mei 2009 1

Onderwijs (gerelateerde) instellingen Samen Sterk op en met Glas

mei 2009 2

Introductie

• Ad Ketelaars

• Programma manager Gemeente Eindhoven Sector Economie en Cultuur

• Breedband & thematische ICT

• A.Ketelaars@eindhoven.nl

• 040-2386031

mei 2009 3

Onderwijs

• Onderwijs heeft te maken met:- Vergrijzing lerarenkorps.- Maatschappelijke veranderingen (rol onderwijs, het “andere” leren,

verschillende kinderen).- Dalend aantal leerlingen (buitengebieden).- Groeiende regeldruk en gerelateerde overhead leerkrachten.- Veranderde informatiebehoefte ouders.- Kwaliteit/imago bepalen in toenemende mate aantrekkelijkheid instelling

voor leerkrachten en leerlingen.- Beperkte kennis en ervaring ICT benutting.

• Gevolgen:- Toenemende (noodzaak voor integrale) benutting ICT binnen het

onderwijs gericht op zowel bedrijfsvoering als educatie.- Toenemende afhankelijkheid van ICT en de kwaliteit.- Toenemende directe en indirecte kosten gerelateerd aan ICT (benutting).- ICT middelen zijn beperkt (en anders benut).

Education Today and Tomorrow.url

mei 2009 4

Onderwijs

• Kortom:- ICT benutting is noodzakelijk en wenselijk.- Alle onderwijsinstellingen hebben “gelijkwaardige” uitdagingen.- Middelen en resources voor ICT benutting zijn (schijnbaar) beperkt.

• Maar:- Hoe zorgen we voor omslag van ICT als kostenpost naar ICT als enabler van onze uitdagingen op

gebied van onderwijs en bedrijfsvoering? - Hoe behouden we onze eigen identiteit en “onafhankelijkheid”.- Hoe sturen wij de markt (aanbod) i.p.v. andersom.

• Door:- Slim en synergetisch (facilitair en kennisinhoudelijk) samen te werken (bestuurlijk, bedrijfsmatig en

educatief).- Een (collectieve) passende ICT architectuur die:

• Eigen (functionele) keuzen mogelijk maakt.• ICT overhead (tijd, kosten) minimaliseert.• Kwalitatief hoogwaardig en toekomst vast is.• De markt dwingt tot echte concurrentie.• Aantrekkelijk is voor “dienstenaanbieders”.• Slimme (volume) samenwerking faciliteert.

mei 2009 5

Gemeente Eindhoven• Vanuit visie gemeente Eindhoven (glasrijk Eindhoven) geformuleerde doelstelling: - Alle inwoners, bedrijven en instellingen woonachtig/gevestigd in Eindhoven dienen

uiterlijk eind 2011 te kunnen beschikken over een aansluitingsmogelijkheid op een open op glasvezel gebaseerd breedbandig communicatienetwerk.

- Omdat o.a:• Een “state-of-the-art” communicatie-infrastructuur de aantrekkelijkheid van de stad

vergroot voor bedrijven, burgers (werknemers), studenten.• Het een majeure impuls is voor de ontwikkeling van de (kennis)economie.• Het een positieve effect heeft op werkgelegenheid en het aanbod werknemers.• Het in belangrijke mate bijdraagt aan verhoging en verbetering van de sociale

cohesie, participatie en leefbaarheid.• Het de basis vormt voor innovatie en aanpak majeure sociaal maatschappelijke en

economische uitdagingen.- Stimuleer en ondersteun benutting en innovaties met en door sociaal-maatschappelijke

en economische partners.

Glasrijk Eindhoven

mei 2009 6

1+1=3

Ontwikkelingen en behoeften onderwijs

+

Glasrijk Eindhoven

=

mei 2009 7

Eindhovens Schoolnet

• Gedeelde visie en ambitie:

Onderwijsinstellingen en de gemeente Eindhoven onderkennen de noodzaak en het voordeel van een (collectieve) benutting van ICT. Door slimme integrale benutting van ICT kan het onderwijs:- Zich beter richten op haar primaire taak: onderwijs- ICT gerelateerde kosten verlagen, kwaliteit van ICT voorzieningen verhogen- Optimaal, flexibel en voordelig gebruik maken van ICT diensten- Tijd, middelen en energie vrijmaken in belang van haar primaire taak: onderwijs

Eindhovens Schoolnet is structurele samenwerking gericht op:- Realisatie kwalitatief hoogwaardige toekomstvaste open en universele

(glasvezel)infrastructuur + centrale “basisvoorzieningen”- Verbetering bedrijfsvoering.(verlaging kosten, verhoging kwaliteit, verbreding

functionaliteit).- Ontwikkeling en innovatie van het onderwijs m.b.v. ICT.

