Re-Creat ing The Blueprint

EaseWest Concepts

Gebiedsontwikkeling Merwehaven-Vierhavens

Rotterdam

EaseWest Concepts

Emiel Westerhof 0575985

26 mei 2009 Masterproject mixed use & Real Estate exploitation

Re-Creat ing The Blueprint

Voorwoord

Voor u ligt het eindrapport van het Masterproject mixed use & real estate exploitation, aangaande projectgroep 5 van de mastertrack Real Estate Management & Develop-ment aan de Technische Universiteit Eindhoven. Dit rap-port behandeld de ontwikkeling van een concept voor het gebied Merwehaven-Vierhavens te Rotterdam. De project-groep, waar ik als conceptontwikkelaar deel vanuit maakte, bestond uit 8 leden, waarbij elk lid een eigen rol verte-genwoordigde binnen de gebiedsontwikkeling. Een inten-sieve samenwerking heeft uiteindelijk geresulteerd in een compleet plan voor de ontwikkeling van het plangebied.

Bij deze wil ik naast de leden van mijn projectgroep, de begeleiders mw. ir L.A.M.C. van de Ven en mw. ir. H.A.J.A. Appel-Meulenbroek bedanken voor hun uitstekende begelei-ding en adviezen tijdens het project. Emiel Westerhof Eindhoven, 26 mei 2009

SamenvattingingEaseWest Concepts

In dit verslag wordt de ontwikkeling van een con-cept voor het gebied Merwehaven-Vierhavens in Rotterdam beschreven. Het verslag beschr-ijft het gehele proces en alle stappen die zijn ge-nomen om tot de gebiedsontwikkeling te komen.

Het doel om te komen tot een passend concept, en een goede ontwikkelingsrichting, is een complexe opgave. Met behulp van een 4D-model is structurering aange-bracht in het ontwerpproces. Het 4D-model bevat vier fasen, waarmee stapsgewijs naar het eindproduct wordt toegewerkt. De fasen die doorlopen worden zijn de Dis-covery-, Dream-, Design- en Delivery-fase. Parallel aan deze fasen hebben analyses plaatsgevonden. Deze analy-ses hebben betrekking op verschillende deelconcepten, waarbij naar een steeds kleiner schaalniveau is gekeken.

Nadat in de Discovery-fase ideeën waren opgedaan is aan het eind van de Dream-fase het definitieve con-cept 'Re-creating the blueprint' vastgesteld. Gekozen is voor een concept dat aansluit bij de historie van het gebied en waarbij de unieke locatie aan het water wordt benut. Daarnaast is gekozen voor een concept waarbij Rotterdam, door middel van dit gebied, weer op de kaart wordt gezet. Vervolgens is in de De-sign- en Delivery-fase toegewerkt naar een totaalbeeld van de gewenste ontwikkelingen voor het plangebied.

Het concept Re-creating the blueprint is complex en geeft antwoord op een groot aantal vraagstukken. Het con-cept is op verschillende schalen effectief en sluit op ver-schillende schalen aan op haar omgeving. De naam Re-creating the blueprint is de verzamelnaam, waarmee naar een groot aantal deelconcepten wordt verwezen.

Heden en verleden ontmoeten elkaar in het plangebied, verbonden door de Maas. Laatstgenoemde wordt tevens gezien als kennisstroom, waarmee het plangebied kennis en praktijk samenbrengt. Resultante hiervan is de ontwik-keling van nieuwe woon- en energietechnologie, met water als verbindende factor. Door de toevoeging van recreatie wordt gezorgd voor een impuls aan de omliggende wijken en wordt de binding tussen Rotterdam en Schiedam vergroot.

Tijdens de uitwerking van het concept is het plangebied op-gedeeld in een aantal deelgebieden. Vanuit Nieuw-Delfshaven begint een reis door de tijd, die uiteindelijk eindigt in het ken-niscluster. Historie en toekomst ontmoeten elkaar en laten ve-randeringen zien op het gebied van wonen en energietechno-logie. De recreatieroute en het plein versterken deze ervaring.

Het concept Re-creating the blueprint maakt van Merwe-haven-Vierhavens een gebied, met uitstraling op verschillende schaalniveaus, dat een voorbeeld is wat betreft de waardering van de historie, de omgang met water en de ontwikkelen van duurzame energietechnologie en toekomstige woonvormen.

Inhoudsopgave

1. Conceptontwikkeling 4 1.1Definitievanconceptontwikkeling. 4 1.2Rolvandeconceptontwikkelaar. 4 2.Hetplangebied 4 2.1Beschrijvingvanhetplangebied 4 2.2Bereikbaarheidvanhetplangebied 4 2.3Huidigeontwikkelingen 4 3.Procesbeschrijving 5 3.1Het4D-model 5 3.2Discovery 5 3.3Dream 5 3.4 Design 6 3.5Delivery 6 4.Analyse 7 4.1Rotterdam 7 4.2Schiedam 7 4.3HistorischDelfshaven 8 4.4Potentievanhetplangebied 8 5.Tostandkomingvanhetconcept 9 6.Visualisatievanhetconcept 11 6.1Globaalvlekkenplan 11 6.2Definitiefvlekkenplan 11 6.3Samenvattingvanhetconcept 12 6.4Re-creatingtheblueprint 12 7.Ontwikkelingenperdeelgebied 12 7.1Nieuw-Delfshaven 13 7.2Stadsdeelcentrum:Vierhavenskwartier 15 GalileikwartierenLeisureisland 7.3Marconipark 16 7.4Merwekade 17 7.5Merwehaven 17 7.6Gustokwartier 18 7.7Kenniscluster 18 7.8Waterplein 19 7.9Recreatieroute 20 8.Behoudengebouwen/gebieden 21 9.Bewakingvanhetconcept 22 10.Evaluatievanhetproces 22

Literatuurlijst Bijlagen I. SWOT-analyse II. Zichtlijnenensfeerbeelden III. Stedenbouwkundigekaart

Het gebied Merwehaven-Vierhavens heeft het imago van een inspirerend, vrij en ruig gebied. Het gebied kent lange pieren en kades en mede hierdoor heeft het een grote connectie met de Maas. Merwehaven-Vierhavens is de basis van Rotterdam Fruitport, één van de grootste clusters ter wereld voor de opslag, overslag, distributie en verkoop van ‘perishables’; fruit, groenten en sappen. Monumentale gebouwen met cultuurhis-torische waarde geven het gebied een romantische uitstraling. Aan de andere kant wekt het gebied een onveilig gevoel op. Er is weinig levendigheid en het gebied kent een gesloten karakter, waardoor buurtbe-woners het gebied ervaren als een echte ‘no go’-area.

1. Conceptontwikkelinga-EaseWest Concepts

Het vakgebied 'conceptontwikkeling' omvat het analyseren en het onderzoeken van nieuwe wensen en behoeften, het zichtbaar maken van kansen, als-mede de projectie hiervan op het plangebied. Het uiteindelijke concept definieert de gewenste ontwik-keling en geeft wensen en eisen bij de uitwerking.

De doelstelling van de conceptontwikkelaar is, om op basis van marktonderzoek, analyse van het gebied en in-put van de betrokken partijen een ontwikkelingsrichting vast te stellen. Om dit te bereiken zal de conceptontwik-kelaar een proactieve, motiverende en resultaatgerichte houding aannemen, waarbij betrokken partijen worden geënthousiasmeerd over het concept. Vervolgens zal de ontwerprichting worden vertaald naar het plangebied. De projectie van het concept op het plangebied uit zich in tekeningen en onderbouwde toelichtingen. Het eind-resultaat vormt een plan, waarin tot op redelijk gede-tailleerd niveau uitspraken worden gedaan over de vor-mgeving, Hierbij vindt een terugkoppeling plaats naar het concept. Bewaking van het concept vormt bij deze uitwerking de hoofdtaak van de conceptontwikkelaar.

1.1 Definitie van conceptontwikkeling

Steeds vaker wordt het belang van een con-cept als drager voor een ontwikkeling ingezien. Deze verandering is voornamelijk een gevolg van de veranderende woonbehoefte. Waar voor-heen, en dan met name vlak na de oorlog, de nadruk bij nieuwbouw lag op kwantiteit, is een verschuiving merkbaar richting kwaliteit.

1.2 Rol van de conceptontwikkelaar

2. Het plangebiedanagingHet projectgebied ‘Merwehaven-Vierhavens’ is

gelegen op de grens van Rotterdam en Schiedam en maakt onderdeel uit van Stadshavens. Op dit moment bepalen voornamelijk fruit- en sappenbe-drijven het beeld. Deze havenactiviteiten zullen uit het gebied wegtrekken, waardoor een unieke loca-tie vrijkomt om te herontwikkelen. Aan de west-zijde grenst het plangebied aan het relatief rustige Schiedam en aan de noord- en oostzijde vindt men de Rotterdamse deelgemeente Delfshaven.

2.1 Beschrijving van het plangebied

Het gebied is omsloten door vier grote snelwe-gen. De hoofdinvalsweg Tjalklaan geeft een directe aansluiting op het rijkswegennet. Hierdoor is het ge-bied goed toegankelijk. Daarnaast zorgt de metro-verbinding vanaf het Marconipein voor een goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer naar de intercitystations Rotterdam Centraal, en daarmee de HSL, en Schiedam Centraal. Kenmerkend voor het ge-bied is de grote hoeveelheid vrachtverkeer en vrijwel geen voorzieningen voor langzaam verkeer.

2.2 Bereikbaarheid van het plangebied

2.3 Huidige ontwikkelingenVierhavenstraat wordt momenteel grootschalig ver-

nieuwd tot ‘Parklane’. Parklane wordt geïntegreerd in het, in dit verslag gepresenteerde plan 'Re-creating the blueprint'. Daarnaast krijgen aangrenzende vervallen delen van Delfshaven een opknapbeurt. Schiedam en Rotterdam zijn bezig met een plan voor het gedeelte Nieuw-Mathenesse aan de westzijde van het plange-bied. De ambitie voor Nieuwe-Mathenesse is om het gebied te herstructureren tot een hoogwaardig be-drijventerrein, waar op termijn meer ruimte wordt geboden voor stedelijke functies, zoals wonen. De reali-satie van een distilleercluster tussen de Buitenhaven-weg en de Nieuw-Mathenessestraat en het omvormen van de Buitenhavenweg tot een toeristische route, sluit goed aan bij het plan Re-creating the blueprint.

