Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

16
Radiografisch bestuurbare kakkerlakken De V van Verhalen ‘Focus op vervangen!’ Interview met Thijs Riechelmann MAGAZINE 1 Magazine Nummer 1, 2014

description

Proefdiervrij zet zich in voor een toekomst zonder proefdieren. Dat doen we met hart en ziel, in de wetenschap dat er steeds meer technieken beschikbaar komen die onderzoek op proefdieren onnodig maken. www.proefdiervrij.nl

Transcript of Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

Page 1: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

Radiografisch bestuurbare kakkerlakken

De V van Verhalen

‘Focus op vervangen!’ Interview met Thijs Riechelmann

MagazIne 1

Magazine

Nummer 1, 2014

Page 2: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

2 Proefdiervrij Magazine maart 2014

ColofonProefdiervrij Magazine verschijnt vier keer per jaar en wordt gratis toegezonden aan de donateurs van Proefdiervrij.

RedactieadresStichting ProefdiervrijT.a.v. Redactiegroot Hertoginnelaan 2012517 eS Den HaagTel. 070 - 306 24 68Rekeningnummer Ing:IBan: nL30IngB0000222580 BIC: IngBnL2aRekeningnummer Triodos: IBan: nL30TRIO0254649718 BIC: [email protected]

Foto coverDreamstime

ConceptTIM Dialogue Marketing

Vormgeving en productieDrukproef

Blinden en slechtziendenProefdiervrij Magazine wordt ook uitgegeven op Daisy cd.Bel voor informatie naar els Roberti, Proefdiervrij, 070 - 306 24 68

Over Proefdiervrij

Wij vinden het tijd voor proefdiervrije

technieken!

DIT MAGAZINE IS GEDRUKT OP FSC PAPIER

Het ontwikkelen van proefdiervrij onder-zoek vereist een nieuwe en creatieve benadering van oude vragen. Weten-schappers, ondernemers, de overheid en de maatschappij moeten openstaan voor innovatieve onderzoeksmethoden en zich hiervoor inzetten. Het is goed mogelijk om in de toekomst proefdieronderzoek overbodig te maken wanneer iedereen de handen ineen slaat om nieuwe, innova-tieve technieken te ontwikkelen en toe te passen.

Proefdiervrij digitaal bij u thuisWilt u gebruik maken van de mogelijkheid ons magazine te downloaden, meld u dan aan voor de digitale nieuwsbrief. Mail uw adresgegevens naar [email protected] met de mededeling ‘svp nieuwsbrief’. Wilt u ons magazine niet meer per post ontvangen, mail dan uw adresgegevens met de tekst ‘svp nieuwsbrief, het magazine niet meer per post’.

Stichting Proefdiervrij werkt, samen met bijna 50.000 donateurs, aan een toekomst zonder proefdieren. Steeds meer mensen raken ervan door-drongen dat proefdieren daadwerkelijk kunnen worden vervangen door de ontwikkeling van proefdiervrij onderzoek.

foto

: Dre

amsti

me

Op de voorkant van dit magazineHet thema van deze editie van het Proefdiervrij Magazine is communicatie. Omdat van dolfijnen bekend is dat zij bijzonder goed met elkaar kunnen communiceren, staat dit dier deze keer op de voorkant.

Page 3: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

maart 2014 Proefdiervrij Magazine 3

VoorwoordHet is natuurlijk een vreselijke cliché: een nieuwe lente, een nieuw begin. Maar ik krijg toch altijd weer energie wanneer de dagen langer worden en het zonnetje weer meer gaat schijnen. Het lijkt net of alle aanwezige gedachten en plannen in mijn hoofd ineens vorm krijgen. en we hebben weer mooie projecten op stapel staan waar we u graag over informeren via ons magazine, onze website, de e-mail nieuwsbrief en social media. We communiceren wat af. Maar dat is ook heel belangrijk voor Proefdiervrij. als we echt verschil willen maken voor de proefdieren zullen we een vastgeroest idee moeten doorbreken. een idee dat in ieders hoofd zit, zelfs als we het er niet mee eens zijn. namelijk dat dierproeven een noodzakelijk kwaad zijn. Dat is ongeveer de 1+1=2 van een groot deel van de wetenschap. Dat dogma begint gelukkig een beetje te kantelen. en daar willen we graag tegen aan duwen. Door met goede voorbeelden van enthousiaste wetenschappers te laten zien dat het anders kan. Want, weer een cliché: goed voorbeeld doet goed volgen. Door politici en beleidsmakers te informeren over stappen die zij kunnen zetten in de richting van een gezondheidsbescherming die beter is voor mens en dier. en door geïnteresseerde burgers erbij te betrekken via moderne communicatiekanalen als Facebook en Twitter. Volg ons daarom op internet en help ons onze boodschap breder bekend te maken!

