Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn...

90
Mensenrechten in ere herstellen Cijferverslag 2018

Transcript of Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn...

Page 1: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

Mensenrechten in

ere herstellen

Cijferverslag

2018

Page 2: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

1 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Inhoudstafel

1 Voorwoord ..................................................................................................................................................... 3

2 Waarom een cijferverslag?............................................................................................................................. 4

2.1 Woordenlijst .................................................................................................................................................. 5

3 Meldingen ...................................................................................................................................................... 7

3.1 Inleiding ........................................................................................................................................................ 7

3.2 Meldingen uitgesplitst naar gender ............................................................................................................ 13

4 Dossiers ....................................................................................................................................................... 14

4.1 Analyse van de nieuwe dossiers per domein ............................................................................................... 14

4.2 Plaats van de feiten ..................................................................................................................................... 20

4.3 Dossiers uitgesplitst naar gender ................................................................................................................ 23

5 Analyse van de nieuwe dossiers per domein ................................................................................................ 24

5.1 Werk: 510 dossiers ...................................................................................................................................... 24

5.2 Goederen en diensten: 614 dossiers ........................................................................................................... 26

5.3 Onderwijs: 292 dossiers .............................................................................................................................. 31

5.4 Sociale bescherming: 23 dossiers ................................................................................................................ 34

5.5 Samenleving: 174 dossiers .......................................................................................................................... 35

5.6 Diverse activiteiten: 130 dossiers ................................................................................................................ 38

5.7 Media/internet: 332 dossiers ...................................................................................................................... 40

5.8 Politie en justitie: 72 dossiers ...................................................................................................................... 43

6 Analyse nieuwe dossiers per discriminatiegrond ......................................................................................... 46

6.1 Zogeheten ‘raciale’ criteria: 866 dossiers ................................................................................................... 46 6.1.1 Antisemitisme en negationisme ............................................................................................................. 47 6.1.2 Roma en woonwagenbewoners ............................................................................................................. 50

6.2 Handicap: 604 dossiers ............................................................................................................................... 52

6.3 Religieuze of filosofische overtuiging: 307 dossiers .................................................................................... 54

6.4 Leeftijd: 152 dossiers ................................................................................................................................... 57

6.5 Vermogen: 160 dossiers .............................................................................................................................. 59

6.6 Gezondheidstoestand: 153 dossiers ............................................................................................................ 61

6.7 Seksuele geaardheid: 125 dossiers .............................................................................................................. 63

7 Verboden gedragingen ................................................................................................................................. 64

7.1 Haatboodschappen – media ....................................................................................................................... 66

Page 3: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

2 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

7.2 Haatmisdrijven – politie en justitie ............................................................................................................. 67

8 Deelstaten ................................................................................................................................................... 68

8.1 Federaal ...................................................................................................................................................... 68 8.1.1 Werk bij de federale overheid: 40 dossiers ............................................................................................ 68 8.1.2 Openbaar vervoer (NMBS/Infrabel/NMBS-Holding): 14 dossiers .......................................................... 68 8.1.3 Politie en justitie: 72 dossiers ................................................................................................................. 68 8.1.4 Sociale bescherming: 23 dossiers ........................................................................................................... 69

8.2 Wallonië ...................................................................................................................................................... 69 8.2.1 Werk bij de Waalse overheid: 4 dossiers ................................................................................................ 69 8.2.2 Werk in Wallonië: 101 dossiers .............................................................................................................. 69 8.2.3 Huisvesting en Wallonië: 71 dossiers ..................................................................................................... 70 8.2.4 Openbaar vervoer (TEC): 4 dossiers ....................................................................................................... 71

8.3 Brussels Hoofdstedelijk Gewest .................................................................................................................. 71 8.3.1 Werk bij de overheid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 24 dossiers .......................................... 71 8.3.2 Werk in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 184 dossiers .................................................................... 72 8.3.3 Huisvesting in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 59 dossiers ............................................................ 73 8.3.4 Openbaar vervoer (MIVB): 6 dossiers ..................................................................................................... 73

8.4 Vlaamse Gemeenschap/Gewest ................................................................................................................. 74 8.4.1 Werk bij de Vlaamse overheid: 14 dossiers ............................................................................................ 74 8.4.2 Werk in Vlaanderen: 178 dossiers .......................................................................................................... 74 8.4.3 Huisvesting in Vlaanderen: 133 dossiers ................................................................................................ 75 8.4.4 Onderwijs in Vlaanderen: 87 dossiers .................................................................................................... 76 8.4.5 Openbaar vervoer (De Lijn): 12 dossiers ................................................................................................ 77

8.5 Franse Gemeenschap .................................................................................................................................. 77 8.5.1 Onderwijs in de Franse Gemeenschap: 181 dossiers ............................................................................. 77 8.5.2 Werk bij de overheid van de Franse Gemeenschap: 15 dossiers ........................................................... 78

8.6 Duitstalige Gemeenschap ........................................................................................................................... 78 8.6.1 Onderwijs in de Duitstalige Gemeenschap: 1 dossier ............................................................................ 78

9 Rechtszaken ................................................................................................................................................. 79

10 Begeleiding en opleiding .............................................................................................................................. 82

10.1 eDiv ............................................................................................................................................................. 85

11 Adviezen en aanbevelingen ......................................................................................................................... 86

12 Communicatie .............................................................................................................................................. 87

12.1 Unia.be website .......................................................................................................................................... 87

12.2 KiesGelijkeKansen.be - LeChoixEgalite.be ................................................................................................... 88

12.3 Facebook & Twitter ..................................................................................................................................... 88

Page 4: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

3 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

1 Voorwoord

Dit cijferverslag 2018 geeft een blik op het dagelijkse werk van Unia en op onze structuur. Doorheen de jaren heeft

Unia zich gespecialiseerd op verschillende vlakken:

1. We behandelen meldingen en individuele dossiers rond discriminatie.

2. We lanceren informatie- en sensibilisatiecampagnes en stellen training en begeleiding voor aan personen of

organisaties die een diversiteitsbeleid willen voeren.

3. We zetten onderzoeken en wetenschappelijke studies op rond discriminatie op de werkvloer, op school, op de

huisvestingsmarkt, … Met onze publicaties en statistieken informeren we overheden, de academische wereld en

een groot aantal organisaties gespecialiseerd in discriminatie en diversiteit.

4. We geven adviezen en doen aanbevelingen aan overheden en organisaties. Dat doen we zowel op eigen initiatief

als naar aanleiding van een vraag.

Dit cijferverslag vat in statistieken samen hoe we bij Unia drie van die vier acties integreren in onze structuur en in

de organisatie van ons werk. Het cijferverslag onderscheidt zich van het jaarverslag 20181: de twee verslagen vullen

elkaar aan en moeten dus naast elkaar gelezen worden. Het jaarverslag heeft een meer kwalitatieve focus en zoomt

in op onze aanbevelingen, ons strategisch plan en onze acties op lokaal en internationaal niveau. Het geeft bovendien

veel voorbeelden uit ons vakgebied. Het cijferverslag daarentegen heeft een kwantitatieve focus, waarbij vooral de

trends in de meldingen die we ontvangen in detail worden geanalyseerd. Bovendien geeft het verslag ook cijfers rond

onze rechtszaken, onze informatie- en sensibilisatieacties en onze opleidingen.

De studies en onderzoeken die door Unia gevoerd of besteld werden, staan niet in dit verslag. Die kan je raadplegen

op onze website www.unia.be.

Unia stelt ook regionale rapporten op, die in detail tonen hoe onze lokale contactpunten werken in de dertien

Vlaamse centrumsteden. Ook deze rapporten kan je raadplegen op onze website.

Tot slot is het belangrijk om de methodologische beperkingen van deze statistieken te benadrukken: dit cijferverslag

bundelt enkel de cijfers van Unia en is dus niet bedoeld om representatief te zijn voor de verschillende

discriminatieaspecten in België.

1 Het Jaarverslag 2018: mensenrechten in ere herstellen kan je raadplegen op https://www.unia.be/nl/publicaties-statistieken/publicaties/jaarverslag-2018.

Page 5: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

4 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

2 Waarom een cijferverslag?

Een van de wettelijke opdrachten van Unia is de behandeling van ‘individuele meldingen’. Iedereen kan Unia

contacteren met een melding, een verzoek om een tussenkomst of een opmerking of vraag over de antiracisme-,

antidiscriminatie- en negationismewetgeving. Zo ook voor vragen over de grondrechten van mensen met een

handicap, zoals voorzien in het VN-verdrag over de Rechten van Personen met een Handicap (CRPD). Unia is wettelijk

bevoegd voor:

▪ discriminatie, met inbegrip van directe en indirecte discriminatie, de opdracht om te discrimineren en

pesterijen die direct verband houden met de criteria in de antidiscriminatiewetgeving (zie woordenlijst); in

het geval van handicap gaat het ook om het ontbreken van redelijke aanpassingen;

▪ haatboodschappen (haatdragende publieke uitlatingen: aanzetten tot haat, discriminatie, geweld of

segregatie). Dit omvat ook ‘cyberhaat’ (haatboodschappen op het internet);

▪ haatmisdrijven ingegeven door vijandigheid tegenover een persoon of een groep omwille van diens

afkomst, handicap, seksuele geaardheid of elk ander beschermd criterium in de antidiscriminatie- en

antiracismewetgeving.

Als Unia bevoegd is om een melding te behandelen en als de melder een tussenkomst of individueel advies vraagt,

wordt een ‘individueel dossier’ geopend. Een melding of een dossier kan gaan over één enkel discriminatiecriterium

of over meerdere criteria.

Unia is wettelijk ook verplicht jaarlijks verslag uit te brengen over haar werkzaamheden. We doen dit via een

jaarverslag en dit gedetailleerd cijferverslag.

Page 6: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

5 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

2.1 Woordenlijst

Meldingen Meldingen zijn alle contacten die Unia of onze lokale contactpunten hebben in het kader van onze bevoegdheden

vastgelegd in artikel 6 van het samenwerkingsakkoord (B.S. van 5/03/2014). Het gaat om meldingen van

vermoedelijke slachtoffers van discriminatie, haatmisdrijven of -boodschappen, maar ook om getuigenissen, vragen

of bekommernissen van derden of vragen van personen of organisaties die in een concrete situatie discriminatie

willen vermijden. Meldingen kunnen ook gaan over de rechten van personen met een handicap onder het VN-verdrag

van 13 december 2006.

Dossiers Unia opent een dossier wanneer (1) een melding naar een discriminatiegrond verwijst waarvoor Unia bevoegd is of

wanneer die betrekking heeft op de rechten van personen met een handicap, en (2) wanneer de melder een concreet

advies of een andere tussenkomst verwacht. De notie ‘dossier’ staat dus los van de ernst en het al dan niet bewezen

karakter van de feiten. Meerdere meldingen over dezelfde feiten worden in principe gebundeld in eenzelfde dossier.

Unia kan ook ambtshalve een dossier open (wat we aanduiden met de term ‘autosaisine’).

Maatschappelijke domeinen De maatschappelijke domeinen wijzen op de context waarbinnen de gemelde feiten zich afspelen. De domeinen

vallen grotendeels samen met het materiële toepassingsgebied van de antidiscriminatie-en antiracismewetten, -

decreten en -ordonnanties (werk, goederen en diensten, onderwijs, …). In dit verslag zijn er daarnaast specifieke

categorieën voor uitlatingen in de media en op het internet, incidenten in de publieke ruimte (samenleving) en

meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen.

Discriminatiegronden Dit zijn de door de antidiscriminatiewetgeving (wetten, decreten en ordonnanties2) beschermde criteria. Op grond

van artikel 3 van het samenwerkingsakkoord hebben de wettelijke opdrachten van Unia betrekking op al die

beschermde criteria (en ook op de rechten van personen met een handicap onder het VN-Verdrag van 13 december

2006). Dit met uitzondering van de criteria gender (waarvoor het Instituut voor gelijkheid van vrouwen en mannen

en de Genderkamer van de Vlaamse Ombudsdienst bevoegd is) en taal (daarvoor is nog geen bevoegde instelling

aangewezen).

De ‘beschermde’ criteria zijn dus nationaliteit, huidskleur, afkomst, nationale of etnische origine, handicap, seksuele

geaardheid, leeftijd, vermogen, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, religieuze of filosofische overtuiging,

geboorte, fysiek of genetisch kenmerk, politieke overtuiging, syndicale overtuiging en burgerlijke staat of sociale

afkomst.

De discriminatiegronden huidskleur, afkomst, nationaliteit en nationale of etnische origine worden in dit verslag

opgenomen onder de algemene term ’zogeheten raciale criteria’.

Discriminatie Deze term omvat directe discriminatie, indirecte discriminatie, de opdracht om te discrimineren, intimidatie en het

weigeren van redelijke aanpassingen voor een persoon met een handicap. Binnen hun respectievelijke

toepassingsgebied worden deze gedragingen verboden door de antidiscriminatiewetten, -decreten en ordonnanties.

