Metaal & Techniek november 2014

VAKBLAD VOOR HET MKB IN DE METAAL

20 MILJOEN VOOR INNOVATIEF MKB

ROBOTICA EN FLEXIBILITEIT OP TEQNOW-BIJEENKOMST

BESCHERMING VAN HET INTELLECTUELE EIGENDOM

Thema: Arbo

‘IJzersterk voor veilig werk’

11

maandblad • 59e jaargang • november 2014

MT11_Cover.indd 1 13-11-14 08:08

H E I N R I C H K I P P W E R K

Spantechniek | Normelementen | Bediendelen

100%

INNOVATIEHEINRICH KIPP WERK is fabrikant van spantechniek, normelementen en bediendelen.

Al bijna 100 jaar zijn wij een betrouwbare partner voor de industrie.

Wij produceren in Duitsland met een groot machinepark.

100%

INNOVATIE

INNOVATIE

INNOVATIE

INNOVATIE

INNOVATIE

INNOVATIE

INNOVATIE

INNOVATIE

KIPP NEDERLAND BV

Willem Dreeslaan 251 . 2729 NE Zoetermeer . Tel. +31 79 361 12 21 . Fax +31 79 361 10 85 . [email protected] . www.kippcom.nl

www.amf.de

ANDREAS MAIER GmbH & Co. KG, Fellbach

„Automatisch, gaat het best!“Maak nu uw machines geschikt voor „man-loze“ productie. Met de Low-Cost automatisering van AMF, belaadt u en spant u, uw producten volautomatisch. Dat het hier een geringe investering betreft, met een zeer korte terugverdientijd, rekenen wij u graag voor! Praat ook eens met ons over onze veelzijdigheid m.b.t. opspannen.

Gratis Katalogus? Vraag die vandaag nog aan.

Wir sorgen für spAnnung.

AMF_Anzeige_LowCostAutomatisierung_205x125mm_Niederlande_RZ02.indd 1 08.10.14 10:33

MT11_Cover.indd 2 13-11-14 08:09

Als ondernemer in de metaalsector wilt u natuurlijk dat u, uw medewerkers en

hun familieleden niet alleen goed maar ook voordelig verzekerd zijn.

Daarom heeft MEVAS in samenwerking met Zilveren Kruis Achmea een uitstekende

collectieve verzekering voor 2015 voor u samengesteld.

Uitstekend collectief verzekerd

Assurantiën voor de metaal

De collectieve zorgverzekering voor 2015 is er niet alleen voor u en uw medewerkers, maar ook hun gezinsleden en oud-medewerkers in de metaal. Iedereen kiest zijn eigen basispakket (drie opties) en heeft daarnaast de keuze uit tal van aanvullingen, elk met extra collectiviteitskorting.

Er zijn drie basisverzekeringen met 10% collectiviteitskorting op de premie: Basis Budget, Basis Zeker en Basis Exclusief. Daarnaast zijn er vier aanvullende verzekeringspakketten met 15% collectiviteitskorting en vier aanvullende tandartsverzekeringen met nóg eens 15% collectiviteitskorting.

Alle informatie over de collectieve zorgverzekering voor 2015 vindt u op www.mevas.nl/zorg

Heeft u nog vragen? Neem dan vandaag nog contact met het MEVAS Zorgteam op, wij adviseren u graag!

Postbus 126 1850 AC HEILOO088 456 5400 | [email protected]

Gratis veel extra dekkingen voor iedereen die kiest voor aanvullende verzekering

Preventiefonds Optimaal

• Fysiotherapie

• Health checks

• Dieetadvies

• Griepvaccinatie

• Mantelzorgarrangementen

• Ontspanningsarrangementen

• Orthopedisch schoeisel

• Preventieve cursussen afvallen en

stoppen met roken

• Sportkeuring en sportmedisch

onderzoek

• Beweegcursussen voor mensen

met obesitas

• Gratis Present beleidsadvies

en ondersteuning gezondheids-

management (normaal € 20,00 per

werknemer/jaar)

Extra vergoedingen voor werknemers met een Zilveren Kruis zorgpolis, zoals

koolstoffi lters voor laskappen, anti-vermoeidheidsmatten en otoplastieken

MT11_Cover.indd 3 13-11-14 08:09

inhoud

4 • november 2014 • METAAL & TECHNIEK

Koninklijke MetaalunieKoninklijke Metaalunie is de grootste Nederlandse ondernemers-

organisatie voor het MKB-metaal. De ruim 13.000 aangesloten

leden bieden werk aan zo’n 150.000 werknemers en realiseren

een gezamenlijke omzet van ruim 22 miljard euro. Meer weten?

Kijk op www.metaalunie.nl of bel 030 – 605 33 44.

Teqnow-bijeenkomst Thema: Arbo

Aanvullend budget voor mkb Staal en aluminium

Flexibiliteit en kleine series in combinatie met productieautomati-sering lijken niet samen te gaan. Tijdens de Teqnow-bijeenkomst zal blijken dat hier toch genoeg mogelijkheden liggen.

5xbeter, ijzersterk voor veilig werk is een gezamenlijke project met als doel het verbeteren van de veiligheid en gezondheid in bedrijven die onder de metaal-cao’s vallen. Aan de hand daarvan in dit nummer vier artikelen over veiligheid op de werkplek.

Een interview met Tweede Kamerlid Michiel van Veen (VVD). Hij beheert de portefeuilles Topsectoren, industrie en technologie. Daar-naast werkte hij vij� ien jaar bij Stork, waar hij vaak te maken had met toeleveranciers uit de metaal.

Tegenover het sterke staal staat het lichte aluminium. Op een direct contactvlak verdragen beide metalen elkaar slecht, maar dat is in een goed ontwerp te ondervangen.

Verder in dit nummer

Nieuws 6 Aluminiumbeurs 25Octrooi 26Metaaltechniek 30Rechtgezet 31

Blik op Branches 32Vakkanjers 36Product 37Agenda 41Op de bres 42

28 14

10 22

MT11_Inhoudspagina.indd 4 13-11-14 08:14

METAAL & TECHNIEK • november 2014 • 5

Het aantal zzp’ers blij� maar stijgen. Op zich geen onlogisch fenomeen. Al heel lang beginnen werknemers voor zichzelf als ondernemer en daar komen mooie bedrijven uit voort. De sterke stijging hee� volgens mij een diepere achtergrond. Sinds de crisis in 2008 zijn bedrijven geconfronteerd met grote onzekerheden door een sterk fluctuerende markt. Waar de economie zich normaal gedroeg in een gol� eweging, was er sprake van een onge-kende grilligheid. De omzetontwikkeling werd wispelturiger en de behoe� e aan flexibiliteit steeg. De zzp’er is aantrekkelijk voor werkgevers vanwege lagere werkgeverslasten. Voor een werknemer lijkt het zzp’schap interessant, omdat dan minder geld weglekt in het bruto-netto traject. Maar als je alles op een rijtje zet, valt dat � nancieel best wel tegen.

Het stijgend aantal zzp’ers hee� gevolgen voor ons sociale vangnet en het gebruik van zzp-faciliteiten. Ook het fenomeen cao staat onder druk. Er moet iets gebeuren, dat zijn werkgevers en beleidsmakers het wel eens. Het is cruciaal de juiste maatregelen te tre� en en de discussie erover zo zuiver mogelijk te houden. Dat zal niet meevallen. Want wat is nu eigenlijk een zzp’er? Er

is een groep die eigenlijk opereert als werknemer en bijna volledig voor één opdrachtgever werkt. Dat is in veel gevallen ook nog dezelfde opdracht-gever waar ze eerst bij in dienst waren... o� ewel schijnzelfstandigheid . Volgens de letter van de wet heb je het dan over een zzp’er, maar in prak-tijk is dat geen ondernemer die risico loopt, inves-teert, probeert klanten te winnen, eigen kosten hee� , etc. want dat doet een echte ondernemer zonder personeel, een ozp’er, wel.

Je kunt op twee manieren anticiperen op het stijgende aantal zzp’ers. Je kunt het gegeven accepteren en bijvoorbeeld zorgen voor een beter sociaal vangnet, zodat er een gelijker speelveld ontstaat met werknemers. Maar daarmee betuttel je de ondernemer, die kiest voor ona� ankelijk-heid en niet allerlei verstikkende dure regelingen wil die zorgen voor extra administratieve lasten.

Mijn voorkeur gaat uit naar het scheiden van kaf en koren. Laat om te beginnen de ozp’er met rust. Werkgevers die gebruikmaken van een vakkun-dige, zelfstandige vakman, moeten dat kunnen.

Kaf en koren scheiden

Niet de zelfstandige ondernemer pur sang, maar juist het misbruik van faciliteiten dat leidt tot schijnzelfstandigheid moet worden aangepakt. Daarom moeten de ondernemersfaciliteiten zoals de zelfstandigena� rek, de startersa� rek en mkb-winstvrijstelling voor echte IB-ondernemers behouden blijven. Het oneigenlijk gebruik ervan moet aangepakt worden.

Zorg ook dat het voor werkgevers aantrekkelijker wordt om werknemers in dienst te nemen en/of te houden. Dat laatste hee� alles te maken met de werkgeverslasten van personeel en de wetgeving, zoals het ontslagrecht en de wet modernisering ziektewet. Maak daarom om te beginnen een hel-dere de� nitie van een zelfstandige ondernemer en gebruik deze de� nitie in alle relevante wetge-ving, zowel in de � scale als de sociale wetgeving. Vervolgens moet deze de� nitie in de praktijk ook worden nageleefd en daar hoort ook praktische controle bij om schijnzelfstandigheid te voorko-men. Pas daarbij echter wel op voor administra-tieve lasten. Dit is een betere weg dan het betutte-len van de ozp’er.

Wat is nu eigenlijk een zzp’er?

Blik op Branches 32Vakkanjers 36Product 37Agenda 41Op de bres 42

Kaf en koren scheiden

Fried Kaanen, voorzitter Koninklijke Metaalunie

MT11_Inhoudspagina.indd 5 13-11-14 08:14


Colofon

Metaal & Techniek is een vakblad voor het midden- en kleinbedrijf in de metaal en tevens het o� ciële orgaan van Koninklijke Metaalunie. Het verschijnt 11 keer per jaar. De leden van Metaalunie ontvangen Metaal & Techniek uit hoofde van hun lidmaatschap.

Uitgave

AdresEssebaan 63c, 2908 LJ Capelle aan den IJsselPostbus 8632, 3009 AP RotterdamTel.nr. +31 (0)10 289 40 78Faxnr. +31 (0)10 289 40 76

UitgeverMarjan Leenders

RedactieJan Kloeze (hoofdredacteur)[email protected] Weigand (eindredacteur)Tel.nr. +31 (0)570 50 43 74E-mail: [email protected]

Redactie MetaalunieTony van der Meer

BasisontwerpVormbreker Nieuw-Vennep

MedewerkersRonald Buitenhuis, Hans Koopmans, Loek Kusiak, Ewald Lohmann, Frank Senteur, Erik Steenkist, Leon van Velzen

AdvertentieverkoopMargarita Robertson [email protected] op aanvraag+31 (0)10 289 40 69

AbonnementenAbonnementsprijs NL 11 nummers € 119,00. Los nummer € 14,50. Proefabonnement 3 nummers € 19,-. Buitenland € 134,-(alle prijzen excl. 6% btw en € 3,95 administratiekosten).

Opgave abonnementenTel.nr. +31 (0)10 289 40 08(tussen 09.00 en 12.00 uur)Faxnr. +31 (0)10 289 40 76E-mail:[email protected] abonnement schri� elijk en uitsluitend drie maanden voor afloop van de abonnementsperiode.Het abonnementsgeld dient bij vooruitbetaling te worden voldaan. Voor de algemene voorwaarden, zie www.mybusinessmedia.nl/algemenevoorwaardenBank: 1421.46.439.

Voor informatie over Koninklijke MetaalunieKoninklijke MetaalunieEinsteinbaan 1, Postbus 26003430 GA NieuwegeinTel.nr. +31 (0)30 605 33 44Faxnr. +31 (0)30 605 31 22www.metaalunie.nl

Opmaak De Opmaakredactie, Wehl

DrukDrukkerij Roelofs, Enschede

©2014MYbusinessmediaISSN: 0026-0479Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Hoewel dit tijdschri� zorgvuldig en naar beste weten wordt samengesteld, kan de uitgever niet instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op de in dit tijdschri� gegeven informatie. Gebruikers van het tijdschri� wordt nadrukkelijk aangeraden de vaktechnische informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar altijd mede af te gaan op hun professionele kennis en ervaring, en de te gebruiken informatie te controleren.

Design Challenge 2015 Industrieel 3D-printen of additive manufacturing wint snel terrein. Om de groei van innovatieve 3D-printtoepassingen te stimuleren en andere industrieën te inspireren, lanceert Additive Industries uit Eindhoven de eerste ‘Additive World Design for Additive Manufacturing Challenge’.

Professionals en studenten gaan de strijd aan in twee categorieën. De deelnemers worden uitgedaagd om een technisch en/of industrieel product uit hun dagelijkse omgeving te herontwerpen voor 3D-printen. De winnaars worden bekend gemaakt tij-dens de Additive World Con-ference op 4 maart 2015 in Eindhoven.

Partners van deze ‘Design for Additive Manufacturing Chal-lenge’ zijn leidende CAE-technologie-ontwikke-laar Altair Engineering en Ultimaker, een Nederlandse producent van consumen-ten-3D-printers. De deelne-mers worden ondersteund door het AddLab team van Additive Industries. De win-naars in beide categorieën mogen de nieuwste Ultima-ker 2 printer mee naar huis nemen.

Fried Kaanen, voorzitter Metaalunie.

NIL Verbindingsweek geopend Metaalunievoorzitter Fried Kaanen hee� begin november in de Evenementenhal Gorinchem de NIL Verbindingsweek 2014, hét vakevenement voor de verbindingstechniek o� cieel geopend.

“Bijna alle bedrijven in het MKB-metaal hebben met lassen, snijden of lijmen te maken. Hier in Gorinchem is daar veel over te zien. Kennisontwikkeling en inno-vatie spelen ook op dit gebied een grote rol”, zei Kaanen in zijn openingsspeech. “Hiervoor zijn kennisnetwerken zoals NIL, congressen (verbindingsweek) en brancheverenigingen zoals Metaalunie van groot belang. Voor de concrete uit-voering van onderzoek zijn er applicatie-centra, waarvan het LAC een zeer goed voorbeeld is op gebied van kennis en onderzoek op het gebied van laserlassen en andere laserbewerkingen.” Kaanen noemde de dit jaar tot stand gekomen samenwerking tussen NIL en LAC als een voorbeeld bij uitstek van hoe je kennis ontwikkelt, hoe je toepassingen kunt valideren en hoe je kennis bij het bedrijfsleven kunt ophalen en vooral leveren. “Over verbinden gesproken”, zei hij.

Innovatief producerenDe Metaalunievoorzitter ziet volop kan-sen voor de maakindustrie wanneer het zich richt op innovatief produceren. “Dat wil zeggen, een technologische voor-sprong nemen door vergaande procesin-novatie”, lichtte hij toe. “Daar moet je vandaag mee beginnen en alle bedrijfs-processen nu al op afstemmen. Wanneer we ons richten op innovatief produceren, gaat de Nederlandse maakindustrie een gouden toekomst tegemoet. Het is een must om de modernste technologie te integreren en toe te passen in het bedrijf. Niet alleen om erover te praten maar om het te doen. Het liefst vandaag, maar eigenlijk gisteren. Hiervoor is veel visie, ondernemerschap, krachtenbun-deling en geld noodzakelijk. Maar daar-mee zet je wel een koers uit die tot suc-ces leidt”, aldus Kaanen voordat hij de NIL Verbindingsweek o� cieel opende.

Colofon

nieuws

MT11_Nieuws.indd 6 13-11-14 08:19


Winnaars Femme Tech Award 2014De technische bedrijven Thales Nederland uit Hengelo, De Voogt Naval Architects uit Haarlem en Heijligers Installaties uit Zevenbergen hebben de Femme Tech Bedrijven Award 2014 gewonnen.

In de categorie kleine bedrijven (tot 50 medewer-kers) is Heijligers Installaties gekozen als winnaar omdat het bedrijf op termijn in handen komt van een technische vakvrouw, die zich expliciet pro� -leert op haar vrouw-zijn en technische kwalitei-ten. De bedrijfopvolgster vervult een voorbeeld-functie voor meisjes en vrouwen en haar enthousiasme voor techniek werkt aanstekelijk. De jury vindt Heijligers een inspirerend voorbeeld voor andere kleine technische bedrijven. Marloes Heijligers van Heijligers Installaties: “Wij zijn

natuurlijk enorm trots dat we deze Award hebben gewonnen! Als installatiebedrijf en erkend leerbe-drijf zetten wij ons al jaren in om jonge mensen een goede opleidingsplek te bieden.”

Middelgroot bedrijf In de categorie middelgrote bedrijven (50 tot 250 medewerkers) wint De Voogt Naval Architects. Dit bedrijf laat overtuigend zien dat waardering voor de vrouwelijke aspecten van het technisch functi-oneren leidt tot betere resultaten. Daarnaast

maakt het diversiteit zichtbaar in intern beleid en externe wervingscampagnes. In de categorie grote bedrijven was sprake van een nek-aan-nek race tussen Shell, Tata Steel en Thales Nederland, waarbij de laatste als winnaar uit de bus kwam. Thales Nederland draagt haar streven naar meer vrouwen binnen de eigen organisatie en naar bui-ten toe krachtig uit. Ook worden hier � nanciële consequenties aan verbonden: medewerkers die een vrouw werven, krijgen een bonus en er is een exclusief scholarshipprogramma voor vrouwen.

Samenwerking ‘Industrial Supply Partners’ breidt uit Tijdens de Hannover Messe 2015 zal de Nederlandse toeleverende industrie zich presenteren in een paviljoen dat maar liefst 50 procent groter is dan in 2014.

Door de krachten te bundelen en met één gezicht naar buiten te treden, zullen de vier samenwer-kende industrie organisaties (Brainport Indus-tries, Koninklijke Metaalunie, Mikrocentrum en Nevat) de Nederlandse maakindustrie als hoog-waardige toeleveringspartner nog sterker kunnen presenteren. Na de succesvolle deelname aan de Hannover Messe 2014 met Nederland als partner-land, is gebleken dat steeds meer ondernemers hun aanwezigheid op buitenlandse markten ver-der willen uitbreiden. De belangstelling voor deelname aan deze belangrijkste industriële beurs ter wereld onder Nederlandse ondernemers groeit dan ook sterk.

Industrial SupplyHet Nederlandse paviljoen wordt prominent gepo-sitioneerd in hal 4 Industrial Supply. De intensie-

vere samenwerking zal ook duidelijk zichtbaar zijn voor de deelnemende bedrijven. De presen-tatie krijgt een oppervlakte van bijna 2000m2 en wordt thematisch ingedeeld. Verschillende pavil-joens met thema’s uit de toeleverketen, zoals engineering, manufacturing en system suppliers, moeten duidelijkheid maken aan de bezoeker welke disciplines de Nederlandse maakindustrie kan bieden.

MaakindustrieIn het programma van de Hannover Messe, met vele seminars en workshops zal de Nederlandse maakindustrie een prominente rol spelen. Neder-land zal zich presenteren als een betrouwbare toeleverpartner die in staat is zowel in de ontwik-kelfase als in het productieproces optimaal in te spelen op de behoe� e van de klant.

Qredits verhoogt kredietlimiet naar 250.000 euro Qredits Micro� nanciering Nederland verhoogt de maximale kredietlimiet vanaf 1 januari 2015 naar 250.000 euro. Dat kondigde minister Kamp van Economische Zaken dinsdag aan. Hiermee is Qredits het grootste alternatieve � nancieringskanaal voor MKB’ers.

