Magazine september-december

MAGAZINE sEp — DEC 2012driemaandelijks magazine

sep.okt.nov.dec 2012

jaargang 10, nummer 4

afgiftekantoor Gent X

P 309460

Domein Iván Fischer‘een mix van invloeden’— p 6

SURROUND!Muziek zonder fysieke beperkingen— p 16

December Dance 12Smörgåsbord uit Scandinavië— p 21

2CONCERTGEBOUW 2012-2013

INHOUD

OpENDEURDAG / sOUND FACTORY FEEsT 03

FOCUs sCHUBERT04

DOMEIN IvÁN FIsCHER06

NEEDCOMpANY09

jAZZ BRUGGE10

IsCM WORLD MUsIC DAYs13

sURROUND!16

DRUMMING20

DECEMBER DANCE 21

CONCERTGEBOUW vOOR KINDEREN EN jONGEREN26

OOK IN HET30 CONCERTGEBOUW DE INvAsIE IN HET CONCERTGEBOUW31

32 AGENDA

© David Samyn

Franz Schubert

Iván Fischer

© Maarten Vanden Abeele

© Lien Bonte

© Julien Coquentin / Voz’ Image

Het Concertgebouw biedt z’n publiek een uitgebreid aanbod verdiepende contextactiviteiten. Op deze pagina alvast een voorsmaakje.

Concertgebouw Brugge richt dit najaar de focus op de Weense componist Franz Schubert. Tijdens zijn korte leven schreef deze grootmeester een indrukwekkend repertoire bij elkaar, waarbij hij zich specialiseerde in het liedgenre. Hoewel Schuberts werken aanvankelijk niet altijd in dezelfde mate werden gewaardeerd, staat zijn virtuositeit nu als een paal boven water. Wie zich wenst te verdiepen in Schuberts leven en werk, kan zijn of haar gading vinden in een luistercursus of een lecture-performance.

Lecture-performance over Franz schubert

schubert, een portret(door jos van Immerseel)Jos van Immerseel vertelt aan een van zijn historische piano’s het verhaal van Franz Schubert. Schuberts ongeëvenaarde gave voor melodie en poëzie komt aan bod, evenals zijn intuïtieve originaliteit en bescheidenheid.wo 03.10.12 / 20.00 / Kamermuziekzaal

Luistercursussen over Franz schubert

1. Franz schubert (door pieter Bergé) (in samenwerking met Universiteit vrije Tijd Davidsfonds)di 23.10, di 06.11, di 13.11 en di 20.11.2012 / 14.00-16.00 / ConcertgebouwInfo en reserveringen: www.universiteitvrijetijd.be +32 16 31 06 70

2. Franz schubert, de integrale symfonieën (door André De Groeve) (in samenwerking met Amarant)do 20.09, do 27.09, di 13.11, do 04.10 en do 11.10.2012 / 14.00-16.30 / Hof van Watervliet, Oude Burg 27, Brugge

CONTEXT

Drumming © Herman Sorgeloos

(play) © Sakari Viika

Team Educatie © FODB

the world wants to be deceived door heidewinne

ColofonCoördinatie en eindredactie Lotte De Coene, Beatrice Henckaerts Redactie jan De Moor, Albert Edelman, samme Raeymaekers, jeroen vanacker, Bert vanlaere Vormgeving studio jurgen Maelfeyt Druk Roularta printing Coverfoto WestwardHo © sakari viika Dit magazine is een uitgave van Concertgebouw Brugge vzw, ’t Zand 34, 8000 Brugge, +32 50 47 69 99 - V.U. Katrien Van Eeckhoutte

Het Concertgebouw verzamelt publieksgegevens bij het reserveren van tickets en het aanvragen van informatie. Die gegevens worden gebruikt om het publiek op de hoogte te houden van het programma en andere activiteiten. Ze kunnen in heel uitzonderlijke gevallen ook worden doorgegeven aan derden die ze kunnen gebruiken voor marketing- of wetenschappelijke doeleinden. Indien u dit niet wenst, brengt u ons daarvan het best op de hoogte. Het beheer van de adresgegevens gebeurt conform de wet van 8 december 1992 in verband met de bescherming van de persoonlijke levenssfeer.

3magazine sep — dec

Lantaarntoren overal in het Concertgebouw Inkomhal Studio 1 Studio 3 & 4 Kamermuziekzaal Concertzaal10.30

11.00

11.30

12.00

12.30

13.00

13.30

14.00

14.30

15.00

15.30

16.00

16.30

17.00

17.30

18.00

18.30

19.00

19.30

20.00

20.30

Alle activiteiten zijn gratis, met uitzondering van het slotconcert. Voor de rondleidingen kan enkel op de dag zelf ingeschreven worden in de Inkomhal van het Concertgebouw.

* Performance van Loes Swaenepoel en Leontien Allemeersch.

De jaarlijkse opendeurdag belooft een uitzonderlijke editie te krijgen in 2012! Niet alleen krijgt deze dag extra glans door de Open Monumentendag. Maar bovendien blaast de Sound Factory één kaarsje uit en dat moet gevierd worden!

Op zondag 9 september kan u de Sound Factory gratis bezoeken onder begeleiding van docenten. Bovendien zet het Concertgebouw dit jaar een wel heel bijzonder project op: een live blog. Een aantal jonge enthousiastelingen serveert u de hele dag de laatste nieuwtjes uit het Concertgebouw met concertopnames, interviews, fotoreportages en nog veel meer. U kan alles live volgen in het Concertgebouw en online op de blog op www.concertgebouw.be. Verder presenteert het Concertgebouw voor de gelegenheid vier extra tijdelijke klankinstallaties. Ook voor deze installaties laten de geluidskunstenaars zich van hun origineelste kant zien: er komen planten, muziekkastjes, slurven, en zelfs

handgeschreven auditieve herinneringen bij kijken. Interactieve geluidskunst staat dus opnieuw in het middelpunt van de belangstelling. Het motto blijft ongewijzigd: iedereen kan muziek maken! Naar goede gewoonte mag u zich ook opnieuw verwachten aan architectuurrondleidingen, lezingen en performances. Zo bouwt de Letter Piece Company klanken bewegingscomposities

op en laat zich daarbij inspireren door vampieren, cowboys en andere verrassende ingrediënten. Nele Gabriëls geeft een lezing over muziek in het stedelijk weefsel rond 1500. En Muziektheater Transparant presenteert Lilith, een emotioneel geladen muziektheatervoorstelling met Claron McFadden, die klassieke muziek, jazz, sampling, toneel, film en poëzie combineert.Een hit tijdens het Holland Festival!

OpENDEURDAG sound Factory Feest

Klankinstallaties:Hans Van Koolwijk (NL)Scenocosme (FR)Thomas Rutgers &Jitske Blom (NL)Stijn Demeulenaere (BE)

Live blogging:interviewsfotoreportagesnieuwtjes

Installaties:Achiel Buysse Thomas Pevernagie

Concert: Letter Piece Company

slotconcert: Lilith / Muziektheater Transparant (€ 20)

Lezing: Nele Gabriëls

Lezing: Nele Gabriëls

performance*

performance*

performance*

performance*

Rondleiding

Rondleiding

Rondleiding

Rondleiding

Rondleiding

Rondleiding

© David Samyn

ZONDAG 09.09.2012

sound Factory:met gratis geleide bezoeken


FOCUs sCHUBERT

Franz Schubert


‘Aus einem Guss’ oftewel ‘uit een stuk’, dat is Franz Schubert (1797-1828) ten voeten uit volgens pianist en dirigent Jos van Immerseel. Dit seizoen besteedt het Concertgebouw in elf concerten extra aandacht aan zijn tijdloze muziek, van zijn kamermuziek over Die schöne Müllerin tot de grote symfonieën.

Van Immerseel is uiteraard samen met zijn orkest Anima Eterna Brugge van de partij, al was het maar omdat Schubert – áls hij dan moet kiezen – tot zijn favoriete componisten behoort. ‘Meestal ontken ik zo’n persoonlijke voorkeur, want er is zoveel goede muziek, elke dag heeft zijn eigen sfeer. Maar als je aandringt, zal ik bekennen dat Schubert altijd hoog op mijn lijstje staat. Ik vind hem in alles spannend, sensibel en rijk. Zijn muziek heeft een geweldige vanzelfsprekendheid.’

Schubert heeft tijdens zijn leven maar nauwelijks kunnen genieten van zulke lovende kritieken. Volgens Van Immerseel was het ‘altijd klagen, maar met toch een vrolijke ondertoon. Schubert zag echter nauwelijks een toekomst voor zichzelf en werd zelden echt au sérieux genomen, zelfs niet door zijn vrienden. Veel te modern, veel te extravagant vonden ze zijn stukken, ze hoorden liever lieflijke, empfindsame muziek. Schubert begreep wel dat zijn tijdgenoten zijn muziek niet begrepen, en zei blijkbaar ‘er komt een dag dat jullie deze muziek wel zullen begrijpen’. Zijn zelfbeeld was dus positief, hij wist wat hij kon, maar hij had duidelijk moeite om dat van de daken te schreeuwen.’

Die plek aan de rand was deels te wijten aan Schuberts eenvoudige afkomst, zeker als je zijn situatie vergelijkt met die van Beethoven, die het muzikale landschap van Wenen domineerde. ‘Beethoven vond dankzij een sterke familie snel zijn weg tussen de Weense adel, waar hij omging met graven en prinsen, zelfs al lezen we in brieven hoe hij zich behoorlijk brutaal gedroeg. Maar Schubert, die niet alleen zoveel jonger was

dan Beethoven, was ook nog eens de zoon van een simpele dorpsonderwijzer. Herinner je dan dat hij beschreven werd als een onwaarschijnlijk timide figuur, wat je toch moeilijk kunt geloven als je zijn muziek kent. Die is soms veel gevaarlijker en agressiever dan die van Beethoven, maar dat hield hij blijkbaar allemaal binnen. Voor mij blijft Schubert een fascinerende figuur: wat je ook vastneemt, het is telkens weer verrassend en heerlijk ironisch. Hij opent een ongelooflijke transcendente fantasiewereld.’

Schubert laat ons volgens Van Immerseel zeker fantaseren in zijn Symfonie nr. 6, die Anima Eterna Brugge combineert met Mendelssohns beroemde Vioolconcerto en enkele opera-ouvertures van Rossini. ‘Als je even niet oplet terwijl je naar de symfonie luistert, zou je denken dat het Rossini is, wiens muziek Schubert in Wenen zeker had leren kennen. Hij was er zelfs zo enthousiast over dat hij waarschijnlijk trachtte om iets in die stijl te schrijven. Hij blijft zichzelf in het langzame deel, dat onmiskenbaar Schubert is, een liedvorm met variaties, typische naïeve melodieën met fraaie variaties. Maar de hoekdelen zijn zeer Italiaans van inspiratie, vol rossiniaanse elementen. Ik vind het fijn dat we 6e Symfonie een keer kunnen spelen omdat ze lang niet zo populair is als de onvoltooide achtste en de negende, misschien wel doordat ze niet zo typisch Schubert is. Er is weinig werk van Schubert waar je de Italiaanse sfeer in terugvindt.’

Minder onbezorgd (maar des te intenser) wordt het pianorecital dat Jos van Immerseel op het eind van het seizoen zal spelen. ‘De Sonate in Bes uit Schuberts stervensjaar is een van zijn laatste grote werken en voor mij het summa summarum, dé sonate met een zeer aangrijpend middendeel en een geweldig vrolijke, Hongaarse finale.’ Als altijd speelt de keuze voor het juiste historische instrument een grote rol. ‘Het stuk is op het lijf geschreven van een Weense vleugel, nog meer dan Beethovens werk. Ik denk voor dit recital aan een Tröndlin, een vleugel naar Weens model met een heel lichte mechaniek. Het instrument in mijn collectie is niet gedateerd, maar we kunnen het schatten op 1830, twee jaar na Schuberts dood en een model dat in diens laatste jaren zeer bekend was in Wenen.’

Op van Immerseels soloprogramma staan ook vier Impromptus. ‘Die titel is misleidend,

want veel improvisatie komt er niet bij kijken. Wel een hoop bloed, zweet en tranen trouwens, want dit is verre van gemakkelijke muziek. Daarom koos ik ook voor Schuberts Deutsche Tänze. Die speelde je in het café om bij te dansen en zijn zo dus eigenlijk de voorlopers van de wals. Pareltjes! Ik vind dat je na zo’n serieuze sonate en de indrukwekkende Impromptus best het publiek en jezelf een plezier mag doen.’

