Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK...

31

Transcript of Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK...

Page 1: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam
Page 2: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

Manly P. Hall

DE SYMBOLIEK VAN HETMENSELIJK LICHAAM

De symboliek van hetmenselijk lichaamAlle priesters van de Oudheid hadden

de anatomie bestudeerd. Zij wisten,dat alle functies van de natuur in hetklein voorkomen in het menselijklichaam. Daarom gebruikten zij demens als leerboek en wezen hun leer-lingen erop, dat een goed begrip vanhet menselijk lichaam een helderevoorstelling van het heelal betekent.Deze Wijzen geloofden, dat iederester aan het uitspansel, ieder elementin de aarde en iedere functie in denatuur overeenkomt met een daarmeecorresponderend centrum in het men-selijk lichaam, pool of werking.Dit verband tussen de natuur buitenons en de natuur in ons, dat verborgenbleef voor de grote massa, was hetonderwerp van de Geheime Leer.Deze Wijzen waren zich ervan bewust,dat godsdienst heel wat meer inhielddan het opdreunen van man trams enhet zingen van hymnen; zij wisten, dathet Pad van de Bevrijding alleen metsucces kon worden bewandeld doorhen, die de praktische wetenschappe-lijke kennis bezaten van de occulte be-tekenis van hun eigen lichaam.De anatomische symboliek die zij heb-ben uitgewerkt om dit begrip in standte houden, is het onderwerp van ditboekje. De auteur toont aan, van hoe-veel belang deze denkwereld ook voorde moderne mens is.

)

THEOSOFISCHE UITGEVERIJ

AMSTERDAM

Page 3: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

Manly P. Hall

De symboliek van hetmenselijk lichaam

Theosofische Uitgeverij I Amsterdam

Page 4: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

Oorspronkelijke titel:THE OCCULT ANATOMY OF MAN

Copyright © Uitgeverij der Theosofische Vereniging I Amsterdam

Inhoud

bladzijdeI. Het menselijk lichaam in de symboliek. 7

11. De drie werelden 13

TIl. De wervelkolom 22IV. De hellewerelden 31

V. Occulte embryologie 37

Occulte maçonnerie 43

Appendix: De Theosofische Vereniging. 50

5

Page 5: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

I Het menselijk lichaamin de symboliek

De Heilige Schriften zeggen ons dat God de mens gemaaktheeft naar Zijn beeld en gelijkenis. Dat wordt niet alleen ver-meld in de Bijbel der Christenen, doch ook in de heiligegeschriften van bijna alle verlichte volkeren. De joodsepatriarchen vejkondigden dat het menselijk lichaam de mi-crocosmos is:-de kleine kosmos, gemaakt naar het voorbeeldvan de macrocosmos, de grote kosmos. Deze analogie tussenhet eindige en het oneindige is te beschouwen als één vande sleutels met behulp waarvan de geheimen van de heiligeschrift ontsloten worden. Het lijdt geen twijfel of het OudeTestament is een fysiologisch en anatomisch leerboek voorhen die in staat zijn te lezen van een wetenschappelijk stand-punt. De functies van het menselijk lichaam, de attributenvan de menselijke geest en de eigenschappen van de mense-lijke ziel, zijn door de Wijzen der Oudheid gepersonifieerden grote tragedies zijn geschreven om dit uit te beelden. Aande grote halfgod Hermes uit Egypte heeft de mensheid dekennis te danken van de wet der analogie. Het grote Herme-tische axioma was: 'Zo boven zo beneden'.De religies der oudheid waren alle gebaseerd op natuur-verering, die in een gedegenereerde vorm voortbestaattot in onze tijd in de vorm van fallisme. De verering vandelen en functies van het menselijk lichaam begon tegen heteind van het Lemurische tijdperk. Gedurende de Atlantischetijd moest deze religie wijken voor de Zonnecultus, dochdeze nieuwe geloofsvorm nam in zijn leerstellingen allerleiop van de ritualen en symbolen van het oude geloof. Hetbouwen van tempels in de vorm van het menselijk lichaamis een gewoonte, die alle volkeren gemeen hebben. De taber-nakel der joden, de grote Egyptische tempel van Karnak, dereligieuze bouwwerken van de priesters van Hawaï, de chris-telijke kruiskerken, zijn voorbeelden van dit gebruik. Indien

7

Page 6: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

het menselijk lichaam op de grond wordt gelegd met ge-strekte armen, zou blijken dat het hoogaltaar dezelfde plaatsin het gebouw inneemt als de hersenen in het menselijklichaam.Alle priesters van de Oudheid hadden de anatomie bestu-deerd. Zij wisten dat alle functies van de natuur in het kleinvoorkomen in het menselijk lichaam. Daarom gebruikten zijde mens als leerboek en wezen hun leerlingen erop dat eengoed begrip van het menselijk lichaam een heldere voor-stelling van het heelal betekent. Deze Wijzen geloofden datiedere ster aan het uitspansel, ieder element in de aarde eniedere functie in de natuur overeenkomt met een daarmeecorresponderend centrum in het menselijk lichaam, poolof werking.Dit verband tussen de natuur buiten ons en de natuur in ons,dat verborgen bleef voor de grote massa, was het onderwerpvan de geheime leer van de priesters der oudheid. Religiewerd in Atlantis en Egypte veel ernstiger opgevat dan tegen-woordig. Zij was het essentiële in het leven van de volkerendaar. De priesters oefenden een volledige heerschappij uitover de miljoenen onwetende mannen en vrouwen aan wiemen van jeugd af aan had bijgebracht dat deze langgeroktebaardige patriarchen directe boodschappers van God waren;en men geloofde dat iedere ongehoorzaamheid tegen de ge-boden van de priesters de toorn van de Almachtige zou op-wekken jegens de zondaar. De tempel was afhankelijk voorzijn instandhouding van de geheime wijsheid, die aan depriesters macht gaf over bepaalde natuurkrachten en huneen machtig overwicht verzekerde over de leken, die zijoverheersten.Deze wijzen waren zich ervan bewust dat godsdienst heelwat meer inhield dan het opdreunen van mantrams en hetzingen van hymnen; zij wisten dat het Pad van Bevrijdingalleen met succes kon worden bewandeld door hen, die depraktische wetenschappelijke kennis bezaten van de occultebetekenis van hun eigen lichaam. De anatomische symboliekdie zij hebben uitgewerkt om dit begrip in stand te houden,is ook doorgedrongen in het moderne Christendom, doch desleutels hiervan zijn blijkbaar zoek geraakt. Het is een tra-gische situatie voor theologen, dat ze omringd zijn door8

honderden symbolen, die zij niet kunnen begrijpen; nogerger is het dat ze zelfs vergeten zijn dat deze symbolen ooiteen andere betekenis hadden dan de dwaze uitleg die zij zelfhebben bedacht.Het idee van Christenen dat hun geloof het enig ware zouzijn, en dat dit geloof plotseling in de wereld is gekomen, isuiterst onredelijk. Vergelijkende godsdienststudie bewijst on-aanvechtbaar dat het Christendom wijsgerige stellingen enopvattingen overgenomen, ontleend aan of gestolen heeftvan heidense religies en filosofieën van oudheid en middel-eeuwen. Van de religieuze symbolen en allegorieën die veelouder zijn dan het Christendom, zouden wij er een paarwillen noemen. De volgende christelijke symbolen en op-vattingen zijn van heidense oorsprong:Het christelijke kruis komt uit Egypte en India; de bisschops-mijter is ontleend aan de Mithras-mysteriën; de bisschops-staf is afkomstig van de Hermetische mysteriën en vanGriekenland; de onbevlekte ontvangenis komt uit India; deVerheerlijking op de Berg is van Perzische origine en deDrieëenheid hebben we te danken aan de Brahmanen. DeMaagd Maria als Moeder Gods komt in een twaalftal anderereligies voor. En zijn meer dan twintig gekruisigde wereld-verlossers. De kerktoren is een voortzetting van Egyptischeobelisken en piramiden terwijl de christelijke duivel dezelfdeis als de Egyptische Typhon met enige wijzigingen. Hoedieper men in dit probleem duikt, des te meer realiseert menzich dat er niets nieuws onder de zon is. Grondige studievan het Christendom bewijst zonneklaar dat het een latereontwikkelingsvorm is van primitieve godsdiensten. Er is eenevolutie in de geest zowel als in de vorm. Als wij in onzeleerstellingen de religieuze symbolen van bijna veertig vol-keren aanvaarden, dienen wij te begrijpen (althans ten dele)wat de betekenis is van de mythen en allegorieën die wijovergenomen hebben; zo niet dan weten we minder dan zijaan wie we ze ontleend hebben.Dit boekje is gewijd aan het verklaren van het verbandtussen de symboliek der priesters uit de Oudheid en deocculte functies van het menselijk lichaam. We moeten eerstbegrijpen dat alle heilige boeken verzegeld zijn met zevenzegelen. M.a.w. we moeten zeven volledige interpretaties

9

Page 7: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

hebben om de diepste zin van die oude wijsgerige openbarin-gen te peilen, die wij de Heilige Schrift believen te noemen.De Bijbel is niet bedoeld als historisch relaas. Zij die deletterlijke betekenis begrijpen, verstaan het minst de dieperebedoeling.Het is een bekend feit dat om dramaturgische redenen,Shakespeare op het toneel figuren bij elkaar bracht die infeite honderd jaar na elkaar hadden geleefd; maar Shake-speare schreef geen geschiedenis, hij schreef drama. Het-zelfde geldt voor de Bijbel. De Schrift verwart de historicihopeloos in tijdrekenkundige tabellen, en daar zullen ze totde jongste dag in blijven steken. De Schrift levert prachtigestof voor debatten, voor haarkloverijen over de betekenisvan bepaalde uitdrukkingen en de plaats waar onbekendesteden wellicht gelegen waren. De meeste Bijbelse plaatsendie nu door gidsen worden aangewezen, kregen hun namenhonderden jaren na de geboorte van Christus van pelgrimsdie vermoedden dat ze daar hadden gelegen. Die gissingenovertuigen misschien sommige mensen, doch wie nadenkt,begrijpt dat historie het minst belangrijke is in de Schrift.Toen keizerin Helena, de moeder van Constantijn de Grote,in 326 n. Chr. Jeruzalem bezocht, ontdekte ze niet alleendat alle sporen van het Christendom reeds waren ver-dwenen, doch ook dat er een tempel gewijd aan Venus stondop de heuvel waarvan men tegenwoordig aanneemt dat hetde Calvarieberg is. Minder dan vierhonderd jaar na de doodvan Jezus was er blijkbaar niemand in het Heilige Land, dieooit van Hem had gehoord! Dat wil niet zeggen dat Hijnooit heeft bestaan; doch het is wel een aanwijzing ervoordat de nimbus van wonderen en de bovennatuurlijke sfeerwaarmee het moderne Christendom Hem omgeeft, in hogemate mythologisch zijn. Evenals alle andere godsdienstenverzamelde het Christendom een vreemd samenraapsel vanfantastische legenden, die zijn ergste vijanden zijn; want zijhebben de eenvoudige moraalprediker van Nazareth ge-nomen - de man die zijn medemensen liefhad - en vormdenom hem heen een samenweefsel van afgoderij, waar niemandop gesteld is en dat alleen op eigenbelang berust.Zoals de Boeddha in India alleen de Brahmaanse opvattin-gen van zijn dagen hervormde, zo hervormde Jezus het ge-10

loof van Israël en Hij gaf aan Zijn discipelen en aan dewereld een leer, die gebaseerd was op vroegere leerstellingendoch aangepast aan de behoeften van Zijn tijdgenoten enaan de problemen, die het joodse volk bezighielden.De Esseeërs, die Jezus opleidden, waren van Egyptische ofHindoe-origine en Zijn leer bevatte het beste van vroegeregodsdiensten. De over Hem in omloop zijnde verhalen zijnsterk allegorisch en de eenvoudige man wordt erdoor in eenzee van geloof aan het bovennatuurlijke gedompeld. Ditwas echter niet geheel zonder zin, want zoals Shakespeareeigenmachtig met de geschiedenis omsprong ten einde funda-mentele waarheden te verkondigen, zo hebben, naar 't schijnt,de geschiedschrijvers van Jezus het karakter van de mensJezus gebruikt als grondmotief voor een groot drama. Hijwordt de held van een met zeven zegelen verzegelde historieen Christenen die een studie gemaakt hebben van symboliekkunnen uit die historie de sleutel halen van de ware Chris-telijke Mysteriën. Zij zullen dan beseffen dat de Schrift eenzich eeuwig herhalende historie is; dat het niet slaat op éénnatie of volk, doch op alle naties en volkeren.Het is b.v. iets wonderlijks het leven van Christus te be-studeren in het licht der astronomie; dan wordt Hij de zon,en Zijn discipelen de twaalf tekens van de dierenriem. Onderde constellaties vinden we de verhalen van Zijn werk, enin de precessie der equinoxen de geschiedenis van Zijn ge-boorte, groei, rijpheid en dood voor de mensheid. De chemi-caliën waaraan in de retorten geweld wordt aangedaan, doenons het leven van de Meester kennen van een andere kant,want met de sleutel der chemie wordt de Heilige Schrift weereen heel ander boek. In deze verhandeling kunnen wij onsechter alleen maar bezighouden met de relatie, die de alle-gorieën hebben met het menselijk lichaam.We ontdekken dat het leven van Christus, zoals het in deevangeliën beschreven wordt, aangepast is, totdat het preciesovereenkomt met de levensbeschrijvingen van tientallenWereldverlossers, die alle ook astronomische en fysiologi-sche mythen zijn. Al deze mythen komen tot ons uit dealleroudste Oudheid toen de primitieve rassen het menselijklichaam gebruikten als een symbolische eenheid en de godenen demonen gepersonifieerd werden als symbolen voor de

11

Page 8: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

organen en functies van het lichaam. Volgens sommigekabbalistische schrijvers ligt het Heilige Land uitgespreidover het menselijk lichaam en de diverse steden zijn danbewustzijnscentra in de mens. Hier ligt een prachtig studie-terrein voor hen die dieper en ernstiger willen speuren inde oude Mysteriën. Wij verwachten niet dat we de stof vol-ledig kunnen behandelen. Doch als dit boekje een sleutelverschaft die u tot dieper inzicht brengt, hopen wij dat u de-ze gedachtengang zult voortzetten, tot dit inzicht leidt tot eenglobaal overzicht, zodat er althans één zegel verbrokenwordt van het boek van goddelijke openbaring.

