0,5 bar) of vacuüm. De concept PGS 34 is gepubliceerd voor commentaar. In deze nieuwe PGS "Drukapparatuur met PS < 0,5 bar" worden richtlijnen opgesteld die zorgen voor de technische integriteit van stationaire drukapparatuur, installatieleidingen, appendages, en stelsels daarvan in Nederland met PS < 0,5 bar tot volledig vacuüm (= -1 bar), voor de gehele levenscyclus van de apparatuur. Het MAASTRICHT UMC+ (azM) zal in 2016 inventariseren welke drukapparatuur (-1 tot +0,5 Bar) in gebruik is, en de eventuele effecten van de nieuwe richtlijn in beeld brengen. 7.7 Europese verordening CLP De Europese Commissie heeft EU-verordening 2015/1221 gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie. Daarmee wordt bijlage VI van de CLP-verordening (1272/2008) gewijzigd. In bijlage VI van de CLP verordening zijn stoffen opgenomen met de daarvoor vastgelegde geharmoniseerde indeling. Dat wil zeggen dat voor de vermelde stoffen is aangegeven welke H-statements (risicozinnen) van toepassing zijn. 7.8 A.D.R. In 2015 hebben er 4 ADR controles plaatsgevonden:

DKP Maastricht UMC+ Bode dienst (2x) CDL transporten Controle transportdocumenten

Bij deze controles werden geen grote afwijkingen geconstateerd. De bevindingen van deze controles zijn beschreven in het jaarverslag ADR 2015. 7.9 W.M.L. De W.M.L. geeft opdracht aan “Aqualab Zuid” voor de controle op het leidingwater. Jaarlijks vinden er meerdere bacteriologische controles (waaronder legionella) plaats. Er werden in 2015 geen afwijkingen geconstateerd ten aanzien van de waterleidingwet. In het kader van de Drinkwaterwet zijn bij UM controles uitgevoerd die goed zijn verlopen. 7.10 Waterwet – Afvalwater Vanuit de zorgplicht van het MUMC+ en UM worden er jaarlijks monsters genomen van het afvalwater. Dit gebeurt door Royal Haskoning-DHV. De resultaten van deze metingen zijn besproken in 3.2 omgevingsvergunning indirecte lozingen. 7.11 Legionella In 2015 werden bij Maastricht UMC+ geen afwijkingen t.a.v. legionella vastgesteld. In 2016 zal er nieuwe koeltoren/warmtepomp geïnstalleerd worden. In kader daarvan zal er door een onafhankelijk bedrijf een RI&E en een legionellabeheersplan opgesteld worden. In 2014 is het legionellabeleidsplan van UM geactualiseerd. Een extern bedrijf heeft de opdracht gekregen logboeken voor alle panden aan te leggen van uitgevoerde werkzaamheden. Ook in 2015 zijn de resultaten van alle controles vastgelegd in een jaarverslag Legionella.


- 35 -

7.12 EPBD Europese verordening Het EPBD is een bouw gerelateerde regelgeving. Vanuit milieu oogpunt is echter van belang dat er eisen zijn geformuleerd aangaande de keuring van aircosystemen (ten aanzien van energieverbruik). De eerste keuring vindt plaats voor:

klasse 1 airconditioningsystemen die op het tijdstip van inwerkingtreding van deze regeling tien jaar of langer in gebruik zijn, uiterlijk op 31 december 2014;

klasse 2 airconditioningsystemen en klasse 3 airconditioningsystemen die op het tijdstip van inwerkingtreding van deze regeling tien jaar of langer in gebruik zijn, uiterlijk op 30 juni 2015;

klasse 1 airconditioningsystemen die op het tijdstip van inwerkingtreding van deze regeling tussen vijf en tien jaar in gebruik zijn, uiterlijk op 31 december 2015;

klasse 2 airconditioningsystemen en klasse 3 airconditioningsystemen die op het tijdstip van inwerkingtreding van deze regeling tussen vijf en tien jaar in gebruik zijn, uiterlijk op 31 december 2015;

airconditioningsystemen die op het tijdstip van inwerkingtreding van deze regeling maximaal vijf jaar in gebruik zijn, uiterlijk op 30 juni 2016”.

