MEER-WAARDE

VAN

TEGELS

MEER-WAARDE

VAN

TEGELS

RedactieRemus Aussen

redactie@bovatin.nl

Art direction en grafisch ontwerpJiske van Gaalen

www.jiskevangaalen.nl

IllustratiesBaschz Leeft

www.baschz.com

U zoekt voor thuis, voor uw bedrijf, uw instelling of voor uw ontwerp de ideale wand-, vloer- of gevelbedekking. Wat kiest u? Hoe belangrijk zijn budget, duur-zaamheid, onderhoud en sfeer daarbij? Misschien is de keus wel TE groot. Tapijt, parket, laminaat, zeil, gietvloeren – ze hebben hun voor- en nadelen. Als u niet oppast, kiest u voor een compromis… Kiest u voor tegels, dan kiest u voor het leven. En in dit boekje leest u waarom.

MEER-WAARDE

VAN

TEGELS

MEER-WAARDE

VAN

TEGELS

GEEN COMPROMIS!

Als u voor tegels kiest, dan maakt u de ultieme keuze. Sfeer? Iedere kleur, ieder formaat, iedere variatie is mogelijk. Duur-zaamheid? Een tegelvloer – en dat geldt ook voor een vloer van natuursteen - gaat langer dan een mensenleven mee.

Tegels zijn 100% recyclebaar …en de slimste combinatie met vloerverwarming of -koeling! Onderhoud? Geen vloer is makkelijker schoon te houden – en tegels zijn ook nog de gezondst denkbare vloerbedekking. Duur? Er zijn tegels voor ieder budget. Wateroverlast? Komt nogal eens voor in ons landje… Geen probleem voor uw tegelvloer, en aan het Verbond van Verzekeraars is dan ook gevraagd om de woon-huisverzekeringspremies te verlagen voor woningen met tegels op de parterre. En vergis u niet: ook met de lage schoon-maak- en onderhoudskosten van een keramische tegelvloer verdient u geld.

Tegels zijn misschien wel de oudste vorm van wand- en vloer-bedekking. Ze worden al gebruikt sinds – er gebouwd wordt. Vele natuursteen-, tegel- en mozaïekvloeren uit de Oudheid zijn nog steeds prachtig! Er is ook heel lang weinig veranderd aan het product. Maar… u maakt die veranderingen mee: tegels kunnen nu in werkelijk alle formaten gefabriceerd worden. Er is steeds meer mogelijk op het gebied van kleur, design en digitale printtechniek. En ook ‘onder’ de tegel is veel veranderd: nieuwe waterdichttechnieken, duurzame lijmen, ondoordring-bare voegen, slijtvast, antislip, antibacterieel… Ook de nadelen van de klassieke cementvoeg zijn achterhaald. Een houten vloer in uw hal of kantoor? Prima idee, maar, als we aan het onder-houd denken – als het maar wel keramische houttegels zijn…

4000 JAAR TEGELS, MAAR U MAAKT DE

VERANDERINGEN MEE!

ZET DE VAKMAN AAN HET WERK!Tegels zijn een halfproduct. Worden ze verkeerd verwerkt, dan ziet het er niet uit en – u kunt voor onprettige verrassingen komen te staan. Pas onder de handen van de vakman ontstaan uw hal, badkamer, woonkamer en slaapkamer – en gespecia-liseerde tegelzetters zijn ook meesters in het verwerken van natuursteen! De beste tegelzetters zijn ware kunstenaars, en ze weten ook precies hoe uw natte ruimte of terras tot in lengte van dagen waterdicht kan worden gemaakt. Een kwestie van de juiste lijmsystemen, en van de juiste techniek. De vakman geeft 10 tot 20 jaar garantie. Omdat het kan. Ook in zwaar belaste ruimtes als een bedrijfskeuken, fabriekshal, supermarkt of operatiekamer. En, met zijn advies weet u ook zeker dat u voor uw ruimte de juiste tegel hebt – slijtvast, niet te glad, en toch ook ongevoelig voor het hechten van vuil. Plus – hij geeft u advies over het onderhoud. Zodat u echt járen plezier beleeft aan uw tegelwerk. Professionele tegel-zetbedrijven zijn lid van de brancheorganisatie BOVATIN. Op de website www.bovatin.nl kunt u de vakman in uw regio vinden.