Onderwijs zelf is verantwoordelijk en sturend, Gemeente Eindhoven is faciliterend.

mei 2009 8

Het netwerk

• Oude situatie:- Meerdere infrastructuren: internet, beveiliging, TV, ….- Goedkoop “lage snelheid” a-symetrisch Internet.- Internet niet geschikt voor veel toepassingen (kwaliteit, veiligheid, etc.).- Infrastructuur (leverancier) bepaalt diensten (competitie?, prijs!).- Glasvezel veelal onbetaalbaar.- O.a. hierdoor veel decentrale hard- en software (kosten, beheer, kwaliteit, veiligheid,

flexibiliteit).

• Beoogde situatie:- Universele open (beheerd) glasvezelnetwerk (glasvezel).- Laagdrempelige aansluiting voor allen.- Symetrische Internetvoorziening.- Marktplaats (competitie en vrijheid).- Vrij verkeer voor andere toepassingen.- Collectieve ICT platforms.

• Aanpak:- EU aanbesteding vanuit onderwijs na conditioneel commitment (netwerk + internetaccess)- Commitment gebaseerd op: max. kosten, gelijkwaardigheid, terugverdienmodel

infrastructuur en eduactieve/bedrijfsvoerings kansen.

mei 2009 9

Netwerk aanbod (NEMe)

• 100 Mb/sec transparante glasvezelaansluiting voor elke instelling (MES).

• Transport (VLAN) voor: internet, telefonie, video, bewaking, …

• Symetrische, non overbooked internetaccessvoorziening (tot 100 Mb/s per locatie).

• Centrale platforms voor:- Video conferencing en -learning toepassingen.- Opslag, distributie en zoeken van digitale (educatieve) content.- Communicatieplatform (kennisdeling, ontwikkeling, samenwerking).

• Toegang tot dienstverlener naar eigen keuze via centrale (onderwijs) marktplaats.

• Ingeschreven instellingen:- Eenmalige kosten: 0 euro- Maandelijkse kosten: 175 euro (incl. BTW)

mei 2009 10

Inhoudelijke samenwerking (projecten)

• Strategie:- Onderwijs bepaalt welke inhoudelijke projecten.

- Gemeente Eindhoven bepaalt criteria voor “facilitering”.

• Aanpak:- Workshops voor beeldvorming mogelijkheden

- Brainstorm gericht op “aandachtspunten” en behoeften vanuit Beleidsvisie

- Ontwikkeling projectvoorstellen. (veelal) instelling specifiek.

- Synergieslag (voor wie interessant en daarmee deelnemend).

- Vaststelling collectieve ambities en centrale voorzieningen voor (kosten) efficiëntie.

- Pre-selectie, indicatieve honorering faciliteiten, advies stuurgroep.

mei 2009 11

Projectenoverzicht

• Collectief en centrale voorzieningen:- Netwerk & internet access- Dienstenwijzer- Platform voor video-leren en –conferentie- Facilitaire organisatie en middelen gericht op Video leren- Distributie en zoeksysteem voor digitale content- Communicatieplatform

• Overige projecten:- Centralisatie I&A (Salto)- Videoleren en conferencing- VOIP- Platform digitale borden- Digitale leskisten en living library- Afstandsbediening en virtual classes- Playing For Success- Wedstrijd Canon Eindhoven

• Nog niet:- Bewaking, beveiliging- Centralisatie ELO- Faciliterend platform internet sites- Etc.

mei 2009 12

Besturing

Stuurgroep PO + VO + Bibliotheek

Centrale advies en

kennisgroep

Projectgroep 1

Projectgroep 2

Projectgroep ...

