Lucas Hoekstra 1h

BOB MARLEY

1

Inleiding.Ik heb voor Bob Marley gekozen, omdat ik het goede en chillen muziek vind om te luisteren.Je word er rustig van en de melodieën blijven lekker in je hoofd zitten. Ook als ik iets aan het maken ben voor school heb ik vaak Bob Marley op. (ook tijdens dit werkstuk maken)Ik hoop te weten te komen hoe hij aan zijn teksten kwam.

Inhoudsopgaven.Hoofdstuk 1: Wie was Bob Marley? Blz 3Hoofdstuk 2: Wat voor muziek maakte hij? Blz 4,5Hoofdstuk 3: Wat voor cultuur en kleding hadden ze? Blz 6Hoofdstuk 4: Wat was er aan de hand in de jaren-70? Blz 7Hoofdstuk 5: Hoe is Bob Marley dood gegaan? Blz 8Hoofdstuk 6: Jamaica. Blz 9,10Hoofdstuk 7: Evaluatie en bronvermeldingen. Blz 11

2

Wie was Bob Marley?Bob Marley heet officieel Robert Nesta Marley, maar is geboren als Nesta Robert Marley maar een ambtenaar vond Nesta te meisjes achtig en draaide Robert en Nesta om . Bob werd geboren op 6 Februari 1945 in Jamaica in Nine Miles, provincie Saint Ann. Zijn moeder een was een 18-jarige donker tienermeisje, Cedella Malcolm van Afrikaanse afkomst. En zijn vader een 60-jarige blanken kapitein met Engelse ouders in het leger Norval Marley.

Norval was opzichter voor de Britse koloniale macht op het gebied van landbouw. Bob zag zijn vader overlijden toen hij tien was. Volgens zijn moeder had Bob zijn zachtaardige karakter en lichaamslengte geërfd van zijn vader.

Eind jaren vijftig verhuisde zijn moeder op zoek naar werk naar Trenchtown, een sloppenwijk van Kingston. Bob ging met haar mee.Bob sprak veel over muziek met zijn neef, een oud gitarist. Terwijl hij nog naar school ging verdiende hij soms wat geld met zingen op straat. Zijn gitaar maakte hij van afvalhout.

Bob Marley trouwde op 10 februari 1966 met Rita Anderson. Een jaar later werd hun eerste kind geboren. In het midden van de jaren 60 kreeg Bob belangstelling voor de Rastafari-beweging, met hulp van Rita bekeerde hij zich in 1967 van het christendom tot deze geloofsrichting. Hij werd tot 1 van de bekendste Rastafari-bewering mensen van dat geloof.

Bob en zijn vrouw Jamaica op de kaart

3

Wat voor muziek maakte hij?Reggae is gemaakt uit verschillende muzieksoorten, waaronder de Ska en Rocksteady.De muziek gaat vaak over wat de artiest heeft meegemaakt, en over het leven.De muziekstijl is begonnen op Jamaica, het thuisland van vele bekende Reggae zangers. Reggae werd voor het eerst uitgebracht op jamaica, en toen in Engeland, want Jamaica was toen der tijd een colonie van Engeland. De Jamaicanen werden door de Engelse koning onderdrukt, en dat vindt je vaak terug in hun muziek, ze zingen daarom ook vaak over wat ze mee kanen en de politiek.Nadat de Reggae in Engeland was geïntroduceerd, sloeg deze muziekstijl over op de rest van de wereld, en werd reggae ongekend populair.Reggae bestaat nu nog steeds, maar het toppunt waren de jaren ’70, waar grote artiesten zoals Bob Marley en Peter Tosh veel fans hadden. Na de dood van Bob Marley bleef hij nog steeds velen platen verkopen, en pas na de dood van Peter Tosh werd het wat rustiger rond de Regae. In reggae komen veel aparte woorden voor, zoals Jah, Spliff en Ganja. Hier onder een kleine uit leg (uitleg van Scholieren.com)

Jah = de god van de Rastafari.Babylon = Hiermee wordt het onderdrukkende systeem bedoelt.Zion = de heilige berg die ligt in het land, waar alles op begonnen is.Lion = de leeuw van Judah, ook wel de bewaker van de wereld.Spliff = een joint van 10 tot 20 cmGanja = wietIrie = een uitroep die heerlijk, of fantastisch betekent.