11 De drie werelden

12

Volgens de mysteriescholen is het menselijk lichaam ver-deeld in' drie hoofddelen en men zegt dat dienovereenkom-stig het heelal buiten ons uit drie delen bestaat: hemel,aarde en hel. De hemel is de hogere wereld en om een ofandere onbekende reden stelt men zich de hemel bovenvoor, hoewel Ingersoll afdoende bewees dat ten gevolgevan de wenteling van de aarde om haar as, 'boven en be-neden' steeds van plaats verwisselen.Bijna alle religies vertellen dat God in de hemel woont.Men zegt aan de gelovigen dat ze zich God moeten voor-stellen als boven hen, en dus heffen ze in gebed hun handenop en slaan hun ogen naar de hemel als ze tot God smekenof bidden. Bij sommige volkeren neemt men aan dat Godop de toppen der bergen woont, als zijnde de hoogste plaat-sen van de aarde. Waar en wat Hij ook moge zijn, Zijnwoonplaats is boven en Hij overschaduwt de werelden be-neden.Tussen de hemel boven en de hel beneden is de aarde, diemen in Skandinavië 'Midgard' noemde, de middentuin. Diehangt ergens in de ruimte en vormt de verblijfplaats vanmensen en andere levende schepselen. Hij is verbonden metde hemel door een regenboog, waarlangs de goden afdalen.Men neemt aan dat de kraters der vulkanen en de scheurenin het aardoppervlak verbonden zijn met de hel, het land vanduisternis en vergetelheid. Hier, tussen hemel en aarde ligtvolgens Goethe het rijk der natuur. Het groene gras, destromende rivieren, de machtige oceaan, bestaan alleen in demiddenwereld, die een soort neutraal gebied vormt, waar degeesten van goed en kwaad hun eeuwige strijd van Arma-geddon voeren.Beneden, in de duisternis en vlammen, kwelling en lijden,is de wereld van de hel. Dat is het grote 'beneden', wantevengoed als we ons de hemel voorstellen boven, evengoeddenken we ons de hel beneden, terwijl het tussenrijk der

13

Page 9: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

~

aarde de scheidslijn tussen beide schijnt te vormen. In de helzijn de krachten van het kwaad, de ontbindende en ver-nielende krachten, die de aarde altijd smart brengen en dieonvermoeibaar strijden om de troon der goden in de heme-len omver te werpen.Dit hele stelsel is een anatomische mythe, want de hemel-wereld uit de oudheid - de tempelkoepel op de top van deberg - was de schedel met zijn goddelijke inhoud. Dit is deverblijfplaats der goden in de mens. Hij wordt 'boven' ge-noemd omdat hij zich aan het boveneinde van de menselijkeruggegraat bevindt. Men zegt dat de tempel van de goden,die de aarde regeren, op de noordpool is, die (tussen haakjes)ook de verblijfplaats is van sinterklaas, omdat de noordpoolhet positieve einde vormt van de ruggegraat van onzeplaneetgeest. Sinterklaas, die door de schoorsteen naar be-neden komt met zijn altijd groene tak (de kerstboom) ineen jaargetijde waarin de natuur dood is, heeft een diepemaçonnieke betekenis voor hen, die zich daarin willen ver-diepen.Hetzelfde geldt van het manna, dat van de hemel neer-daalde om de kinderen Israëls in de woestijn te voeden, wantmanna is een substantie, die langs de ruggegraat van dehersenen afkomt. De Hindoes zagen in de ruggegraat destengel van de heilige lotus; daarom wordt de schedel metzijn inhoud symbolisch weergegeven door die bloem. Deruggegraat is de Jacobsladder, die hemel en aarde verbindt,terwijl zijn 33 sporten de graden in de maçonnerie zijn enhet aantal levensjaren van Jezus. Op deze sporten stijgt dekandidaat in het bewustzijn om de tempel van inwijding tebereiken, die op de top van de berg ligt. In deze koepelzaalmet een gat in de vloer (foramen magnum) worden de grotemysterie-inwijdingen gegeven. Het Himalayagebergte rijstboven de aarde, de rol vervullend van de schouders en hetbovengedeelte van het lichaam.Dit zijn de hoogste bergen ter wereld. Ergens op hun topstaat de tempel, die (evenals de hemel van de Grieken) rustop de schouders van Atlas. Het is interessant te bedenkendat de altlas de bovenste wervel is van de menselijke rugge-graat, waarop de gewrichtsknobbels van de schedel rusten.In de hersenen is een aantal holten (ventrikels en plooien)14

en daarin leven (volgens de Oosterse legenden) de wijzen,de yogi's en de heremieten. Men· zegt dat de holen van deyogi's bij de oorsprong van de rivier de Ganges liggen.Iedere religie heeft zijn heilige rivier. Voor de Christenen isdat de Jordaan, voor de Egyptenaren de Nijl, terwijl hetvoor de Hindoes de Ganges is. De heilige rivier is deruggegraat, die zijn bron heeft tussen de toppen van de ber-gen. De heiligen in hun afzondering vertegenwoordigen decentra van geestelijk gezichtsvermogen in de menselijke her-senen; zij zijn de zeven slapers van de Koran, die in deduisternis van hun holen moeten blijven totdat het vuur vande geest hen belevendigt. De hersenen zijn de opkamer, dievermeld wordt in de evangeliën waar Jezus met zijn disci-pelen samenkwam en men zegt dat de discipelen zelf detwaalf windingen van de hersenen vertegenwoordigen. Dezetwaalf windingen zijn het, die later hun blijde tijding d.m.V.de zenuwen naar het lichaam beneden zenden om de hei-denen te bekeren, of het evangelie te prediken over deaarde. Deze twaalf windingen liggen om de centrale ope-ning in de hersenen (het derde ventrikel, dat het heilige derheiligen vormt) 'het verzoendeksel' waar tussen de uitge-spreide engelenvleugels Jehova spreekt met de hogepriesteren waar dag en nacht de glorie van de Shekina zweeft. Vandit punt stijgt ook tenslotte de geest omhoog, vanuit Gol-gotha, de hoofdschedelplaats. Het is een door helderziendenwaargenomen feit, dat de geest het lichaam niet alleen ver-laat doch ook binnenkomt door de kruin van het hoofd,wat waarschijnlijk het verhaal deed ontstaan van sinterklaasen zijn schoorsteen.De Drieëenheid in de mens woont in de drie grote kamersvan het menselijk lichaam van waaruit kracht stroomt doorde drie werelden. Deze centra zijn de hersenen, het hart enhet voortplantingsorgaan. Dit zijn de drie voornaamste ver-trekken van de grote piramide en eveneens de drie kamers,waarin de graden van aangenomen leerling, gezel en meesterworden verleend in de blauwe graden der maçonnerie. Indeze drie kamers verblijven de Vader, de Zoon en de HeiligeGeest, die symbolisch worden weergegeven door het woordvan drie klanken AUM. De omzetting, de regeneratie en deontplooiing van deze drie centra hebben als resultaat het

15

Page 10: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

weerklinken van het 'verloren woord', dat het grote geheimis van de Orde der Vrijmetselaren. Van de ruggegraats-zenuwen komen impulsen en levenskrachten, die dit moge-lijk maken. Daarom wordt de maçon goed ingeprent hetpaswoord goed te overdenken.In de kleine hersenen, die het motorisch apparaat van hetmenselijk lichaam leiden, - het enige hersengedeelte dat bijeen dier ontwikkeld is - bevindt zich een klein uitgroeisel inde vorm van een boom, dat lang symbolisch weergegeven isdoor een acaciatak, en als zodanig een rol speelt in demaçonnieke allegorie.De twee hersenhelften werden door de Ouden Kaïn en Abelgenoemd; ze hebben veel te maken met de legende van devloek van Kaïn, die letterlijk is: de vloek van het verstoordeevenwicht. Want de moordenaar van de geest van het even-wicht Kaïn wordt weggezonden om over het aardoppervlakrond te dolen. Ik bezit een heel merkwaardige schedel, dieoorspronkelijk gerust heeft op de schouders van een moor-denaar. Hij getuigt van een hoge graad van ontwikkeling,doch draagt het Kaïns-teken. De betrokkene koesterde zorg-vuldig een wrok. Zulke langgehouden wraakgevoelens wor-den soms zeer gevaarlijk. Deze persoon zwoer dat als hijeen bepaalde man zou ontmoeten, hij dan het hart uit dienslijf zou snijden en in dienst gezicht werpen. In de loop derjaren groeide zijn haat en toen hij tenslotte zijn vijand tegenkwam, viel hij hem aan en bracht zijn bedreiging ten uit-voer. Hij werd voor zijn misdaad opgehangen; maar deschedel, die de vorm van de hersenen weergeeft, laat eenzeer merkwaardig feit zien. De rechterhelft van de hersenenstaat onder invloed van Mercurius - de planeet der intelli-gentie - en ten gevolge van de kruising van de hersenzenu-wen aan de schedelbasis regeert hij de linkerkant van hetlichaam. De linkerhelft van de hersenen onder invloed vanMars - de geest van toorn en opwellingen - regeert derechterhelft van het lichaam, dus ook de sterke rechterarm.Ten gevolge van zijn haat en de heerschappij van Mars, diedaar het gevolg van was, is de linkerachterkant van de her-senen wel tweemaal zo groot als de rechterkant. De manstelde zich onder de invloed van Mars. De onstuimigheidvan Mars beheerste hem en hij betaalde met zijn leven voor16

het Kaïnsteken. De wetenschap weet dat er een zeer smallegrens is tussen genie en krankzinnigheid; voor iedere over-heersende deugd of ondeugd moet de mens betalen met ver-lies van evenwicht. Onevenwichtigheid verwringt altijd onsinzicht en deze verwrongen inzichten voeren altijd tot ellende.In de schedel is het schakelbord, dat de activiteiten van hetlichaam regelt. Iedere functie van de mens beneden de halswordt bestuurd door een centrum van bewustzijn in dehersenen. Dit wordt bewezen door het feit, dat beschadigingvan bepaalde hersencentra een verlamming ten gevolgeheeft van diverse delen van het lichaam. De medische we-tenschap weet nu dat het ruggemerg een verlenging is vande hersenen en sommige autoriteiten schrijven aan het rugge-merg zelfs over de volle lengte intelligentie toe. Dit merg ishet vlammend zwaard waarvan men zegt, dat het stond aande poort van de Hof van Eden. De Hof van Eden is in deschedel, waarin een boom is, die twaalf soorten vruchtendraagt.De hersenen zijn vol van gewelfde kamers en gangen, dieovereenkomen met overspanningen en bogen van de tem-pels, terwijl de derde holte ongetwijfeld de koningskamervan de grote piramide is.Het ruggemerg is de slang der Ouden. In Midden- en Zuid-Amerika wordt de reddende god Quetzalcoatl genoemd.Deze naam betekent 'gevederde slang' en dat is altijd zijnsymbool geweest. Dit is de koperen slang die Mozes in dewoestijn heeft opgericht. De negen ratels van de staart vande slang worden het getal des mensen genoemd en zij ver-tegenwoordigen het heiligbeen en het stuitje, in welker centrahet geheim van de menselijke ontwikkeling schuilt. Iederorgaan in het stoffelijk lichaam heeft zijn equivalent in dehersenen, waar het kan worden opgespoord met behulp vande wetten der analogie.Er zijn twee embryonale menselijke vormen, een mannelijkeen een vrouwelijke, met elkaar verbonden in de hersenen.Dit zijn het Yin en het Yang van China, de zwarte en wittedraken, die elkaar bijten. Een van deze figuren heeft alsuitdrukkingsorgaan de pijnappelklier en de ander de slijm-klier. Deze twee klieren met interne secretie zijn wél demoeite van het beschouwen waard, want zij zijn zeer be-

