1

Masterclass “Wegwijs” in aansprakelijkheid

H.H. Gorrée

1 oktober 2013

2

“Wegwijs”

1. Wie kan in verband worden gebracht met het misdrijf?

2. Wat is er precies gebeurd?

3. Waar is het misdrijf plaatsgevonden en waar zijn sporen

achtergebleven?

4. Waarmee is het misdrijf gepleegd?

5. Op welke wijze heeft het misdrijf plaatsgevonden?

6. Wanneer heeft het misdrijf plaatsgevonden?

7. Waarom heeft het misdrijf plaatsgevonden?

3

Doel van aansprakelijkheidsrecht

• Het primaire doel van het civiele aansprakelijkheidsrecht is herstel

of compensatie van geleden schade.

• Daarnaast kan er een preventieve gedragscorrigerende werking

van uitgaan.

• Een derde doel van aansprakelijkheidsrecht kan genoegdoening

zijn: erkenning voor het feit dat men schade geleden heeft.

4

Uitgangspunt: schade zelf dragen

Het uitgangspunt in het civiele recht is dat men schade zelf dient te dragen. Er moeten zwaarwegende redenen zijn om van deze hoofdregel af te wijken. Het aansprakelijkheidsrecht stelt vast wanneer iemand in het algemeen of in een bepaald geval aansprakelijk is voor schade die een ander geleden heeft.

Aansprakelijkheid moet niet worden verward met verantwoordelijkheid.

5

NMBS

NMBS eist 40 miljoen om Fyra donderdag 26 sep 2013, 14:55 (Update: 26-09-13, 20:33)

ANP

De Belgische spoorwegmaatschappij NMBS wil in totaal 40 miljoen euro schadevergoeding van AnsaldoBreda, de Italiaanse bouwer van de Fyra. De NMBS heeft bij de rechtbank in Utrecht een claim ingediend.

Het bedrag moet de schade compenseren voor het niet leveren van de V250-treinstellen. Zo zou er onder meer imagoschade geleden zijn door de NMBS en moesten er kosten worden gemaakt voor het inzetten van andere treinen.

Overgemaakt

In juli besliste de rechtbank al dat de NMBS de voorschotten van ruim 37 miljoen euro voor de drie bestelde Fyra's terugkrijgt. Dat geld is intussen door AnsaldoBreda overgemaakt.

Ook de NS maakte gisteren bekend een schadevergoeding te eisen van het moederbedrijf van AnsaldoBreda. Dat bedrag kan oplopen tot honderden miljoenen euro's.

De internationale hogesnelheidstrein begon afgelopen december te rijden tussen Amsterdam en Brussel, maar door problemen met de trein werd de Fyra van het spoor gehaald. De NS heeft voor de geleverde treinen ongeveer 200 miljoen euro betaald.

6

VEB stelt voormalig bestuur Imtech aansprakelijk

De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) stelt oud-topman René van der Bruggen en voormalig financieel direceur Boudewijn Gerner aansprakelijk voor de schade die beleggers hebben geleden vanwge misleidende cijfers die door Imtech zijn gepubliceerd.

Foto: ANP

Dat meldde de vereniging vrijdag. Het betreft de halfjaarcijfers van 2012 die, naar nu blijkt, onjuist waren.

Ook zijn Van der Bruggen en Gerner volgens de VEB verantwoordelijk voor de ''wanordelijke administratie en boekhouding van Imtech''. Volgens de wet zijn bestuurders persoonlijk aansprakelijk als zij cijfers publiceren die een misleidende voorstelling geven van de toestand van het bedrijf, weet de beleggersvereniging.

De VEB houdt ook Imtech en zijn commissarissen aansprakelijk voor de beleggersschade, vanwege ''misleidende communicatie en onbehoorlijk bestuur''. Imtech en zijn accountant KPMG is om verdere opheldering gevraagd. De VEB wil in eerste instantie tot een schikking zien te komen, als dat niet lukt wordt een gang naar de rechter gemaakt.

Schade

Errol Keyner, adjunct-directeur van de beleggersvereniging, gaf tegen het ANP aan dat de geleden schade voor beleggers, afhankelijk van de koers, zo'n 900 miljoen euro is. ''Dat is ongeveer het bedrag dat wij intern aanhouden'', zei hij.

Imtech maakte in februari bekend met grote problemen te kampen bij verschillende projecten in Polen en Duitsland. Op het Poolse deel waardeerde Imtech 150 miljoen euro af, maar op de Duitse projecten werd de afboeking onlangs met 70 miljoen euro verhoogd tot 220 miljoen euro.

Het aandeel van de technisch dienstverlener is intussen flink in waarde gedaald.

