1. introductie 13 strategie 14 ontwerp 15 faseringIVontwerpvoorstel

2. analyseintroductie ontwerpvoorstelAan de hand van het literatuur onderzoek en de gemaakte analyse zijn uitgangspunten opgesteld waar rekening mee moet worden gehouden tijdens het ontwerpen. Vervolgens wordt de strategie voor het gebied uitgelegd. Na de strategie zal het stedenbouwkundig ontwerp behandeld worden. Dit onderzoek richt zich op de vraag hoe door middel van een stedenbouwkundig ontwerp de gevestigde en nieuwe bedrijvigheid verbeterd en bevorderd kan worden. Uit de literatuur is gebleken dat bedrijvigheid op verschillende vlakken bij kan dragen aan de leefbaarheid. De interventies die in het ontwerp zijn gedaan, zijn uiteindelijk getoetst worden op de bijdrage aan de leefbaarheid in de wijk.80De werkende wijk 3. 13. strategieanalyse13.1 Uitgangspunten 1. Handhaven stedenbouwkundige structuur en versterken groenstructuur De stedenbouwkundige structuur van Dieze-Oost is over het algemeen helder en logisch. De wijk is in de jaren 50 ontworpen en gebouwd. De wijk is ruim opgezet met veel groen, voor de bewoners is het groen n van de sterkste punten van de wijk. De naoorlogse bebouwing is karakteristiek voor die bouwperiode en kenmerkend voor de wijk. In de loop der jaren zijn er andere bewoners in de wijk komen wonen. Samen met de veranderende maatschappij waarin het individu centraal is komen te staan is dit n van de oorzaken dat semi-openbare ruimten veranderen in publieke ruimten waar niemand zich verantwoordelijk voor voelt. Dit is nadelig voor leefbaarheid en levendigheid in de wijk. De bestaande structuren in de wijk zijn de basis voor het nieuwe ontwerp. Het Simon van Slingelandtplein is oorspronkelijk ontworpen als bruisend hart van de wijk. In de naoorlogse situatie waren er verschillende winkels geclusterd rondom het plein. Bewoners konden hier terecht voor hun dagelijkse boodschappen. In de huidige situatie is het plein niet meer te herkennen als bruisend centrum. Er zijn echter wel goede mogelijkheden om het plein op te waarderen en te vernieuwen. Rond het plein kunnen verschillende functies worden geplaatst zodat er weer een levendig plein kan ontstaan. De groene as in het hart van de wijk kan worden uitgebreid van kijkgroen, naar een ruimte waar bewoners en bezoekers ook daadwerkelijk dicht bij het groen en het water kunnen komen. In het ontwerp moet daarom aandacht worden besteed aan de groenstructuur in de openbare ruimte. 2. Meer woningdifferentiatie In de wijk is er weinig woningdifferentiatie. Qua woningtypologie is er inde wijk weinig verschil. Bewoners hebben momenteel weinig mogelijkheden om hun wooncarrire binnen de wijk door te zetten. Bijna 80% van de woningen zijn huurwoningen, dit aantal verschilt erg van het gemiddelde van Zwolle in het algemeen dat op zon 50% ligt. In het nieuwe ontwerp zullen er meer koopwoningen bij moeten komen. Dit kan door in te breiden of door bestaande bebouwing te vervangen door nieuwe woningen. Veel startende bedrijven beginnen vanuit het woonhuis. Uit de analyse blijkt dat zelfstandige bedrijfjes met name in appartementen zijn gevestigd. En van de redenen dat een bedrijf aan huis verhuisd zijn priv redenen. Wanneer een ondernemer priv bijvoorbeeld naar een grotere woning wil door verhuizen, dan verhuist het bedrijf mee. Voor de wijkeconomie is het belangrijk om deze bedrijven in de wijk te behouden. In Dieze-Oost kan dit gedaan worden door woon-werk eenheden in de wijk op te nemen. 3. Kansenzones waar bedrijven zichtbaar zijn Hoewel bij het ontwerpen van de wijk functiescheiding een belangrijk onderdeel was, blijkt uit de analyse dat er in de huidige situatie duidelijk veel bedrijvigheid is in de woongebieden. Een groot deel van de ondernemers werkt vanuit het woonhuis. Vanuit de huizen zijn de bedrijven voor andere wijkbewoners nauwelijks of niet zichtbaar. Het opnemen van kansenzones op strategische locaties in de wijk biedt bedrijven de mogelijkheid om zich daar te vestigen. Door de bedrijven in de toekomst veel meer zichtbaar te maken in de wijk kunnen er levendige straten ontstaan en andere bewoners kunnen geprikkeld raken om ook een bedrijf te starten. De effecten die het zichtbaar maken van bedrijven met zich mee brengt zijn positief voor de leefbaarheid in de wijk. 4. Oplossing voor parkeren Toen de wijk in de jaren 50 werd ontworpen reden er nog niet zoveel autosIV ontwerpvoorstel81 4. strategie als in tegenwoordig. Dit resulteert in veel autos die geparkeerd staan op straat, doordat er te weinig parkeerplaatsen zijn. Ook voor de bedrijven is het belangrijk dat er voldoende parkeermogelijkheden in de