MATRIX - Taalboom 1talen4all.nl/lesmateriaal/3_Taalboom.pdf · gehangen worden met touwtjes die...

5
Taalboom Categorie Keuzes Titel Taalboom - Taalbeam – Language tree Doelstelling Met deze activiteit maken leerlingen kennis met de talen die de medeleerlingen spreken. De activiteit biedt daarnaast ondersteuning bij het leren van nieuwe woorden. Groep(en) Onder-, midden en bovenbouw Vak Taal(en) algemeen Duur Een hele dag of op momenten verspreid over meerdere dagen/weken Link met curriculum Taalbeschouwing Kennis over meertaligheid algemeen Talen Alle talen Link met FREPA Bewustwording van eigen talen en de talen in de omgeving Kennis over talen in Fryslân, Europa en de wereld Kennis over taalverschillen (woordenschat en zinsbouw) Kennis over culturele diversiteit Vaardigheden Schrijven, luisteren, lezen Theoretische onderbouwing Taalbewustzijn/language awareness, taalvergelijking Beschrijving activiteit Algemeen Het is een activiteit voor de hele school. Er wordt gewerkt aan het maken van een boom van hout (2D of 3D). De leerlingen gaan hier onder begeleiding van ouders en/of vakleerkrachten zelf mee aan de slag. Als de boom af is kunnen er woorden in gehangen worden met touwtjes die passen bij het thema waar op dat moment aan gewerkt wordt. De activiteit bestaat uit 2 delen, deel 1: het maken van de boom, deel 2: het inrichten van de boom. Deel 1: De Boom Stap 1: Voorbereiding Bespreek met collega’s of alle groepen mee willen/kunnen werken aan dit project. Vraag van tevoren of er ouders/opa’s/oma’s/buren/etc. zijn die kunnen helpen in de ondersteuning. Verzamel hout (bijv. planken, resthout van een bedrijf, veel dikke en een aantal dunne takken) die je kunt gebruiken om de boom mee te maken. Verzamel materialen waar je blaadjes van kunt maken (bijvoorbeeld papier, karton, verf etc.) Stap 2: Inleiding

Transcript of MATRIX - Taalboom 1talen4all.nl/lesmateriaal/3_Taalboom.pdf · gehangen worden met touwtjes die...

Page 1: MATRIX - Taalboom 1talen4all.nl/lesmateriaal/3_Taalboom.pdf · gehangen worden met touwtjes die passen bij het thema waar op dat moment aan gewerkt wordt. De activiteit bestaat uit

Taalboom

Categorie Keuzes

Titel Taalboom - Taalbeam – Language tree Doelstelling Met deze activiteit maken leerlingen kennis met de talen die de

medeleerlingen spreken. De activiteit biedt daarnaast ondersteuning bij het leren van nieuwe woorden.

Groep(en) Onder-, midden en bovenbouw Vak Taal(en) algemeen Duur Een hele dag of op momenten verspreid over meerdere

dagen/weken Link met curriculum

Taalbeschouwing Kennis over meertaligheid algemeen

Talen Alle talen Link met FREPA

Bewustwording van eigen talen en de talen in de omgeving Kennis over talen in Fryslân, Europa en de wereld Kennis over taalverschillen (woordenschat en zinsbouw) Kennis over culturele diversiteit

Vaardigheden Schrijven, luisteren, lezen Theoretische onderbouwing

Taalbewustzijn/language awareness, taalvergelijking

Beschrijving activiteit

Algemeen Het is een activiteit voor de hele school. Er wordt gewerkt aan het maken van een boom van hout (2D of 3D). De leerlingen gaan hier onder begeleiding van ouders en/of vakleerkrachten zelf mee aan de slag. Als de boom af is kunnen er woorden in gehangen worden met touwtjes die passen bij het thema waar op dat moment aan gewerkt wordt. De activiteit bestaat uit 2 delen, deel 1: het maken van de boom, deel 2: het inrichten van de boom. Deel 1: De Boom Stap 1: Voorbereiding Bespreek met collega’s of alle groepen mee willen/kunnen werken aan dit project. Vraag van tevoren of er ouders/opa’s/oma’s/buren/etc. zijn die kunnen helpen in de ondersteuning. Verzamel hout (bijv. planken, resthout van een bedrijf, veel dikke en een aantal dunne takken) die je kunt gebruiken om de boom mee te maken. Verzamel materialen waar je blaadjes van kunt maken (bijvoorbeeld papier, karton, verf etc.) Stap 2: Inleiding

