Milieu-effect rapport opgemaakt voor de uitbreiding en …€¦ · eco-scan bvba •...
Transcript of Milieu-effect rapport opgemaakt voor de uitbreiding en …€¦ · eco-scan bvba •...
eco-scan bvba • 2017_ES_000199_aanmelding/ontwerp-MER 1 | 203
Milieu-effect rapport opgemaakt voor de
uitbreiding en actualisatie van het chemische
bedrijf Dynea NV te Gent
projectMER PR3125
2018_ES_104_MER
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 2 | 203
titel: Uitbreiding en actualisatie van het chemische bedrijf Dynea NV te Gent
rapportnummer: 2018_ES_000104_MER
opdrachtgever: Dynea NV
Moervaartkaai 7
9042 Gent
contactpersoon opdrachtgever: Guido Duytschaever
)
e-mail: [email protected]
opdrachtnemer: eco-scan bvba
Industrieweg 114H
9032 GENT
tel +32 9 265 74 06 – fax +32 9 265 74 05
[email protected] – www.eco-scan.be
contactpersoon/auteur(s): Toon Van Elst
e-mail: [email protected]
datum: september 2018
goedgekeurd: voor eco-scan bvba door
ir. Toon Van Elst, zaakvoerder
copyright: © 2018, eco-scan bvba
Reproductie van het volledige rapport is toegestaan. Gedeelten van het rapport mogen slechts worden gereproduceerd na verkregen schriftelijke toestemming van eco-scan bvba.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 3 | 203
Colofon
Opdrachtgever:
Dynea NV
Moervaartkaai 7
9042 Gent
KBO: 0441.306.943
VE: 2.049.633.160
Opstellers rapport:
Studiebureau
eco-scan bvba
Industrieweg 114H
9032 Gent (Wondelgem)
M.e.r.-deskundigen
Discipline lucht en coördinatie: Toon Van Elst (eco-scan bvba)
Discipline geluid: Sven Loridan (dBA-plan bvba)
Discipline bodem en grondwater, oppervlaktewater: Jef Dierckx (Bureau DW bvba)
Discipline biodiversiteit: Marjan Speelmans (eco-scan bvba)
Medewerker(s) MER: Hanneke Melger (eco-scan bvba), Bets Goetschalckx (OLFASCAN nv)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 4 | 203
Inhoudsopgave
1 Voorwoord.............................................................................................................. 23
1.1 Milieueffectrapportage: algemeen .......................................................................... 23
1.2 Kort overzicht van de m.e.r.-procedure ................................................................... 23
2 Inleiding ................................................................................................................ 25
2.1 Achtergrond .................................................................................................... 25
2.2 Historiek......................................................................................................... 25
2.3 Korte voorstelling van het project .......................................................................... 26
2.4 Toetsing aan de m.e.r.-plicht ............................................................................... 26
2.5 Relevante gegevens uit vorige rapportages ............................................................... 27
2.6 Betrokken partijen ............................................................................................ 27
2.6.1 Initiatiefnemer – uitbater ................................................................................. 27
2.6.2 Samenstelling en taakverdeling van team van deskundigen ......................................... 27
2.6.3 Taakverdeling ............................................................................................... 28
3 Situering project ...................................................................................................... 30
3.1 Ruimtelijke situering .......................................................................................... 30
3.1.1 Geografische situering ..................................................................................... 30
3.1.2 Profiel van de stad Gent en de Gentse haven.......................................................... 30
3.1.3 Stedenbouwkundige bestemming ........................................................................ 31
3.1.4 Bedrijven ..................................................................................................... 32
3.1.5 Natura 2000, natuurgebieden en bosgebieden ......................................................... 32
3.1.6 Waterwinningsgebied ...................................................................................... 33
3.1.7 Bouwkundig erfgoed en landschap ....................................................................... 33
3.2 Vergunningstoestand .......................................................................................... 33
3.3 Administratieve voorgeschiedenis ........................................................................... 42
3.3.1 Uitgereikte vergunningen ................................................................................. 42
3.3.2 Bijzondere vergunningsvoorwaarden .................................................................... 43
3.4 Randvoorwaarden .............................................................................................. 45
3.4.1 Juridische randvoorwaarden .............................................................................. 45
3.4.2 Beleidsmatige randvoorwaarden ......................................................................... 48
4 Projectbeschrijving ................................................................................................... 54
4.1 Verantwoording project ...................................................................................... 54
4.2 Constructiefase ................................................................................................ 54
4.3 Procesbeschrijving ............................................................................................. 55
4.3.1 Continu ‘Formox’ proces .................................................................................. 55
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 5 | 203
4.3.2 Batchproces voor de aanmaak van harsen/lijmen .................................................... 57
4.3.3 Productiecijfers ............................................................................................. 58
4.3.4 Ondersteunende installaties .............................................................................. 59
4.3.5 Waterzuivering en hergebruik ............................................................................ 63
4.4 Tewerkstelling ................................................................................................. 64
4.5 Grondstoffenverbruik ......................................................................................... 64
4.5.1 Basisgrondstoffen ........................................................................................... 64
4.5.2 Waterverbruik ............................................................................................... 64
4.5.3 Energieverbruik ............................................................................................. 65
4.6 Afvalstoffen en nevenstromen ............................................................................... 67
4.7 Emissiebronnen ................................................................................................ 68
4.7.1 Luchtemissiebronnen ...................................................................................... 68
4.7.2 Geluidsemissiebronnen .................................................................................... 68
4.7.3 Wateremissiebronnen ...................................................................................... 68
4.8 Transporten ..................................................................................................... 69
5 Alternatieven en ontwikkelingsscenario’s ........................................................................ 70
5.1 Doelstellingsalternatief ....................................................................................... 70
5.2 Locatie-alternatief ............................................................................................ 70
5.3 Nulalternatief .................................................................................................. 71
5.4 Uitvoeringsalternatief ......................................................................................... 71
5.4.1 Proces ........................................................................................................ 71
5.4.2 Fugitieve emissies en emissies van opslag .............................................................. 73
5.4.3 BBT-toetsing ................................................................................................. 74
5.5 Ontwikkelingsscenario’s ...................................................................................... 79
6 Ingreep-effect-schema en effectbeoordeling .................................................................... 80
7 Disciplinegerichte aanpak ........................................................................................... 82
7.1 Afbakening studiegebied ..................................................................................... 82
7.2 Methodiek en significantiekader ............................................................................ 82
7.3 Toelichting referentiesituatie ............................................................................... 82
7.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ...................................................... 82
7.5 Synthese van de milieueffecten ............................................................................. 83
7.6 Milderende maatregelen ...................................................................................... 83
8 Discipline lucht ........................................................................................................ 84
8.1 Toelichting gegevensgebruik ................................................................................. 84
8.2 Afbakening studiegebied ..................................................................................... 84
8.3 Toelichting referentiesituatie ............................................................................... 84
8.3.1 Beschrijving van de actuele luchtkwaliteit studiegebied ............................................ 85
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 6 | 203
8.3.2 Oplijsting geur- en overige luchtemissiebronnen op de inrichting ................................. 85
8.4 Methodiek en significantiekader ............................................................................ 88
8.4.1 Emissie ....................................................................................................... 88
8.4.2 Immissie ...................................................................................................... 88
8.4.3 Geuremissies ................................................................................................ 89
8.5 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ...................................................... 90
8.5.1 Luchtpolluenten ............................................................................................ 90
8.6 Toetsing t.o.v. de luchtkwaliteitsdoelstellingen/ Effecten veroorzaakt door Dynea .............. 100
8.6.1 Formaldehyde .............................................................................................. 100
8.6.2 Dimethylether .............................................................................................. 102
8.6.3 Methanol .................................................................................................... 105
8.6.4 Dispersieberekeningen voor incidentele emissies .................................................... 108
8.7 Conclusie ....................................................................................................... 109
8.8 Milderende maatregelen ..................................................................................... 110
9 Discipline oppervlaktewater ....................................................................................... 111
9.1 Toelichting gegevensgebruik ................................................................................ 111
9.2 Afbakening studiegebied .................................................................................... 111
9.3 Toelichting referentiesituatie .............................................................................. 111
9.3.1 Hydrogeografische situering en lozingsdebieten Dynea ............................................. 111
9.3.2 Waterkwaliteit van de Moervaart in het VMM-punt 38020 .......................................... 113
9.3.3 Waterstromen – waterbalans ............................................................................ 118
9.4 Methodiek en significantiekader ........................................................................... 120
9.4.1 Permanente (jaargemiddelde) impact ................................................................. 121
9.4.2 Tijdelijke impact (worst case) .......................................................................... 121
9.5 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ..................................................... 123
9.5.1 Huidige situatie ............................................................................................ 123
9.5.2 Gewenste situatie ......................................................................................... 131
9.5.3 Beperking van de infiltratiecapaciteit ................................................................. 132
9.6 Synthese van de milieueffecten ............................................................................ 133
9.6.1 Beoordeling parameters concentratie in effluent Dynea en Moervaart ........................... 133
9.6.2 Beperking van de infiltratiecapaciteit ................................................................. 133
9.7 Milderende maatregelen ..................................................................................... 133
10 Discipline grondwater ........................................................................................... 134
10.1 Afbakening studiegebied .................................................................................... 134
10.2 Toelichting referentiesituatie .............................................................................. 134
10.2.1 Algemeen ................................................................................................ 134
10.2.2 Evolutie van de grondwaterwinning van Dynea tussen 1993 en 2018 .......................... 135
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 7 | 203
10.3 Methodiek en significantiekader ........................................................................... 137
10.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ..................................................... 138
10.4.1 Grondwaterkwaliteit ................................................................................... 138
10.4.2 Grondwaterkwantiteit ................................................................................. 140
10.5 Synthese van de milieueffecten ............................................................................ 142
10.6 Milderende maatregelen ..................................................................................... 142
11 Discipline bodem ................................................................................................. 143
11.1 Afbakening studiegebied .................................................................................... 143
11.2 Toelichting referentiesituatie .............................................................................. 143
11.2.1 Algemene fysische en ruimtelijke kenmerken van het studiegebied ........................... 143
11.2.2 Pedologie ................................................................................................ 143
11.2.3 Geologie ................................................................................................. 143
11.2.4 Bodemkwaliteit ......................................................................................... 144
11.3 Methodiek en significantiekader ........................................................................... 145
11.4 Beschrijving en beoordeling van de milieu-effecten .................................................... 145
11.4.1 Bodemkwaliteit ......................................................................................... 145
11.4.2 Overige effectklassen .................................................................................. 147
11.5 Synthese van de milieueffecten ............................................................................ 147
11.6 Milderende maatregelen ..................................................................................... 147
12 Discipline geluid .................................................................................................. 148
12.1 Methodologie .................................................................................................. 148
12.2 Enkele technische begrippen ............................................................................... 148
12.2.1 Algemene begrippen ................................................................................... 148
12.2.2 Meetparameters ........................................................................................ 149
12.2.3 Gebruikte parameters ................................................................................. 149
12.2.4 Toetsingskader (wettelijk, wetenschappelijk) en toetsingscriteria ............................ 149
12.3 Afbakening van het studiegebied .......................................................................... 153
12.4 Geluidsmetingen .............................................................................................. 154
12.4.1 Situering en meetsituatie omgevingsgeluid ........................................................ 154
12.4.2 Bestaande gegevens inzake geluid ................................................................... 157
12.4.3 Actuele gegevens inzake geluid ...................................................................... 160
12.5 Effectbepaling ................................................................................................. 164
12.5.1 Huidige situatie ......................................................................................... 164
12.5.2 Geplande situatie ...................................................................................... 165
12.5.3 Toetsing en de grens-en richtwaarde voor de bestaande en geplande situatie .............. 165
12.5.4 Samenvatting van de effecten: significantiekader ................................................ 167
12.5.5 Milderende maatregelen .............................................................................. 168
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 8 | 203
13 Discipline mens - mobiliteit .................................................................................... 169
13.1 Afbakening studiegebied .................................................................................... 169
13.2 Toelichting referentiesituatie .............................................................................. 169
13.2.1 Mesoschaal............................................................................................... 169
13.2.2 Microschaal .............................................................................................. 172
13.2.3 Verkeersintensiteit ..................................................................................... 172
13.3 Methodologie .................................................................................................. 174
13.3.1 Verkeersgeneratie ...................................................................................... 174
13.3.2 Functioneren verkeerssysteem ....................................................................... 176
13.3.3 Verkeersleefbaarheid .................................................................................. 176
13.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ..................................................... 178
13.4.1 Verkeersgeneratie ...................................................................................... 178
13.4.2 Functioneren verkeerssysteem ....................................................................... 181
13.4.3 Verkeersleefbaarheid .................................................................................. 184
13.4.4 Duurzame mobiliteit ................................................................................... 184
13.5 Synthese van de effecten ................................................................................... 184
13.6 Milderende maatregelen ..................................................................................... 184
14 Discipline mens – gezondheid .................................................................................. 185
14.1 Afbakening studiegebied .................................................................................... 185
14.2 Methodiek ...................................................................................................... 185
14.3 Toelichting referentiesituatie .............................................................................. 185
14.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ..................................................... 186
14.4.1 Identificatie potentiële relevante milieustressoren .............................................. 186
14.4.2 Beoordeling gezondheidsimpact relevante milieustressoren .................................... 188
14.5 Synthese van de milieueffecten ............................................................................ 191
14.6 Milderende maatregelen ..................................................................................... 191
15 Discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie ............................................... 192
15.1 Afbakening studiegebied .................................................................................... 192
15.2 Toelichting referentiesituatie .............................................................................. 192
15.3 Methodiek ...................................................................................................... 192
15.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ..................................................... 193
15.4.1 Het landschap als relatiesysteem .................................................................... 193
15.4.2 Erfgoedaspecten ........................................................................................ 193
15.5 Synthese van de milieueffecten ............................................................................ 193
15.6 Milderende maatregelen ..................................................................................... 193
16 Discipline biodiversiteit ......................................................................................... 194
16.1 Afbakening studiegebied .................................................................................... 194
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 9 | 203
16.2 Toelichting referentiesituatie .............................................................................. 194
16.3 Methodiek ...................................................................................................... 195
16.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ..................................................... 196
16.4.1 Direct ecotoopverlies .................................................................................. 196
16.4.2 Verstoring van de waterhuishouding - verdroging ................................................. 196
16.4.3 Verontreiniging oppervlaktewater ................................................................... 196
16.4.4 Rustverstoring ........................................................................................... 197
16.4.5 Vergiftiging .............................................................................................. 197
16.5 Synthese van de milieueffecten ............................................................................ 197
16.6 Milderende maatregelen ..................................................................................... 197
17 Tewerkstellings- en investeringsrapport ..................................................................... 198
18 Grensoverschrijdende effecten ................................................................................ 199
19 Leemten in de kennis ........................................................................................... 200
20 Monitoring en evaluatie ......................................................................................... 201
21 Conclusie .......................................................................................................... 202
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 10 | 203
Lijst van figuren
Figuur 1: Processchema continu Formox proces ....................................................................... 56
Figuur 2: Luchtfoto van het bedrijf, met aanduiding belangrijkste emissiepunten ............................. 87
Figuur 3: Situering site (Moervaartkaai 7) en meetpunt VMM 38020 (rode pijl) ................................. 113
Figuur 4: Beslissingsschema voor het nemen van saneringsmaatregelen voor bestaande inrichtingen ...... 150
Figuur 5: Beslissingsschema voor het nemen van saneringsmaatregelen voor nieuwe inrichtingen. ......... 151
Figuur 6: Overzicht locatie site en omliggende wegen. De ster representeert de locatie van Dynea. ...... 170
Figuur 7: Zicht op de Moervaartkaai 7 richting de R4. .............................................................. 170
Figuur 8: Lichtengeregeld kruispunt tussen de Moervaartkaai en de R4. ........................................ 171
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 11 | 203
Lijst van tabellen
Tabel 1: m.e.r.-deskundigen die hun medewerking aan dit project verlenen ................................... 28
Tabel 2: Bestemmingen volgens het gewestplan in de omgeving van het bedrijf (binnen 2,5 km) ........... 32
Tabel 3: Vergunningsplichtige inrichtingen op de bedrijfssite ...................................................... 34
Tabel 4: Exploitatie- en milieuvergunningen .......................................................................... 42
Tabel 5: Stedenbouwkundige vergunningen ............................................................................ 43
Tabel 6: Juridische randvoorwaarden ................................................................................... 45
Tabel 7: Beleidsmatige randvoorwaarden .............................................................................. 48
Tabel 8: Productiecijfers .................................................................................................. 59
Tabel 9: Vergunde productiecapaciteit en evolutie in de tijd ...................................................... 59
Tabel 10: Overzicht van de opslagvoorzieningen ...................................................................... 60
Tabel 11: Overzicht opslagtanks ......................................................................................... 62
Tabel 12: Waterverbruik (inkomend, 2017) ............................................................................ 65
Tabel 13: Overzicht totale energieverbruik in de afgelopen jaren ................................................. 65
Tabel 14: Voorgestelde mogelijkheden in energieplan 2016 ........................................................ 66
Tabel 15: Overzicht afvalstromen ....................................................................................... 67
Tabel 16: Aan- en afvoer bij Dynea - huidige situatie (inschatting Dynea) ....................................... 69
Tabel 17: Aan- en afvoer bij Dynea - gewenste situatie (inschatting Dynea) ..................................... 69
Tabel 18: Vergelijking van de twee gangbare processen om formaldehyde te produceren .................... 72
Tabel 19: Typische samenstelling van de ongezuiverde procesgassen (op basis van reëel zuurstofgehalte) 73
Tabel 20: Typische waarden na katalytische oxidatie (BREF LVOC, 2017) ........................................ 73
Tabel 21: VOC emissies bij opslag en verwerking ..................................................................... 73
Tabel 22: Overzicht van relatie tussen activiteiten en mogelijke effecten op het milieu (ingreep-effect-
matrix) ....................................................................................................................... 81
Tabel 23: Koppeling effectbeoordeling aan milderende maatregelen ............................................. 83
Tabel 24: Gemiddelde waarden gemeten componenten in de omgeving van het bedrijf ...................... 85
Tabel 25: Immissiegrenswaarden volgens VLAREM .................................................................... 88
Tabel 26: Beoordelingskader, score toegekend in functie van berekende immissiebijdrage t.o.v.
luchtkwaliteitsdoelstellingen en achtergrondconcentraties ......................................................... 89
Tabel 27: Karakteristieken van de stoomketel van Dynea ........................................................... 90
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 12 | 203
Tabel 28: Resultaten (uitgedrukt in mg/Nm³, en bij referentie zuurstofgehalte) van de uitgevoerde
emissiemetingen, met aanduiding emissiegrenswaarde.............................................................. 91
Tabel 29: Uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten van de stoomketel voor het jaar 2017 ..................... 91
Tabel 30: Algemene emissiegrenswaarden uit bijlage 4.2.2 van VLAREM II die relevant zijn voor de emissie
van de katalytische naverbrander ....................................................................................... 92
Tabel 31: Karakteristieken emissiepunt van de katalytische naverbrander ...................................... 92
Tabel 32: Vergelijking gemeten concentraties met emissiegrenswaarden uit VLAREM II ....................... 93
Tabel 33: Uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten van de katalytische naverbrander van het jaar 2017 .... 93
Tabel 34: Karakteristieken emissiepunt geplande katalytische naverbrander van de nieuwe continue
productie-eenheid .......................................................................................................... 94
Tabel 35: Vergelijking gemeten concentraties met emissiegrenswaarden uit VLAREM ......................... 94
Tabel 36: Uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten van de geplande katalytische naverbrander............... 94
Tabel 37: Karakteristieken lozingspunt bij uitvallen van de huidige katalytische naverbrander .............. 95
Tabel 38: Ingeschatte emissie van de directe lozing van afgassen ter hoogte van de absorptietoren ....... 95
Tabel 39: Uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten ten gevolge van de directe lozing van de afgassen van de
absorptietoren in het jaar 2017 .......................................................................................... 96
Tabel 40: Karakteristieken scrubber van reactoren .................................................................. 96
Tabel 41: Gemiddelde emissie van de directe lozing van afgassen ter hoogte van de absorptietoren ....... 97
Tabel 42: Uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten van de scrubber van het jaar 2017 .......................... 97
Tabel 43: Venting UFC opslagtanks: gemiddelde emissies van de afgelopen drie jaren ........................ 97
Tabel 44: Verwachte emissiewaarden na scrubber aangesloten op opslagtanks ................................. 98
Tabel 45: Emissies proceswatertank op basis van meting 20 november 2017 .................................... 98
Tabel 46: Inschatting van de toekomstige emissies proceswatertank ............................................. 98
Tabel 47: Inputgegevens modellering formaldehyde-emissies in de huidige situatie .......................... 100
Tabel 48: Berekende bijdrage huidige situatie van de site van Dynea tot de formaldehyde-
immissieconcentraties in de omgeving ................................................................................. 101
Tabel 49: Inputgegevens modellering formaldehyde gewenste situatie .......................................... 101
Tabel 50: Berekende bijdrage gewenste situatie van de site van Dynea tot de formaldehyde-
immissieconcentraties in de omgeving ................................................................................. 102
Tabel 51: Inputgegeven modellering huidige situatie dimethylemissies in de huidige situatie ............... 103
Tabel 52: Berekende bijdrage huidige situatie van de site van Dynea tot de dimethylether
immissieconcentraties in de omgeving ................................................................................. 103
Tabel 53: Inputgegevens gewenste situatie modellering dimethylether ......................................... 104
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 13 | 203
Tabel 54: Berekende bijdrage gewenste situatie van de site van Dynea tot de dimethylether-
immissieconcentraties in de omgeving ................................................................................. 104
Tabel 55: Inputgegeven modellering methanolemissies in de huidige situatie .................................. 105
Tabel 56: Berekende bijdrage huidige situatie van de site van Dynea tot de methanol-
immissieconcentraties in de omgeving ................................................................................. 106
Tabel 57: Inputgegevens gewenste situatie modellering methanol ............................................... 107
Tabel 58: Berekende bijdrage gewenste situatie van de site van Dynea tot de methanol-
immissieconcentraties in de omgeving ................................................................................. 107
Tabel 59: Maximale immissieconcentratie ter hoogte van het pluimmaximum bij incidentele emissie:
referentiesituatie en gewenste situatie ............................................................................... 108
Tabel 60: VVM-meetpunten in een straal van 1 km rondom de site ............................................... 112
Tabel 61 : Overzicht lozing Dynea voor de periode 2014-2017..................................................... 112
Tabel 62: Kwaliteit Moervaart van december 2014 tot januari 2017 meetpunt VMM 38020 .................. 114
Tabel 63: Inkomende waterstromen actuele situatie (2017) ....................................................... 118
Tabel 64: Waterverbruik in de huidige en gewenste situatie ...................................................... 119
Tabel 65: Vergunde lozingsvoorwaarden basisparameters .......................................................... 120
Tabel 66: Aanvullende lozingsvoorwaarden (bijzondere vergunningsvoorwaarden) ............................ 120
Tabel 67: Significantiekader bij lozing op oppervlaktewater (permanente impact) ........................... 121
Tabel 68: Significantiekader tijdelijke impact (worst-case) voor niet-gevaarlijke stoffen ................... 122
Tabel 69: Significantiekader tijdelijke impact (worst-case) voor gevaarlijke stoffen ......................... 122
Tabel 70: Overzicht lozingsnormen Dynea (mg/L) ................................................................... 123
Tabel 71: Overzicht lozingswaarden januari 2014 tot en met november 2017 (meetpunt 9042041) ........ 124
Tabel 72: Samenvatting concentraties geloosd water van 2014-2017 ............................................ 126
Tabel 73: Beoordelingsbasis milieukwaliteitsnorm grote rivier (ZHJ = zomerhalfjaargemiddelde) .......... 127
Tabel 74: Toetsing MAXIMAAL lozingsdebiet Dynea aan de waterkwaliteitsdoelstellingen en de actuele
concentraties in de Moervaart (op basis gemiddelde debiet) ...................................................... 128
Tabel 75: Toetsing GEMIDDELD lozingsdebiet Dynea aan de waterkwaliteitsdoelstellingen en de actuele
concentraties in de Moervaart (op basis gemiddelde debiet) ...................................................... 129
Tabel 76: Toetsing lozing van Dynea aan de waterkwaliteitsdoelstellingen (type “grote rivier”) en bij droog
weer debieten – huidige situatie ........................................................................................ 130
Tabel 77: Toetsing lozing van Dynea aan de waterkwaliteitsdoelstellingen (type “grote rivier”) en bij droog
weer debieten – (ingeschatte) gewenste situatie .................................................................... 131
Tabel 78: Evolutie van de grondwaterwinning van Dynea van 1993-2017 ........................................ 136
Tabel 79: Beoordelingskader discipline grondwater ................................................................. 137
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 14 | 203
Tabel 80: Significantiekader waterverbruik ........................................................................... 137
Tabel 81: Omvang van de verschillende verontreinigingspluimen gevonden op het bedrijfsterrein van Dynea
............................................................................................................................... 138
Tabel 82: Bepaling grondwatertafeldaling ............................................................................ 141
Tabel 83: Geologische opbouw in de omgeving van het bedrijf ................................................... 143
Tabel 84: Bodem- en grondwateronderzoeken uitgevoerd op de site van Dynea te Gent . ................. 144
Tabel 85: Beoordelingskader discipline bodem ....................................................................... 145
Tabel 86: Overzicht bodemonderzoeksplichtige activiteiten huidig vergunde situatie ........................ 146
Tabel 87: Bodemonderzoeksplichtige activiteiten in de gewenste situatie ...................................... 146
Tabel 88: Milieukwaliteitsnorm voor geluid in openlucht ........................................................... 149
Tabel 89: Richtlijnen voor fluctuerend, incidenteel, impulsachtig en intermitterend geluid in openlucht van
als hinderlijk ingedeelde inrichting. ................................................................................... 152
Tabel 90: Significantiekader discipline geluid (definitieve versie dd. 28/02/2011) ............................ 152
Tabel 91: Milderende maatregelen gekoppeld aan negatieve scores. ............................................ 153
Tabel 92: Overzicht van de meetpunten ‘geluid’ .................................................................... 154
Tabel 93: Lambertcoördinaten van de meetpunten ‘geluid’ ...................................................... 155
Tabel 94: Milieukwaliteitsnorm en tevens richtwaarde voor het specifiek geluidsniveau van Dynea
(beschouwd als een bestaande inrichting), conform de ligging volgens het gewestplan. ..................... 156
Tabel 95: Grenswaarden voor het specifiek geluidsniveau van Dynea (beschouwd als een nieuwe inrichting),
conform de ligging volgens het gewestplan. .......................................................................... 156
Tabel 96: Meteogegevens tijdens de geluidsmeetcampagne. ...................................................... 156
Tabel 97: Berekende geluidsvermogens ............................................................................... 157
Tabel 98: Vlarem II – Gemiddelde van het LA95,1h voor dag-, avond- en nachtperiode (meetpunt 1). ........ 158
Tabel 99: Vlarem II – Gemiddelde van het LA95,1h voor dag-, avond- en nachtperiode (meetpunt 2) ......... 158
Tabel 100: De statistische parameters van de ambulante meetpunten. ......................................... 159
Tabel 101: Geluidvermogenniveaus Dynea anno 2008 ............................................................... 160
Tabel 102: Vlarem II – Gemiddelde van het LA95,1h voor dag-, avond- en nachtperiode (meetpunt 1). ....... 161
Tabel 103: Vlarem II – Gemiddelde van het LA95,1h voor dag-, avond- en nachtperiode (meetpunt 2). ...... 162
Tabel 104: De statistische parameters van de ambulante meetpunten. ......................................... 163
Tabel 105: Geluidvermogenniveaus Dynea anno 2018 .............................................................. 164
Tabel 106: Geluidvermogenniveaus geplande bronnen Dynea ..................................................... 165
Tabel 107: Berekend specifiek geluidsniveau Dynea voor bestaande en nieuwe bronnen. .................... 166
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 15 | 203
Tabel 108: Toetsing van het berekende specifieke geluidsniveau van Dynea aan de norm ................... 166
Tabel 109: Verkeerstelling R4 in de omgeving van Dynea (maximaal aantal voertuigen (pae) in één richting
tijdens ochtendspits) ..................................................................................................... 173
Tabel 110: Verkeerstelling R4 in de omgeving van Dynea (maximaal aantal voertuigen (pae) in één richting
tijdens avondspits) ........................................................................................................ 173
Tabel 111: Opgemeten verkeersintensiteit (pae/u/richting) van de Moervaartkaai - 2018 (locatie: verhard
terrein voor het bedrijf Dynea, Moervaartkaai 7) .................................................................... 173
Tabel 112: Te behandelen aspecten binnen effectgroep verkeersgeneratie + indicator ...................... 175
Tabel 113: Significantiekader modal split voor personeelsvervoer ................................................ 175
Tabel 114: Alternatief significantiekader 'Parkeerbezetting' ....................................................... 175
Tabel 115: Te behandelen aspecten binnen effectgroep functionering verkeerssysteem ..................... 176
Tabel 116: Significantiekader ‘I/C-verhouding’ (doorstroming) ................................................... 176
Tabel 117: Te behandelen aspecten binnen effectgroep verkeersleefbaarheid ................................ 177
Tabel 118: Aan- en afvoer bij Dynea - huidige situatie (inschatting Dynea) ..................................... 178
Tabel 119: Aan- en afvoer bij Dynea - gewenste situatie (inschatting Dynea) .................................. 178
Tabel 120: Arbeidsrooster Dynea ....................................................................................... 180
Tabel 121: Aantal verkeersbewegingen personeel per vervoersmodi per tijdsstip (huidige situatie) ....... 180
Tabel 122: Maximaal aantal bedrijfseigen vrachttransporten – huidige situatie ................................ 182
Tabel 123: Maximaal aantal bedrijfseigen vrachttransporten – gewenste situatie ............................. 182
Tabel 124: Ingeschatte verkeersintensiteiten op omliggende wegen op werkdag (tijdens ochtendspits 7u tot
8u en avondspits 17u tot 18u) ........................................................................................... 183
Tabel 125: Overzichtstabel van aspecten ruimtegebruik en betrokken bevolking in het studiegebied van de
inrichting (2 km rondom de site)........................................................................................ 185
Tabel 126: Stressoren en gerelateerde gezondheidsimpact ........................................................ 186
Tabel 127: (Potentiële) habitattypen en regionaal belangrijke biotopen binnen een straal van 2 km rondom
de inrichting ................................................................................................................ 194
Tabel 128: Beoordeling van de effecten ............................................................................... 196
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 16 | 203
Verklarende woordenlijst
98-percentiel het 98-percentiel voor een bepaalde concentratie geeft de zone aan
waarbinnen gedurende 2% van de tijd op jaarbasis die bepaalde
concentratie bereikt of overschreden wordt
abiotisch milieu de niet-levende materie
aerodynamische diameter de aerodynamische diameter van een stofdeeltje is gelijk aan de
diameter van een bolvormig deeltje dat in de omgevingslucht
hetzelfde gedrag vertoont als dat stofdeeltje
alluviaal behorend tot het alluvium, dat ontstaan is door aanslibbing van
rivierklei
antropogeen ontstaan door menselijke activiteit
aquifer ondergrondse verzadigde watervoerende zandafzettingen, (deels)
omgeven door ondoordringbare lagen zoals kleipakketten
autonome ontwikkeling de ontwikkeling die het studiegebied zou doormaken zonder
gestuurde beïnvloeding van buitenaf
bedrijfssite locatie waar de activiteiten effectief plaatsvinden
bedrijfspercelen percelen in eigendom van het bedrijf
Belgisch Biotische Index een systeem om via de bepaling van de aanwezigheid van een aantal
groepen macro-invertebraten in een waterloop de biologische
waterkwaliteit van deze waterloop te beoordelen
biotisch met betrekking tot de levende materie
bodemkaart geeft de verspreiding aan van bodemseries, die elk gekenmerkt
worden door hun grondsoort, natuurlijke drainageklasse en
horizontenopvolging; ze geeft ook de blijvende landbouwwaarde van
de verschillende bodems aan
denitrificatie proces waarbij bepaalde micro-organismen nitraat en nitriet
omzetten in vrije stikstof en distikstofoxide, veelal onder anoxische of
anaerobe omstandigheden
depositie afzetting vanuit de lucht naar een ecosysteem, het is een hoeveelheid
per tijds- en oppervlakte-eenheid (vb. 10 kg SO2/dag.ha)
discipline milieuaspect dat in het kader van m.e.r. onderzocht wordt, door de
regelgeving vastgelegd als de disciplines ‘mens’, ‘biodiversiteit’,
‘bodem’, ‘water’, ‘lucht’, ‘licht’, ‘warmte en straling’, ‘geluid en
trillingen’, ‘klimaat’, ‘landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie’
drainageklasse ontwateringstoestand van het bodemprofiel uitgedrukt volgens het
Belgisch bodemclassificatiesysteem
drinkwater water dat voldoet aan de kwaliteitscriteria op microbiologisch en
chemisch vlak van drinkbaar water volgens FAVV
ecosysteem geheel van abiotische en biotische componenten en onderlinge
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 17 | 203
relaties
ecotoop ruimtelijke eenheid die homogeen is ten aanzien van de vegetatie en
de abiotische standplaatsfactoren (water, bodem) die voor de
vegetatie bepalend zijn
effecten veranderingen in het abiotische milieu ten gevolge van (vooral)
antropogene activiteiten
emissie uitstoot van stoffen in de omgevingslucht
geurdrempel concentratie van een gasvormige stof of van een mengsel van
gasvormige stoffen die door de helft van een panel waarnemers wordt
onderscheiden van geurvrije lucht; de geurdrempel heeft per definitie
een geurconcentratie van één ouE/m³; de individuele geurdrempel is
de geurdrempel die voor een individu werd vastgesteld
geurdrempelafstand (m) = maximale geurwaarnemingsafstand (mgwa): de maximale afstand
windafwaarts van de bron tot waar de geur onder één bepaalde
meteorologische toestand wordt waargenomen
geuremissie (se/s) product van de geurconcentratie (se/m³) en het emissiedebiet
(m³/s); dit cijfer, ingevoerd als emissie Q in een dispersiemodel,
geeft als resultaat immissiegeurconcentraties waarvan de eenheid
se/m³ is
grijs water verzamelnaam voor licht verontreinigd afvalwater dat hergebruikt
wordt in processen waar geen zuiver water vereist is
grondwaterkwetsbaarheid hiermee wordt aangegeven in welke mate een watervoerende laag
beschermd is tegen verontreiniging in het algemeen vanaf het
maaiveld
immissie de concentratie van een bepaalde stof/contaminant in de
omgevingslucht
indelingslijst de aan titel II van het VLAREM als bijlage 1 toegevoegde alfabetische
lijst en indeling van de als hinderlijk beschouwde inrichtingen
ingreep-effect-schema schema of netwerk dat de relaties tussen de milieueffecten onderling
en met de afgeleide ingrepen van de activiteit aanduidt
initiatiefnemer de natuurlijke of rechtspersoon die een vergunning voor het project
wenst te bekomen
kritische last de maximaal toegelaten depositiewaarde van een bepaald ecosysteem
per oppervlakte- en tijdseenheid die onbeperkt kan getolereerd
worden zonder dat er nadelige effecten optreden op basis van de
huidige kennis
Materialendecreet het Materialendecreet regelt het duurzaam beheer van materiaal-
kringlopen en afvalstoffen. Eén van de basisprincipes in het
Materialendecreet is een duidelijke prioriteitsvolgorde voor de
omgang met materialen, en niet alleen afvalstoffen. De voorkeur gaat
uit naar hergebruik, recyclage en nuttige toepassing; het storten van
afval wordt als laatste optie gezien
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 18 | 203
Medium Density Fibreboard MDF is geperst board met een middelhoge dichtheid. MDF is geen
merknaam, maar een soortnaam. De houtvezels zijn gedroogd en door
middel van harsen met elkaar verbonden
m.e.r.-plicht de verplichting tot het opstellen van een MER voor hinderlijke en
andere dan hinderlijke inrichtingen
m.e.r.-deskundige natuurlijke of rechtspersoon door de Vlaamse minister bevoegd voor
het leefmilieu als deskundige voor het opstellen van een MER in één
of meerdere disciplines ‘mens’, ‘biodiversiteit’, ‘bodem’, ‘water’,
‘lucht’, ‘geluid en trillingen’, ‘klimaat’, ‘landschap, bouwkundig
erfgoed en archeologie’
milderende maatregelen maatregelen die voorgesteld worden om nadelige milieueffecten van
het geplande project te vermijden, te beperken en zoveel mogelijk te
verhelpen
milieu de fysieke, niet-levende en levende omgeving van de mens waarmee
deze in een dynamische en wederkerige relatie staat
nulalternatief toestand wanneer er niets aan de bestaande toestand verandert
olfactorisch betreft de geur
ontwikkelingsscenario beschrijft de evolutie van het studiegebied in de toekomst, rekening
houdend met de autonome evolutie van het gebied en met de evolutie
o.i.v. plannen en beleidsopties
OPS-model Operationeel Prioritaire Stoffen model is een rekenprogramma om de
verspreiding van verontreinigde stoffen in de lucht te simuleren
peilbuizen tot op het grondwater geboorde putten, voorzien van een kunststof
buis zodat hieruit grondwaterstalen genomen kunnen worden
percentielwaarde percentage van de tijd dat een zekere concentratie niet wordt
overschreden
projectgebied het gebied waarin een voorgenomen activiteit gepland is
recupwater = recuperatiewater water, ander dan water voor de eerste maal gebruikt, dat vanuit het
productieproces wordt gerecupereerd – om na de reconditionering
terug in het proces te gebruiken. Dit water kan in sommige
omstandigheden ook effluent zijn vanuit de waterzuiveringsinstallatie
of opgevangen regenwater/vijverwater/oppervlaktewater
referentiesituatie de toestand van het studiegebied, waarnaar gerefereerd wordt in
functie van de effectvoorspelling
snuffeleenheid één snuffeleenheid per m³ komt per definitie overeen met de
geurconcentratie in het veld waar de geur van de bron door een
snuffelploeg nog net kan waargenomen worden, d.i. bv. ter hoogte
van de maximale waarnemingsafstand
studiegebied het gebied dat bestudeerd wordt in functie van het vaststellen van de
milieueffecten en afhankelijk is van de invloedssfeer van de
milieueffecten
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 19 | 203
vegetatie ruimtelijke massa van de plantenindividuen in samenhang met de
plaats waar zij groeien en in de rangschikking die zij spontaan en door
onderlinge concurrentie hebben ingenomen
waarnemingsdrempel laagste gehalte of concentratie voor de betrokken parameter die kan
worden waargenomen
watertoets een beoordeling waarbij wordt nagegaan of een initiatief schadelijke
effecten veroorzaakt als gevolg van een verandering in de toestand
van het oppervlaktewater, het grondwater of de waterafhankelijke
natuur
zuurequivalent eenheid om de verzuringsgraad van een polluent te meten, deze
eenheid staat toe om de verschillende verzurende polluenten met
elkaar te vergelijken. Eén zuurequivalent komt overeen met 32 gram
SO2, 46 gram NO2 en 17 gram NH3
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 20 | 203
Afkortingenlijst
a.d. aerodynamische diameter
ADSTR Agency for Toxic Substances and Disease Registry
AGW achtergrondwaarde
ANB Agentschap Natuur en Bos
AP Afgewerkt Product
APA Algemeen Plan van Aanleg
AWV Agentschap Wegen en Verkeer
BA Bedrijfsafvalwater
Bar(a) Absolute druk, beschouwd ten opzichte van vacuum; 1 bar = 100 kPa
BAU Business As Usual
BBI Belgisch Biotische Index
BBT Beste Beschikbare Technieken
BD Deputatie
BPA Bijzonder Plan van Aanleg
BREF Best Available Techniques Reference Documents
B.S. Belgisch Staatsblad
BSN Bodemsaneringsnorm
BWK Biologische waarderingskaart
BZV Biologische Zuurstof Vraag
CBS College van Burgemeester en Schepenen
CZV Chemische Zuurstof Vraag
DAF Dissolved Air Flotation
dB decibel
DOV Databank Ondergrond Vlaanderen
EU Europese Unie
FAVV Federaal Agentschap voor Voedselveiligheid
GAW Gezondheidskundige advieswaarde
GNOP Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan
GOP Afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning- en Projecten
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 21 | 203
GPBV Geïntegreerde Preventie en Bestrijding van Verontreiniging
GRSP Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan
GRUP Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan
IBC Intermediate bulk container
IMPACT Immission Prognosis Air Concentration Tool
IPPC Integrated Pollution Prevention and Control
KB Koninklijk Besluit
KL kritische last
M.B. Ministerieel Besluit
MBR Membraanreactor
MDF Medium density fibreboard
m.e.r. milieueffectrapportage
MER milieueffectrapport
MINA Milieu- en Natuurraad Vlaanderen
MIRA Milieurapport Vlaanderen
MGWA maximale geurwaarnemingsafstand
MOW Departement Mobiliteit en Openbare Werken
MUF Melamine Ureum Formaldehyde
NEC National Emissions Ceiling
NMVOS Niet-Methaan Vluchtige Organische Stoffen
ORC Organic Rankine Cycle
ouE geureenheid (European Odour Unit, EN13725)
OVAM Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij
PAK Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen
PBM persoonlijke beschermingsmiddelen
PCM Provinciaal Centrum voor Milieu-onderzoek
PM Particulate Matter
PRSP Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan
PRUP Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan
RCU Resin cooling unit
RO Reverse Osmose = omgekeerde osmose
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 22 | 203
RSV Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen
RvS Raad van State
SBZ Speciale Beschermingszone
SBZ-H Speciale Beschermingszone - Habitatrichtlijngebied
SBZ-V Speciale Beschermingszone - Vogelrichtlijngebied
se snuffeleenheid
TAW Tweede algemene waterpassing
TW toetsingswaarde
UF Ureumformaldehyde
UFC Ureumformaldehydeconcentraat
UW Ureumwater
VEN Vlaams Ecologisch Netwerk
VHA Vlaamse Hydrografische Atlas
VITO Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek
VLAREMA Vlaams Reglement betreffende het duurzaam beheer van
materiaalkringlopen en afvalstoffen
VLAREM Vlaams Reglement op de Milieuvergunningen
VLM Vlaamse Landmaatschappij
VMM Vlaamse Milieumaatschappij
VOS Vluchtige Organische Stoffen
WKK Warmtekrachtkoppeling
WZI Waterzuiveringsinstallatie
Zeq zuurequivalenten
ZHJ zomerhalfjaar gemiddelde
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 23 | 203
1 Voorwoord
De bedoeling van dit voorwoord is om een kort overzicht te geven van de m.e.r.-procedure. Tevens is het
de bedoeling om informatie te bieden over het gekozen traject voor voorliggend project.
1.1 Milieueffectrapportage: algemeen
Milieueffectrapportage (m.e.r.) is een juridisch-administratieve procedure waarbij de milieugevolgen van
een gepland project op een wetenschappelijk verantwoorde wijze bestudeerd, besproken en geëvalueerd
worden. Dit gebeurt voordat het project plaatsvindt en resulteert in het al dan niet opstellen van een
milieueffectrapport (MER). Met de inwerkingtreding van de omgevingsvergunning gaat de m.e.r. niet langer
volledig vooraf aan de aanvraag van de vergunning, maar is deze geïntegreerd in de vergunningsaanvraag.
Gelijktijdig met de adviesaanvragen tijdens de vergunningsprocedure worden ook adviezen op het project-
MER gevraagd. Beide dossiers worden tevens gelijktijdig ter inzage gelegd. Tijdens de
vergunningsprocedure wordt het MER al dan niet goedgekeurd door de dienst Mer. Bij een afkeuring van
het MER stopt de volledige vergunningsprocedure.
1.2 Kort overzicht van de m.e.r.-procedure
Voorafgaand aan de omgevingsvergunningsaanvraag kan de m.e.r.-procedure reeds gestart worden. Hierbij
kan een keuze gemaakt worden uit verschillende trajecten (Handleiding Project-MER/omgevingsvergunning
– versie 8/12/16, LNE). In voorliggend project werd door de initiatiefnemer geopteerd om het minimale
traject te volgen, met name enkel een aanmelding in te dienen bij de Dienst Mer, voorafgaand het
omgevingsvergunningstraject. Het traject voor dit project ziet er dan als volgt uit:
Aanmelding: het aanmeldingsdossier omvat de eerste procedurele stap in de opmaak van het MER. Dit
dossier omvat de melding van de initiatiefnemer aan de dienst Mer met het voornemen om een project-
MER op te stellen. Deze aanmelding dient aan minimale inhoudelijke vereisten te voldoen (voor details:
Handleiding Project-MER/omgevingsvergunning). Uiterlijk 20 dagen (of 60 in geval van (mogelijke)
grensoverschrijdende effecten) na ontvangst van de aanmelding bezorgt de dienst Mer een beslissing over
de aanmelding aan de initiatiefnemer. De aanmelding wordt dan ook bekend gemaakt op de website van de
dienst Mer.
In voorliggend geval werd de aanmelding goedgekeurd door de dienst Mer op 12/09/2018, met volgnummer
projectMER3125.
Omgevingsvergunningsprocedure: het project-MER wordt toegevoegd aan de omgevingsvergunnings-
aanvraag en samen ingediend. De bevoegde overheid neemt na 30 dagen een beslissing omtrent de
volledigheid en ontvankelijkheid van het dossier. Na het openbaar onderzoek en de raadpleging van de
adviesinstanties in het kader van de omgevingsvergunningsprocedure neemt de dienst Mer een definitieve
beslissing over de goed- of afkeuring van het project-MER. Dit gebeurt binnen de 60 dagen na de volledig
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 24 | 203
en ontvankelijkheidsverklaring van de aanvraag. Bij een afkeuring wordt de omgevingsvergunnings-
procedure stopgezet.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 25 | 203
2 Inleiding
2.1 Achtergrond
Dynea NV te Gent, verder steeds Dynea genoemd, opgestart in 1992 als het toenmalige ‘Dyno-Chemie’, is
gespecialiseerd in de productie van ureumformaldehydeconcentraat en van harsen voor het vervaardigen
van spaan- en MDF-platen.
Het bedrijf bestaat uit twee productie-eenheden:
Volcontinu ‘Formox’ proces: In een continu proces wordt het tussenproduct
ureumformaldehydeconcentraat (UFC) aangemaakt. Hiervoor worden methanol, luchtzuurstof en
ureum aangewend. In aanwezigheid van een molybdeenoxide-katalysator wordt eerst
formaldehydegas gevormd. Een absorber zorgt voor de uiteindelijke vorming van UFC. De
productie van UFC startte in 1992. De installatie is vergund voor een productie van 100.000 ton
UFC/jaar (op basis van 100% formaldehyde). Deze vergunde capaciteit wordt echter op dit moment
niet benut (zie ook Tabel 8)
en
Batchproces voor de aanmaak van UF en MUF harsen: De ureumformaldehyde (UF) harsen en de
melamine ureumformaldehyde (MUF) harsen worden aangemaakt vertrekkende van de UFC
oplossing. Bijkomend wordt ureum en melamine aangewend. De condensatie-processen gebeuren
in batchreactoren en dit onder gecontroleerde omstandigheden. De productie van
ureumformaldehydeharsen startte in 1992. De huidig vergunde productiecapaciteit bedraagt
280.000 ton/jaar, doch deze hoeveelheid wordt vandaag niet helemaal benut (zie ook Tabel 8).
Naast bovenvermelde producten kan Dynea eveneens melamine formaldehyde (MF) harsen maken.
MF harsen worden volgens een gelijkaardig batchproces als UF en MUF harsen gemaakt maar
vertrekkende van een formaldehyde oplossing.
Naast de productie-eenheden zijn er nog een aantal ondersteunende installaties op de site van Dynea te
onderscheiden, namelijk: katalytische naverbrander, omgekeerde osmose, stoomketel, koeltorens en
opslagvoorzieningen.
2.2 Historiek
Dynea is op de huidige locatie reeds actief sedert 1992. Dynea werd onder de naam Dyno-Chemie opgericht
als een naamloze vennootschap bij notariële akte van 28 juni 1990. In 2001, na het samengaan met de
Finse concurrent Neste, veranderde de naam Dyno-Chemie in Dynea. Op 20 juli 2010 werd de
milieuvergunning van Dynea hernieuwd en werd de productie uitgebreid. Daarna werden een aantal
kleinere wijzigingen aangevraagd via een mededeling kleine verandering (10/04/2014).
Dynea te Gent is sinds 2013 een dochterfirma van de Unilin groep (na een korte tijd eigendom geweest te
zijn van de Spanogroep).
Dynea is evenwel nog een zelfstandige wettelijke entiteit. Unilin is een Belgische multinational die
samengestelde houtpanelen en vloerbedekkingen maakt. Unilin op zich is sinds 2005 een onderdeel van het
Amerikaanse beursgenoteerde Mohawk Industries, Inc. Mohawk is één van de wereldleiders in de productie
van vloeren en vloerbedekkingen. Dynea produceert momenteel ureumformaldehydeconcentraat (UFC) en
afgeleide harsen, zoals melamine ureumformaldehydeharsen (MUF) en ureumformaldehyde harsen (UF),
bijna uitsluitend voor de spaanplaat- en MDF-fabrieken van Unilin in België en Frankrijk.
Momenteel heeft Dynea te Gent 22 werknemers en één interim in dienst die 22,7 FTE vertegenwoordigen.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 26 | 203
2.3 Korte voorstelling van het project
Om aan de groeiende vraag naar lijmen en harsen op maat van de klant te kunnen voldoen, wil Dynea
volledige invulling geven aan de vergunde productiecapaciteit van UFC en formaldehyde van 100.000
ton/jaar, evenals deze van afgewerkte harsen (UF en MUF) opvoeren (280.000 ton/jaar).
Voor de uitvoering van deze plannen werd in 2009 reeds een MER opgemaakt en goedgekeurd (PRMER-
0335); de uitbreiding werd destijds niet volledig doorgevoerd: er werd geen tweede continulijn geplaatst.
De productie van UFC werd weliswaar verhoogd door optimalisatie van de processen; de batchproductie
van de harsen werd sterk opgedreven, ondermeer door externe aanvoer van UFC.
Het bedrijf wenst nu wel van start te gaan met de bouw van een nieuwe productielijn. De uitbreiding zou
niet meer uitgevoerd worden via het zilverproces zoals beschreven in het MER van 2009, doch wel als kopie
van het bestaande productieproces met het Formox-procedé. Daarnaast zal een uitbreiding van de
grondwaterwinning aangevraagd worden van 25.000 m³/j naar 40.000 m³/j. Tevens zal er een bijkomende
batcheenheid voor de productie van harsen en één bijkomend mengvat (voor het oplossen van ureum in
water) geplaatst worden. Tot slot zullen de opslag- en neveninstallaties uitgebreid en aangepast worden.
Gezien de wijziging van het continue procedé, actualisatie van een aantal rubrieken en de uitbreiding van
de grondwaterwinning, werd door de initiatiefnemer geopteerd om te werken met de opmaak van een
volledig nieuw MER.
De huidige vergunning van Dynea werd verleend op 15 juli 2010 voor een termijn van 20 jaar. Het is niet de
bedoeling om een volledige hernieuwing van de vergunning aan te vragen.
Voor het MER worden lucht, bodem- en grondwater, oppervlaktewater en geluid als sleuteldisciplines
aanzien. Hiervoor wordt een beroep gedaan op een erkend deskundige, evenals voor de discipline
biodiversiteit. De overige disciplines worden uitgewerkt door de coördinator.
2.4 Toetsing aan de m.e.r.-plicht
Het “Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende de vaststelling van de categorieën
van projecten onderworpen aan de milieueffectrapportage” werd op 17/02/2005 in het Staatsblad
gepubliceerd als uitvoeringsbesluit bij titel IV van het Decreet van 5 april 1995 houdende algemene
bepalingen inzake milieubeleid met een titel betreffende de milieueffect- en veiligheidsrapportage. Dit
besluit bevat een bijlage I en een bijlage II met lijsten van m.e.r.-plichtige categorieën van projecten.
Voor de projecten uit bijlage II kan de initiatiefnemer een gemotiveerd verzoek tot ontheffing indienen bij
de bevoegde administratie. Naar aanleiding van het uitvoeringsbesluit van 1 maart 2013 (B.S. 29 april 2013)
is eveneens een bijlage III-lijst opgesteld met projecten die m.e.r.-screeningsplichtig zijn.
Voor de uitbreiding en actualisatie moet Dynea een vergunningsprocedure doorlopen. Het dossier van de
aanvraag van de omgevingsvergunning moet onder meer een goedgekeurd milieueffectenrapport (of
ontheffing) bevatten.
Het uitvoeringsbesluit vermeldt een aantal MER-plichtige categorieën (o.m. industriële activiteiten).
Volgende bepalingen van Bijlage II zijn van toepassing op Dynea:
Categorie 6 a (eerste punt) van Bijlage II:
“Chemische installaties voor de productie van organische chemicaliën met een productiecapaciteit
van 100.000 ton per jaar of meer.”
Categorie 13 van Bijlage II:
“Wijziging en uitbreiding van projecten van bijlage I of II, waarvoor reeds een vergunning is
afgegeven, die zijn of worden uitgevoerd en die aanzienlijke nadelige gevolgen voor het milieu
kunnen hebben (niet in bijlage I opgenomen wijziging of uitbreiding).”
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 27 | 203
Vermits de activiteiten van Dynea onder een rubriek van bijlage II van het uitvoeringsbesluit vallen, kan de
initiatiefnemer een gemotiveerd verzoek tot ontheffing indienen op grond waarvan de administratie geval
per geval kan beslissen of al dan niet een milieueffectrapport moet opgesteld worden. Dynea kiest er
echter voor om onmiddellijk een volledig milieueffectrapport op te stellen.
2.5 Relevante gegevens uit vorige rapportages
Met betrekking tot voorliggend project werd in 2009 reeds een project-MER opgesteld (PR0335). Er zal
waar mogelijk een vergelijking gemaakt worden met cijfers uit de vorige rapportering; voor de
interpretatie van de gegevens zal rekening gehouden worden met de herwerkte en geüpdatete
richtlijnenboeken.
Voor wat betreft het aspect bodem wordt verwezen naar het OBO opgemaakt door Arcadis in 2012
(projectnummer BE0112000490.0120), in het kader van een overdracht en als periodieke verplichting. In
dit rapport is ook een overzicht opgenomen met de belangrijkste elementen uit de vorige
bodemonderzoeken.
In de discipline lucht wordt gebruik gemaakt van een emissiemeetrapporten op de verschillende geleide en
diffuse emissiepunten.
2.6 Betrokken partijen
2.6.1 Initiatiefnemer – uitbater
2.6.2 Samenstelling en taakverdeling van team van deskundigen
De initiatiefnemer die de m.e.r.-plichtige activiteit wil ondernemen laat het MER opstellen door een
werkgroep van deskundigen van verschillende disciplines, het zogenaamde team van deskundigen. De
betrokkenheid van onafhankelijke, erkende deskundigen moet de wetenschappelijke waarde en de
objectiviteit van het MER waarborgen. Deze deskundigen zijn door de Vlaamse minister, bevoegd voor het
leefmilieu, erkend voor één of meerdere disciplines.
De initiatiefnemer kiest de deskundigen uit een lijst van erkende onafhankelijke specialisten in één of
andere milieudiscipline, zodat in de werkgroep de milieueffecten, eigen aan het geplande project
doeltreffend onderzocht kunnen worden. Voor dit project werd een deskundige voor de discipline lucht,
oppervlaktewater, bodem, grondwater, geluid en biodiversiteit in het team van deskundigen opgenomen.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 28 | 203
Tabel 1: m.e.r.-deskundigen die hun medewerking aan dit project verlenen
discipline erkend deskundige
handtekening coördinaten
coördinatie Toon Van Elst
eco-scan bvba
Industrieweg 114H
9032 Wondelgem (Gent)
lucht Toon Van Elst
OLFASCAN nv
Industrieweg 114H
9032 Wondelgem (Gent)
bodem, grondwater en oppervlaktewater
Jef Dierckx
Bureau DW bvba
Herentalseweg 44 bus A
2440 Geel
geluid Sven Loridan
DBA-plan bvba
Poststraat 1 bus 3
3590 Diepenbeek
biodiversiteit Marjan Speelmans
eco-scan bvba
Industrieweg 114H
9032 Wondelgem (Gent)
De overige relevante aspecten worden behandeld door de coördinator van het team van deskundigen. Het
is tevens zijn taak om van de deelonderzoeken een coherent geheel te maken en de eindconclusies in
samenspraak met de andere deskundigen te formuleren. Hij treedt tevens op als aanspreekpunt voor alle
betrokken partijen.
De erkende deskundigen worden verder bijgestaan door:
Hanneke Melger en Bets Goetschalckx, interne deskundigen (eco-scan bvba/Olfascan nv)
Guido Duytschaever en Alain Schollaert, bedrijfsdeskundigen (Dynea NV)
2.6.3 Taakverdeling
De coördinator is belast met de inhoudelijke coördinatie van het MER. Zijn taak bestaat uit:
het coördineren van het interdisciplinaire overleg in elke fase van het m.e.r.-proces, in het
bijzonder tijdens de voorfase;
het opstellen van een analyseschema met de hoofdingreep en de deelingrepen;
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 29 | 203
het uitwerken van de impactmatrices, de ingreep-effect-schema’s en de netwerkrelaties;
het opstellen van een interdisciplinaire referentiesituatie;
het coördineren van de fasering van de uit te voeren deelonderzoeken;
het bepalen van de volgorde van de in het rapport te bespreken milieufactoren;
het op elkaar afstemmen van de inhoud en de structuur van de deelrapporten;
het opstellen van de eindbespreking;
de redactie van de niet-technische samenvatting;
de eindredactie van het rapport.
De initiatiefnemer dient de nodige projectinformatie aan te reiken aan het team van deskundigen. Hij stelt
hiertoe de bedrijfsdeskundige aan.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 30 | 203
3 Situering project
3.1 Ruimtelijke situering
3.1.1 Geografische situering
De locatie van de inrichting, gelegen aan de Moervaartkaai 7 te Gent, wordt getoond op een uittreksel van
de topografische kaart van België (Bijlage 1) en van de stratenatlas van België (Bijlage 2). De bedrijfssite
zelf is gelegen op de kadastrale percelen bekend onder Gent, afdeling 13, sectie R, nummers 260/c, 267/d
(Bijlage 3). Een luchtfoto van de inrichting wordt weergegeven in Bijlage 4.
Rekening houdend met de ligging van de inrichting kan gesteld worden dat de inrichting geen
grensoverschrijdende effecten zal veroorzaken. De kortste afstand tot Nederland bedraagt 7,8 km, tot
Wallonië ca. 40 km, tot het Brussels hoofdstedelijk gewest ca. 45 km en ca. 70 km tot Frankrijk.
3.1.2 Profiel van de stad Gent en de Gentse haven
Gent is de hoofdstad van de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en van het arrondissement Gent. Gent
heeft een oppervlakte van 156,18 km² en telt ruim 260.000 (ingeschreven) inwoners. Sinds de fusies van
1965 en 1977 bestaat Gent uit veertien deelgemeenten. De gemeente Gent grenst aan een groot aantal
gemeenten en deelgemeenten:
Wachtebeke (gemeente Wachtebeke)
Zaffelare (gemeente Lochristi)
Lochristi, met het dorp Hijfte (gemeente Lochristi)
Destelbergen (gemeente Destelbergen)
Heusden (gemeente Destelbergen)
Melle (gemeente Melle)
Merelbeke (gemeente Merelbeke)
Zevergem (gemeente De Pinte)
De Pinte (gemeente De Pinte)
Sint-Martens-Latem (gemeente Sint-Martens-Latem)
Sint-Martens-Leerne (gemeente Deinze)
Vosselare (gemeente Nevele)
Landegem (gemeente Nevele)
Merendree (gemeente Nevele)
Vinderhoute (gemeente Lovendegem)
Lovendegem (gemeente Lovendegem)
Evergem, met de dorpen Belzele en Wippelgem (gemeente Evergem)
Kluizen (gemeente Evergem)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 31 | 203
Ertvelde, met het dorp Rieme (gemeente Evergem)
Zelzate (gemeente Zelzate)
Dynea bevindt zich in de Gentse zeehaven, meer bepaald op de rechteroever van het zeekanaal naar
Terneuzen. De Gentse haven is de derde grootste Belgische haven, na Antwerpen en Zeebrugge. De haven
is 32 kilometer lang en strekt zich uit langs beide oevers van het kanaal Gent-Terneuzen. Het gebied
beslaat een oppervlakte van 4.648 ha (2016). Het kanaal en de dokken beslaan 623 ha; 4.025 ha wordt
ingenomen door terreinen. Het Havenbedrijf Gent beheert de haven. De haven wordt vooral gebruikt voor
laden en lossen van losse goederen. Twee derde van het verkeer is afkomstig van de staalnijverheid.
Anno 2016 verschaft de haven werkgelegenheid voor 62.000 mensen, waarvan 27.600 direct en de rest
indirect.
De haven bevindt zich ten noorden van het stadscentrum. De haven ligt wel op het grondgebied van de
hoofdgemeente, dat zich vele kilometers noordwaarts langs het kanaal uitstrekt om de haven te omvatten.
Schepen bereiken de haven via de Westerschelde en varen via Terneuzen in Nederland het kanaal op, langs
Zelzate in België naar Gent. Langs de haven zijn diverse grote bedrijven gevestigd, zoals ArcelorMittal
Gent en Volvo Cars.
3.1.3 Stedenbouwkundige bestemming
Rekening houdend met het gewestplan (Bijlage 5) is de inrichting gelegen in industriegebied voor
zeehaven- en watergebonden bedrijven (donkerpaars ingekleurd met opdruk ‘Z’). Dit gebied strekt zich
verder uit naar alle windrichtingen. Ongeveer 580 m ten zuidoosten, aan de overzijde van de Kennedylaan,
is het industriegebied ingekleurd als regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter (donkerpaars
ingekleurd met opdruk ‘R.O.’).
Langs de westzijde van het Zeekanaal ligt op ca. 830 m woongebied (rood ingekleurd), buffergebied (groen
ingekleurd met opdruk ‘T’) en koppelingsgebied (groen ingekleurd met opdruk ‘K1’), alle behorende tot
Doornzele. De dorpskern van Doornzele ligt op ca. 1,4 km van Dynea.
Andere woongebieden (met landelijk karakter) bevinden zich op ca. 2,1 km ten noordoosten (Sint-Kruis-
Winkel) en op ca. 1,7 km ten zuiden (Desteldonk).
In oostelijke richting ligt op ca. 1,1 km een uitgestrekt landschappelijk waardevol agrarisch gebied. Op ca.
830 m ten noordoosten ligt agrarisch gebied (reservegebied voor industriële uitbreiding). De meest
nabijgelegen natuurgebieden omvatten een smalle strook gelegen op ca. 1,3 km ten noordoosten van
Dynea en een natuurgebied op ca. 1,7 km ten oosten.
De voornaamste gewestplanbestemmingen binnen een ruime straal rondom het bedrijf worden nogmaals
samengevat in Tabel 2.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 32 | 203
Tabel 2: Bestemmingen volgens het gewestplan in de omgeving van het bedrijf (binnen 2,5 km)
bestemming kortste afstand (m) windrichting
industriegebied voor zeehaven- en watergebonden bedrijven
0 alle windrichtingen
regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter 580 ZO
reservegebied voor industriële uitbreiding 830 NO
koppelingsgebied K1 830 W
woongebied 830 W
buffergebied 900 WNW
parkgebied 1.050 W
landschappelijk waardevol agrarisch gebied 1.100 O
natuurgebied 1.300 NO
agrarisch gebied 1.600 Z
natuurgebied 1.700 O
woongebied met landelijk karakter 1.700 Z
agrarisch gebied 1.750 N
woongebied met landelijk karakter 2.100 NO
parkgebied 2.400 O
De dichtstbijgelegen woning bevindt zich ten westen op ca. 830 m afstand, aan de overzijde van het
Zeekanaal (Zuidledeplein). Deze is ingekleurd als woongebied.
3.1.4 Bedrijven
Het bedrijf zelf is gelegen in het zeehavengebied. De site wordt als volgt begrensd:
- Ten noorden: de bedrijven Ghent Grain Terminal (Eurosilo), Schutter Belgium bvba, Alco Bio Fuel
NV en het Rodenhuizedok
- Ten westen: de bedrijven Oiltanking Ghent NV, B.V.M.K.S bvba (Marlux) en het Zeekanaal
- Ten zuiden: de Moervaart
- Ten oosten: het Bedrijf Bioro NV, Cargill met daarachter de John Kennedylaan (R4 Oost)
Dynea is zelf een lage drempel SEVESO-inrichting. Aangrenzend ten westen ligt de hoge drempel SEVESO
inrichting Oiltanking Ghent. Ten noorden ligt op 1,3 km Air Products en op 1,5 km ArcelorMittal, beide ook
hoge drempel SEVESO bedrijven.
3.1.5 Natura 2000, natuurgebieden en bosgebieden
In Bijlage 7 wordt de ligging getoond van Dynea op de Biologische Waarderingskaart opgesteld door het
Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek. Voor het opstellen van deze kaart zijn alle vegetaties in open of
groene gebieden geëvalueerd. Vervolgens zijn deze gebieden ingedeeld volgens een schaal die gaat van
minder waardevol tot zeer waardevol. Uit de betreffende figuur blijkt dat er binnen een straal van 1 km
meerdere, kleine zones gewaardeerd worden als biologisch zeer waardevol, biologisch waardevol en
complex van biologische minder waardevolle en waardevolle elementen. Deze zones behoren voornamelijk
tot de Gentse Kanaalzone.