De keuring moet uitgevoerd worden door deskundigen, installateurs met een EPBD-diploma. 7.13 Energieaudit Alle ondernemingen in Nederland die meer dan 250 mensen in dienst hebben of meer dan 50 miljoen omzet per jaar hebben, moeten voor 5 december 2015 een energie-audit laten uitvoeren en laten rapporteren. Tenzij de onderneming mee doen aan het MJA (het convenant: MeerJaren Afspraak energie efficiëntie) of een gecertificeerd energiebeheerssyteem heeft (conform ISO 50001). De verplichting is vastgelegd in de tijdelijke ministeriele regeling “Tijdelijke regeling implementatie artikelen 8 en 14 Richtlijn energie-efficiëntie”. Het Maastricht UMC+ en UM zijn aangesloten bij het MJA-convenant en hebben daarmee GEEN verplichting tot uitvoering van een energie audit.

7.14 Bodem Naar aanleiding van gewijzigde weten regelgeving m.b.t. bodem, zullen het Maastricht UMC+ en de UM het bodemrisicodocument laten aanpassen voor het gehele complex. In 2015 is gestart met het opzetten van dit nieuw geactualiseerd bodemrisicodocument voor de panden van de convenantpartners op de Brightlands Health Campus. Bij alle bouwwerkzaamheden op het Academisch terrein Randwyck wordt een bodemonderzoek verricht. Bouwen vindt uitsluitend plaats volgens het bouwbesluit. In 2015 zijn geen bijzonderheden geweest met betrekking tot de bodem. 7.15 Asbest In 2015 heeft het Maastricht UMC+ een uitgebreide asbestinventarisatie laten uitvoering in het hoofdgebouw. Daarbij werd asbest geconstateerd in pakkingen. In 2016 zal op basis van de inventarisatie een sloopmelding ingediend worden bij het bevoegd gezag (Gemeente Maastricht). De pakkingen werden conform weten regelgeving gedemonteerd en afgevoerd worden. UM heeft van de relevante (op basis van bouwjaar) panden in Randwyck een asbestinventarisatie laten uitvoeren. De nieuwe UM panden in Randwyck zijn in de inventarisatie niet meegenomen omdat het bouwjaar geen aanleiding gaf tot het vermoeden van asbest. In 2014 is gestart met het vertalen van de inventarisaties naar asbestbeheersplannen. In 2015 is een aantal saneringen uitgevoerd. Uit het pand DEB15 werd een pakking gesaneerd en uit het pand UNS50 werd een aantal broedstoven afgevoerd die asbesthoudend koord bevatten.


- 36 -

7.16 Vetputten en olieafscheider Conform weten regelgeving moeten de vetputten van UM (Mensa Randwyck UNS40) en Maastricht UMC+ periodiek worden gecontroleerd en schoongemaakt. De vetput UNS40 moet 4 keer per jaar worden gecontroleerd. De controles zijn in 2015 volledig conform regelgeving uitgevoerd. De olieafscheider in de parkeergarage UM UNS40 moet jaarlijks gecontroleerd worden. De controle in 2015 liet zien dat de afscheider correct werkt. 7.17 Biologische veiligheid De weten regelgeving rondom biologische veiligheid en genetisch gemodificeerde organismen is bij UM en Maastricht UMC+ het aandachtsgebied van de biologische veiligheidsfunctionarissen bij FHML-CRISP. Aangezien biologische veiligheid ook raakt aan milieu en de milieuvergunning, vindt regelmatig overleg plaats tussen de afdelingen milieu en biologische veiligheid. Bijzonderheden rondom Biologische Veiligheid en het werken met ggo worden separaat beschreven in het jaarverslag dat deze afdeling maakt. Dit jaarverslag is te raadplegen op de website van Maastricht University (CRISP). De bedrijven binnen BPCM die met ggo werken hebben zelf de verantwoordelijkheid om dit te regelen. 7.18 Stralingshygiëne De weten regelgeving rondom stralingsveiligheid is bij de convenantpartners het aandachtsgebied van de stralingsdeskundigen van de stralingsbeschermingseenheid bij FHML-CRISP. Voor stralingsveiligheid is een aparte complexvergunning leidend op het Academisch terrein Randwyck. Aangezien stralingsveiligheid ook raakt aan milieu en de milieuvergunning, vindt overleg plaats tussen de afdelingen milieu en de stralingsbeschermingseenheid.


