Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

84
MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS 2013-2014

description

Deze opleiding leidt op tot change agent binnen het onderwijs, met name daar waar speciale ondersteuning nodig is.

Transcript of Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Page 1: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Master Sp

ecial Ed

ucational N

eeds: Leraar Sp

eciaal Ond

erwijs 2013-2014

Seminarium

voo

r Ortho

ped

ago

giek

svo

_eb

_121

2_tc

OPLEIDINGSPLAATSEN MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS

MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS 2013-2014

Amsterdam 088 481 78 60

Arnhem 088 481 78 10

Den Haag 088 481 78 70

Doetinchem 088 481 78 80

Enschede 088 481 78 80

Haren (Groningen) 088 481 78 50

Maastricht 088 481 78 40

Rotterdam 088 481 78 20

Utrecht 088 481 73 87

Vlissingen 088 481 78 90

Zwolle 088 481 78 30

Kijk voor het adres en de voorlichtingsdata bij u in de buurt op WWW.SEMINARIUM.HU.NL

Page 2: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Page 3: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

VOORWOORD 3

1 Master SEN: Leraar Speciaal Onderwijs: gereed voor de toekomst 7

2 Uw werkomgeving als uitgangspunt 132.1 Perspectieven en keuzemogelijkheden 142.2 Het programma 16

3 Kiezen voor een specialisatie 213.1 Waarom kiezen voor de specialisatie Gedrag? 223.2 Waarom kiezen voor de specialisatie Leren? 243.3 Waarom kiezen voor de specialisatie Begeleiden? 26

4 Verdieping, verbreding of verbijzondering 29

5 Kiezen voor een taak of functie 395.1 Een master als gedragsspecialist 405.2 Een master als remedial teacher 415.3 Een master als intern begeleider 425.4 Een master als specialist leidinggeven 425.5 Een master als rekenspecialist 435.6 Een master als lees- en dyslexiespecialist 445.7 Een master als jonge kindspecialist 44

6 Organisatie 49

7 Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN: 53Leraar Speciaal Onderwijs

8 Aanmelden en studiekosten 63

9 Overige activiteiten 69

10 Meer informatie en contact 73

Inhoudsopgave

1 INHOUDSOPGAVE

Page 4: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs
Page 5: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

3

Met trots bieden we de brochure over de masteropleiding SpecialEducational Needs (SEN): Leraar Speciaal Onderwijs aan.

Deze opleiding leidt op tot change agent binnen het onderwijs, met name daarwaar speciale ondersteuning nodig is. Veranderingen komen van binnenuit,maar ook van buitenaf. Door tenminste een aantal OP-ers binnen boord te hebben die als change agent kunnen functioneren, wordt het gemakkelijker omsuccesvol vorm te geven aan belangrijke ontwikkelingen waar scholen mee temaken hebben.Eén van die ontwikkelingen is ontschotting op een aantal terreinen.Ontschotting tussen regulier onderwijs en speciaal onderwijs, tussen de clustersbinnen speciaal onderwijs, tussen jeugdzorg, (speciaal) onderwijs, jeugd GGZ,jeugd LVG, etc. Verbeterthema’s die de Inspectie van het Onderwijs in haar onderwijsverslag2010/2011 aangeeft zijn: kennis bij professionals die met kinderen en jongerenwerken over leer- en ontwikkelstoornissen bij jongeren, het ter beschikking hebben van een didactisch/pedagogisch repertoire dat aansluit bij de leerlingmet een specifieke ondersteuningsbehoefte, de ondersteuning van kwetsbaregroepen leerlingen en studenten, de zorg vanuit besturen voor de kwaliteit vande onderwijspraktijk. Binnen de master SEN spelen we in op deze relevanteontwikkelingen.Een andere ontwikkeling waar we aandacht aan besteden is de toenemendegerichtheid op doelmatigheid van werken en verantwoording van middelen. Eris een sterke wens om de effectiviteit van onderwijsondersteuning meetbaar tekrijgen, naast de inzet op doelmatigheid en planmatigheid. Uit het onderzoekvan de inspectie blijkt dat in het primair onderwijs en voortgezet onderwijs in40% van de gevallen geen monitoring plaatsvindt op de effectiviteit van deingezette ondersteuning. Het is essentieel dat we ons naast de individueledocent ook richten op team- en schoolontwikkeling. Immers, het sturen vanuitmonitoring en analyse gaat verder dan de professionalisering van individueledocenten.Bijna automatisch leidt dit tot meer focus op opbrengsten. Ook van het speciaal onderwijs en leerlingen die aanvullende onderwijsondersteuning ont-vangen, wordt verwacht dat ze haar leerlingen opleidt tot maximale participatiein de maatschappij. De invoering van kerndoelen en uitstroomprofielen in het

Voorwoord

VOORWOORD

Page 6: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

speciaal onderwijs is hier een voorbeeld van. Binnen de master SEN sluiten wijdaarop aan, onder andere door ons aanbod op het gebied vanHandelingsgericht werken, zowel in algemene zin maar ook toegespitst opgedrag, taal, rekenen, lezen en burgerschap.

Een andere ontwikkeling is het streven naar de ongedeelde zorgvraag. Van hokjes denken waarin iedereen ‘z’n ding doet’, naar een integrale aanpak endoorgaande lijnen. Scholen vragen in toenemende mate naar integrale aanpakbij ondersteuning en hulpverlening. Daarom richten wij ons op het educatieveveld (de scholen) en het pedagogisch veld (de instellingen op het terrein vanjeugdzorg en jeugdwelzijn) met een breed palet aan diensten.We bieden een compleet dienstverleningspakket en ontwikkelen voortdurendwaardevolle tools en methodieken, zoals taal- en rekenverbetertrajecten (waar-onder LIST) en Handelingsgericht Werken (HGW), die voor een belangrijk deelonderdeel uitmaken van het curriculum (of los zijn te volgen).Door de invoering van passend onderwijzen, worden er meer expertise en passende handelingsvaardigheden gevraagd van onderwijsprofessionals; zowelin het reguliere als in het speciale onderwijs. Met de master Special Eduactional Needs: Leraar Speciaal Onderwijs speelt uniet alleen nog beter in op uw dagelijkse onderwijspraktijk, ook levert u eenessentiële bijdrage aan de beleidsontwikkeling van uw organisatie op het terrein van passend onderwijs. Immers, de ontwikkelingen binnen uw beroeps-uitoefening vragen om een investering in zowel uw individuele kwaliteit als dekwaliteit van de school.

Hebt u passie voor uw vak als onderwijsgevende in het primair onderwijs,voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs of het beroepsonderwijs en wilt u zichprofessionaliseren?U bent van harte welkom op één van onze informatiebijeenkomsten. Ook kunt ucontact opnemen met één van onze studieleiders bij u in de buurt. Ik wens u veelleesplezier en hoop u te mogen verwelkomen als student van de master SEN.

Nelleke EelmanDirecteur Seminarium voor Orthopedagogiek

Voorwoord

4

Page 7: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

JE LEERT NIET VOOR SCHOOL, MAAR VOOR HET LEVENSeneca (3 voor Christus – 65 na Christus)

5

Page 8: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

6

1

Page 9: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

7 MASTER SEN: LERAAR SPECIAALONDERWIJS: GEREEDVOOR DE TOEKOMST

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Page 10: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Met de deeltijdopleiding master Special Educational Needs: Leraar SpeciaalOnderwijs (SEN) specialiseert u zich op het gebied van speciale onderwijs -ondersteuning. Deze opleiding is in nauwe samenwerking met het beroepen-veld ontwikkeld. Aan de activiteiten ligt het beginsel ten grondslag dat hetonderwijs van betekenis is voor de maatschappelijke emancipatie en participatie van alle kinderen en jongeren.

Voor wie is deze master bedoeld?De master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs is bedoeldvoor leraren, coördinatoren, leidinggevenden en andere professionals die zichverder willen professionaliseren op het gebied van passend onderwijzen aanleerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Deze opleiding is geaccrediteerddoor de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO).De ervaring leert dat studenten van deze opleiding vaak werkzaam zijn in:

• het (speciaal) basisonderwijs;• het speciaal onderwijs/de regionale expertisecentra;• het praktijkonderwijs, leerwegondersteunend onderwijs; • het (speciaal) voortgezet onderwijs;• het middelbaar beroepsonderwijs/de regionale opleidingscentra;• bovenschoolse verbanden of organisaties.

Professional op masterniveauHet niveau van de hbo-master is internationaal vastgelegd. Met deze internatio-nale criteria als uitgangspunt en competenties die voor de beroepspraktijk vaneen master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs relevant zijn,heeft het Seminarium voor Orthopedagogiek eindkwalificaties vastgesteld.Deze eindkwalificaties hebben betrekking op drie gebieden: werken met envoor leerlingen (het primaire proces), werken in en voor de organisatie (hetfunctioneren in een schoolteam en schoolorganisatie), professioneel handelenen beroepsontwikkeling (eigen professionele ontwikkeling).

Met deze opleiding: • bent u in staat om complexe problemen in onderwijssituaties op te lossen;• komt u op basis van genuanceerde afwegingen, reflectie, studie en onder-

zoek tot kritische oordeelsvorming;

Master SEN: gereed voor de toekomst

8 MASTER SEN: GEREED VOOR DE TOEKOMST

Page 11: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

• bewaakt u uw grenzen vanuit professioneel en beroepsethisch perspectief; • toetst u praktijk en theorie voortdurend aan elkaar;• neemt u deel aan het debat over de ontwikkeling van de eigen beroeps-

groep en durft hierin stelling te nemen;• bent u een (pro)actieve kenniswerker;• geeft u op schoolniveau een sterke impuls aan onderwijsinnovaties.

Digitale kennisbankVoor de opleiding is een elektronische leeromgeving ingericht: de kennisbankvan het Seminarium voor Orthopedagogiek. Deze is ondergebracht inSharepoint, het intranet van Hogeschool Utrecht. De kennisbank geeft onder-steuning aan uw leerproces en biedt tegelijkertijd een grote verscheidenheidaan bronnen met expliciete aandacht voor het primair onderwijs (inclusief hetjonge kind), het voortgezet onderwijs en het speciaal onderwijs. Op de kennis-bank staan illustraties en links met sites uit het (inter)nationale veld van opvoeden en onderwijs.

KwaliteitszorgDe opleiding master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijsheeft een hoog niveau. Om dit te kunnen garanderen, hanteert het Seminariumvoor Orthopedagogiek een uitgebreid systeem van kwaliteitszorg.Zo wordt de inhoud van de thema’s regelmatig voorgelegd aan vertegenwoor-digers van de diverse onderwijswerkvelden en aan wetenschappelijke deskundi-gen om vervolgens getoetst te worden aan de geformuleerde eindkwalificatiesvoor een master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs. Ook dekwaliteit van de ‘prestaties’ van de studenten en de beoordeling door docentenworden steekproefsgewijs geanalyseerd en vergeleken.Als onderdeel van de kwaliteitszorg wordt regelmatig gevraagd hoe u de opleiding waardeert en worden verbeterpunten in het curriculum doorgevoerd.

MatchgesprekAankomende studenten van de master Special Educational Needs: LeraarSpeciaal Onderwijs krijgen voor de start van de opleiding een matchgesprek.Dit gesprek geeft de mogelijkheid om de opleiding nog beter af te stemmenop uw persoonlijke wensen en verwachtingen om zo uw studierendement enstudieplezier te verhogen.

