Inhoud

Welkom! (Johan Verheven) ............................................................................................................................................. 4 Coach Ebola – Zet de coaches in quarantaine (Think Troll)................................................................................ 5 Stoppen met drinken (Michael Niclaus) ...................................................................................................................... 6 Leren doen we samen! (Ides De Vos) ........................................................................................................................... 8 Ken je de 5 sleutels naar succes en geluk? (Sabine van Meenen) ..................................................................... 11 Heb jij last van ochtendstijfheid en stramme gewrichten? (Marleen Crabbe) ............................................ 13 Cranio Sacraal Therapie zonder franjes, een avontuurlijke ontdekkingstocht! (Jan Camus) ............... 17 De 10 geboden van Netwerking. Of hoe netwerken effectief en plezant kan zijn… ook voor de introverte coach (Greet Bunnens) ........................................................................................................ 22 Je coachingbedrijf op social media: een tijdbom (Stefaan Oyen) ...................................................................... 27 Succes-coaching met gerichte KPI’s in elke KMO of organisatie. Deel 1 van 3 (Bernhard Szondi) ... 29 De Kracht van Ontwikkelingsgericht NAC-Life Coaching.(Marc Labé) ........................................................... 35 Vertrouwen en conflicten in organisaties. (Francine ten Hoedt) ..................................................................... 41 “Wellness for the mind” (Luc Mastelinck) .................................................................................................................. 50 Ook coaches kunnen Rijk Zakendoen. (Désirée Murk-Scholten) ...................................................................... 53 Volledig (Marcel Herwegh) ............................................................................................................................................... 55 Uitstellen is verleidelijk. Hoe kom je weer op gang? (Karin Verheij) .............................................................. 60 Mijn Dikke – Ik, Leren luisteren met je ogen (Erica Gasseling) ......................................................................... 62 Coachcafe Leuven (Anne-Marie Walgering-De Walle en Peter Plusquin) ..................................................... 69 Chi Communication CircleLeuven (Dominique Deffontaine) ............................................................................. 70 CoachingKempen .................................................................................................................................................................. 71 Coachcafe Antwepren (Dominique Deffontaine) ..................................................................................................... 72 Coachcafe Gent HoGent (Chris Derijdt) ....................................................................................................................... 73 Coachcafe Brussel (Johan Verheven) ............................................................................................................................ 74 Quickies en Dankwoord! (Johan Verheven) ............................................................................................................ 75 Talent Werkt! (muntpunt.be) .......................................................................................................................................... 76

Welkom!

21 september 2014, als alles goed gaat wordt dit echt last minute dat dit

winternummer online komt. Toch wel beetje genieten van die spanning van last

minute “uitdagingkjes”, van teksten die toch niet echt lijken te passen zoals ze

zouden moeten passen, aanpassingen die nog last minute worden aangeleverd.

Gelukkig stopt de aarde niet met draaien mocht dit nummer toch even overtijd

verschijnen.

In dit nummer heel wat artikels, ook uit Nederland dus Nederlandse collega’s ook

voor jullie is er zeker wat leesvoer tussen. Wat ik heerlijk vind is de verschillende

karakters die er ook herkenbaar tussenzitten. Sommige houden ervan om te delen

en delen dan ook heel wat pagina’s, dit kan een uitdaging zijn om te lezen en geloof

me ze zijn het meer dan waard! Hier vind je heel wat nuttige informatie in terug.

Andere zijn misschien wel wat korter en zou je misschien meer als promotioneel

kunnen bestempelen, doch hebben zeker ook hun waarde!

Heel hartelijk dank aan al deze mensen die hun tijd en energie wilden schenken aan

het bijdragen tot dit nummer.

Idee is ook om in de linkedin group Coachend Vlaanderen waar ondertussen reeds

525 mensen lid van zijn (een verhoging met 125 sinds ons laatste nummer), telkens

een artikel of activiteit in de spotlight te plaatsen.

Ook zal je merken dat er een nieuw coachcafé is mogen verrijzen en wel in de

Kempen zie programma’s van de coachcafé die hun programma doorstuurden op

het einde van dit numemr.

En ook het Coachcafé Brussel gaat een licht andere weg op dankzij de samenwerking

met Citizenne komt de droom om nog meer bij te dragen tot het groter geheel nog

korter bij mijn realiteit. Speciale dank ook hiervoor aan de mensen van

www.citizenne.be.

Voor nu rest mij enkel nog jullie heel veel leesplezier toe te wensen!

En uit te kijken naar jullie feedback en heel graag jullie bijdragen voor het volgende

Winternummer van Magazine Coachend Vlaanderen. Jij doet toch ook mee ?

Johan Verheven

Zet de coaches in quarantaine.

Meer nog dan Ebola-lijders zijn er coaches die besmettelijk zijn. Beroepsmatig kom ik veel in contact met allerlei coaches. Heeft er iemand zo een geel beschermingspak voor me of beter: voor hun klanten/slachtoffers? Burn-out, stress het was weer in het nieuws afgelopen tijd. Een heleboel uitgebluste coaches die van geen hout pijlen weten maken, waren er als de kippen bij om hun aanbod uit te breiden of uit te toeteren. Eindelijk! Erkenning dat er een probleem is! Voor velen van hen is de fase aangebroken om hun eigen burn-out problematiek op te lossen. Het zijn altijd dezelfde fases:

- Zoek lotgenoten en voel je minder alleen: Als je als coach ‘iets’ doet rond burn-out, dan zullen er wellicht mensen met burn-out bij je terecht komen. Soort zoekt soort.

- Het internet bevat een schat aan informatie. Je kan perfect jezelf opleiden en een eigen aanpak van nul opbouwen. Dan is hij van jou en jou alleen.

- Je test die aanpak natuurlijk op jezelf uit: werkt het dan heb je de universele aanpak gevonden. Werkt het niet, dan heb je ook de universele aanpak gevonden, maar het is toch evident dat je jezelf niet kan coachen in die dingen? Bovendien heb jij het erger dan anderen en zulke gevallen als jijzelf zijn heel zeldzaam.

- Klanten waarvoor jouw aanpak niet werkt zijn niet coachable, stellen zich niet open of vinden zich te goed. Het sterkt je vooral om de ingeslagen weg te blijven volgen. Het is eigen aan een universele aanpak dat hij niet voor iedereen werkt.

- Vanaf 3 klanten die uit beleefdheid vertellen dat je ze geholpen hebt, kan je vol aan de slag. Dat aantal kan ook 2 zijn en zelfs 1. Dat is natuurlijk afhankelijk van de mate waarin je zelf ervaringsdeskundige bent in burn-out.

Wanneer je als coach vertrekt vanuit je eigen problematiek, maak je het voor je klanten alleen maar erger. Het is alsof je ebola-patiënten entreegeld doet betalen aan de deur van het opvangcentrum. Laten we een opvangcentrum inrichten voor ‘probleem’-coaches en ze onderling laten uitzieken, want er is zowat sprake van een pandemie.

Sun-On-Skye, 20 september 2014.

Think Troll.

Stoppen met drinken - Michael Niclaus

Spreekt de maatschappij zichzelf tegen? Alcohol is een vergif dat het leven aanzienlijk verkort. De verslavende werking ervan ondermijnt het immuunsysteem en de concentratie. Systematisch verwoest het je zenuwstelsel, je zelfvertrouwen, je moed en je vermogen je te ontspannen. Bovendien is alcohol walgelijk en in de loop van het leven, spendeer je er een fors bedrag aan. Nu rijst de vraag ‘wat krijg je daarvoor terug?’

Onmisbaar? ‘Werkelijk niets!’ 2,5 jaar terug heb ik de beslissing genomen te stoppen met drinken. Vele mensen begrijpen niet waarom ik hiermee volledig zou stoppen. Volgens velen is alles minder leuk en gezellig als je geen alcohol consumeert. Alcohol drinken is een gezellig tijdverdrijf dat ons helpt te ontspannen en is een van de weinige echte genoegens die ons helpen de stress van het moderne leven aan te kunnen. Het lest onze dorst, smaakt goed, maakt ons gelukkig, geeft ons moed en zelfvertrouwen, neemt belemmeringen weg en geeft onze fantasie de vrije teugels. Tevens is het absoluut onmisbaar voor succesvol sociaal contact.

Meer genieten? Diep in ons beseffen we allemaal dat het tegengestelde de waarheid vertelt. Toch zijn dit uitvluchten die ‘gebruikers’ aanwenden als reden van hun alcoholisme. Het is niet vreemd dat vele mensen dit geloven, want vanaf onze geboorte zijn we gehersenspoeld dat alcohol deze voordelen biedt. We hebben niet anders gezien op tal van feestjes en bijeenkomsten. Weinig mensen begrijpen dit, maar stoppen met drinken geeft je de gelegenheid om net veel meer te genieten van dit leven.

Illusies Ik zou dieper willen ingaan op het feit dat uit de talloze nadelen van alcohol er twee de illusie scheppen dat alcohol ook voordelen biedt.

1. Alcohol lest de dorst niet, integendeel, het droogt je uit. Een drankje bestaat uit 80 procent water - gelukkig, want één slok pure alcohol zou je dood zijn - dit wijst op het feit dat op het drankje op korte termijn dorstlessend werkt. Maar na enkele minuten krijg je algauw zin in een volgend drankje.

2. Een tweede illusie is dat alcohol je ontspant. Alcohol bedwelmt je. Dit is een proces dat geleidelijk de zintuigen verdooft tot je ongevoelig bent. Ware ontspanning wil zeggen dat je geen zorgen, beslommeringen, spanningen, stress of pijn hebt. Het is onmogelijk een gevoel van totale ontspanning, of wat voor gevoel ook te hebben, als je helemaal gevoelloos bent. Stoppen met drinken kan een zeer goede beslissing zijn.

Alcohol is overal De maatschappij spreekt zichzelf enorm tegen. Alcohol wordt langs alle kanten aangeprezen. Is het niet op de televisie, dan zien we reclame langs de straat, in de winkel, zelfs in de krant. Alcohol is overal. Het klinkt vreemd, maar dit is de waarheid. Op Facebook passeerde kortelings een artikel over een ‘antikaterpil’ die eindelijk ook in België te verkrijgen is. Daarvoor verscheen het artikel ‘Nieuw alcoholvrij drankje maakt je dronken’. Dan stel ik mij de vraag wat de bedoeling eigenlijk is. Mensen van alle leeftijden worden – zowel bewust als onbewust - aangemoedigd om alcohol te consumeren. Maar tegelijkertijd wordt streng opgetreden met enorme boetes wanneer iemand een positieve alcoholtest afneemt.

De macht van geld ‘Wat is er mis met een glaasje alcohol?’, eigenlijk zouden we beter moeten weten. Ik begrijp het soms helemaal niet meer. Mensen worden wijs gemaakt dat alles veel leuker is met wat drank, maar dat is helemaal geen waar. Als kind werd er vroeger ook geen alcohol gedronken en verjaardagsfeestjes waren meestal plaatsen van plezier. Grotendeels draait al deze reclame voor alcohol rond de enorme handel die er leeft rond alcohol. 90 procent van de volwassenen drinkt. Als mensen massaal zouden stoppen met drinken zou onze economie minder draaien. Maar is het de bedoeling dat kinderen op een steeds jongere leeftijd in aanraking komen met alcoholisme? Ik hoop van niet.

Tot slot Met dit artikel is het niet de bedoeling mensen aan te vallen. Ik kan alleen maar hopen op begrip en op een meer kritische kijk over stoppen met alcohol. Want onbewust nemen heel wat kinderen alles op wat ze zien. De meesten zullen nadoen wat ze nu zien. Ik ben erg blij dat ik kon stoppen met drinken. Ik kan mezelf volledig geven zonder, dus ik zou niet weten waarom ik dit vergif nog zou drinken!

Meer weten over bewuster drinken? Alcohol coach Michael Niclaus begeleidt individuen en geeft lezingen zowel voor een jong als volwassen publiek. Bekijk hieronder zijn reportage in koppen: https://www.youtube.com/watch?v=nOh4iBIZ6cU

Michael Niclaus, ervaringsdeskundige Stoppen met drinken was mijn beste beslissing.

Deze beslissing nam ik op 17 juli 2011. Na jaren van uitgaan, feesten en vooral drinken

stopte ik met de meest sociale drug in de wereld van vandaag: alcohol. Het is mijn

missie om onze maatschappij bewuster met alcohol te laten omgaan. Dit doe ik door

lezingen te geven rond alcohol en door individuele coachingsessies Michael Niclaus

Alcoholconsulent

www.debestebeslissing.be

Ides De Vos

Ons leervermogen (hoe we leer -opportuniteiten benutten) wordt sterk beïnvloed door ons mentaal model en onze lineaire denkwijze. We weten dat ons mentaal model, of hoe we de wereld bekijken, gevormd wordt door onze waarden, die we in onze opvoeding, scholing en sociaal leven meegekregen hebben, maar ook door onze overtuigingen en onze levenservaring. Door ons mentaal model is ons leren in meeste gevallen steeds nog gesteund op lineair of reductionistisch denken: Denken in hokjes!! - We hebben enkel aandacht voor persoonlijke resultaten - We worden graag getraind door experten - We delen onze kennis niet - We willen controle over onze eigen competenties - We denken dat de som van de individuele competenties de competenties van een team kunnen vormen. Mijn loopbaan en ervaring, hebben me nu toch geleerd dat in onze huidige en toekomstige complexe samenleving deze huidige leer-mindset niet meer bruikbaar is . Hoe gaan we nu naar een andere leermindset …? Er moet een paradigmashift gebeuren door: 1. Leren Systeemdenken

We moeten ons realiseren dat de complexiteit in onze huidige wereld veroorzaakt wordt door causale relaties van systeemelementen en subsystemen:informatie bvb is overal en altijd beschikbaar , de snelheid van vernieuwing is enorm,aanpassing aan dit alles en het gebruik van nieuwe werkwijzen dringen zich op .

In deze complexiteit worden problemen niet veroorzaakt door eenzijdige redenen, maar zijn een gevolg van de interrelatie van verschillende elementen. We moeten leren denken in netwerken, waar één kleine verandering een reactie veroorzaakt op het ganse systeem, en enorme gevolgen kan hebben. Denk eens na hoe files ontstaan? Door het zoeken naar verbanden, krijgen we een beter inzicht in de werkelijkheid…maar dit vraagt ook andere voorwaarden: - het openstellen van onze mentale modellen - openstaan om te leren van anderen - effectief te communiceren - openstaan voor persoonlijke ontwikkeling 2. Open stellen van mentale modellen

Door ons niet te focussen op details , maar het gehele te zien en de verbanden , kunnen we reflecteren en naar de dingen kijken vanuit een ander perspectief.De antwoorden die we krijgen veranderen ons mentaal model , waardoor we anderen beter gaan begrijpen en meer objectiviteit gaan aanleggen . 3. Effectief te communiceren

Het is belangrijk, onze kennis te delen met anderen, in dialoog te gaan en feedback te geven en te krijgen. Antwoorden op de vragen gaan terug ons mentaal model verruimen en nog meer open stellen om van anderen te leren, te delen en zodanig collectieve intelligentie te creeëren 4. Je te laten inspireren door andere

We zijn overtuigd dat er niet één oplossing is : de onze . Je laten inspireren door andere vraagt om een stap achteruit te doen, te reflecteren en …ons ego te laten varen. Inspiratie door derden zal je observatie verfijnen, zal je anders leren denken , zal je leren van perspectief te veranderen . Het is een nieuw element om je mentaal model te verrijken en te verruimen!!

5. Je te ontwikkelen

Door voorgaande stappen te volgen, ga je persoonlijk meesterschap ontwikkelen waardoor je niet enkel de gebeurtenissen beter gaat begrijpen , maar ook een klaardere kijk krijgt op de gedragspatronen die problemen veroorzaken. De bijdrage aan een gelukkige en betere samenleving kan niet gebeuren door één enkele figuur , of een kleine groep van mensen .Deze hebben niet alle wijsheid in pacht en zijn ook beperkt in hun overtuigen . Collectieve wijsheid en collectieve actie kan leiden tot belangrijke veranderingen . Daarvoor moeten we SAMEN leren.

Ides De Vos Youtellus Comm V

ides@systemeering.be

www.systemeering.be

Ken je de 5 sleutels naar succes en geluk?

Sabine van Meenen

Succesvolle, gelukkige ondernemende mensen halen alles uit hun leven en werk en

willen vooral iets bijdragen aan het leven van anderen. Deze mensen kennen de 5

basissleutels naar geluk en succes.

Sleutel 1: Durf eerlijk naar jezelf te kijken en denk diep na

Ga er eens rustig voor zitten en stel jezelf de vraag: hoe voel jij je nu echt? Wringt er

iets? Is er iets dat je niet zo blij maakt? Elke positieve verandering begint met eerlijke

zelfreflectie. Toegegeven: het is niet zo prettig om te ontdekken waar jij je niet meer

goed over voelt. Dit irritant en knagend gevoel drukken we dikwijls weg in de hoop dat

het overgaat. Helaas komt het meestal des te luider terug.

Elk mens heeft dromen en verlangens. Van nature wilt een mens groeien, een betere

versie van zichzelf worden. Start daarom met het opmaken van de balans van je leven

en werk nu.

Sleutel 2: Weet waar je naartoe wilt en droom groter

Wat wil jij nu écht in je leven? Droom je van een wereldreis, een leuke partner, een

gezin of een droombedrijf? Een eenvoudige oefening: stel dat je op je sterfbed ligt en

dat je terugkijkt naar je leven. Waar zou jij spijt van hebben gehad? Dat zijn je ‘niet-

verwezenlijkte dromen’. Het kunnen best kleine dingen zijn. En je kunt ze vanaf vandaag

aanpakken!

Weet je niet goed wat je wil? Denk dan eens aan de dingen die je niet meer wil. Iets

nieuw of iets anders willen, betekent dat je ruimte zal moeten creëren.

Sleutel 3: Noteer je doelen vanuit je droom

Neem een mooi schriftje of maak een nieuw document aan op je computer. Schrijf je

droom uit en noteer je doelen die daaruit voortvloeien. Schrijf naast elk doel op waarom

je dat doel écht wilt bereiken. Als je reden niet helder is, dan ben je onvoldoende

gemotiveerd om dat doel te bereiken.

Sleutel 4: Durf een eerste stap vooruit te zetten

Als je blijft dromen, dan leef je in een illusie. Je verlangt steeds naar iets anders en je

doet er niets mee. Jammer voor jezelf en je omgeving. Welke eerste kleine stap kun jij

vandaag zetten op weg naar je droom? En ja, die eerste stap boezemt angst in, dat is

heel normaal. Jij verlaat namelijk je vertrouwde comfortzone. Weet echter: pas nu ben

jij als mens aan het groeien.