4

3. ProcesbeschrijvingGebiedsontwikkeling kenmerkt zich door locatiege-bondenheid. Elke locatie is uniek en heeft bepaalde ken-merken en kwaliteiten. Deze uniciteit ontstaat doordat de beeldbepalende eigenschappen van een locatie wor-den gevormd door o.a. de locatie zelf, de directe omge-ving, de geschiedenis van het gebied en de bevolking.Om tot een concept te komen dat aansluit bij deze uniciteit is een ontwerpproces doorlopen. Dit ont-werpproces is vormgegeven aan de hand van het 4D-model: Discovery, Dream, Design, Delivery. Dit model zal in dit hoofdstuk worden toegelicht. Het 4D-model is overgewaaid uit de bedrijfskunde en aangepast en toepasbaar gemaakt voor conceptontwik-kelaars. Het aangepaste 4D-model biedt ondersteuning bij het gehele ontwerpproces. Parallel aan dit ontwerp-proces is het plangebied en de omgeving geanalyseerd.

3.1 Het 4D-modelHet 4D-model is een instrument waarmee de concept-

ontwikkelaar aan de hand van vier fasen een concept voor een bepaald plangebied kan ontwikkelen en uitwerken. Het model is ontwikkeld om een vliegende start te maken met gebiedsontwikkeling binnen een projectgroep. In een vroeg stadium, met geringe kennis over het plangebied, wordt begonnen met de Discovery-fase. Het gecreëerde enthousi-asme en de opgedane ideeën zorgen voor een goede posi-tieve start. Parallel hieraan kan een diepere analyse worden uitgevoerd met betrekking tot het plangebied. In de Dream-fase wordt, aan de hand van de inmiddels opgedane kennis, een aantal scenario’s voorgesteld. Hierdoor kan al in een vroeg stadium richting worden gegeven aan de ontwikkel-ing. Nadat deze richting is vastgesteld zullen de Design- en Delivery-fase volgen, met als eindresultaat een totaalbeeld van de gewenste ontwikkelingen voor het plangebied.

3.2 DiscoveryHet ontdekken van trends en ontwikkelingen.

Vanaf het eerste moment is getracht om de projectgroep mee te laten denken over de mo-gelijke invulling van het gebied. In een vroeg stadium is een presentatie gegeven met als doel ‘het openen van de ogen’, ‘meedenken’, ‘herken-baar maken van de complexiteit’ en ‘een beeld schetsen van de mogelijkheden’. Het hoofd-doel was, om met het presenteren van een aantal recente trends en ontwikkelingen, een discussie op gang te brengen waarbij eenieder zijn gedachten de vrije loop kon geven. Aan de hand van deze brainstormsessie kon dan in een vervolgstadium worden gekeken, wat het beste past bij het plangebied. De brain-stormsessie was nodig om het denkbeeld te verruimen en tot een uniek concept te ko-men. Trends en marktontwikkelingen die aan bod zijn gekomen, zijn bijvoorbeeld schaalver-groting (Bataviastad), herontwikkelingen met aandacht voor cultuur (Chinatown) of historie (Brandevoort), demografische ontwikkelingen (Generatie Einstein, Vergrijzing) en de gevolgen daarvan (Traditionele ouderen, Moderne ouder-en, Post-Moderne ouderen). Eindresultaat van deze fase is een brainstorm van mogelijkheden.

3.3 DreamHet ontwikkeling van droomscenario's.

Met behulp van de informatie uit de Dis-covery-fase wordt vervolgens gekeken naar het plangebied zelf. Hierbij wordt rekening ge-houden met de belangen van betrokken partijen bij dit project. Deze projectie heeft geleid tot een drietal conceptscenario’s. Op de volgende pagi-na staan de drie conceptscenario’s beschreven.

Discovery Dream Design Delivery

5

ConceptkeuzeBewust is er in een vroeg stadium een duidelijke

keuze gemaakt welke richting we op wilden gaan. Het uiteindelijke concept heet 'Re-creating the blueprint' en is een combinatie geworden van de scenarioconcepten 'Innovatief aan de Maas' en 'Maas leisure-center'. Uit de projectgroepvergaderingen is naar voren gekomen dat de betrokken partijen het meest enthousiast zijn over een concept dat aansluit bij de historie van het gebied en een concept waarbij de unieke locatie aan het water wordt benut. Daarnaast is gebleken dat een concept waarbij Rotterdam, door middel van dit gebied, weer op de kaart wordt gezet goed aanslaat. Al met al heeft dit ertoe geleid om twee scenario’s te combineren.

EaseWest Concepts

1. Innovatief aan de Maas: door middel van watertech-nologie een uniek gebied creëren.

Dit is een uniek concept waarbij een impuls wordt gegeven aan de kennis- en diensteneconomie, die voor-namelijk is gericht op het aantrekken van studenten en hoogopgeleiden. Het gaat uit van Rotterdam, dat van oudsher een waterstad is. Tegenwoordig staat Rotterdam bekend om haar grote energieverbruik en speelt het in op de unieke locatie aan het water. De ontwikkeling omtrent waterenergie staat nog in de kinderschoenen en dit vrijgekomen havengebied vormt een unieke locatie om hier op in te spelen. Rotterdam heeft zijn positie als grootste havenstad verloren, maar met deze spraakmakende wereldwijde ontwikkeling kan Rotterdam weer op de kaart worden gezet. De nabijheid van de Erasmus Universiteit, de Hogeschool Rotterdam en de TU Delft kan positief uitwerken.

2. Maas Leisure-center: het plangebied omvormen tot een grootschalig leisure-centrum.

Uit een debatpeiling over Stadshavens van het Mar-ketingsadviesbureau van 3 september 2006 is gebleken dat 37% vindt dat er meer ruimte moet komen voor vrije tijd. Het gemis van een grote shoppingmall komt ook uit deze debatpeiling naar voren. Het plange-bied ligt tussen het centrum van Schiedam en Rot-terdam en is onder andere door haar bereikbaar-heid erg geschikt voor een groot leisurecentrum. Door het toepassen van spraakmakende architectuur en door de verbinding te leggen met het water, biedt dit concept unieke mogelijkheden. Een onderdeel van dit concept kan zijn het richten op watersport.

3. Zorgconcept: de Helpende handDe helpende hand is een concept waarbij zorg en

recreatie elkaar ontmoeten. Ingespeeld wordt op de vergrijzing en de multiculturele samenleving, waarmee Rotterdam te maken heeft. In de uitwerking van dit con-cept kan ingespeeld worden op de verandering van de zorgbehoefte. De traditionele ouderen hebben andere wensen dan de moderne ouderen en de wensen van deze groep verschillen weer met de wensen van de post-moderne ouderen. Denk aan het gebruik van compu-ters, de behoefte aan sociaal contact en entertainment, andere comforteisen en de stedelijke oriëntatie. De dubbele vergrijzing kent in 2040 een piek, waarbij 23% ouder is dan 65 jaar. Mede om die reden is dit concept erg interessant. Naast vergrijzing kan bijvoorbeeld wor-den ingespeeld op zorgtoerisme en multiculturele zorg.

3.4 DesignHet maken van een conceptontwerp voor het gebied.

In deze fase is het gekozen concept Re-creating the blueprint geprojecteerd op het plangebied en verder uitgewerkt. Kennis over het plangebied en de omgeving is hiervoor van belang, maar ook opgedane kennis van referentieprojecten wordt hierbij gebruikt. Een bezoek aan Ootmarsum, Brandevoort, De kantelen in Boxtel, Go Planet Enschede, de havenontwikkelingen in Keulen en de Slimste Woning van Nederland in Veldhoven zijn voorbeelden hiervan. De resultante van de Design-fase is een vlekkenplan, met een beschrijving van de vlekken. Aan de hand van dit vlekkenplan en de beschrijving, kan het gebied uiteindelijk verder worden uitgewerkt.

3.5 DeliveryOplevering van het ontwerp.

Deze fase betreft de gehele uitwerking van het ontwerp dat in de Design-fase is gemaakt. De uit-eindelijke invulling van het plangebied wordt vast-gesteld. De stedenbouwkundige opzet wordt toegelicht en daarnaast wordt de gewenste archi-tectuur voorgedragen. Eindresultaat is het defini-tieve ontwerp, met de exacte locaties en aantallen.

Het resultaat van deze fase is een totaalbeeld van de gewenste ontwikkelingen voor het plangebied ‘Merwehaven-Vierhavens’.

6

4. AnalyseIn dit hoofdstuk zullen de hoogtepunten uit de ana-lyse worden besproken. Doordat het plangebied op de grens ligt van Rotterdam en Schiedam, zullen beiden aan bod komen. Door de uiteindelijke rol van Delfsha-ven binnen het concept Re-creating the blueprint wordt ook hier aandacht aan besteed. Tot slot wordt gekeken naar de potentie van het plangebied zelf.

4.1 RotterdamRotterdam is ontstaan aan het water en groot gewor-

den door het water. Kort na de aanleg van de dam in de Rotte ontstonden de eerste havens. Sindsdien is Rot-terdam een steeds belangrijkere plaats gaan innemen in de zeehandel en uitgegroeid tot een stad met betek-enis. Mede door het graven van de Nieuwe Waterweg is Rotterdam blijven groeien. Nieuwe wijken werden ge-bouwd en omliggende plaatsen werden geannexeerd.Vanaf 1914 begon de uitbreiding naar het westen, met achtereenvolgens de voor het plangebied omliggende wijken, Spangen, het Witte Dorp en Oud-mathenesse.