Albert Edelman

‘IK vIND sCHUBERT IN ALLEs spANNEND, sENsIBEL EN RIjK.’

do 13.09.2012 / 20.00 / € 50 40 30 17 Les Musiciens du Louvre

Grenoble Schubert. Symfonieën 2, 5 & 8

i.s.m. Klarafestival wo 03.10.2012 / 20.00 / Gratis met een

concertticket voor 15.11.2012 (anders € 5)

Schubert, een portret Lecture-performance door Jos van Immerseel

wo 24.10.2012 / 20.00 / € 50 39 28 17 Orchestre des Champs-Elysées

& Isabelle Faust Schubert 9za 27.10.12 / 20.00 / € 30 25 20 15 Abdel Rahman El Bacha Schubert&Prokofievdo 15.11.12 / 20.00 / € 40 32 24 16 Anima Eterna Brugge Rossini, Mendelssohn & Schubertdo 17.01.13 / 20.00 / € 20 Mark Padmore & Kristian

Bezuidenhout Schubert. Die schöne Müllerindi 12.03.13 / 20.00 / € 20 Zehetmair Quartett Schubert, Schumann & Hindemithdo 02.05.13 / 20.00 / € 20 Jos van Immerseel Schubert. Klavierwerkenza 04.05.13 / 20.00 / € 30 25 20 15 Ensemble Sette Voci & Peter

Kooij Schubert. Liederen voor mannen-

ensemble wo 15.05.13 / 20.00 / € 20 Quatuor Diotima StrijkkwartettenvanJanáček

& Schubert za 08.06.13 / 20.00 / € 30 25 20 15 Daniel Sepec, Roel Dieltiens

& Andreas Staier Schubert. Pianotrio’s nr. 1 & 2


DOMEIN IvÁN FIsCHER28.09.12 — 30.09.12

Iván Fischer


Vraag aan de musici van het Budapest Festival Orchestra om hun dirigent Iván Fischer te typeren en je krijgt gegarandeerd een verpletterende reeks prijzende adjectieven over je heen. De charismatische Fischer bezit de gave om op een heel natuurlijke en inspirerende manier een hele groep musici aan hetzelfde zeel te doen trekken. Volgend jaar viert het orkest zijn 30e verjaardag, maar op het hartverwarmende enthousiasme van het eerste uur zit nog geen greintje sleet. Redenen genoeg dus om de deuren van het Concertgebouw gedurende drie dagen voor Fischer en de zijnen open te gooien.

Iván Fischer heeft een heel eigen kijk op de psychologische en organisatorische werking van een orkest. Hij richtte het Budapest Festival Orchestra in 1983 op om een waardig alternatief te bieden voor het geïnstitutionaliseerde karakter van de meeste symfonieorkesten. Via individuele contacten, solistenwedstrijden voor de orkestleden en allerlei kamermuziekinitiatieven, blijft hij de inzet van zijn musici warm houden.

Het Domein Iván Fischer biedt een heel gediversifieerd beeld van Fischer. Terwijl de eerste concertavond gewijd is aan Fischers topfavoriet Gustav Mahler, staat het tweede concert in het teken van Bartók en Brahms. De slotdag is dan weer voorbehouden voor Fischers eigen composities. ‘Als we tijdens de driedaagse ook ruime aandacht schenken aan onze landgenoot Béla Bartók, dan is dat zeker niet omdat we fanatieke Hongaren zijn. Bartók behoort eenvoudigweg tot de allergrootste componisten van de voorbije eeuw. Laat me onze muzikale interesse omschrijven als kosmopolitisch met een Centraal-Europees accent’, aldus Fischer.

Eens Fischer over zijn grote favoriet Gustav Mahler aan de praat geraakt, is hij niet meer te stoppen. ‘De ronduit fantastische muziek van Mahler wordt nóg mooier, wanneer je ook iets weet over de context waarin hij zijn muziek schreef. Hij componeerde – veel meer dan andere componisten – heel persoonlijke muziek. De mengelmoes aan indrukken die in zijn hoofd rondzwermden – gaande van natuurklanken en koebellen tot militaire kapellen en de muziek die hij dagelijks als dirigent onder ogen kreeg – wist hij in zijn eigen muziek te vatten. De eerlijkheid waarmee hij dat deed, zorgt ervoor dat je Mahler echt persoonlijk leert kennen via zijn muziek. Dat Mahlers muziek vaak fundamenteel triest en tragisch is, heeft niets met zijn leven te maken. Op het moment dat hij zijn zesde, meest tragische

symfonie schreef, was hij perfect gelukkig. Je moet Mahler eerder zien als een profeet: aan het einde van de vredevolle 19e eeuw, voelde hij de catastrofe van de volgende eeuw al aankomen. In dit alles probeer ik me in te leven wanneer ik Mahlers muziek dirigeer.’

Als Fischer zo’n fervent Mahlerliefhebber is, dan heeft dat ongetwijfeld ook te maken met de parallellen in het leven van beide musici. Net zoals Mahler, stamt ook Iván Fischer uit een Joodse familie. ‘Mijn overgrootvader was net als Mahlers vader, winkelier in een Boheems stadje. Onze beide families hebben de religie achter zich gelaten om ze, met eenzelfde devotie, te vervangen door de Europese culturele traditie. Muziek was voor hen van levensbelang.’

KOsMOpOLITIsCH MET EEN CENTRAAL-EUROpEEs ACCENT

Iván Fischer


Iván Fischer

vr 28.09.2012 / 20.00 / Concertzaal / € 50 39 28 17

Mahler 5 doorgrond Budapest Festival Orchestraza 29.09.2012 / 20.00 / Concertzaal /

€ 50 39 28 17 Brahms & Bartók

Budapest Festival Orchestrazo 30.09.2012 / 15.00 / Concertzaal / € 20 Fischer door Fischer Kobra Ensemble, Budapest Festival

Orchestra & Iván Fischer

En jawel, net zoals Mahler is Fischer behalve dirigent ook componist. ‘Wanneer ik dirigeer, voel ik me als een acteur’, zo vervolgt Fischer. ‘Ik speel dan de rol van componist: ik tracht me te identificeren met de persoonlijkheid, het temperament en de fantasie van de componist. Als componist stel ik me veel kwetsbaarder op. Daar draait het om mezelf, om mijn eigen verbeelding en persoonlijkheid. Het duurde even alvorens ik echt begon te componeren. Dat was niet enkel omwille van tijdsgebrek, maar ook omdat ik als dirigent steeds bezig ben met de muziek van anderen. Ik had tijd nodig om te beseffen dat precies de mix van invloeden die ik dagelijks opdoe, mijn eigen taal is. Dit moet het lot zijn van dirigent-componisten. Vermoedelijk ben ik zoals visuele kunstenaars die collages maken. Maar problematisch vind ik dat zeker niet!’

Zoals de titel al doet vermoeden, vormt de Deutsch-Jiddische Kantate die op het programma staat, een mooi voorbeeld van Fischers eclectische stijl. ‘De oorspronkelijke titel van mijn Shud-Sarang sextet was Fernwehen. Dat is een moeilijk vertaalbaar woord voor het gevoel dat je altijd ergens anders heen gezogen wordt, vandaar de exotische uitstapjes naar Indiaanse raga en naar Hollywoodachtig sentiment.’

‘Als componist stel ik me veel kwetsbaarder op dan als dirigent. Bij het componeren draait het om mezelf, om mijn eigen verbeelding en persoonlijkheid.’

Net zoals Fischers idool Mahler heel wat opera’s dirigeerde, maar er nooit zelf een componeerde, schrijft Fischer ook nooit voor orkest. De meeste van Fischers composities zijn vocaal, al dan niet in combinatie met enkele instrumenten. Zo ook de werken die we tijdens het slotconcert van het Domein Iván Fischer zullen horen. Het Nederlandse Kobra-Ensemble herbergt trouwens ook Fischers dochter Nora. De Fischers huizen in Amsterdam. De dirigent-componist spreekt vloeiend Nederlands en koos zelfs Nederland-se teksten voor enkele van zijn werken.

Speciaal voor zijn Brugse driedaagse componeerde Fischer Tschuchigumo. ‘Qua mengelmoesgehalte is dit werk extremer dan ooit: Franse chanson, bigband en de jaren 20 worden er in het kader van het prachtige Japanse no-theater geplaatst. Mensen zullen misschien de wenkbrauwen fronsen, maar dat deert me niet. Dit werk gaat over mijn familie. Mijn echtgenote zal fluit spelen en mijn dochter en zoon zullen zingen naast een van mijn beste vrienden. Het orkest zal de koorpartij zingen. En ik zal luisteren en me hoogstwaarschijnlijk wat gegeneerd voelen.’

Elise Simoens


In oktober zijn Jan Lauwers en zijn Needcompany voor het eerst te gast in het Concertgebouw, met Marktplaats 76. Deze pakkende voorstelling gaat in wereldpremière tijdens de Ruhrtriënnale 2012 in september. Het werk beleeft zijn Belgische première in het Concertgebouw!

‘Ze stoft alles af, schudt nog één keer de gordijnen, klopt de tapijten, boent de vloer, maar zet de vuilniszakken nog niet buiten daar het woensdag is en de mensen dan wel eens vragen kunnen stellen. Ze kijkt nog één keer naar de 76 inkepingen die ze met een keukenmes in de houten lijst van de deur heeft aangebracht. Ze zijn allemaal precies even lang. De ruimte tussen elke opeenvolgende inkerving is ook precies even groot. Ze is altijd heel keurig en precies geweest. Ze raakt ze aan met haar vingertoppen. De kleine reliëfverschillen geven haar een koude rilling. 76 dagen heeft ze gewacht, gezocht. Is ze uitgelachen en vol begrip aanhoord. Haar besluit staat vast. 76 inkervingen. Keurig en netjes. Zoals ze geleefd heeft. Nu gaat ze er een vieze boel van maken.’

Marktplaats 76 vertelt het verhaal van dorpelingen, opgeschrikt door een ontploffing waarbij 24 mensen het leven lieten, waaronder 7 kinderen. De tragedie van de dode kinderen weegt zwaar op de achterblijvende dorpelingen. Te veel verdriet overheerst. Tot er op een dag een boot uit de hemel valt: ‘Een uit de hemel gevallen reddingsboot.’

Jan Lauwers schrijft met Marktplaats 76 een nieuw episch, caleidoscopisch verhaal, opgebouwd uit vier seizoenen. Het brengt nauwkeurig verslag uit van de dorpelingen die door de tijd ingehaald en voortgestuwd worden, en ondanks alles weten te overleven op een heldhaftige manier. Marktplaats 76 rijmt donkere thema’s als rouw en verdriet, bloedschande en ontvoering, pedofilie en zelfmoord, met

overdadige liefde, vriendschap, geluk en overleven. Maarten Seghers, Hans Petter Dahl en Rombout Willems staan in voor de verschillende muzikale composities en Misha Downey voor de choreografie.

Jan Lauwers is een artistieke duizendpoot. De afgelopen twintig jaar verwierf hij vooral bekendheid dankzij zijn baanbrekende theaterwerk met het gezelschap Needcompany. Sinds 2009 is Needcompany in residentie in het Burgtheater (Wenen). Verder bouwde Lauwers ook een aanzienlijk oeuvre beeldend werk uit. Met zijn Epigonentheater ZLV (zonder leiding van) sloot Lauwers aan bij de radicale vernieuwingsbeweging in Vlaanderen begin jaren 80 en brak hij ook internationaal door. Het gezelschap bracht concreet, direct en sterk visueel theater met muziek en taal als structurerende elementen. In 1986 richtte

Lauwers samen met Grace Ellen Barkey Needcompany op in Brussel.De voorbije jaren verzamelden beiden een groep veelzijdige en internationale performers rond zich. Zo wordt elke productie bijvoorbeeld in meerdere talen gespeeld. De eerste Needcompany-producties waren nog sterk visueel, maar in volgende producties wonnen de verhaallijn en een centraal thema aan belang, hoewel de fragmentarische opbouw behouden bleef. Jan Lauwers’ opleiding als beeldend kunstenaar is bepalend voor zijn omgang met het medium theater en leidt tot een eigenzinnige, op velerlei manieren grensverleggende theatertaal, die het theater en haar betekenis onderzoekt. Een van de belangrijkste kenmerken van deze taal is het transparante, ‘denkende’ acteren en de paradox tussen ‘acteren’ en ‘performen’.

MARKTpLAATs 76 De nieuwe voorstelling van jan Lauwers en Needcompany beleeft zijn Belgische première in het Concertgebouw

© Maarten Vanden Abeele

12.10.2012

10

jAZZ BRUGGE04.10.12 — 07.12.12

© Lien Bonte


Kris Defoort wordt geroemd om zijn jazzimprovisaties op piano. Wim Verbrugghe aka dj Grazzhoppa is vermaard om zijn scratchsolo’s en zijn DJ Bigband. Verbonden door hun Brugse roots en een diepgewortelde liefde voor jazz stonden ze eerder samen op het podium. Binnenkort kan u hen live aan het werk zien tijdens Jazz Brugge 2012. Het festival is in oktober aan zijn zesde editie toe en is ondertussen uitgegroeid tot hét evenement voor Europese jazz in België. Tijd dus voor een analyse van het programma met Defoort en Grazzhoppa.