Marja ZuidgeestDirecteur Proefdiervrij

Volg Proefdiervrij via social media en www.proefdiervrij.nl

Inhoud04 Focus op vervangen

06 Boekbespreking

06 Politiek

07 Dennis zegt

07 Proefdiervrije manier om medicijnen tegen kanker te maken

08 Hoe staat het eigenlijk met?

09 Bijzondere gift

10 Jaaroverzicht 2013

11 anderen aan het woord

11 Wat opviel in Social Media

12 De week van els

12 zo doende 2012

13 Proefdiervrije artikelen

14 Onzinnig onderzoek

14 Lezersvraag

15 Historisch materiaal

Marja met Jayla

Page 4: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

4 Proefdiervrij Magazine maart 2014

Iedereen snapt dat Proefdiervrij tegen het gebruik van proefdieren is. Maar Proefdiervrij heeft een bijzondere keuze gemaakt, namelijk het promoten, initiëren en financieel ondersteunen van proefdiervrij onderzoek. Is dat niet lastig communiceren?De boodschap: “wij zijn tegen dierproeven” communiceert sterker dan “wij zijn voor proefdiervrije onderzoekstechnieken”. Toch geloven wij erin dat een

oplossingsgerichte aanpak* veel effectiever is als je wilt dat proefdieren structureel kunnen worden vervangen. Ook als dat minder lekker “bekt”. We hebben er bewust voor gekozen om te investeren in proefdiervrij onderzoek en niet te verzanden in protest met plaatjes van zielige dieren.

er zijn al veel aansprekende innovatieve ontwikkelingen in de wetenschap**, waar geen proefdier meer aan te pas komt,

maar waar in de media nog te weinig aandacht aan wordt gegeven. Proefdiervrij wil hier verandering in brengen. Samen met wetenschappers willen we laten zien dat het anders kan. Helaas worden dierproeven nog steeds ervaren als een noodzakelijk kwaad en wordt vaak gedacht dat het niet anders kan. Daarom is het zo belangrijk om te laten zien en te communiceren dat er nieuwe mogelijkheden zijn. en er komen er steeds meer!

Interview

‘Focus op vervangen!’Als lezer van ons magazine heeft u mogelijk opgemerkt dat Proefdiervrij een bijzondere koers vaart, zeker in vergelijking met andere dierenbelangenorganisaties. Enkele jaren geleden heeft Proefdiervrij een ommezwaai gemaakt van een organisatie die actie voerde tegen dierproeven naar een stichting die zich hard maakt voor de vervanging van proefdieren. Daarover spraken wij met Thijs Riechelmann, voorzitter van de Raad van Toezicht van Proefdiervrij en zeer ervaren communicatie expert.

Ballwork Seven, in het midden Thijs Riechelmann

Page 5: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

maart 2014 Proefdiervrij Magazine 5

Interview

‘Focus op vervangen!’Maar er worden toch nog steeds heel veel dierproeven gedaan? Dus is het belangrijk dat we ook onze successen blijven communiceren. alleen al in nederland worden jaarlijks bijna 600.000 proefdieren gebruikt. Dat is waar. Maar we hebben wel een aanzienlijke daling bereikt, want begin tachtiger jaren waren dat er nog 1,5 miljoen. aan die daling heeft Proefdiervrij bijgedragen. Het is bijvoorbeeld nu verboden om proeven op mensapen te doen. Het vorig jaar ingevoerde europese verbod op proefdiergebruik voor cosmetica is ook zo’n voorbeeld en de nieuwe Wet op de dierproeven die binnenkort wordt ingevoerd is gelukkig strenger dan de huidige wet. en zo zijn er meer successen geboekt die we niet moeten vergeten. Dat zijn allemaal resultaten die mij en onze betrokken achterban motiveren om door te gaan. Maar dat is niet genoeg. Daarom is het nu tijd om een grote volgende stap te maken en te communiceren dat er nog veel meer mogelijk is mits we de focus richten op samen werken aan een proefdiervrije toekomst die beter is voor zowel mens als dier. Deze visie moeten we indringend vertellen aan wetenschappers, overheid, bedrijfsleven en onze achterban. Kortom aan iedereen in nederland. Dan kunnen we gezamenlijk een bijdrage leveren aan een proefdiervrije wereld.

Wat als wordt gezegd dat dierproeven zoveel hebben opgeleverd?alsof de huidige wetenschap alleen maar goede dingen voor mensen oplevert! als je kijkt naar de bijwerkingen die medicijnen kunnen veroorzaken, slaat de schrik je om het hart. en velen van ons worden daar ook mee geconfronteerd. Wat blijkt is dat

al de dierproeven die gedaan zijn om de veiligheid van medicijnen aan te tonen vaak niet het beoogde effect sorteren. een muis is nu eenmaal geen mens. Daarom word ik zo blij van het onderzoek van Robert Passier. Hij heeft een model bedacht dat na ontwikkeling kan worden gebruikt om bestaande en nieuwe medicijnen tegen kanker te testen op levensgevaarlijke bijwerkingen waardoor patiënten beter en gerichter kunnen worden geholpen. Daarom financieren we dit spannende, baanbrekende onderzoek. en maken we graag meer van dat soort onderzoek mogelijk.

Wat raakt jou persoonlijk in het proefdiervraagstuk?Het stuit me verschrikkelijk tegen de borst dat er zo ongelofelijk veel proefdieren onnodig worden gefokt en gedood, omdat ze niet “bruikbaar” blijken te zijn. Dat betreft bijna net zo veel dieren als de dieren die gebruikt worden. Dat is toch werkelijk te gek voor woorden! Ik begrijp best dat het een heel lastig probleem is dat met creatieve oplossingen moet worden verholpen. Maar dan wel zo snel mogelijk alsjeblieft.