Binnen een ruimere omgeving zijn er wel enkele habitats ingekleurd (Doornzele Dries aan de overzijde van
het Zeekanaal, enkele fragmentaire gebieden aan de overzijde van de John Kennedylaan). In Bijlage 6
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 33 | 203
worden de habitattypes in de omgeving van het bedrijf weergegeven, zoals aangeduid op de habitatkaart
(versie 2016). Deze gebieden worden verder besproken in de discipline Biodiversiteit (p.194 en volgende).
In overeenstemming met het Gewestplan (zie Bijlage 5) zijn er enkele natuurgebieden/groene zones
binnen een straal van 5 km rond Dynea. Het gaat hierbij om een smalle strook natuurgebied gelegen op ca.
1,3 km ten noordoosten van Dynea, een natuurgebied op ca. 1,7 km ten oosten en één op ca. 4,8 km ten
westen. Er zijn parkgebieden gelegen op 2,4 km ten oosten (in Lochristi), op ca. 1,05 km ten westen (net
achter de woonkern van Doornzele) en op 4,6 km ten westen (in Evergem). Langs de westzijde van het
Zeekanaal, achter de woonkern van Doornzele, zijn op het gewestplan groen ingekleurde buffergebieden
(gekenmerkt door de letter ‘T’ op het gewestplan) en koppelingsgebieden (gekenmerkt door de letter ‘K’
op het gewestplan) gelegen.
Er zijn geen erkende natuurreservaten gelegen binnen een straal van 5 km rond Dynea. In de ruime
omgeving rond Dynea zijn evenmin Vogelrichtlijngebieden gesitueerd. De meest nabij gelegen
Habitatrichtlijngebieden betreft ‘De bossen en heiden van zandig Vlaanderen: oostelijk deel’ met een
gebied op ca. 5,6 km ten oosten van Dynea en een gebied op ca. 7,8 km ten noordoosten van Dynea.
Het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN-gebieden) vormt een netwerk van waardevolle natuurgebieden in
Vlaanderen. Voorbeelden van dergelijke netwerken zijn ondermeer bepaalde riviervalleien of bijzondere
landschappen. Binnen een straal van 5 km rond Dynea zijn er geen VEN-gebieden te onderscheiden.
In dit kader kan tenslotte nog verwezen worden naar een aantal studies die uitgevoerd werden vanuit de
noodzaak om in het kader van het strategisch planningsproces van de Gentse Kanaalzone en conform het
Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen de mogelijkheden voor de afbakening van een ecologische
infrastructuur in het Gentse Zeehavengebied in beeld te brengen. Het is namelijk zo dat de Gentse
Kanaalzone niet is aangemeld als Speciale Beschermingszone, maar wel is opgenomen in de Europese
inventarisatie van ‘Important Bird Areas’ van BirdLife International (2000) op basis van het zogenaamde 1%-
criterium. Dit betekent dat in een bepaald gebied regelmatig 1% van de totale biogeografische populatie
van één of meerdere soorten watervogels voorkomt. Hierdoor kan de vraag gesteld worden in hoeverre
Vlaanderen tegemoet komt aan de aanwijzingsplicht inzake Speciale Beschermingszones. De meest recente
studie in dit kader werd uitgevoerd door het PCM (Colpaert et al, 2016. Monitoring van overwinterende en
doortrekkende watervogels in de Gentse Kanaalzone). Tijdens de opmaak van dit MER is een procedure
lopende voor de gunning door MOW van een nieuwe langlopende monitoringsopdracht.
3.1.6 Waterwinningsgebied
Het bedrijf is niet gelegen in waterwinningsgebied, noch in beschermingszones hiervan.
3.1.7 Bouwkundig erfgoed en landschap
Het landschap waarin het bedrijf gelegen is, wordt aangeduid als ‘stedelijke agglomeratie of havengebied’.
Het wordt verder ook gekenmerkt als ‘gebied waar geen archeologie te verwachten valt’. Doornzele Dries,
aan de overzijde van het Zeekanaal, gelegen in de dorpskern van Doornzele betreft het dichtstbijzijnde
beschermd cultuurhistorisch landschap en is tevens aangeduid als ankerplaats. De verdere
uitbating/uitbreiding van het bedrijf zal hier echter geen enkele invloed op hebben. Meer informatie rond
bouwkundig erfgoed en landschap wordt opgenomen in de desbetreffende discipline (p. 192 en volgende).
3.2 Vergunningstoestand
De initiatiefnemer wenst een uitbreiding aan te vragen, waarbij ook een actualisatie zal doorgevoerd
worden. Een overzicht van de ingedeelde inrichtingen/rubrieken voor de huidige en de gewenste
vergunningssituatie wordt gegeven in Tabel 3. Hierbij wordt ook telkens aangegeven wat de gewenste
wijzigingen zijn.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 34 | 203
Tabel 3: Vergunningsplichtige inrichtingen op de bedrijfssite
Vergunde toestand Voorwerp van de aanvraag Gecoördineerde toestand
Indelings-rubriek zoals vergund
Omschrijving zoals vermeld in de vergunning
Totale hoeveel-heid
Aard Omschrijving Hoeveel-heid
Actuele indelings-rubriek
Klasse Omschrijving Totale hoeveelheid
Bemerkingen
3.4.2 Het lozen van max. 40 m³/uur en 400 m³/dag bedrijfsafvalwater in een oppervlaktewater
400 m³/dag
onveranderd --- --- 3.4.2° 2 Het lozen van max. 40 m³/uur en 400 m³/dag bedrijfsafvalwater in een oppervlaktewater
40 m³/uur
400 m³/d
A, M, T
3.6.1 Het lozen van huishoudelijk afvalwater via een IBA
1.650 m³/jaar
verandering Vermindering van totaal debiet; bijplaatsen van een tweede IBA
-750 m³/jaar
3.6.1. 3 Het lozen van huishoudelijk afvalwater via een IBA
900 m³/jaar
17.3.9.1 Brandstofverdeelinstallatie met 1 verdeelslang
1 verdeelslang
onveranderd --- --- 6.5.1° 3 Brandstofverdeelinstallatie met 1 verdeelslang
1 verdeelslang
7.1.2 Productie van 1200 ton/jaar ontsmettingsmiddel en 1000 ton/jaar ureumtriazon
2.200 ton/jaar
Niet langer van toepassing
Verwijderen van de productie van ontsmettingsmiddel. Herindelen van de productie van harsen en ureumwater
- - - - -
--- --- --- Nieuw Administratieve wijziging: De productie van UFC oplossing (100 000 ton formaldehyde 100%/jaar)
100.000 ton/jaar
7.11.1°b) 1 Administratieve wijziging: De productie van UFC oplossing (100 000 ton formaldehyde 100%/jaar)
100.000 ton/jaar
G, M, X
7.12.1.a) De productie van ontsmettingsmiddel (1200 ton/jaar), ureumtriazon (1000 ton/jaar), UFC of formaldehydeoplossing (100 000 ton/jaar), harsen (280 000 ton/jaar) en ureumwater (tussenproduct)
382.200 ton/jaar
Verandering Verandering: Bij de productie van UFC wordt de thermische naverbrander vervangen door een katalytische Verwijdering: De productie van ontsmettingsmiddel wordt verwijderd
-1.200 ton/jaar
7.12.1°a) 1 De productie van ureumtriazon (1000 ton/jaar), UFC of formaldehydeoplossing (100 000 ton/jaar), harsen (280 000 ton/jaar) en ureumwater (tussenproduct)
381.000 ton/jaar
G, M
7.13.3 De productie van organische bulkchemicaliën door kraken, reforming, gedeeltelijke of volledige oxidatieve of vergelijkbare processen. Productie van UFC of formaldehydeoplossing, harsen en ureumwater.
380.000 ton/jaar
Verandering Administratieve wijziging: - De productie van harsen en ureumwater in batchreactoren dient niet vergund te worden onder deze rubriek - Bij de productie van UFC wordt de thermische naverbrander vervangen door een katalytische
-280 ton/dag
7.13.3° 1 De productie van organische bulkchemicaliën door kraken, reforming, gedeeltelijke of volledige oxidatieve of vergelijkbare processen. Productie van UFC (100 000 ton formaldehyde 100%/jaar)
100 ton/dag Yk
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 35 | 203
Vergunde toestand Voorwerp van de aanvraag Gecoördineerde toestand
Indelings-rubriek zoals vergund
Omschrijving zoals vermeld in de vergunning
Totale hoeveel-heid
Aard Omschrijving Hoeveel-heid
Actuele indelings-rubriek
Klasse Omschrijving Totale hoeveelheid
Bemerkingen
12.1.2.b) Stoomcondensatieturbine met generator van 3500 kW of een stoommotor van 1000 kW (afhankelijk van de reële energetische efficiëntie)
3.500 kW Verandering Uitbreiding: - ORC-turbine van 315 kVA
315 kVA 12.1.1.2°a) 2 - Stoomcondensatieturbine met generator van 4375 kVA of een stoommotor van 1250 kVA (afhankelijk van de reële energetische efficiëntie) - ORC-turbine van 150 kVA
5.940 kVA T
12.2.2 3 Transformatoren met een individueel vermogen van 1600, 2000 en 2400 kVA.
6.000 kVA
Verandering Administratieve wijziging:
Wijzigen van het vermogen van 1600 naar 1250 kVA - Wijzigen van het vermogen van 2400 naar 2000 kVA Uitbreiding: - Uitbreiden met 2 transformatoren van 2500 kVA
3.250 kVA 12.2.2° 2 5 transformatoren met een individueel vermogen van 1250, 2000, 2000, 2500 en 2500 kVA
10.250 kVA T
16.3.1.2 Koelinstallaties, luchtcompressoren en airco's
4.000 kW Verandering Verwijdering: - 3 compressoren (45 kW) - 6 luchtcompressoren (2015 kW) Administratieve rechtzetting: - 4 compressoren (1260 kW) verplaatst naar rubriek 16.3.2.2. - 2 koeleenheden (500 kW) verplaatst naar rubriek 16.3.2.2 Uitbreiding: - 3 compressoren (3*30,37 kW)
-3.709 kW 16.3.1.2° 2 - 3 compressoren (3*30,37 kW) - 1 compressor (150 kW) - airco's (50 kW)
291 kW T
--- --- --- Nieuw Administratieve wijziging: - 4 blowers (4*315) (eerder vergund onder 16.3.1.2) - 2 koeleenheden (2*250 kW) (eerder vergund onder 16.3.1.2) Uitbreiding: - 2 blowers (2*400 kW) - 1 supercharger (355 kW)
2.915 kW 16.3.2.3°a) 1 Administratieve wijziging: - 4 blowers (4*315) (eerder vergund onder 16.3.1.2) - 2 koeleenheden (2*250 kW) (eerder vergund onder 16.3.1.2) Uitbreiding: - 2 blowers (2*400 kW) - 1 supercharger (355 kW)
2.915 kW T
16.7.3 Opslag van samengeperste, vloeibaar gemaakte of in oplossing gehouden gassen
13.500 L Verandering Verwijderen: - Ammoniakgas (9000 L) - Waterstof (100 L) - Stikstof 99.7% (60 L) - Overige gasopslag (560 L) Uitbreiden: - Zuurstof 100% (20 L) - Stikstof (60 L)
-9.640 L 17.1.2.1.2° 2 Opslag van gassen in verplaatsbare recipiënten: - Helium (150 L) - Zuurstof 100 % (220 L) - Acetyleen (40 L) - Argon (100 L) - Zuurstof 20% (20 L) - Zuurstof 10 % (20 L) - Stikstof (60 L) - Propaan (3090 L)
3.860 L T
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 36 | 203
Vergunde toestand Voorwerp van de aanvraag Gecoördineerde toestand
Indelings-rubriek zoals vergund
Omschrijving zoals vermeld in de vergunning
Totale hoeveel-heid
Aard Omschrijving Hoeveel-heid
Actuele indelings-rubriek
Klasse Omschrijving Totale hoeveelheid
Bemerkingen
17.2.2 Hoge drempel SEVESO inrichting - 1580 ton methanol - 1150 ton formaldehyde (55%) - 24300 kg ammoniakwater (25%) - 17 ton lichte stookolie - 1,5 ton propaan - 5 ton ammoniakgas - 300 ton fenol - 26,4 ton thermische olie
3.104 ton/jaar
Verandering Verwijdering: - 5 ton ammoniakgas - 1,5 ton fenol - 1150 ton formaldehyde (55%) Uitbreiding: 28,6 ton thermische olie
-1.426,2 ton
17.2.1. 1 'Lage drempel SEVESO inrichting - 1580 ton methanol - 24,3 ton ammoniakwater (25%) - 17 ton lichte stookolie - 1,5 ton propaan - 55 ton thermische olie
1.677,8 ton G
--- --- --- Nieuw CLP-conversie: - Gasolie (eerder vergund onder 17.2.2)
17 ton 17.3.2.1.1.1°b)
3 CLP-conversie: - Gasolie (eerder vergund onder 17.2.2)
17 ton
--- --- --- Nieuw CLP-conversie: - Waterbehandelingsproducten: 1,5 ton (eerder vergund onder 17.3.3.3)
1,5 ton 17.3.2.1.2.1°
3 CLP-conversie: - Waterbehandelingsproducten: 1,5 ton (eerder vergund onder 17.3.3.3)
1,5 ton
--- --- --- Nieuw CLP-conversie: - Methanol: 1580 ton (eerder vergund onder 17.2.2)
1.580 ton 17.3.2.2.3°b)
1 CLP-conversie: - Methanol: 1580 ton (eerder vergund onder 17.2.2)
1.580 ton
--- --- --- Nieuw CLP-conversie: - ammoniak 25%: 24,3 ton (eerder vergund onder 17.2.2) - azijnzuur 40 % : 40,17 ton (eerder vergund onder 17.3.3.3) - natriumhydroxide 25%: 30,4 ton (eerder vergund als 50% onder rubriek 17.3.3.3) - waterbehandelingsproducten: 1,5 ton (eerder vergund onder 17.3.3.3) Verwijderen: Formaldehyde, Fenol, zuurmengsel en maleïnezuuranhydride
96,37 ton 17.3.4.2°a) 2 CLP-conversie: - ammoniak 25%: 24,3 ton (eerder vergund onder 17.2.2) - azijnzuur 40 % : 40,17 ton (eerder vergund onder 17.3.3.3) - natriumhydroxide 25%: 30,4 ton (eerder vergund als 50% onder rubriek 17.3.3.3) - waterbehandelingsproducten: 1,5 ton (eerder vergund onder 17.3.3.3) Verwijderen: Formaldehyde, Fenol, zuurmengsel en maleïnezuuranhydride
96,37 ton
--- --- --- Nieuw CLP-conversie: - Methanol: 1580 ton (eerder vergund onder rubriek 17.2.2) Verwijderen: - Formaldehyde: 1150 ton (eerder vergund onder rubriek 17.2.2)
1.580 ton 17.3.5.3° 1 CLP-conversie: - Methanol: 1580 ton (eerder vergund onder rubriek 17.2.2) Verwijderen: - Formaldehyde: 1150 ton (eerder vergund onder rubriek 17.2.2)
1.580 ton G
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 37 | 203
Vergunde toestand Voorwerp van de aanvraag Gecoördineerde toestand
Indelings-rubriek zoals vergund
Omschrijving zoals vermeld in de vergunning
Totale hoeveel-heid
Aard Omschrijving Hoeveel-heid
Actuele indelings-rubriek
Klasse Omschrijving Totale hoeveelheid
Bemerkingen
--- --- --- Nieuw CLP-conversie: - proceswater: 200 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - waswater: 200 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - waterbehandelingsproducten: 1,5 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) Uitbreiding: - Formox katalysator: 8 ton - Thermische olie: 55 ton (eerder vergund als 26,4 ton onder rubriek 17.2.2) - UF en MUF lijmen: 3900 ton (eerder vergund als 3000 ton in rubriek 26.2) - UFC: 2860 ton (eerder vergund als 2600 ton onder rubriek 17.3.3.3) Verwijderen: - Caprolactam: 10 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - Citroenzuur: 25 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - Diëthyleenglycol: 50 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.7.2) - Maleïnezuuranhydride: 60 ton ( eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3)
7.074,5 ton
17.3.6.3°a) 1 CLP-conversie: - proceswater: 200 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - waswater: 200 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - waterbehandelingsproducten: 1,5 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) Uitbreiding: - Formox katalysator: 8 ton - Thermische olie: 55 ton (eerder vergund als 26,4 ton onder rubriek 17.2.2) - UF en MUF lijmen: 3900 ton (eerder vergund als 3000 ton in rubriek 26.2) - UFC: 2860 ton (eerder vergund als 2600 ton onder rubriek 17.3.3.3) Verwijderen: - Caprolactam: 10 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - Citroenzuur: 25 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - Diëthyleenglycol: 50 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.7.2) - Maleïnezuuranhydride: 60 ton ( eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3)
7.074,5 ton
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 38 | 203
Vergunde toestand Voorwerp van de aanvraag Gecoördineerde toestand
Indelings-rubriek zoals vergund
Omschrijving zoals vermeld in de vergunning
Totale hoeveel-heid
Aard Omschrijving Hoeveel-heid
Actuele indelings-rubriek
Klasse Omschrijving Totale hoeveelheid
Bemerkingen
--- --- --- Nieuw CLP-conversie: - proceswater: 200 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - waterbehandelingsproducten: 1,5 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - Methanol: 1580 ton (eerder vergund onder rubriek 17.2.2) Uitbreiding: - Formox katalysator: 8 ton - UF, MUF en MF lijmen: 3900 ton (eerder vergund als 3000 ton in rubriek 26.2) - UFC (ureumformaldehydeconcentraat): 2860 ton (eerder vergund als 2600 ton onder rubriek 17.3.3.3) Verwijderen: - Diëthyleenglycol: 50 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.7.2) - Maleïnezuuranhydride: 60 ton ( eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - Fenol: 300 ton (eerder vergund onder rubriek 17.2.2)
8.549,5 ton
17.3.7.3° 1 CLP-conversie: - proceswater: 200 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - waterbehandelingsproducten: 1,5 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - Methanol: 1580 ton (eerder vergund onder rubriek 17.2.2) Uitbreiding: - Formox katalysator: 8 ton - UF, MUF en MF lijmen: 3900 ton (eerder vergund als 3000 ton in rubriek 26.2) - UFC (ureumformaldehydeconcentraat): 2860 ton (eerder vergund als 2600 ton onder rubriek 17.3.3.3) Verwijderen: - Diëthyleenglycol: 50 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.7.2) - Maleïnezuuranhydride: 60 ton ( eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) - Fenol: 300 ton (eerder vergund onder rubriek 17.2.2)
8.549,5 ton G
--- --- --- Nieuw CLP-conversie: - Ammoniak 25%: 24.3 ton (eerder vergund onder rubriek 17.2.2) - Waterbehandelingsproducten: 1,5 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) Uitbreiding: - Thermische olie: 55 ton (eerder vergund als 26,4 ton onder rubriek 17.2.2)
80,8 ton 17.3.8.2° 2 CLP-conversie: - Ammoniak 25%: 24.3 ton (eerder vergund onder rubriek 17.2.2) - Waterbehandelingsproducten: 1,5 ton (eerder vergund onder rubriek 17.3.3.3) Uitbreiding: - Thermische olie: 55 ton (eerder vergund als 26,4 ton onder rubriek 17.2.2)
80,8 ton
24.4 Labo voor toegepast onderzoek 1 labo onveranderd --- --- 24.4. 3 Labo voor toegepast onderzoek 1 labo
26.2 Opslag van 4000 ton UF, MUF en MF-harsen en 1000 ton fenolharsen
5.000 ton Verandering Verwijdering: fenolharsen: -1000 ton Uitbreiding: - UF en MUF-harsen: 200 ton
-800 ton 26.2. 2 UF en MUF-harsen: 4290 ton 4.200 ton T
29.5.2.1 Metaalbewerkingstoestellen 7 kW onveranderd --- --- 29.5.2.1°a) 3 Metaalbewerkingstoestellen 7 kW T
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 39 | 203
Vergunde toestand Voorwerp van de aanvraag Gecoördineerde toestand
Indelings-rubriek zoals vergund
Omschrijving zoals vermeld in de vergunning
Totale hoeveel-heid
Aard Omschrijving Hoeveel-heid
Actuele indelings-rubriek
Klasse Omschrijving Totale hoeveelheid
Bemerkingen
39.2.2 Stoomvaten 60.000 L Verandering administratieve aanpassing: stoomvat (Formox II): 20 000 L i.p.v. 31150 L
-11.150 L 39.2.2° 2 Stoomvaten met totale inhoud van 48850 L
48.850 L
43.1.3 Stookinstallatie en thermische naverbrander
8.710 kW Verandering Verwijdering: - Thermische naverbrander: -6000 kW
-6.000 kW 43.1.2°a) 2 - Stookinstallatie (2710 kW) 2.710 kW
53.8.2 Oppompen van grondwater uit 2 putten van 67 m diep die water onttrekken vanuit het ledo-paniseliaan met een maximum debiet van 125 m³/dag
25.000 m³/jaar
Verandering Uitbreiden van het maximum dagelijks en jaarlijks debiet Verwijderen van put 2 uit de vergunning
15.000 m³/jaar
53.8.3° 1 Oppompen van grondwater uit 1 put van 67 meter diep
40.000 m³/jaar
48.3.2 loskade voor schepen 1 kade Niet langer van toepassing
--- --- --- --- --- ---
31.1.1.a Brandblusdieselpomp 200 kW Niet langer van toepassing
--- --- --- --- --- ---
16.8.2 Opslag van stikstof in vaste houder
5.000 L Niet langer van toepassing
--- --- --- --- --- ---
17.3.6.2 Opslag van 39 000 L azijnzuur en 50 000 L polyvinylalcohol
89.000 L Niet langer van toepassing
--- --- --- --- --- ---
17.3.7.2 Opslag van 44 803 L diëthyleenglycol, 38 000 L glycerol en 2 000 000 L UFC
2.082.803 L
Niet langer van toepassing
--- --- --- --- --- ---
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 40 | 203
Vergunde toestand Voorwerp van de aanvraag Gecoördineerde toestand
Indelings-rubriek zoals vergund
Omschrijving zoals vermeld in de vergunning
Totale hoeveel-heid
Aard Omschrijving Hoeveel-heid
Actuele indelings-rubriek
Klasse Omschrijving Totale hoeveelheid
Bemerkingen
17.3.3.3 Opslagplaatsen voor oxiderende, schadelijke, corrosieve en irriterende stoffen - 30,4 ton natriumhydroxide (50%) - 40,17 ton azijnzuur - 1,5 ton waterbehandelingsproducten - 2600 ton ureumformaldehydeconcentraat - 10 ton caprolactam - 50 ton diëthyleenglycol - 1000 ton fenolharsen - 400 ton UF harsen - 30 ton zuur mengsel - 50 ton waswater - 200 ton proceswater - 60 ton maleïnezuuranhydride - 25 ton citroenzuur
4.497 Ton
Niet langer van toepassing
--- --- --- --- --- ---
5.1 Productie van ontsmettingsmiddel in een reactor/tankwagen
1.200 ton/jaar
Niet langer van toepassing
--- --- --- --- --- ---
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 41 | 203
Zoals blijkt uit de indelingsrubrieken wordt de inrichting ingedeeld als een klasse 1 bedrijf. De procedure
houdt in dat de vergunning dient aangevraagd te worden bij de deputatie van de provincie Oost-
Vlaanderen. Onderstaand wordt iets meer toelichting gegeven bij een aantal rubrieken uit bovenstaande
tabel.
Opslag van gevaarlijke producten:
- Met deze aanvraag worden er een aantal recente veranderingen voor de exploitatie aangevraagd.
De productie van fenolharsen wordt gestopt. De bijhorende opslag van fenol en fenolharsen zijn
dus ook niet meer van toepassing (rubrieken 17.2.2 en 26.2).
- De opgeslagen stoffen zijn niet vergund conform de CLP-wetgeving. Deze CLP-conversie wordt met
dit dossier aangevraagd. De CLP-conversie is in het verleden wel reeds aangegeven en
goedgekeurd door de inspectiediensten.
- De opslag van natriumhydroxide was vergund met een concentratie van 50 %, de werkelijke opslag
heeft echter maar een concentratie van 25 %.
- De opslag van harsen wordt uitgebreid van 4.000 ton naar 4.200 ton (rubriek 26.2, 17.3.7.3 en
17.3.6.a).
- Als laatste wordt ook de opslag uitgebreid met een Formox katalysator (8 ton, rubrieken
17.3.6.3.a).
- De opslag van gassen in verplaatsbare recipiënten werd geactualiseerd (rubriek 17.1.2.1.2). De
stikstoftank (5000 L) werd verwijderd (rubriek 16.8.3).
Geïnstalleerde toestellen:
- De brandstofverdeelinstallatie nog vergund onder de oude rubriek 17.3.9.1 wordt ingedeeld onder
rubriek 6.5.1.
- De productie van UFC of formaldehydeoplossing is vergund met een capaciteit van twee maal
50.000 ton (rubriek 17.12.1.a en 17.13.3). Het betreft een productielijn met een katalytische
naverbrander en het Formoxproces en een andere lijn met een thermische naverbrander en het
zilverproces. De thermische naverbrander zal worden verwijderd en vervangen door een
katalytische naverbrander en het zilverproces wordt vervangen door het Formoxproces. Het
productievermogen blijft hetzelfde.
- De productie van UFC of formaldehydeoplossing, eerder al vergund onder de rubrieken 7.12.1 en
7.13.3.,wordt ook met deze aanvraag onder rubriek 7.11.1b gebracht. De productie van harsen en
andere producten wordt niet uitgebreid.
- Bij de productie van harsen in batchreactoren (rubriek 7.12.1.a en 7.13.3) was vroeger een
katalytische naverbrander gepland. In plaats van een katalytische naverbrander is een scrubber
geplaatst (eind 2017).
- De vermogens van 2 aanwezige transformatoren werden aangepast en een nieuwe transformator
wordt geplaatst (rubriek 12.2.2). Dynea wenst vergund te blijven voor elektriciteitsproductie in
rubriek 12.1.1.2.a.
- Er zijn een aantal wijzigingen aan de vergunde compressoren en blowers (details zie Tabel 3)
- De rubrieken 31.1.1.a en 48.3.2 met de brandblusdieselpomp van 200 kW en de loskade voor
schepen zijn gezien de wijziging van de indelingslijst, niet meer van toepassing.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 42 | 203
3.3 Administratieve voorgeschiedenis
3.3.1 Uitgereikte vergunningen
Dynea bekwam haar eerste exploitatievergunning voor de productiesite in Gent in januari 1992 (voor de
productie van ureumformaldehyde- (UF) en melamine-ureumformaldehydehars (MUF)). Nadien verkreeg
het bedrijf nog volgende vergunningen (zie Tabel 4).
Tabel 4: Exploitatie- en milieuvergunningen
Datum van toekenning
Vervaldatum Omschrijving Referentie
23/01/1992 22/01/2012 Basisexploitatievergunning HD/KC/sm
26/01/1993 01/09/2011 Vergunning voor het lozen van bedrijfsafvalwater dat geen gevaarlijke stoffen bevat (= opgeheven)
BMV/00003096/100
26/01/1993 01/09/2011 Vergunning voor het lozen van huishoudelijk afvalwater
BMV/00003096/101
26/01/1993 01/09/2011 Vergunning voor het lozen van koelwater BMV/00003096/102
26/05/1997 22/01/2012 Vergunning tot grondwaterwinning categorie B 82.710/95-10/VDB/mw
21/08/1997 22/01/2012 Veranderen/uitbreiden van de bestaande inrichting
44021/918/A/1/BR/ndt/tdb
7/05/1998 22/01/2012 Vergunning tot grondwaterwinning categorie A 4499/G/4/19
17/09/1998 22/01/2012 Melding 44021/918/M/1/RB
29/06/2000 22/01/2012 Vergunning voor uitbreiding productie van chemicaliën
44021/918/1/A/2/LDR/FC
04/04/2002 22/01/2012 Vergunning voor het verder exploiteren van een grondwaterwinning en het uitbreiden van de opslag van gevaarlijke stoffen en mededeling van een niet-ingedeelde ijswatereenheid
84/44021/918/1/A/3
08/01/2004 22/01/2012 Vergunning voor uitbreiding productie van chemicaliën
082/44021/918/1/A/4/LDR/VDB
26/05/2005 22/01/2012 Vergunning voor het verder exploiteren van een grondwaterwinning
82/44021/918/1/A/5/GN
14/07/2005 22/01/2012 Aktename van de melding omvattende de uitbreiding van een vergunde inrichting voor de productie van ureumformaldehyde en afgeleide harsen
082/44021/918/1/M/2/EDL
07/06/2007 22/01/2012 Melding kleine verandering 082/44021/918/1/M/3/VDB
06/03/2008 22/01/2012 Vergunning voor o.m. het wijzigen van lozingsparameters en de uitbreiding van de opslag van UFC
082/44021/918/1/A/6
07/01/2010 22/01/2012 Veranderen van een chemisch bedrijf M03/44021/918/1/M/4/KS
15/07/2010 14/07/2030 Vergunning voor het verder exploiteren en veranderen van een chemisch bedrijf voor de productie van harsen
M03/44021/918/1/A/7/LDR/CL
31/05/2012 14/07/2030 Wijziging milieuvergunningsvoorwaarden inzake lozingsparameters
M03/4402/918/1/W/1/LDR/CL
10/04/2014 14/07/2030 Mededeling kleine verandering M03/4402/918/1/M/5/FV
Tabel 5 geeft een overzicht van de belangrijkste stedenbouwkundige vergunningen die van toepassing zijn
op het bedrijf.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 43 | 203
Tabel 5: Stedenbouwkundige vergunningen
datum dossiernr omschrijving uitgereikt door
25/03/1991 90/50216 Bouwvergunning oprichten industrieel complex Stad Gent
6/09/1991 91/50161 Aanleggen van een kade-inrichting/transportband Stad Gent
13/11/1991 91/50118 Bouwvergunning Moervaartkaai - Verplaatsen methanol tank Stad Gent
21/11/1991 90/121 Bouwvergunning Moervaartkaai - uitbreiden van een utiliteitsgebouw Stad Gent
3/01/1992 A1/91861/204BG Aanleggen pijpleidingbrug en blusleiding in kruising over de sporen Moervaartkaai
Ministerie van verkeer en infrastructuur
9/03/1992 9006-208j Aansluiting riolering op de bestaande riool van het Havenbedrijf-Moervaartkaai
Stad Gent HAVENBEDRIJF
30/04/1998 97/90144 Uitbreiding bedrijf met loods Stad Gent
11/05/1998 97/90050 Uitbreiding bedrijf met vulstation, laadstation, productiehal en opslagtanks
Stad Gent
23/07/1998 98/90042 Het plaatsen van een watertank voor bluswater Stad Gent
26/04/2001 2000/50261 Uitbreiding productiegebouwen en kantoren, aanleg parkeerterrein en heraanleg wegenis en verharding
Stad Gent
10/02/2005 2004/50205 Het plaatsen van een draadafsluiting met toegang Stad Gent
20/03/2008 2008/50022 Stedenbouwkundige vergunning voor het plaatsen tankinstallatie en laadstation (regularisatie)
Stad Gent
25/1/20017 2006/50208 Stedenbouwkundige vergunning voor een nieuw tankpark Adblue Stad Gent
20/03/2008 2008/50023 Bouw nieuwe tankinstallatie, hoogspanningscabine, gebouwtje met compressoren, plaatsing koelmachines
Stad Gent
3.3.2 Bijzondere vergunningsvoorwaarden
Naast de algemene voorwaarden werden volgende (nog) milieurelevante bijzondere voorwaarden opgelegd:
Vergunning M03/44021/918/1/A/7/LDR/CL (15/07/2010)
- Bijkomende voorwaarden voor lozing van afvalwater, toegestane emissiegrenswaarden evenals eisen rond
controle-inrichting en metingen.
- Toestaan tot 24/7 exploitatie.
- Een reeks voorschriften rond veiligheid, voorkomen van brand en ongevallen, toe te passen procedures,
periodiek nazicht installaties, meldingsplicht edm.
- Het uitvallen van de katalytische naverbranders dient beperkt tot maximaal 3% van de tijd. Van zodra de
uitval meer dan 2% is, meldt het bedrijf aan LNE elke storing die de uitval van een katalytische
naverbrander tot gevolg heeft.
- Voorwaarden rond de vloeistofdichte verharding van de laadplaatsen
- Voorwaarden rond het stilleggen van motoren tijdens wachtperioden en laad- en losoperaties.
- Voorwaarden rond de peilbuizen grondwaterwinning, peilmetingen, analyse grondwater edm.
- Een veiligheidsstudie moet worden opgemaakt door een erkend VR-deskundige voor de evaluatie van het
extern risico. De studie wordt uiterlijk 3 maanden na het begin van de exploitatie opgestuurd naar de
milieuvergunnende overheid, de Afdeling Milieuvergunningen en de Afdeling Milieu-inspectie, buitendienst
West-Vlaanderen.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 44 | 203
Vergunning M03/4402/918/1/W/1/LDR/CL (31/05/2012)
Bijzondere aanvullende lozingsnormen voor het bedrijfsafvalwater (wordt verder ook besproken in
discipline oppervlaktewater, zie vanaf p.111)
parameter lozingsnorm
barium 120 µg/L
Opgelost fluoride 5000 µg/L
Anionische oppervlakte actieve stoffen 1000 µg/L
De geloosde detergenten moeten voldoen aan de Verordening EG nr. 648/2004 betreffende detergenten.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 45 | 203
3.4 Randvoorwaarden
3.4.1 Juridische randvoorwaarden
Tabel 6: Juridische randvoorwaarden
juridische randvoorwaarden inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)
MER-besluit (2004) en Aannmeldingsbesluit (2017)
regelt de m.e.r.-procedure en geeft de categorieën van ingrepen waarvoor een MER moet worden opgemaakt
ja De initiatiefnemer is m.e.r.-plichtig (zie §2.4)
Decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (DABM)
bevat een titel IV over de milieueffect- en veiligheidsrapportage. Deze bevat de bepalingen over de omgevingsveiligheidsrapportage en over de ruimtelijke veiligheidsrapportage.
ja Algemeen relevant bij de opmaak van het MER
Gewestplan geeft de bestemming en het gebruik van de gronden in Vlaanderen weer
ja zie §3.1.3 // (referentiesituatie, discipline lucht, mens, geluid en trillingen)
Bijzonder Plan van Aanleg (BPA) geeft de bestemming en het gebruik van de gronden in bepaalde delen van Vlaanderen weer
neen op de locatie van de inrichting is geen BPA van toepassing. // (referentiesituatie, discipline lucht, mens, geluid en trillingen)
Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP)
ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt in uitvoering van het GRSP
ja ter hoogte van het bedrijf is het GRUP ‘Afbakening Zeehaven Gent’ van kracht. // (algemeen relevant)
Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP)
ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt in uitvoering van het PRSP
neen in de omgeving van het bedrijf zijn geen PRUP’s gelegen waarop het project invloed zal uitoefenen
Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP)
ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt in uitvoering van het GRSP
neen in de omgeving van het bedrijf zijn geen GRUP’s gelegen waarop het project invloed zal uitoefenen
Decreet omgevingsvergunning en uitvoeringsbesluit
bepaalt de modaliteiten met betrekking tot de exploitatie en/of verandering van meldings- en vergunningsplichtige inrichtingen
ja zie Ԥ3.2: Vergunningstoestand // (algemeen relevant)
VLAREM II + bijlagen bevat milieukwaliteitsnormen en algemene en sectorale milieuvoorwaarden met betrekking tot o.a. ligging en exploitatie van inrichtingen, daarnaast is in de bijlage een overzicht opgenomen van de ingedeelde inrichtingen
ja voor de inrichting zijn al de relevante voorwaarden gerelateerd aan de gevraagde en vergunde rubrieken (VLAREM II, bijlage 1) belangrijk. Deze zullen meer specifiek behandeld worden verder in het MER // (algemeen relevant)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 46 | 203
juridische randvoorwaarden inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)
VLAREM III bevat de bijkomende algemene en sectorale milieuvoorwaarden voor GPBV-installaties
ja de inrichting betreft een GPBV-installatie, waardoor al de relevante bijkomende voorwaarden gerelateerd aan de gevraagde en vergunde rubrieken (VLAREM II, bijlage 1) belangrijk zijn. Deze zullen meer specifiek behandeld worden verder in het MER // (algemeen relevant)
EU kaderrichtlijn 96/62 inzake beoordeling en beheer van luchtkwaliteit + dochterrichtlijnen 1999/30, 2000/69, 2002/3, 2004/107. De voorgaande richtlijnen zitten vanaf 21 mei 2008 vervat in de Europese Richtlijn Lucht 2008/50/EG
vormt de basis voor een nieuw luchtkwaliteitsbeleid binnen de Europese Unie. Globaal kader waarmee EU luchtkwaliteit beoordeelt en beheert
ja het project omvat activiteiten die dienen te voldoen aan deze richtlijn // (discipline lucht en mens)
Bestemming en milieukwaliteitsnormen oppervlaktewater
duidt bestemming oppervlaktewater aan (milieukwaliteitsnormen zie VLAREM II)
ja het bedrijfsafvalwater en HA wordt geloosd in de Moervaart // (discipline water)
Decreet integraal waterbeleid (incl. de Watertoets)
bevat bepalingen betreffende het gecoördineerd en geïntegreerd ontwikkelen, beheren en herstellen van watersystemen. Het decreet reikt tevens een aantal instrumenten aan die een sleutelrol moeten spelen in het Vlaamse waterbeleid, o.a. de Watertoets
ja het bedrijfsafvalwater en HA wordt geloosd in de Moervaart en bijgevolg dient er voldaan te worden aan de bepalingen van het Decreet integraal waterbeleid // (discipline water)
Besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater
de verordening bevat minimale voorschriften voor de lozing van niet-verontreinigd hemelwater, afkomstig van verharde oppervlakken. Het algemeen uitgangsprincipe hierbij is dat hemelwater in eerste instantie zoveel mogelijk gebruikt wordt. In tweede instantie moet het resterende gedeelte van het hemelwater worden geïnfiltreerd of gebufferd, zodat in laatste instantie slechts een beperkt debiet vertraagd wordt afgevoerd. Ook de plaatsing van de overloop van de hemelwaterput en de infiltratievoorziening dient aan dit principe te beantwoorden
ja hiermee dient rekening gehouden te worden bij het voorzien van nieuwe constructies // (discipline water)
Decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu
centraal staan een planmatige aanpak (natuurbeleidsplan), een horizontaal beleid (‘stand-still’ principe) en een
ja de invloed van het bedrijf op de bescherming, de ontwikkeling, het beheer en het herstel van de natuur en het natuurlijke milieu zal in het MER nagegaan worden // (discipline biodiversiteit)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 47 | 203
juridische randvoorwaarden inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)
gebiedsgericht beleid
Vlaamse en/of erkende natuurreservaten
terreinen, van belang voor behoud en ontwikkeling van natuur(lijk milieu), die aangewezen of erkend zijn door Vlaamse regering
ja de invloed van het bedrijf op de natuurreservaten zal in het MER nagegaan worden // (discipline biodiversiteit)
Ramsargebieden overeenkomst inzake watergebieden die van internationale betekenis zijn. In het bijzonder als woongebied voor watervogels
neen binnen een straal van 2 km rond het bedrijf bevinden zich geen Ramsargebieden
Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013 en onroerenderfgoedbesluit 16 mei 2014
het Onroerenderfgoeddecreet is vanaf 01/01/2015 van toepassing. Het betreft een overkoepelende regelgeving voor monumenten, stads- en dorpsgezichten, landschappen en archeologie. Het decreet bepaalt ondermeer wanneer er een archeologienota dient opgesteld te worden
neen in de omgeving bevinden zich geen elementen opgenomen op de lijst met bouwkundig erfgoed
Materialendecreet en VLAREMA omvat voorschriften omtrent het vervoeren en verhandelen van afvalstoffen, rapporteren over afvalstoffen en materialen, gebruik van grondstoffen, selectieve inzameling (sorteringen en ophaling) bij bedrijven en uitgebreide productenverantwoordelijkheid
ja de regels met betrekking tot de opslag en de ophaling van afvalstoffen dienen gerespecteerd te worden // (discipline lucht)
Bodemdecreet decreet dat moet toelaten beslissingen inzake bodemsanering op systematische wijze te treffen, prefinanciering ervan te verzekeren en kosten daarvan te verhalen
ja op het terrein zijn inrichtingen aanwezig die opgenomen zijn in de lijst van bijlage 1 van het Vlarebo, zijnde de lijst van inrichtingen en activiteiten die bodemverontreiniging kunnen veroorzaken // (discipline bodem)
Bosdecreet het bosdecreet heeft tot doel het behoud, de bescherming, de aanleg en het beheer van de bossen te regelen. Het behandelt alle bossen in Vlaanderen
neen In de ruime omgeving van het bedrijf komen geen bosgebieden voor
NEC-richtlijn impliceert het opnemen van bindende emissieplafonds voor SO2, NOх, VOS en NHз in VLAREM II (emissie-reductieprogramma’s, zie VLAREM II)
ja de exploitatie van de inrichting kan emissies van SO2, VOS en NOX met zich meebrengen, deze zullen beschouwd worden in het MER // (discipline lucht)
Besluit energieplanning bedrijven met een groot energieverbruik (jaarlijks primair verbruik > 0,1 PJ) worden verplicht om rationeel om te gaan met energie; in bepaalde gevallen dient een
ja de exploitatie heeft een primair energieverbruik van meer dan 0,1 PJ per jaar. Bijgevolg dient er een energieplan opgesteld te worden voor het bedrijf // (projectbeschrijving)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 48 | 203
juridische randvoorwaarden inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)
energieplan of een energiestudie opgemaakt te worden
Reductieprogramma Gevaarlijke Stoffen 2005
Het Reductieprogramma Gevaarlijke Stoffen is een besluit van de minister van Leefmilieu van 23 oktober 2005, overeenkomstig art. 2.3.6.1., § 3 van VLAREM II. Het Reductieprogramma kadert de diverse elementen van het beleid gevaarlijke stoffen in het oppervlaktewater op Vlaams niveau.
ja het bedrijf loost op de Moervaart en dient bijgevolg te voldoen aan de bepalingen opgenomen in het Reductieprogramma // (discipline oppervlaktewater)
Besluit van de Vl. Reg. Van 20/04/2012 inzake verhandelbare emissierechten voor broeikasgassen voor vaste installaties en de inzet van flexibele mechanismen
Richtlijn 2009/29/EG breidt het toepassingsgebied voor de handel in broeikasgassen uit. In dit kader werd de indelingslijst van VLAREM I aangepast. Inrichtingen die op 1/1/2013 reeds vergund waren voor BKG-emissies worden geacht nog steeds vergund te zijn
ja aanpassing rubriekenlijst (met mededeling kleine verandering 2014) – neerlegging monitoringplan 2013-2020 // (discipline lucht)
3.4.2 Beleidsmatige randvoorwaarden
Tabel 7: Beleidsmatige randvoorwaarden
beleidsmatige randvoorwaarden
inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)
Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV)
geeft een visie op de ruimtelijke ontwikkeling van Vlaanderen en legt de krachtlijnen vast van het ruimtelijk beleid naar de toekomst
ja algemeen relevant in Vlaanderen // (alle disciplines)
Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan (PRSP)
geeft een visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de provincie en legt de krachtlijnen vast van het ruimtelijk beleid naar de toekomst
ja herziene versie 2012; zal op termijn vervangen worden door de kernnota (2016) en nog op te stellen beleidskaders - algemeen relevant in Oost-Vlaanderen // (alle disciplines)
Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRSP) Gent
beschrijft de ruimtelijke structuur en visie op de geplande ruimtelijke ontwikkeling, enz. op gemeentelijk niveau
ja algemeen relevant op grondgebied Gent // (alle disciplines)
Strategisch plan van de Een definitief ontwerp van ja aan de hand van jaarprogramma’s worden concrete acties en projecten vastgelegd met
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 49 | 203
beleidsmatige randvoorwaarden
inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)
Gentse Kanaalzone strategisch plan werd in 2007 opgemaakt. Hierbij werken publieke en private betrokkenen op basis van vrijwilligheid samen aan de strategievorming en concrete projecten voor de ontwikkeling van de Gentse Kanaalzone. Het doel is het ruimtelijk beleid, het milieubeleid, het mobiliteitsbeleid en het economisch beleid in dit gebied beter op elkaar af te stemmen.
betrekking tot het verbeteren van de mobiliteit, leefbaarheid, milieukwaliteit, … in de Gentse Kanaalzone // (alle disciplines)
(Deel)bekkenbeheerplan in Vlaanderen zijn de stroomgebieden onderverdeeld in elf bekkens, waarbij de waterbeheersplanning vorm krijgt in de bekkenbeheersplannen. Dit vormt een allesomvattend plan, dat aandacht heeft voor de kwaliteits- en kwantiteitsaspacten van zowel oppervlakte- als grondwater. Ook de gebruiksfuncties van water en de ecologie komen aan bod
ja het bedrijf is gelegen in het Bekken Gentse Kanalen, deelbekken Moervaart. In de omgeving van het bedrijf zijn geen specifieke acties of maatregelen van kracht inzake het bekkenbeheer // (discipline oppervlaktewater)
Programmatische Aanpak Stikstof (PAS)
een belangrijk knelpunt voor de kwaliteit van beschermde natuur wordt gevormd door de afzetting van vermestende stoffen via lucht; dergelijke stoffen zijn hoofdzakelijk afkomstig van landbouw, verkeer en industrie. In Vlaanderen wordt er voor deze problematiek voorzien in een PAS
neen in de omgeving van het bedrijf (straal 1,5 km) zijn geen Natura 2000-gebieden gelegen // (discipline lucht, biodiversiteit)
Natuurinrichtingsproject het doel is een gebied optimaal inrichten in functie van behoud van bestaande natuur, maar ook herstel en ontwikkeling van natuur en het beheer nadien (zie natuurdecreet)
neen in de omgeving van het bedrijf komen geen natuurinrichtingsprojecten voor.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 50 | 203
beleidsmatige randvoorwaarden
inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)
Landinrichtingsproject het doel is de inrichting van landelijke gebieden te realiseren overeenkomstig de bestemmingen toegekend door ruimtelijke ordening
ja in de omgeving van het bedrijf is het landinrichtingsproject “Gentse Kanaalzone - Koppelingsgebieden fase 2” vastgesteld // (algemeen relevant)
Visiedocument voor administratief overleg: “De weg naar een duurzaam geurbeleid”, nieuwe versie september 2008. Samen met het Advies van de Mina-raad van 29 april 2009 vormt dit de basis voor de implementatie van het geurbeleid
tracht geurnormen op te stellen voor nieuwe en bestaande veeteeltbedrijven. Implementatie in de Vlaamse wetgeving wordt verwacht
neen het bedrijf geeft geen aanleiding tot geuroverlast in de omgeving // (discipline lucht)
Saneringsplan fijn stof voor de zones met overschrijding in 2003 en aanpak fijn stofproblematiek in Vlaanderen
focus op luchtkwaliteitsnormen voor PM10 en PM2,5
ja de inrichting kan bijdragen aan de uitstoot van fijn stof // (discipline lucht)
Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013 – 2020
het Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013 – 2020 bestaat uit een Vlaams Mitigatieplan en een Vlaams Adaptatieplan. De eerste heeft als doelstelling de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Hierbij wordt vooral gefocust op sectoren die niet onder het Europees emissiehandelsysteem (ETS) voor bedrijven vallen, zoals landbouw. Dynea valt wel onder het ETS. Het Adaptatieplan heeft als doelstelling om voor te bereiden op klimaatsveranderingen. Hierbij wordt vooral gefocust op waterbeheer in natuur- en landbouwgebieden.
ja door de uitbating zal een bijdrage geleverd worden aan de uitstoot van broeikasgassen // (discipline lucht)
het bedrijf verbruikt eveneens water // (discipline water)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 51 | 203
beleidsmatige randvoorwaarden
inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)
Gents Klimaatplan 2014-2019
De Gentse gemeenteraad keurde op 26 januari 2015 het Klimaatplan 2014-2019 goed. De uiteindelijke doelstelling is klimaatneutraal te zijn in 2050 of met andere woorden geen negatieve impact op het klimaat meer te hebben. De Stad Gent wil in de bedrijven en de haven energiereductie en productie van hernieuwbare energie stimuleren. Bedrijven kunnen coaching krijgen om de energie-efficiëntie van de economische activiteiten te verbeteren. De Stad Gent wil ook het aandeel lokaal geproduceerde energie verdubbelen tot 15% van de huishoudelijke vraag in 2019. Wind, zon en restwarmte zijn belangrijke bronnen die hiertoe zullen bijdragen.
ja Het bedrijf is een energie-intensieve inrichting (discipline lucht)
RIE (Richtlijn Industriële Emissies)
De Richtlijn Industriële Emissies vervangt en actualiseert zeven verschillende bestaande Europese wetgevende bepalingen, waaronder de IPPC-richtlijn en de richtlijn betreffende grote verbrandingsinstallaties en is bedoeld om duidelijkere, beter te handhaven regels en een betere luchtkwaliteit te bekomen.
De richtlijn schrijft voor om op volgende twee pijlers te steunen bij het vastleggen van milieuvergunningsvoorwaarden, nl. de toepassing van de BBT en het feit dat de resterende milieueffecten geen afbreuk mogen doen aan de vooropgestelde milieukwaliteitsdoelstellingen
ja een van de kernelementen van de nieuwe richtlijn is een betere toepassing van de beste beschikbare technieken (BBT’s), waardoor het gebruik van die technieken het referentiepunt wordt in het vergunningsproces. Met de wetgeving wordt de uitstoot van een hele reeks vervuilende stoffen in de lucht, het water en de bodem aan banden gelegd. De regels hebben o.a. betrekking op zwavel- en stikstofhoudende stoffen, fijn stof, asbest en zware metalen. Voor de industriële uitstoot van CO2, de voornaamste oorzaak van het broeikaseffect, is echter geen beperking voorzien.
In het kader van deze richtlijn worden op Europees niveau BBT-referentiedocumenten (BREF’s) opgesteld. Deze BREF’s geven per bedrijfstak aan wat de BBT’s zijn en welke milieuprestaties met de BBT haalbaar zijn. in het MER zal rekening gehouden worden met de Europese BREF studies “BAT Reference Document for common waste water and waste gas treatment/management systems in the chemical sector” en “BAT Reference Document for the production of large volume organic chemicals” // (alle disciplines)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 52 | 203
beleidsmatige randvoorwaarden
inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)
Seveso III-richtlijn (2012/18/EU)
De Seveso-richtlijn heeft als doelstelling de preventie van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn en de beperking van de gevolgen daarvan op de menselijke gezondheid en het milieu, teneinde op coherente en doeltreffende wijze een hoog niveau van bescherming binnen de gehele Europese Unie te waarborgen. De belangrijkste reden (maar niet de enige) voor het uitvaardigen van deze derde versie van de Seveso-richtlijn was de inhoudelijke afstemming met de CLP-verordening. CLP staat voor "classification, labelling en packaging" (indeling, etikettering en verpakking).
De Seveso III-richtlijn is omgezet in Belgisch recht door het Samenwerkingsakkoord (de opvolger van het Samenwerkingsakkoord), en door aanpassing in Vlaamse decreten en besluiten
ja Dynea is een lage drempel SEVESO-bedrijf // (alle disciplines)
Auditconvenant over energie-efficiëntie in de Vlaamse industrie
Het auditconvenant is er op gericht dat zoveel mogelijk industriële eindgebruikers van energie (jaarverbruik tussen 0,1 en 0,5 PJ primair) vooraanstaand worden en blijven op gebied van energie-efficiëntie.
ja Dynea is als energie-intensieve inrichting met handel in emissierechten toegetreden tot de energiebeleidsovereenkomst voor de verankering van en voor blijvende energie-efficiëntie in de Vlaamse energie-intensieve industrie (overeenkomst nr 158) // (alle disciplines)
Waterbeleidsnota de tweede waterbeleidsnota (2014-2019) werd op 20 december 2013 vastgesteld door de Vlaamse Regering en is van wezenlijk belang voor de uitvoering van het decreet Integraal Waterbeleid. In de waterbeleidsnota tekent de
ja De waterbeleidsnota geeft richting aan de opmaak van de waterbeheerplannen.Ook de waterbeheerkwesties zijn in de tweede waterbeleidsnota opgenomen. De waterbeheerkwesties zijn die zaken die kunnen leiden tot een achteruitgang van het watersysteem, of die de verbetering en het herstel ervan in de weg kunnen staan. De waterbeheerkwesties worden opgemaakt ter voorbereiding van de eigenlijke stroomgebiedbeheerplannen// (discipline water)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 53 | 203
beleidsmatige randvoorwaarden
inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)
Vlaamse Regering aan de hand van zes krachlijnen de krijtlijnen uit van haar visie op het waterbeleid in Vlaanderen. De waterbeleidsnota streeft naar een evenwicht tussen de ecologische, sociale en economische functies van watersystemen
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 54 | 203
4 Projectbeschrijving
4.1 Verantwoording project
Voorliggend project kadert in de uitbreiding van het bestaand chemische bedrijf Dynea te Gent. Met dit
project wenst het bedrijf door de bouw van een tweede continue Formoxlijn de productiecapaciteit van
ureumformaldehydeconcentraat en formaldehyde verder op te drijven tot de vergunde 100.000 ton/jaar;
door plaatsen van een bijkomend mengvat, een bijkomende lijmreactor en bijkomende
opslagmogelijkheden wil Dynea ook de productiecapaciteit van afgewerkte harsen opvoeren tot de reeds
eerder vergunde 280.000 ton/jaar. Tevens wordt een verhoging aangevraagd van de opgepompte
hoeveelheid grondwater en worden een aantal vergunningsrubrieken geactualiseerd.
In het MER zullen twee situaties beschreven en onderzocht worden inzake milieueffecten. Eerst zal de
werkelijke huidige situatie besproken worden, zoals ze nu is. De beschrijving van de huidige situatie zal
zoveel mogelijk gebeuren op basis van cijfers van 2017.
Waar nodig en mogelijk, wordt ook de huidig vergunde situatie beschreven.
Gezien de huidige vergunning nog lopende is tot juli 2030, is het nulalternatief (de situatie zonder
uitbreiding) gelijk aan de huidige situatie zolang de huidige vergunning blijft lopen.
Daarnaast wordt de gewenste situatie beschreven, na doorvoeren van de aangevraagde uitbreiding.
4.2 Constructiefase
Voorliggend project omvat een fysieke uitbreiding van het bedrijf om de vergunde productiecapaciteit
beter in te kunnen vullen. Er wordt een bijkomende continue productielijn voorzien binnen de huidige
bedrijfscontouren. De uitbreiding wordt aangeduid op het grondplan in Bijlage 8. Afbraakwerken zijn niet
voorzien, behalve eventueel van leidingwerk dat niet meer in voege is; dit zal echter pas plaatsvinden als
er budgettair een overschot is en is dus niet prioritair.
De constructiefase zelf kan onderverdeeld worden in verschillende deelfases. Sommige fases overlappen
elkaar, maar grofweg wordt volgende planning nagestreefd:
Fase 1 (opstart asap – einde 03/2019, einde piping en elektriciteit 05/2019)
Bijkomende ingang terrein
Nieuwe opslagtanks harsen (T25 t/m T29)
RCU (resin cooling units, koelvaten + pompen + koelers)
Koeltorens
Bijkomende opslagtank voor RO-water
Fase 2 (opstart 02/2019- einde bouw 06/2019, einde inwendige installatie ureumopslag 09/2019)
Rioleringen
Uitbreiding UFC opslag (T5002)
Uitbreiding opslag ureum
Elektriciteitscabines
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 55 | 203
Fase 3 (start 02/2019 – einde bouw 04/2019, einde piping en elektriciteit 09/2019)
Formox II, nieuwe UFC of formaldehyde plant
Nieuwe reactoren (hars + ureumoplossing)
Melamine opslag
Fase 4 (start 02/2019 – einde 09/2019)
Stikstofgenerator, compressor, tweede scrubber, pompen, hoogspanningscabine, automatisatie
4.3 Procesbeschrijving
De bedrijfsvestiging van Dynea in Gent heeft zich gespecialiseerd in de productie van
ureumformaldehydeconcentraat en daarvan afgeleide harsen. Deze harsen worden gebruikt in de
houtverwerkende industrie voor het vervaardigen van spaan- en MDF platen. De inrichting omvat
momenteel twee productie-eenheden. Het betreft enerzijds het volcontinue ‘Formox’ proces voor de
productie van het tussenproduct ureum formaldehydeconcentraat (UFC) en anderzijds een batchproces
voor de aanmaak van ureumformaldehyde(UF) harsen, melamine ureumformaldehyde(MUF) harsen,
melamine formaldehyde harsen (MF) en formaldehydevrije harsen (FV) vertrekkende van de op de site
geproduceerde UFC oplossing of formaldehyde (FH) oplossing.
De productie van de UF en MUF harsen/lijmen vormt de hoofdactiviteit van Dynea. Hiertoe worden de
basisgrondstoffen methanol, ureum en melamine aangewend. Naast bovenvermelde producten kan Dynea
eveneens ureumtriazon aanmaken. De productie hiervan is eerder beperkt.
Een schematisch overzicht met de belangrijkste stappen van het productieproces wordt weergegeven in
Bijlage 9. In onderstaande paragrafen wordt dit schema verduidelijkt.
Een grondplan van de site (huidige situatie en gewenste situatie) is terug te vinden in Bijlage 8
4.3.1 Continu ‘Formox’ proces
In een continu proces wordt het tussenproduct ureum-formaldehydeconcentraat (UFC) aangemaakt.
Hiervoor worden methanol, luchtzuurstof en ureum aangewend.
De capaciteit van de installatie bedraagt ongeveer 65.000 ton per jaar geconcentreerd UFC-80 (zie ook
Tabel 8). De installatie werkt volcontinu; jaarlijks zijn er ongeveer twee tot drie weken stilstand voor
onderhoud en/of katalysatorwisseling.
Het processchema van de continulijn (zie Figuur 1), toont dat de fabriek zo ontworpen is dat de
belangrijkste onderdelen van het proces in twee aparte lijnen of “treinen” opgesteld zijn. Die bevatten de
verdampers (vaporizer), de convertoren (converter), de Dowtherm systemen en de nakoelers (aftercooler).
Van de twee nakoelers gaan de reactiegassen naar één absorptiekolom (absorber) waar het formaldehyde
geabsorbeerd en chemisch gebonden wordt in een ureum/water oplossing.
In de verdamper wordt het synthesegas gevormd vooraleer het naar de katalysator in de converter gaat.
Verse lucht en gekoeld gerecycleerd gas uit de absorptiekolom, worden door een compressor geleid naar
de top van de verdamper, die bestaat uit een verticale warmtewisselaar met pijpenbundels. Methanol
wordt verstoven in de gasstroom via een spuitstuk vooraleer de gassen in de buizen komen. De gassen uit
de verdamper gaan vervolgens naar de top van de converter. Daar bevinden zich de
buizenwarmtewisselaars, met de reactiegassen in de buizen en met Dowtherm aan de buitenkant.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 56 | 203
Figuur 1: Processchema continu Formox proces
De buizen van de converter zijn gevuld met een katalysator van molybdeen/ijzeroxiden. Volgende
hoofdreactie vindt plaats in het reactorbed:
Daarnaast treden volgende nevenreacties op:
De oxidatie-reactie van methanol naar formaldehyde is bijzonder exotherm; deze warmte wordt afgevoerd
door het Dowtherm warmteoverdrachtmedium dat buiten de buizen circuleert (thermische olie). De
reactietemperatuur wordt op haar optimaal niveau gehouden tussen ongeveer 300°C en 350°C. Uit de
Dowtherm condensor wordt de warmte afgevoerd als stoom bij een druk van ongeveer 20 bar(a).
Na de converter worden de gassen in een nakoeler gekoeld door stoomproductie (lagedrukstoom) tot 150°C
à 170°C en dan gaan ze naar de absorptiekolom. De gassen bevatten condenseerbare producten (vooral
formaldehyde, waterdamp en niet gereageerde methanol) en niet-condenseerbare producten (stikstof en
niet-gereageerde zuurstof) naast kleine hoeveelheden nevenproducten (koolstofoxiden, mierezuur en
dimethylether).
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 57 | 203
In de absorptiekolom worden de gassen gekoeld, chemisch gecondenseerd en geabsorbeerd in een 56 %
gewicht wateroplossing van ureum (CH4N2O), teneinde zo UFC (geconcentreerd ureum-formaldehyde) te
produceren. De gebruikte ureum-wateroplossing wordt periodiek aangemaakt in een van de lijmreactoren
en vanuit de lijmreactor naar de ureum-watertank overgepompt. Het niet-geabsorbeerde formaldehydegas
wordt samen met de ongereageerde methanol bovenaan de absorptietoren voor 70 % gerecycleerd.
De bekomen ureumformaldehyde oplossing (UFC) kan omschreven worden als een oplossing van laag
moleculair gewicht, methylol-ureum in water. Het wordt continu vanuit de bodem van de absorber naar de
UFC opslagtanks verpompt.
Typische analyse van UFC-80 is:
- Formaldehyde: 57 %;
- Ureum: 23 %;
- Water: 20 %.
UFC is een heldere visceuze vloeistof, die een bijzonder goede stabiliteit heeft bij kamertemperatuur. UFC
wordt veel gebruikt als een tussenproduct bij de productie van harsen op basis van ureum-formaldehyde.
Teneinde de inhoud van de absorptiekolom op een licht alkalisch niveau te houden wordt de toevoeging
van natronloog geregeld met een continue pH regelaar.
De gassen die de top van de absorptiekolom verlaten bij ongeveer 50°C bevatten het overschot aan water
dat nodig is om de hoge concentratie van het UFC te verwezenlijken. Ongeveer 70% (per gewicht) van het
gas wordt gerecycleerd en het water wordt gedeeltelijk verwijderd in een recycle condensor. Het deel van
de gassen dat niet wordt gerecycleerd, gaat naar katalytische oxidatie, die zo ontworpen is dat hij 99% van
de totale organische koolstof kan vernietigen. Het afgescheiden water wordt gestockeerd in een opslagtank
(proceswater) en opnieuw gebruikt in de absorber of bij de batchproductie van harsen.
Als alternatief voor het ‘Formox’ proces bestaat er ook nog het zilverprocedé. Bij het zilverprocedé wordt
methanol verdampt en met luchtzuurstof over een zilverkatalysator geleid. Methanol wordt hierbij door
partiële oxidatie en door dehydrogenatie tot formaldehyde omgezet. Van dit proces, waarvoor middels het
MER van 2009 een uitbreiding aangevraagd werd, wordt heden ten dage afgestapt. Het zilverprocedé wordt
in deze aanvraag vervangen door een uitbreiding van de bestaande installatie met een tweede continu
‘Formox’ proces. De totale capaciteit van de twee installaties blijft dezelfde als deze die in 2010 vergund
werd en is samen goed voor ca. 100.000 ton/jaar zuivere formaldehyde.
4.3.2 Batchproces voor de aanmaak van harsen/lijmen
Ureumformaldehyde- en melamine-ureumformaldehydeharsen (UF/MUF) 4.3.2.1
De harsbereiding gebeurt batchgewijs in de drie bestaande reactoren met een respectievelijke inhoud van
70, 50 en 20 m3. Bijkomend zal een extra reactor van 70 m³ geplaatst worden. Het productieproces zal
gelijk zijn aan de huidige installaties. Deze harsen worden aangemaakt vertrekkende van de UFC oplossing.
De reacties verlopen in een zuur milieu bij een temperatuur van ca. 85°C, waarbij polycondensatie
optreedt. Hierbij worden verbindingen gevormd met een hoog moleculair gewicht, waardoor de viscositeit
van het mengsel toeneemt. De opwarming van de reactoren gebeurt door het gebruik van warmte
gegenereerd in het conversieproces van methanol in de UFC productie of geproduceerd door de
stoomketel. Bij een bepaalde condensatiegraad, die zich uit in de viscositeit van het mengsel, wordt de
reactie gestopt door het licht alkalisch te maken door toevoeging van een NaOH oplossing. De reacties die
tijdens de condensatie plaatsgrijpen zijn vrij complex en omvatten o.a.: vorming van methylolureum zoals
mono-, di- en trimethylolureum in een licht alkalisch milieu, en vorming in zuur milieu van
methyleenbruggen, methylolbruggen en methyleenetherbruggen.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 58 | 203
De dampen die vrijkomen tijdens de productie van de harsen worden gezuiverd in een waterscrubber
(natte gaswassing).
Het polymerisatieproces wordt opgevolgd door op geregelde tijdstippen een controle uit te voeren van de
pH, de viscositeit, de formaldehyde/ureum-verhouding en het droge stofgehalte.