Page 2: MATRIX - Taalboom 1talen4all.nl/lesmateriaal/3_Taalboom.pdf · gehangen worden met touwtjes die passen bij het thema waar op dat moment aan gewerkt wordt. De activiteit bestaat uit

Leg de leerlingen uit wat de bedoeling is van het project, namelijk: “We gaan samen werken aan het maken van een boom. Deze boom maken we zodat we een familieboom maken maar dan voor talen. Er komen allemaal verschillende woorden in verschillende talen te hangen.” Vertel hoe de leerlingen te werk gaan. Verdeel de taken voor het maken van de boom, welke leerlingen gaan waar werken en welke ouders/grootouders/etc. ondersteunen daarbij. Maak verschillende werkplekken in de school. Bijv. een deel waar gewerkt wordt aan de stam, een deel waar takken gemaakt worden en een deel waar bladeren gemaakt worden. Stap 3: Kern: Onderdelen maken De leerlingen gaan nu met de hulp van de vrijwilligers aan de slag. Werkplekken Werkplek 1: de stam. Hier werken de leerlingen samen met ouders aan het maken van de stam van de boom, dit doen ze door middel van het bouwen van een goed geraamte, waarna de planken aan elkaar vastgespijkerd worden. Hierbij is het van belang dat er een goede en stevige voetpoot gemaakt wordt zodat de boom goed blijft staan. Werkplek 2: de takken Hier werken de leerlingen samen met ouders aan het maken van de takken die op de boom komen. Het gaat er hierbij om dat er dunne takken en/of planken bij elkaar gezocht worden en aan elkaar bevestigd kunnen worden. Het is hierbij belangrijk dat de takken niet te zwaar worden. Werkplek 3: blaadjes De leerlingen werken samen met ouders aan het maken van blaadjes. Deze blaadjes kunnen van tevoren geknipt worden en als sjabloon gebruikt worden zodat de leerlingen deze kunnen omtrekken. Maak de blaadjes niet te klein, ze moeten zo’n 10 cm doorsnee zijn. Als alle onderdelen gemaakt zijn worden de takken aan de boom gespijkerd, het is hierbij belangrijk dat ze niet te zwaar zijn en dat ze goed verdeeld worden over de boom. Eventueel kan er extra versteviging gebruikt worden bij de poot zodat de boom stevig blijft staan. Daarna zijn er twee opties. Stap 4: Kern: Afwerking Afwerkopties Optie 1: papier-maché boom met blaadjes Als de boom in z’n geraamte geheel in elkaar zit kunnen de leerlingen beginnen met het bekleden van de boom met

Page 3: MATRIX - Taalboom 1talen4all.nl/lesmateriaal/3_Taalboom.pdf · gehangen worden met touwtjes die passen bij het thema waar op dat moment aan gewerkt wordt. De activiteit bestaat uit