2 Deze documenten kan je raadplegen op www.unia.be, in de rubriek Wetgeving (zie ‘Discriminatielexicon’).

Page 7: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

6 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Redelijke aanpassingen Een redelijke aanpassing neutraliseert voor een persoon met een handicap zoveel mogelijk het effect van de handicap

in een onaangepaste omgeving. Ze bevordert zo zijn deelname aan het maatschappelijk leven. Redelijke

aanpassingen zijn altijd afgestemd op individuele behoeften, dat onderscheidt ze van toegankelijkheid. Met andere

woorden: elke situatie wordt individueel bekeken om een oplossing te vinden voor de hindernis waar de persoon

mee geconfronteerd wordt in zijn dagelijks leven. Het is echter wel waarschijnlijk – en zelfs wenselijk – dat deze

aanpassing iedereen ten goede komt.

Haatmisdrijven Dit zijn misdrijven waarvoor een mogelijke strafverzwaring bestaat wanneer een van de drijfveren de haat tegen, het

misprijzen van of de vijandigheid tegen een persoon is wegens diens origine, afkomst, geloof, seksuele geaardheid

of een andere wettelijk beschermde discriminatiegrond.

Haatboodschappen Hieronder groepeert Unia alle uitlatingen die aanzetten tot discriminatie, haat, geweld of segregatie tegenover een

persoon of een groep omwille van afkomst, religieuze overtuiging, seksuele geaardheid of een andere beschermde

discriminatiegrond. Het kan dus gaan over racistische, islamofobe, homofobe, antisemitische, negationistische, …

uitlatingen die strafbaar zijn. Het gaat niet om uitlatingen die, ondanks hun schokkend of kwetsend karakter, vallen

onder de vrijheid van meningsuiting.

Autosaisine Unia beslist om op eigen initiatief een dossier te openen.

Belangrijke opmerking over de n-waarde in tabellen en grafieken Een melding of een dossier kan gaan over meerdere discriminatiegronden. Daardoor is de n-waarde in

sommige tabellen en grafieken hoger dan het effectieve aantal meldingen of dossiers.

Page 8: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

7 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

3 Meldingen

3.1 Inleiding

In 2018 kreeg Unia 7.489 meldingen over vermeende feiten van discriminatie, haatboodschappen en haatmisdrijven.

Dat is een stijging met 13,5% tegenover 2017 en met 49,1% tegenover het gemiddelde de voorbije vijf jaar, wat

overeenkomt met de verdubbeling van het aantal autosaisines tussen 2013 en 2018. De stijging blijkt – op enkele

jaren ter uitzondering na - een constante te zijn sinds de oprichting van Unia. Dat betekent echter niet noodzakelijk

dat het aantal discriminaties in België stijgt. We kunnen deze stijging door een aantal factoren verklaren.

Unia werd de voorbije jaren namelijk bekender dankzij sensibilisatieacties, informatiecampagnes, meer lokale

aanwezigheid en samenwerkingen met overheidsdiensten en verenigingen op het terrein. Door de interfederalisering

in 2014 heeft Unia in de Vlaamse centrumsteden de Meldpunten Discriminatie geïnstalleerd, die intussen gekend zijn

als de lokale contactpunten van Unia. Aan Waalse zijde zijn de vier vroegere bassins-de-vie ook geëvolueerd naar

lokale contactpunten in Wallonië waardoor onze lokale aanwezigheid toenam. Tot slot werkt Unia sinds 2017 met

een andere gegevensverwerking waardoor we gedetailleerder en vollediger kunnen rapporteren.

In het begin van het nieuwe schooljaar waren er in het domein onderwijs de meeste meldingen (17% van het

jaartotaal voor dat domein). In september en oktober liepen er bij Unia hierover respectievelijk 839 en 834 meldingen

binnen. Bovendien lanceerde Unia in die periode de scholenwedstrijd #GeefMij1Minuut.

Voor het domein media kregen we de meeste meldingen (222) in april; een groot deel daarvan ging over de

kiescampagne van de partij Islam voor de gemeenteraadsverkiezingen. 157 burgers contacteerden Unia voor die

campagne. Nog wegens de verkiezingen registreerden we in oktober 31 meldingen over de lijst Vlaams Belang in

Ninove (Forza Ninove). Die gingen over uitlatingen op Facebook van Guy D’haeseleer en over foto’s van aanhangers

die hun verkiezingsoverwinning vierden met simultane bewegingen die alle eigenschappen van een nazigroet

vertoonden. In de andere domeinen is de verdeling van het aantal meldingen over de maanden heen gelijkmatiger.

Van de melders is 56,3% Nederlandstalig, 41,1% Franstalig en 0,2% Duitstalig. 2,3% drukte zich in nog een andere

taal uit. 50,7% van deze meldingen was van mannen, 42,6% van vrouwen en 6,6% van vzw’s of andere organisaties.

43% van de meldingen gaat over vragen om bijstand, 34,4% zijn eenvoudige meldingen (zonder de vraag om een

tussenkomst), 21,3% zijn vragen om informatie en 1,3% zijn autosaisines.

De domeinen

De meldingen situeren zich vooral in de domeinen goederen en diensten (24%), werk (21,8%), media/internet

(15,8%), onderwijs (10%) en samenleving (7,9%).

Voor de afgelopen vijf jaar noteren we voor vier domeinen een opvallende stijging, namelijk goederen en diensten

(+73,9%), werk (+62,7%), onderwijs (+89,6%) en diverse activiteiten (+84,3%).

Page 9: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

8 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

De criteria

Unia ontving in 2018 vooral meldingen over de zogeheten ‘raciale’ criteria (25%), handicap (15,2%), religieuze of

filosofische overtuiging (8,4%) en leeftijd (5,1%).

Grafiek 1: Evolutie van de meldingen bij Unia (bevoegd en niet bevoegd) van 2010-2018

3608

4162 4226

3713

4627 4554

5619

6601

7489

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

Methodologische opmerking De meeste meldingen worden gedaan door slachtoffers of rechtstreekse getuigen van discriminatie. In

bepaalde maatschappelijke domeinen, zoals media/internet, gaat het ook om andere personen of

instellingen die bijvoorbeeld zeggen geschokt te zijn door bepaalde commentaren, interviews of tweets

zonder zelf betrokken te zijn bij de feiten.

Page 10: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

9 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 2: Evolutie van de meldingen bij Unia (bevoegd en niet bevoegd) per maand in 2018

Grafiek 3: Totaal meldingen in 2018 bij Unia (bevoegd en niet bevoegd)

Deze grafiek toont het aantal meldingen waarbij Unia geen actie kon ondernemen omdat we niet bevoegd waren. Zo

werden 420 van de 573 meldingen over het criterium ‘gender’ doorverwezen naar het Instituut voor de gelijkheid

van vrouwen en mannen omdat er geen enkele link was met een toepassingsgebied waarvoor Unia bevoegd is. De

meldingen over dit criterium zijn overigens op een opvallende manier toegenomen in 2018 en zijn goed voor 19%

van alle meldingen ’Unia niet bevoegd’.

619

535

636691

533557

498

635

839 834

612

500

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

Bevoegd; 5292; 70,7%

Niet-bevoegd; 2197; 29,3% Andere;

1692; 77%

Geslacht; 420; 19%

Taal; 85; 4%

Page 11: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

10 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 4: Verhoudingen van meldingen bij Unia naargelang bevoegdheid van 2010 tot 2018

Grafiek 5: Verhoudingen van meldingen ‘niet-bevoegd’ bij Unia van 2010 tot 2018

71%78% 79% 75% 77% 75% 74% 74% 71%

29%22% 21% 25% 23% 25% 26% 26% 29%

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Unia bevoegd Unia niet-bevoegd

83% 83%75%

82% 78%84% 80% 81% 77%

7% 7%16%

13%13%

12%12% 13% 19%

10% 10% 9% 5% 9%4% 8% 6% 4%

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Andere Geslacht Taal

Page 12: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

11 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 6: Gender van melder3

Grafiek 7: Evolutie meldingen naar gender sinds 2013

Grafiek 8: Taal van de melder (n=7489)

Grafiek 9: Evolutie meldingen volgens taal van de melder sinds 2013

3 ‘Ander’: de persoon die ons contacteert, identificeert zich niet als vrouw of als man.

3800; 50,7%

3193; 42,6%

431; 5,8% 65; 0,9%

Man

Vrouw

Juridischeentiteit

Andere

Vrouw; 3193

Man; 3800

Andere; 65

Juridische entiteit;

431

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

5000

2013 2014 2015 2016 2017 2018

4216; 56,3%

3080; 41,1%

145; 1,9% 17; 0,2%

31; 0,4%Nederlands

Frans

Engels

Duits

Andere

Nederlands; 4216

Frans; 3080

Andere; 193

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

5000

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 13: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

12 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 10: Type melding (n=7.489)

Grafiek 11: Evolutie van het type melding sinds 2013

Grafiek 12: Manier van contact (n=7.489)

Grafiek 13: Evolutie manier van contact sinds 2013

3222; 43,0%

2576; 34,4%

1593; 21,3%

98; 1,3%

Vraag naarbijstand

Eenvoudigemelding

Informatievraag

Autosaisine

Eenvoudige melding;

2576

Vraag naar

bijstand; 3222

Informatievraag; 1593

Andere; 980

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

5000

2013 2014 2015 2016 2017 2018

4554; 60,8%

2558; 34,2%

108; 1,4%91; 1,2%

178; 2,4%

WebsiteUnia en e-mail

Telefoon

Bezoek

Brief

Andere

Website Unia en e-

mail ; 4554

Telefoon; 2558

Andere; 269

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

5000

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 14: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

13 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

3.2 Meldingen uitgesplitst naar gender

Tabel 1: Nieuwe meldingen in 2018 volgens gender van de melder – per domein

Man Vrouw Andere4

Juridische entiteit

Totaal

Goederen en diensten 845 824 12 120 1801

Werk 838 731 6 54 1629

Media 767 318 17 79 1181

Onderwijs 223 486 2 36 747

Samenleving 303 229 7 52 591

Diverse activiteiten 189 127 3 33 352

Politie & Justitie 138 100 4 20 262

Sociale zekerheid 66 65 1 5 137

Andere/onduidelijk 431 313 13 32 789

Totaal 3.800 3.193 65 431 7.489

Tabel 2: Nieuwe meldingen in 2018 volgens gender van de melder – per criterium

Man Vrouw Andere5

Juridische entiteit

Totaal

‘Raciale’ criteria 1116 879 11 127 2133

Handicap 528 707 4 61 1300

Geloof of levensbeschouwing 308 354 5 50 717

Leeftijd 253 163 1 16 433

Vermogen 139 218 2 34 393

Gezondheidstoestand 182 190 4 6 382

Seksuele geaardheid 186 66 7 19 278

Andere (bevoegd) 209 193 4 26 432

Unia niet bevoegd 1336 939 36 161 2472

Totaal 4.257 3.709 74 500 8.540

4 De persoon die ons contacteert, identificeert zich niet als vrouw of als man. 5 Idem.

Page 15: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

14 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

4 Dossiers

4.1 Analyse van de nieuwe dossiers per domein

Algemeen overzicht

In 2018 opende Unia 2.192 nieuwe individuele dossiers. Dat is een stijging met 8,7% tegenover 2017. Of een stijging

met 27,6% tegenover het jaarlijkse gemiddelde de voorbije vijf jaren.

Grafiek 14: Evolutie van de dossiers geopend door Unia (bevoegd) van 2010-2018

De domeinen

Voor goederen en diensten is er een opmerkelijke stijging (+30,4%), hetzelfde voor onderwijs (+28,9%). De stijging is

des te opvallender omdat ze zich al langer doorzet (+46,7% voor goederen en diensten, +58,7%% voor onderwijs

tegenover het gemiddelde van de voorbije vijf jaar, terwijl de globale stijging van dossiers over dezelfde periode

27,5% is). In 2018 waren er ook opvallend meer dossiers in het domein diverse activiteiten (+42,9%, vooral in de

socioculturele sfeer in vergelijking met 2017).