De meeste harstypes worden grosso-modo op volgende wijze gemaakt:
Laden van de reactor met UFC en proceswater;
Toevoegen van een bufferoplossing;
Temperatuurverhoging tot 40°C;
Toevoegen van ureum en/of melamine (methylolvorming);
Toevoegen van zuur om de condensatie te katalyseren;
Verhogen van de temperatuur tot ongeveer 85°C;
Op temperatuur houden tot een bepaald viscositeitsbereik (methyleenbrug vorming);
Stoppen van de condensatiereactie door toevoeging van de natriumhydroxide tot een bepaald pH
bereik;
Koelen van de batch;
Toevoeging van ureum tot een bepaalde formaldehyde/ureum verhouding; en
Finale correctie van de pH met NaOH;
Koelen van de batch tot 45°C.
De aldus verkregen ureumformaldehyde (UF) of melamine-ureumformaldehyde (MUF) harsen worden dan
overgepompt naar één van de RCU’s (resin cooling units) van waaruit de harsen naar de stockagetank
worden overgepompt aan een debiet dat automatisch geregeld wordt zodat de temperatuur aan de uitgang
van de koelers ca. 25°C is. De harsen zijn eens ze in de opslagtank zitten, klaar voor verkoop.
Bij de nieuwe batchreactor zal ook nog een nieuwe melamine-opslagsilo geplaatst worden; deze komt
bovenop de nieuwe reactor te staan.
Productie van ureumtriazon 4.3.2.2
Dynea is vergund voor de aanmaak van ureumtriazon aan de hand van een waterige ammoniakoplossing.
Momenteel is er geen productie van dit product maar Dynea wenst de mogelijkheid om dit product te
produceren wel te behouden in de vergunning.
Ureumtriazon is een reactieproduct van formaldehyde, ammoniumhydroxide en ureum wat tot de vorming
van oligo- en polymeren met een lage viscositeit leidt. Het eindproduct wordt gebruikt in de agro-
industrie. De productie van max. 1.000 ton/jaar zal behouden blijven. De aanmaak van ureumtriazon is
vergelijkbaar met de productie van de harsen. Voor de aanmaak van ureumtriazon zijn geen andere hulp-
of grondstoffen, noch andere installaties nodig dan diegene die gebruikt worden voor de hoofdactiviteiten
van Dynea. De reactie resulteert in een laagvisceuze ureumtriazonoplossing in water. Dit eindproduct
wordt ofwel meteen in trucks geladen ofwel in IBC’s afgevuld.
4.3.3 Productiecijfers
Onderstaande Tabel 8 geeft een overzicht van enkele productiecijfers in de loop der jaren (2012 – 2017).
Voor UFC worden enerzijds de werkelijke cijfers uitgedrukt (tonnage zoals geproduceerd in 80%
concentratie) en anderzijds de waarde omgerekend naar 100% zuiver product (zoals vergund).
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 59 | 203
Tabel 8: Productiecijfers
jaar UFC80 (ton/j werkelijk – 100%) Harsen + UW57 (ton/j)
2012 55.837 (31.827) 124.663
2013 59.186 (33.736) 145.035
2014 60.698 (34.598) 162.883
2015 62.908 (35.858) 183.527
2016 62.454 (35.599) 193.896
2017 65.903 (37.565) 194.074
UFC = ureumformaldehydeconcentraat 80%; UW57 = ureumwater 57%
Na de overname in 2013 door Unilin wordt bijna continu onder vollast gewerkt. Omdat de eigen UFC-
productie op zijn maximum draait en er nog beschikbare capaciteit is op de harsproductie, wordt extern
UFC aangekocht. Hierdoor is het volume van de harsproductie sterk gestegen en wordt de vergunde
capaciteit bijna ingevuld. De vergunde productiecapaciteit wordt in onderstaande Tabel 9 opgelijst.
Tabel 9: Vergunde productiecapaciteit en evolutie in de tijd
Productiecapaciteit 2009 2010 2017
UFC (ton/j) 34.200 (fh100) 100.000 (fh100) 100.000 (fh100)
Formaline ca. 55% (ton/j) - - -
(M)UF-harsen (ton/j) 120.000 280.000 280.000
Fenolharsen - - -
Biocide (ton/j) 1.200 1.200 -
Triazon (ton/j) 1.000 1.000 1.000
fh100: uitgedrukt als 100% formaldehyde
4.3.4 Ondersteunende installaties
Katalytische naverbrander 4.3.4.1
Dertig procent van de restgassen uit de absorptietoren wordt naar de katalytische oxidizer afgeleid. Hier
worden organische stoffen in het gas opgewarmd tot 240 – 260°C via een warmtewisselaar; de warmte is
afkomstig van de uitlaatgassen van de naverbrander die op deze manier gekoeld worden voor ze via de
schouw geëmitteerd worden. Na voorverwarming worden de gassen over een katalytisch bed bestaande uit
platina geleid. Dit bed bestaat uit vier serieel geschakelde bedden; in de uitlaat is er nog een vijfde back-
up bed voorzien om extra rendement te creëren. Bij een temperatuur van ca. 500 tot 600°C worden bijna
alle organische stoffen omgezet naar CO2 en vervolgens in de atmosfeer geloosd. Er wordt, behalve bij
opstart, geen externe brandstof gebruikt. Voor de opwarming bij opstart wordt propaangas gebruikt. De
werkingsefficiëntie wordt aan de hand van meetresultaten besproken in de discipline lucht.
Omgekeerde osmose 4.3.4.2
Aan de hand van grondwater en ruw water wordt, door middel van omgekeerde osmose, gedemineraliseerd
water aangemaakt. Dit water wordt ook toegevoegd in het productieproces, maar wordt voornamelijk
aangewend als koelwater en als ketelwater. De omgekeerde osmose genereert een met zouten
geconcentreerde reststroom die in de Moervaart geloosd wordt.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 60 | 203
Stoomketel 4.3.4.3
De bijverwarming van de batchreactoren gebeurt met stoom. De stoomketel heeft een thermisch vermogen
van 2,72 MW.
Gasolie wordt enkel gebruikt voor de productie van stoom op die momenten dat de exotherme Formox-
reactie over onvoldoende restwarmte beschikt door het discontinue en niet-gelijktijdige gedrag van de
ureum/water- en harsproductie.
Opslagvoorzieningen 4.3.4.4
De opslagtanks zijn gelegen in verschillende tankparken. Deze zijn met de procesinstallaties verbonden
d.m.v. bovengrondse leidingen. Al het regenwater, afvoerwater van reinigingsoperaties, zowel in de
tankparken als in de huidige UFC- en harsproductie-eenheden wordt afgevoerd via een afzonderlijk
leidingsysteem naar een bassin en van hieruit gerecycleerd als proceswater.
In onderstaande Tabel 10 wordt een overzicht gegeven van de opslagvoorzieningen bij Dynea. In deze tabel
werd al rekening gehouden met de gewenste situatie. Waar relevant wordt tevens de identificatie van de
betreffende opslagtank weergegeven. De bestaande T25 waarin ammoniakwater of azijnzuur opgeslagen
werd, wordt hernoemd naar T50; T25 zal bijgebouwd worden in het bestaande tankenpark achteraan bij
T21 tot T24.
Tabel 10: Overzicht van de opslagvoorzieningen
Product Type opslag Inhoud tank Opslag (ton) ID Bescherming
Producten
UF-, MUF- en MF-harsen Vl., tanks 150 tot 400 m³ per tank
3900 T7→T10, T20→T25
T26→29
bovengronds, enkelwandig, betoninkuiping, overvulbeveiliging
Halffabricaten
UFC Vl., tanks T5 en 6: 600 m³ T5001 en 5002: 500 m³
2860 T5-T6, T5001, T5002
bovengronds, enkelwandig, betoninkuiping, overvulbeveiliging
Grondstoffen
Methanol Vl., tank 2.000 m³ 1580 T1 bovengronds, enkelwandig, betoninkuiping, overvulbeveiliging
Ureum Parels, magazijn
3.500 ton magazijn op beton
Melamine V., silo 270 ton gesloten (silo)
Hulpstoffen
Azijnzuur (40 %) Vl., tank 12 en 27 m³ 40,17 T18 en T50 bovengronds, enkelwandig, betoninkuiping, overvulbeveiliging
Ammoniak water (25 %) Vl., tank 27 m³ 24,3 T50 bovengronds, enkelwandig, betoninkuiping, overvulbeveiliging
Formox katalysator Vaten 250 x 30 – 60 kg 8 Opslagruimte, inkuiping
Gasolie (lichte stookolie) Vl., tank 20 m³ 17 T15 bovengronds, enkelwandig, betoninkuiping,
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 61 | 203
Product Type opslag Inhoud tank Opslag (ton) ID Bescherming
overvulbeveiliging
Natriumhydroxide (25 %) Vl., tanks 37 m³ 30,4 T2 bovengronds, enkelwandig, betoninkuiping, overvulbeveiliging
Thermische olie Vl., tank 55 in proces-gebouw
bovengronds, enkelwandig, betoninkuiping, overvulbeveiliging
Waterbehandelingsproducten Vl., bidons en opslagvaten tot max. 250 liter
1,5 inkuip of lekbak
Waswater Vl., tank 50 m³ 50 T19 bovengronds, enkelwandig, betoninkuiping, overvulbeveiliging
Proceswater Vl., tank 200 m³ 200 T4 bovengronds, enkelwandig, betoninkuiping, overvulbeveiliging
Propaan Vl. G., tanks 3.000 L 1,5 in proces gesloten (tanks)
Propaan Vl. G., gasflessen
3 x 30 L bij procesgebouw
gasfles
Helium Vl. G., gasflessen
3 x 50 L bij procesgebouw
gasfles
Zuurstof (100%) Vl. G., gasflessen
4 x 50 L; 1 x 20 L bij procesgebouw
gasfles
Zuurstof (20%) Vl. G., gasflessen
1 x 20 L bij procesgebouw
gasfles
Zuurstof (10%) Vl. G., gasflessen
1 x 20 L bij procesgebouw
gasfles
Acetyleen Vl. G., gasflessen
2 x 20 L bij procesgebouw
gasfles
Argon Vl. G., gasflessen
2 x 50 L bij procesgebouw
gasfles
Stikstof Vl. G., gasflessen
3 x 20 L bij procesgebouw
gasfles
Vl.: vloeibaar
V.: vast
Vl. G.: vloeibaar gemaakt gas
De melamine-opslag wordt uitgebreid door plaatsing van een nieuwe silo, bovenop de reactor van de
tweede Formoxlijn. Wat de ureumopslag betreft, zal het bijkomende volume aan opslag in een nieuw op te
richten magazijn ongeveer 2.300 m³ bedragen (1.600 à 1.840 ton).
In onderstaande Tabel 11 wordt het overzicht van de aanwezig en nog te plaatsen opslagtanks nogmaals
weergegeven, doch ditmaal met de details per tanknummer.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 62 | 203
Tabel 11: Overzicht opslagtanks
Tanknummer Product Bouwjaar Inhoud (m³)
T1 Methanol 1991 2.000
T2 Natriumhydroxyde 25% 2000 37
T3 Ureumwater 1991 250
T4 Proceswater 1991 200
T5 UFC 1991 600
T6 UFC 1991 600
T7 UF / MUF lijmen 1991 400
T8 UF / MUF lijmen 1991 400
T9 UF / MUF lijmen 1991 200
T10 UF / MUF lijmen 1991 200
T11 UF / MUF lijmen 1968 150
T12 UF / MUF lijmen 1968 150
T15 Huisbrandolie 1991 20
T18 Azijnzuur 40% 1991 12
T19 Waswater 1997 50
T20 UF / MUF lijmen 1997 150
T21 UF / MUF lijmen 1997 150
T22 UF / MUF lijmen 1997 150
T23 UF / MUF lijmen 1997 150
T24 UF / MUF lijmen 1997 150
T25 UF / MUF lijmen 2019 ? 150
T26 UF / MUF lijmen 2019 ? 200
T27 UF / MUF lijmen 2019 ? 200
T28 UF / MUF lijmen 2019 ? 200
T29 UF / MUF lijmen 2019 ? 200
T50 (tot 2019: T25) Natriumacetaat 40% (niet ingedeeld product) 1997 27
T5001 UFC 2007 500
T5002 UFC 2019 ? 500
Koeling 4.3.4.5
De luchtkoelers zijn geplaatst om de overtollige stoom te condenseren die in het exotherme Formox proces
gegenereerd wordt en die niet kan gebruikt worden in de andere processen, zodat het terug naar de
condensaattank kan gevoerd worden om opnieuw in de keten te gebruiken en opnieuw stoom te genereren.
De proceskoeling omvat de koeling van de absorber en het harstankpark. Vanaf oktober tot en met april
wordt de volledige proceskoeling voorzien door de drie aanwezige koeltorens (origineel geplaatst in 1992,
volledig nieuw gezet in 2014). Deze hebben elk een nominaal koelvermogen van 9200 kWth per koeltoren of
45 kWel. Water wordt aangevoerd aan 40°C en vertrekt terug aan 28°C.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 63 | 203
Wanneer de buitentemperatuur stijgt, neemt de koelcompressorinstallatie de koeling van het harstankpark
over. Het vrijgeven en stilleggen van de koelcompressoren varieert van jaar tot jaar en is functie van de
heersende buitentemperatuur. In 2014 was wel nog een absorptiekoelmachine operationeel die doorheen
het volledige jaar zowel de absorptiekolom van het Formox-proces, de recycle condensor als het
harstankpark van koeling voorzag. Vanaf 2015 is het zo dat geen koelcompressor energie meer wordt
aangewend voor de koeling van het Formox proces ter hoogte van de absorberkolom en de recycle
condensor; de koeling gebeurt sindsdien met koelwater van de koeltorens.
Verder wordt er ook ijswater geproduceerd door de twee opgestelde ijswatercompressorgroepen (chillers),
elk met een koelvermogen van inkomend 25°C naar uitgaand 12°C (per stuk 767 kWth, 225 kWel).
Momenteel koelen deze de lijmopslagtanks, maar in de gewenste situatie zullen deze zorgen voor de
koeling van de RCU. De lijm zal op een hogere temperatuur dan nu het geval is uit de reactoren gepompt
worden naar de RCU’s. Vanuit de RCU’s zal de lijm continu naar de opslagtanks gepompt worden aan een
snelheid die zal geregeld worden door de temperatuur van de lijm bij het verlaten van de koelers bij de
RCU’s.
Momenteel wordt ook nog een piste onderzocht waarin meer koelcapaciteit op ijswater voorzien zou
worden door middel van een stoomabsorptiechiller. Deze installatie kan voorzien in ijswater door gebruik
te maken van excess stoom uit het exotherme proces. De toepasbaarheid hiervan moet blijken uit de
energiestudie die momenteel nog lopende is.
Scrubber 4.3.4.6
Eind 2017 werd de waterwasser in gebruik genomen, die de (formaldehyde)emissies van de lijmreactoren
behandelt. Deze werd geplaatst door BETE, onderdeel van de Trevi groep. Het betreft een verticale kolom
(inwendige diameter 800 mm) met pakking (polypropyleen ringen, pakking hoogte 2,5 m, lozingspunt 20 m
hoogte). De wasser wordt gevoed met gedemineraliseerd water (ca. 250 L/h). Het water wordt niet
gerecirculeerd maar gaat in een single-pass doorheen de scrubber, zodat steeds met zuiver water kan
gewerkt worden. Het effluent van de scrubber is goed inzetbaar in de harsproductie op het bedrijf, en
wordt afgevoerd als proceswater naar tank 4. Volgens de constructeur is er een rendement tot 98,5% op de
verwijdering van formaldehyde haalbaar. Uit metingen blijkt tot dusver een gemiddeld rendement van ca.
95%. Eventuele methanolresten worden eveneens mee uitgewassen. Resten van dimethylether, indien
aanwezig, worden naar verwachting minder goed verwijderd.
In de gewenste situatie is ook een tweede scrubber voorzien, waarop de vierde (nieuwe) lijmreactor A-241
aangesloten wordt, evenals de ademverliezen van de opslagtanks van UFC (T5, 6, 5001 en nieuwe tank T
5002).
4.3.5 Waterzuivering en hergebruik
Op het bedrijf zelf is geen waterzuiveringsinstallatie aanwezig. Het huishoudelijk afvalwater komt terecht
in een septische put met een IBA en wordt verder geloosd in de Moervaart.
Achteraan op het terrein zijn twee open waterbekkens aanwezig. Het eerste bekken is het
recupwaterbekken, dat gevoed wordt met hemelwater opgevangen in de lijmparken, laadzones en het
procesgebouw. Dit wordt rechtstreeks naar de lijmreactoren verpompt om daar opnieuw te gebruiken. Het
proceswater dat in tank 4 verzameld wordt, is van een betere kwaliteit en wordt op andere plaatsen in het
proces ingezet.
Het tweede bekken is het bedrijfsafvalwaterbekken, dat hoofdzakelijk gevoed wordt met het concentraat
uit de omgekeerde osmose, aangevuld met spui van het koelwater (ca. 700 L/h) en de backwash van de
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 64 | 203
filter (ca. 60 m³/week). Het water wordt gezien het hoge zoutgehalte niet herbruikt als proceswater, maar
afgevoerd via het lozingspunt in de Moervaart.
Verder wordt in tank 19 waswater verzameld. Waswater is het water dat gerecupereerd wordt van het
koken (reinigen) van de lijmreactoren. Aan proceswater wordt natriumhydroxide toegevoegd om de
reactoren inwendig te reinigen. Dit mengsel wordt verhit en gedurende 12 à 24 uren op ca. 97°C
gehouden. Hierdoor wordt een deel van de aangekoekte lijmresten in de reactor opgelost. Een deel van de
natriumhydroxide reageert zo weg maar een deel blijft ongereageerd achter in het water. Dit water wordt
naar de waswatertank gepompt, de opgeloste lijm wordt eruit gefilterd en de rest wordt in kleine
hoeveelheden gebruikt voor pH-controle tijdens de aanmaak van ureumwater.
4.4 Tewerkstelling
Zoals eerder vermeld is de site 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 actief. Er worden 23 mensen tewerkgesteld op
de site (22 met een Dynea-contract en één interim). Er wordt gewerkt in verschillende werkregimes,
waarbij voor de productie met vijf ploegen gewerkt wordt (inclusief weekend en nacht). Deze ploegen
bestaan uit drie tot vier personen.
4.5 Grondstoffenverbruik
4.5.1 Basisgrondstoffen
De voornaamste grondstoffen die aangeleverd worden, zijn methanol, ureum en melamine.
Methanol wordt via schepen aangevoerd naar het naburige bedrijf Oiltanking, waar de grondstof op vraag
van Dynea opgeslagen wordt in een grote tank. Van daaruit wordt regelmatig methanol overgepompt naar
de eigen opslagtank (T1), op het bedrijfsterrein van Dynea.
Ureum wordt in bulk aangeleverd, meestal met binnenschepen die via een transportband worden gelost.
Vanuit de opslag wordt het ureum dan naar één van de lijmreactoren gevoerd, via een bakkenelevator en
een transportband, om een ureumoplossing in water aan te maken.
Melamine wordt aangevoerd in bulk, of per uitzondering in zakken of big-bags.
4.5.2 Waterverbruik
Er wordt op het bedrijf hoofdzakelijk gebruik gemaakt van grondwater en grijswater, in beperkte mate ook
van hemelwater en stadswater. Grondwater en grijswater worden opgezuiverd via omgekeerde osmose om
in te zetten in het productieproces. De inkomende waterstromen voor 2017 worden opgenomen in
onderstaande Tabel 12.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 65 | 203
Tabel 12: Waterverbruik (inkomend, 2017)
Herkomst Totale hoeveelheid (m³)
Drink-water (%)
Spoel-water (%)
Koel-water (%)
Proces-water (%)
Sanitair (%)
Stoom-productie (%)
Andere (directe lozing in oppwater) (%)
Som (%)
Grondwater 26.087 0 0 80,5 10,7 0 8,9 0 100
Hemelwater 3.906 0 0 0 38,4 0 0 61,6 100
Oppervlaktewater (waterlopen)
0 0 0 0 0 0 0 0 0
Openbare distributie (drinkwater)
3.676 9,8 66,8 0 0 9,8 0 13,6 100
Openbare distributie (grijswater, industriewater)
99.738 0 0 80,5 10,7 0 8,9 0 100
Ander (gezuiverd afvalwater, koelwater,…)
0 0% 0% 0,0% 0% 0% 0% 0% 0
Som 133.407
Naar de gewenste situatie toe wordt het waterverbruik belangrijk hoger ingeschat. De hoeveelheid
grijswater zal meer stijgen dan de hoeveelheid gebruikt grondwater; ook het hergebruik van hemelwater
wordt hoger ingeschat. Een meer gedetailleerde bespreking is opgenomen in §9.3.3.
4.5.3 Energieverbruik
Het energiegebruik van het bedrijf wordt weergegeven in onderstaande Tabel 13, op basis van de gegevens
aangeleverd door het bedrijf.
Tabel 13: Overzicht totale energieverbruik in de afgelopen jaren
2015 2016 2017
elektriciteitsverbruik (MWh/j) 12.850 12.668 12.597
gasolieverbruik (L/j) 48.346 110.267 59.251
totaal primair energieverbruik (PJ/j) 0,117 0,118 0,116
Er kan vastgesteld worden dat het elektriciteitsverbruik de bepalende factor is in het energieverbruik van
het bedrijf. Dit verbruik is door de jaren heen erg constant. De grootste elektriciteitsverbruiker met een
aandeel van 80% vormt het continue Formox proces. Het overgrote deel van de elektrische energie wordt
verbruikt binnen de opgestelde aandrijfmotoren van de blowers (twee 315kWel motoren per methanol
trein). Gezien er een tweede gelijkaardige Formoxlijn komt in de gewenste situatie, zal het
elektriciteitsverbruik ook sterk toenemen op het bedrijf (geen verdubbeling maar toch een stijging met
minimaal 50%).
Verder is er een beperkte hoeveelheid gasolieverbruik. Gasolie wordt enkel gebruikt voor de productie van
stoom op die momenten dat de exotherme Formox-reactie over onvoldoende restwarmte beschikt.
Tot slot is er een zeer beperkt verbruik van propaangas bij opstart van de katalytische naverbrander. Dit
heeft geen invloed van betekenis op het totale primaire energieverbruik.
Gezien het jaarlijks primair energieverbruik op de site meer dan 0,1 PJ bedraagt, wordt Dynea aanzien als
energie-intensief bedrijf. Het bedrijf beschikt over een energieplan, opgesteld in het kader van het
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 66 | 203
auditconvenant over energie-efficiëntie in de industrie (Energieplan nr 158, 2015-2017, opgemaakt in het
kader van de energiebeleidsovereenkomst 2015-2020; een actualisatie hiervan zal in 2019 opgemaakt
worden).
Zoals vermeld komt er exotherme warmte vrij in het UFC proces en dit ter hoogte van de convertoren en
de nakoelers. Die vrijgekomen warmte wordt opgenomen door thermische olie (Dowtherm) en omgezet in
hoge- en lagedruk stoom (19,5- respectievelijk 5,5bar(a)) en gedeeltelijk als warme lucht weggekoeld (de
zogenaamde vrije uitstoot). De vrijgekomen warmte overstijgt de totale thermische energievraag van het
productieproces. Door het niet continue verloop van de ureum/water- en harsbereiding overstijgt de
piekvraag aan thermische energie de beschikbare energie uit de exotherme reactie. Op sommige
momenten wordt thermische energie weggekoeld aan de lucht en op andere momenten dient bijkomstig
gasolie omgezet te worden in stoom. Door actief te zoeken naar manieren om de exotherme warmte om te
zetten in nuttige proceswarmte kan de vrije uitstoot waarde dalen. Een eerste stap in deze richting vormt
de potentiële integratie van een ORC (Organic Rankine Cycle) om restwarmte om te zetten in elektriciteit.
Een rankinecyclus is een thermodynamisch kringproces dat warmte in mechanische arbeid omzet. Door het
discontinue karakter van de beschikbaarheid van restwarmte dient de ORC niet enkel overgedimensioneerd
te worden maar ook overweg te kunnen met grote schommelingen in warmtetoevoer. Naast een ORC
behoort ook een schroefcompressor tot de mogelijkheden, of een combinatie van beide technieken. Ook de
piste van een stoomabsorptiechiller wordt nog onderzocht (zie ook §4.3.4.5). De studie hieromtrent loopt
nog volop, en de definitieve keuze werd nog niet gemaakt.
In de energiestudie werd vastgesteld dat de benuttigingsgraad voor de exotherm beschikbare
reactiewarmte uit het Formox-proces ca. 95% bedraagt. Verder werden in dit plan een aantal
energiebesparende maatregelen opgelijst. Een samenvatting hiervan werd opgenomen in onderstaande
Tabel 14. De laatste drie maatregelen uit deze tabel zijn nog niet uitgevoerd maar gezien de gewenste
uitbreiding en gewijzigde configuratie zijn deze (licht gewijzigd) opgenomen in het nieuwe energieplan,
dat tijdens de opmaak van dit rapport ook in opmaak is en besproken wordt met de bevoegde
overheidsinstanties.
Tabel 14: Voorgestelde mogelijkheden in energieplan 2016
maatregel zekerheid maatregel
Proces Aard Geraamde besparing (GJprim)
uitgevoerd?
Optimalisatie regelalgoritme stoomverbruik
Zeker Stoomproductie Energiebesparing in utilities
5.985 2015
Magnetisch gekoppelde UFC-pompen
Zeker UFC pompen Energiebesparing in proces
3.119 2016
Isoleren HD stoom en condensleidingen
Zeker Stoomdistributie Energiebesparing in proces
720 2017
Integratie stoomexpander
Potentieel rendabel
Elektriciteitsproductie Energiebesparing in proces
7.518 Nog niet uitgevoerd
Optimalisatie koeling tankpark
Potentieel rendabel
Koeling Energiebesparing in proces
745 Nog niet uitgevoerd
Isolatie ijswaterleidingen
Potentieel rendabel
ijswaterdistributie Energiebesparing in proces
736 Nog niet uitgevoerd
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 67 | 203
4.6 Afvalstoffen en nevenstromen
Tijdens het productieproces ontstaan een aantal afvalstoffen en nevenstromen. Een overzicht van deze
stromen wordt weergegeven in onderstaande tabel.
Tabel 15: Overzicht afvalstromen
afvalstroom recipiënt Ledigingsfrequentie 2015 2016 2017
Hout (ton) Container 10 m³ open Afroep 1,7 1,5 1,4
Metaal (ton Container 10 m³ open Afroep 6,4 5,0 0,0
Hars (ton) Container 10 m³ gesloten Afroep 30,1 60,9 86,5
Kunststoffen (ton) Container 30 m³ open Afroep 2,8 5,2 2,4
Restafval (ton) Container 10 m³ open 1 / maand 9,9 10,9 10,0
KGA (kg) Afroep 0,0 0,1 0,0
AEEA (ton) Afroep 0,0 0,2 0,0
Glas (m³) glasbol 300 L 1 / maand 1,2 1,0 0,8
Papier (m³) 2 m³ rolcontainer 1 / 2 weken 52,0 44,0 48,0
PMD (m³) 1 m³ rolcontainer 1 / maand 12,0 12,0 12,0
Katalyst (ton) Afroep 7,3 3,2 4,5
Olie (kg) Afroep 0,0 580,0 7,0
De afvalstromen worden verwerkt door Suez of Recyfuel. De katalysator wordt teruggenomen en
geregenereerd door de leverancier Johnson Matthey.
De verwachting is dat de door Dynea afgevoerde afvalstromen in de gewenste situatie nagenoeg
proportioneel zullen toenemen met de gewenste uitbreiding.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 68 | 203
4.7 Emissiebronnen
4.7.1 Luchtemissiebronnen
In de huidige situatie zijn volgende relevante luchtemissiebronnen aanwezig:
- de schouw van de stoomketel (CO, NOX, SO2, stof)
- de schouw van de katalytische naverbrander (formaldehyde, dimethylether, methanol)
- de schouw van de scrubber (A-251, waar de (formaldehyde)emissies van de lijmreactoren
behandeld worden)
- emissies uit de opslagtanks UFC (formaldehyde, overige NMVOS)
In de gewenste situatie zal ook een tweede scrubber aanwezig zijn, waarop de vierde (nieuwe) lijmreactor
A-241 aangesloten wordt, evenals de ademverliezen van de opslagtanks van UFC (T5, 6, 5001 en nieuwe
tank T 5002). Tevens wordt voor de tweede Formox-plant een nieuwe katalytische naverbrander voorzien.
Tot slot zijn er incidenteel emissies uit de absorber op het moment dat de katalytische naverbrander uit
zou vallen (0,3% van de tijd in 2017) (formaldehyde, dimethylether, methanol, CO), zie ook discipline
Lucht (p.84 en volgende).
4.7.2 Geluidsemissiebronnen
Mogelijke relevante geluidsemissiebronnen op het bedrijf zijn de procesinstallatie (Formox-eenheid met
compressoren, pompen, …), de koeltorens, de laadpost, de chillers en de naverbrander. Onder de
discipline geluid worden alle relevante geluidsbronnen in kaart gebracht en besproken, waarbij een
onderscheid gemaakt wordt tussen bestaande en nieuwe inrichtingen. Zie hiervoor p.148 en volgende.
4.7.3 Wateremissiebronnen
De voornaamste bron van emissie naar (oppervlakte)water toe is de lozing van de concentraatstroom van
de omgekeerde osmose in de Moervaart. Dit wordt verder besproken in de discipline oppervlaktewater.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 69 | 203
4.8 Transporten
De wegtransportroute van het bedrijf verloopt langsheen de Moervaartkaai naar de R4 Oost (John
Kennedylaan), van waaruit aansluiting mogelijk is op de voornaamste autosnelwegen (E34, E17, E40).
Aanvoer van grondstoffen gebeurt tevens per zeeschip of groot binnenschip langs de Moervaart (methanol,
ureum).
Een overzicht van de transporten wordt weergegeven in Tabel 16 (huidige situatie) en Tabel 17 (gewenste
situatie). In de huidige situatie zijn er ongeveer 124 transporten per week. In het weekend is er enkel op
zaterdagen een beperkte afvoer van het eindproduct. In de gewenste situatie stijgt dit naar ca. 206
transporten per week, met een dertiental transporten op zaterdag.
Tabel 16: Aan- en afvoer bij Dynea - huidige situatie (inschatting Dynea)
werkdagen zaterdag zondag vrachten/week # transporten op weekdagen/jaar
5:00
– 7:00
7:00
– 19:00
19:00
– 21:00
21:00
– 5:00
Aanvoer
Grondstoffen exclusief UFC
0 6 0 0 0 0 6 325
UFC 0 7 0 0 0 0 7 388
Chemicaliën waterbehandeling
0 0,25 0 0 0 0 0,25 25
Afvoer
eindproduct 13 52 5 33 7 0 110 5.368
afval 0 1 0 0 0 0 1 52
totaal 13 66,25 5 33 7 0 124,25 6.158
Tabel 17: Aan- en afvoer bij Dynea - gewenste situatie (inschatting Dynea)
werkdagen zaterdag zondag vrachten/week # transporten op weekdagen/jaar
5:00
– 7:00
7:00
– 19:00
19:00
– 21:00
21:00
– 5:00
Aanvoer
Grondstoffen exclusief UFC
0 11 0 0 0 0 11 569
UFC 0 0 0 0 0 0 0 0
Chemicaliën waterbehandeling
0 0,4 0 0 0 0 0,4 44
Afvoer
eindproduct 23 90 9 58 13 0 193 9.394
afval 0 2 0 0 0 0 2 91
totaal 23 103,4 9 58 13 0 206,4 10.098
Om het aantal verkeersbewegingen (dus heen- en terugrit) weer te geven, dienen bovenvermelde
transporten verdubbeld te worden.
Een meer uitgebreide bespreking is opgenomen in §13.4.1.1.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 70 | 203
5 Alternatieven en ontwikkelingsscenario’s
5.1 Doelstellingsalternatief
Formaldehydeharsen worden wereldwijd gebruikt in de houtindustrie om spaanplaten te maken. Gezien de
vraag vanuit de houtindustrie en gezien er geen evenwaardig alternatief beschikbaar is, wordt in het MER
niet dieper ingegaan op de bespreking van eventuele doelstellingsalternatieven.
Er kan wel opgemerkt worden dat polyurethaan harsen, meer bepaald “P-MDI” (poly methyleen diphenyl
isocyanaat), een alternatief zijn voor harsen gebaseerd op formaldehyde. Naast de kostprijs is de keuze
voor één van beide gebaseerd op de reactiviteit van het hars, de nodige hoeveelheid en operationele voor-
en/of nadelen.
Het gebruik en de toepassing van harsen gebaseerd op natuurlijke en hernieuwbare grondstoffen wordt
algemeen gezien als een mogelijke nieuwe benadering. Hiervoor zullen echter wel innovatieve
technologieën en methodes ontwikkeld moeten worden. Tot op vandaag is er nog steeds een toenemende
trend in het gebruik van synthetische harsen. Er zijn wel mogelijkheden voor processen gebaseerd op
chemische modificaties van natuurlijke producten (bv. proteïnen; o.m. soja-eiwitten) om een nieuwe
generatie harsen met een hoge kwaliteit te produceren. In dit geval zullen er echter efficiëntere methodes
met een lagere kost ontwikkeld moeten worden; dit is een absolute vereiste alvorens deze nieuwe
producten algemene toepassing kunnen vinden. Producenten van plaatmateriaal moeten immers kunnen
beschikken over een continue toevoer van grondstoffen gedurende de hele levenscyclus van een product.
Daarenboven mogen er ook geen geografische of klimatologische beperkingen zijn en mag de kostprijs van
de grondstoffen niet significant verschillen in functie van plaats en tijd.
Tenslotte kan ook opgemerkt worden dat methanol – de grondstof voor de aanmaak van formaldehyde – op
dit moment voornamelijk uit aardgas wordt geproduceerd maar dat ook hier natuurlijke, hernieuwbare
grondstoffen in de toekomst een rol kunnen gaan spelen.
5.2 Locatie-alternatief
Dynea is sinds haar ontstaan gelegen in het industriegebied van de Gentse Zeehaven. De locatie is optimaal
voor dit soort bedrijvigheid wegens de transportmogelijkheden, nl. via water (bv. de aanvoer van ureum),
pijplijn (aanvoer van methanol van bij het buurbedrijf Oiltanking) en weg (nabijheid R4). Het is voor de
onderneming omwille van economische overwegingen geen realistische gedachte om ze over te brengen
naar een andere locatie. De verplaatsing van bestaande afdelingen naar andere locaties binnen het bedrijf,
kan om economische en praktische redenen niet gebeuren. De afbraak van oudere installaties en opbouw
van nieuwere installaties is gebonden aan het investeringsbeleid.
De locatie van de gewenste installaties wordt naast de bestaande, gelijkaardige installaties gekozen. Met
het oog op de aan- en afvoer van grondstoffen, materialen, eindproducten, nutsvoorzieningen… is dit de
beste oplossing. De gekozen locatie voor de nieuwe eenheden, op dezelfde site als de bestaande
installaties, is dan ook de meest aangewezen plaats. Deze locatie leidt immers tot enerzijds een
minimalisatie van de vereiste transportbewegingen en maakt anderzijds een optimale benutting mogelijk
van de reeds aanwezige nutsvoorzieningen (elektriciteit, stoom, koelwater) en installaties.
Om bovenstaande redenen zijn geen locatiealternatieven van toepassing.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 71 | 203
5.3 Nulalternatief
Dit is het scenario waarbij de uitbreiding en actualisatie van de exploitatie niet wordt toegestaan. In dit
geval kan het bedrijf verder exploiteren conform de huidige vergunning van 2010. Deze situatie komt
grotendeels overeen met de werkelijke huidige toestand, aangezien de cijfers zoals vergund zonder
bijkomende installaties nooit helemaal zullen gehaald worden, en de huidige productiecijfers quasi het
maximale zijn wat mogelijk is zonder uitbreidingen door te voeren.
5.4 Uitvoeringsalternatief
Om mogelijke uitvoeringsalternatieven te identificeren, vergelijken we de bestaande en gewenste
installaties van Dynea met de BBT. Voor het bepalen van de BBT werden volgende documenten gescreend:
Best Available Techniques (BAT) Reference Document for the Production of Large Volume Organic
Chemicals, 2017;
Best Available Techniques (BAT) Reference Document on Emissions from Storage, July 2006; en
Best Available Techniques (BAT) Reference Document for Common Waste Water and Waste Gas
Treatment / Management Systems in the chemical sector, 2016.
In deze documenten worden zowel de procestechnieken en -technologieën als de installaties die de
milieueffecten beperken (gaszuivering, waterzuivering, bodembescherming, geluidsbeperking...)
besproken.
Vooral het Europese BAT Reference Document “Best Available Techniques (BAT) Reference Document for
the Production of Large Volume Organic Chemicals, 2017” leverde zeer nuttige en specifieke informatie.
Hoofdstuk 6 van dit document is volledig gewijd aan de productie van formaldehyde. Er dient wel
opgemerkt te worden dat het proces bij Dynea niet helemaal vergelijkbaar is met het proces uit de BBT:
het proces bij Dynea is niet gericht op het maken van een formaline-oplossing maar wel een UFC-oplossing.
Een groot verschil zit in de temperatuur waarop de procesgassen de absorber verlaten.
We toetsen hieronder in hoeverre de installaties van Dynea overeenkomen met de BBT.
5.4.1 Proces
Dynea zal enkel het metaaloxide (Formox)-proces aanwenden voor de productie van formaldehyde (zowel
voor de bestaande als voor de nieuwe installatie). Daarnaast bestaat ook nog het zilverproces. Het
zilverproces zelf kan nog onderverdeeld worden in een technologie met hoge methanolconversiegraad of
slechts een gedeeltelijke conversie.
Zowel het zilverproces als het metaaloxideproces worden als BBT beschouwd. Het zijn de twee enige
technieken die vandaag in Europa op grote schaal gebruikt worden voor productie van formaldehyde, in
ongeveer gelijke mate. Er is heden ten dage een tendens om bij nieuwe investeringen meer naar het
Formox-proces te gaan. Er zijn een aantal verschilpunten tussen beide processen (zie Tabel 18). Beide
processen hebben echter hun voordelen, zowel m.b.t. het geleverde eindproduct, als op milieuvlak.
Afhankelijk van de specifieke situatie kan voor één van beide processen gekozen worden.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 72 | 203
Tabel 18: Vergelijking van de twee gangbare processen om formaldehyde te produceren
Criterium Zilverprocedé (hoge conversie)
Zilverprocedé (gedeeltelijke conversie)
Formox procedé (of metaaloxide procedé)
Katalysator Zilverkristallen (regenereerbaar)
Zilverkristallen (regenereerbaar)
Metaaloxide (Fe-, Mo- of V-oxide), enkel Mo kan teruggewonnen worden
Reactieomstandigheden Hogere reactietemperatuur (580 – 680°C)
overmaat van methanol
Hogere reactietemperatuur (600-650°C)
overmaat van methanol
Lagere reactietemperatuur (270 – 430°C)
Luchtovermaat
Nevenproducten H2, CO, CO2, mierezuur, methylformiaat
H2, CO, CO2, mierezuur, methylformiaat
CO, dimethylether, mierezuur
Verdere verwerking Absorptie Absorptie en destillatie Absorptie
Methanol omzetting 97,5 – 99,5% 77 – 87% 98 – 99,5%
Totale opbrengstfactor 89,5 – 90,5% 91 – 92% 88 – 91%
Voordelen - lagere afgasdebieten - brandbaar afgas kan gebruikt worden om stoom of elektriciteit op te wekken - geen verlies van katalysator en korte shutdowntijd - alle zuurstof is verbruikt, weinig veiligheidsrisico’s - hoge zuiverheid, geen destillatie nodig
- brandbaar afgas kan gebruikt worden - economisch interessant voor kleinere bedrijven
- hoge opbrengst door lagere reactietemperaturen en dus hogere selectiviteit van reactie - hoge productkwaliteit - aanmaak van stoom mogelijk - economisch interessant voor grote bedrijven met verschillende units - veiliger door lagere hoeveelheden methanol
Nadelen Hoger methanolverbruik Veiligheidsrisico door brandbaarheid methanol, noodzaak voor destillatie methanol
Grote investeringskosten en hoger energieverbruik door grotere gasvolumes
Bron: BREF Production of Large Volume Organic Chemicals, 2017
De belangrijkste bron van emissies in dit procedé wordt gevormd door de uitstoot van de absorptiekolom.
De samenstelling en het debiet van deze gassen wordt bepaald door het percentage procesgas dat
teruggestuurd wordt in het proces. In tegenstelling tot bij het zilverproces bevatten de restgassen bij
Formox weinig tot geen waterstofgas en de hoeveelheid CO, formaldehyde, methanol en dimethylether
zijn laag bij normale procesomstandigheden. Gezien er voor thermische naverbranding een steunbrandstof
nodig is, worden alternatieven als een katalytische naverbrander aanzien als BBT. Door een deel van het
zuurstofarme gas te recupereren in het proces, kan de methanolconcentratie in de voeding van de reactor
opgevoerd worden terwijl deze toch nog onder de explosiegrenzen blijft. Hierdoor wordt het volume van
de reactiegassen verminderd en zo ook de stroom van formaldehyde uit de absorber. Dynea heeft een
katalytische naverbrander op haar Formox-installatie en zal een tweede unit integreren in de nieuw
geplande Formox-lijn.
De procesgassen kunnen volgens het BREF rapport volgende samenstelling hebben (zie onderstaande Tabel
19). Uit deze vergelijking blijkt dat de gemeten waarde voor methanol bij Dynea wat hoger ligt dan de
referentie uit de BREF.
Er is echter een niet onbelangrijke afwijking met de BREF: het proces bij Dynea is niet gericht op het
maken van een formaline-oplossing maar wel een UFC-oplossing. Een groot verschil zit in de temperatuur
waarop de procesgassen de absorber verlaten. Bij formaline verlaten de gassen de absorber aan ca. 25°C;
bij de productie van UFC verlaten de gassen de absorber aan ca. 45°C. Aangezien methanol een laag
kookpunt heeft, kan er voor die parameter een beduidend grotere concentratie optreden in het restgas
(waar voor de formaline productie de methanol beter geabsorbeerd blijft/wordt en met de vloeistoffase
afgevoerd wordt).
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 73 | 203
Tabel 19: Typische samenstelling van de ongezuiverde procesgassen (op basis van reëel zuurstofgehalte)
Parameter Waarde cfr BREF Metingen Dynea 2017
Gasdebiet (Nm³/t 100%ig product) 2300 – 2400 2460
Stikstof en argon (vol%) 91 – 93 -
Zuurstof (vol%) 5 – 7 -
CO2 (vol%) 4 0,77
Formaldehyde (mg/Nm³) 150 – 700 (~9% van TVOC) 464
Methanol (mg/Nm³) 500 – 2.000 (~18% van TVOC) 3.095
Dimethylether (mg/Nm³) 6 – 10.000 (~73% van TVOC) 3.370
In het BREF-rapport worden verder onderstaande concentraties vermeld voor restemissies na een
katalytische naverbrander bij het metaaloxide procedé (praktijkmetingen van zeven verschillende plants in
Europa, zie Tabel 20).
Tabel 20: Typische waarden na katalytische oxidatie (BREF LVOC, 2017)
component Concentratie Metingen Dynea 2017
Zuurstofgehalte (%) 3 – 6 5
Formaldehyde (mg/Nm³) 0,04 – 27 48,6
CO (mg/Nm³) 1 – 250 -
NOx (mg/Nm³) 1 – 25 -
NMVOC (mg/Nm³) 1 – 200 -
Uit bovenstaande vergelijking blijkt dat de waarden sterk uiteen kunnen lopen in de praktijk.
Verder in de discipline ‘lucht’ zal bekeken worden of de gemeten waarden de desbetreffende
emissiegrenswaarden respecteren en wat de eventuele milieu-effecten in de omgeving zijn. Verdere
maatregelen om de huidige emissies van de katalytische naverbrander te reduceren zijn niet haalbaar,
gezien de toegepaste technologie in de bestaande naverbrander. Het nieuwe toestel dat geplaatst zal
worden in de gewenste situatie, zal een beter zuiveringsrendement halen gezien de vorderingen in de
stand der techniek.
5.4.2 Fugitieve emissies en emissies van opslag
Het proces verloopt min of meer op atmosferische druk, dus de drijvende kracht om fugitieve emissies te
veroorzaken is klein. Onderhoud en reiniging van de installatie veroorzaken ook weinig emissies omdat
zowel formaldehyde als methanol goed wateroplosbaar zijn. Flenzen, overdrukkleppen en breekplaten
kunnen ook een bron van fugitieve emissies vormen. Deze onderdelen moeten regelmatig geïnspecteerd
worden.
Naast fugitieve emissies kunnen ook diffuse emissies optreden uit op- en overslag, tijdens laden en lossen,
bij het spoelen van een procesonderdeel bij onderhoud… Typische waarden voor ademverliezen en
fugitieve emissies voor dit proces worden hieronder gegeven in Tabel 21.
Tabel 21: VOC emissies bij opslag en verwerking
Emissiefactor (g/t product)
Voor behandeling Na behandeling
Opslag 30 3 (met scrubber)
Verwerking 10 0,4 (met dampterugwinning)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 74 | 203
Dynea beperkt de emissies van de methanolopslag door gebruik te maken van een tank met inwendig
vlottend dak. Deze maatregel voldoet aan BBT. Dynea heeft zelf geen relevante emissies van
methanoloverslag, daar de methanol vanuit een buurbedrijf per pijpleiding wordt aangevoerd.
Dynea beperkt de emissie van op- en overslag van formaldehyde deze te behandelen in een gaswasser
(sinds 2017). In de gewenste situatie worden nog bijkomende tanks op een tweede scrubber aangesloten.
Zie hiervoor ook de procesbeschrijving en de discipline lucht.
5.4.3 BBT-toetsing
De specifieke BBT-conclusies uit het BREF document (Production of Large Volume organic chemicals)
werden omgezet naar een Uitvoeringsbesluit van de Europese Commissie 2017/2117 van 21/11/2017. De
conclusies omvatten enerzijds algemene BBT-conclusies (BBT 1 tot BBT 19) en anderzijds specifieke
conclusies voor de productie van formaldehyde BBT 45 tot BBT 47).
BBT 1: De BBT is om de geleide emissies van procesfornuizen/verhitters naar lucht te monitoren in
overeenstemming met EN-normen en met ten minste de in de onderstaande tabel vermelde frequentie.
Indien er geen EN-normen beschikbaar zijn, is de BBT om ISO-normen, nationale normen of andere
internationale normen te gebruiken die garanderen dat er gegevens van gelijkwaardige wetenschappelijke
kwaliteit worden aangeleverd.
Er zijn geen procesfornuizen of verhitters bij Dynea.
BBT 2: De BBT is om andere dan van procesfornuizen/verhitters afkomstige, geleide emissies naar de lucht
te monitoren in overeenstemming met EN-normen en met ten minste de in de onderstaande tabel
vermelde frequentie. Indien er geen EN-normen beschikbaar zijn, is de BBT om ISO-normen, nationale
normen of andere internationale normen toe te passen die garanderen dat er gegevens van gelijkwaardige
wetenschappelijke kwaliteit worden aangeleverd.
Voor formaldehyde wordt specifiek verwezen naar BBT 45 en moet er éénmaal per maand gemeten
worden. Dit gebeurt bij Dynea op de emissies van de katalytische oxidizer.
BBT 3 tot 6 betreffen emissies naar lucht afkomstig van procesfornuizen, maar aangezien deze niet
aanwezig zijn bij Dynea, zijn deze maatregelen niet van toepassing.
BBT 7 betreffen emissies naar lucht afkomstig van het gebruik van SCR of SNCR, maar aangezien deze niet
aanwezig zijn bij Dynea, zijn deze maatregelen niet van toepassing.
BBT 8 tot 13 betreffen emissies naar lucht afkomstig van andere processen/bronnen.
BBT 8 beschrijft technieken om de hoeveelheid verontreiniging te verminderen door vb terugwinning of
hergebruik van waterstof, oplosmiddelen, … Gezien 70% van de lucht uit de absorber terug gerecycleerd
wordt in het proces en gecondenseerd wordt, wordt hieraan voldaan.
BBT 9: De BBT om de hoeveelheid van voor de laatste afgasbehandeling bestemde verontreinigende stoffen
te verminderen en om de energie-efficiëntie te verbeteren, is om procesafgasstromen met een voldoende
calorische waarde naar een verbrandingseenheid te sturen. BBT 8a en 8b hebben prioriteit boven het
sturen van procesafgasstromen naar een verbrandingseenheid.
Bij Dynea gebeurt een combinatie: slechts 30% wordt effectief naar de katalytische oxidatie-eenheid
gestuurd.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 75 | 203
BBT 10: De BBT om geleide emissies van organische verbindingen naar de lucht te verminderen, is
toepassing van één of een combinatie van de onderstaande technieken: condensatie, adsorptie,
katalytische oxidizer, thermische oxidizer.
Dit wordt toegepast bij Dynea (katalytische oxidatie).
BBT 11 en 12 handelen over beperking van stofemissies en emissies van zwaveldioxide of andere zure
gassen. Gezien deze emissies niet relevant zijn bij Dynea, is dit niet van toepassing.
BBT13 gaat over emissiereductie bij een thermische oxidizer. Gezien deze techniek niet gebruikt wordt bij
Dynea, is dit niet van toepassing.
BBT 14: De BBT om de hoeveelheid afvalwater, de voor een geschikte eindbehandeling (doorgaans een
biologische behandeling) geloosde verontreinigende stoffen en de emissies naar water te verminderen, is
toepassing van een geïntegreerde afvalwaterbeheer- en -behandelingsstrategie die een passende
combinatie van procesgeïntegreerde technieken, technieken om verontreinigende stoffen terug te winnen
aan de bron, en voorbehandelingstechnieken omvat, op basis van de informatie die wordt verstrekt in de in
de BBT-conclusies voor CWW gespecificeerde inventarisatie van afvalwaterstromen.
Dynea heeft slechts een zeer beperkte afvalwaterstroom (zie ook discipline Oppervlaktewater). Het
formaldehydeproces is een netto waterverbruiker. Dynea hergebruikt alle organisch belaste
restwaterstromen in haar processen (veelal in de harsproductie).
BBT 15 beschrijft een reeks technieken die de hulpbronefficiëntie bij het gebruik van katalysatoren
vergroot. Gezien de hoge kostprijs van de katalysator, zet Dynea alle mogelijke middelen in ter
bescherming van de katalysator, optimalisering van het proces en maximalisering van de levensduur van de
katalysator. Het afval van de katalysator wordt tenslotte naar een gespecialiseerde verwerker afgevoerd
die de metalen hergebruikt.
BBT 16: De BBT om de hulpbronnenefficiëntie te vergroten, is terugwinning en hergebruik van organische
oplosmiddelen.
Ook hier kan verwezen worden naar het recupereren van het gros van de lucht uit de absorber om opnieuw
in te zetten, om zoveel mogelijk ongereageerde methanol en niet-geabsorbeerde formaldehyde te kunnen
recupereren. Er is geen damprecupatiesysteem voorzien bij laden van de tankwagens, aangezien de
emissies hier vrij beperkt zijn.
BBT 17: De BBT om voor verwijdering bestemd afval te voorkomen, of indien dit niet haalbaar is, de
hoeveelheid ervan te verminderen, is toepassing van een passende combinatie van de onderstaande
technieken:
a. Toevoeging van remmers aan destillatiesystemen
b. Minimalisering van de vorming van hoogkokende residuen in destillatiesystemen
c. Terugwinning van materialen (bv. door middel van destillatie, kraken)
d. Regeneratie van katalysatoren en adsorptiemiddelen
e. Gebruik van residuen als brandstof
Punten a, b, c en e worden bij Dynea niet toegepast omdat er geen afvalwater is; dit wordt enkel gedaan
bij zuivere formalineproductie. Punt d wordt wel toegepast: de ijzer molybdeen katalysator (Formox)
wordt teruggestuurd naar de fabrikant (Johnson Matthey) die de katalysator regenereert en terugstuurt.
Het verlies aan katalyst beperkt zich steeds tot enkele kg ten opzichte van een volledige lading van ca. 350
kg.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 76 | 203
BBT 18: De BBT om emissies als gevolg van storingen in apparatuur te voorkomen of te verminderen, is
toepassing van alle onderstaande technieken.
a. Identificatie van kritische apparatuur
b. Bedrijfszekerheidsprogramma voor de kritische apparatuur
c. Back-upsystemen voor kritische apparatuur
De katalytische oxidizer is een kritisch procesonderdeel om emissies te beperken. Er is geen back-up
voorzien gezien de hoge investeringskost en de beperkte tijd waarop het systeem niet beschikbaar is (in
2017 0,3% van de tijd). Bij uitvallen van het toestel wordt het proces stopgezet.
De overige procesonderdelen in de Formox-installatie zijn eveneens kritisch en worden bewaakt met
procesparameters. Van zodra blijkt dat een parameter kritisch afwijkt van de gestelde voorwaarden,
worden de nodige maatregelen genomen of desnoods het proces stilgelegd. De plant is sterk
geautomatiseerd en dus in hoge mate bewaakt door metingen en automatische acties op basis van die
metingen.
BBT 19: De BBT om emissies naar lucht en water tijdens andere dan normale bedrijfsomstandigheden te
voorkomen of te verminderen, is het nemen van maatregelen die evenredig zijn met de relevantie van het
potentieel vrijkomen van verontreinigende stoffen:
i) tijdens het opstarten en afsluiten;
ii) tijdens andere bijzondere omstandigheden die de goede werking van de installatie kunnen
beïnvloeden (bv. gewone en buitengewone onderhouds- en reinigingswerkzaamheden aan de
eenheden en/of het afgasbehandelingssysteem).
In tegenstelling tot bij het zilverproces, waar bij het vullen van de installatie verdringingsverliezen kunnen
optreden die nog niet direct verbrand worden (de verbranding start pas op nadat het zuurstofgehalte in het
afvalgas lager is dan 3 %), zijn er bij het metaaloxideproces stabiele reactorcondities door de overmaat
aan lucht. Er is geen gedwongen ontluchting nodig. Onmiddellijk na opstart produceert de reactor
hoofdzakelijk CO en waterdamp, en als de temperatuur toeneemt, komt er ook formaldehyde vrij.
Bij shutdown, en in de onmogelijkheid om de afvalgassen te verbranden, is er een tijdelijke ongezuiverde
uitstoot naar de omgeving mogelijk, bij beide processen. Deze omstandigheid wordt mee beschouwd in de
discipline lucht.
Andere mogelijke abnormale procesgerelateerde omstandigheden die mogelijkerwijze kunnen optreden,
zijn:
- Oververhitting in de continureactor (bij metaaloxide procedé): als de warmte niet voldoende kan
afgevoerd worden, stijgt de hoeveelheid methanol die omgezet wordt naar CO. Dit kan
ondervangen worden door een continue opvolging van de temperatuur, met passende ingrepen als
gevolg (vb stilleggen proces).
- Oververhitting in de absorptiereactor (bij beide procedés): gezien er warmte vrijkomt bij de
absorptie, zal de efficiëntie ervan dalen op het moment dat de warmte onvoldoende kan
afgevoerd worden. Ook dit kan ondervangen worden door een continue opvolging van de
temperatuur, met passende ingrepen als gevolg (vb stilleggen proces).
- Slecht functioneren van de absorptie, vb door een probleem met de toevoer van water. Dit kan
ondervangen worden door de watertoevoer constant te monitoren en eventueel te voorzien in een
noodtoevoer, vb uit een andere tank. Bij de UFC-productie zijn er twee waterstromen die
toegevoegd worden (ureumoplossing en proceswater). Indien nodig kan proceswater door vers
water vervangen worden.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 77 | 203
Specifieke conclusies voor de productie van formaldehyde worden opgenomen onder BBT maatregelen 45
(lucht), 46 (water) en 47 (residuen).
BBT 45: De BBT om de emissies van organische verbindingen naar lucht afkomstig van de productie van
formaldehyde te verminderen met het oog op een efficiënt gebruik van energie, is toepassing van één van
de onderstaande technieken.
a. Versturen van de afgasstroom naar een verbrandingseenheid (alleen toepasbaar op het zilverproces)
b. Katalytische oxidizer met energieterugwinning. Energie wordt teruggewonnen als stoom. Alleen
toepasbaar op het metaaloxideproces.
c. Thermische oxidizer met energieterugwinning. Energie wordt teruggewonnen als stoom. Alleen
toepasbaar op het zilverproces
Bij Dynea wordt techniek b) toegepast. In dit kader heeft Dynea reeds een energiestudie laten opmaken
door een energiedeskundige, waarin maatregelen voorgesteld werden voor een optimaal energiebeheer.
Verder voorziet Dynea ook voor emissies van opslag en verlading van de formaldehydeproductie een
behandeling of vernietiging van de gassen (door de tanks aan te sluiten op twee scrubbers, zie discipline
lucht).
BBT 46: De BBT om de productie van afvalwater (afkomstig van bv. schoonmaken, morsen en condensaten)
en de voor verdere afvalwaterbehandeling bestemde organische belasting te voorkomen of te verminderen,
is toepassing van één van de of beide onderstaande technieken:
a. Hergebruik van water
b. Chemische voorbehandeling
Bij Dynea wordt zoveel mogelijk water opnieuw ingezet in de harsproductie. Hoofdzakelijk concentraat van
de omgekeerde osmose wordt geloosd, evenals huishoudelijk afvalwater.
BBT 47: De BBT om de hoeveelheid voor verwijdering bestemd paraformaldehydehoudend afval te
verminderen, is toepassing van één of een combinatie van de onderstaande technieken.
a. Minimalisering van de productie van paraformaldehyde: De vorming van paraformaldehyde wordt
geminimaliseerd door verbeterde verhitting, isolatie en stroomcirculatie
b. Materiaalterugwinning: Paraformaldehyde wordt teruggewonnen door oplossing in heet water, waar het
een hydrolyse en depolymerisatie ondergaat om een formaldehydeoplossing te geven, of wordt
rechtstreeks hergebruikt in andere processen
c. Gebruik van residuen als brandstof. Paraformaldehyde wordt teruggewonnen en gebruikt als brandstof.
Alleen toepasbaar wanneer techniek b niet kan worden toegepast
Bij Dynea wordt techniek a toegepast. Dynea vermijdt verder mogelijke afzettingen van paraformaldehyde
zo veel mogelijk door een goede regeling (optimalisering) van de procesomstandigheden. Desalniettemin
worden er toch nog wat afzettingen gevormd. Deze afzettingen worden tijdens de jaarlijkse shutdown
verwijderd en afgevoerd. Deze hoeveelheden worden niet apart geregistreerd maar op maximaal 1 ton
ingeschat.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 78 | 203
De specifieke conclusies uit het BREF document (Common Waste Water and Waste Gas Treatment /
Management Systems in the chemical sector, 2016) werden omgezet naar een Uitvoeringsbesluit van de
Europese Commissie 2016/902 van 30/05/2016, en opgenomen in VLAREM III onder hoofdstuk 3.9.
Hierin worden een aantal voorwaarden opgenomen rond de implementatie van een milieubeheerssysteem
(art. 3.9.2.1 en 3.9.2.2). In afdeling 3.9.3 zijn een reeks voorwaarden opgenomen rond afvalwater, doch
gezien er geen waterzuiveringsinstallatie aanwezig is en geen proceswater geloosd wordt, zijn deze
bepalingen en bijhorende emissiegrenswaarden niet relevant.
In afdeling 3.9.4 worden ook een aantal bepalingen rond luchtemissies opgelegd.
Art. 3.9.4.1: Diffuse emissies dienen gemonitord te worden. In geval deze meer dan 20 ton per jaar
bedragen, gelden strengere voorschriften. Momenteel loopt er nog geen detectieprogramma bij Dynea,
maar het opzetten van LDAR systeem tegen eind 2018/begin 2019 is wel gepland.
Art 3.9.4.2: Diffuse emissies dienen vermeden te worden of anders dient BBT maatregel 19 toegepast te
worden.
BBT 19: Om diffuse VOS-emissies in de lucht te voorkomen of, indien dat niet haalbaar is, te verminderen,
is de BBT het gebruiken van een combinatie van de onderstaande technieken:
a) Het aantal potentiële emissiebronnen beperken
b) Maximalisering van insluitingskenmerken die inherent zijn aan het proces
c) Selectie van zeer betrouwbare apparatuur (zie de beschrijving in punt 6.2 van het Uitvoeringsbesluit)
d) Vergemakkelijking van onderhoudsactiviteiten door de toegang te waarborgen tot apparatuur waar
lekkage mogelijk is
e) Zorgen voor welomschreven en uitgebreide procedures voor de bouw en montage van
installaties/apparatuur. Dit houdt onder meer in dat bij de montage van flensverbindingen de juiste druk
op de pakkingen moet worden gezet (zie de beschrijving in punt 6.2)
f) Zorgen voor solide procedures voor de inbedrijfstelling en overdracht van installaties/apparatuur
overeenkomstig de vereisten van het ontwerp
g) Zorgen voor goed onderhoud en tijdige vervanging van apparatuur
h) Gebruik van een risicogebaseerd programma inzake lekdetectie en -reparatie (LDAR) (zie de beschrijving
in punt 6.2)
i) Voor zover redelijk, diffuse VOS-emissies voorkomen, deze bij de bron opvangen en vervolgens
behandelen
Verder zijn er nog specifieke verwijzingen naar BBT maatregelen 17 en 18, doch deze zijn niet van
toepassing gezien het om maatregelen bij affakkeling gaat.
BBT maatregel 21 gaat over beperking van geuremissies, doch dit is evenmin relevant bij Dynea.
BBT maatregel 23 gaat over beperking van geluidsemissies.
BBT 23: Om geluidsemissies te voorkomen of, indien dat niet haalbaar is, te verminderen, is de BBT het
gebruiken van één of een combinatie van de onderstaande technieken:
a) Een goede locatie van apparatuur en gebouwen. De afstand tussen de zender en de ontvanger vergroten
en gebouwen als geluidsschermen gebruiken. Voor bestaande installaties is de verplaatsing van apparatuur
mogelijk beperkt door een gebrek aan ruimte of buitensporige kosten.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 79 | 203
b) Operationele maatregelen. Dit omvat:
i. verbeterde inspectie en beter onderhoud van apparatuur;
ii. deuren en ramen van omsloten gebieden sluiten, indien mogelijk;
iii. apparatuur laten bedienen door ervaren personeel;
iv. 's nachts lawaaierige activiteiten vermijden, indien mogelijk;
v. tijdens onderhoud maatregelen treffen voor geluidsbeheersing.
c) Geluidsarme apparatuur. Dit omvat geluidsarme compressoren, pompen en fakkels. Alleen toepasbaar
als de apparatuur nieuw is of wordt vervangen.
d) Apparatuur voor geluidsbeheersing. Dit omvat:
i. geluidsdempers;
ii. isolatie van de apparatuur;
iii. omhulling van lawaaierige apparatuur;
iv. geluidsisolatie van gebouwen. De toepasbaarheid is mogelijk beperkt als gevolg van
ruimtekwesties (bij bestaande installaties) en gezondheids- en veiligheidskwesties.
e) Lawaaibestrijding. Barrières tussen zenders en ontvangers plaatsen (bv. geluidswallen, ophogingen en
gebouwen). Alleen toepasbaar voor bestaande installaties, omdat het ontwerp van nieuwe installaties deze
techniek overbodig zou moeten maken. Bij bestaande installaties is het plaatsen van barrières mogelijk
beperkt wegens gebrek aan ruimte.
De toepassing hiervan wordt verder besproken in discipline geluid.
5.5 Ontwikkelingsscenario’s
Voor voorliggend project en studiegebied zijn er noch autonome noch gestuurde ontwikkelingen voorzien
die een relevante invloed op de effectbespreking zullen hebben.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 80 | 203
6 Ingreep-effect-schema en effectbeoordeling
De voornaamste te onderzoeken effecten zijn:
Emissies naar lucht vanuit het proces en vanuit de nabehandelingstechnieken;
Winning van grondwater;
Lozing van afvalwater in de Moervaart;
Geluidsemissies;
Effecten op mens door luchtemissies, transport (mobiliteit) en geluid
Bovenstaande mogelijke effecten worden momenteel beschouwd als de meest relevante, maar de MER zal
zich niet beperken tot enkel deze effecten. In onderstaande ingreep-effect matrix worden alle mogelijke
effecten weergegeven.
eco-scan bvba • 2017_ES_000199_aanmelding/ontwerp-MER 81 | 203
Tabel 22: Overzicht van relatie tussen activiteiten en mogelijke effecten op het milieu (ingreep-effect-matrix)
activiteit lucht geluid opp. water
bodem en grond-water
Mens gezondheid en mobiliteit
fauna & flora landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
Dif
fuse
en
gele
ide
em
issi
es,
Impact
op luchtk
walite
it
Em
issi
e v
an g
elu
id e
n t
rillin
gen
Kw
alite
itsw
ijzig
ing
ontv
angend
opperv
lakte
wate
r
Ris
ico
op
bodem
verv
uilin
g,
wij
zig
ing g
rondw
ate
rkw
alite
it
Verl
agin
g g
rondw
ate
rtafe
l
Hin
der
(vis
ueel,
gelu
id)
Mobilit
eit
/tr
ansp
ort
Verd
rogin
g
Impact
op b
iodiv
ers
iteit
Ruim
tebesl
ag
Aanlegfase
Constructie nieuwe continulijn, tankenpark en nieuw magazijn
x x x x x
Exploitatiefase
Productie UFC x x x
Productie harsen x x x
Productie hulpstoffen (stoom, RO water, …)
x x x x x
Opslag grondstoffen en tussenproducten
x x x
Opslag en verlading eindproducten
x x x x
Aan- en afvoer van grondstoffen, afvalstoffen, afgewerkte producten en nevenstromen
x x x x
x: te bestuderen, er is mogelijk een effect
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 82 | 203
7 Disciplinegerichte aanpak
Afhankelijk van de te verwachten effecten zal een keuze gemaakt worden in welke mate de verschillende
disciplines uitgewerkt moeten worden. Waar mogelijk en/of relevant zullen tevens bij de
effectbespreking milderende maatregelen worden voorgesteld. De verschillende disciplines zullen steeds
op een vergelijkbare manier uitgewerkt worden.