Hoe zie je de toekomst?Ik hoop dat Proefdiervrij zich zo snel mogelijk overbodig zal maken. Dat is toch ons doel: onszelf opheffen omdat ons doel is bereikt. Dat is onze uitdaging. Ik ben me ervan bewust dat Proefdiervrij maar een kleine stichting is met een bescheiden budget. Maar als we dat budget efficiënt inzetten om samen met wetenschappers, opinieleiders, politici en onze achterban slimme innovatieve projecten zonder proefdiergebruik te ontwikkelen, gaat dat zeker lukken. Ik besef dat dit tijd gaat kosten, maar daar willen we wel naar toe.

Thijs Riechelmann, voorzitter van de Raad van Toezicht (RvT), heeft voor zijn pensionering zijn sporen meer dan verdiend in de wereld van de marketing communicatie. Daarin is hij tot 2011 actief geweest onder andere als directeur van reclamebureaus en in de branchevereniging. nu heeft hij weer tijd voor een heel opmerkelijke hobby: klarinet spelen in de Ballwork Seven. Deze “oude stijl jazzband” is opgericht in de zestiger jaren als Utrechts studentenorkest. Sinds 2012 is de band weer bij elkaar, treedt zij regelmatig op in het land en gaat zij binnenkort op tournee door Frankrijk. Weer een opmerkelijke wending in zijn levenspad. Maar wel passend bij een voorzitter van de RvT. Want ook Proefdiervrij houdt wel van verrassende koerswijzigingen, als ze goed zijn voor het proefdier, tenminste.

* http://www.proefdiervrij.nl/nieuws/vandilemmanaarsucces** Voor voorbeelden van innovatief proefdiervrij onderzoek, kijk op www.proefdiervrij.nl/onderzoek

Page 6: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

6 Proefdiervrij Magazine maart 2014

Boekbespreking

De V van VerhalenEen uitgave van het Nationaal Kennis Centrum Alternatieven voor dierproeven (NKCA)

De interviews geven een mooi beeld van de dilemma’s, kansen en belemmeringen die hierbij een rol spelen. Het feit dat het aantal dierproeven in nederland al jarenlang amper daalt en rond de 600.000 per jaar blijft schommelen is voor Marja zuidgeest het bewijs dat het tijd wordt om de knop om te draaien en vooral onder-zoek naar nieuwe proefdiervrije onder-zoekstechnieken centraal te stellen: ‘We zijn ruim 50 jaar bezig met het 3V-beleid, maar het werkt niet meer. Het is nu tijd

om op een andere manier te kijken naar de wetenschap. niet de beschikbare modellen moeten uitgangspunt zijn, maar de wetenschappelijke vraag. Daar moeten de beste onderzoekmodellen bij gezocht worden’. De V van Verhalen is nog in beperkte oplage verkrijgbaar en kan (gratis) worden besteld bij het nKCa tel.: 030 274 21 95 of [email protected]. ‘U kunt het ook lezen op de website www.nkca.nl.

Het mooiste zou zijn als in het europees parlement veel nederlandse eP-ers komen te zitten met hart voor dieren. De problematiek rond het gebruik van proefdieren is een onderwerp dat verder reikt dan de grenzen van nederland.

De Wet op de dierproeven, die op het moment van dit schrijven ter goedkeuring bij de eerste Kamer ligt, is een van de meest vooruitstrevende in europa.

Voor de ontwikkeling van proefdiervrij onderzoek werken we samen met wetenschappers, beleidsmakers en gezondheidsfondsen. Om vooruit te kunnen komen hebben we europees draagvlak nodig.zodra de (nieuwe) europarlementariërs zijn geïnstalleerd gaan wij ze benaderen met ons dossier “Proefdieren in de politiek” om nieuwe banden aan te gaan en de oude banden te versterken.

Politiek

Proefdieren in Europa

In de loop van 2012 en 2013 verschenen op de website interviews met mensen die op enigerlei manier betrokken zijn bij het gebruik van proef-dieren. Centraal in deze interviews staat de betekenis van “de drie ‘V’s” (Vervangen, Verminderen of Verfijnen van dierproeven) en de invloed van de 3V’s in hun werk.

Op 22 mei gaan we een nieuw Europees parlement kiezen en kunt u in het stemhokje mee bepalen wie ons in Europa gaan vertegenwoordigen. Proefdiervrij heeft goede banden met een aantal zittende Europarlementariërs. Die banden gaan we de komende tijd zeker versterken.

foto: Erwin Olaf

Page 7: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

maart 2014 Proefdiervrij Magazine 7

Dennis zegt:

Daar moet je naar toe!

zo was er een kunstkoe te zien. Die werd meer dan honderd jaar geleden gebruikt om te leren wat mensen moeten doen als een kalfje wordt geboren. nu doen ze dat anders en gebruiken ze een ‘voel-koe’. Dan zie je op een tv precies wat er binnenin de koe wordt gedaan. Dat werkt natuurlijk veel beter dan dat oude ding. Maar duidelijk is dat er al heel veel eerder is nagedacht over wat ze nu ‘proefdiervrije technieken’ noemen.

Waar ik vooral veel pret om had waren de gereedschappen die waren gemaakt om te gebruiken als een koe moet bevallen. zoals een klem om het hoofdje vast te kunnen pakken, maar dan natuurlijk heel

veel groter. Want de kop van een kalf is wel even wat anders dan een baby-hoofdje. en nu komt de mop: dat gereedschap was helemaal niet geschikt, want als een kalfje wordt geboren, komen eerst de poten naar buiten!Ik hoop dat alle onderzoekers en weten-schappers, iedereen die te maken heeft met dierproeven, een keer op bezoek gaat bij dat museum. Om te zien dat je hele rare vergissingen kan maken als je denkt dat dieren en mensen hetzelfde zijn!