13431316

1406

1670

1596

19072017

2192

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

0

500

1000

1500

2000

2500

1277

Page 16: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

15 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 15: Nieuwe dossiers per domein (n=2.192)

Grafiek 16: Evolutie van het aantal dossiers per domein sinds 2013

614; 28,0%

510; 23,3%332; 15,1%

292; 13,3%

174; 7,9%

130; 5,9%

72; 3,3%23; 1,0% 45; 2,1%

Goederen en diensten

Werk

Media

Onderwijs

Samenleving

Diverse activiteiten

Politie & Justitie

Sociale zekerheid

Andere/onduidelijk

Werk; 510

Goederen en diensten; 614

Media; 332

Onderwijs; 292

Samenleving; 174

Politie & Justitie; 72

Diverse activiteiten; 130

Sociale zekerheid; 23

Andere/onduidelijk; 45

0

100

200

300

400

500

600

700

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 17: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

16 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Details

Grafiek 17: Nieuwe dossiers per criterium (n=2.556)

866; 33,9%

604; 23,6%

307; 12,0%

160; 6,3%

153; 6,0%

152; 5,9%

125; 4,9%

189; 7,4% "Raciale" criteria

Handicap

Geloof oflevensbeschouwing

Vermogen

Gezondheidstoestand

Leeftijd

Seksuele geaardheid

Andere (bevoegd)

Domein 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Werk 360 389 341 504 572 510

Goederen en diensten 320 418 383 500 471 614

Media 285 337 365 334 326 332

Onderwijs 151 162 169 213 225 292

Samenleving 93 146 154 142 158 174

Politie & Justitie 87 83 61 91 117 72

Diverse activiteiten 55 78 65 77 91 130

Sociale zekerheid 37 33 47 35 37 23

Andere/onduidelijk 23 17 11 11 20 45

Totaal 1.411 1.663 1.596 1.907 2.017 2.192

Page 18: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

17 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 18: Evolutie van het aantal dossiers per voornaamste criterium sinds 2013

Details

Criterium 2013 2014 2015 2016 2017 2018

‘Raciale’ criteria 571 758 661 698 782 866

Handicap 289 371 384 487 516 604

Geloof of levensbeschouwing

293 296 330 390 319 307

Leeftijd 93 99 80 144 149 152

Seksuele geaardheid 94 80 92 104 84 125

Vermogen 66 78 76 96 129 160

Gezondheidstoestand 83 62 64 87 133 153

Andere (bevoegd) 57 85 60 89 132 189

Totaal 1.546 1.829 1.748 2.095 2.244 2.556

"Raciale" criteria; 866

Handicap; 604

Geloof of levensbeschouwing;

307

Leeftijd; 152

Seksuele geaardheid; 125

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 19: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

18 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Tabel 3: Nieuwe dossiers in 2018 per discriminatiegrond en per maatschappelijk domein (n= 2 556)

Tota

al

%

Go

ed

ere

n e

n d

ien

ste

n

We

rk

Me

dia

On

de

rwijs

Sam

en

levi

ng

Div

ers

e a

ctiv

ite

ite

n

Po

litie

& J

ust

itie

Soci

ale

ze

kerh

eid

An

de

re/o

nd

uid

elij

k

Totaal 2.556 702 644 412 309 200 137 78 28 46

% 27,5 25,2 16,1 12,1 7,8 5,4 3,1 1,1 1,8

‘Raciale’ criteria 866 33,9 209 161 216 69 95 43 49 5 19

Handicap 604 23,6 192 145 6 155 25 51 11 11 8

Geloof of levensbeschouwing

307 12,0 39 56 114 49 24 11 10 1 3

Vermogen 160 6,3 138 2 3 3 2 1 4 7

Gezondheidstoestand 153 6,0 30 97 3 15 3 2 2 1

Leeftijd 152 5,9 44 78 4 8 12 1 3 2

Seksuele geaardheid 125 4,9 17 19 31 3 42 5 6 2

Andere (bevoegd) 132 5,2 33 86 35 7 9 12 1 2 4

Grafiek 19: Dossiers ‘Unia bevoegd’ gesloten in 2017 – evaluatie (n=2.325)

1058; 45,5%

648; 27,9%

595; 25,6%

16; 0,7% 8; 0,3%

Gegrond

Ongegrond / gerechtvaardig

Onvoldoende elementen

Unia niet bevoegd

Wet niet van toepassing

Page 20: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

19 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Er werden in 2018 ook 2.325 dossiers afgesloten. In 1.058 of 45,5% van de gevallen bevestigde Unia het vermoeden

van discriminatie. In 27,9% van de dossiers oordeelde Unia echter dat er geen sprake was van

discriminatie/haatspraak of een haatmisdrijf volgens de wetgeving, bijvoorbeeld wanneer het onderscheid in

behandeling gerechtvaardigd was. (Een discriminatie of onderscheid is soms mogelijk wanneer dit voorzien is in een

wet. Het kan ook gerechtvaardigd zijn als het onderscheid een legitiem doel nastreeft waarbij de gebruikte middelen

hiervoor proportioneel en noodzakelijk zijn). In 25,6% van de gevallen waren er onvoldoende elementen om te

besluiten of er al dan niet sprake was van discriminatie.

Voor de 1.058 dossiers waarin discriminatie werd vastgesteld, gaf Unia in 25,6% van de gevallen een individueel

advies. In 27,9% van de dossiers werd een buitengerechtelijke oplossing gezocht (dialoog, onderhandeling, …). 6,8%

van de dossiers leidde tot juridische stappen (waarbij Unia al dan niet partij was bij de zaak). Tot slot reageerden de

melders in 17% van de dossiers niet op onze contacten.

Er duurt gemiddeld twee tot drie maanden om individuele dossiers op te lossen. 1.462 van de 2.192 dossiers die

werden geopend in 2018, werden binnen het jaar afgesloten (66,7% van het jaartotaal).

Grafiek 20: Dossiers die volgens Unia gegrond waren en die afgesloten werden in 2018 (n=1.058)

295; 27,9%

271; 25,6%

180; 17,0%

72; 6,8%

59; 5,6%

57; 5,4%

124; 11,7%

Buitengerechtelijkeoplossing

Advies of aanbeveling

Contact verbroken

Gerechtelijke oplossing(Unia al dan niet als partij inde rechtszaak)

Doorverwezen naar eenandere organisatie

Parket: zonder gevolg

Andere

Page 21: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

20 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

4.2 Plaats van de feiten

Grafiek 21: Verdeling van de dossiers per provincie (indien te lokaliseren) in 2018

Page 22: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

21 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Tabel 4: Plaats van de feiten (dossiers zonder media/internet) per domein (n=1.860) in 2018

Tota

al

%

Bru

sse

ls H

oo

fdst

ed

elij

k G

ew

est

An

twe

rpe

n

Oo

st-V

laan

de

ren

He

ne

gou

we

n

Luik

Vla

ams-

Bra

ban

t

We

st-V

laan

de

ren

Lim

bu

rg

Nam

en

Waa

ls-B

rab

ant

Luxe

mb

urg

Nie

t lo

kalis

ee

rbaa

r

Totaal 1860 396 201 180 168 167 141 127 69 56 52 27 276

% 21,3 10,8 9,7 9,0 9,0 7,6 6,8 3,7 3,0 2,8 1,5 14,8

Goederen & diensten

614 33,0 109 66 76 54 48 41 47 18 16 13 10 116

Werk 510 27,4 173 52 28 31 38 48 26 15 15 10 3 71

Onderwijs 292 15,7 52 29 16 44 42 24 15 14 12 15 10 19

Samenleving 174 9,4 26 21 25 16 18 14 14 7 5 6 22

Diverse activiteiten

130 7,0 19 19 21 8 8 3 13 6 6 5 2 20

Politie & justitie 72 3,9 14 9 9 5 10 4 7 4 2 8

Andere/niet duidelijk

45 2,4 2 4 4 6 4 4 3 5 2 1 2 8

Page 23: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

22 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Tabel 5: Plaats van de feiten (dossiers zonder media/internet) per discriminatiegrond (n=2.556)

Tota

al

%

Bru

sse

ls

Ho

ofd

ste

de

lijk

Ge

we

st

An

twe

rpe

n

Oo

st-V

laan

de

ren

He

ne

gou

we

n

Luik

Vla

ams-

Bra

ban

t

We

st-V

laan

de

ren

Lim

bu

rg

Nam

en

Waa

ls-B

rab

ant

Luxe

mb

urg

Nie

t lo

kalis

ee

rbaa

r

Totaal 2144 487 222 213 203 183 162 137 75 67 57 28 310

% 22,7 10,4 9,9 9,5 8,5 7,6 6,4 3,5 3,1 2,7 1,3 14,5

‘Raciale’ criteria 866 40,4 124 93 91 41 49 60 52 30 13 13 2 82

Handicap 604 28,2 117 54 55 69 63 33 45 19 26 20 17 80

Geloof of levens-beschouwing

307 14,3 60 20 18 24 12 20 6 10 3 4 16

Vermogen 160 7,5 28 7 17 18 20 9 12 3 9 5 2 27

Gezondheids-toestand

153 7,1 48 9 6 12 11 16 2 5 5 4 2 30

Leeftijd 152 7,1 38 20 3 6 11 11 3 4 5 4 2 41

Seksuele geaardheid

125 5,8 23 16 9 10 10 4 8 1 2

Andere (bevoegd)

189 8,8 49 3 14 23 7 9 9 4 5 5 3

Page 24: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

23 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

4.3 Dossiers uitgesplitst naar gender

Tabel 6: Nieuwe dossiers ‘Unia bevoegd’ geopend in 2018 naar gender van de melder – per domein

Vrouw Man Andere6

Juridische entiteit

Totaal

Goederen en diensten 307 263 3 41 614

Werk 238 261 1 10 510

Media 98 192 6 36 332

Onderwijs 215 72 5 292

Samenleving 67 87 1 19 174

Diverse activiteiten 52 65 13 130

Politie & Justitie 28 35 2 7 72

Sociale zekerheid 17 5 1 23

Andere/onduidelijk 20 24 1 45

Totaal 1.042 1.004 13 133 2.192

Tabel 7: Nieuwe dossiers ‘Unia bevoegd’ geopend in 2018 naar gender van de melder – per criterium

Vrouw Man Andere7

Juridische entiteit

Totaal

‘Raciale’ criteria 344 441 6 75 866

Handicap 353 219 2 30 604

Geloof of levensbeschouwing 170 109 3 25 307

Vermogen 95 57 8 160

Gezondheidstoestand 74 75 2 2 153

Leeftijd 52 97 1 2 152

Seksuele geaardheid 27 83 5 10 125

Andere (bevoegd) 88 89 12 189

Totaal 1.203 1170 19 164 2.556

6 De persoon die ons contacteert, identificeert zich niet als man of als vrouw.

7 Idem.

Page 25: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

24 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

5 Analyse van de nieuwe dossiers per domein

5.1 Werk: 510 dossiers

In 2018 opende Unia 510 nieuwe dossiers in het domein werk (ofwel 23,3% van de dossiers). Dit is een daling met

10,8% ten opzichte van 2017. In vergelijking met het gemiddelde over vijf jaar noteren we een stijging van 17,7%. De

daling van 2018 in vergelijking met 2017 is vooral opvallend voor de openbare sector.

De dossiers gaan het vaakst over de zogenoemde ‘raciale’ criteria (25,0%), handicap (22,5%), gezondheidstoestand

(15,1%), leeftijd (12,1%) en religieuze of filosofische overtuigingen (8,7%).

De scherpste stijging stellen we vast voor het criterium gezondheidstoestand (+18,3% over één jaar en +101,2% in

vergelijking met het gemiddelde van de voorbije vijf jaar). Het criterium leeftijd, waarvoor we in 2016 een opvallende

stijging zagen als gevolg van de mediatisering van de dossiers Dovy Keukens en Skeyes (Belgocontrol), neemt af in

2018 (-27,8%).

Ongeveer 30% van de dossiers werk gaan over problemen bij aanwerving, 25% over de arbeidsorganisatie en

arbeidsomstandigheden, 20% over ontslag en 12% over pesterijen op het werk.

Grafiek 22: Nieuwe dossiers werk per discriminatiegrond in 2018 (n=644)

161

145

97

78

56

19

2

86

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

Page 26: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

25 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 23: Evolutie van het aantal dossiers rond werk per criterium sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

‘Raciale’ criteria 131 158 147 169 188 161

Handicap 67 64 67 104 143 145

Leeftijd 57 60 45 106 108 78

Geloof of levensbeschouwing 64 67 46 88 82 56

Gezondheidstoestand 42 34 33 50 82 97

Seksuele geaardheid 19 20 13 20 17 19

Andere criteria (bevoegd) 16 25 19 38 70 88

Totaal 396 428 370 575 690 644

Grafiek 24: Nieuwe dossiers rond werk per sector in 2018 (n=510)

"Raciale" criteria; 161

Handicap; 145

Leeftijd; 78

Gezondheidstoestand; 97

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

2013 2014 2015 2016 2017 2018

221

175

44 40

18 12

Profit Publieke sector Onderwijs Andere Non-profit Sociale werkplaats

0

50

100

150

200

250

Page 27: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

26 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

5.2 Goederen en diensten: 614 dossiers

Hoewel Unia in 2017 nog een lichte daling vaststelde ten opzichte van 2016 (-5,8%), registreerden we in 2018 echter

614 nieuwe dossiers, ofwel een stijging met 30,4% tegenover 2017. Deze stijging is te vergelijken met die in 2016 in

dit domein.