17

3D,•~'"

Page 11: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

langrijke factoren bij de ontplooiing van het menselijk be-wustzijn. Het is bekend dat deze klieren groter en actieverzijn bij hogere graden van verstandelijke ontwikkeling danbij lagere en dat ze bij sommige geboren idioten zeer kleinzijn. Deze twee kleine kliertjes worden de kop en de staartgenoemd van de draak der wijsheid. Zij zijn de koper- enzinkpolen van een elektrische stroomkring, die het helelichaam tot batterij heeft.De slijmklier (die rust in de sella turcica van het wiggebeen,direct achter en iets beneden de neusbrug en met het derdeventrikel verbonden door een klein buisje, het infundibulumgenoemd) is de vrouwelijke pool of het negatieve centrum,die tot taak heeft de stoffelijke energie tot uiting te bren-gen. De activiteit van de slijmklier regelt eveneens in sterkemate de grootte en het gewicht van het lichaam. Hij is even-eens een thermometer die wanorde in enige andere schakelin de keten der klieren met interne secretie registreert. Deendocrinologie, de studie van klieren met interne secretie,verkeert nog in een experimenteel stadium, maar eens zal zijde belangrijkste der medische wetenschappen blijken te zijn.De slijmklier is in de oudheid bekend onder de volgendesymbolen: de alchimistische retort, de bek van de draak, demaagd Maria, de heilige graal, de wassende maan, het was-bekken, één van de cherubim van de ark des verbonds, Isisvan Egypte, de Radha van India en de bek van de vis. Wélmogen we hem noemen de hoop der glorie van de stoffelijkemens. Aan de tegenoverliggende kant van het derde ventrikelen iets hoger ligt de pijnappelklier, die wel wat op een pijn-appel lijkt (vandaar zijn naam).Sir Ernest Alfred Wallis Budge, conservator van de Egyp-tische oudheden in het Britse Museum, vermeldt in een vanzijn werken de Egyptische gewoonte om pijnappels op dekruin van hun hoofd vast te binden. Hij zegt dat in depapyrusrollen deze pijnappels worden bevestigd op de kruinvan het hoofd van de dode, wanneer hij voor Osiris gebrachtwordt, de Heer van de onderwereld. Dit symbool is onge-twijfeld een toespeling op de pijnappelklier. Ook was het degewoonte bij zekere Afrikaanse stammen om stukken vet opde kruin te bevestigen en in de zon te laten smelten en telaten afdruipen als deel van religieuze handelingen. Het is18

merkwaardig dat de Indiaan zijn veer - oorspronkelijk eensymbool van geestelijke waarneming - op dezelfde plaatsdraagt waar de christelijke monnik zijn tonsuur laat aan-brengen. De Hindoes zeggen dat de pijnappelklier het derdeoog is, 'het oog van Darigma' geheten. Bij de Boeddhistenwordt hij 'het alziend oog' genoemd; in christelijke termen:'het eenvoudige oog'.Men zegt dat eeuwen geleden de pijnappelklier een oriën-teringsorgaan was, waardoor de mens in de geestelijkewereld bewust kon verkeren, doch, dat met de opkomst vande stoffelijke zintuigen en de twee objectieve ogen, men depijnappelklier niet langer gebruikte, zodat d.~ze in de tijdvan het Lemurische ras zich terugtrok naar ZIJntegenwoor-dige plaats in de hersenen. Men zegt, dat kinderen, in de tijddat ze hun vroegere evolutieperioden recapituleren, tot hunzevende jaar een beperkt gebruik van dit derde oog kunnenmaken, totdat de schedelbeenderen samengroeien. Dit ver-klaart de lichte helderziendheid van kinderen, die in psy-chisch opzicht veel gevoeliger zijn dan volwassenen. Menneemt aan dat de pijnappelklier één of andere olie afscheidt,die 'hars' wordt genoemd, het levenssap van de pijnboom.Het Latijnse woord voor hars, 'resina' , vindt men wellichtterug in de naam der Rozekruisers, die met de secreties vande pijnappelklier werkten en het derde oog weer trachten teopenen; want de Schrift zegt: 'De kaars des lichaams is hetoog, indien dan uw oog eenvoudig is, zo zal uw gehelelichaam verlicht wezen' (Matth. VI : 22).De pijnappelklier is de staart van de draak; hij heeft eenvingervormig uitsteekseltje. Deze klier wo~dt J~zef ~enoemd,want het is de vader van de god-mens. DIt kleine UItsteekselwordt genoemd: de staf der Heren, en soms: de heilige spee~.In de vorm lijkt het op de distilleerkolven van de alchi-misten. Het is een geestelijk orgaan, dat bestemd is omlater te worden wat het eens was, nl. een verbindings-schakel tussen het menselijke en het goddelijke. Dit trillendevingertje aan het eind van deze klier is de stam v~n Jes~een de scepter van de hogepriester. Bepaalde oefeningen 10

de oosterse en westerse mysteriescholen worden gegeven omdit vingertje in trilling te brengen, wat een zoemend, snor-rend geluid in de hersenen veroorzaakt. Dit is soms zeer

19

Page 12: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

hinderlijk, vooral, wanneer degeen, die dit beleeft, niets af-weet, van wat er eigenlijk gebeurt.Midden in de hersenen, omgeven door hersenkronkels ligtde derde holte, een gewelfde kamer van inwijding. In eenkring daaromheen zitten drie koningen, die grote brand-punten van leven en kracht: de slijmklier, de pijnappelklieren de thalamus opticus. In deze kamer bevindt zich ook eenklein zaadkorreltje, dat ongetwijfeld verband houdt met 'skonings schatkist in de Grote Piramide. Men neemt aan datdeze derde holte de zetel is van de ziel; en de aureool, dieom het hoofd van heiligen en wijzen straalt, schijnt een sym-bool te zijn voor de gouden glans, die van deze derde kameruitstraalt.Tussen de ogen, juist boven de neuswortel, is er een ver-dikking van het voorhoofdsbeen, voorhoofdsholte genoemd.De kleine ronding, die hierdoor ontstaat, is in de frenologiebekend als de zetel van de individualiteit. Op deze plaatsworden de juwelen aangebracht op het voorhoofd van deBoeddha's; en van dit punt verhief zich ook de slang van dekroon der oude Egyptenaren. Verscheidene mysteriescholenleren dat dit de troon van Jehova is in het menselijk lichaam.Terwijl de werking ervan plaatsvindt via de voortplantings-organen, neemt men aan dat het centrum van bewustzijnals deel van de geest van de mens gelegen is in een zee vanblauwe ether, genaamd 'de sluier van Isis', midden in devoorhoofdsholte. Wanneer men het menselijk lichaam hel-derziend onderzoekt, vertoont zich dat punt van het voor-hoofd altijd als een zwarte stip, die verder niet geanalyseerdkan worden.De Palatijnse heuvel uit de klassieke oudheid, waar de tem-pels van Jupiter en Juno op gebouwd waren, is ook tevinden in het menselijk lichaam. Het verhemelte lijkt enigs-zins op een heuvel en recht daarboven zijn de twee kassenvan de ogen, die in de mythologie een rol spelen als Jupiteren Juno.Het kruis symboliseert natuurlijk het menselijk lichaam. Hetbovengedeelte is het hoofd, dat uitsteekt boven de horizon-tale lijn van zijn uitgestrekte armen. Zoals gezegd, zijn degrote kerken en kathedralen van de wereld gebouwd inkruisvorm en herbergen (op de plaats, die met het hoofd20

overeenkomt) het altaar met de brandende kaarsen. Dezekaarsen zijn symbolisch .voor de geestelijke centra in dehersenen, terwijl de gewoonte om boven het altaar een roos-venster aan te brengen, een toespeling is op de fontanel. Deschedel - de opkamer - is het heilige der heiligen van demaçonnieke tempel, dat alleen voor de reinen toeganke-lijk is.Het wiggebeen is de Egyptische scarabaeus, die in zijnscharende slijmklier draagt en eveneens de stralende vonk der on-sterfelijkheid opheft, die in het voorhoofdsbeen gelokali-seerd is.Oude mythen vertellen dat de goden van de hemel neer-daalden en zich onder mensen begaven om hen te onder-richten in kunsten en wetenschappen. Op soortgelijke manierdalen de goddelijke krachten in de mens neer van de hemel-wereld van de hersenen om het samenstellen en omzettenvan de substanties van het lichaam te doen plaatsvinden.Men zegt dat tegen het eind van de evolutie het menselijklichaam langzamerhand tot het hersenstelsel gereduceerdzal worden (waar het hele lichaam zich indertijd ook uitontwikkeld heeft) totdat er niets anders overblijft dan dezeven stralende bollen als dragers van zeven perfect werken-de zintuigen, die de geesten voor de troon zijn en de ver-lossers, die de mens ter wereld brengt om haar los te kopenin de loop van de zeven groeiperioden.De mens is een omgekeerde plant, die zijn voedsel krijgtvan de zon, zoals de plant gevoed wordt door de aarde. Zo-als het planteleven door de stam opstijgt om bladeren entakken te voeden, zo daalt het leven van de mens neer (datzijn wortels heeft in de hersenen) om hetzelfde resultaat te-weeg te brengen. Dit neerdalende leven wordt gesymboli-seerd als de wereldverlossers, die in de wereld komen omvoor de mensen te sterven. Later keren de levenskrachtenweer naar de hersenen terug waar ze dienen ter verheerlijkingvan de mens ten aanschouwe van de hele schepping. Totzover het verhaal van de hersenen. Laten we nu enige aan-dacht besteden aan het volgende bewonderenswaardige deelvan het menselijk lichaam: de wervelkom.

21

Page 13: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

III De wervelkolomDe verbinding tussen twee werelden (de hemel boven en desfeer der duisternis beneden) wordt gevormd door de wervel-kolom, een keten van 33 wervels, die de beschermendeomhulling vormen voor het ruggemerg. Deze serie wervelsspeelt een zeer belangrijke rol in de religieuze symboliekvan de oudheid. Hij wordt dikwijls aangeduid als een slinger-weg of een wenteltrap. Soms heet hij de slang, dan weer destaf of de scepter.De Hindoes leren, dat er drie bepaalde kanalen of buizenzijn in de wervelkolom. Zij noemen ze Ida, Pingala enSushumna. Deze kanalen verbinden de lagere voortplan-tingscentra van het lichaam met de hersenen. De Griekensymboliseerden ze door de caduceus of gevleugelde staf vanHermes. Deze bestond uit een lange staf (het centrale Sus-humna), die uitliep in een knop of bol (de brug van het ver-lengde ruggemerg). Aan weerszijden van deze knop buigtzich een vleugel naar boven als symbool voor de twee her-senhelften. Om deze staf slingeren zich twee slangen, eenzwarte en een witte. Deze stellen Ida en Pingala voor.De oude Hindoes hebben een legende over de godin Kun-dalini, waarin verteld wordt, dat zij via een ladder of koordvan de hemel neergedaald is naar een eilandje in de grotezee. In verband gebracht met de embryologie is het duide-lijk, dat de ladder of koord een symbool is voor de navel-streng, terwijl het eilandje de solar plexus of zonnevlecht is.Wanneer de ladder van de hemel wordt afgesneden, vluchtde godin verschrikt naar een grot (plexus sacralis), waar zijzich ver buiten het gezicht van de mensen verbergt. EvenalsAmaterasu, de Japanse godin van het stralend gelaat, moetzij uit haar grot te voorschijn gelokt worden, want zo langzij zich verborgen houdt, verkeert de wereld in duisternis.Kundalini is een Sanskriet woord dat betekent: 'een kronke-lend of wervelend gas of dito kracht'. Deze kracht kan vol-gens de oosterse wijzen omhoog gebracht worden door het22

centrale ruggegraatskanaal (Sushumna). Wanneer dezekracht de hersenen bereikt, opent ze het centrum van gees-telijk bewustzijn en innerlijke waarneming en brengt degeestelijke verlichting teweeg. De ontwikkelingsmethode,waardoor dit mogelijk gemaakt wordt, behoort tot de meestgeheime instructies van de oosterse heiligen, want zij weten,dat deze spiraalvormig kronkelende kracht niet alleen ver-lichting brengt, doch ook evenals de slang, die haar symboolis, dodelijk giftig is.Oppervlakkige kennis van oosters occultisme komt telkensnaar het Westen overgewaaid, maar we moeten helaas zeg-gen, dat ze eindeloos leed en verdriet met zich meebrengt,want in de handen van personen zonder een goed begripof zonder een juiste toepassing verduistert ze intelligentieen verstand.Langs de ruggegraat loopt een aantal zenuwknopen en -ver-takkingen. Deze hebben alle hun plaats in de religieuze sym-boliek. Zo zegt men b.v. dat de joden in hun oude tijden deplexus sacralis en de zenuwknoop van het stuitbeentje aan-duidden als de steden Sodom en Gomorra. Er is een kleinezenuwbundel in de buurt van de nieren, bekend als plexussagittarius, bij de Ouden bekend als de stad Tarsus, waarPaulus vocht met de beesten. Het hogere occultisme leertdat de lotusbloemen (zenuwcentra aan de ruggegraat) af-spiegelingen of negatieve polen zijn, die wijzen op zevengrote positieve centra van bewustzijn in de hersenen. Dezezeven functioneren door de centra aan de ruggegraat op on-geveer dezelfde manier als de zeven geesten voor de troonwerken door de planeten. De leerling wordt ervoor gewaar-schuwd, dat hij niet moet werken met de centra aan deruggegraat, maar met de ware heersers: de centra in dehersenen.De tocht van de kinderen Israëls in de woestijn, de bede-vaart van de mohammedaan naar Mekka, de eindelozezwerftochten van de heilige Hindoes, die hun leven lang vande ene heilige plaats trekken naar de andere, al deze dingenstellen de pelgrimstocht voor van het geestesvuur(Kundalini)door de zenuwcentra langs de ruggegraat. Volgens een be-paald plan wordt er kracht gericht op deze centra in een be-paalde volgorde, tot ze voor de helderziende zichtbaar wor-