Bovengenoemde veterinaire gereedschappen zijn vanaf 24 april te bezichtigen in het Universiteitsmuseum Utrecht

Dennis zegt:

Proefdiervrije manier om medicijnen tegen kanker te maken

Medicijnen tegen kanker worden in proefdieren getest, om te kijken of ze ook echt werken en welke bijwerkingen optreden. Bij deze dieren wordt een kankergezwel veroorzaakt, of er worden menselijke tumorcellen in het dier gezet. De uitkomst van de effecten van de medicijnen bij de mens en bij de muis kunnen enorm verschillen. een muis is nu

eenmaal geen mens. Het zou veel beter zijn om die medicijnen te kunnen testen op tumoren die bij mensen voorkomen. Dit is precies wat Dr. Dik van gent, hoofd van de onderzoeksgroep bij het erasmus Medisch Centrum, gaat doen. Hij gaat een methode ontwikkelen waarbij medicijnen op plakjes menselijke tumor kunnen worden getest. Dit is een nieuwe techniek

en er is nog veel dat ontdekt moet worden. Bijvoorbeeld hoe je zo’n plakje tumor goed kan opkweken en hoe je dat kan invriezen en ontdooien zonder dat het beschadigd raakt. en waar je precies naar moet kijken als je daarop medicijnen uit gaat testen. Dat zijn vragen waar een antwoord op moet komen. Proefdiervrij financiert dit project samen met zonMw. We verwachten dat deze techniek het gebruik van veel proefdieren zal voorkomen, en hiermee effectiever kan worden gezocht naar medicijnen tegen kanker. Volg ons op onze website.

Als nieuwsgierige muis die wil weten wat er in de wereld te koop is, bezoek ik graag interessante plekken. Zo kwam ik pas geleden in de kelder terecht van een museum. Daar was een tentoonstelling van oud gereedschap van dierenartsen. Echt een kaasje naar mijn poot.

Kanker is een rotziekte, dat vindt Proefdiervrij ook. Proefdiervrij wil graag goed onderzoek financieren, maar dan wel zonder proefdieren. Daarom financiert Proefdiervrij nu onderzoek naar een nieuwe manier van het testen van medicijnen, op plakjes tumor van patiënten.

Page 8: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

8 Proefdiervrij Magazine maart 2014

Hoe staat het eigenlijk met?

De ontwikkeling rondom het huidmodel

Het huidmodel bestaat voor het belangrijkste deel uit huidcellen die binnenkomen via cosmetische klinieken. als mensen daar een ingreep ondergaan, zoals een buikwandcorrectie of een borstreductie, wordt de huid met toestemming van de patiënt overgebracht naar het LUMC. Daar wordt deze schoongemaakt en in kleine stukjes gesneden. Vervolgens worden de levende cellen uit de huidlaagjes gehaald. Van deze cellen kan dan een levend huidmodel gemaakt worden.

Enkele jaren geleden legde Proefdiervrij contact tussen het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Medisch Centrum Scheveningen. Daarmee werd het LUMC mogelijk gemaakt om te werken aan de ontwikkeling van een onderzoeksmodel waarbij gebruik werd gemaakt van menselijke huid. Vanuit het jarenlange wetenschappelijk onderzoek naar deze huidmodellen is nu Biomimiq gegroeid, een start-up bedrijf dat het proefdiervrije huidmodel toepast, een prachtig voorbeeld van proefdiervrij onderzoek.

een academisch ziekenhuis is niet de meest geschikte omgeving voor het uitvoeren van veiligheidstesten in opdracht van bedrijven. eind 2013 is daarom de start gemaakt naar een bedrijfsmatige toepassing van het huidmodel. Het

bedrijf Biomimiq is nauw gelieerd aan het LUMC. Biomimiq past het menselijk huidmodel breder toe zodat daadwerkelijk dierproeven voor veiligheidsonderzoek worden vervangen.

Voor de ontwikkeling van dit model is veel menselijke huid nodig. Marja zuidgeest, directeur van Proefdiervrij en abdoel el ghalbzouri, hoofd van de onderzoeksgroep huidziekten gingen op bezoek bij ziekenhuizen in de omgeving. Met het doel om zo voldoende huid geleverd te krijgen. zij gaven daar een presentatie van het huidmodel om daarmee chirurgen, verpleegkundigen en

patiënten te laten zien dat overtollige huid proefdieren het leven kan sparen. niet alleen de proefdieren worden hier beter van. Ook voor mensen is het veel beter om producten te gebruiken die zijn getest op menselijke huid in plaats van op dierlijke. Want het is niet de kat of de hond die de afwas doet. Maar u. Meer informatie over het huidmodel vindt u op www.proefdiervrij.nl/onderzoek/proefdiervrij_huidmodel

Het team van Biomimiq

Page 9: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

maart 2014 Proefdiervrij Magazine 9

Anders schenken aan Proefdiervrij

nu kunt u ook kiezen voor een ‘schenkingsovereenkomst’. Dan is een notaris niet nodig. zo blijft het belastingvoordeel behouden en bespaart het Proefdiervrij de kosten van de akte. Periodiek schenken is volledig aftrekbaar van uw inkomen. Dit werkt als volgt: leg uw schenking voor minimaal vijf jaar vast. De papieren die u nodig hebt voor de aangifte inkomstenbelasting kunnen wij u toesturen. U kiest zelf op welk moment de schenking ingaat. De ingangsdatum bepaalt vanaf welk jaar u belastingvoordeel heeft.

