PowerPoint-presentatie

Marleen HermansManaging Partner Brink Groep & Hoogleraar Publiek opdrachtgeverschap in de bouw (TU Delft)

Duurzaam opdrachtgevenhoe doe je dat?

Korte introductie Brink (?)2

Aanleiding/noodzaak verduurzaming: klimaatconferentie Parijs4

Energieakkoord SER

Aanleiding/noodzaak verduurzaming 2: Energieakkoord voor duurzame groei (SER)5

Nieuwe aanbestedingsrichtlijnen

Nieuwe aanbestedingsrichtlijnen:Aanbestedingsbeginselen verplichten naleving dwingende milieurechtelijke voorschriften (art. 18 lid 2);opnemen milieueisen in technische specificaties (art. 42 lid 3a);onder voorwaarden eisen van keurmerk specifieke milieukenmerken (art. 43);mogelijkheden uitsluiting onderneming om dwingende reden van alg. belang, zoals bescherming milieu (art. 57 lid 3 en art. 57 lid 4a);EMVI mede vastgesteld op basis van te bepalen criteria, zoals milieuaspecten (art. 67 lid 2);meewegen van levenscycluskosten (art. 68);afwijzen inschrijving bij niet-nakoming van dwingende milieurechtelijke voorschriften (art. 69 lid 2d);opnemen sociale en milieuvoorwaarden voor de uitvoering van de opdracht (overweging 97).

6

(internationale) duurzaamheidsafsprakenduurzaamheid als beleidslijnwet- en regelgevingEnergie en CO2CirculariteitMaatschappelijk verantwoord inkopen concrete beleids-doelstellingenimplementatie duurzaamheids-beleidkeuzes: zelf doen of uitbesteden?basis voor duurzaam aanbesteden:TCO to the maxprestatie-eisenflexibiliteit gedurende looptijdexpertrol voor marktpartijeninzicht in (prestaties van) voorraad

Dus: stappenplan vanuit aanleiding (links) => concrete beleidsdoelstellingenImplementatie kan pas als voorraad inzichtelijk is7

Landingsplaats duurzaamheid in aanbestedingen

Alle minimumeisen ten aanzien van duurzame energie en circulariteit (in ieder geval wet- en regelgeving en beleidskaders) vormen integraal onderdeel van de specificaties vraagspecificatie 1 in termen van UAV GC of outputspec in termen van DBFM). Eisen ten aanzien van Maatschappelijk Verantwoord Inkopen zullen grotendeels hun weerslag vinden in de aanbestedingsleidraad ten aanzien van selectiecriteria, consortiumsamenstelling, en in procesvereisten, meestal weergeven in Vraagspecificatie 2 (UAV-GC) of Outputspecs (DBFM).Duurzaamheid dient op alle vlakken (duurzame energie, circulariteit en (deels) MVI) eveneens (naast de formulering van minimumeisen) als gunningcriterium in het EMVI-mechanisme te worden verwerkt. Dat kan zowel in het Prijscriterium dat op TCO-grondslag zou moeten worden geformuleerd met een zo lang mogelijke tijdhorizon, als in het Kwaliteitscriterium, waar gegadigden zouden kunnen concurreren op basis van de duurzaamheid van de door hen voorgestelde oplossingen. Denkbaar is eveneens facetten van duurzaamheid via alternatieven of varianten uit te laten vragen, om zo marktpartijen maximaal ruimte te geven creatieve ideen in te dienen. Via een slim verrekeningsmechanisme (bonus/malus of winstdeling) kan de innovatiekracht op het vlak van duurzaamheid door consortia/leveranciers worden geprikkeld.Eveneens te overwegen is het uitvragen van oplossingen op gebiedsniveau in plaats van op individueel gebouw- of complexniveau om op deze wijze ook bijvoorbeeld duurzame energieopwekking meer ruimte te geven. 8

Ontwikkelingen:Van duurzaam naar circulairVan investeringen naar bestaande voorraad; incl. energieVan fysiek duurzaam naar sociaal duurzaam / MVOSamenwerking met ketenpartners b.v. netwerkbeheerders i.v.m. opschaling in bestaande voorraadBurgerparticipatie als thema

9

Maatschappelijk verantwoord inkopen

Themas MVI Rijk:Social return Internationale sociale voorwaarden Milieuvriendelijk inkopen Biobased inkopen Circulair inkopenKansen voor MKBInnovatiegericht inkopen

10

Bij aanbesteden: zachte factoren te vaak onderbelicht11

Hulpmiddelen! Leidraden duurzaam aanbesteden12

Principes van The Natural Step toegepastCo-creatieDesign thinkingConcurrentie gerichte dialoog gebruikt om uitvraag, proces n contract te optimaliserenBest value procurement: ON = expertUitkomst: alliantieovereenkomst voor 10-15 jaar, daarbinnen gezamenlijk deelprojecten definiren waarna ON deze uitvoert (vaak obv UAV-gc)13

Uitbreiding Sluis EefdeWaarmaken van beloftes

Bijdragen duurzaamheid / verlaging CO2-emissie+ beperking exploitatiekosten+ benutten kansen samenwerking markt= beheerder staat op en voor samenwerking met marktpartij m.b.t. toepassing duurzame energie

=> Beperking milieubelasting ten gevolge van ontwerpkeuzes en werkwijze, te meten bij aanvang door DuboCalc-berekening materiaalgebruik in Realisatiefase DuboCalc-berekening energieverbruik in ExploitatiefasePlan Beperken Schutverlies De mogelijkheid om met zo min mogelijk waterverlies te schutten bij lage waterstand (beperken noodzaak pompinzet gemaal)CO2-ambitieniveau (De aanbesteder heeft als doelstelling de CO2-emissie te reduceren bij de uitvoering van infrastructurele werken)En vervolgens ook aan het eind realisatiefase en eind exploitatiefase het verschil tussen aangeboden materiaalprestatie, c.q. energieprestatie en daadwerkelijk gerealiseerde prestaties af te rekenen (boete bij te mooie beloftes)

14

Rijkskantoor de Knoop UtrechtDuurzaam partnerschapen gastheerschap

Duurzaam partnerschap en gastheerschapNaast de gebruikelijke gunningcriteria voor een gebouw zijn in dit project duurzaam partnerschap en gastheerschap als gunningcriteria toegevoegd. Daarbij ligt voor het rijkskantoor de Knoop voor wat betreft duurzaamheid de focus niet alleen op het reduceren van energieverbruik en materiaalgebruik, maar ook op maximale flexibiliteit zodat het gebouw en de dienstverlening toekomstbestendig zijn.

ConsortiumOpdrachtnemer is de vennootschap R Creators B.V. met als aandeelhouders Strukton Integrale Projecten (80%) en Facilicom PPS Contracten (20%). De uitvoerende partijen van R Creators zijn Strukton Worksphere, Ballast Nedam en Facilicom Bedrijfsdiensten. Het ontwerp dat het consortium R Creators heeft aangeboden is van de hand van de architecten Cepezed (gebouw), Fokkema en Partners (interieur) en Rijnboutt (stedenbouwkundige inpassing).

15

(Vorig jaar gepresenteerd in workshop)Op woning- n portefeuilleniveau inzicht in effecten van duurzame maatregelen

Resultaat:Inzicht in kosten en baten van verduurzamingKnoppen om aan te sturenHaalbaarheid van ambitie bepalen

16

Nog even om over na te denken ;-)17

afsluitdia18