23

Page 14: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

den als grote bloemen, waarvan de bladen lichtbundels zijn.Elk van deze lotusbloemen heeft weer een ander aantal bla-den overeenkomstig het aantal zenuwen, die ervan uitgaan.Men zegt dat de Logos, toen de tijd aanbrak om de stoffe-lijke wereld te scheppen, in diepe meditatie verzonk, zijnaandacht concentrerend op de zeven bloemachtige centravan de zeven werelden. Langzamerhand daalde zijn levens-kracht neer van de hersenen (de grote bovenwereld) en be-reikte de bloemen één voor één, waardoor de lagere wereldengeboren werden. Toen tenslotte zijn geestesvuur het laagstecentrum bereikte, werd de stoffelijke wereld geschapen enwas het vuur gekomen tot aan het ondereinde van de rug-gegraat. Wanneer de wereld weer tot Hem terugkeert en Hijweer inkeert tot Zijn opperste bewustzijn, zal dat plaats-vinden doordat Hij zijn leven weer uit de zeven centra terug-trekt, te beginnen bij het laagste centrum totdat alle krach-ten weer in de hersenen verzameld zijn. Zo is het pad vanevolutie voor alle levende wezens: het hoger brengen vanhet vuur, waarvan de nederdaling de manifestatie mogelijkmaakte in de lagere werelden en waarvan de opgang henweer in harmonie brengt met de hogere werelden.Deze mythe van de levenskracht, die neerdaalde en wereldendroeg, wordt bij alle beschaafde volkeren ter aarde gevon-den. Dit is de betekenis van Hiram Abiff, die de maçonnieketempel (de lichamen) bouwde en toen gedood werd door dedrie voertuigen die hij gevormd had. Dit is eveneens de be-tekenis van de Christus, die gedood werd voor de zondender wereld.Omdat dit vuur van de ruggegraat zich wentelt en kronkelt,is de slang in alle delen der wereld gebruikt als symbool voorde wereldverlossers. De uraeus, die de Egyptische priestersop hun voorhoofd droegen, was het symbool van Kundalini,de heilige cobra, die, toen hij opgericht werd in de woestijn,allen redde, die tot hem opzagen (Mozes en de slang).Zoals de hersenen het centrum van de goddelijke wereldzijn, zo is de zonnevlecht het middelpunt van de menselijkewereld, want half bewust zijnde, verbindt hij het onbewustebeneden met het bewuste boven. De mens kan niet alleendenken met zijn hersenen; in zekere mate kan hij ook den-ken met de zenuwcentra van de zonnevlecht.24

Het is misschien verstandig hier het verschil te beschrijventussen een medium en een helderziende. De meeste mensendenken, dat dit hetzelfde is, maar voor de mysticus ligt ertussen deze twee fasen van geestelijk gezichtsvermogen eenhele ontwikkeling.Een helderziende is iemand bij wie de slang van het rugge-merg de hersenen bereikt heeft en die door zijn ontwikkelinghet recht verworven heeft om de onzienlijke werelden waarte nemen met behulp van het derde oog of pijnappelklier.Dit is het orgaan van bewustzijn, dat miljoenen jaren geledende mens verbond met de onzienlijke werelden, doch in hetLemurische tijdperk gesloten werd, toen de objectieve zin-tuigen tot ontwikkeling kwamen. De occultisten kunnenechter door het bovenaangeduide ontwikkelingsproces ditoog weer openen en daardoor de ongeziene werelden onder-zoeken. Helderzienden worden niet geboren; ze worden ge-maakt. Mediums worden niet gemaakt, doch geboren. Hel-derziend kan men slechts worden na jaren, soms na levensvan voorbereiding; anderzijds kan een medium door in eendonker vertrek te gaan zitten of iets dergelijks binnen enkeledagen resultaten bereiken.Het medium gebruikt de zonnevlecht als een spiegel en opde gevoelige zenuwen daarvan worden beelden weerkaatst,die in de ongeziene ether zijn opgetekend. Door de milt (diede toegangspoort is voor het etherlichaam) kan het mediumontlichaamde intelligenties in zijn innerlijk wezen toelaten,wat aanleiding geeft tot stemmen en geestverschijningen.Automatisch schrift verkrijgt men door de etherische armvan een vreemde intelligentie toe te staan voor enige tijdde fysieke arm van het medium te besturen. Dit is alleenmogelijk als het medium zijn eigen etherisch dubbel uit zijnarm wegtrekt, want twee dingen kunnen niet tegelijkertijdop dezelfde plaats zijn. Als men af en toe de levenskrachtenuit de stoffelijke arm wegtrekt, kan dat noodlottig zijn; hetleidt dikwijls tot verlamming. Mediumschap is onnatuurlijkvoor de mens, terwijl helderziendheid het natuurlijk resul-taat is van groei en ontplooiing van de geestelijke aard. Erzijn honderd mediums tegen één helderziende, want helder-ziend wordt men alleen door zelfbeheersing en enormekrachtsinspanning; maar hoe zwakker en ziekelijker en ner-

25

Page 15: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

veuzer iemand is, des te beter medium wordt hij. De helder-ziende brengt zijn verstand tot ontplooiing door nuttige ken-nis op te doen, terwijl de eerste raad aan een toekomstigmedium is: 'maak uw denkvermogen leeg'.De reden waarom mediumschap via de plexus solaris eenstap terug is, kan als volgt worden samengevat: De groep-zielen die het lot van het dierenrijk besturen, volvoeren huntaak door middel van beelden, die op de plexus solaris wor-den geprojecteerd; want het dier heeft geen zelfbewustegeest. Dientengevolge denkt het niet met zijn eigen hersenen,doch met de hersenen van de groepziel, waarmee het ver-bonden is door onzichtbare magnetische draden. Deze dra-den geleiden hun indrukken en fotograferen ze op het sym-pathisch zenuwstelsel. Daar het dier geen eigen wil heeft, kanhet deze impulsen niet beteugelen en gehoorzaamt deze on-voorwaardelijk. De mens volgt een eigen gedragslijn doorbemiddeling van het cerebrospinale zenuwstelsel, omdat hijindividualiteit ontwikkeld heeft en het sympathisch zenuw-stelsel hem niet langer beheerst. Door zichzelf open te stel-len voor impulsen, die door het gebied van de plexus solariskomen, belemmert het medium zijn eigen groei, aangezienhet verhindert dat het hersenruggemergstelsel zijn eigen lotbepaalt.De mens heeft altijd de neiging gehad te steunen op hulp vanbuiten af. Hij heeft er een hekel aan zich in ieder probleemte verdiepen en het op te lossen met de hersenen, die Godhem heeft gegeven. Dus steunt hij op onzichtbare wereldenen vraagt ze hem te helpen bij het volbrengen van het werk,dat hij door éigen krachtsinspanning behoorde te verrichten.Duizenden mensen moeten de karmische verantwoordelijk-heid dragen voor het medium, want velen geven gehoor aandeze roepstem, omdat honderden mensen wensen te sprekentot overleden familieleden of deskundige wenken willen heb-ben over de effectenbeurs. Zij, die door hun klandizie dingenbegunstigen, die zij zelf niet goed keuren, zijn persoonlijkverantwoordelijk voor de schade die door hun zelfzuchtig-heid andere personen zichzelf berokkenen.Het verschil tussen mediumschap en helderziendheid komtdaarom overeen met ongeveer de halve lengte van de rugge-graat. Het is het verschil tussen negatief en positief; het is26

het verschil tussen het middernachtelijk duister van dekamer waar een seance wordt gehouden en het klare dag-licht van de tempel.Alle organen in het menselijk lichaam hebben hun eigenreligieuze betekenis. Het hart met zijn kamers is zelf eentempel, die op de berg van het middenrif staat. De milt metlijn klein schermvormig orgaan zamelt de zonnestralen open is belast met de zorg voor het etherisch dubbel. Dit ether-lichaam dat sterk met de milt verbonden is, brengt de wittebloedlichaampjes in de bloedsomloop.Wij weten dat het menselijk lichaam voor bijna alle tech-nische uitvindingen tot inspirerend voorbeeld heeft gestrektScharnieren zijn een nabootsing van gewrichten; dat geldtook voor kogel- en bolscharnieren. Men heeft ons vertelddat het loodgieterswerk geïnspireerd was op het aderlijk enslagaderlijk buizennet in het menselijk lichaam. Honderdenmachines en gereedschappen zijn geïnspireerd op het subtielewerk van onze eigen voertuigen; want het menselijk lichaamis de wonderlijkst-geconstrueerde machine, die de menselijkegeest zich als studieobject kan kiezen.Het nauwe verband tussen het voortplantingsorganisme be-neden en de hersenen boven (want de hersenen vormen eenpositief produktiesysteem) is natuurlijk te danken aan deruggegraat, die ze verbindt. Op een bepaalde tijd wordt eenaantal schotjes, die de hersenen scheiden van het voortplan-tingssysteem, geopend en Sushumna wordt een open tunnel,zodat iedere impuls direct naar beide uiteinden van hetlichaam gezonden wordt. Om die reden moet de kandidaatde gelofte van kuisheid afleggen, want het nauwe verband,dat er in een gevorderde leerling bestaat tussen hersenen envoortplantingsorganen, maakt het absoluut noodzakelijk datalle levenskrachten bewaard blijven. De tonsillen of aman-delen staan in direct verband met het voortplantingsorganis-me; in feite zijn ze een onderdeel van de positieve pool daar-van in de hersenen. De gewoonte om gezonde kinderen tevaccineren en hun amandelen weg te nemen op algemenegronden, diept herzien te worden. De amandelen zijn meestalgeïnfecteerd ten gevolge van de kinderlijke snoepzuchtMoraal: niet de amandelen wegknippen, maar het snoep-goed wegnemen. De meeste ouders zijn verantwoordelijk2,