nabije omgeving van het bedrijf zijn. In het ontwerp zal aandacht worden gegeven aan parkeren. Het is de bedoeling om de straten opnieuw in te richten en de autos die nu de straten domineren een andere plek te geven.13.2 Strategie Op basis van het literatuur onderzoek, de analyse en de uitgangspunten voor het ontwerp is er een strategie gemaakt voor de wijk. Op de volgende drie paginas wordt deze strategie uitgebeeld en uitgelegd.82De werkende wijk 5. strategie De ondernemers in de wijk kunnen worden ingedeeld in drie groepen: Startende ondernemers met een bedrijf aan huis Groeiende ondernemers op zoek naar zelfstandige bedrijfsruimte Buurtondersteunende ondernemers in commercile gebouwen Op de kaart is te zien dat de ondernemers aan huis door de hele wijk verspreid zijn. Uit de analyse is echter gebleken dat het grootste percentage ondernemers aan huis vanuit een appartement werkt. Wanneer de ondernemers met hun gezin groter willen wonen, is de kans groot dat ze uit de wijk zullen vertrekken vanwege een eenzijdig woningaanbod. Ook zijn er ondernemers die nu nog vanuit huis werken, maar hun bedrijf uit willen breiden en op zoek zijn naar zelfstandige bedrijfsruimte. Om deze ondernemers voor de wijk te behouden zullen er meer mogelijkheden voor hen moeten komen om in de wijk te kunnen groeien.Groep 1: Ondernemers aan huis BouwConsumentendiensten Financile en zakelijke Industrie, transporten Publieke sector en dienstverlening en opslag gezondheidszorgGroep 2: BuurtondersteunendGroep 1: Ondernemers aan huis ConsumentendienstenGroep 1: Ondernemers Groep 1: aan huis Ondernemers aan huis BouwConsumentendiensten Financile en zakelijke Industrie, transporten Publieke sector en dienstverlening en opslag gezondheidszorgGroep 2: BuurtondersteunendGroep 2:Groep 3: Groeiende ndernemers Groeiende ondernemers, op zoek naar zelfstandige op zoek naar zelfstandige bedrijfsruimte bedrijfsruimtePublieke sector en gezondheidszorgBouwConsumentendiensten Financile en zakelijke In dienstverleningGroep 3: Buurtondersteunend Groep 2: BuurtondersteunendConsumentendienstenGroep 3:Publieke sector en gezondheidszorgI V Groeiende ondernemers, v o o r s t e l ontwerp op zoek naar zelfstandige ConsumentendienstenPublieke sector en gezondheidszorgbedrijfsruimte83 6. strategiecentrumraatzetst rboltDe werkende wijkaisraa84vasstTen slotte zal de bestaande groenstructuur verbeterd worden en een directe aansluiting krijgen op de groene gordel aan de noordzijde van de wijk.ncbuyBij de bestaande haakvormige bouwblokken aan de Pieter Steijnstraat zullen nieuwe multifunctionele appartementenblokken komen. Hier worden wonen en werken in n gebouw gecombineerd.orholusVanuit het Simon van Slingelandtplein worden er in drie richtingen broedstraten ontwikkeld, voor nieuwe en bestaande bedrijvigheid. Langs deze straten zullen er nieuwe woningtypologien worden ontwikkeld, waarbij de zichtbaarheid van de bedrijven een belangrijk onderdeel is.seke nba trpauDe Zerboltstraat vormt de verbinding tussen het bestaande centrum en het vernieuwde Simon van Slingelandtplein. Uit de analyse is gebleken dat deze straat goed geschikt is voor commercile bedrijvigheid, door de goede ontsluiting en verbinding. Het straatprofiel en de bebouwing aan de zuidzijde van de Zerboltstraat zullen worden aangepast ten gunste van de bedrijvigheid.attraatsteijnspieterat heimstra anth. vd raat ovensthoonh van scHet concept voor de ontwikkeling van de wijk DiezeOost bestaat uit de herontwikkeling van het Simon van Slingelandtplein als centrum voor bedrijvigheid. Op deze plek zal een multifunctioneel gebouw komen, met onder andere flexibele bedrijfsruimten, horeca en appartementen.commercile straat broedstraten aanpassing bestaande bebouwing groene verbinding Simon van Slingelandtplein multifunctionele appartementenblokken 7. strategie Op deze kaart is de bestaande bedrijvigheid in de wijk te zien. In het ontwerpgebied zal het aantal bedrijven toenemen. Deze bedrijven zullen zichtbaar in het straatbeeld aanwezig zijn.IV ontwerpvoorstel85 8. Nieuwe bebouwing 50 meter100 meter150 meter200 meter250 meterBestaande bebouwing aangepast 9. Simon van Slingelandtplein8810 meterDe werkende wijk20 meter30 meter40 meter50 meter 10. ontwerp 14.1 Simon van Slingelandtplein 14.1.1 Bestaande situatie Het Simon van Slingelandtplein is destijds ontworpen als het centrum van de buurt. Aan de noord- en zuidzijde van het groene plein zijn op de begane grond een aantal winkels en bedrijfjes gevestigd. Het plein kan het beste omschreven worden als een grasveld met een klein speeltuintje. Verder staan er een aantal bomen op het veld. De huidige