NR. 12 02 JUL 2016NR. 14 25 NOV 2017

Minister Slob: ‘Meer geld is

er niet’

Meer aandacht nodig voor starters

vo en mbo

CNV Onderwijs: ‘Die twee dagen

staken komen er!’

ingezondenWilt u uw

mening geven? U kunt een brief van maximaal

200 woorden mailen naar schooljournaal@cnv.nl. De redactie behoudt zich het recht voor om inzendingen

niet te plaatsen of in te korten.

Tijdens de staking van het primair onderwijs op 5 oktober stonden een hoger salaris en vermin-dering van de werkdruk centraal. Wat meetelde was ook een discrepantie tussen de salarissen in het primair en voortgezet onderwijs. Er is echter meer aan de hand. In de Volkskrant (rubriek Ten eerste) werd op de dag van de staking aangege-ven, dat een basisschoolleerkracht in Nederland 74 procent verdient van het salaris van mensen met een vergelijkbaar opleidingsniveau. Tevens werd vermeld, dat leerkrachten met een fulltime-baan officieel 1.659 uur per jaar werken.Dat zijn 41,5 werkweken van 40 uur. Volgens een onderzoek maken leerkrachten in het PO struc-tureel 7 overuren per week. Waarom lukt het de collega’s in het VO wel om hun werk te realiseren binnen hun normjaartaak (1659 uur) en die in het PO niet? Beiden hebben met een fulltime baan een jaartaak van 1.659 uur. De verdeling van de uren laat echter een groot verschil zien. In het VO staat een fulltime docent 750 lesuren voor de klas. Een leerkracht in het PO werkt pas fulltime als hij of zij 930 klokuren les geeft. Uitgaande van 40 procent voorbereidingstijd, staan leraren in het PO dus 250 uren meer voor de groep dan hun collega’s in het VO en dat binnen dezelfde normjaartaak.

Theo Post, leerkracht, Hetty Ruitenberg, directeur CBS De Zaaier, Nieuwleusen

Zoals iedere 65-jarige voelde ik me niet te oud of incapabel om diensten aan mijn plaatselijke dorpsschool aan te bieden. Gezien hun werk-druk werd en wordt daar gretig gebruik van gemaakt en nu begeleid ik al 5 jaar 2 à 3 och-tenden per week kinderen met leerproblemen, geef ik muziekles tijdens bepaalde periodes (Sinterklaas, kerst, carnaval) en help ik bij de musicals. De waardering van de leerkrachten, kinderen en ouders zijn voor mij voldoende beloning. Ik denk dat ik dit werk nog jaren kan continueren, vooral omdat ik ontslagen ben van uitgebreide rapportage, verantwoording en vergaderdictatuur. Met louter mijn ervaring kan ik leerlingen begeleiden en mijn muzieklessen geven. Mijn plezier in het op deze manier wer-ken heeft nieuwe 65-plussers op deze school doen besluiten om ook zo aan het werk te gaan. Ik ben dus niet meer de enige en we hebben de bouwen verdeeld. Als er nu méér geld voor onderwijs(ondersteuning) beschikbaar gesteld wordt, is het dan geen optie om de leerkrachten die na hun pensioen wensen door te werken op een basis zoals ik hierboven beschreven heb, en hiervan mee te laten profiteren?

Jan Maarten Koeman, Warder

Na de succesvolle stakingsactie vraag ik mijn vakbond om (her) bezinning! PO in Actie stak het vuur aan. Dat deed deze groep door goed gebruik te maken van social media. De bonden moesten echter het brandhout leveren! Bonden beschikken over stakingskassen, organisatiestructuur, regelen de bussen, podia, etc. Kortom alles wat een staking tot een succes maakt. Met name de jonge leerkrachten, die veelal géén lid zijn van een bond, deden mee omdat de PO-Raad de actie ondersteunde en het sala-ris wellicht toch wordt doorbetaald. Ieder-een moet zich echter heel goed realiseren dat dit een toevalstreffer is. De PO-raad

gaf al aan de salariseis minder belangrijk te vinden dan handen in de klas en minder werkdruk. Kortom: Wat gebeurt er als leer-krachten echt voor hun arbeidsvoorwaarden gaan strijden? De bonden moeten weer leidend worden in het verhaal. Maak gebruik van social media voor ledenraadpleging. Ga vooral voor de kerntaak van een vakbond, namelijk de arbeidsvoorwaarden van de leerkrachten! Eerste actiedoel? Schaf het Lerarenregister af voordat het te laat is! Dat is bedacht door bestuurders die nu in de Eerste en Tweede kamer zitten.

Wim Haverkort, Bussum

Wakker worden!

Salarisverschil Vergoeding pensionado's

02

inhoud

2 Brieven4 De klas7 Volgens mij8 Column Loek Schueler19 Column Esther Singer20 Vraag antwoord21 Werk en recht28 Column Vera Koppenrade29 Agenda29 Berichten31 Column onderwijsdienstverlening36 Cursussen39 Contact CNV Onderwijs

6 ‘Werkdruk en salaris eerst!’ CNV Onderwijs over roep om versobering bovenwettelijke uitkeringen

7 SER wil impuls voor mbo Werken in mbo moet aantrekkelijker worden

12 ‘Meer geld is er niet’ Nieuwe ministers over staken, lerarentekorten en werkdruk

16 ‘Hoe geweldig en gaaf is dit?’ Het succes van fi lmpjes met gymtips op Facebook

22 Inspiratie opdoen op de Energizer ‘Wie vindt zichzelf een goede docent?’

24 Slimme achtstegroepers volgen masterclasses ‘Deze lessen zijn moeilijker, dus leuker!’

26 ‘Meer aandacht voor jonge docenten, graag!’ ‘Ook starters in het vo en mbo moeten lesreductie krijgen’

32 OOP-dag: zeggen en bereiken wat je wilt ‘Blijf dicht bij jezelf en maak een plan van aanpak’

CNV Onderwijs: ‘Die twee dagen staking komen er!’‘Die 10 miljoen voor werkdruk in 2018 is een gedrocht!’

24

32

rubrieken

Vergoeding pensionado's

Colo

fon

03030303

Schooljournaal is een uitgave van CNV Onderwijs, onderdeel van CNV Connectief Oplage: 55.000 exemplaren Redactieadres Postbus 2510, 3500 GM Utrecht, tel. 030 751 10 03 E-mail schooljournaal@cnv.nl Website www.cnvonderwijs.nl/schooljournaal LinkedIn www.cnvonderwijs.nl/linkedin Hoofdredacteur Loek Schueler Redactie Edwin van Baarle, Hein Bosman, Ciska de Graaff (eindred.), Anouk van der Graaf, Peter Magnée (eindred.) Secretariaat Jobien Goldberg Medewerkers Frans Bijma, Marjolein Hammink, Vera Koppenrade, Susan van Raamt, Antje van Schepen, Esther Singer, Ruud Staverman. Omslagfoto Henriëtte Guest Vormgeving & productie: FIZZ | Digital Agency & Ten Brink Uitgevers Abonnementen € 150,– per jaar. Personeels- en zakenadvertenties Opgeven bij Recent t.a.v. Ray Aronds (ray@recent.nl), Postbus 17229 1001 JE Amsterdam, tel. 020 330 89 98. Personeelsadvertenties kunnen worden opgegeven tot uiterlijk dinsdag 14.30 uur. Prijzen vanaf € 106,- excl. BTW.

de klas

Ruim 550.000 kinderen van zo’n 3.000 basisscholen ontbeten in de week van 6 t/m 10 november gezond met hun burgemeester op meer dan 265 stadhuizen en een aantal bijzondere plekken. Thema van het 15e Nationale Schoolontbijt was Gezond ontbijten is geen kunst! Startschot werd gegeven door zangeres en Voice of Holland-coach Sanne Hans, ofwel Miss Montreal, die voor Rembrandt’s Nachtwacht in het Rijksmuseum aan tafel ging met leerlingen van basisschool De Satelliet uit Amsterdam-Noord.

Nachtwachtontbijt

04

Foto: Evert Elzinga

050505

‘Maak psychische aandoening bespreekbaar, dat zorgt voor begrip’

Politici moeten zich druk maken over de ècht belangrijke zaken. Het aanpakken van de bovenwettelijke uitkeringen in het onderwijs heeft geen prioriteit, vindt CNV Onder-wijs. Voorzitter Loek Schueler: ‘Uitgangspunt moet zijn dat mensen in het onderwijs met plezier hun werk kun-nen blijven doen. Het onderwijs gaat gebukt onder een te hoge werkdruk. In geen enkele sector zijn er zoveel mensen die kampen met een burn-out. Verder zijn de salarissen in het primair onderwijs te laag. Het is daarom

zaak dat de politiek hier eerst geld voor vrijmaakt.’ De suggestie van onder meer CDA-Kamerlid Michel Rog dat geld gehaald kan worden door te korten op bovenwet-telijke uitkeringen voor leraren die geen werk hebben, arbeidsongeschikt of ziek zijn, vindt Schueler dan ook geen goed idee. ‘Rog gaat niet over cao-afspraken. Hij kan zich beter inzetten voor extra geld voor salaris en werkdrukverlichting, zodat leraren de passie die ze voor hun vak hebben ook behouden.’ MH

‘Bespreekbaar maken van psychische diversiteit werkt!’. Dat zei Aukje Smit, die adviseert en onder-zoekt over een inclusieve arbeidsmarkt, afgelopen zaterdag in Utrecht op het congres De kracht van anders zijn van CNV Connectief. ‘Eén op de zes werknemers heeft psychische klachten of een aandoening zoals een angststoornis, verslaving, ADHD, autisme, burn-out of depressie. Hoewel het dus veel voorkomt, kunnen we er niet goed mee omgaan’, zegt Smit. Volgens haar is er ongemak en er zijn vooroordelen. En dat resulteert nog weleens in bijvoorbeeld uitsluiting, roddelen en minder kans op een contractverlenging. Het bespreekbaar maken van

de situatie is erg belangrijk. Dat kan vaak leiden tot meer begrip en daarmee inclusiviteit. ‘Veel mensen met een psychische aandoening kunnen, soms met een werkaanpassing, gewoon goed werken.’ Naast workshops als Anders kijken naar talent met een zintuiglijke beperking en De arbeidsmarktpositie van transgenders kwam ook de beslishulp voorbij, CORAL genaamd. Die helpt bij het maken van de keuze om wel of niet open te zijn over een eventuele aandoe-ning. Via de link bit.ly/2hOXjEm is een vroege versie te vinden. Er komt binnenkort een nieuwe versie van op de in dit kader interessante website www.samen-sterkzonderstigma.nl. HB

‘Politiek moet investeren inwerkdruk en salaris’

nieuwsFoto: W

ilbert van Woensel

06

Onderwijsminister Slob zegt in het interview verderop in dit blad dat het regeerakkoord én de bedragen die hij krijgt is ‘waar ik het mee moet doen’. Met andere woorden: hij krijgt iets voorgeschoteld en gaat daarmee aan de slag. Tegelijk werd afgelopen maandag in de zorg ineens een stuk minder geadministreerd. Als protest tegen de werkdruk die ook daar enorm heerst. Misschien is het een idee om net als in de zorg alleen

de tijd te gebruiken ‘waar we het in het onderwijs mee moeten doen’, die te besteden aan de leerlingen en de overbodige administratie te laten zitten. Een mooie test om te zien wat ‘de ruimte en het vertrouwen’, waarover de tweede onderwijsminister Van Engelshoven het heeft, precies waard is.

Hein Bosman

CNV ONDERWIJS BLIJ MET AANDACHT SER VOOR MBO Om goed in te kunnen spelen op veranderingen op de arbeidsmarkt en in de samenleving, heeft het mbo een impuls nodig. Dat adviseerde de Sociaal-Economische Raad (SER) vorige week in een advies aan de minister van Onderwijs. Praktijkgerichte leervormen moeten meer worden gestimuleerd (ook op de havo), het mbo moet een grote rol gaan spelen bij het leven lang leren, de samen-werking met het bedrijfsleven verbeterd en instellingen moeten de ruimte krijgen om het onderwijsaanbod toekomstgericht te maken. CNV Onderwijs is blij met de aandacht die wordt gevraagd voor het beroepsonderwijs, waar immers bijna de helft van de Nederlandse bevolking wordt opgeleid. Docenten moeten ruimte en tijd krijgen om te professionaliseren,

nieuwe ontwikkelingen te volgen en een netwerk op te bouwen in het bedrijfsleven. Voorwaarde voor de bond is wel dat de werkdruk van werknemers in het mbo wordt aangepakt, zodat er ook voldoende tijd is voor professio-naliseren. Zeker met lerarentekorten in het middelbaar beroepsonderwijs in aantocht, is het belangrijk dat werken in de sector aantrekkelijk blijft. Daarnaast is een belangrijk onderdeel in de aanpak van werkdruk, de hulp en ruimte die docenten en praktijkbegeleiders moeten krijgen bij het begeleiden van studenten op niveau 1 en 2, stelt CNV Onderwijs. Ook de SER adviseert het minis-terie van Onderwijs en de MBO Raad om ‘aanvullende maatregelen te nemen die het docentschap in het mbo aantrekkelijker maken, ook voor zij-instromers’.

‘Aparte lessen maken pubermeiden zelfverzekerder’Een speciale les voor meisjes, zodat ze hun zelfbewustzijn en zelfvertrouwen kunnen vergroten. De Paul Krugerschool in de Haagse Schilderswijk geeft een keer per week, twee uur lang, apart les aan pubermeiden uit groep 7 en 8. Samen met jongerenwerkers van de stichting SiStah denken ze na over vragen als ‘Wie ben ik?’, ‘Wat wil ik worden?’ en ‘Waar liggen mijn grenzen?’ De jongens hebben tegelijkertijd elders ‘gewoon les’. ‘Meisjes lopen tegen problemen aan in het voortgezet onderwijs, die veelal zijn terug te voeren op onzekerheid”, vertelt schooldirecteur Jeannette Carelsen in een artikel over de lessen in het AD. ‘Ze laten zich bijvoorbeeld

in met mensen die niet goed voor ze zijn.’ Het project is vorig schooljaar als proef gestart, betaald uit een subsidiepot voor scholen in achterstandsbuurten. Het werd zo positief ervaren dat Carelsen het nu doorpakt. ‘Ouders geven dat vaak niet mee en de begeleiding in de wijk, bijvoorbeeld in buurthuizen, is veelal op jongens gericht. Maar tienermeiden vergen een andere aanpak. Ze worstelen met andere problemen.’ De meiden zelf vinden het fantastisch. Maram (11): ‘Ik vind deze lessen onwijs belangrijk. Soms zijn er dingen die je niet met je ouders of vriendinnen kunt bespreken. Met deze juffen kun je echt over alles praten.’

