Meisjes en Technisch Ontwerpen

Remke KlapwijkWetenschapsknooppunt Delft

Cristien van DijkVHTO Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en

bèta/techniek

Even voorstellen

• Meer meisjes en vrouwen interesseren voor eenopleiding en baan in bèta/techniek/ict

• Samen met partners in onderwijs, bedrijfsleven, overheid

• Activiteiten voor meisjes op havo en vwo: o.a. Girlsday, speeddaten met rolmodellen, gastlessen, keuzeversterkingstrajecten

Programma

• Meisjes en de keuze voor bèta/techniek• Wat houdt meisjes tegen?• Wie heb je voor je?• Aantrekkelijk onderwijs ook voor meisjes• Toepassen op technisch ontwerpen ‘Designed for kids’

4 vwo-leerlingen verdeeld over de profielen 2011/2012 Bron: Platform Bèta Techniek

Jongens 19.902Meisjes 21.997

4 havo-leerlingen verdeeld over de profielen 2011-2012 Bron: Platform Bèta Techniek

Jongens 28.788Meisjes 29.259

Doorstroom naar bètatechnische vervolgopleiding HO 10-11 (cluster 1&2)Bron: ResearchNed

Havo Vwo

JongensN-profiel

68 % 68 %

MeisjesN-profiel

23 % 40 %

Percentage vrouwelijke studenten in bèta/technische opleidingen in het HO (science, math, computing) in 2010 ISCED 5-6, bron: Eurostat

Roemenië 53%

Italië 52%

Portugal 46%

VS 43%

Zweden 42%

Finland 39%

Ierland 38%

IJsland 38%

EU (27) 38%

GB 37%

Frankrijk 36%

Duitsland 36%

Spanje 34%

Denemarken

33%

Zwitserland 32%

België 29%

Japan 25%

Nederland 20%

Belang keuze meisjes bèta/techniek

• Iedereen kan zijn/haar talent ontplooien (ook meisjes met talent voor bèta/techniek; gemiddeld 3 à 4 per klas van 25 ll benutten hun bèta talent niet)

• Nederland heeft veel bèta/technisch geschoolde mensen nodig (4 op de 10)

Wat houdt meisjes tegen?

Beroepsbeeld Beperkt/negatief beeld van bèta/technische vervolgopleidingen en bijbehorende beroepen. Gebrek aan vrouwelijke rolmodellen.

Zelfbeeld Gebrek aan zelfvertrouwen in technische vaardigheden en exacte vakken.

Omgeving Weinig stimulans van de omgeving bij de keuze voor techniek. (o.a. ouders en leeftijdsgenoten)

(On)bekendheid

Meisjes hebben nauwelijks vrouwelijke rolmodellen op het gebied van bèta/techniek

Meisjes hebben geen (goed) beeld van de (breedte aan) opleidingen, beroepen en functies in bèta/techniek

Bron: VHTO, 2008

•onbekend maakt onbemind (geen brede oriëntatie)

•beeld komt niet overeen met de gewenste toekomstige identiteiten (“Attainment value”)

Bron: Eccles, 2012

Speeddaten met rolmodellen

Wat houdt meisjes tegen?

Beroepsbeeld Beperkt/negatief beeld van bèta/technische vervolgopleidingen en bijbehorende beroepen. Gebrek aan vrouwelijke rolmodellen.

Zelfbeeld Gebrek aan zelfvertrouwen in technische vaardigheden en exacte vakken.

Omgeving Weinig stimulans van de omgeving bij de keuze voor techniek. (o.a. ouders en leeftijdsgenoten)

Verschillen tussen meisjes en jongens wat betreft rekenen en wiskunde

Groep 6 (TIMSS-2007, december 2008)

•Nederlandse jongens zijn beter in rekenen dan Nederlandse meisjes, hoewel het verschil klein is

•Meisjes hebben veel minder vertrouwen in hun rekenvaardigheden dan jongens

Leerjaar 2 (TIMSS-2003, 2004 )

•Er zijn geen verschillen in de wiskundescores tussen meisjes en jongens in Nederland

•Wel hebben meisjes minder zelfvertrouwen in hun wiskundevaardigheden dan jongens

Verschillen tussen 15-jarige jongens en meisjes in wiskundescores OESO-2003, 2004

“extreem laag zelfbeeld van Nederlandse meisjes”

Wat houdt meisjes tegen?