De dossiers over huisvesting prijken nog steeds bovenaan de lijst en blijven jaar na jaar toenemen, met een totaal

van 276 geopende dossiers in 2018 (+42,3%). In vergelijking tegenover het gemiddelde de voorbije vijf jaar is dat een

stijging van 52,8%.

Financiële diensten (banken en verzekeringen) staan op de tweede plaats; zij maken 12,1% (74 dossiers) van het

totaal van goederen en diensten uit.

De stijging is het opvallendst in het domein gezondheid en hulp aan personen (+87,1%). Het totaal is verdubbeld de

laatste vijf jaar en vertegenwoordigt nu 9,4% van het totaal van goederen en diensten.

De zogeheten ‘raciale’ criteria (29,8%), handicap (27,4%) en vermogen (19,7%) zijn samen goed voor vier op de vijf

dossiers. Voor huisvesting komt het criterium vermogen het vaakst voor (35,1% van de dossiers), op de voet gevolgd

door de zogeheten ‘raciale’ criteria (32,4%). Maar als we kijken over een periode van vijf jaar en vooral de laatste

drie jaar, dan zorgen de zogeheten ‘raciale’ criteria voor de markante stijging bij de dossiers huisvesting (+46,4%

tegenover het gemiddelde de voorbije vijf jaar). De meeste dossiers hebben betrekking op private huurwoningen

(79,0%), met (50,7%) of zonder (28,3%) de tussenkomst van een immokantoor. Het gaat vooral over weigering van

bezoek, verhuur of verkoop (58%). In 75,4% van de dossiers huisvesting vermeldt het zoekertje openlijk een van de

betrokken discriminatiegronden.

Grafiek 25: Nieuwe dossiers rond goederen en diensten per discriminatiegrond in 2018 (n=702)

209192

138

44 3930

1733

0

50

100

150

200

250

Page 28: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

27 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 26: Evolutie van het aantal dossiers rond goederen en diensten per criterium sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

‘Raciale’ criteria 107 171 116 164 156 209

Handicap 93 125 135 161 143 192

Vermogen 62 71 71 87 100 138

Leeftijd 22 25 19 26 22 44

Gezondheidstoestand 23 16 28 19 27 30

Geloof of levensbeschouwing 16 16 18 45 33 39

Seksuele geaardheid 12 16 13 16 8 17

Andere (bevoegd) 15 14 14 18 20 33

Grafiek 27: Nieuwe dossiers rond goederen en diensten in 2018 (n=614)

Raciale criteria; 209

Handicap; 192

Vermogen; 138

Leeftijd; 44

0

50

100

150

200

250

2013 2014 2015 2016 2017 2018

276

7458 54 50 42 41

19

Huisvesting Financiëlediensten

Gezondheiden hulp aan

personen

Handelszaak Transport Horeca Publiekediensten

Anderegoederen en

diensten

0

50

100

150

200

250

300

Page 29: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

28 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 28: Evolutie van het aantal dossiers rond goederen en diensten sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Huisvesting 112 156 159 187 194 276

Financiële diensten 40 45 46 62 58 74

Transport 34 53 63 73 57 50

Horeca 37 46 27 39 26 42

Gezondheid en hulp aan personen 29 34 38 42 31 58

Handelszaak 26 32 19 51 38 54

Andere goederen en diensten 42 52 31 46 33 60

Totaal 320 418 383 500 471 614

Huisvesting ; 276

Financiële diensten; 74

Gezondheid en hulp aan personen ; 58

Handelszaak ; 540

50

100

150

200

250

300

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 30: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

29 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 29: Dossiers rond huisvesting per sub-domein in 2018 (n=276)

Grafiek 30: Dossiers rond huisvesting per criterium in 2018 (n=276)

140

78

16

3

39

Private huisvestingmet immo

Private huisvestingzonder immo

Sociale Huisvesting ISK Andere

0

20

40

60

80

100

120

140

160

118109

52

16 136 4

18

0

20

40

60

80

100

120

140

Page 31: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

30 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 31: Evolutie van het aantal dossiers rond huisvesting per discriminatiegrond sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Vermogen 54 65 64 80 83 118

‘Raciale’ criteria 29 63 63 81 78 109

Handicap 25 22 21 26 27 52

Andere criteria (bevoegd) 17 30 29 25 28 57

Totaal 125 180 178 212 216 336

Vermogen; 118

Raciale criteria; 109

Handicap; 52

Andere criteria (bevoegd); 57

0

20

40

60

80

100

120

140

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 32: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

31 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 32: Verdeling dossiers rond huisvesting in 2018 per provincie

5.3 Onderwijs: 292 dossiers

In 2018 opende Unia 292 dossiers over onderwijs. Dit is een globale stijging met 29,8% tegenover 2017. Die stijging

is des te opvallender in de Franse Gemeenschap, waar het aantal nieuwe dossiers stijgt met 47,2%. In de Vlaamse

Gemeenschap is die stijging 20,7%. Het aantal dossiers in de Duitse Gemeenschap bleef tot slot gelijk.

In relatieve termen is dit de tweede sector met de markantste stijging tegenover het gemiddelde van de voorbije vijf

jaar (+58,7%). 35,3% van de dossiers gaat over het secundair onderwijs, 29,5% over basisonderwijs en 15,4% over

het hoger onderwijs.

De meest voorkomende vormen van discriminatie zijn de weigering van redelijke aanpassingen voor leerlingen met

een handicap (40,6%), problemen van directe of indirecte discriminatie (36,4%) en pesterijen op school (13,5%).

Page 33: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

32 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Wat de criteria betreft, komt handicap (50,2% van de dossiers) het vaakst voor in dit domein; vooral de afgelopen

vijf jaar was er een opmerkelijke stijging (+26% in één jaar en +58,5% tegenover het gemiddelde de voorbije vijf jaar).

De dossiers op grond van een van de zogeheten ‘raciale’ criteria (22,3% van de dossiers) nemen toe (+38% tegenover

2017); dat geldt ook voor dossiers over religieuze of filosofische overtuiging, waaronder het dragen van de hoofddoek

(+40% tegenover 2017, hetzij 15,9% van de dossiers in 2018).

Grafiek 33: Nieuwe dossiers rond onderwijs per discriminatiegrond in 2018 (n=309)

Grafiek 34: Evolutie van het aantal dossiers rond onderwijs per criterium sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Handicap 63 86 90 127 123 155

‘Raciale’ criteria 39 33 43 39 50 69

Geloof of levensbeschouwing 36 35 35 40 35 49

Andere (bevoegd) 21 18 10 16 33 36

155

69

49

15 8 3 3 7

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Handicap; 155

"Raciale" criteria; 69

Geloof of levensbeschouwing; 49

Andere (bevoegd); 36

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 34: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

33 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 35: Nieuwe dossiers per onderwijsniveau in 2018 (n=292)

103

86

45

20 18

92

9

0

20

40

60

80

100

120

Page 35: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

34 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

5.4 Sociale bescherming: 23 dossiers

In 2018 opende Unia 23 nieuwe dossiers over sociale bescherming (1% van de dossiers). Eén dossier op de drie gaat

over uitkeringen voor mensen met een handicap, op de voet gevolgd door de dossiers over sociale hulp en het

OCMW. Handicap is het vaakst geciteerde beschermd criterium (39,3%), gevolgd door de zogeheten ‘raciale’ criteria

(17,9%).

Grafiek 36: Nieuwe dossiers rond sociale bescherming per discriminatiegrond in 2018 (n=28)

11

5

4

3

2

1

2

0

2

4

6

8

10

12

Page 36: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

35 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 37: Nieuwe dossiers rond sociale bescherming in 2018 (n= 23)

5.5 Samenleving: 174 dossiers

In 2018 opende Unia 174 dossiers in het domein Samenleving ofwel 16 dossiers meer (+10,1%) dan vorig jaar. Het

gaat vooral over conflicten in de publieke ruimte (60,9%) en burenruzies (21,3%).

Iets meer dan een kwart van de dossiers betreft uitlatingen die aanzetten tot haat. In 38 dossiers (18,7%) gaat het

om slagen en verwondingen; dat zijn er twee keer zoveel dan in 2017.

De vaakst voorkomende discriminatiegronden in de dossiers zijn de zogeheten ‘raciale’ criteria (47,5% van de

dossiers); gevolgd door seksuele geaardheid (21%), handicap (12,5%) en religieuze en filosofische overtuigingen

(12%).

Voor de zogeheten ’raciale’ criteria gaat bijna een dossier op de twee over aanzetten tot haat, discriminatie of

geweld. In 13,1% van onze dossiers over ‘raciale’ criteria gaat het om slagen en verwondingen.

Wat handicap betreft (25 dossiers), gaan 12 daarvan over de weigering van redelijke aanpassingen en problemen

met toegankelijkheid (meer bepaald parkeerplaatsen). Unia registreerde ook dossiers over pesterijen (5 dossiers) 2

dossiers voor slagen en verwondingen, 1 dossier voor moord en 1 dossier voor aanranding van de eerbaarheid en

verkrachting.

8; 34,8%

7; 30,4%

8; 34,8%

Personen met een handicap

Sociale bijstand en OCMW

Andere sociale bescherming

Page 37: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

36 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 38: Nieuwe dossiers rond samenleving per discriminatiegrond in 2018 (n= 200)

Grafiek 39: Evolutie van het aantal dossiers rond samenleving per criterium sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

‘Raciale’ criteria 48 85 77 60 84 95

Seksuele geaardheid 24 21 42 31 26 42

Handicap 9 19 16 15 22 25

Geloof of levensbeschouwing 15 30 24 31 15 24

Andere (bevoegd) 5 5 2 12 14 14

95

42

25 24

3 29

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

"Raciale" criteria; 95

Seksuele geaardheid; 42

Handicap; 25

Geloof of levensbeschouwing;

24

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 38: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

37 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 40: Nieuwe dossiers rond samenleving in 2018 (n= 174)

Grafiek 41: Evolutie van het aantal dossiers rond samenleving sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Publieke Ruimte 40 69 76 83 81 106

Buren/Buurt 38 52 56 41 57 37

Privé/Familie 8 10 14 10 7 6

Andere 6 9 7 6 9 17

Manifestatie 1 6 1 2 4 8

Totaal 93 146 154 142 158 174

106

37

8 6

17

Publieke Ruimte Buren/Buurt Manifestatie Privé/Familie Andere samenleving

0

20

40

60

80

100

120

Publieke Ruimte ; 106

Buren/Buurt; 37

Privé/Familie; 6

Manifestatie; 8

0

20

40

60

80

100

120

1 2 3 4 5 6

Page 39: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

38 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

5.6 Diverse activiteiten: 130 dossiers

In 2018 opende Unia 130 dossiers rond diverse activiteiten (5,9% van de dossiers). De dossiers houden vooral verband

met socioculturele en sportieve activiteiten (78,5%).

De discriminatiegrond handicap komt het vaakst voor (37,2% van de dossiers, en een stijging van 24,4% over één jaar

en 97,7% tegenover het gemiddelde de voorbije vijf jaar). Deze dossiers gaan vooral over problemen met de

toegankelijkheid van socioculturele infrastructuur. Vervolgens komen de zogeheten ‘raciale’ criteria, met 43 dossiers;

dat is iets minder dan het dubbel van de dossiers geopend in 2017. Ongeveer de helft van de dossiers gaat over

sportvoorzieningen. Het grootste deel van de dossiers daarvan heeft betrekking op het weigeren van de toegang tot

sportfaciliteiten voor sporters met een hoofddoek.

Grafiek 42: Nieuwe dossiers rond diverse activiteiten per discriminatiegrond in 2018 (n=137)

Grafiek 43: Evolutie van het aantal dossiers rond diverse activiteiten per criterium sinds 2013

51

43

12 11

52 1

12

0

10

20

30

40

50

60

"Raciale" criteria; 43

Handicap; 51

Geloof of levensbeschouwing; 11

Leeftijd; 12

0

10

20

30

40

50

60

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 40: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

39 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

‘Raciale’ criteria 18 38 29 20 20 43

Handicap 15 23 18 32 41 51

Geloof of levensbeschouwing

9 10 10 13 9 11

Leeftijd 5 5 7 5 7 12

Andere (bevoegd) 12 6 6 10 13 20

Totaal 59 82 70 80 90 137

Grafiek 44: Nieuwe dossiers rond diverse activiteiten in 2018 (n=130)

102

12

4

12

Socio-cultureleactiviteiten

Politiek Economische activiteiten Andere activiteiten

0

20

40

60

80

100

120

Page 41: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

40 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

5.7 Media/internet: 332 dossiers

Het aantal dossiers rond haatboodschappen in de media bleef stabiel in vergelijking met 2017 (332 in 2018 tegenover

326 in 2017). Op de sociale media was er een lichte daling van 8,2% van het aantal dossiers tussen 2017 en 2018. Het

is belangrijk te benadrukken dat die daling niet overeenkomt met de omvang van het fenomeen, dat net voortdurend

toeneemt. Dankzij socialmediaplatforms zoals Facebook en Twitter is het voor mensen namelijk gemakkelijker

geworden om zich aan te sluiten bij haatgroepen en om ook zélf haatdragende posts te delen. Hoewel er verbetering

is in de controle en verwijdering door de platformen zelf – met of zonder tussenkomst van Unia - blijft dit fenomeen

erg moeilijk te kanaliseren. Wanneer we de cijfers van 2018 vergelijken met het gemiddelde van de afgelopen vijf

jaar, was er een stijging van 35,8%.