Projectgroep N

mei 2009 13

Samenwerkingsverband

• Stuurgroep -> Juridisch samenwerkingsverband

• Open model voor “nieuwe” leden

• Primaire verantwoordelijkheden:- Programmaverantwoordelijkheid en verantwoording.- Visie en beleidsontwikkeling m.b.t. “groeiende”

samenwerking en toekomstige ambities.- PR en in/externe communicatie.- Resources en middelen (borging en verdeling).

• Financiering:- Gemeente + bijdrage onderwijsinstellingen

mei 2009 14

Deelnemers

• Huidige deelnemers:- SALTO.- SKPO.- SSOE.- Stichting Vrije School Eindhoven.- Stichting Vrije School Brabant.- Stichting Islamitische Basisscholen Eindhoven.- Stichting Regionaal Internationaal Basisonderwijs.- Christiaan Huygens college.- Lorentz Casimir Lyceum.- Stedelijk college.- Pleincollege(s): Bischop Bekkers, van Maerlant, Sint-Joris, Eckart..- Bibliotheek Eindhoven.- Samenwerking Playing for Success (PO, VO, bedrijfsleven, instellingen).- Platform Gehandicapten Eindhoven.- Ondersteunende instanties zoals Fontys, Kennisnet, Innovo, Marktplaats (EFX), etc..

• Nieuwe deelnemers:- Met Eindhovense locaties onder gelijkwaardige condities.- Maatwerk + beoogd regionaal bundelingsinitiatief.- Kennis en ervaringen “publiekelijk”.

mei 2009 15

Leermomenten / aandachtspunten

• Deelnemende onderwijsinstellingen:- Organisatiestructuur- Ambitie en visie schoolbesturen- Timing (knelpunten)- Bereidheid te komen tot samenwerking- Tijd en energie (proces)- De kosten gaan voor de baten uit

• Overheid- Faciliterend en investerend- Visie belang van onderwijs, haar rol(verantwoordelijkhedi), passend partnership (ipv dicterend en “kale” subsidierelatie

• Programma:- Voor iedereen (gelijk) en haalbaar- Deelname (actief en passief)- Netwerk + benutting- Doelstelling (geen pilot, bij success verder)- Doorlooptijd is meerdere jaren- Best practices & professionele (ervarings) begeleiding- Scoor met reeds concrete behoeften/plannen- Open kennisdeling

• Partners/leveranciers:- Marktpartijen zijn er niet voor het onderwijs- Providers beloven open, transparante dienstverlening maar ……- Status marktplaats (providers/aanbieders)- Centrale kennis/belangen partners

• Diversen:- Communicatie en PR (intern en extern)- Even wachten dan hebben we gratis glas!- Nog niet klaar, meld me wel aan in de toekomst- EU aanbesteding- Historie- Etc.

mei 2009 16

Einde

VRAGEN?

Hulpsheets:- Netwerk, marktplaats- Open netwerk (passief, actief, diensten) (businessmodel providers)- Schoolnetwerk: meer dan internet- Essentie aantal projecten- TNO onderzoek 2009 onderwijs

mei 2009 17

Hulpsheet: netwerk en marktplaats

“normaal” Eindhovens SchoolnetInternet

Videodiensten

Contentdiensten

Bewakingsdiensten

Voice-over-IP

Onderwijsinstellingen

Shared Service Center

mei 2009 18

Hulpsheet: Open netwerk (scheiding netwerk en diensten)

passieve infra(incl. lege mantelbuizen

en co-locatieruimtes)

actieve infra

content

diensten-leverancier

Alle Aangesloten instellingen

Huidige en nieuwe diensten-

leveranciers

Beheerd openGlasvezel-

Infrastructuur

NEMe

mei 2009 19

Helpsheet: Veel meer dan Internet

Fysical medium : optic fiber

Ethernet

IP

TCP

“Internet”

Ethernet

IP

TCP

“Intranet”

IP

Ethernet

Video on

demand

Video-phone, voice

Television IP-TV

Delay-TV

Analogue transmission

Digital TV & Radio

Analogue

TV

Radio

Other

(e.g.Security)

Internet

“as we know it”

Communication “ A la Carte ”

( “Internet” Characteristics)

Consumer can choose between service providers with offers & prices

mei 2009 20

Projectvoorbeeld: Digitale leskisten

• Tweeledig doel:- De ontwikkeling en realisatie van digitale leskisten ten

behoeve van het onderwijs. Het onderdeel mediawijsheid zal als een rode draad worden verdisconteerd de leskisten.