Page 16: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

voor oe ziekte van hun kinderen. Ten gevolge van onwetend-heid of toegeeflijkheid kan het kinderlijk bewustzijn, datnog niet onder controle van de hogere voertuigen staat, zichschade berokkenen vóór het leven goed en wel begonnen is.Als jonge kinderen ziek zijn, vindt de dokter de oorzaak vande ziekte dikwijls bij de ouders; vader en moeder - niet hetkind - zouden pilletjes moeten slikken. Als de maag in goedeconditie wordt gehouden, zullen de amandelen weinig moei-lijkheden opleveren. De absolute economie, die de natuurten toon spreidt bij het bouwen van al zijn organen, moestal voldoende bewijs ervoor zijn, dat God zijn tijd niet ver-kwistte toen Hij amandelen en blindedarmen maakte. Hijhad blijkbaar een reden om dat te doen, maar deze armeweerloze organen zijn een goudmijn geworden voor medischespecialisten, die ze bij de minste aanleiding verwijderen. Menzegt dat de verticale lichaamshouding van de mens, dienoodzakelijk maakt dat de darmen op- en neergaande kron-kels hebben, de bestaansgrond vormt voor de blindedarm,die ontbreekt bij dieren met een horizontale lichaamsstand.Ieder orgaan heeft niet alleen zijn zichtbare doel, doch even-eens een onzichtbaar geestelijk doel; en te benijden is ie-mand, die het klaarspeelt door het leven te gaan met zo-veel mogelijk organen en lichaamsdelen intact.Nu we het toch hebben over al wat de wetenschap te dankenheeft aan het menselijk lichaam, zouden we daaraan kun-nen toevoegen, dat het tientallig stelsel berust op het tellenop zijn vingers, zodat tien het grondgetal van ons getalstelselwerd. De oude el was de afstand tussen de elleboog en heteind van de middelvinger, dat is ongeveer achttien duim.Zo gaat het dóór bij onze studie van het verleden, totdat wevinden dat bijna alles, waarmee de mens zich heeft om-geven, ontleend is aan het lichaam waarmee God zijn geestbekleedde.De mens leert langzamerhand niet alleen zijn organen te be-heersen, doch ook de functies daarvan. De wetenschap leert,dat sommige organen automatisch of mechanisch werken,doch het occultisme leert, dat er niets mechanisch is in defuncties van het menselijk lichaam. Laten we als voorbeeldnemen: een werkman, die een stuk ijzer werpt tussen dewielen en hefbomen van een goed werkende machine. Dat28

veroorzaakt een knarsend geluid en dan staat de machinestil. Aan de andere kant: als u een vreemd voorwerp in hetmenselijk organisme steekt, zal dat organisme direct gaanproberen het storende element eruit te werken. Het zal hetvreemde element gaan inkapselen en proberen het te ab-sorberen. Als dat onmogelijk is, zal het lichaam proberenhet vreemde element te verwijderen door een daarvoor ge-schikt kanaal. Indien de mogelijkheid daartoe ontbreekt, zalhet in vele gevallen zich wennen aan de aanwezigheid vanhet vreemde element en proberen ongestoord door te wer-ken. Dit bewijst onloochenbaar dat de organen van de menseen eigen vorm en inteligentie hebben; ze zijn geen machi-nes, want geen enkel mechanisch toestel heeft een eigenintelligentie.Paracelsus, de grote Zwitserse geneesheer, die na een ver-blijf van vele jaren in het Verre Oosten naar Zwitserlandterugkeerde om geneeskunde te doceren, bracht naar Europahet Oosterse begrip van natuurgeesten. Hij leerde dat deprocessen in de natuur onder leiding staan van kleine wezen-tjes, die voor de normale zintuigen niet waarneembaar zijn,maar die, werkende in de natuurrijken - mineralen, planten,dieren en delen van het menselijk lichaam - alles op een in-telligente manier regelen. Onder het oppertoezicht van degrote hemelse hiërarchie van Scorpio, die belast is met hetbouwen van alle lichamen in de natuur, zijn deze elementende onzichtbare intelligenties, die het menselijk lichaam enzijn functies besturen.Als gevolg van zijn steeds verder ontwikkelend bewustzijnkrijgt de mens een steeds vollediger beheersing over defuncties van diverse organen. Er bestaan twee soorten spie-ren: willekeurige en onwillekeurige, waarvan de eerstge-noemde groep bestuurd wordt door de bewuste geest van demens (dwarsgestreepte spieren), terwijl de onwillekeurigespieren geen dwarse vezels hebben. Men beschouwt het hartals een onwillekeurige spier, doch het begint nu dwarsvezelste vertonen als voorteken, dat de mens eens in de toekomstbewust en intelligent zijn eigen hartslag zal regelen. Hetzelfdezal gelden voor alle andere organen, die de periodieke ver-anderingen zullen overleven, die van tijd tot tijd in de men-selijke constitutie plaatsvinden. De heiligen uit het Oosten

29

.

Page 17: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

zien kans te blijven leven zonder dat hun hart klopt; zijkunnen het naar willekeur stilzetten of op gang brengen.Door de tong op te rollen, zodat deze de doorgang voor delucht naar de longen verspert, kunnen zij de levensver-richtingen maanden lang opschorten. Vele Oosterse chela'sdoen dit, terwijl zij geestelijke inwijdingen ontvangen buit~nhun stoffelijk lichaam. Er zijn gevallen beschreven waarmdeze heiligen zich lieten begraven. Weken later als hetlichaam werd opgegraven, bleek het zo droog te zijn alsleer. Er werd water op gesproeid en na verloop van tijdwandelde de man weg, die weken lang geen adem gehaaldhad. Dit is het resultaat van de buitengewone beheersingdie de geest kan uitoefenen of verkrijgen over de lichaams-functies.Het occultisme leert dat er een hele kosmos bestaat in hetmenselijk lichaam; dat het zijn eigen werelden heeft, zijneigen gebieden, zijn eigen goden en godinnen. Miljoenenkleine cellen zijn de bewoners. Deze zijn verenigd in konink-rijken, volkeren en rassen en vormen een eenheid bestaandeuit vele delen. De Opperheerser en God in die grote wereldis het bewustzijn in de mens, dat zegt: 'Ik ben'. Dit bewust-zijn neemt zijn kosmos met zich mee en vertrekt naar eenandere stad. Telkens wanneer het de straat op en neer wan-delt, neemt het wel honderdmiljoen zonnestelsels met zichmee, maar omdat ze zo oneindig klein zijn, kan de mensniet beseffen, dat het werkelijk werelden zijn.Op soortgelijke manier zijn wij individuele cellen in hetlichaam van een oneindig grote schepping, die door de on-eindigheid stormt met onbekende snelheid. Zonnen, manenen sterren zijn alleen maar beenderen in een groot skelet,dat samengesteld is uit alle substanties van het universum.Onze eigen kleine levens zijn slechts een deel van dat on-eindige leven, dat door de aderen en slagaderen der ruimteklopt en stroomt. Maar dit alles is zo uitgestrekt, dat hetkleine 'Ik ben' in ons dit niet kan bevatten. Daarom mogenwe zggen, dat de twee uitersten even onbegrijpelijk zijn. Weleven in een middenwereld, tussen oneindig groot en on-eindig klein. Wanneer we groeien, dan groeit onze wereldmee met steeds wijder horizon en steeds meer begrip vooral deze wonderen.30

IV De hellewereldenOnderaan de ruggegraat zetelt de Heer van vorm, gewoon-li).kJehova en Shiva genoemd. De linga is zijn symbool. Hijrijdt op de grote stier van aards gezindheid. Zijn dochter isdood en verwoesting, maar toch is hij niet de macht van het~waad. Hij bouwt de lichamen, die ons het vermogen gevenl~ de lagere werelden te verkeren. Hij kristalliseert ze langslijnen van kracht. Meetkunde is het geraamte, en alle licha-men, die hij bouwt, zijn meetkundige problemen, meetkun-dige hoeken, gekristalliseerd tot rotsen en stenen. Lang-zamerhand maakt de kristallisatie, die de lichamen ter we-reld brengt, deze lichamen te dicht en te star om te reagerenop de subtiele indrukken van het geestelijk bewustzijn. Lang-zamerhand verstenen ze en de dood is het gevolg van de-zelfde oorzaak, die het lichaam in de wereld bracht. Deeerste rassen der aarde vereerden de voortplantingsattribu-ten van het leven. Zij voelden dat de hoogste openbaringvan leven was: de macht om aan de aarde nog een anderleven te geven. Daarom werd het principe gepersonifieerdin een godheid, die leven gaf aan alle dingen, of liever: diehet verborgen leven tot manifestatie bracht, dat niet kangroeien en zich ontplooien in de stoffelijke wereld zonder eengrofstoffelijk voertuig.Voor de occultist is geboorte dood, en dood een ontwaken.De mystici uit de oudheid leerden dat geboorte in de stoffe-lijke wereld een nederdaling in een graf betekent, want geenander natuurrijk is zo stug, zo beperkt als de aarde. Tijd enafstand waren voor de mystici tralies, die de ziel opsloten inbeperkte omstandigheden. Hitte en koude kwelden de ziel;de ouderdom beroofde haar van haar vermogens, en hetleven van de mens was slechts een voorbereiding voor dedood. Aangezien het leven wordt doorgebracht in de scha-duw van de dood, leerden zij, dat het slechts een schijn is,iets leegs, verguld voor de oppervlakkige beschouwer, dochvoos en wormstekig bij nadere beschouwing. Het stoffelijk

31

Page 18: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

lichaam werd een graftombe, een begraafplaats, waarin degeest wacht op bevrijding om als een lichtstraal van een nieu-we dag te herrijzen uit de gebroken urn. Daarom kennen a1!ereligies ter wereld de lagere regionen als een donkere kuil,waarin Yam a, de Heer van de Onderwereld, de zielen derverdoemden slingert om te lijden in een zelfgeschapen hel;want het is waar, dat ieder ras naar eigen aard de demonenschept, die het teisteren. Hier wacht Typhon, de Egyptischegod der vernieling, met het lichaam van een varken en dekop van een krokodil, om met opengesperde muil hen te ver-slinden, die niet het juiste gebruik gemaakt hebben van 'slevens kansen. Bij de meeste volkeren wordt de daemonsymbolisch ten dele voorgesteld als een dier, ten dele ~~seen mens. Hij woont in de lagere aard van de mens, en ZIJ,die beheerst worden door hun begeerten, hun voorkeur enafkeer hun haat en vrees, die hebben geen verdere ver-doemenis nodig; zij hebben hun eigen hel opgebouwd; zijondergaan de kwellingen ervan.De voortplantingskracht moet langzamerhand geabsorbeerdworden in de hersenen en de mens van het volgende grotewereldtijdperk zal nakomelingen verwekken of daarvooralthans voertuigen maken met behulp van het strottehoofd,het orgaan van het gesproken woord. Men zegt dat er eenklein etherisch orgaan, waarmee later de positieve voort-brenging zal geschieden, geleidelijk wordt opgebouwd in debuurt van het strottehoofd. Uiteindelijk zullen de mensenhet ruggemergsvuur opwaarts kunnen leiden door het Su-shumna-kanaal. Dit is echter een evolutieproces dat eenlange tijdsperiode in beslag neemt.Men neemt aan dat het stoffelijk lichaam beheerst wordtdoor de maan, die zoals bekend, het water op aarde be-invloedt. De maan was de vorige incarnatie van de aard-geest en het menselijk ras ging door de toestand van dierbe-wustzijn in het etherlichaam van de heerser van de maan. Demaangeesten worden de 'voorouders' genoemd; in het chris-tendom zijn ze bekend als engelen. Deze wezens beheersenhet voortplantingsvermogen van dier en mens. Het leven dattot incarnatie komt, kiest zijn toekomstig voertuig dikwijlsjaren vóór het verschijnen in de wereld. Men zegt dat deetherische kiem in het lichaam van de ouders wordt gelegd,32

soms wel twintig jaar voor de geboorte van het kind. Dat ishet resultaat van een zoeken naar een milieu, dat speciaalgeschikt is voor de geestelijke en stoffelijke behoeften vanhet incarnerende ego.Sommige occulte scholen hebben geleerd dat het geestelijkbewustzijn niet huist in een of ander punt van het lichaam,doch dat het overal is waar men met zijn gedachten ver-wijlt. We weten dat de mens in drie werelden kan verblijven.Ten eerste de mentale wereld, waar de mens kan leven, om-geven door zijn gedachten, zijn dromen en zijn aspiraties.De tweede is de menselijke wereld, waar hij tot de grotegroep kan behoren, die een beetje denkt, een beetje eet, eenbeetje slaapt en voortdurend door zorgen wordt gekweld.De derde eventuele verblijfplaats is de wereld van het dier-lijke, maar hij kan leven te midden van hartstochten, lustenen haatgevoelens, die zijn ziel branden en zijn lichaam ver-teren. De geschiedenis van primitieve rassen toont ons datze al deze stadia hebben doorlopen totdat tenslotte een paarindividuen werkelijk denkende wezens zijn geworden.Het bloed van ieder mens is individueel. Wanneer het kris-tallen vormt, dan zijn de meetkundige figuren voor iederepersoon verschillend, zodat men door bloedanalyse een veelbetrouwbaarder systeem ter opsporing van de misdaad zoukunnen uitwerken, dan de Bertillonmethode of het werkenmet vingerafdrukken. De geschiedenis van de ziel van demens staat geschreven in zijn bloed. De plaats, die hij in-neemt in de evolutie, zijn verwachtingen en zijn angsten,worden alle afgedrukt op de etherische vormen, die doorzijn bloed stromen. Voordat het menselijk lichaam roodbloed kreeg, kon de menselijke geest er niet in door dringen,doch zweefde boven het lichaam, er slechts aan verbondendoor een elektrische draad.Wanneer men krekels, sprinkhanen en dergelijke wezentjesd.m.v. helderziende methode bestudeert, kan men de im-pulsen waarnemen, die uitgaan van kleine bolletjes, dieboven hun lichamen zweven en de primitieve beweging enzintuiglijke waarneming, die zij demonstreren, als gevolghebben. Daarom zegt men dat de grote grenslijn tussen planten dier dáár ligt, waar het rode bloed verschijnt; derhalvezijn bepaalde kleine vissen, weekdieren enz. technisch ge-