situatie biedt de ondernemers ruimtelijkheid voor de deur. Qua aantrekkelijkheid en functie kan het plein opnieuw worden ingericht, zodat het kan bijdragen aan een betere vestigingsomgeving voor bedrijfjes in de buurt en aan de leefbaarheid in de wijk.Afbeelding 14.2: Luchtfoto Simon van Slingelandtplein14.1.2 Ontwerp In het midden van het gebied, aan het Simon van Slingelandtplein, zal een multifunctioneel gebouw komen. Het Simon van Slingelandtplein zal daarom richting het noorden worden uitgebreid. De huidige bebouwing hier zal worden gesloopt en in het verlengde van de Radewijnsstraat in dezelfde stijl worden terug gebouwd (zie ook de profielen).Afbeelding 14.1: Simon van SlingelandtpleinHet multifunctionele gebouw is bedoeld voor ondernemers uit de wijk en omliggende wijken. Zij kunnen in het gebouw ruimte huren om tijdelijk en flexibel te werken, klanten te ontvangen of te vergaderen. Ondergronds is erIV ontwerpVoorstel89 11. ontwerp een parkeergarage. Op de begane grond is er een openbaar programma, met bibliotheek, brasserie / caf, werkplaatsen om te huren en winkelruimte. Op de tweede en derde laag is er een gezondheidscentrum en zijn er kantoren, werkplekken en vergaderruimten voor de ondernemers. Aan de noordzijde zijn er tenslotte op de vierde en vijfde laag appartementen. De appartementen hebben in de noordoostpunt van het gebouw een centrale entree, die vanaf de parkeergarage en vanaf de straat te bereiken is. Vanaf hier kunnen de bewoners omhoog, om via een galerij aan de noordzijde hun woning te bereiken. Aan de zuidzijde van de appartementen is er een loggia.Voor de ondernemers en mensen die in het gebouw werkzaam zijn is er een open binnenplaats waar zij bijvoorbeeld even kunnen pauzeren. Aan de westzijde, waar ook de entree voor het openbare gedeelte van het gebouw is gelegen, is er een openbaar plein. Een deel van dit plein kan gebruikt worden als terras voor horeca. Het plein kan het nieuwe ontmoetingscentrum voor de buurt worden.wonen wonenwonenwonenflex ruimtewonenwonengezondheidscentrumedrijfsruimtebedrijf / horeca90DE WERKENDE WIJKwinkelruimtebedrijfsruimte 12. ontwerp 14.1.3 Bouwregels Voor het multifunctionele gebouw zijn er een aantal regels voor het bouwen. Zo dient de begane grond transparant en open te zijn, zodat er een wisselwerking tussen het gebouw en de openbare straat kan ontstaan. De begane grond wordt verhoogd uitgevoerd, de minimale hoogte voor de begane grond ligt op 3,5 meter. Met deze hoogte kunnen er diverse bedrijven ruimte huren op de begane grond en hier hun bedrijfsactiviteiten uitvoeren. Als voorbeeld kan het multifunctionele gebouw t Slag in Rotterdam dienen (Zie de afbeelding hieronder). Afbeelding 14.4: Impressie multifunctioneel gebouwIn het multifunctionele gebouw zullen ook appartementen komen. Deze appartementen hebben een eigen ingang, die ook vanuit de parkeergarage te bereiken is. De appartementen zijn gelegen in een afzonderlijk blok, dat boven de openbare ruimten en bedrijfsruimten uit steekt. Qua materialisering verschilt het openbare deel van de appartementen, hierdoor is vanaf de straat direct te zien dat er in het gebouw verschillende functies gehuisvest zijn. Het multifunctionele gebouw in anakkale, Turkije, kan als referentieproject worden gebruikt.Afbeelding 14.3: t Slag, RotterdamDe gevel aan de zuidzijde van het gebouw zal transparant worden uitgevoerd. Op deze plek in het gebouw kunnen commercile bedrijven zich vestigen. De transparante gevel moet bijdragen aan de zichtbaarheid en toegankelijkheid van de bedrijven. Afbeelding 14.5: Cultureel centrum in anakkale, TurkijeIV ontwerpvoorstel91 13. ontwerp Voor de ondernemers is er een afgesloten binnenplaats, vergelijkbaar met de afgesloten binnenplaats in het culturele centrum in Nevers, Frankrijk.Afbeelding 14.6: Impressie multifunctioneel gebouwAan de noordzijde worden de appartementen via een gallerij ontsloten (zie afbeelding hierboven). Aan de zuidzijde hebben de appartementen een ruime loggia. Het blok onder de appartementen wordt gebruikt voor flexibele werkruimten en het openbare programma met bibliotheek, gezondheidscentrum en horeca.Afbeelding 14.7: Impressie multifunctioneel gebouw92De werkende wijkAfbeelding 14.8: Binnentuin cultureel centrum in Nevers, Frankrijk 14. ontwerpIV ontwerpvoorstel93 15. ontwerp94De werkende wijk 16. ontwerpIV ontwerpvoorstel95 17. ZerboltstraatatltstraZerbo9610 meterDe werkende wijk20 meter30 meter40 meter50 meter 18. ontwerp 14.2 Zerboltstraat 14.2.1 Bestaande situatie De Zerboltstraat is momenteel een rustige straat, gelegen tussen het winkelcentrum en het Simon van Slingelandtplein. Aan