Sleutel 5: Blijf gedisciplineerd volhouden

Bij elke stap die je zet, groei je. En je komt obstakels tegen op je weg. Er is geen snelweg

naar je droom. Zie problemen niet als problemen, maar als uitdagingen en nieuwe

kansen om te groeien. Versterk je discipline-spier zodat jij je stappen volhoudt en

doorzet. Iedereen heeft zo’n spier, ook jij. Je moet ze alleen af en toe trainen, zeker als

ze jaren ‘geslapen’ heeft. Omring je ook met mensen die in je geloven en je hierbij

ondersteunen.

Ik wens je alvast een bijzonder mooie tocht toe op weg naar je gedroomd leven!

Sabine van Meenen begeleidt dienstverleners om met super focus en het nodige lef te groeien naar een succesvol bedrijf met een mooie omzet, fijne klanten en vooral de Vrijheid te ervaren tijdens het ondernemen. Sabine werkt met eenvoudige methodes, heldere strategieën en krachtige mindshifts. Ze leert je slimmer en makkelijker te ondernemen zodat jij je droombedrijf kunt uitbouwen.

www.sabinevanmeenen.be

>> Download het gratis Ebook om een eerste stap te zetten naar jouw droombedrijf. “De 5 meest gemaakte fouten waardoor je als dienstverlener klein blijft”

Heb jij last van ochtendstijfheid en stramme gewrichten? Marleen Crabbe

Ochtendstijfheid en stramme gewrichten zijn eerste tekenen dat je op korte of latere termijn je manier van leven zal moeten veranderen. Gewrichtsziekten zoals reuma, artrose, enz. zijn chronische welvaartziekten die met veel pijn gepaard gaan. In het algemeen worden meer vrouwen getroffen door deze ziekten dan mannen. Jammer genoeg zien wij ook de tendens dat meer en meer jonge mensen met deze ziekten te kampen krijgen. Vooraleer naar de pijnstillers te grijpen, kan je zelf al veel doen om je pijn te verlichten en de evolutie van deze chronische- en ouderdomsziekte te vertragen. Natuurlijk hoef je niet te wachten totdat je stramme en pijnlijke gewrichten hebt, om de tips die ik je meegeef, toe te passen. Vooraleer te weten wat je kunt doen, dien je eerst te weten wat de oorzaken zijn. We spreken veel over de stress die onze maatschappij heerst, maar we vergeten dat er meer is dan de stress op het werk of de stress die je hebt wanneer je kinderen jengelend aan je rokken hangen en dat je tegelijkertijd zit te denken aan alles wat nog gedaan moet worden tegen x-tijd. Er bestaan 4 typen stressoren die ontstekings- en auto-immuunziekten in de hand werken, zijnde:

Chemische stressoren Fysische stressoren Microbiologische stressoren Psychosociale stressoren

Een korte uitleg wat deze verschillende stressoren inhouden Chemische stressoren

(mee)Roken is een belangrijk risicofactor voor artritis Lucht- en milieuvervuiling Overgewicht door ondervoedin Voedingstekorten (vitaminen, mineralen, spoorelementen, vezels) Te veel snelle koolhydraten (snelle suikers) t.o.z. van volwaardige koolhydraten

Fysische stressoren

Lokale overbelasting door bijvoorbeeld een repetitieve beweging. Denk maar aan de muisarm van de kantoorbediende ; de violonist die gedurende uren zijn viool op een onnatuurlijke wijze vasthoudt ; de danser of de atleet die steeds dezelfde beweging maakt om zijn beweging tot in de perfectie uit te voeren

Overgewicht is zeer belastend voor je gewrichten

Microbiologische stressoren

Chronische virale of bacteriële infecties

Psychosociale stressoren

Stress is een grote boosdoener die DNA schade veroorzaakt in je immuun cellen. Gewrichtsklachten die tot een chronische ziekte geleid hebben, is een auto-immuunziekte.

Uit wetenschappelijke studies is gebleken dat yoga en ontspanningsoefeningen helpen om de stressreacties van je lichaam te verminderen bij psychische stressoren. Dat leidt dan weer tot minder pijn in je gewrichten.

Sommige stressoren heb je niet zo direct in de hand. Ik denk daarbij aan lucht- en

milieuvervuiling (licht- en lawaai overlast, bodemarmoede, watervervuiling). De ene

mens is er daar gevoeliger aan dan een ander, maar het feit is dat het voor niemand een

gezonde omgeving is.

Gelukkig zijn er een aantal stressoren waar je wel vat op hebt waardoor je de evolutie

van je ziekte kunt vertragen, of nog beter, de ziekte vermijden. Er zijn 6 stappen die je

kunt ondernemen. Het is belangrijk voor je mentale gezondheid dat je weet dat je iets

voor jezelf kunt doen en dat je dat ook daadwerkelijk doet.

I/ Zoals Hippocrates (460-375 v. C) zei: “Je voeding is je medicijn; je medicijn is je

voeding”.

Daar begint het al mee. Wat is gezonde voeding? Er wordt ons dikwijls om de oren

geslagen met allerlei “de nieuwste, de beste, de laatste hype diëten”.

Een gezonde voeding is een voeding dat je lichaam herkent als zodanig. Op de 6

miljoen jaren dat de mens hier op deze aardbol wandelt, zijn zijn genen weinig

veranderd terwijl ons voedingspatroon enorm snel veranderd is op korte tijd.

Die snelle veranderingen kunnen onze genen niet aan. Daarom krijgen wij op

jongere leeftijd welvaartziektes. Welvaartziektes zijn ouderdomsziektes die wij op

jongere leeftijd krijgen.

Gezonde voeding is dus een voeding die je verre voorouders als zodanig zouden

herkennen.

Dat zijn vers fruit, verse groenten, noten, zaden, een beetje yoghurt en met mate

kazen (liefst gefermenteerd), kruiden, vette vis, onbewerkt gevogelte, onbewerkt

mager vlees en eieren.

Gezonde drank: bron water, kruidenthee, groene thee (max. 3 koppen per dag), 1

à 2 glazen (rode) wijn. Koop wijn dat minste 2 jaar oud is vanwege de sulfieten die

ze erin doen. Na 2 jaar zijn de sulfieten zo goed als helemaal verdampt.

Ik nodig je uit om de volgende keer dat je gaat winkelen, een kritische blik op de

inhoud van je winkelkar te werpen. Hoeveel verse groenten en fruit heb je

gekocht en hoeveel graanproducten en kant-en-klare maaltijden? Wat is de

verhouding?

II/ Neem bijkomende supplementen in. Vraag raad aan je (huis)arts.

De bodem waarop onze groenten en fruit geteeld worden, is te arm geworden

waardoor onze voeding niet meer genoeg vitaminen, mineralen, spoorelementen

en vezels bevat die wij nodig hebben.

III/ Elimineer een aantal stressoren uit je leven zoals

- overgewicht (het zal als vanzelf wegsmelten naarmate je je toelegt op echt

gezond eten)

- blijf niet in een job of situatie waarin jij je niet (meer) goed bij voelt

Wanneer dit een te moeilijk opgave is, ga hulp zoeken bij een

voedingsdeskundige, een therapeut, een psycholoog, enz.

IV/ Blijf bewegen. Door te bewegen bevorder je de doorbloeding doorheen heel je

lichaam en dus ook naar je gewrichten. Het is ook belangrijk om je spieren te

onderhouden daar spierzwakte een risicofactor is voor artrose.

Bewegen helpt bij het afslanken. Zoek een bewegingsactiviteit die jouw voorkeur

heeft en die past bij je fysieke mogelijkheden. Dat kunnen joggen, wandelen,

fietsen, zwemmen, aqua gym, Tai Chi, yoga zijn.

Vraag raad aan je (huis)arts. Naargelang waar de gewrichtsklachten zich bevinden,

zal hij/zij je kunnen raad geven.

V/ Wat je nog kunt doen is op je lichaamshouding letten.

- houd je rug recht

- vermijd om hoge hakken te dragen

- zorg dat je bureaustoel in de juiste stand staat

- zit helemaal achter in je stoel met een rechte rug

- ontspan je schouders

- wanneer je iets van de grond moet tillen, zak je eerst helemaal door je knieën

en met een rechte rug kom je weer recht

- houd achter het stuur, indien mogelijk, je knieën iets hoger dan je heupen

- zorg bij het autorijden dat je knieën gebogen zijn

- slaap op een stevig matras

- houd je knieën gebogen wanneer je op je zij slaapt

VI/ Verwen jezelf. Veel mensen vergeten om zichzelf te verwennen. Wat jammer! Ga

op zoek naar methoden om je diep te ontspannen waarbij je zelf niets hoeft te

doen zoals bijvoorbeeld massage, Bowen technieken, kinesiologie, holistic pulsing,

voetreflexologie, fasciatherapie en reiki.

Ik hoop dat deze aanwijzingen je zullen aansporen om extra op te letten op je

levenspatroon en indien nodig een aantal aanpassingen door te voeren. Ik help je verder

op weg met de volgende aktiviteiten:

Eén keer per maand plaats ik op FB een eenvoudig, gezond en in een handomdraai klaar

te maken receptje om je op weg te helpen naar een gezonde voeding.

Heb je hulp nodig om je te ontspannen zonder zelf iets te doen? Je kan bij Huis van Eden

terecht voor Reiki. De Reiki sessies zullen je eveneens helpen om minder pijn te lijden en

indien je medicaties dient in te nemen, om hun neveneffecten te verminderen.

Heb je begeleiding nodig bij een psycho-emotioneel thema, dan kan ik je verder op weg

helpen met healing en yogatherapie. Voor meer uitleg ga naar huis van eden

Heb je een hond en wil je samen met anderen de natuur intrekken, dan kan je gratis

meewandelen met de hondenwandelclub Jura.

Marleen Crabee

Referenties

“Gewrichten en voeding” – auteur: Dr. G. E. Schuitemaker

“Het oerdieet: dé manier om oergezond oud te worden” – auteur: Dr. R. Kuipers

Cranio Sacraal Therapie zonder franjes, een avontuurlijke ontdekkingstocht!

Jan Camus

Voor zover ik mij kan herinneren werden baby’s in mijn armen geduwd omdat ik,

zogezegd, ‘the magic touch’ had om die kleine onrustige mensjes langzaam maar zeker

te bedaren en vervolgens in een diepe slaap te krijgen, gewoon door ze vast te houden

met beide handen.

Geloof me, als acht- of tienjarige heb je écht wel wat anders in gedachten als tijdverdrijf.

Vrienden en vriendinnetjes wisten snel dat pijn en ongemak na valpartijen sneller

verdwenen onder Jans handen. Wat ook praktisch was, je kon de ongemakken beter

verdragen (lees verdoezelen) en dus moest je er thuis minder woorden aan vuil maken.

Rond mijn 16de, 17de kwam er meer duidelijkheid. Mijn grootmoeder bleek uit een lijn

van ‘magnetiseurs’ af te stammen. Van haar kreeg ik waardevolle raad en tips om ten

allen tijde te waken over het correct gebruik en toepassen van energie. Je kon het wit

gebruiken of je kon het zwart gebruiken, zei ze, afhankelijk van je intentie. Voor haar

was het resultaat duidelijk, het is de intentie die de kwaliteit bepaalt. Het resultaat is

volledig afhankelijk van de cliënt, niemand heeft daar controle over. De intentie

daarentegen zou ik zelf kunnen kalibreren in mijn hart. Volgens haar is het belangrijkste

element in die intentie het besef dat ik slechts een doorgeefluik ben. Niets van wat ik in

mijn handen voel of wat er gebeurt is het mijne. Ze hield niet op met zeggen mezelf te

zien als een loketbediende bij de bank of de post. Mijn taak, mensen aan waarde te

helpen, zou op geen enkel moment mijn eigendom zijn.

Mijn gave werd door mijn ouders dikwijls afgedaan als jeugdig tijdverdrijf. Ernstige

jongvolwassenen dienden te functioneren naar de normen van de maatschappij: school,

nuttige studies, diploma, vaste baan en braaf, recht naar het pensioentje. Na een

twintigtal jaren eindigt de mallemolen van economie, communicatie, vliegtuigreizen en

hotelkamers zonder enige voldoening, in een klinkende burn-out.

Ik herontdek heel snel de kracht die door mijn handen stroomt en ga op zoek. Eerst naar

de middelen om uit dat dal te kruipen en vervolgens naar het meer weten over die gave.

De eerste stap is lectuur, ontdekkend, zoekend lezen. Ik verslind boeken en blijf op mijn

honger zitten. Ik mis de diepgang, de essentie, als in een kookboek waar het recept dat

minuscuul ingrediënt mist. Cursussen en workshops blijken gigantische mengelingen te

zijn waarin de originele smaken zoek zijn.

Die drang naar eerlijkheid en echtheid in communicatie doet me Dr. Luc Swinnen

ontmoeten. De man gaat een harde noot aan me hebben om mijn geest te openen voor

NLP en emotionele intelligentie. Druppelsgewijs dringt het tot me door dat dialoog een

doeltreffend werktuig is in helingsprocessen. Gesprekstherapie werkt als een endoscoop

die helpt om de eigen hindernissen bloot te leggen in overtuigingen en denkprocessen.

Paul Liekens’ assistente Han Rasker gaat de term ‘therapie’ in mijn hart weerklank doen

vinden. Niet per toeval praat een collega me over de craniosacraal therapie. John

Upledger maakt met technieken en inzichten in de menselijke anatomie duidelijk wat ik

sinds jaar en dag wéét in mijn weefsel. En het groeit!

Na de basisopleiding over de structuur van het menselijk lichaam gaat het crescendo.

Mijn buikgevoel zegt me dat er meer is. Ik proef van reiki, van meditatie, van

mindfulness, van rebirthing; ik herkauw Freud, Jung, Pavlov en alle andere Nagy’s, maar

vind geen raakveld met mijn magnetiseren.

Zo kom ik terug bij Upledger die alles terugbrengt naar het craniosacraal ritme. Ik

ontdek zijn visie over bewustzijn. Bewustzijn is een geheel van informatie en alle

informatie is energie. Vanaf nu staan al mijn receptoren op scherp! Ten eerste,

magnetiseren is energie! Ten tweede is er het ‘ruimtetijd’-begrip van Einsteins theorie,

die alle informatie in het verleden, heden en toekomst in het universum bevat. Ten

derde, elke menselijke cel is energie en maakt dus deel uit van dat gigantische

bewustzijn. Dit energieveld is voortdurend in beweging in ons lichaam en zo ook de

informatie, de data! Vanaf het moment dat we bewust of onbewust informatie

verhinderen te stromen ontstaat er vroeg of laat een fysiek probleem.

Hoe doen we dat? Eenvoudig door onze wil, door een gedachte of door beide. Wat is

opkroppen, wegslikken, achterhouden, wegdenken, mee leren leven, het een plaats

geven? We doen het, ongeacht of het bewust of onbewust is, zonder nadenken en zeker

zonder er over te praten. We doen het in ons aanvoelen, met een emotie. Ook emotie is

energie! Ooit al iemand weten lopen uit angst voor het leven? Heb je de kracht al

gevoeld van een tengere jonge mama als zij plots haar kind dient te beschermen? Fysica

leert ons dat je evenveel kracht nodig hebt om een kracht te onderdrukken. De energie

van de eigen emotie is dus nodig als kracht om opgekropte informatie stil te houden…

wat met het verstrijken van de jaren moeilijker wordt.

Hier komt craniosacraal therapie bij kijken. De craniosacraal therapeut doet in feite niets

anders dan geblokkeerd weefsel uitnodigen opnieuw te bewegen, verdere initiatieven

liggen helemaal in de energie van de cliënt.

De therapeut kan slechts begeleiden, niet starten, niet versnellen, niet vertragen, niet

overnemen. Vergelijk het met de eerste stappen van een kind. Als ouder ga je

uitnodigen, geen dwang gebruiken en je kan niet stappen in zijn/haar plaats. Van zodra

de peuter stapt, blijf je het kind nog even begeleiden.

In ons weefsel zit energie, dus informatie. Informatie waar alleen de cliënt wat mee kan,

niet de therapeut. Elk individu bevat informatie die we delen met anderen. Zoals een

aangeleerde taal, lezen, schrijven en rekenen. Iedereen heeft eveneens een gigantische

hoeveelheid informatie in het weefsel dat hem/haar grondig onderscheidt van de ander,

door familie, school, vrienden, lectuur, gesprekken, gezin, werk en ga zo maar door.

Deze informatie is op elk moment in beweging, verandert, vernieuwt en is op ontelbare

manieren gelinkt met een of meerdere emoties, die op hun beurt al dan niet aangenaam

of comfortabel zijn.

Al die data en energie in onze cellen en in ons weefsel zijn voortdurend in beweging.

Leven ìs beweging, toch? De manier waarop de craniosacraal therapeutische technieken

met die bewegingen in interactie gaan, ze uitnodigen, ze ondersteunen, ze begeleiden,

maakt de behandeling voor elk individu uniek. Alleen een resultaat, als gevolg van dat

unieke samenspel, kan vastgesteld, geteld of gemeten worden. Zoals John Upledger het

stelde, je kan met de craniosacraal therapie niet akkoord gaan, ze niet rationeel

aanvaarden, echter, de resultaten kan je niet loochenen. Voor moderne

wetenschappers is het probleem dat deze bekomen resultaten niet lineair zijn. Elke

behandeling is individueel, er kan dus geen dubbelblind studie ondernomen worden. Je

kan niet vergelijken. Er kan onmogelijk een controlegroep gevormd worden.

Het individuele karakter van een behandeling met craniosacraal therapeutische

technieken is tegelijk de garantie van het absolute respect van de vrije wil van de

persoon. De eigen energie van de persoon heeft elk initiatief. Bij het initiatief ligt ook de

verantwoordelijkheid van de vooruitgang en de grondigheid van zijn heling. Hij/zij wordt

bewust betrokken bij wat er zich afspeelt gedurende de behandeling. Geen enkele partij

heeft het recht de vrije wil van die persoon te negeren. Afhankelijkheid van een

therapeut, van een chemisch of natuurlijk hulpmiddel tot zelfs van de kosmos zou ten

koste zijn van die eigen vrije wil. Op elk moment in de behandeling heeft de cliënt de

keuze, verder te evolueren in de behandeling, een rustpauze in te lassen of te opteren

voor alternatieven, zij het symptoomgerichte verdoving.

Het Upledger Instituut coördineert momenteel het verzamelen van therapeutische

verslagen en resultaten i.v.m. autisme, pasgeborenen en zuigelingen, PTSS bij militairen,

fibromyalgie, astma, somatische tinnitus of dementie, van over de hele wereld.