DOE IDEEEN OP!

En met de nieuwe digitale mogelijkheden kunt u al vooraf zien hoe uw nieuwe ruimte er uit komt te zien: tegels, leg-patroon, voegen, de combinaties van uw keuze. Met tegels is alles mogelijk. U, uw showoom-adviseur of uw (binnenhuis)architect heeft vast ideeën genoeg. Maar er is nóg meer mogelijk… Tegels doen het ook prima in slaapkamers, en – met de juiste tegels maakt u een prachtige overgang naar uw serre en van uw serre naar uw tuin! Wilt u alvast wat ideeën opdoen voor uw woning, kantoor of bedrijfs-pand? In dit boekje staan de nodige foto’s en tekeningen! En op onze website www.meerwaardevantegels.nl staan er nog meer.

..

UW CHECKLIST BIJ AANSCHAF &ONDERHOUD

U kiest voor tegels? Dat is eigenlijk al een felicitatie waard! U zult er geen spijt van hebben. Zeker niet wanneer u na- volgende checklist hanteert: u kunt vertrouwen op de kennis van de vakman, maar u helpt de vakman – en dus uzelf – enorm wanneer u weet wat er te kiezen valt. U kiest immers niet alleen voor een bepaalde vloer- of wandtegel, maar u kiest ook voegen en legpatronen. En, als u niet voor uw woning maar voor bijvoorbeeld uw laboratorium of sport-centrum aan het zoeken bent, dan spelen ook andere zaken mee. En – tegels vergen nauwelijks onderhoud, maar een paar tips zorgen ervoor dat dat ook zo blijft. We lopen graag de aandachtspunten even met u door!

A. HET ALLERBELANGRIJKSTE: DE ONDERGROND

Vlak, stabiel en schoon Een tegelwand of –vloer aan-brengen is vakwerk. Maar – ook een vakman-tegelzetter kan geen betrouwbaar tegelwerk aanbrengen op een slechte ondergrond. Of het nu om een wand of vloer gaat: een ondergrond voor tegelwerk moet vlak, schoon en stabiel zijn. Tegelen over een stabiele tegelvloer is geen probleem, en met de juiste voorbe-reiding is ook een houten vloer goed te betegelen. Maar- een ‘bewegende’ gipswand of houten vloer, een vloer met vet- of olieverontreiniging, of een niet-vlakke ondergrond zorgt meteen of later voor problemen. Vaak zal u met name die onvlakheid niet meteen opvallen, maar – uw vakman-tegelzetter zal u er absoluut op wijzen. Want als hij de tegels er gewoon op zou aanbrengen, dan zou u het wel zien: opwippende hoeken, hoogteverschillen, enzovoorts. Dus

zal hij u voorstellen om eerst de vloer/wand te egaliseren, wat extra kosten met zich meebrengt. Beter is om een nieuwe wand of vloer bij oplevering alvast door uw tegelzet-ter te laten beoordelen! Dat scheelt later tijd en kosten…

Waterdicht of waterwerend? Doucheruimtes in sportcomplexen of badkamers in huis staan bloot aan water. Met al dat water is het een absolute must dat de natte ruimtes écht waterdicht zijn. Tegels, voegen, een kimband in de hoeken en kit in de naden maken een vloer water-werend, maar is dat voldoende voor bijvoorbeeld uw betegelde douche-vloer? Voor de lange termijn is het beter om extra stappen te nemen. In de folder ‘Natte ruimte? Maak hem waterdicht’ van de Vereniging Lijmen en Kitten (zie ook www.bovatin.nl) leest u er meer over. Samengevat: in zwaarbelaste ruimtes zoals een badkamer met douchegedeelte (dus geen douchebak), en zeker in

publieksruimtes zoals doucheruimtes van sport- en wellnesscentra is een zogenaamd ‘waterdicht membraan’ ofwel een speciale waterdichtlaag onder de tegels aan te bevelen.

B. ONTWERP EN OFFERTEWelke afspraken maakt u met uw vakman? Niet alleen over de prijs, de tegel en de voeg, maar ook over de legpatronen, de wijze van verwerken en de te gebruiken materialen.