De meeste dossiers gaan over de zogeheten ‘raciale’ criteria (52,4% van de dossiers media/internet), gevolgd door

de dossiers rond religieuze of filosofische overtuiging (27,7% van de dossiers) en seksuele geaardheid (7,5% van de

dossiers – 22,2% meer dan in 2017). Het is belangrijk om te weten dat vandaag een hof van assisen over

drukpersmisdrijven8 beslist, tenzij het drukpersmisdrijf werd ingegeven door een racistisch motief: dan valt het onder

de bevoegdheid van de correctionele rechtbank. Unia pleit ervoor dat ook de drukpersmisdrijven rond de andere

discriminatiecriteria behandeld worden door een correctionele rechtbank.

Het grootste deel van de dossiers rond media/internet gaan over het internet (64,2%): meer dan drie op vier dossiers

daarvan gaan bovendien over de sociale media (78,4%). Van de dossiers rond sociale media behandelt Unia tot slot

meer dan de helft dossiers over posts op Facebook (57,3% van de dossiers sociale media). Gezien de populariteit van

Facebook lijkt dat normaal, maar het geeft ook een idee van de leeftijd van mensen die online haatboodschappen bij

Unia melden. Recente studies tonen aan dat Facebook vooral door volwassenen wordt gebruikt. Het percentage

jongeren/adolescenten dat online haatboodschappen aan Unia meldt, is bijna onbestaand. Dat kan bijvoorbeeld zijn

omdat ze Unia nog niet kennen als organisatie. Maar het kan ook dat jongeren en adolescenten deze

haatboodschappen anders bekijken, omdat ze meer gewend zijn aan het zien van online haatboodschappen en zich

daarom meer neerleggen bij de beperkte actiemiddelen. Wanneer we kijken naar langetermijntrends stellen we een

aanzienlijke daling vast van kettingmails in vergelijking met het gemiddelde van de voorbij vijf jaar (-89,6%). De

inhoud die vroeger circuleerde via kettingmails, vinden we nu terug in posts op de sociale media.

8 Persmisdrijven kunnen bijvoorbeeld ‘schriftelijke beledigingen’ of ‘aanzetten tot haat, discriminatie of geweld’ zijn. Bij een persmisdrijf overschrijdt de auteur de grenzen van de vrijheid van meningsuiting via openbare publicaties. Hij of zij verspreidt een boodschap via gedrukte teksten, zoals een krant, tijdschrift of pamflet. Volgens het Hof van Cassatie kunnen ook digitale teksten onder een persmisdrijf vallen. Meer informatie over drukpersmisdrijven kan je raadplegen op www.unia.be/nl/drukpersmisdrijf.

Page 42: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

41 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 45: Nieuwe dossiers rond media/internet per discriminatiegrond in 2018 (n= 412)

Grafiek 46: Evolutie van het aantal dossiers rond media/internet per criterium sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

‘Raciale’ criteria 159 209 204 177 195 147

Geloof of levensbeschouwing 139 125 181 158 126 71

Seksuele geaardheid 20 23 22 30 18 22

Andere (bevoegd) 8 27 19 19 41 28

216

114

31

6

45

"Raciale" criteria Geloof oflevensbeschouwing

Seksuele geaardheid Handicap Andere

0

50

100

150

200

250

"Raciale" criteria; 147

Geloof of levensbeschouwing; 71

Seksuele geaardheid; 22

Andere (bevoegd); 28

0

50

100

150

200

250

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 43: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

42 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 47: Nieuwe dossiers rond media/internet per type media in 2018 (n=332)

Grafiek 48: Nieuwe dossiers - details internet in 2018 (n= 213)

213

39 3724

316

Internet Geschreven pers Diverse publicaties Televisie Radio Andere media

0

50

100

150

200

250

122

20 1913 9 8 5

17

Facebook Twitter Belgischeblog enwebsite

Digitalmessaging

YouTube Kettingmail Forum krant Andere

0

20

40

60

80

100

120

140

Page 44: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

43 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

5.8 Politie en justitie: 72 dossiers

In 2018 opende Unia 72 dossiers in het domein politie en justitie ofwel 45 dossiers minder (-38,5%) dan in 2017.

66,7% van deze dossiers gaat over de politie, 18,1% over justitie en 8,3% over het gevangeniswezen.

62,8% van de dossiers betreft de zogeheten ‘raciale’ criteria, 14,1% handicap en 12,8% religieuze of filosofische

overtuiging. Anders dan de vorige jaren is er een daling voor alle discriminatiegronden ten opzichte van 2017, met

uitzondering van seksuele geaardheid; daar is er een stijging met 20%. Wanneer we de cijfers van 2018 vergelijken

met het gemiddelde van de voorbije vijf jaar, zien we dat het aantal dossiers rond religieuze of filosofische overtuiging

stijgt met +6,4% en seksuele geaardheid met +50,0%.

Grafiek 49: Nieuwe dossiers rond politie en justitie per discriminatiegrond in 2018 (n= 78)

Grafiek 50: Evolutie van het aantal dossiers rond politie en justitie per criterium sinds 2013

49

11 10

6

1 1

"Raciale" criteria Handicap Geloof oflevensbeschouwing

Seksuelegeaardheid

Leeftijd Andere criteria

0

10

20

30

40

50

60

"Raciale" criteria; 49

Handicap; 11

Geloof of levensbeschouwing; 10

Seksuele geaardheid; 60

10

20

30

40

50

60

70

80

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 45: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

44 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

‘Raciale’ criteria 59 59 41 64 74 49

Handicap 17 15 10 15 15 11

Geloof of levensbeschouwing 6 7 7 11 16 10

Seksuele geaardheid 7 5 2 1 5 6

Andere (bevoegd) 4 4 2 7 8 2

Grafiek 51: Nieuwe dossiers rond politie en justitie in 2018 (n=72)

Grafiek 52: Evolutie van het aantal dossiers rond politie en justitie sinds 2013

48

13

6

1 13

Politie Gerecht Gevangenis Parket Internering Andere

0

10

20

30

40

50

60

Politie; 48

Gerecht; 13Gevangenis; 6

Parket; 10

10

20

30

40

50

60

70

80

90

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 46: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

45 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Politie 58 51 44 66 83 48 Gerecht 9 9 13 13 19 13

Gevangenis 7 10 0 4 4 6

Parket 5 1 1 3 4 1

Andere 4 0 1 1 5 3

Internering 4 12 2 4 2 1

Totaal 87 83 61 91 117 72

Page 47: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

46 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

6 Analyse nieuwe dossiers per discriminatiegrond

6.1 Zogeheten ‘raciale’ criteria: 866 dossiers

In 2018 opende Unia 866 nieuwe dossiers over de zogeheten ‘raciale’ criteria. Dat is 33,9% van alle dossiers. Dit is

een stijging met 10,7% tegenover 2017 en met 24,8% tegenover het gemiddelde van de voorbije vijf jaar.

Het gaat in de eerste plaats om de sectoren media/internet en goederen en diensten (respectievelijk 24,9% en 24,1%

van de dossiers). Gevolgd door de domeinen werk (18,6%), samenleving (11%), onderwijs (8%) en politie en justitie

(5,7%).

Wat media betreft, gaan de dossiers vooral over uitlatingen die kunnen aanzetten tot haat op het internet (in het

bijzonder Facebook, dat goed is voor 58,5% van de dossiers media/racisme). Voor werk gaat het om weigering om

aan te werven (35,4% van de dossiers werk/racisme), discriminerende pesterijen (21,1% van de dossiers

werk/racisme), problemen met de arbeidsomstandigheden (18,0% van de dossiers werk/racisme) of ontslag (13%

van de dossiers werk/racisme).

De dossiers in het domein goederen en diensten gaan vooral over huisvesting, met name weigeren van bezoek of

verhuur (58% van de dossiers goederen en diensten/racisme), naast beledigingen in handelszaken of de weigering

van financiële diensten omwille van iemands nationaliteit.

Grafiek 53: Nieuwe dossiers rond de zogeheten ‘raciale’ criteria per domein in 2018 (n=866)

216 209

161

95

6949 43

519

0

50

100

150

200

250

Page 48: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

47 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 54: Evolutie van het aantal dossiers rond de zogeheten ‘raciale’ criteria per domein sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Media 159 209 204 177 195 215

Werk 131 158 147 169 188 161

Goederen en diensten 104 171 116 164 156 209

Samenleving 48 85 77 60 84 95

Politie & Justitie 59 59 41 64 74 49

Onderwijs 39 33 43 40 50 69

Diverse activiteiten 18 23 18 20 20 43

Sociale zekerheid 8 13 8 2 10 5

Andere/onduidelijk 5 7 7 2 5 19

Totaal 571 758 661 698 782 866

6.1.1 Antisemitisme en negationisme

In 2017 werden in totaal 56 feiten van antisemitisme en negationisme gesignaleerd aan Unia; in 2018 stijgt dit aantal

tot 101.

31,7% van deze feiten gaat over haatboodschappen op sociale media. Iets minder dan een derde van deze feiten

heeft betrekking op gevallen van negationisme. Deze feiten zijn in vergelijking met het gemiddelde van de voorbije

vijf jaar het sterkst gestegen (+24%).

Sociale media zijn dé plek waar negationisme verspreid wordt: het gaat vooral over de rechtvaardiging of goedkeuring

van de genocide op de joodse bevolking door het naziregime.

Media; 215

Werk; 161

Goederen en diensten; 209

Samenleving; 95

0

50

100

150

200

250

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 49: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

48 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Ten slotte werden in 2018 15 incidenten van verbale aanvallen en bedreigingen gemeld. Unia ontving geen meldingen

van fysiek geweld, maar wel van schade aan gebouwen.

Grafiek 55: Evolutie van het aantal meldingen rond negationisme en antisemitisme sinds 2013

Grafiek 56: Evolutie van het aantal meldingen rond negationisme en antisemitisme sinds 2013 volgens wettelijke

kwalificatie

69

133

51

82

56

101

2013 2014 2015 2016 2017 2018

0

20

40

60

80

100

120

140

Haatboodschappen; 57

Haatmisdrijven; 9

Discriminatie; 4

Negationisme; 31

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 50: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

49 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 57: Evolutie in het aantal gesignaleerde incidenten rond antisemitisme sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Internet 23 41 20 51 8 32

Verbale agressie, bedreigingen

25 31 12 22 21 31

Beschadigingen 20 26 9 12 11 15

Geschreven pers, audiovisuele media

2 5 2 3 1 6

Intimidatie 4 6 9 4 4

Onderwijs 3 1 3

Slagen en verwondingen 4 6 3 4 4 2

Andere 0 3 3 3 1

Internet 7 12 4 5 3 7

Totaal 85 130 53 109 56 101

Internet; 52

Verbale agressie, bedreigingen; 20

Beschadigingen; 10

Geschreven pers, audiovisuele media; 4

0

10

20

30

40

50

60

70

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 51: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

50 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

6.1.2 Roma en woonwagenbewoners

In 2018 opende Unia 14 dossiers met betrekking tot discriminatie van Roma en woonwagenbewoners. Dat is één

dossier minder dan in 2017.

De helft van de dossiers hebben betrekking tot goederen en diensten. De meldingen gaan het vaakst over het

weigeren van toegang tot doortrekgebieden, omdat gemeentes geen terreinen voorzien tijdens grote verplaatsingen

van woonwagenbewoners.

Ook verschijnen er nog steeds artikels in de pers waarbij Roma en woonwagenbewoners op een denigrerende manier

worden beschreven, hoewel dit de afgelopen jaren aanzienlijk is verbeterd.