07070707

Volgens mij…

10Niemand aan de kant

de voorzitter

CNV Onderwijs, de andere bonden en de VO-raad hebben besloten de onderhandelingen over een nieuwe cao even op te schorten. Voordat de onderhandelingen in december worden vervolgd, gaan partijen eerst in overleg met hun achterbannen.

In het volgende Schooljournaal staat de laatste column van de hand van Ruud Staverman, die voor ons de afgelopen jaren het wel en wee in het mbo volgde. Hij gaat met vervroegd pensioen. Bedankt voor je columns, Ruud! Uiteraard krijgt hij een opvolger. Word jij onze nieuwe columnist? Mail voor 15 december een proefcolumn van 400 woorden naar schooljournaal@cnv.nl.

De VO-raad heeft onlangs een nieuw Voor-beeld Klokkenluidersreglement ingesteld. De regeling is bedoeld voor vermoedens van misstanden van een medewerker of een ouder of leerling. Werknemers kunnen ook een melding doen bij het Huis voor klokken-luiders, zie: www.huisvoorklokkenluiders.nl. Omdat die wettelijke regeling alleen voor werknemers geldt, kunnen leerlingen en hun

wettelijke vertegenwoordigers nu terecht bij een speciaal ingestelde commissie, zie: onderwijsgeschillen.nl/commissie/commis-sie-melden-van-een-misstand-vo. Scholen die het reglement overnemen vallen onder de bevoegdheid van de commissie. Die

heeft tot taak een door een ouder of leerling gemeld vermoeden van een misstand in het voortgezet onderwijs te onderzoeken en daarover een adviesrapport uit te brengen aan het schoolbestuur. Het voorbeeldregle-ment is te vinden op de site van de VO-raad.

De VO-raad heeft onlangs een nieuw Voor-beeld Klokkenluidersreglement ingesteld. De regeling is bedoeld voor vermoedens van misstanden van een medewerker of een ouder of leerling. Werknemers kunnen ook een melding doen bij het Huis voor klokken-luiders, zie: www.huisvoorklokkenluiders.nl. Omdat die wettelijke regeling alleen voor werknemers geldt, kunnen leerlingen en hun

Cao-overleg voort-gezet onderwijs opgeschort

Commissie melden misstand in VO ingesteld

Foto

: Ren

é B

ouw

man

08

In dit Schooljournaal introduceren de twee nieuwe onderwijsbe-windspersonen zich met een greep uit hun opgave. Gelukkig lijkt het lerarentekort hun beider aandacht te hebben. Toch kan ik het niet laten om te reageren op de uitspraak van minister Slob dat hij niemand hoort over het bedrag dat beschikbaar is voor werkdruk. Nou, ik hoor totaal andere berichten! Ik sprak laatst een bezorgde schoolleider; een overbelaste lerares had net ontslag ingediend bij hem. De kans is groot dat zij het onderwijs defi nitief de rug toe keert. Ik zie bij elk schoolbezoek de overvolle klassen. Zo zag ik een lid van CNV Onderwijs met een combinatieklas van 47 leerlingen! Ook studenten bemerken de druk. Een pabo-student die aan het eind van zijn opleiding zit, vertelde mij te twijfelen of hij nog wel het onderwijs in wil. In zijn stageklas had een leerling zich ernstig misdragen. De student moest drie dagen investeren in gesprekken met het kind, zijn ouders en alle andere betrokken kinderen en was nog steeds aan het bijkomen. Werkdruk is een enorm probleem in alle sectoren. Het onderwijs snakt naar extra handen in de klas, terwijl ik tegelijkertijd hoor dat afgelopen jaar veel mensen met een mbo-diploma in de WW terecht zijn geko-men. Onbestaanbaar dat deze mensen thuis zitten, sommigen al opgeleid tot onderwijsassistenten, terwijl de roep om extra handen zo groot is. De €10 miljoen die in 2018 voor werkdruk in het primair onderwijs is gereserveerd, is €1.450,- per school. Dat is niet eens één maand minimum loon! Er moet echt snel meer geïnvesteerd worden in werkdruk. Ik hoop dat minister Slob dit inziet. Als de minister zorgt dat deze capaciteit snel beschik-baar is op scholen, dan kunnen de teams zelf bepalen hoe zij dit inzetten. Daar hoeven wij op landelijk niveau niet lang over na te denken.

Loek SchuelerVoorzitter CNV

Onderwijs

Gezocht: nieuwe columnist Schooljournaal

70% van de Nederlanders - juist ook in het onderwijs - krijgt te maken met rugklachten en wil daar snel vanaf. En vooral jonge vrouwen tussen de 20 en 40 hebben last van stress. Daar willen wij bij helpen.

Als lid van CNV Onderwijs ontvang je aantrekkelijke kortingen op een zorgverzekering bij VGZ. Gezinsleden ontvangen dezelfde korting. Zo bespaar je geld en heb je alle vrijheid om te kiezen wat het beste bij je past.

Bekijk je voordeel op www.vgz.nl/CNVO

Rugklachten of stress, daar wil je niet mee zittenRuime vergoeding fysio en mindfulness

kortingop de basis- verzekering

10%

VGZ Adv Werkend Nederland CNVO 200x285.indd 1 21-11-17 09:03

‘ Die twee dagen staking komen er!’

primair onderwijs

10

CNV Onderwijs:

Het nieuwe kabinet heeft € 270 mil-joen beschikbaar voor salarissen en € 10 miljoen in 2018, oplopend tot € 430 miljoen in 2021, voor werk-

drukvermindering. Te laat en te weinig, oordeel-den de leden van CNV Onderwijs massaal. De actiebereidheid was groot, bleek uit een enquête. Op 7 november hebben PO-Front en minister Arie Slob besproken dat er op korte termijn een plan komt voor de invulling van de € 270 miljoen en (op termijn) € 430 miljoen. Voor het Front is daarbij uitgangspunt dat die bedragen slechts een begin zijn en dat er uiteindelijk € 900 miljoen voor salarissen en € 500 miljoen voor werkdrukbestrijding komt. Schueler: ‘We blazen de staking op 12 december en het vervolg in 2018 alleen af als Slob bereid is die € 430 miljoen voor werkdruk naar voren te trekken en met meer geld voor salaris komt.’ GEDROCHTOp de congressen van CDA en ChristenUnie zijn op initiatief van CNV Onderwijsleden moties aangenomen om de investeringen naar voren te halen en niet pas in 2021 de grote klapper te maken. Als Slob (ChristenUnie) daar niet naar luistert, komen die twee dagen staking er, verze-

Als de politiek de eis van het PO-Front voor € 1,4 miljard niet honoreert, gaat op 12 december het primair onderwijs plat en wordt 2018 een jaar vol acties. ‘Slob kan z’n borst natmaken’, waarschuwt Loek Schueler, voorzitter CNV Onderwijs. De minister heeft nog tot de week van 5 december, als de onderwijsbegroting behandeld wordt, om meer geld te regelen.

kert Schueler. ‘Na 5 oktober hadden we te maken met een nieuwe situatie: een nieuwe minister en een regeerakkoord. Het PO-Front wilde eerst met Slob in gesprek en hem de gelegenheid geven in de onderwijsbegroting meer geld vrij te spelen. Op 29 november krijgen leraren de gelegenheid in een meet-up met Slob in gesprek te gaan. Heeft dit geen effect, dan gaan we een eerste dag plat op 12 december en daarna regionaal in 2018. Want die € 10 miljoen voor werkdruk in 2018 is werkelijk een gedrocht! Dat is zo’n € 1.450,- per school per jaar. Daar kun je nog niet eens een maand een paar extra handen voor inhuren.’

GEEN MES OP KEELIn het interview met de nieuwe ministers (vanaf pagina 12) zegt Slob dat het versoberen van de bovenwettelijke regelingen geen voorwaarde is voor het krijgen van de € 270 miljoen voor salarissen: ‘Nee, ik ga sociale partners geen mes op de keel zetten.’ Schueler daarover: ‘Wij doen er al alles aan om mensen die thuis zitten aan het werk te krijgen. We zetten in op duurzame inzetbaarheid en leraren gezond en fit houden, zodat ze überhaupt geen bovenwettelijke regelin-gen nodig hebben. Daarvoor is het wel essentieel dat die € 430 miljoen eerder beschikbaar komt dan in 2021!’ Het is positief dat Slob met leraren in gesprek wil, vindt Schueler. ‘Maar als het over werkdruk gaat, kunnen we hem nu al vertellen wat er nodig is: meer handen in de klas, kleinere klassen, minder administratie. Teams kunnen heel goed zelf bepalen wat er nodig is, als de minister maar met het geld komt. Als we daar nu geen grote slagen in maken, vallen er meer leraren om.’

Op de hoogte blijven? Kijk op www.samenvoorgoedonderwijs.nl.

Tekst: Ciska de Graaff Foto: Arie Kievit

‘ Die twee dagen staking komen er!’

primair onderwijs

11111111

Meet-up met SlobOp woensdagmiddag 29 november gaan zo’n 500 leerkrachten in gesprek met Slob over lerarentekorten, salaris en werkdruk in Afas Live in Amsterdam. Bij verschijning van dit Schooljournaal zijn waarschijnlijk alle kaartjes al vergeven, maar je kunt via een livestream meekijken: www.cnvonderwijs.nl of www.pofront.nl.

Acties in de tijd• Woensdag 29 november meet-up met Slob• Week van 5 december: ultimatum verstrijkt• Dinsdag 12 december: landelijke staking• 2018: jaar lang regionale stakingsdagen

‘Nee, ik maak me niet druk om 5 december. Nooit gedaan trouwens’, zegt minister Arie Slob (primair en voortgezet onderwijs) op de vraag of hij zich zorgen maakt over het hem gestelde ultimatum voor meer geld voor primair onderwijs. ‘Ik ga aan de slag met het bedrag dat nu werkelijkheid is. Meer is er niet.’ Een gesprek met hem en collega Ingrid van Engelshoven, nieuwe ministers op OCW, over staken, geld en ‘het geweldig mooie vak van leraar’.

Nieuwe ministers over staken, werkdruk en ‘een geweldig mooi vak’

Arie Slob en Ingrid van Engelshoven willen alleen al uit fatsoensoverwe-gingen in gesprek met het veld.

‘Meer geld is er niet’

alle sectoren

12

Een beetje sneaky en weinig vertrouwen-wekkend vonden we het wel: de dag voor de staking in het primair onderwijs laten lekken dat er €500 miljoen kwam voor

werkdrukvermindering en dan later in het regeer-akkoord lezen dat het maar €10 miljoen is in 2018, oplopend tot €430 miljoen in 2021.Arie Slob (ChristenUnie): ‘U spreekt ons aan op iets wat voor onze tijd is gebeurd, dus ik ga daar geen oordeel over uitspreken. Wij zijn eind oktober aangetreden als ministers en zijn aan het werk gegaan met het regeerakkoord zoals dat er ligt. Dit is het en hier moeten we mee aan de slag, dit is mijn werkelijkheid. Ik kan niet anders doen dan zeggen: hier ben ik, ik ben Arie Slob, ik ken jullie, ik zie jullie, ik weet wat jullie meemaken en ik heb jullie hard nodig om plannen te maken. Laten we naast elkaar staand, met elk onze eigen verantwoordelijkheden, werken aan oplossingen die merkbaar zijn in de klas. De wens tot meer van het PO-Front is legitiem, evenals het voornemen tot staken, maar ga daar nou niet op wachten. Laten we meteen aan het werk gaan om met een goed plan te komen, anders krij-gen we ook het toegezegde geld niet van de minister van Financiën. Trouwens, ik hoor geen onvrede meer over het bedrag voor werkdruk, wel over het geld voor salarissen.’ Nou, volgens onze leden is dat geld voor werkdruk te weinig en te laat. € 10 miljoen staat gelijk aan ongeveer €1.450,- per school. Vindt u dat werkelijk een acceptabel bedrag?Slob: ‘Nou, acceptabel … Het is het bedrag waar ik het mee moet doen. En de bedragen lopen snel op. Laten we eerst een totaalplan maken en dat zijn werk laten doen. Ik heb die tien miljoen nog niet eens.’

KOMMER EN KWELGesproken over werkdruk in het voortgezet onder-wijs: hoe staat het met de uitvoering van de motie om het aantal lesuren terug te dringen naar 20 per week? Daar lezen we niets over in het regeerakkoord!‘Er staan wel meer dingen niet in die we zeker wél van belang vinden’, benadrukt Slob. ‘We gaan daar zeker kijken wat de mogelijkheden zijn, ook binnen de bestaande financiering en wet- en regelgeving.’Dat terugdringen van die uren vraagt natuurlijk wel om heel veel geld.‘We gaan bezien of dat zo is en of er geen andere manieren te bedenken zijn om docenten lucht te geven.’Ingrid van Engelshoven (D66), minister voor mbo, hbo en cultuur, haakt in: ‘Werkdruk verminderen is niet alleen een kwestie van geld. We moeten het ook aantrekkelijker maken om naar de lerarenopleiding te gaan. Over de hele linie zie je die lerarentekorten

‘We gaan maximaal creatief in elke hoek en plooi zoeken naar geld, zodat ze er in de klas en de collegezaal niets van merken’

ontstaan. We zullen een heel pakket maatregelen moeten bedenken om opleidingen aantrekkelijker te maken en zij-instromers uit het bedrijfsleven aan te trekken in vmbo en mbo. Laten we op dat punt ook de handen ineen slaan, want werkdruk en le-rarentekort zijn twee kanten van dezelfde medaille. En we moeten oppassen, met z’n allen, dat we niet uitstralen dat het alleen maar kommer en kwel is in het onderwijs, want dat werkt niet bepaald mee om de aantrekkingskracht van het beroep te vergroten.’Slob knikt: ‘Het is een geweldig mooi vak! Ik wil echt geen gram afdoen van de problemen die er zijn, maar wil ook niet dat leerlingen in 4 havo en 5 vwo, die voor het kiezen van een opleiding staan, denken dat onderwijs een sector is waar je vooral nooit moet willen werken.’