In 1962 werd Jamaica onafhankelijk, in dat zelfde jaar nam Bob zijn eerst solo op want daar voor trok hij zich op aan Bunny Wailer echte naam: Neville Livingston . Zijn eerste solo was Judge Not.Na dat jaar richten hij samen met Bunny en Peter Tosh, een andere jongen uit de buurt. De groep Wailing Rudeboys en ze maakte reggae muziek. ook die naam naam veranderen naar The Wailing Wailers, die later veranderen naar The Wailers. Hun eerste opname was Simmer Down in het jaar 1964 voor het label Studio One van Clement "Coxsone" Dodd. Een van de beste producers van dat moment. Het nummer Simmer Down werd heel snel bekend en was al snel niet meer te missen in de hitlijsten van Jamaica. Het nummer Simmer Down was gebaseerd op de populaire dansmuziek Ska.

Na een aantal hits verslechterde hun relatie met hun producer. De rechten van de nummers bleven in de handen van Coxsone Dodd, maar hij betaalde The Wailers maar een klein deel van wat hij had verdiend aan hun nummers. Met ontevredenheid richten in 1967 ze zelf een platenlabel op. In he jaar 1772 ontmoeten ze Chris Blackwell, eigenaar van Island Records. En hij was onder de indruk van The Wailers. Het was voor het eerst in de geschiedenis dat een label een platencontract aan een reggaeband gaf. The 4

Wailers keerden terug naar Jamaica en gingen aan de slag in de studio. Het eerste opgenomen album Catch a Fire was geen succes. Er werden in een jaar tijd maar 14.000 platen van verkocht. Bovendien verscheen reggae alleen op singles of goedkope albums en werd buiten Jamaica meestal gezien als een vorm van novelty-muziek beschouwd. In 1973 werd het album burnin uitgebracht. Met de hitsingle I Shot The Sheriff en het bekende protestlied Get Up, Stand Up. Het album was een groter succes dan Catch A Fire.In 1973 verlieten Peter Tosh en Bunny Livingston de groep om een solocarrière op te bouwen.

Bob Marley richtte zijn eigen label Tuff Gong op, waar zijn albums vanaf nu onder werden uitgebracht.

Bob heeft nooit een Grammy gekregen voor zijn muziek.

Ik zelf vind het album Legend het best, want ik vind dat daar de lekkerste nummers op staan.De beste nummers vind ik: Could you Be Love, Three little Birts, Get Up, Stand Up, I Shot the Sheriff, Jammin, Don’t Worry Be Happy Peter Tosh Bunny Livington Wailer

Bob Marley

5

Wat voor cultuur en kleding hadden ze?Wat betekend de Rastafari bewering?Bob Marley hoorde tot de Rastafari bewering. Een Rastafari geloofd in de Rastafaribeweging. Maar Rastafari is meer een bewering dan een geloof. Het woord Rastafari komt van Ras Tafari Makonnen. Ras Tafari Makonnen was de Keizer van Ethiopie Haile Selassie I. (gevonden op Roots-culture.com)

Het uiterlijk van een RastaRasta’s hebben vaak dreadlocks. De Rastafari bewering geloofd in meerdere levens. Volgens het Rastafari-geloof mogen dreadlocks niet geknipt worden, maar niet iedereen houdt zich hieraan. Rasta’s dragen vaak mutsen, zoals: gehaakte mutsen in de Afrikaanse kleuren of een beetje hogere petten van leer speciaal om rastaharen onder te wikkelen. Het is niet verplicht op dreadlocks te hebben om een Rasta te zijn. Ze zeggen dat het Rasta zijn zit in de eerste plaats van binnen in het hart. Zo heeft Morgan Heritage zelfs een lied daarover geschreven; "Don't haffi dread".