Dit is nuttig, want hoewel dit type behandeling en het magnetiseren gedurende

millennia deel uit maakte van de standaard zorgverstrekking in diverse culturen, is de

hedendaagse zorgverstrekking afgestemd op de jonge, minder dan vijf eeuwen oude,

‘evidence based medicine’.

Die recentere ‘evidence based medicine’ heeft nochtans ook twee strekkingen in haar

rangen. De westerse heeft haar kennis gebaseerd op dissectie van overledenen. Eerst

met Galenus, dan met de Brabantse arts Andries van Wesel of Vesalius en begin

twintigste eeuw waren er de befaamde Henry Gray, Gray’s Anatomy, en Robert Heinrich

Johannes Sobotta. In diezelfde periode, begin vorige eeuw rond 1920, heeft de oosterse

strekking haar kennis eerder gebaseerd op feiten vastgesteld gedurende het leven, t.t.z.

gedurende het functioneren van een lichaam. Hier is voornamelijk Professor Guiseppe

Sperino met zijn ‘Anatomia Umana’, de spilfiguur. Het is niet zo verwonderlijk dat over

Guiseppe Sperino met geen woord gerept wordt op Wikipedia! Professor Sperino

noteerde dat de schedelbeenderen mobiel blijven in relatie tot elkaar gedurende heel

het leven van de mens met uitzondering van abnormale of pathologische

omstandigheden. Bijna honderd jaar geleden wisten Italiaanse anatomici dat de

schedelnaden beweging toelaten tussen de schedelbeenderen onderling.

De bevindingen van Andrew Tayler Still (grondlegger van de osteopathie) en William G.

Sutherland (grondlegger van de craniale osteopathie 1937) en tenslotte van John E.

Upledger (ontdekker van het craniosacraal ritme en op-punt-steller van de craniosacraal

therapie), hebben enkel de westerse strekking van de jonge medische wetenschap

geërgerd. Stilaan maar zeker ontdekt die wetenschap ook voortdurend nieuwe

meetnormen en/of –middelen die de eeuwenoude kennis staven, en zelfs ronduit

bevestigen.

Zorgwekkend blijft echter de standaardiseringsdrang: één afgevlakte techniek of één

passe-partout middel voor de noden van elk individu. Statisch en onpersoonlijk.

De craniosacraal therapeutische technieken begeleiden en ondersteunen het individueel

energetisch initiatief van elke cliënt. Behandelingen kunnen onmogelijk vergeleken of

gekalibreerd worden. Enkel de resultaten van de behandelingen kunnen vastgesteld

worden. Daardoor is de erkenning van de behandeling met craniosacraal therapeutische

technieken zo moeilijk. Repertoriëring, door bijvoorbeeld ziekteverzekeringen, is

gestoeld op standaardisering met als gevolg: de negatie van de individuele mentale,

fysieke en emotionele behoefte.

Anderzijds, heeft Aetna, een grote Amerikaanse ziekteverzekering, besloten het

leeuwendeel van de craniosacraal behandeling terug te betalen. Uit resultaten is

gebleken dat een craniosacraal behandeling herstel bespoedigt. Voor die

ziekteverzekering betekent dit minder hospitaal-, dokters- en medicijnuitgaven, een niet

te onderschatten budgettair voordeel.

Sinds de eerste vaststellingen en therapeutische resultaten van John Upledger kent de

craniosacraal therapie een progressie met lichtjaren. Voortdurend onderzoek leidt tot

nieuwere technieken en inzichten, die op hun beurt nieuwe horizonten openen voor

cliënten die de craniosacraal therapeuten hun vertrouwen geven.

Voor sommigen die de Upledger craniosacraal therapie nog steeds zien als zweverig

meditatie-ingrediënt, kan het nuttig zijn zich eens te informeren over het pilootproject

rond het behandelen van hersenschudding en nabehandeling van hersenchirurgie bij

topatleten, een samenwerking tussen The Upledger Institute en nationale

sportfederaties in de Verenigde Staten. (Pilootstudie “hersenschudding’, The Ricky

Williams Foundation)

Een intensieve studie verzamelt data over kinderen die craniosacraal geëvalueerd en zo

nodig behandeld worden binnen de dertig dagen na een moeilijke geboorte of een

keizergeboorte.

De zachte aanraking van de craniosacraal therapeut bevat een groeiende kennis en

ervaring, en dit wetenschappelijk, anatomisch en fysiologisch.

Het is fantastisch dat ik deze brug heb gevonden tussen het eeuwenoude magnetiseren

of handopleggen en het doeltreffend ondersteunen van cliënten in het herwinnen van

een rechtmatig levenscomfort.

Jan Camus

Ik ben een rustige, zachte, hoog sensitieve zestigplusser. Heel

gepassioneerd door het energetisch functioneren van de mens. Dit is

gelinkt met het feit dat ik de gave van het magnetiseren meekreeg.

Mijn studie-interesses waren psychologie en communicatie, wat

minder interesse was er voor economie en marketing, het geheel is

afgerond met enkele moderne talen en Franse literatuur.

http://www.jancamus.be/

De 10 geboden van Netwerking Of hoe netwerken effectief en plezant kan zijn…

ook voor de introverte coach

Greet Bunnens

Stel je het volgende voor…

1. Stap 1: “Hey ik ga naar een netwerk event en ik ga daar eens heel wat opdrachten en

klanten binnenhalen! All right!

2. Stap 2: Je komt aan – alleen – je kent niemand – je hart begint alvast sneller te slaan –

je handen voelen wat zweterig aan – je zelfvertrouwen zakt tot onder nul – je

natuurlijke charme is plots verdwenen – het lijkt erop of iedereen elkaar kent , erger

het lijken net beste vrienden jij hoort niet thuis in dat clubje… …

3. Stap 3: Je verschuilt je achter de bar of in het toilet

4. Stap 4: Je gaat naar huis – met heel wat visitekaartjes (die van jou!) en je voelt je

gefrustreerd want niemand heeft met je gepraat en je hebt niet 1 klant binnen

gehaald!

5. Stap 5: “Ik ga nooit meer naar een netwerk event – never, no way!”

Vreselijk, niet? Klinkt het je bekend in de oren?

Maak je geen zorgen, velen vinden netwerken angstaanjagend. Wij leren je hier hoe je

over je netwerking angsten geraakt en hoe je effectief met netwerken kan starten en er

nog plezier kan aan beleven ook. Want dit is belangrijk voor ons, coaches. Netwerken is

één van de meest effectieve manieren om relaties op te bouwen en opdrachten en

klanten binnen te halen. Of zoals Porter Gale het zegt in haar boek: “your network is

your net worth – Porter Gale”

OK – laat die netwerking angsten varen en geniet ervan!

Ziehier de 10 geboden van Netwerking. Volg deze wanneer je je voorbereidt voor de

netwerk events en het komt allemaal goed!

1. Gij zult redelijke verwachtingen stellen

Ik ontmoet heel wat mensen die ervan uitgaan dat ze nieuwe klanten zullen

ontmoeten en tevens onmiddellijk een aantal deals zullen sluiten en dit op 1

avond. Ik moet je hier tot mijn spijt teleurstellen, dit is geen redelijke

verwachting. OK, misschien heb je geluk en slaag je er alsnog in om dit te

realiseren. Het is echter niet gebruikelijk, dus vergeet die idee. Wat is dan wel

redelijk? Relaties opbouwen! Netwerken heeft alles te maken met relaties

opbouwen. Niet met onmiddellijk deals te sluiten. Dus stel jezelf de vraag: wat wil

je uit dit event halen? Nieuwe prospecten ontmoeten? Doorverwijzers

ontmoeten? …

2. Gij zult begrijpen dat kwaliteit telt, niet kwantiteit

Het is niet de bedoeling om zoveel mogelijk mensen te ontmoeten. Het is de

bedoeling om de “juiste” mensen te ontmoeten. Mensen die je kunnen

introduceren bij anderen, mensen die op termijn klanten kunnen worden,

beïnvloeders…

3. Gij zult fantastische vragen stellen

Met andere woorden, je zal niet de hele tijd over jezelf en je coaching business

praten. Je zal vooral luisteren. Mensen praten nogal graag over zichzelf. Maar jij

niet! Niet daar en niet op dat moment. Jij stelt fantastische vragen om mensen te

laten praten over zichzelf. Geef hen een goed gevoel. Ik verwijs hierbij naar de

quote van Maya Angelou: 'I've learned that people will forget what you said, ...

will forget what you did, but people will never forget how you made them feel.”

4. Gij zult geen afwijzingsangst hebben

Ons ego kan een ongelooflijke show stopper zijn. En wat dan nog als we zogezegd

afgewezen worden, je mag een ‘neen’ niet zo interpreteren. Ik heb nooit tijdens

een netwerk event het gevoel gehad afgewezen te worden. Nooit. Jij kan dat ook.

Dus vergeet die angst, laat die achter jou. Het heeft geen zin en de kans dat je

door die angst mooie opportuniteiten zal missen, is reëel.

5. Gij zult praten met vreemden

OK, ik geef toe dat ik soms dit gebod aan mijn laars lap. Ik wil niet overdrijven,

maar ik ken toch vrij veel mensen in het coaching- en HR wereldje. Dus wanneer ik

op zo’n netwerk event aankom, is de kans zeer groot dat ik wat bekenden tegen

het lijf loop. En uiteraard ga ik met hen een gesprek aan. Dat is ook de reden

waarom het beter is regelmatig naar dezelfde netwerk events te gaan, want op

deze manier kan je echt een relatie opbouwen en blijf je ‘top of mind’. En toch,

het is minstens even goed om nieuwe mensen te ontmoeten. 1 ding dat je zeker

dient te vermijden: met je collega of vriend de hele avond blijven praten in plaats

van anderen te ontmoeten. Want dan kan je misschien wel zeggen dat je naar een

netwerk event bent geweest, maar dat is niet wat ik netwerking noem.

6. Gij zult geven geven geven

Dit is iets wat ik heel vaak vertel aan mijn klanten. Je ziet het trouwens ook heel

regelmatig terugkomen in mijn blog posts (www.greetbunnens.be/blog) Mensen

kopen van mensen die ze vertrouwen. Het heeft allemaal te maken met “know-

like-trust”, ofwel “kennen-fijn vinden-vertrouwen”. Je klant moet je leren kennen,

vervolgens je een fijn en interessant persoon vinden en idealiter jou volledig

vertrouwen. Dan gaat die klant pas eventueel met jou in zee.

En dat geldt al helemaal voor coaches. Hoe doe je dat? Sharing = caring. Wanneer

je interessante waardevolle informatie geeft, wanneer je een gewoonte maakt

van mensen te introduceren bij anderen, wanneer je er bent om te ‘geven’ ipv te

‘krijgen’… dat is hoe je (klanten)relaties opbouwt. Dus opnieuw, je bent er niet

voor jezelf, je bent er voor hen. Wat is de toegevoegde waarde voor hen, je

(potentiële) klanten.

7. Gij zult visitekaartjes gebruiken op passende wijze

Er is 1 zaak die ik werkelijk storend vindt bij netwerk events: mensen die me hun

visitekaartje in de handen stoppen nog vóór ik hen heb gesproken. Wees niet die

persoon. Als je geïnteresseerd bent om de relatie verder uit te bouwen met je

gesprekspartner, vraag hun visitekaartje. Geef niet dat van jou eerst. 9 kansen op

10 zullen ze ook jouw kaartje vragen, en indien niet… wie maalt daarom? Jij hebt

hun gegevens en dat is wat telt.

8. Gij zult uzelf zijn

Personal Branding heeft alles te maken met authentiek zijn. Mijn favoriete quote

is die van Oscar Wilde “be yourself, everybody else is already taken”. Dus je hoeft

je niet anders voor te doen dan je bent. Wees jezelf. Dat is veel gemakkelijker en

veel effectiever.

9. Gij zult uw elevator pitch gebruiken

Hopelijk weet je wat een elevator pich is. Indien niet, je kan er alles over lezen in

mijn blog post hierover. In het kort, het is wat je over jezelf vertelt wanneer je

iemand voor het eerst ontmoet. Wanneer je je voorbereidt voor het netwerk

event, bereid dan ook je elevator pitch voor. Het zal handig blijken, echt.

10. Gij zult een follow-up verzekeren

Dit is belangrijk, wellicht zelfs het belangrijkste gebod. Je moet opvolgen.

Wanneer je interessante mensen ontmoet, zorg dat je met hen in contact komt,

via mail, LinkedIn, Facebook, whatever. En wel binnen de 48 uur. Stuur hen

interessant materiaal door. Focus op het bouwen van de relatie. Focus op de

“know-like-trust”.

Succes!

Greet

Wie is Greet Bunnens?

Ik help ondernemers in de dienstverlenende sector (coaches, interim managers, trainers, consultants… ) om zichzelf en hun diensten beter op de kaart te zetten dankzij Personal Branding.

Op die manier slagen mijn klanten erin meer klanten en opdrachten binnen te halen en meer (financiële) vrijheid te ervaren.

Wil je meer weten over hoe jij dit ook kan bereiken dankzij een simpel 5-stappenplan BRAND©? Download dan je GRATIS eBook op mijn website www.YouBrandBuilder.be

Je coachingbedrijf op social media: een tijdbom

Karin* heeft geen website nodig. Ze promoot haar coaching op een Facebookpagina. Intussen heeft ze +3.000 fans en haar bedrijf doet het fantastisch. Frans* is een succesvol business coach. Een website heeft hij niet, hij vindt zijn klanten op LinkedIn. Hoe? Elke dag nodigt hij tientallen leads uit om met hem te linken. * Echte cases, namen veranderd omwille van privacy. De fata morgana van social media Zoals je ziet, is het voor een coach aantrekkelijk om enkel aanwezig te zijn op social media. Facebook, LinkedIn en Twitter bieden een pak voordelen:

Ze zijn laagdrempelig: iedereen kan het en je bent meteen up & running.

Je bereik is enorm: 6 miljoen Belgen op Facebook, 2 miljoen op LinkedIn.

Social media platformen zijn vaak gratis of goedkoper dan een eigen site.

Je bedrijf heeft meteen een hippe, moderne uitstraling: jij bent mee! Doorslaggevende argumenten voor een (startende) coach. En meteen de reden waarom Johan en Suzanne geen site hebben, maar alles inzetten op LinkedIn of Facebook. Totdat de bom ontploft… Het gevaar? Johan en Suzanne bouwen hun coachingbedrijf op een platform dat niet van hen is. Het is van grote, beursgenoteerde bedrijven zoals Facebook en LinkedIn. Bedrijven die winst moeten maken en eigen voorwaarden stellen. En dus gebeurt dit: Suzanne stelde plots vast dat het bereik van haar Facebookpagina kelderde. Vandaag ziet slechts 6% van haar fans haar promoties. Wil ze er meer bereiken, dan kost dat geld. Veel geld: +12.000 euro/jaar. Suzanne zit met de handen in het haar… Sommige leads wezen Johan’s uitnodiging af en meldden LinkedIn dat ze hem niet kenden. Na enkele maanden kreeg hij een mailtje dat hij geblokkeerd werd omdat hij de LinkedIn-regels overtrad. Geen nieuwe klanten meer: exit Johan.

Thuis op je eigen website Hoe voorkom je dat jij de volgende Suzanne of Johan wordt? Bouw geen coachingbedrijf op Facebook, LinkedIn of Twitter. Als een social media platform zijn voorwaarden verandert, beslist om jou te bannen of failliet gaat, dan kan dat fataal zijn. Bouw je eigen platform. Een strategische website die:

je aanbod en unieke meerwaarde voor coachees glashelder maakt

interesse en vertrouwen wekt, en bezoekers aanzet tot actie

je expertise in de verf zet met een boeiende, relevante blog

bezoekers van social media converteert tot leads die meer willen

draait op eigen, betalende hosting en open source software Alleen zo timmer je aan een duurzame reputatie. En die is van onschatbare waarde. Ze overleeft trends, platformen en technieken. En ze is helemaal van jou.

Stefaan Oyen bouwt strategische websites voor coaches, consultants en trainers. Hij

maakt je aanbod en doelgroep glashelder, schrijft teksten die je klanten overtuigen en

bouwt een website die voor je werkt. Wil je elke maand een tip zoals deze? Schrijf hier in.

Succes-coaching met gerichte KPI’s in elke KMO of organisatie. - Deel 1 van 3 -

Dee parmenter@waymark.

Bernhard Szondi Bestuurder Federgo vzw

Zaakvoerder Alphacom Contact : b.szondi@telenet.be

In een reeks van 3 artikels gaan we dieper in op het gebruik van zgn. Key Performance

Indicators of KPI’s in kleine en middelgrote bedrijven. Om daartoe te komen dient het

bedrijf vaak eerst door een proces van mentaliteitswijziging te gaan, waarbij het

wenselijk is om met een ervaren externe coach te werken, hierna omschreven als een

“KMO-begeleider”.

Inleiding

Key Performance Indicators, kortweg KPI’s of in het Nederlands zoiets als “Sleutel

Prestatie Indicatoren”, worden door KMO-bedrijfsleiders nog teveel bestempeld als

Amerikaanse management-dada’s voor Multinationals.

Niets is minder waar.

Kleinere bedrijven hebben er zeker belang bij om te

leren werken met flexibele en gerichte KPI’s. De vraag is

of- en hoe dit op een pragmatische manier kan

aangepakt worden in KMO’s tot 250 werknemers?

Veel succesvolle KMO's zijn sterk afhankelijk van het

leiderschap van één ondernemer of een paar sleutel-werknemers die het bedrijf door-

en-door kennen, op buikgevoel beslissingen nemen en geen tijd nemen om hun kennis

met de rest van het bedrijf te delen. Vaak heerst er een paternalistische houding wat

leidt tot een gebrek aan doorgeven van verantwoordelijkheid en bijhorende

aansprakelijkheid aan de individuele medewerkers.

Wanneer de ondernemer tijdelijk of permanent door ziekte, ongeval of overlijden

wegvalt of een sleutel-werknemer besluit om een uitdaging bij en ander bedrijf aan te

gaan, dan blijkt vaak dat buikgevoel en een gebrek aan documentatie tot de grootste

verwarring kan leiden in de rest van de organisatie. Niet zelden gaat een bedrijf dan op

de fles. Onder druk voelt men dan wel de noodzaak aan om kennis door te geven en

methodes te documenteren.

Vandaar het belang dat elke bedrijfsleider de zgn. “kritische succesfactoren” voor zijn

bedrijf uitzoekt, grondig analyseert, documenteert en bespreekt met de hele

organisatie. Dit zal niet alleen resulteren in een verhoogde winstgevendheid en betere

liquiditeit op korte termijn, maar ook zorgen voor toegevoegde waarde van het bedrijf

bij een eventuele overname, juist omdat er meer transparantie is, de manier van werken

gedocumenteerd is en vooral omdat de afhankelijkheid van één of een paar personen is

weggenomen door “empowerment” naar de medewerkers, wat het risico verlaagt voor

de overnemende partij en aldus de waarde van de transactie verhoogt.