De aanleiding is de nog altijd grote behoe� e van MKB’ers aan � nanciering, wat blijkt uit een onderzoek van het Ministerie van Economische Zaken. Op deze manier worden kredietmogelijk-heden voor ondernemers verruimd. Volgens Kamp hee� Qredits de afgelopen jaren bewezen een goede aanvulling te zijn op de banken. "De

kredietverhoging naar 250.000 euro gee� bedrijven de mogelijkheid voor extra � nancie-ring en draagt bij aan economische groei."

MT11_Nieuws.indd 7 13-11-14 08:19


Michaël van Straalen (rechts) overhandigt de cheque met een bedrag van € 7250 aan Stichting ALS directeur drs. Gorrit-Jan Blonk.

VMT Foodplein breidt uit op EmpackNa de positieve eerste ervaringen op afgelopen editie krijgt de food- & procesindustrie wederom een plaats op het speciaal ingerichte VMT Foodplein. Meer dan 60 procent van de bezoekers richt zich direct of indirect op de foodsector.

Met het VMT Foodplein beantwoordt Empack aan de belangrijke behoe� e van de foodindustrie om haar relaties persoonlijk te ontmoeten. In de Benelux zijn er weinig grote vakbeurzen waar daadwerkelijk de directie, productie-, logistieke- en technische managers uit de foodsector te vin-den zijn. Verder sluit het aanbod op het VMT Foodplein perfect aan bij het grootste deel van de bezoekers. Net als het foodproces in de produc-tielijn naadloos overgaat in de verpakkingslijn. De meerwaarde van het samenbrengen van beide partijen blijkt wel uit de positieve feedback van de bezoekers en de opvallende groei van het plein. Met andere woorden: de koek is nog lang niet op voor het VMT Foodplein.

VMTDe samenwerking tussen Empack en VMT krijgt ook een vervolg. Het pro� el van de lezer van VMT vormt het hart van het Foodplein. VMT zal zich op Empack pro� leren als kennispartner en grijpt de kans om persoonlijk in contact te komen met haar bestaande en nieuwe relaties in de verpak-kingsindustrie.

Label&PrintGelijktijdig met Empack wordt de nieuwe vak-beurs Label&Print gehouden. Uit intensief Euro-pees marktonderzoek blijkt dat de sectoren prin-ting, labelling en converting behoe� e hebben aan een eigen vakbeurs. Door de teruglopende vraag naar printoplossingen richten leveranciers van drukpersen en printmachines zich nu mas-saal op de verpakkingsmarkt. Reden voor easy-Fairs om hier met Label&Print een speciaal plat-form voor te bieden.

Op 18 september 2014 nam Michaël van Straalen afscheid als voorzitter van Koninklijke Metaal-unie. In plaats van een cadeau te geven, stelde Michaël het om persoonlijke redenen op prijs wanneer de genodigden een donatie deden aan de Stichting ALS. Amyotro� sche Laterale Sclerose (ALS) is een van de meest ernstige en invalide-rende aandoeningen van het zenuwstelsel. Nederland telt op dit moment rond de 1500 pati-enten: elk jaar overlijden er 500 en komen er 500

bij. Donaties zijn dan ook hard nodig. Uiteindelijk is door de genodigden een bedrag van € 7250 gedoneerd. Een cheque met dit bedrag is dinsdag 11 november jl. door Michaël van Straalen over-handigd aan drs. Gorrit-Jan Blonk, directeur-be-stuurder van Stichting ALS. Het geld is bestemd voor het Project Informal Caregivers, dat zich richt op het in kaart brengen van de behoe� en van een mantelzorger en het bepalen van de zorgzwaarte waarmee de mantelzorger te maken krijgt.

€ 7250 voor stichting ALS

Sloop gestart bij Tata SteelBij Tata Steel in IJmuiden is de sloop gestart van de zogenaamde elektro� lterinstallatie. Het 48 meter hoge, 32 meter brede en 23 meter lange elektro� lter is de voormalige milieu-installatie voor het afvangen van stof uit de sinterfabriek.

Met de komst van de doek� lterinstallatie voor de sinterfabriek, die eind vorig jaar volledig in gebruik is genomen, was het elektro� lter overbodig geworden. De sloop zal begin volgend jaar gereed zijn. In het voorjaar volgt dan de sloop van de zogenaamde hoge druk wasser, die voor de komst van de doek� lterinstallatie de rookgassen van de sinterfabriek reinigde. Na te zijn gesloopt, wordt het staal uit beide installaties in de oxystaalfabriek in IJmuiden gerecycled, waarna er weer gloednieuwe staalproducten van kunnen worden gemaakt, van auto’s tot windmolens. In totaal gaat het om zo’n 900 tot 1.200 ton schroot dat wordt gerecycled.

nieuws

MT11_Nieuws.indd 8 13-11-14 08:19


Tijdens een speciale, feestelijke bijeenkomst zijn 21 Europees erkende diploma’s van de EWF opleiding RWC EN 1090 B (Lascoördinator niveau B en/of S) o� cieel overhandigd aan de geslaagde cursisten. Zij maakten deel uit van de opleiding die in maart van dit jaar startte. Tijdens de bijeenkomst werd ook uitgebreid stil gestaan bij de werkzaamheden en verantwoordelijkheden van de lascoördinator, met de insteek: je hebt nu je diploma; hoe nu verder in de praktijk?

In het kader van de Europees geharmoniseerde productnorm NEN-EN 1090-1: 2009+A1:2011 zijn bedrijven die stalen en aluminium constructiede-len binnen de EU in het handelsverkeer brengen, verplicht per 1 juli 2014 een CE-verklaring en een prestatieverklaring (DoP) op te stellen. Bedrijven zijn geautoriseerd dit te doen als de FPC (Fabrica-tion Production Control – Fabrieksprocesbeheer-sing) door een externe aangemelde genoti� -ceerde instantie is gecerti� ceerd. De branchevereniging Samenwerkende Nederlandse

Staalbouw hee� samen met Koninklijke Metaal-unie een workshop ontwikkeld, die helderheid verscha� over de FPC. Bedrijven moeten echter ook de beschikking hebben over een competente lascoördinator, gerelateerd aan de complexiteit en het materiaal van de constructiedelen die men op de markt brengt. Speciaal voor die groep biedt SNS, ondersteunt door het NIL (Nederlands Insti-tuut voor Lastechniek), naast een workshop FPC ook een opleiding lascoördinator aan. De oplei-ding lascoördinator op niveau B en/of S wordt bij goed gevolg beloond met een Europees erkend diploma van het (EWF) European Federation for Welding, joining and cutting.

Europees erkende lascoördinator

Per 1 januari 2015 treedt in Duitsland het wettelijk minimumloon in werking. Vanaf dat moment moeten bedrijven uit alle branches in heel Duitsland hun werknemers een minimumloon van € 8,50 bruto betalen. De regeling verplicht tevens alle buitenlandse werkgevers uit de bouwbranche hun werkzaamheden vooraf aan te melden.

Eleektroinstallatiebedrijven moesten hun projec-ten in Duitsland altijd al vooraf per fax bij de Bun-des� nanzdirektion West aanmelden en tijdens de projecten in Duitsland per werknemer Duitstalige documenten gereed houden als bewijs dat men de

in Duitsland geldende arbeidsvoorwaarden in acht neemt. Bij alle andere installatiebedrijven (gas, water, verwarming, airco etc.) moest in het verle-den steeds afzonderlijk worden getoetst, hoe de organisatie van een bedrijf in elkaar zit en welke werkzaamheden er tijdens werkuren hoofdzakelijk ten uitvoer worden gebracht. Vaak bleek na zo’n controle, dat deze installatiebedrijven niet ver-plicht waren aangi� e te doen ten opzichte van de BfD en ook geen Duitstalige documenten per werk-nemer in Duitsland gereed dienden te houden.

DuidelijkheidDoor de wetswijziging komt er nu meer duidelijk-

heid voor de hele branche. Na beëindiging van de werkzaamheden moeten de genoemde documen-ten voor eventuele vervolgcontroles minstens twee jaar gereed worden gehouden. Overtredin-gen tegen deze voorschri� en kunnen met boetes tot € 30.000,00 worden bestra� . Mocht er bij een controle worden vastgesteld dat een bedrijf min-der dan het minimumloon hee� uitbetaald, zijn zelfs boetes tot € 500.000,00 in het geding. Deze boetes worden in de regel aan de directie opge-legd. De aansprakelijkheidsbeperking van de B.V. is hierop niet van toepassing.

Gevolgen Duits minimumloon voor buitenlandse bouwbranche

Vestigingsplaatsen verwisseldIn het vorige nummer van Metaal & Techniek is een fout geslopen. In het artikel dat het New Business Event verslaat, is abusievelijk ver-meld dat Polyketting BV gevestigd is in Rijssen en Ter Hoek Vonkerosie BV in Zelhem. Dit moet precies andersom zijn.

MT11_Nieuws.indd 9 13-11-14 08:19


TEKST: TONY VAN DER MEER

BEELD: SANDER VAN DER TORREN

van veen,tweede kamervvd

Interview

MT11_Interview.indd 10 13-11-14 09:26


‘ Topsectoren beter toegankelijk voor mkb’

A� niteit met het MKB-metaal is Michiel van Veen, VVD Tweede Kamerlid met in portefeuille Topsectoren, industrie en techno-logie en innovatie, niet vreemd. “Ik heb 15 jaar bij Stork gewerkt en had daar te maken met toeleveranciers uit de metaal. Op die manier heb ik veel contact gehad met dit soort bedrijven”, beaamt hij. Ook als Tweede Kamerlid laat hij met enige regelmaat zien dat hij ‘mkb-minded’ is. Zo diende hij samen met PvdA’er Jan Vos een amendement in dat zorgde voor aanvullend budget van € 20 miljoen voor innovatief mkb.

‘Aanvullend budget’ klinkt heel mooi, maar het is toch gewoon ‘geschoven’ geld?“Politici kĳ ken tĳ dens een begrotingsbehandeling naar de wĳ ze waarop de minis-ter het geld heeft uitgegeven of juist niet heeft uitgegeven. Wat wĳ signaleerden is dat er Topsectoren zĳ n waar geld blĳ ft liggen maar dat er ook zĳ n waar het geld wordt weggezogen omdat er zoveel belangstelling voor is. Met name vanuit het mkb is de vraag heel groot, maar het beschikbare geldvolume wat klein. Veel ondernemers deden moeite om aan te kunnen sluiten bĳ het Topsectorenbeleid, vervolgens hoorden ze dat het beschikbare geld op was. Dan doe je dat misschien een, -twee keer en de derde keer denk je: ‘Dit is niet mĳ n ding’. Daarom heeft de VVD gezegd ‘als het geld aan de ene kant niet wordt opgemaakt dan willen wĳ dat dat geld terecht komt daar waar de vraag groter is dan het aanbod’. Dat is de reden dat we dat amendement hebben ingediend. Ik ben er van overtuigd dat straks 90 procent in plaats van 50 procent van de aanvragen gehonoreerd kan worden. Ik hoop dat de ondernemers de handschoen oppakken en dat de Topsectoren meer toegankelĳ k worden voor het mkb. We moeten uitgaan van het positieve: ik vind het een heel mooi signaal dat de politiek iets verandert omdat we met zĳ n allen zien dat geld niet helemaal op de juiste manier wordt verdeeld. En ik hoop dat dat ook resulteert in goede projecten vanuit het mkb. Iedereen met een goed plan heeft evenveel kans.”

En wat gebeurt er met de mkb-bedrijven die niet willen aansluiten bij het Topsectorenbeleid?“Daarvoor zĳ n er generieke regelingen, zoals de WBSO, de Innovatiebox en de RDA.”



Wordt daar niet slecht gebruik van gemaakt?“Dat beeld heb ik niet. Ik signaleer dat er juist heel goed gebruik van wordt gemaakt. Maar er is een ander probleem: namelĳ k dat bedrĳ ven externe bureaus inhuren die voor veel geld een in prin-cipe redelĳ k eenvoudige regeling voor hen laten verzorgen. Daarom hebben we tegen de minister gezegd ‘hoe kunnen we er voor zorgen dat het afvloeien van 15 tot 20 procent van het beschikbare innovatiegeld stopt?’ Ik hoop dat steeds meer onder-nemers bese� en dat ze niet extra, gratis geld krĳ gen, maar dat het om fi scale regelingen gaat waarmee je je eigen geld terug-vraagt. Het is dus ook eigen geld dat naar die externe bureaus verdwĳ nt. Overigens zonder garantie dat die de regeling succes-vol aanvragen.”

Toch is die vermeende moeilijkheidsgraad nog wel een drempel…“Zoals je thuis je belastingenpapieren invult, zou het ook voor bĳ voorbeeld de WBSO moeten zĳ n. Zo ingewikkeld is het niet meer, we proberen het steeds eenvoudiger te maken. We moeten de regelingen zo laagdrempelig mogelĳ k houden en onderne-mers blĳ ven uitdagen het zelf aan te vragen zodat er zoveel mogelĳ k geld uiteindelĳ k terechtkomt bĳ de innovatie.”

Metaalunie is gestart met Teqnow een platform met de focus op het vergroten van aandacht voor toptechnologie in het MKB-metaal. Hoe zou dit vanuit de politiek onder-steund kunnen worden?

“Ondersteuning suggereert dat er geld moet komen. Wat ik las uit jullie perspublicatie is dat het vanuit de sector zelf wordt georganiseerd en dat jullie je hiermee ook verbonden hebben aan Smart Industry. Wat ik goed vind aan het laatste is dat het uit-gangspunt niet is ‘hoe kunnen we geld krĳ gen’ maar er eerst een goed plan is gemaakt dat uiteindelĳ k leidt tot een betere aanslui-ting bĳ bĳ voorbeeld de Topsectoren. Volgens mĳ is dat het doel dat jullie voor ogen hebben met Teqnow. Uitgangspunt is hoe mensen te mobiliseren en samen te brengen en vervolgens gebruikmaken van regelingen die er al zĳ n. De MIT-regeling gaat ook uit van samenwerking. Het zou heel knap zĳ n als jullie kun-nen aansluiten bĳ bestaande programma’s. En dat bedrĳ ven die nu moeite hebben aan te sluiten bĳ dat Topsectorenbeleid, door Teqnow wel hun plekje vinden in die structuur. Daar liggen veel kansen.”

Kunnen wij een land als Duitsland überhaupt nog bij-benen? “Duitsers kunnen nog veel van ons leren. We moeten af van ons Calimero-complex en het idee dat ze alles veel beter doen in Duitsland. We mogen best vaker van onszelf zeggen dat we suc-cesvol zĳ n. Maar als we een nog hogere graad van welvaart willen bereiken, moeten we meer investeren in nanotechnologie, in robotica, in AI en additive manufacturing. Daar moeten we samen de schouders onder zetten.” •

we moeten af van ons calimero-complex



PROCOOL®

WWW.PROCOOL.NL

watermengbare koelsmeermiddelen

Kwalitatief hoogwaardige koelsmeermiddelen met een langdurig constante kwaliteit.

Rolith Chemicals Larserpoortweg 20, 8218 NK Lelystad

Tel: (+31) (0)320 28 53 58, Fax: (+31) (0)320 28 53 50, E-mail: [email protected]

Rolith Chemicals is een onderdeel van

BRONS bestellen?

bellen!

073 - 521 9125 www.hemimex.nl

brons aluminium brons messing koper gietijzer kunststoffen

straalmachines

straalmiddelen

ontbraammachines

bandschuurmachines

polijstmachines

richtmachineswww.hevami.nl

Tel.: +31 (0)413 376602

Eigen servicedienst



STROOMLIJNEN VAN DE ARBOKETEN

Jos van de Werken, beleidssecretaris Arbo & Techniek van Koninklijk Metaalunie, zet de verbeteringen op een rij.

Inhoudelĳ k draait het om veilig werken, een dynamisch begrip dat altĳ d aandacht en onder-houd vergt. Beleidsmatig moet iedere onderne-ming veiligheid gestructureerd borgen via de verplichte en getoetste Risico-inventarisatie & evaluatie (RI&E). Het mkb-metaal beschikt al enkele jaren over een e� ciënte ‘branche-RI&E’. Specifi eke verbeterchecks volgens de o� cieel goedgekeurde arbocatalogus – beter bekend als ‘5xbeter’ –laten zich automatisch vertalen tot een gedegen RI&E met bĳ behorende plan van aanpak. Kosteloze begeleiding door 5xbeter-verbetercoaches optimaliseert de doelmatigheid van het systeem. De ondernemer voldoet tegen minimale kosten aan alle eisen en – het belang-rĳ kste – borgt de veiligheid binnen zĳ n bedrĳ f.De sociale partners - Metaalunie en werknemers-organisaties FNV bondgenoten, CNV en de Unie - hebben een brede inhoudelĳ ke aanpassing van de branche-RI&E gerealiseerd die de arbo-instru-menten in het mkb-metaal technisch en inhou-delĳ k stroomlĳ nt en dus gemakkelĳ ker maakt.

M I N D E R E N D U I D E L I J K E RDe branche-RI&E met het praktische instrumenta-rium waarvoor Metaalunie zich altĳ d sterk heeft gemaakt, geldt inmiddels als een model-aanpak voor andere al dan niet technische bedrĳ fstak-ken: het maakt complexe en belangrĳ ke materie e� ectief hanteerbaar voor het mkb. Dat heeft de organisatie geweten: in korte tĳ d liep het aantal gebruikers op van ruim 4000 in 2012 tot bĳ na 7400 eind 2014. Twee jaar geleden is de techni-sche structuur fl exibel aangepast op de groei en

zĳ n de duizenden bestaande RI&E’s gemigreerd. Het ging om accurate data-migratie, maar wel zĳ n de RI&E’s ook in een modern jasje gestoken.De nu afgeronde inhoudelĳ ke aanpassing gaat veel verder. Deze wordt gelĳ ktĳ dig met de aan-passingen in het spectrum van verbeterchecks geïmplementeerd.Het RI&E-instrument is uitgebreid met nieuwe elementen in de vorm van een aantal nieuwe inventarisatievragen, bestaande vragen zĳ n waar mogelĳ k gemoderniseerd en met name duidelĳ ker geformuleerd. Zeker zo ingrĳ pend is het pakket geschrapte vragen. De vereenvoudi-ging was mogelĳ k door overheveling van ele-menten naar de onderliggende verbeterchecks op basis van de 5xbeter-arbocatalogus.

‘Nieuwkomers lopen de eerste maanden een sterk verhoogd

ongevalsrisico.’

De betre� ende aandachtspunten zĳ n zo terug-gehaald naar de praktische beginfase om gestan-daardiseerd in de uiteindelĳ ke RI&E te verschĳ -nen. Inspectie SZW heeft de verbeterchecks marginaal getoetst als onderdeel van de o� ciële arbocatalogus. Belangrĳ k is ook dat de sociale partners de inhoud gezamenlĳ k dragen en daar-mee onafhankelĳ k borgen. De ondernemer heeft met deze middelen dus de zekerheid dat zĳ n arbozaken aantoonbaar op orde zĳ n.

U I T B R E I D I N G V E R B E T E R C H E C K SIn het voorjaar van 2015 komt een uitbreiding van de verbeterchecks beschikbaar die de arboca-talogus en daarmee de RI&E versterkt. De checks beslaan meer onderwerpen. Zo zal het aantal machinecategorieën worden uitgebreid van de huidige drie naar zes. Naast boormachines/kolomboormachines, draaibanken en kantban-ken komen de metaalwals, de excenterpers en de metaalzaag in al hun verschĳ ningsvormen in

RI&E Metaal completer én gemakkelijkerTEKST: EWALD LOHMAN

arbo

“Je moet het RI&E-instrument van Metaalunie eens gebruiken, dat werkt ver-rassend gemakkelijk”. Deze mond-tot-mondreclame hee� zijn uitwerking niet gemist. In twee jaar tijd is het aantal gebruikers gegroeid van ruim 4000 naar bijna 7400 ondernemers. Twee jaar geleden is de technische infrastruc-tuur op de groei ingericht, nu is een inhoudelijke slag gemaakt die de arbo-keten van verbetercheck tot RI&E verder stroomlijnt. Jos van de Werken, beleidssecretaris Arbo & Techniek van Koninklijk Metaalunie, zet de verbete-ringen op een rij.