Grafiek 58: Evolutie van de meldingen rond discriminatie van Roma en woonwagenbewoners sinds 2013

Grafiek 59: Evolutie van meldingen rond discriminatie van Roma en woonwagenbewoners per domein sinds 2013

52 52

33

19

15 14

2013 2014 2015 2016 2017 2018

0

10

20

30

40

50

60

Goederen en diensten; 6

Media; 4

Politie & Justitie; 2

Werk; 20

5

10

15

20

25

30

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 52: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

51 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Goederen en diensten 10 9 4 5 1 6

Media 22 25 11 6 7 4

Politie & Justitie 2 5 3 2 1 2

Werk 3 5 1 0 0 2

Samenleving 5 2 4 5 4 0

Onderwijs 3 1 3 0 0 0

Sociale zekerheid 2 0 3 0 0 0

Diverse activiteiten 1 1 2 1 1 0

Andere/onduidelijk 4 4 2 0 1 0

Totaal 52 52 33 19 15 14

Page 53: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

52 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

6.2 Handicap: 604 dossiers

In 2018 opende Unia 604 nieuwe dossiers over het criterium handicap, ofwel 23,6% van het totale aantal nieuwe

dossiers. Dit is een stijging met 17,1% tegenover 2017. In vergelijking met het gemiddelde van de voorbije vijf jaar, is

er voor deze discriminatiegrond een belangrijke relatieve stijging (+47,5%) voor het aantal geopende dossiers. De

domeinen goederen en diensten en onderwijs zijn samen goed voor meer dan de helft van alle dossiers,

respectievelijk 31,8% en 25,7%. Daarna volgt het domein werk met 24%.

Voor goederen en diensten gaat het vooral om problemen van toegankelijkheid in de huisvesting (27,1% van de

dossiers goederen en diensten/handicap), gezondheid en hulp aan personen (19,3% van de dossiers goederen en

diensten/handicap) en transport (14,6% goederen en diensten/handicap).

Voor het domein onderwijs hebben de dossiers vooral betrekking op het basis- en het secundair onderwijs

(respectievelijk 38,7% en 35,5% van de dossiers onderwijs/handicap). Deze dossiers gaan voornamelijk over het

gebrek aan redelijke aanpassingen; in meer dan de helft is dat een gebrek aan pedagogische ondersteuning.

Voor het domein werk gaan de dossiers vooral over de arbeidsorganisatie en -omstandigheden (37,2% van de

dossiers werk/handicap), ontslag (26,2% van de dossiers werk/handicap) en vermeende discriminatie bij aanwerving

(14,5% van de dossiers werk/handicap). Bij de meeste dossiers zijn redelijke aanpassingen mogelijk, maar worden ze

niet in overweging genomen.

Globaal genomen zijn het vooral fysieke handicaps (36,6%), gevolgd door auditieve, visuele of sensoriële beperkingen

(14,3%) en leerstoornissen (11,6%).

Naargelang de sector zijn er bijzonderheden. In goederen en diensten gaat meer dan de helft van de dossiers over

fysieke toegankelijkheid (54,2%). In de sector onderwijs hebben de meeste dossiers betrekking op leerstoornissen

(40%) en verschillende psychische beperkingen (28,4%).

Grafiek 60: Nieuwe dossiers rond handicap per domein in 2018 (n=604)

192

155145

51

2511 11 6 8

0

50

100

150

200

250

Page 54: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

53 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 61: Evolutie van het aantal dossiers rond handicap per domein sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Goederen en diensten 92 125 135 161 143 192

Werk 67 64 67 106 143 145

Onderwijs 63 86 90 127 123 155

Sociale zekerheid 15 38 29 32 41 51

Diverse activiteiten 18 12 32 17 18 11

Andere 34 46 31 44 48 51

Totaal 289 371 384 487 516 604

Goederen en diensten; 192

Werk; 145

Onderwijs; 155

Diverse activiteiten; 51

0

50

100

150

200

250

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 55: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

54 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

6.3 Religieuze of filosofische overtuiging: 307 dossiers

Unia opende 307 dossiers over religieuze of filosofische overtuigingen in 2018 (12% van de dossiers). Dit is een daling

met 3,8% tegenover 2017. De daling is het opvallendst in het domein werk en media/internet. In vergelijking met het

gemiddelde van de voorbije vijf jaar is er een algemene daling van -5,7%.

De sector media/internet neemt ook hier het grootste deel voor zijn rekening (37,1% van de dossiers die betrekking

hebben op overtuigingen, waarvan iets minder dan de helft over Facebook). Daarna volgen de domeinen werk

(18,2%), onderwijs (16%) en goederen en diensten (12,7%).

Wat het domein onderwijs betreft, blijft de hoofddoek de belangrijkste reden om een dossier te openen in het

secundair onderwijs en het hoger onderwijs. Bij werk gaat ongeveer een op de drie dossiers over de weigering om

iemand aan te werven.

Ondanks de daling in werk en media/internet, was er in 2018 wel een stijging in de domeinen onderwijs en

samenleving.

De situatie is iets anders als we naar het gemiddelde van de voorbije vijf jaar kijken: dan zien we de belangrijkste

stijging in diverse activiteiten (+64,5%) en werk (+62,2%).

Zoals de vorige jaren ook al het geval was, gaan de dossiers over religieuze en filosofische overtuiging in de eerste

plaats over de islam (90,6%).

Grafiek 62: Nieuwe dossiers rond religieuze of filosofische overtuiging per domein in 2018 (n=307)

114

5649

39

24

11 10

1 3

0

20

40

60

80

100

120

Page 56: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

55 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 63: Nieuwe dossiers rond religieuze of filosofische overtuiging in 2018 – per type overtuiging (n=307)

Grafiek 64: Evolutie van het aantal dossiers rond religieuze of filosofische overtuiging - per domein sinds 2013

278

124 3 10

Islam Jodendom Niet-confessioneel Christendom Andere / onduidelijk

0

50

100

150

200

250

300

Media; 114

Werk; 56

Onderwijs; 49

Goederen en diensten; 39

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 57: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

56 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 65: Nieuwe dossiers rond religieuze of filosofische overtuiging: islam - per domein (n=278)

100

51

4338

23

11 9

1

Media Werk Onderwijs Goederen endiensten

Samenleving Diverseactiviteiten

Politie &Justitie

Socialezekerheid

0

20

40

60

80

100

120

Page 58: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

57 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

6.4 Leeftijd: 152 dossiers

Ook al bracht de mediatisering over de dossiers Dovy Keukens en Belgocontrol een stijgende aandacht voor het

criterium leeftijd met zich mee, het aantal dossiers blijft sinds drie jaar toch relatief stabiel: een totaal van 152

dossiers in 2018; dit zijn 3 dossiers meer dan in 2017. In vergelijking met het gemiddelde van de voorbije vijf jaar,

gaat het om een stijging van +34,5%.

Werk blijft het grootste domein, goed voor iets meer dan de helft van de dossiers leeftijd. Het gaat vooral om dossiers

van discriminatie bij aanwerving (57,7%).

In goederen en diensten is het totaal verdubbeld tegenover 2017. Het is nu goed voor 28,9% van de dossiers leeftijd.

Ze situeren zich vooral in de sector van de banken en verzekeringen en in die van huisvesting.

Tot slot gaat iets meer dan een op de drie dossiers over personen van 45 tot 64 jaar, vooral in de sector werk. 16,4%

van de dossiers betreft een persoon van 65 jaar of ouder, vooral weigeringen om een verzekering toe te kennen of

te hoge premies.

Grafiek 66: Nieuwe dossiers rond leeftijd per domein in 2018 (n=152)

78

44

12 8 4 3 1 10

20

40

60

80

100

120

Page 59: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

58 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 67: Evolutie van het aantal dossiers rond leeftijd per domein sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Werk 57 60 45 104 108 78

Goederen & diensten 22 25 19 26 22 44

Andere 14 14 16 14 19 30

Totaal 93 99 80 144 149 152

Grafiek 68: Nieuwe dossiers rond leeftijd per leeftijdscategorie in 2018 (n=152)

Werk; 78

Goederen & diensten; 44

Andere; 30

0

20

40

60

80

100

120

2013 2014 2015 2016 2017 2018

0 5 10 15 20 25 30 35 40

[65 jaar en meer]

[55-64 jaar]

[45-54 jaar]

[35-44 jaar]

[25-34 jaar]

[0 - 24 jaar]

Niet bepaald

Series1

Page 60: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

59 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

6.5 Vermogen: 160 dossiers

In 2018 opende Unia 160 nieuwe dossiers (6,3% van het totale aantal dossiers) op grond van het criterium vermogen.

Dat criterium verwijst naar de bron van inkomsten van een persoon. Na seksuele geaardheid (+48,8%) was het

criterium vermogen de tweede sterkste stijger in 2018 (+24%), in relatieve termen.

86,3% van de dossiers rond vermogen gaat over de categorie goederen en diensten. 85,5% van deze dossiers heeft

betrekking op de toegang tot huisvesting en 8,7% op banken en verzekeringen. In de meeste dossiers gaat het over

OCMW-uitkeringen (27,5%), werkloosheiduitkeringen (13,8%) of uitkeringen voor mensen met een handicap (13,8%)

die niet worden aanvaard als een bron van inkomsten door private eigenaars of immokantoren.

Grafiek 69: Nieuwe dossiers rond vermogen per domein (n=160)

Grafiek 70: Nieuwe dossiers rond vermogen in 2018 – toegang tot goederen en diensten (n=138)

138

4 3 3 2 2 10

20

40

60

80

100

120

140

160

118

124 1 1 1 1

Huisvesting Financieel Publiekediensten

Gezondheid enhulp aanpersonen

Horeca Transport Handelszaak

0

20

40

60

80

100

120

140

Page 61: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

60 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 71: Nieuwe dossiers rond vermogen – toegang tot huisvesting (n=118)

58

40

17

2 1

Private huisvesting metimmo

Private huisvestingzonder immo

Andere Sociale Huisvesting ISK

0

10

20

30

40

50

60

70

Page 62: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

61 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

6.6 Gezondheidstoestand: 153 dossiers

In 2018 opende Unia 153 nieuwe dossiers met betrekking tot het criterium gezondheidstoestand. Dat is 6% van het

totale aantal nieuwe dossiers. Over één jaar zien we een relatieve stijging van 15%. In vergelijking met het gemiddelde

van de voorbije vijf jaar, stijgt het aantal dossiers met 78,3%.

De dossiers situeren zich vooral op het domein werk (63,4%), gevolgd door goederen en diensten (19,6%). In 45,4%

van de dossiers werk werd Unia gecontacteerd na een ontslag en in 29,9% van de gevallen voor problemen met de

arbeidsorganisatie of werkomstandigheden. Het aantal dossiers rond werk ging bovendien in stijgende lijn sinds

2015. In vergelijking met het gemiddelde van de voorbije vijf jaar, gaat het om een stijging van 96,4%.

In goederen en diensten zijn er het vaakst problemen met verzekeringsmaatschappijen. Ongeveer 54,9% van de

gevallen heeft betrekking op de fysieke toestand (ziekte, ongeval …). 11,9% houdt daarbij verband met kanker, 5,9%

met aids en 3,5% met diabetes. Tot slot gaat 19,6% van de dossiers over psychische aandoeningen.

Grafiek 72: Nieuwe dossiers rond gezondheidstoestand per domein (n=153)

97

30

15

3 3 2 2 10

20

40

60

80

100

120

Page 63: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

62 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 73: Evolutie van het aantal dossiers rond gezondheidstoestand per domein sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Werk 42 34 33 56 82 97

Goederen & diensten 23 17 20 19 27 30

Andere 18 11 11 12 24 26

Totaal 83 62 64 87 133 153

Werk; 97

Goederen & diensten; 30

Andere; 26

0

20

40

60

80

100

120

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 64: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

63 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

6.7 Seksuele geaardheid: 125 dossiers

In 2018 opende Unia 125 nieuwe dossiers over het criterium seksuele geaardheid; dat is 4,9% van het totale aantal

dossiers. Er is een stijging van 48,8% in vergelijking met het jaar 2017 en met 37,7% in vergelijking met het gemiddelde

van de voorbije vijf jaar.

Heel vaak gaat het over feiten die met samenleven te maken hebben (33,6%). Vaak betreft het haatmisdrijven in de

publieke ruimte of burenruzies (intimidatie, slagen en verwondingen …). Daarna komen de dossiers in het domein

media/internet – vooral uitlatingen op het internet en sociale media (24,8%), en tot slot het domein werk (15,2%).

Deze verhouding is stabiel gebleven de voorbije vijf jaar. De melders zijn meestal mannen (81,6%).

Grafiek 74: Nieuwe dossiers rond seksuele geaardheid per domein (n=125)

42

31

1917

6 53 2

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Page 65: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

64 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 75: Evolutie van het aantal dossiers rond seksuele geaardheid per domein sinds 2013

Details

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Samenleving 24 21 42 31 26 42

Media 20 23 22 30 18 31

Arbeid en werkgelegenheid 19 20 13 20 17 19

Goederen en diensten 12 8 8 16 8 17

Politie en justitie 7 5 2 1 5 6

Diverse activiteiten 7 1 2 3 3 3

Onderwijs 2 2 1 3 5 5

Andere/onduidelijk 3 0 2 0 2 2

Totaal 94 80 92 104 84 125

7 Verboden gedragingen

Discriminatie: direct, indirect, door associatie, door een ambtenaar, weigering tot redelijke aanpassingen, opdracht

geven om te discrimineren, …

Hate speech (haatboodschappen): aanzetten tot haat, discriminatie of geweld, mondelinge en niet-mondelinge

beledigingen, bedreigingen, negationisme, smaad, misbruik van communicatiemiddelen, …

Hate crime (haatmisdrijven): moord, pesten, slagen en verwondingen, graffiti en vernielingen aan roerende of

onroerende goederen, aanvallen op de vrijheid en onschendbaarheid van het huis, misbruik van gezag9, …

Opmerking: de opdeling per criterium hieronder, heeft enkel betrekking op de vier belangrijkste discriminatiecriteria.