Op een succesvolle wijze met KPI’s omgaan vraagt echter om een grondige

voorbereiding. Laten we daar even op ingaan :

1. First, let’s SWOT around the clock…

Een goede aanzet daartoe, en best in samenspraak met een

ervaren externe KMO-begeleider, is een grondige SWOT-

brainstorming, m.a.w. men lijst samen de sterktes (Strenghts),

zwaktes (Weaknesses), mogelijkheden of kansen (Opportunities)

en bedreigingen (Threats) van de organisatie op. Onthoud daarbij

ook dat Sterktes en Zwaktes vooral intern in de organisatie kijken

en gericht zijn op vandaag. Kansen en Bedreigingen zijn vooral

externe factoren en zijn toekomstgericht.

Uit de sterktes en mogelijkheden kan men dan de groeihefbomen voor het bedrijf

selecteren om de toekomst te verzekeren. Uit de zwaktes en bedreigingen onthoudt

men de business-implicaties voor het bedrijf als er niet gewerkt wordt aan goede

oplossingen.

Veel van de ontdekte groeihefbomen en sommige business-implicaties zijn zogenaamde

Kritische Succes Factoren (KSF’s) voor de organisatie, waarop verder gebouwd kan

worden.

Deze noodzakelijke SWOT-oefening laat U toe om te komen tot een omschrijving van

wat het “Duurzaam Competitief Voordeel” is van de organisatie of haar “Sustainable

Competitive Advantage” (SCA). Een SCA is het zoeken en vinden van zaken die een

bedrijf onderscheidt, die niet eenvoudigweg gekopieerd kunnen worden en aldus een

voordeel opleveren op langere termijn. Een SCA is de essentie om er als bedrijf te zijn

en moet leiden tot bottom-line winst.

Een paar bekende voorbeelden van SCA’s :

Coca-Cola : refreshes the world, inspires moments of optimism and happiness, and creates value.

Wal-Mart : saving people money so they can live better.

Colruyt : uw laagste prijs garantie voor A-merken.

Carlsberg : probably the best beer in the world.

Berkshire Hathaway : de persoon Warren Buffet zelf is de echte SCA.

BMW : the ultimate driving machine / Freude am fahren.

Google : wants to organize the world’s information and make it universally accessible and useful.

Starbucks : is out to inspire and nurture the human spirit – one person, one cup and one neighbourhood at a time.

Als er na de logische SWOT-opbouw geen SCA voor de hand ligt, dan is de ultieme vraag

“Waarom spelen we dit spel?” Een organisatie die, na een ernstige SWOT-oefening,

geen SCA kan vinden of deze duidelijk kan omschrijven om er naar toe te werken, mag

zich ernstig afvragen wat haar overlevingskansen zijn op middellange termijn. Jack

Welch, de legendarische CEO van AT&T, zei ooit : “If you don’t have a strong

competitive advantage, then don’t compete.”

Voor een merk als Côte d’Or, waar ik in de jaren ’90 intensief

aan meegewerkt heb, was de uitkomst van deze SCA-oefening

“de krachtige smaak van echte Belgische chocolade”. Dit

houdt meteen beperkingen in, want Côte d’Or chocolade moet

dus uit België komen en verliest zijn SCA wanneer deze in

Griekenland of China wordt geproduceerd. Dat betekent

meteen ook een competitief nadeel in prijs, wegens transportkosten naar de

exportmarkten en eventuele importheffingen. Als de “krachtige smaak” een SCA is, dan

kan die niet zomaar aangepast worden aan de lokale smaken, want in vele landen vindt

de gemiddelde consument de smaak te hevig en zoekt eerder meer melk en suiker in

zijn product. Hoewel een SCA beperkingen inhoudt, geeft deze juist de echte reden van

het bestaan van een merk weer. Vandaar dat de chocoholic, waar ook ter wereld, de

smaak van Côte d’Or wel weet te appreciëren en er ook de juiste prijs zal voor betalen.

De keerzijde is dat Côte d’Or’s SCA leidt tot een niche-aanpak op wereldvlak, maar dat

kunnen nog steeds vele tienduizenden tonnen chocolade zijn, ook al betekent dit voor

de consument “minder-maar-beter”, weliswaar tegen een zeer goede bruto marge voor

de producent.

2. Met een juiste strategie op weg naar het beloofde land?

Eens men het over de SCA, KLP’s en BI’s eens is kan men gezamenlijk doelstellingen en

een strategie uitwerken, waarvan de hele organisatie de logica begrijpt. De strategie

krijgt dan een financieel spiegelbeeld via het (meerjaren)-budget.

Het is evident dat elk bedrijf, hoe klein ook, in één adem met deze SWOT-oefening, voor

zichzelf ook duidelijkheid moet scheppen in :

haar eigen toekomst-visie en eigen bedrijfs-missie : waar wil het bedrijf

uiteindelijk naartoe, hoe en waarom?

haar ethische waarden : waar staat het bedrijf voor in de ogen van elke

belanghebbende of “stakeholder”?

en in toenemende mate ook een MVO-visie heeft ontwikkeld. Maatschappelijk

Verantwoord Ondernemen wordt stilaan een wezenlijk onderdeel van deugdelijk

bestuur of Corporate Governance.

Haar kritische succesfactoren (KSF) oplijsten, meestal een afgeleide oefening van

de SWOT-analyse en van de daaruit voortkomende bedrijfsobjectieven. Een KSF is

vaak de bron voor een waardevolle bedrijfs-KPI.

Haar grootste risico’s of Key Risk Indicators (KRI) in kaart brengen (zie verder

onder 3.5.)

Schematisch verloopt elke ernstig strategische proces, wat ik gemakshalve SOSPUO

noem als ezelsbruggetje, als volgt :

SWOT

OBJECTIEVEN

STRATEGIEËN

PLANNING

UITVOERING

OPVOLGING

1. SITUATIE ANALYSE of de SWOT : Wat gebeurt er? Waarom? Enkel data en feiten

oplijsten. Geen meningen of verwachtingen. Daaruit haalt U de ‘groei-hefbomen’

(S+O) en de ‘Business Implications’ (W+T), die een bron zijn voor de KSF’s van de

organisatie en U inzicht geven moeten geven in haar SCA.

2. OBJECTIEVEN : Wat moet er gebeuren? Welk resultaat willen we? Maak elke

doelstelling specifiek, meetbaar, haalbaar, relevant, met een tijdsimpact en

duidelijk gelinkt aan de situatie-analyse.

3. STRATEGIEËN : Hoe moet dit gebeuren? Wat is onze aanpak? Een strategie is

breed, creatief, open voor alternatieven en eveneens gelinkt aan de situatie-

analyse.

4. PLANNING : Wat zijn de stappen van uitvoering om er te geraken? Wat is ieders

bijdrage daarin? Wat is de functionele impact in de organisatie, zijn er mijlpalen

voorzien (checkpoints onderweg) en is er een timing en budget voorzien? Hier

gaat het om de praktische wat – wie- wanneer – waar – hoeveel vragen. Net zoals

objectieven, moeten plannen SMART zijn : Specifiek, Meetbaar, haalbaar

(Achievable), Relevant (ook :Resultaatgericht) en Tijdsgebonden.

5. UITVOERING : De activiteiten van elke dag, week, maand… Het plan wordt in actie

omgezet, maar laat ruimte om de planning aan te passen aan de realiteit van de

uitvoering.

6. OPVOLGING : Wat zijn de resultaten? Zijn er afwijkingen tussen uitvoering en

planning? Is er bijsturing nodig op het vlak van strategie en/of planning?

Door de hele cyclus bewust te doorlopen en vele personeelsleden er in te betrekken

komt er een Change Management Proces op gang doorheen de hele organisatie. Dit

gaat soms gepaard met een soort Aha-erlebnis bij vele medewerkers : het is nu duidelijk

waar we naartoe willen, waar we voor staan en wat we moeten doen, dus laten we er

samen de schouders onder zetten.

En zo belanden we tenslotte bij de KPI-aanpak….

Inderdaad, KPI’s definiëren en regelmatig opvolgen heeft pas zin wanneer een

organisatie haar voorbereidend huiswerk grondig heeft gemaakt.

Meten is weten, maar weten is zinloos zonder constante verbetering.

Vervolgartikel (deel 2 van 3) : To KPI or not to KPI? Wat zijn KPI’s nu wel en niet?

Vervolgartikel (deel 3 van 3) : Coaching van het strategisch proces en KPI stappenplan

voor een KMO

Contact : Bernhard Szondi, Bestuurder Federgo vzw :

o Tel : +32-477-200.705 E-mail : b.szondi@telenet.be

Kort Lexicon van gebruikte afkortingen :

BI : Business Implications, afgeleid uit de Zwaktes en Bedreigingen van de SWOT

KLP : Key Leverage Points (Sleutelhefbomen), afgeleid uit de Sterktes en

Opportuniteiten

KFI : Key Financial Indicators (bv. EBITDA, Bruto Marge, Cashflow,

liquiditeitsratio,…)

KPI : Key Performance Indicators of Sleute-indicatoren om bedrijfsprocessen op te

volgen.

KRI : Key Risk Indicators of de grootste risico’s voor de toekomst van een

organisatie

KSF : Kritische Succes Factoren, afgeleid uit SWOT, KLP en SCA. Goede bron voor

KPI’s

MVO : Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

SCA : Sustainable Competitive Advantage, het resultaat uit een doorgedreven

SWOT

SWOT : de situatie-analyse van een organisatie : sterktes, zwaktes, kansen,

bedreigingen

Deze tekst, of delen ervan, mag niet gekopieerd of gebruikt worden zonder

voorafgaandelijke schriftelijke toelating van de auteur.

De Kracht van Ontwikkelingsgericht NAC-Life Coaching. Marc Labé

NAC-Life Coaching. Het NAC (Neuro Associatieve Conditionering) Life Coaching model bestaat al meer dan 30 jaar en is door de tijd heen al flink ontwikkeld. De basis van NAC is ontstaan in de jaren ’80. De grondlegger en pionier is Anthony Robbins. Het is in veel opzichten gelijk aan N.L.P. maar met iets andere accenten. Van een therapeutisch model, is de methode nu omgevormd tot een levensfilosofie, die tot doel heeft mensen hun volledige potentieel aan talenten, ideeën en vaardigheden te helpen realiseren. De nadruk ligt niet meer op het overwinnen van angsten en fobieën, maar op het verwerven van maatschappelijk succes, financiële onafhankelijkheid, een goede conditie en gezondheid alsook emotionele vervulling bij alles wat men in het leven onderneemt. Het gaat nu over het realiseren van dromen. Robbins onderwijst dat ieder mens ongekende mogelijkheden in zich heeft, die altijd tot zijn beschikking staan, zolang hij maar weet hoe dat potentieel vrij te maken. De nadruk van zijn NAC-methode ligt op het conditioneringsproces. Succes komt niet vanzelf, maar vraagt om een dagelijkse toewijding aan de doelen die je jezelf gesteld hebt. Het gaat er in al zijn lessen om, dat je er achter komt wat voor jouw persoonlijk de krachtigste motivatie is om je doelen te bereiken en uit je passiviteit te stappen. Als je van jezelf begrijpt hoe het 'pijn en plezier' mechanisme werkt in jouw leven, kun je greep krijgen op je toekomst. Je bent niet langer het slachtoffer van allerlei verborgen negatieve overtuigingen en onbewuste associaties. Je leert om bewust 'pijn' te koppelen aan negatieve gewoonten (wat kost het je op lange termijn?) en 'genot' aan positieve gewoonten, die zullen leiden tot de vervulling van je meest ambitieuze doelen en je grootste dromen. Hij heeft dit veel toegepast in zijn seminars en persoonlijke coachingsgesprekken en merkte dat tijdens de gespreken zelf een grote verandering merkbaar was, doch na een tijdje kwamen sommige van de coachees weer terug met dezelfde klachten. Dit zette Robbins aan om op zoek te gaan naar een dieper niveau van de menselijke psychologie. Hij ontwikkelt een geheel nieuwe methode die uitgaat van 6 universele behoeften van ieder mens ‘The six Human Needs’ oftewel de 6 menselijke behoeften. Een simpele maar effectieve methode, die ervan uitgaat dat de mens alleen echt gemotiveerd kan worden, als aan verschillende soorten van universele behoeften wordt voldaan. Het leven wordt doodsaai als je alleen voldoet aan je eigen behoeften op één of twee levensgebieden. Je hebt ze allemaal nodig, al verschillen mensen er sterk in waar ze de prioriteiten leggen en het voertuig dat ze gebruiken om de behoeften te bevredigen. De één wil meer zekerheid, de ander wil graag belangrijk zijn, of zich geliefd voelen, boven alle andere behoeften. Hoe groter het aantal universele behoeften dat wordt vervuld met een bepaalde activiteit, hoe gemotiveerder je bent.

De 6 universele behoeften zijn: 1. Zekerheid Voor de meeste mensen staat zekerheid gelijk aan overleven. We hebben allemaal behoefte aan een gevoel van zekerheid dat het dak boven ons hoofd en de vloer onder onze voeten houdt, en dat we pijn kunnen voorkomen en plezier krijgen. Onze behoefte naar zekerheid is dus een fundamenteel overlevingsinstinct, overeenkomend met de dieren. 2. Onzekerheid / Variatie Eens je je zeker voelt, is onzekerheid evenwel onze tweede behoefte – voor variëteit en uitdagingen die ons emotioneel en lichamelijke bereik op de proef zal stellen. 3. Belangrijkheid / Uniciteit We hebben allemaal behoefte aan betekenis, het gevoel dat we uniek zijn, dat ons leven een speciaal doel of betekenis heeft. Iedereen wil het gevoel hebben iets te betekenen. 4. Liefde en verbinding Alle mensen hebben de noodzaak om zich verbonden te voelen met iemand of iets. Verbondenheid kan in de vorm van liefde, vriendschap of andere manier van interactie. 5. Persoonlijke groei We hebben aanhoudende ontwikkeling nodig op emotioneel, intellectueel en spiritueel niveau. Deze groei maken we door, door met mensen om te gaan, activiteiten te ondernemen, te werken, of wat dan ook maar te doen waardoor we groei ervaren. 6. Bijdrage aan een groter geheel Tot slot, en zeker niet onbelangrijk, is er de behoefte om bij te dragen. Iets te doen voor anderen. We hebben allemaal een diepe behoefte om verder te gaan dan onszelf en een leven te leiden dat een groter doel dient. Op de momenten dat we dit doen, ervaren we ware vreugde en voldoening. Hoe werkt het NAC-Life Coaching Model. Het model werkt volgens de 7 NAC Life Coaching stappen 1. Begrijp de leefwereld van de coachee Verhelder de coachvraag en het gewenste resultaat. Ontdek wat de coachee weerhoudt en welke hulpbronnen de coachee kan inzetten om zijn resultaat te bereiken.

2. Versterk de innerlijke motivatie Zorg dat de coachee in actie komt. Verbind pijn aan het niet veranderen van de denkwijze/het gedrag. Verbind intens plezier aan het wel veranderen van de denkwijze/het gedrag. 3. Doorbreek het beperkende patroon Doorbreek het beperkende patroon door middel van je vraagstelling en verschillende oefeningen. 4. Creëer een nieuw ondersteunend patroon Schep een ondersteunend en krachtig geloofssysteem, met een bijbehorend sterk gevoel en gedrag. 5. Test of de verandering echt is Breng de coachee in de oude situatie en kijk hoe de coachee nu reageert. 6. Maak het nieuwe patroon blijvend Conditioneer het nieuwe gedrag d.m.v. een opdracht/oefening totdat het nieuwe gedrag krachtig is geactiveerd en daardoor blijvend is. 7. Veranker het nieuwe patroon in een ondersteunende omgeving De leef-/werkomgeving is van groot belang als ondersteuning voor de coachee. Laat de coachee vertellen hoe zijn leef-/werkomgeving hem kan ondersteunen in het nieuwe patroon Een NAC-coach gebruikt deze 7 stappen om van de huidige toestand naar de gewenste toestand van de coachee toe te werken. Uit de vele opgedane ervaring van de coaches die met dit model werken, is de doeltreffendheid ervan bewezen. De technieken zijn ongecompliceerd, wat het aanleren vereenvoudigt. Het ontstaan van het “Ontwikkelingsgericht NAC-Coachen.”

Ondanks dat Robbins de laatste jaren minder met de blokkades van de coachee gaat werken, is het originele NAC-coachen er toch sterk op gericht op het wegwerken van blokkades. Het uitgangspunt voor de coachingsgesprekken zijn de “problemen” van de coachee. De nadruk ligt bijna altijd op wat iemand niet kan, moeilijk vindt of tegenhoudt. Wat iemand wel goed kan en waar hij zijn energie van krijgt, wordt terzijde geschoven en krijgt nauwelijks of veel minder aandacht. Het model gaat ervan uit dat de mens bepaalde emoties verbindt aan een gebeurtenis, waardoor hij of zij speciale gevoelens in het lichaam ontwikkelt. Aan deze gevoelens, worden overtuigingen gekoppeld die als waarheid worden gezien.

NAC is zo opgebouwd dat oude overtuigingen die een blokkade in je leven zijn geworden, worden doorbroken. Er worden aansluitend nieuwe gevoelens voor in de plaats gezet waar je je beter in kunt vinden en die je positieve inzichten opleveren die beter bij je passen. De methode gaat er dus vanuit dat het ‘probleem’ nu eenmaal zo snel mogelijk moet worden opgelost. Zoals reeds aangehaald zijn de gebruikte technieken niet alleen eenvoudig maar ook doeltreffend. Vandaar dat ik mijzelf, als opgeleide NAC-Coach, de vraag stelde of zij ook op een andere, meer positievere manier in te zetten waren. Dus in plaats van altijd te vertrekken vanuit het verbinden van ‘pijn’ aan het niet veranderen, te starten met ‘plezier’ te linken aan het wel veranderen en dit dus niet door de blokkades aan te pakken maar te werken vanuit de sterktes. Het “Ontwikkelingsgericht NAC-Coachen” was geboren! Wat is “Ontwikkelingsgericht NAC-Coachen?” De basis van het NAC-coachen, op neurologisch vlak de dingen met elkaar verbinden en conditioneren, blijft ook in het “Ontwikkelingsgericht NAC-Coachen” hetzelfde. Maar het idee ontstond om een aantal andere coaching zienswijze of methodes, die ik mij in de jaren eigen had gemaakt, te integreren in het NAC-coachen. Het is dus niet echt een complete nieuwe methode in de zin van ‘uniek’ zijn, maar een integratie van verschillende andere denkwijze in het NAC-coachen wat de methode een ruimer werkvlak geeft. Ontwikkelingsgericht omdat het de coachee moet leren om uit zijn eigen bronnen te putten en toekomstige uitdagingen zelf te kunnen managen. Bij het “Ontwikkelingsgericht NAC-Coachen” komt dus juist wel de aandacht te liggen op talenten en sterke punten. Voor iedereen ligt namelijk de grootste mogelijkheid tot ontwikkeling op het gebied van zijn of haar krachten, sterke punten, kwaliteiten en talenten. In dit soort coachingsgesprek, werken via de hulpbronnen, biedt de coach de coachee de mogelijkheid om vanuit zijn sterke punten in te gaan op de belemmeringen die hij ervaart in het dagelijkse leven. De “Ontwikkelingsgericht NAC-Coachen” methode vertrekt dus vanuit positieve

ervaringen, dingen die wél werken, dingen die de coachee al in een bepaalde mate heeft

gedaan. Of dingen die hij doet in andere bereiken van zijn leven en die hem in het

huidige thema kunnen helpen. De blokkades, die er altijd wel zullen zijn, worden niet

weggemoffeld. Ze hebben zelfs hun eigen werkwijze (5) om mee te werken komende uit

het oorspronkelijke NAC-Coachen. Blokkades krijgen alleen niet meer de eerste plaats.

