1. Manifest voor het recht opgezondheid en gezondheidszorg voor iedereen Gezondheid is een recht voor iedereen. Het gaat om het recht op een effectief gezondheidssysteem dat zowel kwaliteitsvolle gezondheidszorg als de onderliggende determinanten van gezondheid omvat. Dit systeem moet bovendien beantwoorden aan de nationale en lokale prioriteiten en toegankelijk zijn voor iedereen. De rechtenbenadering van gezondheid is niet nieuw. De Alma Ata-verklaring van 1978 verwees er uitdrukkelijk naar. Basisgezondheidszorg en aandacht voor de bredere sociaal-economische context werden daarin naar voor geschoven als belangrijke strategien om het recht op gezondheid te realiseren. Met dit manifest wil het Actieplatform gezondheid en solidariteit* niet alleen een duidelijke boodschap overbrengen aan de Belgische regering en de Europese Unie, maar vraagt het ook resultaatgerichte verbintenissen en concrete stappen om het recht op gezondheid voor iedereen mee te helpen realiseren. Dit manifest reikt enkele concrete en haalbare pistes aan om tegemoet te komen aan de uitdagingen in het Zuiden.

2. Manifest voor het recht opTOEGANG TOT GEZONDHEIDSZORG ontwikkelingsbeleid moet deze participatie ondersteunen. Binnen de ofcile ontwikkelingssamenwerking moet meer GEZONDHEID EN GENEESMIDDELEN geld (minstens 15% van het budget van ontwikkelingssamenwerking) Belgi en zijn Europese partners moeten naar basisgezondheidszorg gaan ontwikkelingslanden in staat stellen voor de uitbouw van een sterk om zich van levensnoodzakelijke, publiek gezondheidssysteem. Zowel generische, kwaliteitsvolle en betaalbare op Belgisch als op Europees niveau geneesmiddelen te voorzien. Hiervoor moet men een blijvend engagement dienen ook de capaciteiten voor eigen nemen om te werken aan toegang productie, distributie en reglementering tot gezondheidszorg voor iedereen. van geneesmiddelen in het Zuiden Steun aan de gezondheidsbegroting versterkt te worden. Daarbij is het van het partnerland, gekoppeld aan van groot belang dat het Europees controle- en evaluatiemechanismen handelsbeleid en de technische bijstand met vertegenwoordigers van gebruikers geen drempels opwerpen voor de en verstrekkers, is daarvoor de beste toegang tot geneesmiddelen. strategie. Onderzoek moet afgestemd worden De participatie van de bevolking, van op de maatschappelijke noden en actoren van de civiele maatschappij niet op commercile belangen. De en sociale bewegingen zoals de Belgische overheid moet een deel van mutualiteiten, is essentieel voor het onderzoeksbudget voor gezondheid het garanderen van de toegang tot besteden aan het onderzoek naar kwaliteitsvolle gezondheidszorg. zogenaamde verwaarloosde ziekten. Deze actoren moeten de mogelijkheid Ook dient genvesteerd te worden in hebben om de overheid verantwoording vernieuwende onderzoeksmechanismen te doen aeggen voor hun beleid, en waarbij de prijs van geneesmiddelen het recht hebben om te ijveren voor wordt losgekoppeld van de kosten van concrete veranderingen. Het Belgisch het onderzoek.

3. STRIJD TEGEN DE COMMERCIALISERING Belgi en zijn Europese partners moeten VAN DE ZORG hun afhankelijkheid van buitenlandse gezondheidswerkers/werksters verkleinen Belgi, Europa en de internationale en concrete initiatieven nemen om de Glo- instellingen (zoals de Wereldbank, het bal Code of Practice on the International Internationaal Monetair Fonds en de Recruitment of Health Personnel (WHO, Wereldgezondheidsorganisatie) moeten mei 2010) in de praktijk te brengen. zich engageren, zowel in het Noorden als in het Zuiden, voor het behoud, de BELEID VAN SOCIALE BESCHERMING uitbouw en de versterking van een sterk gezondheidssysteem met kwaliteitsvolle Sociale bescherming moet een prioriteit gezondheidsdiensten toegankelijk worden in het Belgische en Europese voor iedereen. Deze versterking geldt ontwikkelingsbeleid en de buitenlandse in de eerste plaats voor het publieke betrekkingen. Dit beleid heeft oog gezondheidssysteem, maar ook voor voor de sociale determinanten van mutualiteiten en andere organisaties gezondheid. Een beleid van sociale zonder winstoogmerk. Daarnaast bescherming voorziet garanties tegen moet de private gezondheidssector inkomensverlies ten gevolge van ziekte, met winstgevend doel gereguleerd ouderdom, werkloosheid enz., en zorgt worden om de toegankelijkheid van de ervoor dat solidariteit zo georganiseerd gezondheidszorg niet te ondermijnen. wordt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.TEKORT AAN PERSONEEL BINNEN DE GEZONDHEIDSSECTOR Sterke sociale bewegingen bieden de beste garantie om ervoor te zorgen dat Belgi dient binnen het ontwikkelingsbe- het gezondheidssysteem en het systeem leid waardig werk (goede arbeidsomstan- van sociale bescherming rechtvaardig digheden en een waardig loon) voor het en solidair zijn voor alle vrouwen en gezondheidspersoneel op te nemen als mannen. Overheden, zowel van donoren een belangrijk thema. als ontwikkelingslanden, dienen daarom de rol van de sociale bewegingen in de uitbouw ervan te erkennen.gezondheid en gezondheidszorg voor iedereen

4. Het Actieplatform gezondheid en solidariteit is een initiatief van vakbonden, mutualiteiten, ngos, academici en andere organisaties en netwerken. Samen komen ze op voor een solidair gezondheids- en welzijnsbeleid en gezondheid als recht voor iedereen. www.gezondheid-solidariteit.be famke.vekeman@gezondheid-solidariteit.be Volgende organisaties onderschrijven het Manifest: ABVV-FGTB, ACV-CSC, Africa Europe Faith and Justice Network (AEFJN), CNE - GNC, FOS-Socialistische Solidariteit, Geneeskunde voor het Volk - Mdecine pour le Peuple, intal, Landsbond der Christelijke Mutualiteiten - Alliance nationale des Mutualits chrtiennes, Le Monde selon les femmes, Links Ecologisch Forum (LEF), Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten - Union nationale des Mutualits socialistes, Oxfam-Solidariteit Oxfam-Solidarit, SETCa - BBTK, Solsoc-Solidarit Socialiste, Verbruikersateljee vzw, Wereldsolidariteit - Solidarit Mondiale, Ziekenzorg CM.Dpt : Jos Mangano - Oxfam-Solidariteit Verantw. Uitg.: Famke Vekeman, Haachtsesteenweg 53 - 1210 Brussel