33

Page 19: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

redeneerd groenten, hoewel ze door de wetenschap niet alszodanig worden aangemerkt. In de lever zijn stoffen aan-wezig, die meehelpen bij het vormen van rode bloedlichaam-pjes. Lucifer's rode kleren hebben hun kleur van het bloedterwijl het woord 'Lucifer' lichtdrager betekent, of dragervan hitte, en het één van de namen is, die aan het bloedgegeven worden. Om deze reden is Lucifer de geest vanverleiding. In de christelijke mysteriën is het doorborenvan de lever van Jezus door de speer van de hoofdman overhonderd bij uitstek mystiek, terwijl Prometheus, de vriendder mensheid, hangende op de top van de Caucasus, waareen gier knaagt aan zijn lever, dezelfde mythe vertegen-woordigt in de symboliek van het oude Griekenland.Verder is het interessant het verband te beschouwen tussende Engelse woorden live en liver (leven en lever), want eenlever te hebben betekent pas leven. In dezelfde gedachten-gang past dat live achterstevoren gespeld evil oplevert, d.i.het kwaad, en dat lived (leefde) devil (duivel) wordt. Ditmerkwaardige verband wordt niet alleen in het Engels ge-vonden, doch min of meer duidelijk in verschillende anderetalen. Als we daarmee beginnen, komen we terecht in destudie van de Kabbala, die zich bezighoudt met de symbo-lische betekenis der woorden.Rood is de kleur van het bloed en het attribuut van delever, en de uitwerking ervan op dieren is zeer opvallend.Het irriteert, prikkelt en maakt in sommige gevallen dierenkran~innig. Daarom draagt de toreador dikwijls rood bijd~ stieregevechten . Hij wappert met zijn rode cape voor des~Ieren de rampzalige gevolgen blijven dan gewoonlijk nietUlt. Het ge?ruik van rood licht is niet ongebruikelijk bijzwarte magre. Duistere magiërs gebruiken het rode licht omspoken te materialiseren, terwijl de medische wetenschapreeds ontdekt heeft, dat het een sterke uitwerking heeft ophet menselijk lichaam.Bij toorn en haat wordt de astrale aura van de mens door-trokken met rode vlammen, die veel weg hebben van blik-semschichten. Heel dikwijls gloeit het onderste gedeelte vande ruggegraat in dof rood licht, symbool van haat, harts-tocht, toorn. Deze rode gloed, eeuwig brandend onderaande ruggegraat, heeft het verhaal in ornloop gebracht van34

het hellevuur en de verdoemenis, doch de kanselredenarenhebben verzuimd, aan de leken te vertellen, dat ze hun eigenhel overal met zich mee dragen.Men zegt dat de rode macht afgescheiden wordt van hetwitte licht van de zon door het lichaam van Samael degeest van Mars. Dit is de oorzaak van de rode gloed' aande hemel. Mars is de god van oorlog, ruzie, haat en twee-dracht. Hij was de beschermgod van het Romeinse rijk,welks geüniformeerde soldaten rood droegen als symboolvan zijn macht. De leiding van deze beschermgod volgend,overwonnen zij de wereld en vielen dan in het zwaard waar-mee zij anderen vermoord hadden. 'Terwijl rood de kleur is van het lichaam, wordt geel be-schouwd als de kleur van de ziel. Om deze reden wordenBoeddha's en wereldleraren gewoonlijk omgeven met eensymbolische gouden stralenkrans. Dit licht is het gele ge-waad; ook het licht, dat schijnt in de duisternis, waar deevangelist Johannes over schreef. Wanneer dit licht door dederde hersenholte stroomt, dan vertegenwoordigt het hetShekinah van de joden, dat woont boven het verzoendekselvan de arke des verbonds, als een verbond tussen God enmens. Geel is de bezieler en levengever. Daarom zijn degouden zon en zijn personificatie - de Christus - beidenlevengevers. Verval van krachten kan met succes behandeldworden door de milt bloot te stellen aan het zonlicht.Blauw, de hoogste van de drie primaire kleuren, wordt toe-gekend aan de Vader. Het is een ontspanning-brengende,rustige kleur, van veel waarde bij de behandeling van krank-zinnigheid en bezetenheid. Het is moeilijk voor zwartemagiërs met succes te werken in blauw licht. Zijn affiniteittot de geest is duidelijk, en het zamelt een zee van elek-triciteit op in de pijnappelklier als de kwintessens van allegeestelijke eigenschappen van de menselijke natuur. Menzegt dat het blauwe hart in iedere vlam symbool is van deongeziene Vader achter de stralende zon. Met Jezus' woor-den: 'Wie Mij gezien heeft, die heeft de Vader gezien. Ikben in de Vader en de Vader is in Mij'.Het gebruik van kleuren in symboliek is zeer interessant.De groene draak, die door zo veel mythologische heldenverslagen wordt, vertegenwoordigt de aarde. De witte wa-

35

Page 20: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

penrusting is een gereinigd stoffelijk lichaam. De zwartemagiër is duisternis en onzekerheid. Alle kleuren hebbensymbolische betekenis; veel is te leren bij de studie van deinterpretatie van deze betekenis voor het occultisme.Bij het bespreken van de sociale occulte anatomie en psy-chologie moeten we een ogenblik onderbreken om aandachtte schenken aan alchimisten en Rozekruisers, die in de Mid-deleeuwen de studie van occulte anatomie sluierden door deorganen van het menselijk lichaam ten tonele te voeren inde vorm van retorten en alchimistisch vaatwerk. Een vanhun grote exponenten zei eens: 'Onze chemie werkt niet metchemicaliën zoals gij ze kent, doch met bepaalde geheimevaten' (interne organen) 'en geestelijke chemicaliën, dievoor een gewoon mens onzichtbaar zijn. Wij verwachten erniets van om chemicaliën te kwellen" (door ze te combi-neren om gassen, dampen, of ziedende massa's te vormen)'want chemicaliën kunnen evengoed als mensen lijden, wan-neer ze in voor hen onaangenaam gezelschap gebracht wor-den'. De alchimistische smeltoven was het menselijk li-chaam. Het vuur dat erin brandde, was het onderste ge-deelte van de ruggegraat. De schoorsteen was het rugge-merg, waar dampen doortrokken om weer verzameld en ge-distilleerd te worden in de hersenen. Dit was inderdaad eengeheim stelsel, dat naar Europa werd gebracht uit hetVerre Oosten, waar het eeuwen lang als de hoogste vormvan religie werd beschouwd. Deze occulte waarheden mogenwe de principes noemen van operatieve geestelijkheid, integenstelling tot moderne geestelijkheid, die helemaal opspeculatieve theorieën berust. De meeste mensen hebbengeen vaag vermoeden, dat religie een fysiologische aan-gelegenheid is, en ze kunnen niet geloven, dat hun zaligheidgeheel afhangt van wetenschappelijk gebruik van de leven-de krachten en elementen in hun eigen lichamen; en tóchis dat werkelijk het geval. In de naaste toekomst zal er veelgedaan worden om de ogen van de mensen te openen voorhet verborgen werk in hun eigen organen en ledematen.Het is heel interessant, de analogie te volgen tussen de incar-naties of verschijningsvormen in de wereld van de groteAvatar Vishnu en de veranderingen, die voor de geboorteplaatsvinden in het embryo.36

V Occulte embryologieDe grote Heer Vishnu is reeds negen maal op aarde ge-komen om zijn volk te redden. Zijn tiende geboorte zal nogplaatsvinden. Zijn negen levens lopen precies parallel metde negen grote veranderingen in het menselijk embryo vanontvangenis tot geboorte. Vishnu werd eerst geboren uit debek van een vis. Daarna kwam hij uit het lichaam van eenschildpad. Nog later verscheen hij als een wild zwijn, danals leeuwen vervolgens als een aap. Na een reeks verdereveranderingen verscheen hij als mens. Enige tijd geledennoteerde ik, dat een geleerde een tabel had opgemaakt, diehet verband weergaf tussen de menselijke hersenen ge-durende diverse perioden vóór de geboorte en diverse die-ren. Hij gaf precies de opsomming van incarnaties vanVishnu, hoewel hij zich er volstrekt niet van bewust was,dat hij oosters occultisme verbond met westerse embryo-logie.De kosmogonische mythen van bijna alle volkeren zijn ge-baseerd op embryologie. Men zegt, dat de wordingsgeschie-denis van de kosmos precies eender verliep als die van demens, alleen op groter schaal. B.v.: In de Vishnu Purana'swordt ons verteld, dat de schepping plaatsvond in de schootvan Meroe. De ruimte was omgeven door grote bergen enklippen (het chorion). Het universum werd geschapen uitwater en het dreef in een grote zee (de amniotische vloei-stof). Langs een ladder (de navelstreng) kwamen de godennaar beneden. Vier rivieren vloeiden er volgens Genesis inhet nieuwe land. Dit zijn de bloedvaten van de navelstreng.Dit zeggen de verhalen met hun wonderlijk parallellisme.Misschien wordt er op de duur nog eens een wetenschapgebaseerd op de wet der analogie. Dat zal voor de weten-schap een veel belangrijker bijdrage blijken te zijn dan allewetenschappelijke speculaties aller tijden.Het is vrij zeker dat het verhaal van Adam en Eva in deHof van Eden gebaseerd is op embryologie, en dat de

37

Page 21: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

moederschoot de oorspronkelijke Hof van Eden is. In desymboliek wordt hij weergegeven door een stip in een cir-kel. Deze stip is de eerste kiem en zo voorts, zo ver alsu de analogie wenst door te trekken. Het ei van Brahma isde geschiedenis van het kosmisch embryo, en embryologie isde fundamentele studie van de schepping.In de embryologie hebben we ook een zeer interessante her-haling van de ontwikkelingsweg van het menselijk ras doorde diverse diersoort-stadia van de natuur. Hier vinden wein bepaalde stadia de Hyperborese schepselen. Op een an-der tijdstip zien we de primitieve Lemurische mens; laterde Atlantische en tenslotte de Arische mens. We radenallen, die het occultisme wensen te bestuderen, ernstig aanzich met dit onderwerp zorgvuldig bezig te houden. De we-tenschap heeft ontdekt, dat alle leven op deze planeet voort-komt uit het water. Het menselijk embryo is door alle pri-mitieve groeistadia heen omgeven door water en in dit em-bryo vinden we de wordingsgeschiedenis aller dingen. Sexbestond op deze planeet niet vóór het derde ras. Bij hetembryo tekent het geslachtsverschil zich niet af vóór dederde maand.De recapitulatie van het menselijk embryo door de lagerenatuurrijken heen is één van de sterkste bewijzen van deevolutieleer, aangezien hierdoor het bewijs geleverd wordt,dat de mens niet inééns in zijn volwassen staat kon worden'gemaakt'. Daarom maakte hij een kosmisch embryonaalstadium door; in feite is hij nóg embryo en zal hij pas dánvolwaardig geboren worden als hij werkelijk méns is, watnog duizenden jaren kan duren. Hij is pas bezig mens tewórden.De negen maanden vóór de geboorte zijn in de symboliekdoor alle eeuwen heen een motief geweest. Negen wordt hetgetal des mensen genoemd, vanweg de negen maanden ge-durende welke het menselijk lichaam in een staat van voor-bereiding is. Twaalf is het getal der volkomenheid; de menswordt dus in het tegenwoordig stadium van evolutie ge-boren drie maanden voordat hij volgroeid is. De geleidelijkeontplooiing van het menselijk ras zal dáárin tot uitingkomen, dat hij in de tijd vóór de geboorte wat volmaakterzal worden, totdat tenslotte de geboorte een eindpunt zal38

betekenen en alle ervaring en groei zal plaatsvinden in deembryonale toestand.De mens wordt niet ineens geboren. We kunnen zeggen, dathij geboren wordt in stadia. Het bewustzijn werkt buiten hetlichaam met de kneedbare stof, tot de tijd, dat het leven inde moederschoot speurbaar wordt; dan begint het bewust-zijn inwendig te werken en een zekere mate van individuali-teit te boetseren uit de stof, die het bewustzijn dan omringt.Bij de geboorte komt het stoffelijk lichaam ter wereld; danbegint er een proces van kristallisatie, dat voortgaat tot dedood. De mens begint te sterven vanaf zijn geboorte en delevensduur is de tijd, die nodig is om dit proces te voleindi-gen. Bij het zevende jaar komt het levenslichaam in actie;dan begint de periode van de sterkste groei. Voor de oudersbeginnen dan de moeilijkheden. Het is de tijd om klerenlanger en ruimer te maken. De kinderen schieten dan opals onkruid, want ze herhalen letterlijk hun plantelevens;vóór die tijd herhalen zij hun minerale bestaansvormen.Ongeveer met het zevende jaar begint het kind levenssappente vormen in zijn eigen lichaam. Tot die tijd heeft hij oplevenskrachten geleefd, die in de klieren met interne secretiein het strottehoofd ontwikkeld zijn vóór de geboorte. M.a.W.:het kind houdt zich in stand op levenskrachten, die het uit demoederschoot heeft meegebracht. Ongeveer met het zevendejaar begint hij voor zichzelf te werken. Het kind is altijdin de weer en als de jeugd alle energie zou kunnen op-zamelen en voor de oude dag bewaren, dan zouden we ineen heerlijke wereld leven.Tussen het 12e en 14e jaar begint in de gematigde lucht-streken de lever te werken; dan komt het emotielichaam totgeboorte. In die tijd ziet de jeugd zich voor het grootsteprobleem gesteld. De emotionaliteit viert hoogtij. Het be-wustzijn recapituleert de dierlijke bestaansvormen. Dit zijnde dagen van de kalverliefde. In die jaren worden vaakernstige fouten gemaakt. Tussen het 14e en 21ste jaar wor-den meer levens verwoest dan op welke andere leeftijd ook.Speciaal bij primitieve rassen, die in contact komen metons onderwijsstelsel, betekent het veertiende jaar een keer-punt. Tot die tijd zijn die kinderen de besten van hun klas,maar als de dierlijke instincten wakker worden, zijn ze voor