7.1 Afbakening studiegebied
Het projectgebied wordt gedefinieerd als de zone (de kadastrale percelen) waarop de bedrijfsactiviteiten
van de exploitatie plaatsvinden. Het invloedsgebied van een afzonderlijke ingreep/effect (studiegebied)
kan echter ruimer zijn dan het projectgebied. Bij de afbakening van het studiegebied wordt rekening
gehouden met het invloedsgebied van de afzonderlijke ingrepen/effecten met betrekking tot de
verschillende disciplines.
7.2 Methodiek en significantiekader
Voor de effectbeoordeling en bespreking zal zoveel mogelijk gebruik gemaakt worden van de methodiek
en beoordeling zoals voorgesteld in discipline-specifieke richtlijnenboeken. Enkel indien de gebruikte
methodiek of beoordeling afwijkt van het richtlijnenboek zal dit besproken en gemotiveerd worden onder
‘methodiek en significantiekader’.
7.3 Toelichting referentiesituatie
De referentiesituatie is de toestand van het milieu die als vergelijkingsbasis dient voor het beschrijven en
beoordelen van de impact van een project. De referentiesituatie is in de meeste gevallen de huidige
toestand. Bij een MER in het kader van een wijziging aan een bestaande industriële installatie (vb.
uitbreiding) moet de referentiesituatie rekening houden met de aanwezigheid van de bestaande
installatie, inclusief met de effecten van de werking ervan. Als er grote verschillen zijn tussen de
feitelijke en vergunde situatie van de installatie moet in een dergelijk geval met twee referentiesituaties
gewerkt worden: de feitelijke en de vergunde situatie. Waar relevant zal er in dit MER rekening
gehouden worden met deze verschillen.
7.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten
Vervolgens wordt per discipline gestart met de eigenlijke inschatting van de milieueffecten van het
project. Hierbij wordt de impact van de gewenste situatie vergeleken met de huidige vergunde en/of
huidige feitelijke situatie. Zo kan dan gekeken worden in welke mate de hindereffecten naar de
toekomst gaan af- of toenemen.
Deze milieueffecten worden dan afgetoetst aan de verschillende randvoorwaarden en het
significantiekader. Zodoende wordt een projectspecifieke effectbeoordeling bekomen.
De beoordeling van de effecten van de exploitatie gebeurt per discipline, waarbij volgens het te
verwachten effect een beoordeling als volgt wordt gegeven:
aanzienlijk negatief of positief effect;
negatief of positief effect;
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 83 | 203
beperkt negatief of positief effect;
geen of verwaarloosbaar effect.
Het is echter niet zo dat steeds alle tussenstappen in dit beoordelingskader gedefinieerd zullen worden.
Zo is het goed mogelijk dat er slechts een mogelijkheid bestaat tussen twee (bv. negatief effect en geen
of verwaarloosbaar effect).
Dikwijls zal de beoordeling ook gebeuren op basis van de bijdrage die door het bedrijf geleverd wordt.
Dan gebeurt de beoordeling als volgt:
belangrijke bijdrage door het bedrijf: dit maakt het noodzakelijk dat milderende maatregelen
gezocht worden;
relevante bijdrage door het bedrijf: in dit geval moet gezocht worden naar milderende
maatregelen, eventueel te koppelen aan lange termijn;
beperkte bijdrage door het bedrijf: onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend.
7.5 Synthese van de milieueffecten
Hierin wordt een overzicht gegeven van de mogelijke effecten die binnen de discipline kunnen optreden.
7.6 Milderende maatregelen
Na bepaling van de milieueffecten en de hieraan gekoppelde effectbeoordelingen, kan het noodzakelijk
blijken (wegens mogelijke aanzienlijk negatieve effecten op de omgeving door het project, bepaald op
basis van het significantiekader) om (extra) milderende maatregelen te treffen. In dit deel worden
bijkomende milderende maatregelen, indien nodig, onderzocht en voorgesteld om de negatieve effecten
van de exploitatie zoveel mogelijk te reduceren of op te heffen. De noodzaak tot het nemen van
milderende maatregelen wordt gekoppeld aan de effectbeoordeling, zoals weergegeven in Tabel 23.
Tabel 23: Koppeling effectbeoordeling aan milderende maatregelen
beoordeling van het effect koppeling met milderende maatregelen
verwaarloosbaar of geen effect (score 0)
milderende maatregelen worden niet noodzakelijk geacht
beperkt negatief effect (score -1) onderzoek naar milderende maatregel is minder dwingend: als de milieukwaliteit in de referentiesituatie echter reeds slecht is, kunnen milderende maatregelen toch nodig zijn om een bijkomende verslechtering te vermijden
negatief effect (score -2) er dient gezocht te worden naar milderende maatregelen
aanzienlijk negatief (score -3) er dienen in elk geval milderende maatregelen voorgesteld te worden
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 84 | 203
8 Discipline lucht
8.1 Toelichting gegevensgebruik
Van het bedrijf zijn emissiemetingen beschikbaar van het emissiepunt na de bestaande katalytische
naverbrander, vanuit de reactoren en van de schouw van de stoomketel. Een aantal gegevens werden
overgenomen uit het MER van 2009. Aangezien er enkele wijzigingen gebeuren ten opzichte van de
situatie in 2009 zijn niet alle beschreven zaken in het MER van 2009 relevant. Verder werden ook
gegevens uit het Integraal Milieujaarverslag gebruikt om het huidige MER op te stellen.
Als overige gegevensbronnen wordt gebruik gemaakt van:
Kwaliteitsgegevens uit verschillende meetnetten (VMM: Emissie-inventarisatie van de Vlaamse
Regio, diverse immissiemeetnetten voor de controle van de kwaliteit van de omgevingslucht,
automatisch meetnet, zwavel-rook meetnet, lokale meetnetten);
Richtlijnenboek Lucht (Dermaux et al., 2012);
BBT- studie: Best Available Techniques (BAT) Reference Document for the Production of Large
Volume Organic Chemicals (2017), Best Available Techniques (BAT) Reference Document on
Emissions from Storage (2016), Best Available Techniques (BAT) (2006), Best Available
Techniques (BAT) Reference Document for Common Waste Water and Was Gas
Treatment/Management Systems in the chemical sector (2016).
‘Diffuse emissies en emissies bij op- en overslag, handboek emissiefactoren’, MilieuMonitor,
Nummer 14, maart 2004.
8.2 Afbakening studiegebied
Het studiegebied wordt bepaald door de zone beïnvloed door de rechtstreekse emissies van het bedrijf
(Bijlage 11). Voor de discipline lucht wordt dit studiegebied afgebakend tot het bedrijfsterrein van Dynea
en een gebied van ca. 3 km rondom. Indien blijkt uit het milieu-effectenonderzoek dat de luchtemissies
vanuit de exploitatie een significante impact hebben buiten dit studiegebied, zal de grootte hiervan
aangepast worden.
8.3 Toelichting referentiesituatie
Als referentiesituatie wordt de werkelijke huidige situatie beschouwd. De beschrijving van de huidige
situatie zal zoveel mogelijk gebeuren op basis van cijfers van 2017. Het MER-project betreft een
uitbreiding van het bestaande bedrijf. De huidige vergunde situatie wordt niet bijkomend beschreven,
aangezien de vergunde capaciteiten nooit zullen gehaald worden zonder de aangevraagde uitbreiding.
Met de huidige installatie wordt op dit moment de maximale productie geleverd die mogelijk is. Een
toetsing van de gewenste situatie ten opzichte van de werkelijke huidige situatie geeft dan ook een
worst-case scenario aan. Toetsing van de gewenste situatie ten opzichte van de huidige vergunde situatie
zou weinig verschil aantonen en is dus niet relevant om de gewijzigde milieu-impact te beschrijven. De
uitbreiding heeft als doel om de productiecapaciteit van ureumformaldehydeconcentraat verder op te
drijven naar 100.000 ton/jaar en de productiecapaciteit van afgewerkte harsen op te voeren naar
280.000 ton/jaar. Om deze productiestijging te realiseren zal er een nieuwe continue formaldehyde
productie-eenheid worden geïnstalleerd en een nieuwe lijmreactor. In de gewenste situatie zal voor
hiervoor in plaats van het vroeger vergunde zilverproces gewerkt worden met het Formoxproces en zal de
voorziene thermische naverbrander vervangen worden door een tweede katalytische naverbrander. Op de
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 85 | 203
batchreactoren wordt een waterscrubber aangesloten. In dit deel zullen de twee situaties (=
referentiesituatie en gewenste situatie) beschreven en onderzocht worden inzake luchteffecten.
8.3.1 Beschrijving van de actuele luchtkwaliteit studiegebied
In het jaarverslag (2016) ‘Emissiemeetnetten’ van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) zijn de
emissieconcentraties van o.a. zwaveldioxide, fijnstof, koolstofmonoxide en vluchtige organische stoffen
(VOS) weergegeven voor verschillende locaties in Vlaanderen. In Tabel 24 worden de concentraties van
deze respectievelijke componenten opgelijst voor de dichtstbijzijnde meetlocatie in de buurt van het
bedrijf.
Tabel 24: Gemiddelde waarden gemeten componenten in de omgeving van het bedrijf
Component Meetlocatie Afstand v/h bedrijf (km) waarde
Formaldehyde Gent-Baudelohof 10 1,3 µg/m³
NO2 Evergem 7 25 µg/m³
SO2 Sint-Kruis-Winkel 3 2 µg/m³
CO Zelzate 7 0,30 mg/m³
PM10 Sint-Kruis-Winkel 3 25 µg/m³
PM2,5 Sint-Kruis-Winkel 3 15 µg/m³
De VMM meet VOS op een afstand van 7 km (Zelzate) van Dynea. De individuele parameters
formaldehyde, dimethylether, methanol en fenol worden op deze locatie echter niet gemeten. Bijgevolg
zijn deze omgevingsmetingen niet relevant voor het bedrijf Dynea en worden deze niet weergegeven in
bovenstaande tabel. Op een afstand van 10 km (Gent-Baudelohof) van Dynea werden 32 VOS actief
gemeten. Dimethylether en methanol werden hierbij niet gemeten. Formaldehyde werd op deze
meetlocatie wel geanalyseerd, de concentratie bedroeg hier 1,3 µg/m³. Deze meetlocatie is echter te
ver verwijderd van het bedrijf om enige betekenisvolle link te kunnen leggen met de emissies van Dynea.
Op een afstand van ongeveer 7 km (Zelzate) wordt CO gemeten. Ook hier kan om dezelfde reden geen
verband gelegd worden met het bedrijf. Op een afstand van 3 km (Sint-Kruis-Winkel) worden PM10, PM2,5
en SO2 gemeten. Aangezien deze meetlocatie dichterbij gelokaliseerd is, zou Dynea mogelijk een invloed
kunnen hebben op deze concentraties.
8.3.2 Oplijsting geur- en overige luchtemissiebronnen op de inrichting
Op het bedrijf Dynea zijn volgende bronnen van luchtemissies te identificeren:
Geleide emissies afkomstig van:
o De stoomketel: Om de batchreactoren te verwarmen wordt doorgaans stoom gebruikt
afkomstig van de continue exotherme processen (Formox). Indien er uitzonderlijk geen
stoom beschikbaar is, wordt de stoom geleverd door een stoomketel. Deze wordt gevoed
met gasolie als brandstof;
o De katalytische naverbrander: dertig procent van de restgassen uit de absorptietoren
wordt naar de katalytische naverbrander afgeleid. In de katalytische naverbrander
worden de organische stoffen via een warmtewisselaar door de uitlaatgassen opgewarmd
tot 240-260 °C, waarna ze over een katalytisch bed, bestaande uit platina, worden
geleid. Hierbij worden de VOS in het gas bij een temperatuur van 500°C tot 600°C
omgezet naar CO2 en vervolgens in de atmosfeer geloosd. De restverontreiniging bestaat
voornamelijk uit CO, dimethylether, formaldehyde en methanol;
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 86 | 203
o Directe lozing van de afgassen van de absorptietoren: directe lozing van afgassen kan
optreden bij opstart en technische problemen met de naverbrander. In de vergunning
van Dynea staat gesteld dat het uitvallen van de katalytische naverbranders maximaal
3% van de tijd mag voorkomen. Van zodra de uitval meer dan 2% is, dient het bedrijf aan
de toezichthoudende overheid elke storing te melden die een uitval tot gevolg heeft. In
het jaar 2017 bedroeg de uitval slechts 0,3% van de tijd.
Niet-geleide emissies afkomstig van:
o Venting van de UFC opslag: Wanneer het UFC naar de opslagtank wordt verpompt
ontstaan er ontluchtingsemissies ter hoogte van de tank. Deze emissies bevatten
ondermeer formaldehyde, methanol en dimethylether. In de gewenste situatie zullen
deze emissies worden nabehandeld door een waterscrubber.
o De proceswatertank: In de recyclekoeler wordt water gevormd door condensatie van
recyclage gassen. Dit water wordt naar een opslagtank verpompt waarbij
ontluchtingsemissies ontstaan. Deze emissies bestaan onder meer uit formaldehyde,
methanol en dimethylether;
o De methanol opslagtank: Deze tank is voorzien van een inwendig vlottend dak met
inertisatie door stikstofgas. Op deze manier worden ademverliezen van de methanoltank
tot een minimum beperkt.
o Batchreactoren: De harsen worden batchgewijs geproduceerd in drie reactoren
(referentiesituatie). Door een afzuigsysteem wordt er een voortdurende lichte onderdruk
gecreëerd. De afgezogen lucht wordt gekoeld in een recyclekoeler, voordat ze via een
ventbuis worden geloosd. Deze uitvoering werd toegepast tot januari 2017. Vanaf dat
moment wordt de lucht afkomstig van de reactoren nabehandeld door een scrubber;
In Figuur 2 wordt de locatie van de diverse emissiepunten/bronnen aangeduid op de luchtfoto. In §8.5
worden de geleide emissies en niet-geleide emissies van de referentie en de gewenste situatie uitvoerig
beschreven.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 87 | 203
1 Opslagtank methanol
2 Katalytische naverbrander
3 Stoomketel
4 UFC tanks
5 Absorptietoren
6 Proceswatertank
7 Scrubber
Figuur 2: Luchtfoto van het bedrijf, met aanduiding belangrijkste emissiepunten
1
2
4
4
5
6
7
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 88 | 203
8.4 Methodiek en significantiekader
8.4.1 Emissie
Beschikbare emissiemeetresultaten zullen besproken en getoetst worden aan de respectievelijke
emissiegrenswaarden opgenomen in VLAREM II. Indien de emissiegrenswaarden overschreden worden
zullen bijkomende maatregelen nodig zijn. De desbetreffende emissiegrenswaarden worden bij de
effectbeoordeling weergegeven.
8.4.2 Immissie
Er worden dispersieberekeningen uitgevoerd voor de parameters waarvoor een relevant milieueffect
mogelijk is door de bedrijfsactiviteit van het bedrijf Dynea. Deze dispersiemodelleringen worden
uitgevoerd aan de hand van het bi-Gaussiaans IMPACT-model. Via dit model wordt de impact op de
omgevingslucht over een heel jaar berekend. Het model genereert jaargemiddelde resultaten, alsook
percentielwaarden op basis van dag- en uurgemiddelden. De resultaten van dit model zijn
immissieconcentraties op de snijpunten van een rechthoekig raster dat in het programma werd
ingevoerd. Op deze manier worden immissieconcentraties gemodelleerd in een gebied dat zich vanaf
Dynea in de vier windrichtingen over een afstand van ongeveer 5 km uitstrekt. Deze berekening is ruim
voldoende om het studiegebied met een straal van 3 km, zoals beschreven in §8.2, te dekken.
In het computermodel IMPACT zijn verschillende sets meteogegevens van verschillende meteorologische
jaren beschikbaar. Voor de milieueffectrapportage wordt het meteojaar 2012 gekozen als standaard
meteojaar.
Voor de diverse te onderzoeken parameters wordt een inschatting gemaakt van de immissiebijdrage van
het bedrijf op de concentraties in de omgeving. Hiervoor kan verwezen worden naar de algemene
luchtkwaliteitsdoelstellingen zoals opgenomen in VLAREM II. In VLAREM II worden de verschillende
kwaliteitsdoelstellingen opgesomd. Deze worden opgelijst in onderstaande Tabel 25.
Tabel 25: Immissiegrenswaarden volgens VLAREM
parameter middelingstijd grenswaarde
NO2 - Uurgrenswaarde voor de
bescherming van de gezondheid van de
mens
1 uur 200 µg/m³ NO2 mag niet meer dan 18
keer per kalenderjaar overschreden
worden (cf. 99,79-percentiel)
NO2 - Jaargrenswaarde voor de
bescherming van de gezondheid van de
mens
Kalenderjaar 40 µg/m³ NO2
NOx -Jaargrenswaarde voor de
bescherming van de vegetatie
Kalenderjaar 30 µg/m³ NOx
PM10 - Daggrenswaarde voor de
bescherming van de gezondheid van de
mens
24 uur 50 µg/m³ PM10 mag niet meer dan 35
keer per kalenderjaar overschreden
worden (cf. 90,40-percentiel)
PM10 - Jaargrenswaarde voor de
bescherming van de gezondheid van de
mens
Kalenderjaar 40 µg/m³ PM10
CO - Grenswaarde voor de bescherming
van de gezondheid van de mens
Gemiddelde dagelijks maximum over 8
uur
10 mg/m³ CO
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 89 | 203
Om de milieueffecten ten gevolge van emissies naar de atmosfeer te beoordelen wordt een
toetsingskader gehanteerd. Als toetsingskader wordt gebruik gemaakt van het kader zoals voorgesteld in
het Richtlijnenboek Lucht (Dermaux et al., 2012), waarbij een vierdelig kader gehanteerd wordt om de
bedrijfsimpact te beoordelen t.o.v. de luchtkwaliteitsdoelstellingen. Hierbij wordt een onderscheid
gemaakt tussen immissiebijdragen die afgetoetst moeten worden t.o.v. gemiddelde grenswaarden en
grenswaarden uitgedrukt als percentielswaarden. Tevens wordt hieraan een link met de noodzaak tot het
nemen van milderende maatregelen gemaakt (Tabel 26).
Tabel 26: Beoordelingskader, score toegekend in functie van berekende immissiebijdrage t.o.v. luchtkwaliteitsdoelstellingen en achtergrondconcentraties
berekende bijdrage t.o.v. luchtkwaliteitsdoelstellingen
score beoordeling nood aan milderende maatregelen
op basis van gemiddelde berekende immissiebijdrage X
X < 1 % van luchtkwaliteitsdoelstelling, milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen 0
geen aantoonbaar effect
(= verwaarloosbaar effect)
neen
1 % < X < 3 % van luchtkwaliteitsdoelstelling, milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen - 1
beperkte bijdrage
(= beperkt negatief effect)
onderzoek naar milderende maatregelen minder dwingend, tenzij milieukwaliteitsnorm in de referentiesituatie reeds voor 80 % ingenomen is
3 % < X < 10 % van luchtkwaliteitsdoelstelling, milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen
- 2 relevante bijdrage
(= negatief effect)
milderende maatregelen met implementatie op korte termijn
X > 10 % van luchtkwaliteitsdoelstelling, milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen
- 3 belangrijke bijdrage (= aanzienlijk negatief effect)
milderende maatregelen essentieel
op basis van percentielen en/of omstandigheden die niet volledig met gemiddelden kunnen beoordeeld worden
X < 1 % van luchtkwaliteitsdoelstelling, milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen 0
geen aantoonbaar effect
(= verwaarloosbaar effect)
neen
1 % < X < 5 % van luchtkwaliteitsdoelstelling, milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen
- 1
beperkte bijdrage
(= beperkt negatief effect)
geen link met het stellen van milderende maatregelen, afhankelijk van de inschatting van de deskundige
5 % < X < 20 % van luchtkwaliteitsdoelstelling, milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen
- 2 relevante bijdrage
(= negatief effect)
geen link met het stellen van milderende maatregelen, afhankelijk van de inschatting van de deskundige
X > 20 % van luchtkwaliteitsdoelstelling, milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen
- 3 belangrijke bijdrage (= aanzienlijk negatief effect)
geen link met het stellen van milderende maatregelen, afhankelijk van de inschatting van de deskundige
8.4.3 Geuremissies
Uit de beschikbare gegevens blijkt dat de uitgestoten geurvrachten vrij laag zijn. Verder zijn de
componenten die vrijkomen niet ver geurdragend. Bij herhaaldelijke rondgangen in de omgeving van het
bedrijf werden voornamelijk de naburige bedrijven waargenomen, nooit de specifieke geur van Dynea
zelf. Bijgevolg werd aangenomen dat de impact van geuremissies op de omgeving verwaarloosbaar zal
zijn.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 90 | 203
8.5 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten
8.5.1 Luchtpolluenten
Toetsing t.o.v. de emissiegrenswaarden 8.5.1.1
8.5.1.1.1 Emissies afkomstig van de stoomketel
Referentiesituatie
De batchreactoren worden doorgaans verwarmd door stoom afkomstig van het Formox proces. Wanneer
er in uitzonderlijke gevallen geen stoom beschikbaar is, zal de stoom worden geleverd door een
stoomketel. De stoomketel wordt dus een beperkte tijd per jaar in gebruik genomen (ca. 1.000 uur/jaar).
De stoomketel heeft een thermisch vermogen van 2,7 MW en het jaarlijks brandstofgebruik bedraagt
ongeveer 60 m3 gasolie. In Tabel 27 worden de karakteristieken van deze stoomketel opgelijst.
Tabel 27: Karakteristieken van de stoomketel van Dynea
Parameter waarde
Lambertcoördinaten x/y (m) 109.289/203.463
Jaar in gebruikname 1992
Vermogen (MW) 2,7
Brandstof Gasolie
Volumedebiet (reëel gemeten in Nm³ droog/uur) Ca. 1.200
Diameter (m) 0,5
Emissietemperatuur (°C) 250
Hoogte lozingspunt (m) 16,5 m
Werkingsuren (uur/jaar) 1104
Volgens de VLAREM II definities kan deze stoomketel onder ‘bestaande kleine stookinstallaties’ worden
onderverdeeld. De eerste vergunning voor deze stookinstallatie dateert van 1992. De emissiegrenswaarde
voor bestaande, kleine stookinstallaties die gevoed worden met vloeibare brandstoffen staan vermeld in
artikel 5.43.2.5 van VLAREM II. Om de twee jaar dient een meting gebeuren van de emissies afkomstig
van de stoominstallatie door een extern labo. De resultaten van het jaar 2016 (13/12/2016) worden in
Tabel 28 getoetst aan de emissiegrenswaarden van VLAREM II.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 91 | 203
Tabel 28: Resultaten (uitgedrukt in mg/Nm³, en bij referentie zuurstofgehalte) van de uitgevoerde
emissiemetingen, met aanduiding emissiegrenswaarde
parameter eenheid meetresultaat emissiegrenswaarde
(VLAREM)
referentie-O2
Debiet Nm³/uur 783 - 3 % O2
emissietemperatuur °C 192 - -
CO mg/Nm³ < 1 250 mg/Nm³ 3 % O2
NOx (als NO2) mg/Nm³ 145 650 mg/Nm³ 3 % O2
SOx mg/Nm³ < 2 1.700 mg/Nm³ 3 % O2
Stof mg/Nm³ 4,9 200 mg/Nm³ 3 % O2
Uit Tabel 28 blijkt dat de gemeten emissieconcentraties aan de stoomketel voldoen aan de
emissiegrenswaarden uit VLAREM II. Er dient wel opgemerkt te worden dat volgens de voorwaarden van
VLAREM II ook Ni en V dienen gemeten te worden, doch dit werd door het erkende labo als parameter
nooit meegenomen; Dynea was zich hiervan niet bewust. Bij de volgende meting die eind 2018
ingepland is, zullen deze elementen ook gemeten worden.
Op basis van de gemeten emissieconcentraties, het gemiddelde debiet en op basis van het aantal
werkingsuren in het jaar 2017 werden in onderstaande tabel (Tabel 29) de uurlijkse en jaarlijkse
emissievrachten voor de componenten CO, NOx, SOx en stof bepaald ten gevolge van de werking van de
stoomketel.
Tabel 29: Uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten van de stoomketel voor het jaar 2017
Component Emissieconcentratie (3% O2) in mg/Nm³
Gemiddeld emissiedebiet (3% O2) in Nm³/uur
Uurvracht in g/uur Werkingsuren in 2017 in uur/jaar
Jaarvracht in 2017 in kg/jaar
CO <1
783
<0,78
1104
<0,86
NOx 145 114 126
SOx <2 <1,57 1,73
Stof 4,9 3,84 4,24
Gewenste situatie
In de gewenste situatie zal ook in eerste plaats de opwarming van de batchreactoren gerealiseerd
worden door de warmte afkomstig van de continue exotherme processen. De stoomketel zal in de
gewenste situatie ook enkel worden aangewend wanneer er uitzonderlijk geen stoom beschikbaar is.
In de gewenste situatie zullen er meer batchreactoren aanwezig zijn op de bedrijfssite waardoor de
vraag naar stoom stijgt. Er worden echter geen wijzigingen verwacht in het gebruik van de stoomketel
aangezien de bijkomende continue eenheid resulteert in een grotere hoeveelheid beschikbare warmte.
Om deze redenen wordt er verondersteld dat de emissies van de stoomketel in de gewenste situatie
gelijkaardig zullen zijn aan de referentiesituatie. Er wordt bijgevolg verwacht dat opnieuw wordt
voldaan aan de emissiegrens-waarden van VLAREM.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 92 | 203
8.5.1.1.2 De katalytische naverbrander van het Formoxproces
Referentiesituatie
Dertig procent van de restgassen uit de absorptietoren worden naar de katalytische naverbrander
gestuurd. Hierbij wordt de afvallucht voorverwarmd via een warmtewisselaar tot 240-260°C en over een
katalytisch bed bestaande uit platina geleid. Hier volgt een opwarming tot 500 à 600°C waarbij zo goed
als alle organische stoffen in het gas worden omgezet naar CO2 en in de atmosfeer geloosd worden. Enkel
bij de opstart wordt er een externe brandstof gebruikt. Het droog restdebiet van het exitgas varieert
tussen 8.000 en 13.000 Nm³/uur. Het exitgas bevat nog een kleine fractie restgassen, welke voornamelijk
uit CO, dimethylether, formaldehyde en methanol bestaan.
Voor de katalytische naverbrander zijn er geen sectorale voorwaarden van toepassing, bijgevolg moet
voldaan worden aan de algemene emissiegrenswaarden (bijlage 4.4.2 uit VLAREM II). In onderstaande
tabel (Tabel 30) worden de relevante componenten voor deze luchtstroom uit deze bijlage opgelijst.
Tabel 30: Algemene emissiegrenswaarden uit bijlage 4.2.2 van VLAREM II die relevant zijn voor de emissie van de katalytische naverbrander
Component Voorwaarde emissiegrenswaarde
Formaldehyde > 100 g/uur < 20 mg/Nm³
Dimethylether > 3.000 g/uur < 150,0 mg/Nm³
Methanol > 3.000 g/uur < 150,0 mg/Nm³
CO > 5.000 g/uur < 100 mg/Nm³
NOx als NO2 > 5.000 g/uur < 500 mg/Nm³
SO2 > 5.000 g/uur < 500 mg/Nm³
De katalytische naverbrander van Dynea kan worden beschouwd als een naverbrander en bijgevolg dienen
deze normen getoetst te worden bij een referentiezuurstofgehalte van 18% O2. In onderstaande tabel
(Tabel 31) worden de karakteristieken van het emissiepunt van de katalytische naverbrander
weergegeven.
Tabel 31: Karakteristieken emissiepunt van de katalytische naverbrander
karakteristieken waarde
Werkingsuren (uur/jaar) 8.446
Volumedebiet (reëel, in Nm³/uur) 8.000 tot 13.000 (gemiddelde 10.871)
Equivalente diameter (m) 1,15
Schoorsteenhoogte (m) 16,5
Emissietemperatuur (°C) 341
Lambertcoördinaten X (m) en Y (m) 109.277/ 203.469
De emissies van de katalytische naverbrander worden jaarlijks gemeten door een extern laboratorium, de
component formaldehyde wordt maandelijks bemonsterd. In onderstaande tabel (Tabel 32) worden deze
meetresultaten vergeleken met de emissiegrenswaarden uit bijlage 4.2.2. Het betreft de meetresultaten
uit het jaar 2017.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 93 | 203
Tabel 32: Vergelijking gemeten concentraties met emissiegrenswaarden uit VLAREM II
Parameter Gem. emissieconcentratie in mg/Nm³ Berekende emissievracht in kg/uur
Emissiegrenswaarde
Bij reëel O2 (5%) Bij ref. O2 (18%) Voorwaarde in kg/uur
Grenswaarde in mg/Nm³
Debiet (Nm³/uur) 16.584 73.310 - - -
Formaldehyde 59,4 11,0 0,807 0,1 20
Dimethylether 116,7 21,6 1,58 3 150
Methanol 56,2 10,4 0,76 3 150
CO 17 3 0,22 5 100
NO2 8 2 0,15 5 500
SO2 <1 <1 <0,07 5 500
Bovenstaande tabel toont aan dat de gemiddelde emissie van de katalytische naverbrander voldoet aan
de toepasselijke algemene emissiegrenswaarden. Enkel de formaldehydevracht valt boven de vracht
waarbij de grenswaarden van toepassing zijn.
Op basis van gemeten emissieconcentraties, het gemiddeld gemeten debiet en op basis van het aantal
werkingsuren van het jaar 2017 staan voor formaldehyde, dimethylether, methanol, CO, NO2 en SO2 in
onderstaande tabel (Tabel 33) de uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten ten gevolge van de werking van
de katalytische naverbrander weergegeven.
Tabel 33: Uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten van de katalytische naverbrander van het jaar 2017
Component Emissieconcentratie (18% O2) in mg/Nm³
Gemiddeld emissiedebiet (18% O2) in Nm³/uur
Uurvracht in g/uur Werkingsuren in 2017 in uur/jaar
Jaarvracht in 2017 in kg/jaar
Formaldehyde 11
73.310
806
8.544
6.886
Dimethylether 21,6 1.583 13.525
Methanol 10,4 762 6.511
CO 3 219 1.811
NOx 2 147 1.256
SO2 <1 < 73 < 626
Gewenste situatie
In de gewenste situatie wordt een volledig nieuwe continue productie-eenheid in gebruik genomen.
Hierbij zal ook een tweede absorptietoren worden geïnstalleerd. De afgassen van deze absorptietoren
zullen ook behandeld worden door een nieuwe katalytische naverbrander. Beide (huidige en nieuwe)
katalytische naverbranders zullen een apart emissiepunt hebben. De karakteristieken van het emissiepunt
van de geplande katalytische naverbrander worden weergegeven in Tabel 34. Bij gebrek aan
gedetailleerde info over de nieuwe naverbrander, wordt aangenomen dat de fysische parameters van de
geplande katalytische naverbrander gelijkaardig zullen zijn aan de huidige katalytische naverbrander.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 94 | 203
Tabel 34: Karakteristieken emissiepunt geplande katalytische naverbrander van de nieuwe continue productie-eenheid
karakteristieken waarde
Werkingsuren (uur/jaar) 8.500
Volumedebiet (reëel, in Nm³/uur) 10.871
Equivalente diameter (m) 1,15
Schoorsteenhoogte (m) 34
Emissietemperatuur (°C) 341
Lambertcoördinaten X (m) en Y (m) 109.286/203.478
Aangezien de toekomstige eindconcentraties van de geplande katalytische naverbrander evenmin gekend
zijn, dient hiervoor een inschatting gemaakt te worden. Er wordt verwacht dat de nieuwe katalytische
naverbrander een stuk performanter zal presteren aangezien deze zal worden geconstrueerd volgens de
meest recente technieken. Om deze reden werd als gemiddelde emissieconcentraties voor de geplande
katalytische naverbrander de helft van de gemiddelde emissieconcentraties uit Tabel 32 genomen.
Aangezien de waarden voor CO, NO2 en SO2 reeds zeer laag zijn bij de huidige katalytische naverbrander
werden deze waarden 1 op 1 overgenomen.
Tabel 35: Vergelijking gemeten concentraties met emissiegrenswaarden uit VLAREM
Parameter Gemiddelde emissieconcentratie (18% O2) in mg/Nm³
Berekende emissievracht in kg/uur
Emissiegrenswaarde
Voorwaarde in kg/uur Grenswaarde in mg/Nm³
Debiet (Nm³/uur) (18% O2)
73.310 (overgenomen katox 1)
- - -
Formaldehyde 6 0,44 0,1 20
Dimethylether 11 0,81 3 150
Methanol 5 0,37 3 150
CO 3 0,22 5 100
NO2 2 0,15 5 500
SO2 <1 <0,07 5 500
Uit bovenstaande tabel blijkt dat verwacht wordt dat de geplande katalytische naverbrander aan de
emissiegrenswaarden zal voldoen. Opnieuw dient enkel formaldehyde getoetst te worden.
In onderstaande tabel (Tabel 36) worden de verwachte uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten van de
geplande katalytische naverbrander weergegeven.
Tabel 36: Uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten van de geplande katalytische naverbrander
Component Emissieconcentratie (18% O2) in mg/Nm³
Gemiddeld emissiedebiet (18% O2) in Nm³/uur
Uurvracht in g/uur Werkingsuren in 2017 in uur/jaar
Jaarvracht in 2017 in kg/jaar
Formaldehyde 6
73.310
440
8.500
3.740
Dimethylether 11 806 6.851
Methanol 5 367 3.120
CO 3 220 1.870
NOx 2 147 1.250
SO2 <1 <73 <621
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 95 | 203
8.5.1.1.3 Directe lozing van de afgassen van de absorptietoren
Referentiesituatie
Onder normale omstandigheden wordt 30% van de afgassen uit de absorptietoren naar de katalytische
naverbrander geleid. Bij opstartsituaties of bij het optreden van technische problemen worden de
afgassen rechtstreeks geloosd, zonder nabehandeling. In de vergunning van Dynea staat dat het uitvallen
van de katalytische naverbranders maximaal 3% van de tijd mag bedragen. Van zodra de uitval meer dan
2% is, dient het bedrijf aan de toezichthoudende overheid elke storing te melden die de uitval tot gevolg
heeft.
De emissie als gevolg van de directe lozing van de afgassen ter hoogte van de absorptietoren worden niet
gemeten. Deze concentraties worden afgeleid uit metingen van het inlaatgas van de naverbrander. Het
uitvallen van de katalytische naverbrander wordt tot een minimum beperkt. In het jaar 2017 was de
katalytische verbrander 0,3% van de tijd buiten werking. Dit komt overeen met ca. 26 uren. In Tabel 37
worden de karakteristieken gegeven van het lozingspunt wanneer de huidige katalytische verbrander
uitvalt.
Tabel 37: Karakteristieken lozingspunt bij uitvallen van de huidige katalytische naverbrander
karakteristieken waarde
Werkingsuren (uur/jaar) 26
Volumedebiet (reëel, in Nm³/uur) 3.624
Equivalente diameter (m) 0,3
Schoorsteenhoogte (m) 20
Emissietemperatuur (°C) 45
Lambertcoördinaten X (m) en Y (m) 109.291/203.421
De afgassen afkomstig van deze bronnen hebben een hoge concentratie en bestaan voornamelijk uit CO,
methanol, dimethylether en formaldehyde. In Tabel 38 wordt een inschatting van de emissies van de
directe lozing van afgassen ter hoogte van de absorptietoren weergegeven.
Tabel 38: Ingeschatte emissie van de directe lozing van afgassen ter hoogte van de absorptietoren
Parameter Emissieconcentratie in mg/Nm³ Berekende emissievracht in kg/uur
Debiet (Nm³/uur) 3.624 -
Formaldehyde 464 43
Dimethylether 3.370 312
Methanol 3.095 287
CO 8.130 753
Op basis van de gemiddelde emissieconcentraties, het debiet en het aantal uren directe lozing voor het
jaar 2017 staan voor formaldehyde, dimethylether, methanol, CO, NO2 en SO2 in onderstaande tabel
(Tabel 39) de uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten opgelijst ten gevolge van de directe lozing van de
absorptietoren opgelijst.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 96 | 203
Tabel 39: Uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten ten gevolge van de directe lozing van de afgassen van de absorptietoren in het jaar 2017
Component Gemiddelde emissieconcentratie in mg/Nm³
Gemiddeld emissiedebiet (reëel O2-gehalte) in Nm³/uur
Uurvracht in g/uur Werkingsuren in 2017 in uur/jaar
Jaarvracht 2017 in kg/jaar
Formaldehyde 464
3.624
1.682
26
44
Dimethylether 3.370 12.213 318
Methanol 3.095 11.216 292
CO 8.130 29.463 766
Gewenste situatie
In de gewenste situatie zullen er twee katalytische naverbranders aanwezig zijn waarbij bij het uitvallen
van deze naverbranders de afgassen zonder voorafgaande zuivering geloosd zullen worden. De
karakteristieken van het lozingspunt bij uitval van de geplande katalytische naverbrander zijn
gelijkaardig als de karakteristieken van het huidige lozingspunt bij uitval van de huidige katalytische
naverbrander (Tabel 37). Enkel de locatie en de hoogte van het lozingspunt verschilt. De emissies van de
nieuwe absorptietoren komen op een hoogte van 36 meter vrij.
Er wordt verwacht dat de katalytische naverbrander van de geplande continue productie-eenheid
evenveel zal uitvallen als de reeds bestaande katalytische naverbrander. Aangezien beide productielijnen
identiek zijn, verwacht men bij het uitvallen van één van beide katalytische naverbranders gelijkaardige
emissies als weergegeven in Tabel 39. In zeer uitzonderlijke gevallen kunnen beide katalytische
naverbranders buiten werking zijn. In dit geval zal de resulterende emissie afkomstig zijn van de directe
lozing van de afgassen van beide absorptietorens.
8.5.1.1.4 Niet geleide emissies: batchreactoren
Referentiesituatie
De harsen worden batchgewijs geproduceerd in drie reactoren. Tot januari 2017 werden de drie
reactoren door een afzuigsysteem in lichte onderdruk gehouden. De afgezogen gassen werden vervolgens
gekoeld in een recyclekoeler, vooraleer ze via een ventbuis werden geloosd. De condenseerbare dampen
(formaldehyde en methanol) komen als vloeistof terug in de reactor. Vanaf januari 2017 worden de
gassen uit de reactoren nabehandeld door een scrubber (A251). In Tabel 40 worden de karakteristieken
van deze scrubber weergegeven. In Tabel 41 worden de gemiddelde emissies van de scubber, aangesloten
op de reactoren R201, R221 en R231, weergegeven. In Tabel 42 staan de uurlijkse en jaarlijkse
emissievrachten van de huidige scrubber weergegeven.
Tabel 40: Karakteristieken scrubber van reactoren
Parameter waarde
Lambertcoördinaten 109.290/203.421
Debiet (Nm³/uur) 466
Diameter (m) 0,8
Emissietemperatuur (°C) 16
Hoogte lozingspunt (m) 20
Rendement 94%
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 97 | 203
Tabel 41: Gemiddelde emissie van de directe lozing van afgassen ter hoogte van de absorptietoren
Parameter Gemiddelde emissieconcentratie in mg/Nm³ (R201, R221, R231)
Berekende emissievracht in kg/uur (R201, R221, R231)
Debiet (Nm³/uur) 466 -
Formaldehyde 6 0,003
Tabel 42: Uurlijkse en jaarlijkse emissievrachten van de scrubber van het jaar 2017
Component Gemiddelde emissieconcentratie in mg/Nm³
Gemiddeld emissiedebiet (reëel O2-gehalte) in Nm³/uur
Uurvracht in g/uur Werkingsuren in 2017 in uur/jaar
Jaarvracht 2017 in kg/jaar
Formaldehyde 3 466 1,4 8.424 12
Gewenste situatie
In de gewenste situatie zal er een nieuwe lijmreactor worden geïnstalleerd (R241). De emissies afkomstig
van deze nieuwe lijmreactor zullen worden nabehandeld in een nieuwe scrubber, samen met de emissies
afkomstig van de UFC opslagtanks (T5, T6, T5001 en T5002) (zie § 8.5.1.1.5). Aan de werking van de
huidige scrubber zullen geen wijzigingen worden doorgevoerd. Bijgevolg zullen de karakteristieken,
emissies en emissievrachten van de scrubber uit Tabel 40, Tabel 41 en Tabel 42 niet wijzigen in de
gewenste situatie. De emissies van de nieuwe scrubber worden besproken in onderstaande paragraaf,
gezien deze ook de venting van de UFC-opslagtanks behandelt.
8.5.1.1.5 Niet geleide emissies: Venting van de UFC opslagtank
Referentiesituatie
Wanneer het UFC wordt verpompt naar de opslagtank, veroorzaakt dit een ontluchtingsemissie ter hoogte
van de tank. De doorzet van de UFC productie bedroeg in 2017 70.328 ton. Het volume verplaatste lucht
werd op 50.578 Nm³ geschat.
De emissies afkomstig van deze bron bestaan uit formaldehyde, methanol en dimethylether. Deze
emissies worden éénmaal per jaar bemonsterd en geanalyseerd door een extern, erkend labo. In Tabel 43
staan de gemiddelde concentraties van de opslagtanks (T5, T6 en T5001) van de afgelopen drie jaar
weergegeven alsook de massatroom. Het debiet is het ademdebiet dat op jaarbasis ingeschat werd.
Tabel 43: Venting UFC opslagtanks: gemiddelde emissies van de afgelopen drie jaren
Component Gemiddelde concentratie (T5, T6 en T5001) in mg/Nm³
Massastroom in kg/jaar
Formaldehyde 1.922 97
Dimethylether 98 5
Methanol 352 18
Gewenste situatie
In de gewenste situatie zal een tweede scrubber (A261) aanwezig zijn waar de ademverliezen van de
opslagtanks van de UFC (T5, T6, T5001 en de nieuwe tank T5002) alsook de nieuwe reactor op
aangesloten worden. De resterende emissies bestaan uit formaldehyde, dimethylether en methanol. De
uiteindelijke concentraties na de scrubber werden ingeschat door rekening te houden met de vrachten in
de huidige situatie; voor formaldehyde wordt gerekend op een rendement van 94%. Voor dimethylether
wordt als worst-case geen verwijderingsrendement opgenomen, en voor methanol, dat goed
wateroplosbaar is, wordt gerekend met 50% reductie. De verwachte vrachten staan weergegeven in Tabel
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 98 | 203
44. Hierbij werd verder aangenomen dat het emissiedebiet en het aantal werkingsuren gelijk is aan deze
van de huidige scrubber.
Tabel 44: Verwachte emissiewaarden na scrubber aangesloten op opslagtanks
Component Concentratie in mg/Nm³
Gemiddeld emissiedebiet in Nm³/uur
Uurvracht in g/uur Werkingsuren in 2017 in uur/jaar
Jaarvracht in kg/jaar
Formaldehyde 2,5 466 1,1 8.424 9,8
Dimethylether 2 0,9 7,5
Methanol 3,5 1,5 13,4
8.5.1.1.6 Niet geleide emissie: proceswatertank
Referentiesituatie
Door condensatie van de recyclagegassen in de recyclekoeler wordt water gevormd. Dit water wordt naar
een opslagtank verpompt. Dit veroorzaakt een ontluchtingsemissie. Het gemiddelde volume verplaatste
lucht van de afgelopen drie jaren bedraagt 13.865 m³.
De emissies bestaan ondermeer uit formaldehyde, methanol en dimethylether. Eenmaal per jaar worden
de emissies bemonsterd en geanalyseerd door een extern labo. In Tabel 45 worden de gemiddelde
resultaten van de afgelopen drie jaren weergegeven alsook de massastroom bij een luchtdebiet van
13.865 m³/jaar. De emissietemperatuur bedroeg ca. 20°C.
Tabel 45: Emissies proceswatertank op basis van meting 20 november 2017
Component Concentratie in mg/Nm³ Massastroom bij een luchtdebiet van 13.865 m³/jaar (in kg/jaar)
Formaldehyde 171 2,4
Dimethylether 1.088 15,1
Methanol 3.422 47,4
Gewenste situatie
Aangezien de productie verhoogt, zal dit ook een impact hebben op de hoeveelheid proceswater. Er
wordt aangenomen dat de hoeveelheid verplaatste lucht maximaal stijgt tot 20.798 m³/jaar (inschatting
Dynea). Er wordt aangenomen dat de concentratie gelijkaardig zal zijn aan de huidige concentratie in de
proceswatertank.
Tabel 46: Inschatting van de toekomstige emissies proceswatertank
Component Concentratie in mg/Nm³ Massastroom bij een luchtdebiet van 20 798 m³/jaar (in kg/jaar)
Formaldehyde 171 3,6
Dimethylether 1.088 22,6
Methanol 3.422 71,2
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 99 | 203
8.5.1.1.7 Emissie afkomstig van de methanoltank
Referentiesituatie
De methanoltank is voorzien van een vlottend dak met inert stikstofgas. Op deze manier worden de
ademverliezen afkomstig van de methanoltank tot een minimum beperkt. Het stikstofgas wordt
toegevoegd zodat geen explosief mengsel verkregen wordt. Verder kan men ook op basis van de
hoeveelheid stikstofgas dat ingebracht wordt, een inschatting maken of het dak al dan niet goed aansluit
op de wand.
In het MER dat werd opgesteld in het jaar 2009 werden de diffuse emissies afkomstig van de
methanoltank ingeschat op basis van een berekeningsmethodiek voorgesteld in ‘Diffuse emissies en
emissies bij op- en overslag, handboek emissiefactoren’, MilieuMonitor, Nummer 14, maart 2004.
Aangezien de methanoltank voorzien is van een inwendig vlottend dak, zijn er in principe geen
ademverliezen of verdrijvingsverliezen en is er alleen sprake van uitdampings- en uitpompverliezen.
Aangezien de karakteristieken van het betreffende dak, de eigenschappen van de opgeslagen vloeistof
(methanol) en de doorzet nauwelijks gewijzigd zijn, wordt de berekende emissievracht uit het MER van
2009 overgenomen. De berekende emissievracht afkomstig van de methanoltank uit het MER van 2009
werd ingeschat op 175 kg methanol/jaar.
Gewenste situatie
In de gewenste situatie verwacht men een jaarlijkse doorzet tot ca. 125.000 ton. Aangezien deze
tonnages overeenkomen met de gegevens uit het MER van 2009 werd de geplande berekende
emissievracht overgenomen uit dit document. De berekende emissievracht uit het MER van 2009 bedraagt
225 kg methanol/jaar.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 100 | 203
8.6 Toetsing t.o.v. de luchtkwaliteitsdoelstellingen/ Effecten veroorzaakt door Dynea
Uit de vergelijking van de emissiejaarvrachten van Dynea met de drempelwaarden voor opname in het
IMJV (zie Tabel 28 en Tabel 32) blijkt dat de emissievrachten voor CO, NOx en SO2 en stof beduidend
lager zijn dan de respectievelijke IMJV drempelwaarden. Er kan gesteld worden dat voor de betreffende
componenten de emissies, veroorzaakt door het bedrijf, naar de omgeving toe erg beperkt zullen zijn.
Om deze reden werd besloten om de potentiële effecten van deze parameters niet verder te
onderzoeken.
De emissievrachten van de organische componenten, namelijk formaldehyde, dimethylether en methanol
lijken daarentegen niet verwaarloosbaar. De effecten van deze componenten worden daarom in deze
paragraaf beoordeeld. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van toetsingswaarden.
8.6.1 Formaldehyde
Om de milieu-impact van de atmosferische formaldehyde-emissies van Dynea te evalueren, worden de
resultaten uit het model getoetst aan de luchtkwaliteitsdoelstelling van de Wereldgezondheidsorganisatie
(WGO) voor formaldehyde; deze bedraagt 100 µg/m³ als halfuurgemiddelde. Er wordt getoetst of de
99,9-percentielwaarde (op basis van uurgemiddelden) voldoet aan deze grenswaarde. Aangezien het
model het niet toelaat om halfuurwaarden te berekenen, dient hier opgemerkt te worden dat er wordt
gewerkt met uurgemiddelden.
Huidige situatie 8.6.1.1
In de huidige situatie kan formaldehyde bij Dynea afkomstig zijn van volgende bronnen: de bestaande
katalytische naverbrander, de bestaande scrubber, emissies afkomstig van de opslagtanks (T5,T6 en
T5001) en de proceswatertank. In deze situatie wordt er vanuit gegaan dat de katalytische naverbrander
normaal werkt. Zoals reeds in sectie 8.5.1.1.3 werd besproken was in 2017 de katalytische naverbrander
26 uren buiten dienst. In dit geval kan men niet spreken van normale emissies afkomstig van de site van
Dynea, en wordt er gesproken van incidentele emissies. Deze emissies worden besproken in sectie 8.6.4.
De bronnen voor de normale emissies die werden ingegeven in het IMPACT- model staan weergegeven in
(Tabel 47).
Tabel 47: Inputgegevens modellering formaldehyde-emissies in de huidige situatie
Parameter Huidige katalytische naverbrander
Scrubber A251 Directe emissies opslagtanks
Emissies proceswatertank
Hoogte (m) 16,5 20 8,5 8,16
Diameter (m) 1,15 0,18 0,11 0,1
Temperatuur (°C) 341 16 21 20
Bedrijfsdebiet (Nm³/uur)
10.871 466 360* 360*
Vracht (kg/jaar) 6.886 12 97 2,4
Werkingsregime continu continu continu continu
*: cijfer gebruikt in model conform de modelleerafspraken met de dienst MER – geen werkelijk debiet
Een aftoetsing van de immissieconcentraties die Dynea veroorzaakt in de omgeving t.o.v. de
formaldehydekwaliteitsdoelstelling wordt weergegeven in Tabel 48, waarbij zowel de maximale bijdrage
als de maximale bijdrage ter hoogte van gevoelig gebied weergegeven wordt.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 101 | 203
Tabel 48: Berekende bijdrage huidige situatie van de site van Dynea tot de formaldehyde-immissieconcentraties in de omgeving
Omschrijving Concentratie
Luchtkwaliteitsdoelstelling (grenswaarde voor de bescherming van de gezondheid van de mens – halfuur gemiddelde)
100 µg/m³
toetsingskader
geen aantoonbaar/verwaarloosbaar effect <1 µg/m³ (d.i. < 1 %)
beperkte bijdrage (beperkt negatief effect) 1 - 5 µg/m³ (d.i. 1 – 5 %)
relevante bijdrage (negatief effect) 5 - 20 µg/m³ (d.i. 5 – 20 %)
belangrijke bijdrage (aanzienlijk negatief effect) > 20 µg/m³ (d.i. > 20 %)
max. concentratie 5,5 µg/m³
max. concentratie ter hoogte van woongebied Doornzele 2,7 µg/m³, d.i. beperkte bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Desteldonk 1,7 µg/m³, d.i. beperkte bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Mendonk 1,4 µg/m³, d.i. beperkte bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Sint-Kruis-Winkel
1,5 µg/m³, d.i. beperkte bijdrage
Uit Tabel 48 blijkt dat de 99,9-percentielwaarden in de huidige situatie zorgen voor een beperkte
bijdrage ter hoogte van de woongebieden Doornzele, Desteldonk, Mendonk en Sint-Kruis-Winkel.
Gewenste situatie 8.6.1.2
In de gewenste situatie bij Dynea wordt er een nieuwe continue productie eenheid voorzien met als
nabehandeling een nieuwe katalytische naverbrander. Deze nieuwe katalytische naverbrander zal worden
gebouwd volgens de meest recente technologie waardoor een hoger verwijderingsrendement kan
verwacht worden. Daarom zal de formaldehyde uitstoot van deze geplande katalytische naverbrander
lager zijn in vergelijking met de huidige katalytische naverbrander (Tabel 49). Verder zal een nieuwe
scrubber (A261) de emissies van de UFC-opslagtanks (T5, T6, T5001 en geplande T5002) nabehandelen.
Vervolgens zijn in de gewenste situatie formaldehyde ook nog steeds afkomstig van de katalytische
naverbrander en de proceswatertank. In Tabel 49 staan de verschillende bronnen van formaldehyde die in
het model werden ingegeven opgelijst.
Tabel 49: Inputgegevens modellering formaldehyde gewenste situatie
Parameter Huidige katalytische naverbrander 1
Geplande katalytische naverbrander 2
Scrubber A251 Scrubber A261 Emissies proceswatertank
Hoogte (m) 16,5 34 20 20 8,16
Diameter (m) 1,15 1,15 0,18 0,18 0,1
Temperatuur (°C) 341 341 16 16 20
Bedrijfsdebiet (Nm³/uur)
10.871 10.871 466 466 360*
Vracht (kg/jaar) 6.886 3.740 12 9,8 3,6
Werkingsregime continu continu continu continu continu
*: cijfer gebruikt in model conform de modelleerafspraken met de dienst MER – geen werkelijk debiet
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 102 | 203
Een aftoetsing van de immissieconcentraties die Dynea veroorzaakt in de omgeving t.o.v. de
formaldehydekwaliteitsdoelstelling wordt weergegeven in Tabel 50, waarbij zowel de maximale bijdrage
als de maximale bijdrage ter hoogte van gevoelig gebied weergegeven wordt.
Tabel 50: Berekende bijdrage gewenste situatie van de site van Dynea tot de formaldehyde-immissieconcentraties in de omgeving
Omschrijving Concentratie
Luchtkwaliteitsdoelstelling (grenswaarde voor de bescherming van de gezondheid van de mens – halfuur gemiddelde)
100 µg/m³
toetsingskader
geen aantoonbaar/verwaarloosbaar effect <1 µg/m³ (d.i. < 1 %)
beperkte bijdrage (beperkt negatief effect) 1 - 5 µg/m³ (d.i. 1 – 5 %)
relevante bijdrage (negatief effect) 5 - 20 µg/m³ (d.i. 5 – 20 %)
belangrijke bijdrage (aanzienlijk negatief effect) > 20 µg/m³ (d.i. > 20 %)
max. concentratie 6,3 µg/m³
max. concentratie ter hoogte van woongebied Doornzele 3,6 µg/m³, d.i. beperkte bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Desteldonk 2,3 µg/m³, d.i. beperkte bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Mendonk 1,9 µg/m³, d.i. beperkte bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Sint-Kruis-Winkel
2,1 µg/m³, d.i. beperkte bijdrage
Uit Tabel 50 blijkt dat de 99,9-percentielwaarden in de gewenste situatie zorgen voor een beperkte
bijdrage ter hoogte van de woongebieden Doornzele, Desteldonk, Mendonk en Sint-Kruis-Winkel. De 99-9-
percentielwaarden ter hoogte van de woongebieden stijgen in vergelijking met de huidige situatie. De
maximale concentratie stijgt van 5,5 µg/m³ in de huidige situatie tot 6,3 µg/m³ in de gewenste situatie.
8.6.2 Dimethylether
Om de milieu-impact van de atmosferische dimethyletheremissies van Dynea te evalueren, worden de
resultaten uit het model getoetst aan de tijdsgewogen blootstellingslimiet (8 uur) voor dimethylether;
deze bedraagt 1.920 mg/m³. Gezien er geen andere toetsingswaardes gevonden werden voor
dimethylether, werd gerekend met de methodologie zoals opgenomen in het Richtlijnenboek lucht en
deze die in het vorige mer ook gebruikt werd. Op de toetsingswaarde wordt een veligheidsfactor van
1/10 toegepast; de waarde van 192 mg/m³ (of 192.000 µg/m³) wordt getoetst aan een hoge
percentielwaarde. In het vorige mer werd hiervoor de 99-percentiel gebruikt, maar om nog strenger te
toetsen, wordt hier geopteerd om het 99,9-percentiel als toetsingsparameter te gebruiken. Daarnaast
wordt de jaargemiddelde concentratie getoetst rekening houdend met een veiligheidsfactor van 1/200;
het jaargemiddelde wordt dus getoetst aan 9.600 µg/m³.
Voor de volledigheid kan vermeld worden dat EPA wel een voorlopige subchronische inhalatie
referentieconcentratie afgeleid heeft voor dimethylether (rapport EPA/690/R-09/022F). Deze werd
vastgesteld op 3 mg/m³. Deze waarde wordt niet aanzien als voldoende onderbouwd, maar de berekende
maximale immissieconcentraties in de huidige en gewenste situatie kunnen zonder problemen de toetsing
aan deze parameter doorstaan.
Huidige situatie 8.6.2.1
In de huidige situatie kan dimethylether bij Dynea afkomstig zijn van volgende bronnen: de bestaande
katalytische naverbrander, emissies afkomstig van de UFC-opslagtanks (T5, T6 en T5001) en de
proceswatertank. Ook in deze situatie wordt er vanuit gegaan dat de katalytische naverbrander normaal
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 103 | 203
werkt. De bronnen voor de normale emissies die werden ingegeven in het IMPACT-model staan
weergegeven in (Tabel 51).
Tabel 51: Inputgegeven modellering huidige situatie dimethylemissies in de huidige situatie
Parameter Huidige katalytische naverbrander
Directe emissies opslagtanks Emissies proceswatertank
Hoogte (m) 16,5 8,5 8,16
Diameter (m) 1,15 0,11 0,1
Temperatuur (°C) 341 21 20
Bedrijfsdebiet (Nm³/uur) 10.871 360* 360*
Vracht (kg/jaar) 13.525 5 15,1
Werkingsregime continu continu continu
*: cijfer gebruikt in model conform de modelleerafspraken met de dienst MER – geen werkelijk debiet
Een aftoetsing van de immissieconcentraties die Dynea veroorzaakt in de omgeving t.o.v. respectievelijk
de jaargemiddelde kwaliteitsdoelstelling en de 99,9-percentielwaarde van dimethylether wordt
weergegeven in Tabel 52, waarbij zowel de maximale bijdrage als de maximale bijdrage ter hoogte van
gevoelig gebied weergegeven wordt.
Tabel 52: Berekende bijdrage huidige situatie van de site van Dynea tot de dimethylether immissieconcentraties in de omgeving
Omschrijving Concentratie
Luchtkwaliteitsdoelstelling (grenswaarde voor de bescherming van de gezondheid van de mens – jaargemiddelde en 99,9-percentielwaarde)
9.600 µg/m³ (jaargemiddelde) 192.200 µg/m³ (99,9-percentielwaarde)
toetsingskader
geen aantoonbaar/verwaarloosbaar effect
< 96 µg/m³ (d.i. < 1 %) < 1920 µg/m³ (d.i. < 1 %)
beperkte bijdrage (beperkt negatief effect)
96 - 288 µg/m³ (d.i. 1 – 3 %) 1920 - 9600 µg/m³ (d.i. 1 – 5 %)
relevante bijdrage (negatief effect) 288 - 960 µg/m³ (d.i. 3 – 10 %) 9600 – 38.400 µg/m³ (d.i. 5 – 20 %)
belangrijke bijdrage (aanzienlijk negatief effect)
> 20 µg/m³ (d.i. > 10 %) > 38.400 µg/m³ (d.i. > 20 %)
max. concentratie 1,0 µg/m³ 10,7 µg/m³
max. concentratie ter hoogte van woongebied Doornzele
< 96 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 1920 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Desteldonk
< 96 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 1920 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Mendonk
< 96 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 1920 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Sint-Kruis-Winkel
<96 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 1920 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
Uit Tabel 52 blijkt dat zowel de berekende jaargemiddelde als de 99,9-percentielwaarden van
dimethylether ter hoogte van de woongebieden in de huidige situatie een verwaarloosbare bijdrage tot
de toetsingswaarde hebben.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 104 | 203
Gewenste situatie 8.6.2.2
In de gewenste situatie wordt bij Dynea een nieuwe continue productie eenheid voorzien met als
nabehandeling een nieuwe katalytische naverbrander. Deze nieuwe katalytische naverbrander zal worden
gebouwd volgens de meest recente technologie waardoor een hoger verwijderingsrendement kan
verwacht worden. Daarom wordt aangenomen dat de dimethylether uitstoot van deze geplande
katalytische naverbrander lager zal zijn dan deze van de huidige katalytische naverbrander (Tabel 53).
Verder zal een nieuwe scrubber (A261) de emissies van de UFC-opslagtanks (T5, T6, T5001 en geplande
T5002) nabehandelen waardoor de emissies afkomstig van de tank zullen dalen. Vervolgens is in de
gewenste situatie dimethyletheremissies ook nog steeds afkomstig van de katalytische naverbrander en
de proceswatertank. In Tabel 53 staan de verschillende bronnen van dimethylether opgelijst die in het
model werden ingegeven.
Tabel 53: Inputgegevens gewenste situatie modellering dimethylether
Parameter Huidige katalytische naverbrander 1
Geplande katalytische naverbrander 2
Scrubber A261 Emissies proceswatertank
Hoogte (m) 16,5 34 20 8,16
Diameter (m) 1,15 1,15 0,18 0,1
Temperatuur (°C) 341 341 16 20
Bedrijfsdebiet (Nm³/uur)
10.871 10.871 466 360*
Vracht (kg/jaar) 13.525 6.851 7,5 22,6
Werkingsregime continu continu continu continu
*: cijfer gebruikt in model conform de modelleerafspraken met de dienst MER – geen werkelijk debiet
Een aftoetsing van de immissieconcentraties die Dynea veroorzaakt in de omgeving t.o.v. de
dimethyletherkwaliteitsdoelstelling wordt weergegeven in Tabel 54, waarbij zowel de maximale bijdrage
als de maximale bijdrage ter hoogte van gevoelig gebied weergegeven wordt.
Tabel 54: Berekende bijdrage gewenste situatie van de site van Dynea tot de dimethylether-immissieconcentraties in de omgeving
Omschrijving Concentratie
Luchtkwaliteitsdoelstelling (grenswaarde voor de bescherming van de gezondheid van de mens – jaargemiddelde en 99,9-percentielwaarde)
9.600 µg/m³ (jaargemiddelde) 192.000 µg/m³ (99,9-percentielwaarde)
toetsingskader
geen aantoonbaar/verwaarloosbaar effect
< 96 µg/m³ (d.i. < 1 %) < 1920 µg/m³ (d.i. < 1 %)
beperkte bijdrage (beperkt negatief effect)
96 - 288 µg/m³ (d.i. 1 – 3 %) 1902 - 9600 µg/m³ (d.i. 1 – 5 %)
relevante bijdrage (negatief effect) 288 - 960 µg/m³ (d.i. 3 – 10 %) 9600 – 38.400 µg/m³ (d.i. 5 – 20 %)
belangrijke bijdrage (aanzienlijk negatief effect)
> 20 µg/m³ (d.i. > 10 %) > 3.8400 µg/m³ (d.i. > 20 %)
max. concentratie 1,3 µg/m³ 12,2 µg/m³
max. concentratie ter hoogte van woongebied Doornzele
< 96 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 1920 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Desteldonk
< 96 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 1920 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Mendonk
< 96 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 1920 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 105 | 203
Omschrijving Concentratie
max. concentratie ter hoogte van woongebied Sint-Kruis-Winkel
<96 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 1920 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
Uit Tabel 54 blijkt dat zowel de berekende jaargemiddelde als de 99,9-percentielwaarden van
dimethylether ter hoogte van de woongebieden in de gewenste situatie een verwaarloosbare bijdrage tot
de toetsingswaarde hebben. De maximale concentratie stijgt van 1,0 µg/m³ en 10,7 µg/m³ in de huidige
situatie tot 1,3 µg/m³ en 12,2 µg/m³ in de gewenste situatie voor respectievelijk de jaargemiddelde
concentratie en 99,9-percentielwaarde.
8.6.3 Methanol
Om de milieu-impact van de atmosferische methanolemissies van Dynea te evalueren, worden de
resultaten uit het model getoetst aan de ARAB-grenswaarde voor de werkplaats. Deze bedraagt 266
mg/m³ voor een lange termijn blootstelling en 333 mg/m³ voor een korte termijn blootstelling. Rekening
houdend met een veiligheidsfactor (1/200 – toe te passen op de lange termijn grenswaarde en 1/10 – toe
te passen op de korte termijn grenswaarde) worden respectievelijk 1.330 µg/m³ en 33.300 µg/m³
gehanteerd als toetsingswaarden voor het jaargemiddelde en de 99,9-percentielwaarde.
Huidige situatie 8.6.3.1
In de huidige situatie kan methanol bij Dynea afkomstig zijn van volgende bronnen: de bestaande
katalytische naverbrander, emissies afkomstig van de UFC-opslagtanks (T5,T6 en T5001), de
proceswatertank en de methanoltank. Ook in deze situatie wordt er vanuit gegaan dat de katalytische
naverbrander normaal werkt. De bronnen voor de normale emissies die werden ingegeven in het IMPACT-
model staan weergegeven in (Tabel 55).