STROOMLIJNEN VAN DE ARBOKETEN

MT11_Jos_Werken_Verbeterchecks.indd 14 13-11-14 08:50


beeld. Bredere dekking van het courante machi-nepark betekent uiteraard ook een verbrede wer-kingssfeer van het getoetste veiligheidsbeleid. Een verbrede RI&E-procedure op grond van uit-gebreide verbeterchecks benoemt in een vroeg stadium meer risico’s met de aanpak voor een goede oplossing van de gevaarzetting. Naarmate het systeem meer risico’s in beeld brengt, hoeft de gebruiker zelf minder te investeren in aller-lei onderzoek. Naar schatting dekt het systeem na de inhoudelĳ ke modernisering en uitbrei-ding van de verbeterchecks meer dan tachtig procent van de praktĳ ksituaties. Met het oog daarop streven de samenstellers steeds naar generieke formuleringen. Uiteraard rest er altĳ d een bedrĳ fsspecifi ek gedeelte, dat de bran-che-RI&E tot maatwerk sublimeert. “We streven naar volledigheid, al zĳ n de ruim 13.000 Metaalunieleden uiteraard niet met al hun specifi eke bedrĳ fsdetails in één standaard te vangen”, zegt Metaalunie-beleidssecretaris Jos van de Werken. “We zoeken het optimum van zeer brede generieke dekking met zo min moge-lĳ k noodzaak tot bedrĳ fsspecifi eke aanvullin-gen. De koppeling tussen verbeterchecks, arbo-catalogus en RI&E zĳ n in hun samenhang een heel handig instrument om in de praktĳ k goed te regelen wat op het gebied van arbo en veilig-heid is afgesproken in regels en wetgeving. De marginale toetsing door de inspectie betekent dat de ondernemer die dit systeem hanteert de veiligheid in principe goed heeft geregeld.”

A A N P A S S I N GDe aanpassing en uitbreiding van de RI&E in relatie tot verbeterchecks betreft onder meer:- Schadelĳ k geluid. Dit onderwerp is herzien en verbreed met betrekking tot bestaande en nieuwe machines;

- Fysieke belasting. Dit aandachtsgebied is nader uitgewerkt;

- Machineveiligheid. Zoals bovengenoemd is de scoop verbreed van drie tot zes courante machinecategorieën;

- Lasrook. In de kern is dit thema onveranderd,

echter de oplossingsroutes komen nader in beeld;

- Oplosmiddelen. In de toekomst wordt het begrip ‘Oplosmiddelen’ verbreed naar ‘Gevaar-lĳ ke sto� en’, hetgeen beter aansluit op de praktĳ k en op algemene weten regelgeving. Nu al wordt deze verbreding verwerkt in de aanpak van de verbetercoaches.

Aan de verbetercheck gevaarlĳ ke sto� en wordt momenteel hard gewerkt. Dit betreft een com-plexe, uitgebreide materie, die nog de nodige tĳ d zal vergen.

N I E U W K O M E R S Een ander onderwerp – geen verbetercheck – betreft het begrip nieuwkomers. De praktĳ k wĳ st uit dat nieuwkomers gedurende de eerste maanden na hun bedrĳ fsentree of start in een nieuwe functie een sterk verhoogd ongevalsri-sico lopen. Uiteraard beoogt een goed veilig-heidsbeleid de gevaarzetting te beperken. Dit vergt toenemend de aandacht vanuit het veilig-heidsbeleid, omdat een aantrekkende economie automatisch tot meer nieuwe werknemers en functiewisselingen leidt. Er is daarom een module ‘Toezicht op nieuwkomers’ toegevoegd aan het onderwerp ‘aanpak nieuwkomers’. Ook is bĳ voorbeeld een meertalig technisch woor-denboek samengesteld, dat in beeld en taal de communicatieve component van arbeidsom-standigheden en veiligheid versterkt.

5 X B E T E R N O G M A A L S B E T E RWat goed is kan beter. Zoals dit van toepassing is op veiligheid, geldt dit ook voor 5xbeter. Dit portal voor veilig werken in de metaal wordt op termĳ n gemakkelĳ ker toegankelĳ k. Puur prak-tisch krĳ gt de registratie- en inlogprocedure een gebruiksvriendelĳ ker plek binnen de sitestruc-tuur.Zwaarder telt de thematische opbouw van de site. De grote hoeveelheid materiaal in concrete checks, achtergrondinformatie en ondersteu-nend materiaal zoals fi lmclips zullen in de loop van het komende jaar worden gegroepeerd vol-

gens de bekende thema’s in het veiligheidsbe-leid: machineveiligheid, lasrook, schadelĳ k geluid, gevaarlĳ ke sto� en en fysieke belasting. Naar analogie van de RI&E wordt ook hier een e� ciëntieslag gemaakt.“In het gehele traject – van verbetercheck tot en met RI&E – staat gebruiksvriendelĳ kheid voorop. Ook dat is e� ciëntie”, zegt Jos van de Werken. “Vinden wat je nodig hebt, binnen enkele klikken.”•

Naast boormachines, draaibanken en kantbanken komen de metaalwals, de excenterpers en de metaalzaag in al hun verschijningsvormen in beeld.

MT11_Jos_Werken_Verbeterchecks.indd 15 13-11-14 08:50


PRODUCTIE IN NEDERLAND BLIJFT RENDABEL

Miljoenen wegwerpaanstekers komen er uit de fabriek van Swedish Match Lighters in Assen. Het heeft daarmee zo’n zes procent van de totale wereldmarkt in handen. In 2006 zag het er nog somber uit voor het bedrĳ f. De Zweedse moeder wilde de productie overhevelen naar China. Assen kwam met succes in verweer tegen die plannen. Voor de grote bulkproductie van

wegwerpaanstekers werden de zusterorganisa-ties Manilla (Filippĳ nen) en Manaus (Brazilië) gekozen, maar voor de kleinere partĳ en bleef Assen open. En met succes. Anno 2014 is de fabriek in Assen minstens zo rendabel als die in Manilla en Manaus. Voor HR-manager Esther Bloeming een mooi bewĳ s dat productie in Nederland, ook voor metaalgerelateerde bedrĳ -

ven prima haalbaar is. “Het gros van onze aan-stekers gaat naar Oost-Europa, maar fi nancieel is er geen enkele reden om daar de productie heen te brengen. Wĳ kunnen dat net zo goed in Nederland. Kĳ k ook naar andere grote indus-trieën. Er komen steeds meer bedrĳ ven terug die vroeger in pakweg China zaten. Daar stĳ gen de lonen en de kosten ook, en transport is een issue.”

T O O L B O X E N2006 is ook qua veiligheid een kanteljaar geweest voor Swedish Match. Door Lean te gaan werken, werden intern veiligheidsstappen gezet. Bloeming: “Als je minder overbodige han-delingen hebt, minder loopjes en betere proces-sen, wordt het sowieso veiliger.” Het was een opmaat naar meer. Afgelopen periode heeft Swedish Match vĳ fentwintig nieuwe toolboxen gemaakt met veiligheidsinformatie. Bloeming: “Dat heeft een enorme boost gegeven aan het interne veiligheidsbewustzĳ n.

‘Swedish Match is BRZO: een versterkt regime voor

risicovolle bedrijven’

Je ziet nu toolboxen hangen/liggen en mensen praten onderling over veiligheid. We toetsen mensen ook op kennis van veiligheid.” Binnen Swedish Match werken nogal wat mensen uit de sociale werkvoorziening. Voor hen zĳ n speciale toolboxen gemaakt en in plaats van een schrifte-lĳ ke is daar een mondelinge toetsing. En als de arbocommissie nu rondgangen maakt door de fabriek, dat gebeurt elke maand, en er worden veiligheidsgebreken geconstateerd, krĳ gen die issues een extra prioritering op de werklĳ st van de technische dienst. Die vraagstukken dienen met voorrang te worden behandeld.

Veiligheidsbewustzijn werkt aanstekelijkTEKST: RONALD BUITENHUIS

BEELD: RAAD EN DAAD

arbo

Terwijl Swedish Match Lighters uit Assen bijna naar China moest verhuizen, bewijst het met uitstekende cijfers dat een productiebedrijf in Nederland nog prima haalbaar is. Dit jaar verhoogde het bedrijf de interne bewustzijn rondom veiligheid enorm. De fabriek voor wegwerpaanstekers werkt veel met gas, maar het echte gevaar zit vaak in veel kleinere issues.

“Medewerkers staan anders in het werk. Er worden nu ook veel kleinere incidenten gemeld.”

PRODUCTIE IN NEDERLAND BLIJFT RENDABEL

MT11_Veiligheidsaanpak_Swedisch_Match.indd 16 13-11-14 08:52


De productie bij Swedish Match Lighters in Assen wordt komend jaar waarschijnlijk verder opgeschroefd.

M E E R M E L D I N G E NEen andere maatregel die genomen is op het gebied van veiligheid en die er mede aan heeft bĳ gedragen dat Swedish Match de Ĳ zersterk-prĳ s heeft ontvangen (zie kader), is dat het sys-teem van melding van onveilige situaties is ver-beterd. Zo hangen nu overal formulieren die ingevuld kunnen worden, mocht er twĳ fel zĳ n over de veiligheidssituatie. Bloeming geeft een voorbeeld. “Er zit hier tussen twee hallen een grote deur. Als die open gaat kunnen mensen aan de andere kant hun hoofd stoten. Daar heb-ben we nu een raam ingezet. Dit lĳ kt iets kleins, maar mensen ervaren het nu als veiliger en zien dat het bedrĳ f naar hen luistert als het gaat om het verbeteren van wat zĳ onveilig vinden.”

N E V E N E F F E C THet nevene� ect van de verbeterde melding van incidenten, is dat het aantal incidentmeldingen is toegenomen. Bloeming vindt dat niet erg: “Het betekent dat er veel meer bewustzĳ n in de fabriek is ontstaan rond veiligheid. Medewer-kers staan anders in het werk. Er worden nu ook veel kleinere incidenten gemeld en op ter-mĳ n zal het aantal meldingen afnemen omdat de veiligheid steeds verder verbetert.” Wat is eigenlĳ k het grootste risico voor Swedish Match? Het werken met gas? Bloeming: “Gas is zo essentieel voor ons product dat de veilig-heidsvoorschriften zo goed zĳ n dat daar onze zorg eigenlĳ k niet zit. Het zit veel meer in andere, kleinere, dingen.”

B Z R O Swedish Match is recentelĳ k aangemerkt als een BRZO (Besluit Risico’s Zware Ongevallen). Een versterkt regime voor risicovolle bedrĳ ven. Bloeming: “Voor ons heeft dat betekend dat er vooral heel veel extra administratie is gekomen. Aanpassingen aan de processen zelf hebben we niet extreem veel hoeven te doen, maar we moeten veiligheid nu vooral administratief kun-nen aantonen.” Ze geeft nog een voorbeeld met hoe er met een loep naar de veiligheid binnen bedrĳ ven als Swedish Match Lighters wordt gekeken. “Naast de BZRO-status moeten we ook voldoen aan de douanewetgeving. We moeten zorgen dat in al die dozen die naar Oost Europa gaan, geen ongewenste gevaarlĳ ke sto� en zit-ten die er door derden ingestopt kunnen wor-den. Dus geldt een versterkt toegangsbeleid in onze fabrieken. Vreemde mensen mogen alleen naar binnen met een afspraak en met identifi ca-tie. Intern levert dat wel weer alertheid op. Iedereen weet dat als er een vreemde over de vloer komt, aandacht is geboden.”

G R O T E W I N S TPer saldo gaat het, in de woorden van Bloeming, als ‘een speer’ bĳ Swedish Match in Assen. “Komend jaar verwachten we de productie ver-der op te schroeven.” Veel last van het anti-rook-beleid heeft het bedrĳ f niet. Bloeming: “Neder-land is voor ons een hele kleine markt. Het gros van de aanstekers gaat naar Oost-Europa en daar wordt nog steeds veel gerookt.” Een andere

bedreiging dan: wegwerpaanstekers zĳ n milieu-vervuilend. Vanuit die hoek nog extra druk? Bloeming: “De milieuclubs hĳ gen nog niet in onze nek, althans zo ervaren we dat niet. We hĳ gen wel in onze eigen nek. We willen afval voorkomen in de productie, en waar mogelĳ k gerecycled materiaal in onze aanstekers stop-pen. En zo maken we ook werk van onze eco-aansteker.” Geconcludeerd kan in elk geval worden dat de aandacht voor veiligheid letter-lĳ k en fi guurlĳ k aanstekelĳ k heeft gewerkt bin-nen Swedish Match. Bloeming: “Veel meer dan in het verleden wordt er nu op de werkvloer onderling door mensen over veiligheid gespro-ken. Dat is grote winst.”•

5xbeter - IJzersterk voor veilig werk 5xbeter - IJzersterk voor veilig werk is het geza-menlijke project van de vijf cao-partijen in de metaalbewerking en metalektro: Koninklijke Metaalunie, FME, FNV Bondgenoten, CNV Vak-mensen en De Unie. Het doel van het project is het verbeteren van de veiligheid en gezond-heid in de bedrijven die onder de metaal-cao’s vallen. Swedish Match kreeg de prijs in de categorie kleinbedrijf, Asco Control in de cate-gorie grootbedrijf.

De productie bij Swedish Match Lighters in Assen wordt komend

MT11_Veiligheidsaanpak_Swedisch_Match.indd 17 13-11-14 08:52


ONGEVALLEN IN DE METAAL VAAK DOOR MENSELIJK FALEN

“We focussen ons als 5xbeter op een aantal spe-cifi eke risicocategorieën”, vertelt Leeuwenberg enthousiast. “Dat zĳ n: lasrook, geluid, machine-veiligheid, fysieke belasting en gevaarlĳ ke stof-fen. Om die risico’s in kaart te brengen hebben

we ‘verbeterchecks’ ontwikkeld die digitaal via onze website beschikbaar zĳ n. Aan de hand van het doorlopen van de verbeterchecks kunnen bedrĳ ven inventariseren hoe hun organisatie er in het kader van de arboregels bĳ staat. Als ver-betercoaches ondersteunen we bedrĳ ven bĳ het maken van zo’n analyse en kunnen we ze ver-volgens ook gericht adviseren in geval dat verbe-tering van de situatie gewenst of noodzakelĳ k is.”

B E W U S T W O R D I N G V E R G R O T E N“Elk jaar organiseren we de ‘Week van Veilig en Gezond Werken’, waarin we op een leuke manier zoveel mogelĳ k aandacht willen geven aan dit onderwerp”, vervolgt Leeuwenberg. “Dit jaar stond deze week in het teken van commu-niceren. We vinden dat ieder ongeval in de metaal er één teveel is. De manier waarop mede-werkers met elkaar communiceren, kan de kans op een ongeval fl ink verkleinen. Door met elkaar over onveilige situaties te praten bĳ voor-beeld, en door niet weg te kĳ ken als je ziet dat een collega gevaarlĳ k bezig is. Je vergeeft het jezelf later nooit als die collega iets overkomt wat jĳ had kunnen voorkomen. De bewustwor-ding moet dus ook worden vergroot.”

B E T E R E B E D R I J F S R E S U L T A T E N“Wĳ kunnen organisaties beter laten presteren door ze rekening te laten houden met het feit dat mensen feilbaar zĳ n,” zegt John Vollenbroek. Hĳ is consultant bĳ Human Error Consultancy en auteur van diverse succesvolle boeken met titels als: ‘Leren van fouten’ en

‘Minder fouten maken’. Hĳ was ook intensief betrokken bĳ de ontwikkeling van de workshop van 5xbeter. “De grote vraag die je iedere onder-neming in de metaal, maar natuurlĳ k ook in andere branches kunt stellen is of zĳ wel vol-doende rekening houden met universele mense-lĳ ke feilbaarheden. Bĳ voorbeeld dat wĳ heel veel werkzaamheden al na 50 uur ervaring op de ‘automatische piloot’ uitvoeren. Door men-sen te confronteren met hun feilbaarheden en ze hier kritisch over te laten nadenken, kom je al een heel eind. Je moet ze dus ook vooral niet vertellen dat ze iets ‘moeten’. Afl eren is lastig, maar je kunt iemand wel aanleren om het anders en beter te doen.

‘In een fractie van een seconde kan een hand tussen

een machinedeel komen.’

Appeleer daarbĳ ook vooral aan iemands vak-kennis. In principe wil niemand fouten maken en zeker geen fouten met ernstige afl oop. Door kritisch te kĳ ken naar hoe mensen werken, kom je erachter welke risico’s er vaak onbewust ingeslopen zĳ n. Veel is zoals gezegd automa-tisme. Juist dat automatisme is gevaarlĳ k: men-sen gaan aan andere dingen denken in plaats van aan wat hun handen precies doen. Ook een kleine verandering in een routine-activiteit is een moment waarbĳ waakzaamheid is geboden. Want als iemand uit gewoonte zĳ n ‘oude methode’ blĳ ft gebruiken, zit een ongeluk in een klein hoekje.”

M E N S E L I J K F A L E NWat zĳ n in de metaal de grootste gevaren? “Nou, dat zĳ n er wel een paar,” antwoordt Leeuwenberg. “Om te beginnen haastwerk. Nog even snel een kantje slĳ pen. Nog even snel iets afzagen. Maar ook machinebeveiligingen (licht-schermen bĳ voorbeeld) die worden uitgezet,

5xbeter presenteert ‘leren van fouten’TEKST EN BEELD: FRANK SENTEUR

arbo

In de door ‘5xbeter, ijzersterk voor veilig werk’ gemaakte � lm ‘Een ongeval kan ook jou gebeuren’ krijgt een normale dag uit het leven van een werkne-mer in de metaal opeens een dramatische wending. Even afgeleid en hij zit met zijn vingers klem in de kantbank. “Zo gemakkelijk kan het gaan,” zegt Karin Leeuwenberg, verbetercoach bij 5xbeter. “Vandaar dat we samen met Human Error Consultancy een workshop hebben ontwikkeld over veilig wer-ken in de metaal.

5xbeter ijzersterk voor veilig werk 5xbeter ijzersterk voor veilig werk is het geza-menlijke project van de vijf cao-partijen in de metaalbewerking en metalektro, te weten Koninklijke Metaalunie, FME, FNV Bondgeno-ten, CNV Vakmensen en De Unie. Het doel van het project is het verbeteren van de veiligheid en gezondheid in de bedrijven die onder de genoemde metaal-cao’s vallen. De twee belangrijkste manieren waarop 5xbeter dit doet is ten eerste met het ontwikkelen van de arbocatalogus (die 5xbeter verbeterchecks noemt) voor de belangrijkste arborisico’s in de metaal. Ten tweede door de beschikbaarheid van verbetercoaches die bedrijven en werkne-mers adviseren en ondersteunen over een goede implementatie van de arbocatalogus in de bedrijven. Alle producten en diensten van 5xbeter zijn kosteloos beschikbaar voor alle bedrijven die vallen onder de cao metaalbe-werking en metalektro. 5xbeter bestaat sinds 2006. Kijk voor een overzicht van de produc-ten/diensten op www.5xbeter.nl.