- 37 -

8. Klachten In 2015 zijn geen interne of externe milieuklachten binnengekomen bij de convenantpartners.


- 38 -

9. Incidenten 9.1 Maastricht UMC+ / Maastro Clinic Er heeft zich in 2015, één incidenten voorgedaan waarbij een melding aan Gemeente Maastricht heeft plaatsgevonden. In 2015 vonden er 2 incidenten plaats die een relatie tot milieu had.

23-01-2015 Bij het afvoeren van vertrouwelijk papier (CA+) kon de chauffeur van Sita niet alle containers ledigen. Door de chauffeur werden vervolgens 3 containers geopend en intern transport gevraagd daze containers te persen in de papier en karton installatie. Medewerker van intern transprot heeft dit niet gedaan en de groepsleider van logistiek op de hoogte gesteld. De groepsleider heeft de containers terug gesloten en een klacht ingediend bij Sita.

1/012/2015:

In een werkruimte van de Instrumentele Dienst (H3.F1.037) bij het OK, is een kwik-barometer stuk gevallen. Corrigerende Maatregelen: De kwik werd door en gespecialiseerd bedrijf (Belfor) opgeruimd. Preventieve maatregelen: Er heeft in het Maastricht UMC+ een inventarisatie plaatsgevonden, 2 afdelingen waar nog instrumenten met kwik toegepast worden, worden verzocht alternatieven te onderzoeken en kwik-instrumenten af te voeren. Van dit incident werd een melding ingediend bij het bevoegd gezag.


- 39 -

9.2 UM / BPCM / AVM / Scannexus In 2015 vonden in totaal bij UM een 5-tal (kleine) incidenten plaats in de locaties op de Brightlands Health Campus Randwyck die mogelijk een relatie tot milieu hadden. Hiervan heeft van 2 incidenten een melding naar de gemeente Maastricht en het CvB plaatsgevonden, via een “melding ongewoon voorval in het kader van de Wet Milieubeheer”. In onderstaande tabel zijn de incidenten weergegeven die betrekking hebben op de locatie Randwyck.

Incident Locatie Datum Melding Bevoegd gezag / CvB

Lekkage koeling (1,4 kg R404A) UNS50 23-02-2015 Nee Lekkages kleine koelingen laboratoria (CPV, humane biologie en anatomie) geconstateerd bij onderhoud

UNS50 Maart 2015 Nee

Kleine lekkage geconstateerd bij regulier onderhoud

DEB1 29-04-2015 Nee

Lekkage koeling (38,7 kg R134A) UNS60 24-07-2015 Ja Lekkage koeling (23 kg R134A) UNS60 26-11-2015 Ja

Tabel 2: Incidenten milieu UM 2015


- 40 -

10. Registraties In onderstaande tabellen en grafieken worden de milieurelevante gegevens vermeld van de gezamenlijke bedrijven op het Academisch terrein Randwyck. Daar waar significante afwijkingen ten opzichte van voorgaande jaren zijn geconstateerd, wordt een verklaring gegeven. In de registraties is verder geen rekening gehouden met de groei van de organisaties en de invloed hiervan op de verbruiken en afvalproductie. 10.1 Overzicht afvalstoffen

10.1.1 Bedrijfsafval Gebaseerd op de Europese afvalstoffen lijst (EURAL), wordt onderscheidt gemaakt tussen gevaarlijk en niet-gevaarlijk afval. De afvalstoffen worden fysiek gescheiden, verzameld en afgevoerd conform de categorieën als aangegeven in de onderstaande tabellen (totalen van alle partners samen).