Tabel 55: Inputgegeven modellering methanolemissies in de huidige situatie
Parameter Huidige katalytische naverbrander
Directe emissies opslagtanks
Emissies proceswatertank
methanoltank
Hoogte (m) 16,5 8,5 8,16 10,8
Diameter (m) 1,15 0,11 0,1 0,1
Temperatuur (°C) 341 21 20 20
Bedrijfsdebiet (Nm³/uur)
10.871 360 360* 360*
Vracht (kg/jaar) 6.511 18 47,4 175
Werkingsregime continu continu continu continu
*: cijfer gebruikt in model conform de modelleerafspraken met de dienst MER – geen werkelijk debiet
Een aftoetsing van de immissieconcentraties die Dynea veroorzaakt in de omgeving t.o.v. respectievelijk
de jaargemiddelde kwaliteitsdoelstelling en de 99,9-percentielwaarde van methanol wordt weergegeven
in Tabel 56, waarbij zowel de maximale bijdrage als de maximale bijdrage ter hoogte van gevoelig
gebied weergegeven wordt.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 106 | 203
Tabel 56: Berekende bijdrage huidige situatie van de site van Dynea tot de methanol-immissieconcentraties in de omgeving
Omschrijving Concentratie
Luchtkwaliteitsdoelstelling (grenswaarde voor de bescherming van de gezondheid van de mens – jaargemiddelde en 99,9-percentielwaarde)
1.330 µg/m³ (jaargemiddelde) 33.300 µg/m³ (99,9-percentielwaarde)
toetsingskader
geen aantoonbaar/verwaarloosbaar effect
< 13,3 µg/m³ (d.i. < 1%) < 333 µg/m³ (d.i. < 1%)
beperkte bijdrage (beperkt negatief effect)
13,3 – 39,9 µg/m³ (d.i. 1 – 3 %) 333 – 1.665 µg/m³ (d.i. 1 – 5 %)
relevante bijdrage (negatief effect) 39,9 - 133 µg/m³ (d.i. 3 – 10 %) 1.665 – 6.660 µg/m³ (d.i. 5 – 20 %)
belangrijke bijdrage (aanzienlijk negatief effect)
> 133 µg/m³ (d.i. > 10 %) > 6.660 µg/m³ (d.i. > 20 %)
max. concentratie 0,83 µg/m³ 6,2 µg/m³
max. concentratie ter hoogte van woongebied Doornzele
< 13,3 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 333 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Desteldonk
< 13,3 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 333 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Mendonk
< 13,3 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 333 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Sint-Kruis-Winkel
< 13,3 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 333 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
Uit Tabel 56 blijkt dat zowel de berekende jaargemiddelde als de 99,9-percentielwaarden van methanol
ter hoogte van de woongebieden in de huidige situatie een verwaarloosbare bijdrage tot de
toetsingswaarde hebben.
Gewenste situatie 8.6.3.2
In de gewenste situatie bij Dynea wordt er een nieuwe continue productie eenheid voorzien met als
nabehandeling een nieuwe katalytische naverbrander. Deze nieuwe katalytische naverbrander zal worden
gebouwd volgens de meest recente technologie waardoor een hoger verwijderingsrendement kan
verwacht worden. Daarom zal de methanol uitstoot van deze geplande katalytische naverbrander lager
zijn in vergelijking met de huidige katalytische naverbrander (Tabel 53). Verder zal een nieuwe scrubber
(A261) de emissies van de UFC-opslagtanks (T5, T6,T5001 en geplande T5002) nabehandelen waardoor de
emissies afkomstig van de tank zullen dalen. Vervolgens zijn in de gewenste situatie methanolemissies
ook nog steeds afkomstig van de bestaande katalytische naverbrander, de proceswatertank en de
methanoltank. In Tabel 57 staan de verschillende bronnen van methanol opgelijst die in het model
werden ingegeven.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 107 | 203
Tabel 57: Inputgegevens gewenste situatie modellering methanol
Parameter Huidige katalytische naverbrander 1
Geplande katalytische naverbrander 2
Scrubber A261 Emissies proceswatertank
methanoltank
Hoogte (m) 16,5 34 20 8,16 10,8
Diameter (m) 1,15 1,15 0,18 0,1 0,1
Temperatuur (°C) 341 341 16 20 20
Bedrijfsdebiet (Nm³/uur)
10.871 10.871 466 360* 360*
Vracht (kg/jaar) 6.511 3.120 13,4 71,2 225
Werkingsregime continu continu continu continu continu
*: cijfer gebruikt in model conform de modelleerafspraken met de dienst MER – geen werkelijk debiet
Een aftoetsing van de immissieconcentraties die Dynea veroorzaakt in de gewenste situatie in de
omgeving t.o.v. respectievelijk de jaargemiddelde kwaliteitsdoelstelling en de 99,9-percentielwaarde
van methanol wordt weergegeven in Tabel 59, waarbij zowel de maximale bijdrage als de maximale
bijdrage ter hoogte van gevoelig gebied weergegeven wordt.
Tabel 58: Berekende bijdrage gewenste situatie van de site van Dynea tot de methanol-immissieconcentraties in de omgeving
Omschrijving Concentratie
Luchtkwaliteitsdoelstelling (grenswaarde voor de bescherming van de gezondheid van de mens – jaargemiddelde en 99,9-percentielwaarde)
1.330 µg/m³ (jaargemiddelde) 33.300 µg/m³ (99,9-percentielwaarde)
toetsingskader
geen aantoonbaar/verwaarloosbaar effect
< 13,3 µg/m³ (d.i. < 1 %) < 333 µg/m³ (d.i. < 1 %)
beperkte bijdrage (beperkt negatief effect)
13,3 – 39,9 µg/m³ (d.i. 1 – 3 %) 333 – 1.665 µg/m³ (d.i. 1 – 5 %)
relevante bijdrage (negatief effect) 39,9 - 133 µg/m³ (d.i. 3 – 10 %) 1.665 – 6.660 µg/m³ (d.i. 5 – 20 %)
belangrijke bijdrage (aanzienlijk negatief effect)
> 133 µg/m³ (d.i. > 10 %) > 6.660 µg/m³ (d.i. > 20 %)
max. concentratie 0,9 µg/m³ 6,9 µg/m³
max. concentratie ter hoogte van woongebied Doornzele
< 13,3 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 333 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Desteldonk
< 13,3 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 333 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Mendonk
< 13,3 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 333 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
max. concentratie ter hoogte van woongebied Sint-Kruis-Winkel
< 13,3 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
< 333 µg/m³, d.i. verwaarloosbare bijdrage
Uit Tabel 57 blijkt dat zowel de berekende jaargemiddelde als de 99,9-percentielwaarden van methanol
ter hoogte van de woongebieden in de gewenste situatie een verwaarloosbare bijdrage tot de
toetsingswaarde hebben. De maximale concentratie stijgt van 0,83 µg/m³ en 6,2 µg/m³ in de huidige
situatie tot 0,9 µg/m³ en 6,9 µg/m³ in de gewenste situatie voor respectievelijk de jaargemiddelde
concentratie en 99,9-percentielwaarde.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 108 | 203
8.6.4 Dispersieberekeningen voor incidentele emissies
Zoals reeds beschreven in sectie 8.5.1.1.3 kunnen verhoogde emissies voorkomen wanneer er één of
beide naverbranders niet operationeel zijn en er toch productie is. De situatie waarbij beide (huidige en
geplande) katalytische naverbranders uitvallen wordt echter heel onwaarschijnlijk geacht.
In het jaar 2017 was de huidige katalytische naverbrander gedurende 26 uur of 0,3 % van de tijd buiten
werking. Er wordt aangenomen dat in de gewenste situatie de bestaande en de toekomstige katalytische
naverbrander eveneens ca. 26 uur per jaar buiten dienst zullen zijn.
In Tabel 59 worden de maximale immissieconcentraties weergegeven die tijdens deze accidentele
emissies kunnen voorkomen (ter hoogte van het pluimmaximum). Ter vergelijking zijn eveneens de
toetsingswaarden van de desbetreffende componenten weergegeven. Aangezien het hier om incidentele
emissies gaat, die slechts gedurende ca. 0,3% (ca. 26 uur) van het jaar zullen voorkomen, zijn enkel de
toetsingsnormen voor piekwaarden relevant. Er werd aangenomen dat de katalytische naverbrander in de
gewenste situatie evenveel buiten werking zal zijn en de uitstoot in deze eenheid niet wijzigt. Om deze
reden zijn de incidentele immissieconcentraties ter hoogte van het pluimmaximum gelijk.
Tabel 59: Maximale immissieconcentratie ter hoogte van het pluimmaximum bij incidentele emissie: referentiesituatie en gewenste situatie
component situatie Immissieconcentratie die jaarlijks gedurende max. 1 uur voorkomt t.h.v. het pluimmaximum (µg/m³)
Toetsingswaarde (µg/m³)
Formaldehyde Huidige situatie en geplande situatie uitval katox 1
64,4 100
Geplande situatie uitval katox 2
22,2
Geplande situatie beide katox uitgevallen
76,1
Dimethylether Huidige situatie en geplande situatie uitval katox 1
412,5 192.000
Geplande situatie uitval katox 2
160,7
Geplande situatie beide katox uitgevallen
501,4
Methanol Huidige situatie en geplande situatie uitval katox 1
402,4 33.300
Geplande situatie uitval katox 2
240,5
Geplande situatie beide katox uitgevallen
636,2
Uit Tabel 59 blijkt dat er voor de geëvalueerde organische componenten geen overschrijdingen van de
geselecteerde normen voorkomen. Aangezien deze incidentele emissies maximaal 26 uur per jaar
voorkomen zal het effect op de situatie onder normale omstandigheden zeer beperkt zijn.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 109 | 203
8.7 Klimaat
Dynea is een energie-intensieve inrichting, met elektriciteitsverbruik als bepalende factor (zie ook
§4.5.3), en draagt hierdoor bij aan de broeikasgasemissies in Gent en in Vlaanderen. Dynea neemt de
nodige acties om het energieverbruik zo beperkt mogelijk te houden, ondermeer door het toepassen van
warmterecuperatie uit het exotherme proces, de inzet van katalytische naverbranding met
warmterecuperatie, het optimaliseren van de koelprocessen, het toekomstig inzetten van een ORC en/of
schroefcompressor enz.
Dynea heeft hiertoe een energieplan opgesteld dat geactualiseerd en opgevolgd wordt in het kader van
het auditconvenant over energie-efficiëntie in de industrie. Deze
In het Klimaatplan van de Stad Gent worden de energie-intensieve inrichtingen tevens benoemd. Er wordt
gesteld dat dit type bedrijven onder het verplichte EU Emissions Trading System valt, het verhandelbare
emissierechtensysteem van de Europese Unie (wat effectief ook het geval is voor Dynea). Het ETS-
systeem is een hoeksteen van het Europese beleid om klimaatverandering aan te pakken en spitst zich
toe op de reductie van industriële broeikasgassen. Op het vlak van regelgeving en beleid kan een lokale
overheid hier weinig aan toevoegen.
Ook binnen het Vlaamse Mitigatieplan (deel van het Vlaams Klimaatbeleidsplan) wordt gestreefd naar een
reductie van de broeikasgasuitstoot, waarbij de acties binnen Dynea een beperking van deze uitstoot
proberen te bewerkstellingen.
Gezien de inspanningen die Dynea levert via het Energieplan en de auditconvenant, worden voor dit luik
geen verdere milderende maatregelen voorzien.
8.8 Conclusie
De activiteiten van Dynea op de site te Gent geven aanleiding tot atmosferische emissies van
verschillende polluenten. Het betreffen zowel geleide emissies als niet-geleide emissies. De belangrijkste
polluenten die geëmitteerd worden, zijn de organische stoffen formaldehyde, dimethylether en
methanol. Daarnaast worden eveneens CO, NOx, SO2 en stof geëmitteerd. De emissievrachten van CO,
NOx, SO2 en stof zijn echter beperkt en liggen telkens ruim onder de respectievelijke drempel voor
opname in het IMJV.
In de gewenste situatie zal er een nieuwe continue productie-eenheid in gebruik genomen worden.
Hierbij wordt ook een nieuwe absorptietoren geïnstalleerd waarvan de afgassen zullen worden
nabehandeld worden door een tweede katalytische verbrander. Sinds januari 2017 worden de gassen uit
de batchreactoren nabehandeld door een scrubber. In de gewenste situatie zal er een nieuwe lijmreactor
worden geïnstalleerd. De emissies afkomstig van deze nieuwe lijmreactor zullen worden nabehandeld
worden in een nieuwe scrubber, samen met de emissies afkomstig van de UFC-opslagtanks (T5, T6, T5001
en geplande T5002). Verder zijn de formaldehyde-, dimethylether- en methanolemissies ook afkomstig
van de proceswatertank. De methanoltank draagt ook bij tot de methanolemissies.
De uitstoot van de genoemde polluenten leidt tot een bijdrage aan de immissieconcentraties van de
desbetreffende stoffen in de omgeving. Voor deze componenten werden dispersieberekeningen
uitgevoerd. De bijdrage van Dynea werd beoordeeld ten opzichte van toetsingswaarden voor deze
componenten.
In normale omstandigheden (alle naverbranders in werking) is er in de referentiesituatie een beperkte
bijdrage ter hoogte van de woongebieden Doornzele, Desteldonk, Mendonk en Sint-Kruis-Winkel voor
formaldehyde. Voor de componenten dimethylether en methanol is er een verwaarloosbare bijdrage ten
opzichte van dezelfde woongebieden. In de gewenste situatie stijgen de formaldehydeconcentraties zeer
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 110 | 203
beperkt ter hoogte van de woongebieden maar er blijft een beperkte bijdrage door Dynea aanwezig. Voor
methanol en dimethylether blijft de bijdrage van Dynea ter hoogte van Doornzele, Desteldonk, Mendonk
en Sint-Kruis-Winkel verwaarloosbaar.
Bij het uitvallen van één of beide katalytische naverbranders ontstaan er incidentele emissies. Deze
emissies liggen eveneens onder de toetsingswaarden voor formaldehyde, dimethylether en methanol. Er
wordt verwacht dat dit een beperkte invloed zal hebben op de normale situatie aangezien deze emissies
slecht ingeschat worden op 26 uur per jaar.
Wat betreft de uitstoot van broeikasgasemissies (als energie-intensieve inrichting), neemt Dynea de
nodige maatregelen door de energiebeleidsovereenkomst en het opmaken en actualiseren van een
energieplan met daaraan gekoppelde acties.
8.9 Milderende maatregelen
Gezien de effectbeoordeling worden geen milderende maatregelen noodzakelijk geacht.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 111 | 203
9 Discipline oppervlaktewater
9.1 Toelichting gegevensgebruik
Voornaamste gegevensbronnen:
VMM (http://www.vmm.be/water/cijfers-en-databanken) met in het bijzonder meetpunten
oppervlaktewater (VMM 38020) en meetpunten bedrijf (meetpunt 9042041);
www.hydronet.be voor debiet relevante data (indien beschikbaar);
Analyseresultaten in kader van interne opvolging;
MER Richtlijnenboek discipline oppervlaktewater.
In een hydrografische beschrijving van de bedrijfsomgeving worden de waterlopen in de nabijheid van de
inrichting weergegeven en besproken. Voor de bespreking en ligging van de waterlopen wordt er gebruik
gemaakt van de Vlaamse Hydrografische Atlas (VHA).
De kwaliteit van de waterlopen, waarin de inrichting loost, wordt beschreven op basis van gegevens
meetpunten van VMM voor zover beschikbaar.
9.2 Afbakening studiegebied
Het studiegebied strekt zich uit tot de volledige zone binnen de welke de kwaliteit en kwantiteit van het
omgevende oppervlaktewater kan worden beïnvloed. Er wordt hier een straal van 1 km rondom het
bedrijf genomen.
9.3 Toelichting referentiesituatie
9.3.1 Hydrogeografische situering en lozingsdebieten Dynea
De site is gelegen op percelen die volgens de watertoetskaarten niet overstromingsgevoelig, deels niet en
deels wel infiltratiegevoelig en deels zeer en deels matig gevoelig voor grondwaterstroming zijn.
Mogelijke schadelijke effecten op het watersysteem zouden kunnen ontstaan als gevolg van
veranderingen in de afvoer van oppervlaktewater, structuurverandering van de waterlopen, infiltratie
van hemelwater, kwaliteitsverlies van oppervlaktewater, …
Hydrogeografisch situeert het bedrijfsterrein zich in het bekken van de Gentse kanalen, meer bepaald in
het deelbekken “Moervaart”. De Moervaart is ongeveer 22 km lang (variërend van 18 m tot 45 m breed)
en verbindt het Kanaal Gent-Terneuzen en de Durme. De vaart vormt met het Kanaal Gent-Terneuzen
één wateroppervlak dat op 4,45 m TAW (+/- 0,4 m) wordt gehouden. Het deelbekken Moervaart heeft
een oppervlakte van 17.365 ha en situeert zich op het grondgebied van de gemeenten Lokeren,
Moerbeke, Wachtebeke, Lochristi, Gent en Zelzate. Stroomopwaarts de spoorwegbrug van de
Kennedylaan is de Moervaart bevaarbaar voor schepen tot 350 ton.
Verscheidene waterlopen voeren hun water af naar de Moervaart (bv. De Oude Lede, Zuidlede…) en lozen
hun water in de Moervaart met behulp van een pompstation. Het Kanaal van Stekene staat te Sinaai in
open verbinding met de Moervaart. Dit kanaal levert de grootste bijdrage tot het debiet in de Moervaart.
Binnen een straal van 1 km rondom de site bevinden zich de volgende waterlopen (zie Bijlage 10): het
Kanaal Gent-Terneuzen (bevaarbaar, 600 m ten ZW van de site), het Rodenhuizedok (bevaarbaar, 450 m
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 112 | 203
ten N van de site) en de Rodenhuizeloop (2de
categorie, 420 m ten ZO van de site). Er zijn 8 VMM-
meetpunten in een straal van 1 km van de site gelegen (Tabel 60).
Tabel 60: VVM-meetpunten in een straal van 1 km rondom de site
Meetpost Afstand tot Dynea (bedrijfsgrens) Richting t.o.v. Dynea
38000 - Moervaart (Oostakker, Moervaartkaai) < 50 m Z
38010 – Desteldonk (Moervaartkaai,, thv brug) Ca. 480 m ZO
33000 – Mendonk, Moervaartstraat, afw veer Terdonk Ca. 625 m N
33100 - Kanaal Gent Terneuzen (Doornzele,
Langerbruggekaai, veer Terdonk)
Ca. 800 m NW
43500 – Desteldonk (Sprendonkstraat, thv Moervaart) Ca. 540 m ZO
43100 – Desteldonk (Sprendonkstraat, vr pompgemaal) Ca. 465 m ZO
52600 – Desteldonk (Sprendonkstraat) Ca. 910 m ZO
TR40000.2 – Oostakker (Moervaartkaai, einde traject is
thv inlaatplaats bootclub)
Ca. 920 m ZO
Er wordt conform de vergunning maximaal 40 m3/uur en 400 m
3/dag bedrijfsafvalwater geloosd in het
oppervlaktewater. Op het bedrijfsterrein is momenteel één septische put met IBA aanwezig. Een totaal
van maximaal 1.650 m3/jaar huishoudelijk afvalwater wordt geloosd via de huidige IBA. In de gewenste
situatie zullen er elders op het terrein nieuwe kleedkamers met douches en toiletten gemaakt worden,
waarbij een nieuwe IBA geplaatst wordt. Het totale lozingsdebiet van huishoudelijk afvalwater wordt
verminderd naar een meer realistische waarde van 900 m³ per jaar in de gewenste situatie.
De lozing van het afvalwater in de Moervaart gebeurt via één lozingspunt. Het lozingspunt heeft volgende
karakteristieken:
- Diepte: 1,5 m onder het wateroppervlak
- Diameter: 0,63 m
- Ontvangende waterloop: Moervaart
- Maximaal debiet: 400 m3/dag
Tabel 61 geeft een overzicht van de gemiddelde lozing en het 90ste percentiel-dagdebiet van 2014 tot en
met 2017.
Tabel 61 : Overzicht lozing Dynea voor de periode 2014-2017
Lozingsdebiet gemiddelde 90ste percentiel-dagdebiet
2014 114,1 171
2015 137,8 184
2016 117,3 170
2017 120,8 161,2
gemiddelde in m³/dag 122,5 171,5
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 113 | 203
Uit bovenstaande tabel blijkt dat het gemiddelde lozingsdebiet van Dynea voor de periode 2014 – 2017 op
122,5 m³/dag ligt. Het gemiddelde dagdebiet van de Moervaart voor dezelfde tijdperiode ligt op 193.363
m³/dag (bron: geoloket.VMM.be).
Figuur 3: Situering site (Moervaartkaai 7) en meetpunt VMM 38020 (rode pijl)
9.3.2 Waterkwaliteit van de Moervaart in het VMM-punt 38020
Als referentietoestand geldt de kwaliteit stroomopwaarts van de lozing (VMM-meetpunt 38020) voor
de periode 2014-2017, zoals beschikbaar op de VMM databank gekoppeld aan het geoloket (Tabel 62). De
immissiekwaliteit stroomopwaarts is mede bepalend voor de impactbeoordeling. Het VMM-meetpunt
38020, ca. 2 km ten NO van de site, werd gekozen als referentietoestand aangezien dit het eerste punt
stroomopwaarts was waar er voldoende metingen beschikbaar zijn van de waterkwaliteit van de
Moervaart. Er dient opgemerkt te worden dat er nog andere lozingspunten zijn tussen punt 38020 en het
lozingspunt van Dynea, waardoor de toestand van punt 38020 geen volledig correct beeld geeft van het
water waarin Dynea loost.
Wanneer de gemeten concentraties in de Moervaart (VMM-meetpunt 38020) van 2014 tot en met 2017
(Tabel 62) vergeleken worden met de milieukwaliteitsnorm van een ‘grote rivier’ (Tabel 73) kan
geconcludeerd worden dat de norm overschreden wordt voor de volgende elementen: EC, Cl-, CZV, KjN,
Ntot, Ptot en oPO4. Er kan dus besloten worden dat de waterkwaliteit van de Moervaart voor ongeveer de
helft van de gemeten parameters niet aan de milieukwaliteitsnorm voldoet.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 114 | 203
Tabel 62: Kwaliteit Moervaart van december 2014 tot januari 2017 meetpunt VMM 38020
T pH O2 O2 verz EC 20 Cl- CZV KjN NH4+ NO3- NO2
- Ntot Ptot oPO4 SO42- ZS B Ba
Datum °C - mg/L % µS/cm mg/L mgO2/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgP/L mgP/L mg/L mg/L µg/L µg/L
08/12/2014 4,9 7,6 4,8 37 860 67 29 2 0,9 1,82 0,05 3,8 0,23 0,021 83 18,3 200 62
24/11/2014 9,9 7,6 3,6 31 769 49 33 2 0,56 1,35 0,057 3,4 0,37 0,046 65 36 200 62
09/10/2014 15 7,6 4,2 42 757 64 25 1,6 0,41 1,05 0,075 2,8 0,3 0,23 70 6,5 200 34
30/09/2014 18,2 7,7 4,5 47 796 82 31 1,6 0,49 1,38 0,097 3,1 0,29 0,17 76 6 200 46
25/09/2014 16,2 7,7 4,1 41 892
06/08/2014 22,2 7,8 8,2 93 844 136 28 1,7 <0,08 1,01 0,061 2,8 0,32 0,082 63 12,8 200 33
07/07/2014 23,1 8 9 105 2158 490 25 1,3 <0,08 1,13 0,042 2,5 0,2 0,044 134 12 200 58
16/06/2014 19,4 7,5 4,6 49 874 145 26 1,8 0,85 1,49 0,173 3,5 0,2 0,131 64 7,7 200 31
13/05/2014 13,7 8 7,7 74 980 121 34 1,9 0,22 1,33 0,063 3,3 0,38 0,14 98 22 200 45
10/04/2014 16,6 7,9 8,8 90 763 61 32 1,4 <0,16 1,49 0,032 2,9 0,24 0,078 77 15 100 50
25/03/2014 10,8 8 11,9 107 825 74 32 1,5 <0,16 1,73 0,037 3,3 0,28 0,068 78 10 200 46
17/02/2014 8,5 7,6 8,5 73 653 39 28 1,6 0,4 2,17 0,032 3,8 0,31 0,144 61 13 100 47
29/01/2014 5,3
6,4 52 726 51 23 2,2 1 2,4 0,054 4,7 0,25 0,152 68 4,6 100 47
15/12/2015 8,6 7,4 5,2 45 816 60 27 2 1,2 1,69 0,069 3,8 0,22 0,065 107 9,8 100 51
24/11/2015 6,8 7,6 6,6 55 672 57 26 2,5 1,49 1,25 0,066 3,8 0,42 0,238 91 4,5 100 36
21/10/2015 12,5 7,7 6,8 64 2099 550 26 0,68 0,15 2,84 0,056 3,6 0,27 0,149 144 11,8 200 41
17/09/2015 16,2 8 8,4 86 2420 630 30 0,92 <0,05 1,69 0,065 2,7 0,28 0,085 144 12 210 43
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 115 | 203
T pH O2 O2 verz EC 20 Cl- CZV KjN NH4+ NO3- NO2
- Ntot Ptot oPO4 SO42- ZS B Ba
Datum °C - mg/L % µS/cm mg/L mgO2/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgP/L mgP/L mg/L mg/L µg/L µg/L
20/08/2015 22,3 8,7 19,4 221 3990 1,150 45 2,3 <0,05 0,61 0,056 3 0,4 0,065 224 24 370 68
23/07/2015 23,1 8,5 14,8 173 4940 1,110 36 1,8 <0,08 1,37 0,05 3,2 0,32 0,019 230 21,3 370 98
18/06/2015 21,2 8,7 19,3 215 3030 570 41 2 <0,08 1,82 0,077 3,9 0,32 0,01 155 31 280 67
27/05/2015 18,4 7,9 7,4 77 826 111 29 1,4 <0,08 1,31 0,048 2,7 0,15 0,051 72 9,2 200 49
23/04/2015 16,4 8,1 9,7 98 818 71 33 1,2 <0,08 2 <0,02 3,2 0,15 0,053 85 6 200 57
19/03/2015 8,6
12,5 105 812 67 30 1,3 <0,08 2,08 0,027 3,4 0,19 0,043 83 9 100 52
12/02/2015 5,7
8,4 67 808 60 21 1,4 0,7 2,6 0,059 4 0,18 0,104 80 5,8 200 55
29/01/2015 5,4 7,6 8,8 72 780 60 27 1,8 0,86 2,5 0,07 4,4 0,15 0,13 72 8,2 100 50
12/12/2016 6 7,6 7,2 57 912 82 25 <2 1,3 2,3 0,065 3,8 0,16 0,13 110 <3 160 46
03/11/2016 11,7 7,5 4,8 44 2460 670 24 <1 0,94 2,5 0,13 3,4 0,33 0,26 170 6 290 50
13/10/2016 14 7,9 8,6 83 4370 1,200 62 <1 0,14 2,4 0,059 2,9 0,25 0,14 270 15 360 62
22/09/2016 20,3 7,9 8,6 94 4550 1,390 28 <0,4 0,21 3,15 0,07 3,6 0,31 0,144 256 13 360 63
16/08/2016 21,3 7,7 5,6 63 681 83 32 1,27 0,4 1,11 0,094 2,47 0,23 0,112 62 6,8 100 29
19/07/2016 24,6 7,6 4,9 59 769 67 31 1,09 0,26 0,93 0,064 2,08 0,21 0,046 67 6,8 100 43
23/06/2016 20,6 7,5 4 45 612 35 39 2,7 1,33 0,7 0,113 3,5 0,33 0,212 44 5,4 100 40
26/05/2016 18,6 7,6 4,3 46 566 48 25 3 1,93 1,14 0,179 4,3 0,4 0,25 50 3,3 100 26
19/04/2016 15 7,7 7,1 71 613 45 33 1,4 0,82 1,81 0,084 3,26 0,22 0,09 58 10,2 100 40
10/03/2016 8,8 7,4 8,1 74 696 45 26 1,06 0,54 2,83 0,07 4 0,22 0,141 68 7,6 100 47
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 116 | 203
T pH O2 O2 verz EC 20 Cl- CZV KjN NH4+ NO3- NO2
- Ntot Ptot oPO4 SO42- ZS B Ba
Datum °C - mg/L % µS/cm mg/L mgO2/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgP/L mgP/L mg/L mg/L µg/L µg/L
11/02/2016 6,8 7,5 8,1 68 510 33 29 1,5 0,85 2,4 0,052 4 0,43 0,29 56 13,7 100 34
28/01/2016 9,1 7,6 7,7 68 797 57 20 1,4 0,74 2,49 0,053 4 0,18 0,107 95 10,2 57
22/11/2017 10 7,6 6,2 56 2570 680
24 9,1 <1 1 2,6 0,11 3,5 0,285 0,16 1,58
26/10/2017 15,3 7,7 8,2 81 4430 1,400 11 51 7 <1 0,27 2,3 0,1 3 0,355 0,11 1,96
25/09/2017 16,5 7,4 4,8 50 6480
21/09/2017 16,9 7,5 4,7 48 2420 680
24 6,8 <1 1 1,8 0,11 2,8 0,243 0,15 1,69
24/08/2017 23 8,2 12,8 155 11210 3,800
71 7,3 <1 0,15 1,8 0,061 2,5 0,339 0,19 3,4
25/07/2017 21,6 8 8,9 104 8920 2,800
<30 7,8 <2 0,12 2 0,049 3,2 0,32 0,19 3,9
22/06/2017 27,2 8,5 15,4 200 6810 2,100 6,7 52 7,9 <1 0,11 2,1 0,093 3 0,37 0,14 4,17
18/05/2017 19,7 8 9,3 101 2660 660
28 9,8 <1 0,07 2,4 0,064 3,2 0,29 0,11 2,09
25/04/2017 12,3 8,1 10,5 98 1249 220
30 11 <1 0,06 1,7 0,033 2,5 0,245 0,096 1,63
23/03/2017 11,2 7,7 7,9 72 757 62
34 11 <1 0,56 2,5 0,097 3,3 0,23 0,098 0,2 1,16
16/02/2017 5,8 7,6 8,5 67 836 68 2,2 31 9,9 <1 0,66 2,7 0,045 3,7 0,21 0,066 0,2 0,99
19/01/2017 2,5 7,4 7,9 56 750 65
30 10 <2 0,85 2,7 0,055 3,9 0,24 0,15 0,2
0,86
Gemiddelde 14,44 7,79 8,12 81,20 2051,76 471,60 28,48 8,38 2,45 1,08 0,15 3,14 0,23 0,83 79,43 8,79 <43,61 38,05
90 percentiel
(90%) 22,40 8,15 12,56 116,60 4.628,00 1.276,00 36,60 30,40 9,38 2,50 0,37 4,00 0,40 3,20 161,00 19,50 304,00 62,00
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 117 | 203
T pH O2 O2 verz EC 20 Cl- CZV KjN NH4+ NO3- NO2
- Ntot Ptot oPO4 SO42- ZS B Ba
Datum °C - mg/L % µS/cm mg/L mgO2/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgP/L mgP/L mg/L mg/L µg/L µg/L
10 percentiel
(10%) 5,75 7,50 4,46 44,80 668,20 46,80 20,80 0,25 0,08 1 0,04 2,09 0,06 0,05 0,27 0,11 200 1,67
ZHJ - - - - - - - - - - - 2,84 0,23 - - - - -
Norm grote
rivier 25 6,5-8,5 6 120 1000 200 30 6 - 5,65 0,20 2,50 0,14 0,14 150 50 700 60
basis max min-max 10% max 90% 90% 90% 90% - 90% gem ZHJ ZHJ gem gem 90% gem gem
Voldaan aan
norm ja ja ja ja neen neen neen neen - ja ja neen neen neen ja ja ja ja
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 118 | 203
9.3.3 Waterstromen – waterbalans
Het productieproces van Dynea betreft de productie van lijmen en harsen. Water is hierbij een
belangrijke hulpstof in het productieproces. Er wordt op het bedrijf hoofdzakelijk gebruik gemaakt van
grondwater en grijswater, in beperkte mate ook van hemelwater en stadswater. Grondwater en
grijswater worden in een bepaalde verhouding opgezuiverd via omgekeerde osmose om in te zetten in
het productieproces.
Aan de achterkant van het bedrijfsterrein zijn twee open waterbekkens aanwezig. Het eerste bekken is
het recupwaterbekken, dat gevoed wordt met hemelwater opgevangen in de lijmparken, laadzones en
het procesgebouw. Het tweede bekken is het koelwaterbekken, dat gevoed wordt met het concentraat
uit de omgekeerde osmose en vanuit de koeltorens. Deze laatste waterstroom wordt gezien het hoge
zoutgehalte niet hergebruikt als proceswater, maar afgevoerd via het lozingspunt in de Moervaart.
Op het bedrijf zelf is geen waterzuiveringsinstallatie aanwezig. Wel is er een septische put met een IBA
aanwezig voor het huishoudelijk afvalwater.
Onderstaand worden alle waterstromen schematisch weergegeven in Tabel 63.
Tabel 63: Inkomende waterstromen actuele situatie (2017)
Herkomst Totale hoeveel-heid (m³)
Drink-water (%)
Spoel-water (%)
Koel-water (%)
Proces-water (%)
Sanitair (%)
Stoom-productie (%)
Andere (directe lozing over meetgoot met debietsmeter) (%)
Som (%)
Grondwater 26.087 0 0 80,5 10,7 0 8,9 0 100
Hemelwater 3.906 0 0 0 38,4 0 0 61,6 100
Oppervlakte-water (waterlopen)
0 0 0 0 0 0 0 0 0
Openbare distributie/ stadswater (drinkwater)
3.676 9,8 66,8 0 0 9,8 0 13,6 100
Openbare distributie (grijswater, industriewater)
99.738 0 0 80,5 10,7 0 8,9 0 100
Ander (gezuiverd afvalwater, koelwater…)
0 0 0 0,0 0 0 0 0 0
Alle inkomende waterstromen, met uitzondering van een gedeelte van het niet-verontreinigd
hemelwater, worden benut in de productieprocessen. De totale waterbehoefte van Dynea (133.407 m3 in
2017) wordt aldus voor 75 % gedekt door ruw water (of ‘grijs’ water) en voor 20 % door opgepompt
grondwater. Leidingwater en mogelijk verontreinigd hemelwater staan samen in voor 5 % van de
waterbehoefte en zijn dus van ondergeschikt belang.
Op te merken valt dat het ‘direct’ geloosde stadswater (13,6 %) in werkelijkheid niet direct wordt
geloosd, maar wordt gebruikt voor onder andere:
het koelen van de hogedrukpomp van industriële reinigingswagens (drukken tot 1200 bar);
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 119 | 203
lichte verontreiniging van zand of stof van veevoeders van de omliggende bedrijven van Dynea
weg te spuiten (d.m.v. brandhaspels in de productie) waar de riolering niet afgeleid wordt naar
het recupbekken.
Het ‘direct’ geloosde hemelwater kan verklaard worden door het feit dat wanneer de buffer voor
hemelwater en recupwater uit het proces te vol is, het overige hemelwater (na controle) geloosd wordt.
In 2017 was er een verdamping van 60.458 m3. In de gewenste situatie wordt er verwacht dat de
verdamping rond 100.000 m3 à 110.000 m
3 zal zijn. Rekening houdend met de ingeschatte
waterverbruiken in de gewenste situatie (zie Tabel 64), blijkt dat er ca. 90.000 m³/j zou kunnen geloosd
worden, of gemiddeld ca. 245 m³/d, wat lager is dan de aangevraagde waarde van 400 m³/d.
Onderstaande Tabel 64 toont de waterstromen (totale hoeveelheid, m3) in de huidige situatie en de
ingeschatte waarden in de gewenste situatie (bron: cijfers aangeleverd door milieucoördinator Dynea).
Tabel 64: Waterverbruik in de huidige en gewenste situatie
Herkomst Totale hoeveelheid (m³) huidige situatie
Totale hoeveelheid (m³) gewenste situatie
Grondwater 26.087 40.000
Hemelwater 3.906 6.000
Oppervlaktewater (waterlopen) - -
Openbare distributie: stadswater (drinkwater) 3.676 6.000
Openbare distributie (grijswater, industriewater) 99.738 170.000
Ander (gezuiverd afvalwater, koelwater,…) - -
som 133.407 222.000
In de gewenste situatie wordt er eenzelfde verhouding grondwater gebruikt als in de huidige situatie
(max. 20 % van de waterbehoefte). Het aandeel grijswater stijgt in dezelfde mate als het aandeel
grondwater.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 120 | 203
9.4 Methodiek en significantiekader
Voorliggende studie betreft het bepalen van de impact van de lozing van Dynea op het ontvangende
oppervlaktewater in zowel de huidige als in de gewenste situatie. De lozingsomvang, kwaliteit/kwantiteit
gecombineerd tot lozingsvracht, van de voorbije periode 2014 - november 2017 zal dienen als
representatieve basis.
Zoals eerder gesteld, loost Dynea in de Moervaart. Tabel 65 en Tabel 66 geven de lozingparameters,
vergund door de Deputatie van Oost-Vlaanderen, weer. Het bijhorende vergunde én gewenste dagdebiet
voor de lozing bedraagt 400 m³/dag (bedrijfsafvalwater). In de (werkelijke) huidige situatie werd er
120,78 m³/dag (bedrijfsafvalwater) geloosd in 2017 (bron: geoloket.vmm.be). In de berekeningen voor de
permanente impact wordt zowel met de gemiddelde lozing (122,5 m³/d) als met de maximale lozing van
400 m³/dag gerekend. Deze laatste geldt dan ook een maximale worst case inschatting en geeft de
werkelijk vergunde situatie weer.
Tabel 65: Vergunde lozingsvoorwaarden basisparameters
Parameter Norm (mg/L)
Zwevende stoffen 50
CZV 125
BZV 25
Ntot 15
Ptot 2
Deze basisparameters worden aangevuld met volgende bijkomende parameters en bijhorende normering:
Tabel 66: Aanvullende lozingsvoorwaarden (bijzondere vergunningsvoorwaarden)
Parameter Norm (mg/L)
Geleidbaarheid (EC) 3000 (µS/cm)
Boor 7
F (opgelost) 5
Barium 0,12
Chloriden 400
Sulfaten 500
Anionische oppervlakte actieve stoffen 1
De lozingsimpact zal berekend worden op basis van beschikbare metingen stroomopwaarts (VMM 38020)
van het lozingspunt op de Moervaart. De impact zal becijferd worden conform de standaard methodiek in
het MER-richtlijnenboek, waarbij de toetsing gebeurt ten opzichte van de milieukwaliteitsdoelstelling en
de huidige immissiekwaliteit stroomopwaarts.
Om een correct beeld te bekomen van de impact van de lozing op de waterkwaliteit zal een vergelijking
worden gemaakt van enerzijds de maximaal mogelijke impact op basis van het huidige vergunde en
anderzijds de reële impact op basis van de effectief geloosde vrachten.
De significantiebeoordeling zal opgemaakt worden voor “gemiddelde permanente” toestand en het
worst-case scenario. De beoordeling verloopt volgens de methodiek zoals beschreven in Richtlijnenboek
water (Van den Broeck et al. (2011)).
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 121 | 203
9.4.1 Permanente (jaargemiddelde) impact
Het te hanteren significatiekader werd overgenomen uit het Richtlijnenboek Water. Het gehanteerde
kader houdt niet alleen rekening met de effectieve bijdrage maar ook met de reeds aanwezige
concentraties. Voor parameters waarvoor de achtergrondconcentratie niet gekend is, wordt de meest
strenge beoordeling gehanteerd (voorzorgsbeginsel). Het significantiekader om de permanente impact
van de lozing te beoordelen (op basis gemiddeld debiet ontvangende waterloop) wordt weergegeven in
onderstaande tabel.
Tabel 67: Significantiekader bij lozing op oppervlaktewater (permanente impact)
Totale concentratieverhoging lozingen (X) vs. toetsingswaarde
X < 1% 1% < X < 10% 10% < X < 20% X > 20%
Huidige immissiekwaliteit (Y) vs. toetsingswaarde
Y < 50% 0 -1 -1 -2
50% < Y < 75% 0 -1 -2 -3
Y > 75% 0 -2 -3 -3
0 = verwaarloosbare bijdrage/ -1: beperkte bijdrage/ -2: relevante bijdrage/ -3: belangrijke bijdrage
Y = gemiddelde immissiekwaliteit stroomafwaarts de lozing
Hierbij dient opgemerkt te worden dat bovenstaand significantiekader betrekking heeft op de ‘totale’
impact in de gewenste situatie. Dit gegeven is belangrijk bij het vastleggen van de gradaties in
significantiebeoordeling.
Het significantiekader verwijst naar de bijdrage van de lozing tot de gehanteerde toetsingswaarden,
m.a.w. de significantie van de lozing wordt bepaald door de mate waarin de lozing al dan niet aanleiding
kan geven tot het overschrijden van de toetsingswaarden.
Als algemene regel geldt dat een bijdrage van meer dan 10 % minstens als een negatief effect beoordeeld
wordt, tenzij uit beschikbare gegevens blijkt dat de huidige immissieconcentratie lager is dan de helft
van de toetsingswaarde. In dit geval wordt een bijdrage van meer dan 20% als negatief beoordeeld.
M.b.t. het actueel geloosde effluent wordt rekening gehouden met de analyse van 2013 t.e.m. 2017 (bron
website VMM). Op deze wijze kunnen meer meetwaarden in rekening gebracht worden, en kan een beter
onderbouwde impactbeoordeling uitgevoerd worden.
9.4.2 Tijdelijke impact (worst case)
Naast de “gemiddelde permanente” impact zal ook de toestand in de worst-case onderzocht worden
waarbij er een onderscheid gemaakt wordt tussen “gevaarlijke stoffen” en “niet-gevaarlijke stoffen”.
Hierbij hanteert men de randvoorwaarden van laag debiet ontvangend oppervlaktewater met 90%
percentiel van het lozingsdebiet en maximale concentraties als uitgangspunt om het extra effect van
lozing te beoordelen.
De tijdelijke, worst case, impact wordt bepaald om de piekimpacten in te schatten. Hierbij wordt de
maximale concentratieverhoging Cv (mg/L) in het oppervlaktewater berekend en dit aan de hand van de
10de
percentiel-debietswaarde van de waterloop Qopp (16.416 m3/d) en het 90
ste percentiel-dagdebiet
(2017) QL (161,20 m3/d).
Om de impact van de lozingen op de Moervaart te bepalen wordt het gemiddelde en het droog weer
debiet berekend. Op basis van de gegevens van de VMM wordt er een gemiddeld debiet van 193.363 m3/d
gehanteerd. Voor de impactevaluatie wordt er beoordeeld t.o.v. de waterkwaliteitsdoelstellingen en ten
opzichte van de actuele concentraties zoals gemeten door de VMM in meetpunt 38020 (gemeten in 2017,
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 122 | 203
dit zijn de meest recente gegevens). Dit meetpunt bevindt zich voor het lozingspunt van de inrichting, op
ca. 2,5 km van de inrichting.
De impact van de pieklozingen tijdens perioden van lage debieten in het ontvangende water wordt
anders beoordeeld dan de impact van jaargemiddeldes. De beoordeling van de worst case impact is erop
gericht na te gaan of de lozing onder bepaalde, tijdelijke omstandigheden aanleiding kan geven tot een
relevant en/of onaanvaardbaar effect. Naargelang het al dan niet gevaarlijk karakter van de geloosde
stof wordt een andere beoordelingskader gebruikt.
Niet-gevaarlijke stoffen 9.4.2.1
De lozing van de niet-gevaarlijke stoffen wordt beoordeeld op die lozing die onder bepaalde
omstandigheden aanleiding kan geven tot regelmatige overschrijdingen van de kwaliteitsdoelstellingen
waardoor, op jaarbasis, de kwaliteitsdoelstellingen meer dan 10% van de tijd overschreden wordt. Zie
hiervoor het beoordelingskader voor de lozing van niet-gevaarlijke stoffen in Tabel 68.
Tabel 68: Significantiekader tijdelijke impact (worst-case) voor niet-gevaarlijke stoffen
Onderzochte parameter effect
Gemodelleerde concentratieverhoging< 0,5 x TW Verwaarloosbaar tijdelijk effect
Gemodelleerde concentratieverhoging > 0,5 x TW en < TW Beperkt tijdelijk effect
Gemodelleerde concentratieverhoging > TW en frequentie van voorkomen 10% op jaarbasis
Relevant tijdelijk effect
Gemodelleerde concentratieverhoging > TW en frequentie van voorkomen > 10% op jaarbasis
Belangrijk (onaanvaardbaar) tijdelijk effect
Tijdelijk effect vormt op zich aanleiding tot het niet respecteren van de kwaliteitsdoelstelling op jaarbasis
Gevaarlijke stoffen 9.4.2.2
Bij de beoordeling van de lozing van gevaarlijke stoffen wordt bepaald of de lozing onder bepaalde
omstandigheden aanleiding kan geven tot een acuut ecotoxicologisch effect. In Tabel 69 wordt het
beoordelingskader voor de beoordeling van de impact van de lozing van gevaarlijke stoffen weergegeven.
Gezien er voor dit scenario gewerkt wordt met het 10-percentiel debiet van het oppervlaktewater, zal de
gemodelleerde waarde zich beperkt manifesteren (minder dan 10% van de gevallen).
Tabel 69: Significantiekader tijdelijke impact (worst-case) voor gevaarlijke stoffen
Onderzochte parameter effect
Gemodelleerde concentratieverhoging < 0,5 x TW Beperkt tijdelijk effect
Gemodelleerde concentratieverhoging > 0,5 x TW en < TW Relevant (aanvaardbaar) tijdelijk effect
Gemodelleerde concentratieverhoging > TW Belangrijk (onaanvaardbaar) tijdelijk effect; potentieel risico op acuut toxische effecten
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 123 | 203
9.5 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten
9.5.1 Huidige situatie
Lozing in de actuele situatie 9.5.1.1
De opgemeten parameters (2014-2017) worden getoetst aan de actueel van toepassing zijnde
lozingsnormen. Onderstaande Tabel 70 geeft een overzicht aan welke lozingsnormen voldaan moet
worden en of er al dan niet aan voldaan wordt.
Het bedrijfsafvalwater wordt geloosd in de Moervaart. Het geloosde water (analyseresultaten van 2014
tot en met 2017) wordt geanalyseerd ter controle van de lozingsvoorwaarden (Tabel 71). Belangrijk is het
samenvattend overzicht van de geloosde concentraties in Tabel 72. Deze gemiddelde waarden zullen
gecombineerd met het gemiddelde en het maximale dagdebiet gebruikt worden om de impact te
bepalen.
Er dient opgemerkt te worden dat de parameter anionisch oppervlakte actieve stoffen niet beschikbaar is
in de dataset van VMM. Door het bedrijf werden in het verleden wel de hieraan gerelateerde anionische
detergenten opgemeten. Deze parameter bleek telkens lager dan de detectielimiet van de meetmethode
te liggen (< 0,05 mg/L). Bij volgende analyses zal de parameter oppervlakte actieve stoffen meegenomen
worden.
Tabel 70: Overzicht lozingsnormen Dynea (mg/L)
parameter Concentratie in mg/L
vergund gemiddelde effectieve lozing (2014-2017)
Voldaan
N tot 15,00 9,10 Ja
NH4 0,50 0,36 Ja
KjN 6,00 4,89 Ja
NO3- 5,65 5,14 Ja
NO2- 0,20 0,12 Ja
P tot 2,00 1,24 Ja
CZV 125,00 38,10 Ja
BZV 25,00 3,60 Ja
ZS 50,00 7,00 Ja
Cl 400,00 262,00 Ja
SO4 500,00 248,00 Ja
B 7,00 1,96 Ja
Ba 0,12 0,064 Ja
EC 3000 µS/cm 2.594 Ja
Anionische oppervlakte actieve stoffen*
1 <0,05 Ja
Q dagdebiet 400 m³/dag 122,5 m³/dag Ja
*: het betreft hier een meting van de anionische detergenten
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 124 | 203
Tabel 71: Overzicht lozingswaarden januari 2014 tot en met november 2017 (meetpunt 9042041)
Parameter
ZS BZV5 CZV NH4+ KjN NO2- NO3- N+N N t oPO4 P t Cl- F- CN- cox VOX SO4= B Ba
Eenheid
mg/L mgO2/L mgO2/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgP/L mgP/L mg/L mg/L mg/L µg/L mg/L µg/L µg/L
Datum Aard monstername
23/01/2014 Schepmonster 5 3 28 0,13 2 0,022 5,76 5,78 7,8 0,43 0,97 227 0,32 0,002
25/02/2014 Schepmonster 4 3 31 0,17 3,6 0,023 6,97 6,99 10,6 0,48 1,1 231 0,5 0,007
18/04/2014 Schepmonster 2 3 28 0,18 2,6 0,02 4,58 4,6 7,2 0,21 0,53 226 0,51 0,002
25/04/2014 Schepmonster 2 4 54 1,03 30,3 0,025 4,13 4,16 34,5 0,2 0,58 235 0,54 0,001
6/05/2014 Debietsgebonden 2 3 28
5,2
0,45
7/05/2014 Debietsgebonden 2 3 24
5,5
0,52
Schepmonster 2 3 32 0,14 2 0,03 3,99 4,02 6 0,14 0,4 230 0,52 0,002
8/05/2014 Debietsgebonden 2 3 28
5,2
0,45
3/06/2014 Schepmonster 5 14 44 0,29 2,7 0,028 4,94 4,97 7,7 0,66 4 267 0,55 0,005
23/07/2014 Schepmonster 4 4 42 0,17 17,9 0,031 2,49 2,52 20,4 0,23 0,6 281 0,53 0,004
27/08/2014 Schepmonster 6 6 58 0,12 2 0,028 0,67 0,7 2,7 1,08 1,8 251 0,29 0,002
22/09/2014 Schepmonster 5 3 43 0,49 2,1 0,99 3,87 4,86 7 1,44 2,8 170 1,07 0,025
24/10/2014 Schepmonster 6 3 27 0,29 2 0,095 6,57 6,67 8,7 1,24 2 151 0,8 0,002
4/11/2014 Schepmonster 10 3 39 0,15 2,4 0,054 6,7 6,75 9,2 1 1,7 229 0,83 0,002
26/11/2014 Schepmonster 17 3 41 0,28 3,9 0,028 3,21 3,24 7,1 0,95 1,7 199 0,37 0,002
9/06/2015 Debietsgebonden 3 3,2 36
8,5
1
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 125 | 203
Parameter
ZS BZV5 CZV NH4+ KjN NO2- NO3- N+N N t oPO4 P t Cl- F- CN- cox VOX SO4= B Ba
10/06/2015 Debietsgebonden 2 3 35
7,8
1,1
11/06/2015 Debietsgebonden 2 3 35
8,1
0,7
7/06/2016 Debiet gebonden 4 3 36
8,3
1,3
8/06/2016 Debiet gebonden 8 3 28
8,2
1,1
9/06/2016 Debiet gebonden 4 3 27
8
1,1
19/01/2017 Schepmonster 9 3 40 0,25 2,2 0,075 7,99 8,07 10,3 0,66 1,29 293
36,43 210
2/03/2017 Schepmonster 6 3 43 0,52 3,7 0,06 9,32 9,38 13,1 0,53 0,94 366
38,5 270
22/05/2017 Schepmonster 28 3,2 44 0,17 1,5 0,1 5,82 5,92 7,5 0,31 0,82 280
37,6 180
6/06/2017 Debiet gebonden 4 3 44
8,3
0,43
1,80 0,052
7/06/2017 Debiet gebonden 14 3,1 45
8,3
0,75
1,90 0,089
8/06/2017 Debiet gebonden 4 3 41
7,9
0,64
1,93 0,065
5/07/2017 Schepmonster 19 3,2 57 0,94 3,2 0,28 6,79 7,07 10,3 0,49 1,29 365
39,3 260 3,16 0,061
28/09/2017 Schepmonster 11 3 54 0,71 3,1 0,11 4,37 4,48 7,6 0,37 4,4 388
36,61 330 1,68 0,063
9/11/2017 Schepmonster 4 3 30 0,41 0,74 0,12 4,27 4,39 5,1 0,41 0,65 331
51,72 240 1,38 0,053
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 126 | 203
Tabel 72: Samenvatting concentraties geloosd water van 2014-2017
ZS BZV5 CZV NH4+ KjN NO2- NO3- N+N N t oPO4 P t Cl- F- CN- cox VOX SO4= B Ba
Norm 50,00 25,00 125,00 / 6,00 0,20 5,65 / 15,00 0,14 2,00 400,00 0,90 / / 500 7,00 0,12
gemiddelde 7,00 3,60 38,10 0,36 4,89 0,12 5,14 5,25 9,10 0,60 1,24 262,00 0,57 0,01 40,03 248 1,96 0,064
90% hoog 14,00 4,00 54,00 0,78 8,10 0,17 7,28 7,37 10,90 1,13 2,08 365,00 0,83 0,01 45,51 300 2,55 0,08
min 2,00 3,00 24,00 0,12 0,74 0,02 0,67 0,70 2,70 0,14 0,40 151,00 0,29 0,00 36,43 180 1,38 0,052
max 28,00 14,00 58,00 1,03 30,30 0,99 9,32 9,40 34,50 1,44 4,40 388,00 1,07 0,03 51,72 330 3,16 0,089
doelstelling 50,00 6,00 30,00 / 6,00 0,20 5,65 / 2,50 0,14 0,14 200,00 0,90 / / 150 0,70 0,06
% gem/norm 14,00 14,40 30,50 / 81,43 58,86 90,89 / 60,50 429,76 61,85 66,00 63,33 / / 50 28,00 53,33
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 127 | 203
Permanente impact 9.5.1.2
Voor de permanente impact van de lozing wordt rekening gehouden met de milieukwaliteitsnormen voor
een ‘grote rivier’ (Tabel 73), zoals opgenomen in Bijlage 2.3.1 art. 2.1° (bijlagen bij titel II van het
VLAREM). De gevaarlijke stoffen van toepassing zijn nitriet, barium en boor. De jaargemiddelde
toetsingsconcentratie is opgenomen in art. 3§4 van dezelfde bijlage.
Tabel 73: Beoordelingsbasis milieukwaliteitsnorm grote rivier (ZHJ = zomerhalfjaargemiddelde)
Grote rivier (mg/L) Basis
EC 1000 µS/cm 90%
BZV 6 90%
CZV 30 90%
ZS 50 90%
Cl 200 90%
SO4 150 gemiddelde
oPO4 0,14 gemiddelde
Ptot 0,14 ZHJ
Ntot 2,50 ZHJ
KjN 6,00 90%
NO3 5,65 90%
Gevaarlijke stoffen
NO2 0,20 gemiddelde
B 0,06 gemiddelde
Ba 0,70 gemiddelde
De gemeten concentratie in de Moervaart werd bepaald aan de hand van de gemiddelde concentraties
opgemeten in het VMM-meetpunt 38020 tijdens de metingen in januari 2014 tot november 2017.
Voor de berekeningen in Tabel 74 werd het maximaal (vergund) lozingsdebiet van 400 m3/d genomen in
plaats van het gemiddeld (2014-2017) geloosde debiet van 122,5 m3/d (Tabel 75). Dit werd gedaan om zo
de (maximale) ‘worst case’ te bepalen. In geval van toetsing aan het maximale (vergunde) debiet (Tabel
74) kan geconcludeerd worden dat enkel de concentratie van Ptot hoger is dan 1 %, namelijk 1,83 %,
waardoor een impactscore van -2 wordt bekomen. Dit wordt gezien als een relevante bijdrage. Voor de
overige parameters wordt een verwaarloosbare bijdrage berekend.
Wanneer er met het gemiddeld lozingsdebiet van 122,5 m³/d gerekend wordt (Tabel 75), is ook de
bijdrage van Ptot verwaarloosbaar, net als deze van de overige parameters.
Tot slot kan de kanttekening gemaakt worden dat de meetset van VMM afwijkt van de data die het
bedrijf zelf verzameld heeft. Uit 13 meetwaarden die het bedrijf verzameld heeft van 2015 tot 2018
blijkt een gemiddelde lozingsconcentratie van 0,93 mg/L in plaats van 1,24 mg/L, of toch 25 % lager.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 128 | 203
Tabel 74: Toetsing MAXIMAAL lozingsdebiet Dynea aan de waterkwaliteitsdoelstellingen en de actuele concentraties in de Moervaart (op basis gemiddelde debiet)
Parameter Toetsingswaarde
“grote rivier” (mg/L)
Conc. in
effluent
(mg/L)
Vracht per dag
(kg/dag)
Bijdrage
immissiekwaliteit
(mg/L)
% bijdrage aan
toetsingswaarde X
Gemeten conc. in
Moervaart *
% bijdrage aan
toetsingswaarde Y
% bijdrage effluent
aan con. in Moervaart
Impactscore**
ZS 50,00 7,00 2,80 0,0145 0,03 8,97 17,94 0,161 0
BZV 6,00 3,60 1,44 0,0074 0,12 / / / /
CZV 30,00 38,10 15,24 0,0787 0,26 28,48 95,00 0,276 0
Ntot 2,50 9,10 3,64 0,0188 0,75 3,15 126,00 0,596 0
Ptot 0,14 1,24 0,50 0,0026 1,83 0,23 164,00 1,113 -2
Chloriden 200,00 262,00 104,80 0,5409 0,27 471,6 235,80 0,115 0
EC (µS/cm) 1.000,00 / / / / 2.051,76 205,00 / 0
SO4 150,00 248 99,20 0,5120 0,34 79,43 53,00 0,645 0
KjN 6,00 4,89 1,96 0,0101 0,17 9,91 165,00 0,102 0
NO3- 5,65 5,14 2,06 0,0106 0,19 1,15 20,00 0,923 0
oPO4 0,14 0,60 0,24 0,0012 0,88 0,76 543,00 0,163 0
NO2- 0,20 0,12 0,05 0,0002 0,12 0,14 70,00 0,177 0
Barium 0,06 0,06 0,03 0,0001 0,22 0,038 63,00 0,346 0
Boor 0,70 1,98 0,79 0,0041 0,58 0,044 6,00 9,350 0
Maximaal lozingsdebiet: 400 m3/d
Gemiddeld debiet Moervaart: 193.363 m3/d
* gemiddelde van de metingen uitgevoerd door de VMM van 2014-2017
** 0 = verwaarloosbaar, - 1 = beperkte bijdrage, - 2 = relevante bijdrage, - 3 = belangrijke bijdrage
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 129 | 203
Tabel 75: Toetsing GEMIDDELD lozingsdebiet Dynea aan de waterkwaliteitsdoelstellingen en de actuele concentraties in de Moervaart (op basis gemiddelde debiet)
Parameter Toetsingswaarde
“grote rivier” (mg/L)
Conc. in
effluent
(mg/L)
Vracht per dag
(kg/dag)
Bijdrage
immissiekwaliteit
(mg/L)
% bijdrage aan
toetsingswaarde X
Gemeten conc. in
Moervaart *
% bijdrage aan
toetsingswaarde Y
% bijdrage effluent
aan con. in Moervaart
Impactscore**
ZS 50,00 7,00 0,86 0,0044 0,01 8,97 17,94 0,049 0
BZV 6,00 3,60 0,44 0,0023 0,04 / / / /
CZV 30,00 38,10 4,67 0,0241 0,08 28,48 95,00 0,085 0
Ntot 2,50 9,10 1,12 0,0058 0,23 3,15 126,00 0,183 0
Ptot 0,14 1,24 0,15 0,0008 0,56 0,23 164,00 0,341 0
Chloriden 200,00 262,00 32,10 0,1659 0,08 471,6 235,80 0,035 0
EC (µS/cm) 1.000,00 / / / / 2.051,76 205,00 / 0
SO4 150,00 248 30,38 0,1570 0,10 79,43 53,00 0,198 0
KjN 6,00 4,89 0,60 0,0031 0,05 9,91 165,00 0,031 0
NO3- 5,65 5,14 0,63 0,0033 0,06 1,15 20,00 0,283 0
oPO4 0,14 0,60 0,07 0,0004 0,27 0,76 543,00 0,050 0
NO2- 0,20 0,12 0,02 0,0001 0,04 0,14 70,00 0,054 0
Barium 0,06 0,06 0,01 0,0000 0,07 0,038 63,00 0,106 0
Boor 0,70 1,98 0,24 0,0013 0,18 0,044 6,00 2,868 0
Gemiddeld lozingsdebiet (2014-2017): 122,5 m³/d
Gemiddeld debiet Moervaart: 193.363 m3/d
* gemiddelde van de metingen uitgevoerd door de VMM van 2014-2017
** 0 = verwaarloosbaar, - 1 = beperkte bijdrage, - 2 = relevante bijdrage, - 3 = belangrijke bijdrage
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 130 | 203
Tijdelijke impact 9.5.1.3
Op basis van de aangevraagde lozingsnormen en het droog weer debiet van de Moervaart (P10 = 16.416
m³/d) kan nagegaan worden in welke mate de lozing (2017) van de voorliggende site voor een verhoging
van de vooropgestelde milieukwaliteitsnormen zorgt. Hiervoor werd wel gerekend met het werkelijke
(90percentiel) debiet zoals vereist in het richtlijnenboek. De verwachte concentratieverhoging (Cv) kan
berekend worden aan de hand van volgende formule:
waarbij Ce = de concentratie in het effluent (d.i. lozingsnorm)
Ql = lozingsdebiet afvalwaterstroom (d.i. 161,20 m³/d)
Q opp = afvoerdebiet oppervlaktewater
Op basis van Tabel 76 kan besloten worden dat de lozing van gevaarlijke stoffen een beperkt negatief
effect veroorzaakt en een verwaarloosbaar effect voor niet-gevaarlijke stoffen bij droog weer debieten
van de Moervaart.
Tabel 76: Toetsing lozing van Dynea aan de waterkwaliteitsdoelstellingen (type “grote rivier”) en bij droog weer debieten – huidige situatie
parameter toetsingswaarde lozingsnorm verwachte
concentratie
verhoging Cv (mg/L)
aandeel Cv t.o.v.
toetsingswaarde
effectbeoordeling
(mg/L) (mg/L)
Niet-gevaarlijke stoffen
ZS 50,00 50,00 0,49 0,01 verwaarloosbaar
BZV 6,00 25,00 0,24 0,04 verwaarloosbaar
CZV 30,00 125,00 1,22 0,04 verwaarloosbaar
Ntot 2,50 15,00 0,15 0,06 verwaarloosbaar
Ptot 0,14 2,00 0,02 0,14 verwaarloosbaar
Cl- 200,00 400,00 3,89 0,02 verwaarloosbaar
EC 1.000,00 3.000,00 29,17 0,03 verwaarloosbaar
SO4 150,00 500,00 4,86 0,03 verwaarloosbaar
KjN 6,00 6,00 0,06 0,01 verwaarloosbaar
NO3- 5,65 5,65 0,05 0,01 verwaarloosbaar
Gevaarlijke stoffen
NO2- 0,20 0,20 0,00 0,01 beperkt negatief
Barium 0,06 0,12 0,00 0,02 beperkt negatief
Boor 0,70 7,00 0,07 0,10 beperkt negatief
lozingsdebiet: 161,20 m³/dag; droog weer debiet van de Moervaart: 16.416 m³/dag
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 131 | 203
9.5.2 Gewenste situatie
Het lozingsdebiet zal verhogen in de gewenste situatie. Als er wordt gekeken naar de verhouding tussen
het gemiddeld en 90ste
percentiel-lozingsdebiet per dag van 2014 tot en met 2017 (Tabel 61) wordt deze
geschat op 1.4. Als deze verhouding wordt gebruikt voor de schatting van de toekomstige situatie
(lozingsdebiet van 245 m³/d) wordt het 90ste
percentiel-lozingsdebiet geschat op 343 m³/d.
Permanente impact 9.5.2.1
In de berekeningen van de milieu-effecten werd ook gerekend met het (maximaal) vergunde debiet van
400 m³/dag. Aangezien deze waarde niet overschreden wordt in de gewenste situatie wordt er geen
(bijkomende) impact verwacht in de gewenste situatie. Er blijft dus een relevant effect mogelijk voor de
parameter Ptot. Rekening houdend met de afwijking van 25% tussen de verschillende datasets
(VMM/bedrijf) en de worst-case inschatting door het gebruik van het maximale lozingsdebiet, is het niet
zeker dat dit relevant effect ook daadwerkelijk zal optreden.
Tijdelijke impact 9.5.2.2
Onderstaande tabel geeft de (geschatte) tijdelijke impact weer in de gewenste situatie, gerekend met
het ingeschatte toekomstige 90ste
percentiel-lozingsdebiet van 343 m³/d. Uit deze tabel blijkt dat de
tijdelijke impact op de Moervaart verwaarloosbaar zal zijn voor niet-gevaarlijke stoffen en beperkt
negatief voor gevaarlijke stoffen.
