SLO ● nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

Mediawijsheid in het Pabo-curriculum

Monique van der HoevenHilversum, 19 november 2015

Vandaag

• Onderzoek 21e eeuwse vaardigheden

• Producten SLO (in ontwikkeling)

• Mediawijsheid, digitale geletterdheid

• Afstemmen, samenwerken?

Welk onderwijs nu voor straks?

Nieuwe ontwikkelingen

Een kerncurriculum: de basis voor iedereen

Basis om te participeren in de maatschappij:

• taalvaardig: Nederlands en Engels

• rekenvaardig

• digitaal vaardig

• maatschappelijk en sociaal vaardig

21e eeuwse vaardigheden

• 2014: Wat wilden we weten?– Wat zijn de vaardigheden van de toekomst?– Hoeveel aandacht is er voor deze

vaardigheden in het primair onderwijs en in de onderbouw van het voortgezet onderwijs?

• 2014: Wat hebben we gedaan?– Debat gevolgd en literatuuronderzoek gedaan om te

bepalen om welke vaardigheden het zou moeten gaan– Kerndoelen en leermiddelen onderzocht– Vragenlijst en case studies van scholen– Discussiebijeenkomsten met leraren en andere expertshttp://www.slo.nl/toekomstgerichtonderwijs

Conclusie 2014

• 21e eeuwse vaardigheden komen weinig structureel en doelgericht aan de orde

• Leraren hebben meer houvast nodig• Gegeven het belang van de vaardigheden is meer aandacht

wenselijk

Digitale geletterdheid

• Mate van aandacht voor mediawijsheid

(gemiddelde score leraren po/onderbouw vo) (score 1=bijna nooit; score 5=bijna altijd)

• Leraren uit de bovenbouw po besteden significant meer aandacht aan mediawijsheid dan leraren in andere leerjaren po. Zij scoren ook significant hoger dan leraren vo onderbouw.

21e eeuwse vaardigheden

Creativiteit bedenken van nieuwe ideeën en deze kunnen uitwerken en analyseren

Kritisch denken kunnen formuleren van een eigen onderbouwde visie of mening

Probleemoplosvaardigheden (h)erkennen van een probleem of tot een plan kunnen komen om het probleem op te lossen

Communiceren effectief en efficiënt overbrengen en ontvangen van een boodschap

Samenwerken gezamenlijk realiseren van een doel en anderen daarbij kunnen aanvullen en ondersteunen

Digitale geletterdheid effectief en efficiënt gebruik van ICTSociale en culturele vaardigheden

effectief leren, werken en leven met mensen met verschillende etnische, culturele en sociale achtergronden

Zelfregulering realiseren van doelgericht en passend gedrag

Aanvulling

• Digitale geletterdheid– ICT-(basis)vaardigheden• kunnen omgaan met ICT

– Mediawijsheid• bewust, actief en kritisch omgaan met media

– Informatievaardigheden• zoeken, selecteren, verwerken en gebruiken van relevante informatie

– Computational thinking• het (her)formuleren van problemen op een zodanige manier dat het mogelijk

wordt om een computer of ander gereedschap te gebruiken om het probleem op te lossen

SLO-producten (in ontwikkeling)

• Leerplankader: probleemoplossen, creativiteit, digitale geletterdheid (alle vier de onderdelen):–beschrijving– inhoud en doelen–voorbeelduitwerkingen

• Flyer

• Lesvoorbeelden

Voorbeeld: probleemoplosvaardigheden

Concept

Voorbeeldles (concept)

• Les: opdracht voor de leerling, docentinformatie, achtergrondinformatie (bijsluiter), bijlagen

Voor de leraar:

Mijn wereld zonder grenzenBinnen kunstzinnige oriëntatie staat het schoolbrede thema: Mijn wereld zonder grenzen, centraal. In unit 1 wordt dit uitgewerkt vanuit het subthema 'onderwaterwereld' en in unit 2 vanuit het subthema 'ter land, ter zee, onder de grond en in de lucht'. Beide projecten starten met een verkenning van de naaste omgeving van de school. Beide projecten zijn opgedeeld in een A- en B-project. Project A is individueel en B een groepsproject. In project B wordt er in beide units aan een presentatie gewerkt. Eventueel kunnen beide presentaties tegelijkertijd aan ouders (en buurtgenoten) gepresenteerd worden. Iedere leerling kan op zijn of haar niveau meedoen in het project A. Bij project B kunnen leerlingen verschillende taken uitvoeren en moeten ze actief samenwerken.

Mijn onderwaterwereldProject A: De nieuwe kleren van … (Kostuum: individuele opdracht)

SLO-project 2016

• Afronden deel lesvoorbeelden 2015

• Nieuwe vaardigheden: keuze:– kritisch denken– communiceren– samenwerken– sociale en culturele vaardigheden– zelfregulering

Afstemming met Pabo's

• SLO: ontwikkeling van producten en opschaling/implementatie met actoren in het veld: uitgeverijen, scholen, lerarenopleidingen.....

• Pabo's:–wat gebeurt er al–waar is behoefte aan?–welke rol kan SLO hierin spelen?

Vragen, opmerkingen, etc.

• Petra Fisser (projectleider)p.fisser@slo.nl (onderzoekadvies@slo.nl)