papier-maché. Hierbij is het belangrijk dat de boom een beetje een ronde vorm rond de takken en de stam krijgt. Er moeten niet te veel lagen over elkaar heen, dat wordt te zwaar. Als dit allemaal goed gedroogd is en iedereen is tevreden over de vorm dan kan de boom geschilderd worden. Daarna kunnen de blaadjes erin geplakt worden. Zorg ervoor dat ze mooi verspreid over de boom komen. Optie 2: houten boom met blaadjes Als de boom in z’n geheel in elkaar zit kunnen de leerlingen de blaadjes erin plakken. Zorg ervoor dat ze mooi verspreid over de boom komen. Stap 5: Evaluatie Als de boom af is kun je met de leerlingen een klein feestje onder de boom geven. Bekijk de boom met de hele school en maak er een gezellig momentje van. Als de leerlingen terug in de eigen klas zijn kun je met de leerlingen vast bespreken of ze een idee hebben voor een leuk thema/onderwerp waar ze aan zouden willen werken. Deel 2: De Taalboom Stap 1: Voorbereiding Bespreek samen met collega’s welk thema je de komende week/weken wilt behandelen en waar je de boom in wilt betrekken. Hierbij is het belangrijk dat het een thema is wat in alle groepen gebruikt kan worden, bijv. het thema herfst. Stap 2: Introductie van het thema Plan een moment voor een gezamenlijke opening van de themaweek(weken). Vertel de leerlingen aan welk thema ze gaan werken de komende tijd, bijv. het thema herfst. Vertel ook welke activiteiten ze in verschillende klassen gaan doen die hier mee te maken hebben. Vertel daarnaast dat ze in de klas ook iets gaan maken wat in de boom kan hangen wat te maken heeft met talen. Stap 3: Inleiding Als de leerlingen terug in de klas zijn kun je ze vertellen dat ze aan de slag gaan met een aantal kernwoorden (deze zijn per klas verschillend). Het is de bedoeling dat zij deze kernwoorden begrijpen en ook dat deze in de boom komen te hangen. Inventariseer door middel van een klasgesprek hoeveel talen er gesproken worden in de klas. Inventariseer ook of er nog talen zijn die de leerlingen willen leren. Stap 4: Kern Vervolgens gaan de leerlingen in groepjes/tweetallen aan de slag met de kernwoorden (bijv. herfst, kleuren, etc.). De leerlingen gaan aan de slag met het vertalen van deze woorden.

Page 4: MATRIX - Taalboom 1talen4all.nl/lesmateriaal/3_Taalboom.pdf · gehangen worden met touwtjes die passen bij het thema waar op dat moment aan gewerkt wordt. De activiteit bestaat uit

Als er veel leerlingen met verschillende taalachtergronden in de klas zitten kunnen deze talen gebruikt worden om de kernwoorden te vertalen. Het is belangrijk dat op de briefjes het woord in een andere taal komt te staan maar ook het Nederlandse woord. Eventueel kan een vlag geplaatst worden om te verduidelijken om welke taal het gaat. Zijn er geen of weinig leerlingen met een andere taalachtergrond dan kunnen de leerlingen proberen de woorden te vertalen aan de hand van google translate (in de bovenbouw) of met de hulp van leerkrachten en ouders (voor de jongere leerlingen). Stap 5: Slot Al deze blaadjes worden in de klas naast elkaar gelegd en besproken zodat de leerlingen kunnen zien hoe het woord geschreven wordt, lijkt dit op het Nederlands of niet? Wie weet hoe de woorden uitgesproken worden? Vervolgens mogen de leerlingen de woorden in de boom hangen. Stap 6: Afsluiting Met de school kan besloten worden dat er aan het eind van de thema week gezamenlijk gekeken wordt naar de woorden die in de boom zijn komen te hangen. Dit zijn vanuit iedere groep verschillende woorden geweest. Er wordt besproken welke woorden in de boom gehangen zijn, welke talen daarbij gekomen zijn en eventueel kunnen leerlingen hier iets over vertellen qua uitspraak als het gaat om een eigen thuistaal.

Materialen • Deel 1: Resthout, papier-maché, gekleurd papier (groen of herfstkleuren) spijkers, takken, hamers, vrijwilligers

• Deel 2: briefjes voor de woorden, stiften, kleurpotloden

Page 5: MATRIX - Taalboom 1talen4all.nl/lesmateriaal/3_Taalboom.pdf · gehangen worden met touwtjes die passen bij het thema waar op dat moment aan gewerkt wordt. De activiteit bestaat uit

Voorbeelden