ONGEVALLEN IN DE METAAL VAAK DOOR MENSELIJK FALEN

MT11_Ongevalpreventie.indd 18 13-11-14 08:54


Karin Leeuwenberg en John Vollenbroek: “Met een vingertje wijzen werkt niet. Je moet samen inventariseren en samen naar een oplossing werken. Ook moet je het onderwerp vooral niet te zwaar benaderen.”

omdat dit zo ‘onhandig’ is als er even iets bĳ ge-steld moet worden. Ook afgeleid worden terwĳ l je met iets moeilĳ ks bezig bent, is een belang-rĳ ke. Dat zien we ook op de fi lm ‘Een ongeval kan ook jou gebeuren’ die 5xbeter heeft laten maken. Bedenk dat binnen een fractie van een seconde een hand of arm tussen een draaiend of bewegend machinedeel kan komen. In 2013 was in ons land sprake van 16.000 lichte, 333 zware en 7 dodelĳ ke ongevallen (bron: Arbeidsongeval-lenrapport 2013). Gemiddeld komt 60 procent van de bedrĳ fson-gevallen door het niet afgestemd zĳ n van orga-nisatie, werkwĳ ze of technologie op menselĳ ke

feilbaarheden. Zo zullen mensen 1 op de 300 keer een fout maken bĳ het ingeven van getal-len. Controle door de mensen zelf, een collega of door middel van een computerprogramma, kan dan ongewenste gevolgen voorkomen. 20 procent van de ongevallen komt doordat een werknemer niet goed oplet en de andere 20 pro-cent door falende machines. Er kan iets uitschie-ten, er kan iets afbreken, dat heb je als operator vaak niet in de hand. Maar als het afbreken met een verkeerde belasting, of achterstallig onder-houd te maken heeft, gaat het in feite ook weer om een menselĳ k falen. De mens is dus hoe dan ook de grootste oorzaak van ongevallen.”

W O R K S H O PIn de workshop die door 5xbeter in samenwer-king met Vollenbroek is ontwikkeld en onge-veer een uur duurt, speelt de fi lm een belang-rĳ ke rol. “We willen daarmee ook aangeven dat er bĳ een ongeval meerdere factoren een rol spelen,” legt Leeuwenberg uit. “Even afgeleid? Hoe ernstig kunnen de gevolgen daarvan zĳ n? Komt het vaker voor dat men tĳ dens het werk afgeleid wordt? Kunnen we maatregelen nemen om dat in de toekomst te voorkomen? Dan wordt de kans op een ongeval al een stuk min-der”, besluit ze.•

MT11_Ongevalpreventie.indd 19 13-11-14 08:54


ONDERZOEK NAAR OPTIMALE OMSTANDIGHEDEN

Henk van Rhee onderzoekt hoe in de metaalsector de werkomgeving wordt ingericht om werknemers in staat te stellen optimaal te presteren.

Een overheid die alles aan particulieren en ondernemers voorschrĳ ft, maakt langzaam maar zeker plaats voor de participatiemaat-schappĳ . Daarin neemt de overheid een terug-tredende houding aan als het gaat om bĳ voor-beeld regelgeving. Dat biedt kansen voor de metaalsector, waar de enorme hoeveelheid regels zwaar drukt op de bedrĳ fsvoering. Naast administratieve werkdruk, kan het ook leiden tot onoverzichtelĳ ke en confl icterende situaties in het dagelĳ ks werk. Er is vaak sprake van dis-crepantie tussen het overheidsbeleid en de alle-

daagse praktĳ k op de werkvloer. Henk van Rhee, als onderzoeker verbonden aan de Rotter-dam School of Management, Erasmus Universi-teit (RSM), onderzoekt onder leiding van profes-sor Jan Dul hoe in de metaalsector de werkomgeving wordt ingericht om werknemers in staat te stellen optimaal te presteren. Dit onderzoeksproject met de naam Better Together start met een pilot, waarvoor op dit moment twaalf Nederlandse metaalbedrĳ ven uit het mkb worden geworven. “We gaan eerst onderzoeken of onze meetinstrumenten naar behoren wer-

ken. We willen natuurlĳ k wel meten wat we willen meten”, vertelt Van Rhee. “We onderzoe-ken in de pilotfase wie zich bezighoudt met het creëren van een bepaalde werkomgeving en wat daarbĳ relevante aspecten zĳ n. Belangrĳ k is ook welke e� ecten genomen maatregelen hebben op de prestatie van het bedrĳ f.”

P R E S T A T I EHet begrip prestatie heeft in dit onderzoek niet alleen een fi nanciële lading, de sociale dimensie speelt ook een grote rol, veronderstellen de onderzoekers. “Zeker, de fi nanciële prestatie is belangrĳ k en ook nog eens goed meetbaar”, stelt Van Rhee. “Maar zaken als vriendschap, aanzien, knowhow, klanttevredenheid, geluk en omgeving spelen ook een rol. Ga je alleen wer-ken of een onderneming draaiende houden omdat je er geld mee kunt verdienen? Of ook omdat je je werk leuk vindt, er voldoening uit haalt en iets wil betekenen voor het bedrĳ f, de

Werkomgeving metaal onder de loepTEKST: SYBYLLE KROON

BEELD: GER THIJSSEN

arbo

De weten regelgeving op het gebied van hoe werkomstandigheden georgani-seerd moeten worden, is dusdanig complex – en aan verandering onderhevig - dat ondernemers in de metaalsector soms door de bomen het bos niet meer zien. In augustus 2014 is onder leiding van Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit (RSM) de pilot Better Together gestart om te onderzoe-ken hoe metaalbedrijven zich kunnen organiseren om optimaal te presteren.

Projectteam Better TogetherEen consortium van vijf partijen gaat de komende jaren onderzoeken hoe bedrijven binnen de metaalsector zich (kunnen) organi-seren voor optimale prestatie. Het project Bet-ter Together staat onder leiding van Jan Dul, professor of Technology and Human Factors aan de Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit (RSM). Het consortium bestaat uit partijen die zowel het kennis- als het praktijkveld in de metaalsector vertegen-woordigen. Naast RSM (bedrijfskundige ken-nis) zijn dat het Erasmus Medisch Centrum (medische kennis), Koninklijke Metaalunie (vertegenwoordiging werkgevers), CNV Jonge-ren (vertegenwoordiging werknemers) en Arboned (arbodienstverlening).

ONDERZOEK NAAR OPTIMALE OMSTANDIGHEDEN

MT11_Zelfreguleren_Erasmus_CNV_Arbo_KMU.indd 20 13-11-14 08:55


“We gaan na wanneer er zelfregulatie en zelforganisatie binnen en ook tússen bedrijven

plaatsvindt. Je kunt namelijk heel veel van elkaar leren”, legt Van

Rhee uit.

omgeving en de samenleving? Natuurlĳ k ver-schilt de motivatie om te werken per persoon en per bedrĳ f, maar duidelĳ k is dat het invloed heeft op de manier waarop een bedrĳ f is georga-niseerd. Dan spreek je niet meer over fi nanciële prestatie, maar juist over een sociale prestatie. Ik denk dat, met name bĳ de kleine en middel-grote metaalbedrĳ ven, veel ondernemers geluk-kig worden van het feit dat ze hun bedrĳ f zo goed mogelĳ k voor iedereen kunnen laten func-tioneren. Juist in de metaal is het belangrĳ k de medewerkers die je hebt, te behouden. Goed opgeleid technisch personeel is al zo schaars en ook die knowhow vergrĳ st.”

Z E L F R E G U L A T I E E N - O R G A N I S A T I EDoor een terugtredende overheid zal de onder-nemer in de metaalsector over een aantal jaren dus meer eigen initiatief kunnen nemen in het organiseren van de werkomgeving binnen zĳ n of haar bedrĳ f. Tĳ dens het onderzoek van de Erasmus Universiteit wordt gekeken welke initi-atieven worden genomen, door wie en wat de motivatie daarvoor is. Daarnaast wordt in kaart gebracht welke belemmerende en bevorderende interne en externe factoren aanwezig zĳ n en hoe die kunnen leiden tot optimale omstandig-heden voor prestatie.

‘We proberen gedrag te verklaren.’

Omstandigheden waar - in de ogen van onderne-mers - het welzĳ n van werknemers mogelĳ k een belangrĳ k onderdeel van uitmaakt. “We gaan na wanneer er zelfregulatie en zelforgani-satie binnen en ook tússen bedrĳ ven plaats-vindt. Je kunt namelĳ k heel veel van elkaar leren”, legt Van Rhee uit. “Regels omtrent veilig-heid en gezondheid hebben vaak de lading van verplichting. Maar het gaat er ook om: leg je verantwoording af of néém je de verantwoorde-

lĳ kheid met als doel om de werkomstandighe-den zó te organiseren dat er optimaal gepres-teerd kan worden. Als je die verantwoordelĳ kheid neemt, is de intrinsieke motivatie om zaken goed te hebben geregeld, op papier en in de praktĳ k, groter.”

O N D E R Z O E KDe pilot van Better Together omvat een jaar, met daarin drie meetmomenten. Het onderzoek bestaat uit interviews, vragenlĳ sten en docu-mentanalyse, waarbĳ onder meer de RI&E (Risico Inventarisatie en Evaluatie) van de bedrĳ -ven worden bestudeerd. “We gaan onderzoeken wat voor invloed sociaal-organisatorische aspec-ten zoals werkdruk en leiderschapsstĳ l hebben op de prestatie en welbevinden van de mede-werkers. We proberen gedrag te verklaren. Dat doen we aan de hand van een gedragsmodel waarbĳ de kennis, motivatie en gelegenheid in kaart wordt gebracht”, aldus Van Rhee. Na de pilot worden zestig bedrĳ ven gedurende langere tĳ d bestudeerd.

M E E R W A A R D EZelfregulatie is over een aantal jaar niet alleen noodzakelĳ k, maar ook welkom, schat Van Rhee in: “Het is voor metaalondernemers een uitkomst. Als je ziet met hoeveel administratie, regels en voorschriften ze te maken hebben, dat is echt verschrikkelĳ k. Zelfregulatie sluit een-voudigweg beter aan bĳ de praktĳ k waar de ondernemers en medewerkers dagelĳ ks mee te maken hebben. Het richt zich op relevante zaken en is e� ciënt. Als werkgever en werkne-mer zien dat goede werkomstandigheden bĳ dra-gen aan het behalen van hun doelen, dan is de intrinsieke motivatie om daaraan te werken veel groter. Daar heeft iedereen baat bĳ : het bedrĳ f zelf, de medewerkers, de economie, de zorg en onze samenleving. Zelfregulering in de metaalsector gaat volgens mĳ geld opleveren.”•

Vragen of opmerkingen naar aanleiding van dit artikel? Meedoen aan het project Better Together? Neem dan contact op met onderzoeker Henk van Rhee: [email protected]

MT11_Zelfreguleren_Erasmus_CNV_Arbo_KMU.indd 21 13-11-14 08:56


HET SPANNENDE BESTE VAN TWEE WERELDEN

De verwarmde Nichols-voetgangersbrug in Chicago.

Het symposium ‘Aluminium in hybride con-structies’ bleek een succesformule met twee dragende pĳ lers: de onbelemmerde blik in de spannende keuken van Bayards Aluminium Constructies in Nieuw-Lekkerland, wereldwĳ de speler in geavanceerde, innovatieve aluminium-constructies en een praktisch-technisch exposé van prof. dr. ir. Johan Maljaars (TU/e en TNO). Omwille van de vaart bespaarde Maljaars zĳ n

gehoor formules en berekeningen, maar “die komen ruimschoots aan bod in ons cursuspro-gramma”, beloofde mede-symposiumorganisator Ronald Kousbroek namens Aluminium Cen-trum. Aan het einde van het symposium presen-teerde hĳ kort en krachtig het dienstenaanbod van het technisch kenniscentrum voor alumini-umtoepassingen. Doelstelling is kennisversprei-ding in de keten, gericht op optimaal materiaal-

gebruik. Op 6 november 2014 vond bĳ Metaalunie te Nieuwegein bĳ voorbeeld de work-shop ‘Construeren met aluminium’ plaats. Mét deelnemers die na het hybride-symposium de diepte opzochten. Mét formules dus.

S T E R K V E R S U S L I C H TTegenover het sterke staal staat het lichte alumi-nium, met technisch gezien diepe karakterver-schillen en tre� ende overeenkomsten. In sterkte/gewicht-verhouding blinkt aluminium uit, in stĳ fheid is staal de meerdere. Op een direct contactvlak verdragen beide metalen elkaar slecht, maar dat is in een goed ontwerp te ondervangen.Toepassing van aluminium in hybride construc-ties opent verrassende perspectieven in

Aluminium in hybride constructiesTEKST EN BEELD: EWALD LOHMAN

congres

Staal en aluminium: verwant en vooral zeer verschillend. Voor de metaalsec-tor wordt het echt spannend als deze werelden elkaar tre� en en uitblinken in het beste van beide. Op 22 oktober 2014 organiseerden Aluminium Centrum, Staalfederatie Nederland en Bouwen met Staal het symposium ‘Aluminium in hybride constructies’.

HET SPANNENDE BESTE VAN TWEE WERELDEN

MT11_Bayards.indd 22 13-11-14 08:57


Aluminium in hybride constructies. Zowel onderwerp als gastbedrijf brachten de wereld van staal en aluminium naar Nieuw-Lekkerland.

integraal ontwerp, montage en onderhoud. De verbreding van het fi etspad aan de Maarssense brug over het Amsterdam-Rĳ nkanaal is illustra-tief. Het verbrede dek rust dankzĳ de gewicht-besparende aluminiumconstructie solide op de bestaande stalen console, ondanks de vrĳ e over-steek van twee meter. Zonder stremming van de scheepvaart zĳ n brugsecties van 16 x 4,5 meter vanaf de oever geplaatst met één kraan. In het ontwerp is rekening gehouden met e� ciënte montage, terwĳ l ook het toekomstig onderhoud kostenreductie belooft. Een roestvaststalen ver-bindingsmodule met tefl onringen voorkomt spanningscorrosie en vangt het verschil in uit-zettingscoë� ciënt op. In dit voorbeeld is de hogere initiële kostprĳ s van aluminium terug-verdiend in gewichtreductie, handhaving van bestaande draagconstructie, vereenvoudigde montage en langdurige besparing op onder-houd.

H E T K A N I N A L U M I N I U MDe Maarssense brug was een van de praktĳ kca-ses waarmee prof. dr. ir. Johan Maljaars zĳ n the-oretisch-praktische uiteenzetting over hybride constructies illustreerde. De hoogleraar Alumi-nium Constructies aan de faculteit Bouwkunde van TU/e en senior-wetenschapper Metaalcon-structies bĳ TNO hield zĳ n betoog in de al even

spannende high-tech-omgeving van gastheer Bayards Aluminium Constructies in Nieuw-Lekkerland. De onderneming gunde de symposi-umgasten een diepe blik in de productie. Een unieke ervaring, zelfs of juist voor doorgewin-terde metaalspecialisten. De presentaties met constructieachtergronden op beeldscherm én in productie van o� shore helidecks, trappentorens, Fennek-defensievoertuigen, bruggen en luxe jachten overtuigde: het kán in aluminium. Ook bĳ moderne jachtlengtes boven honderd meter, met meterslang vrĳ overstekende dekken.

‘Tijdens barre winters blijft de Nichols-brug ijsvrij.’

Bayards legt zich volledig toe op hoogwaardige aluminiumconstructies en voert deze veelal turn-key uit. Uiteraard komen daarbĳ onvermĳ -delĳ k hybride constructies op de bok, zoals in een scheepsconstructie waarin omwille van compartimentering een stalen wand binnen een alu-casco moet worden aangebracht. Bĳ voor-beeld gerealiseerd met MX Tri-fl ute FSW-lassen. Wrĳ vingsroerlassen is een van de vele bewer-kingsspecialismen van Bayards. Ondanks hoge

lassnelheden – rond 60 cm/minuut bĳ nominaal 2700 rpm – is narichten van dekpanelen niet nodig. Dit is te danken aan vakmanschap: engi-neering, beheersing van de warmte-inbreng en fi xatie van het werkstuk. De lasparameters en speciale FSW-gereedschappen spelen vanzelf-sprekend een grote rol. Ook op langere termĳ n: vermoeidheidsverschĳ nselen blĳ ken geregeld voort te vloeien uit lasverbindingen.

I N T E G R A A L O N T W E R P E NVolgens Bayards zĳ n de mogelĳ kheden van alu-minium binnen vol-aluminium en hybride con-structies nog lang niet uitgeput. De 63 inzendin-gen voor de European Aluminium Award 2014 voor industrieel ontwerp en engineering spre-ken voor zich: getuige het winnende kunstwerk Genothek voor het Münchener Biomedisch Cen-trum of Bayards eigen eervol vermelde golfslag-gecompenseerde en daarmee geostabiele heli-deck voor schepen. (Zie ook het artikel over de Aluminiumbeurs op pagina 25.)Voorwaarde is integraal ontwerp dat sterke en zwakke punten van materiaal, productie, mon-tage en onderhoud meeweegt, tot en met de ooit noodzakelĳ ke recycling. In bovengenoemde Genothek ontwierp de Nederlandse partner Gové uit Nootdorp symmetrische onderling combineerbare extrusieprofi elen. Met optisch

MT11_Bayards.indd 23 13-11-14 08:57


vrĳ wel onzichtbare verbindingen vormen deze weer een ‘eindeloos’ artistiek profi el. Het heli-deck maakt het helikopterpiloten een stuk gemakkelĳ ker om onder zwaar weer te landen op een toch stabiel platform. Drie actuatoren neutraliseren het dompen, slingeren en verzet-ten. Bayards heeft wereldwĳ d al meer dan 500 helidecks gebouwd, gemiddeld wordt er elke week een in gebruik genomen.

P L U S S E N E N M I N N E NDe voors en tegens van constructieve alumini-umtoepassingen en de ontwerptechnische aspecten werden op het symposium behandeld vanuit het praktische perspectief van Bayards en vanuit de toegepast-wetenschappelĳ ke hoek. Daarnaast is ingegaan op samenwerking in de keten, duurzaamheidsaspecten en strategische keuzes. Dit laatste betekent voor Bayards een uitgewogen balans in knowhow-bescherming en partnerschap in zowel commerciële marktbena-dering als inkoopbeleid.Een primaire plus van aluminium is de ruime beschikbaarheid. Het energie-intensieve proces van erts tot aluminium leidt tot een hoge kiloprĳ s in vergelĳ king tot staal. De resultante van verschillende factoren als prĳ s, gewicht en sterkte houden op projectniveau staal en alumi-nium in competitief evenwicht: de stichtings-kosten zĳ n vergelĳ kbaar. Aan het einde van de levenscyclus maakt aluminium zĳ n energeti-sche achterstand behoorlĳ k goed dankzĳ de vol-ledige en relatief eenvoudige recycling.Een plus van aluminium is de goede thermische en elektrische geleiding. Dit heeft Bayards uitge-buit voor de verwarmde Nichols-brug in Chicago. Tĳ dens de vaak barre winters blĳ ft de brug ĳ s-vrĳ . En als het gaat om het aluminium mag het nog heel wat kouder worden: onder cryogene condities wint dit materiaal zelfs iets aan taai-heid, terwĳ l staal dan juist brosser wordt.

L A S B A A RAluminium is - ook in samenstellingen - goed lasbaar, maar het vereist meer aandacht en spe-

cifi ek vakmanschap. Warmte-inbreng en over-gangszones vragen bĳ zondere expertise in engi-neering en uitvoering. Vaak worden uit overwegingen van transport en montage geboute verbindingen toegepast. Ook lĳ mver-bindingen worden toegepast, echter veelal beperkt tot niet-dragende delen. Uiteraard hangt veel af van de toegepaste specifi eke legering. Aluminium is inmiddels uitgegroeid van geac-cepteerd tot populair constructiemateriaal, mede dankzĳ de enorme ervaring en kennis uit luchtvaart, automotive –motoren en carrosserie – o� shore of ‘gewoon’ bouwmaterialen.Punt van aandacht in de engineering is het ver-

moeiingsgedrag van aluminiumconstructies en de brandveiligheid. Zeker hier bewĳ zen hybride constructie vaak hun waarde.Noemen we ten slotte een ontwerptechnisch interessante plus van aluminium: het materiaal leent zich uitstekend voor extrusieprofi elen. Daarin liggen eindeloze mogelĳ kheden voor specifi eke, integrale combinaties van construc-tieve, montagetechnische en functionele eigen-schappen. Niet alleen voor helidecks of luxe jachten, ook voor kassenprofi elen, snelwegpor-talen en bouwelementen.•

Meer info: www.aluminiumcentrum.nl

Prof. dr. ir. Johan Maljaars: “Optimaal materiaalgebruik in hybride constructie begint bij aangepast ontwerp”.