2011 2012 2013 2014 2015 Bedrijfsafval Kg Kg Kg Kg Kg Organisch afval 161.553 138.042 110.082 125.982 95.914 Papier en karton 395.565 380.375 389.991 421.990 403.751 kunststoffen 3.172 2.900 4.042 3.232 2.770 Elektronica 18.479 20.308 22.682 41.610 37.735 Houtafval 89.060 80.840 89.790 51.640 55.500 Metaal 38.110 78.052 53.490 68.420 56.880 Steenachtig bouwafval 139.720 145.340 130.600 81.420 70.860 Overig 1.093.526 1.081.692 1.088.691 1.118.653 1.184.760 Restafval 976.778 744.075 967.765 980.673 817.136 Grof afval 35.770 28.040 41.226 54.140 52.840 Glas 16.540 15.336 18.360 12.100 10.976 Digibox 624 1.008 2.023

Beddingafval (niet besmet) 64.438 81.823 60.716 64.778 90.564

Totaal bedrijfsafval 1.939.185 1.927.549 1.889.368 1.906.953 1.908.170

Tabel 3: Bedrijfsafval 2011 - 2015

De totale hoeveelheid afgevoerd bedrijfsafval is licht gestegen. Voor het Maastricht UMC+ / Maastro Clinic zijn de volgende bijzonderheden waar te nemen voor 2015:

Swill: naar aanleiding van het project “Love food, hate waste” is er voor 2015 een daling waar te nemen in de afgevoerde hoeveelheid swill.

Papier en karton: er werd in 2015 2% meer papier en karton afgevoerd dan in 2014. Dit is toe te schrijven aan het opruimen van een aantal archieven. De ingekochte hoeveelheid papier is in 2015 gedaald.

Digi-box: Naar aanleiding van de certificering conform: NEN 7510 (gegevensbeveiliging) vindt er een betere scheiding plaats van “vertrouwelijk” digitaal afval. Daarnaast is er door het opruimen van een aantal archieven een stijging waar te nemen in deze afvalstroom.

Voor de UM/BPCM/Scannexus/AVM/Servatius zijn de volgende bijzonderheden waar te nemen voor 2015:

In 2015 is de hoeveelheid restafval toegenomen door een aantal renovaties van collegezalen (grof afval) en de invoering van disposables bij catering. De positieve trend van de afgelopen jaren zet hiermee niet door.


- 41 -

Grafiek 6: Bedrijfsafval 2011 – 2015

0

200.000

400.000

600.000

800.000

1.000.000

1.200.000

1.400.000

1.600.000

1.800.000

2.000.000

2011 2012 2013 2014 2015

Kg

Jaar

Bedrijfsafval 2011 ‐ 2015

Organisch afval Papier en karton kunststoffen Elektronica

Houtafval Metaal Steenachtig bouwafval Overig


- 42 -

10.1.2 Gevaarlijk afval

2011 2012 2013 2014 2015 Gevaarlijk Afval Kg Kg Kg Kg Kg Grafisch 262 710 78 165 34 Verfafval 194 196 76 230 164 Garageafval 4.198 3.524 4.871 6.893 3.935 Ziekenhuisafval 225.918 262.137 264.467 260.508 267.541

Oude medicijnen 25.795 31.406 37.193 41.525 33.545 Specifiek ziekenhuisafval 200.123 230.731 213.4669 217.483 219.620 GGO 13.808 11.706 14.376