Tweede wereldoorlog Op 14 mei 1940 kreeg Rotterdam het flink te ver-

duren. De tweede wereldoorlog was een feit en Rot-terdam werd gebombardeerd. Op 31 mei 1942 werd bij vergissing ook een deel van Delfshaven gebombar-deerd. Na de tweede wereldoorlog volgde de wederop-bouw. In een drang naar vernieuwing en moderniser-ing werden veel beschadigde gebouwen niet hersteld, maar gesloopt. Ook de havens werden hersteld en er onstaan plannen om stad en havengebied los te koppelen.

Mainport RotterdamRotterdam maakt hedentendage onderdeel uit van de

Randstad en het deltagebied en is een van de twee Nederland-se mainports. De ruimtelijk-economische kracht van Rotter-dam heeft alles te maken met de ligging op het knooppunt van een internationaal, randstedelijk en regionaal vervoers-netwerk voor alle modaliteiten; weg, water, lucht en spoor.

BereikbaarheidDe aanleg van de HSL-lijn en de betuwelijn, alsmede de uitbreiding van vliegveld Zestien-hoven en het snelwegennet, zullen zorgen voor een in potentie uitstekend fundament voor een duurzame bereikbaarheid op langere termijn.

HavenstadRotterdam is haar positie als grootste haven-

stad van de wereld kwijtgeraakt, maar behoort nog altijd tot een van de grootste havens ter wereld. De aanleg van de tweede Maasvlakte zal een nieuwe impuls geven en van grote in-vloed zijn op de scheiding van Stad en Haven. Energiestad

De havenactiviteiten zorgen voor een groot energieverbruik, waarbij CO2-reductie een steeds belangrijkere rol speelt. Rotterdam streeft naar 50% vermindering van de CO2-uitstoot in 2025 ten opzichte van 1990.

Creatieve en KenniseconomieNaast de havenactiviteiten richt Rotter-

dam zich op de creatieve sector, met name op het gebied van design en architectuur. Tot slot vormen kennis en onderwijs twee belang-rijke speerpunten voor Rotterdam.

4.2 SchiedamSchiedam is, net als Rotterdam, ontstaan

door de aanleg van een dam nabij de mond-ing van de Schie. De stad kreeg eerst bete-kenis door de haringvisserij en later door de jene-verstokerij. De stilgevallen drankimport uit Frankrijk in de 18e eeuw maakte de op-komst van de Schiedamse jeneverstokerij mo-gelijk. Een groot aantal enorme windmolens bepaalde in die tijd het beeld vanaf de Maas.

Huidige situatieSchiedam telt momenteel ongeveer 75.000

inwoners en is nu vooral een forenzenge-meente. De afgelopen jaren heeft Schiedam zich meer en meer ontwikkeld als een toe-ristische trekpleister. De historische bin-nenstad met haar grachten en de overgeble-ven windmolens worden erg gewaardeerd.

7

EaseWest Concepts

Historisch Delfshaven is in 1389 ontstaan door het graven van de Delfshavense Schie, een verbinding tus-sen de stad Delft en de Maas. Hedentendage wordt histo-risch Delfshaven geprezen door haar oud-Rotterdamse bouwstijl. Historisch Delfshaven is populair, omdat het een onverwacht fragment van een historische stad is, dat in Rotterdam vrijwel volledig is verdwenen. Het vertegenwoordigt geschiedenis, terwijl de afwezigheid van geschiedenis kenmerkend is voor Rotterdam. Waar historisch Delfshaven voorheen een kolonie was aan de Maas, is het momenteel ingebakerd tussen Rot-terdamse wijken met sociale problemen en vormt het water een doodlopend staartstuk van een niet meer functionerend stadje. Helaas is ook veel nieuwbouw aanwezig, waardoor het historische beeld is aangetast.

4.3 Historisch Delfshaven

4.4 Potentie van het plangebied

Daarnaast is veel openbare ruimte, zoals aanlegstei-gers, nauwelijks zichtbaar en moeilijk bereikbaar. On-herstelbaar aangetaste rompjes doen terugdenken aan de skyline van Delfshaven vanaf de Maas, waar windmolens hoog boven de bebouwing uitpronkten.

Om een beter beeld te krijgen van de potentie van

het gebied is met de projectgroep een SWOT-analyse samengesteld. De belangrijkste punten die hieruit naar voren zijn gekomen zijn terug te vinden in bijlage ???.De belangrijkste conclusie uit de SWOT-analyse is, dat de uniciteit van het gebied moet worden benut, door middel van een unieke locatiegebonden invulling, die te maken heeft met water, energie en innovatie.

Afbeelding 1: Oude kaart van Delfshaven. Afbeelding 3: Huidige authentieke straatbeeld.

Afbeelding 2: Sfeerimpressie van de grachtenpanden. Afbeelding 4: Windmolen in de huidige context.

8

5. Totstandkoming van het conceptIn dit hoofdstuk wordt de totstandkoming van het con-cept Re-creating the blueprint uitgelegd. Een gedeelte van de aanleiding is reeds in paragraaf 3.1 beschreven.Vanuit de analyse zijn een aantal belangrijke aankno-pingspunten naar voren gekomen die tot het concept hebben geleid. De belangrijke conclusies uit de ana-lyse worden in deze paragraaf genoemd. Vervolgens zal een korte beschrijving volgen over hoe het concept Re-creating the blueprint hier mee omgaat.

Rotterdam en Schiedam zijn ontstaan aan het water en groot geworden door het water.

Water speelt een grote rol in de uniciteit van het gebied. Het concept maakt op verschillende manieren gebruik van het water. Niet alleen zullen verwijzingen te vinden zijn naar het gebruik van het water vroeger, zoals karak-teristieke havengebouwen, naar haring- en walvisvisserij en de jeneverhandel met haar windmolens, maar ook zal aandacht zijn voor de toekomstige omgang met water, zo-als het opwekken van waterenergie en wonen op het water.

Veel historie is verloren gegaan en in een drang naar ver-nieuwing zijn veel gebouwen gesloopt in plaats van hersteld.

In het concept Re-creating the blueprint gaan historie en toekomst hand in hand. Historie zal deels worden hersteld, wat als basis dient voor de toekomst. Karakteristieke histo-rische gebouwen zullen onder de aandacht worden gebracht en worden herbestemd.

Aan het Merwehaven-Vierhavensgebied zal een invulling worden gegeven, waarbij opge-dane kennis kan worden toegepast en kan wor-den uitgeprobeerd en verbeterd, zodat het in de praktijk toepasbaar is. Het is een gebied waar geëxperimenteerd wordt, zowel op het gebied van duurzame energietechnologie, als van nieu-we woonvormen.

Het Merwehaven-Vierhavensgebied ligt op een kruispunt van twee economische assen.

Vanuit de Tweede Maasvlakte gaan logistiek en petrochemische industrie, via kennisin-tensieve bedrijven en dienstverlening, over in woon-werkgebieden, om uiteindelijk in het cen-trum van Rotterdam uit te komen. Daarnaast is er sprake van een kennis-as die van noord naar zuid loopt: van de TU Delft naar de Eras-mus Universiteit en de Hogeschool Rotterdam. Van het kruispunt zal gebruik worden gemaakt door het realiseren van een kenniscluster. In het kenniscluster ontstaat een unieke locatie om kennis te ontwikkelen en toe te passen op grote schaal. Kennis en industrie moeten elkaar versterken en aan de bedrijvigheid en werkgele-genheid wordt een flinke impuls gegeven.

Daarnaast zal in het con-cept een wijk worden gereali-seerd, Nieuw-Delfshaven, met veel authentieke verwijzingen. De stedenbouwkundige opzet en architectuur van Delfshav-en wordt gebruikt en in eennieuw jasje gestoken. De transformatie van een oude stad naar een toekomstgerichte stad wordt zichtbaar gemaakt. Hierbij gaat voornamelijk aandacht uit naar ontwikkelingen met betrekking tot energietechnologie en wooninnovatie.

Stad en haven worden gescheiden en er komt een groot nog te definiëren middengebied vrij. Een duidelijke scheiding is zichtbaar tussen het woon- en studeergebied en de havenactiviteiten, waar ken-nis in de praktijk wordt toegepast. Stadshavens, waar Merwehaven-Vierhavens deel van uit maakt, zal de verbinding vormen tussen deze twee uitersten. In het concept Re-creating the blueprint wordt de Maas gezien als een kennisstroom met een verbindende functie.

Afbeelding 5: Maas als kennisstroom

Afbeelding 6: Kruispunt van economischeassen.

9

Ligging tussen Schiedam centrum en Rotterdam cen-trum.

Het gebied Merwehaven-Vierhavens vormt een goede locatie om een nieuw stadsdeelcentrum te creëren. Door dit centrum kan de verbinding tussen Rotterdam en Schiedam worden vergroot. Tot nog toe heerst er onder de populatie een competitieve houding en de barrière die het Merwehaven-Vierhavensgebied vormt maakt tot nog toe een goede verbinding eigenlijk on-mogelijk. De aanleg van een langzaamverkeersroute tussen Rotterdam en Schiedam en het recreatiegebied bij de Schiedamweg zullen een verbindende werking hebben. Daarnaast zorgt het voorzieningencentrum voor het aantrekken van bewoners uit verschillende ge-bieden. Het concept sluit tevens aan bij de historie van beide steden, waardoor deze worden samengebracht.

De Rotterdamse wijken kennen veel sociale problemen en de Schiedamse wijken functioneren relatief goed.

Met het concept Re-creating the blueprint wordt gepoogd een impuls te geven aan de omliggende wij-ken. Aan de oostzijde zorgt de ontwikkeling van het dakpark voor een impuls. Daarnaast zal een groot centraal gelegen recreatiegebied aan de Maas aan de noordzijde van het plangebied bij de Schiedam-seweg en de realisatie van een centraal gelegen voor-zieningencentrum zorgen voor een opwaardering van de omliggende wijken. Het recreatiegebied en het voorzieningencentrum zullen tevens een verbin-dende rol spelen tussen Schiedam en Rotterdam.