RUIMTE GEVENToch nog even over die problemen … u wilt van le-raren horen wat hen kan helpen om de werkdruk te verminderen. Maar dat weten we toch allemaal wel? Meer handen in de klas, kleinere klassen, minder administratiedruk. Waarom gaat u het überhaupt nog vragen?Slob beaamt: ‘Ja, ik hoor dat ook al jaren, maar alleen al uit fatsoensoverwegingen willen we als nieuwe bewindslieden in gesprek met het veld. En laten we niet uitsluiten dat er ook nieuwe dingen

genoemd worden. Ik denk dat we in voorjaar 2018 wel een plan kunnen hebben voor die €430 miljoen, want het hoeft niet langer te duren dan nodig is, zeker niet als klopt wat u zegt, dat we het allemaal wel weten.’Van Engelshoven vult aan: ‘Ruimte en vertrouwen geven, zijn de kernbegrippen waar Arie en ik elkaar op vonden in het eerste gesprek. Mensen in het onderwijs zijn professionals en moeten de ruimte krijgen om zelf keuzes te maken en te bedenken wat goed is voor de leerlingen. Dat kan de ervaren werkdruk echt verminderen.’Hoe strookt dat met het lijstje verplichtingen dat scholen van dit kabinet krijgen, zoals het Wilhelmus leren en het Rijksmuseum en de Tweede Kamer be-zoeken? Naast alle maatschappelijke problemen die al over de schutting worden gegooid, zoals aandacht voor obesitas, drugsgebruik, valcursussen?Van Engelshoven schudt haar hoofd: ‘Nee nee, er

alle sectoren

13131313

14

staat nergens dat ze naar het Rijksmuseum moeten. Het is een iconisch voorbeeld, maar waar het om gaat is dat jongeren leren in wat voor samenleving ze straks burger zijn. We gaan niet precies voor-schrijven hoe ze burgerschapskunde vormgeven.’‘En maatschappelijke problemen worden niet over de schutting gegooid’, zegt Slob, ‘maar komen op kindervoeten de voordeur binnengelopen.’ Zijn collega knikt: ‘Ja, toen ik onderwijswethouder in Den Haag was, riepen docenten onze hulp in als ze te maken kregen met radicalisering. Scholen zien het als hun opdracht en wij faciliteren dat.’Maar wat kan er dan af, willen onze leden weten?Slob: ‘Ik snap die vraag helemaal, het is zoeken naar een goede balans. De samenleving is complexer geworden, maar je kunt dat zien als een heel groot probleem of als een opgave waar we samen voor staan.’

PASSENDOver passend onderwijs, ook zo’n werkdrukverhoger voor onze leden, zei u gisteren in de Kamer: als het jullie niet lukt om aan de zorgplicht te voldoen, trek dan aan de bel. Slob: ‘We hadden een debat omdat er scholen blijken te zijn die leerlingen tijdelijk – op hun kosten – op particuliere instituten onderbrengen. Dat com-municeren ze niet, terwijl het wel om publiek geld gaat. Waarom melden ze dat niet? Uit angst om op de vingers getikt te worden. Ik wil dat ze open kaart spelen. Het gaat om de kinderen. Als die tijdelijk beter af zijn op een particulier instituut, dan is dat zo. Ik ga een wetswijziging daarvoor voorbereiden, dat dat kan voor hoogstens een jaar mét terugkeer

naar de reguliere school.’Van Engelshoven knikt enthousiast: ‘Het gaat om de leerling ja! Zo geven we in het vmbo en mbo ruimte voor vakmansroutes, waar leerlingen die tegen het niveau van sommige algemeen vormende vakken aanlopen aangepaste programma’s volgen. Goed voor leerlingen en lucht gevend aan docenten. Met een vakcertificaat en desnoods voorlopig zonder startkwalificatie, dat komt dan later nog wel.’

NIET POLARISERENVanmorgen stond in het AD dat werkgevers en vak-bonden de belangen van leraren jarenlang verkwan-seld zouden hebben. Wat vindt u daarvan?Slob: ‘Het maakt duidelijk dat er nooit één partij is die bepaalt wat er gebeurt. De politiek stelt geld beschikbaar en sociale partners maken keuzes over besteding van dat geld.’ Van Engelshoven vult aan: ‘Ik ben ervan overtuigd dat alle partijen goed willen doen voor de leerlingen en docenten: je bent samen verantwoordelijk en werkt samen aan datzelfde doel.’ Slob weer: ‘En verzand niet in welles nie-tes-spelletjes. Niemand wil dat het gaat polariseren. Laten we gewoon aan de slag gaan om plannen te maken voor het geld dat er wel is en alleen uitge-keerd wordt als we goede plannen hebben.’We hebben als sociale partners afspraken gemaakt over de functiemix, dat in het primair onderwijs 40 procent van de leraren in LB zou komen. De school-besturen houden zich daar niet aan. Wat dan?Slob: ‘Daarover moeten we in gesprek inderdaad!’Praten helpt kennelijk niet, want CNV Onderwijs zit daar al enige tijd flink achteraan.Slob: ‘Dan moeten we misschien stoppen met vrij-

Arie Slob: ‘Leerlin-gen in 4 havo en 5 vwo niet laten

denken dat on-derwijs een sector

is waar je vooral nooit moet willen

werken.’

Tekst: Ciska de Graaff, Peter Magnée Foto’s: Hans Kouwenhoven

15151515

blijvend praten.’Wat bedoelt u? Gaat u schoolbesturen dwingen zich te houden aan die 40 procent?Slob: ‘We gaan om de tafel en iedereen zal van zijn kant een bijdrage moeten leveren. In het regeerak-koord staat bijvoorbeeld ook iets over moderniseren van bovenwettelijke regelingen. Daar steekt best wat geld in. Het kabinet wil dat de sector die regelingen versobert en stelt dat geld dan beschikbaar bovenop de €270 miljoen voor salarissen die al is toegezegd. Bovendien kunnen de 7.000 docenten die nu gebruik maken van die regelingen misschien weer deels voor de klas, twee vliegen in één klap in de strijd tegen het lerarentekort.’Was die afschaffing van bovenwettelijke regelingen zelfs niet een voorwaarde voor het ontvangen van die €270 miljoen?‘Nee, ik ga sociale partners geen mes op de keel zetten. Zo werken we niet. Maar ik hoop dat de sector de verantwoordelijkheid voelt en zich niet in loopgraven gaat verschuilen.’

ERFENISHet onderwijs heeft wel eens eerder geld gekregen voor onderwijsondersteunend personeel. Scholen hebben daar echter niks van gemerkt. Daarom wil

CNV Onderwijs een scheiding in het lumpsum bud-get tussen een personeel en materieel deel.Van Engelshoven: ‘Als het gaat om publiek geld voor een bepaald doel, is het een terechte vraag dat we willen weten of het geld goed terecht komt. Maar we moeten oppassen dat elk geldstroompje een eigen labeltje krijgt. Dat vraagt wel om openheid en trans-parantie in het onderwijs.’Slob zegt: ‘De sector heeft in dat opzicht niet het beste trackrecord en dan kun je ook je draagvlak voor investeringen kwijt raken. Ik ben blij dat de MR ook in primair en voortgezet onderwijs instem-mingsrecht krijgt over de financiën van de school.’D66 had in het verkiezingsprogramma €3,8 miljard extra staan voor onderwijs. Bent u tevreden met wat u krijgt, mevrouw Van Engelshoven?‘Ik ben heel trots op het bedrag dat we voor elkaar gebokst hebben ja.’Er is nog wel een erfenis van het vorige kabinet, die bezuiniging van €183 miljoen. Daar gaan scholen in de klas niets van merken, heeft u gezegd.Slob: ‘Dat is onze inzet, zeker. We zijn blij dat het geen €400 miljoen meer is, wat het eerder was.’ Van Engelshoven knikt: ‘We gaan maximaal creatief in elke hoek en plooi zoeken naar geld, zodat ze er in de klas en de collegezaal niets van merken.’

Ingrid van En-gelshoven: ‘We gaan scholen niet precies voor-schrijven hoe ze burgerschapskun-de vormgeven.’

Het ene moment ben je een leraar op een basisschool in Nieuwerbrug,

een dorp tussen Bodegraven en Woerden, die zoekt naar een manier om alle kinderen mee te laten doen met de gymles. Het andere moment

heb je meer dan 50.000 volgers op Facebook en worden je filmpjes

miljoenen keren bekeken. Het overkwam Matthijs Jansen, leraar

groep 5 van CBS De Brug èn lid van CNV Onderwijs. Het was even zoeken naar een tijdstip waarop onze fotograaf

kon langskomen: ‘’s Ochtends krijgen we namelijk al het NOS Jeugdjournaal op bezoek’. Het is duidelijk, Jansen is

een grote bekendheid geworden in het onderwijs.

Gymlestips leraar dorpsschool miljoenen keren bekeken

primair onderwijs

16

‘Het idee is bij mij ontstaan toen ik me tijdens de gymles afvroeg: beweegt iedereen wel? Eigenlijk moest ik daar “nee” op antwoorden. Maar

hoe zou ik het anders kunnen doen? Hoe kan ik de gymlessen zo opzetten dat iedereen beweegt? En niet alleen de tien leerlingen die goed in sport zijn, terwijl de rest er voor spek en bonen bij staat. Dat zie je bijvoorbeeld bij spellen als trefbal. Mijn uit-gangspunt is dat iedereen kan meedoen in de les.’‘Ik ben toen gaan zoeken naar ideeën op internet. Maar tegelijkertijd ontwikkelde ik ook een andere manier van denken. Een geschiedenisles over hunebedden was voor mij bijvoorbeeld aanleiding om daar een estafetteles in de gymzaal omheen te bedenken.’

50.000 VOLGERS‘Eén keer heb ik een spelletje gefilmd en op social media gezet. Daar kwam eigenlijk meteen een grote respons op. Ik maakte een eigen pagina voor deze ‘spellessen’ op Facebook en zette er meer ideeën op. Heel snel werd het opgepikt. Daarna is het hard gegaan, zeker toen mensen met een groter bereik op social media mijn filmpjes ook begonnen te delen (onder meer op de Facebook-pagina van CNV Onderwijs, red.). Ruim een half jaar geleden is het nu. En op dit moment heeft de pagina meer dan 50.000 volgers. Het voorziet in een behoefte. Nu vakleerkrachten worden wegbezuinigd moeten steeds meer leraren zelf de gymlessen verzorgen. En dan ontstaat de vraag: Hoe ga ik dit vormgeven?

En nu zien ze in mijn filmpjes dat je met heel simpele spelletjes, zonder al te veel voorbereiding, gewoon ontzettend leuk bezig kunt zijn.’ Jansen heeft inmiddels tientallen filmpjes gemaakt die online zijn geplaatst. Filmpjes met titels als Doolhoftikkertje, Planking-estafette en Mattenrace. ‘Leerlingen vertellen me nu ook dat ze eindelijk mee kunnen doen en ook mee moeten doen met de les. Want dit gaat over samenwer-ken. En de echte sporters, die moeten nu ook nadenken, want ze zijn niet in hun eentje aan het gymmen. De les is nu veel meer een groepsproces geworden.’

KEERZIJDE VAN INTERNETGrootste succes is het filmpje getiteld Master-minds. ‘Die doet het heel erg goed en is al 3,3 miljoen keer bekeken. Hij is de hele wereld over-gegaan, heeft 22.000 likes, is 26.000 keer gedeeld. En dan hebben we het nog niet eens over alle mensen die de video’s downloaden.’Hij had het succes niet zien aankomen. ‘Het ver-rast me. De reacties die ik krijg, vind ik fantastisch. Ik ben er zelf ook een beetje trots op, maar pro-beer tegelijkertijd nuchter te blijven. Maar stiekem denk ik: hoe geweldig en hoe gaaf is dit? En het geeft niet alleen mezelf een boost, maar ook de kinderen. Dat je zoiets kunt neerzetten.’

DUIMPJESHet is niet zomaar filmpjes maken, legt Jansen uit. ‘Ik heb de ouders van tevoren om toestemming gevraagd. Zonder hun instemming wilde ik er niet aan beginnen. Maar ze waren enthousiast. Ook over de manier waarop ik de filmpjes maak. Het zijn altijd bewegende beelden, er zit een filtertje overheen en de opnamen zijn zonder geluid, tenzij het noodzakelijk is. Want ja, ik ben me wel bewust van de keerzijde, van de gevaren van internet.’‘Verder weten de kinderen dat ze goede gymkle-ren moeten dragen en niet in de camera mogen kijken.’ Lachend: ‘De kinderen willen nu ook altijd na afloop weten hoeveel duimpjes we hebben ge-kregen op een bepaald filmpje en hoeveel volgers we hebben.’ Of hij niet bang is dat de ideeën een keer op zijn? ‘Ja, absoluut. Vóór de zomervakantie had ik bijvoorbeeld zo’n moment, maar dan ga je er even voor zitten en dan komen er toch weer nieuwe plannen. Of dan zie ik m’n dochter een bepaalde beweging maken of een spelletje doen en dan bedenk je daar weer een les omheen.’

Benieuwd naar de filmpjes? Volg dan De Spelles op Facebook of neem een kijkje op www.despelles.nl.

‘Leerlingen vertellen me nu ook dat ze eindelijk mee kunnen doen en ook mee moeten doen met de les. Want dit gaat over samenwerken.’