39

Page 22: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

iedere vorm van opleiding verloren. Iedere onderwijzer, dieaan kinderen van deze rassen les gegeven heeft, zal het metdeze constatering eens zijn. De zwakzinnige is een voor-beeld van het verlies van mentale vermogens bij de ge-boorte van het astrale lichaam; en dat komt dikwijls voor.In die jaren van extreme emotionaliteit moeten de oudershun kinderen krachtig doch vriendelijk regeren; want an-ders zullen de kinderen ze later verwijten dat hun levengeruïneerd is.Tussen het 18e en 21ste jaar, al naar het klimaat, beginthet mentale lichaam invloed uit te oefenen; we zeggen dandat het individu meerderjarig is geworden. Dan heeft dejonge mens stemrecht; zijn vader geeft hem een goudenhorloge en stuurt hem de wereld in om zijn fortuin tezoeken. Niet één op de miljoen mensen beseft waarom juist21 jaar de leeftijd van meerderjarigheid is, doch iedereoccultist kent de reden. Het geestelijk (zelf)bewustzijn, hetware 'Ik ben' ontwaakt pas tegen het 21ste jaar. Tot dietijd wordt de mens geheel beheerst door de lagere zin-tuiglijke krachtsmiddelpunten. Zo verloopt de ontwikkelingin cycli van zeven jaar.Om dit nog nader is verduidelijken: met het achtentwintigstejaar vindt de tweede stoffelijke geboorte plaats; met 35 jaarde tweede geboorte van het wilsleven, de tweede groeitijd;met 42 jaar de tweede geboorte van het gevoelsleven. In dietijd worden veel mensen, die anders volkomen normaal zijn,sentimenteel. Met het 49ste jaar daagt er nieuwe periodevan mentale activiteit; de zeven jaar, die dan aanbrekenvormen de gouden tijd voor het denkleven. Dit is de tijd vanwijsgerig redeneren, de bekroning van het leven. Zo gaathet voort, kringloop na kringloop. Indien het individu langgenoeg wacht, kan het een tweede, derde en vierde jeugdbeleven.Weinig mensen beseffen, dat ze zijn samengesteld uit mine-rale, plantaardige en dierlijke elementen. De beenderen zijnletterlijk mineralen, het haar is een plantachtig verschijnsel,gevoed door golven van levensether, die door de huid naarbuiten stroomt, terwijl er in ieder individu duizenden kleinekronkelende, kruipende, krieuwelende wezentjes zijn, diemaken, dat ieder mens een dierentuin op zichzelf is. De in-40

woners van Skandinavië wisten dit in vroeger tijden en zijschreven allerlei verhalen over de kleine wezentjes, die inde mens leven. Een beroemd beeld van vader Nijl beeldthem af, terwijl hij geheel bedekt is met kleine mensen-figuurtjes, die attributen en eigenschappen van de mensvoorstellen. De mens is een groot probleem, maar we makenzeer weinig gebruik van ons leerboek. De heilige schriftenvan alle volkeren zijn vol van anatomische toespelingen opsteden en plaatsen, die alleen in de mens zélf bestaan. Detwaalf poorten van de heilige stad zijn de twaalf openingenvan het menselijk lichaam. Evenals de twaalf Meesters vanWijsheid en de twaalf grote scholen van wijsbegeerte zijndeze openingen verdeeld in twee groepen van zeven en vijf.De zeven zichtbare openingen en vijf verborgen openingenin het menselijk lichaam.Een van de Griekse wijsgeren vermaande zijn discipelengoed te bedenken, dat er zes openingen zijn, die naar dehersenen van de mens leiden, doch slechts één uit het hoofden dat die opening van de borst komt. Daarop moesten zetweemaal luisteren (éénmaal met ieder oor), tweemaal kijken(éénrnaal met ieder oog), tweemaal ruiken (éénmaal metieder neusgat), doch slechts éénmaal spreken, en wat zezeiden zou van hun maag komen en niet uit hun hersenen.Dat is nog altijd een goede raad.De joden gebruikten het menselijk hoofd als een geliefdsymbool om goddelijke attributen weer te geven; ze noem-den het 'Het Grote Aangezicht'. De twee ogen kwamen over-een met de Vader (als orgaan van het bewustzijn); de tweeneusgaten stonden in verband met de Zoon, als zintuigenen voertuigen van de Präna, de levenskracht in de ether. Demond was het symbool van de Heilige Geest, het deel, dathet gesproken woord uitte en de wereld vormde. De zevenklinkers, die door de mond gevormd werden, waren de zevengeesten voor de troon, dus de fiolen en trompetten derOpenbaringen. Zij gingen voort, als het leger van de stem,met het scheppingswerk in de zeven werelden en de helenatuur is voortgekomen uit hun scheppende kracht. Wei-nig mensen realiseren zich de prachtige symboliek, die ver-borgen is in het menselijk hoofd en hoe die beschrevenwordt in de Heilige Schriften.

41

Page 23: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

Als aanhangsel bij dit essay volgt nu een verhandeling, dieenige jaren geleden afzonderlijk is verschenen, doch reedslang uitverkocht is. Deze verhandeling heeft direct te makenmet anatomische symboliek en laat zien hoe de principes,die op de vorige bladzijden geschetst zijn, uitgewerktkunnen worden, wanneer men ze toepast op de diversehedendaagse wereldproblemen.

42

Occulte maçonnerieVoor de bestudeerder van de mystieke maçonnerie doetzich één probleem eeuwig voor. Hij kent het onder velenamen. Het wordt hem onder vele symbolen verteld; kortsamengevat gaat het om de reiniging en bevrijding van geesten lichaam van de vloek van kristallisatie en stoffelijkheid.M.a.w. hij tracht het leven, dat begraven is te midden vande ruïnes van zijn vervallen tempel te bevrijden en het weerop zijn rechtmatige plaats te zetten als sluitsteen voor zijnkoninklijke boog.Als we de oude maçonnerie bestuderen, hebben we hetover één van de eerste openbaringen van wat bekend isals de Leer der Wijsheid. Evenals andere grote mysteriënbestaat zij uit oplossingen voor problemen van het dagelijksleven. Het lijkt misschien niet bijzonder nuttig voor ons dezeoude abstracte symbolen te bestuderen, doch mettertijd zaliedere studerende beseffen, dat de dingen, die hij nu alswaardeloos van de hand wijst, de juwelen zijn, die hij één-maal nodig zal hebben. Zoals de centaur in de dierenriem,streeft de mens er eeuwig naar zijn menselijk bewustzijn teverheffen boven het lichaam van het dier; en in de maçon-nieke ladder met drie sporten vinden we de drie grotestappen, die nodig zijn voor bevrijding. Deze drie stappenzijn de drie grote delen van het menselijk bewustzijn. Wekunnen ze kortweg definiëren als het materiële, het intellec-tuele en het spirituele. Ze vertegenwoordigen ook actieop de laagste sport van de ladder, emotie op de middelsteen intellect (het mentale) op de hoogste sport. Alle mense-lijke wezens stijgen op tot God door deze drie sporten tebetreden, die tot bevrijding voeren.Als we deze drie manifestaties harmonisch verenigd heb-ben, krijgen we de vlammende driehoek. De Ouden zeidendat God als punt in de cirkel onkenbaar is, doch dat Hij zichopenbaart door Zijn drie getuigen: de Vader, de Zoon en deHeilige Geest. Dit geldt ook voor de mens. De God in ons

43

Page 24: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

kan zich alleen openbaren door zijn drie getuigen; de Vaderopenbaart zich door onze gedachten; de Zoon door onzeemoties en de Heilige Geest door onze handelingen. Als weonze gedachten, verlangens en handelingen in evenwichtbrengen, hebben we een gelijkzijdige driehoek. Wanneer degereinigde levenskrachten door deze drie getuigen uitstralen,hebben we de vlammende stralenkrans toegevoegd aan dedriehoek, in het middelpunt waarvan God is - de Onken-bare, niet uit te denken Ene; de Yod of vlammende lettervan het Hebreeuwse alfabet; de peilloze diepte, dieper danons diepste denken, doch waaruit alle dingen voortkomen.Het leven van deze Ongekende stroomt naar buiten door dedriehoek, die in de hogere graden omgeven wordt door eenvlammende stralenkrans. Die stralenkrans is de ziel, op-gebouwd uit getransmuteerde gedachten, handelingen enverlangens: de eeuwige driehoek van God.Tot de maçonnieke symbolen behoort ook de bijenkorf,het symbool van vlijt, want hij demonstreert duidelijk hoede mens behoort samen te werken met zijn medemens teneinde bij te dragen tot elkaars ontwikkeling. Van dit symboolgaat ook een veel diepere boodschap uit; want iedere le-vende ziel is een bij, die door het leven gaat en het stuifmeelvan wijsheid verzamelt uit de omgeving en uit de ervaringendes levens. Zoals de bij honing puurt uit het hart van debloem, zo behoort ieder van ons de geestelijke nectar tepuren uit iedere gebeurtenis, uit iedere vreugde, iederesmart, en het onder te brengen in de grote bijenkorf derervaringen: ziel en lichaam van de mens. Zo zegt menook, dat de geestelijke energieën in de mens eeuwig delevenkrachten opnemen, die hij omzet en onderbrengt in debijenkorf van de schedel, waar de honing of de olie bijeengebracht wordt, die nodig is om het leven in stand tehouden.Men zegt, dat de goden der Oudheid leefden van nectar endat ze niet aten en dronken zoals mensen. Het is volkomenwaar, dat honing, die gewonnen wordt door zich bezig tehouden met de problemen van het dagelijks leven, voedselis voor de geestelijk strevende mens.Terwijl wij eten aan een welvoorziene dis, zou het goed zijnons af te vragen of de geestelijke mens ook gevoed wordt44

en tot ontwikkeling gebracht wordt door de dingen die wein ons leven verwerkt hebben.Een wijsgeer uit de oudheid heeft eens gezegd, dat de bijhoning puurt uit het stuifmeel van de bloem, terwijl uit de-zelfde bron de spin vergif zuigt. Het probleem, waar weons dan voor gesteld zien, is: zijn wij bijen of spinnen?Zetten we de ervaringen van het leven om in honing, of ver-anderen we het in gif? Brengen die ervaringen ons op hogerniveau of slaan we de verzenen steeds tegen de prikkels?Vele mensen worden verbitterd door de ervaringen deslevens, maar de wijze neemt de honing en brengt die in dekorf van zijn eigen geestelijk leven.We zullen er goed aan doen ons nog nader bezig te houdenmet de 'greep van de leeuweklauw', één van de oudste in-wijdingssymbolen ter wereld. In oude tijden werd de neo-fiet op zijn weg door de mysteriën van de tempels in Egyptetenslotte begraven in een grote stenen sarcofaag, om laterweer door de inwijdende meester uit de dood opgewekt teworden in klederen van blauwen goud. Als de kandidaat zowerd opgewekt, droeg de grootmeester op zijn arm enhand, als een handschoen, een leeuweklauw, en van de totnieuw leven gewekte discipel werd gezegd dat hij weer totleven gebracht was door de 'greep van de leeuweklauw' .De Hebreeuwse letter Yod (die in het midden van de drie-hoek gezet wordt en soms een symbool is voor de geest,omdat hij zozeer op een vlam lijkt) betekent volgens dekabbalisten een uitgestrekte hand. We maken hieruit op,dat deze letter de zonnegeest in de mens voorstelt, die -naar men zegt - verhoogd wordt in het teken van de leeuw,de leeuw van Juda. En zoals de vruchten des velds en dezaaiplanten groeien en zich ontwikkelen door de stralen vande zon, zo wordt gezegd dat het kristallisatieproces van demens onderbroken wordt en teniet gedaan wordt door hetlicht van de geestelijke zon, die met zijn kracht de dodentot nieuw leven wekt en de latente vermogens van de mensvrij maakt. De geest in de mens met ogen die in de duister-nis zien, streeft er altijd naar de lagere kant van zijn eigennatuur op te heffen en te verenigen met het Zelf. Wanneerhet lagere in de mens zo aan de invloed van de materie ont-stijgt door de hogere idealen, die in hem tot ontwikkeling