Het is altijd verstandig om de afspraken vast leggen. Vaak zult u een offerte ontvangen; wanneer u die ondertekent, geldt die als een overeenkomst. Zo’n overeenkomst gaat niet alleen over geld en welke tegels er gelegd worden, maar ook over andere zaken:

Legverband: in welk verband wor-den de tegels gezet? Op de website www.meerwaardevantegels.nl ziet u al diverse voorbeelden. Het is ook goed om bij de overeenkomst een foto of tekening (of een print) toe

te voegen van het legverband dat u wenst. Laat degene met wie u een overeenkomst sluit, een duidelijke 3D-tekening bij de offerte voegen van

• hoe de tegels komen te liggen: • in welke richting (liggend, staand,

diagonaal) de voegen • hoe eventuele kleurcombinaties

verdeeld worden

Voegmaterialen: voegen zijn er tegenwoordig in alle kleuren, zelfs met ‘glitter’-toevoegingen. Maar belangrijker is dat er, naast de traditi-onele voeg op basis van cement, ook veel sterkere tweecomponenten- en epoxyharsvoegen zijn. Voor nóg meer zekerheid in zwembaden, wellness-centra en in de natte delen van de badkamer.

Lijmtypen: afhankelijk van de ondergrond (cementbasis? Gips-basis/anhydriet?), de tegel en het gebruik wordt een bepaalde lijmsoort gekozen. Het kan een pastalijm zijn

(wordt gebruikt voor wanden), een ‘poeder’lijm (bruikbaar voor wanden en vloeren)op basis van cement of – in bijvoorbeeld natte ruimtes met een zware belasting – een epoxyhars- of tweecomponentenlijm. Vooral groot-formaat vloertegels (> 30 cm) moeten 100% lijmcontact maken, aange-zien ze anders los kunnen raken of beschadigen. Daarom moeten bij het verwerken van deze tegels zowel de vloer als de tegel ingesmeerd worden met lijm; dat kost meer tijd (en lijm!), maar deze ‘buttering/floating’-werk-wijze zorgt er wel voor dat uw vloer ‘levenslang’ mee kan.

C. TYPEN TEGELS: GOED OM TE WETEN! Grondstoffen en productiemethoden. In grote lijnen kun je tegels in twee typen onderverdelen: geglazuurde en ongeglazuurde.

Geglazuurde tegels zijn tegels waar een glasachtige laag op is aange-bracht. Dat kan een matte of halfmat-

te laag zijn. Geglazuurde tegels zijn extra goed bestand tegen indringing van vloeistoffen en chemicaliën, maar – op geglazuurde vloertegels die nat zijn, glijd je erg makkelijk uit. En ze krassen iets meer. Prima voor de wanden en droge ruimtes, prima voor laboratoria, maar niet aan te raden voor de badkamervloer! Tegels voor badkamers hebben een hoge glij-weerstand, ofwel een hoge R-waarde (tot R-waarde 13). Die voelen bijna ‘stroef’ aan. Maar er zijn – bijvoor-beeld voor (bedrijfs)keukens – ook tegels met een glad oppervlak, die goed schoon te maken zijn, en tóch een hoge R-waarde hebben.

Nog even over slip- en slijtvastheid: Vloertegels worden volgens een bepaalde slipvastheid ingedeeld: R9 is een relatief gladde tegel, R13 een zeer stroeve. En in een horecaruimte, een fabriekshal – of in uw hal thuis! – wilt u bovendien slijtvaste tegels. De slijtvastheidscodes lopen van I tot V; hoe hoger de waarde, hoe slijtvaster

de tegel is. In uw badkamer of slaap-kamer telt slijtvastheid minder. Maar antislip – dus stroefheid – is dan weer wel erg belangrijk. Dat geldt in het bijzonder voor tegels rond zwembaden; daar zijn speciale tegels voor, met ‘waterverdringende’ ribbels of nokken. Goed schoon te maken, en toch antislip.

Het materiaal waarvan tegels ge-maakt zijn kan ook variëren. Speciale aandacht daarbij verdienen tegels die zijn gemaakt van natuursteen.

