Michel Martens, FEBIAC L-MOB studiedag · Antwerpen - Mechelen 27 km Mechelen - Brussel 30 km...

Anders betalen voor betere mobiliteit

Michel Martens, FEBIAC

L-MOB studiedag

“Rekeningrijden is er morgen”

27 oktober 2016

Inhoudstafel

• Mobiliteitsfiscaliteit vandaag

• De ‘Col’ naar slimme km-heffing in 3 etappes

• Componenten van het km-tarief

• De slimme km-heffing in de praktijk

• Succesfactoren en begeleidende maatregelen

2

Mobiliteitsfiscaliteit vandaag

• Mobiliteitsproblemen worden erger, infrastructuur degradeert:

Mobiliteitsinkomsten: = 12-13 mld EUR (2010)

Mobiliteitsuitgaven:

→ 5 mld EUR voor OV = 10% van de mobiliteit

→ 1-2 mld EUR voor wegen = 90% van de mobiliteit

→ 6 mld EUR of ~50% ≠ geherinvesteerd in mobiliteit

• Fiscaliteit op aankoop/bezit ≠ rationalisering van gedrag

Grondslag belastingen:

→ 50% van verkeersgerelateerde belastingen = voertuigbezit

→ Weinig of geen invloed op mobiliteitsgedrag

Gevolgen tegen 2020: maatschappelijke kosten +6 mld EUR

→ Kosten inzake congestie, luchtkwaliteit, geluidshinder

3

4


• Kilometerheffing trucks (+3,5t): een redelijk goed begin…

– Milieu: bijna 9 op 10 trucks zijn moderne +32 tonners (EuroV-VI)

– Mobiliteit: 130-140k trucks rijden 23-24M betalende km per werkdag

– Begroting: km-heffing int € 2,4M per werkdag (€600k op za, €250k op zo)

– 60% van de inkomsten komt van buitenlanders, 40% van binnenlanders

• maar… ≠ oplossing voor congestie:

– Trucks = 15% van verkeer, weinig alternatieven, (nog) geen sturing naar tijd

– Wellicht stapsgewijze uitbreiding naar:

Autobussen & -cars (‘zwaar’ personenvervoer)

Bestelwagens (<3,5t)

Personenwagens…

– Geen sturing naar tijd en plaats → beprijzing volgens tijd x plaats

=> budgetneutrale hervorming mobiliteitsfiscaliteit lichte voertuigen

5


Roadmap naar slimmere fiscaliteit

6

Resultaatgericht

Technologieneutraal

Vooruitziend & Voorspelbaar

Marktbevorderend

Budgetneutraal

Gedragssturend

Eenvoudig(er)

Coherent

Fair

Automobielfiscaliteit - principes

7

Mobiliteitsfiscaliteit morgen

Drie ‘Tax Shifts’ doorvoeren binnen dezelfde fiscale enveloppe:

• ‘Tax Shift 1’: Verschuif belasting op bezit naar slim gebruik

Voertuigbezit toegankelijker maken en mobiliteitsgedrag rationaliseren

Juiste vervoerwijze(n) stimuleren op juiste momenten en plaatsen

• ‘Tax Shift 2’: Vervang belasting door (deels) geoormerkte heffing

Geen draagvlak als inkomsten niet ten goede komen van de gebruikers

Gebruikers hebben recht op performant en robuust wegennet en op publiek individueel en

collectief vervoeraanbod

• ‘Tax Shift 3’: Heroriënteer mobiliteitsuitgaven

Optimaliseer het wegennet en bouw co-modale infrastructuur uit (P&R, deelsystemen,…)

Subsidieer de vraag naar vervoer, eerder dan het aanbod => stimuleer multimodaliteit

Bied mobiliteitsbudget aan wie het nodig heeft (focus op lagere inkomens)

8

9

Huidige fiscaliteit:

Gewestelijk en gemeentelijk: BIV, JVB, milieu(des)incentives

Federaal: accijnzen, btw, VAA, CO2- en andere bijdragen, PersB en VenB

Gebaseerd op cc, kW, leeftijd, brandstofsoort, catalogusprijs, CO2, Euronorm

Gedeeltelijke regionalisering verkeersbelastingen

Nood aan harmonisering en vereenvoudiging

Quid gevolgen elektrificatie voertuigenpark?

Transitiepad naar slimme km-heffing :

Huidige situatie

10

FEBIAC-voorstellen 2016-2020:

Vergroen JVB ifv CO2 en Euronorm van wagen -> budgetneutraal

Voer e-wegenvignet in (ook voor buitenlanders) -> meerkost !