Kleding en kleurenRastakleding heeft drie kleuren rood, geel en groen op een zwarte achtergrond of met een zwarte tekening erop. Deze kleuren zijn ook de kleuren zijn ook de kleuren in veel Afrikaanse vlaggen, naar de roots van zwarte mensen en de hele mensheid. Groen staat symbool voor de natuur van Afrika. Geel is het goud van Afrika. Rood is het bloed dat over Afrika vloeit. Het zwart duidt op de bevolking van Afrika. Rasta’s houden ook van legerkleding. Ook dragen ze camouflagepetten, kleding en militaire laarzen. Als accessoires worden veel kralenkettingen en armbandjes gedragen, deze zijn ook in de kleuren rood, geel, groen en zwart.  De meeste gehaakte kleding wordt met de hand gemaakt.

MuziekRastafari muziek is reggae en ze zingen vooral over het geloof en het leven. Wat is er gebeurd of over de politiek.

cultuur, denkbeelden en leefwijzeRastafari's eten meestal alleen ital food, dat is zo natuurlijk mogelijk. Geen bewerkte voeding en vegatarisch of veganistisch. Ze hebben veel respect voor mens, dier en de natuur. De rastacultuur is tegen geweld. Bij het begroeten brengen ze hun vuist naar het hart of slaan de vuisten tegen elkaar, zo wensen ze elkaar kracht en liefde. Rastafari is al verspreid over de hele wereld onder zowel zwarte als blanke mensen. Er zijn wereldwijd meer dan 1 miljoen aanhangers.

6

Wat was er aan de hand in de jaren-70?

De jaren '70 waren jaren met veel geweld, dit hoorde je ook terug in de muziek. De gangs, die met hun gunmans zijn moordenaars elkaar en de politie uitmoorden. De arme mensen woonden in de arme buurten van Kingston. Een van de bekendste voorbeelden in TrenchTown, waar Bob later naar toe verhuisde. Het is een zeer gewelddadige wijk, waarin moord de gewoonste zaak van de wereld is. De huizen zijn gebouwd door de regering, en dus heten dit government yards, oftewel regerings tuinen. Dit is in veel nummers te horen, waaronder "No Woman, No Cry" van Bob Marley. Door de onafhankelijkheid ontstond ook de muziek industrie, hierin werden berichten gedaan die niet in de kranten te lezen stonden. Problemen met geld, verloren liefdes ze konden het allemaal in de muziek kwijt. Er ontstonden sound systems (disco) omdat ze geen geld had voor een radio. Door deze disco’s kwam er ook vraag naar eigen artiesten, en dus groeide de muziekindustrie heel snel, mensen als Bob Marely hadden het in die tijd heel erg druk.

7

Hoe is Bob Marley dood gegaan?

In 1977 kreeg Bob Marley last van een wondje aan zijn grote teen. Hij dacht dat het een voetbalblessure was maar toen de wond niet genas ging hij naar de dokter. En werd de diagnose melanoom (huidkanker) onder zijn nagel gesteld. Hij wilde de teen niet laten amputeren, omdat dat in strijd met zijn geloof was. De kanker spreiden zich over naar zijn maag, zijn longen en zijn hersenen. In 1980 stortte hij tijdens het joggen in, door de hersentumor. Volgens de dokters had hij niet langer dan drie weken meer te leven. Bob bekeerde zich terug tot het christendom en werd gedoopt door aartsbisschop Abuna Yesehaq van de Ethiopisch-orthodoxe Kerk in Kingston op 4 november 1980 met de naam Berhane Selassie (naar de Rastafari-Messias Haile Selassie). Bob moest en zou van zich zelf verder te reizen voor zijn volgende concert. Hij gaf zijn allerlaatste concert op 23 september in Pittsburgh, VS. Hierna werd hij te ziek om nog verder op te treden. Hij ging voor behandeling naar Duitsland, waar ook longkanker en maagkanker werden gevonden. Hij besloot terug te vliegen naar Jamaica om daar te sterven, maar kwam niet verder dan de tussen stop bij Miami waar hij op 11 mei 1981 overleed.

Achter dit hek is Bob Marley opgegroeid en begraven.