EaseWest Concepts

Rotterdam is een grootverbruiker op het gebied van en-ergie.

Met de Eon-centrale kent het Merwehaven-Vier-havensgebied een energiehistorie. De centrale is ge-durende de historie meerdere malen aangepast, door de komst van nieuwe energievormen. Deze transfor-matie wordt met het concept Re-creating the blueprint doorgezet door het gebied te richten op duurzame energie, en dan met name waterenergie. Deze vorm van energieopwekking staat momenteel nog in de kinderschoenen. De energiemarkt staat aan de voora-vond van grote verschuivingen, die te maken heb-ben met milieuvoorwaarden, met als grote peiler de reductie van de CO2-uitstoot. Het behouden van de sterke positie van het havencomplex vraagt om een strategisch energiebeleid, gericht op innovatie. Ver-schillende omliggende kennisbronnen en de ligging aan de Maas, maken Rotterdam een ideale locatie voor de ontwikkeling van duurzame energie. Rotter-dam kan zich met vooruitstrevende energietoepas-singen ontwikkelen tot een echte energie-mainport.

Het ontbreken van een goede recreatiemogelijkheid aan de Maas.

Rotterdam beschikt over relatief veel groen, maar dit wordt niet zo ervaren. De reden hiervoor ligt voor-namelijk in de locatie en het soort groen. Schiedam en Rotterdam worden omringd door vier grote snel-wegen, waarbuiten zich de grote recreatiegebieden bevinden. In het concept speelt recreatie een belang-rijke rol. Het gebied Merwehaven-Vierhavens wordt gezien als een unieke mogelijkheid om recreatie aan de Maas op grotere schaal te realiseren, dichtbij de bewoners te brengen en toegankelijk te maken.

Afbeelding 7: Rotterdam Energiehaven

Afbeelding 8: Rotterdam Energiehaven

Afbeelding 9: Verbinden van Rotterdam en Schiedam.

Afbeelding 10: Overzicht sociaal mindere wijken.

10

De samenstelling van de Rotterdamse bevolking is oneven-wichtig en dat geldt ook voor de woningvoorraad.

Met dit gebied wordt ingezet op het creëren van een grotere diversiteit in woonmilieu's. Selectieve migratie wordt tegengegaan en gepoogd wordt de midden- en hoge inko-mensgroepen weer aan Rotterdam en Schiedam te binden. Het publieke domein, de openbare ruimte, zal om die reden aantrekkelijker worden ingericht en beter worden beheerd. Een investering in de openbare ruimte zal het leefklimaat zeker ten goede komen, evenals de toevoeging van voorz-ieningen op het gebied van onderwijs, cultuur en sport.

Met behulp van het globale vlekkenplan is op een bewuste wijze op kleinere schaal naar het gebied gekeken. Vervolgens zijn de locaties van de deel-gebieden op een meer exacte wijze weergegeven. Dit heeft geleid tot het definitieve vlekkenplan.

Het vlekkenplan met daarnaast de beschrij-ving van de vlekken, waarbij in grove lijnen het doel en realisatiewijze van het doel wor-den besproken, en een hoogtekaart vorm-den de eindfase van de Design-fase.

6. Visualisatie van het conceptMet behulp van deze visualisatie wordt aan de gewen-ste ontwikkelingen een globale locatie mee gegeven.

De conclusies uit de vorige hoofdstukken zijn vervol-gens samengevoegd tot een globaal vlekkenplan. In grove lijnen wordt hiermee de locaties weergegeven van de gewenste deelgebieden. Hieronder staan de belangrijkste conclusies die zijn samengevat in het globale vlekkenplan.

- De locatie van het stadsdeelcentrum (zwart), waardoor de minder functionerende Rot- terdamse wijken (rood), worden opgewaardeerd.- Het doorzetten van het goede woonmilieu van Schiedam-Zuid (geel) het gebied in. - De locatie van Nieuw-Delfshaven, nabij historisch Delfshaven (bruin). - De groene as, waarmee de verbinding wordt gelegd tussen Rotterdam en Schiedam.- De locatie van het kenniscluster (blauw groen) op een prominente locatie aan de Maas.- Het centraal gelegen plein (paars), met haar verbindende functie binnen het gebied.

6.1 Globaal vlekkenplan

6.2 Definitief vlekkenplan

Afbeelding 11: Globaal vlekkenplan.

Afbeelding 12: Definitief vlekkenplan.

Afbeelding 13: Richtlijnen bouwhoogtes.

Bruin = Nieuw-DelfshavenBordeaux = Hoogstedelijk wonenRoze = VoorzieningencentrumGroen-blauw = SporthavenPaars = FestiviteitenterreinGroen = GroenvoorzieningRood = Wonen op en aan het water.Geel = KennisclusterGrijs = BestaandDonkergrijs = Karakeristieke elementen

11

Re Waardering voor de historie. Ontwikkelingen vanuit de historie.Recreating Recreatie in het gebied brengen. Uitbreiding van de recreatieroute. Recreatie als verbindend element Creatieve bedrijvigheid. Blue Water speelt een centrale rol. De Maas als kennisstroom.Blueprint Voorbeeldgebied voor de omgang met water en nieuwe energie- technologie. Innovatieve voorbeeldprojecten op het gebied van wonen, water en energie.

EaseWest Concepts

Het Merwehaven-Vierhavensgebied profileert zich als een ontwikkelgebied op nationaal en internationaal niveau, waarbij de Maas wordt gezien als een ken-nisstroom, die kennis brengt en verspreidt. Heden en verleden ontmoeten elkaar, verbonden door de Maas. De ontwikkeling van nieuwe woon- en ener-gietechnologie vormt het hoofdthema, waarbij wa-ter een belangrijke verbindende factor vormt. Door de toevoeging van recreatie wordt gezorgd voor een impuls aan de omliggende wijken en wordt de binding tussen Rotterdam en Schiedam vergroot.

Het gebied is een voorbeeld wat betreft de waard-ering van de eigen historie, de omgang met water, het ontwikkelen van duurzame energietechnologie en de ontwikkeling van toekomstige woonvormen.

DoelgroepenHet gebied geeft een impuls aan de kennis- en di-

ensteneconomie, waardoor hoogopgeleiden en stu-denten worden aangetrokken. Daarnaast richt het ge-bied zich op toerisme, door onder andere het leggen van een recreatieve verbinding tussen de historische binnenstad van Schiedam en historisch Delfshaven en door een groot voorzieningencentrum, met veel aandacht voor sport. Door het kenniscluster wordt toerisme in de vorm van deskundigen hieraan toe-gevoegd. Op verschillende wijzen wordt een impuls gegeven aan de omliggende wijken, waar de hui-dige en toekomstige bewoners profijt van hebben.

In dit hoofdstuk zullen de verschillende deelge-bieden worden toegelicht. Besproken zal worden welke functies bepaalde gebieden hebben en waar-om gekozen is het gebied een bepaald karakter te geven. Vervolgens zal een aanzet worden gegeven voor de uitwerkingen van onder andere de archi-tectuur, de stedenbouwkundige opzet en karakte-ristieke elementen, waar in het beeldkwaliteitsplan Re-creating the blueprint meer over te vinden is.

De volgende deelgebieden zullen in dit hoofdstuk be-sproken worden:

- Nieuw-Delfshaven - Stadsdeelcentrum bestaande uit: - Vierhavenkwartier - Galileikwartier - Leisure Island- Marconipark- Merwekade- Merwehaven- Gustokwartier- Kenniscluster- Waterplein- Recreatieroute

6.3 Samenvatting van het concept

6.4 Re-creating the blueprintHet concept Re-creating the blueprint is complex en

geeft antwoord op een groot aantal vraagstukken. Het concept is op verschillende schalen effectief en sluit op verschillende schalen aan op haar omgeving. De naam Re-creating the blueprint is de verzamelnaam, waarmee naar een groot aantal deelconcepten wordt verwezen.

Letterlijke betekenisEen letterlijk betekenis van blueprint is het druk-

ken van energielijnen op een blauwe achtergrond, waarmee de verwijzing plaatsvindt naar de Maas als kennisstroom en het opwekken van waterenergie.

blauw·druk de; m -ken ontwerp, schets, voorlopig plan

7. Ontwikkelingen per deelgebied

12

7.1 Nieuw-DelfshavenHet project Nieuw Delfshaven vormt eigenlijk de ba-

sis van de herontwikkeling Merwehaven-Vierhavens. Met Nieuw-Delfshaven wordt de aandacht hersteld voor de rijke historie van het plangebied en haar omgeving, door te verwijzen naar historisch Delfshaven. In Nieuw-Delfs-haven gaat aandacht uit naar behoud, herstel en nieuw-bouw van gebouwen met een historisch bebouwings-beeld. Authenticiteit staat voorop, zowel voor nieuwe als voor bestaande gebouwen. Oriëntatie op monumentale en beeldbepalende kwaliteiten binnen het gebied is hierbij van belang. Daarnaast zal het gebied refereren naar de historie door middel van de stedenbouwkundige opzet en karakteristieke kenmerken van landschappelijke en cul-tuurhistorische aard. Tot slot zal er geen sprake zijn van nabouwen van, maar van voortbouwen op de historische context, waarbij "voortbouwen op" zowel op een tradi-tionele als op een vooruitstrevende manier plaatsvindt.

De architectuur die zal worden toegepast, laat veel ken-merken zien van de karakteristieke panden die in Delfshaven te vinden zijn en waren. Net als in Brandevoort is er sprake van nieuwbouw, waarbij door middel van de detaillering de verwijzing plaatsvindt naar de bovengenoemde stijl.

Nauwe straten, waarvan een groot deel gren-zend aan het water, doen terug denken aan vroeger.