De aandacht gaat in de eerste plaats uit naar de krachten, de dingen die goed gaan, die

men al gedaan heeft, bewust of onbewust. Dat dient dan als start voor wat zou kunnen

in de toekomst.

De te volgen stappen zijn dezelfde als bij het NAC-Life Coaching model (zie hoger).

Alleen stap 3 wordt nu als volgt geformuleerd: Werk met wat voorhanden is.

De 5 werkwijzen in het Ontwikkelingsgericht NAC-Coachen*.

Werkwijze 1: Appreciatie ontwikkelen (waardering). De coach gaat op zoek naar de middelen die de cliënt reeds heeft ingezet om als het ware het hoofd boven water te houden in het huidige thema. Samen onderzoeken wat de cliënt kan doen om dit “meer” of “beter” te doen zodat het effect groter wordt.

Werkwijze 2: Hulpmiddelen activeren (resources). Hier gaan de coach en de coachee op zoek naar “de mentor” die de coachee reeds heeft geholpen bij een gelijkaardige situatie in het verleden. Hoe deze, interne of externe, mentoren (her)gebruiken om de situatie opnieuw het hoofd te bieden. Werkwijze 3: Succesverhalen inzetten (kerncapaciteiten). De coach en coachee gaan succesverhalen in het leven van de coachee onder de loep nemen. Deze geven inzichten in iemands kwaliteiten en deze verhalen kunnen nieuwe perspectieven opleveren die de coachee vooruit kunnen helpen in het huidige thema. Werkwijze 4: Faits Divers vergelijken (alledaagse dingen). Hier gaat de coach op zoek naar de “gelijkenissen in de verschillen” of de “verschillen in de gelijkenissen” in het alledaagse leven van de coachee. Net deze verschillen of gelijkenissen kunnen de coachee weer een inzicht geven in het huidige functioneren. Werkwijze 5: Obstakels overwinnen (belemmeringen). Deze werkwijze brengt de coach bij de blokkades van de coachee. Wat belemmert de coachee om vooruit te gaan, om zo te functioneren dat hij voldoende vreugde ervaart. *Er is geen absolute volgorde die je als coach moet aanhouden. Je kan gelijk waar beginnen, zolang je maar niet met werkwijze 5 start.

De kracht van het Ontwikkelingsgericht NAC-Coachen. Het grote voordeel, of de eigenlijke kracht van het Ontwikkelingsgericht NAC-coachen zit in het positief benaderen van de coachee, gebruik maken van wat de coachee zelf inbrengt in het gesprek. Ze beschikken al over vaardigheden en ideeën en zijn deskundigen wat betreft hun eigen leven. Het is ook veel aangenamer voor de coachee om te werken vanuit ‘wat er al goed gaat’ in plaats van wat niet. Want onrechtstreeks zeggen de antwoorden van de coachee, op de vragen die je als coach stelt in het werken met werkwijze 5, dat hij niet goed genoeg is of niet bekwaam.

Je haalt het beste uit de anderen, niet door hen het vuur aan de schenen te leggen,

maar door het vuur in hun binnenste aan te wakkeren (Bob Nelson). Wil je meer weten over het “Ontwikkelingsgericht NAC-Coachen” of heb je interesse om de methode aan te leren, neem dan een kijkje op www.innerbalance.be of stuur een mailtje naar info@innerbalance.be.

Marc Labé Trainer & Coach & Bemiddelaar

Inner Balance Lid ICF België

Vertrouwen en conflicten in organisaties Francine ten Hoedt

Conflicten zijn niet weg te denken uit organisaties, waar mensen samenwerken, ontstaan ruzies, wrijving en soms onverkwikkelijke vetes, die uiteindelijk slechts door ontslag of overplaatsing kunnen worden opgelost. De context van de organisatie speelt daarbij een belangrijke rol. Hoe onduidelijker functies, organisatiestructuur, bevoegdheden en mandaten zijn gedefinieerd, hoe groter de kans op escalatie van conflicten en hoe meer kans op instabiliteit van de organisatie. Voor (conflict)coaches is het een uitdaging om deze situaties in goede banen te leiden. Een bijzondere visie op organisaties biedt Steven Covey. Hij stelt ‘vertrouwen’ centraal als belangrijkste factor voor bestendigheid en winstgevendheid van een organisatie. In dit artikel leggen wij de verbinding tussen vertrouwen in organisaties en de kenmerken van de conflictwaardige organisatie om duidelijk te maken hoezeer deze beide fenomenen verbonden zijn en hoe (conflict)coaches kunnen bijdragen aan het herstel van vertrouwen binnen organisaties. Drie definities van vertrouwen

Covey geeft een driedelige definitie van vertrouwen: allereerst als gevoelsbegrip. Vertrouwen en wantrouwen neem je waar met je hart. Je kunt niet vertellen waarom je iemand op slag vertrouwt of wantrouwt. Je intuïtie of je gevoel bepalen dat. Bij conflictoplossing komt dit type vertrouwen vaak om de hoek kijken. Als een conflictpartner zegt: ‘maar mijn vertrouwen is nog niet hersteld’ of ‘het duurt nog wel even voor ik hem kan vertrouwen’ dan is er nog iets niet opgelost. Voor deze specifieke vertrouwensbreuk hebben we een workshop ‘Uit de wurggreep van de vertrouwensbreuk’ ontwikkeld, waarin we een methodiek aanbieden om de vertrouwensbreuk aan te pakken.

In de tweede plaats is vertrouwen een specifieke combinatie van karakter en competentie waarmee je de ander of een situatie open en nieuwsgierig tegemoet treedt. Als je iemand vertrouwt, volg je diegene in zijn voorstellen. Als je iemand wantrouwt, ga je niet mee. Voor conflictcoaches is dit type vertrouwen onontbeerlijk om te kunnen coachen. Je hebt nieuwsgierigheid naar het verhaal van de coachee nodig, gepaard aan oordeelloosheid om het vertrouwen van de coachee(s) te winnen en te behouden. Ten derde spreekt Covey over ‘smart trust’ in tegenstelling tot ‘naïviteit’. Een vaak gehoorde opmerking is, dat vertrouwen schenken naïef is en van weinig realiteitszin getuigt. Covey ziet vertrouwen als een combinatie van een groot verlangen te kunnen vertrouwen gepaard aan een scherp analytisch vermogen om de situatie te kunnen beoordelen.

Als je van vertrouwen uitgaat, neem je het overal om je heen waar. Het vormt daarmee de basis voor het welzijn van een mens. Als je leeft vanuit wantrouwen, heb je het druk. Je bent immers voortdurend bezig te controleren of je niet bedrogen wordt. Dat controleren kost tijd, energie en middelen. Dat hebben onder andere supermarkten ontdekt. De eerste stap was het zelf afwegen en prijzen van groenten, intussen zijn er systemen waarbij klanten hun eigen aankopen scannen en afrekenen. Zo besparen zij fors op de kosten. De golven van vertrouwen

Wederzijds vertrouwen blijkt de belangrijkste factor te zijn om met plezier te werken. De vraag is alleen, hoe ontstaat en groeit dat vertrouwen? Covey onderscheidt vijf golven waarin vertrouwen zich kan ontwikkelen:

1. zelfvertrouwen (geloofwaardigheid) 2. relationele betrouwbaarheid (gedrag) 3. organisatievertrouwen (congruentie, interne consistentie) 4. marktvertrouwen (reputatie) 5. maatschappelijk vertrouwen (bijdrage)

Elk van deze items kent eigen aandachtspunten. Ad 1) Zelfvertrouwen Bij ‘zelfvertrouwen’ onderscheidt Covey vier kernen om geloofwaardigheid te herkennen: 1. Integriteit gaat om meer dan de regels volgen of om eerlijkheid. Het gaat erom dat je

je persoonlijke waarden en normen kent en ernaar leeft. Practice what you preach. Je zoekt niet naar het gelijk, maar naar wat (moreel) juist is.

2. Intenties gaan over je agenda. Hoe kun je vertrouwen opwekken? Dat doe je door oprecht te geven om mensen en hun waarden en om de kwaliteit van wat je doet. Daarbij probeer je te bereiken wat het best is om de belangen van alle betrokkenen te dienen. En ook nu weer: zet je woorden om in daden.

3. Capaciteiten omvatten volgens Covey: talenten, attitude, vaardigheden, kennis en stijl.

4. Je geloofwaardigheid is ook afhankelijk van de resultaten die je bereikt. Belangrijk is om steeds te overwegen of je resultaten op korte termijn bijdragen tot je geloofwaardigheid op lange termijn. Fouten maken is niet erg, zolang je er open over bent.

Als een coachee als leerpunt ‘versterking van het zelfvertrouwen’ heeft, is het zinvol om aandacht te schenken aan het vierde punt. Vaak blijkt dat coachees met zichzelf afspraken maken en die vervolgens niet nakomen. Daardoor ondermijnen ze onbewust hun vertrouwen in zichzelf.

Covey illustreert dat aan de hand van een eigen ervaring. Hij sprak elke dag met zichzelf af om vroeg naar bed te gaan, zodat hij de volgende dag kon sporten. En elke ochtend had hij geen zin en bleef in bed liggen. Het gevolg was dat hij zichzelf steeds slapper vond. Tot hij zich realiseerde dat hij zichzelf voortdurend bedroog. Nu kiest hij bewust op welke ochtenden hij wil sporten. De avond ervoor gaat hij dan vroeg naar bed. Zo kan hij zijn afspraken met zichzelf nakomen en weer in zichzelf geloven. Ad 2) Relationele betrouwbaarheid Welk gedrag bevordert het vertrouwen dat we hebben in onze leiders? Covey onderscheidt een dertiental gedragingen bij betrouwbare leiders. Zij zijn: recht door zee, tonen respect, creëren transparantie, zetten hun fouten recht, tonen loyaliteit, boeken resultaten, verbeteren zichzelf, zien de realiteit onder ogen, scheppen duidelijkheid over verwachtingen, leggen verantwoording af, luisteren eerst, komen toezeggingen na en dragen vertrouwen uit. De eerste vijf kenmerken betreffen gedrag, de tweede vijf gaan over competenties, de laatste drie betreffen een combinatie van gedrag en competentie. Risico’s zijn er vooral als er schijngedrag optreedt en er dus feitelijk een sfeer van leugens ontstaat. En dat is de eerste breuk in de relatie. Covey citeert Nietzsche, die een cliënt teruggaf: “Het is niet zo erg dat je tegen me liegt; het is erger dat ik je niet meer kan vertrouwen.” Deze dertien kenmerken zijn het bespreken waard, als je als organisatiecoach in actie komt. En dan niet alleen als kenmerken van de manager, maar als kenmerken voor persoonlijk leiderschap van ieder lid van de organisatie. Door deze kenmerken te bespreken, komen vanzelf de onzichtbare, in de organisatiecultuur gelegen conflictbronnen aan de orde. Ad 3) Organisatievertrouwen (congruentie, interne consistentie) Vertrouwen binnen de organisatie bouw je op door congruentie en interne consistentie. Als je een missie hebt die spreekt van duurzaamheid, kun je je medewerkers niet laten werken met zwaar milieubelastende apparatuur of middelen, zonder te kijken of er herstel mogelijk is. Als je slogan gaat over de hoge kwaliteit van het onderzoek, kun je je niet veroorloven om je wetenschappelijk budget in te krimpen. Er moet congruentie en consistentie zijn tussen je missie, visie en beleid en datgene wat er in je organisatie gebeurt. In organisaties waar weinig vertrouwen heerst, zijn de volgende bedrijfsculturele gedragingen te herkennen:

- mensen manipuleren of verdraaien feiten; - mensen houden informatie achter; - mensen proberen met de eer te gaan strijken, ook al is die van een ander; - mensen passen de waarheid aan om er beter van te worden; - nieuwe ideeën worden openlijk bestreden en onderdrukt;

- fouten worden in de doofpot gestopt; - afschuiven van schuld op een ander; - roddelen en kletsen bij de koffieapparaten; - veel toezeggingen en beloften die zelden of nooit worden gehouden; - veel onvervulde verwachtingen; - laag energieniveau.

Een huiveringwekkende lijst! Nog huiveringwekkender is deze lijst, als je bedenkt dat dit soort gedragingen ook zichtbaar is tijdens escalerende conflicten.

Ad 4) Marktvertrouwen Marktvertrouwen gaat over merk en reputatie, hierbij speelt de eerste definitie van vertrouwen (het gevoelsbegrip) een grote rol. Het gaat erom of mensen je diensten willen afnemen of geld in je organisatie willen steken. Zeker in deze tijd van social media is het lastig om je reputatie hoog te houden. Klanten kunnen via twitter en facebook razendsnel vertellen wat er schort aan de producten of de dienstverlening. Daarom is het van het grootste belang om uw reputatie smetteloos te houden, niet alleen uiterlijk, maar juist ook intern. Ad 5) Maatschappelijk vertrouwen Het maatschappelijk vertrouwen gaat over de bijdrage die je bedrijf geeft aan de maatschappij. Het gaat over het creëren van waarde in plaats van te vernietigen, over teruggeven in plaats van nemen. Covey schetst een aantal voorbeelden van organisaties die veel doen voor de maatschappij door middel van projecten in arme wijken of landen. In feite heeft hij het over de principes van duurzaamheid, die op zoveel verschillende manieren door zoveel verschillende mensen worden uitgedragen. De mythes over vertrouwen

Covey weerlegt met graagte en veel voorbeelden de door hem gesignaleerde mythes over vertrouwen. Hij zet een aantal mythes tegenover de realiteit.

Vertrouwen is:

Mythe (belasting) Realiteit (dividend) is soft hard, realistisch en meetbaar: organisaties waar

vertrouwen heerst, hebben betere (financiële) resultaten.

langzaam niets is zo snel als vertrouwen: door vertrouwen te hebben in elkaar, hoef je minder controle uit te oefenen.

integriteit evenzeer karakter als competenties: Covey omschrijft de competentie vertrouwen.

riskant niet vertrouwen is nog riskanter: door mensen niet te vertrouwen, misken je hun sterke punten

en vraag je om problemen.

is er wel of niet kan worden opgebouwd en vernietigd. eens verloren, altijd verloren verloren vertrouwen kan (met moeite) worden

hersteld. wet- en regelgeving vernietigen vertrouwen

wet- en regelgeving kunnen juist vertrouwen wekken.

kan niet worden geleerd of onderwezen

kan wel worden onderwezen en geleerd.

bouw je per persoon op kun je ook met velen opbouwen.

Fig 1. De mythes van vertrouwen De optelsom van de mythes noemt Covey ‘belasting’. De optelsom van zijn eigen stellingen over vertrouwen noemt hij ‘dividend’. Bij beide optelsommen heeft hij een formule: Belasting: als vertrouwen daalt, daalt de snelheid en worden de kosten hoger. Dit zijn low-trust organisaties. Divident: als vertrouwen stijgt, stijgt de snelheid en dalen de kosten. Dit zijn high-trust organisaties.

Conflicten door ‘belasting’

Covey beschrijft de belastingen die voorkomen in low-trust organisaties. Vanuit conflictkunde kunnen daaraan specifieke geschillen gekoppeld worden. Met deze koppeling kan de conflictcoach het conflict objectiveren: het ligt niet alleen aan de conflictpartners, maar ook aan de wijze waarop het werk georganiseerd is of aan de manier van leidinggeven of aan de cultuur. Dan is het ook mogelijk om uit te zoeken op welke aspecten de conflictpartners wel invloed kunnen uitoefenen om hun samenwerkingsproblemen op te lossen.

Belastingen in low trust organisatie Conflicten

Reduntantie, onnodige herhaling (bijv. in aantal managementlagen).

Competentie (= machts-) geschillen.

Bureaucratie. Geschillen over verantwoordelijkheid, onduidelijkheid van rollen en taken. Bureaucratische conflicten: het (al dan niet opzettelijke) gebruik van protocollen en regelingen maken het uitspreken van werkelijke belangen onmogelijk.

Bedrijfspolitiek. Geschillen over bevoegdheden en verantwoordelijkheden, over promoties, over (extra-) beloningen.

Desinteresse. Slepende conflicten, die jarenlang kunnen doorwoekeren.

Personeelsverloop. Samenwerkingsgeschillen. Extern verloop (klanten, leveranciers).

Samenwerkingsgeschillen. B2B geschillen.

Fraude. Integriteitsgeschillen.

Fig.2: Low trust organisaties en conflicten Het moge duidelijk zijn dat deze organisaties veel onnodige kosten maken, alleen al door de heilloze conflicten die er spelen. 1/12e van de ziekmeldingen gaat in feite over een escalerend conflict. Behalve de kosten van het verzuim van de medewerker, heeft de werkgever ook rekening te houden met kosten van: verloren tijd door discussies, verminderde productie, slechte motivatie, inzet van maatschappelijk werk, bedrijfsarts, vertrouwenspersoon, conflictbemiddelaar, advocaat, griffierechten en eventuele ontslagvergoeding. Ca 15% van de bruto loonsom wordt uitgegeven aan conflicten. En dit is alleen nog maar de financiële belasting. Een veel grotere belasting wordt gevormd door de relationele effecten van conflicten op de werkvloer en de gevolgen daarvan voor de resultaten. Organisaties waar weinig vertrouwen heerst, zien dat terug in het verloop van hun personeel, in de brandjes die dagelijks te blussen zijn, in de conflicten op de werkvloer, op de jaarstukken en vooral in de mate waarin roddel en achterklap de cultuur bepalen. Als er geen vertrouwen is, kun je immers als organisatie en als manager nog zoveel mooie en juiste dingen nastreven, je wordt gewoonweg niet geloofd. Vertrouwen is de basis voor een effectief presterende organisatie, waar mensen elkaar met respect bejegenen en gezamenlijk de doelstellingen nastreven.