7

8

Aansprakelijkheid uit wet

• Boek 6 titel 3 BW: onrechtmatige daad

• Schuldaansprakelijkheid

• Risicoaansprakelijkheid

9

Aansprakelijkheid uit wet

Schuldaansprakelijkheid:

•“enige” verwijtbaarheid

Risicoaansprakelijkheid:

•Verwezenlijking van het risico

- WGA

- kinderen

- eigenaren onroerend goed

- dieren

10

Aansprakelijkheid uit wet

• Rechtmatige daad

- zaakwaarneming

- ongerechtvaardige verrijking

- onverschuldigde betaling

11

Aansprakelijkheid uit contract

• Niet of niet tijdig leveren / nakomen van de overeenkomst

Gevolgen: vordering / vergoeding zoals in overeenkomst afgesproken

12

Het belangrijkste onderdeel

van een overeenkomst

is de …………

13

Aansprakelijkheidsbeperkingen

14

Vermijden

Risico-overdracht aan derden

Risico’s accepteren

en/of zelf dragen

Risico’s beperken

d.m.v. preventie-

maatregelen

Risico’s uitbesteden

aan gespecia-liseerde

bedrijven

Risico’s elimineren

of vermijden

Risicotrap

15

Aansprakelijkheid

Alle schade en gemaakte kosten, inclusief bedrijfsschade en –kosten,

die de aannemer, personen en/of ondernemingen werkzaam bij of voor

de aannemer en derden waaronder begrepen de opdrachtgever, ten

gevolge van grove nalatigheid, tekortkoming in de nakoming van de

verplichtingen, dan wel onrechtmatige daad van (personeel of

onderaannemers van) de onderaannemer mochten lijden, zijn voor

risico van de onderaannemer.

16

Aansprakelijkheid

Hetzelfde is van toepassing op schade en gemaakte kosten,

veroorzaakt en/of toegebracht door goederen die de onderaanemer

voor de uitvoering van deze overeenkomst gebruikt.

17

18

19

Aansprakelijkheid & verzekeringen

1. Wettelijke aansprakelijkheid

2. WA Motorrijtuigen

3. CAR I werk

4. CAR III bestaande eigendommen t.g.v. uitvoeringswerkzaamheden

5. Ontwerp/D&C/adviezenAlternatieven:- als het kan door onderaannemer ontwerpverantwoordelijkheid over laten nemen- hoofdconstructeur neemt over gezien (niet goed) of akkoord

 

20

Aansprakelijkheid & verzekeringen

6. Bestuurders aansprakelijkheidsverzekering (beleidsmedewerkers)- dekt persoonlijke aansprakelijkheid- dekt kennelijk onbehoorlijk bestuur (excl. fraude / excl. boete)- dekt discriminatie- dekt sexual harassment

7. Milieu aansprakelijkheid- langzaam → niet verzekerd- plotseling (bijv. olielekkage slang) → AVB aansprakelijkheid voor bedrijven WA 

8. Werkgeversaansprakelijkheid- veilige werkplek voor werknemers- aansprakelijkheid voor ongevallen

21

Aansprakelijkheid & verzekeringen

9. Verborgen gebrekenVolgorde:a. Overeenkomst regelt termijn (10 jr.)b. UAV regelt termijn (5 jr.)c. Wet regelt termijn (20 jr.)

Gaat niet op bij:- gebrek aan onderhoud (plan)- wijziging omstandigheden- ondeskundigheid- anders dan waarvoor bestemd

Verborgen gebreken verzekering (gekoppeld aan CAR) bouwperiode + onderhoudstermijn + 10 jr.TIS wordt benoemdO.N. levert op aan OG + TIS

22

Aansprakelijkheid & verzekeringen

10. Contractuele aansprakelijkheidNiet of niet tijdig leverenMax. aansprakelijkheid regelen- ongelimiteerd niet accepteren- UAV is ook ongelimiteerd- Gevolgschade direct/indirect- Boete

11. Op water- P&I (protection & indemnity) - WA voor op het water- Eigen eigendommen- Schip – schip- Droog – drijvend- Schip – object

23

Aansprakelijkheid & verzekeringen

12. Crew Liability

13. Externe (water) huur- charter party- bare rentalBeide altijd checken met verzekeringenCharterers liability (knock voor knock)

14. TOWSingle tot 1000 nautical miles vanaf start reisDouble tow wordt uitgesloten

15. Vermogensschade (zuivere vermogensschade)Bijv. winkel die niet open kan

16. Environmental empairment Insurance → schade aan de natuur

24

25

26

27

28

Vuistregel aansprakelijk stellen

• Tijd

• Feit

• Plaats

29

U wordt aansprakelijk gesteld, en dan …

30

Erkenning van aansprakelijkheid

31

Maatschappelijke ontwikkelingen

32

Van 60 uur naar 6 minuten

33

Bedankt voor uw

aandacht

Vragen?