Laboratorium afval 32.437 36.203 35.238 34.065 32.501

ADR 3 16.177 17.842 17.587 15.064 16.386 ADR 5 0 99 0 0 0 ADR 6 1.824 1.676 1.929 4.982 1.636 ADR 8 2.007 2.133 1.658 606 896 ADR Vrij 4.128 4.802 4.302 690 194 Paklijst 1.239 799 1.517 5.378 4.506 Ongesorteerd gevaarlijk afval (chemische emballage)

6.912 8.852 8.245 7.345 8.850

Overig 2.390 1.198 2.826 3.722 2.947

Batterijen 1.231 728 1.599 1.462 1.413 Poetsdoeken 0 0 12 0 0 Klein gevaarlijk afval 850 323 759 798 601 TL-buizen 309 147 456 1.462 933

Totaal gevaarlijk afval 265.399 303.968 307.556 305.583 307.122

Tabel 4: Gevaarlijk afval 2011 - 2015

De totale hoeveelheid gevaarlijk afval (alle partners samen) is licht gestegen t.o.v. 2014. Voor het Maastricht UMC+ / Maastro Clinic zijn de volgende bijzonderheden waar te nemen voor 2015:

De afgevoerde hoeveelheid gevaarlijke stoffen van het Maastricht UMC+ is in 2015 constant gebleven t.o.v. 2014.

Verder zijn geen bijzonderheden waar te nemen rondom de ontwikkelingen in het gevaarlijk afval.

Specifiek Ziekenhuisafval (SZA): In de loop van 2015 is het Maastricht UMC+ gebruik gaan maken van stevigere SZA-vaten, deze zijn zwaarder dan de vroegere vaten. Daarnaast is het een algehele trend dat er steeds meer disposable materialen toegepast worden in de gezondheidszorg.

Voor de UM/BPCM/Scannexus zijn de volgende bijzonderheden waar te nemen voor 2015 (AVM voert geen gevaarlijk afval af):

De hoeveelheden bedding-, chemisch- en biologisch besmet afval zijn in 2015 ook gestegen. Deze afvalstromen zijn echter grotendeels afhankelijk van onderzoek en daarmee moeilijk te beïnvloeden.

Verder zijn geen bijzonderheden waar te nemen rondom de ontwikkelingen in het gevaarlijk afval.


- 43 -

Grafiek 7: Gevaarlijk afval 2011 - 2015

Grafiek 8: Ziekenhuis en laboratoriumafval 2011 - 2015

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

2011 2012 2013 2014 2015

Kg

Jaar

Gevaarlijk afval 2011 ‐ 2015

Ziekenhuisafval Grafisch Garageafval Verfafval Overig

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

350.000

2011 2012 2013 2014 2015

Kg

Ziekenhuis en laboratorium afval 2011 ‐ 2015

Oude medicijnen Specifiek ziekenhuisafval GGO


- 44 -

Radioactief afval van de Convenantpartners moet naar de COVRA worden afgevoerd als de bewaartijd voor het vervallen van de radioactiviteit tot beneden de wettelijke vrijgavegrenzen voor afval besmet met radioactieve stoffen langer is dan 2 jaar. Als de radioactiviteit binnen die tijd vervallen is mag het afval als gevaarlijk afval verwijderd worden. De hoeveelheden hiervan zijn verwerkt in de overige categorieën. In 2015 zijn vanuit de instellingen diverse radioactieve bronnen afgevoerd naar COVRA die niet in de bovenstaande overzichten zijn opgenomen. Deze bronnen en verdere gegevens over radioactief afval worden gerapporteerd in het Stralingshygiënisch jaarverslag Randwyck dat te raadplegen is op de website van Maastricht University (CRISP, SBE). 10.2 Overzicht energieverbruik