Tekst: Edwin van Baarle Foto’s: Sijmen Hendriks primair onderwijs

17171717

Matthijs Jansen: ‘Het succes ver-rast me. Stiekem denk ik: hoe geweldig en hoe gaaf is dit?’

Medilex Onderwijs - Congressen en cursussen voor het onderwijs T. (030) - 700 12 20 E. info@medilexonderwijs.nl

Locatie: NH Amersfoort

Datum:

PO: dinsdag 13 maartVO: donderdag 15 maart

Inschrijven:

www.medilexonderwijs.nl/groeimindset-po www.medilexonderwijs.nl/groeimindset-vo

Geef uw leerlingen vertrouwen in hun ontwikkelingsmogelijkhedenHoe zorgt u dat uw leerlingen geen uitdaging uit de weg

gaan? Een groeimindset helpt uw leerlingen om nieuwe dingen uit te proberen en te leren. Maar wat is het verschil tussen een vaste en een groeimindset? Hoe sluit een groeimindset aan bij theorieën over motivatie? En welke feedback helpt welk type leerling een groeimindset te ontwikkelen?

Focus op de groei van uw leerlingen!

Motiverenmet een groeimindset

Edities voor PO en VOSchrijf snel in!

columnEsther Singer

Wat gaan we deleten?

In de loop der jaren is er steeds iets bijgekomen in het pro-grammaboekje van het basisonderwijs. We worden geacht aan zo’n beetje alle onderwerpen en vakgebieden aandacht te besteden, maar dit alles moest natuurlijk wel binnen de bestaande uren ingevoegd worden. En de honger naar uitbrei-ding blijft in de actualiteit: het Wilhelmus moet verplichte kost worden, net als een verplicht bezoekje aan het Rijksmuseum. Het gevolg is dat het programma nu wel zo volgepropt is dat het uit zijn voegen barst. Hoog tijd dus om eens even lekker de bezem erdoor te halen. Dat moet in 2018 gaan gebeuren door een select gezelschap van experts en mensen uit het onderwijs-veld (lees: de echte experts dus.) Dat brengt de vraag: wat moet er dan geschrapt worden uit het curriculum en wat komt erbij?

Wat erbij moet komen is niet het moeilijke punt. Input genoeg: milieu educatie, Engels, omgaan met social media, program-meren, ‘vaderlandsliefde’ volgens de politiek, ’elke dag sport’ volgens de koning, ‘meer techniek en ict’ volgens het bedrijfs-

leven, en zo zijn er nog talrijke voorbeelden. Het hete hangijzer is: wat gaan we deleten? Als ik zelf ergens tijd vandaan moet zien te toveren, dan zijn muziek en drama bij mij echt de ondergeschoven kindjes. Ten eerste, omdat deze vakgebieden simpel-weg aan het einde van de lesdag ingeroosterd staan, en er dan geen tijd meer is omdat een andere les is uitgelopen, een onvoorziene crisis bezworen moest worden, of omdat ik ’s middags dan toch maar die ene opdracht van taal of rekenen die zo slecht gemaakt was ga herhalen. Ten tweede, omdat ik het zelf de lastige vakken vind om te geven. Zonde natuurlijk, want het kan zo ongelofelijk waardevol (en vooral leuk!) zijn. Knutselen en tekenen liggen meer in mijn comfortzone, en die worden bij mij dan ook minder snel geschrapt bij tijdnood. Oneerlijk naar de kinderen die juist van muziek en drama houden, want die doe ik dus tekort. Misschien moet ik dat maar als mijn goede onderwijsvoornemen voor 2018 nemen. Niet meer beknibbelen op muziek en drama.

Ik hoop ten zeerste dat het niet de kunstvakken zijn die weggesneden of uitgedund zullen worden bij het vormen van het vernieuwde curriculum. Maar anderzijds: we zijn, en blijven, naast leerkracht ook zelf dirigent en regisseur.

Muziek en drama zijn bij mij de ondergeschoven kindjes

19

Foto

: Sop

hie

Terl

uin

Esther Singer (27),vaste fl exmedewerker,

Pancratiusschool, Oosterblokker.

Medilex Onderwijs - Congressen en cursussen voor het onderwijs T. (030) - 700 12 20 E. info@medilexonderwijs.nl

Locatie: NH Amersfoort

Datum:

PO: dinsdag 13 maartVO: donderdag 15 maart

Inschrijven:

www.medilexonderwijs.nl/groeimindset-po www.medilexonderwijs.nl/groeimindset-vo

Geef uw leerlingen vertrouwen in hun ontwikkelingsmogelijkhedenHoe zorgt u dat uw leerlingen geen uitdaging uit de weg

gaan? Een groeimindset helpt uw leerlingen om nieuwe dingen uit te proberen en te leren. Maar wat is het verschil tussen een vaste en een groeimindset? Hoe sluit een groeimindset aan bij theorieën over motivatie? En welke feedback helpt welk type leerling een groeimindset te ontwikkelen?

Focus op de groei van uw leerlingen!

Motiverenmet een groeimindset

Edities voor PO en VOSchrijf snel in!

Vraag antwoord

Positie leraar bij gescheiden ouders met gezamenlijk gezag?

schooladvies. Meester Geert ervaart een dilemma. De ouders van Bas zijn immers gescheiden. Hoe zit het met de informatieplicht jegens de ouders? De school blijkt hierover geen beleid te hebben opgesteld.

Het begrip ‘ouderlijk gezag’ omvat de plicht en het recht om het kind te verzorgen en op te voeden. Dit betekent de bevoegdheid om beslis-singen te nemen over de opvoeding van het kind, voor zover deze de leeftijd van 18 jaar niet heeft bereikt. Het gezamenlijk ouderlijk gezag kan

overigens ook worden uitgeoefend door ouders die niet met elkaar getrouwd zijn.Het aantal gevallen waarin ouders na een verbroken relatie gezamenlijk het gezag over het kind blijven voeren neemt toe. Hierdoor wordt ook de school steeds vaker geconfronteerd met de gevolgen hiervan. Vele scholen zijn gewend om na inschrij-

ving van het kind slechts één van de ouders als contactpersoon aan te merken en deze via e-mail of post op de hoogte te houden en te betrekken bij beslissingen die het kind aangaan. Indien er gedurende de schooltijd van het kind wijzigingen optreden in de gezinssituatie en de school hiervan op de hoogte wordt gesteld, leidt dit voor scholen vaak niet automatisch tot een wijziging van het contactbe-leid met de ouders over hun kind. In veel gevallen wordt door scholen die ouder als contactpersoon aange-merkt waar het kind grotendeels woont. Dit is echter niet altijd even duidelijk. Zeker niet als het verblijf van het kind over beide ouders gelijk is verdeeld.

In de praktijk blijkt dat de meeste scholen pas de andere ouder zelf-standig informeren, nadat de school hiertoe een specifi ek verzoek van die andere ouder heeft ontvangen. Scholen die op deze wijzen handelen, negeren echter het feit dat de wet hen een directe verantwoordelijkheid voorschrijft om beide gezagheb-bende ouders bij beslissingen te betrekken. Ze mogen niet afwachten tot de andere ouder hierom vraagt.

Meester Geert uit groep 8 wordt op een dag geconfronteerd met een verdrietige leerling. Na schooltijd spreekt hij Bas aan en vraagt of hij wil vertellen wat er scheelt. Bas vertelt zijn meester dan dat er thuis veel ruzie is en dat zijn ouders gaan scheiden. De jongen geeft aan dat zijn ouders binnenkort op school zullen komen om over de scheiding te vertellen. Hij zegt dat hij de helft van de week bij zijn moeder zal gaan wonen en de andere helft bij zijn vader. Korte tijd later wordt meester Geert door de moeder van Bas

geïnformeerd over de scheiding. Zij geeft aan dat zowel de vader als zij ouderlijk gezag over hun zoon blijven uitoefenen.Vlak voor de kerstvakantie worden de rapporten uitgedeeld. Ouders kunnen intekenen voor de tienminutenge-sprekken met de leerkracht over de vorderingen van hun kind en een toelichting krijgen op een voorlopig

De onpartijdige rol van de school wordt in klachtenprocedures steeds vaker benadrukt

20

OVERLEG CAO MBO GESTARTCNV Onderwijs en de andere vakbonden hebben hun gezamenlijke inzet voor de cao mbo 2018 ingebracht. Er is een tweedeling in onderwerpen. Enerzijds zijn er onderwerpen die op korte termijn in de cao mbo 2018 geregeld dienen te worden, zoals loonontwik-keling, duurzame inzetbaarheid, startende docenten, generatiepact en professionalisering. Anderzijds onderwerpen die een langere overlegtermijn vergen om gerealiseerd te kunnen worden, zoals carrière-perspectief, fuwa mbo en werkdrukverlichting. Zie

Werk & Recht

Door beide gezagsouders vanaf het begin van de schooltijd rechtstreeks te betrekken, of in ieder geval na wijziging van de gezinssituatie, kan voorkomen worden dat een van de ouders een achterstand ervaart en de school van partijdigheid beticht. De onpartijdige rol van de school wordt in klachtenprocedures steeds vaker benadrukt. Het kan bijvoorbeeld niet zo zijn dat een ouderbezoek wordt afgelegd bij één van de ouders zon-der de andere ouder hiervan op de hoogte te stellen en de mogelijkheid te geven daarbij aanwezig te zijn, of ook te worden bezocht.

Mocht een school te maken krijgen met verschillende visies van ouders in de relatie school-kind en het betreft belangrijke beslissingen over zaken als het vervolgonderwijs

of een onderzoek naar leer- of gedragsproblemen, dan moeten beide gezagsdragende ouders toestemming geven. De school is hier niet bevoegd een eigen belangenaf-weging te maken. Komen ouders er onderling niet uit dan kan de school een melding doen bij het Meldpunt Kindermishandeling als er overtui-ging bestaat dat een onderzoek naar het gedrag van de leerling in het belang van de ontwikkeling van het kind is.

Voor de toekomst kiest de school voor het scheppen van duidelijkheid. Er wordt beleid opgesteld wat op de website van de school en in de schoolgids wordt gepubliceerd. Zo wordt bij inschrijving van de leerling geïnventariseerd en vastgelegd wie het ouderlijk gezag heeft over

het kind. Gezagsouders die niet op hetzelfde adres zijn ingeschreven bij aanvang van de schoolperiode of gedurende de schoolperiode, worden beiden gelijktijdig geïnformeerd en betrokken bij beslissingen over de schoolperiode van het kind. Uitgangs-punt is dat bij activiteiten en gesprek-ken beide gezagsouders gelijktijdig worden uitgenodigd. Alleen indien een van de ouders bezwaar heeft tegen gesprekken in aanwezigheid van de andere ouder, wordt de mogelijkheid geboden apart een gesprek te voeren.

Meester Geert nodigt beide ouders van Bas uit voor het tienminutenge-sprek. Gelukkig blijken beide ouders geen verschil in visie te hebben wat hun kind betreft en hoewel geschei-den, nog prima door één deur te kunnen.

voor verdere informatie: onderwijs.cnvconnectief.nl > jouw werk > mbo > cao-nieuws.

AOW-LEEFTIJD NIET OMHOOG IN 2023De AOW-leeftijd komt in 2023 uit op 67 jaar en drie maanden, net als in 2022. Dit is goed nieuws voor wie voor 1 oktober 1956 is geboren. 2023 wordt het eerste jaar sinds 2012 dat de AOW-leeftijd niet omhoog gaat. Reden is dat de jongste raming van de stijging van de levensverwachting ietsje lager uitvalt. Het CNV blijft van mening dat de AOW-leeftijd veel te snel wordt verhoogd.

Blijf op de hoogte van het laatste nieuws over Werk en Recht

21212121

alle sectoren

Ik ben hier om inspiratie op te doen’, zegt pabo-student Bente als Tim Douwsma haar de catchbox, ofwel een dobbelsteen met micro-foon, toewerpt, omdat hij wil weten waarom

de bezoekers naar de Energizer zijn gekomen. Zo wil ze onder meer de bijeenkomst over het leren van le-vensvaardigheden in het primair onderwijs bijwonen. Voordat de workshops van start gaan, is er eerst nog een inspiratiespeech over verschillen in onderwijs-behoeften van adviseur en trainer Truus van Putten. Tot presentator Douwsma: ‘Zo te horen heb jij wel onderwijs genoten, maar er niet echt van genóten. Jij was typisch zo’n leerling met andere behoeften dan het gestandaardiseerde onderwijs. We verschillen namelijk allemaal in hoe we leren. Wist je dat?’

GEMOTIVEERD BLIJVENVan Putten legt vervolgens aan een geboeid publiek uit dat het gangbare onderwijsmodel uit drie fases bestaat, te weten: oriëntatie, verwerking en toepassen. ‘Dus stel een leerling moet een opdracht maken. Hij gaat dan eerst op zoek naar informatie, laat die vervolgens bezinken en begint daarna aan de uitwer-king. Maar wist je dat maar 8 tot 10 procent van alle leerlingen op die manier leert?’ Zo is er volgens haar een veel grotere groep die systemisch leert. ‘Dat zijn mensen die eerst een kwartier naar buiten zitten te kijken en zich het hele plaatje proberen te vormen. Het lijkt dan alsof ze niets doen. Maar dat is dus niet waar. Hun leerproces is veel onzichtbaarder.’ Er is ook nog een interactieve groep. ‘Die is erg gesteld op een goede persoonlijke relatie met de docent en

‘Wat heb ik veel respect voor jullie,’ verwelkomt zanger/presentator Tim Douwsma vanaf het

podium de enthousiaste zaal vol leerkrachten en studenten, die naar de Energizer 2017 van CNV Onderwijs bij VGZ in Arnhem zijn gekomen. Zelf

was hij namelijk een lastige leerling die moeite had met autoriteit. ‘Ik voelde me opgesloten in het

klaslokaal, kon mijn creativiteit niet kwijt en was het liefst buiten om te sporten.’

Energizer 2017: over leer processen, prikkels en werkplezier

‘Wie vindt zichzelf een goede docent?!’

medeleerlingen. Deze mensen delen graag dingen en hebben veel behoefte aan contacturen.’ Instemmend geknik in de zaal. ‘Volgens mij zit ik zelf tussen syste-misch en interactief in,’ reageert iemand.