- De ontwikkeling en vormgeving van content gerelateerde diensten (beheer, screening, verrijking) van digitale content voor en met het onderwijs vanuit de bibliotheek.

mei 2009 21

Projectvoorbeeld: Platform digitale borden

• Ontwikkelen en implementeren van een digitaal gebruikersplatform voor interactieve digitale educatie. - Stelt kennis, informatie en materialen beschikbaar rondom

digitale schoolborden, lesseries, lesideeën, etc. (methode afhankelijk en onafhankelijk, thema's). Het platform kenmerkt zich door een content voor en door leerkrachten, dat (zoveel mogelijk type) digitaal schoolbord onafhankelijk is.

mei 2009 22

Projectvoorbeeld:Afstandsbediening

• Het project ‘Afstandbediening’ richt zich op de begeleiding en ondersteuning van kinderen/ jongeren in bijzondere situaties door inzet van toegankelijke ICT- middelen om op afstand te kunnen deelnemen aan lessituaties. - Men kan hierbij denken aan kinderen die door omstandigheden niet

deelnemen aan locatiegebonden lessituaties (wachtlijstkinderen, Rugzakbegeleiding, ‘Drop-outs’, langdurig zieke kinderen, ‘Huiswerkbegeleiding’), maar ook aan ‘live’ lessituaties die elders worden aangeboden.

• Het project heeft als doel om te komen tot een steunpunt met een duidelijke aanbodcatalogus van inhoudelijke diensten en producten die het ‘werken op afstand’ begeleiden in het onderwijs.

mei 2009 23

Projectvoorbeeld: Glansrijk Onderwijs

• Het project is gericht op:- Vergroten beschikbaarheid van kwalitatief hoogwaardige leerkrachten en

daarmee voorkoming van lesuitval en verschraling onderwijs.- Begeleiding van “bijzondere” leerlingen.- Verrijking van het onderwijs door optimale benutting van audio-visueel

lesmateriaal op een plaats en tijds-onafhankelijke wijze.

• Hiervoor wordt o.a:- Videoconferencing benut voor virtuele lesgroepen (optimale inzet

leerkrachten, verhoging keuzemogelijkheden leerlingen en benutting van specifieke skills en vaardigheden voor kinderen met “bijzondere” behoeften).

- Videoconferencing benut gericht op de kennisdeling en afstemming van educatieve issues relevant voor de verschillende leerkrachten.

- Hoogwaardig educatief video materiaal op centrale omgeving ontsloten, verrijkt en beheerd conform eisen en wensen van leerkracht c.q. leerling op elk moment en tijd. Benadering via ELO voor eenduidige userinterface en laagdrempelige benutting door leerkracht en leerling.

mei 2009 24

TNS NIPO onderzoek 2009 ICT in het onderwijs (PO, VO, MBO)

• ICT gebruik in PO, VO en MBO- Wensen en behoeften aan ondersteuning in toekomst.- Belang van samenwerking.- Doelgroep: Docenten en ICT management.

• Enkele facts:- Docenten krijgen en nemen ruimte voor ICT-onderwijs experimenten.- Benutting ICT in les bepaald door docent niet ICT coördinator en/of beleidsvisie.- Intensiteit van ICT gebruik in onderwijs groeit in PO en VO.- Grootste behoefte ligt op vlak van ICT infrastructuur + Educatieve sofware.- Vindbaarheid en classificering software is problematisch.- Men verwacht dat binnen 3 jaar 1/3 van het lesmateriaal digitaal is.- Merendeel van ondersteuning ICT vaardigheden van collega’s.- Toenemend aantal leerkrachten maken eigen lesmateriaal en willen dit via open model

delen.- Grote verschillen in beoordeling “gevorderd”gebruik van ICT.

• Conclusies:- Infrastructuur en Educatieve software (content) zijn grote aandachtspunten.- Kennis en contentdeling zijn cruciaal.- Zeer veel “lokale” content.- ICT benutting structureel (groeiend) onderdeel van het onderwijs.