2011 2012 2013 2014 2015 Elektriciteitsverbruik kWh kWh kWh kWh KWh Maastricht UMC+ 29.028.906 29.521.253 31.021.336 31.892.727 31.395.911 UM 11.990.171 12.370.948 13.014.935 12.950.238 13.280.339 Maastro Clinic 1.276.405 1.342.083 1.269.807 1.189.388 1.178.354 BPCM 1.060.719 1.149.194 1.240.920 1.379.808 1.510.872 Scannexus n.v.t. n.v.t. 1.008.249 1.158.647 980.274 Totaal energieverbruik 43.356.201 44.383.478 47.555.247 48.570.808 48.345.750

Tabel 5: Elektriciteitsverbruik 2011 - 2015

Dankzij de inspanningen in kader van het EEP (Energie Efficiency Plan) is het elektriciteitsgebruik van het Maastricht UMC+ en de UM nagenoeg constant gebleven. Er is een kleine daling bij Maastricht UMC+, Maastro Clinic en Scannexus. Scannexus en BPCM (gedeeltelijk) zijn gehuisvest in een relatief nieuw pand (OX55). In 2015 is de bemetering van de verschillende gebruikers geoptimaliseerd waardoor een andere verdeling van de energieverbruiken ontstaat. AVM staat niet apart vermeld omdat deze gezamenlijk met een onderdeel van UM gehuisvest zijn in het pand Universiteitssingel 60. De dalende trend van het elektriciteitsverbruik bij UM blijkt af te vlakken. De verbruiken per student/medewerker zijn ten opzichte van 2014 zelfs licht gestegen. De toename van het elektriciteitsverbruik komt volledig vanuit de locaties op de Brightlands Health Campus in Randwyck vooral door energie-intensieve onderzoeksapparatuur. Dankzij maatregelen uit eerdere jaren kan UM in 2015 voldoen aan de verplichtingen uit het Energie-efficiency plan (EEP) dat geldt in het kader van de Meerjarenafspraak-3. UM blijft verder werken aan energiebesparing in haar bedrijfsvoering. In 2016 voert UM de resterende maatregelen uit het EEP uit en schrijft UM een nieuw EEP voor 2017-2020 waarbij fundamentele keuzes noodzakelijk zijn voor verdere realisatie van de doelstellingen. Het elektriciteitsverbruik wordt verduurzaamd met certificaten van oorsprong (in 2015 100% biomassa uit voedingsreststromen van Nederlandse oorsprong).


- 45 -

Grafiek 9: Elektriciteitsverbruik 2011 - 2015

2011 2012 2013 2014 2015 Brandstoffen m3 m3 m3 m3 Maastricht UMC+ 10.379.382 8.495.012 8.512.248 7.312.817 6.154.319 UM 1.048.927 1.063.353 1.447.805 1.086.023 1.212.079 Maastro Clinic 92.072 69.052 80.945 69.989 84.859 BPCM 149.519 158.475 191.894 152.640 161.012 Scannexus n.v.t. n.v.t. 7.881 4.925 13.329 Totaal aardgasverbruik 9.785.530 9.803.128 9.041.342 7.467.896 7.938.023

Tabel 6: Aardgasverbruik 2011 - 2015

Het energieverbruik van het Maastricht UMC+ is in 2015 stabiel gebleven t.o.v. 2014. In kader van het EEP zijn in 2015 de volgende besparingsacties ondernomen:

Vervangen WKK Toepassen van hoogfrequent verlichting bij verbouwingen Pneumatische brandkleppen vervangen door elektrische brandkleppen Inkopen van 100% groene stroom

Tevens is het zichtbaar dat er minder elektriciteit werd opgewekt met de WKK-motoren en meer werd ingekocht. De reden hiervan is de revitalisatie van de energiecentrale, waarbij 1 WKK vervangen werd door een noodstroom aggregaat. Ook de dalende trend van het gasverbruik (stookenergie) blijkt af te vlakken bij UM. De verbruiken per student/medewerker zijn ten opzichte van 2014 zelfs licht gestegen. Het hogere gasverbruik wordt grotendeels veroorzaakt door een koudere winterperiode. Ook met betrekking tot het gasverbruik bij Scannexus en BPCM is door correcte bemetering een andere verdeling ontstaan dan voorgaand jaar. Ook hier staat AVM niet apart vermeld met dezelfde redenen.