Op onze website www.proefdiervrij.nl vindt u bij ‘schenken’ een rekenmachine die voor u uitrekent hoe groot uw voordeel is.

Meer informatieProefdiervrij helpt en informeert u graag. Wilt u meer informatie of de folder “schenken aan Proefdiervrij” met de benodigde formulieren van ons ontvangen? Vul dan de bon in. Bellen kan ook altijd. U kunt daarvoor contact opnemen met Diana Oostendorp op telefoonnummer 070 306 24 68 of per mail [email protected].

U bent onze beste ambassadeur!Afgelopen najaar startte Proefdiervrij de campagne ‘Vraag een vriend’ en vroeg u om uw vrienden en kennissen te vragen om Proefdiervrij te helpen.

Proefdiervrij richtte zich op onze eigen trouwe achterban, op u dus. Vanuit het idee dat onze donateurs het meest bevlogen zijn om de doelstelling van Proefdiervrij uit te dragen: het vervangen van proefdieren door middel van de ontwikkeling van een proefdiervrije wetenschap. Deelname was uiteraard op vrijwillige basis. Want het is best een hoop werk om uit te leggen waar Proefdiervrij voor staat en vrienden en kennissen te overtuigen om mee te doen.Maar het is gelukt! Heel hartelijk dank hiervoor! niet alleen voor de financiële bijdrages die we hiermee binnenkrijgen. Maar ook voor uw inspanningen om te vertellen waar Proefdiervrij voor staat. Dat is zo belangrijk. Dat is een enorme motivatie voor onderzoekers en ons om door te gaan met vervanging van dierproeven.

Tot 2014 mocht u een periodieke gift (voor minimaal vijf jaar) alleen aftrekken van de belasting als u deze schenking had vastgelegd bij de notaris. De zogeheten notariële schenking.

ProefdiervrijGroot Hertoginnelaan 2012517 ES Den Haag

T 070 306 24 68

[email protected] Folder gelezen? Gooi hem niet weg, maar geef hem aan een ander.

Vul de bijgevoegde volmacht in en stuur hem, met een kopie van uw paspoort of rijbewijs, aan Proefdiervrij. Binnen enkele weken ont-vangt u uw akte thuis. U kunt de volmacht ook op de website vinden: www.proefdiervrij.nl/volmacht

Fiscaalvriendelijke tipsvoor het steunen van Proefdiervrij

PDV Notaris Folder 314x110mm.indd 1 03-04-12 11:26PDV Notaris Folder 314x110mm [losse pag].indd 1 03-04-12 11:27

Ja, Proefdiervrij steunen èn geld terugkrijgen van de belasting. Dat spreekt mij aan!

Bel mij voor meer informatie Stuur mij de folder

achternaam ....................................................................................................... m/v

Voorletters ...............................................................................................................

adres .......................................................................................................................

Postcode....................................Woonplaats...........................................................

e-mailadres .............................................................................................................

Telefoonnummer .....................................................................................................

Ik wil graag persoonlijk advies en word graag gebeld op werkdagen in het weekend ’s avonds (tot 20.00 uur) liefst op ………… dag

Bijzondere giften

Page 10: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

10 Proefdiervrij Magazine maart 2014

Jaaroverzicht 2013

Onnodige dierproeven2013 was ook het jaar waarin onnodige dierproeven aan de kaak werden gesteld.

In februari kwam er eindelijk internationale erkenning voor het onderzoek van immunoloog Bart Roep. Hij toonde aan dat de uitkomsten van onderzoek op muizen helemaal niets zeggen over de werking van bepaalde medicijnen bij mensen. Het is heel goed mogelijk dat levensreddende medicijnen zijn afgekeurd omdat muizen daar niet goed op reageerden! Bart Roep publiceerde jarenlang over zijn onderzoek,

dat nu pas in brede wetenschappelijke kring serieus wordt genomen. Voor wetenschappers was het erg moeilijk te accepteren dat hun onderzoek misschien voor niets is geweest.

In oktober promoveerde Peter van Meer op onderzoek waarin onzinnige dierproeven aan de kaak stelde. Hij toont aan dat dierproeven voor chemische medicijnen vrijwel niet kunnen voorspellen welke bijwerkingen bij mensen voorkomen. Ook toont het onderzoek aan dat de dierproeven op apen, voor het vaststellen van de gevaren van een specifieke soort medicijnen (biofarmaceuticals), geen nieuwe kennis opleveren.

In november bracht Proefdiervrij deze informatie onder de aandacht bij Tweede Kamerleden wat leidde tot meerdere kamervragen aan staatssecretaris Dijksma.