MT11_Bayards.indd 24 13-11-14 08:57


Van 7 tot en met 9 oktober 2014 werd in Düsseldorf voor de tiende keer de vak-beurs ALUMINIUM gehouden. De beurs kenden een recordaantal van 934 deel-nemers uit 50 landen, waarmee de gehele productie- en verwerkingsketen werd vertegenwoordigd. Met 24.261 bezoekers werd de toenemende interesse naar het product aluminium en oplossingen in aluminium duidelijk onderstreept en ligt een schitterende toekomst voor de aluminiumsector in het verschiet.

Van 7 tot en met 9 oktober 2014 werd in Düsseldorf voor de tiende keer de vakbeurs ALUMINIUM gehouden.

30 NEDERLANDSE BEDRIJVEN OP DUITSE BEURS

vakbeurs ALUMINIUM 2014 schittert in Düsseldorf

Het Aluminium Centrum was het stralende mid-delpunt van het Holland Aluminium Paviljoen. In totaal waren 30 Nederlandse bedrĳ ven op de beurs vertegenwoordigd, waarvan 17 bedrĳ ven op het Holland Aluminium Paviljoen. Na Duitsland kwamen dit jaar de meeste deelne-mers uit Italië (ruim 100 deelnemers), gevolgd door China en Turkĳ e. Ook waren deelnemers uit USA, de Arabische staten en Azië sterk verte-genwoordigd.

E U R O P E A N A L U M I N I U M A W A R DVan vrachtwagenonderdelen van de Leiber Group, een nieuw productieproces van Daimler,

het aquarium in Kopenhagen tot een nieuw ver-lichtingssysteem van Philips: alle winnaars van een European Aluminium Award 2014 hebben aangetoond hoe innovatief en e� ciënt de toe-passing van aluminium kan zĳ n. De brancheprĳ s werd in het kader van de Wereldbeurs ALUMINIUM in Düsseldorf voor de negende keer uitgereikt. De Awards werden uit-gereikt tĳ dens het Award Gala op 7 oktober. Met een recordaantal van 83 inzendingen uit elf lan-den werd de innovatiekracht binnen de alumini-umsector aangetoond. In totaal werden 34 inzendingen genomineerd voor een Award in een van de vĳ f categorieën.

I N T E R N A T I O N A L E J U R YDe onafhankelĳ ke internationale jury werd voorgezeten door prof. Laurens Katgerman van de TU Delft met Vito Oražem, algemeen direc-teur van het Design Zentrum Nordrhein Westfa-len, als vicevoorzitter. Overige leden van de jury waren afkomstig uit Duitsland, Engeland, Italië en Scandinavië.In principe moesten de ingezonden producten zĳ n ontworpen voor massa- en serieproductie. Per categorie bekeek een selectiecommissie in hoeverre de inzendingen voldeden aan de regels. De genomineerde inzendingen werden vervolgens beoordeeld door een onafhankelĳ ke jury. De Overall Jury Prize werd toegekend aan de inzending met de beste bĳ drage aan Alumi-nium for Future Generations. Deze ging naar Maatschap Oberservatorium en Gové (Metaal-unielid) voor de inzending ‘Genothek-München’.

Inmiddels zĳ n de eerste boekingen voor ALUMINIUM 2016 al weer geplaatst.•

Overzicht van winnaars5 A W A R D - W I N N A A R S 2 0 1 4Philips Onespace Lichtplafond, Philips (NL)De Blauwe Planeet- Nationaal Aquarium – Kopenhagen, 3xn Architects (DK) & Novelis (CH)Vrachtwagenophanging uitgevoerd in een spe-ciale aluminiumlegering (Aluxtrem), Leiber Group (D)In-line procesketen voor de productie van complexe aluminium plaatdelen, Daimler (D)Pandora Sideboard Ben Hoek Meubelarchitec-tuur (NL)

Kijk voor de rest van de prijswinnaars op www.aluminium-messe.com of op www.aluminium-centrum.nl

30 NEDERLANDSE BEDRIJVEN OP DUITSE BEURS

MT11_Aluminiumbeurs.indd 25 13-11-14 08:58


‘EEN GOED IDEE, HOE VERDIEN IK DAAR GELD MEE?’

Eric Micklingho� van Metaalplus BV

Het aan het Friese Tjeukemeer gelegen Metaal-plus is toeleverancier van vele producten, varië-rend van stalen buis- en plaatvormige onderde-len tot complete machines. Metaalplus maakt machines in opdracht van PIM-Machinery. Er werken circa veertig medewerkers. Sinds 2005 staat Micklingho� aan het roer van het bedrĳ f. “Wĳ maken onze stalen constructies en modu-les voor klanten uit de agrarische sector en de transport- en logistieke branche. Het gaat onder meer om onderdelen voor vorkheftrucks en autobussen. Gemeenschappelĳ ke kenmerken zĳ n de kleine series (tot enkelstuks), de korte levertĳ den en het feit dat ze in hoge mate klant-

specifi ek zĳ n. Onze kracht ligt in de ontwikke-ling van slimme tooling, waarmee we al die onderdelen e� ciënt op maat fabriceren.”

E I G E N P R O D U C TIn 2012 ontstond binnen Metaalplus de ambitie om een eigen product te maken. Dat leidde tot de ontwikkeling van weeg- en verpakkings-machines voor de AGF (aardappelen, groente en fruit) sector. “Onze weeg- en verpakkingsmachi-nes kunnen heel nauwkeurig én heel snel bepaalde hoeveelheden product afwegen, in een zak deponeren en afsluiten.” Metaalplus bedacht een idee voor een e� ciënter verpak-

kingsproces. “We hebben zelf een prototype gemaakt en daar tests mee uitgevoerd. Het bleek te werken.”

H O E V E R D E R ?Goed nieuws, maar hoe verder? Micklingho� : “Voor de verdere ontwikkeling van ons idee wil-den we graag samenwerken met een andere par-tĳ . Maar hoe zorg je er als eenvoudige MKB’er voor dat zo’n externe partĳ niet met jouw goede idee aan de haal gaat? Of, positief geformuleerd: wat is er voor nodig om te verdienen aan je eigen idee?” Met deze vraag belde Micklingho� naar de innovatie-adviseur van de Kamer van Koophandel, die hĳ kende van eerdere contac-ten. Deze verbond hem door met een octrooi- adviseur van Octrooicentrum Nederland (OCNL), een onderdeel van de Rĳ ksdienst voor Onderne-mend Nederland (RVO.nl).

Bescherming van het intellectuele eigendom

octrooi

Bij Metaalplus ontstond eind 2012 het idee voor een verbetering van een ver-pakkingsmachine. “Hoe verdien ik daar geld mee?”, vroeg Eric Micklingho� zich af. Via zijn innovatie-adviseur bij de Kamer van Koophandel kwam de directeur van Metaalplus in contact met een octrooi-adviseur van de Rijks-dienst voor Ondernemend Nederland. Dankzij hun adviezen over de bescher-ming van het intellectuele eigendom wordt het idee nu doorontwikkeld.

Octrooicentrum NederlandOctrooicentrum en Metaalunie hebben afspraken gemaakt over het adviseren en ondersteunen van ondernemers bĳ de bescherming van innovaties. Voor informatie en advies over de verschillende soorten bescherming kunt u in eerste instantie koste-loos terecht bĳ bedrĳ fsjuridisch ledenadvies van Metaalunie (meer informatie: [email protected]).Concrete vragen over het beschermen van een vinding of over octrooiliteratuur kunnen worden voorgelegd aan Octrooicentrum. Voordat u een octrooi aanvraagt, kunt u door Octrooicentrum een oriënterende ‘lightver-sie’ van het bĳ een octrooiaanvraag gebruike-lĳ ke “nieuwheidsonderzoek” laten verrich-ten. (meer informatie: [email protected]).

‘EEN GOED IDEE, HOE VERDIEN IK DAAR GELD MEE?’

MT11_Octrooi.indd 26 13-11-14 08:59


De weeg- en verpakkingsmachine waar het octrooi voor wordt aangevraagd.

W O R K S H O P S E N S T A P P E N P L A NDaarop trad een hele serie aan gratis dienst-verleningen in werking. “Ik heb gesprekken gehad met de innovatie-adviseur en de octrooi-adviseur. Die laatste heeft een oriënterend octrooionderzoek uitgevoerd. Daaruit bleek dat ons idee voldoende nieuw was om kans te maken op een octrooi. Ook heb ik twee work-shops van OCNL bezocht. Daar bespreek je met octrooi-adviseurs en andere ondernemers de diverse aspecten. Heel interessant vond ik het onderdeel ‘samenwerking en intellectueel eigendom’.” Met behulp van een boekje en een digitale tool werd stap voor stap doorgenomen waar je op moet letten als je met jouw idee samenwerking met een partner zoekt. “Het model dat we toen met zĳ n allen bekeken, heb ik daarna precies zo in praktĳ k gebracht.”

T W E E L E E R M O M E N T E NAlvorens een idee te delen met de eventuele samenwerkingspartner, is het afsluiten van een goede NDA (non-disclosure agreement ofwel geheimhoudingsovereenkomst) belangrĳ k. “Deze is door onze samenwerkingspartner ondertekend”, aldus Micklingho� . “We zĳ n het idee nu samen aan het doorontwikkelen, en het ziet er veelbelovend uit.”

‘We hebben zelf een prototype gemaakt, het bleek te werken.’

Wat waren voor hem de belangrĳ kste leermo-menten uit dit traject? “Dat bescherming van

jouw idee een middel is dat je zo slim mogelĳ k moet toepassen. Met als achterliggend doel dat je met jouw idee geld gaat verdienen.” Een tweede les is dat je de vraag moet stellen of het aanvragen van een octrooi echt noodzakelĳ k is, en zo ja wie dat dan het beste kan doen.

“Octrooien aanvragen en onderhouden is een complex en kostbaar traject, waar ik als MKB’er niet op zit te wachten. Mĳ n ambitie is niet om octrooien te verzamelen, maar om mĳ n bedrĳ f te laten groeien. Waarschĳ nlĳ k gaat onze part-ner het octrooi aanvragen.”Micklingho� kĳ kt met tevredenheid terug op de gesprekken, de workshops en adviezen die hĳ van OCNL/RVO.nl heeft gekregen. “Zĳ hebben echt een waardevolle bĳ drage geleverd die leidt tot een concreet vervolg: de doorontwikkeling van ons idee tot product.”•

www.pim-machinery.com

Feiten en cijfers over octrooienNederland is sterk in transport, logistiek en agrifood. Verpakkingen vormen een belangrĳ k aan-dachtspunt in deze bedrĳ fstakken. Zodoende heeft Nederland ook een fl ink aandeel in de octrooien op het gebied van verpakkingsmachines. Wereldwĳ d bezet ze de achtste plek met een aandeel van ruim drie procent van alle internationale octrooiaanvragen die vanaf 2000 zĳ n ingediend bĳ het EOB (Europees Octrooi Bureau) en/of de WIPO (World Intellectual Property Organisation). Nederland dankt deze positie onder andere aan de vele octrooiaanvragen die worden ingediend door bedrĳ ven als CFS, Unilever en FPS (Food Processing Systems), allemaal innovatief op het gebied van verpak-kingsmachines ten behoeve van de voedingsmiddelenindustrie. Het aandeel van Nederland is de afgelopen tien jaar redelĳ k constant gebleven. De landen met de meeste octrooiaanvragen in dit technologiegebied zĳ n de VS, Duitsland en Italië (zie ook onderstaande tabel). Land aantal internationale octrooiaanvragen 2000-2012 aandeel1. Verenigde Staten 2315 23,0%2. Duitsland 2130 21,2%3. Italië 1369 13,6%4. Japan 955 9,5%5. Zwitserland 835 8,3%6. Frankrĳ k 461 4,6%7. Verenigd Koninkrĳ k 360 3,6%8. Nederland 332 3,3%9. Spanje 162 1,6%10. Australië 137 1,4%

Tabel: top 10 octrooiaanvragende landen verpakkingsmachines

De weeg- en verpakkingsmachine De weeg- en verpakkingsmachine waar het octrooi voor wordt waar het octrooi voor wordt

MT11_Octrooi.indd 27 13-11-14 08:59


TEQNOW-THEMA 'FLEXIBELE PRODUCTIE AUTOMATISERING'

Flexibiliteit en kleine series in combinatie met productieautomatisering: het lĳ kt een mis-match maar tĳ dens de bĳ eenkomst zal duidelĳ k worden dat het wel degelĳ k mogelĳ k is. “Het stelt heel andere eisen aan de productieproces-sen. Het betekent dat systemen meer moeten kunnen worden aangepast aan de vraag van de klant”, zegt dagvoorzitter ir. Jesse Scholtes, Plat-form Manager RoboNED en Project Manager Robotica aan de TU Eindhoven.

K N E L P U N T E NScholtes heeft helder voor ogen wat op dit moment mogelĳ k is, waar knelpunten liggen en wat de toekomst brengt op het gebied van robo-tica o.a. voor het bedrĳ fsleven. Zo signaleert hĳ de trend dat producten steeds sneller aangepast of geïndividualiseerd moeten worden. “Daar-naast speelt dat de cyclus waarin die producten veranderen, steeds korter wordt.” Een Eindho-vens, maar eigenlĳ k Fries voorbeeld is natuur-lĳ k de scheerapparatenfabriek van Philips in Drachten. Scholtes: “Philips brengt bĳ na elk

jaar een nieuwe lĳ n shavers uit. Maar ook tĳ -dens het productieproces zelf vinden er allerlei aanpassingen plaats, bĳ voorbeeld omdat er een fout in het design zit. In Drachten draaien pro-ductielĳ nen met voor het merendeel robots en die kunnen het productieproces heel erg sturen. Omdat de ontwikkelingen steeds sneller gaan, stelt dat heel andere eisen aan de machines.

‘Robot en mens kunnen al naast elkaar werken’

Dat geldt bĳ voorbeeld voor verpakkingsmachi-nes in de food. Die moeten in staat zĳ n voor ver-schillende klanten het product op een verschil-lende manier te verpakken. Je kunt wel voor elke afwĳ kende verpakking een nieuwe machine bouwen, maar veel beter is het om een machine te ontwikkelen die verschillende ver-pakkingen aan kan. Natuurlĳ k moet je dan wat

omschakelingen plegen maar dan kun je wel aan de slag.” In het geval van Philips is de pro-ductie van shavers met behulp van roboticatech-nologie teruggehaald. “Het is een goede zaak om productie hier te houden maar ook om terug te halen, want daardoor blĳ ft veel kennis voor Nederland behouden”, meent Scholtes.

K L E I N E S E R I E SFeit is dat als het gaat om kleinere series, het vaak niet rendabel is een robot te gebruiken. “Bĳ een robot moet bĳ elke nieuwe serie de mechanische interfaces en de software opnieuw worden geëngineerd”, legt Scholtes uit. “Dat maakt het maken van kleinere series niet renda-bel. Er zĳ n bedrĳ ven die zich dan afvragen of ze dit soort werk niet naar een land als Polen moe-ten brengen of dat ze moeten investeren in nieuwe technologieën zodat de productie hier

Robotica onmisbaar voor snelle veranderingBEELD: FOTOBURO BRABANT

teqnow

Op dinsdag 2 december a.s. organiseren Koninklijke Metaalunie, RoboNED en Mikrocentrum een Teqnow-bijeenkomst met als thema ‘Flexibele productie-automatisering.’ Teqnow is een initiatief van Koninklijke Metaalunie dat aller-lei activiteit initieert om technologische ontwikkelingen in het MKB-metaal te bevorderen.

Jesse ScholtesJesse Scholtes (1983) ontving in 2009 zijn diploma in Mechanical Engineering aan de Technische Universiteit Eindhoven. Het onderwerp van zijn proefschri� was de controle van haptische technolo-gie die gebruikt wordt om bijvoorbeeld op afstand medische ingrepen uit te oefenen of om op afstand onderhoud uit te voeren. Na zijn afstuderen hee� hij achtereenvolgens gewerkt bij het Britse consultancy bedrijf Oxford Technologies Ltd en bij ASML N.V. als mechatronics development engi-neer. In 2014 begon hij zowel als projectmanager robotics binnen de control systems technology group (ME TU/e) geleid door prof. dr. ir. Maarten Steinbuch en als platform manager van het Neder-landse strategische platform voor robot ontwikkeling, RoboNED.

“Robot en mens kunnen al naast elkaar werken”, zegt ir. Jesse Scholtes, Platform Manager RoboNED en Project Manager Robotica aan de TU Eindhoven.

TEQNOW-THEMA 'FLEXIBELE PRODUCTIE AUTOMATISERING'

MT11_Teqnow.indd 28 13-11-14 09:01


TEQNOW-THEMA 'FLEXIBELE PRODUCTIE AUTOMATISERING'“Je moet nuchter bekijken of en hoe robottechnologie een probleem in een bedrijf of in de zorg kan oplossen”, vertelt Jesse Scholtes.

kan blĳ ven.” Dat zĳ n volgens Scholtes dilem-ma’s waar mkb’ers tegenaan lopen. Ze moeten radicaal anders gaan denken over hoe ze in de toekomst gaan produceren, vindt hĳ . “Snelheid speelt ook een belangrĳ ke rol. Omdat men steeds minder producten op voorraad wil hou-den, moet de infrastructuur, de software en het productiesysteem helemaal aansluiten op de vraag van de klant, die morgen al geleverd wil hebben. Robotica kan een rol in spelen in het omgaan met die snelle verandering.”

V E I L I GSnelle veranderingen gaan vaak gepaard met regelgeving die daar achteraan loopt. Zo kan het gebruik van een nieuwe generatie robots tegen bestaande arbo-regels aanlopen. Volgens Scholtes worden systemen echter steeds veili-ger: “Robot en mens kunnen al naast elkaar werken. Je laat de robot iets vasthouden zodat jĳ het dan verder kan bewerken. Volgende stap is dat de robot je dingen gaat aangeven. Om een typische industriële robot staat een groot hek zodat de ondernemer kan waarborgen dat het geen risico vormt voor het personeel. Maar je ziet nu de opkomst van systemen die intrinsiek veilig zĳ n. Dat gaat om robots die met een lagere snelheid bewegen, voelen als ze worden aangeraakt en dan stoppen of juist meebewegen als je er tegenaan duwt. De klassieke robot is gebouwd op kracht, betrouwbaarheid, nauwkeu-

righeid en snelheid, de nieuwe klasse robot zal meer assisteren. Als je verder kĳ kt in de toe-komst dan is de robot zich bewust van zĳ n omgeving, reageert hĳ voordat je hem aanraakt, herkent hĳ voorwerpen en begrĳ pt hĳ hoe hĳ die moet oppakken.”

O P P A S S E NHet tempo waarin dit toekomstbeeld werkelĳ k-heid wordt, hangt volgens Scholtes af van de fi nanciële middelen die er voor worden uitge-trokken: “Nederland loopt wat dat aangaat ach-ter op een land als bĳ voorbeeld Duitsland. Daar moeten we echt mee oppassen”, waarschuwt hĳ . “De ontwikkeling van software gaat veel sneller dan de ontwikkeling van hardware. Die laatste is wel het meest kostenintensief. Maar het één kan niet zonder de ander. Een ander aspect is dat ontwikkeling op het gebied van robotica vooral plaats vindt aan de 3 TU’s. Belangrĳ k voor de ontwikkeling en inzet van robotica in Nederland is dat de kennis over robotica toegankelĳ ker wordt en meer ver-schuift naar het HBO en MBO”.