Compenseer meerkost voor Belgen door afschaffing BIV

Leg (fiscale) fundamenten invoering km-heffing lichte voertuigen 2020-2025 Oa herziening financieringswet … (fiscaliteit leasewagens en accijnzen)

Etappe 1 naar slimme km-heffing - 2016-2020:

Herleid BIV/JVB tot 1 jaarlijkse verkeersbelasting

Etappe 1 naar slimme km-heffing 2016-2020:


11

€ 0

€ 250

€ 500

€ 750

0 50 100 150 200 250 300

g/km CO2

Euro 0-1-2 (>15 jaar oud)

Euro 3 (10-15 jaar oud)



Euro 6 (< 1 jaar oud)

E-vignet

Voordelen van 1 JVB:

Fiscale & administratieve vereenvoudiging: 1 groene JVB + e-vignet op 1 aanslagbiljet

Budgetneutraal op ogenblik shift van oud naar nieuw systeem

Meer voorspelbare en stabiele overheidsinkomsten indien enkel uit JVB:

JVB op autopark minder gevoelig voor conjunctuur & cycli dan BIV op automarkt

Marktbevorderend: afschaffing BIV geeft zuurstof aan markt en extra btw-inkomsten

Groene JVB leidt tot gedragssturing op autopark (ipv groene BIV enkel op automarkt)

All-in-one jaarlijkse verkeersbelasting:

-> 1 vast jaarbedrag voor gebruik infrastructuur (infrastructuurcomponent)

-> CO2-uitstoot wagen x eenheidsprijs per g/km CO2 (klimaatcomponent)

-> 1 forfaitair bedrag of %-toeslag per euronorm (luchtcomponent)



12

FEBIAC-voorstellen 2020-2025:

Vanaf 2020 wordt bij elk nieuw ingeschreven voertuig (nieuw+occasie):

De groene JVB afgeschaft

Een OBU verplicht ingebouwd

De groene km-heffing ingevoerd, ttz een basis km-tarief (€c/km): Met milieutoeslag/-korting per km ifv Euronorm en CO2-uitstoot van het voertuig

Geheven op alle wegen

Bestaande autopark krijgt 5 jaar de tijd voor omschakeling


invoering groene km-heffing

FEBIAC-voorstellen - vanaf 2025 wordt:

De groene KM-heffing verplicht voor alle voertuigen

Het accijnsurplus (= accijnzen boven EU-minima) bij het basis km-tarief gevoegd

Een piektoeslag geheven bij structurele congestie bovenop de groene KM-heffing

Onze ultieme “groene slimme KM-heffing” bestaat aldus uit 4 componenten:

Infrastructuurcomponent: hetzelfde basistarief voor alle lichte voertuigen (in €c/km)

Klimaatcomponent: forfaitaire of procentuele bonus/malus op basistarief ifv CO2-uitstoot

Luchtcomponent: forfaitaire of procentuele bonus/malus op basistarief ifv Euronorm

Congestiecomponent: piektoeslag (in €c/km) à rato van gemiddelde marginale congestiekost, toe te passen in voorafbepaalde zones en periodes met structurele congestie


invoering slimme km-heffing

Kilometerheffing voor lichte voertuigen

Technische realisatie

• Basistarief: 4,0 €c/km

Dit tarief compenseert inkomsten uit BIV, JVB en accijnzensurplus

€3,1 miljard inkomsten worden verschoven

Van toepassing op alle wegen en in gebieden zonder structurele congestie

• Milieucorrectie van +1,5 €c/km tot – 1,5 €c/km op basistarief: ∆max = 3,0 €c/km

Basistarief differentiëren a rato gemiddelde marginale milieukost (~3€c/km)

afweging maken tussen klimaat-sturing (CO2) en pollutie-sturing (Euronorm)

• Piektarief van 5,0 €c/km bovenop basistarief = 9,0 €c/km

Basistarief stijgt a rato gemiddelde marginale congestiekost (~5€c/km)

€1,3 miljard extra inkomsten

Enkel geldig tijdens de spitsuren in gebieden met structurele congestie

Leeftijd

vertuig

Euro-

Norm

Bonus/Malus op

het basistarief

Ouder dan

10 jaar

0

+ 0,75 €c1

2

3

5 à 10 jaar 4 0,00 €c

Jonger dan

5 jaar

5- 0,75 €c

6

CO2-klasse

(g/km)