De conflictwaardige organisatie

Een organisatie is conflictwaardig als alle medewerkers voldoende conflictvaardig zijn om hun conflicten te gebruiken om relaties te verstevigen en betere resultaten te bereiken en als de leiders in de organisatie in staat zijn conflicten te zien als een kans voor verbetering in plaats van een onwenselijke situatie die direct opgelost dient te worden. Dat roept vanzelf de vraag op, hoe een organisatie kan zorgen voor goed conflictmanagement.

Het begint met de houding van management en medewerkers over het omgaan met conflicten op de werkvloer. Hoe conflictvaardiger de mensen in een organisatie zijn, hoe conflictbestendiger de organisatie wordt. In een conflictwaardige organisatie gelden de volgende uitgangspunten:

1. Een conflict is een natuurlijke situatie die hoort bij samenwerking. 2. Conflicten mogen er zijn, hoeven niet direct te worden opgelost. Het zijn ultieme

leermomenten, zowel voor de betrokkenen als voor de organisatie. 3. Conflicten worden opgelost door analyse van het proces en meer

oplossingsrichtingen. Er is geen vaste oplossing. 4. Conflictoplossing gaat over de toekomst en niet over hoe er in het verleden met

een soortgelijke situaties is omgegaan. Iedere situatie is immers uniek en vraagt een eigen aanpak.

5. Conflictoplossing gaat over belangen van mens en organisatie, niet over posities of functies.

6. Een conflict kan alleen worden opgelost door de betrokkenen, eventueel met behulp van een onafhankelijke derde.

7. Conflictoplossing gaat over versterking van relaties, niet om winst en verlies. Vertrouwen in elkaar en elkaars capaciteiten vervult hierbij een cruciale rol. Deze uitgangspunten vragen om een visie. Conflicten moeten niet gezien worden als ‘belasting’ maar als situaties die winst opleveren, mits het conflict goed gemanaged wordt:

Winst van een goed gemanaged conflict Verlies van slecht of niet gemanaged conflict

Duidelijkheid over doelen, rollen, taken, functies, verantwoordelijkheden en bevoegdheden, omdat daar nu echt een hartig woordje over gesproken wordt.

Steeds meer discussie en onduidelijkheid over doelen, rollen, taken en afspraken. Verantwoordelijkheden en bevoegdheden staan onder vuur en mensen zagen elkaar de poten onder de stoel vandaan.

Verbetering van de werkrelaties en het vertrouwen in elkaar door de openheid die gedurende (en na) het conflict ontstaat; je weet wat je aan elkaar hebt.

Verslechtering van de werkrelaties, niet alleen tussen de conflictpartijen, maar ook tussen de omstanders en het management. Er komt steeds meer ruis op de lijn, omdat iedereen voorzichtiger en dus

onduidelijker gaat communiceren.

Versterking van de conflictvaardigheid van medewerkers. Conflictvaardige medewerkers staan steviger in hun schoenen. Ze durven voor zichzelf op te komen, zonder daarbij anderen te schaden. En je kunt ze aanspreken op hun gedrag en resultaten, omdat ze hun eigen aandeel herkennen en erkennen.

In organisaties waar iedereen ‘aardig is voor elkaar’ is middelmaat koning. Mensen worden niet aangesproken op hun resultaten, niemand durft elkaar te vertellen dat iets niet goed of leuk is. Boven het maaiveld uitkomen betekent dat je hoofd wordt afgehakt. Zo offer je met elkaar de kwaliteit van de resultaten op aan het krampachtig behouden van de werkrelaties.

Hoe conflictvaardiger de medewerkers, hoe conflictbestendiger de organisatie.

De organisatie wordt steeds minder weerbaar tegen onrust van binnenuit én buitenaf, processen en besluiten worden vertraagd of steeds ingewikkelder. Dit kan leiden tot slechtere resultaten en klachten.

Creativiteit hoort bij conflicten. Bij de juiste aanpak gebruiken de conflictpartners de creativiteit die ontstaat door de wrijving om hun werk of resultaten te verbeteren.

Creativiteit wordt gebruikt voor wraakoefeningen en tegenacties, niet om betere of kwalitatief hoogwaardiger producten of diensten te maken. Energie wordt weggezogen naar het conflict en niet meer in het werk gestoken.

Managers kunnen hun tijd (weer) besteden aan hun echte werk: met visie en plezier leiding geven aan taakvolwassen medewerkers.

De manager maakt (over)uren om het conflict op te lossen, al dan niet met behulp van de personeelsadviseur of maatschappelijk werk.

Medewerkers houden elkaar scherp en delen hun kennis en ervaring, waardoor mensen zich meer betrokken voelen en het verloop laag is.

Verlies van kennis en ervaring van de medewerker(s) die door conflict vertrekt of vertrekken.

Besparingen: - Ieder gaat met plezier naar het

werk, hogere productiviteit en minder verzuim;

- Teams zijn zelfstandig in staat om interne strubbelingen op te lossen, zonder hulp van externen;

- Het verloop is lager, waardoor er tijd en geld kan worden besteed aan teamontwikkeling en opleiding, bijdraagt aan de prestaties van de medewerkers.

Bijkomende kosten:

Doorbetaling loon van medewerker die (ziek) thuis zit, kosten voor regelen vervanger;

inhuur van derden, zoals arbo-arts, maatschappelijk werk, coach, conflictcoach, mediator, arbiter, advocaat, reïntegratiebedrijf;

gouden handdruk of ontslagvergoeding en afkoop van vakantiedagen bij vertrek van medewerker

sollicitatieprocedure voor nieuwe medewerker, inwerken van nieuwe medewerker.

Fig 3: Winst- en verliesrekening van het managen van conflicten Welke rol kan de (conflict)coach spelen?

Conflicten worden vaak gezien als op zichzelf staande gebeurtenissen tussen twee of meer personen. Ad hoc oplossingen lijken dan voldoende te zijn, maar zijn dat niet. Zodra de ene zondebok is vertrokken, dient de volgende zich al aan. Zo ontstaan teams/organisaties die volledig verziekt raken, zelfs als alle eerstbetrokkenen allang elders werken. Daarom is het belangrijk om met de betrokkenen de context van een conflict te verkennen. Door te werken vanuit de noties omtrent vertrouwen, zoals Covey die schetst, kun je de conflictbetrokkenen helpen uit hun gebaande paden (functie, verantwoordelijkheden, bevoegdheden) te treden en te kijken naar hoe ze hun vertrouwen in zichzelf en elkaar ondermijnen. Vervolgens kunnen zij bouwen aan het herstel en versteviging van hun werkrelatie.

Francine ten Hoedt is conflictcoach en trainer. Zij heeft in 1999 een eigen bedrijf, Hat Trick en is sinds 2007 vennoot van De CoachingCarrousel. Zij is auteur van diverse titels over conflictmanagement en mede-ontwikkelaar van spellen en films. Meer informatie vindt u via Linkedin of op een van de sites: www.trickline.nl / www.spelenmetconflicten.nl / www.coachingcarrousel.com.

Bronnen

Covey, S, De snelheid van vertrouwen, Amsterdam, Business Contact, 1e druk 2008.

Stecr werkwijzer arbeidsconflicten 2013. www.stecr.nl

Fiutak,Th., bedenker van de kenmerken van de conflictvriendelijke organisatie. Meer over zijn werk is te vinden via: http://tli.umn.edu/index.php?id=114

Hoedt-van Rintel, F.J.N. Conflicten coachen, 1e druk 2013, Amsterdam, Uitgeverij Boom/Nelissen

Hoedt, F.J.N., Ruzie mag, Heeze, Uitgeverij ExpertiseHO, 1e druk 2013

Spruijt P. en Hoedt, F.J.N. Veertig Vileine Vragen voor conflicten, 1e druk 2013. Uitgave in eigen beheer.

De CoachingCarrousel biedt workshops en trainingen op het gebied van:

- Denken in belangen - Conflictvaardigheid - Specifieke onderdelen van het conflictcoachingsproces, zoals de

aanpak van de vertrouwensbreuk, brainstormen, emoties.

Meer info: www.coachingcarrousel.com of mail naar stop@coachingcarrousel.com.

“Wellness for the mind”

Luc Mastelinck

“Dit is écht “wellness for the mind”, zei één van de 20 ondernemers me vorige week.

Zoals een aantal van jullie al weten, organiseer ik regelmatig groepssessies voor

specifieke doelgroepen zodat je in groep kennis kan maken met wandelcoaching.

Vorige week had ik een groep ondernemers en die hadden elk hun verwachtingen. Elke

ondernemende persoon heeft op een bepaald moment begeleiding nodig om dié stap

verder te kunnen gaan. Gecoacht worden is meer en meer een uiting van ambitie!

Samenwerken met een wandelcoach kan jou heel wat voordelen opleveren en om jou

zelf te laten ondervinden wat jij kan verwachten, geef ik jou in dit artikel een aantal tips

om één bepaald aspect van wandelcoaching te leren ontdekken. Veel plezier en laat mij

zeker weten welke doorbraak jij bereikt heb!

Zelfcoaching dankzij wandelcoachingstechnieken

Wandelcoaching is uiteraard een vorm van coaching waarbij opgeleide coaches jou

begeleiden in jouw traject. Hiervoor maak je een afspraak met jouw wandelcoach en

bespreken jullie op voorhand welke doelstellingen gedefinieerd en gehaald moeten

worden. Studenten op zoek naar een juiste opleiding, werknemers op zoek naar de job

van hun leven, ondernemers op zoek naar een neutraal klankbord om hen te begeleiden

in hun onderneming. Het kan allemaal, op voorwaarde dat er een “klik” is tussen jezelf

en jouw wandelcoach, maar dat is voor een ander artikel.

Daarnaast kan je wandelcoaching gebruiken als een vorm van zelfcoaching en kan je zelf

ervaren welke “wellness for the mind” een wandelsessie jou kan bieden.

Wat heb je nodig?

1. Een beetje zelfkennis. Ben je een stadsmens of voel je je veel beter thuis in de

natuur? Geloof mij vrij: de meeste mensen ervaren meer voordelen uit een sessie

in de natuur.

2. Tijd. Een wandeling waarbij je écht de tijd neemt om naar jezelf te luisteren, om

te reflecteren, na te denken én oplossingen te vinden, kost tijd. Trek hiervoor

minstens één uur uit.

het eerste half uur heb je nodig om uit de dagdagelijkse sleur te komen, om

jouw hersenen in staat te stellen creatief na te denken en om inzichten te

kunnen ontwikkelen.

Vanaf het tweede half uur kan je op zoek gaan naar antwoorden op jouw

vragen

3. Een gedetailleerde vraag. Het is uiteindelijk de bedoeling dat je oplossingen krijgt

tijdens jouw zelfcoaching. Schrijf op voorhand een vraag aan jezelf op. Hoe

gedetailleerder en hoe duidelijker de vraag, hoe beter het antwoord zal zijn.

“Hoe word ik gelukkig?” is een voorbeeld van een onduidelijke vraag.

“Wanneer voel ik mij écht goed bij wat ik doe?” zorgt voor antwoorden die

jou stap voor stap op weg helpen gelukkig te worden. (geloof mij vrij, geluk

kan je niet najagen, gelukkig zijn is een RESULTAAT van iets wat je gedaan

hebt.-

4. En wat absoluut noodzakelijk is: een blad papier en een potlood of stylo om jouw

antwoorden op te schrijven. Doe je dit niet, dan ben je die gegarandeerd

vergeten!

Wat zegt de wetenschap?

Meer en meer zorgt de wetenschap voor bewijzen. En, eigenlijk bewijzen ze wat we al

lang weten en voelen.

1. Het groen van de natuur werkt rustgevend. Rust krijgen én afstand kunnen nemen

zijn onontbeerlijk om tot een goede oplossing te komen.

2. Bewegen doet onze hersenen efficiënter werken. De semi-automatische

handeling van het wandelen zorgt ervoor dat de hersenen na verloop van tijd

dezelfde golven produceren wanneer we slapen, juist voor onze droomslaap. De

zogenaamde “alfa-golven”. Alfa golven worden door ons als bijzonder plezierig

ervaren. We zijn (als we die bereiken in wakkere toestand) alert maar ook

ontspannen en we kunnen het best informatie verwerken.

Dit is ook de fase waarin we zeer creatief zijn en waarin we ons zeer sterk kunnen

focussen op één ding. Een soort van een “superconcentratie”.

3. Creativiteit is dus een toestand van de hersenen waarin inzichten verkregen

worden. Je ziet letterlijk tijdens een hersenscan gebieden oplichten wanneer je

een inzicht krijgt! Die toestand kan je bewust opwekken door visuele stimulatie,

bijvoorbeeld dankzij een wandeling in een bos.

4. Je lichaam en geest laadt zichzelf op, recupereert, net zoals tijdens de slaap.

Daarom voel je je zo goed en vol energie na een wandeling.

En jij? Wanneer heb jij voor het laatst nieuwe inzichten gekregen?

Wanneer heb jij voor het laatst energie bijgetankt en wanneer heb

jij voor het laatst een echte “wellness for the mind” geboekt?

Neem contact op met jouw wandelcoach of start aan de hand van deze tips met een

eenvoudige zelfcoaching.

Je zal zien dat het werkt!

Over Luc Mastelinck

Als Tweeling heeft Luc Mastelinck van blad-veer coaching altijd al een

uitgesproken Business en een Persoonlijke kant gehad. Deze zijn

verschillend maar toch verbonden; een hele uitdaging om die met

elkaar te combineren!

Hij oefende daar 20 jaar op in sales en business development omgevingen, en

combineert die ervaring nu met zijn passie: het begeleiden van mensen( ondernemers,

andere coaches en privé-personen binnen én buiten organisaties zodat ze optimaal

voelen, kunnen en willen presteren voor zichzelf, hun bedrijf of in hun job. Dit doet hij

onder andere door wandelcoaching, en ook via personal coaching en business

development begeleiding.

Meer weten? Bezoek de website: www.blad-veer.be en ontdek jouw persoonlijke

begeleiding of like de facebookpagina: https://www.facebook.com/bladveer.coaching

en blijf op de hoogte!

Vind je dit een interessant artikel, deel het gerust in jouw groepen, je helpt er zeker en

vast iemand mee!

Ook coaches kunnen Rijk Zakendoen

Désirée Murk-Scholten

Een groot gedeelte van mijn tijd breng ik door met ondernemers. Ik vind het heerlijke

mensen. Opgegroeid in een ondernemersgezin, mijn man opgegroeid in een

ondernemersgezin, en nu bovendien zelf een ondernemersgezin… Ik heb respect voor

ondernemers, het lef om ervoor te gaan om je leven naar je hand te zetten, de jas die

jou het beste past, ondanks de risico’s.

Ik heb honderden of misschien wel duizend ondernemers mogen adviseren, trainen en

faciliteren. Op een gegeven moment zag ik welke ondernemers succesvol zijn. Ik ben

daar nader ingedoken met Universiteit Nijenrode en ontdekte een universeel systeem,

wat ik noem “Rijk Zakendoen’: zakendoen die zowel menselijk rijke vervulling geven als

financieel interessant zijn.

Het mooie is dat het een universeel systeem is, dat overal ter wereld klopt in alle

branches. En aangezien ik houd van vreemde culturen en overvloed in de wereld wil

vergroten, deel ik dit systeem graag internationaal. Dus ook met jou!

Wat zie ik bij ondernemers die Rijk Zakendoen?

Waar dan ook ter wereld, - Afrika, Japan, Zweden, het maakt niet uit- zie ik dat ze niet

extreem veel uren werken, ze hebben relatief weinig stress, ze zijn relaxed, en ze zijn

niet afhankelijk van geld.

Jammer genoeg zie ik ook erg veel ondernemers die (nog) niet Rijk Zakendoen. En

jammer genoeg hieronder ook veel coaches. Het is meer ‘aanrommelen’, najagen van

opdrachten, korte termijn focus op opdracht of geld, altijd aan het werk, onrust.

Kortom, ze zitten gevangen in hun eigen bedrijf.

Ik zag mijn missie op een steen aan de universiteit van Beirut

waar ik Rijk Zakendoen mocht delen:

That they may have life, and that they may have it in abundance.

Overvloed dus! Vanuit deze persoonlijke missie heb ik het boek

Rijk Zakendoen geschreven. Want Rijk Zakendoen is echt voor

iedereen beschikbaar, ook voor coaches.

Zomaar even 10 vragen aan je:

Durf jij grootse doelen neer te zetten? Welke? Wie kleine doelen nastreeft, haalt kleine doelen, wie grootse doelen nastreeft haalt grootse doelen.

Is dit bedrijf zoals het nu is eigenlijk wel precies het bedrijf wat je wilt hebben? Wat was je oorspronkelijke verlangen toen jij begon te ondernemen?

Wat moet jouw bedrijf jou geven?

Wat mag jouw bedrijf jou kosten?

En wat mag het bedrijf jou vooral niet kosten?

Wat is jouw nummer 1 wat anderen niet doen en waar jij succes mee behaalt?

Heb jij een jaarplan voor dit jaar, weet je precies hoeveel omzet en hoeveel winst je waarmee wilt gaan maken dit jaar?

Skip the shit, waar moet je mee stoppen? Wat voegt geen enkele waarde toe?

Wat moet je starten? En wat moet je meer of minder doen?

Wat is jouw bewijs naar buiten dat het werkt wat jij doet? Referenten, wetenschappelijk onderzoek?

Heb jij op alle vragen een duidelijk antwoord? Dan heb je een duidelijke Ja op het

fundament van overvloed.

Ik zal iets meer verklappen over de kunst van Rijk Zakendoen. Zoals gezegd, Rijk

Zakendoen gaat over zakendoen die menselijk rijke vervulling geven en tegelijkertijd

financieel interessant zijn. Dit heeft alles te maken met je onderstroom en je

bovenstroom: De bovenstroom is alles wat zichtbaar is zoals je producten, diensten,

kantoor, marketing, PR etc.

Je onderstroom is het onzichtbare gedeelte, zoals je kwaliteiten, waarden, leefregels, en

zelfs je levensbestemming. De kunst is ten eerste die boven en onderstroom te matchen

met elkaar. Opdat de bovenstroom precies de onderstroom weerspiegelt. En ten

tweede is het de kunst dat de bovenstroom werkelijk waarde toevoegt voor de

buitenwereld. Als dit alles klopt kan ook iedere coach Rijk Zakendoen.