Het verbaast me wat dat jullie pas nu, voor de zesde editie, op het programma van jazz Brugge staan. Wat kunnen we verwachten?Kris Defoort: Ik hoopte dat ik er ooit eens zou staan en nu gebeurt het, eindelijk. De link met Kunstencentrum De Werf is er sinds het prille begin en het Concertgebouw heeft me steeds in al mijn uiteenlopende aspecten ontvangen. Op de W.E.R.F.-Labelnight in februari stond ik nog met mijn trio in de Kamermuziekzaal. Nu wordt het een soloconcert. Ik geef trouwens maar zelden meer soloconcerten. Maar ik voel me er wel als een vis in het water bij.Grazzhoppa: De Werf belde me op met de vraag om twee bands te selecteren die iets vernieuwends doen met hedendaagse jazz. Ik koos voor Electric Barbarian en ROOT. Electric Barbarian zal bestaan uit een jazz- en een strijkkwartet en twee dj’s. ROOT zal een meer funky swing hebben met een jazztrio, dj en mc. Bij beide projecten sta ik achter de draaitafels.

KEROUAC & KAMELEONs Op jAZZ BRUGGEKris Defoort en dj Grazzhoppa over jazz Brugge 2012

dj Grazzhoppa © Tim Coppens

Kris Defoort © Tim Coppens


Wat valt er jullie op in het volledige festivalprogramma?K.D.: Deze editie lijkt me erg universeel. Het wordt een mix van pure improvisatie en eigen composities. Er worden ook links gelegd met klassieke muziek en vernieuwende elementen. Evan Parker, Irène Schweizer, Enrico Pieranunzi, Claron McFadden, Django Bates, Aldo Romano … Stuk voor stuk Europese jazzmuzikanten die niet onder één noemer te plaatsen zijn.G.: De namen die ik ken, zijn die van de muzikanten waar ik zelf bij speel: Fabrizio Cassol en Stéphane Galland (Aka Moon), Bart Maris (Electric Barbarian) en ROOT. De meeste jazznamen die ik ken, komen uit de Verenigde Staten en zijn meer old school. In mijn beginjaren sampelde ik vooral vinyls van Bob James, Max Roach, Ornette Coleman en Miles Davis. Europese jazz leerde ik vooral kennen door mijn samenwerkingen met andere Europese jazzmusici.

Wat zijn jullie geheimtips?K.D.: Claron McFadden moet je gezien hebben. Haar stem! Die gepatineerde, engelachtige sopraan. Een stem die geleefd heeft. Of ze nu improviseert of barok- of hedendaagse muziek zingt, ze is zo genereus. Ze moet haar muziek delen met het publiek. Ik ben ook benieuwd naar saxofonist Evan Parker, toch een hele grote naam in de jazzwereld, hier samen met Peter Jacquemyn.Maar als ik er één concert zou moeten uitpikken, dan is het dat van Django Bates’ Belovèd Bird Trio op zondag. Bates is een Britse pianist en componeert de meest waanzinnige dingen, nu en dan ook met een vleugje humor. Een bijzonder polyvalente muzikant die ik enorm respecteer.G.: Ik kies voor Aka Balkan Moon. De muzikanten van Aka Moon zijn meesters in wat ze doen. Het is ongelooflijk hoe ze jongleren met ritmewisselingen en timings. Wat je ook verzint, zij doen het. Het project dat ze op Jazz Brugge zullen brengen, de combinatie met balkanmuziek, bewijst hoe ze zichzelf steeds weer heruitvinden. Ze zijn net als kameleons. Ze passen zich probleemloos aan iedere situatie aan.

jazz Brugge profileert zich als een avontuurlijk festival. In welke mate is dat ook op jullie van toepassing?G.: Toen ik met Kris toerde, ging het meestal als volgt: we arriveerden op een locatie, deden de soundcheck en gingen erna iets eten. En als ik hem vlak voor het concert vroeg waarmee we zouden openen,

antwoordde hij droogweg: ‘Ik weet het niet. Eenmaal we beginnen, lukt het wel.’K.D.: Ik stap het podium op zonder te weten waarmee ik zal starten. Die eerste momenten, de energie van de zaal, het contact met het publiek en de sfeer bepalen de eerste noot die ik zal spelen. Instant composing, vergelijk het met Jack Kerouacs schrijfstijl. Op het moment zelf ontdek ik de klank en probeer ik het publiek mee te nemen op avontuur.

‘Ik stap het podium op zonder te weten waarmee ik zal beginnen. Die eerste momenten, de energie van de zaal, het contact met het publiek, de sfeer, bepalen de eerste noot die ik zal spelen.’— Kris Defoort

Wat is het belang van techniek daarbij?K.D.: Techniek is niet het belangrijkste. De hoofdrolspelers in de jazzgeschiedenis waren nooit de meest technisch onderlegde musici op hun instrument. Miles Davis was in vergelijking met tijdgenoten technisch beperkt, maar hij was wel ontzettend virtuoos. Het gaat erom dat je iets doet met je beperkingen en dat je ze zo overstijgt. Het is riskant om alles te laten afhangen van dat ene moment bij het begin van het concert. Maar als je een intrigerende klank creëert, heb je het publiek te pakken. Eens de toeschouwers aanvoelen hoe je je uitdrukt, dan heb je ze mee en dan kan je alle kanten uit. Dat is de reden waarom ik muziek speel en maak.Bovendien is de Kamermuziekzaal van het Concertgebouw de meest ideale zaal in België hiervoor. Met het publiek dat rondom en boven je zit. Je voelt er de concentratie, de stilte. Het is er fantastisch om te spelen.

jazz Brugge kiest ervoor om jazz te verweven met klassieke muziek. Christophe Monniot gaat aan de slag met vivaldi’s Vier Jaargetijden, Michel Godard werkt met Monteverdi en Electric Barbarian staat met een volwaardig strijkkwartet op het podium. Welke meerwaarde biedt zo’n cross-overproject?G.: Electric Barbarian bewijst dat een dj meer kan dan enkel wat plaatjes opleggen. Draaitafels zijn een volwaardig instrument geworden. De combinatie klassiek, jazz en dj zijn perfect mogelijk. In Wenen stond ik nog samen met cellist Lode Vercampt en een klassiek orkest op het podium voor de uitvoering van Fabrizio Cassols Concerto Grosso voor cello, turntable en orkest.Maar door het strijkkwartet is er bij Electric Barbarian minder ruimte voor improvisatie. Voor klassieke musici moet alles uitgeschreven zijn, zodat ik niet zomaar ter plekke kan improviseren met cuts en scratches. Klassieke muzikanten begrijpen misschien niet hoe improvisatie werkt, maar kunnen een partituur wel perfect afspelen. Ik functioneer net andersom en die wisselwerking maakt het zo interessant.K.D.: Cross-over moet noodzakelijk zijn. En die noodzaak moet ik voelen. Een strijkkwartet dient niet om ‘tapijten’ te spelen waar de jazzmuzikanten dan overheen improviseren. Voor ConVerSations/ConSerVations werkte ik met het Danel Kwartet en zocht ik naar een synthese tussen oud en nieuw, klassiek en jazz. Ik begon dan ook met een strijkkwartet te schrijven. Als je een strijkkwartet louter enkele akkoordjes wil laten spelen, dan kies je beter voor een keyboard.

Tim Coppens

do 04.10 — zo 07.10.2012 Jazz Brugge 2012 Concertgebouw Brugge en

Sint-Janshospitaal

Info en tickets op www.jazzbrugge.beDagticket € 25 (€ 30 add)Festivalpas € 75 (geen korting)

Luisterfragmenten en trailers op www.concertgebouw.bewww.jazzbrugge.be

Een samenwerking van vzw Jazz Brugge, Kunstencentrum De Werf, Concertgebouw Brugge en Musea Brugge.

13

WORLD MUsIC DAYs IN BRUGGE01.11.12 — 02.11.12


We hebben net het EK voet-bal en de Olympische Spelen achter de rug, en het is aftel-len naar een nu al opzienba-rende wereldtentoonstelling in Zuid-Korea. Overal ter wereld maken de nationale helden zich op voor deze en andere internationale showcases. Maar als u de crème van de nieuwemuziek-scène aan het werk wil horen, kan u dat dit najaar gewoon doen vanuit uw vertrouwde zetel in een van de Vlaamse concerthui-zen. Vanaf 25 oktober strijkt de International Society for Contemporary Music, kort-weg ISCM, voor tien dagen ongekend luisterplezier neer in Vlaanderen. Dan vinden de World Music Days plaats, het Eurovisiesongfestival van de nieuwe muziek: gevarieerder qua aanbod, gedurfder qua programmatie, en ja toch wel, zelfs iets spannender.

Sinds zijn oprichting in 1922 is ISCM erin geslaagd een breed netwerk op te bouwen, dat componisten en muzikanten uit alle hoeken van de wereld met elkaar in contact brengt. Zo is deze vereniging door de jaren heen uitgegroeid tot een dynamisch platform ter bevordering en verspreiding van de hedendaagse kunstmuziek, met de World Music Days als jaarlijkse hoogmis. Het is dan ook een hele eer voor Vlaanderen deze hoogdagen van de nieuwe muziek te mogen ontvangen. Niet alleen hebben wij gedurende deze tien dagen de hele wereld te gast, want elk deelnemend land zendt één streng geselecteerde compositie in om zich te vertegenwoordigen, maar tegelijkertijd staat het Vlaamse nieuwemuziek-landschap zelf in de spotlights voor een ganse wereld die toekijkt. En hoe klein Vlaanderen

geografisch gezien dan ook mag zijn, op het vlak van nieuwe muziek heeft die bescheiden vlek op de kaart verrassend veel te bieden, zowel aan componisten als aan uitvoerders.

Dat het kleine Vlaanderen een vruchtbare bodem voor muzikale vernieuwing bezit, is ook door de geschiedenis heen al meermaals gebleken. Reeds tijdens de renaissance reikte de faam van de Vlaamse polyfonisten tot ver buiten de grenzen van hun eigen geboorteregio en werd hun creatieve vakmanschap zelfs in een muziekland als Italië tot voorbeeld gesteld. Als toenmalige ‘hoofdstad’ van Vlaanderen vormde Brugge dan ook in de muziekwereld een bloeiend centrum, waar nieuwe ideeën borrelden en broeiden. Deze pioniersrol mag Brugge nogmaals vervullen tijdens de World Music Days, die vanzelfsprekend ook hier een aantal dagen halt houden.

Het startschot wordt gegeven in de indrukwekkende Sint-Salvatorskathedraal, waar de hoogmis voor één keer wordt opgeluisterd met hedendaagse koorwerken van de Nieuw-Zeelandse Clare Maclean en de Sloveen Davorin Kempf. Hun muziek wordt afgewisseld met die van iets oudere boegbeelden van eigen bodem Joseph Ryelandt en Paul Schollaert, twee componisten die binnen het Vlaamse kerkleven zo ongeveer een cultstatus hebben bereikt. De unieke combinatie van deze beide extremen, ingebed in een origineel religieuze context, zal zonder twijfel voor een zeldzaam intense luisterervaring zorgen, met muziek die weergalmt tot in de hoogste gewelven van de kathedraal.

Maar niet alleen oude gebouwen nodigen uit tot zo’n overweldigende akoestische invulling, ook het ontwerp dat architecten Robbrecht en Daem uittekenden voor het Concertgebouw inspireerde reeds menig muzikant én componist. In het voorjaar stonden de muzikanten van BL!NDMAN er nog met een uniek concert, waarbij het publiek op een vrije tocht doorheen het gebouw overal muziek tegenkwam behalve op het traditionele podium. Het opzet was duidelijk: deze magistrale ruimte op een nieuwe manier ontdekken via de muziek. Met dit soort unieke en gedurfde programma’s is BL!NDMAN dan ook zeker een van die nieuwemuziek-ensembles waar

Vlaanderen trots op mag zijn. Het ensemble, dat ooit begon als een saxofoonkwartet maar inmiddels uitgroeide tot een heus kwartet van kwartetten, mocht bijgevolg zeker niet ontbreken op de World Music Days. Speciaal hiervoor werkten de mannen van BL!NDMAN een programma uit waarin de saxen en de slagwerkers de handen in elkaar slaan, op moeilijke momenten bijgestaan door electronics. Het is een programma dat voornamelijk op Vlaamse leest is geschoeid, met muziek van zowel jonge haan Frederik Neyrinck als ouwe getrouwe Eric Sleichim. Na onder meer de grenzen van de saxofoon verregaand te hebben verlegd en draaitafels tot volwaardige podiuminstrumenten te hebben omgetoverd, is het uitkijken naar wat voor nieuws we in dit concert van BL!NDMAN mogen verwachten. Even spannend is de creatie van Sleichims leeftijdsgenoot Wim Henderickx, van wie tijdens de World Music Days wel meerdere werken op het programma prijken.