WIEBELEN EN FRIEMELENEr is even later volop keuze aan workshops. Zo geeft pedagoog en fysiotherapeut Monique Thoonsen een inspiratieles over prikkelverwerking en het verband tussen ‘wiebelen en friemelen’ in de klas. ’Wisten jullie dat alsmaar stilzitten en opletten voor veel kinderen helemaal niet goed is?’ vraagt ze aan haar toehoorders. Om vervolgens de verschillen uit te leggen tussen een kind dat onderprikkeld of juist overprikkeld is. ‘Bij onderprikkeling komt er te weinig informatie binnen en moet een kind geactiveerd moeten worden. Bij overprikkeling, komt er juist te veel binnen, waardoor er rust nodig is.’ Ze licht toe dat overprikkeld kán lijken op adhd, maar dat daarbij 22

‘

Tekst: Jacqueline Bot Foto’s: Bert Beelenalle sectoren

eerder sprake is van impulsiviteit. ‘Dat is een kind dat gewoon op de tafel gaat staan als het daar zin in heeft en verder niet nadenkt over de consequenties.’ Ze adviseert de docenten om ook te kijken hoe zij

zélf met prikkels omgaan, voor de juiste balans. ‘Misschien moet je soms even de klas uitlopen om een kopje thee te halen of een poosje een koptelefoon opzetten.’ LINKEDIN-FOTOIn de pauze is er op het Energieplein veel interesse voor de stoelmassages, waarbij de docenten dankbaar het gekneed en geklop op hun rug ondergaan. Ook is er veel animo voor het laten maken van een profes-sionele LinkedIn-foto. ‘Moet ik wel of niet lachen?,’ wil iemand weten. ‘Wat jij wilt; het mag allebei,’ antwoordt de fotograaf. Even verderop in een rustig gedeelte is een yogales aan de gang. ‘Adem in en be-weeg je schouders naar achteren, adem uit en beweeg ze naar vóóóren,’ klinkt de rustige stem van de docent. In een ander gedeelte doet Tanja Vogels, lid van de stuurgroep Jong van CNV Onderwijs, een CV-check voor geïnteresseerden. ‘Je hebt veel te veel tekst,’ geeft ze als tip aan een leerkracht. ‘De kunst is om

geen complete zinnen te gebruiken, maar juist zoveel mogelijk puntsgewijs op te noemen. En maak gebruik van kolommen en één of twee kleuren, waarbij je ook op je persoonlijkheid let! Ikzelf ben bijvoorbeeld een krachtig type en heel direct. Dan moet je dus geen pasteltint gebruiken.’

TEACH LIKE A CHAMPIONNa de pauze begint de tweede ronde workshops. In het lokaal van Annemarie Wering, projectleider van de uit de VS overgewaaide methode Teach like a champion, moeten stoelen bijgezet worden voor haar les naar het gelijknamige boek. Ze vraagt wie zichzelf een goede docent vindt en noemt het opmerkelijk dat nog niet eens de helft van de vingers omhoog gaan. ‘Terwijl jullie hier wel op je vrije dag de workshops volgen!’ Ze geeft vervolgens tips over de lat hoog leg-gen, in combinatie met plezier in lesgeven, voor zowel docenten als leerlingen. Aan het eind van de middag wil Douwsma weten of de leerkrachten veel geleerd hebben. ‘Ik heb ontdekt hoe ik niet-gemotiveerde leerlingen toch actief kan krijgen,’ reageert iemand. ‘Bijvoorbeeld door de klas te laten staan bij het stellen van vragen. Echt een eyeopener voor me.’ Een ander: ‘Ik heb soms ten onrechte vooroordelen over leerlingen, zeker als ze in mijn ogen overdreven gedrag vertonen. Nu zie ik in dat dit gewoon enthousiaste types zijn. En daar is helemaal niets mis mee.’ 23232323

Extra opdrachten gedaan, plusboekjes gevuld, de hele bibliotheek al geplunderd: en toch verveelt die snelle basisschoolleerling zich nog in jouw klas. Steeds meer middelbare scholen komen met een oplossing voor deze kinderen én hun leerkrachten: speciale lessen voor achtstegroepers.

Slimme achtstegroepers naar masterclass VO

‘ Deze les is veel moeilijker, dus leuker!’

primair/voortgezet onderwijs

24

Wo de xuevia jiao De Bolster!’ De elfjari-ge Chris vertelt glunderend in het Chi-nees van welke basisschool hij komt. Hij volgt de wereldtaal op het Amers-

foortste Corderius College tijdens een zogenaamde masterclass. Chris verveelt zich namelijk regelmatig ‘een hoedje’, op zijn eigen school. ‘Ik ben vaak al bin-nen twee seconden klaar met een werkje en dan is de hele klas nog bezig’, verzucht hij. Daarom krijgt hij nu een keer in de week een middag speciale lessen op de middelbare school, samen met vijfentwintig an-dere achtstegroepers van verschillende basisscholen uit de omgeving. Het vak Chinees is bijna afgerond, volgende week begint voor de leergierige tien- en elfjarigen het onderdeel wiskunde, aan het einde van het jaar volgen ze het vak filosofie.

ENORME MOTIVATIE‘Juf, juf! Roepen ze nog vaak’, glimlacht docent Ruoling Rademaker-Pang. Ze geeft Chinese les aan zowel de vwo-leerlingen als de basisschoolleerlin-gen op het Corderius. ‘Normaal gesproken krijgen leerlingen pas in 2 vwo Chinese les. Het verschil met de achtstegroepers is dus behoorlijk. Het is ook echt wel anders lesgeven. Bij de laatste groep ben ik veel meer spelenderwijs aan het uitleggen. Ze zijn nog minder ver in Nederlandse grammatica, dus dat laat ik nog voor wat het is.’ Ze merkt de enorme motivatie van de jonge leerlingen. ‘Ze willen echt heel graag nieuwe stof leren en doen dan ook erg hun best. En ze pikken alles heel snel op.’Stijn (11) valt haar bij: ‘Ik moet nu wel ineens heel goed opletten hoor, anders gaat het te snel. Deze les-sen zijn veel moeilijker. Maar daardoor ook leuker.’ De kinderen krijgen ook huiswerk mee, maar dat maken ze op de basisschool, als ze even een verveel-moment hebben. En ze vertellen de kinderen in hun klas over de lessen die ze op ‘die grote middelbare school’ volgen, vertelt Pieter (12). ‘Ik heb al een spreekbeurt gehouden over de Chinese lessen die we krijgen. Ik heb verteld dat het de meest gesproken taal is ter wereld. Als je dit nu studeert, dan heb je een voorsprong op anderen. En je kunt er later heel goed handel door drijven!’

UIT HANDEN NEMENEn zo zijn er wekelijks in totaal zes klassen met 174 achtstegroepers die door de gangen van het Corderius struinen. Naast Chinees, wiskunde en filosofie volgen ze biologie en Design and Innova-tion, een grafisch designvak. ‘Het zijn niet allemaal hoogbegaafde kinderen, maar ze zijn wel allemaal veel verder dan hun klasgenoten’, vertelt conrector Gustaaf Keizer. Hij schuift wat dozen met wervings-folders opzij in zijn kantoor. Tien jaar geleden is op

deze middelbare school de masterclass gestart. ‘Toen was het nog een unicum. We merkten dat le-raren in het basisonderwijs niet goed wisten wat ze leerlingen konden bieden die sneller werken. Toen kregen we al meteen zestig aanmeldingen en nu is het programma helemaal populair.’ Basisscholen melden de leerlingen zelf aan op basis van presta-ties en motivatie. De speciale lessen op het Corde-rius kosten iets meer dan €200,- voor een jaar. ‘De belangstelling is zo groot dat we het afgelopen jaar vijftig leerlingen moesten teleurstellen die niet meer mee konden doen.’ De kinderen hoeven niet voor deze middelbare school te kiezen als ze naar de brugklas gaan. ‘Het gaat er vooral om dat we de kinderen kunnen laten proeven van allerlei vakken, wij bieden iets om deze specifieke groep leerlingen wakker te houden.’ Het aantal scholen dat een speciaal programma aanbiedt voor achtstegroepers is inmiddels hard gegroeid. 56 procent verzorgt al lessen, experimen-teert ermee of is bezig met de voorbereiding, zocht het AD onlangs uit. Keizer: ‘Basisscholen vinden het fijn dat we iets uit handen kunnen nemen. Want de werkdruk is enorm en toch is er maatwerk nodig.’

OPA EN OMA-GEHALTEHet Corderius houdt contact met de basisscholen waar de kinderen voor de masterclass vandaan komen. Keizer: ‘Heel af en toe blijken kinderen toch niet zo goed te passen in de masterclass. Dan gedragen ze zich anders dan normaal, of we twijfelen aan hun niveau. Dan gaan we in gesprek met de groepsleerkracht van de basisschool. Samen bespreken we dan wat kan helpen. Het zou zomaar faalangst kunnen zijn. Ook hebben deze kinderen zich vaak zo erg verveeld op de basisschool dat hun plannings- en organisatievaardigheden nog niet goed zijn ontwikkeld, die hebben ze daar namelijk niet nodig.’Emotioneel is het voor brugklassers een grote stap om naar de middelbare school te gaan ziet hij, maar voor deze kinderen nog meer. ‘Ze komen ook leerlingen van 5 en 6 vwo tegen en dan moet je wel je mannetje kunnen staan.’ Op de masterclass-dagen zie je op het schoolplein een hoog opa en oma-gehalte, vertelt hij glimlachend. ‘Die komen de kinderen dan halen en brengen. Het valt behoorlijk op dat ze nog een paar turven kleiner zijn dan de rest. Dat hoort er allemaal bij. Maar tegelijkertijd zijn deze leerlingen straks wel al gewend aan de stap die ze het jaar erop jaar sowieso gaan nemen.’ Wat achtstegroeper Chris betreft kan het in elk geval niet snel genoeg gaan: ‘Mijn broer en zus zitten hier ook. Ik verheug me er al vanaf groep vijf op om naar de middelbare school te gaan!’

Tekst: Anouk van de Graaff Foto: Ruben Schipperprimair/voortgezet onderwijs

25252525

‘

‘Juf!’ roepen de achtstegroepers nog vaak naar docent Ruoling Rademaker-Pang.

Stage lopen is één ding; eindverantwoordelijk zijn voor je vak en klassen is totaal wat an-ders. Jonge leraren verkijken zich vaak op de werkdruk’ , benoemt Atik Demir, werkzaam

bij Roc Da Vinci College in Dordrecht als docent en coördinator zakelijke dienstverlening, direct een veel-gehoorde klacht: de verschillende lerarenopleidingen bieden onvoldoende voorbereiding op de praktijk. ‘Het schakelen van stagiair naar volledig docent kost een hoop energie.’ Een structurele en duurzame op-lossing zou volgens hem zijn om docenten verplicht duaal op te leiden, zodat de praktijkuren aanzienlijk worden verhoogd. Al geeft hij toe: daar hebben reeds gestarte docenten niets aan. Zij hebben vooral be-hoefte aan een goede begeleiding vanuit de scholen zelf. ‘Net beginnende collega’s weten, bij wijze van spreken, de kopieerapparaten niet eens te vinden, terwijl van hen verwacht wordt dat zij alle ins en outs van de school al direct kennen. Begeleiding door zo-wel een organisatie- als een vakcoach zou hen hierbij enorm kunnen helpen. Helaas blijkt in de praktijk dat collega’s die voor het eerst voor de klas staan, erg weinig ondersteuning krijgen.’

LASTIGRichard (niet zijn echte naam) had zo’n organisa-tiecoach zeker gewaardeerd. ‘Ik werk op een grote school en zit in veel verschillende teams. Zo geef ik les aan klassen vmbo-t, havo, vwo en gymnasium. Al deze “sub-secties” hebben hun eigen regels over dyslexie, beoordelingen, enzovoorts. Hierdoor is het

Er vallen teveel studenten af tijdens de lerarenopleiding. En als ze wel afstuderen,

stopt een derde van de (bevoegde) docenten onder de dertig binnen vijf jaar met lesgeven

in voortgezet onderwijs en mbo. De reden: een reeks aan onderhuidse frustraties

die ervoor zorgen dat het werk hen gaat tegenstaan. Geen goed nieuws gezien het

verwachte lerarentekort. Wat gaat er mis en welke oplossingen zijn er aan te dragen?

lastig om het overzicht te bewaren.’ Daarnaast vindt hij, door het grote aantal parttimers, de samenwer-king met collega’s soms lastig. ‘Het komt dan vooral neer op mailen, wat omslachtig werkt. Ik voel me dan toch een beetje bezwaard om iedere keer te bellen met collega’s.’

MEER KANSENOok Raymond Wittenberg, alweer vijf jaar werkzaam in het onderwijs, inmiddels op OSG De ring van Putten, weet hoe moeilijk het is om als jonge docent te starten in het (v)mbo. ‘De kwaliteit van de bege-leiding op school is afhankelijk van de vakcoach en de hoeveelheid uren die hij daarvoor krijgt. Met vaak maximaal 20 uur is dit bij lange na niet toereikend. Tijd om een keer in de les te komen kijken, is er meestal niet. Terwijl juist dat noodzakelijk is om een jonge docent goed te begeleiden.’Zijn voorstel: laat beginnende docenten ook nog een klas (of meerdere klassen) delen met een zittende docent/coach. ‘Op deze manier krijgt een jonge leraar meer kansen en rust zichzelf te ontwikkelen.’