45

Page 25: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

komen, zegt men, dat de geest van licht en waarheid dekandidaat rijp heeft gemaakt voor inwijding door de 'greepvan de leeuweklauw' .Denk na over de symboliek van de twee Johannesen zoalswe die vinden in de maçonnieke ritualen. Johannes betekent'ram' en de ram is het symbool van de dierlijke hartstochtenen neigingen van de mens. In Johannes de Doper, gekleedin diereveIlen, zijn deze hartstochten ongelouterd, terwijl zein Johannes de evangelist veredeld zijn totdat de voertuigenen krachten, die ze vertegenwoordigen, geworden zijn totde beminde discipelen van het Christus-leven in de mens.We horen dikwijls de uitdrukking 'op de geit rijden' of 'inde ingevette paal klimmen'. Dit is van symbolisch belangvoor hen, die ogen hebben om te zien, want als de menszijn lagere natuur beheerst, kan hij in waarheid zeggen, dathij 'op de geit rijdt'; en als hij dat niet kan, kan hij nietbinnen gaan in de tempel der inwijding. De ingevette paal,waar hij in moet klimmen, heeft ongetwijfeld betrekking opde ruggegraat; slechts wanneer het bewustzijn van de menslangs deze ruggegraat stijgt tot in de hersenen, slechts dankan hij diverse graden in de maçonnerie bereiken.Het onderwerp van het verloren woord moet men beschou-wen als een individueel probleem. De mens zelf - d.i. zijnware wezen - kan het verloren woord genoemd worden;doch we kunnen beter zeggen, dat het een ondefinieerbaar'iets' is, dat van de mens uitstraalt en dat een wachtwoordvormt, dat herkend wordt door alle beoefenaren van dekoninklijke kunst. Wanneer de mens als architect van zijntempel de levenskrachten in hemzelf misbruikt en vernielt,neemt de bouwer, nadat hij door de drie lagere lichamenvermoord is, het woord mee naar het graf, waar hij in ge-legd wordt en dat woord is dan het bewijs van zijn positie ofgraad.Misbruik van verstandelijke, stoffelijke of geestelijke krach-ten leidt tot het doden van energie; en wanneer men dieenergie verliest, dan verliest de mens daarmede het heiligewoord. Ons leven - onze gedachten, begeerten en handelin-gen - zijn het levende drievoudige wachtwoord, waaraande meesterbouwer zijn geestverwanten herkent; en wanneer

. de studerende toegang verlangt tot de binnenkamer, moet hij46

aan de tempelpoort als geloofsbrieven laten zien een ge-louterd lichaam en een evenwichtige geest. Dit heilige woordis tot geen prijs te koop; geen graad kan ons dit woordverschaffen. Doch als in onszelf de dode bouwer tot levengewekt is, spreekt hij het woord en op de steen der wijzenin hemzelf wordt dan de levende naam der godheid ge-graveerd.Pas wanneer deze bouwer wordt opgewekt, kunnen de sym-bolen der sterfelijkheid veranderd worden in die van on-sterfelijkheid. Onze lichamen zijn de urn, waarin de as vanHiram rust; onze levens zijn de gebroken zuilen, kristalli-satie is de doodkist en ontbinding is het open graf.Doch boven dit alles is de altijd groene twijg, die leven be-looft aan hen die de slangekracht opwekken en die laat ziendat onder het puin van de tempel het lichaam van de bou-wer begraven is, die 'opgewekt' wordt als we het goddelijkleven bevrijden, dat gekerkerd is in onze stoffelijke vorm.Er zijn veel van deze prachtige maçonnieke symbolen, dieuit onheuglijke tijden zijn overgeleverd; symbolen, waarvande betekenis lang begraven geweest is onder de sluiers vanstof. De ware maçon - kind van het licht - roept nog ombevrijding, en de lege troon van Egypte wacht nog op dezonnekoning, die gedood werd. De hele wereld wacht nog opBalder, de Schone, die weer tot leven gewekt moet worden;op de gekruisigde Christus om de steen van het graf tewentelen en op te staan uit de dood en het graf te over-winnen.Wanneer de mens zo geleefd heeft, dat hij dit prachtigedenkbeeld kan begrijpen, dan wordt het grote oog, het cen-trum van bewustzijn, in staat gesteld te schouwen door hetheldere glas van een gelouterd lichaam. De mysteriën vanware maçonnerie, die lang verborgen gebleven waren voorde profaan, worden dán begrepen; en de nieuwe meester, diezijn klederen van blauwen goud aandoet, volgt de voet-stappen van de onsterfelijken, die stap voor stap de ladderbeklimmen, die opwaarts leidt naar de zeven sterren. Verdaarboven drijft de Ark - de bron van leven - op dehemelse wateren van vergetelheid en zendt haar bood-schappen neer naar de lagere mens, langs het ankertouw .Wanneer dit punt bereikt is, wordt de deur in de 'G' voor

47

Page 26: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

altijd gesloten, want de punt is teruggekeerd tot de cirkel;de drievoudige geest en het drievoudig lichaam worden aanelkaar verbonden in het eeuwige zegel van Salomo. Danwordt de steen, die de bouwlieden verworpen hadden weertot een hoofd des hoeks, en de mens - de sluitsteen, die zolang ontbroken heeft aan de universele tempel - is weerop zijn plaats.De dagelijkse gebeurtenissen van het leven scherpen onzezintuigen en ontwikkelen onze vermogens. Dit zijn de ge-reedschappen van de koninklijke kunst - de hamer, de beitelen de 24-duims maat - en met deze door onszelf gevormdegereedschappen veranderen we geleidelijk de ruwe steen ineen gepolijste kubus voor de universele tempel. Dan pasworden we ingewijden van de vlam, dan pas komt er licht inde plaats van duisternis. Indien we wandelen in de over-welfde vertrekken van ons eigen wezen, leren we de be-doeling begrijpen van de overwelfde kamers van de tempel,en als het inwijdingsrituaal zich voor onze ogen afspeelt,behoren we in te zien dat het de recapitulatie bevat van onseigen wezen, de ontplooiing van ons eigen bewustzijn en degeschiedenis van ons eigen leven. Met deze gedachte in onzegeest, zijn we niet alleen in staat te begrijpen waarom debewoners van Atlantis van oudsher de opgaande zon ver-eerden, doch ook hoe de moderne maçon deze zon sym-bolisch voorstelt als Hiram de hooggeborene, die wanneerhij naar de top van de tempel stijgt er een gouden steen opplaatst en alles in de mens tot leven wekt.

4M

Page 27: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

AppendixDe Theosofische Vereniging

De drie doeleinden der Theosofische Vereniging zijn:

1. De vorming van een kern van de Algemene Broeder-schap der mensheid zonder onderscheid van ras, geloof,geslacht, kaste of kleur.

De Theosofische Vereniging wordt gevormd door bestu-deerders van iedere godsdienst en van elk ras. Zij zijn ver-bonden door hun instemming met de doeleinden van deVereniging, door hun verlangen tegenstellingen en haat opte heffen en door te sympathiseren met mensen van goedewil wat hun overtuigingen ook mogen zijn. Verder verlangenzij de waarheid te zoeken en de uitkomsten van hun onder-zoekingen met anderen te delen. De band die hen verenigtis niet het aanhangen van een gemeenschappelijk geloof,maar een gemeenschappelijk zoeken naar waarheid. Zij zijnvan mening dat de waarheid iets is om naar te streven enniet een dogma, dat door gezag opgelegd wordt. Zij menendat geloof het resultaat van persoonlijke studie of intuïtiemoet zijn en niet daaraan vooraf moet gaan, daar zij be-rusten moet op kennis en niet op verzekeringen. Volgenshen heeft iedereen recht op verdraagzaamheid zelfs de on-verdraagzamen, en zij schenken deze verdraagzaamheid nietals een voorrecht, maar zij beschouwen haar als een plichtdie vervuld moet worden. Zij trachten onwetendheid uit tebannen en deze niet te straffen. Elke godsdienst zien zij alsde uitdrukking van de Godelijke Wijsheid en geven er devoorkeur aan haar te bestuderen in plaats van haar te ver-oordelen, en trachten haar liever in praktijk te brengen dananderen te bekeren. Vrede is hun wachtwoord en waarheidhun doel.

2. De aanmoediging van de vergelijkende studie der Gods-diensten, Wijsbegeerten en Wetenschappen.

3. Het onderzoek van onverklaarde natuurwetten en vande latente krachten in de mens.

Leden van de Theosofische Vereniging bestuderen de waar-heden van de Oude Wijsheid en Theosofen trachten daar-naar te leven. Iedereen die bereid is te studeren en verdraag-zaam kan zijn, wordt als lid verwelkomd. Het hangt van eenlid af of hij een hoog doel wil nastreven en met volhardingwil werken om op deze wijze een waar Theosoof te worden.50 51

Page 28: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

Bij de Theosofische Uitgeverij verschenen eveneens:

C. W. Leadbeater - De chakras

Dit belanqrijke boek, dat de werking beschrijft van de voornaamstekrachtsmiddelpunten in het rnenselljk lichaam, berust op helderziendonderzoek en behoort door de nauwgezette en wetenschappelijkebenadering van het onderwerp, nog steeds tot de onovertroffenwerken op dit gebied.De schrijver behandelt aard en werking van bepaalde krachten, zo-als vitaliteit en het zogenaamde slangenvuur of Kundalini en zethet verband tussen ons gevoels- en denkleven en de overeen-komstige chakras helder uiteen.Velen zullen door deze nieuwe uitgave kunnen profiteren van dekennis van deze unieke onderzoeker, waardoor men een ruimer be-grip krijqt van de verborgen krachten in de mens.

J. H. Bolt - Het begon in het paradijs

De kern van het betoog wordt bepaald door twee vragen:

1. welke betekenis heeft het IK?

2. wat is eiqenlijk TIJD?

Volgens het oordeel van de achrijver is een klaar en duidelijk ant-woord op deze vragen volstrekt noodzakelijk, wanneer men tot eenbevredigende levensbeschouwing wil komen. De studie tracht duide-IUk te maken, dat het ik en de tijd als tyrannen ons leven beheersen,terwijl ze niet anders zUn dan een functie en een aspect van hetmenselijk bewustzijn, Door het betoog zo eenvoudig rnoqehjk tehouden, slaagde de auteur er in zijn beschouwingen te doen cul-mineren in een soort "GeloofsbeIUdenis", die zo omvattend entegelUk zo simpel is, dat zi] zou kunnen dienen als leidraad vooreen ieders individuele levensopvatting.

Page 29: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

Ir. A. J. H. van Leeuwen - De esoterische betekenis

der oud-testamentische boeken

I. Vanaf het begin der Schepping tot de Zondvloed

11.Vanaf de Zondvloed tot Jozefs dood in Egypte

Alleen de occulte esoterische sleutels vermogen ons het licht tegeven, waarbij een tip van de zware sluiers kan worden opgelicht.De auteur geeft een diepgaande, heldere verklaring van de oud-testamentische boeken voor niet-ingewijden. Deze beide boekjeswerden buitengewoon enthousiast ontvangen.

Inhoud deel I: De interpretatie van mystieke geschriften I Een paarmysterie-sleutels I De Bijbel is geen geschiedenis maar mythe IHet begin der Dingen en Wezens I Mens en Wereld I De vierinvolutie-perioden I De Zondvloed-mythe.

Inhoud deel 1/: De mythe van Noach I De Toren van Babel IAbrams involutie I Abrahams Evolutie I De vier Patriarchen I Israëlde 3e Patriarch I De twaalf zonen van Israël.

Alle titels zijn bij de boekhandel verkrijgbaar.

Page 30: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam

Eveneens verschenen:

L. Adams-BeckHET LEVEN VAN DE

BOEDDHAWie zich in deze verhalen verdiept,ervaart iets van de macht der liefde,zoals zij door de Boeddha gepredikt

werd.

J. H. BoltHET BEGON IN HET

PARADIJSWelke betekenis heeft het Ik?

Wat is eigenlijk Tijd?

c. W. LeadbeaterDECHAKRAS

De werking van de voornaamstekrachtsmiddelpunten in het

menselijk lichaam

E. UnderhillPRAKTISCHE MYSTIEK VOOR

GEWONE MENSENHoe de moderne mens de weg naar

zijn eigen hart terug kan vinden.

H. P. BlavatskyDE STEM

VAN DE STILTEEen leidraad voor een ieder die hetgebied van de geest wil ontdekken.

THEOSOFISCHE UITGEVERIJAMSTERDAM

THEOSOFISCHEBIBLIOTHEEKToistraat 154 Amsterdam

2 1 DEC. 2011

Page 31: Manly P. Hall - Theosofische Vereniging in Nederland...Manly P. Hall DE SYMBOLIEK VAN HET MENSELIJK LICHAAM De symboliek van het Alle prie ster van de Oudheid hadden menselijk lichaam