In mijn boek neem ik je stap voor stap mee langs het traject van Rijk Zakendoen.

Uiteraard help ik je ook graag direct op weg naar jouw bloeiende praktijk. Ik kijk ernaar

uit om mijn inzichten met je te delen en dat jij een duidelijke JA zegt op het laten

stromen van overvloed.

Désirée Murk-Scholten

www.nieuwezakelijkheid.nl; tel 06-15950256;

Mijn boek Rijk Zakendoen stond 41 dagen in de top 100 en heeft de

3de druk bereikt na 4 maanden. Via managementboek kun je het

bekijken en ontvangen voor 16,90 euro of contact mij. Dankjewel!

Of wil je 'Instant Inspiration' over Rijk Zakendoen in 20 min? Kijk dit filmpje !

Volledig

Marcel Herwegh

Presents1

I give you an emptiness I give you a plenitude unwrap them carefully -one’s as fragile as the other– and when you thank me I’ll pretend not to notice the doubt in your voice when you say they’re just what you wanted.

Put them on the table by your bed. When you wake in the morning they’ll have gone through the door of sleep into your head. Wherever you go they’ll go with you and wherever you are you’ll wonder, smiling about the fullness you can’t add to and the emptiness that you can fill.

1

Jaren geleden sprak mijn mentor over non-dualiteit. Het idee dat alles met elkaar

verbonden was, fascineerde me. Tegelijkertijd vond ik het moeilijk te bevatten. En hoe

kon ik zoiets ongrijpbaars bewust inzetten in mijn coaching?

Ongeveer een half jaar geleden kwam er een serie gebeurtenissen op gang, die me drie

inzichten heeft gegeven en die een onmiskenbare invloed heeft op mijn coaching.

Het begon toen ik me tijdens een meditatie realiseerde dat bij een inademing het

volume van mijn buik toenam en daarmee de ruimte om mij heen met een evenredige

hoeveelheid afnam. Ik ademde als het ware een deuk in de ruimte en bij het

uitademen, werd de ruimte die mijn buik had ingenomen weer opgevuld. Per saldo bleef

het totale volume constant. Zo opgeschreven lijkt het tamelijk futiel, maar voor mij

voelde het als een doorbraak in mijn denken.

1 Norman MacCaig

INZICHT 1: Ondanks uitzetten en inkrimpen, blijft het totale volume gelijk

Vervolgens was ik betrokken bij een training rondom het polariteitenwerk van Barry

Johnson2. Polariteiten leveren vaak repeterende problemen op waarvan de

oplossingsrichtingen tegengesteld zijn, maar met elkaar verband houden. Een goed

voorbeeld daarvan is -alweer- de ademhaling: we ademen in omdat we zuurstof nodig

hebben. Wanneer we blijven inademen ontstaat er een teveel aan zuurstof wat we los

laten door uit te ademen. Als we blijven uitademen, krijgen we weer zuurstof tekort en

dus ademen we weer in… Polariteiten hebben als kenmerk dat de beweging ertussen

altijd een oneindige lus is.

INZICHT 2: Tegenstellingen zijn met elkaar verbonden in een oneindige lus

Een cliënt met een leven vol tegenslagen zei dat hij soms wel eens jaloers was op het

geluk van vrienden. Hij zei dat zij zich waarschijnlijk niet eens realiseerden dat ze zo’n

onbezorgd leven leidden en voegde eraan toe dat hij zelf niet wist wat onbezorgd zijn

was. Terwijl hij het uitsprak hoorden we beiden de tegenstelling in zijn woorden. Hoe

kun je iets benoemen, zonder te weten wat het is? Dat bracht hem tot het besef dat hij

het wellicht niet vaak had ervaren, maar wel voldoende om het te herkennen bij

anderen. De onbezorgdheid was dus in potentie aanwezig.

INZICHT 3: Je kunt alleen iets herkennen als je het al kent

Deze drie inzichten waren opzichzelfstaand waardevol, maar ik had ze tot dan toe nog

niet direct met elkaar in verband gebracht. Dat gebeurde kortgeleden tijdens een

coachsessie. Een van mijn cliënten wilde graag minder conflictvermijdend zijn, maar dat

lukt hem niet. Bij het onderzoeken van mogelijkheden om het conflictvermijdend gedrag

om te buigen, liep hij steeds vast. Terwijl zijn mond zei dat hij assertief wilde zijn, zat zijn

lichaam er uitgeblust bij. Het leek alsof zijn wens assertief te zijn overschaduwd werd

door de weerstand ertegen.

Ik vroeg hem een personage of archetype in gedachten te nemen dat zijn

conflictvermijdende gedrag extreem vertegenwoordigde. Daarna vroeg ik hem iemand

in gedachten te nemen die conflicten niet uit de weg ging en wiens gedrag hij absoluut

niet zou willen vertonen.

2 Johnson, B. (1996) Polarity Management: Identifying and Managing Unsolvable Problems Amherst, Massachusetts: HRD Press, Inc.

Vervolgens vroeg ik hem voor beide personages de kwaliteiten van dat ongewenste

gedrag op te noemen. Na een wat aarzelende start, stonden er al gauw twee rijtjes

kwaliteiten op de flip-over. Hij begon te lachen. In het rijtje kwaliteiten van het over-

assertieve personage, herkende hij de positieve feedback die hij altijd van collega’s

kreeg.

Wat was er nu aan de hand? In zijn onwil op zijn dominante vader te lijken, had hij alle

karaktertrekken in zichzelf die hem aan zijn vader deden denken, systematisch

onderdrukt. Hij was daardoor gedrag gaan vertonen dat het negatief tegenovergestelde

was van hoe hij zijn vader ervoer. Nu hij het rijtje kwaliteiten zag, besefte hij dat het

gedrag van zijn vader ook een kracht bevatte en dat hij die kracht uit angst mee had

verbannen. Hij besloot de karaktertrekken in zichzelf te omarmen, in het volle

bewustzijn dat kwaliteiten en vervormingen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.

Naast de dankbaarheid die me ten deel valt als ik getuige ben van dergelijke

transformaties, ervoer ik ook de kracht van het samenvallen van de inzichten:

Mijn cliënt realiseerde zich (herkennen) dat hij alle kwaliteiten en hun onlosmakelijke

vervormingen (de oneindige lus) waar hij over sprak al in zich had, maar zag ze in een

nieuw daglicht (ondanks uitzetten en inkrimpen, blijft het totale volume gelijk).

2

Het is heel nuttig te beseffen dat de emoties die we hebben, de negativiteit en de

positiviteit, precies zijn wat we nodig hebben om volledig mens, volledig wakker,

volledig levend te zijn3.

Met het samenvallen van mijn drie inzichten is het begrip non-dualiteit tastbaarder

geworden. En het heeft invloed op mijn coachpraktijk. Waar ik voorheen al werkte

vanuit de eigen kracht van mensen, ben ik mij er veel sterker van bewust dat alles wat

we nodig hebben er al is. Dat bewustzijn verdiept mijn begeleiding van mensen in het

herkennen en benutten van het (soms ogenschijnlijk tegenstrijdige) maar volledige

potentieel in zichzelf. “Vol””ledig”: een woord dat op zichzelf al het bovenstaande

samenvat…

3 Pema Chödrön Uit: Kornfield, J. (2012) Het wijze hart, het universele karakter van de boeddhistische psychologie. Deventer: Ankh-Hermes bv

Marcel Herwegh is (e-)coach, supervisor en trainer. Het centrale thema in zijn

coaching is de optimale afstemming van wie mensen zijn op de wereld om hen

heen. Hij laat zich daarbij inspireren door oosterse en westerse psychologie en de

mensen met wie hij werkt.

O O O O O O O O O O

+31 (0)6 282 474 12

marcel@radiancecoaching.nl

www.radiancecoaching.nl

Radiance

Uitstellen is verleidelijk. Hoe kom je weer op gang?

Karin Verheij

Plan

Ken je dat? Je hebt verschillende opdrachten op je planning staan, maar je begint er

maar niet aan. Ik was daar twee weken terug heel goed in: uitstellen. Het plan was een

vakboek te lezen om er een stukje over te schrijven in mijn nieuwsbrief. Maar het kwam

er maar niet van..

Rommelen

Maandagmorgen had ik mijn planning gemaakt, mail beantwoord, en dus stond niets me

meer in de weg om eraan te beginnen. Toch deed ik het niet. Ik bleef eerst een beetje

hangen op Twitter, daarna moest ik beslist iets opzoeken op LinkedIn, en toen hoorde ik

dat de wasmachine klaar was. Kortom: ik deed van alles, maar niet lezen.

Uiteindelijk heb ik die hele dag het boek niet geopend. Ik rommelde maar wat aan en

dacht aan al die mensen die nu lekker op vakantie van het zonnetje konden genieten. De

zon scheen ook heel verleidelijk die dag.

Ontevreden

Het vervelende was wel dat ik 's avonds, toen ik zelf ook vrij was en dus kon genieten

van mijn vrije zomeravond, ik dat niet deed. Ik was ontevreden over mezelf en vroeg me

af waarom ik niet gewoon in het boek begonnen was. Op een goed moment dacht ik

zelfs: "Zal ik nu nog even..."

Wat nu?

De volgende ochtend besloot ik het anders aan te pakken. Zo’n rommel-maar-aan-dag

had me geen voldoening gegeven, terwijl ik mijn werk juist zo leuk vind.

"Wat doe ik op andere dagen dat het me wel lukt om aan de slag te gaan?", vroeg ik me

af. Gewoon beginnen werkt voor mij het beste. Of met mezelf afspreken dat ik vijf

minuten aan iets werk. In theorie kan ik na vijf minuten even pauze nemen, maar dat is

vaak niet nodig. Dan zit ik er al zo in dat ik ermee verder ga.

Focus op vooruitgang

Ineens moest ik denken aan het experiment dat Gwenda Schlundt Bodien beschrijft in

haar boek 'Progressie door zelfcoaching'.

Het werkt als volgt: Kies een doel dat belangrijk voor je is, en besteed daar een half uur

per dag aan. Doe dit een week lang. Heb je na 30 minuten nog tijd over, dan kan je

langer doorgaan. Neem aan het einde van iedere dag een paar minuten de tijd om op

een rij te zetten wat dat halfuur je heeft gebracht. Schrijf dit ook op. Bijvoorbeeld in je

agenda, dan kan je het de volgende dag weer terug lezen. De volgende vragen kunnen je

daarbij helpen:

Wat heb je al bereikt met dit halfuur?

En hoe wil je morgen verder gaan?

En?

Uiteindelijk was voor mij het eerste halfuur het meest lastig. Ik keek wel vier keer op de

klok of het half uur al voorbij was. Op die momenten was ik mijn focus dus kwijt. Later in

de week had ik hier geen last meer van. Integendeel: ik had het gevoel dat de tijd voorbij

vloog. Bij mij hielp het enorm dat ik las in een rustige omgeving waar ik niet werd

gestoord, dus niet in de buurt van mijn computer (!) en ook met iets dat ik leuk vind: het

drinken van koffie.

Voldoening

Mijn boek heb ik uitgelezen, dus mijn doel is bereikt. Maar voor mij was het die week

het belangrijkste dat ik iedere dag voldoening voelde over wat ik had gedaan. Ook al

werkte ik dagelijks slechts een half uur aan mijn opdracht, ik had het gevoel dat ik er

verder mee kwam, genoot van het lezen én mijn koffie. En ’s avonds genoot ik volop van

de heerlijke zomeravonden.

Karin Verheij

loopbaancoach en trainer

loopbaancoaching@karinverheij.nl

http://karinverheij.nl

Mijn Dikke – Ik

Leren luisteren met je ogen Erica Gasseling

Samenvatting

Het boek Mijn Dikke – Ik is geschikt voor iedereen die meer inzicht wil hebben in het eigen handelingspatroon of die in hun werk (leidinggevenden, HR-adviseurs, coaches, medici, juristen etc.) met lastige patronen worden geconfronteerd. Naast een mooi leesboek is er veel herkenning in de in de verschillende verhalen. Verhalen geven betekenis aan wie je bent. Dat wordt in dit boek goed uitgedragen. Erica Gasseling werkt al meer dan 20 jaar als zelfstandig coach, assessor en trainer vanuit haar eigen bedrijf. Dit boek is een compilatie van haar ervaring die ze verpakt in vijf heldere handelingspatronen. De vorm die ze heeft gekozen om duiding te geven aan de verschillende handelingspatronen is het levensverhaal. Het boek bestaat uit twee delen. In het eerste deel neemt de schrijfster de lezer mee naar onze onbewuste betekenisverleningen van gedrag waardoor we ons in een dominante ik – positie zetten. Deze dominante ik-positie, die zij ‘Dikke-Ik’ noemt, is een handelingspatroon. Een handelingspatroon manipuleert, vreet energie en spant ons voor een karretje, maakt ons tot concurrent of is tegenstander. De schrijfster maakt de lezer bewust van ‘meewandelend’ gedrag en leert de lezer benoemen wat er werkelijk is. In deel twee worden vijf handelingspatronen beschreven. Alle patronen laten eenzelfde

mate aan inspanning zien van trouw, loyaliteit, eerlijkheid en transparantie naar wat je

dierbaar is en graag wilt behouden. Anderzijds is er de valkuil naar een verlangen, een

hunkering die een verleden kent met oud zeer en teleurstellingen die in het hier-en-nu

niet alsnog ingevuld kunnen worden. Het is juist dat verlangen dat destructief kan zijn

en ons lange tijd in een Dikke – Ik kan zetten.

In het eerste deel wordt het Eye – model beschreven, dat een combinatie is van een

praktijktheorie en ontwikkelingsgericht denken. Op een toegankelijke manier maakt de

lezer zich eigen wat hoe je objectief kan waarnemen. De neiging om kleuring te geven

aan wat we geloven dat er is, is redelijk hardnekkig. De auteur maakt ons bewust van de

‘selftalk’ die we met onszelf hebben waardoor we graag blijven geloven wat we willen

geloven. Met eenvoudige voorbeelden uit de praktijk laat ze zien wat ze bedoelt met

‘leren luisteren met je ogen’. Het is uiteindelijke de eigen taal die aan de waarneming

gegeven wordt die beweging en ontwikkeling in jezelf mogelijk maken. De zoektocht

naar de betekenis gaat gepaard met het tonen van emoties en het benoemen van

gevoelens. De schrijfster gaat in op het ontstaan van een hardnekkigheid dat zich

ontwikkelt tot een patroon, om het irritante gedrag van de ander weg te werken door

een extra ‘dikke’ inspanning. In de kern komt het erop neer dat we veelal door enkele

traumatiserende gebeurtenissen in de ban worden gehouden en onze Dikke – Ik door

het gedrag van de ander als vanzelf wordt geactiveerd. De rol van het brein hierin wordt

kort toegelicht. Als het ons lukt erkenning te geven aan de oorsprong van het ontstaan

van de Dikke – Ik, kan ook gekeken worden naar wat de verandering zou kunnen zijn. Er

wordt aandacht besteed aan de macht van de dominante positie en wat is blijven liggen.

De schrijfster laat zien dat er liefdevol naar je eigen ontwikkeling gekeken mag worden.

Ze eindigt met een stapsgewijze aanpak die ze de ‘Levenskunst van Alledag’ noemt.

Volgens de schrijfster zijn er vijf Dikke – Ikken die voor de eigenaar lange tijd winst

hebben opgeleverd maar zich op een bepaald moment in het leven tegen hem kan keren. Deze vijf Dikke- Ikken zijn:

De zelfredzaamheid, die zegt niets nodig te hebben en zichzelf uitstekend kan helpen. De zelfredzame mens laat zich kenmerken door stoer, sterk, stevig en standvastig gedrag. Hij heeft zichzelf geleerd om het andere of de andere(n) voorrang te geven. We herkennen deze mensen wanneer ze bij ziekte, scheiding of ontslag het eigen lijden alleen onder ogen zien en liever niet delen met hun omgeving. Ook komt de zelfredzame mens naar voren in panieksituaties waar de eigen emotie onder controle blijft ten behoeve van het geheel. Ten slotte herkennen we de zelfredzame mens aan degene die zegt dat het altijd goed met hem gaat, zichzelf weinig gunt en niet snel iets voor zichzelf zal vragen.

De artiest, de vechter, die woede, boosheid en verontwaardiging blijft tonen in de hoop gelijk te krijgen. De artiest voelt zich niet begrepen en zal dat blijven uiten. Kenmerkend aan deze persoon is zijn kunst om telkens nieuw publiek te trekken, waarbij de inhoudelijke slimme argumenten voor ademloze aandacht zorgen. Een ander opvallend aspect aan dit patroon is dat er twee cirkels werkzaam zijn. In de buitencirkel toont de artiest een overvloed aan vriendelijkheid en hij ziet zichzelf als een echte teamplayer. In de binnencirkel wordt juist het tegenovergestelde gedrag getoond, hier is de artiest bozig en verongelijkt. Artiesten verhuizen na verloop van tijd veelal naar een andere plek, een andere functie of een andere organisatie.

Het loket, het patroon van de persoon die altijd maar geeft. In het patroon van het loket staat wegcijferen centraal in de hoop vreugde van de ander te ontvangen. De persoon die dit patroon draagt zal alles in het werk stellen om iedereen tevreden te stellen. Hij wil het contact openhouden en de zichtbare ontroering of blijdschap die de ander toont, zal hem aansporen om door te gaan. Als de ander niet tevreden is, zal het loket dit falen bij zichzelf zoeken en opnieuw hard gaan werken.

De twijfelkont is het patroon van de afhankelijkheid. Twijfelaars blijken autoriteitsgevoelig te zijn. Zij stellen besluiten vaak uit omdat ze eerst willen weten of de zich daarin kan vinden. dingen in overeenstemming willen doen met de ander. Opdrachten worden over het algemeen uitgevoerd zoals deze worden gekregen. De ultieme proef op de som is wanneer een leidinggevende zich enigszins terugtrekt. Twijfelkonten komen het best tot hun recht met een redelijk directief leidinggevende. In de privé situatie kan er sprake zijn van complementariteit ofwel precies weten wat de ander nodig heeft.

De angsthaas is bang zonder precies te weten waardoor de angst wordt veroorzaakt. Hierdoor wordt de echte waarneming vertroebeld en zal de angsthaas niet gemakkelijk in beweging komen. Veel irrationele gedachten houden hem op de plaats. Essentieel in dit patroon is blijven nadenken hoe dingen eruit dienen te zien en waarom wat hoort.