Plavuizen De oudere en nostalgische tegels, zeg maar wat we nu ‘plavuizen’ noemen, zijn veelal te vinden in historische panden. Deze werden van klei gemaakt, en zijn niet zo sterk en vochtbestendig als onze huidige tegels. Vooral deze tegels hadden de glazuurlaag echt nodig.

PorcelanatoPorcelanato ofwel droog geperste

porseleintegels zijn zeer harde en op hogere temperatuur gebakken tegels, die bovendien- ook zonder glazuurlaag - vrijwel ongevoelig zijn voor vocht. Dit zijn de tegels van van-daag! Het zijn kwalitatief de sterkste tegels – en dat maakt ze niet alleen erg geschikt voor binnengebruik, maar zelfs voor terrassen en balkons.

NatuursteenNatuursteen is, zoals de naam al im-pliceert, een product van de natuur zelf. Er zijn verschillende manieren waarop natuursteen kan ontstaan, en als gevolg daarvan heeft iedere soort zijn eigen verschijningsvorm en eigenschappen. Natuursteen wordt dus niet gemaakt in een fabriek, in een gecontroleerd proces. Het ont-staat over een periode van miljoenen jaren, onder specifieke geologische omstandigheden. Dat maakt natuur-steen uniek (iedere tegels is immers anders), met geen ander materiaal te vergelijken en niet of nauwelijks te kopiëren.

Natuursteen wordt al sinds de oud-heid gebruikt als bouwmateriaal van-wege zijn duurzame eigenschappen. Tegenwoordig wordt natuursteen voornamelijk ingezet als afwerkmate-riaal, om een luxueuze en exclusieve uitstraling te creëren. Natuursteen heeft daarbij het voordeel dat er een hoge mate van flexibiliteit is bij het bepalen van maatvoeringen en bij het vervaardigen van alle mogelijke accessoires en maatwerk. De duurzaamheid van natuursteen komt tot uiting in de waardevastheid van de investering en het geringe energieverbruik bij de ontginning en bewerking. Echte natuursteenliefheb-bers waarderen de eigenschap dat natuursteen in het gebruik geleidelijk aan een doorleefde en eigenlijk fraai-ere uitstraling krijgt. Door de jaren heen kunnen sommige soorten dus iets in uiterlijk veranderen. Populaire types op dit ogenblik zijn Belgische hardsteen, beige en grijze marmers in een Anticato of softfinish afwerking, speciaal behandelde granietsoorten,

bijzonder bewerkte mozaïektegeltjes en vele andere soorten. 

Een correcte verwerking en een minimum aan onderhoud is essentieel voor het resultaat en de levensduur. Gelukkig behoeven de meeste natuursteensoorten nauwelijks onderhoud.  Andere soorten vragen juist weer iets meer aandacht. Gezien het bijzonder ruime aanbod en de verschillende kwaliteiten, doet U er goed aan om info en advies over plaatsing en onderhoud in te winnen bij een natuursteenspecialist. Alvast even een paar vuistregels:

• Marmers, hardsteensoorten, tra-vertins, enzovoorts zijn kalkhou-dende stenen, en daardoor zijn ze gevoelig zijn voor zuur.  Voor een eerste grondige schoonmaakbeurt (bijvoorbeeld na het invoegen) kies je daarom voor een zuurvrije grondreiniger of cementsluier-verwijderaar. Voor het reguliere onderhoud kan je kiezen voor een niet al te vette natuurzeep of

een ‘marmermelk’.  Men kan er overigens ook voor kiezen om, na de noodzakelijke eerste intensieve schoonmaakbeurt en de daar-opvolgende zeer noodzakelijke droogtijd, de kalkhoudende steen te impregneren.  Dit heeft echter meer te maken met persoonlijke voorkeuren dan met noodzaak.

•   De meeste graniet-, basalt- en leisteensoorten bevatten geen kalk.  Hierdoor verdragen deze stenen gemakkelijker agressieve producten.  Het gebruik van al te agressieve producten wordt echter in alle omstandigheden afgeraden, want – ze zijn helemaal niet nodig.   Net zoals bij marmers, hardsteen, en dergelijke volstaat een zuurvrije grondreiniger of cementsluierver-wijderaar voor de eerste schoon-maakbeurt.  Voor het reguliere onderhoud volstaat het gebruik van een niet al te vette natuurzeep.