In december kwam het nieuws dat onderzoek uitwees dat een medicijn tegen aneurisma (plaatselijke en gevaarlijke verwijding van slagaders) bij diertesten op muizen een positief effect had. Maar bij mensen was tegendeel het geval! Dit is een goed voorbeeld van de beperkingen van dierproeven. “Wat dit onderzoek verder duidelijk maakt is dat je heel voorzichtig moet zijn met het vertalen van

resultaten van proefdieren naar patiënten.” Dit meldt dr. Jan Lindeman, onderzoeker bij Heelkunde in het LUMC: “er zijn allerlei verschillen tussen de afweer van muizen en die van mensen.”Proefdiervrij financierde de uitgave van het proefschrift van Marlous Kooijman. zij toonde onder andere aan dat veel onnodige dierproeven plaatsvinden omdat in de wet staat dat dierproeven deel uit moeten maken van testprocedures, terwijl bekend is dat ze zinloos zijn!

Webwinkel door en voor onze donateursIn onze webwinkel staan steeds meer artikelen te koop die gemaakt worden door vrijwilligers of met korting beschikbaar zijn gesteld voor Proefdiervrij. esther de groen was de eerste die de spits afbeet met haar voorstel om armbandjes te maken voor Proefdiervrij. In 2013 hebben we erg leuke nieuwe artikelen mogen verwelkomen, zoals Hond Spier, de foto ‘Kopjes uit amsterdam’, de foto van kater Teun, een zeeppakket, CD’s speciaal voor honden of katten en een prachtig gebreide muis. De muis is een zeer arbeidsintensief en daardoor zeer exclusief artikel dat maar af en toe in de webwinkel wordt aangeboden, want hoe groot de voorraad ook is, hij is altijd binnen enkele uren uitverkocht!

Cosmeticaverbod van kracht!Het belangrijkste nieuws van 2013 was misschien wel het europese test- en handelsverbod op diergeteste cosmetica. Op 31 januari kwam het verlossende nieuws uit Brussel dat het verbod op 11 maart 2013 definitief van kracht werd. Dit was een prachtig resultaat waar we meer dan twintig jaar voor hebben gestreden.

Dierdonorcodicil is landelijkHet dierdonorcodicil is nu al ruim twee jaar een groot succes. Via de aangesloten dierenartsen in de regio Utrecht doneren huisdiereigenaren hun geëuthanaseerde huisdier aan de Universiteit Utrecht. Hierdoor krijgen studenten uit heel nederland aan de Universiteit Utrecht les op dieren die verkregen zijn uit het dierdonorcodicil.

Page 11: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

maart 2014 Proefdiervrij Magazine 11

Anderen aan het woord;onze wervers

MorsalMorsal (19 jaar) werkt sinds 3 maanden voor Proefdiervrij. We vroegen haar naar een van de actiepunten waar Proefdiervrij zich sterk voor maakt: “er wordt nog steeds getest op konijnen en cavia’s. Proefdiervrij stimuleert het kweken van kunstmatig menselijke huid en wat is er beter dan te testen op de menselijke huid zelf?”

MichaelMichael (28 jaar) werkt al 5 jaar voor Proefdiervrij. We vroegen hem waarom hij zich inzet voor onze stichting: “Proefdiervrij heeft het aantal proefdieren van 1,5 miljoen naar 600.000 weten te brengen. Ik hoop dat dit aantal nog sterk zal dalen en er zo min mogelijk dieren opgeofferd worden voor dierproeven.”

Giovannigiovanni (31 jaar) werkt al 5 jaar voor Proefdiervrij. We vroegen hem waarom hij zich inzet voor onze stichting: “Mensen hebben een stem, dieren daarentegen niet. Daarom kom ik op voor de dieren omdat ik vind dat ook zij gehoord moeten worden.”

Wat opviel in social media

Social media is van groot belang voor Proefdiervrij omdat het een uiterst mooi instrument is om met mensen in gesprek te gaan en onze droom van een proefdiervrije toekomst te verspreiden. een prachtig voorbeeld is de discussie die is ontstaan op Facebook over giraf

Marius en het fokoverschot. Meer dan 200 mensen gaven hun mening en meer dan 136 mensen hebben de blog van nadine gedeeld. zo blijven we in gesprek en discussie. We waarderen jullie input zeer! We hopen dat we in 2014 net zo hard blijven groeien op social media!

Op 11 februari 2014 hadden we wat te vieren. Op die datum kregen we er onze 50.000ste ‘like’ op Facebook bij! Dennis en Proefdiervrij zijn hier heel blij mee!

Page 12: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

12 Proefdiervrij Magazine maart 2014

Zo doende 2012Opnieuw geen daling in het aantal dierproevenHet aantal uitgevoerde dierproeven in nederland is in 2012 vrijwel gelijk gebleven vergeleken met de jaren daarvoor. Dit blijkt uit het door de nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (nVWa) gepubliceerde jaaroverzicht over dierproeven. In totaal zijn 589.056 dierproeven geregistreerd. Dit zijn 797 dierproeven minder dan in 2011. Uit het jaarverslag van de nVWa blijkt dat meer dan de helft van de proeven werd uitgevoerd voor wetenschappelijk onderzoek. Juist in dat veld is er voor proefdiervrije technieken veel terrein te winnen. en daar blijven we voor pleiten.