In feite zou Wim Henderickx op zijn eentje de World Music Days kunnen vullen, nog zouden we denken dat composities uit de hele wereld op het programma staan: zo divers is zijn oeuvre, en zo gevarieerd en vaak exotisch de verschillende bronnen waaruit hij inspiratie put. De ontdekkingstocht van Henderickx begon destijds aan het Antwerpse Conservatorium, waar hij les volgde bij Willem Kersters (aan wie het werk Hommage is opgedragen, dat ook het programma van deze WMD siert), iemand die hem vooral leerde zichzelf te zijn en een eigen weg te vinden. Deze zoekende dimensie zou altijd aanwezig blijven in de muziek van Henderickx en zorgde er tevens voor dat de componist zich later sterk aangetrokken zou weten tot de oosterse filosofie, die eerder geleid wordt door de vraag dan het antwoord. Voor Henderickx is muziek schrijven in de eerste plaats namelijk een soort van bezinning, het is een nadenken over en intensief bezig zijn met iets dat hem raakt. Hoewel de impuls tot het schrijven van een nieuwe compositie dus steeds vanuit de buitenwereld komt, wil de compositie zelf daarvan geenszins een afbeelding of uitdrukking zijn. Zijn werken staan steeds op zichzelf, met een geheel eigen logica en bestaansrecht. Zo komt het ook dat de trigger voor een compositie dan misschien wel uit het oosten mag komen, maar Henderickx’ muziek zelf in essentie

DE CRèME vAN DE NIEUWEMUZIEK-sCèNE


‘westers’ is. Zijn composities vormen telkens een integere getuigenis van de kijk van een westers componist op een andere cultuur. Want Henderickx gelooft niet in een cross-over van twee culturen, maar des te meer in het belang van het begrijpen van de andersheid van een cultuur, die in al haar eigenheid gerespecteerd dient te worden. Een prachtig voorbeeld daarvan is het werk Confrontations, waarin twee groepen slagwerkers, de ene westers de andere Afrikaans, tegenover elkaar geplaatst worden. Het resultaat is geen versmelting van deze twee uiterst verschillende culturen,

maar een ontmoeting, een (positieve) confrontatie tussen beide, met behoud van hun eigenheid. Zo is ook Afrika maar wat vaak aanwezig als onuitputtelijke bron van inspiratie in het werk van Henderickx – of wat had u anders verwacht in het oeuvre van een componist die tevens slagwerker is van opleiding.

Voor de World Music Days werkt Henderickx opnieuw aan een compositie voor percussie, maar ditmaal in combinatie met saxofoons en live electronics. Vuur-werk luidt de titel, en als we de componist mogen geloven wordt het een waar feest van klanken, ‘door de ruimte geschoten als flitsende vuurpijlen’. Eens te meer speelt het spatiale element dus een belangrijke rol, met zowel de muzikanten die zich doorheen de zaal bewegen alsook de elektronica die dit alles in goede (of ook wel nog complexere) banen leidt.

En als u het spektakel volledig wil maken kan u diezelfde dag nog een andere bijzonderheid meepikken, want ’s middags bespeelt stadsbeiaardier Frank Deleu de carillon van het Belfort met hedendaagse noten van de Australische componist Ben Thorn. Ditmaal geen Japanse of Indiase klokken zoals we ze soms bij Henderickx horen, maar wel de vertrouwde Brugse, zij

het in een compositie van aan de andere kant van de wereld.

Pauline Driesen

do 01.11.12 / 10.30 / Gratis / Sint-Salvatorskathedraal

Vlaams Radio Koor Concertmis do 01.11.12 / 17.00 / € 15 Nieuwe muziek uit drie

continenten Agartha, Tomma Wessel, Roeland Vanhoorne & Alain Pire do 01.11.12 / 20.00 / € 20 BL!NDMAN Whiplashdo 01.11.12 / 12.00 / Gratis / Belfort

Brugge Frank Deleu Beiaardconcert vr 02.11.12 / 20.00 / € 20 I Solisti del Vento Hedendaagse blaasmuziekdo 01.11.12 / vanaf 16.00 / Gratis &vr 02.11.12 / vanaf 18.45 / Gratis Gordon Fitzell :spin (klankinstallatie) Voldemars Johansons Concord / Opus 21 for electric strings

(klankinstallatie)

Equinox is het tijdstip waarop de zon loodrecht boven de evenaar staat, waardoor de dag even lang is als de nacht. Al sinds de antieke tijden zijn zowel de equinoxen als de zon-newendes bijzondere, ritu-ele dagen. Op deze en andere rituele dagen zullen letter-beeldhouwster Maud Bekaert en schrijver en regisseur Peter Verhelst drie keer per jaar een QNX-plek openen in Brugge en dit gedurende drie jaar.

Op 20 maart 2012, de dag van de lente-equinox, ging het project QNX (eQuiNoX) van start.

QNX1 – Huis van de druppelende stenen was van 20 maart tot 12 mei 2012 te zien in het ‘Brandstraatje’ naast het Stadhuis op de Burg. Met een mengsel van tranen en as werden beelden van Johan Tahon gedeeltelijk ingesmeerd. QNX2 – Meer van tranen liep van 20 juni tot 19 augustus 2012 in de Poertoren in de Begijnenvest. Voor deze installatie werkten Maud Bekaert en Peter Verhelst opnieuw samen met Johan Tahon, die voor de gelegenheid een beeld maakte dat zich naar de bezoeker boog om te huilen en een tekst uit te spreken. QNX3 loopt van 1 november tot eind december in het Concertgebouw en focust op het thema van verlies, herinnering en gemis. De installatie zal onder meer werk van de Spaanse kunstenares Cristina Iglesias bevatten, die eerder in België exposeerde met haar werk Diepe Fontein aan het Antwerpse Museum voor Schone Kunsten. Speciaal voor QNX3 worden twee ‘waterkunstwerken’ uit de Marian Goodman Gallery in New York

ontleend. Ook werken van LiLi Dujourie (B), Dirk Braeckman (B) en een nieuwe creatie van Maud Bekaert, alsook werken uit het Groeningemuseum, worden getoond.

In 2015 worden alle QNX-plekken van de afgelopen jaren samengebracht in één overzichtstentoonstelling. QNX moet een plek zijn waar kan worden gedacht of niet gedacht, een plek waar de bezoeker wordt uitgenodigd tot traag kijken.

www.qnx.be

QNX Een plek voor rituelen

Wim Henderickx © D. Franssens

Peter Verhelst & Maud Bekaert © Paul Willaert


sURROUND! 07.11.12 — 11.11.12

© Julien Coquentin


Van 7 tot 11 november wordt Concertgebouw Brugge volledig opgeslorpt door geluid. Letterlijk, want dan staan alle concerten in het teken van SURROUND! In het verleden vormde de bijzondere architectuur van het gebouw al vaker een prachtig kader voor nieuwe en vernieuwende concertvormen. Niet zelden werd daarbij het podium verlaten en ontmoetten uitvoerders en publiek elkaar achter het podium, in de gangen, of zelfs in de lift. Deze keer wordt resoluut de kaart van de ruimtelijke ervaring getrokken. Het publiek wordt meegesleurd in een wervelwind van geluid en bevindt zich te midden van de muzikale actie. We hadden een gesprek met Arne Deforce, die niet alleen een (letterlijk) centrale plaats inneemt tijdens de SURROUND!-happening, maar er tegelijk ook zijn doctoraatsproject publiek verdedigt.

In sURROUND! staat – zoals de titel aangeeft – de ruimtelijkheid van muziek centraal. Opvallend is echter vooral de ontmoeting tussen oude en nieuwe muziek. Thomas Tallis en Antoine Brumel staan schouder aan schouder met Iannis Xenakis en Richard Barrett. Wat verbindt deze repertoires?Arne Deforce: SURROUND! gaat over de ervaring van klank en ruimte. Dat is een fascinatie die allang veel componisten inspireert, al sinds de middeleeuwen en de renaissance. Componisten proberen de ruimtelijke component van klank te verwerken in hun muziek. Ze onderzoeken hoe geluid in de ruimte beweegt en

experimenteren ook met de opstelling van muzikanten in de ruimte. Door de muziekgeschiedenis heen zien we dit gegeven geregeld terug opduiken, bij de Nederlandse polyfonisten, bij Claudio Monteverdi, maar ook bij Gustav Mahler die een zogenaamd ‘Fernorchester’ in het leven riep, een groepje muzikanten dat achter het podium wordt opgesteld om zo een extra ruimtelijke dimensie aan de muziek te geven. Vanaf het midden van de 20e eeuw werd deze thematiek veel uitgebreider onderzocht. Bekend is het werk van Karlheinz Stockhausen. Ik denk aan de talrijke werken die we twee jaar geleden al in het Concertgebouw konden horen tijdens het Ars Musica-festival rond Stockhausen, maar vooral ook aan de werken GRUPPEN en CARRÉ. In deze stukken worden respectievelijk drie en vier orkesten ruimtelijk opgesteld. Een heel bijzondere ervaring zijn de architecturale concepten in de muziek van Iannis Xenakis

die met werken als Terretektorh en Nomos Gamma het publiek letterlijk midden in het orkest laat zitten. Tegenwoordig creëert de technologie echter de grootste mogelijkheden van SURROUND!. Dankzij de technologie komt de ruimtelijke component van muziek nu pas echt tot volle ontplooiing. Heel wat componisten behandelen de ruimte zelf als een nieuw soort ‘instrument’. Het publiek bevindt zich per definitie in de ruimte, en dus ook midden in dat instrument. Wat oude en nieuwe muziek met elkaar verbindt, ligt op het vlak van de polyfonie, het combineren van verschillende muzikale lagen die zich in de muzikale en architecturale ruimte verspreiden. Polyfonie is in die betekenis in de 20e eeuw opnieuw een heel belangrijk element geworden van de muzikale beleving.

Als we ruimtelijkheid zeggen, denken we ook aan architectuur. Architectuur en muziek brengen ons dan weer

Arne Deforce © David Samyn

‘Op EEN DAG HOORDEN DE HERDERs DE vOGELs EN DE INsECTEN’


rechtstreeks bij Xenakis, die u zelf ook al vermeldde. Welke rol speelt zijn muziek in sURROUND!?Xenakis staat natuurlijk bekend om zijn modernistische partituren en zijn achtergrond als ingenieur-architect. Hij wordt vaak een architect van muzikale structuren en ‘klanklandschappen’ genoemd. Bij Xenakis focussen we niet zozeer op de architecturale constructie van de muziek, maar wel op de architecturale en ruimtelijke werking ervan. Zo is Nomos Alpha een uitgebreid solowerk voor cello dat zich als een spiraal ontwikkelt vanuit één muzikale kiem. Het materiaal van de klank spreidt zich uit over het ganse instrument tot wanneer het zich vertakt en explodeert in Nomos Gamma, voor een monsterbezetting van 98 muzikanten. Het publiek zit letterlijk in het orkest, dat in een soort taartvorm staat opgesteld. Rondom staan ook nog eens acht percussionisten die de klank projecteren en doen ronddraaien in de zaal. De spiraalbeweging die op een metaforisch niveau aanwezig is in Nomos Alpha wordt hier in de ruimte in allerlei combinaties en snelheden uitgewerkt. Xenakis was als kind, op zijn rondreizen met zijn tentje door Griekenland, al gefascineerd door de spectaculaire surround-effecten in de natuur. Het geluid van krekels, het slaan van de golven tegen de klippen, het ontstaan van regenbuien en het vallen van hagelstenen, wervelwinden, donder en onweersgeluiden. Het gaat steeds om de ervaring van de energie en de klankschoonheid van natuurfenomenen. In een brief aan dirigent Hermann Scherchen zegt Xenakis het mooi: ‘Op een dag hoorden de herders de vogels en de insecten en dit gaf hen de inspiratie. In mijn muziek hoor je hetzelfde proces, maar dan op een radicale en totaal verschillende manier.’

De bewegingen in het orkest zijn het resultaat van een nauwgezette compositorische arbeid. De ruimte wordt echt uitgecomponeerd, als een nieuwe parameter.Inderdaad, en dat maakt het werk zo sterk. Een noot in de viool kan worden doorgegeven aan een ander instrument, zoals bij een estafette. De klank draait rond, maar aan verschillende snelheden en in verschillende richtingen tegelijk. Xenakis componeert de energie en de ruimtelijke werking van de klank en creëert daarmee de sensatie van het natuurfenomeen. De strijkers klinken bij momenten als zwermende insecten waar je middenin zit. Door de specifieke ruimtelijkheid is deze sensatie ook essentieel bij de beleving van het werk. Je kan Nomos Gamma dan ook onmogelijk beluisteren zonder de specifieke ruimtelijke context. Je moet er deel van uitmaken en als publiek word je deel van het orkest.

De ruimtelijke component maakt de muziek als het ware tastbaar. Ze wordt nadrukkelijk aanwezig gesteld in de ruimte waardoor het publiek op een heel directe manier wordt aangesproken. Wat doet dit met de fysieke ervaring bij het publiek? En bij de uitvoerders?Sowieso is de muziek van Xenakis gericht op de directe ervaring van de energie van de klank, de sonore kracht, densiteit en intensiteit van het orkest. Hij componeert muziek met een bepaalde sensatie, als directe beleving. Doordat het publiek nu niet op een afstand zit, maar op hetzelfde niveau komt te staan als de muzikanten, wordt de fysieke ervaring en het ‘buikgevoel’ van de luisteraar veel sterker aangesproken. Het publiek komt in Nomos Gamma ‘binnenin’ de klank terecht, net als bij het gerommel en de donderslagen van een aanstormende bui.