•   In alle omstandigheden blijft het belangrijk om niet zo maar de onderhoudsverhalen “van horen

zeggen” te volgen.  Veel beter is het om correct advies in te winnen bij de leverancier van de natuur-steen of bij ervaren natuursteen-professionals. Deze zullen allemaal beamen dat het onderhoud van natuursteen zeer eenvoudig is. 

Hoe dan ook: een vakkundig ge-plaatste natuursteenvloer zal in altijd bijdragen aan een bijzonder tijdloze en exclusieve uitstraling, en ook dat zorgt ervoor dat u uiteindelijk als klant en eindgebruiker ook nog jaren-lang tevreden bent over uw keuze.  

Granito Eigenlijk een tegel bestaand uit korrels natuursteen, gebonden met kunststof of cement. In gepolijste vorm geven ze de indruk van natuur- steen; punt is wel dat ze ook dezelfde eigenschappen hebben als natuur-steen. Dus moet het materiaal, nadat het geplaatst is, behandeld worden als de natuursteen waaruit het is opgebouwd.

VRAGEN OVER DE CHECKLIST? Hebt u vragen over tegelwerk of onderhoud? In bovenstaande aandachtspunten lichten we slechts een tipje van de sluier op, dus wilt u precies weten hoe u met minimaal onderhoud uw vloer perfect houdt? Vraag dan advies aan uw leverancier, of stuur een mail naar: technischadvies@bovatin.nl.

En zorg dat u deze checklist bij de hand hebt wanneer u uw tegel-werk uitkiest… Immers: tegels en natuursteen zijn halfproducten; pas onder de handen van de tegelzetter veranderen ze in een mooie vloer of wand. En met deze checklist in de hand kunt u met hem, of met de showroommedewerker, bepalen wat voor uw tegelwerk van belang is.

EN VERDER...…

Er worden inmiddels zulke fraaie ‘lookalike’s’ van hout gemaakt, dat de keus voor tegels wel erg eenvoudig wordt. De nieuwste houttegels ‘voelen’ zelfs als hout! Terwijl ze – in tegenstelling tot hout - vrijwel onderhoudsvrij zijn… En inmiddels zijn er zelfs ‘antibacteriële’ tegels: bacteriën krijgen sowieso al geen vat op tegels, maar op deze tegels kunnen ze zelfs niet overleven. Ideaal voor ruimtes waar besmettingsgevaar uitgesloten moet zijn!

Kortom: Kiest u voor tegels, dan maakt u een keuze voor duurzaamheid. Duurzaam, omdat tegels nagenoeg on-verslijtbaar zijn, maar ook omdat steeds meer tegels en verwerkingsmaterialen duurzaam geproduceerd worden! Houdt u daarnaast ook de bovenstaande tips bij aan-schaf en onderhoud in uw achterhoofd, en dan begrijpt u waarom u zo maar 10 jaar garantie op uw tegelwerk krijgt.

Wij wensen u vooraf veel plezier met kiezen, en achteraf veel- en jarenlang plezier met uw tegelwerk!

MEER WETEN?…

De informatie in dit boekje is ook te vinden op www.meerwaardevantegels.nl. Hebt u nog vragen? De bedrijven die hier vermeld worden, zijn in staat om al uw vragen op basis van hun vakkennis en ervaring te beantwoorden. Maar u kunt ook contact opnemen met de Bond voor Aannemers van Tegelwerken (BOVATIN):

@: bovatin@bovatin.nl www: www.bovatin.nl Tel: (0548) 538 505Adres: Karel Doormanstraat 2 7461 ER Rijssen

De informatie in dit boekje is uitsluitend bedoeld als algemene informatie. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend. Hoewel er permanent aan gewerkt wordt om de informatie correct, volledig en actueel te houden, wijst BOVATIN iedere aansprakelijkheid ten aan-zien van de juistheid, volledig-heid, actualiteit van de geboden informatie uitdrukkelijk van de hand.

DEELNEMENDE BEDRIJVEN

Voor bouwprofessionals

www.mapei.nl