VEELKOPPIG MONSTEREen ander veelkoppig monster waar leraren mee kampen, is de hoge werkdruk, bijvoorbeeld door het grote aantal leerlingen met een rugzakje in het (v)mbo. Kelly Bolsenbroek, docent Engels op Roc Nijmegen en lid van de Stuurgroep Jong van CNV Onderwijs, legt uit: ’Lesgeven in het mbo is heel anders dan lesgeven in het voortgezet onderwijs. Zo komen er veel niet-lesgebonden taken bij, zoals stage- en studieloopbaanbegeleiding, examinering en op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in het vakgebied waarvoor je opleidt. Omdat er soms geen beroepsgericht lesmateriaal beschikbaar is, moet je dat ook nog eens zelf maken.’ En dan is ze nog niet eens begonnen over de hulpvragen en privésituaties van leerlingen. ‘Jonge moeders, sterfgevallen, man-telzorg, geldproblemen, om er een paar te noemen. Ook daarom hebben starters behoefte aan begelei-

Starters: ‘Meer aandacht voor jonge docenten, graag!’

voortgezet onderwijs/mbo

26

‘

ding, want deze dingen leer je het beste in de praktijk en niet op de lerarenopleiding.’

LESREDUCTIEWinst valt volgens Bolsenbroek ook te behalen in een opschaling van de ‘werkdrukreductie’ voor startende docenten. ‘CNV Onderwijs zet zich ervoor in dat er in de nieuwe cao’s voor voortgezet onderwijs en mbo aandacht komt voor starters. Want daar zijn nu geen algemene afspraken over. De ene school heeft wel een inwerkprogramma, maar bij de andere school krijg je je boeken en wensen ze je veel succes. Het doel is dat starters in het mbo, net als in het voortgezet onder-wijs, een lesreductie van twintig procent krijgen. Want starters hebben het meest behoefte aan tijd.’

AANKAARTENMaar zelfs al zouden jonge leraren deze extra tijd krijgen, dan nog is er een ander ‘probleem’ dat velen parten speelt: dat ze vrijwel overal ‘ja’ op zeggen en nog niet goed weten waar hun grenzen liggen. Geer-ten Baaijens trapte in die valkuil toen hij vorig jaar – een jaar eerder dan verwacht, vanwege het enorme tekort aan docenten Engels – een vast contract kreeg bij Roc Scalda in Goes. Geerten gaf aan dat het hem ook interessant leek om te coachen – niet wetende

dat één van zijn collega’s Engels zou vertrekken. Mede door die toezegging en vanwege het feit dat hij als enige docent Engels overbleef bij de sector Zorg, stonden er in het eerste blok van dit jaar 35 lesuren op zijn rooster. Het blok erop zelfs 36. ‘Alle collega’s en ervaringsdeskundigen die ik hierover heb gesproken, gaven aan dat dit niet normaal was en dat ik dit moest aankaarten bij mijn teamleider. Toen ik dit deed, kon er gelukkig veel geschoven worden. Maar ik moest het wel eerst zelf aankaarten. Mijn tip is dan ook: geef je grenzen aan. Als je dit niet doet, heb je kans dat je meer wordt ingezet dan gezond is voor je.’

GULLERE BELONINGTerugkomend op de vraag of een baan in het onder-wijs nog wel interessant genoeg voor jongeren is, zijn de ‘ja-maar-reacties’ bijna inwisselbaar. Docent word je vanuit een bepaalde passie. Maar daar mag ook best een wat gullere beloning tegenover staan. Of zoals Nathalie Derrez van CSG Calvijn het Groene Hart in Barendrecht het zegt: ‘Qua salaris denk ik dat het beroep aantrekkelijker te maken is. Wanneer ik hoor wat mijn vrienden verdienen in bijvoorbeeld de ict (en zonder diploma) zet ik mijn vraagtekens bij wat onze samenleving belangrijk vindt.’

Tekst: Ilja Post Illustratie: Strips op maatvoortgezet onderwijs/mbo

27272727

columnVera Koppenrade

TussentijdKees van Kooten heeft het weleens gehad over tussentijd. De minuten dat je moest wachten tot de tipp-ex droog was of, wat langer, dat je op antwoord wachtte op een brief. Tijd die eigen-lijk best belangrijk is om bewuster om te gaan met dingen.

Hoe vaker we deze tussentijd niet voldoende waarderen, hoe moeilijker het is om uit te leggen dat ‘er geen weg naar geluk is, maar geluk de weg is’. Voor iedereen is geluk namelijk anders; de een wordt gelukkig van een super schoon huis, terwijl de ander liever op de fi ets van de frisse buitenlucht geniet. Het een is niet beter dan het ander. En juist daarin zit het hem volgens mij, namelijk in hoeverre we oordelen. Hoe meer oordelen we hebben, hoe nauwer onze blik is voor alle ervaringen die ons tegemoet treden, inclusief de kleine mooie momenten. De mooie kanten van onze gedeelde menselijk-

heid. Stoppen met doen, maar gewoonweg zijn maakt dat gemakkelijker. Of zoals de dichter Henry David Thoreau in de 19de eeuw al eens benadrukte: Ons leven gaat verloren aan ruis. Versimpel. Versimpel.

En daar geniet ik dan ook zo van, van die kleine erva-ringen, die ik met leerlingen heb als ik gewoonweg ben in plaats van doe, zonder oordelen, zonder alle ruis en zonder al dat gemoet. Sinds ik mijn eigen praktijk run/bestier, lukt mij dat gelukkig steeds beter. Een van mijn leerlingen is een dromerig meisje dat moeite heeft concrete stappen te bedenken hoe iets te oefenen. Soms, als ik dan op een verkeerde knop druk en alles ineens verdwe-nen is, roept ze heel hard ‘oooeioeoeoehoooo’. Soms druk ik expres op een verkeerde knop. Of een jongen die bij het inleveren van zijn verslag, angstig roept: ‘O nee, Ik heb geen inhoud’. Allemaal komische momenten van menselijkheid die voor iedereen herkenbaar zijn en een glimlach op ons gezicht toveren. Dat maakt het allemaal de moeite waard. Op sociale media zie ik regelmatig van dit soort grap-pige voorbeelden voorbij komen. Hulde aan meester Mark en juffrouw Maike.

Zonder aandacht voor de simpele dingen wordt het toch allemaal wel minder leuk. Vooral omdat het in schril contrast staat met het huidige tijdsbeeld waarin alles snel en perfect moet. Met al dat gemoet aan de voet van de drukste maanden van het jaar mogen we ons dan wat tussentijd gunnen?

Zonder aandacht voor de simpele dingen wordt het allemaal wel minder leuk

Foto

: Rub

en S

chip

per

Vera Koppenrade

is 39 jaar, psycholoog, en heeft een eigen

bureau voor studie-begeleiding in Amersfoort.

28

GEPENSIONEERDENRayons Oostelijke en Weste-lijke Mijnstreek, Heuvelland/Maastricht (Limburg-Zuid)Vrijdag 15 december, 14.30-18.30 uur, Landgoed-Restaurant De Overste Hof, Overstehofweg 14, Landgraaf. Dia-overvloeishow La bella Italia door G. Reinartz en Limburgse Koorschool Cantarella. Info: Jos Janssen, 045 541 10 81; aanmelden (voor 3 dec.): e.vro-ste@planet.nl.

VOORTGEZET ONDERWIJSDonderdag 30 november, 16-17.30 uur, Papendrecht. Thema: Gene-ratiepact en juridisering. Bedoeld voor onderwijs- en onderwijs-ondersteunend personeel. Met workshops door deskundigen van CNV Onderwijs. Info/aanmelden:

vopapendrecht.eventbrite.nl. Na aanmelding ontvangt u de adresge-gevens.

ANDERS ACTIEVENDonderdag 7 december, 10.30-16 uur, De Drentse Zaak, Beilerstraat 24, Assen. Netwerk-/themabijeen-komst. Thema: Haalt u het beste uit uzelf? Info/aanmelden: anders-actievengfd.eventbrite.nl

OOPLimburgDonderdag 14 december, bijeen-komst voor OOP-leden die werken in primair en voortgezet onderwijs. Twee workshops: o.a. Rechten en plichten van OOP in de cao. Aanmelden via netwerklimburg@cnv.nl. De locatie wordt nog bekend gemaakt.

In de agenda staan activiteiten

van CNV Onderwijs.Bijeenkomsten worden

maximaal twee keer vermeld.Aanleveren agendapunten

uiterlijk 9 dagen voorverschijning via

schooljournaalagenda cnvo.nl

SENIORENCONGRESDonderdag 30 november, 10-16.30 uur (inloop 9.30 uur), De Schakel, Oranjelaan 10, Nijkerk. Thema: Zelfredzaamheid in zorg, wonen, inkomen en wel-zijn. Workshops en presentaties: Grip op je knip, Eenzaamheid, Thuistechnologie, Keukentafel-gesprekken. Afsluiting door Jan de Vries, voorzitter CNV Connec-tief. Info/aanmelden: senioren-congres2017.eventbrite.nl

Kijk voor een uitgebreide versie van de agenda op

www.cnvo.nl/agenda

29292929

vereniging

berichten

Beperk administratieve lasten in primair onderwijsAdministratie is een van de belangrijkste veroorzakers van werkdruk en daarmee één van de grootste frustraties van leerkrachten. Dat blijkt keer op keer uit enquêtes van CNV Onderwijs. Een nieuwe brochure van het ministerie van Onderwijs en de Onderwijsin-spectie geeft inzicht in welke administratie verplicht is en welke niet. De brochure viel deze week op de mat bij alle scholen in het primair onderwijs en is digitaal te vinden op www.leraar.nl/werkdruk.

Onderzoek naar problemen rond pleegkinderen In Nederland wonen bijna 22.000 kinderen voor korte of langere tijd in een pleeggezin. Ruim een derde van deze plaatsingen wordt voortijdig afgebroken. Gedragspro-blemen van het pleegkind die leiden tot confl icten en spanningen in het pleeggezin zijn de belangrijkste oorzaak, zo blijkt uit onderzoek van GZ-psycholoog en onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam, Anne Maaskant. Aangetoond wordt dat een afgebroken plaatsing meestal schadelijk is voor een pleegkind. De gedragsproblemen nemen daarna toe en de kans op een nieuwe en succes-volle plaatsing neemt af. Tot in de volwassenheid zijn de negatieve gevolgen zichtbaar. Dankzij de heldere uitleg is dit boek ook zeer toegankelijk voor leerkrachten die in de klas met pleegkinderen te maken hebben. Het boek wordt uitgegeven door SWP en kost 15,90. ISBN: 9789088508042.

berichten

De moord op de gebroeders De Witt, de slavenhan-del, de collaboratie in de Tweede Wereldoorlog, de koloniale oorlog in Nederlands-Indië. Net zoals geen enkel mens alleen uit goede eigenschappen bestaat, is er ook geen land waarvan de geschiedenis louter uit glorieuze momenten en nobele daden bestaat. In Zwarte bladzijden uit de vaderlandse geschiedenis gaat journalist en historicus Rob Hartmans (o.a. NRC Handelsblad, Historisch Nieuwsblad) in op deze donkere episodes uit onze geschiedenis. Mag de zeeheldenbuurt nog wel zo heten? De geschiedenis staat volop ter discussie, want de rouwranden van ons verleden zijn vaak omstreden, denk aan recen-tere gebeurtenissen als het Zuid-Moluks terrorisme, Dutchbat in Srebenica en de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh. Toch horen ze net zo zeer bij Nederland. Hartmans beschrijft ze omdat hij vindt dat we er recht op hebben te weten wat er gebeurd is: ook als dat pijnlijk is. Het boek verschijnt bij Uitgeve-rij Omnibook en kost € 20,-. ISBN 9789401910385.

Zwarte bladzijden Nederlandse geschiedenis geduid

Studiemiddag over kinderspiritualiteitFantasie, geheimen, worstelen met grote vragen: kinderen hebben een rijke innerlijke wereld. Maar in de hen omrin-gende wereld ligt de nadruk op consumeren, presteren en controleren. Hoe kunnen we in die context de spirituele ontwikkeling van kinderen, verplicht in het Schotse onder-wijs, ruimte geven en voeden? Organisator Oblimon hoopt daar in samenwerking met de International Association for Children’s Spirituality op 26 januari antwoord op te vinden tijdens een studiemiddag in Arnhem.Dat gebeurt aan de hand van lezingen, praktische work-shops en een presentatie van Steve Younger van de Uni-versiteit van Glasgow. Hij onderzocht hoe scholen in zijn land omgaan met spirituele ontwikkeling, en wat kinderen daarvan merken. Aanmelden via info@oblimon.nl of kijk op www.oblimon.nl.

30De letselschadespecialist voor u! info@schutoosting.nl www.schutoosting.nl

De gevolgen van een ongeval in het verkeer of tijdens het werk voor u en uw gezin groot kunnen zijn?Ons kantoor heeft een jarenlange ervaring met (geweld) ongevallen in het onderwijs. Wij kunnen u rechtshulp verlenen na een ongeval zonder dat dit voor u kosten met zich meebrengt.

VVoor advies of informatie kunt u ons algemeen telefoonnum-mer bellen 0800 4357 of doet u een belverzoek via onze website waarna één van onze medewerkers contact met u gaat opnemen.

Wist u dat! 0800 HELP (4357)Wij werken landelijk en bezoeken u thuis.

Gespecialiseerd in (geweld)ongevallenin het onderwijs en in het verkeer.

Voor kosteloze rechtshulp of advies kunt u vrijblijvend contact met ons hoofdkantoor opnemen

LETSELSCHADEKOSTELOZE RECHTSHULP NA EEN ONGEVAL OP HET WERK OF IN HET VERKEER VOOR U EN UW GEZIN!

31313131

Zo aan het einde van 2017 kijk ik alvast waar ik in 2018 wil staan en wat ik daarom mee wil nemen uit dit jaar. Ik overdenk dit alles terwijl ik op zolder voor een geschiedenisles naar spullen uit grootmoeders tijd zoek: blikken, kannetjes, ketels. Door die voorwerpen denk ik plotseling aan een fragment uit de tv-serie Bartje.Een broer van Bartje, Arie, besteelt vlak na het overlijden van hun moeder de kruidenier en geeft zichzelf daarna indirect aan door bewijs te laten slin-geren. Het lijkt erop dat hij liever in de gevangenis zit in plaats van te moeten opboksen tegen situaties waarin hij misschien wel eens de fout in zou kunnen gaan. Bartje vindt later snip-pers van een brief. Een brief die Arie schreef voor zijn overleden moeder, maar die hijzelf na het schrijven heeft verscheurd.Dat juist dit fragment bij mij is blijven hangen, is omdat het herkenning bij mezelf oproept. Ook nu zie ik kinderen die eigenlijk het ene willen maar het andere doen. Ik probeer met die kin-deren te benoemen wat ze echt zouden willen, geef hen een tip mee en benoem ten slotte het voordeel wat het kind kan hebben door het anders aan te pakken.De tip aan mezelf is, dat ik van dit jaar wil meenemen dat je mag blijven vertrouwen op je eigen sterke kanten.