Dat is ook het uitgangspunt voor het nieuwe werk van Richard Barrett, een compositie waarbij u als solist centraal wordt opgesteld, omringd door acht luidsprekers die niet alleen het geluid van de snaren weergeven, maar ook andere (vooraf opgenomen) geluiden die in het instrument zelf weerklinken.Het nieuwe werk van Richard Barrett werd geschreven in opdracht van het Concertgebouw, November Music, Centre Henri Pousseur en de Universiteit van Leiden. De uitvoering van het werk vormt ook het sluitstuk van mijn doctoraat in de kunsten en zal deel uitmaken van de publieke verdediging van dat doctoraat. In feite wordt het idee achter Nomos Alpha en Nomos Gamma hier indirect hernomen. Het werk vertrekt ook vanuit één centraal opgestelde cello solo, die zich vertakt in een uitgebreide polyfone constructie. Bij Barrett is er echter geen groot orkest, maar er zijn wel acht luidsprekers, toevallig verwijzend naar de acht slagwerkers bij Xenakis. De solist draait gedurende het werk 360° rond, en evoceert een in muziek gedachte cyclus van het leven. In het werk van Richard Barrett spelen altijd verschillende inspiratiebronnen een rol. Eén daarvan is het aspect transformatie zoals dat in de natuur voorkomt. Vanuit een embryonale status barst het leven open in een soort van overvloed. De cello ontplooit zich en vertakt tot een volledig orkest. Het is alsof de cello droomt om georkestreerd te worden, met alle klanken en texturen die daardoor mogelijk worden. Het werk refereert ook aan een tekst van Hector Berlioz waarin hij beschrijft dat hij telkens opnieuw dezelfde droom heeft van een groot orkestwerk. Wanneer hij dat werk echter probeert op te schrijven, verdwijnt het. Dat brengt ons dan weer bij het efemere,

het vergankelijke van klank in de ruimte. Muziek is altijd vluchtig, maar je kan ook een soort mentale muzikale surround-ervaring beleven in je hoofd. Nog een ander element bij Barrett is de ecologische kunst van Andy Goldsworthy. Goldsworthy maakt onder meer kunstwerken in de natuur die terug door de natuur worden afgebroken. In het werk van Barrett zijn er muzikale golven die de ruimte vullen om daarna terug te verdwijnen. Maar ook de architectuur van de ruimte speelt een belangrijke rol. Met behulp van de octofonie van de luidsprekers creëert hij een soort ruimtekoepel rond de cello en kunnen allerlei artificiële ruimtes worden vormgegeven. Nu eens klinkt de cello alsof ze in een gigantische kathedraal speelt, dan weer klinkt alles kurkdroog. Opnieuw wordt de ruimte een instrument op zich.

Dit soort artificiële ruimte is ook aanwezig in The Forty Part Motet van janet Cardiff, een opstelling van veertig luidsprekers die het motet Spem in Alium van Thomas Tallis ‘uitvoeren’. Dit is precies wat zo interessant is aan de nieuwe mogelijkheden van technologie. We kunnen nieuwe klankstructuren optrekken met cello en elektronica (het werk van Richard Barrett), maar we kunnen dankzij die technologie ook met andere oren naar de muziek uit het verleden luisteren. Een prachtig voorbeeld is inderdaad het motet uitgevoerd in een installatie waar de 40 zangers nodig om dit motet uit te voeren, weerklinken door 40 in de ruimte opgestelde luidsprekers. De luisteraar kan bovendien volgens zijn eigen keuze rondwandelen in de ruimte en zo de muziek van verschillende kanten waarnemen. Zo zit ook hier het publiek eens te meer middenin de klank en sluit de muziek van het heden naadloos aan bij die van het verleden.

Klaas Coulembier

wo 07.11 — zo 27.01.13 / Sint-Janshos-pitaal / Gratis met een concertticket binnen SURROUND!

The Forty Part Motet Janet Cardiffwo 07.11.12 / 20.00 / € 20 Et ecce terrae motus Ensemble Musica Universalisdo 08.11.12 / 20.00 / € 20 In the middle of Xenakis Brussels Philharmonicza 10.11.12 / 20.00 / € 20 Hardcore 3 Solistenensemble Kaleidoskopzo 11.11.12 / 11.00 / € 20 SURROUND!-happening


Het concept van het festival SURROUND! vindt zijn weerga in heel wat klankinstallaties. Het Concertgebouw neemt dan ook de gelegenheid te baat om u een aantal interessante klankinstallaties voor te schotelen.

jANET CARDIFFThe Forty part Motet

in samenwerking met Musea Brugge

De Canadese geluidskunstenares Janet Cardiff creëert wandelingen, cinematografische werken en installaties waar het publiek aan de hand van geluid wordt meegenomen in een door haar ontworpen kunstbeleving. Haar installatie The Forty Part Motet maakt het onzichtbare zichtbaar. Een cirkel van veertig luidsprekers nodigt uit om de sculpturale kern te betreden van Thomas Tallis’ sublieme motet Spem in alium en het persoonlijk te ervaren. 40 individueel opgenomen jongens- en mannenstemmen klinken op en top surround onder de balken van het Sint-Janshospitaal. De mix van stemmen wisselt voortdurend wanneer u door de installatie stapt: echo’s, klanken die afwisselen van links naar rechts, van voren naar achteren en het overweldigende gevoel wanneer het volledige koor tegelijk inzet.

Te bezoeken vanwo 07.11.2012 — zo 27.01.13 / 9.30-17.00 /

Sint-Janshospitaal / Gratis met een concertticket binnen SURROUND! / Gesloten op maandag

Aansluitend bij dit onderwerp organiseren de Musea Brugge een lezing over de kunst van de veelstemmigheid door musicoloog Simon Van Damme.

zo 16.12.2012 / 10.30 / Gratis voor Vrien-den Musea Brugge / € 2 voor niet-Vrienden / Vriendenzaal Musea Brugge, Dijver 12, 8000 Brugge

ACOUsMONIUMGroupe Recherche Musicale

In samenwerking met Sint-Lucas Beeldende Kunst Gent nodigt Concertgebouw Brugge het Acousmonium van Groupe Recherche

Musicale (GRM) uit. Met het Acousmonium, een orkest van luidsprekers, is het mogelijk om klank als object te plaatsen en te integreren in een ruimte. De speciaal voor deze pioniersinstallatie gecomponeerde muziek staat naast ruimtelijke composities van nationale en internationale klankkunstenaars.

Te horen tijdens de SURROUND!-happeningzo 11.11.2012 / 11.00

DIORAMATIZED #02Rudi Knoops

Bij deze audiovisuele installatie krijgt de toeschouwer vier antifonaria voorgeschoteld. Cappella Pratensis onder leiding van Stratton Bull en Psallentes & Psallentes♀ onder leiding van Hendrik Vanden Abeele voerden de muziek uit.

Te bezoeken vanwo 07.11.2012 — zo 11.11.2012 Gratis toegang voor de voorstellingen

en tijdens de pauze / Atrium

SURROUND!-happeningzo 11.11.12 / 11.00 – 18.00 Wat mag u zoal verwachten? Het

Rushes Ensemble speelt Michael Gordons Rushes, voor 7 fagotten en elektronica. Slagwerk Den Haag gaat dan weer aan de slag met Gordons bezwerende Timber en BL!NDMAN [drums] zet z’n tanden in werk van Gordons Bang on a Can-collega’s Julia Wolfe en David Lang. Sven Sterken geeft in samenwer-king met Archipel een lezing over architectuur en muziek en Arne Deforce wekt nieuw ruimtelijk werk van Richard Barrett voor cello en live-electronics tot leven. En dan is er nog elektronische muziek op het Acousmonium, een orkest van luidsprekers.

Het detailprogramma vindt u vanaf half september terug op onze web-site www.concertgebouw.be.

sURROUND! IN KLANKINsTALLATIEs

Janet Cardiff Motet


‘In die tijd was het zaak om de dingen met elkaar te ver-binden’, verklaarde Anne Teresa De Keersmaeker ooit toen ze het had over haar grote tweeluik, geschreven op basis van het werk van Steve Reich, Drumming, in 1998, en Rain in 2001.

Hoewel deze twee voorstellingen met hun unieke formele verfijning tot de meest abstracte werken van de choreografe behoren en slechts uitgevoerd kunnen worden op een tapijt met een ingewikkeld web van geometrische trajecten, wekken ze toch ook een intense en zelden ervaren vrolijkheid op. Die komt voort uit de zachte overgangen en vloeiende circuits: de betovering van een ononderbroken dans die zonder naden of pauzes wordt doorgegeven van lichaam tot lichaam, als een vlam of een regenbui. De twaalf dansers van Rosas en de negen slagwerkers van Ictus zijn voortdurend aanwezig op het podium en baden in een fluorescerend oranje licht als van gloeiende houtskool. Een uur lang bewerken ze een compact materiaal met een opzwepende puls die in de buurt komt van een trance, maar tegelijkertijd zijn de bouwstenen zo onvoorspelbaar divers dat ze doorheen de vele herhalingen voortdurend de grenzen van de ruimte lijken te verleggen.

Drumming van Steve Reich is een lang stuk in één tempo, met vier bewegingen die in elkaar overvloeien. Het maakt gebruik van drie soorten slagwerk: bongo’s, marimba’s en klokkenspel – huid, hout en metaal. Het werk ging in 1971 onder leiding van de componist in première in New York, en vloeit voort uit een etnomusicologische studiereis naar Ghana.

De meest opvallende kwaliteit van Drumming – ik heb het hier over de muziek – is dat het ons een uur lang de adem laat inhouden, en dit op basis van één enkel ritmisch motief dat minder dan twee seconden duurt. Hebt u geprobeerd om in de choreografie dezelfde uitdaging aan te gaan?

Anne Teresa De Keersmaeker: Ja en nee. Ik was natuurlijk gefascineerd door de uitdaging van Steve Reich en de belofte die Drumming voor een choreografe inhield: een volstrekt uniform stramien, dat de volledige duur van een voorstelling beslaat, en waarvan de verschillende gebeurtenissen onopgemerkt in elkaar overgaan. Maar ik had hier niet op kunnen inspelen door me te beperken tot de obsessieve herhaling van een aantal bewegingen. Dat had ik allemaal al gedaan ... Ik had choreografieën geschreven op Berg en Schönberg, was inmiddels al geëvolueerd naar bredere fraseringen en wilde met een grote groep werken (hier: acht vrouwen en vier mannen). Ik ben wel op zoek gegaan naar wat muzikanten een ‘monothematisch’ antwoord noemen, in de vorm van een lange basisfrase, een sequentie van ongeveer twee minuten, die ik heb gebruikt als basisstructuur voor de hele voorstelling.

vanaf het begin van de voorstelling vallen duidelijke versnellingen en vertragingen op. Trajecten die uitdoven en stilvallen, en dan plots weer heropleven.Dat is inderdaad een gevolg van mijn grote obsessie uit die periode: de spiraal. De basisfrase wordt opgesplitst in acht motieven met een gelijke duur. Maar ik vraag de dansers om die acht motieven uit te voeren in een ruimte die steeds groter wordt, door het traject van een opengaande

spiraal te volgen. Dezelfde duur in een ruimte die blijft uitdijen ... Hierdoor lijkt de beweging dus naar buiten toe te versnellen, of omgekeerd, wanneer de frase in de tegengestelde richting verloopt, naar binnen toe te vertragen.

Het tapijt op de grond, vol markeringen, was typisch voor uw werk uit die periode. Op het eerste gezicht lijkt het wel wat complexer dan een gewone spiraal.Dat klopt! Die geometrische figuren zijn zo getekend dat je er acht verschillende spiralen in kunt zien. Daardoor krijgt Drumming zijn typische extraverte karakter: er zijn acht vluchtpunten, acht deuren naar buiten.

Een uitdijende ruimte ...Ja, maar meer dan dat. Door de kwaliteit van de bewegingen, die bijzonder gearticuleerd zijn, sterk afgelijnd, lijken de dansers de ruimte rondom hen voortdurend af te bakenen en opnieuw samen te stellen. Je moet je de dansers stuk voor stuk voorstellen in een onzichtbaar blok, waarbij ze de ruimte en de hoeken afbakenen met hun voeten, gestrekte benen en armen, geplooide ellebogen ... Dat is de gebarentaal die typisch is voor Drumming: naar buiten, rondom en naar boven, en nooit naar beneden toe.