Tabel 77: Toetsing lozing van Dynea aan de waterkwaliteitsdoelstellingen (type “grote rivier”) en bij droog weer debieten – (ingeschatte) gewenste situatie
parameter toetsingswaarde lozingsnorm verwachte
concentratie
verhoging Cv (mg/L)
aandeel Cv t.o.v.
toetsingswaarde
effectbeoordeling
(mg/L) (mg/L)
Niet-gevaarlijke stoffen
ZS 50,00 50,00 1,02 0,02 verwaarloosbaar
BZV 6,00 25,00 0,51 0,09 verwaarloosbaar
CZV 30,00 125,00 2,56 0,12 verwaarloosbaar
Ntot 2,50 15,00 0,31 0,29 verwaarloosbaar
Ptot 0,14 2,00 0,04 0,04 verwaarloosbaar
Cl- 200,00 400,00 8,19 0,06 verwaarloosbaar
EC 1.000,00 3.000,00 61,40 0,07 verwaarloosbaar
SO4 150,00 500,00 10,23 0,02 verwaarloosbaar
KjN 6,00 6,00 0,12 0,02 verwaarloosbaar
NO3- 5,65 5,65 0,12 0,02 verwaarloosbaar
Gevaarlijke stoffen
NO2- 0,20 0,20 0,00 0,02 beperkt negatief
Barium 0,06 0,12 0,00 0,04 beperkt negatief
Boor 0,70 7,00 0,14 0,20 beperkt negatief
lozingsdebiet: 343 m³/dag; droog weer debiet van de Moervaart: 16.416 m³/dag
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 132 | 203
Gezien het bedrijf zelf geen afvalwaterzuivering heeft, doch enkel spui van de RO en van de koeltorens
loost, zijn er geen technische maatregelen beschikbaar om de P-concentratie te verlagen. Wel wordt
door de aanpassing van de koelsystemen bekeken hoe de spui afkomstig van de koeltorens zoveel
mogelijk kan gereduceerd worden. De voornaamste P-stroom wordt van deze spui verwacht, waardoor de
totale geloosde concentratie ook zal verminderen.
9.5.3 Beperking van de infiltratiecapaciteit
De site is gelegen in niet-overstromingsgevoelig gebied, deels op gronden die infiltratiegevoelig zijn en
deels op gronden die niet infiltratiegevoelig zijn. De bouw van de nieuwe infrastructuur zal ervoor zorgen
dat er in beperkte mate minder infiltreerbare grond beschikbaar is (de meeste oppervlakken zijn reeds
verhard). Er zijn evenwel nog geen problemen met betrekking tot de overstromingsproblematiek bekend.
In de huidige situatie wordt er 3.906 m3 hemelwater opgevangen voor hergebruik. Hiervan wordt 38,4 %
gebruikt als proceswater en 61,6 % direct geloosd in het oppervlaktewater.
In de gewenste situatie zullen volgende verhardingen aangelegd worden op het bedrijfsterrein:
Nieuwe lijmopslagtanks: hemelwater zal worden opgevangen en afgeleid naar het bufferbekken
en gebruikt worden in het productieproces
RC-units en de zone rond nieuwe koeltoren(s) worden verhard, idem als lijmopslagtanks
Nieuw magazijn voor ureumopslag: het hemelwater zal opgevangen worden en worden afgeleid
naar een bijkomende opvang onder de nieuwe Formox II. Ook het hemelwater van de bestaande
magazijnen (ureum en wisselstukken) zal hierop aangesloten worden. (In de huidige situatie
wordt dit water geloosd)
Uitbreiding inkuiping T5001 (+T5002): hemelwater zal worden opgevangen en afgeleid naar het
bestaande bufferbekken voor gebruik in het productieproces.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 133 | 203
9.6 Synthese van de milieueffecten
9.6.1 Beoordeling parameters concentratie in effluent Dynea en Moervaart
Stroomopwaarts (ca. 2 km ten NO), in het VMM meetpunt 38020, voldoet de Moervaart voor de helft van
de parameters aan de milieukwaliteitsnorm ‘grote rivier’ opgenomen in VLAREM II (Tabel 62). De
volgende parameters voldoen niet aan de milieukwaliteitsnorm: EC, Cl-, CZV, KjN, Ntot, Ptot en oPO4.
Op basis van Tabel 70 kan geconcludeerd worden dat de concentraties van de elementen in het geloosd
water voldoen aan de waarde waarvoor Dynea vergund is.
Uit de berekeningen van de permanente impact van de gemiddelde lozing van Dynea blijken alle
parameters een verwaarloosbare impact te hebben op de Moervaart. Alleen Ptot heeft een relevante
bijdrage wanneer gerekend wordt met het maximale (vergund) lozingsdebiet van 400 m³/d, maar
aangezien dit lozingsdebiet nooit bereikt werd, wordt uitgegaan van een verwaarloosbaar effect. De
berekening van de tijdelijke impact van de lozing van Dynea op de oppervlaktewaterkwaliteit van de
Moervaart, voor zowel de huidige als ingeschatte toekomstige situatie, duidt op een verwaarloosbare
impact van niet-gevaarlijke stoffen en een beperkt negatieve impact van gevaarlijke stoffen.
9.6.2 Beperking van de infiltratiecapaciteit
In de huidige situatie wordt er 3.906 m3 hemelwater opgevangen voor hergebruik. Hiervan wordt 38,4 %
gebruikt als proceswater en 61,6 % wordt direct geloosd in het oppervlaktewater.
In de gewenste situatie zullen in beperkte mate verhardingen worden aangebracht op het bedrijfsterrein.
Hemelwater van de nieuwe lijmopslagtanks zal worden opgevangen en afgeleid naar het bestaande
bufferbekken en worden hergebruikt in het productieproces. Hemelwater dat zal vallen op het nieuwe
magazijn voor ureumopslag zal worden opgevangen en afgeleid naar een bijkomende opvang onder de
nieuwe Formox II. Ook het hemelwater van de bestaande magazijnen (ureum en wisselstukken) zal hierop
aangesloten worden. In de huidige situatie wordt dit water geloosd zonder hergebruik. Hemelwater dat
valt op de uitbreiding van de inkuiping T5001 (+T5002) zal worden opgevangen en afgeleid naar het
bestaande bufferbekken voor gebruik in het productieproces.
9.7 Milderende maatregelen
Gezien het feit dat de concentraties van de parameters in het geloosd bedrijfsafvalwater van Dynea
voldoen aan de vergunde concentraties en de tijdelijke impact een verwaarloosbaar effect heeft op de
oppervlaktewaterkwaliteit worden hier geen milderende maatregelen voorgesteld.
Uit de berekeningen van de permanente impact van de lozing van Dynea in de Moervaart kan
geconcludeerd worden dat Ptot een relevante bijdrage heeft wanneer gerekend wordt met het maximaal
(vergund) lozingsdebiet van 400 m³/d. Wanneer gerekend wordt met het gemiddeld lozingsdebiet van
Dynea (2014-2017) hebben alle parameters, inclusief Ptot, een verwaarloosbaar effect. Als milderende
maatregel dient bekeken te worden hoe de spuistroom afkomstig van de koeltorens kan verminderd
worden, waardoor ook de totale P-vracht zal verminderen. Rekening houdende met de onzekerheden
(worst-case lozingsdebiet, onzekerheid rond gemiddelde P-concentratie – zie hoger), wordt de verdere
uitwerking van de koelsystemen, samen met de monitoring van de P-concentraties, als voldoende
milderende maatregel aanzien.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 134 | 203
10 Discipline grondwater
10.1 Afbakening studiegebied
Teneinde een volwaardige beschrijving te geven van de bedrijfsomgeving met betrekking tot grondwater,
wordt er aandacht besteed aan de beschrijving van de grondwaterkwetsbaarheid, de watervoerende
lagen en eventueel andere grondwaterwinningen in de ruime omgeving van het bedrijf. Deze
invloedstraal zal normaal beperkt zijn tot minder dan 1 km rondom het bedrijf, maar zal sterk
afhankelijk zijn van de bedrijfssituatie. Moest blijken dat deze straal niet voldoende groot gekozen is, zal
een groter gebied (afhankelijk van de hindereffecten) onderzocht worden.
10.2 Toelichting referentiesituatie
10.2.1 Algemeen
Het bedrijf is gelegen in het bekken van de Gentse Kanalen, deelbekken Moervaart. Het freatisch
grondwatermeetnetwerk van de VMM geeft aan dat het grondwaterpeil ter hoogte van de site varieert
tussen 0,5 m en 2,0 m onder het maaiveld. Wordt de grondwaterkwetsbaarheidskaart geraadpleegd, dan
kan vastgesteld worden dat het grondwater ter hoogte van de site aangeduid wordt als zeer kwetsbaar
(Ca1) (bron: DOV Vlaanderen). Dit betekent dat het eerste watervoerend pakket weinig beschermd is
tegen eventuele insijpelen van verontreinigingen. Er komen geen drinkwater-, waterwingebieden en
beschermingszones voor in een straal van 2 km rond het bedrijf.
Op basis van de waterpassing en grondwaterpeilen, uitgevoerd tijdens het BBO in 2006, kan er geen
eenduidige grondwaterstroming worden aangeduid.
Ter hoogte van de site komen volgende aquifersystemen voor:
o HCOV 0100: Quartaire Aquifersystemen (0 tot 16,6 m-mv)
o HCOV 0500: Bartoon Aquitardsysteem, ondoorlatende laag 16,6 tot 33,3 m-mv)
o HCOV 0600: Ledo Paniseliaan Brusseliaan Aquifersysteem, watervoerend (33,3 tot 67,0 m-mv)
o HCOV 0700: Paniseliaan Aquitardsysteem, ondoorlatende laag (67,0 tot 85,9 m-mv)
o HCOV 0800: Ieperiaan Aquifer, watervoerend (85,9 tot 112,4 m-mv)
o HCOV 0900: Ieperiaan Aquitardsysteem, ondoorlatende laag (112,4 tot 219,8 m-mv)
Het bedrijf is volgens de basisvergunning van 2010 vergund voor het exploiteren van een
grondwaterwinning uit de Ledo-Paniseliaan Brusseliaan Aquifersysteem (brak grondwater). Het Ledo-
Paniseliaan Brusseliaan Aquifersysteem bestaat uit een opeenvolging van zandige afzettingen,
overwegend glauconiethoudend fijn zand en is bovenaan fossielhoudend. De aquifer is tot 40 m dik en
vormt een belangrijke watervoerende laag voor grondwaterwinning. De filter is geplaatst in een
gespannen aquifer (niet-freatisch) en zit op een diepte van 67 m-mv (Formatie van Aalter en
Gentbrugge). De grondwaterwinning is vergund in 2010 (voor een periode van 20 jaar) voor het
onttrekken van grondwater aan een debiet van maximaal 125 m3/dag en maximaal 25.000 m
3/jaar. Er
wordt een uitbreiding van deze grondwaterwinning tot 40.000 m3/jaar en 150 m
3/dag aangevraagd.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 135 | 203
De inbouwdiepte van de pomp bedraagt 37 m, de diameter is 280 mm en de filterstelling bevindt zich op
een diepte van 42-63 m. De verbuizing is:
Blinde buis, P.V.C., diameter 180 mm x 162 m: van 0-42 m diepte
Filter, P.V.C., diameter 180 mm x 168 mm: van 42-63 m diepte
Door het onttrekken van water uit deze winning, bevindt zich rond de onttrekkingsfilter een intrekkegel,
waardoor de natuurlijke stijghoogte is gedaald. Het onttrokken grondwater wordt aangewend als
proceswater (10,7%), koelwater (80,5%) en ketel-/stroomproductiewater (8,9%) (zie ook waterbalans,
§9.3.3). De grondwaterkwaliteit van de grondwaterwinning wordt jaarlijks gemeten.
Stijghoogte-onderzoek en scenarioberekeningen hebben er voor gezorgd dat voor wat betreft het Ledo-
Paniseliaan Brusseliaan aquifersysteem (HCOV 0600) in de regio Sint-Niklaas (en omstreken) omwille van
een regionale depressietrechter een probleemgebied met actiegebied werd afgebakend. Om een goede
kwantitatieve toestand te bekomen in het Ledo-Paniseliaan Brusseliaan Aquifersysteem wordt geopteerd
voor een gedifferentieerd beleid waarbij die zones waar een freatisch alternatief beschikbaar is een
grotere inspanning leveren dan die zones waar geen of beperkt freatisch alternatief voorhanden is. Het
bedrijf bevindt zich niet in actiegebied, maar in waakgebied.
Binnen een straal van 2 km rond de bedrijfsgrenzen bevinden zich 14 grondwaterwinningen (Bijlage 12).
Van deze 14 omliggende winningen onttrekken 2 bedrijven (950.000 m3/jaar en 100.000 m
3/jaar) ook uit
de Ledo-Paniseliaan Brusseliaan Aquifersysteem.
In juni 2012 werd een oriënterend onderzoek uitgevoerd op de onderzoeksplichtige percelen 260C en
267d. Hieruit blijkt dat er een gemengde verontreiniging met stikstofverbindingen (ureum en
ammonium), formaldehyde, pH, EC en azijnzuur werd gemeten in het grondwater. Zoals beschreven in de
bodemwetgeving is er geen duidelijke aanwijzing voor ernstige bedreiging en is er geen sanering nodig.
Deze waarde wordt dan ook niet als een significante verontreiniging beschouwd.
10.2.2 Evolutie van de grondwaterwinning van Dynea tussen 1993 en 2018
Dynea was in het verleden vergund voor het uitbaten van twee grondwaterwinningen. Een eerste
grondwaterwinning was geplaatst in het Ledo-Paniseliaan, met een filter geplaatst in een gespannen
aquifer op een diepte van 67 m-mv. De grondwaterwinning omvatte twee onttrekkingsputten. De winning
was vergund in 2005 (voor een periode van 20 jaar) voor het onttrekken van grondwater aan een debiet
van maximaal 600 m³/dag en maximaal 200.000 m³/jaar. Een tweede grondwaterwinning was geplaatst
in het Pleistoceen van de Vlaamse Vallei. De filter was geplaatst in de freatische aquifer en zat tot op
een diepte van 20 m-mv. De grondwaterwinning bestond uit één onttrekkingsput. De winning was vergund
in 1998 (voor een periode van 10 jaar) voor het onttrekken van grondwater aan een debiet van maximaal
30 m³/d en maximaal 9.000 m³/jaar. Deze winning is buiten gebruik gesteld in 2007. Het onttrokken
grondwater wordt aangewend als proces-, koel- en ketelwater. De evolutie van de grondwateronttrekking
van Dynea is weergegeven in Tabel 78.
Dynea tracht reeds vanaf haar oprichting in 1992 het onttrokken grondwaterdebiet af te bouwen.
Verschillende maatregelen werden dan ook getroffen om dit te verwezenlijken en resulteerden in een
afname van het specifiek (grond)waterverbruik per ton afgewerkt product van 1,24 m3/ton in 1993 tot
0,66 m3/ton in 2003. In 2007 werd een studie opgemaakt over de mogelijke alternatieven voor het
gebruik van grondwater. Deze studie werd opgemaakt door Alain Schollaert, de interne milieucoördinator
van Dynea. Aanleiding van deze studie was een mogelijke beperking van de grondwateronttrekking van
overheidswege omwille van een algemene tendens van toenemende kwaliteitsvermindering en/of
uitdroging van het grondwater.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 136 | 203
Uiteindelijk werd o.b.v. het volume en de complexiteit van de benodigde installatie, energieverbruik,
gebruiksgemak, chemicaliënverbruik, de nood aan een nieuw te bouwen lokaal en de daarbijhorende
bouwvergunning, de beschikbaarheid en kwaliteit van het water, gekozen voor ruw/grijs water als beste
alternatief voor grondwater.
Tabel 78: Evolutie van de grondwaterwinning van Dynea van 1993-2017
Jaar Diepe winning
(m³/jaar)
Freatische winning
(m³/jaar)
Totale winning
(m³/jaar)
1993 145.866 0 145.866
1994 139.560 0 139.560
1995 123.744 0 123.744
1996 103.630 0 103.630
1997 104.333 0 104.333
1998 112.077 2.969 115.046
1999 121.077 2.818 123.895
2000 112.090 4.500 116.590
2001 108.367 2.105 110.472
2002 114.194 1.712 115.906
2003 110.808 1.326 112.134
2004 119.683 283 119.966
2005 115.632 52 115.684
2006 89.839 30 89.869
2007 34.336 0 34.336
2008 18.951 0 18.951
2009 22.161 0 22.161
2010 16.164 0 16.164
2011 15.756 0 15.756
2012 14.476 0 14.476
2013 11.743 0 11.743
2014 8.085 0 8.085
2015 20.175 0 20.175
2016 27.288 0 27.288
2017 26.087 0 26.087
Sedert 2005 heeft Dynea besloten om haar grondwaterverbruik op 5 jaar tijd te verminderen van het
vergunde debiet van 200.000 m3/jaar tot 25.000 m
3/jaar. Om dit te kunnen verwezenlijken heeft Dynea
sinds 2006 een overeenkomst gesloten met TMVW voor het gebruik van grijs water i.p.v. grondwater als
voeding voor de waterbehandeling. De winning uit het Pleistoceen van de Vlaamse Vallei werd stopgezet
in 2007.
De vermindering naar 25.000 m3/jaar blijkt nu echter moeilijk vol te houden, vandaar dat er voor de
productie-uitbreiding niet enkel meer grijswater zou ingezet worden, maar ook een evenredige stijging
van de hoeveelheid grondwater zou voorzien worden. Hiervoor wordt er een uitbreiding van de
grondwaterwinning tot 40.000 m3/jaar en 150 m
3/dag aangevraagd.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 137 | 203
10.3 Methodiek en significantiekader
Voor voorliggend dossier zijn de aspecten waterhuishouding (door winning van grondwater, bemaling en
beperking infiltratiecapaciteit – zie ook §9.5.3), waterkwaliteit (opslag gevaarlijke stoffen, brandstoffen,
reinigings- en bestrijdingsmiddelen) en watergebruik (waterbalans) van belang. De beoordeling zal onder
meer gebeuren met behulp van de significantiekaders voorgesteld in het richtlijnenboek water (Van den
Broeck et al., 2011).
Wat het aspect waterhuishouding betreft zal in de eerste plaats geoordeeld wordt of bemaling al dan niet
noodzakelijk kan zijn tijdens de aanlegfase. De invloedstraal bij eventuele bemaling zal berekend worden
met behulp van de formule van Sichardt. Voor wat betreft de exploitatiefase zal de invloedstraal van de
grondwaterwinning berekend worden met behulp van de formule van Dupuit (freatische laag), Theis
(gespannen laag, niet continu pompen) of Thiem (gespannen laag, continu pompen).
Bij de milieueffectbeoordeling zullen tenminste de VLAREBO-risicoactiviteiten die eventuele grondwater-
verontreiniging kunnen veroorzaken worden besproken. Op basis van de vroeger uitgevoerde onderzoeken
(oriënterend, verkennend, andere…) zal nagegaan worden wat de huidige grondwatersituatie is (zowel
kwantitatief als kwalitatief).
Het effect op de grondwaterwaterkwaliteit in de diverse watervoerende lagen wordt als volgt
beoordeeld:
Tabel 79: Beoordelingskader discipline grondwater
beoordeling
concentratie > 6 x BSN/milieukwaliteitsnorm aanzienlijk negatief effect
80 % BSN/milieukwaliteitsnorm < concentratie < 6 x
BSN/milieukwaliteitsnorm
beperkt negatief effect
concentratie < 80 % BSN/milieukwaliteitsnorm verwaarloosbaar effect
Voor deze discipline is de beoordeling door een positief effect of een aanzienlijk positief effect niet van
toepassing.
Mogelijke kwaliteitsveranderingen worden op relatieve basis bepaald (verbetering, verslechtering, status
quo, geen invloed…) evenals de relatie met het aanwezige oppervlaktewater (infiltratie, drainage,
kwaliteit).
Verder zal getoetst worden of er hoogwaardig water wordt aangewend voor laagwaardige toepassingen.
Tabel 80: Significantiekader waterverbruik
deelaspect onderdeel beoordelingskader
waterverbruik Overmatig waterverbruik Aanzienlijk negatief effect: overschrijding van de BBT-cijfers
Geen of verwaarloosbaar effect: geen overschrijding BBT-cijfers
Soort water Aanzienlijk negatief effect: grondwater voor laagwaardige toepassingen
Geen of verwaarloosbaar effect: grondwater enkel voor hoogwaardige toepassingen
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 138 | 203
10.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten
10.4.1 Grondwaterkwaliteit
Beschrijving van de uitgevoerde beschermingsmaatregelen 10.4.1.1
Dynea heeft reeds voorafgaand aan de bouw van het bedrijf rekening gehouden met het zoveel mogelijk
beperken van een potentiële milieu-impact naar bodem en grondwater door de nodige voorzorgen te
nemen ter hoogte van de mogelijke emissiebronnen. Deze maatregelen waren:
De opslag van grondstoffen, tussenproducten en eindproducten zijn gelegen in verschillende
tankparken. Deze zijn gelegen in een betoninkuiping en zijn met de procesinstallaties verbonden
d.m.v. bovengrondse leidingen. Al het regen- en afvoerwater van reinigingsoperaties, zowel in
de tankparken als in de huidige UFC- en harsproductie-eenheden wordt afgevoerd via een
afzonderlijk leidingsysteem naar het recuperatiebassin. Van hieruit wordt het hergebruikt als
proceswater.
De laadplaatsen voor de tussenproducten (UFC en formaldehyde) en harsbelading bevinden zich
op een betonnen vloer die aan de randen licht ingekuipt is. Het hemelwater afkomstig van deze
inkuipingen vloeit naar het recuperatiebassin.
In geval van brand wordt het bluswater opgevangen in de installatie zelf door de opkantingen
rondom de installatie. Er is tevens een noodbekken aangelegd van 1.200 m³. Er is een
bijkomende algemene afsluiter van de hoofdriool naar de Moervaart voorzien.
Het bedrijfsafvalwater dat mogelijk belast is met organische componenten wordt via een afzonderlijk,
ondergronds leidingsysteem verzameld, afgevoerd naar het recuperatiebassin en hergebruikt. Met
betrekking tot dit ondergronds leidingssysteem zijn in het verleden enkele gebreken vastgesteld. Deze
gebreken werden hersteld en de lekkende leidingen zijn vervangen.
In de huidige situatie voldoen alle installaties en tankplaatsen aan de VLAREM voorschriften en zijn dus
voorzien van vloeistofdichte, betonnen inkuipingen.
BBO 2006 10.4.1.2
In het kader van het BBO 2006 werd de grondwaterverontreiniging met ammonium, ureum, formaldehyde
en azijnzuur horizontaal en verticaal afgeperkt. In onderstaande tabel wordt een beknopte samenvatting
gegeven van de omvang van de verschillende verontreinigingspluimen. De laad- en losinrichtingen zijn
voorzien van een vloeistofdichte verharding. Lekken, regenwater en spoelwater van deze zones worden
afgevoerd naar het recuperatiebassin.
Tabel 81: Omvang van de verschillende verontreinigingspluimen gevonden op het bedrijfsterrein van Dynea
Parameter Norm* Hoogst gemeten concentratie
Verontreinigde oppervlakte (m²)**
Verontreinigd volume (m³)**
Ammonium 0,5 mg/L 270 mg/L 450 2.230
Ureum (kern 1) 2 mg/L 97 mg/L 340 1.683
Ureum (kern 2) 2 mg/L 109 mg/L 540 2.673
Formaldehyde 2 mg/L 33 mg/L 3.860 7.720
Azijnzuur 3 mg/L 550 mg/L 1.860 3.720
*: Voor de verontreinigde parameters zijn geen bodemsaneringsnormen vastgesteld. Aldus werden volgende toetsingswaarden
of normen gehanteerd:
- ammonium: MTC waarde uit VLAREM II;
- ureum: de detectielimiet;
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 139 | 203
- formaldehyde: het Indicatief Niveau uit de Nederlandse wetgeving; en
- azijnzuur: de detectielimiet.
**: Als ‘verontreinigde’ zone werd de zone beschouwd met concentraties hoger dan de norm.
Er werden verhoogde waarden van EC en pH gemeten op het terrein. Deze waren gerelateerd aan de
verhoogde ammonium concentraties die verspreid op het terrein aangetoond werden en de aanwezigheid
van brak water. Er werden geen zink- of drijflagen aangetroffen.
De conclusies van dit BBO waren als volgt:
Voor de berekening van de humane risico’s werd uitgegaan van alle relevante
blootstellingsroutes op de onderzoekslocatie. Op basis van deze berekeningen kan gesteld
worden dat er geen humaan-toxicologisch risico verwacht wordt ten gevolge van de aanwezige
grondwaterverontreiniging;
Aangezien de onderzoekslocatie niet in ecologisch waardevol gebied gelegen is, noch omringd is
door ecologisch waardevol gebied, worden geen ecologische risico’s verwacht uitgaande van de
aanwezige verontreinigingen op de site; en
Voor de aanwezige verontreinigingskernen werd geen verspreidingsrisico vastgesteld.
Naar aanleiding van bovenstaande conclusies moest er geen bodemsaneringsproject opgesteld worden of
verdere maatregelen getroffen worden.
Aangezien de vastgestelde verontreiniging gerelateerd bleek te zijn aan de productieactiviteiten van
Dynea en een gebrekkige, ondergrondse bedrijfsriolering mede oorzaak leek te zijn voor deze
verontreinigingen, heeft Dynea op eigen initiatief de kritische zones van de bedrijfsriolering
geïnspecteerd en de lekkende rioleringen vervangen.
Huidige situatie grondwaterkwaliteit 10.4.1.3
De kwaliteit van het opgepompt grondwater wordt 1x per jaar geanalyseerd. De analyse van 6 juli 2017
kan teruggevonden worden in Bijlage 13. Alle waarden in deze analyse voldoen aan de eisen opgenomen
in de bijzondere voorwaarden van de vergunning. Aan de maximum fout op de ionenbalans
( <5 %) wordt ook voldaan (-0,48 %).
Op het bedrijf zijn er verschillende bodemonderzoeksplichtige activiteiten aanwezig (zie discipline
bodem). Er werd een OBO uitgevoerd in 2012 waaruit blijkt dat er een gemengde verontreiniging met
stikstofverbindingen (ureum en ammonium), formaldehyde, pH, EC en azijnzuur werd gemeten in het
grondwater. Voor de parameters ammonium, formaldehyde, azijnzuur en ureum worden in de Vlarebo-
wetgeving geen normen voorgesteld. Voor deze parameters wordt in het OBO getoetst aan de maximale
toelaatbare concentratie (MTC) voor oppervlaktewater en grondwater en de richtlijn voor drinkwater
voor de wereld gezondheidsorganisatie (WHO).
Voor ammonium worden de gemeten concentraties getoetst aan 10 keer de
grondwaterkwaliteitsnormen uit VLAREM II. Deze bedragen 10 x 0,5 mg/L = 5 mg/L.
Voor de parameter formaldehyde wordt als toetsingsnorm een concentratie met de grootteorde
van 2 mg/L genomen. De drinkwaternorm bedraagt 2,6 mg/L (EPA, IRIS and 2006 edition of the
drinking water standards and health advisories).
De toetsingswaarde voor ureum is gebaseerd op de herrekende maximaal toelaatbare
concentratie voor Kjehldahlstikstof voor grondwater (1 mg/L). Als richtwaarde wordt de
detectielimiet genomen.
Voor azijnzuur wordt de detectielimiet aangehouden als norm.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 140 | 203
Zoals beschreven in de wetgeving is er geen duidelijke aanwijzing voor ernstige bedreiging en is er geen
sanering nodig. Deze waarde wordt dan ook niet als significante verontreiniging beschouwd. Er geldt dus
een verwaarloosbaar effect.
10.4.2 Grondwaterkwantiteit
Effecten veroorzaakt in de aanlegfase 10.4.2.1
Om de uitbreiding te kunnen realiseren worden gebouwen bijgebouwd waarbij afgravingen van de bodem
gepaard zullen gaan. De maximale diepte van de afgravingen varieert van plaats tot plaats, maar er is op
één punt een kelder voorzien met een diepte tot ca 3,8 m onder maaiveld, op een tweede punt wordt er
tot 3,5 m diepte gegraven. Op de rest van het terrein is de diepte beduidend minder.
Op basis van peilmetingen van het grondwatermeetnet (www.dov.be) op het bedrijfsterrein kan gesteld
worden dat de stand van het grondwaterpeil ter hoogte van de site varieert tussen 0,5 m en 2,0 m onder
het maaiveld. Er wordt vanuit gegaan dat de grondwatertafel moet dalen tot 0,5 m onder de bouwput.
Voor de nieuwe constructies zal er dus bemaling nodig zijn.
Voor de bepaling van de invloedstraal van de bemaling (R) wordt gebruik gemaakt van de formule van
Sichardt:
R = 3000 φ √k
met: φ = gewenste grondwaterstandsverlaging (m)
k = doorlatendheidscoëfficiënt (m/s)
Er wordt vanuit gegaan dat de grondwatertafel moet dalen tot 0,5 m onder de bouwput. Aangezien deze
maximaal 3,8 m zal zijn, worden berekeningen uitgevoerd waarbij de grondwatertafel moet zakken tot
op een diepte van 4,3 m. Dit komt in het slechtste geval overeen met een daling van 3,8 m (=φ). De
doorlatendheidscoëfficiënt is afhankelijk van de bodemsoort. Omdat het onmogelijk is om van iedere
specifieke bodemsoort deze parameter afzonderlijk te bepalen, worden standaardwaarden gebruikt
afhankelijk van de bodemtextuur (Meyus et al., 2004). In dit rapport worden richtwaarden gegeven voor
iedere bodemtextuur op basis van onderzoek verricht door Saxton et al. (1986). De nieuwe gebouwen
zullen gebouwd worden op een zandbodem met een doorlatendheidscoëfficiënt van 3,34 x 10-5 m/s.
Hieruit volgt dat de invloedstraal van deze bemaling ingeschat kan worden op 66,5 m; deze blijft voor
een groot deel beperkt tot de bedrijfseigen gronden. Binnen deze zone bevinden zich evenmin (andere)
ondiepe grondwaterwinningen die zouden kunnen verstoord worden. Er is dus in deze ‘worst case’ een
verwaarloosbaar effect van de bemaling aanwezig.
Effecten veroorzaakt door de bedrijfsexploitatie 10.4.2.2
10.4.2.2.1 Daling grondwatertafel door grondwaterwinning
Het bedrijf is volgens de basisvergunning vergund voor het exploiteren uit de Ledo-Paniseliaan
Brusseliaan Aquifersysteem. De grondwaterwinning is vergund in 2010 (voor een periode van 20 jaar) voor
het onttrekken van grondwater aan een debiet van maximaal 125 m3/dag en 25.000 m
3/jaar. Het bedrijf
wenst een debiet van maximaal 150 m3/dag en maximaal 40.000 m
3/jaar aan te vragen in de gewenste
situatie. Peilmetingen van januari 2013 tot en met juni 2018 worden weergegeven in bijlage 14.
Om de invloed van de winning op de watertafel te voorspellen wordt er gebruik gemaakt van de formule
van Theis, aangezien gewonnen wordt vanuit een gespannen laag en er niet continu gepompt wordt (op
basis gegevens DOV en boringen op de site). Er kan een hydraulische conductiviteit van 7,0 m/dag
gehanteerd worden, op basis van cijfers van de virtuele boring op DOV. Verder wordt voor de dikte van
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 141 | 203
de watervoerende laag uitgegaan van de lengte van de filterstelling, nl. 21 m. Tabel 82 geeft een
overzicht van de grondwatertafeldaling en de straal van de spreidingskegel voor de huidige en gewenste
situatie.
Tabel 82: Bepaling grondwatertafeldaling
huidige situatie gewenste situatie
aantal putten 1 put 1 put
vergund jaardebiet (m³/j) 25.000 40.000
vergund dagdebiet (m³/dag) 125 150
diepte grondwaterwinning (m) 67 67
hydraulische conductiviteit (m/dag) 7 7
dikte watervoerende laag (m) / lengte filter (m) 21 21
specifieke elastische bergingscoëfficiënt (m-1) (Ss) 1,885x10-5 1,885 x10-5
capaciteit van de pomp (m³/u) 25 25
pomptijd (u/d) 5 8
straal spreidingskegel met grondwatertafeldaling > 50 cm (m) 10,35 21,00
De invloedstraal waarbinnen er een stijghoogteverschil optreedt van 50 cm, bedraagt 10,35 m in de
huidige situatie en 21,00 m in de gewenste situatie. Binnen de regio waarin er in de gewenste situatie
een daling van meer dan 50 cm verwacht wordt, is er geen bedrijfsvreemde winning gelegen of andere
grondwaterwinning. Voor het mogelijk verdrogend effect van de bedrijfseigen winning op de vegetatie
wordt verwezen naar de discipline biodiversiteit.
10.4.2.2.2 Specifiek watergebruik per afgewerkt product
Berekenen van het specifiek waterverbruik (in tonnage) per product dat aangemaakt wordt bij Dynea, is
hier niet mogelijk. Dit omdat het waterverbruik van Dynea sterk afhangt van verdamping in de
koeltorens, en deze dan weer sterk afhankelijk is van weersomstandigheden (vb. buitentemperatuur en
vochtigheid). Bovendien is er in de loop der jaren een belangrijke stijging geweest in de productie van
harsen, met veel waterverbruik tot gevolg en veel minder stijging in productie UFC. Dit alles maakt het
zeer moeilijk om de totale waterverbruik op te splitsen per product.
Tot slot is het niet mogelijk om dit te vergelijken met waarden uit BBT omdat deze niet beschikbaar zijn
voor dit specifieke type productie. Over de hele lijn wordt er ongeveer 540 tot 590 liter water per ton
product verbruikt, maar zoals hoger uitgelegd, zegt dit cijfer niet veel. Wel werd er door de
milieucoördinator van Dynea aangegeven dat in de gegevens tot 2016 een afname in waterverbruik per
ton was geregistreerd. Hieruit kan geconcludeerd worden dat Dynea zuinig heeft omgesprongen met het
(dure) water.
Aangezien het grondwater enkel wordt gebruikt voor hoogwaardige toepassingen wordt er uitgegaan van
een verwaarloosbaar effect inzake waterverbruik.
De beperking in het gebruik van grondwater door het gebruik van een grote fractie grijswater zorgt
ervoor dat de stijging van het grondwaterverbruik beperkt blijft en dat de invloed op de verdroging ook
beperkt blijft. Deze maatregel kadert tevens binnen het goed beheer van het grondwatergebruik binnen
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 142 | 203
Vlaams Adaptatieplan. Het Adaptatieplan is een deel van het Vlaamse Klimaatsbeleidsplan en heeft als
doelstelling om Vlaanderen voor te bereiden op klimaatsveranderingen.
10.4.2.2.3 Peilmetingen 2013 t.e.m. 2018
De peilmetingen van januari 2013 tot juni 2018 zijn weergegeven in Bijlage 14. Volgens artikel 5.53.3.4
van VLAREM II mag het grondwaterpeil in de winningsputten in geen enkel geval dalen onder het dak van
de laag. Het maximaal toelaatbaar afpompingsniveau in de winningsput bedraagt 34 m-mv.
Er dient vermeden te worden dat het peil in de put onder dit niveau daalt. Het grondwaterpeil (recentste
meting op 04/06/2018) tot de bovenkant van de peilbuis, d.i. 30 cm minder dan rand meetkamer,
bevindt zich in rust op een diepte van 10,80 m-mv en in werking op 16,40 m-mv (verschil van 5,6 m-mv).
De grondwaterpeilen bevinden zich dus boven de maximale diepte van 34 m-mv.
10.5 Synthese van de milieueffecten
Zowel naar grondwaterkwaliteit als naar grondwaterkwantiteit wordt met uitvoering van voorliggend
project geen of een verwaarloosbaar effect verwacht.
10.6 Milderende maatregelen
Gezien de effectbeoordeling worden geen milderende maatregelen noodzakelijk geacht.
Als wettelijke maatregel dient de plaatsing van een peilput vermeld te worden. Er wordt namelijk een
vergunning aangevraagd om meer dan 30.000 m³ grondwater per jaar op te pompen, waardoor er
conform titel II van het VLAREM (hoofdstuk 5.53.4) minstens één peilput voor het opvolgen van het
grondwaterpeil geplaatst moet worden. Gedurende ten minste twee maanden voorafgaand aan het
oppompen van grondwater moeten wekelijkse peilmetingen worden uitgevoerd in de peilput(ten).
Alvorens met het oppompen van grondwater te starten, dient de exploitant een analyse te laten
uitvoeren op het grondwater, conform de Vlarem-wetgeving. Deze analyse dient jaarlijks herhaald te
worden. Het grondwaterpeil in deze peilputten zal vervolgens maandelijks opgemeten moeten worden,
conform de Vlarem-wetgeving.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 143 | 203
11 Discipline bodem
11.1 Afbakening studiegebied
Het studiegebied voor de discipline bodem wordt afgebakend tot de perceelsgrenzen. Indien tijdens de
m.e.r.-procedure blijkt dat er eveneens een invloed is op de bodem buiten de perceelsgrenzen, zal het
studiegebied aangepast worden.
11.2 Toelichting referentiesituatie
11.2.1 Algemene fysische en ruimtelijke kenmerken van het studiegebied
De site is gelegen in het bekken van de Gentse Kanalen en is vrij vlak met enkel een verhoogd reliëf in de
randgebieden. Het bedrijf bevindt zich in de fysisch-geografische regio van de Vlaamse vallei dat één
grote vlakte is waarin de beekvalleien zich nauwelijks aftekenen in het landschap. Zandbodems, lemige
zandbodems en zandleembodems zijn de meest voorkomende bodems binnen het bekken van de Gentse
Kanalen. De puur alluviale bodems (klei, zware klei, veen, mergel) zijn beperkt tot valleien en de echte
poldergebieden in het noorden.
11.2.2 Pedologie
Het bedrijfsterrein is gelegen in de zandstreek en behoort tot de voormalige vallei van de Kale. Ter
hoogte van het bedrijf is een matig natte zandbodem (Zdg), matig droge zandbodem (Zcg), natte lemige
zandbodem (Sep) en uiterst natte kleibodem (vEgp, sEgp) aanwezig. De zandgronden hebben een relatief
goede drainage. De lemige zand- en kleigronden zijn natte gronden met hoge grondwaterstanden. De
gronden met ontwikkeling ‘p’ hebben geen profielontwikkeling, gronden met profielonwikkeling ‘g’
worden gekarakteriseerd door een sterke profielontwikkeling. Een uittreksel van de bodemkaart wordt
gegeven in Bijlage 15.
11.2.3 Geologie
Op basis van boringen (geraadpleegd op dov.vlaanderen.be) en het meest recente oriënterend
bodemonderzoek (juni 2012, uitgevoerd door Arcadis) kan de geologische opbouw ter hoogte van het
bedrijf beschreven worden. Deze wordt weergegeven in Tabel 83.
Tabel 83: Geologische opbouw in de omgeving van het bedrijf
diepte (m-mv) omschrijving stratigrafie
0 – 13 Zeer fijn zand, afgewisseld met kleiig zand (minder goed
gesorteerd) Quartaire afzetting
13 - 19 Grijsblauwe klei tot zware niet glauconiethoudende en niet
kalkhoudende klei
Formatie van Maldegem (Lid
van Zomergem)
19 - 23 Donkergrijs matig fijn zans, het is glauconiethoudend en
glimmerrijk
Formatie van Maldegem (Lid
van Onderdale)
23 - 27 Homogene blauwgrijze tot blauwe klei die weinig of niet
kalkhoudend en niet glauconiethoudend is
Formatie van Maldegem (Lid
van Ursel)
27 - 37 Sterk glauconiethoudende zandige klei
Formatie van Maldegem (Lid
van Asse)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 144 | 203
diepte (m-mv) omschrijving stratigrafie
37 - 41 Kalk- en glauconiethoudend fijn zand Formatie van Lede
41 – 46 Grijs groen, glauconiethoudend, kleiig zand met fijne zandige
kleilagen en dunne sandsteenlagen Formatie van Aalter
46 - 79 Kleilagen worden afgewisseld met fijn zand Formatie van Gentbrugge
79 - 107 Zeer fijn zand, grove silt en klei Formatie van Tielt
11.2.4 Bodemkwaliteit
Reeds uitgevoerde bodem- en grondwateronderzoeken 11.2.4.1
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de bodemonderzoeken die uitgevoerd werden op de site van
Dynea.
Tabel 84: Bodem- en grondwateronderzoeken uitgevoerd op de site van Dynea te Gent .
Datum Aard Beschrijving/opmerking/conclusie
31/07/1995 OBO Geen verontreiniging aangetroffen
17/01/2000 OBO Perodieke onderzoeksplicht, geen verontreiniging aangetroffen
Maart 2001 Aanvullend OBO Aanvullend onderzoek op onvoldoende onderzochte parameters, opname in grondenregister, historische verontreiniging
14/12/2004 OBO Perodieke onderzoeksplicht, gemengde verontreiniging
31/10/2006 BBO Gemengde verontreiniging, geen saneringsnoodzaak
22/06/2012 OBO Gemengde verontreiniging, geen saneringsnoodzaak
Beschrijving bodemonderzoek 2012 11.2.4.2
In 2012 werd een oriënterend bodemonderzoek (OBO) uitgevoerd door Arcadis op de onderzoeksplichtige
percelen, met name percelen 260C en 267d.
Op het terrein (perceel 260C) werd een gemengde verontreiniging met stikstofcomponenten (ureum en
ammonium), formaldehyde, pH, EC en azijnzuur vastgesteld in het grondwater. De oorsprong van de
verontreiniging is afkomstig van de activiteiten van Dyno Chemie en Dynea ten gevolge van de productie
van UF en MUF lijmen. Uit het OBO kan besloten worden dat de bodemsaneringsnorm niet wordt
overschreden en er geen BBO of sanering moet worden uitgevoerd.
Perceel 267d maakt deel uit van de exploitatie. Op dit perceel zelf komen geen risico-inrichtingen voor.
Conform de bodemwetgeving is er geen duidelijke aanwijzing voor ernstige bedreiging. De resultaten van
perceel 260C worden als representatief beschouwd voor de volledige onderzoekslocatie.
Naar aanleiding van deze gevonden verontreinigingen, beschreven in het OBO, werden in de
daaropvolgende jaren verschillende ondergrondse leidingen vervangen die mogelijks verontreinigd
hemelwater of spoelwater lekten in de bodem.
Met betrekking tot de huidige situatie kan gesteld worden dat alle installaties en tankparken voldoen aan
de VLAREM voorschriften en dus voorzien zijn van vloeistofdichte, betonnen inkuipingen. De laad- en
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 145 | 203
losinrichtingen zijn voorzien van een vloeistofdichte verharding. Lekken, regenwater en spoelwater van
deze zones worden afgevoerd naar het recuperatiebassin en hergebruikt als proceswater.
11.3 Methodiek en significantiekader
Bij de milieueffectbeoordeling zullen tenminste de VLAREBO-risicoactiviteiten voor eventuele
bodemverontreiniging worden besproken. Er zal worden nagegaan wanneer het volgende periodiek
oriënterend bodemonderzoek dient te worden uitgevoerd. Op basis van de vroeger uitgevoerde
onderzoeken (oriënterend, verkennend, andere…) zal nagegaan worden wat de huidige bodemsituatie is.
Het effect op de bodemhygiëne wordt beoordeeld op basis van het toetsingskader dat wordt gebruikt in
het kader van het bodemdecreet en het VLAREBO.
Tabel 85: Beoordelingskader discipline bodem
beoordeling
concentratie > 6 x BSN aanzienlijk negatief effect
80 % BSN < concentratie < 6 x BSN beperkt negatief effect
AGW < concentratie < 80 % BSN verwaarloosbaar effect
Voor deze discipline is de beoordeling door een positief effect (+) of een sterk positief effect (++) niet
van toepassing.
11.4 Beschrijving en beoordeling van de milieu-effecten
11.4.1 Bodemkwaliteit
Dynea heeft reeds voorafgaand aan de bouw van het bedrijf rekening gehouden met het zoveel mogelijk
beperken van een potentiële milieuimpact naar bodem en grondwater door de nodige voorzorgen te
nemen ter hoogte van de mogelijke emissiebronnen. Deze maatregelen werden besproken in §10.4.1.1
(discipline grondwater).
In juni 2012 werd een oriënterend bodemonderzoek uitgevoerd op de site, waarbij voor enkele niet
genormeerde parameters (Kjeldahl stikstof, ammonium, ureum, formaldehyde, pH en EC) verhoogde
concentraties werden waargenomen in het grondwater. Deze verhoogde concentraties worden beschouwd
als gemengde verontreiniging omdat aangenomen wordt dat zij veroorzaakt is door de activiteiten van
Dynea en Dyno Chemie sinds het ontstaan van de fabriek in eind jaren 80.
Conform de bodemwetgeving kan gesteld worden dat er geen duidelijke aanwijzingen zijn voor een
ernstige bedreiging voor mens en milieu. Er is geen overschrijding van de bodemsaneringsnorm maar wel
enkele verhoogde concentraties gemeten in het OBO van 2012, waardoor dit aanzien wordt als een
beperkt negatief effect.
Onderstaande tabel geeft de bodemonderzoeksplichtige VLAREM-activiteiten weer aanwezig op het
bedrijfsterrein.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 146 | 203
Tabel 86: Overzicht bodemonderzoeksplichtige activiteiten huidig vergunde situatie
rubriek activiteit perceel Vlarebo
laatste
OBO
7.1.2 Productie van max 1.200 ton/jaar ontsmettingsmiddel in
reactor/tankwagen en productie van 1.000 ton/jaar
ureumtriazon met ammoniakoplossing of -oplossing
260C B 2012
7.13.3 Chemische installatie voor productie organische
chemicaliën van 100.000 ton per jaar of meer 260C B 2012
17.2.2 Opslag van 3.104 ton gevaarlijke producten: 1.580 ton
methanol, 1.150 ton formaldehyde, 24,3 ton
ammoniakwater, 17 ton lichte stookolie, 1,5 ton propaan,
5 ton ammoniak, 300 ton fenol, 26,4 ton thermische olie
260C B 2012
17.3.3.3 Opslagplaats voor max 4497 ton oxiderende, schadelijke,
corrosieve en irriterende stoffen: 30.400 kg NaOH, 40.170
kg azijnzuur, 1.500 kg water behandelingsproducten,
2.600 ton ureumformalydeydeconcentraat, 400 ton UF
harsen, 30 ton zuur mengsel, 50 ton waswater, 200 ton
proceswater
260C B 2012
17.3.6.2 Opslag van 39.000 L azijnzuur 260C A 2012
17.3.7.2 Opslag van 200.0000 L UFC 260C A 2012
26.4 Opslag van 4.000 ton UF-, MUF-, en MF harsen, 1.000 ton
fenolharsen 260C A 2012
29.5.2.1 Diverse metaalbewerkingstoestellen met een totaal
vermogen van 7 kW 260C O 2012
Stookinstallatie van 2.710 kW en een thermische
naverbrander van 6.000 kW 260C A 2012
Tabel 87: Bodemonderzoeksplichtige activiteiten in de gewenste situatie
rubriek activiteit perceel Vlarebo
laatste
OBO
7.13.3 Chemische installatie voor productie organische
chemicaliën van 100.000 ton per jaar of meer 260C B 2012
17.2.2 Opslag van 1.677,8 ton gevaarlijke producten: 1.580
ton methanol, 24.300 kg ammoniakwater, 17 ton lichte
stookolie, 1,5 ton propaan, 55 ton thermische olie
260C B 2012
26.4 Opslag van 4.200 ton UF- en MUF harsen 260C A 2012
29.5.2.1 Diverse metaalbewerkingstoestellen met een totaal
vermogen van 7 kW 260C O 2012
Naast de vermelde periodieke verplichting, dient voor deze activiteiten ook bij overdracht, sluiting of
faillissement een oriënterend bodemonderzoek uitgevoerd te worden.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 147 | 203
Alle bovenstaande activiteiten vinden plaats op een verharde ondergrond. De opslagtanks worden
periodiek gecontroleerd en voldoen aan de wettelijke vereisten. Het risico naar bodemverontreiniging is
dan ook zeer klein. Er wordt bijgevolg geen bijkomende verontreiniging verwacht bij verdere uitbating
van de huidige situatie. In de gewenste situatie zullen volgende verhardingen aangelegd worden op het
bedrijfsterrein voor de nieuw te bouwen tanks en gebouwen:
nieuwe lijmopslagtanks
RC-units, zone rond nieuwe koeltoren(s) en lijmopslagtanks
nieuw magazijn voor ureumopslag
uitbreiding inkuiping T5001 (+T5002)
Alle nieuwe opslagtanks zullen uitgevoerd worden volgens de VLAREM-bepalingen. Verder zullen de
verladingspunten en de productiezones waar organisch belaste lekken/morsen kunnen vrijkomen,
voorzien worden van een vloeistofdichte verharding waarbij eventuele lekken via het afzonderlijk,
bedrijfsintern leidingsysteem afgevoerd worden.
11.4.2 Overige effectklassen
Om de uitbreiding en actualisatie van de vergunning te verwezenlijken zijn er bouw- en graafwerken
nodig. Er zal dus grondverzet en bodemverdichting optreden als gevolg van de hernieuwing en wijziging.
Door het antropogeen karakter van de bodem zal het effect van profielverstoring, zetting en erosie
verwaarloosbaar zijn. Er worden beperkte wijzigingen verwacht wat betreft bodemgebruik,
bodemgeschiktheid en bodemvochtregime.
De uitgegraven bodem zal afgevoerd worden. De geschatte hoeveelheid grondverzet is 5.705 m³.
Aangezien dit volume groter is dan 250 m3 zal bij het stabiliteitsonderzoek van de bodem een technisch
verslag opgemaakt worden van de samenstelling.
11.5 Synthese van de milieueffecten
Inzake bodemkwaliteit geldt zowel in de vergunde als de gewenste situatie een beperkt negatief tot
verwaarloosbaar effect. Wat de overige effectklassen betreft, zal er een verwaarloosbaar effect zijn.
Enkele maatregelen zijn getroffen om de risico’s op bodemverontreiniging tot een absoluut minimum te
beperken:
Installaties en tankparken zijn voorzien van vloeistofdichte, betonnen inkuipingen.
De laad- en losinrichtingen zijn voorzien van een vloeistofdichte verharding.
Lekken, regenwater en spoelwater van deze zones worden afgevoerd naar het recuperatiebassin.
11.6 Milderende maatregelen
Uit het oriënterend bodemonderzoek blijkt dat er geen duidelijke aanwijziging is dat de verhoogde
concentraties een ernstige bodemverontreiniging vormen voor mens of milieu. Het wordt dan ook niet
noodzakelijk geacht om bijkomende milderende maatregelen voor te stellen. Wel dient het bedrijf
verder te voldoen aan de periodieke verplichtingen inzake bodemonderzoek en controle van de
opslagtanks.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 148 | 203
12 Discipline geluid
12.1 Methodologie
De referentiesituatie voor de discipline ‘geluid’ wordt beschreven aan de hand van immissiemetingen, en
emissiemetingen:
Continue immissiemetingen uitgevoerd in 2018 in het kader van dit MER: er werden
immissiemetingen uitgevoerd op 200 m van de perceelsgrens en in het dichtstbijgelegen
woongebied te Doornzele;
Emissie- en immissiemetingen op het terrein uitgevoerd door dBA-Plan.
De installaties van het bedrijf Dynea die akoestisch relevant zijn, zijn deels als een bestaande inrichting
(vergund voor 1/1/1993) te beschouwen, deels als een nieuwe inrichting.
De beschrijving van het specifiek geluid van de installaties zal gebeuren op basis van de reeds bepaalde
geluidsvermogenniveaus van de bestaande installaties (EMOLA-methode; MER 2000) en op basis van
akoestische gegevens van de nieuwe geluidsbronnen. Op basis van de gekende geluidsvermogenniveaus,
de geometrische kenmerken, de ligging van de voornaamste bronnen, de ligging van de immissiepunten,
de hoogte van de geluidsbronnen en de afschermende werking van objecten (vb. opslagtanks) wordt met
een overdrachtsberekening de specifieke bijdrage berekend naar de verschillende immissiepunten
(BEGIS). Deze berekening steunt op ISO 9613 en wordt uitgevoerd met een computerprogramma
(Geomilieu 4.41).
12.2 Enkele technische begrippen
12.2.1 Algemene begrippen
De sterkte van het geluid wordt weergegeven door de intensiteit I, maar vaak ook door het
geluidsvermogenniveau Lw of het geluidsdrukniveau Lp. Het geluidsvermogenniveau is een éénduidige
grootheid die de emissie van de geluidsbron weergeeft, onafhankelijk van de omgeving waarin de bron
staat. Aan de hand van het geluidsdrukniveau op een bepaalde afstand tot de bron wordt het
geluidsvermogenniveau berekend. Het geluidsvermogenniveau komt eigenlijk overeen met het vermogen
dat zich op afstand nul bevindt om te komen tot een geluidsdrukniveau op een bepaalde afstand.
De aard of hoogte van het geluid wordt weergegeven door zijn frequentie f. In het algemeen is een
geluid samengesteld uit signalen van verschillende frequenties. Het spectrum van hoorbare frequenties
strekt zich uit van ongeveer 20 Hz tot 20.000 Hz.
Zowel de sterkte als de hoogte van het geluid kunnen veranderen in de tijd. Naargelang het gedrag in de
tijd onderscheidt men continu, cyclisch of impulsachtig geluid.
De decibel (dB) is de eenheid waarin het geluidsdrukniveau Lp van een geluid wordt uitgedrukt.
Het geluidsdrukniveau wordt gedefinieerd als:
De eenheden afgeleid van de decibel zijn dB(A) en zijn bedoeld om de subjectieve gehoorgewaarwording
op een meer praktische wijze te kunnen weergeven.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 149 | 203
Door middel van een elektronische filter wordt bij de geluidsanalyse het geluid in een discreet aantal
frequentiebanden bepaald. Deze frequentiebanden worden gekarakteriseerd door hun breedte en hun
centrale frequenties. Het gebruik van een octaaf- en tertsfilterset laat toe een studie te maken van de
relatieve bijdrage van de verschillende octaaf- en tertsbanden tot het totale geluidsniveau. Een
uitgesproken zuivere toon zal met meer dan 5 dB boven de aangrenzende tertsbanden uitsteken.
12.2.2 Meetparameters
LAeq,T Het A-gewogen equivalent geluidsniveau is een maat voor het beschouwde fluctuerende geluid.
De discontinue geluidsbelasting gedurende een periode T wordt omgerekend naar het niveau van
een continu geluid met dezelfde geluidsbelasting;
LAN,T Het A-gewogen geluidsdrukniveau dat gedurende N% van de observatieperiode T wordt
overschreden;
LA95,T Het A-gewogen geluidsdrukniveau dat gedurende 95% van de observatieperiode T wordt
overschreden. Het is een maat voor het overwegend heersende achtergrondgeluidsniveau;
Lsp Het specifiek geluid is de getalwaarde van de akoestische grootheid die het geluid van een
inrichting of een deel ervan karakteriseert (eventueel aangepast met een beoordelingsgetal); en
LwA Het A-gewogen geluidsvermogenniveau identificeert éénduidig de emissiesterkte van de
geluidsbron.
12.2.3 Gebruikte parameters
De metingen werden uitgevoerd met verschillende sonometers (type LxT, Norsonic en Sinus), allemaal
real time frequentie analysatoren. De meetinstrumenten zijn van het type I en voldoet aan de wettelijke
bepalingen. De meettoestellen werden vooraf gecalibreerd met behulp van een ijkbron CAL200 van
Larson Davis. De meetapparatuur voldoet aan de eisen gesteld in de IEC-publicatie 804. De meetfout op
de gemeten geluidsniveaus bedraagt ± 1 dB(A). Tijdens de metingen was de microfoon voorzien van een
windscherm. De sonometer was ingesteld op snelle tijdsweging.
12.2.4 Toetsingskader (wettelijk, wetenschappelijk) en toetsingscriteria
Vlarem II 12.2.4.1
Het wettelijk toetsingskader voor hinderlijke inrichtingen is titel II van het Vlarem. Voor nieuwe
inrichtingen worden grenswaarden afgeleid op basis van de ligging van de immissiepunten volgens het
gewestplan en het huidige omgevingsgeluid. Volgens de voorschriften van Vlarem II ‘Bijlage 2.2.1.
milieukwaliteitsnormen voor geluid in openlucht’ gelden volgende richtwaarden (RW) voor het LA95,1h van
het oorspronkelijk omgevingsgeluid.
Tabel 88: Milieukwaliteitsnorm voor geluid in openlucht
Categorie Richtwaarde in dB(A)
dag avond nacht
1. Landelijke gebieden en gebieden voor verblijfsrecreatie 40 35 30
2. Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m van industriegebieden niet vermeld in punt 3 of van gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen
50 45 45
3. Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m van gebieden voor ambachtelijke bedrijven en middelgrote ondernemingen, van dienstverleningsgebieden of van ontginningsgebieden tijdens de ontginning
50 45 40
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 150 | 203
4. Woongebieden 45 40 35
5. Industriegebieden, dienstverleningsgebieden, gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen en ontginningsgebieden tijdens ontginning
60 55 55
6. Recreatiegebieden uitgezonderd gebieden voor verblijfsrecreatie 50 45 40
7. Alle andere gebieden, uitgezonderd : bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgesteld
45 40 35
8. Bufferzones 55 50 50
9. Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van voor grindwinning bestemde ontginningsgebieden tijdens ontginning
55 50 45
10. Agrarische gebieden 45 40 35
Opmerking: Als een gebied valt onder twee of meer punten van de tabel dan is in dat gebied
de hoogste richtwaarde van toepassing.
Dag: van 07.00 tot 19.00 uur
Avond: van 19.00 tot 22.00 uur
Nacht: van 22.00 tot 07.00 uur
Voor een bestaande inrichting van klasse 1 en 2 is volgend artikel in VLAREM II van belang:
Art. 4.5.4.1. §3: Indien het volledige akoestische onderzoek uitwijst dat het specifieke geluid in open
lucht voortgebracht door de inrichting(en) de in bijlage 4.5.4. bij dit besluit bepaalde richtwaarden met
minder dan 10 dB(A) overschrijdt, kan de vergunningverlenende overheid, op advies van de afdeling
Milieuvergunningen voor de inrichtingen van de 1ste klasse en van de bevoegde gemeentelijke
milieudienst voor inrichtingen van de 2de klasse, een saneringsplan ter uitvoering opleggen
overeenkomstig de bepalingen van bijlage 4.5.3. bij dit besluit.
Onderstaand schema geeft het beslissingsschema weer met betrekking tot het nemen van
saneringsmaatregelen voor bestaande inrichtingen.
Figuur 4: Beslissingsschema voor het nemen van saneringsmaatregelen voor bestaande inrichtingen
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 151 | 203
Het specifieke geluid van een nieuwe inrichting dient aan volgende voorwaarden te voldoen:
“Indien het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid gelijk aan of hoger dan de milieukwaliteitsnorm
van bijlage 2.2.1. bij VLAREM II is, moet de continue component van het specifiek geluid, voortgebracht
door de nieuwe inrichting beperkt worden tot het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid
verminderd met 5 dB(A) enerzijds alsmede tot de in bijlage 4.5.4. bij VLAREM II vermelde richtwaarde
anderzijds.
Indien het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid lager is dan de richtwaarde in de gebieden onder
2°, 3°, 5°, 8°, 9° of 10° van bijlage 2.2.1. bij VLAREM II, moet de continue component van het specifiek
geluid voortgebracht door de nieuwe inrichting voor deze gebieden beperkt worden tot de in bijlage
4.5.4. bij het VLAREM II bepaalde richtwaarde verminderd met 5 dB(A)”.
Figuur 5: Beslissingsschema voor het nemen van saneringsmaatregelen voor nieuwe inrichtingen.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 152 | 203
Als het geluid in openlucht van de inrichting een incidenteel, fluctuerend, intermitterend of impulsachtig
karakter vertoont, dan worden de in bijlage 4.5.5. bij VLAREM II aangegeven richtwaarden toegepast. De
toepasselijke waarde is de in bijlage 4.5.4. bij VLAREM II aangegeven richtwaarde voor de verschillende
gebieden (voor nieuwe inrichtingen verminderd met 5).
Onderstaande tabel geeft de richtwaarden voor fluctuerend, incidenteel, impulsachtig en intermitterend
geluid in openlucht weer van als hinderlijk ingedeelde inrichtingen.
Tabel 89: Richtlijnen voor fluctuerend, incidenteel, impulsachtig en intermitterend geluid in openlucht van als hinderlijk ingedeelde inrichting.
Aard van het geluid Richtwaarden uitgedrukt als LAeq,1s in dB(A)
Dag Avond Nacht
fluctuerend
incidenteel
Toepasselijke waarde + 15 Toepasselijke waarde + 10 Toepasselijke waarde + 10
impulsachtig
intermitterend
Toepasselijke waarde + 20 Toepasselijke waarde + 15 Toepasselijke waarde + 15
Toepasselijke waarde voor nieuwe inrichtingen : richtwaarde in bijlage 4.5.4. bij VLAREM II verminderd
met 5. Toepasselijke waarde voor bestaande inrichtingen : richtwaarde in bijlage 4.5.4. bij VLAREM II.
Deze richtwaarden zijn niet van toepassing op het in- en uitgaande weg- en luchtverkeer.
Significantiekader 12.2.4.2
Vermits de inrichting Vlaremplichtig is, wordt het significantiekader toegepast dat men in het
richtlijnenboek voor geluid en trillingen hanteert voor industrielawaai. Dit omvat enerzijds een
beoordeling van het effect op het oorspronkelijk omgevingsgeluid en anderzijds een toetsing aan de
wettelijke bepalingen van Vlarem II. Het significantiekader wordt weergegeven in Tabel 90.
Tabel 90: Significantiekader discipline geluid (definitieve versie dd. 28/02/2011)
Invloed op omgeving Eindscore na correctie
Voldoet aan het Vlarem ?
Lna-Lvoor* tussenscore Nieuw of verandering Bestaand
ΔLAX,T (effectscore) Lsp≤GW Lsp>GW Lsp≤RW RW<Lsp≤RW+10 Lsp>RW+10
ΔLAX,T>+6 -3 -1 -3 -1 -2 -3
+3<ΔLAX,T≤+6 -2 -1 -3 -1 -2 -3
+1<ΔLAX,T≤+3 -1 -1 -3 -1 -1 -3
-1≤ΔLAX,T≤+1 0 0 -1/-2 ** 0 -1 -3
-3≤ΔLAX,T<-1 +1 +1 - +1 +1 -
-6≤ΔLAX,T<-3 +2 +2 - +2 +2 -
ΔLAX,T<-6 +3 +3 - +3 +3 -
ΔLAX,T : verschil in omgevingsgeluid in dB(A) voor en nadat een project zal zijn uitgevoerd
Met T = duur in seconden
Met X:
“N” parameter van statistische analyse (LAN,T), in Vlarem wordt N = 95 gebruikt ter toetsing aan de milieukwaliteitsnorm
ofwel
“eq” voor het equivalente geluidsdrukniveau (LAeq,T), van het omgevingsgeluid.
GW : grenswaarde volgens het beslissingsschema 4.5.6.1 van Vlarem II
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 153 | 203
Invloed op omgeving Eindscore na correctie
RW : richtwaarde
Lsp : specifiek geluid
*bij hervergunning dient Lvoor gebruikt te worden alsof het bestaande bedrijf er niet was. Bij een hervergunning van een inrichting met een mix van bestaande & nieuwe bronnen is het oorspronkelijk omgevingsgeluid voor de nieuwe bronnen, het omgevingsgeluid met de bestaande bronnen van de inrichting in werking.
** de keuze -1 ofwel -2 is afhankelijk van de grootte van de overschrijding van de GW (al dan niet binnen het betrouwbaarheidsinterval van de berekende specifieke immissie).
Voor wat betreft de lege vakjes kan gesteld worden dat de mogelijkheid om in dergelijk vakje terecht te
komen zich in uitzonderlijke gevallen zal voordoen. De deskundige zal hier zelf een score aangeven die
vergezeld gaat van een degelijke motivatie.
Voor niet Vlarem punten wordt enkel de tussenscore gebruikt en geen eindscore. De parameter mag door
de deskundige gekozen en gemotiveerd worden. De uiteindelijke negatieve scores worden als volgt
gekoppeld aan milderende maatregelen (Tabel 91).
De scores 0, +1, +2 en +3 krijgen respectievelijk de beoordeling verwaarloosbaar, positief, zeer positief
en uitgesproken positief.
Tabel 91: Milderende maatregelen gekoppeld aan negatieve scores.
-1
(beperkt negatief)
Onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend, maar indien de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden aangeven dat er zich een probleem kan stellen dan dient de deskundige over te gaan tot voorstellen van milderende maatregelen. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.
-2
(negatief)
Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen, eventueel te koppelen aan de langere termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.
-3
(aanzienlijk negatief)
Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen te koppelen aan de korte termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.
12.3 Afbakening van het studiegebied
Het studiegebied omvat de zone binnen dewelke zich de effecten kunnen voordoen. Het strekt zich
conform de bepalingen in Vlarem II minstens uit tot op 200 m van het industriegebied.
Het bedrijf bevindt zich in de Gentse Kanaalzone, tussen het Zeekanaal Gent-Terneuzen en de
Kennedylaan. De gehele zone tussen het Zeekanaal en de Kennedylaan is als industriegebied aangeduid.
De meest nabijgelegen woonkernen buiten het industriegebied zijn gelegen in Doornzele aan de overkant
van het kanaal Gent-Terneuzen. Het studiegebied strekt zich bijgevolg uit tot aan de woningen in
Doornzele.