Actieplan staatssecretaris Dijksma nu de cijfers van de nVWa bekend zijn, kijken we reikhalzend uit naar het langverwachte actieplan dierproeven dat Staatssecretaris Dijksma aan de Tweede Kamer heeft beloofd. Dit actieplan wordt de komende jaren leidend om de ambities van nederland in het terugdringen van het aantal proefdieren waar te maken. Het actieplan zou nog voor het kerstreces naar de Tweede Kamer worden gestuurd, maar is tot op heden nog niet verschenen. Wij pleiten daarom voor een ambitieus en vernieuwend actieplan nu in de cijfers van de nVWa opnieuw blijkt dat de daling in het aantal dierproeven niet doorzet. De staatssecretaris heeft daarvoor al in eerdere debatten in de Kamer toegezegd zich in te zetten om het dossier dierproeven effectief aan te gaan pakken. Voor meer informatie over de zo doende en het actieplan van Dijksma, kijk op: proefdiervrij.nl/nieuws/nieuws_item/t/opnieuw_geen_daling_in_aantal_dierproeven.

VrijdagVandaag heb ik contact met het bedrijf dat zorgdraagt voor het uitbetalen van de salarissen. altijd weer een spannend moment van de maand!

DonderdagBinnenkort gaat een mailing uit met een giftverzoek. Het is altijd een heel secuur klusje om de drukproeven van de acceptgiro’s te controleren en te bekijken of overal wel de juiste codes zijn overgenomen.

Woensdager zijn weer nieuwe facturen binnengekomen. Ik maak mijn ronde langs mijn collega’s om de nodige parafen te verzamelen. Want ik moet natuurlijk wel zeker weten dat ik rekeningen betaal voor diensten of goederen die ook daadwerkelijk zijn geleverd.

Maandager is een europese richtlijn die bepaalt dat de banknummers veranderd moeten worden in IBan nummers. Voor Proefdiervrij, met haar tienduizenden donateurs, is het van levensbelang dat deze operatie foutloos verloopt. Vandaag ben ik opnieuw alles aan het nalopen om extra goed te controleren dat alles correct wordt bijgesteld.

DinsdagVeel heen en weer geloop met mappen. De accountants zijn op bezoek en komen controleren of alles ‘volgens het boekje’ verloopt en stellen de meest uiteenlopende vragen over facturen en boekhoudposten. alles blijkt weer prima onder controle. Dit is dan ook bepaald niet het eerste jaar dat ik voor de financiële verantwoording zorg.

De week van Els

Administrateur

Page 13: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

maart 2014 Proefdiervrij Magazine 13

€ 8,50

€ 13,50

Bestel nu proefdiervrije artikelen

A

F

E

D

B

C

€ 6,95

€ 8,50

€ 14,99

€ 12,95

ZOMER opruimingvan proefdiervrije artikelen

OP=OP

Op deze pagina vindt u een selectie van de artikelen van Proefdiervrij.

A. Speciale aanbieding van SOap7! BEDRAg Twee heerlijk geurende verwenzepen, diverse combinaties,

met extra korting voor onze lezers van SOaP7 € 13,50

B. Spier de hond in 3D een lichtgewicht hondje van piepschuim afm. 10 x 15 x 2 cm

die het goed zal doen op elke schoorsteenmantel, vensterbank, bureau of waar je Spier maar hebben wilt. € 8,50

C. Armbandje bruin, zwart of blauw Dit leuke handgemaakte armbandje is speciaal gemaakt voor

de proefdieren! aan het armbandje zit een kip, van de vogels het meest gebruikt als proefdier. € 6,95 Let op: de levertijd kan langer zijn dan u van ons gewend bent.

D. Hemels een prachtig poëtisch prentenboek. € 12,95 (zolang de voorraad strekt)

E. Mus en Fret Voorleesboek + CD en Pretpakket Samen voor € 14,99

F. Nieuw: Teuntje! Marja zuidgeest: In mijn vrije tijd fotografeer ik graag. Vooral mijn kat Teuntje treedt op als model. Het is toch onvoorstelbaar dat hij ook een proefdier had kunnen zijn! Het formaat van de foto in lijst is 18 x 18 cm. € 8,50

TOTAAL BEDRAg

Ondergetekende machtigt hierbij Proefdiervrij om éénmalig onderstaand bedrag te incasseren

Rekening

naam m/v

Straat

Postcode/plaats

Handtekening

Op www.proefdiervrij.nl/winkel vindt u deze en andere artikelen. nieuw in de webshop zijn artikelen die vrijwilligers speciaal voor Proefdiervrij hebben gemaakt. Met hun hobby helpen deze vrijwilligers Proefdiervrij in de strijd tegen proefdierenleed.Stuur deze bon naar: Proefdiervrij, groot Hertoginnelaan 201, 2517 eS Den Haag. De bon faxen kan natuurlijk ook: 070 - 306 24 64

Page 14: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

14 Proefdiervrij Magazine maart 2014

Lezersvraag

Best getest!In januari kregen de donateurs een brief toegestuurd met een acceptgiro voor de jaarlijkse bijdrage. Als bedankje voor het helpen van Proefdiervrij bij het bereiken van ons gezamenlijke doel, het vervangen van proefdieren, was een button bijgevoegd. Van meerdere donateurs kregen we de vraag waar dat voor nodig was.

Onzinnig onderzoek

Radiografisch bestuurbare kakkerlakken

Sommigen vonden het een geweldige uitvinding om in de klas neurobiologie toe te lichten. Maar anderen vinden dat dit de meest foute boodschap geeft aan leerlingen: dat het leuk zou zijn om zomaar wat met dieren aan te rommelen. ‘Dit is dierenleed waar geld aan verdiend wordt onder het mom van educatie.’ In de gezondheids- en Welzijnswet voor

Dieren staat in artikel 39 dat het verboden is ‘om zonder redelijk doel… bij een dier pijn of letsel te veroorzaken dan wel de gezondheid of het welzijn van een dier te benadelen.’ Behalve onzinnig is dit ook nog eens illegaal!