Fragment uit het interview door Jean-Luc Plouvier voor het MuntMonnaieMagazine

DRUMMING (LIvE) Anne Teresa De Keersmaeker over een van haar succesvolste werken

Drumming © Herman Sorgeloos

17.11.2012

21magazine sep — dec06 — 16.12.2012

DECEMBERDANCE12 INTERNATIONAL

DANCE FEsTIvAL


NoRDiC wAvEs

22

Volgens Wikipedia is smörgåsbord een typisch Scandinavische maaltijd in de vorm van een buffet, waarbij allerlei verschillende gerechten op tafel komen. Hoewel het smörgåsbord oorspronkelijk is ontstaan in Zweden, zijn er ook in de buurlanden varianten te vinden. In Noorwegen heet dat dan bijvoorbeeld ‘koldtbord’. In Denemarken spreken ze van ‘det kolde bord’, in Finland van ‘seisova pöytä’ en in IJsland van ‘hlaðborð’. In alle gevallen gaat het om een typische feest-maaltijd waarbij de gasten zo veel kunnen opscheppen van de opgediende gerechten als ze willen.

Dit jaar krijgen de bezoekers van December Dance ook de gelegenheid om zorgvuldig te kiezen wat ze het liefste willen proeven van een bijzonder aantrekkelijk smörgåsbord met ‘gerechten’ op basis van beweging. Elke voorstelling is hoofdzakelijk klaargestoomd door artiesten uit een van de bovenvermelde landen. Dit multinationale dansfeest weet zowel de kleinere als grotere eetlust te prikkelen. U kunt het degusteren in hapklare brokken, zoals in de tweeluiken van kleinere, vaak experimentele werken door veelbelovende danskunstenaars, of in trilogieën zoals die van het Göteborg Ballet en de Tero Saarinen Company, dat misschien wel de gedanste versie van een maaltijd in drie gangen is.

Maar hoe kiest u nu het beste uit dat ruime aanbod? In dit artikel krijgt u alvast een voorsmaakje van de creatieve ingrediënten die elke voorstelling kruiden.

Finlands ‘Big Three’De Finse component van December Dance richt de spots op drie van de grootste choreografen uit dat land.

Tero Saarinen wordt internationaal geroemd om zijn karakteristieke mix van beweging en haast mystieke thema’s, zowel in zijn groepschoreografieën als in de solo’s waarmee hij hoge ogen gooit. In Scheme of Things, dat oorspronkelijk werd gecreëerd voor het Nederlands Dans Theater in 2009, gebruikt hij de uiterst lenige maar toch fragiel lijkende lichamen, harten en hoofden van zes dansers om gedragspatronen te verkennen die herhaaldelijk tot uiting komen in menselijke relaties. In Westward Ho! voeren drie mannelijke dansers onder een verblindend noorderlicht repetitieve en beheerste bewegingspatronen uit op muziek van onder meer Gavin Bryars.

De naam van Saarinens nieuwste creatie Vox Balaenae is afgeleid van een compositie van de Amerikaan George Crumb. Diens mysterieuze, krachtige muziek intrigeert de choreograaf al jaren. Het stuk is een compositie voor fluit, cello en piano geïnspireerd op het gezang van de bultrug, een soort baardwalvis. De muziek en de dans delen een diepe bezorgdheid om de natuur en om de vervreemding van de moderne mens ten opzichte van zijn omgeving. Voor Vox Balaenae werkt Saarinens gezelschap voor het eerst samen met het Ensemble intercontemporain uit Parijs. (De artistiek directeur van dat ensemble, Susanna Mälkki, heeft eveneens Finse wortels.) In Brugge wordt de muziek live gespeeld. Saarinen staat

erop dat dit zo vaak mogelijk gebeurt in zijn choreografieën. Even cruciaal is de voortgezette samenwerking met lichtontwerper Mikki Kunttu. Samen vormen zij een van de meest fijngevoelige en geslaagde creatieve partnerschappen van het moment tussen een choreograaf en een ontwerper.

Kenneth Kvarnström besteedt als choreograaf veel aandacht aan design en dat in een land dat wereldwijd bekend staat om het stijlvol samengaan van vorm en functionaliteit. Kvarnströms productie (play) is een heel toegankelijke voorstelling opgebouwd uit verschillende op zichzelf staande choreografieën met telkens schitterende livemuziek en een inventieve kostumering door drie verschillende modeontwerpers. Muziek vormt het belangrijkste bindmiddel tussen dat alles, met fragmenten gaande van de 14e eeuw tot nu, allemaal gebracht door zes topmuzikanten (het strijkkwartet van het NorrlandsOperan Symfoniorkester, bijgestaan door een pianist en een teorbist). De ontwerpers mochten voor deze voorstelling hun fantasie de vrije loop laten en lieten zich niet door de choreografie inspireren, maar door muzikale composities die ze zelf hadden gekozen. Kvarnströms taak bestond erin een overzicht te behouden van de volledige performance en tegelijk een aantal sterke, duidelijke en ritmisch gevarieerde korte dansen voor een zevenkoppig gezelschap aaneen te rijgen tot een samenhangend werk. Het geheel levert een kunstig en amusant effect op.

22DOssIER DECEMBER DANCE 12

sMÖRGÅsBORD UIT sCANDINAvIË

Scheme of things © Sami Kulju



Jyrki Karttunen is in bepaalde opzichten de meest humoristische en menselijke choreograaf van dit Finse trio. Hij put uit de hedendaagse en klassieke dans, maar ook uit de populaire dansstijlen en uit het muziektheater. (Hij zong en danste ook zelf in musicals in Helsinki.) Tijdens December Dance zijn twee van zijn werken te zien. In Situation Room spreken Karttunen en vijf andere performers een soort brabbeltaal. Met dit onderhoudende stuk vol stemmingswisselingen demonstreert Karttunen op vrolijke wijze hoe mensen zich op (en bijgevolg ook naast) het podium gedragen.

Keiju (Fins for ‘elf’) demonstreert zijn unieke gevoeligheid in haar meest verfijnde en bekoorlijke vorm. Toen

Situation Room © Marko Makinen

Fairy © Ninna Lindström

Corps de Walks © Erik Berg

het werk intussen tien jaar geleden in première ging, wist de vertoning meteen elke toeschouwer te bekoren. Oorspronkelijk trad Karttunen zelf op in de titelrol van deze meeslepende, grappige en ontroerende multimediasolo. Nu stapt de danser Mikko Paloniemi in Karttunens schoenen.

Noorwegen en Zweden: exotisch en gevoeligDe Noorse en Zweedse gezelschappen in December Dance – Carte Blanche en zero visibility corp. enerzijds, Göteborg Ballet en Cullberg Ballet anderzijds – behoren stuk voor stuk tot de top in hun domein.

Carte Blanche brengt Corps de Walk, een voorstelling waarin een twaalftal dansers zich bewegen in een toestand van exotische, erotische en soms groteske androgynie. Hun handelingen worden uitgevoerd op een eclectische stroom muziek van onder anderen Debussy, David Byrne en Aphex Twin. Dj Ori Lichtik geeft de muziek een frisse toets mee. Choreografe van dienst is Sharon Eyal, de huischoreograaf van het bekende Israëlische gezelschap Batsheva.


Ina Christel Johannessen is het bruisende talent achter zero visibility corp. In (im)possible verkent deze diepgravende, vindingrijke choreografe de vele facetten – lichamelijk, geestelijk en esthetisch – van het dansduet. Johannessen structureert haar werk meestal met een duidelijk beeld van wat theatraal en emotioneel zinvol is. De lichamelijkheid die zij en een handvol dansers hier tentoonspreiden, varieert van onbehouwen tot zijdezacht, met toonwisselingen gaande van komisch tot dramatisch.

Het Göteborg Ballet is een van de grootste gezelschappen voor hedendaagse dans van Noord-Europa. All Nordic illustreert mooi de veelzijdigheid van het gezelschap met dansen van Örjan Andersson (het originele, doordringende en bekroonde Beethoven’s 32 variations), Johan Inger (Falter, dat zich afspeelt in een woud van touwen en een negenkoppige cast onderdompelt in een flikkerende, wispelturige wereld) en – opnieuw – Kenneth Kvarnström (wiens OreloB doordrenkt is van het monumentaal open neergaan van Ravels iconische Bolero).

Denemarken en IJsland: wilde wereldenHet Cullberg Ballet is een Zweeds gezelschap. JJ’s Voices, het werk dat ze zullen uitvoeren tijdens December Dance, kunnen we echter het best onderbrengen bij de voorstellingen uit Denemarken en IJsland. Gemene deler van de voorstellingen uit die landen zijn de erg inventieve, op dans gebaseerde performances.

Er is in de eerste plaats Benoit Lachambre, het Frans-Canadese buitenbeentje achter JJ’s Voices. De titel verwijst naar Janis Joplin. Haar rauwe extase vormt de brandstof voor dit stuk.

Nog meer muziek en liedjes, in combinatie met een hartstochtelijke lichamelijkheid, treffen we aan in We saw monsters. Voor dit werk voor zes dansers haalde het IJslandse wonderkind Erna Ómarsdóttir de mosterd bij mythes, religieuze rituelen, volkscultuur en het echte leven. Zij bezit het buitengewone vermogen om grenzen te verleggen en gaat steeds weer op zoek naar vormen van extreem gedrag waarmee we ons allemaal kunnen identificeren.

En tot slot is er de opvallende Kitt Johnson. Haar mature, verfijnde performances onthullen meestal evenveel over menselijke basisinstincten als over de elementaire krachten die hele beschavingen drijven. Met DRIFT bewandelt deze achtenswaardige Deense soliste de dunne lijn tussen cultuur en biologie.

December Dance biedt ook jongere dansmakers als Robin Jonsson (Zweden), Heine Avdal (Noorwegen), Veli Lehtovaara (Finland) en Margrét Sara Gudjónsdóttir (IJsland) uit Noord-Europa een platform. Hun werk behandelt thema’s als identiteit en zelfbeeld, de impact van religie en de mogelijke waarheden die zich verschuilen in de virtuele realiteit. Het lijkt misschien zware kost, maar het publiek krijgt het op een verteerbare manier voorgeschoteld tijdens het December Dance Platform en dat smaakt naar meer.

Donald HuteraVertaling: Lieve de Meyer

DECEMBER DANCE PlAtfoRMDecember Dance wil niet alleen werk van de grote (in dit geval Noord-Europese) choreografen in de kijker zetten. Het festival tracht ook steeds een podium te bieden aan jong aanstormend danstalent. Onder de noemer December Dance Platform presenteren dit jaar Robin jonsson (SE), Heine Avdal (NO), veli Lehtovaara (FI) en Margrét sara Gudjónsdóttir (IS) hun nieuwste creaties. Deze jonge leeuwen mogen dan misschien minder bekend zijn, hun werken zijn daarom zeker niet minder inspirerend en intrigerend.

zero visibility corp. © Erik Berg

JJ’s Voices

DRIFT © Per Morten Abrahamsen

Erna Ómarsdóttir © Bjarni Grimsson

Göteborg Ballet © Mats Bäcker

25 25DOssIER DECEMBER DANCE 12

Belgian premieres

live music

performances

dancedo 06.12 / 20.00 / Concertzaal / € 30 25 20 15WEsTWARD HO! / sCHEME OF THINGs / vOX BALAENAE / Tero saarinen Company (FI) & Ensemble intercontemporain

vr 07.12 / 20.00 / MaZ / € 15(IM)pOssIBLE / zero visibility corp. / Ina Christel johannessen (NO)

za 08.12 / 15.00 / Biekorf / € 6 (geen korting)sIMULATIONs / Robin jonsson (sE)

za 08.12 / 17.00 / Stadsschouwburg/ € 6 (geen korting)NOTHING’s FOR sOMETHING / Heine Avdal & Yukiko shinozaki (NO)

za 08.12 / 20.00 / Concertzaal / € 30 25 20 15CORps DE WALK / Carte Blanche / sharon Eyal & Gai Behar (NO)

zo 09.12 / 15.00 / Stadsschouwburg / € 6 (geen korting)LIGHT As A FEATHER, GREEN As AN AppLE / veli Lehtovaara & Maria Ferreira silva (FI)

zo 09.12 / 17.00 / Biekorf / € 6 (geen korting)sOFT TARGET / Margrét sara Gudjónsdóttir (Is)

zo 09.12 / 20.00 / MaZ / € 15sITUATION ROOM / jyrki Karttunen (FI)

di 11.12 / 20.00 / Concertzaal / € 30 25 20 15(pLAY) / K. Kvarnström & Co / Helsinki Dance Company / NorrlandsOperan (FI / sE)

wo 12.12 / 20.00 / MaZ / € 15DRIFT / Kitt johnson / X-act (DK)

do 13.12 / 20.00 / Stadsschouwburg / € 15 12 9jj’s vOICEs / Cullberg Ballet (sE)

vr 14.12 / 20.00 / MaZ / € 15WE sAW MONsTERs / Erna Ómarsdóttir (Is)

za 15.12 / 20.00 / Concertzaal / € 30 25 20 15ALL NORDIC / Göteborg Ballet (sE)

zo 16.12 / 15.00 / Stadsschouwburg / € 12 9 / € 6 voor -26 j.KEIjU – DE ELF / jyrki Karttunen (FI)

Combireeks December Dance-20% vanaf 3 voorstellingen-25% vanaf 5 voorstellingen-30% vanaf 8 voorstellingenSeniorenkorting vanaf 60 jaar voor voorstellingen van December Dance 12

December Dance is een organisatie van Concertgebouw Brugge en Cultuurcentrum Brugge.Met de steun van De Lijn.Met de steun van Norden – Nordic Culture Point, Het Fins Cultureel Instituut voor de Benelux en de Finse Ambassade in Brussel

www.decemberdance.be


Het komende seizoen richt Concertgebouw Brugge meer dan ooit zijn pijlen op de jonge bezoeker. In oktober bestaat de Sound Factory, de interactieve ruimte voor geluidskunst van het Concertgebouw, in de door het Bruggemuseum als locatie opgenomen Lantarentoren, één jaar. Maar er is meer: zes familievoorstellingen, een groeiend aantal open repetities, rondleidingen, tickets aan halve prijs voor kinderen en jongeren … Redenen genoeg om de betrokken medewerkers van het Concertgebouw eens aan de tand te voelen over hun ambities inzake kunsteducatie.