P U B L I E K E D I S C U S S I ETot slot: wat vindt Scholtes van de commotie rond de uitspraken van minister Asscher over robots? “Ik was onder de indruk van het verhaal van Asscher. De media heeft teveel ingespeeld op het onderbuikgevoel van de Nederlanders. In de publieke discussie hoor je veel over het ver-dwĳ nen van banen, maar er wordt nauwelĳ ks aandacht besteed aan het werk dat Nederland aan het buitenland kan gaan verliezen wanneer we niet door blĳ ven innoveren. Maatschappelĳ k gezien is er een beeld van een robot dat niet helemaal strookt met de werkelĳ kheid. Het gaat ook om de termĳ n waarop je kunt verwachten dat systemen ons denkwerk gaan overnemen. Dan praat je waarschĳ nlĳ k over na het jaar 2100. Je kunt je ook afvragen of het wel zo erg is dat robots ons werk overnemen. Banen gaan verschuiven: mensen krĳ gen ander type werk. Een kleinere groep werkenden gaat veel meer

geld verdienen. Wellicht gaan we minder wer-ken en komt er een andere vorm van welvaarts-verdeling, maar dat is meer een maatschappe-lĳ k vraagstuk, daar kan ik geen antwoord op geven. Er wordt te snel geconcludeerd dat robo-tisering een bedreiging is, zeker als een robot ook nog lĳ kt op een mens. Je moet nuchter bekĳ ken of en hoe robottechnologie een pro-bleem in een bedrĳ f of in de zorg kan oplossen. Een robot blĳ ft naar mĳ n mening altĳ d een means-to-an-end en zal een behoefte moeten invullen. Een robot hoeft niet zozeer te vervan-gen, maar kan ondersteunen, meer ergono-misch ontlasten. Hierdoor kunnen mensen lan-ger en gezonder door werken of langer zelfstandig blĳ ven leven”, aldus Scholtes.•

Meer informatie en aanmelden voor de bijeen-komst: www.metaalunie.nl > agenda

“Je moet nuchter bekijken of en hoe robottechnologie een probleem in

MT11_Teqnow.indd 29 13-11-14 09:01


TEKST: KO BUIJS

Een cladding van superduplex op koolstofstaal.

Zo kan men een hoogwaardig c.q. kostbaar metaal op gewoon staal aanbrengen, waarbĳ het staal voor de sterkte zorgt en het hoogwaardige metaal voor de corrosiebestendigheid. Ook maakt explosief plateren het mogelĳ k om meta-len aan elkaar te lassen die met het thermische lasproces niet aan elkaar te verbinden zĳ n. Hoe gaat dit proces in zĳ n werk? Nadat de metalen op een bepaalde evenwĳ dige afstand van elkaar zĳ n geplaatst, worden er explosieven over het gehele oppervlak aangebracht. Het geheel wordt in een ruimte gebracht en na het plaatsen van de detonator wordt deze ruimte vacuüm getrok-

ken. Dan vindt de explosie plaats en de metalen worden aan elkaar gelast terwĳ l de temperatuur niet of nauwelĳ ks toeneemt.

P R O C E SDe vraag is echter wat er precies gebeurt tĳ dens dit opmerkelĳ ke lasproces. Op de plek van de explosie wordt de bovenste plaat met een zeer grote snelheid naar onderen gebracht waardoor deze botst op de basisplaat, die op een zandbed ligt. Op de plaats waar de metalen elkaar raken, ontstaat door de extreem hoge druk een super-plastisch gedrag van de metalen. Daardoor kan

de schokgolf, die vrĳ komt tĳ dens de explosie, zich aftekenen op de metaalovergang. Hierdoor ontstaat een gegolfd patroon. Dit speelt zich in zo’n kort tĳ dbestek af dat de oxidehuiden op het oppervlak losgerukt worden. Je kunt dit ver-gelĳ ken met het uitkloppen van een vuile mat. De losgekomen oxiden spuiten weg in een zoge-naamde jet voor het detonatiefront uit. Daar-door ontstaat er een contact tussen twee maag-delĳ ke metaaloppervlakken die vrĳ zĳ n van oxiden. Omdat de druk nog steeds zo hoog is, komen de atomen van deze twee metalen in elkaars beïnvloedingsfeer waardoor de elektro-nen in de buitenste schil in elkaars banen komen. Er ontstaat dan per defi nitie een metaal-binding wat in feite het mechanisme van de las-verbinding is.

E I G E N S C H A P P E N B E H O U D E NHet grote voordeel om dit vacuüm te doen, is dat men beduidend minder explosieven nodig heeft. Daardoor is de impact geringer op de bovenste plaat dan wanneer dit proces in atmo-sferische omstandigheden plaatsvindt. Het gevolg is minder koudversteviging. Nagloeien is in principe niet nodig.Het bĳ zondere van deze lasmethode is dat de originele eigenschappen van de metalen behou-den blĳ ven. Bovendien vindt er ook geen opmenging van de metalen plaats. Omdat er geen hitte vrĳ komt, is er ook geen verandering van de structuur. Toepassingen zĳ n het bekleden van pĳ penpla-ten en het cladden van rompplaten voor reactor-vaten. Ook is het mogelĳ k aluminium aan staal te verbinden zodat er bĳ voorbeeld verbindings-elementen gemaakt kunnen worden om een aluminium opbouw van een schip aan een sta-len dek te lassen.•

www.innomet.nl

Explosief lassen van metalen

metaal-techniek

Met explosieven kun je zowel destructief als constructief werken. Er bestaan bijvoorbeeld explosieve metaalbewerkingen, waaronder lassen, plateren, vormen en snijden. In deze aflevering aandacht voor explosief plateren, dat in feite een synoniem is voor het aanbrengen van een metallische deklaag. O� ewel: cladding met behulp van het koud lasdrukproces. Doel hiervan is om tot substantiële besparingen te komen van de toe te passen materialen.

MT11_Metaaltechniek.indd 30 13-11-14 09:02

Metaalunie Rechtsbijstand behandelt in deze rubriek interessante juridische kwesties op een luchtige manier. De namen en plaatsen zijn verzonnen, gelijkenissen met personen of bedrijven zijn louter toevallig.

Juridische professionals tegen gunstige tarievenMetaalunie Rechtsbijstand is een zelfstandige dienst. Door de relatie met deze organisatie, weet zij als geen ander waar u als ondernemer in de metaalsector behoe� e aan hee� . Zij biedt u een zorgvuldig geselecteerd netwerk van deskundige advocaten en een speciaal voor leden ontwikkelde advocatenpolis.

U kunt bij Metaalunie Rechtsbijstand terecht voor:AdvocatenOctrooigemachtigdenJuridische bedrijfsanalyseIncassoMaatcontractenAlgemene voorwaarden

Meer weten? 030-605.33.44 of www.metaalunierechtsbijstand.nl.


rechtgezet

Kan een oud-vennoot nog aangesproken worden tot betaling van een schuld van de VOF?

TEKST: MR. MIRJAM BOS

ILLUSTRATIE: LUUK POORTHUIS

Debet aan zijn

Robert en Ben kennen elkaar uit de branche. Tĳ -dens een ontmoeting op een beurs, vatten ze het plan op samen een bedrĳ f te beginnen dat handelt in hydraulische boorsystemen. Ze kie-zen voor een VOF-constructie. En er moet een pand worden gevonden. Bĳ Robert in het dorp staat wat leuks te huur. Het is eigendom van

zĳ n schoonvader. Het bedrĳ f maakt een goede start. Na een aantal jaar vertoont de relatie van Robert en Ben echter scheuren. Verwĳ ten over wie de meeste tĳ d steekt in het bedrĳ f zĳ n niet van de lucht. Ben vindt dat het bedrĳ f voorna-melĳ k draait op zĳ n inspanningen. Hĳ meent dat hĳ zonder Robert minstens zo succesvol kan

zĳ n. De heren gaan afzonderlĳ k verder. Ook de kamer van koophandel wordt op de hoogte gebracht van het feit dat de VOF ter ziele is.

S C H U L D E I S E R SMede door privéproblemen lopen de zaken bĳ Robert achteruit. De schuldeisers gunnen hem weinig ruimte. Eén van de schuldeisers is Robert’s schoonvader. Hĳ ontving al zes maan-den geen huur. Hĳ heeft er een hard hoofd in dat zĳ n schoonzoon het gaat redden. Hĳ som-meert daarom de vertrokken vennoot de huurachterstand te betalen. Als Ben de aanma-ning ontvangt, staat hĳ op zĳ n achterste poten. Hĳ vraagt zich af of zĳ n oud-verhuurder niet helemaal goed bĳ zĳ n hoofd is. De VOF is immers al ruim een jaar ten einde en Ben heeft toch niks meer te maken met schulden van de VOF? Helaas voor Ben, heeft zĳ n juridisch advi-seur slecht nieuws voor hem. Ben is ondanks zĳ n uittreden nog steeds hoofdelĳ k aansprake-lĳ k voor de huurschuld. Hoe Ben dit vervolgens fi nancieel met Robert oplost, is niet het pro-bleem van de verhuurder.•

Bij een vennootschap onder � rma (VOF) zijn de vennoten hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de onderneming. Hoofdelijk wil zeggen dat een vennoot in zijn of haar eentje voor het volle pond aangesproken kan worden tot betaling. Een crediteur van de VOF kan kie-zen of hij zijn vordering verhaalt op het afge-scheiden vermogen van de VOF of op een afzonderlijke vennoot. Een uittredende vennoot

blij� ook hoofdelijk aansprakelijk voor schul-den van de VOF die zijn ontstaan toen hij ven-noot was, maar ook voor schulden die zijn ont-staan na zijn uittreden, als deze hun oorsprong vinden in de tijd dat hij nog wel vennoot was, zoals huurovereenkomsten. Houdt u hier reke-ning mee als u wilt in- of uittreden bij een VOF, of als u als schuldeiser zaken doet met een VOF.

Hoofdelijk aansprakelijk

MT11_Rechtgezet.indd 31 13-11-14 09:03


INDUSTRIEEL GIETWERK IN BRONS EN ALUMINIUM

Gieterij optimistisch over toekomstTEKST EN BEELD: LEON VAN

VELZEN

In zestig jaar tijd smolt Melis Gieterijen Tilburg meer dan acht miljoen kilo aluminium en meer dan drie miljoen kilo brons. Er werkten 183 gemotiveerde medewerkers. Meer dan 160 mensen liepen er stage. De onderneming onder-steunde meer dan vij� onderd activiteiten op cultureel, sportief of sociaal gebied. Aanjager achter deze cijfers is Jan A.H. Melis, gepokt en gemazeld ondernemer en rasoptimist. “Gietwerk blij� een cruciale schakel in de maak-industrie.”

Dit jaar viert Melis Gieterĳ en Tilburg het zestig-jarig jubileum. Grondleggers van het bedrĳ f zĳ n Antoon Melis en zĳ n vader. “De rode draad door die zestig jaar is dat we altĳ d kwalitatief goede gietstukken produceren in kleine tot middel-grote series, waarbĳ we altĳ d op tĳ d leveren.”Jan A.H. Melis is zestien jaar oud als hĳ het bedrĳ f binnenstapt. Zĳ n vader en broer hebben de techniek van het gieten in de genen. Jan A.H. Melis stort zich vooral op de administratieve en commerciële kant van het ondernemerschap.Melis Gieterĳ en Tilburg levert onder andere aan

de machine- en apparatenbouw, pompenindus-trie, verlichtingsindustrie, de medische sector en de overheid. Jan A.H. Melis: “Relaties zĳ n belangrĳ k. Sommigen zĳ n al zestig jaar klant. Ik maak in mĳ n agenda altĳ d ruimte vrĳ om ze minstens één keer per jaar te bezoeken. Uiter-aard kost dat tĳ d, maar zoals ik al van mĳ n vader leerde: dat is geen argument. Het gaat niet om tĳ d, maar om prioriteit.”Op een zeker moment telde de onderneming meer dan veertig medewerkers. Zĳ produceren non-ferro gietwerk in de ruimste zin van het

woord. Het bedrĳ f heeft zich gespecialiseerd in het vervaardigen van industrieel gietwerk in brons en aluminium. Melis Gieterĳ en Tilburg beschikt over een machinale vormerĳ , een handvormerĳ , een modelmakerĳ en een coquil-legieterĳ . De laatste paar jaar concentreert Melis Gieterĳ en Tilburg zich op de kern van het bedrĳ f: het gieten.Er is zoveel vakmanschap en kennis in huis dat ook bĳ zondere producten het bedrĳ f verlaten. Zo goot Melis Gieterĳ en Tilburg voor de gemeente Tilburg het monument tegen zinloos geweld. De sculptuur bestaat uit brons, heeft een gewicht van 4.376 kilo en is samengesteld uit 38 losse onderdelen.

H A R D W E R K E NJan A.H. Melis en zĳ n medewerkers vierden het zestigjarig bestaan uitbundig, maar liever dan terugzien op het verleden kĳ kt de ondernemer pur-sang vooruit. Evenmin wil hĳ veel woorden spenderen aan zĳ n lange bestuurlĳ ke en

Gietwerk blij� een cruciale schakel in de maakindustrie.

blik opbranches

INDUSTRIEEL GIETWERK IN BRONS EN ALUMINIUM

MT11_BOB_vdBrugh.indd 32 13-11-14 09:04


Branchemanager Frans van der Brugh (links) en Jan A.H. Melis.

politieke cv in vooral Brabant en Tilburg en aan zĳ n imposante netwerk. Het enige dat hĳ daar-over kwĳ t wil is opnieuw een quote van zĳ n vader: “Als je iets wilt verbeteren, moet je daar gaan zitten waar beslissingen worden geno-men.” Na zestig jaar in de metaal zegt deze gepokte en gemazelde ondernemer vooral optimistisch te zĳ n over de gieterĳ -industrie in Nederland.

‘Het is goed dat er toezicht is op veiligheid en milieu in

onze bedrijven.’

“Het begint allemaal met hard werken. Onder-nemen is niet gemakkelĳ k, anders zou iedereen het doen en kunnen. Je moet openstaan voor ideeën van anderen, je moet willen leren. Wĳ volgen bĳ eenkomsten over 3D-printen in metaal. Niet om direct in een metaalprinter te investeren, maar wel om bĳ te blĳ ven. Kennis is niet alleen van levensbelang voor je eigen bedrĳ f, maar ook voor je klanten. Als ik iets opmerk waardoor we een product beter of goed-koper kunnen maken, vertel ik dat mĳ n klan-ten. Daar kunnen zĳ hun voordeel mee doen.”

K R I T I S C H E O P S T E L L I N GDaarbĳ is het zaak om langere tĳ d vooruit te durven kĳ ken. De laatste tien jaar staan dus ‘innovatie’ en duurzaamheid’ centraal in het bedrĳ f.

“‘Innovatie’ is voor mĳ niet hetzelfde als alleen de nieuwste machine willen kopen. Innovatie heeft bĳ voorbeeld te maken met de strategische visie op je medewerkers. Zitten de sleutelfi gu-ren op de juiste plaats in je bedrĳ f ? Is er een goede spreiding van leeftĳ den? Dat sluit boven-dien nauw aan bĳ een van de belangrĳ kste opdrachten van een ondernemer: het waarbor-gen van de continuïteit van je onderneming. Daar zie ik ook een rol weggelegd voor de bran-chegroep Metaal Gieterĳ Bedrĳ ven van Metaal-unie. We moeten in de gieterĳ wereld samenwer-ken, met daarbĳ de nadrukkelĳ ke aantekening dat elk bedrĳ f zĳ n eigen identiteit behoudt. Maar je staat bĳ voorbeeld steviger als de arbeidsinspectie op bezoek komt, wanneer je binnen de MGB besproken hebt hoe met de inspectie om te gaan. Ter voorkoming van mis-verstanden: het is goed dat er toezicht is op vei-ligheid en milieu in onze bedrĳ ven. Daar is niets mis mee. Een kritische opstelling, ook van de maatschappĳ , helpt je verder.”

F O C U S S E NEn waar is zĳ n optimisme over de toekomst van de gieterĳ en op gebaseerd?“We maken al honderden jaren prachtige pro-ducten. Gietwerk blĳ ft een cruciale schakel in de maakindustrie. Daarbĳ is mĳ n optimisme gestoeld op de ondernemers die ik bĳ voorbeeld binnen de MGB tref. Ik vind dat goed onderne-merschap voor zestig tot zeventig procent berust op visie. Je moet een strategie uitstippe-len, de liquiditeit in de gaten houden en uiter-aard de cashfl ow van je bedrĳ f kennen. En,

zoals gezegd, je moet er veel energie in stoppen. Onze maatschappĳ verandert voortdurend. Als je denkt dat je achterover kunt leunen omdat je al veel hebt bereikt, gaat het mis. Die houding zie ik zelden onder mĳ n collega’s. Integendeel. In Nederland focussen we met onze gieterĳ en op specialisatie. Prima. We maken gietstukken van ruim voldoende kwaliteit die we snel kun-nen leveren tegen een concurrerende prĳ s. Giet-werk gaat lang mee en je kunt het hergebrui-ken. We staan open voor nieuwe technologieën. Als je al die ingrediënten bĳ elkaar brengt, kan het niet anders dan dat je ook in staat bent de kansen die zich telkens opnieuw voordoen daad-werkelĳ k te pakken.”•

MGB promoot gieterijbedrijven in binnen- en buitenlandJan A.H. Melis maakt al jaren deel uit van het bestuur van de branchegroep Metaal Gieterij Bedrijven. Frans van der Brugh is branchema-nager van MGB. “We ontwikkelen en organise-ren voor en samen met onze MGB-leden diverse activiteiten. Denk aan het stimuleren van samenwerking en het informeren van de leden over actuele zaken die in de gieterijsec-tor spelen. Een belangrijk aandachtspunt is het opleiden van jonge mensen. Er bestaat in Nederland geen opleiding op MBO-niveau, dat gebeurt volledig binnen de bedrijven zelf. Daarbij promoten we duurzaamheid en ener-giebesparing binnen de sector en begeleiden we bedrijven actief op het gebied van arbeids-omstandigheden en activiteitenbesluiten. Tot slot organiseren we themabijeenkomsten rond actuele ontwikkelingen en zorgen we voor een actieve promotie van de leden, de techniek en de branche.”

Branchemanager Frans van der Brugh (links) en Jan A.H. Melis.

MT11_BOB_vdBrugh.indd 33 13-11-14 09:04


ROMAZO STEMPEL VOOR KWALITEIT

Van zonwering naar terrasoverkappingTEKST EN BEELD: KASPER

WEIGAND

De zonweringbranche is in beweging. “Het zijn lastige jaren geweest”, weet Caby van Bodegraven, eigenaar van Velota Zonwering & Buitenleven te ver-tellen. Maar dankzij een goed voorjaar, een warme zomer en het toenemende consumentenvertrouwen, gaat het weer beter met de branche. De grootste ontwikkeling is de verschuiving van puur zonwering naar alles wat te maken hee� met buitenleven.

Velota begon een kleine tien jaar geleden met de levering van de eerste overkapping. Het bedrĳ f zag een trend ontstaan en gaf vol gas. “Je verkoopt echt een ander product. Van een func-tioneel product, om de zon tegen te houden, gaat het bĳ terrasoverkapping meer om gevoels-waarde”, vertelt directeur Caby van Bodegraven.