In het tweede deel worden we meegenomen in een aantal non–fictieve verhalen die de lading van de in deel 1 beschreven handelingspatronen goed dekt. Ook al lijken de patronen ontstaan te zijn vanuit een gemis, de verhalen stralen kracht uit, laten zien hoe kwaliteiten zich hebben ontwikkeld en hoe er een duurzame verbinding met de omgeving is gemaakt. In het verhaal van de zelfredzaamheid zien we hoe de hoofdpersoon Tanja vanuit een grote alertheid voortdurend in de weer is oplossingen te zoeken, zodat zich geen vervelende dingen voor de ander voor doen. De gerichtheid op de ander is zo groot en de oplossingen worden zo gemakkelijk door Tanja aangedragen, dat niemand er op bedacht is dat ook Tanja wel eens hulp zou kunnen gebruiken. Tanja maakt in het contact met anderen letterlijk een terugtrekkende beweging en bedenkt de zoveelste oplossing. Beter zou het voor haar zijn om zich naar de ander toe te buigen. Zodra Tanja met kritiek geconfronteerd wordt, zorgt ze ervoor dat er geen onvrede zichtbaar wordt zodat de ander stopt met het maken van bezwaren. Tanja gelooft dat zij in verbinding staat met ander(en), omdat ze altijd voor iedereen klaar staat, maar niets is minder waar. Het lukt Tanja uitstekend de ander niet tot last te zijn en wat nodig is, zelf te regelen. Ze zal zichzelf niet snel een stem geven. En toch is dat wat Tanja uiteindelijk leert: een vraag stellen, hulp vragen. Ze kan nu trots zijn op haar doorzettingsvermogen want dat heeft haar veel gebracht.

Het verhaal van de artiest gaat over gelijk hebben en gelijk krijgen. Artiesten zijn over

het algemeen slimme mensen die met hun mooie verhalen telkens weer ander publiek

aan zich weten te binden. Jacqueline is hier de hoofdpersoon die met goede

argumenten de situatie telkens zo weet te (be)spelen dat ze weer een nieuwe kans krijgt

om iets te doen. Onderhuids kost dit Jacqueline echter heel veel energie dat ze fysiek

bijna altijd moe is, haar werk zelden af heeft terwijl ze altijd hard aan het werk is. De

omgeving weet zich hier op een gegeven ogenblik geen raad meer mee en op zoek gaat

naar hulp van buitenaf. In het verhaal van Jacqueline wordt ook zichtbaar welke invloed

eigen normen hebben op het leven dat iemand leidt. Vasthouden aan een bepaalde

strategie omdat iets op een bepaalde manier hoort, levert naast resultaten ook

eenzaamheid op. Voor de artiest is het van belang dat de aangeleerde norm en strategie

past bij de omgeving waar hij thuis is. Het wordt lastiger als de context verandert en aan

het aangeleerde hardnekkig wordt vastgehouden terwijl aanpassen beter zou zijn.

Het verhaal van het loket, waarin Ton de hoofdrol speelt, neemt ons mee naar de intermediaire functie die hij op jonge leeftijd binnen het gezin ontwikkelde. Hier kwam zijn grote mate van dienstbaarheid tot bloei. Nog steeds hoeft hij maar iets bij de ander te zien dat op ongenoegen duidt, of hij staat al in de startblokken om dat op te lossen. Ton krijgt van zijn omgeving veel dankbaarheid en blijdschap terug, waardoor er voor hem geen reden is om dit handelingspatroon te stoppen. De schoen wringt echter bij de chronische vermoeidheid waar Ton mee te maken krijgt. Tegelijkertijd groeit zijn behoefte aan vrijheid. Voor Ton is het moeilijk om te veranderen omdat hij het gemopper van anderen voor wil zijn. De grote omkering is de zin die Ton zich eigen maakt door niet langer te vragen: ”Wat kan ik voor je doen” maar “Kan ik wat voor je doen”. Hij merkt dat door deze andere vraag te stellen dat de omgeving anders op hem reageert en hij meer rust krijgt. Niet altijd gaat dit nog even soepel, maar de eerste stappen zijn gezet. Wat het betekent om voortdurend te twijfelen aan je eigen kunnen en welk effect dat heeft op de omgeving komt in het verhaal van Hanneke, de twijfelkont, helder naar voren. Hanneke is een goede teamleider, maar stelt zich op de een of andere manier voortdurend afhankelijk op naar haar leidinggevende. Ze voert de opdrachten die ze krijgt nauwkeurig uit, maar laat geen ontwikkeling zien in het zelfstandig functioneren. Sterker nog, hoe langer Hanneke teamleider is en er andere vragen op haar afkomen, hoe minder slagvaardig ze zich toont. Hanneke komt uit een gezin waar haar ouders opkeken naar mensen met een bepaalde status. Ze lieten zich leiden door het idee dat anderen het wel beter zouden weten. Bij Hanneke nestelt zich dit al op jonge leeftijd als een hardnekkig patroon. Hanneke zal moeten leren te vertrouwen op haar eigen kunnen, maar dit vraagt uiteraard een heel proces. Ten slotte is er het verhaal van de angsthaas. Angst is een vreemd fenomeen en angst opgeven is een van de moeilijkste dingen in ons leven.

Zolang je bang bent, zolang je blijft geloven in wat je denkt dat er kan gebeuren en je over in een mechanisme beschikt om de (ir)reële nachtmerrie voor te zijn, houd je de angst in stand. Dit wordt op een mooie manier verteld in het verhaal van Harry. Harry leeft voortdurend met de angst dat hij verlaten kan worden. We zien welke mooie kwaliteiten van zorgzaamheid, zinvol willen zijn voor de ander en liefde die hij ontwikkelt om te voorkomen verlaten te worden. Dit proces kost hem echter zoveel energie dat hij er oververmoeid door raakt. Gelukkig weet hij het tij tijdig te keren. 6 Elk verhaal rondom een handelingspatroon kent nog meerdere miniverhalen, die een

mooie afwisseling zijn op het verhaal van de hoofdpersoon. In de verhalen komen de

sterke en de minder sterke kwaliteiten naar voren die het resultaat zijn geweest van de

context waarin iemand is opgegroeid. Geen van de handelingspatronen is slecht, elk

patroon heeft zijn kwaliteiten en zijn onhebbelijkheden. De kunst is echter om niet in de

valkuil van het eigen patroon te stappen en er hardnekkig aan vast te houden. Trots zijn

op wat je hebt ontwikkeld, maar ook eerlijk zijn naar wat je van je af kan schudden

omdat dat eerder tegen je werkt dan in je voordeel, is wat dit boek je leert.

Erica Gasseling

info@gac-coaching.nl

www.gac-coaching.nl

Schrijfster van het boek "Mijn Dikke - Ik"

http://www.mijndikkeik.nl

www.coachcafe-leuven.be

Wil jij ook investeren in je eigen groei en ontwikkeling?

Word jij ook graag door anderen geïnspireerd?

Weet jij al lang dat persoonlijke groei bijdraagt aan professionele groei?

En verken je ook graag nieuwe manieren van samenwerken?

Ja? Anne-Marie Walgering-de Walle, www.soulution-coaching.com en Peter Plusquin,

www.peterplusquin.be organiseren maandelijks het Coach Café Leuven op de prachtige locatie van

3hoog Leuven, Mechelsevest 90 te Leuven.

Kom eens langs of informeer je verder op onze website!

Programma Coach Café Leuven

Woensdag 1 oktober 2014 – Bie Schoeters

“Creatieve werkvormen bij loopbaanbegeleiding”

www.bievivelavie.be

Woensdag 5 november 2014 – Suzanne Kempeneers

“Theatertherapie”

www.essentie.net

Woensdag 3 december 2014 – Pascal Droogers

“Authentiek coachen: 7 coachende stappen naar geluk”

www.pdca-online.com

Meer info en / of inschrijven? Ga dan naar www.coachcafe-leuven.be!

Geïnspireerd door Chi, gepassioneerd door Communicatie en met als symbool de ZenCircle werd op 4

augustus 2014 een zusje voor het CoachCafé (www.mycoachcafe.be) geboren.

Ben je ook gepassioneerd door communicatie en wil je met anderen je communicatie naar een volgend

niveau brengen, dan ben je welkom op een CCCircle.

Voor wie ?

Voor eenieder die ondanks veel, weinig of geen opleidingen toch merkt dat die communicatie nog niet

of niet altijd het gewenste effect heeft. Voor wie na een gesprek het gevoel heeft dat hij/zij nog verder

verwijderd is van wat bedoeld was. Voor wie in communicatie de ontvangende, luisterende positie ook

belangrijk vindt. Voor wie graag oefent en uitwisselt met andere deelnemers en erin gelooft dat onze

blinde vlekken enkel aan het licht kunnen komen tijdens interacties. Voor wie op regelmatige basis wil

ervaren dat er naast de zender van de communicatie (spreker) en de ontvanger van de communicatie

(luisteraar) er de 3de, wetende en creërende kracht is. Voor wie in een moeilijke, lastige of

neutrale situatie wil antwoorden en een bijdrage wil leveren ipv in een reactie te schieten die je achteraf

betreurt of recht te zetten hebt. Voor wie zo moe wordt van communiceren en zich na gesprekken leeg

of uitgeblust voelt en nu wil oefenen om communicatie in te zetten om zichzelf en de omgeving als

energiegevend te ervaren.

Wat mag je verwachten ?

De nodige, natuurlijke principes en afspraken als structuur en onderbouw van de CCCircle en heel veel

oefeningen in cirkel en in triades.

Heb je voorkennis nodig ?

Je hebt geen enkele voorkennis nodig. Je kan steeds als nieuwe deelnemer instappen.

Voor meer info : www.chicomm.be

“Het forum voor coaching en gerelateerde activiteiten in de Kempen!”

www.coachingkempen.be

Bij ons kan je inspiratie vinden bij kakelverse sprekers of ervaren

rotten in het vak. Je kan nieuwe collega’s ontmoeten of oude

bekenden opnieuw tegenkomen. Het is een gezellig samenzijn met

anders- of gelijkgestemden. Naast een hapje en een drankje, kan je bij

ons ook de innerlijke mens voeden met nieuwe inzichten, toffe ideeën

en fijne contacten.

Met CoachingKempen willen initiatiefnemers Ines Springael en Veerle

Schoefs gestalte geven aan hun passie voor coaching en een plek

aanbieden in de Kempen aan iedereen die onze passie van ver of van

dichtbij deelt.

Programma CoachingKempen sept – dec 2014

Donderdag 2 oktober 2014 - Tamara Lenaerts

“Magie in groepen” www.laduende.be

Donderdag 6 november 2014 – Fons Feekes

“To Jung or not to Jung…” www.insightsbenelux.com

Donderdag 4 december 2014 – Anton stellemans

“Solution Focused coaching” www.ilfaro.be

Meer info of inschrijven op www.coachingkempen.be

kennis-maken & kennis-delen

CoachCafé Antwerpen ( te Zandhoven), HET open platform dat iedereen welkom heet,

geïnteresseerd in groei, transformatie en bewustzijnsontwikkeling.

De vrije en ideale omgeving om elkaar te ontmoeten. Het dynamische netwerkmoment om je te

informeren of jezelf voor te stellen. Je legt op een aangename en vlotte manier contacten.

Vaste locatie : Amelbergastraat 1 te 2240 Zandhoven (bij Antwerpen)

Programma najaar 2014 :

25/9/2014: “BE THE CHANGE” met Betty Jeuris & Björn Stienstra

16/10/2014 : “Coaching als hefboom voor grondbewegingen” met Theo Vaes

27/11/2014 : “Hechten en onthechten” met Philippe Bailleur

11/12/2014 : “ Ontwikkelingsgericht coachen van mensen met perfectionisme” met

Marcel Hendrickx

Meer info over thema en sprekers : op www.mycoachcafe.be

Aanmelden als spreker voor 2015 (nog enkele data beschikbaar), als deelnemer of wens je maandelijks ‘nieuws’ te ontvangen : ddeff101@skynet.be

Volg CoachCafé ook op LinkedIn :

http://www.linkedin.com/groups/MY-COACHCAFE-3769104/about

S U

P E

R V

I S I E

E

N C

OA

CH

ING

COACHINGSCAFE

Enkele avonden per academiejaar organiseren we vanuit HoGent, faculteit Mens en Welzijn (FMW), een coachingscafé. Deze avonden bestaan uit een lezing over een bepaald thema rond supervisie en coaching in het brede sociaal-agogische werkveld. Achteraf is er gelegenheid om andere professionals te ontmoeten in het Kask-café.

Donderdag 16 oktober 2014: 'PROEF DE CHEMIE VAN HET COACHEN'

MARIJKE THEUNIS

Net als in de chemie gaat coachen over het maken van de juiste verbindingen: tussen coach en coachee,

coach en organisatie, doen en zijn, proces en inhoud, intentie en resultaat. Hoe creëer je de ideale

samensmelting, wat doe je om de ingrediënten optimaal op elkaar te laten inwerken en hoe hou je het

veilig voor alle partijen?

Laat je inspireren door de metafoor van de chemie! Je beleeft, ervaart en ontdekt:

Je rol van coach als regisseur van veranderingsprocessen en groeitrajecten Hoe je eigen coachingstijl interfereert met de leerstijl van de coachee Een praktische leidraad voor het verankeren van resultaten De elementen van professioneel coachen in een organisatiecontext

Marijke Theunis is sociaal pedagoog en combineert de expertise van trainer-coach in o.a. leiderschap, samenwerking en verandermanagement met de ervaring van een HR Business partner. In 2000 richtte zij haar eigen opleidingsbureau op, Human Challenge, een referentie voor ontwikkelingstrajecten op maat van bedrijven en organisaties. Zij bedacht mee het allround concept van 'Chemie van het coachen' en is co-auteur van het gelijknamige boek.

We verwelkomen je telkens vanaf 19u00. De lezingen starten om 19u30 en eindigen om 21u00. Daarna kan er nagepraat worden in het café van het Kask.

Plaats School of Arts Gent Campus Bijloke Louis Pasteurlaan 2 9000 Gent

Prijs en inschrijving Een lezing kost 8 euro. Inschrijven kan enkel via onze website http://mens-en-welzijn.fikket.com Bij inschrijving krijg je onmiddellijk een bevestiging en alle betalingsinfo per e-mail. Let wel, je inschrijving wordt pas definitief na betaling. Heb je nog een vraag in verband met deze coachingscafés, dan kan je die e-mailen naar Christel.Derijdt@hogent.be

Het Brussels Coachcafé is meer dan een coachcafé het wil is ook een inspiratie

en netwerk gelegenheid.

Deelname: €5,00

Locatie: Steenkoolkaai 9, 1000 BRUSSEL

Meer info en samenwerking met www.citizenne.be

Op het Menu tot december 2014 :

Dinsdag 21 oktober: “Les in Plezier” met James Bampfield. James Bampfield, consultant & facilitator bij Quinx, is er vast van overtuigd dat plezier van vitaal belang is in ons leven. Als je hem mag geloven dan is plezier in feite het enige echte doel en zou de wereld er een stuk vrediger en liefdevoller uitzien mocht iedereen plezier wat serieuzer nemen. Samen met hem ontdekken we in de loop van de avond verschillende soorten plezier. Met een mix aan theorie, reflectie en oefeningen laat hij zien hoe je jouw vermogen tot plezier en fun kan verhogen. Inschrijven via: Les in Plezier

Dinsdag 18 november: Aikidocommunicatie en de intelligentie van het lichaam met Greet De Baets Aikido is de krijgskunst van de harmonie. Deze Japanse krijgskunst zetten we in om een aantal communicatietheorieën aan de lijve te ondervinden. Geen droge powerpoint dus maar eenvoudige, veilige bewegingen die we op een stoel of rechtstaand, binnen of buiten kunnen doen. Een bewegingstechniek die we nadien ook vertalen naar communicatie toe. Deze actieve aanpak is een verademing voor zowel lichaam als geest. Voorzie makkelijk zittende kleding. Inschrijven via: Aikidocommunicatie

Dinsdag 16 december: " voice dialogue” met Marijke Leys. Voice Dialogue is een coachingsmethode die er van uitgaat dat elke persoonlijkheid bestaat uit een onnoemelijk rijke waaier aan “ikken”. De perfectionist, de zorger, de genieter, de controlehouder, de avonturier, de behager, de innerlijke criticus ,… Sommige ikken zijn heel aanwezig, anderen lijken wat ondergesneeuwd. Tijdens deze avond krijg je niet alleen een kernachtige uitleg over deze boeiende coachingsmethodiek, je kan ook aan den lijve ondervinden wat deze werkmethode teweegbrengt. Inschrijven via: Voice Dialogue

Quickies

Een heel inspirerend verhaal, helemaal in het hier en nu, en al bij al is het leven voor iedereen al zo kort. Hier kan iedereen iets van leren: Laura Maaskant in “De Wandeling" http://www.npo.nl/de-wandeling/20-09-2014/KN_1662098

Ontdek je talenten met muntpunt. Zie ook laatste bladzijde (achterflap). Talent Werkt! https://www.muntpunt.be/content/talent-werkt-programma

Met “Coachend Vlaanderen” wil ik een verbindingsmiddel ter beschikking stellen van jou, coach, trainer, persoonlijk ontwikkelaar, normale mens, … Dit is ons/jullie platform vandaar ook mijn oproep wat zou jij hier in het winter-nummer graag terug vinden? Hoe kan de Linkedin Group jou nog beter bijstaan in jouw ontwikkeling en bijdragen tot een nog betere wereld? Wil je zelf een artikel publiceren graag stuur het dan door naar coachend.vlaanderen@gmail.com en heb je feedback dan lees ik het graag via het zelfde adres of deel het in de group. Heb je een persoonlijke boodschap voor een van de schrijvers en vind je het email adres niet direct terug in hun artikel dan stuur ik het met veel vreugde en plezier naar hen door !

Volgende uitgave op 21 december 2014 deadline voor bijdragen tot deze uitgave: 12 december 2014! Dankwoord! Tot slot wil ik heel graag een heel grote dank jullie wel neerschrijven aan al de mensen die dit nummer mogelijk maakten ! Erik Lauwers, Sabine Van Meenen, Ides De Vos, Marleen Crabbe, Jan Camus, Greet Bunnens, Stefaan, Michael Niclaus,Oyen, Bernhard Szondi, Marc Labé, Francine ten Hoedt, Luc Mastelinck, Désirée Murk-Scholten, Marcel Herwegh, Karin Verhei, Erica Gasseling, Dominique Deffontaine, Anne-Marie Walgering-De Walle, Peter Plusquin, Chris Derijdt. Heel harteljk dank! Thank You! Zonder jullie bijdrage zou dit niet bestaan dus dank jullie wel en hopelijk tot ….

Hoop dat jullie evenveel genoten hebben van het lezen als ik van de creatie!

Geniet van een mooie kleurrijke Herfst!

Graag tot volgende editie,

Johan Verheven

https://www.muntpunt.be/content/talent-werkt-programma