Meer weten? google op ‘Trouw bestuur-bare kakkerlak’.

We vonden dat deze button, gewoon als aardigheidje, mooi aansluit bij het idee om onze donateurs te feliciteren met onze successen in 2013. Juist omdat er nog weinig mensen zijn die buttons dragen, kon de button mooi dienen om met anderen in gesprek te komen over dierproeven. Uiteraard zonder verplichtingen!

De button diende nog een tweede doel. Regelmatig krijgen wij kritische vragen over de mailings die Proefdiervrij verzendt.

Mailingen kosten nu eenmaal veel geld en papier, maar leveren per saldo toch veel extra geld op dat wij kunnen besteden aan ons doel, het terugdringen van proefdierenleed. Met het achterwege laten van mailings zouden wij de dieren daarom geen goede dienst bewijzen. Omdat iedereen overstelpt wordt door mailings van goede doelen, is het extra belangrijk om op te vallen. Het feit dat er een duidelijk voelbaar object in de enveloppe zit, zorgt ervoor dat nieuwsgierigheid wordt gewekt en de enveloppe eerder

wordt geopend. zo komt er uiteindelijk meer geld ten goede aan de proefdieren.

Wat bedoeld was als aardigheidje, werd door veel mensen gezien als nutteloze verspilling. Het zou prachtig zijn als iedereen automatisch zou doneren, maar als goed doel moet je daar zelf je best voor doen. als dit presentje per saldo toch leidde tot een groter budget dat ten goede komt aan de vervanging van proefdieren was het de kosten waard.

Sinds kort is het mogelijk om in de VS een hobbykit te bestellen waarmee je kakkerlakken kan voorzien van elektrodes waardoor ze via de iPhone op afstand bestuurd kunnen worden. Dagblad Trouw vroeg aan biologieleraren wat zij hiervan vonden.

Page 15: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

maart 2014 Proefdiervrij Magazine 15

Historisch materiaal

Dit tegeltje was het eindproduct na een wedstrijd voor de beste slogan tegen invoering van REACH.

Onder andere in onze was- en schoonmaakmiddelen zitten chemicaliën die in grote hoeveelheden in het milieu terecht komen. Is dat wel veilig? De europese Unie startte in 2007 met ReaCH, een groots testprogramma. Het is Proefdiervrij gelukt om samen met anderen de schade te beperken.

Om te kunnen bepalen of chemicaliën veilig zijn voor de mens en het milieu, dienen chemische substanties op uniforme wijze te zijn getest. De europese Unie heeft daarom in 2007 de regelgeving ReaCH in het leven geroepen. ReaCH staat voor Registratie, evaluatie en autorisatie van Chemicaliën. Met ReaCH is bepaald dat 30.000 stoffen opnieuw getest moeten worden, waarvan 10.000 uitgebreid. De uitvoering van deze stoffenregelgeving zal naar schatting tussen 8 en 54 miljoen proefdieren het leven kosten. Het gaat hierbij om stoffen waar mensen of dieren mee in aanraking kunnen komen dan wel om stoffen die in het milieu terecht kunnen komen en daar mogelijk schade veroorzaken.

Proefdiervrije methodes zijn, mede dankzij Proefdiervrij, expliciet onder de aandacht gebracht binnen ReaCH. De ontwikkeling en implementatie (toepassing) van proefdiervrije technieken hebben prioriteit gekregen. zo is het binnen de stoffenregelgeving verplicht eens in de drie jaar te rapporteren over de implementatie van proefdiervrije testmethodes. Tegenwoordig kunnen de gegevens over chemicaliën ook worden verkregen door gebruik te maken van computermodellen.

De zogenaamde QSaRs, die gebruik maken van een nieuwe meettechniek, staan nog in de kinderschoenen. Optimalisering van deze technieken kan in de toekomst dierproeven vervangen.

In opdracht van het ministerie van VROM coördineert het Stoffen expertise Centrum (SeC) van het RIVM (Rijksinstituut van Volksgezondheid en Milieu) de nederlandse inbreng van proefdiervrije technieken binnen europa.

foto Erwin Olaf, gemaakt als protest tegen invoering van REACH

Page 16: Magazine Proefdiervrij | Maart 2014

16 Proefdiervrij Magazine maart 2014

De Vraag een Vriend CampagneWij hebben uw hulp nodig om proefdieren te kunnen vervangen. Als u aan anderen vertelt waarom u ons steunt, weten veel meer mensen wat voor goed werk wij doen. U kunt Proefdiervrij helpen door middel van de Vraag een Vriend Campagne.

Vraag het campagnepakket aan!Wij sturen u graag ons pakket toe met alle benodigdheden om door te kunnen sturen naar iedereen, waarvan u denkt dat zij het werk van Proefdiervrij belangrijk vinden. Zo kunnen we al ons goede werk voort blijven zetten. Dat kunnen familieleden of vrienden zijn, maar ook buren, collega’s of mensen van bijvoorbeeld de sportvereniging.

In het campagnepakket vindt u alle nodige materiaal met een folder met een heldere instructie. Help Proefdiervrij en doe mee met de Vraag een Vriend Campagne!

Wat ú kunt doen voor Proefdiervrij