De bebouwing op de pieren, waarbij de uiteinden vrij zijn gehouden en waar later grote windmolens werden geplaatst, heeft een directe gelijkenis met historisch Delfshaven. De historische morfologische opbouw is ook terug te vinden. In Nieuw Delfshaven is een soortgelijke blokvormige structuur met binnenruimten toegepast.

7. Ontwikkelingen per deelgebied

Afbeelding 14: Locaties van de deelgebieden

Afbeelding 15: Plattegrond van Historisch Delfshaven.

Een straatbeeld met wisselende pandjes en verspringende daken, gecombineerd met de stedenbouwkundige opzet, de connectie met het water en de gerestaureerde historische panden, zal Nieuw Delfshaven tot een succes maken.

13

EaseWest Concepts

WindmolensAls men vroeger vanaf de Maas Delfshaven bena-

derde, waren het de windmolens die het gebied herken-ning gaven. De windmolens pronkten boven de be-bouwing uit en behoorden tot de grootste van de wereld. Om de link met het oude Delfshaven te ver-groten en dit prachtige verloren historische beeld te herstellen, zullen aan het eind van de pieren, drie windmolens worden herbouwd. Vlak naast het te re-aliseren kenniscluster, is, in Schiedam, in 2005 een soortgelijke windmolen gerealiseerd, de Noletmolen.

Nieuwe technologie met een authentieke uitstraling.De molens zullen niet als doel het malen van graan

hebben, maar het opwekken van energie. Het wordt een moderne energiemolen voorzien van de modern-ste technieken, ‘vermomd’ als een traditionele molen. Naar verwachting zal elke molen 220.000 kWh per jaar opwekken, waardoor deze ongeveer 60 woningen van energie zal kunnen voorzien. Binnen in de molen komt een turbine die volautomatisch werkt. De wieken zullen worden voorzien van een modern aerodynamisch pro-fiel, ontworpen door de TU Delft. In combinatie met een modern hekwerk moet de molen in rustig tempo fluister-end zijn werk kunnen doen. Naast deze belangrijke func-tie zullen de molens plaats bieden aan snuisterijen en zal een jeneverproeverij en visserij worden ondergebracht.

Historisch schip ‘De Delft’ Vlakbij Nieuw Delfshaven in de Schiehaven is men

bezig met de herbouw van linieschip ‘De Delft’ dat een belangrijke rol heeft gespeeld in de geschiedenis van Delfshaven, maar in 1797 is vergaan. De realisatie van de bouw is bijna voltooid en men is op zoek naar een locatie voor bezichtiging. In Nieuw Delfshaven is een locatie voor ‘De Delft’ gerealiseerd nabij het Hakapark, waarbij het schip samen met het Hakapand een park afbakent. Al met al wordt met ‘De Delft’ een belangrijke bijdrage geleverd aan het plangebied.

Afbeelding 16: Windmolens zichtbaar vanaf de Maas.

ReferentieprojectenHet plaatsje Ootmarsum in Overijssel is een goed

voorbeeld waarbij de aantrekkingskracht op cre-atieve bedrijvigheid, snuisterijen en toerisme, door de authentieke uistraling zichtbaar is. Daarnaast vormt Brandevoort het voorbeeld van de naboots-ing van een geliefd authentiek woonmilieu. Het be-staande landschap, de klassieke architectuur en de grote differentiatie in woningtypen en gevelbeelden vormen de uitgangspunten voor dit unieke project.

Afbeelding 17: Zicht vanuit het Hakapark.

Afbeelding 18: Blokbebouwing op de pieren.

Afbeelding 19: Wisselende panden en verspringende da-ken

14

7.2 Stadsdeelcentrum: Vierhavenskwartier

Met Vierhavenskwartier, Galileikwartier en Leisureisland wordt een echt stadsdeel gerealiseerd met een flink aantal woningen en voorzieningen. Het centrale hoogstedelijke woonmilieu en de nabijgelegen grootschalige voorzie-ningen, vormen het hart van het plangebied. Met behulp van dit gebied wordt het ‘Merwehaven-Vier-havens’-gebied omgevormd tot een gebied met beteke-nis. De voorzieningen zullen voornamelijk gericht worden op sport en cultuur. Met het stadsdeelcentrum wordt de binding tussen Schiedam en Rotterdam vergroot en wordt een impuls gegeven aan de bestaande omliggen-de wijken. Daarnaast zorgen de wijkoverstijgende voor-zieningen voor aantrekkingskracht van buiten de regio.

Leisureisland Leisureisland beslaat de gehele noordoostelijke kade van

het stadsdeel tot en met het plein. Verschillende voorzie-ningen zijn er in een ruime opzet terug te vinden. Het gebundelde voorzieningencentrum is het meest spraakma-kende project en dé recreatiebron van het plan Re-creating the Blueprint. Dit centrum zal een grote en bijzondere ver-schijning worden aan de kade van de sporthaven, met aan water gerelateerde architectuur. Tevens zal het voorzien-ingencentrum multifunctioneel en zeer energiezuinig zijn. Deze duurzaamheid zal gerealiseerd worden door middel van een zonneschoorsteen, warmtepompen en PV-panelen, gebruik van regenwater voor toiletspoeling en lagetempera-tuurverwarming. De voorzieningen vormen een brandpunt waar vanuit een impuls wordt gegeven aan de omliggende Rotterdamse wijken en tevens op grotere schaal, omdat het genre watersport zorgt voor een veel groter bereik.

GalileikwartierGalileikwartier vormt voor een overgangsgebied tus-

sen Leisureisland en het Vierhavenskwartier. De Eon-centrale geeft, vanuit haar energieverleden, het startsein voor de ontwikkeling van nieuwe energieconcepten en vormt een voorbeeldproject voor het gebied. De wonin-gen in het Galileikwartier zullen vanuit de Eon-centrale het gebied in gaan en een duurzaam gevoel verspreiden. Door middel van bewezen technieken zullen de woningen energiezuinig worden gemaakt. Het is momenteel nog niet haalbaar om alle nieuwbouw als een energieneutrale woning uit te voeren. Gezien de lange levensduur van woningen is het wel van groot belang om nu reeds te an-ticiperen op een verdere verduurzaming in de toekomst. In het Galileikwartier zal de aanzet worden gegeven door de plaatsing van zichtbare verduurzaming.

Galileikwartier en Leisureisland

Afbeelding 20: Centra gelegen nabij het plangebied.

Afbeelding 21: Uitstraling op lokaal en regionaal niveau.

Afbeelding 22: De Europointtorens als landmark en aan-zet voor het Vierhavenskwartier.

Afbeelding 23: Eon-centrale als voorbeeldproject, waar-vandaan een duurzaam gevoel wordt verspreid. De schoorsteen van de Eon-centrale is een landmark in de huidige context, maar zal in de toekomst nog veel meer betekenis krijgen.

15

EaseWest Concepts

VierhavenskwartierVierhavenskwartier vormt het woonhart van het

stadsdeelcentrum. De ruime opzet met veel groen zorgt voor een uniek woonmilieu. Door bebouwing te situeren aan de rand van de wijk ontstaat een oase van rust. De openingen vanuit het Vierhavenskwartier zijn bewust gekozen en vormen routes en/of zichtlijnen naar karakteristieke elementen of gebouwen, waarbij soms wordt verwezen naar aansluitende projecten. Binnen de bebouwing staan appartementencomplexen van negen verdiepingen, waardoor zowel vanaf de Schiedamweg, als de Mathenesserweg en de Maas het stadsdeelcentrum als een echt centrum wordt ervaren. De aanzet hiervoor is al in 1975 gegeven door de drie hoge Europointtorens, die al jaren beeldbepalend zijn en een duidelijk oriëntatiepunt vormen in het gebied.

BedrijvenclusterAan de noordoostzijde van het stadsdeelcen-

trum zullen de meeste functies worden behouden. De Europointtorens, de Leenbakker, de Prax-is Megastore en het tuincentrum worden door om-

wonenden sterk met het gebied geassocieerd en kun-nen voor geruime tijd behouden blijven. Tussen de Galvanistraat en Van Helmontstraat zullen vervallen loodsen en bedrijfspanden plaatsmaken voor creatieve bedrijvigheid. Hiermee wordt voortgeborduurd op de ontwikkelingen in Park Lane en gebruik gemaakt van het toekomstige interessante vestigingsklimaat.

Afbeeldingen 24 en 25: Stadsdeelcentrum met uitstraling op verschillende schaalniveaus. Creatieve bedrijvigheid vanuit Parklane.

7.3 MarconiparkHet Marconipark vormt het centrale park van de

deelgemeente Delfshaven en het oostelijke deel van Schiedam. Het verduidelijkt de opbouw van het gebied en verbindt de deelgebieden aan elkaar. Het boulevard-park vervult een belangrijke functie in de herontwikke-ling van het Merwehaven-Vierhavens gebied. Enerzijds heeft het een verbindende functie in het concept (Re)creating the blueprint en zorgt het voor de verster-king van de connectie tussen Rotterdam en Schiedam. Anderzijds vervult het gebied een belangrijke recre-atiefunctie, waarmee een impuls wordt gegeven aan de omliggende wijken. Het boulevardpark biedt een unieke recreatiemogelijkheid aan de Maas, te midden van de dichtbebouwde omliggende wijken.

Het Marconipark heeft haar vorm te danken aan de oorspronkelijke scheiding tussen woongebied en ha-vengebied, welke wordt gekenmerkt door een drukke verkeersader, de Schiedamseweg. Het park is een rustig open veld, waar door middel van verschillende gras-soorten een interessant groen tapijt ontstaat. Half-verharde paden omringen zonnige plekken met bloe-men en gras en zorgen voor een mooie compositie.

Het gebied kent een erg centrale ligging en is goed bereikbaar. Aan de zuidzijde grenst het park aan drie grote havens en door de toevoeging van water is de binding met de Maas groot is. Het wa-ter is rustig en geschikt voor recreatieve doeleinden.