9 Deze lijst is niet exhaustief.

Samenleving ; 42

Media ; 31

Arbeid en werkgelegenheid; 19

Goederen en diensten; 17

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 66: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

65 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 76: Opdeling van dossiers volgens vorm van verboden gedrag (n=2.41310):

‘Raciale’ criteria (n = 1.004)

Handicap (n=633)

Geloof of

levensbeschouwing

(n=336)

Seksuele geaardheid (n=142)

10 Het totaal aantal verboden gedragingen (n) komt niet overeen met het aantal dossiers. Dat komt omdat één dossier over verschillende vormen van verboden gedrag kan gaan.

1524; 63,2%535; 22,2%

354; 14,7%

Discriminatie

Haatboodschappen

Haatmisdrijven

431; 42,9%

349; 34,8%

224; 22,3%

Discriminatie

Haatboodschappen

Haatmisdrijven

593; 93,7%

8; 1,3% 32; 5,1%

Discriminatie

Haatboodschappen

Haatmisdrijven

147; 43,8%

138; 41,1%

51; 15,2%

Discriminatie

Haatboodschappen

Haatmisdrijven

29; 20,4%

64; 45,1

%

49; 34,5

%

Discriminatie

Haatboodschappen

Haatmisdrijven

Page 67: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

66 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

7.1 Haatboodschappen – media

Opmerking: de opdeling per criterium hieronder, heeft enkel betrekking op de vier belangrijkste discriminatiecriteria.

Grafiek 77: Aantal verboden gedragingen volgens type gedrag – hatespeech (n=535)

427; 79,8%

41; 7,7%

33; 6,2%

15; 2,8% 14; 2,6% 4; 0,7%1; 0,2% Aanzetten tot haat,

discriminatie of geweld

Mondelinge beledigingen

Bedreigingen

Niet-mondelingebeledigingen

Negationisme

Laster en eerroof (453bSW)

Misbruik vancommunicatiemiddelen

‘Raciale’ criteria (n=349)

Geloof of levensbeschouwing

(n=138)

Seksuele geaardheid (n=64)

283; 81,1%

21; 6,0%

20; 5,7%

10; 2,9%

13; 3,7% 2; 0,6%

Aanzetten tot haat, discriminatieof geweld

Mondelinge beledigingen

Bedreigingen

Niet-mondelinge beledigingen

Negationisme

Laster en eerroof (453b SW)

122; 88,4%

5; 3,6%

3; 2,2%

1; 0,7% 4; 2,9% 3; 2,2%

Aanzetten tot haat, discriminatieof geweld

Mondelinge beledigingen

Bedreigingen

Niet-mondelinge beledigingen

Negationisme

Laster en eerroof (453b SW)

44; 68,8%

11; 17,2%

6; 9,4%

2; 3,1% 1; 1,6%

Aanzetten tot haat, discriminatie ofgeweld

Mondelinge beledigingen

Bedreigingen

Niet-mondelinge beledigingen

Misbruik vancommunicatiemiddelen

Page 68: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

67 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

7.2 Haatmisdrijven – politie en justitie

Opmerking: de opdeling per criterium hieronder, heeft enkel betrekking op de vier belangrijkste discriminatiecriteria.

Grafiek 78: Aantal verboden gedragingen volgens type gedrag – hatecrime (n=354)

‘Raciale’ criteria (n=224)

Geloof of levensbeschouwing (n=51)

Seksuele geaardheid (n=49)

265; 74,9%

69; 19,5%

8; 2,3%4; 1,1% 3; 0,8%

3; 0,8%2; 0,6%

Belaging (442t SW)

Slagen en verwondingen (405q SW)

Graffiti en beschadiging van onroerendeeigendommen (534q SW)

Aanslag op de persoonlijke vrijheid en deonschendbaarheid van de woning (438bSW)

Misbruik van gezag

Graffiti en beschadiging van roerendeeigendommen (532b SW)

Doodslag (405q SW)

168; 75,0%

42; 18,8%

5; 2,2%

4; 1,8%

3; 1,3%

2; 0,9%

Belaging (442t SW)

Slagen en verwondingen (405q SW)

Graffiti en beschadiging van onroerendeeigendommen (534q SW)

Aanslag op de persoonlijke vrijheid en deonschendbaarheid van de woning (438bSW)

Misbruik van gezag

40; 78,4%

8; 15,7%

1; 2,0%

1; 2,0% 1;

2,0%

Belaging (442t SW)

Slagen en verwondingen (405q SW)

Graffiti en beschadiging van onroerendeeigendommen (534q SW)

Misbruik van gezag

Doodslag (405q SW)

31; 63,3%

16; 32,7%

1; 2,0%

1; 2,0%

Belaging (442t SW)

Slagen en verwondingen (405q SW)

Graffiti en beschadiging van onroerendeeigendommen (534q SW)

Misbruik van gezag

Page 69: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

68 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

8 Deelstaten

Unia is bevoegd om de toepassing van de antidiscriminatiewetgeving te monitoren. Als interfederale instelling kijken

we toe op de federale wetten en op de wetteksten van de deelstaten om discriminatie te bestrijden in de domeinen

waarvoor ze bevoegd zijn.

In dit deel stellen we de cijfers voor van enerzijds dossiers waarin de overheden zelf betrokken partij zijn, per

bevoegdheidsniveau (werken bij de overheid bijvoorbeeld). Anderzijds stellen we de cijfers voor van de dossiers

waarin de wetgeving van de deelstaten van toepassing is (de dossiers onderwijs bijvoorbeeld). Tot slot vind je hier

ook de cijfers van de dossiers per gewest waar de feiten zich afspeelden.

8.1 Federaal

8.1.1 Werk bij de federale overheid: 40 dossiers

In 2018 opende Unia 40 nieuwe dossiers over werk bij de federale overheid. De belangrijkste criteria waren handicap

en de zogeheten ‘raciale’ criteria, met respectievelijk 32,5% en 30,0%.

Grafiek 79: Aantal dossiers rond werk bij de federale overheid per discriminatiecriterium in 2018 (n=40)

8.1.2 Openbaar vervoer (NMBS/Infrabel/NMBS-Holding): 14 dossiers

In 2018 opende Unia 14 nieuwe individuele dossiers over vermeende discriminatie waarbij de NMBS betrokken partij

was als aanbieder van diensten van openbaar vervoer. 9 van deze dossiers gaan over handicap, 3 over de zogeheten

‘raciale’ criteria en 1 over leeftijd.

8.1.3 Politie en justitie: 72 dossiers

In 2018 opende Unia 72 nieuwe individuele dossiers waarbij politie en justitie betrokken waren. In het deel Politie en

justitie kan je een meer volledige analyse lezen.

1312

5 54

1

0

2

4

6

8

10

12

14

Page 70: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

69 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

8.1.4 Sociale bescherming: 23 dossiers

In 2018 opende Unia 23 nieuwe individuele dossiers over sociale bescherming. In het deel Sociale bescherming kan

je hiervan een meer volledige analyse lezen.

8.2 Wallonië

8.2.1 Werk bij de Waalse overheid: 4 dossiers

In 2018 opende Unia 4 nieuwe dossiers over werk bij de Waalse overheid. In wat volgt geven we ook de verdeling

van alle dossiers werk waarvan de feiten zich afspeelden in Wallonië. Een meer volledige analyse van de tendensen

in het domein werk vind je terug in het deel Werk.

8.2.2 Werk in Wallonië: 101 dossiers

Grafiek 80: Dossiers rond werk waarvan de feiten zich afspeelden in Wallonië in 2018, per discriminatiegrond (n=132)

37

24

1916

75

24

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Page 71: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

70 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 81: Dossiers rond werk waarvan de feiten zich afspeelden in Wallonië in 2018, per sector (n=101)

8.2.3 Huisvesting en Wallonië: 71 dossiers

In 2018 opende Unia 71 nieuwe dossiers over huisvesting waarvan de feiten zich afspeelden in Wallonië. Een meer

volledige analyse van de tendensen in de sector huisvesting kan je lezen in het deel goederen en diensten.

Grafiek 82: Dossiers rond huisvesting waarvan de feiten zich afspeelden in Wallonië in 2018, per discriminatiegrond

(n=84)

41

34

15

32

6

Publiek Profit Onderwijs Non-profit Sociale werkplaats Andere

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

42

18

14

5

14

Vermogen "Raciale" criteria Handicap Leeftijd Geloof oflevensbeschouwing

Andere (bevoegd)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Page 72: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

71 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 83: Dossiers rond huisvesting waarvan de feiten zich afspeelden in Wallonië in 2018, per sector (n=84)

8.2.4 Openbaar vervoer (TEC): 4 dossiers

In 2018 opende Unia 4 nieuwe dossiers waarbij de openbare vervoersmaatschappij TEC betrokken partij was. 3 van

de dossiers gaan over het criterium handicap en 1 over de zogeheten ‘raciale’ criteria.

8.3 Brussels Hoofdstedelijk Gewest

8.3.1 Werk bij de overheid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 24 dossiers

In 2018 opende Unia 24 nieuwe dossiers over werk bij de Brusselse overheid. In wat volgt geven we ook de verdeling

van het totale aantal dossiers werk waarvan de feiten plaatsvonden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Een meer

volledige analyse van de tendensen in de sector van werk kan je lezen in het deel Werk.

29

24

810

Private huisvesting zonderimmo

Private huisvesting met immo Sociale huisvesting Andere huisvesting

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Page 73: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

72 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

8.3.2 Werk in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 184 dossiers

Grafiek 84: Dossiers rond werk waarvan de feiten zich afspeelden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 2018, per

discriminatiegrond (n=252)

Grafiek 85: Dossiers rond werk waarvan de feiten zich afspeelden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 2018, per

sector (n=184)

52 51

43

29

26

7

2

42

Handicap "Raciale" criteria Gezondheidstoestand Leeftijd Geloof oflevensbeschouwing

Seksuele geaardheid Vermogen Andere (bevoegd)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

75

66

18

95

11

Publiek Profit Onderwijs Non-profit Sociale werkplaats Andere

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Page 74: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

73 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

8.3.3 Huisvesting in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 59 dossiers

In 2018 opende Unia 59 nieuwe dossiers over huisvesting waarvan de feiten zich afspeelden in het Brussels

Hoofdstedelijk Gewest. Een meer volledige analyse van de tendensen in de sector huisvesting kan je lezen in deel

2.3.2. Goederen en Diensten.

Grafiek 86: Dossiers rond huisvesting waarvan de feiten zich afspeelden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in

2018, per discriminatiegrond (n=70)

Grafiek 87: Dossiers rond huisvesting waarvan de feiten zich afspeelden in het Brusselse Gewest in 2018, per sector

(n=59)

8.3.4 Openbaar vervoer (MIVB): 6 dossiers

In 2018 opende Unia zes nieuwe dossiers waarbij de openbare vervoersmaatschappij MIVB betrokken was. Vier

daarvan gingen over toegankelijkheidsproblemen voor personen met een handicap: vooral rolstoelgebruikers, maar

ook personen met een visuele handicap. Unia opende ook 2 dossiers rond zogeheten ‘raciale’ criteria.

24

18

11

65

3

12

Vermogen "Raciale" criteria Handicap Leeftijd Geloof oflevensbeschouwing

Gezondheidstoestand Seksuele geaardheid Andere (bevoegd)0

5

10

15

20

25

30

23

20

21

13

Private huisvestingmet immo

Private huisvestingzonder immo

Sociale huisvesting ISK Andere huisvesting

0

5

10

15

20

25

30

Page 75: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

74 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

8.4 Vlaamse Gemeenschap/Gewest

8.4.1 Werk bij de Vlaamse overheid: 14 dossiers

In 2018 opende Unia veertien nieuwe dossiers over werk in de Vlaamse administratie. In het deel dat volgt geven we

de verdeling voor het geheel van de dossiers werk waarvan de feiten zich afspeelden in Vlaanderen. Een meer

volledige analyse van de tendensen in het domein werk kan je lezen in het deel Werk.