Beroepsbeeld Beperkt/negatief beeld van bèta/technische vervolgopleidingen en bijbehorende beroepen. Gebrek aan vrouwelijke rolmodellen.

Zelfbeeld Gebrek aan zelfvertrouwen in technische vaardigheden en exacte vakken.

Omgeving Weinig stimulans van de omgeving bij de keuze voor techniek. (o.a. ouders en leeftijdsgenoten)

De werkvoorbereider (m/v)

Iedereen kent wel een grote bouwplaats met een keet, waarin de werkvoorbereider werkt. Vanuit deze keet wordt ervoor gezorgd dat al het werk op de bouwplaats soepel verloopt. Een werkvoorbereider is een echte regelaar en zorgt er bijvoorbeeld voor dat iedereen op tijd met de juiste spullen aan de slag kan. En dat alles gebeurd binnen de geplande financiële middelen.

De werkvoorbereider (m/v) Marieke

Impliciete Associatie Test

https://implicit.harvard.edu/implicit/netherlands/

• 34 naties wereldwijd onderzocht

• de meest sterke associaties tussen vrouwelijk/alpha en mannelijk/bèta zijn gevonden in Tunesië, gevolgd door Nederland

Bron: Nosek et al, 2009

Welk(e) profiel(en) heeft de school/hebben je ouders afgeraden? (bron Annemarie van Langen, 2009)

• Meisjes wordt vaker een N-profiel afgeraden dan jongens

• Hoogpresterende meisjes wordt vaker een NT profiel afgeraden dan hoogpresterende jongens (hoogpresteerders zijn havo-leerlingen met een gemiddeld cijfer hoger dan 7,0 en vwo-leerlingen met een gemiddeld cijfer hoger dan 7,5 voor wi, sk, na)

• Dit sekseverschil wordt gemaakt door zowel de ouders als de school

Wie heb je voor je?

Concrete bèta

• Wat kun je maken?• Praktisch ingesteld• Nieuwsgierig• Excursies, proefjes

Carrière bèta

• Wat kun je bereiken?• Theoretisch ingesteld• Statusgericht• Bedrijvencontactdagen

Mensgerichte generalist

• Wat kun je betekenen?• Maatschappelijk betrokken• Theoretisch ingesteld• Debatten, brede studies

Non bèta

• Wat betekent techniek voor mij?• Hekel aan exacte vakken• Techniek is geen optie• Linken aan persoonlijke hobby’s

Bron: www.betamentality.nl

Meisjes in bètamentality

meisjes jongens

Non bèta’s 20% 7%

Carrière bèta’s 26% 30%

Concrete bèta’s 25% 38%

Mensgerichte generalisten 29%

25%

Bron: www.betamentality.nl

Houding docenten en mentoren

• Dezelfde verwachtingen van j/m

• Dezelfde stimulering en advisering van j/m

• Kennis van mogelijke knelpunten (uitzonderingspositie, zelfbeeld, minder voorkennis en ervaring)

• Betrek de ouders zo veel mogelijk

Aantrekkelijke opdrachten

• Inhoud van de opdracht sluit aan bij de leefwereld van jongeren: meisjes én jongens (real life opdrachten)

• Orientatie op de beroepspraktijk en vermeld ook de maatschappelijke relevantie, samenwerkingsverbanden en financiele/status aspecten hiervan

• Raakvlakken met andere vakken (biologie, economie, kunst, geschiedenis)

• Alle geschetste beelden zijn genderneutraal (bijv. plaatjes, gastsprekers)

• (Ontwerpcirkel toepassen (ontwerpen (creativiteit!), voorbereiden, maken, gebruiken))

Aantrekkelijke werkvormen

• Actieve werkvormen, zelf ontdekken

• Variatie in werkvormen

• Samenwerken in groepjes let daarbij op de grootte en samenstelling van de groepjes

• Rolwisselingen binnen de groep (in de les doet iedereen dezelfde ervaring op)

• Gastlessen door een vakvrouw

• Op bezoek in een bedrijf waar vrouwen in de techniek werken

Bedankt voor uw aandacht!

Meisjes en de keuze voor bètatechniek

www.vhto.nl