Vier ranke torens, aan het einde van de Merwekades, met twee en soms drie appartementen per laag, verrijken het park. Ze bieden een uniek uitzicht op de groene buiten-ruimte en zorgen ervoor dat het park nooit helemaal donk-er en verlaten is en bieden zo sociale controle.

De verhoogde Schiedamseweg vormt een belangrijke barrière. Door deze barrière wordt de aandacht geves-tigd op de Maas. De verhoogde weg zorgt ervoor dat de rust in het park niet wordt verstoord. Daarnaast is vanaf de Schiedamseweg het park goed zichtbaar en zijn zichtlijnen vrij gehouden naar de Maas. Door middel van onderdoorgangen ter hoogte van de Ho-genbanweg en de Pasteursingel wordt de verbinding gelegd met de noordelijk gelegen buurten.

Aan de meest oostelijke haven zal de nadruk worden gelegd op watersport en aan de kant van het park zal een strand worden gerealiseerd. Het strand zorgt voor de ultieme recreatie-ervaring aan de Maas.

16

7.4 MerwekadeMerwekade bestaat uit twee pieren met een ideale lig-

ging. De pieren bieden plaats aan een aantal 2-onder-1-kap woningen en vrijstaande woningen, en worden omgeven door recreatiemogelijkheden. Het concept Re-creating the blueprint is er niet alleen terug te vinden door het luxe recreatieve woonmilieu met ruimte voor pleziervaart, maar ook speelt energie een belangrijke rol. Op de kop van de pieren zullen twee moderne windmolens, als ver-volg op de historische windmolens in Nieuw Delfshaven, zorgen voor een duurzame uitstraling. Daarnaast wordt ingezet op energiereductie bij de nieuwbouwwoningen.

De toegepaste architectuur in dit gebied is modern en rustig. In het gebied zullen verschillende woonvor-men aanwezig zijn. Dit om het wonen aan het water voor meerdere doelgroepen bereikbaar te maken. Comfort en luxe zijn de steekwoorden die dit gebied kenmerken. De stedenbouwkundige opzet is bepaald aan de hand van het gewenste woonmilieu. De keuze voor bepaal-de woningtypes heeft geleid tot de gekozen ontsluiting.

Beide kades zijn niet aantrekkelijk voor recre-atieve doeleinden door niet-bewoners. Dit is een be-wuste keuze geweest, zodat ongewenste concurren-tie met het boulevardpark voorkomen wordt.

De ontwikkelingen betreffende wonen op het water staan nog in de kinderschoenen. In het plan Re-crea-ting the blueprint zal een groot aantal drijvende wo-ningen worden gerealiseerd. Experimenteren met deze woonvorm is hierbij het hoofdthema. Een grote variatie aan drijvende woningen met een experimenteel karak-ter zal beeldbepalend zijn. Variatie in soort, vorm, uit-straling en technologie zal voorkomen. Merwehaven zorgt binnen het concept Re-creating the Blueprint voor een echte aanzet richting toekomstige ontwikkelingen.

In samenwerking met de werf voor waterwoningen in het kenniscluster, zal kennis en kunde worden ge-combineerd. Bijzondere technologie, zoals warmteopslag in de Maas en woningen die meedraaien met de zon, behoren tot de mogelijkheden. Daarnaast wordt aan-dacht besteedt aan andere drijvende woongerelateerde mogelijkheden, zoals NUTS-voorzieningen en wegen.

De drijvende woningen zullen bereikbaar zijn vanuit Nieuw-Mathesse en de Merwekade. Doodlopende wegen zorgen voor rust op het water, maar tegelijkertijd voor een goede toegankelijkheid voor de bewoners. Wonen op het water is in groepen vormgegeven, waardoor verschil-lende projecten zichtbaar worden gemaakt.

Afbeelding 26: 2-onder-1-kap woningen op Merwekade.

Afbeelding 27: Rijwoningen op Merwekade.

7.5 Merwehaven

Afbeeldingen 28 -31 : Sfeerimpressies voor Merwehaven.

17

EaseWest Concepts

7.6 GustokwartierHet gebied zal gekenmerkt worden door een mo-

derne, vooruitstrevende en experimentele uitstra-ling. Experimenteren met nieuwe woonvormen en energiereductie zijn de hoofdthema’s. Er wordt een stap gezet richting de toekomst, waar de ener-gieneutrale woning een rol moet gaan spelen. Het gebied zal een voorbeeldfunctie krijgen op het gebied van wooninnovatie, architectuur en energiegebruik.

Bij de bouw van de woningen zal gestreefd wor-den naar een bepaalde Energie Prestatie Coëfficiënt, waarbij experimentele technieken zullen worden toegepast. Gedacht moet worden aan energiemaatrege-len, zoals een goed geïsoleerde buitenschil, passieve zonne-energie, zonnepanelen, zonnecollector, warmte terugwinning op douchewater, warmtepomp aang-esloten op individuele bodemlussen en balansven-tilatie met warmte terugwinning. Hoofddoel is het doorontwikkelen van de energieneutrale woningen. Het duurzame karakter van de wijk zal bewust zichtbaar worden gemaakt. Het nieuwbouwproject De Kantelen in Boxtel kan hiermee worden vergeleken en laat de groeiende populariteit van duurzame woningen zien.

GetijdencentraleEen gedeelte van de woningen zal worden aange-

sloten op de getijdencentrale nabij het kenniscluster. Deze zal waarschijnlijk aan de energiebehoefte van ca. 100 woningen gaan voldoen. Dit is een uniek pro-ject, dat op internationale belangstelling kan rekenen.

WaterwijkOm de recreatieve mogelijkheden te verruimen en

zoveel mogelijk woningen te binden aan de Maas, is besloten het water door te trekken in de wijk. De verbin-ding met Schiedam maakt pleziervaart beter mogelijk. De stedenbouwkundige vormgeving houdt voornameli-jk vast aan de richting van de kade en de Nieuwe-Mathe-nesserstraat. De relatief eenvoudige opzet biedt daaren-tegen wel ruimte aan een grote variatie van woonvormen.

Aansluiting op Nieuw-MathenesseVanaf de Nieuw-Mathenesserstraat zal het hui-

dige plan voor Nieuw-Mathenesse in werking treden, waarbij de bedrijvigheid wordt geïnten-siveerd en het distilleercluster wordt opgewaar-deerd. Onder andere door de recreatieroute, wordt de verbinding gelegd tussen beide plannen.

Het kenniscluster zal inzetten op een duurzame omgang met water en het ontwikkelen van nieuwe energietech-nologie. In het cluster zal een bundeling komen van kennis en bedrijvigheid die elkaar zullen versterken. Studenten krijgen de kans om opgedane kennis in de praktijk te brengen. Het kenniscluster fungeert als een locatie waar nieuwe ontwikkelingen kunnen worden ontwikkeld en op relatief grote schaal kunnen worden getest en toegepast. Daarnaast zal de werf voor waterwoningen ervoor zorgen dat kennis op het gebied van energie en wonen wordt ge-combineerd. Het kenniscluster maakt het gebied van grote betekenis op nationaal en internationaal niveau.

Het kenniscluster wordt ruim opgezet, met veel aan-dacht voor water en groen. De recreatieroutes komen in het gebied samen en vormen een knooppunt. Op recre-atieve wijze komen bezoekers in aanraking met nieuwe watertechnologie en worden ze bewust gemaakt van een duurzame toekomst. Verschillende projecten zullen worden uitgevoerd en zichtbaar en toegankelijk gemaakt.

Het kenniscluster vormt een landmark aan de Maas. De basis van het kenniscluster bestaat uit twee hypermoderne hoge gebouwen, waaraan een technologische, duurzame en een met energie gerelateerde uistraling gegeven zal worden.

Afbeeldingen 32 - 35 : Sfeerimpressies Gustokwartier.

7.7 Kenniscluster

18

Bijzondere projectenDe getijdencentrale vormt een bijzonder project,

waarmee in een vroeg stadium betekenis wordt ge-geven aan het kenniscluster. De getijdencentrale benut de unie-ke locatie aan de Maas en zal energie opwek-ken door het getijdenverschil in het gebied. Vervolgens zal deze gekoppeld worden aan woningen in Nieuw-Ma-thenesse, waardoor deze de woningen voorziet in hun energiebehoefte. De getijdencentrale vormt een be-langrijke verbinding in de recreatieroute, waarbij wa-terenergieopwekking van dichtbij kan worden beleefd.

Naast dit grote project, zullen kleinere projec-ten zichtbaar worden gemaakt. Waterturbines, golfen-ergie en energieopwekking met zoet- en zoutwater zijn hier voorbeelden van.

Afbeelding 37: Technologische, duurzame en een met en-ergie gerelateerde uistraling voor het kenniscluster.

Afbeeldingen 38 en 39: Impressies van watertechnologie.

Afbeeldingen 40 - 44: Multifunctioneel verbindend plein.

7.8 WaterpleinHet plein heeft een belangrijke verbindende functie

binnen het concept. Naast de recreatieve functie, kop-pelt het gebied de verschillende buurten aan elkaar. Het gehele concept Re-creating the blueprint wordt op het plein inzichtelijk, van de waardering van de historie in het authentieke Nieuw-Delfshaven, tot aan de toekom-stige technologie in het hypermoderne kenniscluster.

Daarnaast zal het plein zelf ook een verwijzing bevatten richting het verleden van het plangebied. Karakteristieke elementen, zoals bolders en kranen, zullen behouden blij-ven, waardoor het plein een bijzonder karakter krijgt en waardering uitgaat naar het verleden van het plangebied.

Het plein wordt deels verhard en deels met groen vorm-gegeven. Horecagelegenheden op het plein en het hotel aan het plein zorgen voor toezicht en gebruik. Op speelse wijze wordt aan verharding een plek gegeven, waarvan de functie kan verschillen. Daardoor is het mogelijk om op het plein kraampjes te plaatsen, een kermis te re-aliseren en in de winter een gedeelte onder te laten lopen, waardoor een schaatsbaan ontstaat. Het plein biedt een enorm scala aan mogelijkheden en zal het gehele jaar door benut worden. Uniek aan het plein is het zicht over de Maas en de mogelijkheid om drijvende voorzienin-gen aan te meren, bijvoorbeeld een bioscoop of theater.