8.4.2 Werk in Vlaanderen: 178 dossiers

Grafiek 88: Dossiers rond werk waarvan de feiten zich afspeelden in Vlaanderen, per discriminatiegrond (n=203)

72

38

25 2520

6

17

"Raciale" criteria Handicap Gezondheidstoestand Leeftijd Geloof oflevensbeschouwing

Seksuele geaardheid Andere (bevoegd)0

20

40

60

80

100

120

Page 76: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

75 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 89: Dossiers rond werk waarvan de feiten zich afspeelden in Vlaanderen, per sector (n=178)11

8.4.3 Huisvesting in Vlaanderen: 133 dossiers

In 2018 opende Unia 133 nieuwe dossiers over huisvesting waarvan de feiten zich afspeelden in Vlaanderen. Een

meer volledige analyse van de tendensen in het domein huisvesting kan je lezen in het deel Goederen en diensten.

Grafiek 90: Dossiers rond huisvesting waarvan de feiten zich afspeelden in het Vlaamse Gewest, per

discriminatiegrond (n=168)

11 De openbare sector bevat alle gemeentelijke, provinciale, regionale en gemeentelijke diensten in deze regio.

99

50

72 5

15

Profit Publiek Onderwijs Non-profit Sociale werkplaats Andere

0

20

40

60

80

100

120

72

42

27

7 4 3 211

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Page 77: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

76 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 91: Dossiers rond huisvesting waarvan de feiten zich afspeelden in het Vlaamse Gewest, per sector (n=133)

8.4.4 Onderwijs in Vlaanderen: 87 dossiers

In 2018 opende Unia 87 nieuwe dossiers over onderwijs in de Vlaamse Gemeenschap. Meer dan de helft van die

dossiers gaat over het criterium handicap en meer dan een kwart over de zogeheten ‘raciale’ criteria. Een meer

volledige analyse van de tendensen in het domein onderwijs kan je lezen in het deel Onderwijs.

Grafiek 92: Dossiers rond onderwijs per onderwijsniveau in 2018 (n=87)

86

25

62

14

Private huisvestingmet immo

Private huisvestingzonder immo

Sociale huisvesting ISK Andere huisvesting

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

28

2321

3 2 1 1

8

Secundaironderwijs

Hoger onderwijs Basisonderwijs Beroepsopleiding Gespecialiseerdbasisonderwijs

Sociale promotie Gespecialiseerdsecundaironderwijs

Ander onderwijs0

10

20

30

40

50

60

Page 78: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

77 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 93: Dossiers rond onderwijs per discriminatiegrond in 2018 (n=110)

8.4.5 Openbaar vervoer (De Lijn): 12 dossiers

In 2018 opende Unia 12 nieuwe dossiers waarbij de openbare vervoersmaatschappij De Lijn betrokken was. De

betrokken criteria zijn de zogeheten ‘raciale’ criteria (6 dossiers), handicap (4 dossiers) en religieuze of filosofische

overtuiging (3 dossiers). Sommige dossiers combineren verschillende criteria.

8.5 Franse Gemeenschap

8.5.1 Onderwijs in de Franse Gemeenschap: 181 dossiers

In 2018 opende Unia 181 nieuwe dossiers over onderwijs van de Franse Gemeenschap. Iets minder dan de helft van

de dossiers gaat over het criterium handicap en meer dan een vijfde over de zogeheten ‘raciale’ criteria. Een meer

volledige analyse van de tendensen in de sector onderwijs kan je lezen in het deel Onderwijs.

57

26

15

5 41 1 1

0

10

20

30

40

50

60

Page 79: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

78 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 94: Dossiers rond onderwijs per onderwijsniveau in 2018 (n=181)

Grafiek 95: Dossiers rond onderwijs per discriminatiegrond in 2018 (n=193)

8.5.2 Werk bij de overheid van de Franse Gemeenschap: 15 dossiers

In 2018 opende Unia 15 nieuwe dossiers over werk bij de overheid van de Franse Gemeenschap.

8.6 Duitstalige Gemeenschap

8.6.1 Onderwijs in de Duitstalige Gemeenschap: 1 dossier

In 2018 werd in de Duitstalige Gemeenschap slechts één dossier geopend. Het had betrekking op het criterium

handicap.

53 49

36

2010 8

1 4

0102030405060708090

100

94

4333

103 2 2 6

0102030405060708090

100

Page 80: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

79 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

9 Rechtszaken

In 2018 stapte Unia 33 keer naar de rechter. Dit is twee tot drie keer meer dan gebruikelijk. Deze piek is deels het

gevolg van een algemene en sterke stijging van het aantal dossiers in 2016 en 2017. Op burgerrechtelijk vlak eindigen

dossiers die de afgelopen twee jaar niet konden worden opgelost via verzoening vandaag voor de rechtbank. Op

strafrechtelijk vlak leidden de betere toepassing van rondzendbrief COL 13/2013 in bepaalde arrondissementen en

de mediatisering van bepaalde dossiers tot een stijging van het aantal dossiers dat werd doorverwezen naar de

correctionele rechtbank. Je vindt meer details over de reden voor deze rechtszaken in een samenvattend overzicht

op pagina 52 en 53 van het jaarverslag 2018.

Grafiek 96: Aantal dossiers voor de rechtbank gebracht door Unia in 2018 – volgens taal (n=33)

15; 45,5%18; 54,5%

Frans Nederlands

Page 81: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

80 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 97: Aantal dossiers ingediend voor de rechtbank door Unia in 2018 – volgens wetgeving (n=33)

Grafiek 98: Aantal dossiers ingediend voor de rechtbank door Unia in 2018 – per domein (n=33)

15

9

4

2

1

1

1

0

0

Wet van 10 mei 2007 - Antidiscriminatiewet

Wet van 30 juli 1981 - Antiracismewet

Wet van 30 juli 1981 & Wet van 23 maart 1995

Waals decreet van 6 november 2008

Wet van 23 maart 1995 - tegen negationisme

Vlaamse Raad decreet van 8 mei 2002

Brussels Hoofdstedelijk Gewest ordonnantie van 4september 2008

Franse Gemeenschap decreet van 12 december 2008

Duitstalige Gemeenschap decreet van 17 mei 2004

0 2 4 6 8 10 12 14 16

98

65

32

Werk Media Samenleving Goederen endiensten

Politie & Justitie Onderwijs

0

5

10

15

20

25

Page 82: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

81 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 99: Aantal dossiers ingediend bij de rechtbank door Unia in 2018 – per criterium (n=38)

20

8

5 5

"Raciale" criteria Handicap Seksuele geaardheid Geloof of levensbeschouwing

0

5

10

15

20

25

Page 83: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

82 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

10 Begeleiding en opleiding

In 2016 investeerden we bij Unia fors in onze aanwezigheid op het terrein. De cijfers van de grafiek hieronder tonen

een significante stijging in alle vormen van interventie. Die stijging van 20% in geïnvesteerde tijd (en 50% in bereikte

deelnemers) reflecteert het intensieve werk dat we in 2016 deden rond structurele wijzigingen in bedrijven,

overheidsinstellingen en organisaties. We versterkten verschillende bestaande samenwerkingen in 2016 en zetten

ook een reeks nieuwe samenwerkingen op.

In 2017 daalde het aantal gepresteerde uren, en dat om verschillende redenen. Eerst en vooral focusten we op korte,

maar ook meer impactvolle interventies (informatie en sensibilisatie). Ten tweede werden de opleidingen die gepland

waren in het kader van onze samenwerking met de politie geannuleerd. Tot slot verdiepten en diversifieerden we

ons aanbod rond begeleiding op maat in bedrijven, openbare diensten of organisaties.

In 2018 hielden de medewerkers van Unia drie keer meer informatiesessies en sensibilisatieworkshops dan in 2017.

Opmerking: het aantal uren opleiding houdt geen rekening met de voorbereidingstijd van de opleidingen.

Meer informatie over de inhoud van deze opleidingen, sensibilisatieacties of begeleidingen kan je terugvinden op

pagina 79 van het jaarverslag 2018.

Unia in 2018:

➢ 12.682 mensen bereikt door onze sensibilisaties en opleidingen;

➢ 2.358,4 uren opleiding;

➢ 55 personen per dag bereikt door onze sensibilisaties en opleidingen;

➢ 21 nieuwe gebruikers per dag van onze onlineopleiding eDiv.

Page 84: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

83 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 100: Aantal geïnvesteerde uren in sensibilisatie en vormingen tussen 2015 en 201812

Grafiek 101: Investeringen in lange opleidingen (> 4 uren) per sector in 2018 (n=1.084)

12 n = het aantal uren opleiding exclusief voorbereiding, analysefase, evaluatie en opvolging.

2105

2857

1596

2358

2015 2016 2017 2018

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

386

168 162

98 9070

110

Openbareinstellingen

Politie Werk Mensenrechten Gezondheid Integratie Andere

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

Page 85: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

84 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 102: Investering in korte opleidingen (4 uur en minder) per sector in 2018 (n=1.274,4)

Grafiek 103: Aantal uren investering in sensibilisatie en vorming in 2018, per thema

237,8

174

132

109

8876,3 74 69,8

46

132

0

50

100

150

200

250

674,05

642,35

389

99

85

70,5

59

55,5

52,5

44

26,5

16,5

144,5

Diversiteit

Antidiscriminatie- en antiracismewetgeving

Invaliditeit & Gezondheidsstatus

Migratie

Reageren op discriminerende opmerkingen

Racisme en etnische afkomst

Unia's werking

Geloof of levensbeschouwing

Interculturele communicatie

Seksuele geaardheid

Internet - cyberhaat

Leeftijd

Andere

0 100 200 300 400 500 600 700 800

Page 86: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

85 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 104: Aantal interventies in 2018 rond sensibilisatie en vorming per regio/ internationaal

10.1 eDiv

Grafiek 105: Aantal unieke gebruikers van de onlineopleiding eDiv sinds haar lancering in 2014

132

109105

8

Brussels HoofdstedelijkGewest

Waals Gewest Vlaams Gewest Buiten België

0

20

40

60

80

100

120

140

858

5356 5031 5102 4817

6214

11245

16347

21164

0

5000

10000

15000

20000

25000

2014 2015 2016 2017 2018

Totaal Totaal samengeteld

Page 87: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

86 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

11 Adviezen en aanbevelingen

Grafiek 106: Aantal adviezen en aanbevelingen in 2018 – per domein

Grafiek 107: Aantal adviezen en aanbevelingen in 2018 – per discriminatiecriterium

5 5

4

1

Werk Goederen en diensten Alle domeinen Hatespeech

0

1

2

3

4

5

6

8

3

2 2

Alle criteria Geloof oflevensbeschouwing

Handicap &gezondheidstoestand

"Raciale" criteria

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Page 88: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

87 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

12 Communicatie

12.1 Unia.be website

Meer en meer internetgebruikers bezoeken de website van Unia. In 2018 zag Unia een stijging van 16% van het aantal

sessies op de website. Bovendien steeg het aantal geopende pagina’s op onze website met 1,4%. Tot slot steeg het

aantal bezoekers met 14,9% in vergelijking met 2017. Over heel 2018 waren er 40.339 sessies, 25.370 gebruikers en

58.945 bezoekers meer dan het jaar daarvoor. De drukste maanden waren september tot december: daarin kreeg

www.unia.be meer dan 20.000 bezoekers per maand.

Grafiek 108: Gemiddeld aantal sessies op www.unia.be per maand

in 2017 en 2018

Grafiek 109: Aantal pagina’s bezocht op www.unia.be per maand in 2017

en 2018

Grafiek 110: Aantal bezoekers op www.unia.be per maand in 2017 en

2018

Grafiek 111: Kanalen waarlangs websitebezoekers onze website vinden

2094724309

2017 2018

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

7000063954 64844

2017 2018

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

1418516299

2017 2018

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

62,4; 63,0%19,4; 19,6%

10,8; 10,9%

6,4; 6,5%

Zoekmachine

Url www.unia.be

Sociale media

Link op andere website

Page 89: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

88 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Grafiek 112: Percentage bezoeken van de homepage in de verschillende talen

12.2 KiesGelijkeKansen.be - LeChoixEgalite.be

• Meer dan 4.600 bezoekers

• Meer dan 25.000 pagina’s bezocht

• 13% van de bezoekers kwam terug naar de website

• Gemiddelde tijd op de website: meer dan 2,5 minuten

12.3 Facebook & Twitter

In 2018 ging het bereik van onze Facebook- en Twitter-pagina over de kaap van 1 miljoen.

▪ Facebook: 1.070.522 bereikte personen (meer dan 10.000 volgers)

▪ Twitter: 1.032.300 bereikte personen (meer dan 4.000 volgers)

49; 49,0%

42; 42,0%

8; 8,0%

1; 1,0%

Nederlands Frans

Engels Duits

Page 90: Mensenrechten in ere herstellen...meldingen die gericht zijn tegen politie of justitie of geuit zijn in de context van het gevangeniswezen. Discriminatiegronden Dit zijn de door de

89 2018 │ Mensenrechten in ere herstellen

Unia

Koningsstraat 138 1000 Brussel

T +32 (0)2 212 30 00

[email protected]

www.unia.be