Master SEN: gereed voor de toekomst

9

Page 12: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Het Kenniscentrum EducatieOm de taakstelling van het hbo op het gebied van kennisontwikkeling en ken-niscirculatie vorm te geven, is het Seminarium voor Orthopedagogiek - als instituut binnen de Faculteit Educatie van Hogeschool Utrecht - intensiefbetrokken bij het Kenniscentrum Educatie. Centraal in het KenniscentrumEducatie zijn de lectoraten en de kenniskringen gepositioneerd.

Het Kenniscentrum Educatie creëert in toenemende mate focus in het onder-zoek dat plaatsvindt binnen de Faculteit Educatie. Via onderzoek werkt het kenniscentrum aan kwaliteitsverbetering van de opleidingen van de FaculteitEducatie en de beroepspraktijk. Het legt hierin een sterke focus op pedagogisch-didactisch handelen. Dit is ingegeven door onder meer de maat-schappelijke aandacht voor het leraarschap. Het kenniscentrum wil het pedagogisch-didactisch handelen versterken en daarmee samen met onderwijs-professionals de kwaliteit van het onderwijs bevorderen.

Inhoudelijk specialiseert het Kenniscentrum Educatie zich in de wetenschap -pelijke, methodische en didactische ondersteuning van het werkveld van lerarenopleiders. Bij het kenniscentrum kunt u terecht met vraagstukken op hetgebied van onderwijs,maar ook met onderzoeks- en ondersteunings -vraagstukken. Het Kenniscentrum werkt voor studenten, docenten, management, beleidsmakers en andere professionals die betrokken zijn bij hetonderwijs en de onderwijs ontwikkelingen.

Master SEN: gereed voor de toekomst

10

INNOVATIE/INNOVATION

ONDERWIJS/EDUCATION

ONDERZOEK/RESEARCH

BEROEPSPRAKTIJK/PROFESSIONAL PRACTICE

Page 13: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

LEARNING IS DEVELOPMENTLeonid Semjonovitsj Vygotsky (1896 – 1934)

Page 14: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

2

Page 15: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

13 UW WERKOMGEVINGALS UITGANGSPUNT

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Page 16: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Als leraar werkt u in een dynamisch veld. Niet alleen ten aanzien van de ver-wachtingen die de samenleving heeft van u als didacticus en pedagoog, ookbinnen uw vak is er voortdurend sprake van nieuwe inzichten, opvattingen enmethodes. Als u deze ontwikkelingen vooral ziet als een kans voor beter onder-wijs en als een uitdaging voor u als professional, is de stap naar een master -opleiding bij het Seminarium voor Orthopedagogiek zeer voor de hand liggend. Niet voor niets stelt de overheid u immers als leraar centraal in actuelebeleidsnotities over het optimaliseren van kansen voor kinderen en jongeren.Professionalisering vormt hierin een centraal begrip.

De masteropleiding Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs betekent voor u professionalisering op een hoog niveau. U krijgt met dezeopleiding de kans te groeien tot een excellente professional die ingewikkeldesituaties binnen de groep hanteert, die leerlingen met complexe problemenadequaat begeleidt en die een volwaardige partner is voor ouders en hulp -verleners. En die, in het kader van taak- en functiedifferentiatie, kansen ziet depersoonlijke expertise in te zetten in een nieuwe positie binnen de school: alsbegeleider, coördinator of als leidinggevende.

Uw eigen praktijksituatie is tijdens de master Special Educational Needs: LeraarSpeciaal Onderwijs het uitgangspunt. Met deze praktijk en voor deze praktijkgeeft u uw opleiding gestalte. Praktijk en theorie worden in een voortdurendewisselwerking aan elkaar getoetst. U wordt hierbij ondersteund door kundigeprofessionals die u uitdagen tot betekenisvol leren, tot kritisch nadenken en omzelf te oordelen. Wij bieden u een leeromgeving waarmee aan deze uitgangspunten tegemoetgekomen wordt. U kiest voor een specialisatie en binnen deze specialisatie zomogelijk voor verbreding, verdieping of verbijzondering.

2.1 Perspectieven en keuzemogelijkhedenAfhankelijk van uw interesse of ambitie maakt u, in eerste instantie, een keuzeuit drie specialisaties:• Specialisatie Gedrag • Specialisatie Leren • Specialisatie Begeleiden

Uw werkomgeving als uitgangspunt

14 UW WERKOMGEVING ALS UITGANGSPUNT

Page 17: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

De drie specialisaties vormen de basis van de master Special EducationalNeeds: Leraar Speciaal Onderwijs en worden in alle lesplaatsen aangeboden.Elke specialisatie is opgebouwd uit de volgende onderwijseenheden: hetPraktijkgericht Onderzoek, zeven inhoudelijke thema's, vrije ruimte en een port-folio. In hoofdstuk 3 worden deze specialisaties nader toegelicht.

De kennisbank, waarin deze eenheden zijn ondergebracht, biedt u een stimule-rende en gevarieerde leeromgeving. Zo beschikt u over bronnen die betrekkinghebben op uw eigen werkveld (primair onderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs) en is het mogelijk uw prestaties hierop te laten aansluiten.Op deze wijze zijn er voor u veel mogelijkheden om uw opleiding af te stemmen op uw eigen leervragen en ambities.

Kiezen voor verdieping, verbreding of verbijzondering Naast de thema’s die binnen de specialisaties worden aangeboden, biedt hetSeminarium voor Orthopedagogiek thema’s die verdere profilering van uw specialisatie mogelijk maken. Het gaat daarbij om keuzethema’s die betrekking hebben op een bepaald facetvan Gedrag, Leren of Begeleiden of verdieping bieden ten aanzien van bepaal-de werkvelden: speciaal onderwijs, jonge kinderen of vo/vso/mbo. Raadpleeghoofdstuk 4 in deze brochure voor meer informatie.De keuzethema’s zijn op dezelfde wijze opgebouwd als de thema’s binnen despecialisatie en kennen in de meeste gevallen een instapvoorwaarde. U kunteen keuzethema volgen in plaats van een thema in de specialisatie of als invulling van de vrije ruimte.Een aantal thema’s is dermate specifiek, dat deze niet in alle regio’s wordenaangeboden. Uw studieleider adviseert u bij het maken van een keuze.

Kiezen voor een taak of functie Het is mogelijk dat u zich door middel van uw opleiding wilt voorbereiden opeen specifieke taak of functie in het onderwijs. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan gedragsspecialist, remedial teacher, intern begeleider, specialist leidinggeven, rekenspecialist of lees- en dyslexiespecialist of specialist jongekind. Als u kiest voor een opleiding gericht op een taak of functie, kunt u ditkenbaar maken tijdens het matchgesprek of bespreken met uw studieleider. Inhoofdstuk 5 in deze brochure treft u hierover meer informatie.

Uw werkomgeving als uitgangspunt

15

Page 18: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

De inhoudelijke keuzen die het Seminarium voor Orthopedagogiek hierbij heeftgemaakt zijn afgestemd met de eisen van de verschillende beroepsverenigin-gen zoals de NVS-NVL (Nederlandse Vereniging van Schooldecanen enLeerlingbegeleiders), de LBRT (Landelijke Beroepsvereniging voor RemedialTeachers), de LBBO (Landelijke Beroepsgroep Begeleiders in het Onderwijs) ende IBvA (Internationale Beroepsvereniging van Autismespecialisten).

Kiezen voor een samengesteld pakketIn overleg met uw studieleider en de examencommissie is het in bepaaldeomstandigheden mogelijk om uw opleiding nog verder op maat te snijden.Daartoe bestaan de volgende mogelijkheden:• U neemt deel aan een thema van een andere specialisatie (binnen of buiten

uw regio).• U gebruikt voor het uitwerken van uw prestaties de bronnen van een andere

specialisatie.

2.2 Het programmaAls basis voor alle opleidingen kunt u voor uw planning het volgende program-ma verwachten: • Het Praktijkgericht Onderzoek dat als een rode draad door het gehele pro-

gramma loopt.• Zeven inhoudelijke thema’s, waarbij de thema’s 'Orthopedagogiek' en

'Communicatie, in contact met...' voor alle studenten verplicht zijn.• De vrije ruimte. • Het portfolio.

U werkt vanaf het begin van de opleiding met een digitaal, ontwikkelings -gericht portfolio (Winvision). Dit is een digitale map waarin u gedurende uwopleiding uw studiemateriaal verzamelt en zo uw ontwikkeling tot masterSpecial Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs beschrijft en verant-woordt. Ook werkt u samen in leerteams aan diverse opdrachten of onder-zoeksvragen.Op de website, www.seminarium.hu.nl, vindt u informatie over de lesplaatsenwaar de specialisaties en de verdiepingen/verbredingen dan wel verbijzonderin-gen worden aangeboden.

Uw werkomgeving als uitgangspunt

16

Page 19: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Uw werkomgeving als uitgangspunt

17

Het Praktijkgericht OnderzoekEen uitdaging binnen uw opleiding is het Praktijkgericht Onderzoek. U onder-zoekt in, met en voor uw eigen praktijk een door u geconstateerd onderwijs-kundig of pedagogisch probleem.U gaat na op welke manier u de situatie zou kunnen verbeteren of veranderen.Door voortdurend en kritisch te reflecteren op de ontwikkelingen en hun betekenis ervan voor de onderwijspraktijk, brengt u een verbinding tot standtussen uw onderzoek en uw leren als professional. Het PraktijkgerichtOnderzoek staat hiermee in dienst van het vergroten van de innovatie van hetonderwijs, binnen uw beroepscontext, met uw eigen mogelijkheden als uitgangspunt.

Zeven thema’sIedere specialisatie en mogelijke varianten hierop zijn gebouwd rond de thema’s die wezenlijk zijn voor het behalen van de eindkwalificaties. Het gaatdaarbij om inhouden die binnen een bepaalde tijd worden afgerond. Rondieder thema zijn bijeenkomsten georganiseerd waarin op een gevarieerdewijze de verschillende onderwerpen aan de orde komen.Ook zijn er gemeenschappelijke bijeenkomsten waarin kennisverwerving enkennisdeling centraal staan. Daarnaast zijn er veel momenten waarop u – begeleid door een docent – uw eigen leervragen individueel of in een leer-team onderzoekt en uitwerkt.

De vrije ruimteBinnen iedere specialisatie is een vrije ruimte in het rooster opgenomen. Indeze ruimte kiest u een thema waar uw belangstelling naar uitgaat en deopleiding aanbiedt. Ook kunt u in de vrije ruimte een onderwerp uitwerkendat niet in de opleiding wordt aangeboden. De eindkwalificaties zijn leidend.

PortfolioU werkt vanaf het begin van de opleiding met een digitaal portfolio(Winvision). Dit is een digitale map waarin u gedurende uw opleiding uw studiemateriaal en studieprestaties verzamelt en zo uw ontwikkeling tot masterSpecial Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs beschrijft en verant-woordt.

Page 20: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

De toetsingDe toetsing in de masteropleiding is gericht op evaluatie en ondersteuning vanhet leerproces. Daarnaast levert toetsing mede de bewijslast voor het bereikenvan de eindkwalificaties. De toetsing vindt plaats in de vorm van ‘prestaties’,inclusief een theoretische verantwoording. Elke onderwijseenheid wordt afge-sloten met een prestatie. U kunt bij een ‘prestatie’ denken aan een verslag, eenpresentatie of een kijkwijzer bij een zelfgemaakte video-opname die deel kanuitmaken van het portfolio. De totale masteropleiding wordt afgesloten met hetPraktijkgericht Onderzoek. U ontvangt het internationaal erkende diploma master Special EducationalNeeds: Leraar Speciaal Onderwijs.