Bonus/Malus op

het basistarief

> 200 + 0,75 €c

175 – 200 + 0,50 €c

150 – 175 + 0,25 €c

100 – 150 0,00 €c

75 – 100 - 0,25 €c

50 – 75 - 0,50 €c

< 50 - 0,25 €c

Bonus/malus op basistarief van 4,0 €c/km in functie

van de Euronorm en CO2-uitstoot van het voertuig :


Technische realisatie - milieucorrectie

17

Kilometerheffing in de praktijk:

traject Antwerpen-Brussel zonder en met filesBenzinewagen tussen 5 en 10 jaar oud, verbruik 6l/100km, CO2 143g/km

Brandstofkost, accijnzen,

btw, biv, jvb & km-heffing

Antwerpen - Mechelen

27 km

Mechelen - Brussel

30 km

Antwerpen - Brussel

57 km

200 werk-

dagen

KM-H vs

BAU

BAU: traject zonder files € 2,89 € 3,22 € 6,11 € 1 222-2%

KM-H: traject zonder files € 2,83 € 3,14 € 5,97 € 1 195

KM-H: traject in

spitsperiode,

files vanaf Mechelen

€ 3,08 € 4,64 € 7,72 € 1 545 26%

Dieselwagen tussen 5 en 10 jaar oud, verbruik 5l/100km, CO2 132g/kmBrandstofkost, accijnzen,



27 km

Mechelen - Brussel

30 km

Antwerpen - Brussel

57 km

200 werk-

dagen

KM-H vs

BAU

BAU: traject zonder files € 2,36 € 2,63 € 4,99 € 9985,7%

KM-H: traject zonder files € 2,50 € 2,78 € 5,27 € 1 055

KM-H: traject in

spitsperiode,


€ 2,75 € 4,28 € 7,02 € 1 405 40,8%

Dieselwagen jonger dan 5 jaar, verbruik 3,7l/100km, CO2 98g/kmBrandstofkost, accijnzen,



27 km

Mechelen - Brussel

30 km

Antwerpen - Brussel

57 km

200 werk-

dagen

KM-H vs

BAU

BAU: traject zonder files € 1,92 € 2,14 € 4,06 € 8120,1%

KM-H: traject zonder files € 1,93 € 2,14 € 4,07 € 813

KM-H: traject in

spitsperiode,


€ 2,18 € 3,64 € 5,82 € 1 163 43,2%

• Sociale compensatie op piektarief noodzakelijk om draagvlak te krijgen…

Traject Arlon – Bastogne – Houffalize, 60 km:

18

Voiture essence de 5 à 10 ans, consommation 6l/100km, CO2 143g/km

Coûts carburant, accises,

tva, tmc, tca & redev. km

Arlon - Bastogne

38 km

Bastogne - Houffalize

22 km

Arlon - Houffalize

60 km

200 jours

ouvrables

R-KM vs

BAU

BAU: trajet sans files € 4,07 € 2,36 € 6,43 € 1 286-2,2%

R-KM: trajet sans files € 3,98 € 2,31 € 6,29 € 1 258

R-KM: trajet aux

heures de pointe€ 3,98 € 2,31 € 6,29 € 1 258 -2,2%

VARIANTE DIESEL: Voiture diesel de 5 à 10 ans, consommation 5l/100km, CO2 132g/km



Arlon - Bastogne

38 km


22 km

Arlon - Houffalize

60 km

200 jours

ouvrables

R-KM vs

BAU

BAU: trajet sans files € 3,33 € 1,93 € 5,25 € 1 0505,7%

R-KM: trajet sans files € 3,52 € 2,04 € 5,55 € 1 110

R-KM: trajet aux

heures de pointe€ 3,52 € 2,04 € 5,55 € 1 110 5,7%

VARIANTE DIESEL PROPRE: Voiture diesel < 5 ans, consommation 3,7l/100km, CO2 98g/km



Arlon - Bastogne

38 km


22 km

Arlon - Houffalize

60 km

200 jours

ouvrables

R-KM vs

BAU

BAU: trajet sans files € 2,71 € 1,57 € 4,28 € 8550,1%

R-KM: trajet sans files € 2,71 € 1,57 € 4,28 € 856

R-KM: trajet aux

heures de pointe€ 2,71 € 1,57 € 4,28 € 856 0,1%

Kilometerheffing in de praktijk

Concrete voorbeelden


Sociale compensatie: verlaagde piektarieven

Principe:

– Verlaagde piektarieven voor een substantieel deel van de gezinnen

– Sociaal compenseren op basis van gezinsinkomen, niet van wagentype

Technische realisatie:

– Verlaagde piektarieven tijdens de spits en in gebieden met structurele congestie

– Geen sociale correctie op basistarief

– Verlaagde piektarieven op basis van gezinsinkomen T-1 en van nummerplaat1

– In ons voorstel:

Heeft 80% van de gezinnen recht op verlaagde piektarieven

Wordt hieraan meer dan €700 miljoen besteed, of meer dan 50% van de

meeropbrengst uit het piektarief

Nood aan volwaardige alternatieven in gebieden met structurele congestie

Begeleidende maatregelen bij km-heffing:

omschrijving en uitwerking

1 Parkeerbeleid • Oormerk een deel van de parkeeropbrengsten in de stad voor

de aanleg van goedkope/gratis P&R in de rand

2 Fiscale tweewielers • Stel tweewielers vrij van km-heffing en behoud minstens hun

fiscale voordelen

• Schakel sociaal statuut van tweewielers gelijk aan hun fiscaal

statuut

• Waardeer Voordeel Alle Aard (VAA) bedrijfsmoto forfaitair

zoals bedrijfswagen

3 Mobiliteitsbudget • Verruim de vervoerkeuze voor de laagste inkomens en geef

hen een mobiliteitsbudget vanuit de overheid

• Verruim de vervoerkeuze voor werknemers en geef hen een

mobiliteitsbudget vanuit de werkgever waarop geen fiscale

of sociale bijdragen zijn verschuldigd

4 Virtuele mobiliteit • Maak telewerk aantrekkelijk door werkgevers een korting te

geven op RSZ-werkgeversbijdrage van €0,35€/u (a rato

marginale congestiekost)

5 Clean vehicle technology • Geef mensen en organisaties (extra) incentives voor schone

voertuigen(technologie) ter compensatie van de meerkost

20


Kritische succesfactoren

Een ‘fair deal’ tussen overheid en weggebruiker is essentieel:

• KM-heffing vervangt bestaande verkeersbelastingen, ze komt er niet bovenop

• Wie minder, zuiniger, schoner en buiten de spits rijdt, betaalt minder dan vandaag.

Wie meer, gulziger, vervuilender en/of in de spits rijdt, betaalt meer dan vandaag.

• Belasting op gebruik moet gebruiker ten goede komen oormerking.

• Transparant, helder communiceren over aanwending van middelen én resultaten:

Het wegennet onderhouden en optimaliseren:

KPI’s opleggen inzake capaciteit, doorstroming, kwaliteit, veiligheid, …

Volwaardige, milieuvriendelijke alternatieven voorzien en co-modaliteit

stimuleren: P&R, mobiliteitsbudget, telewerk, incentives voor schone voertuigen

en technologieën.

Impact km-heffing met maatregelenpakket

Congestie

Minimale vermindering van dagelijkse

files met 28km

Per jaar staan we 3 dagenminder in de file

Milieu

Daling van de CO2-uitstoot met

1.371.000 ton

of autopark vergroent met 9%

2025 Maatschappelijke kosten dalen globaal met 12%

of € 0,7 miljard

Kosten

Mobiliteit: 10 geboden FEBIAC

1. Investeer in optimalisering wegennet en in co-modale infrastructuur

2. Verruim parkeeraanbod rond de stad en differentieer parkeertarieven in de stad

3. Zet in op ITS & Connectivity voor slimmere weg-, voertuigen parkeerbenutting

4. Verruim tijd- en plaatsonafhankelijk werken en winkelen

5. Zet in op tweewielers en collectief vervoer als filebestrijder in de spits en in de stad

6. Zet in op individueel (deel)vervoer als aanbod basismobiliteit buiten (voor)stad en spits

7. Stel busbanen open voor zero emissie voertuigen & distributietrucks in de spits;

Stel ze open voor alle verkeer buiten de spits. En laat ecocombi’s toe op hoofdwegen

8. Verschuif belasting van aankoop en bezit naar vervuiling en gebruik

9. Introduceer slimme kilometerheffing voor alle voertuigen en oormerk opbrengsten

10. Subsidieer de vervoervraag, eerder dan het vervoeraanbod (mobiliteitsbudget)

23

Michel Martens, FEBIAC L-MOB studiedag · Antwerpen - Mechelen 27 km Mechelen - Brussel 30 km...

Documents

Transcript of Michel Martens, FEBIAC L-MOB studiedag · Antwerpen - Mechelen 27 km Mechelen - Brussel 30 km...