Arie

column

Tips voor aandacht seksuele integriteit op scholen

Met Seks op school. Werken aan seksuele integriteit in het onderwijs, onderdeel van de vorige week verschenen publicatie Essentieel voor sociale veiligheid, biedt de Stichting School & Veiligheid scholen een handreiking om seksuele integriteit school-breed handen en voeten te geven. De urgentie om hier stappen in te zetten blijkt uit de getuigenissen die door #MeToo naar boven komen. Ook de resultaten van het onderzoek Seks onder je 25e van Rutgers en Soa Aids Nederland, lieten dit voorjaar zien dat het aantal jongeren dat seksuele dwang meemaakt weliswaar gedaald is, maar dat nog altijd 11 procent van de meisjes en 2 procent van de jongens hier mee te maken heeft. Het aantal jongeren dat een naaktfoto of seksfi lmpje van zichzelf heeft verstuurd, blijkt bovendien fl ink gestegen. Ook willen jongeren meer leren over seksuele- en genderidentiteit, online seksueel gedrag, wensen en grenzen aangeven en seksuele relaties. Seks op school is gratis te bestellen en in pdf te downloaden op www.schoolenveiligheid.nl/po-vo/kennisbank/seks-op-school.

31313131

Onderwijsdienstverlening

Antje van Schepen

is leerbegeleider, schrijft educatieve teksten, werkt in

de kinderopvang en is invalleerkracht basisonderwijs.

Handleiding zingen in de klas

Speciaal voor pabostudenten en leerkrachten in het basison-derwijs heeft het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) de handleiding Zing’es ontwikkeld. Daarin laagdrempelige tools om structureel (meer) aandacht te geven aan zingen in de klas. De handleiding Is zo opgezet dat het zangproces stap voor stap wordt doorlopen. Met handige tips, voorbeelden ter illustratie en doorkijkjes in de vorm van korte video’s en inhoudelijke achtergrondinformatie. Het LKCA wil op deze manier leerkrachten motiveren om met muziekles aan de slag te gaan of het zingen in de klas uit te breiden. Want zingen stimuleert vaardigheden als taalontwikkeling, concentratie, samenwerken en leren luisteren naar elkaar en naar jezelf. De handleiding Zing’es is een vervolg op de Zing’es-liedjes. Beiden zijn gratis en digitaal beschikbaar via www.lkca.nl.

alle sectoren

Op weg naar jou luidde het thema van de OOP-dag dit jaar. Tijdens het ochtenddeel werd dit wel heel letterlijk genomen. Wetenschapsjournalist en

natuurkundige Mark Mieras, gespecialiseerd in hersenonderzoek, dook tijdens zijn lezing letterlijk in het hoofd. Hoe zit het brein eigenlijk in elkaar? En wat speelt zich allemaal af in de hersenen van (pre)pubers? Volgens Mieras kunnen leraren en onderwijsondersteuners beter inspelen op tieners als ze weten hoe hun ‘grijze massa’ werkt. ‘Tussen het achtste en twaalfde jaar worden de hersenen van kinderen als het ware opnieuw “bedraad”. Zo krijgt het gedeelte dat gaat over het beheer en opslag van nieuwe informatie een enorme boost’, vertelde hij. ‘Ook wordt een bepaalde component in de hersenen getriggerd die zorgt dat ze opstan-diger en eigenwijzer worden. Dat is ook hoe de natuur het bedoeld heeft. Kinderen moeten im-mers zelfstandiger worden, om zo uiteindelijk vol-wassen te worden. Als leerlingen dus opeens niet meer zo volgzaam zijn, kunnen ze daar in feite niet zoveel aan doen. Het komt door hun hersenen!’

STOPPEN MET PROJECTIEDe wetenschapsjournalist wist verder te vertellen dat in interactie met tieners volwassenen vaak gestuurd worden door projectie. ‘Je kunt het onzin vinden dat een leerling de eerste paar lesuren niet vooruit te branden is en pas na tienen lijkt te gaan functioneren. Maar door de ontwikkeling die zowel hun brein als lichaam doorgaat, hebben pubers nu eenmaal meer slaap nodig en zijn ze ’s ochtends vaak weinig energiek.’ Ook patronen spelen volgens Mieras een grote rol in de wissel-

Omgaan met verschillende karakters, culturen én posities. Hoe doe je dat als onderwijsondersteuner? En hoe kun je deze verschillen overbruggen en zo beter (samen)werken? Het kwam allemaal voorbij tijdens de drukbezochte OOP-dag van CNV Onderwijs op 14 november in Ede. Schooljournaal ging langs en kreeg een verassend kijkje in het puberbrein. En leerde en passant hoe je als oop’er kunt zeggen – en bereiken – wat je wilt.

OOP-dag: Zeggen en bereiken wat je wilt

werking tussen onderwijspersoneel en kinderen. ‘Als een leerling een bijdehante opmerking maakt, is het verleidelijk om eveneens op een kinderlijke manier te reageren. Maar je kunt ook op een volwassen en bovenal duidelijke manier met hen communiceren. Hierbij is lichaamstaal onmisbaar. Onderzoek heeft namelijk laten zien dat een (pre)puber de ander verplaatst in zichzelf. Zodoende zijn tieners onderling doorgaans ontzettend sociaal, maar hebben ze moeite om zich in volwassenen te verplaatsen. Als leraar en onderwijsondersteuner is het dan ook belangrijk dat je “leesbaar” bent. Dat je communiceert met mimiek en gebaren die je mondelinge boodschap onderstrepen. Lichaamstaal kan het puberbrein sneller en beter registeren.’

SNEEUWVLOKJE Mieras breekt verder een lans voor ‘buitenbeen-tjes’ en bovenal meer passend onderwijs. ‘Leg een hoopje sneeuw onder een microscoop en je zult zien dat elk sneeuwvlokje uniek is. Onze hersens zijn net zo; niemand heeft dezelfde cellen. Het zit dus letterlijk en figuurlijk in ons om uniek te zijn. Waarom jagen we leerlingen dan allemaal door de-zelfde poortjes heen? Waarom is het gemiddelde de standaard geworden? Laten we uitgaan van ieders kracht. Laten we scholen maken waar ieder-een gezien wordt en waar ook de buitenbeentjes zich thuis voelen.’

ZEGGEN WAT JE WILTNaast de lezing van Mark Mieras waren er tijdens de OOP-dag ook diverse workshops te volgen. Zoals Zeggen wat je wilt – en het ook bereiken 32

Tekst: Lisette Jongerius Foto: Raphaël Drentalle sectoren

van CNV Academie, die druk werd bezocht. De kernboodschap van trainers Tria Tahsin en Roos Albers. Dat het vaak niet uitmaakt wát je zegt, maar hóe. En ook: elk gedrag lokt een andere reactie uit. ‘Als jij niet helemaal goed weet wat je wilt, is de kans groot dat de ander de rol van leider op zich neemt’, aldus de dames, die bij CNV Onderwijs werkzaam zijn als consulenten starters en studen-ten. ‘En reageer jij ergens heel defensief op, dan is de kans groot dat de ander ook vrij agressief reageert.’

OP DE BARRICADE?Maar hoe stel je jezelf op om te bereiken wat je wilt? Kan dat alleen met een flinke lading pit of zelfs een heuse woedeaanval? Nee, menen Tahsin en Albers. ‘Als je van nature een meer teruggetrok-ken type bent, werkt het niet om tijdens dat lastige gesprek opeens vol op de barricade te springen. Blijf dicht bij jezelf en maak een plan van aanpak. Wat wil je bereiken? Welk gedrag kies je? Welke gedachten helpen je?’ Beiden benadrukken dat be-paalde gesprekstechnieken hierbij kunnen helpen. Zoals de LSD-methode, die ondanks dat de naam wellicht anders doet vermoeden, lachen ze, niks

met drugs te maken heeft. ‘Het staat voor luisteren, samenvatten en doorvragen. Kijk iemand altijd aan als je luistert, Door een samenvatting te geven tijdens het gesprek kun je toetsen of je goed hebt geluisterd. Vraag door als je iets niet snapt. En eigenlijk hoort er ook de letter “C” bij, van con-cretiseren. Dus niet: “Ik zal eens kijken of ik dat misschien ergens volgende week kan doen.” Maar spreek heel duidelijk iets af. Zo weet iedereen waar hij of zij aan toe is.’

BEÏNVLOEDINGSTECHNIEKEN Naast gesprekstechnieken zijn er ook beïnvloe-dingstechnieken die bij moeilijke gesprekken met ‘de baas’ kunnen worden ingezet. ‘Dat begint vaak met een verklaring: zeg wat je wilt of nodig hebt. Indien nodig kun je verwijzen naar een autoriteit, dat je volgens de cao recht hebt op iets. Verder kun je ook een beroep doen op de band die je met de ander hebt. Bijvoorbeeld: “Ik werk nu al een paar jaar heel prettig met je samen en ik zou het fijn vinden als jij als mijn leidinggevende dit voor me kunt regelen.” Door jezelf op die manier op te stellen, heb je een grotere kans dat het gesprek de goede richting uitgaat en dat je krijgt wat je wilt.’

Bezoekers van de OOP-dag konden ook kiezen voor een workshop djembéspelen door Koko Lawson.

33333333

Een discussie voeren over de zin en onzin van het Schoolleidersregister PO, opgetekend door Schooljournaal? Dat willen Yvonne Vaes en Karin van Harten, directeur van de

Koning Willem-Alexanderschool in Culemborg best. Maar wel tussen de bedrijven door. Van Harten voert tussendoor een oudergesprek en Vaes heeft pal na de discussie haar afrondend assessment voor haar regis-tratie. Ze zit namens CNV Onderwijs in het bestuur van het Schoolleidersregister PO, maar zelf is ze ook directeur van brede school Markeent in Weert. Vaes staat, zoals ze zelf zegt, met haar voeten in de klei. Ze studeerde pedagogiek en klom op van adjunct-di-recteur tot directeur. ‘In mijn tijd kon dat nog zonder schoolleidersopleiding en daarom volg ik nu zelf voor mijn registratie de EVC-procedure, Erkenning van Verworven Competenties.’

VERKEERDE KEELGAT Directeur Van Harten registreerde zich in 2014 enthousiast als een van de eersten in het register en heeft daar spijt van. ‘Nu moet ik voor 1 maart zijn

Begin 2018 moeten alle schoolleiders zijn ingeschreven in het Schoolleidersregister

PO. Achtentwintig procent van de schoolleiders had zich eind november nog niet laten registreren. Sommigen

doen dat nog op de valreep, bijvoorbeeld informeel met een assessment van

een dag. Anderen wachten af. Er leven weerstanden, terwijl volgens Yvonne Vaes,

bestuurslid Schoolleidersregister PO, het register juist erkenning en trots geeft. ‘Niet

vinken, maar vonken’.

geherregistreerd. Dat kwam me echt niet uit. We verhuisden voor onze brede school naar een nieuw schoolgebouw en moesten werken aan een visie en een ander onderwijsconcept. Een collega-directeur is uitgevallen.’ Toch rondt ze enkele dagen na deze dis-cussie de directeursopleiding Integraal Kindcentrum (IKC) af. ‘Liever deed ik de IKC-opleiding een jaar later.’ De toon in de mails vanuit het Schoolleidersre-gister ‘dat als Van Harten niet op tijd zou zijn, ontslag kan volgen’, schoot bij haar bestuur en haarzelf in het verkeerde keelgat. ’Je wordt te veel onder druk gezet. Ik leer graag, wil me graag ontwikkelen en dat hoeft van mij niet via het Schoolleidersregister.’

ZEGENINGENVaes begrijpt de kritiek. ‘In het bestuur probeerden we voor de eerst ingeschrevenen die nu moeten herregis-treren een flexibeler route te regelen. Dat lukte niet, want de cao schrijft die vier jaar tot herregistratie voor. Wèl is er begrip voor schoolleiders die om zwaarwe-gende redenen, zoals een bouwtraject of iets in de persoonlijke sfeer, hun herregistratie niet binnen vier jaar halen.’ Van Harten vindt ook de tijdsinvestering voor herregistratie te groot. ‘Er komt steeds meer op

Schoolleidersregister mag niet leiden tot administratieve ballast

‘Dit geeft het beroep erkenning’

primair onderwijs

34

ons bordje. Het kost moeite vervangingen rond te krij-gen. In de waan van de dag zijn er ook vaker ouderge-sprekken, meer zorgkinderen. Bij het voldoen aan de normen uit het register, komt ook veel registratie kij-ken.’ Vaes merkte aan den lijve dat de tijdsinvestering groot is, maar zij noemt het geen offer. ‘Zie het niet als een hoop erbij, maar als uitdaging. Zo’n register zorgt ervoor dat ons beroep van schoolleider erkend is. Dat leidt tot meer waardering, hopelijk binnenkort ook in salaris.’ Het register kan volgens haar een gevoel van trots geven. ‘Je draagt ook naar buiten uit: de school-leider is een organisatieontwikkelaar, cultuurmanager, onderwijskundig leider en beheersmatig manager.’ Ze telt haar zegeningen door de EVC-procedure. ‘Je neemt tijd en denkt na over je successen en leerpun-ten. En je ziet ineens achtergronden beschreven, van waaruit je zelf al werkt.’