Leren in een leerteam Binnen de masteropleiding is het leren in een leerteam met studiegenotenvoorwaardelijk. Door onderlinge uitwisseling van informatie, ervaringen, vragenen problemen wordt gezamenlijk voortschrijdend inzicht ontwikkeld. Elkaarfeedback geven op individuele prestaties en het wederzijds bieden van steunen waardering, versterken het individuele ontwikkelingsproces en de motivatievoor het leren.

Uw werkomgeving als uitgangspunt

18

Page 21: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs
Page 22: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

3

Page 23: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

21 KIEZEN VOOR EENSPECIALISATIE

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Page 24: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Het onderwijs kreeg het afgelopen decennium te maken met hoge prestatie-eisen. De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, de Inspectie vanhet Onderwijs en ouders vragen van scholen meer oog te hebben voor elkeindividuele leerling en zijn individuele ‘leerwinst’. Opbrengstgericht werken iseen noodzaak. Dit alles in samenspraak met passend onderwijs en de wettelijkeverplichting voor het onderwijs om actief burgerschap te stimuleren.De leraar maakt hierin het verschil. De opleiding master Special EducationalNeeds: Leraar Speciaal Onderwijs biedt u hiertoe handvatten.

Als u zich inschrijft voor de opleiding master Special Educational Needs: LeraarSpeciaal Onderwijs van het Seminarium voor Orthopedagogiek, maakt u aller-eerst een keuze uit de drie specialisaties Gedrag, Leren of Begeleiden.

3.1 Waarom kiezen voor de specialisatie Gedrag?Als leraar staat u voor de taak om passend onderwijs te bieden aan alle leerlin-gen. Ook leerlingen die lastig, dwars, teruggetrokken of agressief gedrag ver-tonen. Ondertussen worden ouders en samenleving steeds kritischer op wat erbinnen de school gebeurt. De opleiding tot specialist Gedrag biedt u de perspectieven om deze uitdaging aan te gaan. Binnen de opleiding is ruimschoots aandacht voor onderwerpen die de somsmoeizame interactie tussen leraar en leerling of leerling en klas verduidelijken.De nadruk ligt in eerste instantie op goed, handelingsgericht onderwijs en depreventie van probleemgedrag. Later wordt de aandacht verlegd naar moeilijkverstaanbare gedragingen en de rol van de gedragsspecialist in de school -organisatie.

Kiezen voor een specialisatie

22 KIEZEN VOOR EEN SPECIALISATIE

Page 25: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

De opleiding is opgebouwd rond zeven verschillende inhoudelijke thema’s, eenPraktijkgericht Onderzoek, een vrije ruimte en een portfolio1:

U krijgt de beschikking over een digitaal portfolio (Winvision), waarin u uw studievoortgang en –resultaten bijhoudt.

In overleg met uw studieleider stemt u uw programma verder af op uw leervragen. U kunt in plaats van één van deze thema’s en/of tijdens de vrijeruimte kiezen voor bijvoorbeeld de thema’s Agressie 1: agressie als facet vande communicatie of Agressie 2: agressie als signaal van maatschappelijkekwetsbaarheid. Meer informatie hierover kunt u lezen in hoofdstuk 4 van deze brochureof op www.seminarium.hu.nl.

Kiezen voor een specialisatie

23

Orthopedagogiek

Communicatie: in contact met...

Gedragsontwikkeling: belemmeringen en mogelijkheden

Probleemgedrag: preventie en interventie

School en sociaal emotioneel leren

Passend handelen bij complex gedrag

Begeleiden van collega's

Praktijkgericht Onderzoek

Vrije ruimte

Portfolio

¹ Er kunnen veranderingen optreden in de aangegeven volgorde.

Page 26: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

3.2 Waarom kiezen voor de specialisatie Leren?Leraren hebben de taak passend onderwijs te bieden aan alle leerlingen. Maarwat te doen als een leerling niet aan het werk gaat, ongemotiveerd lijkt of hethuiswerk niet maakt of leert? Wat te doen als een leerling teksten niet vlot leestof begrijpt, grote moeite heeft met rekenkundige bewerkingen, de uitspraakvan het Engels, voortdurend dezelfde spelfouten maakt of dyslectisch is?

Voor elk leergebied en elke fase van het leren zijn specialistische kennis envaardigheden noodzakelijk om leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften tebegeleiden. In de opleiding tot specialist Leren legt u vanuit een ortho -didactisch kader het accent op de relatie tussen theorie en praktijk. U maaktkennis met de nieuwste theorieën en ontwikkelingen en u wordt uitgedaagddeze in de praktijk toe te passen. De nadruk ligt in eerste instantie op preventief denken en handelen. Later wordt specifiek ingezoomd op zorgniveau3 en de rol van de specialist Leren in de schoolorganisatie.

Kiezen voor een specialisatie

24

Page 27: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

De opleiding is gebouwd rond zeven verschillende inhoudelijke thema’s, eenPraktijkgericht Onderzoek, een vrije ruimte en een portfolio²:

U krijgt de beschikking over een digitaal portfolio (Winvision), waarin u uw studievoortgang en –resultaten bijhoudt.In overleg met uw studieleider stemt u uw programma verder af op uw leervragen. U kunt in plaats van één van deze thema’s en/of tijdens de vrije ruimte kiezenvoor bijvoorbeeld de thema’s Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie,Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 1. Na afronding van hetlaatstgenoemde thema voldoet u aan de instapvoorwaarde om het themaErnstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 2 te volgen. Meer infor-matie hierover kunt u lezen in hoofdstuk 4 van deze brochure of op www.seminarium.hu.nl.

Kiezen voor een specialisatie

25

Orthopedagogiek

Communicatie: in contact met...

Leren en professioneel handelen

Geletterdheid 1

Gecijferdheid

Geletterdheid 2

Begeleiden van collega's

Praktijkgericht Onderzoek

Vrije ruimte

Portfolio

2 Er kunnen veranderingen optreden in de aangegeven volgorde.

Page 28: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

3.3 Waarom kiezen voor de specialisatie Begeleiden?Begeleiders, zowel interne als externe (waaronder ambulante) begeleiders enzorgcoördinatoren (stagebegeleiders, schoolloopbaanbegeleiders), spelen eenbelangrijke rol in het ondersteuningssysteem van scholen. Het omgaan met verschillen en het aansluiten bij een breed scala aan ontwikkelingsvragen zijnstevige uitdagingen in het onderwijs. Om de ondersteuning van leraren bij hetrealiseren van ‘passend onderwijs’ te optimaliseren, te coördineren en af testemmen zijn uitstekende en visionaire begeleiders nodig.De specialisatie Begeleiden is bij uitstek geschikt voor de begeleider diegereed wil zijn voor de begeleidingsuitdagingen van morgen.

Kiezen voor een specialisatie

26

Page 29: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

De opleiding is opgebouwd rond zeven verschillende inhoudelijke thema’s, eenPraktijkgericht Onderzoek, een vrije ruimte en een portfolio3:

U krijgt de beschikking over een digitaal portfolio (Winvision), waarin u uw studievoortgang en –resultaten bijhoudt.In overleg met uw studieleider stemt u uw programma verder af op uw vragen. U kunt in plaats van één van deze thema’s en/of tijdens de vrije ruimte kiezenvoor de thema’s organisatie en beheer en/of leidinggeven aan samenwerkendeteams. Deze thema’s zijn met name geschikt als uw ambities op het gebied vanleidinggeven liggen. De thema’s zorgbeleid en passend onderwijs, schoolloop-baanbegeleiding en praktijk- en arbeidsleren zijn toegespitst op het voortgezetonderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs.Meer informatie hierover kunt u lezen in hoofdstuk 4 van deze brochure of opwww.seminarium.hu.nl.

Kiezen voor een specialisatie

27

Orthopedagogiek

Communicatie: in contact met...

Taak van de begeleider

(Be)geleiden van collega's

Interactief in teams

Leren van innoveren

Omgaan met eisen van de omgeving

Praktijkgericht Onderzoek

Vrije ruimte

Portfolio

3 Er kunnen veranderingen optreden in de aangegeven volgorde.

Page 30: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

4

Page 31: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

VERDIEPING,VERBREDING OFVERBIJZONDERING

29

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Page 32: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

In plaats van het aangeboden pakket aan thema’s binnen drie specialisatieskunt u voor één of meer onderwerpen een ‘uitstapje’ maken om uw opleidingnog beter af te stemmen op uw werksituatie of op uw specifieke belangstelling.U kunt deze volgen in plaats van één of meer thema’s in de specialisatie of alsinvulling van de vrije ruimte.

In sommige gevallen is het volgen van een keuzethema gekoppeld aan deopleiding voor een bepaald beroep of functie.

Het Seminarium voor Orthopedagogiek organiseert landelijk vijftien keuze -thema’s. Zij hebben betrekking op de inhoudelijke domeinen Gedrag, Leren enBegeleiden of op de werkvelden speciaal onderwijs, vo, vso en mbo en jongekinderen en spel.

Keuzethema’s worden in een beperkt aantal regio’s georganiseerd. Daarnaastmoet u rekening houden met instapvoorwaarden. Uw studieleider adviseert ubij het maken van een keuze.

Voor meer informatie raadpleeg de website www.seminarium.hu.nl.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

30 VERDIEPING, VERBREDING OF VERBIJZONDERING

Page 33: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Keuzethema’s Gedrag: agressie Deze thema’s zijn bedoeld voor leraren en begeleiders in het primair onderwijs,voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs die voor de uitdaging staan omleerlingen met complexe onderwijsbehoeften te begeleiden in een zo optimaalmogelijke sociaal-emotionele ontwikkeling.

Agressie 1: agressie als facet van de communicatieIn dit thema onderzoekt u agressie als verschijningsvorm van problematischgedrag vanuit een ecologisch kader. Verschillende theoretische benaderingenworden verkend, waardoor u zicht krijgt op actuele onderzoeken, die weten-schappelijk onderbouwd zijn. Ook wordt u in dit thema uitgenodigd om uwpraktijksituatie in beeld te brengen. Tenslotte reflecteert u over uw persoonlijkebeleving van agressie.

Agressie 2: agressie als signaal van maatschappelijke kwetsbaarheidU richt zich op het thema agressie als maatschappelijk verschijnsel en de bete-kenis hiervan voor de school en de samenleving. Er wordt ingegaan op hetpedagogisch klimaat, de sociale verbindingen met de buurt en de samenwer-king met ouders en ketenpartners. De inhoud van dit thema is een vervolg ophet thema ‘Agressie 1: agressie als facet van de communicatie’.

De thema’s Agressie 1 en 2 vragen van u dat u zich aantoonbaar heeft verdieptin de onderwijsbehoeften van leerlingen met complexe gedragsproblematiek.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

31

Page 34: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Keuzethema’s Leren: ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie/ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 1 en 2Deze thema’s zijn bedoeld voor leraren en begeleiders die werkzaam zijn in hetprimair onderwijs, voortgezet onderwijs of speciaal onderwijs die leerlingen metspeciale onderwijsbehoeften willen ondersteunen, zodat zij zich optimaal ont-wikkelen, succeservaringen opdoen en maximaal kunnen profiteren van het hengeboden onderwijs.

Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexieIn dit thema ontwikkelt u kennis rondom het begrip dyslexie door het bestude-ren van wetenschappelijke publicaties en evidence based interventies. U werktvanuit een handelingsgericht perspectief en bent in staat planmatig en hande-lingsgericht te onderzoeken, realistische doelen te formuleren en onderwijsbe-hoeften vast te stellen. U draagt bij aan het verbeteren van het onderwijs aanen de begeleiding van leerlingen met lees- en spellingsproblemen of dyslexieop schoolniveau. U bent gesprekspartner voor externen.

Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 1In dit thema wordt aandacht besteed aan de diagnostiek van rekenproblemen.U doet onderzoek bij een leerling met rekenproblemen. U begeleidt deze leer-ling. Daarnaast geeft u de leraar aanwijzingen voor de afstemming op(sub)groepsniveau.

Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 2In dit thema werkt u aan competenties op het gebied van de begeleiding opschoolniveau. Als rekenexpert verdiept u zich in de rekenzorg binnen en buitende groep. Het zorgplan wordt uitgewerkt aan de hand van de fasen, beschre-ven in het protocol Ernstige RekenWiskundeproblemen en Dyscalculie (VanGroenestijn, Borghouts & Janssen, 2011).U bestudeert trendanalyses vanuit de leerlingvolgsystemen en gebruikt deze bijde advisering van de leraar. Interventies worden besproken, vergeleken engeëvalueerd. Veelal is de rekenexpert de schakel tussen de leraar en de externerekenspecialist.

Deze thema’s veronderstellen dat u zich aantoonbaar heeft verdiept in deonderwijsbehoeften van leerlingen met complexe leerproblematiek.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

32

Page 35: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Keuzethema’s Begeleiden: organisatie en beheer/leidinggeven aan samen-werkende teamsDeze thema’s zijn bedoeld voor leraren, docenten, intern begeleiders, kern-teamleiders, locatieleiders en coördinatoren die door willen groeien naar eenleidinggevende functie binnen een onderwijsorganisatie met zorg voor leerlin-gen, of binnen een schooloverstijgend zorgsysteem.

Leidinggeven: organisatie en beheer In dit thema staat integraal leiderschap centraal. Dit in tegenstelling tot depraktijk waarin zaken als strategisch beleid, kwaliteitszorg, personeelsbeleid enfinancieel beleid gescheiden worden ingevuld.

Leidinggeven aan samenwerkende teamsIn dit thema onderbouwt u de interventies in een schoolverandering vanuit uwleidinggevende verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van samenwerking, hetinitiëren van collectieve leerprocessen en vormen van kennisdeling. Daarbij kanaandacht besteed worden aan: systeemdenken, groepsdynamica, teamcoachingen kennismanagement.

Deze thema's veronderstellen dat u zich aantoonbaar heeft verdiept in debegeleiding van de collega's van uw organisatie.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

33

Page 36: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Keuzethema leerlingen met speciale onderwijsbehoeften/werkveld speciaalonderwijs: begeleiden van leerlingen met syndromen, ziektebeelden enfunctiestoornissen/communicatieve redzaamheid Dit thema is bedoeld voor leraren en begeleiders in het primair onderwijs,voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs die staan voor de uitdaging leerlin-gen met zeer complexe onderwijsbehoeften te begeleiden in een zo optimaalmogelijke (leer)ontwikkeling.

Begeleiden van leerlingen met syndromen, ziektebeelden en functiestoornissenIn dit thema verdiept u zich in de verscheidenheid van syndromen, ziektes enaandoeningen en de mogelijke gevolgen voor het somatisch, psychisch, com-municatief en sociaal functioneren van de leerling. Door middel van ontwikke-lingsgericht observeren leert u factoren in kaart brengen om zicht te krijgen opde mogelijkheden en krachten van het individuele ontwikkel- en leervermogenvan de leerling. Er wordt ingezoomd op het herkennen van mogelijkheden,waarin ‘onderwijs en gezondheidszorg’ samen zoeken naar adequate ontwikke-lingsmogelijkheden die aansluiten bij individuele behoeften van de leerlingenen hun ouders.

Dit thema vraagt als voorbereiding dat u zich aantoonbaar heeft verdiept inleerlingen met beperkingen en handicaps.

Communicatieve redzaamheid. In dit thema plaatst u communicatieve redzaamheid van leerlingen in het kadervan de totale taalontwikkeling, krachtige leeromgeving en professioneel handelen. Centraal hierin staat het nader onderzoeken en vormgeven van de begeleidingbinnen uw eigen praktijksituatie (po/vo/(v)so). U verdiept zich middels literatuurin de normale taalontwikkeling met als doel inzicht te krijgen in het taalontwik-kelingsniveau van uw leerling(en). Vervolgens expliciteert u het begrip commu-nicatieve redzaamheid in relatie tot de doelgroep waarmee u werkt. Vanuit eenhandelingsgericht denkkader leert u onderwijsbehoeften van leerlingen op hetgebied van communicatieve redzaamheid te formuleren. U weet daar conse-quenties voor de vormgeving van de krachtige leeromgeving en uw professio-neel handelen aan te verbinden.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

34

Page 37: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs
Page 38: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Keuzethema’s mbo, vo en vso: zorgbeleid en passend onderwijs/school-loopbegeleiding/praktijk- en arbeidslerenIn deze thema’s worden aan studenten uit het mbo, vo en vso handreikingengeboden om hun studie toe te spitsen op hun eigen werksituatie.

Zorgbeleid en passend onderwijsIn dit thema komt het taak- en competentieprofiel van de zorgcoördinator aanbod, gerelateerd aan de nieuwste ontwikkelingen binnen passend onderwijs.Het concrete resultaat is een zorgbeleidsplan voor de school, dat aan de kwali-teitsstandaard van passend onderwijs voldoet.

SchoolloopbaanbegeleidingMentoren, leerlingbegeleiders en schoolloopbaanbegeleiders spannen zich inom hun leerlingen op koers te krijgen en te houden door met hen te praten,hun verhalen te beluisteren en begeleidingsmethodieken in te zetten.Begeleiders gaan eerst op zoek naar verhalen (narratieven) van leerlingen engeven leerlingen een stem, door constructief met hen te communiceren. Uvoert gerichte begeleidingsgesprekken en stimuleert en coacht leerlingen vakkundig, op weg naar een passende toekomst.

Praktijk- en arbeidslerenIn dit thema wordt gewerkt aan een geïntegreerd onderwijsprogramma, waarinpraktijk- en arbeidsgericht leren, zowel binnen als buiten de school, centraalstaat.

Deze thema's veronderstellen dat u zich aantoonbaar heeft verdiept in deonderwijsbehoeften van leerlingen uit het mbo, vo en vso en in de begeleidingvan collega's in uw organisatie.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

36

Page 39: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Keuzethema’s jonge kinderen en spel: jonge kinderen, bredeontwikkeling/spelregistratie en speldiagnostiek/speltechnieken en(groeps)spelbegeleiding In deze thema's worden aan studenten die werken met jonge kinderen hand -reikingen geboden om hun studie toe te spitsen op hun eigen werksituatie.

Jonge kinderen, brede ontwikkelingJonge kinderen ontwikkelen zich nog breed over alle ontwikkelingsgebieden.Hiermee onderscheidt het onderwijsaanbod zich van de midden- en boven-bouw in het basisonderwijs. Het vraagt om een specifieke visie en kijk op aan-bod voor zowel de sociaal-emotionele ontwikkeling als de cognitieve ontwikke-ling en de samenhang hiertussen. Actuele ontwikkelingen als HandelingsgerichtWerken en Opbrengstgericht Werken met het jonge kind krijgen uiteraard deaandacht, evenals aandacht voor kinderen met speciale onderwijsbehoeften.

Spelregistratie en speldiagnostiekIn dit thema worden observaties uitgewerkt tot een adequaat (spel)aanbod.Gebruik wordt gemaakt van de spelsituaties en de interacties met andere kin-deren in de groep. Observatie-instrumenten en begeleidingstechnieken wordenafgestemd op de spelbehoeften van leerlingen. Een theoretische verdieping opspel is hierbij noodzakelijk.

Speltechnieken en (groeps)spelbegeleiding In dit thema staat het begeleiden van het spelproces en doordacht meespelenmet leerlingen centraal. De leraar gebruikt het spel om leerlingen hun eigenontwikkelingskracht te laten hervinden. Eveneens is er ruimte om zich te oriën-teren op het innoveren van spel in het aanbod van de school.

Deze drie thema’s vragen als voorbereiding dat u zich aantoonbaar heeft ver-diept in het jonge kind. Verder is er binnen de elektronische leeromgeving eensite ontwikkeld die specifiek gericht is op het jonge kind.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

37

Page 40: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

5

Page 41: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

KIEZEN VOOR EEN TAAKOF FUNCTIE

39

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Page 42: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

De functiemix leidt ertoe dat er meer loopbaanperspectief voor leraren ont-staat (PO raad, april 2010). In 2014 moet veertig procent van de lerarenbenoemd zijn in een LB-functie en twee procent in een LC-functie. In het speciaal basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs (sbo/(v)so) zal veer-tien procent van de leraren doorstromen naar een LC-functie. Door het volgenvan een master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs (remedialteacher, intern begeleider, leidinggevende, rekenspecialist, lees- en dyslexie -specialist, jonge kindspecialist) vergroot u uw kansen om in het onderwijs ofdaarbuiten carrière te maken.

Registratie bij een beroepsverenigingDe beroepsverenigingen bepalen of iemand zich een geregistreerd remedialteacher, intern begeleider, ambulant begeleider, gedragsspecialist, schoolvideointeractie begeleider of autisme specialist mag noemen. Het volgen van eenmaster Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs, is een eerste stapop weg naar een registratie. Daarnaast spelen werkervaring en zo mogelijk nogaanvullende scholing een rol.

Tussen de drie opleidingsinstituten van de master SEN (verenigd in het werk-verband speciale onderwijszorg: WOSO) en de beroepsverenigingen is het vol-gende afgesproken: om zonder meer toelaatbaar te zijn tot het register vaneen van de beroepsverenigingen wordt geadviseerd 40 EC (European Credit) ineen, op het beroep gericht(e) leerroute/studieplan te volgen.

Indien een student minder beroepsgerichte studiepunten behaalt, kan voor detoelating tot een van de beroepsverenigingen een nadere argumentatie of eenaanvullende opleidingseis gesteld worden.

Zie ook: www.nvs-nvl.nl; www.lbbo.nl; www.lbrt.nl; www.ibva.info.

5.1. Een master als gedragsspecialistEen master als gedragsspecialist beschikt over kennis en vaardigheden om pas-send onderwijs te bieden aan alle leerlingen, ook als het gaat om gedragsmatigzeer moeilijk gedrag. Een gedragsspecialist kan verschillende ambities hebben:excelleren in de omgang met leerlingen binnen de eigen klas, adviseren en

Kiezen voor een taak of functie

40 KIEZEN VOOR EEN TAAK OF FUNCTIE

Page 43: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

41

Kiezen voor een taak of functie

begeleiden van collega’s bij lastige opvoedsituaties, het organiseren vangedragstrainingen voor leerlingen binnen de eigen school en/of deelnemen aanexpertisegroepen binnen het scholennetwerk. Tijdens de opleiding staan dezeambities centraal.

ProgrammaU volgt voor het behalen van een master als gedragsspecialist het programmavan specialisatie Gedrag (hoofdstuk 3.1).Op uw diploma komt de vermelding 'specialist gedrag'. Op het supplementworden de behaalde thema's vermeld.