Afbeeldingen 36: Getijdengrafiek Eemhaven

19

EaseWest Concepts

7.9 RecreatierouteDe recreatieroute vormt een belangrijke bindende

factor, zowel binnen het concept Re-creating the blue-print, als met de omgeving. De transformatie van een stad met een rijke historie naar een stad met een toekomstgerichte uitstraling, wordt door middel van de route inzichtelijk gemaakt. Daarnaast vormt de route een uitbreiding op de huidige recreatieroute langs de Maas en sluit aan op de toekomstige langzaam ver-keersroute die onder andere over het RDM-terrein zal gaan lopen. Tot slot sluit de recreatieroute aan bij de geplande recreatieroute langs de Buitenhavenweg, via het distilleercluster richting het centrum van Schiedam, genoemd in de ontwikkelingsvisie Nieuw-Mathenesse.

Het plein vormt het centrale punt op de recrea-tieroute en biedt ruimte voor een rustmoment aan het water door middel van horecagelegenheden.

BoompjesDe toeristische route bevat een verwijzing naar

Boompjes. In 1615 is deze wandelpromenade aange-legd vlak na de aanleg van Waterstad in 1600 en vor-mde de scheiding tussen Leuvehaven en de Oude haven. De naam was te danken aan de dubbele rij Lindebomen. Aflopend naar het water werden wilgen gepland. Na 1878, is met de aanleg van de Willemsbrug, de ver-keersfunctie gaan overheersen. De opzet van de recrea-tieroute zal dezelfde zijn als die van Boompjes, waarbij de route ook geflankeerd wordt door een bomenrij. Naast deze verwijzing, zal de route langs een flink aantal monumentale en karakteristieke panden lopen.

Afbeelding 45: Wandelpromenade Boompjes.

Afbeelding 46: Routing door het gebied.

Afbeelding 47: Toekomstige fietsroute Stadshavens

Afbeelding 48: Het strand is gelegen aan de route.

Afbeelding 49: Boulevard langs de sporthaven. Het enige stukje van Boompjes zonder boompjes.

20

8. Behouden gebouwen/gebiedenIn dit hoofdstuk wordt ingegaan op de gebouwen en gebieden die behouden zullen blijven. Ver-volgens zal dit worden toegelicht.

Aan de hand van bovenstaande afbeelding zullen de gebouwen en gebieden hieronder worden bespro-ken. De naam van het gebouw zal worden genoemd, met daarachter de toekomstige functie. De letters (RM) achter de naam geven een rijksmonumentale status aan.

Gebouwen:1. Citrusveiling (RM) -Partycentrum2. Eon-centrale -Bredeschool/Kinderopvang/ Bibliotheek/Jongerencentrum3. Stichting Kunst & Complex -Zelfde functie4. Binnenveld & Schellen B.V. -Woonfunctie5. Bar Dancing Las Chicas -Restaurant/wonen6. Chefaro -Appartementen7. Katoenveem (RM) -Appartementen8. Poortgebouw Thomson -Santas koffie/Horeca9. Haka-gebouw (RM) -Museum / Ateliers

Onaangepaste locaties.10. Europoint-complex en parkeergarage.11. Evenementencomplex met kleinschalige bedrijvigheid.12. Bedrijfsverzamelgebouw met o.a. de Praxis. 13. Plan Nieuw-Mathenesse

1. De Citrusveiling is een zeer markante Rotterdamse locatie, waarbij de sfeer nog goed te proeven is van de geschiedenis van het zien, bieden en kopen.

2. De Eon-centrale is een karakteristieke centrale voor het concept met een rijke energiehistorie.

3. Stichting Kunst & Com-plex is een door 17 kun-stenaars gerenoveerde fabriek, waarin ateliers zijn ondergebracht.

4. Schellens B.V. is een historisch pand uit 1881 van een transportbedrijf.

5. Bar Dancing Las Chicas is een bekend authentieke gebouw in het gebied.

6. Chefaro is een bijzonder fabriekspand met een rij-ke historie op deze locatie.

7. Het katoenveem was één van de eerste gebou-wen in het gebied.

8. Poortgebouw Thomson kent veel historie en is on-langs gerenoveerd.

Afbeelding 50: Overzicht van behouden locaties

9. Het Hakapand is het pand met de meeste historie. Voor het Hakapand zal het Hakapark worden gerealiseerd, waar het startsein wordt gegeven voor de recreatieroute, dat het concept Re-creating the blueprint volgt.

21

EaseWest Concepts

Ondanks de complexiteit van het concept Re-creating the blueprint is het concept volledig doorgevoerd in de invulling van het programma. De hoofdthema's zijn op grote schaal goed zichtbaar, maar ook op een gede-tailleerd niveau heb ik bewuste keuzes kunnen maken.

Nadat een concept was gevormd waarin alle gro-epsleden zich konden vinden en het definitieve vlek-kenplan werd vastgesteld. Heb ik, in een zeer vroeg stadium, per deelgebied een beschrijving gemaakt met sfeerbeelden. Hierdoor was voor alle groeps-leden duidelijk welke richtlijnen aan de invulling van deelgebieden werden meegegeven. Op deze manier was het mogeijk de groepsleden enigszins los te lat-en, zodat de productiviteit werd verhoogd.

Vervolgens ben ik dieper ingegaan op de deelge-bieden. Regelmatig contact heeft ervoor gezorgd dat problemen snel uit de weg werden geholpen.

Wat betreft de deelgebieden ben ik trots op de uitwerking van het concept. Het is goed te zien dat het concept door de verschillende partijen goed is opgepakt en is doorgevoerd.

Naar mijn mening hebben we als groep het proces erg goed doorlopen. Op een aantal kleine haperingen na verliep het project erg soepel. Op twee momenten is er eigenlijk maar vertraging op gelopen. De studiereis van de ontwikkelaar wonen met FRESH, kwam op een slecht moment. Daarnaast kwamen we op het eind niet helemaal rond met het financiele plaatje. Beide momenten hebben we uiteindelijk als groep goed op-gelost. Hierdoor hebben we ons goed aan de planning kunnen houden. De samenwerking was erg prettig. Iedereen kon met elkaar opschieten en indien nodig hielpen we elkaar. Conflicten werden meestal gelijk uit-gepraat, waardoor geen grote problemen zijn ontstaan.

De getoonde inzet van de groep was goed. We hebben ongeveer vier, en soms drie hele dagen per week bij elkaar gezeten. Door deze nauwe samenwerking was het goed mogelijk elkaar te motiveren. Problemen werden snel geconstateerd. Deze nauwe samenwerking kende soms ook een andere kant. Veel kleine onderbrekingen hadden een remmende werking. Daardoor hebben we af en toe bewust gekozen om even apart te werken.

9. Bewaking van het concept

Tine-Loes Hemmes, projectleiderMet enorme veel inzet heeft Tine-Loes dit project

aangestuurd. Door de samenwerking tijdens het multi-project in de bachelorfase wist ik wat ik aan haar had. Tine-Loes is echt een vrouw van de planning. Ze heeft het hele project iedereen nauwlettend in de gaten gehouden en gewezen op de deadlines. Deze werden dan ook bijna allemaal netjes gehaald. Indien problemen voordeden bracht Tine-Loes de groep bij elkaar. Ze was goed op de hoogte van wat er zich afspeelde tijdens het project.

Hans Bouthoorn, ambtenaar grondzaken en parkeer-beleid

Hans liet tijdens het project wat minder van zich ho-ren. Tijdens dit project had Hans een lastige rol Hans is een aantal keren aangestuurd om mee te denken over innovatieve parkeeroplossingen. Ik ben van mening dat hij hier te weinig onderzoek naar heeft gedaan. Vrijwel alle tijd ging naar het financiele gedeelte, waar hij niet helemaal uitkwam. Op het eind van het project heeft hij zich wat dat laatste betreft goed hersteld.

Mohammed Najah, ambtenaar volkshuisvestingTijdens het project had ik het gevoel dat Mohamed

goed wist waar hij mee bezig was. Samen met de pro-jectontwikkelaar is hij tot een woningbouwprogramma gekomen, waarbij zijn belangen goed zijn behartigd. Mohammed kwam tijdens de onderhandelingen met goede argumenten. Zijn rol bleek soms wat minder intensief te zijn dan die van anderen. In dergelijke gevallen sprong hij goed bij om anderen te helpen. Nadeel van Mohammed was dat hij niet beschikte over een laptop. Hierdoor heeft hij af en toe wel wat gemist. Zijn aanwezigheid was niet altijd even zeker, maar dat heb ik niet als een probleem ervaren. Mede door zijn goede inzet vond ik het een prettige samenwerking.

René van der Zande, projectontwikkelaar wonenRené is tijdens het project goed aanwezig. Hij komt

af en toe met confronterende opmerkingen, wat bij droeg aan de scherpte van de groep. René heeft zich goed ingeleefd in zijn eigen rol en ik kreeg het idee dat hij goed op de hoogte was van zijn taak. René heeft een eigen mening, waar hij soms moeilijk van af te krijgen is. Dit is aan de ene kant een goede eigenschap, maar tijdens dit project heeft dit ook zijn nadelen gekend.

10.1 Evaluatie op persoonlijke titel

22

10. Evaluatie van het proces

23

René had per gebied een woonmilieu voor ogen met daarbij een aantal woningen per hectare. Hij zet zo diep in de cijfertjes dat hij de realiteit soms een beetje uit het oog verloor. De studiereis van René kwam op een totaal verkeerd moment, maar bij terugkomst heeft hij met erg veel inzet orde op zake gesteld. De samenwerking met René was al met al goed.