de noordzijde van de straat staan gebouwen met een voorzieningenfunctie. Aan de zuidzijde staan er vijf portiekflats haaks op de Zerboltstraat, tussen deze flats staan vijf bungalowwoningen van n laag hoog. Aan de Zerboltstraat wordt aan beide zijden langs de weg geparkeerd. Aan beide zijden loopt een voetpad. De straat wordt begeleid door een bomenrij.Afbeelding 14.10: Luchtfoto Zerboltstraat14.2.2 OntwerpAfbeelding 14.9: Huidige situatie ZerboltstraatDe Zerboltstraat zal opnieuw worden ingericht. Uit de analyse is gebleken dat deze straat mogelijkheden biedt voor nieuwe bedrijvigheid, vanwege de goede ligging en ontsluiting. Langs deze straat zullen bedrijven en ondernemers met een aantal jaren ervaring zich kunnen vestigen. De straat zal een formeler karakter krijgen en een goede verbinding vormen tussen het bestaande winkelcentrum en het Simon van Slingelandtplein. Het parkeren gebeurt momenteel aan beide zijden van de straat. Dit zal verplaats worden naar een aantal parkeergebieden haaks op de straat. Tussen de straat en de gebouwen komt een brede stoep.IV ontwerpvoorstel97 19. ontwerp De bestaande bungalows zullen worden vervangen door nieuwe gebouwen, met op de begane grond bedrijfsruimte en daarboven woonruimte. De Bedrijven hebben aan de Zerboltstraat een representatieve gevel met ingang. Aan de achterzijde is er extra ruimte voor parkeren en via deze zijde is het mogelijk om goederen af te leveren.De Zerboltstraat wordt een aantal meter richting het noorden opgeschoven. Hierdoor is er ruimte voor een brede, representatieve boulevard voor de bedrijven. Het vormt de verbinding tussen het huidige winkelcentrum en het vernieuwde Simon van Slingelandtplein. 14.2.3 BouwregelsAan de kopse kant van de vijf portiekflats die grenzen aan de Zerboltstraat zullen op de begane grond atelierruimtes komen. In de huidige situatie zijn er op de begane grond van deze flats garageboxen. Door deze garageboxen te gebruiken ontstaat er een geheel vernieuwd straatbeeld aan de zuidzijde van de Zerboltstraat, waarin bedrijvigheid de hoofdrol heeft.Voor de vernieuwde Zerboltstraat is het belangrijk dat de nieuwe gebouwen aansluiten op de bestaande omgeving en daarnaast representatieve gevels hebben, geschikt voor de toekomstige ondernemers en detaillisten. De projecten Asterpark in Amsterdam-Noord en Massena in Parijs kunnen als referentieproject voor de Zerboltstraat dienen. De blokken bestaan uit twee woningen van drie lagen. De begane grond, minimaal 3,5 meter hoog, is bestemt voor bedrijfsruimte en de twee verdiepingen erboven dienen als woonruimte voor de ondernemer. De woningen hebben aan de achterzijde een voordeur en een eigen parkeerplaats op het erf. De bedrijfsruimte heeft aan de Zerboltstraat de entree voor klanten. Aan de achterzijde heeft de bedrijfsruimte grote, hoge deuren, zodat hier goederen afgeleverd kunnenZerboltstraatwonen wonen bedrijf aan huisAfbeelding 14.11: Asterpark, Amsterdam-Noord98De werkende wijk 20. ontwerp worden. De woningen hebben aan de achterzijde (zuidzijde) op de tweede verdieping een half overdekt terras. De buitenruimte op de begane grond dient als parkeervoorziening voor de bewoners. Het is mogelijk om de buitenruimte met groene schutting af te schermen. Afbeelding 14.12: Groene schuttingAfbeelding 14.14: Impressie nieuwe situatie ZerboltstraatAfbeelding 14.13: Massena, ParijsDe atelierruimtes zullen op de noordgevel van de portiekflats worden geplaatst. De entree van deze ateliers is gelegen aan de Zerboltstraat. De ateliers zijn 5 meter hoog. Kunstenaars kunnen er voor kiezen om de ruimte geheel open te laten, of om er een verdieping in te hangen.Afbeelding 14.15: Impressie nieuwe situatie ZerboltstraatOp afbeelding 14.14 en 14.15 is de nieuwe situatie te zien.IV ontwerpvoorstel99 21. ontwerp100De werkende wijk 22. ontwerpIV ontwerpvoorstel101 23. broedstratenstraat r Steijn Pieteie vanAnthon30 meter40 meter50 metert imstraa20 meterder Hetraat nhovenso Van Scho10 meter 24. broedstratentra ss uysBluu Pa atat stran ove onh choS Van10 meter20 meter30 meter40 meter50 meter 25. broedstratenattra ks eben oran cvHoIsa10 meter20 meter30 meter40 meter50 meter 26. ontwerp 14.3 Broedstraten 14.3.1 Bestaande situatie Onder de broedstraten vallen drie gebieden rondom het Simon van Slingelandtplein. Onderstaande luchtfoto toont de Van Schoonhovenstraat, Anthonie van der Heimstraat en de Pieter Steijnstraat. Ten westen van de groene middenas bevindt zich een blok met portiekwoningen met op de begane grond garageboxen (zie foto). Ten oosten van het water bevindt zich ook een blok met portiekwoningen, de begane grond van deze