0

5.000.000

10.000.000

15.000.000

20.000.000

25.000.000

30.000.000

35.000.000

40.000.000

45.000.000

50.000.000

2011 2012 2013 2014 2015

kWh

Electriciteitsgebruik 2011 ‐ 2015

MUMC+ UM Maastro Clinic BPCM Scannexus


- 46 -

Grafiek 10: Aardgasverbruik 2011 – 2015

10.3 Overzicht waterverbruik

2011 2012 2013 2014 2015 Water m3 m3 m3 m3 Maastricht UMC+ 161.927 161.617 168.443 162.158 171.512 UM 38.828 37.599 34.706 41.955 37.415 Maastro Clinic 1.833 2.110 2.522 3.366 3.652 BPCM 2.339 2.431 2.352 2.313 1.621 Scannexus n.v.t. n.v.t. 172 116 222 Totaal waterverbruik 204.927 203.757 208.195 209.908 214.422

Tabel 7: Waterverbruik 2011 - 2015

In 2015 is het waterverbruik weer licht gestegen t.o.v. 2014. Als gevolg van de bouw van VH10 is het waterverbruik van het Maastricht UMC+ gestegen. Het verbruik van leidingwater is in 2015 per student/medewerker bij de UM afgenomen na een toename vorig jaar. UM blijft zoeken naar maatregelen om het waterverbruik te verlagen. Om de consumptie van drinkwater te stimuleren in plaats van flessenwater blijft UM drinkwater aanbieden via een watertap van Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) op het terrein in Randwyck en diverse tappunten in enkele panden. AVM is ook hier niet apart vermeld.

0

1.000.000

2.000.000

3.000.000

4.000.000

5.000.000

6.000.000

7.000.000

8.000.000

9.000.000

10.000.000

2011 2012 2013 2014 2015

m3

Aardgasverbruik 2011 ‐ 2015



- 47 -

Grafiek 11: Waterverbruik 2011 - 2015

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

2011 2012 2013 2014 2015

m3

Waterverbruik 2011 ‐ 2015



- 48 -

10.4 Resultaten afvalwateranalyses Parameter Eenheid Controleput 22

1e meting Controleput 22 2e meting

Controleput 3X

Chroom (Cr) g/l < 4 2,4 7 Koper (Cu) g/l 24 23 32 Nikkel (Ni) g/l < 10 < 5 < 10 Lood (Pb) g/l < 5 < 5 < 5 Zink (Zn) g/l 23 140 57 SOM 5 metalen g/l 66 175 111 Kwik (Hg) g/l < 0,1 < 0,03 < 0,1 EOX g/l < 100 0,003 < 100

Tabel 8: Resultaten afvalwateranalyses Maastricht UMC+ 2015

Parameter Eenheid Controleput

UNS50 (UM)

Controleput UNS60 (UM)

Controleput OX55 (BPCM/UM/ Scannexus)

Controleput OX70 (BPCM)

Chroom (Cr) g/l <4 <4 <4 <4 Koper (Cu) g/l 15 6 10 18 Lood (Pb) g/l <5 <5 <5 <5 Nikkel (Ni) g/l <10 <10 <10 <10 Zink (Zn) g/l 39 26 26 82 Som 5 metalen (Cr, Cu, Pb, Ni, Zn)

g/l 73 51 121 121

Kwik (Hg) g/l <100 <100 <100 <100 EOX als organochloor g/l <100 <100 <100 <100

Tabel 9: Resultaten afvalwateranalyses UM / BPCM / Scannexus 2015

Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck 2015

Documents

Transcript of Milieujaarverslag Academisch terrein Randwyck 2015