8

Jamaica

Het eiland was rond 650 van de Taínos en Arawaks uit Zuid-Amerika die het eiland Xaymaca noemden: Land van hout en water. Ongeveer in het jaar 1400 kwamen de Cariben, een kannibalistische stam uit Zuid-Amerika, die het eiland van de Arawaks helemaal op z’n kop zetten. In 1494 werd het eiland door Christoffel Columbus ontdekt die het eiland tot 1509 het als een privé eiland gebruiken. En in 1519 werd het eiland door de Spanjaarden Santiago genoemden gebruikt als een slaven eiland met slaven uit Afrika. In die tijd woonden er maar 2000 mensen waar van de helft slaaf was en de anderen helft was Spanjaard, die zich bezig hielden met slavernij en veeteelt, landbouw en export naar Spanje en Cuba. Langzaam storen de Arawaks uit door slavernij en ziektes.

In 1655 werd Jamaica veroverd door de Engelse, nadat het veroveren van Hispaniola was mislukt. Ook een eiland van Spanje. Gingen ze onder leiding van Oliver Cromwell naar Jamaica. Na de verovering vluchten veel Spanjaarden naar Cuba en ze laten de slaven achter. Deze slaven gingen de bergen in en bouwde daar een nieuw bestaan. Nu staan ze bekent als Maroons. In 1658 probeerde Spanje het nog een keer om Jamaica te veroveren maar dat was mislukt. In 1670 werd Jamaica officieel aan Engeland gegeven, waar door koningin Elizabeth II nu nog staatshoofd van het eiland is. ook als is het onafhankelijk geworden. Jamaica groeide tot een goed land er kwamen plantages met veel suikerriet, maar er werden wel groten aantal slaven uit Afrika gebruikt.

In 1690 kwamen alle slaven van het eiland in opstand. Tussen de wereldmachten was destijds een grote strijd over de wereldmacht en economisch belangrijke kolonies in het Caraïbisch gebied. Door de strijd verwoeste een Frans vloot z’n 50 suikerriet plantages. Van de plantages vluchten de slaven naar de Maroons in het binnenland om daar te wonen. De gevonden gevluchte slaven werden geëxecuteerd door het koloniale leger. In 1739 tekende de Maroons een verdrag met de Engelse dat ze zelf en landbestuur kregen, maar dan moesten ze wel helpen met het onderdrukken van een nieuwe opstand. In 1760 brak er weer een opstand uit en de Maroons onderdrukte deze, maar in 1795 raakte ze zelf in opstand met de Engelse.In 1807 werd door de Engelse de slavernij afgeschaft op Jamaica. In 1831 werd nog 1 slavenopstand hard aan gepakt door de Engelse. Daar na kreeg Jamaica het ngo zwaar door een aantal Britse koningen. In 1838 werd de hele slavernij afgeschaft in de Britse koloniën. In 1944 kreeg Jamaica volledig zelfbestuur en kiesrecht en in 1966 werd het helemaal onafhankelijk behalve dat de koning nog het staatshoofd is maar niks te zeggen heeft. 9

In de Engelse tijd was eerst Port Royal de hoofdstad maar , nadat deze stad in 1692 na een aardbeving in zee zonk, werd de hoofdstad verplaatst naar Spanish Town. Sinds 1872 is Kingston de hoofdstad.

Jamaica strand

Jamaica hoofdstad

10

Evaluatie en bronvermelding

Evaluatie Ik voeg me af hoe hij aan zijn teksten kwam om zijn liedjes over te maken, en het antwoord heb ik gevonden in het hoofdstuk: Wat voor muziek maakte hij? Dat ze zingen over wat er dan gebeurd en over de politiek.Ik vond het leuk om het te maken ook al was het best veel werk. Ik heb veel nieuwe dingen geleerd over Bob Marley.

BronvermeldingenHet was soms wel moeilijk om informatie te vinden over Bob Marley, want je kwam vaak uit op Wikipedia. Daarom heb ik ook alleen dingen op geschreven die op meerdere websites staan.

Bronnen:WikipediaBob Marley.comLandwijzerGeschiedenis beleven.nlMens-en-samenleving.infonu.nlRoots culture.com

Conclusie Bob Marley maakte fantastische muziek en het is jammer dat hij zo vroeg is gestorven, want dan had hij nog veel meer muziek kunnen maken.

11