T E R R A S O V E R K A P P I N GEen belangrĳ ke stimulans voor de toename van het aantal terrasoverkappingen in Nederland is het feit dat verschillende woonprogramma’s ze aanprĳ zen. Daarnaast merkt Van Bodegraven dat het klimaat slechter wordt, terwĳ l mensen wel langer buiten willen blĳ ven. “Met een overkapping kun je je tuinseizoen verlengen. Lekker buiten zitten en het wordt slecht weer? De buren gaan naar binnen maar jĳ kunt lekker blĳ ven zitten.” Dus naast zonnescherm ver-koopt hĳ een regenscherm en een windscherm. Het gaat om het toevoegen van comfort. Door de overstap van zonnescherm naar terras-overkapping is Velota echt een bouwkundig pro-duct gaan verkopen. Het bedrĳ f moet bĳ voor-beeld ook een CAR-verzekering voor aannemers hebben. “We maken nu ook funderingen, dat is wel een drempel die je over moet durven gaan.”

I N T E R N A T I O N A A LVelota is geen productontwikkelaar. “We laten de klant verschillende producten zien, we ver-kopen die kant-en-klaar en we installeren ze. We onderscheiden ons doordat we een internati-onaal product verkopen. We hebben overkap-pingen uit onder andere Frankrĳ k, Turkĳ e, Duitsland en Zwitserland. We gaan over grenzen

heen om een uniek pakket neer te zetten en we installeren dat.” Velota werkt met negen vaste medewerkers en acht zzp’ers voor de montage. Het bedrĳ f kiest er bewust voor om te werken met zzp’ers. “Daardoor ben je fl exibeler”, legt Van Bodegraven uit.

‘We gaan over grenzen heen om een uniek pakket neer te

zetten’

“Daarnaast is die zzp’er voor 100 procent bezig met montage. Hĳ heeft ook een eigen verant-woordelĳ kheid daarin. Ze zien ook wel een beetje concurrentie, de collega-installateur die ook een mooie overkapping heeft geplaatst.” Dat komt alleen maar ten goede van de kwali-teit van de montages.

Z O N V A K K E RVoor producten kĳ kt Velota vooral naar de Duits-sprekende landen, daar zit goede kwaliteit. Het is er bovendien allemaal goed georganiseerd. “Hoewel de Nederlandse leveranciers ook goede producten leveren, zĳ n die erg prĳ sgericht”, merkt Van Bodegraven. Wat kwaliteit betreft zit het bedrĳ f echt aan de bovenkant van de markt. Velota bestaat nu 45 jaar en is een familiebedrĳ f. Het bedrĳ f begon ooit als producent van fi etstas-sen. Dit jaar is het door het vakblad Zonvak uit-geroepen tot Zonvakker van het jaar “Het is een waarderingsprĳ s vanuit de markt, echt vanuit de vakhandel”, zegt Van Bodegraven. De vakjury, met daarin verschillende vertegenwoordigers uit de markt, is langs geweest om te kĳ ken hoe Velota te werk gaat. “Ze vroegen naar onze visie en naar onze beleidsvoeringen. Ze toetsten ons op verschillende onderdelen: hoe gaan we om met marketing? En met social media? Hoe is de showroom ingericht? Op bepaalde punten scoor-den we heel goed, maar op sommige punten ook niet. Het is heel goed om die spiegel voor te krĳ -

Caby van Bodegraven, eigenaar van Velota Zonwering & Buitenleven: “Dat we verkozen zijn tot beste zonweringzaak van Nederland wekt vertrouwen.”

blik opbranches

ROMAZO STEMPEL VOOR KWALITEIT

MT11_BOB_Romazo.indd 34 13-11-14 09:06


Het topmodel terrasoverkapping

van Velota verlengt het tuinseizoen.

gen”, vindt Van Bodegraven. Velota maakte indruk op het gebied van samenwerkingen zoe-ken met collega-winkeliers in de eigen regio. “We hebben een business fair georganiseerd. Om daar aandacht op te vestigen hebben we een fi lmpje gemaakt waarop we met een groep hier het kanaal in zĳ n gesprongen, om letterlĳ k tegen de stroom in te zwemmen. We hebben een evenement neergezet wat door 200 man is bezocht en dat begint nu echt zĳ n vruchten af te werpen.”

V E R T R O U W E NDe Zonvaktrofee staat op de balie. De door de publiciteit behaalde spin-o� begint nu ook zichtbaar te worden. “We krĳ gen aanvragen uit Alkmaar en Woerden, normaal gesproken liggen

die plaatsen ver buiten ons verzorgingsgebied. Dat we verkozen zĳ n tot beste zonweringzaak van Nederland wekt vertrouwen.” Twee jaar geleden heeft Velota een fl inke investering gedaan door de showroom te verbouwen en een kantoorgedeelte bĳ te bouwen. Eén van de din-gen die de jury van de prĳ s beviel, was het feit

dat het bedrĳ f in een tĳ d dat iedereen op de kleintjes lette, toch koos voor die investering. “Dat is een fl inke gok geweest, en we hebben het vorig jaar ook heel zwaar gehad”, vertelt Van Bodegraven. Maar nu merkt hĳ dat al die inspanningen zich beginnen uit te betalen. “En dat is een fĳ n gevoel.”•

Zonwering als energiebesparingDe zonweringbranche bestaat uit zo’n 500 bedrijven met een consumentenomzet van rond de 400 miljoen euro. “De branche hee� het de laatste zeven jaren, sinds het begin van de cri-sis, niet eenvoudig gehad”, vertelt Romazo bran-chemanager Martin Straver. “Het is natuurlijk een bouwgerelateerde branche. Daarnaast heb-ben we een aantal slechte zomers gekend. Dat hee� direct gevolgen voor de omzet. Wat dat betre� was het afgelopen seizoen een stuk beter: het consumentenvertrouwen is weer toe-genomen en dit voorjaar en zomer hebben we prachtig weer gehad.”

I S O L E R E NNaast de verschuiving naar buitenleven is een belangrijke ontwikkeling binnen de branche dat het zonwering aanbiedt als energiebesparing. “We laten nu een derde TNO-onderzoek verrich-ten om voor een aantal productgroepen aan te geven wat de isolerende werking is. Er werd eigenlijk alleen gekeken naar de beperking van

de warmtetoetreding van zonwering. Maar er zijn wel degelijk een aantal typen zonwering die goed kunnen isoleren. Volgend voorjaar gaan we die resultaten bekend maken”, zegt Straver. “Ons advies daarbij: gebruik geen buitenzonwe-ring in de winter, laat dan juist de zon binnen. Die is enorm krachtig en gee� heel veel warmte-straling. Maar zorg dan wel voor goede binnen-zonwering zodat je visueel comfort hebt. Op die manier kun je zonwering beschouwen als functi-onele installatie en niet alleen als decoratie.”

S T E M P E LRomazo wordt gezien als de Bovag van de zon-weringbranche. De branchevereniging zorgt voor goede leveringsvoorwaarden. “We zijn aangeslo-ten bij de geschillencommissie en we hebben een klachtenregeling. Ondernemers sluiten zich bij ons aan omdat ze zich in kwaliteit, garantie en vakmanschap willen pro� leren. Dan is Romazo het stempel daar voor.”

Het topmodel

MT11_BOB_Romazo.indd 35 13-11-14 09:06

Na het succes van EuroSkills kunnen de Vakkanjers zich alweer richten op de volgende uitdaging: WorldSkills 2015 in São Paulo, Brazilië. Begin december is duidelijk welke techniektalenten Nederland vertegenwoordigen op het allerhoogste niveau.

Vincent de Wol� (Heerema Vlissingen, Nieuwdorp) en Richard Roolvink (Eaton, Hengelo): twee lassers, één ticket naar São Paulo.

BEELD: TECHNIEKTALENT.NU/

OLIVIER HUISMAN

vakkanjers Volgende uitdaging: São Paulo

São Paulo is nog ver. Maar voor een select groepje techniektalenten van ROC’s en bedrĳ ven staat WorldSkills al maanden bovenaan de agenda: tĳ -dens de kwalifi caties eind november en begin december maken ze onderling uit welke Vakkan-jers een ticket naar Brazilië verdienen.

C H A L L E N G E R SIn de kwalifi caties nemen de Nederlandse kam-pioenen het op tegen ‘challengers’. Zo gaat las-ser Vincent de Wol� (Heerema Vlissingen, Nieuwdorp) de strĳ d aan met Richard Roolvink

(Eaton, Hengelo). Eén van de twee blĳ ft straks thuis, de ander strĳ dt volgend jaar om de wereldtitel in São Paulo.

N O G M O O I E R“Ik ben net terug van EuroSkills en dat was een geweldig avontuur”, zegt Vincent de Wol� , die negende werd in Lille. “WorldSkills is nóg mooier. Meer publiek, meer deelnemers, meer vakken. Daar wil je gewoon bĳ zĳ n. En door mĳ n ervaringen op EuroSkills worden de kan-sen op een medaille alleen maar groter.”

H E L P E NDe Wol� zal wel eerst moeten afrekenen met Richard Roolvink. “We zĳ n vooral collega’s hoor,” zegt De Wol� . “Natuurlĳ k willen we alle-bei graag naar Brazilië. Maar we zullen elkaar zo goed mogelĳ k helpen om er het beste uit te halen.” De twee lassers werkten in september al een gezamenlĳ ke oefenwedstrĳ d af bĳ CSG Reggesteyn in Rĳ ssen. Begin december valt de beslissing.

T I C K E T S“Ik ben al heel lang aan het trainen”, zegt Richard Roolvink. “Alles moet wĳ ken voor WorldSkills. Voor de landelĳ ke fi nale van de VakkanjerWedstrĳ den kwam mĳ n buurman lachend naar me toe om te zeggen dat hĳ de vliegtickets naar WorldSkills in Brazilië al had gekocht. Ik hoop dat ik hem straks een hand kan geven in São Paulo. Liefst met een medaille om mĳ n nek.”•

Bekijk alle Vakkanjers die in de race zijn voor WorldSkills 2015 op www.devakkanjers.nl. Via www.facebook.com/vakkanjers kun je de ‘road to São Paulo’ van dichtbij volgen.

KWALIFICATIES WORLDSKILLS 2015

WorldSkills 2015, São PauloWorldSkills, de wereldkampioenschappen voor jonge vakmensen, doet volgend jaar voor het eerst Zuid-Amerika aan. De strijd om wereldgoud is van 11-16 augustus 2015. Er doen naar verwachting meer dan duizend jonge talenten mee (een recordaantal), a� om-stig uit zestig landen. Kijk voor meer info over WorldSkills 2015 in São Paulo op www.worldskillssaopaulo2015.com.

KWALIFICATIES WORLDSKILLS 2015


MT11_Vakkanjers.indd 36 13-11-14 09:08

www.disselhorstmetaal.nl

Altijd in

bedrijf!

Overkampsweg 26 | 8102 PH Raalte | Tel.: 0572-36 26 00 | Fax: 0572-36 22 98

Dag en nacht in touw

voor uw plaatwerk op maat!

DISSELHORST METAAL


product

SNELLE PLOOIBANK MET COMPACT DESIGN

Bystronic hee� op de EuroBLECH een snelle plooi-bank met een compact design laten zien. De Xpert 40 gee� een impressie van de visie van Bystronic over buigmachines van klein formaat. De machine wordt in het voorjaar van 2015 gelanceerd en maakt de range van plooibanken compleet. Het Xpert 40’s innovatieve lichtgewicht ontwerp levert een hoge mate van dynamiek bij buigsnelhe-den tot 25mm per seconde. Dit betekent dat kleine delen tot drie keer sneller gebogen kunnen worden dan met de grote equivalenten. Op buiglengtes tot één meter genereert de Xpert 40 een buigkracht van 40 ton. Uitgerust met de nieuwe ByMotion aan-drijving van Bystronic is de machine verzekerd van een perfect geharmoniseerd samenspel van snel-heid, precisie en kracht. Door het coördineren van de acceleratie van de bovenbalk en de zes ach-teraanslagen, wordt de hoogst mogelijk herha-lingsnauwkeurigheid bereikt.

Bystronic Benelux BV, tel. 0184 – 620511, www.bystronic.nl

BEYOND DRIVE WISSELPLATEN MET HOGERE SLIJTAGEWEERSTAND

De nieuwe Beyond Drive wisswelplaten van Kennametal zijn voorzien van een bronskleurige Tiocn-topcoating met hogere slijtageweerstand en slijtage-indicator-functie. De nieuwe wisselplaten bieden toeleveranciers meer mogelijkheden door excellente prestaties, langere standtijden en meer werkstukken per snijkant. De wisselplaten zijn speciaal ontwikkeld voor kritische componenten in gietijzer, staal en roestvast staal in uiteenlopende industrieën. De Beyond Drivewisselplaten ken-merken zich door de oppervlaktebehandeling na het coaten, die de taaiheid van de snijkant, de betrouwbaarheid en de kerfweerstand verbetert. Het micro-gepolijste oppervlak verlaagt de wrijvingsweerstand en vermindert neiging tot kleven van het werkstuk. Een � jnkorrelige aluminiumlaag maakt een hogere snijsnelheid mogelijk voor high performance productiviteit en betrouwbaarheid bij hoge snijtemperatu-ren. De toevoeging van een nieuwe titanium-oxycarbonitride coating (TiOCN) ver-hoogt niet alleen de weerstand tegen abrasieve slijtage, maar de bronskleurige coa-ting is ook een doelmatige en zichtbare slijtage-indicator. Uit veldtesten blijkt, dat a� ankelijk van de toepassing, tussen 30 en 125 procent meer werkstukken per snij-kant worden geproduceerd.

Kennametal Nederland B.V. 026 - 38 44 850, www.kennametal.com

NIEUWE RELAIS VOOR STANDALONE TOEPASSINGEN

Met slechts drie modellen vol-doen de nieuwe G9SR-veilig-heidsrelais van Omron aan vrij-wel alle gangbare vereisten op het gebied van veiligheid van besturingssystemen in standa-lone toepassingen. De inge-bouwde intelligentie maximaliseert de flexibiliteit van de nieuwe relais. DIP-switches op het frontpaneel maken snelle, eenvoudige con-� guratie en aanpassing mogelijk, en led-indicatoren zorgen voor de monitoring van status en foutdiagnose in één oogopslag. De belang-rijkste kenmerken van de nieuwe veiligheidsrelaismodules omvatten PL e veri� catie volgens EN/ISO 13849-1, snelle responstijd die een minimale stoptijd garandeert, solid-state uitgangen voor een lange levensduur en een slijtvaste werking, compacte behuizingen die ruimte besparen in bedieningspanelen en verwijderbare veerklemmen voor een snelle en eenvoudige installatie.

Omron, tel. 023 - 56 813 00, industrial.omron.eu

MT11_Techpress.indd 37 13-11-14 09:10


product

HOOGSTE NOMINALE ACCULADING

Met de nieuwe 6,0 Ah-accu's biedt Bosch als eerste fabrikant ter wereld de tot nu toe hoogste nominale acculading in de 18 volt-klasse. De 6,0 Ah-accu's hebben in vergelijking met de in april 2014 geïntroduceerde 5,0 Ah-accu's een 20 procent langere looptijd. Vergeleken met de standaard 4,0 Ah-accu's wordt de looptijd zelfs 50 procent langer. Om voor de vakman langdurig werken mogelijk te maken, bieden de nieuwe 6,0 Ah-accu's de langste looptijd in dit segment. Bovendien houden de accu's dankzij de Bosch CoolPack-techniek twee keer zolang stand als die zonder CoolPack. Verdere voordelen voor de gebruiker zijn het geringe gewicht en het geringe formaat van de accu's: ze hebben met 11,5 x 7,5 x 5,5 centimeter dezelfde afmetingen als de bestaande 18 volt-accu's met 3,0 Ah, 4,0 Ah of 5,0 Ah van Bosch en met 620 gram bijna hetzelfde gewicht.

Robert Bosch GmbH, 076 - 579 54 81, www.bosch-professional.com

MODULAIR RUIMERSYSTEEM PRECIMASTER PLUS

Seco’s nieuwste modulaire ruimersysteem Precimaster Plus is op het succes van de originele Precimaster ontwikkeld, maar dan met een nieuwe preci-sie-koppeling, verwisselbare volhardmetalen koppen en houders voor blinde en doorlopende gaten. De verbeteringen zorgen voor een snellere ruimsnel-heid, een hogere stabiliteit en een grotere veelzijdigheid voor het nauwkeuri-ger en rendabeler maken van gaten. Dankzij de gepatenteerde koppeling van het systeem kunnen de ruimkoppen snel en eenvoudig worden vervangen. Dankzij het speciale ontwerp met drie verticale aandrijfpennen kan de kop-peling gemakkelijk extreem hoge overdraagbare aandrij� oppels aan. De inwendige axiale klemkrachten trekken de ruimkoppen in de systeemschach-ten, waardoor de interface sterk en betrouw-baar is. Precimaster Plus is uitgerust met ver-wisselbare volhardmetalen koppen met een diameter van 10 tot 60 mm en zijn geschikt voor vier standaard schachtgroottes. Schach-ten zijn leverbaar in korte, middellange en lange uitvoeringen, voor toepassingen bij wei-nig ruimte, voor gebruikelijke gatdieptes en voor dieptes tot 10 x D. Bij volhardmetalen koppen is, in vergelijking met de traditionele technologie die gebruik maakt van hardgesol-deerde tips, een groter aantal tanden bij dezelfde diameter mogelijk, zodat materiaal tot 30 procent sneller kan worden aange-voerd. Daarnaast zorgt het volhardmetaal voor een tot 30 procent langere standtijd, extra sta-biliteit bij taaiere materialen en een rendabe-ler systeem.

Seco Tools Benelux, tel. +32 (0)2 389 09 85, www.secotools.com

Centrifugaal gegoten bronzen bussen en kraagbussen

WEST-FRIESLAND METAGISbrons & non ferro gieterij

TM

www.wfmbrons.nl

APPROVEDMANUFACTURER



HANDPOMPEN VOOR INDUSTRIËLE TOEPASSINGEN

Holmatro introduceert een nieuwe serie innovatieve en kwalitatief hoogwaardige handpompen voor algemene tot zeer zware industriële toepassingen. De nieuwe Holmatro handpompen zijn degelijk uitgevoerd. Ze kunnen een stootje hebben en zijn niet bang voor wat regen of zand. De pompen zijn bovendien zeer service- en onderhoudsvriendelijk. Zo zijn alle technische onderdelen gemakkelijk bereik-baar en kunnen modules eenvoudig worden vervangen zonder de tank te demon-teren. Extra toevoegingen zoals het oliepeilkijkglas, de auto-unlock pompstang-vergrendeling, de uitwendige vultrechter en de geïntegreerde manometeraansluiting op het pompblok, maken de nieuwe handpompen extreem gebruiksvriendelijk. Alle producten van Holmatro worden in eigen huis ontwik-keld, geprodu-ceerd en worden uitvoerig getest.

Holmatro, tel. 0162 - 75 15 00, www.holmatro.com

HYDRAULISCHE OPNAME HYDROFORCE

Widia introduceert HydroForce, een nieuwe, high performance, high-torque hydraulische opname. Met deze zeer compacte en stabiele constructie door de 40 procent grotere doorsnede van het klem-gedeelte, biedt HydroForce HT maximale stij� eid voor de hoogste snijparameters en de beste resulta-ten. De spankracht is tot drie keer hoger dan met standaard hydraulische opnames. Door de betere trilling demping, is de rondloopnauwkeurigheid 3 µm, bij een uitsteeklengte van 2x de diameter. De balanceer kwaliteit is G 2,5 bij snelheden tot n= 25.000.