woningen ligt zon 1 meter hoger dan de straat. Afbeelding 14.17: Garageboxen aan de Van SchoonhovenstraatDe straten in dit gebied zijn ingericht voor tweerichtingsverkeer. Langs beide zijden van de straat wordt er geparkeerd. De groene middenas met bomen en water begint aan de Meppelerstraatweg en eindigt bij de Pieter Steijnstraat. Achter het blok met woningen aan de Pieter Steijnstraat ligt een grote groene zone die de woonwijk van de snelweg scheidt.Afbeelding 14.16: Luchtfoto bestaande situatieAfbeelding 14.18: Groene zone tussen Van Schoonhovenstr. en Anth. vd Heimstr.IV ontwerpvoorstel105 27. ontwerp Het tweede gebied is op onderstaande luchtfoto te zien, de Isac van Hoornbeekstraat. Deze straat geschikt voor tweerichtingsverkeer. Aan bijde zijden van de straat worden autos geparkeerd. Aan de zuidoostzijde van de straat bevinden zich vier blokken met portiekwoningen. Deze blokken hebben twee bouwlagen met een kap. De begane grond is 1 meter verhoogd. In noordoostelijke richting eindigt de Isac van Hoornbeekstraat op de Caspar Fagelstraat. De beindiging van de straat wordt gevormd door een blok met portiekwoningen dwars op de Isac van Hoornbeekstraat.Afbeelding 14.19: Luchtfoto bestaande situatieHet tweede gebied is op bovenstaande luchtfoto te zien. Ten westen van het water is de Van Schoonhovenstraat te zien en ten oosten de Paulus Buysstraat. Het bouwblok met portiekwonigen aan de Van Schoonhovenstraat grenst in het noorden aan de Zerboltstraat. Op de begane grond van dit blok bevinden zich garageboxen (zie foto). Aan de Paulus Buysstraat is een zelfde blok portiekwoningen gevestigd als aan de Anthonie van der Heimstraat. Afbeelding 14.21: Luchtfoto bestaande situatie Isac van Hoornbeekstraat14.3.2 OntwerpAfbeelding 14.20: Garageboxen Van Schoonhovenstraat106De werkende wijkDe Van Schoonhovenstraat, Anthonie van der Heimstraat, Paulus Buysstraat en de Isac van Hoornbeekstraat zullen worden omgevormd tot broedstraten. Het begrip broedplaats is inmiddels vrij bekend. Het gaat hier om een verzamelgebouw, vaak een leegstaand pand, dat gebruikt wordt voor de huisvesting van kunstenaars en ondernemers. Een broedstraat is een straat waar ondernemers en kunstenaars wonen en/of werken. In het ontwerp dat 28. ontwerp is gemaakt worden er verschillende bedrijfsruimten in de broedstraten aangeboden. Zo zijn er garageboxen omgevormd tot bedrijfsruimte, portiekwoningen worden samengevoegd waarbij de mogelijk bestaat om op de begane grond bedrijfsruimte te creren en er zullen nieuwe woon-werk eenheden komen.huidige situatie niet het geval. Zo kunnen de bewoners ook echt bij het groen en het water komen en het van dichtbij beleven. De broedstraten hebben een brede stoep tussen de straat en de gebouwen. Zo is het mogelijk om bijvoorbeeld een aantal keer per jaar een markt te organiseren.De drie broedstraten worden opnieuw ingericht. In de huidige situatie zijn de straten rond het water, de Van Schoonhovenstraat, Anthonie van der Heimstraat en de Paulus Buysstraat ingericht voor tweerichtingsverkeer. Deze straten zullen in de nieuwe situatie het verkeer nog maar in n richting leiden. Zo ontstaat er meer ruimte voor een nieuwe parkeeroplossing. In deze drie straten zullen er parkeerplaatsen onder een hoek van 45 graden komen. Ten slotte zal er langs de groene middenas aan beide zijden een voetpad komen, dit is in deGarageboxen Aan de Van Schoonhovenstraat zullen garageboxen worden omgevormd tot bedrijfsruimten voor startende ondernemers. De bedrijfsruimten zijn tussen 24 en 35m2 groot (4,5 of 6,5 meter breed bij 5,5 meter diep). Aan de voorzijde van de straat is er een eigen ingang met glazen pui. Via een gang aan de achterzijde staan de bedrijfsruimten met elkaar in verbinding, tevens zijn hier gezamenlijke toilet en een keuken. De bedrijfsactiviteiten die hier mogelijk zijn,Van Schoonhovenstraatwonen wonen wonen parkerenwerkruimtenAnthonie van der Heimstraatwonen wonen wonen bedrijf aan huisIV ontwerpvoorstel107 29. ontwerp zijn: Kantoor (voor bijvoorbeeld handel, vervoersbedrijf, dienstverlening), grafische afwerking, meubels stofferen, mediabedrijf, reparaties voor particulieren, telecommunicatie, reisorganisatie, computerservice, ict, wasserette, wassalon, kapper, schoonheidssalon, internetwinkel (alleen opslag en distributie), kunst & cultuur, persoonlijke dienstverlening. Woon-werk eenheden Aan het einde (noorden) van de van Schoonhovenstraat zullen 4 nieuwe woon-werk eenheden worden gebouwd. Uit de analyse is gebleken dat er te weinig verschillende woningtypologien in de wijk zijn om een wooncarrire mogelijk te maken. Op de plek waar momenteel 