5.2 Een master als remedial teacherMet een master als remedial teacher bezit u de kennis en vaardigheden om bin-nen het primair onderwijs, voortgezet onderwijs of speciaal onderwijs een actie-ve rol te spelen in het ondersteunen van leraren bij de begeleiding van leerlin-gen met specifieke onderwijsbehoeften. U bent op de hoogte van de nieuwsteontwikkelingen op het gebied van diagnostiek en u kunt gebruik maken vandata-analyse om handelingsplannen op te stellen. Naast deze curatieve kwalitei-ten beschikt u ook over kennis van schoolverbeteringstrajecten om schooluitval,achterstanden en leerproblemen te voorkómen. Dat vergt gedegen kennis vangoed onderwijs op alle zorgniveaus en met name van de evidence based interventies op zorgniveau 3.

ProgrammaU volgt voor het behalen van een master als remedial teacher het programmavan de specialisatie Leren (hoofdstuk 3.2). In de vrije ruimte kiest u voor verdereverdieping binnen het domein taal-lezen of rekenen-wiskunde. U kunt kiezen uitde thema’s Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie, óf Ernstige reken-en wiskundeproblemen of dyscalculie. Alle thema’s binnen de specialisatieLeren dragen bij aan kennis en competenties die nodig zijn voor een volwaardi-ge remedial teacher in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs of speciaalonderwijs. In de specialisatie Leren worden opdrachten en literatuur afgestemd op uwberoepspraktijk. De opdrachten zijn praktijkgeoriënteerd en bevorderen eenonderzoekende houding die een positief-kritische remedial teacher kenmerkt.

Page 44: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Op uw diploma komt de vermelding 'specialist leren'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

5.3 Een master als intern begeleiderDe intern begeleider heeft kennis en visie nodig van het ondersteunings -systeem van de school en weet welke instrumenten hem of haar daarbij kunnenhelpen. Communicatieve vaardigheden, zowel op individueel- als op groeps -niveau zijn de sleutelvaardigheden van de begeleider. Inzicht in organisatie-structuur en -cultuur op zowel schoolniveau als netwerkniveau is noodzakelijk.Kennis van actuele onderwijsthema’s als ‘passend onderwijs’ mag niet ontbre-ken in het denken van de intern begeleider. Tenslotte is een oriëntatie op hetwerk- en denkniveau van de begeleider, zoals vastgelegd in het beroepsprofielvan de Landelijke Beroepsgroep Intern Begeleiders een must.

ProgrammaU volgt voor het behalen van een master als intern begeleider het programmavan de specialisatie Begeleiden (hoofdstuk 3.3). Binnen deze specialisatie zijnde bronnen en de opdrachten gerelateerd aan de taak van de intern begeleider. Op uw diploma komt de vermelding 'specialist begeleiden'. Op hetsupplement worden de behaalde thema's vermeld.

5.4 Een master als specialist leidinggevenHet toenemend aantal leerlingen in het regulier onderwijs dat meer barrièresondervindt dan anderen, daagt uit tot het inspelen op de diversiteit aan onder-wijs- en ondersteuningsbehoeften. Met andere woorden: het verzorgen en aan-bieden van een breed scala aan onderwijsarrangementen. Daarbij gaat het nietalleen om de interne organisatie, maar ook om de invloeden en mogelijkhedenvan de omgeving. Dit reikt verder dan alleen de eigen school. De samenwer-kingsrelaties treden buiten de eigen schoolmuren en doorkruisen sectoraleschotten. Management als dit vraagt om leidinggevenden die een eigen organi-satiedynamiek realiseren en zorg dragen voor een duurzame onderwijskundigeontwikkeling. Leidinggevenden dienen te beschikken over de actuele kennisvan verandermanagement en weten welke interventies zij kunnen toepassen inde verschillende fasen van verandering en ontwikkeling van hun organisatie. Zijinspireren, motiveren en empoweren.

Kiezen voor een taak of functie

42

Page 45: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Kiezen voor een taak of functie

43

Collega’s, ouders en leerlingen hebben recht op een leidinggevende die eenwerk- en denkniveau beheerst zoals vastgesteld is door de NederlandseSchoolleiders Academie (NSA). Kortom: een leidinggevende die naast een stevige basis aan instrumentele vaardigheden sterk gericht is op het persoonlijkleiderschap, in een dynamische context.

ProgrammaNaast het Praktijkgericht Onderzoek en het portfolio volgt u binnen de speciali-satie Begeleiden (hoofdstuk 3.3) de thema’s orthopedagogiek, communicatie,in contact met…., (bege)leiden van collega’s, interactief in teams en leren vaninnoveren Verder volgt u de thema’s Organisatie en beheer en Leidinggeven aan samen-werkende teams. In de vrije ruimte verdiept u zich in het Persoonlijk Statuut(Covey, 2004) in relatie tot het competentieprofiel van de beroepsgroep(Nederlandse Schoolleiders Academie). Op uw diploma komt de vermelding'specialist begeleiden'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

5.5 Een master als rekenspecialistLeerlingen verschillen in hun ontwikkelingsmogelijkheden en in hun vermogenom te leren rekenen (Van Groenestijn, Borghouts & Janssen, 2011). Daarom ishet noodzakelijk om het reken-wiskundeonderwijs af te stemmen op de onder-wijsbehoeften van de leerling. Als rekenspecialist ondersteunt u het proces vandiagnosticerend onderwijzen en handelingsgerichte diagnostiek.Daarnaast draagt u bij aan het verbeteren van het onderwijs aan en de begelei-ding van leerlingen met reken-en wiskundeproblemen op schoolniveau.

ProgrammaNaast het Praktijkgericht Onderzoek en het portfolio volgt u voor het behalenvan de master rekenspecialist uit het programma van de specialisatie Leren(hoofdstuk 3.2) de thema’s orthopedagogiek, communicatie, in contact met…,leren en professioneel handelen, gecijferdheid en begeleiden van collega’s.Verder volgt u de thema’s Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie1 en Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 2. De vrije ruimtevult u met een onderwerp of thema naar keuze. Op uw diploma komt de

Page 46: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

vermelding 'specialist leren'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

5.6 Een master als lees- en dyslexiespecialistLezen en spellen staan volop in de belangstelling. Geen wonder: goed kunnenlezen en spellen hangt samen met succesvol maatschappelijk functioneren.Problemen op dit gebied vragen om een hoge mate van deskundigheid. Dekwaliteit van het onderwijs op een school wordt in sterke mate door deze deskundigheid bepaald. Een master lees- en dyslexiespecialist beschikt over die specialistische kennis.Kennis die nodig is om leerlingen die stagneren in hun lees- en/of spellings -ontwikkeling adequaat te diagnosticeren en te behandelen. Uitgaande van dedefinitie van dyslexie, ontwikkelt u kennis over evidence based interventies dievan belang zijn op zorgniveau 3. In het aanbod is aandacht voor de specifiekeonderwijsbehoeften van deze leerlingen en voor de emotionele componentendie van belang zijn in de begeleiding van leerlingen met dyslexie. De aandachtgaat uit naar leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs. Specifieke aan-dacht is er voor de overgang van primair naar voortgezet onderwijs. U kunt met behulp van deze master zowel de leerling als de leraar (leraren)gericht ondersteunen bij het realiseren van de gemaakte afspraken. Daarnaastdraagt u bij aan het verbeteren van het onderwijs aan en de begeleiding vanleerlingen met lees- en spellingsproblemen of dyslexie op schoolniveau.

ProgrammaU volgt voor het behalen van een master als lees- en dyslexiespecialist het pro-gramma van de specialisatie Leren (hoofdstuk 3.2). In de vrije ruimte kiest uvoor verdieping het thema Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie. Opuw diploma komt de vermelding 'specialist leren'. Op het supplement wordende behaalde thema's vermeld.

5.7 Een master als jonge kindspecialistMet een master als jonge kindspecialist bezit u de kennis en vaardigheden ombinnen het primair onderwijs of speciaal onderwijs een actieve rol te spelen inhet ondersteunen van leraren bij de begeleiding van jonge leerlingen met specifieke ontwikkelings- of onderwijsbehoeften.

Kiezen voor een taak of functie

44

Page 47: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs
Page 48: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

U bent op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van handelingsgericht werken met jonge kinderen en opbrengstgericht werken,waarbij altijd het welbevinden van het jonge kind en het komen tot een optima-le ontwikkeling voorop staat. Dit alles vergt gedegen kennis van jonge kinde-ren, hun ontwikkeling en het spelaanbod, maar ook zicht op een visie op hetwerken met het jonge kind in een dynamisch veranderend onderwijsveld.

ProgrammaNaast het Praktijkgericht Onderzoek en het portfolio volgt u voor het behalenvan de master als jonge kindspecialist de thema’s orthopedagogiek, communi-catie, in contact met…, begeleiden van collega’s en minimaal twee of drie specifieke thema’s van de specialisaties gedrag of leren, waarin uw focus ligt ophet jonge kind. Verder maakt u een keuze uit de thema’s jonge kinderen, bredeontwikkeling, spelregistratie en speldiagnostiek of speltechnieken en(groeps)spelbegeleiding. Uw vrije ruimte vult u met één van deze thema’s in. De opdrachten zijn praktijkgeoriënteerd en bevorderen een onderzoekendehouding die een positief-kritische jonge kindspecialist kenmerkt.Afhankelijk van het gevolgde traject komt op uw diploma de vermelding 'specialist gedrag', 'specialist leren' of 'specialist begeleiden'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

Bovenstaande opsomming is slechts een greep uit bestaande functies en/oftaken binnen het onderwijs. Mocht de taak of functie van uw interesse niet ver-meld staan, neem dan contact op met één van de studieleiders (zie hoofdstuk10). Zij informeren u graag.

Voor meer informatie zie www.seminarium.hu.nl.

Kiezen voor een taak of functie

46

Page 49: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

DOCENTEN KUNNEN LEERLINGEN NIET MOTIVEREN, ZE KUNNEN WELPROBEREN UIT TE ZOEKEN WAT ZEMOTIVEERTRuth Cohn (1912 – 2010)

47

Page 50: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

6

Page 51: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

49 ORGANISATIE

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Page 52: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

ORGANISATIE

U kunt de opleiding master Special Educational Needs: Leraar SpeciaalOnderwijs in maximaal twee jaar afronden. Als basis kiest u uit de hiervoorbeschreven specialisaties die in alle lesplaatsen van het Seminarium voorOrthopedagogiek worden georganiseerd, eventueel kleurt u het hierin beschreven programma verder in met keuze thema’s die op verschillende locaties plaatsvinden.Landelijk zijn alle roosters op elkaar afgestemd. Hierdoor bent u in staat uwrooster zo in te richten dat het zowel past bij uw belangstelling als binnen uwmogelijkheden.

Op www.seminarium.hu.nl vindt u een actueel overzicht van de dagen en de tijden van het aanbod.

Alle onderwijseenheden worden gewogen in EC (European Credit), het interna-tionale studiepuntensysteem van een masteropleiding. De master SpecialEducational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs telt in totaal 60 EC, waarbij denominale studieduur een jaar is. Bij een maximale studieduur van twee jaarbetekent het concreet dat u rekening kunt houden met een studielast vanongeveer 20 uur per week, inclusief de bijeenkomsten, het uitvoeren van uwpraktijkgericht onderzoek en de opdrachten in uw eigen praktijk.