Mark de Jong, projectontwikkelaar voorzieningenHet was goed te merken dat Mark geen universitaire

achtergrond heeft. Dit bedoel ik niet in negatieve zin, maar ik ervaarde dit juist positief. Vanuit zijn praktijker-varing wist hij veel andere dingen, waarmee hij anderen kon helpen. Mark heeft een erg nuchtere kijk, wat sa-menwerken heel prettig maakt. De theoretische onder-bouwing bleek voor hem soms wat lastiger. Dit heeft hij op tijd aangegeven, waardoor we hem konden helpen. Uiteindelijk heeft Mark dit erg goed opgepakt. Mark en ik waren goed op de hoogte van elkaar, waardoor we de voorzieningen goed hebben kunnen inpassen in het con-cept. De nuchtere houding en het nemen initiatief maakt Mark een fijne man om mee te werken.

Raoul Dols, beleggerNet als Mark heeft Raoul ook al de nodige praktijk er-

varing. Deze ervaring bleek hulpvol tijdens het project. Ik heb niet veel met hem te maken gehad, maar kreeg wel de indruk dat hij goed wist waar hij mee bezig was. De samenwerking met Raoul was goed.

Tom Sengers, ambtenaar economische zakenTom is een erg prettige jongen om mee samen te werken.

Mede door zijn invloed heb ik gekozen voor een concept, waarbij Rotterdam op de kaart wordt gezet. Tijdens de contacturen kwam Tom altijd met nuttige informatie. Dit bleek erg waardevol voor het project. Tom kan bepaalde dingen erg overtuigend brengen. Hiervan zal hij in de toekomst nog veel profijt hebben.

Aan de start van het project heb ik bewust gekozen voor de rol als conceptontwikkelaar. Door contac-ten met conceptontwikkelaars van voorgaande ja-ren was het me al duidelijk dat het een erg zware las-tige rol is. Mede door de ervaring tijdens mijn stage bij Sygma Bouwmanagement leek mij deze rol erg leuk.

Vanaf het begin heb ik me volledig ingezet voor het project. Ik wist dat ik de anderen een stapje voor moest blijven. Om het project succes-vol te laten verlopen had ik vooraf een strategie bepaald. Hierbij heb ik het 4D-model gebruikt als instrument om structuur te houden. Om tot een goed concept te komen moet je over enorm veel kennis beschikken. Dit betreft niet alleen kennis over het plangebied, maar ook huidige trends en ontwikkelingen. Vanaf de bekend-wording van mijn rol heb ik me hiermee bezig gehouden. Toen het project begonnen was, heb ik, door middel van een flink aantal presentaties, de rest enthousiast gemaakt en overgehaald om mee te denken. Dit bleek erg nuttig te zijn.

Ik was al vroeg overtuigd dat het con-cept moest passen binnen de omgeving. Be-wust heb ik gekozen voor een erg complex concept, met raakvlakken op verschillende niveaus. Ik wilde laten zien dat een dergeli-jk gebied antwoord kon geven op een groot aantal vragen, wensen en problemen. Op ver-schillende schaalniveaus zitten verschillende thema's in het concept verweven. Dit is in het eindresultaat goed terug te zien.

De input van de groepsgenoten viel me in het begin wat tegen. De analyses verliepen wat traag en daardoor heb ik meer dan verwacht zelf moeten doen. Ik heb ervoor gezorgd dat voor mijn studiereis naar Toronto het concept vast stond. Daarnaast heb ik een boekje ge-maakt, waarin per deelgebied stond aangegeven wat mijn verwachtingen waren. Dit bleek een goede oplossingen, waarmee mijn groepsge-noten zonder mij aan het werk konden en we geen vertraging op liepen. Uiteindelijk heb ik erg veel opgestoken van de studiereis, waarvan ik onderdelen heb gebruikt in mijn concept. Bij terugkomst heb ik me weer volledig ingezet om het concept verder uit te werken.

Tijdens het uitwerken heb ik vrijwel continu contact gehouden met mijn groepsgenoten. Hi-erdoor werden problemen vroegtijdig verhol-pen. Autocad en Sketchup hebben uiteindelijk voor een aantal slapelozen nachten gezorgd. Maar uiteindelijk is alles ruim op tijd afgeko-men. Ik ben trots op het eindresultaat!

10.2 Eigen proces

LiteratuurlijstanagingEaseWest Concepts

• Tuinzig, D. (2007), Gebiedsontwikkelingen hebben ook gevoel• Botton, de A. (2006), De architectuur van het geluk, Atlas• Montaigne M. (2002), Een complex en veranderlijk wezen: essays over het toeval, Athenaeum• Rijkenberg, J. (2006), Concepting, het managen van conceptmerken in het communicatie georiënteerde tijdperk• Emoto, M. (2003), De Boodschap van water en de film What the bleep do we know!?• Graaf, de K. (2007), Het aansturen van complexiteit, Amsterdam• Daamen, T.A. (2006), Stadshavens Rotterdam tussen inhoud en proces, Real Estate Magazine• Daamen, T.A. (2005), De kost gaat voor de baat uit, Amsterdam• Marshall, R. (2001), Waterfronts in Post-Industrial Cities. London: Spon Press• Verbart, J. (2004), Management van ruimtelijke kwaliteit. Delft: Eburon• Lukey, R. (2006), Kansen voor de creatieve industrie, ABF Research, Delft, 2006• The World Capital of CO2-free energy (2007), Rotterdam Climate Initiative• Atlas stedelijke havens (2008), Gemeente Rotterdam• Pre-verkenning waterrecreatie (2008), Stichting Recreatie• Masterplan Nieuw-Mathenesse (2008), Gemeente Schiedam• Masterplan Schieveste (2008), belangrijk voor de regio, Gemeente Schiedam• Parkboulevard (2007), de verbindende schakel in werelds Rotterdam, Ecorys• Nieuwe ideeën voor oude gebouwen (2006), creatieve economie en stedelijke herontwikkeling, NAI, Rotterdam• Bakas, A. (2006), an estimated guess, SEV• Hees, van W. (2006), Waalfront Nijmegen masterplan concept, Gemeente Nijmegen• Met Andere Woorden (2009), Pionieren aan de Maas, Efficiënta• Ronday, B. (2006), Waterholes, Amsterdam• Economische Visie provincie Zuid-Holland (2008), Provinciale Staten• Feitenkaart Inkomensgegevens Rotterdam op deelgemeente- en buurtniveau (2006), COS• Nota Ruimte (2004), Ministerie van VROM• Stadsvisie Rotterdam (2007), ruimtelijke ontwikkelingsstrategie 2030, Gemeente Rotterdam• Duurzame ontwikkeling structureel op de kaart (2008), Provincie Zuid-Holland

Internet www.dsv.rotterdam.nl www.engelfriet.net www.portofrotterdam.com www.dedelft.nl www.jgsmits.nl www.woneninparklane.com

Bijlagen

I. SWOT-analyseII. Zichtlijnen en sfeerbeeldenIII. Stedenbouwkundige kaart

EaseWest Concepts

Ligging aan de Maas.Cultuurhistorische gebouwen.Goede bereikbaarheid.Veel kademeters.Ontwikkeling Parklane. Ligging tussen Rotterdame en Schiedam

Het gebied kent veel verontreiniging.Gebondenheid aan de huidige vorm.Afstand tot het centrum.Slecht imago onder buurtbewoners.Omliggende Rotterdamse wijken met veel

sociale problemen.

I. SWOT-analyse

S WOT

Bedreigingen

Zichtlocatie vanaf de Maas.Omvang van het gebied.Innovativiteit op het gebied van water en energie.Nabijheid van Delfshaven.Nabijheid historische binnenstad van Schiedam.Herontwikkeling Stadshavens.

Sociale problematiek van de omliggende Rotterdamse wijkenConcurrentie van een groot aantal andere nieuwe

projecten.

Kansen

Zwakke punten

Sterke punten

De Maas Cultuurhistorische gebouwen

Goede bereikbaarheid Veel kademeters

Ontwikkeling Parklane

Zichtlocatie vanaf de MaasOmvang gebied

Innovativiteit op het gebied van water en energie

Nabijheid van Delfshaven

Sociale problematiek in Rotterdam Concurrentie van groot aantal nieuwe projecten

Verontreinigde gronden Gebondenheid aan de huidige vorm Afstand tot het centrum

II. Zichtlijnen en sfeerbeelden

8

1. Zichtlijn vanaf het dakpark. 2. Zichtlijn naar Chefaro en Europoint. 3. Zicht op de molens in Nieuw-Delfshaven

4. Doorkijk bij het Vierhavenskwartier. 5. Zicht vanaf de Schiedamweg. 6. Zichtlijn vanuit het Gustokwartier.

7. Zicht vanaf het plein op Nieuw-Delfshaven. 8. Doorkijk vanaf de Maas naar Hakagebouw. Overzicht van het plangebied.

Overzicht van het plangebied.

5. De sporthaven en het strand.

EaseWest Concepts

III. Stedenbouwkundige kaart

Wonen

Kantoren

Bedrijfsdoeleinden

Horeca

Maatschappelijkedoeleinden

Sportdoeleinden

8ecrea9evedoeleinden

Detailhandel

Groenvoorzieningen

Tuin

Gemengdedoeleinden

Verkeersdoeleinden

Verblijfsdoeleinden

Monumenten

EaseWest Concepts

Kerkstraat 42/C45611GKEindhoven

(+31) 630003871 Info@EaseWestConcepts .comwww.EaseWestConcepts .com

EaseWest ConceptsEaseWestConceptsiseind2008opgerichtdoordeheerE.Westerhof.Tijdenszijnstudentschapheefthijhetinitiatiefaangedurfdomopeigenkrachttegaanbeginnen.EaseWestConceptsiseenadviesbureauvoorcomplexestedenbouwkundigeopgavenenheeftexpertiseinhuisomeenontwikkelingsvisievasttestellendoormiddelvanteontwikkelenconcepten.OpbegeleidendewijzezalEaseWestConceptsbijeenprojectbetrokkenzijnenmeehelpeneenontwikkelingtoteensuccestemaken.