4 eengezinswoningen staan zullen in het ontwerp twee keer twee geschakelde woningen komen. DezeVan Schoonhovenstraatwoningen hebben een aangebouwde bedrijfsruimte, met eigen ingang. Portiekwoningen Aan de Paulus Buysstraat en aan de Isac van Hoornbeekstraat zullen portiekwoningen worden getransformeerd tot eengezinswoningen. De woningen worden verticaal of horizontaal samengevoegd, om zo grotere eengezinswoningen te creren. Het is hierbij mogelijk om een kantoor in het huis op te nemen. Woningen aan de Paulus Buysstraat en Anthonie van der HeimstraatDe huidige portiekwoningen van drie lagen met een kap zullen verticaal worden samengevoegd. Op de eerste verdieping bevinden zich de keuken enPaulus Buysstraatwonen wonen wonen wonen atelier108De werkende wijkwonen wonen wonen bedrijf aan huis 30. ontwerp woonkamer. De tweede verdieping en de zolder worden gebruikt voor de slaapkamers (3) en badkamer. Op de begane grond is er ruimte voor een extra slaapkamer of een studeerkamer, wanneer er wordt gekozen voor een bedrijf aan huis kan er op de begane grond kantoor- of praktijkruimte worden gecreerd. De begane grond is 1 meter verhoogd, door een extra trap te plaatsen is het mogelijk om de bedrijfsruimte een eigen ingang te geven. Woningen aan de Isac van HoornbeekstraatDe woningen aan de Isac van Hoornbeekstraat tellen 2 bouwlagen met een kap. De portiekwoningen op de begane grond zullen per twee horizontaal worden samengevoegd. De woningen op de begane grond verdubbelen zo in oppervlakte. Op de begane grond is er nu ruimte voor bedrijfsruimte. Ookhier is de begane grond 1 meter hoger vergeleken met straatniveau. Vanuit de bedrijfsruimte is het met een extra trap mogelijk om een eigen entree te maken. Toegestane bedrijfsactiviteitenDe bedrijfsactiviteiten die in de broedstraten toegestaan zijn, zijn: kantoor (voor bijvoorbeeld handel, vervoersbedrijf, dienstverlening), grafische afwerking, mediabedrijf, telecommunicatie, reisorganisatie, computerservice, ict, schoonheidssalon, internetwinkel (alleen opslag en distributie), kunst & cultuur, artsenpraktijk, kliniek, persoonlijke dienstverlening. 14.3.3 Bouwregels Voor de broedstraten gelden verschillende bouwregels om er in de toekomst bedrijven en ondernemers te kunnen huisvesten.Isac van Hoornbeekstraatwonen wonen bedrijf aan huisHet omvormen van garageboxen tot bedrijfsruimten is kort geleden ook in de wijk Havikshorst in Amersfoort gebeurt. De bestaande garagedeuren zijn vervangen voor nieuwe puien, met grote deuren en ramen die van de grond tot het plafond lopen. Ondernemers mogen vlaggen en reclame op de ramen gebruiken om hun bedrijf zichtbaar te maken in het straatbeeld. Met minimale ingrepen wordt de dode plint omgevormd tot een levendige Afbeelding 14.22: Havikshorst, AmersfoortIV ontwerpvoorstel109 31. ontwerp begane grond met ondernemers. Op onderstaande afbeeldingen is te zien hoe de portiekwoningen aan de Van Schoonhovenstraat zullen worden omgevormd. De garageboxen op de begane grond worden omgevormd tot bedrijfsruimten. Hierbij wordt rekening gehouden met de draagconstructie van het gebouw. Zo komen er bedrijfsruimten van n box breed en bedrijfsruimten van twee boxen breed.Aan het eind van de straat zullen vier half vrijstaande woningen met eigen bedrijfsruimte worden gebouwd. De bedrijfsruimte bij de woningen heeft een eigen entree. Het parkeren bij de woningen gebeurt op eigen erf. Afbeelding 14.23: Woon-werkeenhedenIn het ontwerp zullen portiekwoningen worden samengevoegd tot grotere woningen met op de begane grond bedrijfsruimte. De bestaande portiekwoningen in het ontwerpgebied hebben een begane grond die zon 1 meter hoger dan het straatniveau is. Voor de bedrijfsruimten is het voordeliger om een eigen ingang te hebben rechtstreeks op de straat. Door een trap te plaatsen bij de woningen met bedrijfsruimten, kunnen deze bedrijven rechtstreeks op straat worden ontsloten. Dit is bijvoorbeeld ook gedaan bij portiekwonin- Afbeelding 14.24: Portiekflat Hilversum gen in Hilversum, ontworpen door FAME architecten. Er zullen vanaf het begin niet direct in alle woningen ondernemers met een eigen bedrijf vestigen. Zodra er in een woning een ondernemer met eigen110De werkende wijk 32. ontwerpOp bovenstaande afbeelding zijn de voormalige portiekwoningen te zien die verticaal worden samengevoegd. Zo ontstaan er ruime eengezinswoningen. De woningen worden via de bestaande portieken ontsloten. Voor de woningen zijn er voldoende parkeerplaatsen voor bewoners en klanten van bedrijven.Op bovenstaande afbeelding zijn de portiekwoningen te zien waarvan de begane grond van twee portiekwoningen