Er kunnen geen andere belangrijke receptorpunten in de onmiddellijke omgeving geïdentificeerd worden
die enige invloed zouden kunnen ondervinden van het specifiek geluidsniveau van Dynea.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 154 | 203
12.4 Geluidsmetingen
12.4.1 Situering en meetsituatie omgevingsgeluid
De exploitatie bevindt zich volgens het gewestplan in een industriegebied. De basisactiviteiten gebeuren
continu, zowel tijdens de dag-, avond- en nachtperiode.
Het huidige omgevingsgeluid wordt beschreven op basis van twee continue immissiemetingen waarvan
één ter hoogte van het dichtstbijgelegen woongebied te Doornzele en waarvan het andere op 200 m
afstand ten zuiden van de perceelsgrens:
Meetpunt 1: Langerbruggekaai 42, 9042 Gent; en
Meetpunt 2: 200 m ten zuiden van Dynea in industriegebied
De continue immissiemetingen leverden de waarden op van de grootheden LAeq,1h, LA05,1h, LA10,1h, LA50,1h en
LA95,1h uitgedrukt in dB(A). Om eventuele zuivere tonen op te sporen werd tevens een tertsbandanalyse
uitgevoerd.
De metingen zijn uitgevoerd conform de bijlage 4.5.1 van het VLAREM II. De meetresultaten worden
getoetst aan de richtwaarden uit VLAREM II in functie van de bestemming van het meetpunt volgens het
gewestplan.
De langdurige immissiemetingen werden uitgevoerd in de periode van woensdag 15 augustus 2018 tot en
met dinsdag 21 augustus 2018. De metingen werden uitgevoerd onder verschillende meteocondities en bij
een meewind; een wind van bron naar ontvanger. Voor meetpunt 1 is dit een oost- tot zuidoostenwind,
voor meetpunt 2 noordenwind.
Daarnaast werd er op meerdere plaatsen aan de perceelsgrenzen van de site ambulant gemeten op
31/07/08 tussen 12u en 15u en dit om de geluidssituatie d.d. 1999 en 2008 te verifiëren:
Meetpunten A1 t.e.m A4: ter hoogte van de noordelijke perceelsgrens van Dynea;
Meetpunten B1 t.e.m B11: ter hoogte van de oostelijke perceelsgrens van Dynea;
Meetpunten C1 t.e.m C3: ter hoogte van de zuidelijke perceelsgrens van Dynea; en
Meetpunten D1 t.e.m D9: ter hoogte van de westelijke perceelsgrens van Dynea.
Een overzicht van de verschillende meetpunten is hieronder in Tabel 92 opgenomen.
Tabel 92: Overzicht van de meetpunten ‘geluid’
Meetpunt Gewestplan Afstand tot het meest nabij-gelegen industriegebied
Afstand tot Dynea
(bedrijfsgrens)
1. Langerbruggekaai 42, Gent Woongebied op minder dan 500 m van industriegebied
230 m 825 m
2. Op 200 m ten zuiden van de perceelsgrens
Industriegebied - 200 m
Ambulante meetpunten Industriegebied - -
Tabel 93 bevat de Lambertcoördinaten van de verschillende meetpunten. De ligging van de continue
meetpunten wordt weergegeven in bijlage 16a en deze van de ambulante meetpunten zijn aangeduid op
de kaart opgenomen in bijlage 16b.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 155 | 203
Tabel 93: Lambertcoördinaten van de meetpunten ‘geluid’
Meetpunt X (m) Y (m)
1. Langerbruggekaai 42, Gent 108 515 203 872
2. Op 200 m ten zuiden van de perceelsgrens 109 335 203 142
A1, noordelijke perceelsgrens 109 305 203 601
A2, noordelijke perceelsgrens 109 308 203 583
A3, noordelijke perceelsgrens 109 349 203 572
A4, noordelijke perceelsgrens 109 371 203 584
B1, oostelijke perceelsgrens 109 364 203 527
B2, oostelijke perceelsgrens 109 358 203 510
B3, oostelijke perceelsgrens 109 351 203 495
B4, oostelijke perceelsgrens 109 343 203 475
B5, oostelijke perceelsgrens 109 337 203 460
B6, oostelijke perceelsgrens 109 328 203 437
B7, oostelijke perceelsgrens 109 323 203 427
B8, oostelijke perceelsgrens 109 318 203 414
B9, oostelijke perceelsgrens 109 311 203 398
B10, oostelijke perceelsgrens 109 302 203 375
B11, oostelijke perceelsgrens 109 298 203 365
C1, zuidelijke perceelsgrens 109 274 203 353
C2, zuidelijke perceelsgrens 109 251 203 352
C3, zuidelijke perceelsgrens 109 202 203 345
D1, westelijke perceelsgrens 109 213 203 373
D2, westelijke perceelsgrens 109 222 203 390
D3, westelijke perceelsgrens 109 237 203 429
D4, westelijke perceelsgrens 109 243 203 444
D5, westelijke perceelsgrens 109 254 203 454
D6, westelijke perceelsgrens 109 257 203 476
D7, westelijke perceelsgrens 109 277 203 522
D8, westelijke perceelsgrens 109 288 203 548
D9, westelijke perceelsgrens 109 294 203 562
In de vaste meetpunten (meetpunten 1 en 2) werd continu en simultaan het geluidsdrukniveau gemeten
van 15/08/18 tot 21/08/18. Deze continue geluidsmetingen leverden de waarden op van de grootheden
LAeq,1h, LA01,1h, LA05,1h, LA10,1h, LA50,1h, en LA95,1h uitgedrukt in dB(A). Op basis van de waarden en het
onderling verloop van deze grootheden kan éénduidig het huidige geluidsklimaat geïnventariseerd
worden. De LA95,1h-waarden worden getoetst aan de milieukwaliteitsnormen uit VLAREM II in functie van
de bestemming volgens het gewestplan. Tevens wordt het specifiek geluidsniveau getoetst aan de
richt/grenswaarden, opgelegd aan bestaande en nieuwe inrichtingen. In onderstaande tabellen worden
respectievelijk de richtwaarde en de grenswaarde voor het specifiek geluidsniveau per meetpunt
weergegeven.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 156 | 203
Tabel 94: Milieukwaliteitsnorm en tevens richtwaarde voor het specifiek geluidsniveau van Dynea (beschouwd als een bestaande inrichting), conform de ligging volgens het gewestplan.
Meetpunt Milieukwaliteitsnorm
Dag Avond Nacht
1. Langerbruggekaai 42, Gent 50 dB(A) 45 dB(A) 45 dB(A)
2. Op 200 m ten zuiden van de perceelsgrens 60 dB(A) 55 dB(A) 55 dB(A)
Tabel 95: Grenswaarden voor het specifiek geluidsniveau van Dynea (beschouwd als een nieuwe inrichting), conform de ligging volgens het gewestplan.
Meetpunt Grenswaarde
Dag Avond Nacht
1. Langerbruggekaai 42, Gent 45 dB(A) 40 dB(A) 40 dB(A)
2. Op 200 m ten zuiden van de perceelsgrens 55 dB(A) 50 dB(A) 50 dB(A)
De metingen werden uitgevoerd met een ‘real time frequentie analyser’, op meetpunt 1 met een toestel
type LxT; op meetpunt 2 met een meter type Sinus. Deze meetinstrumenten voldoen aan de wettelijke
bepalingen in VLAREM II. De meettoestellen werden vooraf gekalibreerd met behulp van een ijkbron
CAL200 van Larson Davis. De meetfout op de gemeten geluidsniveaus bedraagt ± 1 dB(A).
De meteocondities tijdens de meetcampagne worden in onderstaande Tabel 96 kort weergegeven. De
uitgebreide meteocondities zijn terug te vinden samen met de meetresultaten in Bijlage 16c.
Tabel 96: Meteogegevens tijdens de geluidsmeetcampagne.
Meetdata Parameters
Dag Van Tot Windsnelheid Windrichting Neerslag
15/08/2018 12u 24u 2 – 4 m/s Z tot ZW Geen
16/08/2018 00u
16u
19u
20u
22u
23u
16u
19u
20u
22u
23u
24u
2 – 3 m/s
4 m/s
3 m/s
1 – 2 m/s
5 m/s
3 m/s
ZW
W tot NW
W
N tot NW
NW
NW
Geen
17/08/2018 00u
01u
10u
11u
20u
22u
23u
01u
10u
11u
20u
22u
23u
24u
3 m/s
1 - 2 m/s
2 m/s
3 – 5 m/s
1 m/s
Windstil
2 m/s
W
W tot ZW
NW
W tot NW
N tot NW
ZW
Geen
18/08/2018 00u
13u
15u
18u
22u
23u
13u
15u
18u
22u
23u
24u
2 m/s
3 m/s
4 - 5 m/s
2 - 3 m/s
4 m/s
2 m/s
ZW
W
ZW
ZW
ZW
ZW
Geen
19/08/2018 00u
11u
11u
19u
2 – 3 m/s
3 – 5 m/s
Z tot ZW
Z tot ZW
Geen
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 157 | 203
Meetdata Parameters
19u
21u
21u
24u
5 m/s
3 – 4 m/s
W tot ZW
ZW
20/08/2018 00u
09u
21u
09u
21u
24u
2 - 3 m/s
1 – 3 m/s
1 m/s
ZW
W tot NW
N tot NO
Geen
21/08/2018 00u
01u
02u
03u
04u
05u
06u
07u
01u
02u
03u
04u
05u
06u
07u
17u
1 m/s
Windstil
1 m/s
1 m/s
1 m/s
Windstil
1 m/s
1 – 3 m/s
N
O
NW
ZO
O
W tot ZW
Geen
12.4.2 Bestaande gegevens inzake geluid
Hieronder worden de meetresultaten d.d. 1999 en 2008 uit het project-MER 0075765 weergegeven.
Resultaten 1999
De geluidsemissie door het bedrijf besproken aan de hand van:
De resultaten van rastermetingen, uitgevoerd op het bedrijfsterrein en onderworpen aan
spectrale analyses; en
De berekening van de geluidsvermogenniveaus van de meest relevante geluidsbronnen en van het
geluidsvermogenniveau van het volledige bedrijf.
De bepaling van het geluidsvermogenniveau gebeurde aan de hand van de gecombineerde Stüber-
Colenbrander methode, op basis van isogeluidscontouren van de opgestelde geluidskaart(en). De
berekende geluidsvermogenniveaus vindt men terug in onderstaande tabel waarbij tevens de spectrale
inhoud wordt weergegeven.
Tabel 97: Berekende geluidsvermogens
Uit de diverse berekeningen met betrekking tot het specifiek geluid en het te verwachten
omgevingsgeluid, in het kader van het MER van 2000, is het volgende gebleken:
De grenswaarden kunnen enkel correct bepaald worden voor de posities waar het oorspronkelijke
omgevingsgeluid gekend is; het is niet altijd voor elke beoordelingspositie beschikbaar;
Het berekende specifiek geluid voldoet ter hoogte van alle beoordelingsposities tijdens elke
beoordelingsperiode wanneer de laadpost niet werkt. Indien deze laatste wel in werking is
tijdens de avond- of nachtperiode, overschrijdt het specifiek geluid de grenswaarden met 1 tot 3
dB(A);
Door de bijdrage van de (toen geplande) nieuwe installatie zal het omgevingsgeluid in geringe
mate toenemen; de bijdrage van Dynea is in de meeste gevallen zeer klein tot verwaarloosbaar;
De invloed van de (toen geplande) uitbreiding zal een te verwaarlozen invloed hebben op het
geluidsklimaat ter hoogte van de meest nabijgelegen woningen te Doornzele; en
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 158 | 203
De milieu-effecten met betrekking tot geluidshinder zijn bijgevolg verwaarloosbaar.
Gezien de te verwaarlozen milieu-effecten, zijn in het MER 2000 ook geen milderende maatregelen
voorgesteld.
Resultaten 2008
Meetpunt 1 is gelegen in de Langerbruggekaai 42, 9042 Gent (Tabel 98).
Tabel 98: Vlarem II – Gemiddelde van het LA95,1h voor dag-, avond- en nachtperiode (meetpunt 1).
Datum Wind LA95,1h
Dag
7 tot 19u
LA95,1h
Avond
19 tot 22u
LA95,1h
Nacht
22 tot 7u
25/7/2008 NW tot O 49 dB(A) (16-19h) 49 dB(A) 44 dB(A) (22-24h)
26/7/2008 variabel 43 dB(A) 41 dB(A) 40 dB(A)
27/7/2008 variabel 43 dB(A) 43 dB(A) 40 dB(A)
28/7/2008 NO tot NW 48 dB(A) 49 dB(A) 42 dB(A)
29/7/2008 NO tot W 46 dB(A) 47 dB(A) 44 dB(A)
30/7/2008 N tot ZO 48 dB(A) (7-16h) - 47 dB(A) (0-7h)
-: Onvoldoende gegevens om Vlarem II gemiddelde te bepalen.
Gedurende de werkdagen (van maandag t.e.m. vrijdag) wordt het omgevingsgeluid op meetpunt 1
bepaald door lawaai afkomstig van het plaatselijk verkeer en lawaai afkomstig van het industriegebied
(inclusief Dynea). We noteren bij een wind uit oostelijke richting, of dus een wind van bron naar
ontvanger, geluidsniveaus uitgedrukt in LA95,1h van 48 tot 50 dB(A) zowel tijdens de dag-, avond- als
nachtperiode. Hierdoor wordt de milieukwaliteitsnorm voor de dagperiode nog gerespecteerd maar voor
de avond- en nachtperiode wordt de milieukwaliteitsnorm soms overschreden. Gelijkaardige waarden
werden in dit woongebied opgemeten in kader van het MER van Cargill nv (2005), een buurbedrijf van
Dynea.
Voor een wind uit andere richtingen liggen de geluidsniveaus (LA95,1h) met 3 à 4 dB(A) lager en wordt de
milieukwaliteitsnorm voor alle periodes gerespecteerd. In het weekend is er minder verkeer en liggen
sommige bedrijven stil. Gedurende de dag-, avond- en nachtperiode zijn er geluidsniveaus (LA95,1h)
opgetekend tussen de 40 en 43 dB(A) en wordt de milieukwaliteitsnorm voor alle periodes gerespecteerd.
De overschrijding van de milieukwaliteitsnorm is uiteraard zeker niet alleen toe te schrijven aan het
specifiek geluidsniveau van Dynea (op 825 m van het meetpunt). In het industriegebied zijn er
verschillende bedrijven aanwezig die een bijdrage leveren tot het huidige geluidsklimaat. De specifieke
bijdrage van Dynea zal met behulp van een overdrachtsberekening bepaald worden.
Meetpunt 2 is gelegen op 200 m ten zuiden van de perceelsgrens van Dynea (Tabel 99).
Tabel 99: Vlarem II – Gemiddelde van het LA95,1h voor dag-, avond- en nachtperiode (meetpunt 2)
Datum Wind LA95,1h
Dag
7 tot 19u
LA95,1h
Avond
19 tot 22u
LA95,1h
Nacht
22 tot 7u
28/7/2008 NO tot NW 48 dB(A) 46 dB(A) 46 dB(A)
29/7/2008 NO tot W 48 dB(A) 46 dB(A) 46 dB(A)
30/7/2008 N tot ZO 48 dB(A) 48 dB(A) 46 dB(A)
-: Onvoldoende gegevens om Vlarem II gemiddelde te bepalen.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 159 | 203
Uit de opgemeten parameters kunnen we afleiden dat het geluidsklimaat op 200 m van de perceelsgrens
van Dynea redelijk constant is. Overdag worden er geluidsniveaus uitgedrukt in LA95,1h opgetekend van 48
dB(A), ’s avonds en ’s nachts liggen deze 2 dB(A) lager. Hoe dan ook, de milieukwaliteitsnorm wordt voor
alle periodes gerespecteerd.
Amulante metingen perceelsgrens
Op 27 punten werd er gedurende een korte tijdspanne gemeten op woensdag 31/07/08 tussen 12u en 15u
bij een wind uit oostelijke tot zuidoostelijke richting (3 m/s).
Tabel 100: De statistische parameters van de ambulante meetpunten.
In bovenstaande tabel kan men zien dat het LAeq,T en het LA95,T -niveau zeer dicht tegen elkaar aanliggen
wat duidt op de continuïteit van de geluidsbronnen.
Meetpunt LAeq,T LA95,T
Noordelijke perceelsgrens A1 61,2 60,4
A2 60,6 60,0
A3 58,7 58,2
A4 58,5 58,1
Oostelijke perceelsgrens B1 59,8 59,3
B2 61,4 60,7
B3 62,0 61,2
B4 65,7 65,1
B5 68,3 67,8
B6 74,2 73,0
B7 76,4 75,3
B8 77,3 76,4
B9 76,1 75,4
B10 66,8 65,5
B11 64,7 64,0
Zuidelijke perceelsgrens C1 59,5 58,7
C2 59,7 59,2
C3 56,6 55,8
Westelijke perceelsgrens D1 58,4 57,6
D2 59,3 58,1
D3 60,8 60,1
D4 69,0 68,1
D5 71,5 70,5
D6 68,0 67,0
D7 66,1 65,5
D8 63,8 63,0
D9 62,0 61,5
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 160 | 203
Meetpunten A1 t.e.m A4 liggen tegen de noordelijke perceelsgrens van Dynea. Hier meten we
geluidsniveaus (LA95) van 58 tot 60 dB(A).
Aan de oostelijke perceelsgrens van Dynea liggen de opgemeten geluidsniveaus niet zo dicht bij elkaar.
De opgemeten geluidsniveaus (LA95) op B1 t.e.m. B3 schommelen ook nog rond de 60 dB(A). Op
meetpunten B4 en B5 ten oosten van de koeltorens stijgen we naar 65 tot 68 dB(A). Nog zuidelijker (B6–
B9) komen we in de buurt van het luidruchtige procesgebouw; hier stijgen de opgemeten geluidsniveaus
tot 76 dB(A). Op meetpunten B10 en B11 in de buurt van het kantoorgebouw zakken de niveaus met 10
dB(A). Ter hoogte van de zuidelijke perceelsgrens zakken de niveaus terug onder de 60 dB(A).
Aan de westelijke perceelsgrens liggen de geluidsniveaus ter hoogte van de opslagruimtes (D1-D3) ook
rond de 60 dB(A). Meetpunten D4 en D5 liggen weinig afgeschermd ten westen van het continu
procesgebouw. Hier worden geluidsniveaus van 68 tot 70 dB(A) opgemeten. D6 en D7 liggen ten westen
van koelmachines en koeltorens; hier noteren we aan de perceelsgrens geluidsniveaus van 66-67 dB(A).
D8 en D9 liggen meer naar het noorden verder van de geluidsbronnen af; hier zakken de niveaus terug tot
61 dB(A).
Brongeluid Dynea 2008
Met behulp van de metingen uitgevoerd in 1999 en 2008 werden onderstaande bronnen en
geluidsvermogenniveaus weerhouden (Tabel 101).
Tabel 101: Geluidvermogenniveaus Dynea anno 2008
Bron Categorie Lw in dB(A)
Procesinstallatie Bestaand 115,1
Koeltoren Bestaand 109,0
Laadpost Bestaand 108,2
Naverbrander Nieuw 92,3
Koelmachines 1 en 2 Nieuw 101 en 102
12.4.3 Actuele gegevens inzake geluid
Meetpunt 1: Langerbruggekaai 42, 9042 Gent
Op meetpunt 1 werd gemeten van woensdag 15/8/18 tot en met dinsdag 21/8/18. Op dit meetpunt zijn
hoofdzakelijk het wegverkeer afkomstig van de Langerbruggekaai, bedrijven in het havengebied en
passerende schepen verantwoordelijk voor het omgevingsgeluid.
Aan de hand van deze continue metingen worden de statistische parameters per uur berekend. De
geluidsindices per uur worden in bijlage 16b in tabellen weergegeven. In onderstaande Tabel 102 wordt
de gemiddelde LA95,1h-waarde over verschillende perioden berekend. Voor de nachtperiode is dit het
Vlarem gemiddelde van de vier laagste LA95,1h-waarden.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 161 | 203
Tabel 102: Vlarem II – Gemiddelde van het LA95,1h voor dag-, avond- en nachtperiode (meetpunt 1).
Datum Wind LA95,1h
Dag
7 tot 19u
LA95,1h
Avond
19 tot 22u
LA95,1h
Nacht
22 tot 7u
15/8/2018 Z tot ZW 49 dB(A) (12-19u) 49 dB(A) 49 dB(A) (22-24u)
16/8/2018 variabel 51 dB(A) 45 dB(A) 46 dB(A)
17/8/2018 variabel 48 dB(A) 47 dB(A) 46 dB(A)
18/8/2018 Z tot ZW 48 dB(A) 47 dB(A) 48 dB(A)
19/8/2018 Z tot W 50 dB(A) 47 dB(A) 47 dB(A)
20/8/2018 variabel 48 dB(A) 47 dB(A) 46 dB(A)
21/8/2018 variabel 50 dB(A) (7-17h) - 49 dB(A) (0-7h)
-: Onvoldoende gegevens om Vlarem II gemiddelde te bepalen.
Vermits het meetpunt in woongebied op minder dan 500 m van een industriegebied is gelegen, bedraagt
de milieukwaliteitsnorm hier:
Dag (7 tot 19u): 50 dB(A);
Avond (19 tot 22u): 45 dB(A); en
Nacht (22 tot 7u): 45 dB(A).
Vermits het bedrijf volcontinu in werking is en het stoorgeluid van o.a. verkeer tijdens de nachtperiode
minimaal is dienen we ons op deze periode toe te spitsen om uitspraken te doen over de bijdrage van de
inrichting.
We noteren bij een wind uit O/ZO richting, of dus een wind van bron naar ontvanger, geluidsniveaus
uitgedrukt in LA95,1h van 48 tot 50 dB(A) tijdens de nachtperiode, dit is vergelijkbaar met de resultaten
d.d. 2008 onder dezelfde meteocondities. Deze achtergrondgeluidsniveaus worden bepaald door het
industriegebied ten oosten en zorgen voor een overschrijding van de milieukwaliteitsnorm. De mate
waarin Dynea hieraan bijdraagt dient te worden bepaald m.b.v. een overdrachtsberekening.
Meetpunt 2: Op 200 m ten zuiden van de perceelsgrens van Dynea
Op meetpunt 2 werd er simultaan gemeten van woensdag 15/8/2018 tot en met dinsdag 21/8/2018. Op
dit meetpunt zijn hoofdzakelijk het continu wegverkeer afkomstig van de John Kennedylaan en lawaai
veroorzaakt door de omliggende bedrijven in het industriegebied (inclusief Dynea) verantwoordelijk voor
het omgevingsgeluid.
In Tabel 103 wordt de gemiddelde LA95,1h-waarde over verschillende perioden berekend. Voor de
nachtperiode is dit het Vlarem gemiddelde van de vier laagste LA95,1h-waarden.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 162 | 203
Tabel 103: Vlarem II – Gemiddelde van het LA95,1h voor dag-, avond- en nachtperiode (meetpunt 2).
Datum Wind LA95,1h
Dag
7 tot 19u
LA95,1h
Avond
19 tot 22u
LA95,1h
Nacht
22 tot 7u
15/8/2018 Z tot ZW 57 dB(A) (14-19u) 57 dB(A) 57 dB(A) (22-24u)
16/8/2018 variabel 59 dB(A) 58 dB(A) 57 dB(A)
17/8/2018 variabel 58 dB(A) 57 dB(A) 57 dB(A)
18/8/2018 Z tot ZW 56 dB(A) 56 dB(A) 56 dB(A)
19/8/2018 Z tot W 57 dB(A) 57 dB(A) 56 dB(A)
20/8/2018 variabel 60 dB(A) 58 dB(A) 56 dB(A)
21/8/2018 variabel 57 dB(A) (7-18u) - 57 dB(A) (0-7u)
-: Onvoldoende gegevens om Vlarem II gemiddelde te bepalen.
Vermits het meetpunt in een industriegebied is gelegen, bedraagt de milieukwaliteitsnorm hier:
Dag (7 tot 19u): 60 dB(A);
Avond (19 tot 22u): 55 dB(A); en
Nacht (22 tot 7u): 55 dB(A).
Vermits het bedrijf volcontinu in werking is en het stoorgeluid van bijv. verkeer tijdens de nachtperiode
minimaal is dienen we ons op deze periode toe te spitsen om uitspraken te doen over de bijdrage van de
inrichting.
Uit de opgemeten parameters kunnen we afleiden dat het achtergrondgeluidsniveau op 200 m van de
perceelsgrens van Dynea redelijk constant is. We noteren bij een wind uit N richting, of dus een wind van
bron naar ontvanger, geluidsniveaus uitgedrukt in LA95,1h van 57 dB(A) tijdens de nachtperiode, dit is
hoger dan werd opgemeten d.d. 2008 onder dezelfde meteocondities. Deze achtergrondgeluidsniveaus
worden bepaald door het industriegebied ten noorden en zorgen voor een overschrijding van de
milieukwaliteitsnorm. De mate waarin Dynea hieraan bijdraagt dient te worden bepaald m.b.v. een
overdrachtsberekening.
Ambulante metingen perceelsgrens
Op 27 punten werd er gedurende een korte tijdspanne gemeten op dinsdag 21/8/2018 tussen 12u en 15u
bij een wind uit ZW richting (3 m/s). De ligging van deze punten is weergegeven in bijlage 16b.
Er werd gemeten aan de noordelijke, oostelijke, zuidelijke en westelijke perceelsgrens van Dynea. In
onderstaande tabel worden het A-gewogen continu equivalent geluidsniveau en het LA95,T -niveau die
werden opgemeten op de verschillende ambulante meetpunten weergegeven.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 163 | 203
Tabel 104: De statistische parameters van de ambulante meetpunten.
In bovenstaande tabel kan men zien dat het LAeq,T en het LA95,T -niveau zeer dicht tegen elkaar aanliggen
wat duidt op de continuïteit van de geluidsbronnen.
Vermits de achtergrondgeluidsniveaus die werden opgemeten in 2018 op alle plaatsen lager liggen dan of
gelijk zijn aan de niveaus die werden opgemeten in 2008 kunnen de geluidsvermogenniveaus die werden
gehanteerd voor de referentiesituatie uit het MER 2008 grotendeels behouden blijven.
Enkel de koeltorens werden vervangen in 2014. Aangezien de plaats en het vermogen ongewijzigd is
gebleven blijft deze bron ingedeeld als een bestaande inrichting volgens het richtlijnenboek geluid en
trillingen.
Meetpunt LAeq,T LA95,T
Noordelijke perceelsgrens A1 58,6 57,3
A2 58,1 57,1
A3 59,4 58,2
A4 59,2 57,9
Oostelijke perceelsgrens B1 59,9 59,2
B2 61,2 60,6
B3 61,6 61
B4 64,4 63,6
B5 66,8 65,6
B6 73,6 72,6
B7 76,5 75,1
B8 76,1 75,2
B9 76,2 74,9
B10 66,1 65,2
B11 63,7 62,1
Zuidelijke perceelsgrens C1 57,7 56,7
C2 59,4 57,6
C3 57,4 55,2
Westelijke perceelsgrens D1 62,1 55,4
D2 58,2 54,6
D3 61 60
D4 67,6 66,5
D5 71,9 70,5
D6 67,2 66,5
D7 63,9 63,2
D8 60,9 60,2
D9 60,6 59,1
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 164 | 203
Tabel 105: Geluidvermogenniveaus Dynea anno 2018
Bron Categorie Lw in dB(A)
Procesinstallatie Bestaand 115,1
Koeltoren Bestaand 101 dB(A) x 3
Laadpost Bestaand 108,2
Naverbrander 1 Nieuw 92,3
Koelmachines 1 en 2 Nieuw 101 en 102
12.5 Effectbepaling
12.5.1 Huidige situatie
Op basis van de gekende geluidsvermogenniveaus (zie Tabel 105), de geometrische kenmerken, de ligging
van de bronnen, de ligging van de immissiepunten en de hoogte van de geluidsbronnen wordt met een
overdrachtsberekening de specifieke bijdrage berekend naar de verschillende immissiepunten (BEGIS
methode). Deze berekening steunt op de ISO 9613 en wordt uitgevoerd met een computerprogramma
(Geomilieu v4.41). De berekening gebeurt bij een luchtabsorptie bij 10 °C en 70 % relatieve
luchtvochtigheid conform ook de bepaling van het geluidsvermogenniveau.
De impact wordt aan de hand van geluidscontouren visueel voorgesteld en tevens wordt het specifiek
geluidsniveau berekend op de beoordelingspunten conform VLAREM II. De berekende resultaten geven
een beeld van de situatie voor de meest ongunstige situatie. In werkelijkheid spelen verschillende
factoren een rol die het geluidsniveau op de immissiepunten bepalen, zoals windrichting, welke bronnen
in werking zijn…
Het specifieke geluidsniveau geproduceerd door de geluidsbronnen die men dient te beschouwen als een
bestaande inrichting zal worden getoetst aan de richtwaarden voor bestaande inrichtingen en het Lsp van
de bronnen die men dient te beschouwen als een nieuwe inrichting dient te voldoen aan de opgelegde
grenswaarden voor nieuwe inrichtingen.
De berekeningshoogte op de immissiepunten en voor de geluidscontourenkaart bedraagt 4 m. Het
berekend geluidsniveau is geldig voor de meest ongunstige situatie, vermits met een meewind wordt
gerekend. Het resultaat van de overdrachtsberekening, nl. de geluidscontourenkaart voor de referentie-
situatie (met als bestaande bronnen de continue Formox-eenheid, de koeltorens en de laadpost (tijdelijk)
en als nieuwe bronnen de naverbrander en de twee koelmachines), is opgenomen in bijlage 16d.
Op de geluidscontourenkaart (zie bijlage 16d) kan men zien dat meetpunt 1 (linksboven) op de 40 dB(A)
contour valt. Meetpunt 2 bevindt zich tussen de contour van 50 dB(A) en 55 dB(A). Deze contouren zijn
berekend uitgaande van een ‘worst case’ scenario, nl. alle bronnen (zowel bestaand als nieuw)
gelijktijdig in werking en een meewind (d.i. een wind van bron naar ontvanger). Voor de beoordeling (zie
verder) maken we wel het onderscheid tussen nieuwe en bestaande inrichtingen.
In het geluidsmodel werd er rekening gehouden met de afschermende objecten en gebouwen van
naburige bedrijven. Deze afscherming speelt naar de woningen in Doornzele een beduidende rol.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 165 | 203
12.5.2 Geplande situatie
Voor het aspect geluid zijn er in de geplande situatie volgende relevante installaties te onderscheiden:
Een formaldehyde productie-eenheid
-inclusief een ‘blower ruimte’ (Lw = 80 dB(A));
-inclusief naverbrander; (Lw = 92,3 dB(A))
-inclusief 2 koeltorens op het stenen gebouw van de nieuwe productie eenheid (Lw = 101 dB(A) /
st)
5 nieuwe pompen thv uitbreiding tankenpark (Lw = 85 dB(A) / st)
Omdat momenteel de geluidsemissie van de nieuwe, nog te plaatsen installaties niet gekend zijn, worden
in voorliggende MER een aantal aannames gedaan. Voor de geluidsemissie van de formaldehyde
productie-eenheid (de koeltorens, blower ruimte en de thermische naverbrander) en de nieuwe pompen
nemen we gelijkaardige geluidsemissies als bij de huidige installaties. Aldus komen we tot de
geluidsbronnen die in Tabel 106 zijn opgenomen.
Tabel 106: Geluidvermogenniveaus geplande bronnen Dynea
Bron Categorie Lw in dB(A)
Procesinstallatie Nieuw 115,1
Laadpost Bestaand 108,2
Ook hier bedraagt de berekeningshoogte op de meetpunten en voor de geluidscontourenkaart 4 m en is
het berekend geluidsniveau geldig voor de meest ongunstige situatie gezien er met een meewind werd
gerekend. De afschermende werking van gebouwen en tanks (bestaande + nieuwe) zijn meegenomen in
de modellering.
De resultaten van de overdrachtsberekening (geluidscontourenkaart gewenste situatie) kan men
terugvinden in bijlage 16e.
12.5.3 Toetsing en de grens-en richtwaarde voor de bestaande en geplande situatie
Hierna wordt het specifieke geluidsniveau van Dynea getoetst aan de richt- en grenswaarden. Aangezien
Dynea een volcontinu bedrijf is en dus actief gedurende alle beoordelingsperiodes, werd er enkel aan de
meest strenge grens- en richtwaarde voor de avond- en nachtperiode getoetst.
In de simulatie van de huidige toestand maken we het onderscheid tussen de bestaande geluidsbronnen
(voor 1993) en de nieuwe geluidsbronnen (na 1993). In de simulatie van de geplande situatie zullen de
bestaande geluidsbronnen onveranderd blijven. Hier maken we een onderscheid tussen de nieuwe
geluidsbronnen die reeds in bedrijf zijn en de nieuwe geluidsbronnen die er nog bijkomen. Het totale
specifieke geluidsniveau geproduceerd door de nieuwe geluidsbronnen wordt getoetst aan de
grenswaarde.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 166 | 203
Tabel 107: Berekend specifiek geluidsniveau Dynea voor bestaande en nieuwe bronnen.
Meet-punt
Lsp Huidige situatie Lsp Gewenste situatie
Bestaande bronnen
Nieuwe bronnen
Gehele plant
Reeds vergunde nieuwe bronnen
Geplande nieuwe bronnen
Totaal nieuwe bronnen
Gehele plant
1 40 28 40 29 40 40 43
2 54 30 54 30 48 48 55
Tabel 108: Toetsing van het berekende specifieke geluidsniveau van Dynea aan de norm
Zoals men in bovenstaande tabel kan zien, verwachten we nergens een overschrijding van de opgelegde
richt-/grenswaarden voor de avond- en nachtperiode. Er zit echter wel geen marge meer op de
toegelaten geluidsimmissie t.h.v. meetpunt 1. Indien er in het spectrum een zuivere toon zit vervat (wat
momenteel niet het geval is) kan er wel een overschrijding optreden in meetpunt 1.
Aangezien het bedrijf te maken heeft met bestaande geluidsbronnen en nieuwe geluidsbronnen werd de
toetsing opgesplitst in bestaand (richtwaarden) en nieuw (grenswaarden).
De bestaande bronnen, met name de procesinstallaties (Formox-eenheid) met pompen, kleppen en
reactoren, de koeltorens en het laadstation, worden getoetst aan de richtwaarde voor de nachtperiode.
Het Lsp geproduceerd door deze bronnen blijft op beide immissiepunten onder de opgelegde richtwaarde
voor de nachtperiode. De nieuwe bronnen die geluid emitteren in de huidige situatie (katalytische
naverbrander en 2 koelmachines) hebben een verwaarloosbaar effect naar de meetpunten toe.
In de gewenste situatie wordt het geheel aan nieuwe bronnen (bijdrage reeds vergunde nieuwe bronnen +
bijdrage geplande nieuwe bronnen) getoetst aan de opgelegde grenswaarde voor de nachtperiode op de
immissiepunten tevens beoordelingspunten. Er werd in ‘worst case’ benadering een Lsp van 40 dB(A) naar
meetpunt 1 (Langerbruggekaai 42) berekend. Indien we er vanuit gaan dat er geen zuivere toon in het
spectrum zit, blijft de grenswaarde van 40 dB(A) gerespecteerd. Belangrijkste geluidsbron is de extra
continue procesinstallatie met een Lsp van 40 dB(A).
Op meetpunt 2 werd getoetst op 200 m van de perceelsgrens in industriegebied. Ook hier wordt het
omgevingsgeluid bepaald door meerdere bedrijven en het wegverkeer. Voor het specifiek geluidsniveau
(Lsp) van de bestaande geluidsbronnen (d.w.z met een noorderwind) werd - in een ‘worst case’ scenario -
een bijdrage van 54 dB(A) berekend. De richtwaarde voor de nachtperiode wordt aldus gerespecteerd.
Het berekend Lsp voor de nieuwe bronnen (totaal) bedraagt 48 dB(A) (afkomstig is van de nieuwe
formaldehyde productie-eenheid) en ligt 2 dB(A) onder de grenswaarde voor de nachtperiode.
Situatie Meetpunt 1 Meetpunt 2 Overschrijding
RW/GW Berekend Lsp RW/GW Berekend Lsp Mpt 1 Mpt 2
Huidige situatie Bestaand 45 40 55 54 Geen Geen
Nieuw 40 28 50 30 Geen Geen
Gewenste situatie Totaal nieuw 40 40 50 48 Geen Geen
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 167 | 203
12.5.4 Samenvatting van de effecten: significantiekader
Op basis van de immissiemetingen, emissiemetingen en overdrachtsberekeningen kunnen we besluiten
dat het specifiek continu geluidsniveau van Dynea te Gent in de huidige en in de gewenste situatie
voldoet aan de bepalingen conform VLAREM II. Daarnaast kunnen we de effecten veroorzaakt door het
Lsp van de reeds vergunde en geplande geluidsbronnen t.h.v. de Vlarem-beoordelingspunten als volgt
samenvatten.
Huidige en geplande situatie: geluidsbronnen beschouwd als een bestaande inrichting 12.5.4.1
12.5.4.1.1 Meetpunt 1
Ter hoogte van meetpunt 1 wordt het Lsp afkomstig van de bestaande bronnen van de inrichting in de
huidige en geplande situatie berekend op 40 dB(A). Bij een wind van bron richting ontvanger bedraagt
het opgemeten achtergrondniveau (Ltotaal) tijdens de nachtperiode 48 dB(A). Loorspr of Lvoor (=Ltotaal – Lsp
Dynea bestaand+nieuw) bedraagt 47 dB(A), hierdoor is ΔLAX,T = +1. Aangezien het Lsp ≤ RW (zowel tijdens
de dag als tijdens de avond en nacht) wordt voldaan aan de bepalingen conform Vlarem en bekomen we
een eindscore van -1.
12.5.4.1.2 Meetpunt 2
Ter hoogte van meetpunt 2 wordt het Lsp afkomstig van de bestaande bronnen van de inrichting in de
huidige en geplande situatie berekend op 54 dB(A). Bij een wind van bron richting ontvanger bedraagt
het opgemeten achtergrondniveau (Ltotaal) tijdens de nachtperiode 57 dB(A). Loorspr of Lvoor (=Ltotaal – Lsp
Dynea bestaand+nieuw) bedraagt 54 dB(A), hierdoor is ΔLAX,T = +3. Aangezien het Lsp ≤ RW (zowel tijdens
de dag als tijdens de avond en nacht) wordt voldaan aan de bepalingen conform Vlarem en bekomen we
een eindscore van -1.
Huidige en geplande situatie: geluidsbronnen beschouwd als een nieuwe inrichting 12.5.4.2
12.5.4.2.1 Meetpunt 1
Ter hoogte van meetpunt 1 wordt het Lsp afkomstig van de nieuwe bronnen van de inrichting in de huidige
situatie berekend op 28 dB(A). Bij een wind van bron richting ontvanger bedraagt het oorspronkelijk
omgevingsgeluid (Ltotaal – Lsp Dynea nieuw) tijdens de nachtperiode 48 dB(A). Hierdoor is ΔLAX,T < +1.
Aangezien het Lsp ≤ GW (zowel tijdens de dag als tijdens de avond en nacht) wordt voldaan aan de
bepalingen conform Vlarem en bekomen we een eindscore van 0.
12.5.4.2.2 Meetpunt 2
Ter hoogte van meetpunt 2 wordt het Lsp afkomstig van de nieuwe bronnen van de inrichting in de huidige
situatie berekend op 30 dB(A). Bij een wind van bron richting ontvanger bedraagt het oorspronkelijk
omgevingsgeluid (Ltotaal – Lsp Dynea nieuw) tijdens de nachtperiode 57 dB(A). Hierdoor is ΔLAX,T < +1.
Aangezien het Lsp ≤ GW (zowel tijdens de dag als tijdens de avond en nacht) wordt voldaan aan de
bepalingen conform Vlarem en bekomen we een eindscore van 0.
Geplande situatie: geluidsbronnen beschouwd als een nieuwe inrichting 12.5.4.3
12.5.4.3.1 Meetpunt 1
Ter hoogte van meetpunt 1 wordt het Lsp afkomstig van de nieuwe bronnen van de inrichting in de
geplande situatie berekend op 40 dB(A). Bij een wind van bron richting ontvanger bedraagt het
oorspronkelijk omgevingsgeluid (Ltotaal – Lsp Dynea nieuw) tijdens de nachtperiode 48 dB(A). Hierdoor is
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 168 | 203
ΔLAX,T < +1. Aangezien het Lsp ≤ GW (zowel tijdens de dag als tijdens de avond en nacht) wordt voldaan
aan de bepalingen conform Vlarem en bekomen we een eindscore van 0.
12.5.4.3.2 Meetpunt 2
Ter hoogte van meetpunt 2 wordt het Lsp afkomstig van de nieuwe bronnen van de inrichting in de
geplande situatie berekend op 48 dB(A). Bij een wind van bron richting ontvanger bedraagt het
oorspronkelijk omgevingsgeluid (Ltotaal – Lsp Dynea nieuw) tijdens de nachtperiode 57 dB(A). Hierdoor is
ΔLAX,T < +1. Aangezien het Lsp ≤ GW (zowel tijdens de dag als tijdens de avond en nacht) wordt voldaan
aan de bepalingen conform Vlarem en bekomen we een eindscore van 0.
12.5.5 Milderende maatregelen
Zowel in de huidige als geplande situatie bestaat er geen probleem met betrekking tot het respecteren
van de door Vlarem II opgelegde richtwaarden voor bestaande inrichtingen en grenswaarden voor nieuwe
inrichtingen.
Ter hoogte van de meet- en beoordelingspunten rondom de inrichting bedraagt de eindscore voor de
bestaande geluidsbronnen in de huidige als in de geplande situatie -1. Aangezien Dynea te Gent hier een
beperkt effect uitoefent op het geluidsklimaat en de norm te allen tijde gerespecteerd blijft, zijn er
geen randvoorwaarden die aangeven dat er zich een probleem kan stellen. Milderende maatregelen zijn
hier dan ook niet aangewezen.
Ter hoogte van de Vlarem-beoordelingspunten bedraagt de eindscore voor de nieuwe geluidsbronnen in
de huidige als geplande situatie 0. Het effect is verwaarloosbaar en milderende maatregelen zijn niet
nodig.
Er werd wel vanuit gegaan dat de blowerruimte voorzien werd van de nodige geluidsisolatie en de nieuwe
procesinstallaties een maximaal geluidsvermogenniveau van 115 dB(A) hebben zonder de aanwezigheid
van een zuivere toon.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 169 | 203
13 Discipline mens - mobiliteit
13.1 Afbakening studiegebied
Het studiegebied met betrekking tot de mobiliteit wordt afgebakend tot de dichtstbijzijnde wegen en
hoofdwegen in de onmiddellijke omgeving, waarvan met zekerheid kan gesteld worden (bestaande
situatie) ofwel verondersteld kan worden (gewenste situatie) dat ze als ontvangende wegen (zullen)
fungeren.
Specifiek voor voorliggend project wordt het studiegebied beperkt tot de transportroute (ringweg R4) en
de wegen onmiddellijk grenzend aan het bedrijf (Moervaartkaai, die aansluit op de John Kennedylaan
(R4)).
13.2 Toelichting referentiesituatie
De site is gelegen aan de Moervaartkaai 7 te Gent. Het bedrijfsterrein van Dynea is direct toegankelijk
via de Moervaartkaai die onmiddellijk aansluit op de Kennedylaan (R4). Het terrein beschikt in de huidige
situatie over één ingang, die gelijktijdig ook als uitgang fungeert. In de gewenste situatie wordt een
aparte in- en uitgang van het terrein voorzien.
Het bedrijfsterrein is ingeplant in de onmiddellijke nabijheid van de Ringweg R4 (John Kennedylaan) die
langsheen het volledige oostelijke havengebied loopt (zie ook Figuur 6).
In noordelijke richting geeft deze Ringweg aansluiting op de N49-E34 (Expressweg) die Antwerpen
verbindt met Knokke. In zuidelijke richting kunnen via deze Ringweg rechtstreeks de autosnelwegen E17
en E40 bereikt worden.
13.2.1 Mesoschaal
In deze paragraaf wordt het mesogebied in detail besproken. Hierbij worden enkel de wegen besproken
die relevant zijn voor de inrichting, d.i. de genomen transportroute. Bij de bespreking wordt rekening
gehouden met alle weggebruikers, nl. van vracht- en autoverkeer tot fietsers, voetgangers en gebruikers
van het openbaar vervoer en waterwegen.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 170 | 203
Weginfrastructuur 13.2.1.1
De locatie van het bedrijf en de omliggende wegen wordt weergegeven in Figuur 6.
Figuur 6: Overzicht locatie site en omliggende wegen. De ster representeert de locatie van Dynea.
De Moervaartkaai (tussen het bedrijf en de R4) betreft een plaatselijk smalle (4 à 5 m) asfaltbaan zonder
afgescheiden fiets- of voetpaden met een lengte van ongeveer 1 km (Figuur 7). De snelheidsbeperking in
beide richtingen van de Moervaartkaai is 50 km per uur. De Moervaartkaai wordt gecategoriseerd als type
weg IIa. Het kruispunt van de Moervaart met de R4 richting Gent is lichtengeregeld (Figuur 8).
Figuur 7: Zicht op de Moervaartkaai 7 richting de R4.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 171 | 203
Figuur 8: Lichtengeregeld kruispunt tussen de Moervaartkaai en de R4.
Waterinfrastructuur – veerdienst Terdonk 13.2.1.2
Veerdienst Terdonk, over het kanaal Gent-Terneuzen, is toegankelijk voor voetgangers, fietsers en
gemotoriseerd verkeer tot voertuigen met een totaal gewicht van 20 ton en een maximale lengte van 10
meter en een maximale hoogte van 4 meter. Er is een continue overvaart:
alle dagen van 4.30 uur tot 23.20 uur
laatste afvaart linkeroever: 23.10 uur
laatste afvaart rechteroever: 23.15 uur
Onderbreking voor onderhoud gebeurt dagelijks van 11u30 tot 11u40 behalve op woensdag. Onderbreking
voor onderhoud op woensdag vindt plaats van 9.30 uur tot 10 uur. Op 24 en 31 december is de veerdienst
slechts open tot 20 uur, op 1 januari en 25 december vanaf 8 uur.
De veerdienst wordt niet gebruikt voor vrachtvervoer van of naar Dynea. Er kunnen wel vrachtwagens op
de boot, maar dit is niet interessant wegens wachttijden en de beperking van het aantal wagens. De
veerboot kan wel nuttig zijn voor personeel en/of bezoekers van Dynea, indien deze via de westzijde van
het Zeekanaal komen.
Openbaar vervoer 13.2.1.3
In de onmiddellijke omgeving van het bedrijf bevinden zich geen bushaltes. De dichtstbijzijnde halte
‘Evergem Twaalfroedenstraat’ bevindt zich op een (wandel)afstand van ongeveer 1,9 km ten westen van
de site. Om de bushalte te bereiken moet er via de Moervaartkaai naar de Moervaartstraat gewandeld
worden en vervolgens de veerboot (zie §13.2.1.2) genomen worden naar de overkant van het water. De
bushalte is vanaf daar op ca. 300 m gelegen. Deze halte wordt bediend door buslijn 54 ‘Gent Zuid -
Evergem Doornzele’. Deze buslijn heeft een ritfrequentie van 1 bus per uur op weekdagen en om de 2 uur
op zaterdagen en zondagen. Tijdens weekdagen rijdt de bus tussen ca. 6u en 22u, op zaterdag en zondag
is dit tussen ca. 9u en 22u. Met de buslijn 54 kan ook afgestapt worden aan de halte ‘Evergem
Kerkbruggestraat’ en de buslijn 55 genomen worden richting Zelzate.
Wat betreft de infrastructuur van de bushalte is de halte aan één zijde van de straat voorzien van een
haltepaal en aan de andere kant van een overdekt bushokje met een zitbank.
Treinstations Gent-Dampoort en Gent-Wondelgem liggen op vergelijkbare rijafstand van de site
(respectievelijk 11,2 en 21,3 km).
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 172 | 203
Fietsers en voetgangers 13.2.1.4
Ter hoogte van de site en de Moervaartkaai zijn geen fiets- of voetpaden aanwezig. In de Moervaartstraat
(zie Figuur 6), aansluitend op de Moervaartkaai, is er wel een smal fietspad aanwezig, aangeduid met een
stippellijn. Langsheen de R4 is geen voetpad aanwezig, maar wel een fietspad dat door de pechstrook
afgescheiden is van de rijbaan (echter geen fysieke afscheiding).
De Moervaartkaai en Moervaartstraat maken deel uit van een fietstraject. De fietsroutes en knooppunten
in de omgeving worden weergegeven in bijlage 17.
13.2.2 Microschaal
De site wordt ontsloten door de Moervaartkaai voor alle vervoerswijzen. Er zijn geen gescheiden
toegangswegen voor de voetgangers of fietsers.
Vrachtwagens die materialen en grondstoffen komen leveren of eindproducten of afvalstoffen afvoeren,
rijden de site op via de Moervaartkaai. Het laden van de harsen gebeurt via de laadzones op de site. In
de gewenste situatie wordt zoals hoger vermeld een aparte in- en uitgang voorzien om een betere
doorstroming te verzekeren.
In de huidige situatie zijn er ongeveer 10-15 parkeerplaatsen voor personenwagens aanwezig op de site.
Een uitbreiding naar ca. 20 parkeerplaatsen wordt voorzien in de gewenste situatie. Momenteel is er een
fietsenstalling aanwezig waar een 10-tal fietsen geplaatst kunnen worden. Deze fietsenstalling blijft
ongewijzigd.
Dynea heeft momenteel 22 voltijdse werknemers in dienst en 1 werknemer die nog in opleiding is maar
dit jaar ook aangenomen wordt. In de gewenste situatie zal dit aantal lichtjes toenemen; volgens
verwachting naar 27 of 28 werknemers. Het totaal aantal werknemers blijft dus beperkt. Het woon-
werkverkeer zal dan ook naar verwachting een verwaarloosbare impact hebben op de verkeersstromen in
de omgeving.
13.2.3 Verkeersintensiteit
Verkeersintensiteit R4 13.2.3.1
De verkeersintensiteit wordt besproken langsheen de transportroute van het vrachtverkeer, namelijk de
Moervaartkaai en de R4. De transporten van zowel het vrachtverkeer als van de werknemers gebeuren
verspreid over de dag (zie ook Tabel 118 en Tabel 121).
De overheid voert op een aantal wegen geregeld verkeerstellingen uit. Deze zijn onder meer
raadpleegbaar via www.wegenenverkeer.be. De meest recente telgegevens van de telpost 47011 en
47029 voor de R4 (John Kennedylaan) in de buurt van Dynea zijn deze uit het jaar 2016; voor telpost
47031 is dit uit het jaar 2015. De relevante telgegevens zijn opgenomen in onderstaande tabellen. Voor
de industriewegen in de directe omgeving van de site zijn geen telgegevens beschikbaar. In dit verband is
enkel de Moervaartkaai relevant; er werd een beperkte telling doorgevoerd ter plaatse in het kader van
de opmaak van dit MER.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 173 | 203
Tabel 109: Verkeerstelling R4 in de omgeving van Dynea (maximaal aantal voertuigen (pae) in één richting tijdens ochtendspits)
Telpost Sectie Werkdag
47011 Sint-Kruis-Winkel –Desteldonk 891
47029 Oostakker-dok – Gent-Zeehaven 961
47031 Gent-Zeehaven – Oostakker-Zuid 1.272
Gemiddelde verkeersintensiteit per uur in één rijrichting (pae/u/richting) 1.041
Tabel 110: Verkeerstelling R4 in de omgeving van Dynea (maximaal aantal voertuigen (pae) in één richting tijdens avondspits)
Telpost Sectie Werkdag
47011 Sint-Kruis-Winkel –Desteldonk 776
47029 Oostakker-dok – Gent-Zeehaven 697
47031 Gent-Zeehaven – Oostakker-Zuid 2.017
Gemiddelde verkeersintensiteit per uur in één rijrichting (pae/u/richting) 1.163
* onder pae wordt PersonenAutoEquivalenten verstaan. Voor een vrachtwagen wordt gerekend met 2 pae en voor een
personenauto met 1 pae.
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2015-2016 gemiddeld 1.041 pae/u/richting op een werkdag
werden geteld in de ochtendspits en 1.163 pae/u/richting op een werkdag in de avondspits. Per telpost
werd het uur gekozen uit de ochtend- of avondspits met maximale verkeersintensiteit.
Het ogenblik van de telling kende een ‘normale’ verkeersintensiteit op dat tijdstip (niet uitzonderlijk
druk of kalm, geen bijkomende wegenwerken of omleidingen …). Er kan dus vanuit gegaan worden dat de
telgegevens van 2015 en 2016 nog steeds als representatieve (worst-case) intensiteit beschouwd kunnen
worden.
Verkeersintensiteit Moervaartkaai 13.2.3.2
Op 23 augustus 2018 werden door eco-scan eigen (steekproefsgewijze) tellingen uitgevoerd tijdens de
ochtendspits en de avondspits, met als doel een idee te krijgen van het in- en uitgaand verkeer van de
Moervaartkaai. De samenvattende resultaten hiervan zijn terug te vinden in Tabel 111.
Tabel 111: Opgemeten verkeersintensiteit (pae/u/richting) van de Moervaartkaai - 2018 (locatie: verhard terrein voor het bedrijf Dynea, Moervaartkaai 7)
ochtendspits avondspits
in uit in uit
Moervaartkaai 79 70 76 87
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 174 | 203
De verdeling van de verschillende verkeersmodi in de ochtendspits was als volgt:
Auto’s: 49%
Vrachtwagens: 17%
Bestelwagens: 18%
Tractor: 1%
Fietsers: 13%
Motors en brommers: 2%
De verdeling van de verschillende verkeersmodi in de avondspits was:
• Auto’s: 52%
• Vrachtwagens: 30%
• Bestelwagens: 15%
• Fietsers: 2%
• Motors en brommers: 1%
13.3 Methodologie
Voor de evaluatie van deze mobiliteitsaspecten wordt gesteund op het Richtlijnenboek MER ‘Mens-
Mobiliteit’ (Engels, D., et al., 2015).
In het richtlijnenboek worden vier grote effectgroepen onderscheiden met enkele sub-effectgroepen:
- verkeersgeneratie: wijzigingen in productie/attractie van verkeer;
- functioneren verkeerssysteem – personenvervoer, met opsplitsing tussen verkeersmodi:
voetgangers, fietsers, openbaar vervoer, autoverkeer en multimodaal verkeerssysteem;
- functioneren verkeerssysteem – goederenvervoer, met opsplitsing tussen verkeersmodi:
wegtransport, scheepvaart, spoorvervoer en multimodaal verkeerssysteem;
- mobiliteitsaspecten verkeersleefbaarheid:
o verkeersveiligheid;
o oversteekbaarheid;
o parkeerdruk.
Voor voorliggend project wordt het aspect oversteekbaarheid uit de effectgroep verkeersleefbaarheid als
minder relevant beschouwd, gezien het ontbreken van scholen, shoppingcentra of recreatiegebieden in
de onmiddellijke omgeving van de site.
13.3.1 Verkeersgeneratie
Binnen de effectgroep verkeersgeneratie zullen volgende aspecten geëvalueerd worden:
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 175 | 203
Tabel 112: Te behandelen aspecten binnen effectgroep verkeersgeneratie + indicator
aspect indicator
totale verkeersproductie en –attractie aantal personenverplaatsingen gegenereerd door project
omvang van de goederenstroom gegenereerd door project
verdeling over de modi modale verdeling personenverplaatsingen
parkeervraag aantal parkeerplaatsen noodzakelijk voor de verwachte parkeervraag op de referentiemomenten (personen)
De effectgroep ‘verkeersgeneratie’ zal in eerste plaats een beschrijving omvatten van de
verkeersstromen die gecreëerd worden met het voorgenomen project. Daarnaast wordt de modal split
van deze verkeersstromen (enkel personenvervoer) bekeken en getoetst aan de beleidsdoelstellingen
vooropgesteld in het Ontwerp Mobiliteitsplan Vlaanderen (streefdoelen voor 2030). Wat personenverkeer
betreft wordt als streefdoel gesteld dat inzake woon-werkverplaatsingen tegen 2030 40 % van deze
verplaatsingen gebeurt met collectieve vervoersmiddelen, te voet of met de fiets. Op basis van deze
doelstellingen wordt volgende toetsingskader voorgesteld:
Tabel 113: Significantiekader modal split voor personeelsvervoer
aandeel individueel gemotoriseerd verkeer in modal split van het personenvervoer
beoordeling
87 – 100 % - - -
75 – 87 % - -
60 – 75 % -
60 % 0
40 – 60 % +
20 – 40 % + +
0 – 20 % + + +
Voor wat betreft het aspect parkeerdruk zal geëvalueerd worden of er voldoende (fiets)parkeerplaatsen
voorzien worden op de site. Hierbij kan volgend significantiekader gehanteerd worden:
Tabel 114: Alternatief significantiekader 'Parkeerbezetting'
score effect toelichting
+3 sterk positief de (bijkomende) parkeerbehoefte wordt gedekt, plus het aanbod lost een bestaand problematisch tekort volledig op (bezetting op openbaar domein zakt onder 85 %)
+2 matig positief de (bijkomende) parkeerbehoefte wordt gedekt, plus het aanbod lost een bestaand problematisch tekort grotendeels op (bezetting op openbaar domein zakt tussen 100 % en 85 %)
+1 licht positief de (bijkomende) parkeerbehoefte wordt gedekt, plus het aanbod lost een bestaand problematisch tekort gedeeltelijk op (bezetting op openbaar domein blijft boven 100 %)
0 geen/verwaarloosbaar effect
de voorgenomen activiteit dekt de eigen (bijkomende) parkeerbehoefte zonder significant overschot (5 %)
-1 licht negatief de (bijkomende) parkeerbehoefte wordt niet gedekt, maar de parkeerdruk op de omgeving blijft onder de grens van 85 %.
-2 matig negatief de (bijkomende) parkeerbehoefte wordt niet gedekt, en de parkeerdruk op de omgeving overschrijdt de grens van 85 %.
-3 sterk negatief de (bijkomende) parkeerbehoefte wordt niet gedekt, en de parkeerdruk op de omgeving overschrijdt de grens van 100 %
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 176 | 203
13.3.2 Functioneren verkeerssysteem
Binnen de effectgroep ‘functioneren verkeerssysteem’ zullen volgende aspecten geëvalueerd worden.
Waar relevant of mogelijk wordt een opsplitsing gemaakt tussen de verschillende verkeersmodi. De
relevante aspecten en bijhorende indicatoren worden opgesomd in Tabel 115.
Tabel 115: Te behandelen aspecten binnen effectgroep functionering verkeerssysteem
aspect deelaspect indicator
kwaliteit netwerk
structuur en kwaliteit infrastructuur opbouw/kwaliteit netwerk
continuïteit netwerk missing links in netwerk
doorstroming verkeer I/C-verhouding
bereikbaarheid
bereikbaarheid afstanden voor referentiesituaties
toegankelijkheid toegankelijkheid van site
barrièrewerking doorsnijding/omwegfactor
Wat betreft doorstroming verkeer wordt volgend significantiekader gehanteerd voor de beoordeling:
Tabel 116: Significantiekader ‘I/C-verhouding’ (doorstroming)
verzadigingsgraad
gewenste situatie
evolutie t.o.v. verzadigingsgraad referentiesituatie (in procentpunt*)
toename verzadigingsgraad afname verzadigingsgraad
> 50 %-
punt
20 à 50 %-
punt
10 à 20 %-
punt
5 à 10 %-
punt
verschil < 5
%-punt
5 à 10 %-
punt
10 à 20 %-
punt
20 à 50 %-
punt
> 50 %-
punt
> 100 % --- --- --- -- 0 0 0 + +
90 – 100 % --- --- -- - 0 0 + ++ ++
80 – 90 % -- -- - - 0 + ++ +++ +++
< 80 % - - 0 0 0 + +++ +++ +++
*procentpunt: rekeneenheid waarmee de verandering van een percentage wordt uitgedrukt. Een stijging van 40 % naar 80 % is
een verhoging van 100 % of een verhoging van 40 procentpunten
13.3.3 Verkeersleefbaarheid
Binnen de effectgroep verkeersleefbaarheid zal vooral dieper ingegaan worden op het aspect
verkeersveiligheid. Oversteekbaarheid lijkt in de omgeving van het project minder cruciaal, gezien het
ontbreken van grote verkeersattractieve projecten in de omgeving. Parkeerdruk wordt reeds besproken
onder de effectengroep verkeersgeneratie.
In voorliggende effectgroep zal zowel de verkeersveiligheid op de site als de verkeersveiligheid langsheen
de belangrijkste transportroutes besproken en geëvalueerd worden.
De verkeersveiligheid zal kwalitatief beoordeeld worden op basis van volgende indicatoren:
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 177 | 203
Tabel 117: Te behandelen aspecten binnen effectgroep verkeersleefbaarheid
aspect indicator
verkeersveiligheid
aanwezigheid zwaar verkeer
conflictpunten in de verkeersafwikkeling
snelheid van het verkeer
kwaliteit van fiets- en voetpaden en oversteekplaatsen
Op basis van een beschrijving van deze indicatoren zal een evaluatie van de verkeersveiligheid gemaakt
worden, waarbij een hoger aandeel aan vrachtverkeer, een grote aanwezigheid van conflictpunten in de
verkeersafwikkeling, een hoge snelheid en slechte kwaliteit van fiets- en voetpaden en oversteekplaatsen
bij een relatief grote vraag een negatieve invloed zullen hebben op de verkeersveiligheid.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 178 | 203
13.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten
13.4.1 Verkeersgeneratie
Totale verkeersattractie en –productie 13.4.1.1
13.4.1.1.1 Aanvoer van grondstoffen en afvoer van eindproducten
Transport gebeurt hoofdzakelijk per vrachtwagen, maar waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van
transport per schip. Zo worden methanol (gelost bij buurbedrijf Oiltanking en naar Dynea gevoerd via
pijpleiding) en ureum per schip aangevoerd. Het aantal schepen dat ureum levert was 104 in 2017 en
wordt geschat op maximaal 200 per jaar in de gewenste situatie. De aanvoer van methanol (MeOH) was in
2017 22 schepen en zal in de gewenste situatie toenemen naar ongeveer 50 schepen per jaar.
Onderstaande tabellen geven de aanvoer van grondstoffen en afvoer van eindproducten en afval weer,
getransporteerd met vrachtwagens, in de huidige (2017) en gewenste situatie. Aanvoer van ureum en
methanol zal dan ook niet worden opgenomen in onderstaande tabellen aangezien deze worden geleverd
via schepen.
Tabel 118: Aan- en afvoer bij Dynea - huidige situatie (inschatting Dynea)
werkdagen zaterdag zondag vrachten/week aantal transporten op weekdagen/jaar 5:00
– 7:00
7:00
– 19:00
19:00
– 21:00
21:00
– 5:00
Aanvoer
Grondstoffen exclusief UFC
0 6 0 0 0 0 6 325
UFC 0 7 0 0 0 0 7 388
Chemicaliën waterbehandeling
0 0,25 0 0 0 0 0,25 25
Afvoer
eindproduct 13 52 5 33 7 0 110 5368
afval 0 1 0 0 0 0 1 52
totaal 13 66,25 5 33 7 0 124,25 6158
Tabel 119: Aan- en afvoer bij Dynea - gewenste situatie (inschatting Dynea)
werkdagen zaterdag zondag vrachten/week aantal transporten op weekdagen/jaar 5:00
– 7:00
7:00
– 19:00
19:00
– 21:00
21:00
– 5:00
Aanvoer
Grondstoffen exclusief UFC
0 11 0 0 0 0 11 569
UFC 0 0 0 0 0 0 0 0
Chemicaliën waterbehandeling
0 0,4 0 0 0 0 0,4 44
Afvoer
eindproduct 23 90 9 58 13 0 193 9394
afval 0 2 0 0 0 0 2 91
totaal 23 103,4 9 58 13 0 206,4 10.098
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 179 | 203
Om het aantal verkeersbewegingen (dus heen- en terugrit) weer te geven, dienen bovenvermelde
transporten verdubbeld te worden.
Wordt gekeken naar het aantal transporten, dan kan vastgesteld worden dat het aantal wekelijkse
transporten toeneemt van 124 (huidige situatie) naar 206 (gewenste situatie).
Algemeen gezien gebruikt het transport naar en van het bedrijf de kortste en de meest voor de hand
liggende route, waarbij geen woonkernen doorkruist worden.
In de huidige situatie zal het merendeel (68 %) van de transporten tijdens de vroege ochtend en daguren
(tussen 5u en 19u) plaatsvinden. Het aantal vrachttransporten per werkdag wordt ingeschat op 117 (= 234
vrachtbewegingen); in het weekend zijn dit 7 vrachttransporten op zaterdag, ofwel 14
vrachtbewegingen. De transporten maken steeds gebruik van de Moervaartkaai en vervolgens de R4.
In de gewenste situatie zal ook het merendeel (65%) van de transporten tijdens de vroege ochtend en
daguren (tussen 5u en 19u) plaatsvinden. Het aantal vrachttransporten per werkdag wordt ingeschat op
193 (= 386 vrachtbewegingen); in het weekend zijn dit 13 vrachttransporten op zaterdag, ofwel 26
vrachtbewegingen. De transporten maken steeds gebruik van de Moervaartkaai en vervolgens de R4.