Organisatie

50

Page 53: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs
Page 54: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

7

Page 55: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

53 ANDERE OPLEIDINGS-MOGELIJKHEDEN VOORDE MASTER SEN

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Page 56: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Het Seminarium voor Orthopedagogiek biedt de mogelijkheid om de masterSpecial Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs binnen een jaar te beha-len. Vooral voor leraren die de pabo net hebben afgerond en zich verder willenspecialiseren in het onderwijs aan leerlingen bij wie de ontwikkeling niet van-zelfsprekend verloopt, biedt deze opleiding talloze mogelijkheden om zich verder te bekwamen.

Voor wieU kunt tot deze opleiding worden toegelaten als u in het bezit bent van eenhbo- of bachelordiploma. U investeert minimaal vier dagen per week in uw stu-die. U voert uw praktijkopdrachten uit in uw eigen onderwijspraktijk c.q. stage.Daarnaast bezoekt u bijeenkomsten, werkt u aan uw onderzoek of aan uwopdrachten. Voor deze opleiding is het noodzakelijk dat u beschikt over eenstageplaats in het onderwijs. Ook voor leraren die parttime werken is dezeopleiding een optie.

ProgrammaHet voltijdprogramma werkt toe naar de eindkwalificaties, die betrekking heb-ben op drie gebieden: werken met en voor leerlingen (het primaire proces),werken in en voor de organisatie (het functioneren in een schoolteam enschoolorganisatie), professioneel handelen en beroepsontwikkeling (eigen professionele ontwikkeling).

U maakt deel uit van een leerteam, onder meer voor het uitwerken vanopdrachten. Tijdens intervisiebijeenkomsten reflecteert u op uw praktijk en deinhoud van de opleiding. Een belangrijk onderdeel van de opleiding is hetPraktijkgericht Onderzoek. Hierbij stelt u een praktijkprobleem centraal waarvan u denkt dat u een bijdrage kunt leveren aan de oplossing.Een persoonlijke begeleider ondersteunt u bij uw volledige studietraject.

Meer informatieMeer informatie over de voltijdopleiding is te verkrijgen bij Eric Zwartkruis:[email protected] of 06 106 18 940 of kijk op www.seminarium.hu.nl.

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

54 MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS IN VOLTIJD

Page 57: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Leerlingenzorg en zeker 'speciale' leerlingenzorg vragen om goed opgeleideprofessionals. Niet alleen voor individuele leraren, ook voor veel scholen, insti-tuten en bovenschoolse netwerken heeft de master Special Educational Needs:Leraar Speciaal Onderwijs zijn kwaliteit bewezen als het gaat om professionelegroei. Het Seminarium voor Orthopedagogiek kan voor u een programma opmaat samenstellen. Op maat, maar wel op masterniveau. Dus kwalitatief hoogstaand onderwijs dataansluit bij uw ambities om excellent onderwijs aan te bieden. Het gaat hierbijom een opleidingsprogramma op masterniveau voor bij het onderwijs betrok-ken medewerkers binnen uw school, uw expertisecentrum of van uw boven-schools netwerk. Het Seminarium voor Orthopedagogiek stelt u dan in staateen opleidingsprogramma te creëren, waarin zowel de gemeenschappelijkeambities van de organisatie als de persoonlijke aspiraties van uw medewerkerstot hun recht komen. Dit opleidingsprogramma kunnen wij voor een gedeeltevan de lestijd in-company, dus op uw locatie, uitvoeren.

Waarom een eigen masteropleiding?Voor alle sectoren van het onderwijs geldt dat de verwachtingen vanuit desamenleving aanzienlijk zijn. De overheid initieert bovendien voortdurend nieu-we plannen, zoals passend onderwijs. De functie en taak van de medewerkersstaan hierbij onder druk. Tegelijkertijd krijgen schoolbesturen steeds meer vrij-heid en middelen om eigen accenten te leggen. Recent overheidsbeleid geeftook voorrang aan scholing van alle betrokken professionals.

Met de masteropleiding van het Seminarium voor Orthopedagogiek haalt udeze scholing in huis. De mastertitel staat garant voor kwaliteit.

DoelgroepDeze master is gericht op alle professionals binnen uw onderwijsinstelling ofbovenschools netwerk. De toelatingseis is een hbo- of bachelordiploma.

De inhoudHet Seminarium voor Orthopedagogiek stelt met u een programma samenwaarin de ambities van uw school of netwerk worden afgestemd op de per-soonlijke ontwikkelingsplannen van uw medewerkers. U bepaalt waarop u zichin de komende jaren vooral wenst te richten. Het gaat dan bijvoorbeeld om het

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

55 MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS - IN-COMPANY

Page 58: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

verbeteren van de didactiek, de aanpak van probleemgedrag of het versterkenvan de zorgstructuur. U kiest samen met uw medewerkers uit diverse specialistische thema’s die kunnen worden toegesneden op uw eigen specifieke situatie. U maakt hierbijgebruik van de thema’s uit het algemene opleidingsprogramma. Daarnaast kuntu kiezen voor andere, voor u relevante, inhouden. Deze worden na een toetsvan de examencommissie (die daarbij de geldende internationale richtlijnen alsmaatstaf hanteert) in het programma opgenomen. Competentiegericht werkenen leren vormen daarbij een belangrijk uitgangspunt.

De werkwijzeDe opleiding biedt een gevarieerde opzet in een uitdagende leeromgeving. Erzijn plenaire bijeenkomsten rond de gekozen inhouden. Daarnaast vormen uwmedewerkers leerteams die eigen praktijkvragen onder begeleiding van eencoach uitwerken. Een essentieel onderdeel van deze opleiding is het Praktijk -gericht Onderzoek. Hierbij onderzoeken uw medewerkers eigen onderwijs -kundige of pedagogische problemen. Zij doorlopen hiermee een proces vanvoortdurend en kritisch reflecteren op de uitkomsten van hun onderzoek en debetekenis daarvan voor de eigen onderwijspraktijk. Deze manier van werkengeeft uw ambities voor verbetering en vernieuwing een sterke impuls.

De kennisomgevingHet Seminarium voor Orthopedagogiek is een landelijk orthopedagogischexpertisecentrum, regionaal verankerd en een belangrijke partner voor overheid en instellingen bij landelijke innovaties. We verzorgen hoogwaardigeopleidingen voor de hele (ortho-)pedagogische sector, met een breed palet aandiensten op het terrein van professionaliseren, advies, coaching, begeleiding enpraktijkgericht onderzoek.Het Seminarium voor Orthopedagogiek maakt deel uit van het KenniscentrumEducatie, een levendige kennisgemeenschap van de Faculteit Educatie waarinlectoren, docenten en studenten de professionaliteit van het onderwijs medeversterken.

Meer informatieNeem voor meer informatie contact op met één van de regiomanagers of kijkop www.seminarium.hu.nl.

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

56

Page 59: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

57

HET GAAT NIET OM ANTWOORDEN OPDE VRAAG: “HOE IS DIT KIND?”, MAAR“HOE MOETEN WE VERDER MET DITKIND?”Leon van Gelder (1913 – 1981)

Page 60: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Wilt u zich verder professionaliseren in uw vakgebied, maar niet direct een masteropleiding volgen? Dan zijn de mastercourses master Special EducationalNeeds: Leraar Speciaal Onderwijs (SEN) wellicht geschikt voor u.

U volgt dan een cursus op het niveau van een thema uit de master. Indien udeze cursus met goed gevolg afrondt, ontvangt u na afloop een certificaat.

U kunt kiezen uit een aantal mastercourses op het gebied van pedagogischehandelen, taal/lezen, rekenen, gedrag of begeleiden.Meer informatie hierover vindt u op www.seminarium.hu.nl of neemt u contactop met het kantoor in uw regio. Hier kunt u tevens informeren naar subsidie -mogelijkheden.

Hieronder vindt u een kort overzicht van onze mastercourses voor het primair,speciaal, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs. Het aanbod is verdeeldover een aantal domeinen:

Domein gedrag, leren en begeleiden 1 Orthopedagogiek2 Communicatie, in contact met…3 (Be)geleiden van collega’s4 Co-teaching, achtergronden en condities5 Co-teaching in de praktijk

Domein gedrag6 Gedragsontwikkeling: belemmeringen en mogelijkheden 7 Probleemgedrag: preventie en interventie 8 School en sociaal-emotioneel leren 9 Passend handelen bij complex gedrag 10 Agressie als facet van communicatie 11 Agressie als signaal van maatschappelijke kwetsbaarheid

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

58 MASTERCOURSES

Page 61: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Domein leren12 Handelingsgericht werken13 Leren en professioneel handelen14 Geletterdheid I 15 Geletterdheid 216 Gecijferdheid17 Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie18 Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 119 Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 2

Domein begeleiden 20 Taak van de begeleider21 Interactief in teams22 Omgaan met eisen van de omgeving23 Leren van innoveren24 Leidinggeven: organisatie en beheer 25 Leidinggeven aan samenwerkende teams 26 Videobegeleiding in school 1: het begeleiden van een collega27 Videobegeleiding in school 2: het begeleiden van een leerling met

specifieke onderwijsbehoeften28 Het eigen verhaal van de leerling: narratieve begeleiding van kinderen en

jongeren

Domein spel/jonge kinderen29 Jonge kinderen/brede ontwikkeling30 Spelregistratie en speldiagnostiek 31 Speltechnieken en spelbegeleiding

Domein voortgezet (speciaal) onderwijs/middelbaar beroepsonderwijs32 Zorgbeleid en Passend Onderwijs33 Schoolloopbaanbegeleiding34 Praktijk-/arbeidsleren

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

59

Page 62: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Domein speciale hulpvragen35 Autisme36 (Hoog)begaafdheid37 Communicatieve redzaamheid38 Syndromen, ziektebeelden en functiestoornissen

Meer informatie hierover vindt u op www.seminarium.hu.nl of neemt u contactop met het kantoor in uw regio. Hier kunt u tevens informeren naar subsidiemogelijkheden.

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

60

Page 63: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs
Page 64: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

8

Page 65: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

63 AANMELDEN ENSTUDIEKOSTEN

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKBESTE SCORE IN KEUZEGIDS MASTERS 2010AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN8

Page 66: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

DoelgroepU heeft toegang tot de masteropleiding wanneer u in het bezit bent van eenhbo-getuigschrift of een bachelordiploma. De masteropleiding in deeltijd is inhet bijzonder bedoeld voor leraren met een baan in het onderwijs. Heeft ugeen baan in het onderwijs, dan dient u in de gelegenheid te zijn om minstenseen dag per week stage te lopen op een school om daar praktijkopdrachten uitte voeren. Wanneer u geregeld werkt als invaller is dat vaak ook voldoende.

InschrijfprocedureU kunt zich, bij voorkeur vóór 1 juli 2013 en uiterlijk vóór 1 september 2013,digitaal aanmelden als student via Studielink. U kunt Studielink vinden op onzewebsite: www.inschrijven.hu.nl. Eind augustus wordt bepaald welke specialisa-ties binnen de Master SEN in de verschillende lesplaatsen zullen doorgaan. Dithangt af van het aantal deelnemers dat zich heeft aangemeld. Onmiddellijk nadeze vaststelling krijgt u hierover bericht. U bent definitief ingeschreven wanneer de volgende stappen zijn doorlopen:1 U maakt een account aan in Studielink.2 U heeft in Studielink een inschrijfverzoek gedaan.3 In Studielink zijn uw diploma(‘s) van vooropleiding(en) en persoonsgegevens

gecontroleerd, inclusief uw toelatinggevende bachelordiploma.4 Als de controle in stap drie niet kan worden uitgevoerd, heeft u kopieën van

diploma(‘s) van vooropleiding(en) en/of identiteitsbewijs opgestuurd aanBureau Inschrijving (Postbus 8218, 3503 RE Utrecht).