In oktober blaast de sound Factory één kaarsje uit. Wat is de balans van het eerste jaar sound Factory?Rik De Jonghe: Ik denk dat we met bijna 11.000 bezoekers zeker al mooie bezoekerscijfers kunnen voorleggen, wat toch goed is, voor een klein museum als de Sound Factory. We bereiken heel verschillende doelgroepen, niet alleen jongeren, maar ook volwassenen en zowel Bruggelingen als mensen van ver buiten de regio. De workshops lopen heel goed: we hebben al 72 workshops gehad sinds januari en die worden over het algemeen heel positief ervaren door kinderen en leerkrachten. Wat ze hier meemaken is vaak helemaal iets anders dan wat ze vooraf verwachten. Lise Thomas: Een bezoek aan de Sound Factory is natuurlijk niet zoals een klassiek museumbezoek, mensen moeten zelf actief aan de slag te gaan, zelf informatie gaan zoeken, dingen uitproberen op de klankinstallaties.

Concertgebouw Brugge trekt vanaf seizoen 2012-2013 volop de kaart

van de kunsteducatie. Wat mogen we verwachten? Evi Huys: We brengen een zeer uiteenlopend aanbod voor heel verschillende doelgroepen. Analoog aan vorig jaar zijn er de Eersteklasconcerten in samenwerking met Musica; een parcours met drie korte workshops gevolgd door een miniconcert waarbij kinderen van het eerste leerjaar op een interactieve manier kennismaken met het Concertgebouw en met klassieke muziek. Dit jaar werken we samen met BL!NDMAN voor deze Eersteklasconcerten. Verder zijn er ook weer de open repetities, die wegens succes opgetrokken zijn van drie naar zeven voorstellingen, zowel voor het lager onderwijs, als het secundair onderwijs en het deeltijds kunstonderwijs. Er is zelfs een open repetitie voor families. We hebben er ook voor gekozen om de open repetities wat uitgebreider te gaan omkaderen. L.T.: Vooraf krijgen leerkrachten een lesmap toegestuurd, met daarin meer over het Concertgebouw en de werking van een orkest. Vóór de open repetitie zelf werken we telkens een uurtje rond het repertoire

dat de kinderen te horen zullen krijgen. En nadien is er altijd een gesprekje met de dirigent of met een van de muzikanten.Wat willen jullie zelf zeker niet missen? Welke voorstelling of welk evenement is jullie absolute aanrader?R.D.J.: Ik ben zelf heel benieuwd naar het project The Times They are a-changin’ omdat hierbij jonge componisten in de kijker gezet worden. Jonge componisten, van 12 tot 20 jaar, kunnen een compositie insturen, die het HERMESensemble samen met hen bijschaaft en live uitvoert. Dit gebeurt al enkele jaren in Antwerpen en nu dus voor het eerst ook in Brugge. Er zitten componisten bij die echt prachtige dingen maken. Het is voor hen natuurlijk fantastisch dat hun werk wordt uitgevoerd door professionele muzikanten.L.T.: Ik neem mijn kinderen zeker mee naar de familievoorstellingen. Het aantal familievoorstellingen hebben we dit jaar stevig uitgebreid en uit de goede verkoop blijkt nu al dat wij niet de enige zijn die dat een goede zaak vinden. Ik vind vooral de concerten met groot orkest heel leuk voor

KINDEREN EN jONGEREN AAN DE MACHT IN HET CONCERTGEBOUW‘jongeren weten vaak niet wat hier allemaal gebeurt’

v.l.n.r. Lise Thomas (coördinator educatie), Rik De Jonghe (medewerker communicatie) en Evi Huys (medewerker educatie) © FODB


kinderen, het concert van Anima Eterna Brugge bijvoorbeeld met Romantische sprookjes. En dan is er natuurlijk ook de performance / installatie Burcht. Het Oostendse podiumkunstencollectief BRANDUNG was hier twee jaar geleden ook al eens en hun voorstellingen zijn telkens weer verrassend.E.H.: Ik ga zeker de familievoorstelling Keiju – De elf bekijken, de afsluiter van December Dance. Ik denk dat deze dansvoorstelling, zo net voor kerst, in een prachtige, sprookjesachtige sfeer zal baden.

jongeren en klassieke muziek, het is niet de meest evidente combinatie. Hoe pakken jullie dit aan?L.T.: Kunsteducatie is een belangrijke nieuwe, inhoudelijke prioriteit voor het Concertgebouw. We willen de jonge generatie aanspreken en hen vaker bij ons in huis krijgen; of ze nu naar een voorstelling komen, een workshop meevolgen of de Sound Factory bezoeken. We bewandelen daarbij twee sporen. Enerzijds willen we hen laten proeven van wat er in huis allemaal gebeurt. Ze kunnen bijvoorbeeld een concert bijwonen of een happening meemaken. Anderzijds kunnen jongeren en kinderen ook zelf aan de slag gaan in het Concertgebouw, wat vaak toch een intensievere beleving teweegbrengt dan een gewoon concertbezoek. Uiteindelijk willen we tot een soort van kruisbestuiving komen. We moeten het zo makkelijk mogelijk maken voor kinderen en jongeren om hier binnen te stappen.R.D.J.: Jongeren weten vaak ook niet wat hier allemaal gebeurt. We willen hen laten zien dat het Concertgebouw een tof gebouw is, dat hier boeiende dingen gebeuren, zelfs al zijn ze daar niet altijd van op de hoogte. Heel wat jongeren zijn geïnteresseerd in wat wij doen en staan bijvoorbeeld open voor een concert van een symfonisch orkest.L.T.: We hebben natuurlijk ook onze Klankbordgroep, de Soundscast. Dat is een groep van een tiental jongeren tussen 18 en 26 jaar, die nauwer betrokken is bij de werking van het Concertgebouw en die hier kind aan huis is. Zij fungeren – het woord zegt het zelf – als klankbord voor ons en moeten ons daarnaast inspireren bij wat wij doen. Bovendien willen wij hen ook echt een plaats geven in onze werking. Tijdens de opendeurdag bijvoorbeeld gaat een aantal van hen een installatie opzetten terwijl anderen meewerken aan een live blogging event (ze gaan live online verslag uitbrengen van wat er die dag allemaal in het Concertgebouw gebeurt, zie ook p. 3). We hopen in elk geval om het komende seizoen zo veel mogelijk kinderen en jongeren warm te maken voor het Concertgebouw én voor muziek en dans.

FAMILIEvOORsTELLINGEN 2012-2013

Noteer alvast deze voorstellingen in uw agenda!

zo 23.09.12 / 15.00 / Concertzaal / € 12 (€ 6 voor -26 j.)** Circus Maximus / Brussels Philharmonic zo 16.12.12 / 15.00 / Stadsschouwburg / € 12 9 (€ 6 voor -26 j.)* Keiju – De elf / Jyrki Karttunenza 19.01.13 / 15.00 / Concertzaal / € 12 (€ 6 voor -26 j.) Romantische sprookjes / Anima Eterna Bruggezo 10.02.13 / 16.00 / Concertzaal / € 12 (€ 6 voor -26 j.)** Koningin van de nacht/DeToverfluitzo 21.04.13 / 14.00 & 17.00 / Studio 1 / € 12 (€ 6 voor -26 j.) Burcht – Performance voor families / Brandungzo 02.06.13 / 16.00 / Concertzaal / € 12 (€ 6 voor -26 j.)** De eenzaamheid van de egel / LOD

* kan opgenomen worden in de Combireeks December Dance** is opgenomen in het abonnement Familievoorstellingen (€ 25)

Jonger dan 26 jaar? Vraag dan gratis je Discoverypas aan en krijg 50% korting op Concertgebouwtickets. Vraag jouw pas aan op www.concertgebouw.be/discovery of aan de balie van In&Uit, op ’t Zand in Brugge.Ouder dan 26 jaar? Met een abonnement familievoorstelling beleeft u drie familievoorstellingen voor slechts € 25.

OpEN REpETITIE vOOR FAMILIEsNieuw! Dit seizoen biedt het Concertgebouw tijdens de krokusvakantie een open repetitie voor families met workshop.

vr 15.02.13 / 9.30-11.30 / Concertzaal / € 3 per persoon Symfonieorkest Vlaanderen / Rimsky-Korsakov, Ravel en de Falla

© Korneel Detailleur


Kom naar Iedereen Klassiek, op zaterdag 1 december, in het Concertgebouw in Brugge of luister naar Klara.

Alle info vanaf half oktober op Klara.be

Verbind de punten enontdek het thema van

IEDEREENKLASSIEK

1

2

3

4

5 6

7

8

9

10

11

12

13

17 18

19

20

2122

23

24

25

26

27 28

2930

3132

33

34

353637

38

3940

41

4344

45 46

4748

49 50

51

5253

54

55 56

57

5859

60

61

62

42

14

1516


Australian International Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian Internatio-nal Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian International Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian In-zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian In-ternational Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: ternational Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian International Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian Internatio-

Zotop een voetstuk.

Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards Australian International Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian Internatio-nal Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian International Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian In-

goud Australian International Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards

voetstuk.zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian In-voetstuk.zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian In-ternational Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: voetstuk.ternational Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: ternational Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian International Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards

voetstuk.zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian In-voetstuk.zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian In-ternational Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: voetstuk.ternational Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008:

Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian Internatio-nal Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian International Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian In-

Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian Internatio-nal Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian International Beer Awards 2010:

Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian Internatio-nal Beer Awards 2010: zilver European Beer Star Award 2009: brons + goud Australian International Beer Awards 2009: zilver World Beer Cup 2006 + 2008: goud Australian International Beer Awards 2010:

Het échte Brugse stadsbier.Brugse Zot — hét echte Brugse stadsbier — stond de voorbije jaren op het podium bij alle prestigieuze internationale competities.

Met gouden medailles op de World Beer Cup, Monde Selection, International Australian Beer Awards, en de European Beer Star.

Bier met liefde gebrouwen, drink je met verstand. www.brugsezot.be

DHM_02674_25_Brugze Zot_adv_contcertgebouw.indd 1 23/11/11 10:34

wifi access free press

info & [email protected] of +32 50 47 69 81‘t zand 34, 8000 bruggewww.concertgebouw.be

wo — za vanaf 11 uurOp dagen met een voorstelling een uur voor aanvang open

concertgebouwcafé© David Samyn © sightways

oKtoBERBrahms: Violin Concerto, String Sextet no.2. Isa-belle Faust & Mahler Chamber Orchestra (Harmonia Mundi, 2011) tiP R Orchestre des Champs-Elysées & Isabelle Faust / schubert 9 (24.10.12)

NovEMBERIannis Xenakis: Intégrale de l’oeuvre pour violon-celle. Arne Deforce & Ensemble musikFabriktiP R Brussels philharmonic / In the Middle of Xenakis (08.11.12) (Aeon AECD 1109)

In het Concertgebouwcafé kunt u een cd kiezen en met de koptelefoon genieten van een privéconcert tijdens uw lunch. De cd’s van de maand worden aan een voordeeltarief verkocht. In samenwerking met Rombaux.