GEEN PAPIEREN TIJGER Het Schoolleidersregister formuleerde zeven pro-fessionaliseringsthema’s, zoals ‘leidinggeven in een veranderende situatie’. Verder moeten schoolleiders uit basiscompetenties kiezen waarin ze een boost kunnen gebruiken. Van Harten weet dat sommige

schoolleiders door tijdsdruk, de makkelijkste profes-sionaliseringthema’s uit de beroepsstandaard pakken en de registratie puur zien als uren scholing tellen. ‘Dan schiet de registratie en herregistratie zijn doel voorbij.’ Vaes reageert: ‘Mensen van het register heb-ben de thema’s bij schoolleiders gehaald. Die staan dicht bij de praktijk en behoeften.’ Vaes neemt Van Harten’s kritiek zeker ter harte. ‘Als het register geen meerwaarde heeft en uitmondt in te veel administra-tieve ballast, stap ik uit het bestuur. De beroepsgroep staat zelf aan het roer en dit willen we voorkomen. Geluiden dat sommige schoolleiders het als uren tellen zien, nemen we heel serieus. Als bestuurder bewaak ik mee dat het register geen papieren tijger of vinklijstje wordt. Niet vinken, maar vonken. Na de afronding van de eerste honderd herregistraties gaan we de procedure van de herregistratie evalueren.’

ONTSLAG OF OVERPLAATSINGEr is toch een groep weerbarstige schoolleiders die de registratie of herregistratie nalaat om te doen. Worden die inderdaad ontslagen? Dat is een vraag die ook Vaes bezighoudt. ’Ik vind het best spannend wat er na 1 januari gebeurt. Ik ken mensen, bijvoorbeeld bijna pensioengerechtigden, die bewust niet registreren, omdat ze hun energie alleen nog maar in school wil-len steken. Die willen aankijken of hun bestuur hen inderdaad wil ontslaan. En dan besluiten ze of ze een procedure beginnen. In de cao staat dat niet-registra-tie ‘rechtspositionele consequenties’ heeft. Dat kun je wel breder zien dan ontslag, bijvoorbeeld als over-plaatsing in een andere functie. Ze vervolgt: ‘Er zal jurisprudentie ontstaan. Er zullen ongetwijfeld mazen in de wet worden ontdekt. Maar dan nog: dankzij het register wordt dus kritisch gekeken of iemand in het beroep van schoolleider past.’

BLIJVEN LERENEn dan zijn er nog de afwijzingen van registratie. De commissie Registratie geeft adviezen hoe dat mogelijk alsnog kan lukken, bijvoorbeeld via de EVC-procedure. Eind november waren tien bezwaren tegen besluiten over niet-registratie aangetekend bij deze commissie. Als een schoolleider beroep wil aantekenen tegen een besluit van de commissie, doet hij dat bij een externe commissie, de organisatie Onderwijsgeschillen. Van Harten komt nog snel even terug na haar oudergesprek. Daarna vertrekt ze voor de opleiding Lead Like a Champion: ‘Daar komen soortgelijke thema’s aan bod als in de beroeps-standaard voor het register. Puur vanuit onze eigen motivatie.’ Vaes: ‘Karin heeft het register misschien niet nodig voor motivatie. Maar helaas zie je de passie zoals bij jou en jouw bestuur, niet overal. Het register borgt dat schoolleiders blijven leren. En het register kan ook passie geven.’

Karin van Harten (links) en Yvonne Vaes: ‘Registratie

niet puur zien als uren scholing

tellen.’

Tekst: Andrea van Dael Foto: Raphaël Drentprimair onderwijs

35353535

Melanie Lassooij is trainer en adviseur bij CNV Academie en vertelt over het MR Partnerschap: ‘Deelnemen aan medezeggenschap is leuk, maar kan soms ook een hoop vragen met zich meebrengen. Wat is de rol van medezeggenschap in het onderwijs? Wat is de plek van de MR of GMR? En hoe weet je nu of je ergens instemming of advies over moet geven? Met deze vragen kun je bij CNV Academie terecht. Als MR of GMR kun je bij ons een Partnerschap afsluiten, een soort abonnement voor een jaar. Je krijgt dan een vast contactpersoon bij wie je met al je vragen terecht kunt. Bij het Partnerschap hoort ook vijf uur dienstverlening, die je naar eigen behoefte kunt indelen. Het voordeel van een vast aanspreekpunt is natuurlijk dat deze persoon altijd op de hoogte is van de specifi eke situatie van jouw MR of GMR. Zo helpen we jou met het Partnerschap je werk als raadslid zo goed mogelijk te doen.’

De voordelen op een rij:- Een vast contactpersoon waar je met al je vragen

terecht kunt- Deskundige ondersteuning naar keuze (in te

vullen met bijvoorbeeld een cursus, het bijwonen van een vergadering of het insturen van beleids-stukken)

- Altijd op de hoogte van de laatste ontwikkelingen

Wist je dat?In de Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS) is bepaald dat de MR recht heeft op faciliteiten in tijd en geld voor scholing. Je kunt dit inzetten als je gebruikmaakt van het MR Partnerschap.

Meer weten of direct aanmelden?Mail naar aanvraagacademie@cnv.nl, bel 030 751 17 85 of kijk op www.cnvacademie.nl.

Het werk van een medezeggenschapsraad is niet altijd even eenvoudig. De regels zijn complex en kunnen vragen oproepen. En hoe zorg je als MR voor een goede relatie met de directie? Hoe maak je van de verschillende geledin-gen van de MR of GMR een hechte eenheid? Hoe pas je de WMS succesvol toe in de praktijk? Om je te helpen bij dit soort vraagstukken heeft CNV Academie het MR Partnerschap ontwikkeld.

Altijd voorzien van des-kundige hulp met MR Partnerschap

36

Foto: Pim

Geerts

Directeur primair onderwijs m/v

Wij hebben 2 vacatures beschikbaar voor een:

Catent is een katholieke stichting met 34 basisscholen,

verspreid over de provincies Friesland, Drenthe, Overijssel

en Gelderland.

Kijk op www.catent.nl voor meer informatie.

Passie voor groei?

R H E N E N

beterlevenkeurmerk.nl

BOEREN BEDANKT VOOR 10 JAAR BETER LEVEN KEURMERK

Heeft u een vacature voor uw school? Plaats deze dan in Schooljournaal, want daarmee bereikt u uw toekomstige collega’s zeker!

De voordelen op een rij• Direct en gericht contact met een grote, geïnteres-

seerde doelgroep• Plaatsing in Schooljournaal = gratis doorplaatsing

op www.cnvo.nl/vacatures• Aantrekkelijke plaatsingstarieven vergeleken met

andere media• Voor dinsdag 12 uur aanleveren betekent zaterdag

in het blad• Voor € 40,- wordt uw vacature doorgeplaatst in

Direct, het vakblad voor schoolleiders

Kijk voor verschijningsdata, formaten en tarieven op

www.cnvo.nl/adverteren

oplage: 55.000adverteren vanaf

€ 106,-

De kortste weg naar nieuwe collega's

Uw vacature in Schooljournaal

Neem nu contact op met Recent.T. 020 330 89 98 - E. info@recent.nl

Kleine advertenties

VerschijningsschemaSCHOOLJOURNAAL

38

Leden van CNV Onderwijs kunnen een kleine annonce plaatsen, die voor een bedrag (€ 25,-) wordt gepubliceerd. Het aanbieden van huizen (uitgezonderd vakantiewoningen), auto’s, boten en commerciële activiteiten hoort in deze advertenties niet thuis, evenmin als het werven of aan bieden van personeel. Uw korte advertentietekst (max. 55 woorden) kunt u toesturen aan de redactie Schooljournaal, t.a.v. Jobien Goldberg, Postbus 2510, 3500 GM Utrecht. Adverteer-ders dienen 1 week voorafgaande aan de verschijningsdatum € 25,- over te maken op IBAN: NL16RABO0301844755, t.n.v. CNV Connectief/Utrecht, o.v.v. annonce en naam adverteerder. Na ontvangst wordt de annonce zo snel mogelijk geplaatst. De redactie is niet aansprakelijk voor de kwaliteit van de aangeboden vakantieverblijven. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden annonces te wijzigen of in te korten.

nr. 15 16 december

Voor vertrouwen, veiligheid, rust en wederzijds respect

• Preventief en curatief• Gratis volgsysteem• Verbetert welbevinden in de klas

Zie voor alle trainingen en modules onze website

Kanjertraining

(036) 548 94 05 info@kanjertraining.nlwww.kanjertraining.nl

Geef nu voor een betrouwbare test om hartproblemen bij vrouwen eerder te ontdekken.

hartstichting.nl/vrouwenhart

CNV Onderwijs is dé vakvereniging die opkomt voor het welzijn en de belangen van (oud-)onderwijspersoneel. Wij zijn jouw partner in school op het gebied van beroeps inhoud, individuele (rechts)bijstand en collectieve belangenbehartiging. CNV Onderwijs is onderdeel van CNV Connectief en aangesloten bij CNV Vakcentrale.

matie uit Schooljournaal of Rechtspositie-gids, of van brochures en folders, zoals over verlofregelingen, ziekte en prepensioen.

LEDENVOORDELENLeden van CNV Onderwijs profiteren van lagere premies en kortingen.ZorgverzekeringOHRA, 026 400 40 40, coll. nr. 3725www.ohracollectief.nl/cnvo3725VGZ, 0900 07 50, coll. nr. 5008500RevalidatieoordDennenheuvel, 035 646 04 64

ALGEMEENCNV OnderwijsTiberdreef 4, 3561 GG UtrechtPostbus 2510, 3500 GM Utrechtcnvconnectief@cnv.nl, www.cnvonderwijs.nl030 751 10 03. Bereikbaar op werkdagen tussen 8 en 18 uurBestuur (vereniging)Loek Schueler, voorzitter CNV Onderwijs, bestuurslid CNV Connectief,bestuur-cnv-connectief@cnv.nl Ledenadministratieledenadministratie-cnv-onderwijs@cnv.nl, 030 751 10 03Schooljournaalschooljournaal@cnv.nl, 030 751 10 03Verenigingsbureauverenigingsbureau@cnv.nl

DIENSTVERLENINGRechtshulp Werk en Inkomencnvinfo@cnv.nl, 030 751 10 03; vertrouwenspersonen 030 751 10 01Rechtshulp PrivéARAG, 033 434 23 42AcademieCNV Connectief Academie verzorgt trainin-gen en adviestrajecten op uw locatie. Ook kunt u als (G)MR of OR een Partnerschap aangaan. infoacademie@cnv.nl, 030 751 17 47Starters en Studentencnvinfo@cnv.nl, 030 751 10 06Directieadvies leden CNV schoolleidershelpdesk@cnvs.nl, 030 751 10 04Zelfstandigencnvinfo@cnv.nl, 030 751 10 03Sociaal FondsHet Sociaal Fonds helpt waar mogelijk leden en/of hun gezinsleden met (finan ciële) problemen: A. van Vliet, Paddestoelenlaan 51, 3903 GE Veenendaalsociaalfondsonderwijs@cnv.nl06 36 19 33 76B.g.g. voor dringende zaken: Dhr. B. Gersen, 040 213 03 09CNV Onderwijs Coachingsnetwerkaanvraagacademie@cnv.nl, 030 751 17 85Www.hetonderwijsplein.nlTe raadplegen en downloaden (leden)infor-

PRIMAIR ONDERWIJS Dhr. H. de Vries06 44 42 25 77primaironderwijs@cnv.nl

VOORTGEZET ONDERWIJSDhr. R. Mudde06 42 98 65 43voortgezetonderwijs@cnv.nl

MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJSDhr. T.P.E. Opgenoord046 449 34 21middelbaarberoepsonderwijs@cnv.nl

HOGER ONDERWIJSLeo Douwes06 83 57 38 60hogeronderwijs@cnv.nl

ONDERWIJS DIENSTVERLENINGFrancis Huisman06 22 33 90 42onderwijsdienstverlening@cnv.nl

SCHOOLLEIDERS Dhr. R.J. Bovee020 647 68 43schoolleiders@cnv.nl

SENIOREN ONDERWIJS Mevr. T. Arts06 25 53 59 78senioren-cnv-onderwijs@cnv.nl

Sectorgroepsbesturen Stuurgroepen

PASSEND ONDERWIJS AnneMarie Bruurmijn-De Louw0416 33 31 13passendonderwijs@cnv.nl

BIJEENKOMSTENKoos Wijkhuijs-Geschierebijeenkomsten@cnv.nl NETWERK BIJEENKOMSTENElly den Haannetwerkbijeenkomsten@cnv.nl

Thema-/werkgroepen

GROEN ONDERWIJS Dhr. H. Moorlag06 37 26 04 03groenonderwijs@cnv.nl

ONDERWIJSONDERSTEUNERS Dhr. J.M. van den Groenendal06 24 98 75 43onderwijsondersteuners@cnv.nl

JONG Mevr. A. Wering0575 47 04 45jongeren-cnv-onderwijs@cnv.nl

ANDERS ACTIEVENMevr. K. Frugte06 33 83 96 92andersactieven-cnv-onderwijs@cnv.nl

adres & telefoonnummers

www.hetonderwijsplein.nl www.facebook.com/cnvonderwijs Twitter: @cnvonderwijs Linkedin: www.cnvonderwijs.nl/linkedin

‘Een grote bond legt meergewicht in de schaal’

Jacqueline Vissinga (58) en Petra Veltman (52):‘Ik heb geen probleem met staken. De werkdruk is hoog en het is oneerlijk dat wij in salaris zo achterlopen op het voortgezet onderwijs.’ Volgens Jacqueline Vissinga, leerkracht groep 7/8 en ib’er op basisschool De Ruijter in Weurt bij Nijmegen, is het werk veel zwaarder dan toen ze begon begin jaren negentig. ‘Dat komt mede door passend onderwijs. Ik heb op 31 leerlingen 5 adhd’ers, waarvan er 3 medicatie gebruiken. Als dat is uitgewerkt is het een hele

klus om de klas rustig te houden.’ ‘Ik deel haar zorgen’, zegt directeur Petra Veltman, die haar collega om

die redenen heeft aangemeld bij CNV Onderwijs. Beiden hopen ook dat een grote bond meer

gewicht in de schaal legt om hier wat aan te doen.

Foto: Bert Beelen