horizontaal wordt samengevoegd. Op de begane grond is er ruimte voor een bedrijf aan huis, met eigen entree. De appartementen op de eerste verdieping blijven ongewijzigd.IV ontwerpvoorstel111 33. ontwerp112De werkende wijk 34. ontwerpIV ontwerpvoorstel113 35. ontwerp114De werkende wijk 36. ontwerpIV ontwerpvoorstel115 37. multifunctionele appartementenblokken usul Pat traa ens hov oon Sch VanM ep pe le rst raat w egat ra st ysBu10 meter20 meter30 meter40 meter50 meter 38. multifunctionele appartementenblokkenstraatteijn Pieter S10 meter20 meter30 meter40 meter50 meter 39. multifunctionele appartementenblokkenstraatteijn Pieter S10 meter20 meter30 meter40 meter50 meter 40. ontwerp 14.4 Multifunctionele appartementenblokken 14.4.1 Bestaande situatie En van de entrees van de wijk is de kruising bij de Meppelerstraatweg en de Paulus Buysstraat. Tussen de Paulus Buysstraat en de Van Schoonhovenstraat ligt een brede groene ruimte met water. In de groene zone staat n nutsgebouw en een aantal bomen.Afbeelding 14.26: Luchtfoto Pieter SteijnstraatAfbeelding 14.27: Bouwblok aan de Pieter Steijnstraat Afbeelding 14.25: Luchtfoto entree wijk Meppelerstraatweg14.4.2 OntwerpIn de noordrand van de wijk liggen de portiekwoningen aan de Pieter Steijnstraat. De in zaagtandvorm gerangschikte flatgebouwen vormen een markante begrenzing van de wijk. Voor de gebouwen ligt een perkje met gras (zie ook de foto).In de wijk zullen er portiekwoningen worden samengevoegd tot eengezinswoningen. Om het aantal woningen dat uit de wijk verdwijnt op te vangen zullen er aan de Meppelerstraatweg en de Pieter Steijnstraat nieuwe appartementen worden gebouwd. In de huidige situatie is er aan de Meppelerstraatweg geen bebouwing. Hier zal een urban villa worden gebouwd dieIV ontwerpvoorstel119 41. ontwerp entree van de wijk, richting het Simon van Slingelandtplein markeert. Aan de Pieter Steijnstraat staan portiekwoningen in een open bebouwing. Met de nieuwe appartementen zal de open setting veranderen naar een halfopen bouwblok. De appartementen sluiten qua hoogte aan op de bestaande bebouwing. Het gebouw zal ruimte bieden aan ruim opgezette appartementen met op de begane grond ruimte voor ondernemers uit het gebouw zelf, maar ook voor ondernemers uit de omliggende woningen. De begane grond is extra hoog, zodat het ruimte kan bieden aan allerlei vormen van bedrijvigheid. De glazen plint moet zorgen voor een open en uitnodigend karakter.14.4.3 Bouwregels De nieuwe appartementen moeten naast woonruimte ook de mogelijkheid voor andere functies bieden. En van de voorwaarden voor de nieuwe gebouwen is daarom dat de begane grond hoger dan standaard is, minimaal 3,5 meter. Hierdoor is het mogelijk om zowel appartementen als bedrijfruimten op de begane grond te plaatsen. De appartementenblokken zijn flexibel, omdat in de toekomst de functie van de begane grond daardoor gewijzigd kan worden. Op afbeelding 14.28 is De Bomentuin in Amsterdam te zien. In dit gebouw is de begane grond ook hoger dan de verdiepingen erboven. Het gebouw heeft een centrale entree, die leidt naar de gallerijen waarmeeAfbeelding 14.28: De Bomentuin, Amsterdam.wonen wonen wonen flexibele bedrijfs-/woonruimte120De werkende wijkde appartementen worden ontsloten. De gallerijen bevinden zich aan de noordzijde van het gebouw. Aan de zuidzijde hebben de appartmenten een ruime loggia. 42. ontwerpAfbeelding 14.31: Impressie nieuwe situatieAfbeelding 14.29: Kulturhus KaleidoskoopAfbeelding 14.30: Impressie nieuwe situatieIV ontwerpvoorstel121 43. ontwerp122De werkende wijk 44. ontwerpIV ontwerpvoorstel123 45. 15. fasering1e fase 2e fase 3e fase 4e fase12450 meterDe werkende wijk100 meter 150 meter 200 meter 250 meter5e fase 46. fasering 15.1 Fasering De wijk zal niet in n keer worden geherstructureerd naar het nieuwe ontwerp. Om niet te veel overlast in de wijk te krijgen zal er in vijf verschillende fases worden gebouwd. Bij het opstellen van de fasering is er onder andere gekeken naar het karakter van de ingrepen en de bereikbaarheid van de woningen. Van een aantal straten zal het profiel aangepast worden, tijdens deze werkzaamheden zullen de woningen bereikbaar moeten blijven. 15.1.1 Eerste fase Het plan begint met de realisatie van het multifunctionele centrum op het Simon van Slingelandtplein. Dit centrum kan als katalysator dienen voor bedrijvigheid in de wijk. Het is direct een grote aanpassing in het straatbeeld en zal een eye catcher vormen in de wijk. De vele ondernemers die in dewijk vanuit huis werken kunnen het centrum gaan gebruiken als werkplek of ontmoetingsplek. Door er ook voorzieningen voor niet-ondernemers in te plaatsen kan het een ontmoetingsplek voor iedereen in de wijk worden. Nadat er is begonnen met de bouw van het multifunctionele centrum zal er gestart worden met het ombouwen van garageboxen naar werkruimten. Dit is een relatief makkelijke ingreep en de start van de broedstraten. De Van Schoonhovenstraat en de straten rond het Simon van Slingelandtplein zullen als afsluiting van deze eerste fase opnieuw worden ingericht. 