De toename van het aantal transporten per week wordt dus geschat op ca. 82 vrachttransporten.
Om de bouw en bedrijfsaanpassingen mogelijk te maken, zullen diverse bouwmaterialen aangevoerd
moeten worden. Er dient opgemerkt te worden dat de overlast door het extra transport gedurende de
bouwfase van voorbijgaande aard is. Dit komt neer op een tijdelijk negatief effect.
Er dient nog opgemerkt te worden dat in de gewenste situatie een tweede in-/uitgang wordt voorzien om
een vlotte doorstroming te houden daar waar nu in- en uitrit dezelfde zijn.
13.4.1.1.2 Afvoer eindproduct per schip
Het afvoeren van eindproduct per schip is vroeger bekeken geweest voor de Unilin-site in Oostrozebeke
(ligging aan het “Roeselare – Leie” kanaal), maar dit bleek economisch niet verantwoord door onder
andere:
het grote volume dat in 1 keer moet aangeboden worden om een binnenschip degelijk te beladen
(minstens 400 ton)
de infrastructuur bij de klant is hierop niet voorzien
er moet een dedicated schip zijn om hoge reinigingskosten na elke vracht te vermijden.
de beperkte houdbaarheid van de lijmen.
13.4.1.1.3 Personenvervoer
Zoals eerder vermeld is de site 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 actief. Er worden 22 mensen tewerkgesteld
op de site. Er wordt gewerkt in verschillende werkregimes, waarbij voor de productie met drie ploegen
gewerkt wordt per dag (inclusief weekend en nacht). Deze ploegen bestaan uit drie personen. Een
overzicht van het arbeidsrooster wordt weergegeven in Tabel 120.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 180 | 203
Tabel 120: Arbeidsrooster Dynea
Tijdschijf Aantal werknemers
werkweek
6u – 14u 3
14u – 22u 3
22u – 6u 3
8 à 9 u – 16 à 18 u 6 à 7
weekend en feestdagen
6u – 14u 3
14u – 22u 3
22u – 6u 3
TOTAAL 22
Wordt de verwachte modal split (zie §13.3.1) mee in beschouwing genomen, dan kan het aantal
verkeersbewegingen per vervoersmodi en per tijdsstip ingeschat worden zoals voorgesteld in Tabel 121.
Hierbij worden zowel de ingaande als de uitgaande verkeersbewegingen in rekening gebracht. Er wordt
verondersteld dat de modal split gedurende alle shiften ongeveer dezelfde is. Voor de berekening van het
aantal pae wordt, conform het richtlijnenboek Mens – Mobiliteit, rekening gehouden met volgende pae-
waarden per vervoersmiddel:
- fiets – bromfiets: 0,3 pae
- motor(fiets): 0,5 pae
- personenwagen: 1 pae
- vrachtwagen: 2 pae
Omdat in de modal split geen onderscheid gemaakt werd tussen motor- en bromfiets, wordt voor deze
combinatie een waarde van 0,3 pae toegekend.
Tabel 121: Aantal verkeersbewegingen personeel per vervoersmodi per tijdsstip (huidige situatie)
tijdens werkweek tijdens weekend
rond 8 u en 17 u rond 14 u rond 6 u en 22 u rond 8 u en 17 u
personenwagen 5,8 2 2 0
fiets 0,2 0,8 0,8 0
motor/bromfiets 1 0,2 0,2 0
totaal (bewegingen) 7 3 3 0
totaal (pae) 18,0 6,3 6,3 0,0
Modal split 13.4.1.2
13.4.1.2.1 Vrachtverkeer
Wat de aan- en afvoer van goederen betreft, gebeurt alle afvoer per vrachtwagen en de aanvoer
grotendeels met vrachtwagens en deels via een pijpleiding. Methanol (gelost bij buurbedrijf Oiltanking)
wordt via een pijpleiding naar Dynea gevoerd en ureum via een schip. In de onmiddellijke omgeving van
de site zijn geen spoorwegen aanwezig, waardoor transport per trein geen optie is.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 181 | 203
13.4.1.2.2 Personenvervoer
Ongeveer 75% van de werknemers komt als autobestuurder naar de site. Ongeveer 14% van de
werknemers komt per fiets naar het werk en 11% per bromfiets of motor. Er wordt geen gebruik gemaakt
van het openbaar vervoer, aangezien de dichtstbijzijnde halte zich op een aanzienlijke afstand bevindt
van het bedrijfsterrein (gegevens aangeleverd door Dynea).
Aangezien meer dan 87% van de werknemers gebruik maakt van individueel gemotoriseerde
transportmiddelen, geldt een aanzienlijk negatief effect inzake modal split (zie ook Tabel 121).
Parkeerbehoefte 13.4.1.3
13.4.1.3.1 Goederenverkeer
De aan- en afvoer op de site wordt verspreid over de volledige dag. Op de site zijn momenteel 4 laad- en
2 losplaatsen aanwezig. In de toekomst komt er 1 laadplaats bij.
13.4.1.3.2 Personenvervoer
De grootste parkeerbehoefte wordt verwacht rond 14 uur, bij de shiftwissel van de vroege ploeg met de
late ploeg. Op dat moment zijn zo’n 6 personeelsleden aanwezig op de site. Wordt rekening gehouden
met de modal split, zullen op dit ogenblik dus ongeveer 6 wagens tegelijkertijd op de site aanwezig zijn
van de personeelsleden. Gezien er op de personeelsparking 20 parkeerplaatsen ingericht worden, wordt
de parkeerbehoefte volledig op de site ingevuld. Wordt het fietsverkeer in beschouwing genomen, dan
kan vastgesteld worden dat op dit piekmoment een behoefte is aan 1 fietsparkeerplaats. Ook deze
parkeerbehoefte kan volledig op de site zelf ingevuld worden, aangezien er een fietsenstalling is voorzien
waar 10 fietsen kunnen geplaatst worden. Er geldt bijgevolg een verwaarloosbaar effect inzake
parkeerbehoefte (zie ook Tabel 120).
13.4.2 Functioneren verkeerssysteem
Voetgangersnetwerk 13.4.2.1
Voetgangers kunnen de site bereiken via de Moervaartkaai. Langsheen deze weg zijn geen voetpaden
gelegen. De site wordt dus als slecht bereikbaar voor voetgangers beschouwd.
Fietsnetwerk 13.4.2.2
De Moervaartkaai en de Moervaartstraat maken deel uit van het fietsknooppuntennetwerk. Alternatieve
routes zijn echter niet voorhanden, aangezien dit de enige manier is om tot bij het bedrijf te geraken.
De site is dus vrij vlot bereikbaar met de fiets. Door het gebrek aan fietspaden aan de Moervaartkaai is
het fietsen niet helemaal veilig. Er wordt uitgegaan van een beperkt negatief effect.
Netwerk openbaar vervoer 13.4.2.3
In de onmiddellijke omgeving van het bedrijf bevinden zich geen bushaltes. De dichtstbijzijnde bushalte
(Evergem Twaalfroedenstraat) bevindt zich op een (wandel)afstand van ongeveer 1,9 km ten westen van
de site. Deze halte wordt bereikt door via de Moervaartkaai in westelijke richting te wandelen naar de
Moervaartstraat. Aan het einde van die straat kan je met de veerboot naar de overkant (zie §13.2.1.3)
van het water en verder naar de bushalte wandelen.
Ook hier is de weg tussen de bushalte en de site grotendeels niet voorzien van voetpaden. Door de tijden
wanneer de verschillende buslijnen de haltes bedienen, is het niet mogelijk voor werknemers die in
ploegen werken om gebruik te maken van het openbaar vervoer. Met het openbaar vervoer is de site dus
slecht bereikbaar.
De twee dichtstbijzijnde treinstations zijn het station van Gent Wondelgem en Gent Dampoort.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 182 | 203
Netwerk gemotoriseerd individueel verkeer 13.4.2.4
De site van Dynea sluit via de Moervaartkaai aan op de R4, vanwaar aansluiting mogelijk is naar alle grote
autosnelwegen (E34, E17, E40). De afstand vanaf de site tot de R4 bedraagt minder dan 1 km. Onderweg
passeren de vrachtwagens geen enkel woonhuis.
De Moervaartkaai bestaat uit een smalle rijbaan van soms slechts 4 à 5 m breed. De weg is zo aangelegd
dat zowel personenwagens als twee vrachtwagens elkaar kunnen kruisen. Ter hoogte van de ontsluiting
met de R4 is de Moervaartkaai zo’n 18 m breed, waardoor er geen problemen zijn bij het inrijden van de
Moervaartkaai wanneer er reeds voertuigen staan te wachten om de R4 op te rijden. Gezien de goede
zichtbaarheid van dit wegdeel doen zich in de praktijk geen problemen voor met kruisende
vrachtwagens. De site is dus vlot bereikbaar voor gemotoriseerd verkeer.
De Moervaartkaai loopt in het westelijk deel dood. Er kan wel naar de Moervaartstraat gereden worden,
maar deze straat eindigt op een overzetboot. Vrachtwagens kunnen via de overzetboot naar de overkant
van het water (kanaal Gent-Terneuzen), maar dit is niet praktisch en wordt dan ook zelden tot nooit
gedaan door het vrachtverkeer van Dynea.
Om de bijdrage van het bedrijf op de totale verkeersintensiteit van de transportweg, namelijk de
Moervaartkaai en de R4, te kunnen inschatten, wordt het maximaal aantal transporten per uur ingeschat.
Om het maximaal aantal transporten per uur te berekenen wordt het totaal aantal transporten per
tijdsperiode gedeeld door het aantal uur in de tijdsperiode en maal een factor 1,2 gedaan. Er wordt
namelijk vanuit gegaan dat de transporten niet volledig homogeen over de tijdsperiode zullen
plaatsvinden. Een overzicht van de huidige en gewenste situatie wordt weer gegeven in onderstaande
tabellen.
Tabel 122: Maximaal aantal bedrijfseigen vrachttransporten – huidige situatie
Inschatting vrachten 5:00 -
7:00
7:00 -
19:00
19:00 -
21:00
21:00 -
5:00 ZATERDAG ZONDAG
TOTAAL (vrachten / tijdsdeel) 13 66 5 33 7 0
Gemiddeld aantal transporten per uur
(voertuigen) 6,5 5,5 2,5 4 0,3 0
Maximaal aantal transporten per uur
(voertuigen) 7,8 6,6 3 5 0,4 0
Maximaal aantal transporten per uur (pae) 15,6 13,2 6 10 0,8 0
Tabel 123: Maximaal aantal bedrijfseigen vrachttransporten – gewenste situatie
Inschatting vrachten 5:00 -
7:00
7:00 -
19:00
19:00 -
21:00
21:00 -
5:00 ZATERDAG ZONDAG
TOTAAL (vrachten / tijdsdeel) 23 105,4 9 58 13 0
Gemiddeld aantal transporten per uur
(voertuigen) 11,5 8,8 4,5 7,3 0,5 0
Maximaal aantal transporten per uur
(voertuigen) 14 10,5 5,4 8,7 0,7 0
Maximaal aantal transporten per uur (pae) 28 21 10,8 17,4 1,4 0
*Voor een vrachtwagen wordt, conform het richlijnenboek MER mens-mobiliteit, rekening houden met 1 vrachtwagen = 2 pae
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 183 | 203
Om het aantal verkeersbewegingen (dus heen- en terugrit) weer te geven, dienen bovenvermelde
transporten verdubbeld te worden.
Naast de bewegingen inzake vrachttransporten zullen de werknemers ook verkeersbewegingen met zich
meebrengen. Zoals eerder vermeld zullen deze bewegingen verspreid over de dag plaatsvinden. Een
overzicht van het aantal transporten van het personeel in 2017 wordt weergegeven in Tabel 121. Hieruit
kan geconcludeerd worden dat het aantal transporten nauwelijks zal wijzigen in de gewenste situatie,
omdat er maar 3 tot 4 nieuwe mensen gaan aangeworven worden.
Wat de werknemers betreft maakt iedereen gebruik van de Moervaartkaai en vervolgens de R4 of
Moervaartstraat.
De theoretische capaciteit van een weg kan bepaald worden op basis van de karakteristieken van de weg.
Op basis van een minimale volgtijd tussen twee wagens van 2 seconden bedraagt de maximale capaciteit
van een rijstrook 1.800 wagens per uur. De reële capaciteit van een rijstrook kan beperkt worden door
vertragende elementen zoals bochten, hellingen, versmallingen, kruispunten, rotondes… De R4 is ter
hoogte van Dynea uitgevoerd met twee rijstroken in elke richting. Als vertragende elementen kunnen
enkele kruispunten met verkeerslichten geïdentificeerd worden, waardoor de wegcapaciteit per
rijrichting op 3.000 personenwagens per uur geschat wordt.
Uit Tabel 109 en Tabel 110 blijkt dat er tijdens werkdagen in 2015-2016 gemiddeld 1.041 pae per uur per
rijrichting werden geteld voor de ochtendspits en 1.163 pae per uur per rijrichting voor de avondspits.
Zowel het aan- en afvoertransport van vrachtwagens als het grootste deel van de werknemers gaat via de
Moervaartkaai naar de R4. Tabel 124 geeft een inschatting van de verkeersintensiteit ter hoogte van de
R4 op een werkdag en dit tijdens ochtend- en avondspits. Door het bestuderen van de verkeersintensiteit
op de R4 van de vorige jaren wordt er hier vanuit gegaan dat in de gewenste situatie de (maximale)
verkeersintensiteit op de R4 ongeveer hetzelfde blijft.
Tabel 124: Ingeschatte verkeersintensiteiten op omliggende wegen op werkdag (tijdens ochtendspits 7u tot 8u en avondspits 17u tot 18u)
R4 ( ochtendspits) R4 (avondspits)
wegcapaciteit (pae/u/richting) 3.000 3.000
maximale verkeersintensiteit (pae/u/richting) 1.272 2.017
invullen wegcapaciteit (%) 42,4 67,2
huidige situatie
maximaal aandeel bedrijf (pae/u) 33,6 31,2
maximaal aandeel bedrijf (%) 1,12 1,04
gewenste situatie
maximaal aandeel bedrijf (pae/u) 46 39
maximaal aandeel bedrijf (%) 1,5 1,3
Zonder bedrijf
ingeschatte verkeersintensiteit (pae/u) 1.164 1.974
invulling wegcapaciteit (%) 38,8 65,8
Wordt bovenstaande tabel in beschouwing genomen, dan kan vastgesteld worden dat de
verzadigingsgraad ter hoogte van de R4 in de situatie met het bedrijf maximaal 42,4 % bedraagt in de
ochtendspits en 67,2 % in de avondspits (= invulling wegcapaciteit).
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 184 | 203
Door de exploitatie van het bedrijf is de toename van de verzadigingsgraad minder dan 10% in zowel de
huidige als gewenste situatie. Volgens het significantiekader in Tabel 116 geldt er een verwaarloosbare
impact op de doorstroming langsheen dit deel van de R4 door de aanwezigheid van het bedrijf. Wordt op
kruispuntniveau gekeken, dan kan vastgesteld worden dat tot op heden geen afwikkelingsproblemen
gekend zijn ter hoogte van het kruispunt R4 en de Moervaartkaai.
Uit een steekproef (eigen telling, zie Tabel 111) kan geconcludeerd worden dat het aandeel van het
transport van Dynea op de Moervaartkaai in de ochtendspits ca. 3 % is en in de avondspits ca. 5 %.
13.4.3 Verkeersleefbaarheid
De belangrijkste transportroute van het bedrijf gaat langsheen de Moervaartkaai onmiddellijk naar de R4.
Langsheen dit traject zijn geen woningen gelegen. Langsheen de R4 wordt door de inrichting van de weg,
met een gescheiden fietspad, de impact van de transporten van Dynea op de verkeersveiligheid als
verwaarloosbaar ingeschat.
13.4.4 Duurzame mobiliteit
Het goederenvervoer van Dynea gebeurt steeds met behulp van vrachtwagens en boten. In de omgeving
van het bedrijf zijn namelijk geen spoorwegen aanwezig. Ook het grote merendeel van de werknemers
komt met de auto naar het werk.
Er kan geconcludeerd worden dat de mogelijkheden die er zijn om duurzame mobiliteit te creëren,
gebruikt worden bij Dynea. Qua modal split voor personenvervoer zijn er (quasi) geen
verbetermogelijkheden, qua aan- en afvoer per schip wordt het maximale gedaan.
13.5 Synthese van de effecten
De site is vlot bereikbaar voor gemotoriseerd verkeer en vrij vlot bereikbaar voor fietsers. Het bedrijf is
echter slecht bereikbaar met het openbaar vervoer of te voet. Naar doorstroming toe geldt zowel ter
hoogte van de Moervaart als de R4 een verwaarloosbaar effect. Zowel voor vrachtwagens,
personenwagens als voor fietsers wordt de parkeerbehoefte ingevuld.
Op basis van de berekeningen wordt het aandeel van Dynea in het verkeer op de R4, zowel voor de
huidige als voor de gewenste situatie, als verwaarloosbaar beschouwd.
Wordt de modal split voor het personenvervoer in rekening gebracht, dan kan vastgesteld worden dat er
i.k.v. de streefdoelen voor 2030 opgenomen in het Mobiliteitsplan van Vlaanderen een aanzienlijk
negatief effect geldt. Inzake verkeerveiligheid zal het vrachtverkeer van Dynea een beperkt negatief
effect met zich meebrengen langsheen de Moervaartkaai voor fietsers en voetgangers. Er dient echter
wel opgemerkt te worden dat de mogelijkheid om met het openbaar vervoer te gaan voor de werknemers
van Dynea zeer lastig is, aangezien de dichtstbijzijnde bus- en treinhalte op een aanzienlijke afstand
gelegen zijn van het bedrijfsterrein.
Er worden geen bijkomende effecten inzake mobiliteit verwacht door de realisatie van het project.
13.6 Milderende maatregelen
Inzake de modal split voor het personenvervoer geldt een aanzienlijk negatief effect ten opzichte van de
de streefdoelen voor 2030 opgenomen in het Mobiliteitsplan van Vlaanderen. Hierbij kan opgemerkt
worden dat door de specifieke ligging van het bedrijf het gebruik van openbaar vervoer zo goed als
uitgesloten wordt. Afhankelijk van de woonplaats van de verschillende werknemers kan ingezet worden
op het promoten van fietsverkeer of het promoten van carpooling.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 185 | 203
14 Discipline mens – gezondheid
14.1 Afbakening studiegebied
Het studiegebied wordt in deze situatie voornamelijk bepaald door de grens waarbij relevante effecten
van luchtverontreiniging kunnen optreden. Effecten zoals geluids- of stofhinder reiken veelal minder ver.
De effecten naar verkeer kunnen zich theoretisch verder uitstrekken, doch gezien de enige
transportroute die genomen wordt, onmiddellijk naar de R4 leidt zonder gevoelige objecten te passeren,
zal hier weinig effect optreden door verkeer.
Ter informatie worden de voornaamste antropogene elementen in de ruimere omgeving (straal 2 km)
beschreven (meest nabijgelegen woonkernen, recreatieve locaties en elementen, landbouwactiviteiten,
verkeer en industriële activiteiten).
14.2 Methodiek
Voor de evaluatie van de gezondheidsaspecten wordt gesteund op het MER-richtlijnensysteem mens-
gezondheid (geraadpleegd 17/08/2018). In een eerste fase zal het ruimtegebruik en de betrokken
populatie beschreven worden en zal er een identificatie van de potentiële relevante milieustressoren
gebeuren. Op basis van de gegevens aangeleverd in deze eerste fase (= pre-fase: inventarisatie) zal een
inventarisatie van stressoren gebeuren, gevolgd door een beoordeling van de gezondheidsimpact. Indien
nodig wordt tevens een stuk met betrekking tot post-evaluatie uitgewerkt.
14.3 Toelichting referentiesituatie
Het ruimtegebruik en de betrokken populaties in het studiegebied worden opgelijst in Tabel 125. Een
straal van 2 km wordt hier als voldoende beschouwd.
Tabel 125: Overzichtstabel van aspecten ruimtegebruik en betrokken bevolking in het studiegebied van de inrichting (2 km rondom de site)
ruimtegebruik afstand & windrichting tot bron
kinderopvang 1,1 km ten W
2,0 km ten ZO
1,8 km ten W
kleuterschool 1,7 km ten W
basisschool 1,7 km ten W
secundaire school -
openlucht sportveld 1,2 km ten W
watersportcentrum 1,1 km ten ZO
cultuurcentrum 1,7 km ten W
afdeling verenigingen 1,9 km ten W
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 186 | 203
ruimtegebruik afstand & windrichting tot bron
sportlokaal 1,7 km ten W
ziekenhuizen -
bejaardentehuizen / woon-zorg centra, assistentiewoningen -
woonzone Woongebied (Doornzele) op 830 m ten W
zie Bijlage 5
landbouwactiviteit er is geen agrarisch gebied aanwezig binnen een straal van 1
km rondom het bedrijf (zie Bijlage 5). Ten westen is op een
afstand van meer dan 1 km wel een landschappelijk waardevol
agrarisch gebied gelegen
drinkwaterwinningsgebied -
buffergebied 900 m ten WNW
14.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten
14.4.1 Identificatie potentiële relevante milieustressoren
In Tabel 126 wordt een oplijsting gemaakt van alle stressoren die relevant kunnen zijn. Per mogelijke
stressor wordt de gerelateerde gezondheidsimpact en de relevantie voor dit specifieke project
aangehaald.
Tabel 126: Stressoren en gerelateerde gezondheidsimpact
stressoren specifieke omschrijving stressor en/of bron,
gezondheidsimpact
argumentatie waarom stressor niet wordt opgenomen
chemische stressoren
formaldehyde komt voor als een kleurloze oplossing in
water met een stekende geur. De damp
mengt zich goed met lucht.
Wordt lager besproken; uit de immissieconcentraties ter
hoogte van de woonkernen in de omgeving blijkt de
invloed beperkt te zijn (zie discipline lucht)
dimethylether komt voor als kleurloos gas met een
kenmerkende geur. Het gas is zwaarder dan
lucht en kan zich daardoor langs de grond
verspreiden.
Wordt lager besproken; uit de immissieconcentraties ter
hoogte van de woonkernen in de omgeving blijkt de
invloed verwaarloosbaar te zijn (zie discipline lucht)
methanol komt voor als een kleurloze vloeistof met
een kenmerkende geur. De damp vermengt
zich goed met de lucht; ontplofbare
mengsels worden gemakkelijk gevormd.
Wordt lager besproken; uit de immissieconcentraties ter
hoogte van de woonkernen in de omgeving blijkt de
invloed verwaarloosbaar te zijn (zie discipline lucht)
SOx komt vrij in de lucht via
verbrandingsprocessen
Uit de emissievrachten blijkt de invloed van deze
parameter verwaarloosbaar te zijn (zie discipline lucht)
NOx komt vrij in de lucht via
verbrandingsprocessen, NO2 veroorzaakt
irritatie en ontsteking van luchtwegen, ogen,
keel en neus
Uit de emissievrachten blijkt de invloed van deze
parameter verwaarloosbaar te zijn (zie discipline lucht)
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 187 | 203
stressoren specifieke omschrijving stressor en/of bron,
gezondheidsimpact
argumentatie waarom stressor niet wordt opgenomen
ozon ozon wordt gevormd als secundaire stof bij
de uitstoot van ondermeer NOx en VOS en is
dikwijls verkeersgerelateerd
de bijdrage tot de verkeersemissies door het bedrijf
wordt als klein ingeschat, waardoor de impact als
beperkt kan aanschouwd worden
fluor-verbindingen via lucht niet relevant op voorliggend bedrijf
chloorverbindingen via water het afvalwater wordt niet geloosd in
oppervlaktewaterwinningsgebied of in een waterloop die
gebruikt wordt voor drinkwaterproductie
totaal NMVOS via lucht de belangrijkste NMVOS worden apart besproken
(formaldehyde, methanol en dimethylether); de overige
op het bedrijf gevormde concentraties aan NMVOS zijn
niet toxisch van aard
totaal ozonafbrekende
stoffen
via lucht niet relevant voor voorliggend bedrijf
metalen via water of bodem het afvalwater wordt niet geloosd in
oppervlaktewaterwinningsgebied of in een waterloop die
gebruikt wordt voor drinkwaterproductie
PM2,5 en PM10 via lucht uit metingen blijkt dat de stofemissies op het bedrijf
verwaarloosbaar zijn (zie ook discipline lucht)
totaal stikstof via water het afvalwater wordt niet geloosd in
oppervlaktewaterwinningsgebied of in een waterloop die
gebruikt wordt voor drinkwaterproductie
totaal fosfor via water het afvalwater wordt niet geloosd in
oppervlaktewaterwinningsgebied of in een waterloop die
gebruikt wordt voor drinkwaterproductie
zwevende stoffen via water het afvalwater wordt niet geloosd in
oppervlaktewaterwinningsgebied of in een waterloop die
gebruikt wordt voor drinkwaterproductie
BZV via water het afvalwater wordt niet geloosd in
oppervlaktewaterwinningsgebied of in een waterloop die
gebruikt wordt voor drinkwaterproductie
CZV via water het afvalwater wordt niet geloosd in
oppervlaktewaterwinningsgebied of in een waterloop die
gebruikt wordt voor drinkwaterproductie
geur via lucht De geur werd nooit buiten het bedrijfsterrein
vastgesteld, wel geuren van omliggende bedrijven.
fysische stressoren
geluid / wordt verder besproken
trillingen / niet relevant voor voorliggend project
wind / niet relevant voor voorliggend project
licht, schaduw / niet relevant voor voorliggend project, gezien de ligging
in havengebied en de afstand tot dichtstbijgelegen
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 188 | 203
stressoren specifieke omschrijving stressor en/of bron,
gezondheidsimpact
argumentatie waarom stressor niet wordt opgenomen
woning
warmte / er wordt zoveel mogelijk restwarmte van de exotherme
reacties benut. Verder niet relevant.
EM-straling / niet relevant voor voorliggend project
biologische stressoren
infectiegevaar op het bedrijf zijn koeltorens aanwezig,
waardoor er een risico op Legionella-vorming
ontstaat
indien volgens voorschriften gewerkt wordt, worden hier
geen probleem verwacht; wordt verder besproken
acuut gevaar voor
vergiftiging
/ indien volgens voorschriften gewerkt wordt, worden hier
geen probleem verwacht
chronische toxiciteit DNA-schade, kanker of schade aan het
ongeboren kind
niet relevant voor voorliggend project
allergenen / niet relevant voor voorliggend project
overlast van ongedierte ratten, vliegen, kakkerlakken of muggen
kunnen ziektes overdragen op dieren of
mensen
niet relevant voor voorliggend project
14.4.2 Beoordeling gezondheidsimpact relevante milieustressoren
Formaldehyde 14.4.2.1
Mogelijke gezondheidseffecten
Formaldehyde komt voor als een kleurloze oplossing in water met een stekende geur. De damp mengt
zich goed met lucht.
De stof kan worden opgenomen in het lichaam door inademing van de damp of aërosol, via de huid en
door inslikken. De stof is traanverwekkend en werkt irriterend op de ogen, de huid en de
ademhalingsorganen. Inademing van zeer fijne druppeltjes en damp kan longoedeem veroorzaken, echter
enkel na verschijnselen van bijtende effecten op de slijmvliezen van ogen en/of hogere luchtwegen.
Inademing van de damp kan astma veroorzaken. Er zijn aanwijzingen dat formaldehyde
kankerverwekkend is voor de mens.
De WGO-grenswaarde bedraagt 100 µg/m³; deze waarde werd in het richtlijnensysteem ook vastgesteld
als toe te passen gezondheidskundige advieswaarde. Deze grenswaarde beoogt:
Het niet optreden van irritatie door korte termijn blootstelling;
Het niet optreden van schade aan neusslijmvliezen; en
Het risico op kanker van de bovenste luchtwegen terugdringen tot een verwaarloosbaar niveau.
Bijdrage van Dynea
Uit de berekeningen in de discipline lucht (§ 8.6.1) blijkt dat de 99,9-percentielwaarden in de huidige
situatie zorgen voor een beperkte bijdrage (1 – 5 µg/m³) ter hoogte van de woongebieden Doornzele,
Desteldonk, Mendonk en Sint-Kruis-Winkel. De 99-9-percentielwaarden ter hoogte van de woongebieden
stijgen in vergelijking met de huidige situatie. De maximale concentratie stijgt van 5,5 µg/m³ in de
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 189 | 203
huidige situatie tot 6,3 µg/m³ in de gewenste situatie. Deze waarden bevinden zich ruim onder de
gezondheidskundige advieswaarde van 100 µg/m³. De maximale immissieconcentraties die kunnen
voorkomen tijdens incidentele emissies, bedragen voor de referentiesituatie en de geplande situatie
(uitval van beide katalytische naverbranders) respectievelijk 64,4 µg/m³ en 76,1 µg /m³.
Op basis van deze gegevens kan besloten worden dat de bijdrage van Dynea tot de grenswaarde voor
gezondheid van de mens beperkt is. De grenswaarde zal niet overschreden worden als gevolg van de
activiteiten bij Dynea. Er geldt dus een beperkt effect.
Dimethylether 14.4.2.2
Mogelijke gezondheidseffecten
Dimethylether komt voor als kleurloos gas met een kenmerkende geur. Het gas is zwaarder dan lucht en
kan zich daardoor langs de grond verspreiden. Dimethylether kan in het lichaam worden opgenomen door
inademing. De stof is irriterend voor de ogen en luchtwegen. De stof kan effecten hebben op het centraal
zenuwstelsel. Blootstelling kan het bewustzijn verminderen.
Voor blootstelling aan dimethylether in werkomstandigheden heeft de EU een gemiddelde
blootstellingsgrens van 1.920 mg/m³ vastgelegd. Op basis van deze waarde werden twee
toetsingswaarden afgeleid, door rekening te houden met een veiligheidsfactor. Ook werd in de literatuur
een voorlopige grenswaarde voor inhalatie gevonden (EPA) van 3 mg/m³, waar de berekende
immissieconcentraties van Dynea de toetsing ruimschoots doorstaan (zie discipline lucht).
Bijdrage Dynea
Uit de berekeningen in de discipline lucht (§ 8.6.2) blijkt dat zowel de berekende jaargemiddelde (< 96
µg/m³ (d.i. < 1 %)) als de 99,9-percentielwaarden (< 1920 µg/m³ (d.i. < 1 %)) van dimethylether ter
hoogte van de woongebieden in de huidige en gewenste situatie een verwaarloosbare bijdrage tot de
toetsingswaarde hebben. De maximale concentratie stijgt van 1,0 µg/m³ en 10,7 µg/m³ in de huidige
situatie tot 1,3 µg/m³ en 12,2 µg/m³ in de gewenste situatie voor respectievelijk de jaargemiddelde
concentratie en 99,9-percentielwaarde.
De maximale immissieconcentraties die kunnen voorkomen tijdens incidentele emissies, bedragen voor
de referentiesituatie en de geplande situatie (uitval van beide katalytische naverbranders) 412,5 µg/m³
en 501,4 µg /m³.
Op basis van deze gegevens kan geconcludeerd worden dat de bijdrage van Dynea tot de grenswaarde
voor gezondheid van de mens zeer beperkt is. De grenswaarde zal niet overschreden worden als gevolg
van de activiteiten bij Dynea. Er geldt een verwaarloosbaar effect.
Methanol 14.4.2.3
Mogelijke gezondheidseffecten
Methanol komt voor als een kleurloze vloeistof met een kenmerkende geur. De damp vermengt zich goed
met de lucht; ontplofbare mengsels worden gemakkelijk gevormd.
Methanol kan in het lichaam worden opgenomen door inademing, doorheen de huid en door inslikken. De
stof is irriterend voor de ogen, de huid en de luchtwegen. Methanol kan effecten hebben op het centraal
zenuwstelsel met bewusteloosheid tot gevolg. Blootstelling aan deze stof kan blindheid of de dood
veroorzaken. De effecten kunnen met vertraging optreden. Bij herhaald of langdurig huidcontact kan
huidontsteking ontstaan. Bij langdurige blootstelling aan verhoogde concentraties kunnen effecten
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 190 | 203
ontstaan op het centraal zenuwstelsel met blijvende of terugkerende hoofdpijn en een gestoord
gezichtsvermogen als gevolg.
De luchtkwaliteitsdoelstelling/grenswaarde voor de bescherming van de gezondheid van de mens werd in
de discipline lucht afgeleid en bedraagt 1.330 µg/m³ voor het jaargemiddelde en 33.300 µg/m³ voor de
99,9-percentielwaarde.
Bijdrage Dynea
Uit de berekeningen in de discipline lucht blijkt dat blijkt dat zowel de berekende jaargemiddelde
(< 13,3 µg/m³ (d.i. < 1 %)) als de 99,9-percentielwaarden (< 333 µg/m³ (d.i. < 1 %)) van methanol ter
hoogte van de woongebieden in de huidige en gewenste situatie een verwaarloosbare bijdrage tot de
toetsingswaarde hebben. De maximale concentratie stijgt van 0,83 µg/m³ en 6,2 µg/m³ in de huidige
situatie tot 0,9 µg/m³ en 6,9 µg/m³ in de gewenste situatie voor respectievelijk de jaargemiddelde
concentratie en 99,9-percentielwaarde. De immissieconcentraties die kunnen voorkomen tijdens
incidentele emissies, bedragen voor de referentiesituatie en de geplande situatie (uitval van beide
katalytische naverbranders) respectievelijk 402,4 µg/m³ en 636,2 µg /m³.
Op basis van deze gegevens kan besloten worden dat de bijdrage van Dynea tot de grenswaarde voor
gezondheid van de mens zeer beperkt is. De grenswaarde zal niet overschreden worden als gevolg van de
activiteiten bij Dynea. Er geldt een verwaarloosbaar effect.
Geur 14.4.2.4
Het aspect ‘geur’ wordt niet als aandachtspunt beschouwd gezien de afstand van het bedrijf tot de
dichtstbijgelegen woonkern en gezien er geen geurklachten zijn. Bij de verschillende bedrijfsbezoeken
kon eventuele geur van Dynea nooit buiten het bedrijfsterrein vastgesteld worden.
Geluid 14.4.2.5
Gezondheidskundige advieswaarden kunnen afgetoetst worden aan een Lden van 50 dB(A) en een Lnight van
40 dB(A). Dit betreffen echter jaargemiddelde waarden en bepalen hiervan kan voor wegverkeer maar is
hier niet toepasbaar aangezien het eerder industrielawaai betreft.
Uit de effectbespreking van de discipline geluid kan geconcludeerd worden dat in de huidige als geplande
situatie er geen probleem bestaat met betrekking tot het respecteren van de door Vlarem II opgelegde
richtwaarden voor bestaande inrichtingen en grenswaarden voor nieuwe inrichtingen. Het effect is
verwaarloosbaar en milderende maatregelen zijn niet nodig.
Legionella 14.4.2.6
Volgens het Besluit van de Vlaamse Regering van 11/06/2004 dient een bedrijf een ‘Legionella
Beheersplan’ op te maken. Hierin dienen alle plaatsen te worden geïnventariseerd waar verneveld water
bij een temperatuur tussen 25°C en 55°C voorkomt. Deze omstandigheden maken immers het voorkomen
van Legionellabacteriën mogelijk.
Dynea beschikt over een uitgeschreven ‘Legionella-beheersplan’. In dit beheersplan zijn een risico-
analyse en preventiemaatregelen opgenomen die betrekking hebben op de koeltorens die momenteel
aanwezig zijn op de site van Dynea.
Om de ontwikkeling van Legionella in de koeltorens tegen te gaan en om personeel te beschermen,
worden onder meer volgende maatregelen getroffen:
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 191 | 203
Een firma gespecialiseerd in koelwaterbehandeling is aangesteld en voorkomt bacteriëngroei en
controleert op geregelde tijdstippen (om de twee weken) op de aanwezigheid van ongewenste
bacteriën; tweemaal per jaar gebeurt er een officiële meting specifiek op Legionella;
Jaarlijks wordt een grondig onderhoud en inspectie van de koeltorens uitgevoerd;
Bij inspectie, reinigingswerken of herstelling ter hoogte van de koeltorens, wordt minimaal een
stofmasker met een filter kleiner of gelijk aan 5 µm als persoonlijke beschermingsmaatregel
gebruikt;
Alle controles worden gelogd zodat de bevindingen en meetresultaten op elk moment
geraadpleegd kunnen worden. Op deze manier tracht men verschuivingen van de meetwaarden
tijdig te detecteren. Indien nodig past men de frequentie van de controles aan;
Bij een vermoeden van de aanwezigheid van Legionella wordt een uitgeschreven noodprocedure
gevolgd; en
Intern personeel dat inspecties of herstellingen moet uitvoeren, zal een aangepaste opleiding
krijgen.
Gezien Dynea de voorgeschreven maatregelen treft om blootstelling aan Legionella van werknemers op
het terrein te voorkomen, wordt er vanuit gegaan dat ook de blootstelling van omwonenden geen
problemen stelt.
14.5 Synthese van de milieueffecten
In normale omstandigheden (alle naverbranders in werking) is er in de referentiesituatie een beperkte
bijdrage ter hoogte van de woongebieden Sint-Kruis-Winkel, Doornzele, Desteldonk en Mendonk voor
formaldehyde. Voor de componenten dimethylether en methanol is er een verwaarloosbare bijdrage ten
opzichte van dezelfde woongebieden. In de gewenste situatie dalen de formaldehydeconcentraties ter
hoogte van de woongebieden maar er blijft een beperkte bijdrage door Dynea aanwezig. Voor methanol
en dimethylether is de bijdrage van Dynea ter hoogte van de woongebieden verwaarloosbaar.
Bij het uitvallen van één of beide katalytische naverbranders ontstaan er incidentele emissies. Deze
emissies liggen onder de toetsingswaarden voor formaldehyde, dimethylether en methanol. Er wordt
verwacht dat dit een beperkte invloed zal hebben op de normale situatie aangezien deze emissies slecht
maximaal 26 uren per jaar verwacht worden.
Er worden geen gezondheidseffecten verwacht in de omgeving door de uitvoering van voorliggend
project. Inzake geluidshinder worden geen aanzienlijke effecten verwacht door de verdere exploitatie
van het bedrijf.
14.6 Milderende maatregelen
Voor de discipline mens-gezondheid worden geen milderende maatregelen voorgesteld, gezien er geen
aanzienlijke effecten inzake mens-gezondheid verwacht worden.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 192 | 203
15 Discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
15.1 Afbakening studiegebied
Het studiegebied voor de discipline Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie wordt afgebakend als
een zone van ca. 2 km rondom de projectlocatie. Er wordt bovendien op toegezien dat het studiegebied
minimaal overeenkomt met de invloedzone van de abiotische disciplines.
15.2 Toelichting referentiesituatie
Het bedrijf is gelegen in het traditionele landschap “Stedelijke gebieden en havengebieden” (Antrop et
al., 2002). Dit gebied wordt gekenmerkt door een vlakke topografie en industrie.
Worden de historische kaarten in beschouwing genomen, dan kan vastgesteld worden dat op de kaarten
Ferraris (1771 – 1778) landbouwgronden aanwezig waren op de percelen. Daarnaast wordt op deze
kaarten aangegeven dat de verschillende percelen begrensd worden door verharde wegen en weiland.
Op ca. 275 m ten O van het bedrijf bevindt zich een gebied waar een archeologische nota wordt/moet
worden uitgevoerd. Op 930 m ten W van de site bevindt zich beschermd landschap. Inzake bouwkundig
erfgoed zijn binnen een straal van 2 km 30 elementen (vast relict) gelegen (Bijlage 18). Het
dichtstbijzijnde (ca. 1,2 km ten W) herbergt ‘een hoeve met losse bestanddelen’. Verder zijn er nog 35
elementen opgenomen in de inventaris voor bouwkundig erfgoed.
Verder zijn er nog 5 elementen vastgesteld als beschermde monumenten. Het dichtstbijzijnde betreft
hier een ‘manschappenbunker’, gelegen op 1,3 km ten O van de site.
Een fotoreportage van het bedrijf en de omgeving wordt weergegeven in Bijlage 19a. De situering van de
foto’s wordt weergegeven in Bijlage 19b.
15.3 Methodiek
De deelaspecten die bepalend zijn voor de visuele en ruimtelijke eigenschappen van het huidige
landschap worden beschreven en zijn onder andere:
geomorfologische, topografische en hydrografische karakteristieken van het landschap;
de ruimtelijk structurerende elementen worden gekarteerd op basis van de landschapsatlas;
visueel ruimtelijke kenmerken en elementen die als positieve en negatieve beelddragers van het
landschap fungeren worden besproken en bovendien de zichtbaarheid vanuit de omgeving
geïllustreerd aan de hand van foto’s.
De impact die een bedrijf op het landschap zal hebben is moeilijk tot niet kwantitatief in te schatten. Dit
dient bijgevolg kwalitatief te gebeuren. Hierbij kunnen een drietal effectgroepen afgelijnd worden op
basis van het richtlijnenboek “landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie” (Schute et al., 2006):
het landschap als relatiesysteem: hierbij zal een inschatting gegeven worden van de effecten die
het bedrijf veroorzaakt op de landschapstructuur;
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 193 | 203
erfgoedaspecten: hierbij wordt onderzocht of het project aanleiding geeft tot een verlies van
erfgoedwaarde;
perceptieve aspecten (visuele kenmerken): hierbij wordt de integratie van het bedrijf in de
omgeving beoordeeld.
15.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten
15.4.1 Het landschap als relatiesysteem
Voorliggend project behandelt de uitbreiding en actualisatie van Dynea. De gebouwen zijn nu reeds
aanwezig en met voorliggend project wordt een beperkte uitbreiding aan de gebouwen voorzien op het
bedrijfsterrein. Er zullen dan ook geen bijkomende effecten gegenereerd worden door de uitvoering van
voorliggend project. De huidige invloed van de site op het landschap als relatiesysteem wordt als beperkt
beschouwd.
15.4.2 Erfgoedaspecten
In de nabije omgeving van het bedrijf zijn enkele elementen gelegen die opgenomen zijn op de lijst met
bouwkundig erfgoed. Deze elementen bevinden zich echter allemaal op een aanzienlijke afstand van de
site, waardoor hier geen effect op verwacht wordt.
Gezien er enkel bouwwerken gewenst worden binnen de contouren van het bedrijfsterrein, worden geen
effecten op het archeologisch erfgoed verwacht.
15.5 Synthese van de milieueffecten
De huidige site bevindt zich in haven- en industriegebied en heeft een beperkte invloed op het landschap
als relatiesysteem. Er wordt een verwaarloosbaar effect op erfgoed en perceptieve aspecten verwacht.
Er worden geen effecten naar archeologie verwacht.
15.6 Milderende maatregelen
Gezien de beperkte invloed van de site worden geen verdere milderende maatregelen voorgesteld.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 194 | 203
16 Discipline biodiversiteit
16.1 Afbakening studiegebied
Verdroging, bodemverontreiniging, geluidsverstoring en verontreiniging van oppervlaktewater worden
beschouwd als potentieel relevante invloeden ten gevolge van het bedrijf op de biodiversiteit. In eerste
instantie wordt het studiegebied afgebakend waar effecten te verwachten zijn. Dit studiegebied omvat
het projectgebied, dat de bestaande exploitatie omvat en wordt uitgebreid met een zone die de
invloedsfeer van de abiotische disciplines (water, bodem en geluid) omvat.
16.2 Toelichting referentiesituatie
Binnen een straal van 2 km zijn er geen natuurreservaten, Ramsar-, VEN- en IVON-gebied gelegen. De
twee dichtstbijzijnde erkende natuurreservaten zijn ‘Vallei van de Moervaart en de Zuidlede’ (ca. 6 km
ten NO van de site) en de ‘Kiekebossen’ (ca. 5,1 km ten ZW van de site). Het dichtstbijzijnde VEN- of
IVON-gebied is op een afstand van ongeveer 5.820 m ten O gelegen en betreft het gebied ‘De
Moervaartdepressie tot Durmevallei’.
De biologische waarderingskaart (BWK) geeft een inventarisatie weer van de aanwezige vegetatie. Hierin
worden eveneens de belangrijkste kleine landschapselementen mee opgenomen. Per vegetatie-element
wordt een waardering uitgesproken over zijn biologische waarde. Een uittreksel uit de BWK voor de
omgeving van de inrichting wordt weergegeven in Bijlage 7. De habitatkaart geeft weer welke habitats,
regionaal belangrijke biotopen en potentiële habitats voorkomen in het studiegebied, en is gekoppeld
aan de BWK-kaart. Een uittreksel van de habitatkaart wordt weergegeven in Bijlage 6. Bijlage 6a geeft
een weergave van HAB1 en Bijlage 6b van HAB2. Een samenvatting van alle voorkomende habitattypen,
regionaal belangrijke biotopen en potentiële habitats in de omgeving van het bedrijf (binnen een straal
van 2 km) wordt in onderstaande tabel weergegeven, ongeacht de ligging ervan (binnen agrarisch gebied
of aandachtsgebied).
Tabel 127: (Potentiële) habitattypen en regionaal belangrijke biotopen binnen een straal van 2 km rondom de inrichting
element Verklaring
9120 Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ilex en soms ook Taxus in de ondergroei
6510 Laaggelegen schraal hooiland: glanshaververbond
3150 Van nature eutrofe meren met vegetatie van het type Magnopotamion
rbbsg Brem- en gaspeldoornstruwelen
rbbmr Regionaal belangrijk biotoop rietland en andere Phragmition-vegetaties
rbbhc Regionaal belangrijk biotoop dotterbloemgrasland
rbbsf Regionaal belangrijk biotoop moerasbos van breedbladige wilgen
rbbmc Regionaal belangrijk biotoop grote zeggenvegetaties
Op ca. 3 km ten O van de site bevindt zich een onderdeel van het habitatrichtlijngebied “Bossen en
heiden van zandig Vlaanderen: oostelijk deel” (BE2300005).
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 195 | 203
Dit gebied situeert zich in de noordelijke helft van Oost-Vlaanderen. Het wordt enerzijds gekenmerkt
door een aantal grotere bossen waarin het heidelandschap zich langzaam weer herstelt. Anderzijds zijn
ook een aantal valleilandschappen zoals de grotere Moervaart- en kleinere Zeverenbeekvallei heel
typisch.
De site en zijn onmiddellijke omgeving wordt grotendeels aangeduid als niet-verdrogingskwetsbaar. In
het noorden van de site komt een beperkte zone voor die als weinig verdrogingskwetsbaar wordt
aangeduid. Het elzenbosjes, grenzend aan de site, wordt als zeer kwetsbaar voor verdroging aangeduid
(kaarten 2016).
16.3 Methodiek
De verschillende bedrijfsemissies worden in de overige disciplines bepaald. In dit hoofdstuk is het enkel
de bedoeling om de effecten op de omliggende fauna en flora te karakteriseren en evalueren.
Deze discipline is dus een integrerende discipline, waar effecten op de fauna en flora onderzocht en
geëvalueerd worden op basis van gegevens die in de overige disciplines bepaald worden.
Volgende effectgroepen kunnen onderscheiden worden:
verontreiniging oppervlaktewater (op basis van discipline oppervlaktewater);
rustverstoring (op basis van discipline geluid);
bodemverontreiniging en vergiftiging (op basis van discipline bodem en grondwater).
Gezien de beperkte emissievrachten van NOx en SO2 uit de installaties, wordt de effectgroep verzuring
en vermesting niet als relevant beschouwd.
Voor de toetsing van de effectgroepen rustverstoring, verstoring waterhuishouding, verontreiniging
oppervlaktewater en vergiftiging zal gebruik gemaakt worden van de kwetsbaarheidsbenadering. Anders
dan een effectgerichte benadering, waarbij getracht wordt het effect zelf te voorspellen, doet de
kwetsbaarheidsbenadering geen voorspelling maar neemt men aan dat het systeem, object, proces door
de verandering beïnvloed zal worden. Door verschillende kwetsbaarheidsniveaus te bepalen, bv. door een
indeling in klassen, kan men ruimtelijk aanduiden welke systemen, objecten en/of processen in meer of
mindere mate beïnvloed worden. Het resultaat van een kwetsbaarheidsbenadering is een kaart die
aangeeft hoe groot het risico op effecten is in die verschillende ecotopen rondom het bedrijf.
Onderstaande significantiekader wordt verder gehanteerd voor de bespreking van de effecten (Tabel
128).
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 196 | 203
Tabel 128: Beoordeling van de effecten
bespreking effect beoordeling
volledige vernietiging/permanente verdwijning van waardevol biotoop, habitat of soort door vergiftiging, verdroging of rustverstoring
aanzienlijk negatief effect
wijziging / gedeeltelijke verdwijning of aantasting van waardevol biotoop, habitat of soort door vergiftiging, verdroging of rustverstoring
negatief effect
tijdelijke wijziging / beperkte verdwijning of aantasting van waardevol biotoop, habitat of soort door vergiftiging, verdroging of rustverstoring
beperkt negatief effect
geen of verwaarloosbaar effect geen of verwaarloosbaar effect
tijdelijke verbetering, versterking of toename van waardevol ecotoop door tijdelijke afname rustverstoring, verbetering luchtkwaliteit of verbetering waterkwaliteit
beperkt positief effect
verbetering, versterking of toename van waardevol ecotoop of habitat door permanente afname rustverstoring, verbetering waterkwaliteit
positief effect
permanente belangrijke verbetering of sterke toename van zeer waardevol of waardevol ecotoop of habitat door afname rustverstoring, verbetering waterkwaliteit
aanzienlijk positief effect
16.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten
16.4.1 Direct ecotoopverlies
Er wordt gebouwd op percelen die op de BWK weergegeven worden als biologisch minder waardevol
gebied. Het betreft hierbij gebied voor zeehaven- en watergebonden bedrijven. Bovendien gebeurt de
bijkomende bebouwing tussen bestaande gebouwen, zodat er geen waardevolle zones verloren gaan of
aangesneden worden. Er is sprake van geen of een verwaarloosbaar effect.
16.4.2 Verstoring van de waterhuishouding - verdroging
In de discipline grondwater werd aangehaald dat de ‘worst case’ invloedstraal van de bemaling bij het
bouwen van de nieuwe elementen ingeschat kan worden op maximaal 66,5 m. De gronden waarover de
bemalingskegel zich uitstrekt beperken zich grotendeels tot de bedrijfseigen gronden. Er is geen
verdrogingsgevoelige vegetatie aanwezig.
Het bedrijf beschikt in de basisvergunning over een vergunning voor een diepe grondwaterwinning. De
grondwaterwinning is vergund in 2010 (voor een periode van 20 jaar) voor het onttrekken van grondwater
aan een debiet van maximaal 125 m3/dag en maximaal 25.000 m
3/jaar. Een uitbreiding van deze
grondwaterwinning tot 40.000 m3/jaar en 150 m
3/dag wordt aangevraagd. Uit de berekeningen van de
grondwatertafeldaling blijkt dat de straal van de spreidingskegel met een grondwatertafeldaling van
meer dan 50 cm respectievelijk 10,35 m in de huidige situatie en 21 m in de gewenste situatie bedraagt.
Aangezien er water gewonnen wordt uit een gespannen laag, worden er geen verdrogende effecten ter
hoogte van het maaiveld verwacht. Er geldt dus een verwaarloosbaar effect.
16.4.3 Verontreiniging oppervlaktewater
Uit de Prati-index, gemeten in VMM-meetpunt 38000, blijkt dat er gedurende de meetperiode van 1989
tot 2010 globaal gezien een beperkte verbetering in waterkwaliteit optreedt in de Moervaart. Dit
meetpunt is gelegen in de Moervaartkaai, tussen bedrijven Cargill en Dynea. De effectclassificatie geeft
sinds 1992 tot en met 2001 steeds een ‘verontreinigde’ kwaliteit aan. Enkel in 1991 en 1992 gaven de
meetresultaten een zwaar verontreinigde kwaliteit aan. Van 2001 tot en met 2010 is de Moervaart matig
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 197 | 203
verontreinigd. Wat betreft de BBI (in de periode van 1989 tot 2005) varieert de kwaliteit van matig tot
zeer slecht in de periode van 1989 tot 2005.
Stroomopwaarts, in het VMM meetpunt 38020, voldoet de Moervaart voor ongeveer de helft van de
parameters aan de milieukwaliteitsdoelstellingen ‘grote rivier’, opgenomen in VLAREM II. Er werden
echter wel overschrijdingen waargenomen voor volgende parameters: EC, CZV, KjN, Ntot, Ptot, Cl- en
oPO4. Een verhoging aan chloriden heeft een invloed op het zoutgehalte van het te ontvangen
oppervlaktewater. Een te hoog zoutgehalte kan leiden tot een verhoogde acute toxiciteit van andere
stoffen op aquatische organismen. Daarnaast kan een sterke wijziging van de geleidbaarheid leiden tot
problemen of zelfs tot sterfte van waterorganismen (Callebaut et al., 2007). Er dient benadrukt te
worden dat deze slechte toestand reeds aanwezig is stroomopwaarts van het lozingspunt van Dynea.
Berekeningen lieten zien dat de lozing van het bedrijfsafvalwater een verwaarloosbare impact heeft op
de waterkwaliteit van de Moervaart. Alleen Ptot had een relevante bijdrage in de berekeningen van de
permanente impact op de waterkwaliteit van de Moervaart, in de veronderstelling dat het maximaal
vergunde debiet ook werkelijk geloosd wordt (wat niet het geval blijkt te zijn).
16.4.4 Rustverstoring
Gezien de specifieke ligging van het bedrijf midden in havengebied en de afstand tot aandachtsgebieden,
wordt er niet verwacht dat er significante rustverstoring voor (avi)fauna ten gevolge van de
bedrijfsactiviteiten zal optreden. Bovendien blijkt uit de discipline geluid dat Dynea niet bepalend is voor
het omgevingsgeluid ter plaatse. Tijdens de bouw van de nieuwe installaties kan er wel tijdelijk
bijkomende rustverstoring optreden, maar dit is van voorbijgaande aard. Er is dus sprake van een
tijdelijk negatief effect.
16.4.5 Vergiftiging
In het OBO werden enkele verhoogde concentraties vastgesteld in zowel de bodem als het grondwater,
maar aangezien de concentraties zich onder de bodemsaneringsnorm (BSN) bevinden, is er sprake van
een beperkt tot verwaarloosbaar effect. Gezien de concentraties steeds beperkt zijn (<BSN), er geen
nieuwe verhogingen verwacht worden en er in het OBO vastgesteld werd dat ze geen risico naar mens en
milieu inhouden, wordt ook geen vergiftiging verwacht. Er geldt zowel in de vergunde als de gewenste
situatie een verwaarloosbaar effect inzake vergiftiging.
16.5 Synthese van de milieueffecten
Er worden verwaarloosbare effecten verwacht inzake direct ecotoopverlies, verstoring van de
waterhuishouding-verdroging en vergiftiging. Voor rustverstoring kan een tijdelijk negatief effect
aangegeven worden tijdens de bouwwerkzaamheden. Wat betreft verontreiniging oppervlaktewater geldt
een matig negatief effect omwille van (reeds aanwezige) verhoogde concentraties aan chloriden en een
potenieel relevante bijdrage van totaal fosfor. Dit kan nadelig zijn voor waterorganismen.
16.6 Milderende maatregelen
Het wordt niet nodig geacht milderende maatregelen voor te stellen inzake biodiversiteit.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 198 | 203
17 Tewerkstellings- en investeringsrapport
Op het bedrijf worden momenteel 22 mensen tewerkgesteld die op de payroll van Dynea staan, en één
interim die binnenkort ook een vast contract krijgt. Naar de toekomst toe, bij realisatie van het
beschreven project, zullen er naar verwachting 4 tot 5 personeelsleden kunnen bijkomen. Dynea blijft
een sterk geautomatiseerd bedrijf waar relatief weinig personeel nodig is.
Bij weigering van de uitbreiding zal de beperkte personeelstoename niet doorgaan. Ook de geplande
investering zal dan niet kunnen doorgaan. De totale investering van dit project zal rond de 20 M€
bedragen.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 199 | 203
18 Grensoverschrijdende effecten
Rekening houdend met de ligging van de inrichting kan gesteld worden dat de inrichting geen
grensoverschrijdende effecten zal veroorzaken. De kortste afstand tot Nederland bedraagt 7,8 km, tot
Wallonië ca. 40 km, tot het Brussels hoofdstedelijk gewest ca. 45 km en ca. 70 km tot Frankrijk.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 200 | 203
19 Leemten in de kennis
De modelberekening inzake luchtpolluenten in dit rapport werd uitgevoerd op basis van gegevens uit
eerder uitgevoerde metingen aan de bestaande continulijn. Er werden een aantal veilige inschattingen
gemaakt rond het verwijderingsrendement van de nog te plaatsen nieuwe katalytische naverbrander. Ook
het rendement van de nog te plaatsen tweede wasser werd bepaald op basis van de metingen aan de
eerste wasser.
Inzake diffuse emissies en tankverliezen werden ook berekeningen gemaakt op basis van een aantal
aannames en theoretische formules.
Metingen van de elementen Ni en V in de emissies van de stoomketel zijn niet bekend.
Wat de impact van het lozen van het bedrijfsafvalwater op de Moervaart betreft, zijn er onvoldoende
gegevens beschikbaar van de huidige kwaliteit van het ontvangende oppervlaktewater. Het meetpunt dat
in dit rapport gebruikt werd om de beoordeling uit te voeren, bevindt zich meer dan een kilometer
stroomopwaarts van Dynea; onderweg zijn er nog verschillende andere lozingspunten die de kwaliteit
verder kunnen beïnvloeden.
Ook de exacte hoeveelheden hemelwater die zullen hergebruikt worden in de gewenste situatie zijn nog
niet helemaal gekend. In elk geval zal Dynea dit hergebruik zoveel mogelijk proberen te maximaliseren,
gezien de kost die verbonden is aan het gebruik van stadswater en grijswater enerzijds, en gezien de
beperking op de hoeveelheid grondwater anderzijds.
Het berekenen van het specifiek waterverbruik (in tonnage) per product dat aangemaakt wordt door
Dynea was niet mogelijk. Dit omdat het waterverbruik van Dynea sterk afhangt van verdamping in de
koeltorens, en deze dan weer sterk afhankelijk is van weersomstandigheden (vb. buitentemperatuur en
vochtigheid). Anderzijds is er in de loop der jaren een belangrijke stijging geweest in de productie van
harsen, met veel waterverbruik tot gevolg en veel minder stijging in productie UFC. Dit alles maakt het
zeer moeilijk om de totale waterverbruik op te splitsen per product.
Voor de discipline geluid zijn geen exacte cijfers bekend van de bronvermogens van de nieuw te plaatsen
installaties. Hierbij werd een veilige inschatting gemaakt op basis van de bestaande installaties.
Exacte cijfers van de verkeersintensiteit op de R4 in de toekomst zijn niet gekend, daarom dat er een
inschatting werd gemaakt aan de hand van gekende cijfers van de overheid van de vorige jaren.
In het kader van dit MER werd geen toxicologisch of epidemiologisch onderzoek uitgevoerd.
Samenvattend kan echter gesteld worden dat, hoewel er een aantal leemten en onzekerheden zijn, deze
geen wezenlijke invloed hebben gespeeld op de besluitvorming van de verschillende milieueffecten.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 201 | 203
20 Monitoring en evaluatie
Het bedrijf dient vanzelfsprekend te voldoen aan de geldende wetgeving en bijhorende
meetverplichtingen (OBO, metingen stookinstallatie en naverbrander, meetcampagnes oppervlaktewater,
Legionella…).
Specifiek naar lozing van oppervlaktewater zal de parameter totaal fosfor (Ptot) goed moeten opgevolgd
worden teneinde het verschil na te gaan tussen de gemiddelde meetwaarden van VMM en deze van het
bedrijf zelf. Bij de volgende meetcampagne zal de EC van het water bepaald worden teneinde deze
waarde te toetsen aan de continumetingen op het bedrijf zelf. Ook zal de parameter anionische
oppervlakte actieve stoffen gemeten worden en getoetst aan de toepasselijke norm.
Bij de volgende meetcampagne van de stoomketel, zullen ook de ontbrekende parameters Ni en V
bepaald worden en getoetst aan de geldende grenswaarden.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 202 | 203
21 Conclusie
Er wordt een uitbreiding en actualisatie aangevraagd voor het chemische bedrijf Dynea nv te Gent. De
voornaamste uitbreiding situeert zich in de plaatsing van een bijkomende continulijn voor de aanmaak
van UFC. Daarnaast wordt ook de batchproductie van lijmen en harsen verder opgedreven. Voor deze
uitbreiding is tevens een verhoging van de hoeveelheid opgepompt grondwater nodig.
Geleide emissies van de installaties treden op bij de stoomketel, de katalytische naverbrander en de
scrubber. Naar de toekomst toe wordt een tweede naverbrander en een tweede scrubber voorzien. De
emissies van de stoomketel voldoen aan de geldende emissiegrenswaarden inzake lucht. De emissies van
de naverbrander voldoen eveneens aan de geldende grenswaarden. Daarnaast blijkt dat in de omgeving
van het bedrijf en ter hoogte van de woongebieden Sint-Kruis-Winkel, Doornzele, Desteldonk en Mendonk
voldaan wordt aan de luchtkwaliteitsdoelstellingen van o.a. formaldehyde, dimethylether en methanol
componenten.
Inzake geur zijn er geen effecten van het bedrijf. Bij de verschillende bedrijfsbezoeken kon de eigen
geur van Dynea niet buiten de bedrijfsgrenzen vastgesteld worden. Het geurklimaat van de omgeving
wordt vooral bepaald door omliggende bedrijven.
Wat betreft de uitstoot van broeikasgasemissies (als energie-intensieve inrichting), neemt Dynea de
nodige maatregelen door de energiebeleidsovereenkomst en het opmaken en actualiseren van een
energieplan met daaraan gekoppelde acties.
Uit de berekeningen van de impact van het geloosde bedrijfsafvalwater kan geconcludeerd worden dat
zowel de tijdelijke al permanente impact van Dynea verwaarloosbaar is. Alleen Ptot heeft een relevante
bijdrage wanneer gerekend wordt met het maximale (vergund) lozingsdebiet van 400 m³/d i.p.v. het
gemiddeld lozingsdebiet, maar aangezien dit lozingsdebiet nooit bereikt werd, wordt uitgegaan van een
verwaarloosbaar effect. Als milderende maatregel dienen de P-concentraties continu gemonitord te
worden en moet er bekeken worden hoe de spuistroom afkomstig van de koeltorens kan verminderd
worden, waardoor ook de totale P-vracht zal verminderen.
Zowel naar grondwaterkwaliteit als naar grondwaterkwantiteit wordt met uitvoering van voorliggend
project geen of een verwaarloosbaar effect verwacht. Inzake bodemkwaliteit geldt zowel in de vergunde
als de gewenste situatie een beperkt negatief tot verwaarloosbaar effect. Wat de overige effectklassen
betreft, zal er een verwaarloosbaar effect zijn.
Wat geluid betreft, wordt voldaan aan de grenswaarden, zowel in de huidige als in de gewenste situatie,
en zijn er geen milderende maatregelen vereist.
Op basis van de berekeningen wordt het aandeel van Dynea in het verkeer op de R4, zowel voor de
huidige als voor de gewenste situatie, als verwaarloosbaar beschouwd. Het bedrijfsterrein van Dynea is
vlot bereikbaar voor gemotoriseerd verkeer en vrij vlot bereikbaar voor fietsers. Het bedrijf is echter
slecht bereikbaar met het openbaar vervoer of te voet. Naar doorstroming toe geldt zowel ter hoogte van
de Moervaart als de R4 een verwaarloosbaar effect. Zowel voor vrachtwagens, personenwagens als voor
fietsers wordt de parkeerbehoefte ingevuld. Wordt de modal split voor het personenvervoer in rekening
gebracht, dan kan vastgesteld worden dat er i.k.v. de streefdoelen voor 2030 opgenomen in het
Mobiliteitsplan van Vlaanderen een aanzienlijk negatief effect geldt. Er dient echter wel opgemerkt te
worden dat de mogelijkheid om met het openbaar vervoer te gaan voor de werknemers van Dynea
praktisch gezien slecht haalbaar, aangezien de dichtstbijzijnde bus- en treinhalte op een aanzienlijke
afstand gelegen is.
eco-scan bvba • 2018_ES_000104_ MER 203 | 203
Aangezien Dynea zich in haven- en industriegebied bevindt is er zowel in de huidige als gewenste situatie
bevindt een beperkte invloed op het landschap als relatiesysteem. Er worden dan ook een
verwaarloosbaar effect op erfgoed en perceptieve aspecten verwacht. Er worden geen effecten naar
archeologie verwacht.
Voor de discipline biodiversiteit worden verwaarloosbare effecten verwacht inzake direct ecotoopverlies,
verstoring van de waterhuishouding-verdroging en vergiftiging. Voor rustverstoring kan een tijdelijk
negatief effect aangegeven worden tijdens de bouwwerkzaamheden. Wat betreft verontreiniging
oppervlaktewater geldt een matig negatief effect omwille van (reeds aanwezige) verhoogde
concentraties aan chloriden en een mogelijke relevante bijdrage van totaal fosfor. Dit kan nadelig zijn
voor waterorganismen.