5 U heeft het betalingsformulier ingevuld en bevestigd met uw DigiD en uheeft een pasfoto geüpload.

Meer informatie over inschrijven vindt u op www.inschrijven.hu.nl. Voor specifie-ke vragen over uw inschrijving kunt u contact opnemen met het StudentenInformatie Punt (STIP), bij voorkeur per mail [email protected] anders telefonisch 088 481 71 51.

Wanneer u aan alle eisen heeft voldaan, bent u definitief ingeschreven. U ontvangt dan een plaatsingsbrief. In principe start de opleiding in de eersteweek van september. Voor vragen over uw opleiding neemt u contact op methet opleidingssecretariaat, bij voorkeur per e-mail via svo.opleidings [email protected] of via telefoonnummer 088 481 75 45.

Aanmelden en studiekosten

64 AANMELDEN EN STUDIEKOSTEN

Page 67: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

StudiekostenVanaf januari 2011 is het één en ander gewijzigd in de bekostiging van hetHoger Onderwijs. Dit is een gevolg van de aanname van het wetsvoorstel‘Versterking Besturing’ door het parlement. Deze nieuwe wet kan voor zittendeen startende studenten gevolgen hebben voor de hoogte van het collegegeld.Wilt u weten hoe hoog het collegegeld voor u is? Kijk op www.collegegeldmeter.hu.nl. De belangrijkste wijziging in de wet is dat hetministerie van OCW nog maar één bachelor- en één masteropleiding bekostigt,waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen hbo- en wo-graden. Het collegegeld voor het studiejaar 2013-2014 is op het moment dat deze brochure verschijnt nog niet vastgesteld. Het collegeld is definitief bekend inhet voorjaar van 2013 en wordt bekendgemaakt viawww.collegegeldmeter.hu.nl.

Wanneer u na 1 augustus 1991 een bachelor- of mastergraad hebt behaald, ofeen vergelijkbare hbo-opleiding, zoals bijvoorbeeld de hogere kaderopleidingPedagogiek of de voortgezette opleiding Speciaal Onderwijs en u wilt zichinschrijven voor een tweede bachelor- of masteropleiding, dan valt u in de categorie stapelaar. Zie in dat geval de website www.inschrijven.hu.nl onderhet kopje ‘Collegegeld 2e opleiding’ voor de hoogte van het collegegeld.Voor het bespreken van de mogelijkheden in uw situatie kunt u contact opnemen met de studieleider in uw regio. Op het digitale betalingsformulier kunt u machtigen tot afschrijving ineens of in termijnen. Bij betaling in termijnen worden administratiekosten in rekeninggebracht. Essentieel is dat het betalingsformulier voor 1 september 2013 ingevuld en bevestigd moet zijn met uw DigiD.U dient er rekening mee te houden dat er naast het collegegeld kostengemaakt moeten worden voor de aanschaf van literatuur, readers en eventuelereiskosten.

TerugbetalingU kunt voor 1 september 2013 kosteloos annuleren via Studielink. Er wordt dangeen collegegeld van uw rekening afgeschreven. Bij afmelding na 1 september2013 bent u ingeschreven als student en bent u collegegeld verschuldigd. U hebt dan recht op (gedeeltelijke) terugbetaling.

Aanmelden en studiekosten

65

Page 68: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Voor verdere informatie over uitschrijven verwijzen we u naar www.reglementen.hu.nl (artikel 34a). Ook kunt u contact opnemen met hetStudenten Informatie Punt (STIP), bij voorkeur per e-mail via [email protected] oftelefonisch via 088 481 71 51.

Tegemoetkoming van uw bestuurSchoolbesturen beschikken over een scholingsbudget. Afhankelijk van hetschoolbeleid kunt u met uw bevoegd gezag overleggen of het mogelijk is uitdit budget een bijdrage in de studiekosten te krijgen. Als student blijft u echterpersoonlijk verantwoordelijk voor betaling van het collegegeld en de eventueleadditionele kosten.

LerarenbeursHet Ministerie van OCW heeft de ‘Lerarenbeurs voor Scholing’ uitgeschreven.Hiermee kunt u uw les- en collegegeld, studiemiddelen, reiskosten en vervan-gingskosten voor de Master Special Educational Needs: Leraar SpeciaalOnderwijs vergoed krijgen. Kijk voor meer informatie op: www.ocwduo.nl.

Voor het aanvragen van een lerarenbeurs heeft u de volgende gegevens nodig:Het brinnummer van Hogeschool Utrecht: 25 DW en de ISAT codes (croho nummer): 44103 Master SEN: Leraar Speciaal Onderwijs.

ExamencommissieBij de examencommissie kunt u terecht voor een bijzondere samenstelling vanhet opleidingsprogramma en mogelijke vrijstellingen. U dient hiertoe een schrif-telijk verzoek in bij de examencommissie, dat u inlevert bij het secretariaat vande facultaire examencommissie. Uw correspondentie richt u aan:Hogeschool UtrechtT.a.v. Examencommissie Seminarium voor OrthopedagogiekPostbus 140073508 SB Utrecht

Aanmelden en studiekosten

66

Page 69: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Buitenlands diplomaU heeft recht op toelating tot de masteropleiding wanneer u beschikt over eenbuitenlands diploma, dat door een officiële Nederlandse instantie voor diplomawaardering (onder meer Nuffic of het Informatiecentrum DiplomaWaardering in Zoetermeer) als gelijkwaardig wordt beschouwd aan de vereistediploma’s. Daarnaast moet u kunnen aantonen dat u over voldoende kennis vande Nederlandse taal beschikt. U hebt daartoe het Staatsexamen Nederlands alsTweede taal (NT2) Programma II behaald (alle vaardigheden op niveau B2) ofgaat dat voor het begin van het cursusjaar halen. Het Staatsexamen Nederlandsals Tweede taal (NT2) is een landelijk examen dat uit vier onderdelen bestaat:lezen, schrijven, luisteren en spreken. De brochure en het aanmeldingsformuliervoor dit Staatsexamen kunt u verkrijgen bij de Dienst Uitvoerend Onderwijs ofdownloaden via www.duo.nl. Tevens heeft u een geldige verblijfsstatus.

Aanmelden en studiekosten

67

Page 70: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

9

Page 71: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

69 OVERIGE ACTIVITEITEN

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN9

Page 72: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Het Seminarium voor Orthopedagogiek verzorgt voor het educatieve veld (descholen) en het pedagogisch veld (de instellingen op het terrein van jeugdzor-gen jeugdwelzijn) een zeer breed palet aan diensten op het gebied van profes-sionalisering, advies, coaching, begeleiding en praktijkgericht onderzoek.Een cursus op maat voor het team, advisering over schoolontwikkeling en eenthemaconferentie ‘op maat’ voor een schoolbestuur zijn slechts enkele voor-beelden van onze mogelijkheden.

Specifiek vragen wij uw aandacht voor onze deskundigheid op het gebied vanpassend onderwijzen. Als ontwikkelaar van vernieuwende visies en werkwijzen ishet Seminarium voor Orthopedagogiek toonaangevend. De professionaliteitvan onze ervaren medewerkers bij veranderings- en implementatieprocessenstellen wij graag tot uw beschikking. Voor uw scholings- en begeleidingsvragenkunt u contact opnemen met de regiomanagers.

SchoolontwikkelingstrajectenHieronder vindt u een kort overzicht van onze teamgerichte scholings- en begeleidingstrajecten voor primair, speciaal, voortgezet en middelbaarberoepsonderwijs, verdeeld over de domeinen gedrag, leren, begeleiden:

Domein gedrag• Werken met een groepsplan gedrag• School Wide Positive Behavior Support (PBS) • Leren in Veiligheid (LIV) • Omgaan Met Moeilijke Klassen (OMMK) • Programma Alternatieve Denk strategieën (PAD) • Professional in de spiegel• Ontwikkelingsvolgmodel (OVM)

Domein leren• Lezen is top in het primair en speciaal onderwijs (LIST)• Lezen is top in het voortgezet onderwijs (LIST VO)• Rekenverbetertraject• Handelingsgericht werken: praktijkmodel voor passend onderwijs• Ontwikkelingsvolgmodel (OVM)

Overige activiteiten

70 OVERIGE ACTIVITEITEN

Page 73: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Domein begeleiden• Choice, in gesprek met leerling en ouders• Bouwen aan een adaptieve school ( BAS+)• GIP XL• Flitsend onderwijs• Meer handen in de klas door co-teaching• Scholopoly• Seminarium profiel Scan Voortgezet Onderwijs (SPS)• Ontwikkelingsvolgmodel (OVM)

Ook met betrekking tot begeleiding, advies en managementondersteuning opmaat in basisscholen, speciale basisscholen, scholen voor speciaal onderwijs,scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs en regionale opleidingscentra(ROC) heeft het Seminarium voor Orthopedagogiek u veel te bieden.

Andere opleidingenHet Seminarium voor Orthopedagogiek biedt naast de masteropleiding ookonderstaande opleidingen: • School Video Interactie Begeleiding (SVIB-opleiding) • Specialist School Video Interactie Begeleiding (SVIB-specialist) • Vversterk • Vversterk Speciaal

Postmaster onderwijs voor universitaire of hbo mastersNa uw masteropleiding kunt u bij ons studeren en deelnemen aan het postmas-ter onderwijs. Zo blijft u op de hoogte van de meest recente ontwikkelingenbinnen uw vakgebied. U kunt uw kennis verbreden of verdiepen ten behoevevan de schoolbegeleiding of in het kader van het onderwijs aan leerlingen bijwie de ontwikkeling niet vanzelfsprekend verloopt. Elke postmastercursus is geaccrediteerd door NVO en NIP, voor nieuw cursus-aanbod is accreditatie in aanvraag, zodat het behaalde certificaat een bijdragekan zijn voor uw beroepsregistratie of voor uw herregistratie. Tevens voldoetelke cursus aan de eisen voor herregistratie bij de LBRT. Zowel voor universitai-re masters (onderwijskundigen, psychologen, orthopedagogen) als voor hbomasters (master SEN, master Ecologische Pedagogiek) vindt u een up-to-datecursusaanbod op het gebied van speciaal onderwijzen en begeleiden.

Overige activiteiten

71 Kijk ook op www.seminarium.hu.nl voor meer informatie over ons totaleaanbod.

Page 74: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

10

Page 75: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

MEER INFORMATIE ENCONTACT

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN10

73

Page 76: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Wilt u langskomen op een van onze regionale informatiebijeenkomsten?Kijk in onderstaand overzicht en op www.seminarium.hu.nl welke locatie endatum u het beste uitkomt.