15.1.2 Tweede fase In de derde fase wordt de Zerboltstraat getransformeerd. Het zal de koppeling tussen het bestaande centrum en het vernieuwde Simon van Slingelandtplein vormen. De bestaande bungalows aan de Zerboltstraat zullen geslooptIV ontwerpvoorstel125 47. fasering worden en de nieuwe gebouwen met bedrijfsruimte op de begane grond en appartementen op de verdieping zullen op dezelfde plek worden gebouwd. Wanneer de bouw hiervan afgerond is zal de Zerboltstraat opnieuw worden ingericht. In deze fase wordt ook begonnen met de bouw van de eerste nieuwe appartementen aan de Pieter Steijnstraat, zodat aan de bewoners van de portiekwoningen die worden samengevoegd alternatieve woonruimte kan worden geboden. 15.1.3 Derde fase In de derde fase worden de broedstraten verder ontwikkeld. Portiekwoningen aan de Paulus Buysstraat en Anthonie van der Heimstraat zullen worden126De werkende wijksamengevoegd. In deze woningen is er op de begane grond de mogelijkheid voor kantoorruimte aanwezig. In de derde fase wordt tevens het derde appartementenblok aan de Pieter Steijnstraat gerealiseerd. Huidige bewoners van de portiekwoningen wordt de mogelijkheid geboden om naar n van de nieuwe appartementen aan de Pieter Steijnstraat te verhuizen. 15.1.4 Vierde fase In deze vierde fase zullen aan de Isac van Hoornbeekstraat de portiekwoningen op de begane grond horizontaal worden samengevoegd. De straat zal opnieuw worden ingericht. 48. fasering 15.1.5 Vijfde fase De laatste fase bestaat uit de realisatie van het laatste appartementengebouw aan de Pieter Steijnstraat en de realisatie van een appartementengebouw aan de Meppelerstraatweg. Dit gebouw vormt een nieuwe markering van de ingang van de wijk richting het Simon van Slingelandtplein en de broedstraten.15.2 Verandering samenstelling wijk De samenstelling van de wijk zal in het nieuwe ontwerp veranderen. Er zullen appartementen verdwijnen en nieuwe woningen worden terug gebouwd. Het aantal woonruimten neemt in totaal af met zon 30 woningen. Het aantal portiekwoningen neemt met 60 appartementen af, hiervoor in de plaats zullen 30 nieuwe eengezinswoningen worden gebouwd. De samenstelling in huishoudens zal hierdoor verschuiven. Het aantal 1-persoons huishoudens zal afnemen en vooral het aantal huishoudens met kinderen zal toenemen. De leeftijdsklassen in de wijk zullen ook veranderen. Momenteel is de leeftijdsklasse 25-39 de veruit grootste groep in de wijk. Het aanbieden van eengezinswoningen zal ervoor zorgen dat er meer kinderen van 0-18 jaar in de wijk wonen. De groep van 40-54 jaar zal tevens toenemen.Op de volgende pagina is een overzichtskaart weergegeven met hierin per straat de ingrepen die plaats zullen vinden in het woningbestand. Op de daarop volgende pagina is het aantal bedrijven in de wijk weergegeven over 1, 5, 10 en 20 jaar.IV ontwerpvoorstel127 49. Pieter Steijnstraat huidige situatie 162 portiekflats nieuwe situatie 135 portiekflats bestaand 51 appartementen nieuwbouwoverzicht ingrepen faseringgeslooptgeslooptAnth. vd Heimstraat 42 portiekflatsnieuwe situatienieuwe situatienieuwe - 24 portiekflats met meer situatie woonruimte - 4 eengezinswoningen met werkruimte - garageboxen omgebouwd naar 16 werkruimtengesloopt 12 portiekflatshuidige situatie24 portiekflats 4 eengezinswoningen14 eengezinswoningenIsac van Hoornbeekstraat huidige situatie 48 portiekflats nieuwe situatie 24 portiekflats 12 samengevoegde woningenSimon v. Slingelandtplein Zerboltstraat gesloopt nieuwe situatienieuwe situatie8 appartementen5 bungalowsPaulus Buysstraat- 10 woningen met bedrijfsruimte - 5 atelierruimtenhuidige situatie30 portiekflatsnieuwe situatie 10 eengezinswoningenVan Schoonhovenstr. nieuwe - garageboxen situatie omgebouwd naar 2-4 werkruimten12850 meterDe werkende wijk100 meter 150 meter 200 meter 250 meter8 portiekflats 2 eengezinswoningenCaspar FagalstraatVan Schoonhovenstraat huidige situatieAnth. Heinsiusstraat27 portiekflatsMeppelerstraatweg nieuwe situatie8 appartementen4 ruime appartementen 50. aantal bedrijven na 1 jaaraantal bedrijven na 5 jaarmogelijke uitbreidingmogelijke uitbreidingaantal bedrijven na 10 jaarmogelijke uitbreidingIV ontwerpvoorstel129aantal bedrijven na 20 jaar