Widia, 026 - 384 48 51, www.widia.com

DIEPTREKKENALMELO B.V. www.befo.nl

>

DIEPTREKKENALMELO B.V. www.befo.nl

>DIEPTREKKEN

ALMELO B.V. www.befo.nl>

Ewald Lohmann, Wingerdstraat 63, 6641 BM BeuningenT +(31) (0) 24 675 18 93 – E [email protected] – W www.alinea-stokvisch.nl

• reportages• interviews• persberichten• nieuwsbrieven

• huis- en relatiemagazines• jubileumuitgaven• columns & blogs• jaarverslagen

Journalistieke en redactionele projecten


ALUMINIUM

Comhan Holland BVJoh. Enschedeweg 111422 DR UITHOORNt +31 297 513636f +31 297 513639e [email protected] www.comhan.com

AUTOMATISERING

Komdex ERP So� wareMeer en Duin 3352163 HE Lisset 0252 68 29 18e [email protected] www.komdex.nl• ERP, CRM, Boekhouding en

Urenregistratie voor Metaalunieleden

MKG ERP so� wareLintelerweg 15, 7556 PD Hengelot 074-2423654f 074-2914934e [email protected] www.mkg.nl• ERP so� ware voor MKB metaalbedrijven

Ridder ERP so� wareLorentzstraat 36-38, 3846 AX Harderwijkt 0341-412984, f 0341-412980e [email protected] www.ridder.nl / i www.erp.nl

CAD/CAM

Pimpel Benelux B.V.Keplerlaan 166716 BS EDEt 0318 – 582 508 f 0318 – 582 501e [email protected] www.pimpel-benelux.eu• ESPRIT – CHECKitB4 – WinTool

TEC / CAD CollegeKerkenbos 1018 B6546 BA Nijmegent 024-3565677e [email protected], i www.cadcollege.nl

DIENSTVERLENENDE GROOTHANDEL

Staalmarkt Nederland B.V.Postbus 1234100 AC Culemborgt 0345 54 77 33e [email protected] staalmarkt.nl • Uw partner in metalen en kunststo� en.• Vestigingen in: Alkmaar, Almelo, Almere,

Beuningen, Breda, Culemborg, Den Bosch, Doetinchem, Hapert en Nederweert.

DRAADBEWERKING

C&E Draad Bewerking BVJan van de Laarweg 302678 LH De Liert 0174-512419, F 0174-515893e [email protected]

GEREEDSCHAPPEN, VERSPANEND

Technisch Bureau Den HeukerPostbus 177490 AA Deldent 074-3765050, f 074-3764646e [email protected] www.denheuker.nl

GIETEN

Brabantse Non Ferro Gieterij BVPostbus 92, 4870 AB Etten-Leurt 076-5012950, f 076-5020975e [email protected], i www.bnfgieterij.nl• Aluminium en brons: zand- en coquille-

gieten

INDUSTRIEEL REINIGEN

Previ Service b.v.Bijlmermeerstraat 20a 2131 HG Hoofddorpt 023-5621313e o� [email protected] www.droogijsstralen.nl• reiniging machines / parken• reiniging zonder water• verwijderen spouwmuurisolatie

LASERSNIJDEN

Richter Staalservice BVPostbus 2087500 AE Enschedet 053-2030680f 053-2030681e [email protected] i www.richter.nl• Lasersnijden max. 12000x3000mm, 3D!• Waterstraalsnijden max. 6.000 x

3.000mm, 3D!• Autogeensnijden max. 12.000 x 3.000mm

MECHANISATIE EN AUTOMATISERING

AWL-Techniek B.V.Nobelstraat 37, 3846 CE HarderwijkPostbus 245, 3840 AE Harderwijkt 0341-411811f 0341-411822e [email protected] www.awl.nl• Geautomatiseerde lasinstallaties voor

alle vormen van verbindingstechniek. Automatisering met en zonder robots.

OPPERVLAKTEBEHANDELING

LOA Lak B.V.Siriusstraat 115015 BT Tilburgt: 013-5427627f: 013-5427607e: [email protected] www.loa.nli www.loa-sp.nl• Voor stralen, kataforese lakken,

poedercoaten en natlakken• Wij verzorgen ook transport,

assemblage en warehousing• Van enkele stuks tot grote series

PVD COATING

Dekracoat BVHoppenkuil 29b5626 DD EINDHOVENt 040 262 80 70e [email protected] www.dekracoat.nl• PVD coating verbetert de levensduur

van uw gereedschappen;• 24 uurservice;• Ook plasmanitreren icm coaten.

Oerlikon Balzers Coating BeneluxPostbus 6180, 4000 HD Tielt +31 344 655 490 / f +31 344 655 287e [email protected] www.oerlikon.com/balzers/be• BALINIT® coatings zijn harder dan staal

en verminderen wrijving en slijtage.

ROBOTS



Valk Welding B.V. Postbus 60 2950 AB AlblasserdamT 31 (0)78 69 170 11e [email protected] I www.valkwelding.com

SLIJPEN

Van Geenen BV Metaal� nishingIndustrieweg 137461 AA Rijssent 0548-543793f 0548-519565e [email protected] www.vangeenen.nl• Slijpen en polijsten• Reinigen en CLEANROOM verpakken• Meer info zie website

TECHNISCHE KERAMIEK

Ceratec Technical Ceramics BVPoppenbouwing 354191 NZ GELDERMALSENt 0345 58 0101e [email protected] www.ceratec.nl”• Ontwikkeling, bewerking en samenstelling

van keramische componenten.• Ceramic on the right spot!

kompas

Brancheregister_Kompas.indd 22 14-08-14 11:09MT11_Agenda.indd 40 13-11-14 09:11

= door Metaalunie geïnitieerde activiteiten

agenda


Data, locaties en prijzen van de hierna genoemde agendapunten zijn aan verandering onderhevig. De meest actuele gegevens vindt u op www.metaalunie.nl”.

VAKBEURZEN

13-17 APRIL 2015Hannover Messe, Holland stand

LOCATIE: Hannover, DuitslandINFO: www.metaalunie.nl >Actueel >Agenda

21-23 APRIL 2015Medtec, Holland stand

LOCATIE: Stuttgart, DuitslandINFO: www.metaalunie.nl >Actueel >Agenda

2 DECEMBER 2014Teqnow bijeenkomst 'Flexibele Productie Au-tomatisering'

LOCATIE: Koninklijke Metaalunie, Einsteinbaan 1 in Nieu-wegein

TIJD: 15.30 uur tot 19.30 uurKOSTEN: € 75,- per deelnemer. Metaalunieleden krijgen

een korting van 50% en betalen € 37,50INFO: www.metaalunie.nl >Actueel >Agenda

10 DECEMBER 2014Teqnow inspiratiesessie ‘Date Driven Inno-vations’

LOCATIE: Koninklijke Metaalunie, Einsteinbaan 1 in Nieu-wegein

INFO: www.metaalunie.nl >Actueel >Agenda

BIJEENKOMSTEN

2 DECEMBER 2014Workshop productaansprakelijkheid bij zaken-doen met de VS

LOCATIE: Koninklijke Metaalunie, Einsteinbaan 1 in Nieuwe-gein

INFO: www.metaalunie.nl >Actueel > Agenda

3 DECEMBER 2014Cursus Functionerings-/beoordelingsgesprek-ken (gratis, vol=vol)

LOCATIE: Koninklijke Metaalunie, Einsteinbaan 1 in Nieuwegein

TIJD: 9.30 uur tot 16.45 uurINFO: www.metaalunieacademie.nl [email protected]

4 EN 15 DECEMBER 2014Cursus Leer je werk te verkopen (2-daagse)


TIJD: 9.00 uur tot 16.45 uurKOSTEN: € 750,- (excl. BTW) per deelnemerINFO: www.metaalunieacademie.nl [email protected]




8 DECEMBER 2014Cursus Jaarstukken lezen geoefenden






10 DECEMBER 2014Cursus Maak een strategisch plan



10 DECEMBER 2014Cursus Functionerings-/beoordelingsgesprek-ken te Purmerend (gratis, vol=vol)

LOCATIE: Van der Valk Hotel Purmerend, Purmerenderweg 232 in Zuidoostbeemster


21 JANUARI EN 11 FEBRUARI 2015Workshop FPC-systeem CE-markering stalen en aluminium constructiedelen


TIJD: 9.0 uur tot 17.00 uurKOSTEN: Voor Metaalunieleden: € 1.100,- p.p. Bij deelname

door twee personen uit één bedrijf bedragen de kosten € 1.200,-. SNS gee� haar leden een korting op deze prijzen. SFN leden betalen € 1.250,- resp. € 1.350,-.

Genoemde prijzen zijn exclusief btwINFO: www.metaalunie.nl >Actueel > Agenda

CURSUSSEN/WORKSHOPS

Data, locaties en prijzen van de hierna genoemde agendapunten zijn aan verandering onderhevig. De meest actuele gegevens vindt u op www.metaalunie.nl”.

ALUMINIUM

Comhan Holland BVJoh. Enschedeweg 111422 DR UITHOORNt +31 297 513636f +31 297 513639e [email protected] www.comhan.com

AUTOMATISERING

Komdex ERP So� wareMeer en Duin 3352163 HE Lisset 0252 68 29 18e [email protected] www.komdex.nl• ERP, CRM, Boekhouding en

Urenregistratie voor Metaalunieleden

MKG ERP so� wareLintelerweg 15, 7556 PD Hengelot 074-2423654f 074-2914934e [email protected] www.mkg.nl• ERP so� ware voor MKB metaalbedrijven

Ridder ERP so� wareLorentzstraat 36-38, 3846 AX Harderwijkt 0341-412984, f 0341-412980e [email protected] www.ridder.nl / i www.erp.nl

CAD/CAM

Pimpel Benelux B.V.Keplerlaan 166716 BS EDEt 0318 – 582 508 f 0318 – 582 501e [email protected] www.pimpel-benelux.eu• ESPRIT – CHECKitB4 – WinTool

TEC / CAD CollegeKerkenbos 1018 B6546 BA Nijmegent 024-3565677e [email protected], i www.cadcollege.nl

DIENSTVERLENENDE GROOTHANDEL

Staalmarkt Nederland B.V.Postbus 1234100 AC Culemborgt 0345 54 77 33e [email protected] staalmarkt.nl • Uw partner in metalen en kunststo� en.• Vestigingen in: Alkmaar, Almelo, Almere,

Beuningen, Breda, Culemborg, Den Bosch, Doetinchem, Hapert en Nederweert.

DRAADBEWERKING

C&E Draad Bewerking BVJan van de Laarweg 302678 LH De Liert 0174-512419, F 0174-515893e [email protected]

GEREEDSCHAPPEN, VERSPANEND

Technisch Bureau Den HeukerPostbus 177490 AA Deldent 074-3765050, f 074-3764646e [email protected] www.denheuker.nl

GIETEN

Brabantse Non Ferro Gieterij BVPostbus 92, 4870 AB Etten-Leurt 076-5012950, f 076-5020975e [email protected], i www.bnfgieterij.nl• Aluminium en brons: zand- en coquille-

gieten

INDUSTRIEEL REINIGEN

Previ Service b.v.Bijlmermeerstraat 20a 2131 HG Hoofddorpt 023-5621313e o� [email protected] www.droogijsstralen.nl• reiniging machines / parken• reiniging zonder water• verwijderen spouwmuurisolatie

LASERSNIJDEN

Richter Staalservice BVPostbus 2087500 AE Enschedet 053-2030680f 053-2030681e [email protected] i www.richter.nl• Lasersnijden max. 12000x3000mm, 3D!• Waterstraalsnijden max. 6.000 x

3.000mm, 3D!• Autogeensnijden max. 12.000 x 3.000mm

MECHANISATIE EN AUTOMATISERING



OPPERVLAKTEBEHANDELING

LOA Lak B.V.Siriusstraat 115015 BT Tilburgt: 013-5427627f: 013-5427607e: [email protected] www.loa.nli www.loa-sp.nl• Voor stralen, kataforese lakken,

poedercoaten en natlakken• Wij verzorgen ook transport,

assemblage en warehousing• Van enkele stuks tot grote series

PVD COATING

Dekracoat BVHoppenkuil 29b5626 DD EINDHOVENt 040 262 80 70e [email protected] www.dekracoat.nl• PVD coating verbetert de levensduur

van uw gereedschappen;• 24 uurservice;• Ook plasmanitreren icm coaten.

Oerlikon Balzers Coating BeneluxPostbus 6180, 4000 HD Tielt +31 344 655 490 / f +31 344 655 287e [email protected] www.oerlikon.com/balzers/be• BALINIT® coatings zijn harder dan staal

en verminderen wrijving en slijtage.

ROBOTS



Valk Welding B.V. Postbus 60 2950 AB AlblasserdamT 31 (0)78 69 170 11e [email protected] I www.valkwelding.com

SLIJPEN

Van Geenen BV Metaal� nishingIndustrieweg 137461 AA Rijssent 0548-543793f 0548-519565e [email protected] www.vangeenen.nl• Slijpen en polijsten• Reinigen en CLEANROOM verpakken• Meer info zie website

TECHNISCHE KERAMIEK

Ceratec Technical Ceramics BVPoppenbouwing 354191 NZ GELDERMALSENt 0345 58 0101e [email protected] www.ceratec.nl”• Ontwikkeling, bewerking en samenstelling

van keramische componenten.• Ceramic on the right spot!

kompas

Brancheregister_Kompas.indd 22 14-08-14 11:09 MT11_Agenda.indd 41 13-11-14 09:11


Metaalunie lobbyt actief om voor u, de mkb-metaalondernemer, het ondernemen zo gemakkelijk mogelijk te maken. U kunt hier lezen hoe wij ons rechtstreeks richten tot de politiek. Welke beleidsonderwerpen spelen er, hoe kijkt Metaalunie tegen overheidsbeleid aan en hoe wordt diezelfde overheid geconfron-teerd met de problematiek waar een mkb-metaalbedrijf in de dagelijkse praktijk tegenaan loopt. De eerste bijdrage is een stuk van Derk Jan Meijer, beleidssecretaris Deregulering, dat verscheen in BeleidsVisie. Een Metaalunie-uitgave die o.a. verstuurd wordt naar alle Tweede Kamerleden. BeleidsVisie is ook te downloaden op Metaalunie.nl.

Think small � rstop de bres

De politiek in Den Haag en Brussel ziet steeds meer de economische en maatschappelĳ ke waarde van het kleinbedrĳ f en het mkb. Het mkb is de banenmotor klinkt her en der. Metaalunie is blĳ met deze mooie woorden, maar dit wordt door overheden nog steeds niet genoeg omgezet in mkb-minded beleid. Zo is de komende wĳ ziging

van het ontslagrecht (in de politiek verkocht als versoepeling) voor het kleinbedrĳ f veelal een verzwaring. De kans is reëel dat een gemiddeld kleinbedrĳ f meer geld kwĳ t is aan ontslagkosten.

Een ander voorbeeld is het aanbe-steden. Via aanbestedingen worden er jaarlĳ ks voor vele miljarden euro’s aan overheidsopdrachten aan het bedrĳ fsleven gegeven. Dat is een factor van belang voor bedrĳ ven. De spelregels van het aanbesteden en de wĳ ze waarop de verschillende overheden aanbeste-den, leiden er echter toe dat het mkb, en vooral het kleinbedrĳ f, geen eerlĳ ke kans krĳ gt om een evenredig deel van deze overheids-opdrachten te krĳ gen. Op verschil-lende wetgevingsgebieden vinden er momenteel discussies plaats of handhaving en vergunningverle-ning niet ‘geprivatiseerd’ kan wor-den, waarbĳ vaak gelĳ k al gedacht wordt aan certifi cering. Voor de meeste kleinbedrĳ ven leidt certifi -cering in plaats van publieke hand-having/vergunningverlening echter tot een verzwaring van de eisen. De overheid is dan de kosten (en ver-antwoordelĳ kheid) kwĳ t, het klein-bedrĳ f betaalt het gelag. Ook bĳ de aanpak van regeldruk in het algemeen wordt te weinig reke-ning gehouden met het feit dat bepaalde nalevingskosten en admi-

nistratieve lasten voor het kleinbe-drĳ f veel zwaarder wegen dan voor grote bedrĳ ven, vaak disproportio-neel zwaar. Dat het anders kan, weten we doordat sommige wetten drempels of een lichter regime ken-nen voor bĳ voorbeeld bedrĳ ven met maximaal 10, 25 of 50 mede-werkers. Beter nog zou zĳ n één drempel qua aantal personen en dan gelĳ k 50.

Het beste is natuurlĳ k dat bĳ het opstellen van nieuwe wetgeving het kleinbedrĳ f als uitgangspunt wordt genomen, waardoor automa-tisch proportionele eisen worden

gesteld. Metaalunie roept het kabi-net en de Tweede Kamer op om vooral te blĳ ven roepen ‘think small fi rst’ en ‘het mkb is de banenmotor van de economie’! Maar zorg dan ook voor de toepas-sing van het think small fi rst begin-sel in nieuwe en bestaande wetge-ving. Het kleinbedrĳ f (99 procent van alle bedrĳ ven in Nederland) kan met proportionele eisen nog veel meer betekenen voor o.a. onze werkgelegenheid, innovaties en export.•

Derk Jan Meijer,Beleidssecretaris Deregulering

MT11_Totslot.indd 42 13-11-14 15:41

Welser Profile GmbH • Prochenberg 24 • A-3341 Ybbsitz • Tel (+43 7443) 800-0 • [email protected] CONTACT: Welser Profieltechniek (Benelux) B.V. • Moleneind 2 • NL-4751 GP Oud Gastel • Tel (+31 165) 51 10 00 • [email protected]

Wij geven het leven profielwww.welser.com

De nieuwe dimensie van het profileren door middel van koudwalsen – optimalisatie van banddiktes

NL_Inserat_Banddickenoptimierung_205x125+3_DE.indd 1 22.01.2014 09:29:01

VACUÜMHEFAPPARATUUR ! Een verbetering voor de

arbeidsomstandigheden !

De zwaargewicht kampioen 10-20.000 kg

Toepasbaar in o.a.: de metaal-, hout-, kunststof-. glas-, beton- en natuursteenindustrie. Zowel voor gladde, geprofileerde en ruwe oppervlakken. - zeer sterk in vacuümheffers t.b.v. dak-en gevelplaten - eigen ontwerpafdeling. Klantgerichte adviezen.

- Levering CE conform !

Vacu Stone Lift B.V.

Zuiderkoggeweg 8 1607 MV, Hem

Tel.:++ 31- (0) 228-545200 Fax.:++ 31-(0) 228-545209 Email: [email protected]

Website: www.vacustonelift.nl

MT11_Totslot.indd 43 13-11-14 15:41

www.demag.nl www.demag.be

• De ideale toepassing voor uw werkplaats en magazijn

• Verkrijgbaar in diverse uitvoeringen zoals monorail of hangkraan

• KBK is flexibel, ergonomisch, houdt uw vloer vrij en verhoogt de efficiency

• Een bewezen lange levensduur van alle losse componenten

• Compleet assortiment: bochten, wissels, draaistations en afzetstations

• Geschikt voor toepassing met kettingtakel of balancer

• Met de hand licht te verrijden

• Eenvoudig te monteren, te verplaatsen en uit te breiden

• Uitvoerbaar in staal en aluminium

• Kosteloos ontwerp voor uw specifieke toepassing

Demag KBK-hangbaansystemenElke werkplaats verdient KBK

NederlandTel 0031 (0)70 40 20 100 [email protected]

BelgiëTel 0032 (0)3- 213 [email protected]

van den Berg TransporttechniekSinds 1946 de Demag importeur voor Nederland en België

• Een bewezen lange levensduur van alle losse componenten

• Compleet assortiment: bochten, wissels, draaistations en afzetstations

• Uitvoerbaar in staal en aluminium

• Kosteloos ontwerp voor uw specifieke toepassing

Bijvoorbeeld:X-Y hangbaansysteem 250kg, 5.000mm x 5.000mm

voor € 2.900,-Inclusief:- Bevestigingsmaterialen- Demag DC-Com kettingtakel - 4 meter hijshoogte

Exclusief:- BTW- Montage en afname Franco geleverd binnen Nederland en België.

Veel Demagvoor weinig geld

MT11_Totslot.indd 44 13-11-14 15:41

Metaal & Techniek november 2014

Documents

Transcript of Metaal & Techniek november 2014