DECEMBERArvo Pärt: Da Pacem. Estonian Philharmonic Chamber Choir(Harmonia Mundi, 2005) tiP R Estonian philharmonic Chamber Choir /Kerst in het noorden (22.12.12)

ooK iN HEt CoNCERtGEBoUw vr 21.09.12 / 20.00 / Concertzaal / scala & Kolacny BrothersInfo en tickets: In&Uit Brugge (www.inenuitbrugge.be)* / www.ticketsbrugge.be / Organisatie: Sport-producties bvba

di 25.09.12 / 20.30 / Concertzaal / Gloria en Magnificat van A. vivaldi / Magnifi-cat van F. DuranteInfo en tickets: [email protected] / 050 35 45 01 / Organisatie: Ridder-orde van Sint-Jan van Jeruzalem

wo 31.10.12 / 13.00 & 15.15 / Concertzaal / Kabouter plop show / vakantie vol verrassingenInfo en tickets: 070 344 555 vanaf 1 juli 2012 / www.studio100.be / Organisatie: Studio 100

za 24.11.12 / 19.00 / Concertzaal / De Romeo’s deluxe en Willy sommersInfo en tickets: In&Uit Brugge (www.inenuitbrugge.be)* / 0479 31 84 55 elke werkdag tussen 13.30 en 17.00 / www.concertevents.be / www.ticketsbrugge.be / Organisatie: Concertevents bvba

zo 25.11.12 / 15.15 / Concertzaal / sinterklaasfeest / Zwarte piet staakt !Info en tickets: Regine Wyseure Karel de Stoutelaan 63, 8000 Brugge of 050 31 12 81 vanaf 2 nov elke werkdag van 10.00 tot 12.00 en van 17.00 tot 19.00 / www.liefstesint.be vanaf 1 oktober / www.gezinsbondgewestbrugge.be / Organisatie: Gezinsbond en WTV-Focus

di 27, wo 28 & do 29.11.12 / 20.00 / Concertzaal / 5 voor 12 / jacques vermeireInfo en tickets: In&Uit Brugge (www.inenuitbrugge.be)* / 0900 44 044 / Free Record Shop / www.ticketsbrugge.be / www.comedyshows.be / Organisatie: Piekenwulfhumor vzw

zo 02.12.12 / 14.00 / Concertzaal / Finale provinciaal Instrumentaal MuziekfestivalInfo en tickets: Gratis toegang mits reservatie: [email protected], vanaf 15 oktober 2012 / www.west-vlaanderen.be/cultuur / Organisatie: Provincie West-Vlaanderen dienst Cultuur

di 04.12.12 / 20.00 / Kamermuziekzaal / De Grote Klassieken / Gil sullivanInfo en tickets: vanaf 15 juli 2012 bij In&Uit Brugge (www.inenuitbrugge.be)* / www.marykaptein.com / www.ticketsbrugge.be / Organisatie: Mary Kaptein Management

Pieter Wispelwey © Benjamin Ealovega

Let Seikyo start! dinsdag 2 oktober 2012. 20uM. Mussorgsky. Nacht op een Kale BergB. Britten. VioolconcertoJ. Sibelius. Symfonie nr. 5Dirigent. Seikyo KimSolist. Matthew Trusler. viool

Belgian Design. dinsdag 20 november 2012. 20uA. Dvorák. De houtduif, opus 110S. Prengels. Sisyphe. CreatieC. Franck. Symfonie in re kleinDirigent. Fabrice BollonSolisten. Els Mondelaers. mezzosopraan Romain Bischoff. bariton

Wispelwey returns. maandag 3 december 2012. 20uH. Berlioz. Scène d’amour uit ‘Roméo et Juliette’C. Saint-Saëns. Celloconcerto nr. 2W.A. Mozart. Symfonie nr. 39Dirigent. Seikyo KimSolist. Pieter Wispelwey. cello

Winter.Classics. donderdag 27 december 2012. 15uWinters namiddagconcert voor families met kinderen.Verhalen over en muziek van de opmerkelijke componist Gioachino Rossini.Dirigent. Michel TilkinActeurs. Steven Beersmans. Tina Maerevoet

Dwaallicht Ning Kam (viool)Zondag 25 november 2012, 11u

W.A. Mozart. Eine kleine NachtmusikB. Herrmann. Psycho – A Suite for StringsJ. Haydn. Vioolconcerto in sol grootA. Schönberg. Verklärte Nacht, opus 4

Souvenir Pieter Wispelwey (cello)Zondag 16 december 2012, 11u

C.P.E. Bach. Celloconcerto nr. 3 in la grootI. Stravinsky. Suite Italienne voor cello en strijkers (arr. B. Wallfisch)P.I. Tchaikovsky. Souvenir de Florence

Info en ticketsSymfonieorkest VlaanderenWestmeers 748000 Brugge050 84 05 87www.symfonieorkest.beIn&Uit Brugge’t Zand 348000 Brugge050 44 46 46

Deze informatie is onder voorbehoud en valt onder de verantwoordelijkheid van de respectieve organisatoren. / * In&Uit: ’t Zand 34, 8000 Brugge (elke dag van 10 tot 18 uur) – www.ticketsbrugge.be / ** Concertevents: 0479 31 84 55 (elke werkdag tussen 13.30 en 17.00 uur) / www.concertevents.be


Het Concertgebouw wordt dit seizoen een beetje ingenomen door De Invasie – het platform voor jong ontwerptalent. Drie ontwerpers uit diverse disciplines onderzoeken wat muziek en dans voor hen betekenen en hoe dit hen kan inspireren. In het magazine krijgen zij de kans om tekst en uitleg te geven bij hun creatie, het resultaat van deze zoektocht. De eerste in rij is juwelenontwerpster heidewinne met de installatie the world wants to be deceived.

‘Imagination is the voice of daring’. Met dit gedurfde citaat van Henry Miller omschrijft juwelenontwerpster heidewinne haar werk. Ze studeerde juwelenontwerp aan de Academie voor Schone kunsten in Antwerpen en mode in Brussel. Intussen is ze vaste gast bij De Invasie en Modo Brussels. Haar juwelen zijn krachtig en zetten je tegelijkertijd aan het denken of glimlachen. Hans Geyens zorgt voor de omkadering van haar werk. Voor de installatie the world wants to be deceived, die vanaf begin oktober tot eind december in het Concertgebouw zal te zien zijn, liet ze zich inspireren door het werk Soft Target van de IJslandse choreografe Margrét Sara Gudjónsdóttir.

Margrét Sara Gudjónsdóttir gaat in haar voorstelling, die tijdens December Dance in Brugge te zien zal zijn, op zoek naar de vermomming die mensen gebruiken in de sociale wildernis. Maar kan je die vermomming ook linken aan wat mode en juwelen met je doen? Als juwelenontwerpster zal heidewinne een visueel onderzoek voeren naar wat die vermomming nu net betekent binnen onze huidige maatschappij. Welke reacties worden er opgewekt door kleine of grote toevoegingen aan een lichaam? Waarom

kiezen mensen voor een bepaald soort vermomming? Waarom kiezen we ervoor om iets extra uit te lichten, of beslissen we dat iets verstopt moet worden? Met juwelen, mode, accessoires en materialen proberen we ons een eigen identiteit aan te meten. Het werk van heidewinne en Margrét Sara Gudjónsdóttir

helpen u om na te gaan in hoeverre uw identiteit bestand is tegen het hedendaagse spel van identiteiten. Meer info over heidewinne op www.deinvasie.be of www.heidewinne.beDe dansvoorstelling Soft Target is te zien tijdens December Dance 12 op 09.12. in de Biekorf.

DE INvaSIE IN HEt CONCErtgEbOuwJonge ontwerpers laten zich inspireren door muziek en dans

the world wants to be deceived door heidewinne

Kom experimenteren met klanken

en maak zelf soundscapes, alleen of

met je vrienden.

www.sound-factory.be

NIEUW! Lantaarntoren

Concertgebouw Brugge

TICKETS & INFO

Coverfoto: Drumming © Herman Sorgeloos

Kom met de bus naar Concertgebouw Brugge.

Alle info over de Avondlijn op www.delijn.be.

De voorstellingen op 09.09.2012 & 28.09.2012 sluiten

aan bij ’t Is begun – www.uitinwestvlaanderen.be.

DISCOVERY-

TIPSVOOR

jONgEREN

jONgER DAN 26?

Dan heb je een voetje voor in het

Concertgebouw! Met je gratis

Discoverypas beleef je muziek

en dans aan de helft van de prijs!

De Discoverypas geeft je 50%

korting op Concertgebouwtickets

en abonnementen. Vermeld de

persoonlijke code achteraan op de pas

wanneer je tickets boekt.

Bestel jouw Discoverypas gratis op

www.concertgebouw.be/discovery of

aan de balie van In&Uit,

op ’t Zand in Brugge.

DISCOVERYPAS?

Word fan van het Concertgebouw op

facebook.com/concertgebouwbrugge.

Blijf op de hoogte van het laatste

nieuws, foto’s, video’s en ticketacties!

Schrijf je in op het maandelijkse e-zine

via www.concertgebouw.be. Volg ons

programma op de voet en maak iedere

maand kans op eersterangsduotickets!

EENABONNEMENT?

Jongeren krijgen 50% korting op een

pas of een vast abonnement.

Pluis alle details uit op

www.concertgebouw.be/abo

ONLINE?

BOEK jE TICKETS ONLINE

ZONDER RESERVATIEKOSTEN!

sep-dec

sEPtEMBER *

zo 09.09.12 10.30 Opendeurdag / Sound Factory Feest Gratis

zo 09.09.12 20.00 Lilith / Muziektheater Transparant € 20

do 13.09.12 20.00 Les Musiciens du Louvre Grenoble / Schubert. Symfonieën 2, 5 & 8 € 50 40 30 17**

za 22.09.12 20.00 Il Suonar Parlante Orchestra / Barbaarse schoonheid: Telemann in Polen € 30 25 20 15

zo 23.09.12 15.00 Brussels Philharmonic / Circus Maximus € 12 (€ 6 voor -26j)

wo 26.09.12 20.00 Isabelle Faust, Alexander Melnikov & Teunis van der Zwart / Bartók & Ligeti € 20

28.09.12 — 30.09.12 Domein Iván Fischer zie p. 6

zo 30.09.12 11.00 Lees meer! / Annelies Verbeke, J. Bernlef & Peter Terrin € 7

oKtoBER

wo 03.10.12 20.00 Schubert, een portret / Lecture-performance door Jos van Immerseel Gratis***

04.10.12 — 07.10.12 jazz Brugge 2012 zie p. 10

do 11.10.12 20.00 Les Musiciens de Saint-Julien / Et la fleur vole € 20

vr 12.10.12 20.00 Marktplaats 76 / Jan Lauwers & Needcompany € 20

wo 17.10.12 20.00 Angle / Salva Sanchis & Yutaka Oya € 20

za 20.10.12 20.00 deFilharmonie & Edo de Waart / Blauwbaard € 30 25 20 15

zo 21.10.12 15.00 Hommages / … aan Bartók € 15

wo 24.10.12 20.00 Orchestre des Champs-Elysées & Isabelle Faust / Schubert 9 € 50 39 28 17

za 27.10.12 20.00 Abdel Rahman El Bacha / Schubert & Prokofiev € 30 25 20 15

NovEMBER

01.11.12 — 02.11.12 IsCM World Music Days / Free your ears zie p. 13

za 03.11.12 20.00 il Gardellino / Der Tod. Bach & Telemann € 30 25 20 15

07.11.12 — 11.11.12 sURROUND! zie p. 16

do 15.11.12 20.00 Anima Eterna Brugge / Rossini, Mendelssohn & Schubert € 40 32 24 16

za 17.11.12 20.00 Drumming (live) / Rosas & Ictus € 30 25 20 15

zo 18.11.12 15.00 Pianoduo Mephisto / Sprookjes uit Rusland en Spanje € 15

do 22.11.12 20.00 Il Suonar Cantando / Republiek en Keizerrijk: van Venetië naar Wenen € 20

vr 23.11.12 20.00 GrauSchumacher Pianoduo / Hongaarse minimal music € 20

DECEMBER

zo 02.12.12 15.00 Tokyo String Quartet / Haydn & Bartók € 20

06.12.12 — 16.12.12 December Dance 12 / Nordic Waves zie p. 21

za 22.12.12 20.00 Estonian Philharmonic Chamber Choir / Kerst in het noorden € 30 25 20 15

zo 23.12.12 15.00 Revue Blanche / Folk Songs € 15

* De voorstellingen in september sluiten aan bij ‘t Is begun, de start van het culturele seizoen in West-Vlaanderen. www.uitinwest-vlaanderen.be ** Dit concert maakt deel uit van de Schubert-Integrale binnen het Klarafestival. Op dinsdag 11.09 spelen Les Musiciens du Louvre Grenoble en Marc Minkowski Schuberts symfonieën 1 & 9 in het Paleis voor Schone Kunsten (Brussel) en op woensdag 12.09 spelen ze de symfonieën 3, 4 & 6 in deSingel (Antwerpen). Alle info op www.klarafestival.be. Boek uw Integrale-pas via het Concertgebouw. *** Gratis toegang met een concertticket voor 15.11.2012 (anders € 5).

Concertgebouw Brugge maakt deel uit van MuzeMuse, het grensoverschrijdend netwerk voor klassieke en hedendaagse klassieke muziek in West-Vlaanderen en Nord-Pas de Calais. Ontdek het aanbod op www.muzemuse.eu!

oNtDEK oNs AANBoDvooR joNGEREN

Word fan van het Concertgebouw op facebook en veneem als eerste alle nieuwtjes www.facebook.com/concertgebouwbrugge

tickets ook verkriJgbaar via

1300 parkeerplaatsen‘eerste rang’

Magazine september-december

Documents

Transcript of Magazine september-december