Noord NederlandLesplaats Groningen: Stenden Hogeschool, Phebensstraat 1, Groningen Woensdag 6 maart 2013 van 19.00 tot 21.00 uurWoensdag 24 april 2013 van 15.00 tot 17.00 uurDinsdag 11 juni 2013 van 19.00 tot 21.00 uurMaandag 19 augustus 2013 van 19.00 tot 21.00 uur

Lesplaats Zwolle: Aagje Dekenstraat 53, Zwolle Donderdag 7 maart 2013 van 19.00 tot 21.00 uurWoensdag 10 april 2013 van 15.00 tot 17.00 uurWoensdag 12 juni 2013 van 19.00 tot 21.00 uurDinsdag 20 augustus 2013 van 19.00 tot 21.00 uur

Noordwest NederlandLesplaats Amsterdam: ROC, Tempelhofstraat 80, Amsterdam (bij het Sloterdijkstation)Woensdag 6 februari 2013 van 17.00 tot 19.30 uurWoensdag 20 maart 2013 van 17.00 tot 19.30 uurWoensdag 3 april 2013 van 17.00 tot 19.30 uurWoensdag 29 mei 2013 van 17.00 tot 19.30 uur

Midden NederlandLesplaats Utrecht: Hogeschool Utrecht, Padualaan 97, Utrecht Zaterdag 9 maart 2013 van 10.00 tot 15.00 uur Donderdag 6 juni 2013 van 16.00 tot 20.00 uurDinsdag 27 augustus 2013 van 17.00 tot 20.00 uur

Meer informatie en contact

74 MEER INFORMATIE EN CONTACTINFORMATIEBIJEENKOMSTEN BIJ U IN DE BUURT

Page 77: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Zuidwest NederlandLesplaats Rotterdam/Capelle a/d IJssel: Rhijnspoor 225 A, Capelle a/d IJssel Maandag 11 februari 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Donderdag 7 maart 2012 van 19.00 tot 20.30 uur Dinsdag 9 april 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Donderdag 16 mei 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Maandag 3 juni 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Dinsdag 9 juli 2013 van 19.00 tot 20.30 uur

Lesplaats Den Haag/Rijswijk: Haagweg 112, RijswijkDinsdag 5 februari 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Dinsdag 12 maart 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Dinsdag 16 april 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Woensdag 15 mei 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Maandag 10 juni 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Woensdag 10 juli 2013 van 19.00 tot 20.30 uur

Lesplaats Vlissingen: Hogeschool Zeeland, Edisonweg 4, Vlissingen Maandag 4 februari 2013 van 19.00 tot 20.30 uur (lokaal PE124) Woensdag 6 maart 2013 van 15.30 tot 17.00 uur (lokaal PE124) Maandag 8 april 2013 van 19.00 tot 20.30 uur (lokaal PE124) Woensdag 24 april 2013 van 15.30 tot 17.00 uur (lokaal PE124) Maandag 13 mei 2013 van 19.00 tot 20.30 uur (lokaal PE124) Woensdag 12 juni 2013 van 15.30 tot 17.00 uur (lokaal AO21)

Meer informatie en contact

75

Page 78: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Oost Nederland Lesplaats Arnhem: pabo HAN, Ruitenberglaan 27, ArnhemWoensdag 20 maart 2013 om 15.00 uurWoensdag 24 april 2013 om 15.00 uurMaandag 3 juni 2013 om 19.00 uur

Lesplaats Doetinchem: Hogeschool Iselinge, Bachlaan 11, DoetinchemMaandag 18 maart 2013 om 19.00 uurDinsdag 23 april 2013 om 16.00 uur

Lesplaats Enschede: Hengelosestraat 539, EnschedeMaandag 11 maart 2013 om 19.00 uurWoensdag 10 april 2013 om 15.00 uurWoensdag 5 juni 2013 om 15.00 uur

Zuidoost NederlandLesplaats Maastricht: Onderstestraat 29, Houthem/ValkenburgWoensdag 6 maart 2013 van 15.00 tot 17.00 uur Dinsdag 16 april 2013 van 17.30 tot 19.30 uur Woensdag 22 mei 2013 van 15.00 tot 17.00 uur Woensdag 26 juni 2013 van 15.00 tot 17.00 uur Maandag 1 juli 2013 van 17.30 tot 19.30 uur Woensdag 28 augustus 2013 van 15.00 tot 17.00 uur

Extra in het kader van de lerarenbeurs: Theaterhotel Roermond: Kloosterwandplein 12-16, RoermondWoensdag 6 februari 2013 van 16.00 tot 18.00 uur

Meer informatie en contact

76

Page 79: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Meer informatie en contact

77

Midden NederlandEuclideslaan 2513584 BV Utrechtt. 088 481 73 87Nieuwe locatie per 23 februari 2013Padualaan 973584 CH Utrechtt. 088 481 73 [email protected]

Oost NederlandRuitenberglaan 276826 CC Arnhemt. 088 481 78 10 f. 088 481 78 91 [email protected]

Oost NederlandHengelosestraat 539 7521 AG Enschede t. 088 481 78 80 f. 088 481 78 98 [email protected]

Noord NederlandPhebensstraat 1 9711 BL Groningent. 088 481 78 [email protected]

Noord NederlandAagje Dekenstraat 53 8023 BZ Zwolle t. 088 481 78 30 f. 088 481 78 93 [email protected]

Noordwest NederlandKabelweg 211014 BA Amsterdamt. 088 481 78 60 f. 088 481 78 [email protected]

Zuidwest Nederland Haagweg 112 2282 AG Rijswijk t. 088 481 78 70 f. 088 481 78 97 [email protected]

Zuidwest NederlandEdisonweg 4 4382 NW Vlissingen t. 088 481 78 [email protected]

Zuidwest NederlandRhijnspoor 225 A2901 LB Capelle a/d IJsselt. 088 481 78 20f. 088 481 78 [email protected]

Zuidoost Nederland Onderstestraat 29 6301 KA Houthem/Valkenburg t. 088 481 78 40f. 088 481 78 94 [email protected]

REGIOKANTOREN SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK

Page 80: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Meer informatie en contact

78

Informatie en contactVoor aanvullende inhoudelijk informatie over de opleidingen en beschrijvingenvan de diverse programmaonderdelen kunt u kijken op www.seminarium.hu.nl.Tevens kunt u contact opnemen met de studieleider van uw lesplaats. U kuntook naar het opleidingssecretariaat van het Seminarium voor Orthopedagogiekbellen: 088 481 75 45.

Overzicht lesplaatsenRegiomanagers en studieleiders voor de masters Special Educational Needs:Leraar Speciaal Onderwijs

MEER INFORMATIE EN CONTACTREGIOMANAGERS, STUDIELEIDERS, DIRECTIE & STAF

Lesplaatsen Regiomanager Studieleider

Amsterdam dhr. drs. W.M. Kreike mw. J.M. Bax MEd

088 481 78 60 088 481 78 60

[email protected] [email protected]

Arnhem dhr. M. van den Brandhof mw. drs. E.A.M.J. van den Dries

088 481 78 10 088 481 78 10

06 121 53 892 06 204 06 303

[email protected] [email protected]

Den Haag dhr. drs. E. van Elswijk mw. drs. E. Renes

088 481 78 70 088 481 78 70

06 542 73 887 06 234 06 045

[email protected] [email protected]

Doetinchem dhr. M. van den Brandhof mw. drs. E.A.M.J. van den Dries

088 481 78 80 088 481 78 80

06 121 53 892 06 204 06 303

[email protected] [email protected]

Enschede dhr. M. van den Brandhof mw. drs. E.A.M.J. van den Dries

088 481 78 80 088 481 78 80

06 121 53 892 06 204 06 303

[email protected] [email protected]

Rotterdam dhr. drs. E. van Elswijk dhr. drs. J. Tinus

088 481 78 20 088 481 78 20

06 542 73 887 06 234 06 821

[email protected] [email protected]

Page 81: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Meer informatie en contact

79

Lesplaatsen Regiomanager Studieleider

Haren (Groningen) dhr. G. Bakker mw. drs. M. Lambers

088 481 78 50 088 481 78 50

06 18 49 87 36 06 150 42 922

[email protected] [email protected]

Maastricht dhr. drs. J.P.M. Kistermann dhr. G.M.C. Ramakers

088 481 78 40 06 514 53 417

[email protected] [email protected]

Utrecht dhr. drs. P. Linschoten mw. C.G. Luyk

088 481 73 87 088 481 73 87

06 512 97 160 06 100 61 968

[email protected] [email protected]

Vlissingen dhr. drs. E. van Elswijk mw. R. Goedhart

088 481 78 90 088 481 78 90

06 542 73 887 06 237 23 533

[email protected] [email protected]

Zwolle dhr. G. Bakker mw. drs. M. Lambers

088 481 78 30 088 481 78 50

06 18 49 87 36 06 150 42 922

[email protected] [email protected]

Directie en staf

Postbus 14007, 3508 SB Utrecht

t. 088 481 73 78

f. 088 481 03 49

[email protected]

www.seminarium.hu.nl

Volg ons ook op Facebook via

www.facebook.com/masterSEN.SeminariumvoorOrthopedagogiek.

Lesplaatsen Regiomanager Studieleider

Amsterdam dhr. drs. W.M. Kreike mw. J.M. Bax MEd

088 481 78 60 088 481 78 60

[email protected] [email protected]

Arnhem dhr. M. van den Brandhof mw. drs. E.A.M.J. van den Dries

088 481 78 10 088 481 78 10

06 121 53 892 06 204 06 303

[email protected] [email protected]

Den Haag dhr. drs. E. van Elswijk mw. drs. E. Renes

088 481 78 70 088 481 78 70

06 542 73 887 06 234 06 045

[email protected] [email protected]

Doetinchem dhr. M. van den Brandhof mw. drs. E.A.M.J. van den Dries

088 481 78 80 088 481 78 80

06 121 53 892 06 204 06 303

[email protected] [email protected]

Enschede dhr. M. van den Brandhof mw. drs. E.A.M.J. van den Dries

088 481 78 80 088 481 78 80

06 121 53 892 06 204 06 303

[email protected] [email protected]

Rotterdam dhr. drs. E. van Elswijk dhr. drs. J. Tinus

088 481 78 20 088 481 78 20

06 542 73 887 06 234 06 821

[email protected] [email protected]

Page 82: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

80

Colofon

Uitgave

Seminarium voor Orthopedagogiek, 2013

Fotografie

Hollandse Hoogte, Amsterdam

Ed van Rijswijk, Zeist

Léon Vlieks, Susteren

Redactie

Seminarium voor Orthopedagogiek, Hogeschool

Utrecht

Opmaak

Troost communicatie

Druk

Grafisch Bedrijf Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

Deze brochure is een uitgave van Hogeschool

Utrecht. Overname van teksten is na overleg met de

uitgever en de auteurs toegestaan. Aan de inhoud

van deze brochure kunnen geen rechten worden

ontleend. Voor de mannelijke vorm kunt u ook de

vrouwelijke vorm lezen en vice versa.

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Page 83: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEKAL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Page 84: Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Master Sp

ecial Ed

ucational N

eeds: Leraar Sp

eciaal Ond

erwijs 2013-2014

Seminarium

voo

r Ortho

ped

ago

giek

svo

_eb

_121

2_tc

OPLEIDINGSPLAATSEN MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS

MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS 2013-2014

Amsterdam 088 481 78 60

Arnhem 088 481 78 10

Den Haag 088 481 78 70

Doetinchem 088 481 78 80

Enschede 088 481 78 80

Haren (Groningen) 088 481 78 50

Maastricht 088 481 78 40

Rotterdam 088 481 78 20

Utrecht 088 481 73 87

Vlissingen 088 481 78 90

Zwolle 088 481 78 30

Kijk voor het adres en de voorlichtingsdata bij u in de buurt op WWW.SEMINARIUM.HU.NL