Maandblad van de Doopsgezinde gemeente in Dordrecht enomstreken.

Schakel jaargang 45. nr. 7. Oktober 2018

Adressen Doopsgezinde gemeente

Kerk Bezoekadres: S.M. Hugo van Gijnweg 12, DordrechtTel: 078-6175343 Postadres: secretariswww.dgdordrecht.doopsgezind.nlinfo@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Predikant Ds. N.J.CuperusTelefoon: 070-3584961/06-51581314E-mail: predikant@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Voorzitter Mv. H.E. Dekkers-de Kok, tel: 078-6100867e-mail: voorzitter@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Secretaris Th.D. Vis, tel: 078-6211074Penning-meester

Mv. T.I.V. Bonnema-Tekelenburg, tel: 078-6133281e-mail:penningmeester@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Leden J.H. Weistra, tel: 06-16066418e-mail: KR@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Verhuur Mw. H.E. Dekkers-de Kok, telefoon: 06-10708191e-mail: verhuur@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Leden-administratie

J.G.J. Dekkerse-mail:ledenadministratie@dgdordrecht.doopsgezind.nl

Organisten K.J. Beukema, mw. A. Laan-Boogaard, W. WagenaarBank Doopsgezinde gemeente Dordrecht, IBAN

NL44ABNA0627480837Website www.dgdordrecht.doopsgezind.nlFacebook www.facebook.com/dgdordrecht

2

Ik ben de weg, de waarheid en het levenJohannes 14:6

De evangelist Johannes laat Jezus dit over zichzelf zeggen. Eendrieslag waarvan je je kunt afvragen welke de belangrijkste is. AlsPaulus het over de drieslag "Geloof, hoop en liefde" heeft geeft hijzelf aan dat de liefde volgens hem het belangrijkste is.

Zo zou ik in de drieslag "weg,waarheid en leven" op dit momentwillen kiezen voor de waarheid.In onze wereld van nu moeten we steeds ervoor waken ons niet telaten meeslepen door "nepnieuws". De reclame op radio en TVbelooft ons allerlei dingen die in de praktijk niet blijken te kloppen.Daar zijn we zo langzamerhand wel aan gewend geraakt. Wesnappen wel dat je na een keer tandenpoetsen geen wittere tandenkrijgt.Veel erger is de politiek. Als daar beloften worden gedaan ofdoemscenario's worden voor-gespiegeld en op de emotie wordtgespeeld is het al veel lastiger om te beoordelen wat de werkelijkebedoeling achter de boodschap is. En als geld een rol speelt zijn wesnel geneigd ons eigen belang te laten prevaleren. Besluiten voor dekorte termijn nemen we eerder dan voor de lange termijn.

En dan de "deskundigen"! De ene dag is een glaasje rode wijn perdag een gezonde bezigheid, de volgende dag is ieder glas alcoholicaons leven aan het verkorten. Wat is er nou waar?En zo zijn er steeds weer dingen waarvan de waarheid rekbaar is.

Dan Jezus! Zelf heeft Hij geen geschreven boodschappen nagelaten.Anderen -de evangelisten- hebben zijn levensverhaal genoteerd.Weliswaar ieder op zijn eigen manier, maar tussen hun regels dooris Zijn boodschap duidelijk. Hij is niet voor zichzelf bezig. Hij is ervoor iedereen en spitst Zijn aandacht vooral toe op de zwakkeren inde samenleving. Dat wat hij zegt is "waar".Op een andere manier dan waarop wij de waarheid beleven. Wij zijn

3

meer als Thomas: eerst zien en dan pas geloven! En dan nog hetvooroordeel: wij kunnen ons niet voorstellen dat er iets goedsvoortkomt uit een situatie waarvan wij slechte ervaringen hebbengehad.

Jezus' waarheid is zonder dubbele agenda. Hij kent geenvooroordelen. Hij beoordeelt mensen op hun manier van omgaanmet hun medemens. Zo zegt Hij over de hoofdman van Kapernaum(een militair van de Romeinse bezettingsmacht, geen jood) dat Hijgeen groter geloof heeft gezien in het land omdat deze man zichbekommert om het welbevinden van een ondergeschikte. Terwijl Hijde rijke jongeling (wel een jood die zich strikt aan de wetten houdt)sommeert zijn bezit te verkopen en aan de armen te geven omdatdeze alleen maar bezig is met zijn eigen welbevinden.Ook in zijn gelijkenissen legt Hij de nadruk op de manier waaropmensen met elkaar omgaan.De wetten zijn belangrijk maar mogen niet ten koste gaan vanintermenselijke verhoudingen.Jezus levert geen "nepnieuws",alles wat Hij verklaart heeft alsbedoeling dat wij als mensheid dichter bij het Koninkrijk derHemelen komen. Een situatie waarin ieder mens tot zijn recht komt.Dat wil niet zeggen dat er dan geen ellende en verdriet meer zalzijn. Jezus heeft het zelf mee moeten maken. Niet voor niets is Zijnkruis het symbool van het christendom. Maar gevoelens vanverlatenheid en eenzaamheid worden gecompenseerd doorliefdevolle aandacht.In dat Koninkrijk zullen er geen valse verwachtingen wordenopgeroepen geen "nep" zogezegd.Het enige probleem is dat wij mensen het wel voor elkaar moetenzien te krijgen.

Van Jezus kunnen wij leren hoe dat aangepakt kan worden. ZijnBergrede en Zijn gelijkenissen spreken heldere taal. Aan ons deze tevertalen naar onze tijd en situatie. En dan de "waarheid" goed in degaten blijven houden!

Jan Laan

4

Inleveren kopij novembernummer SchakelDe sluitingsdatum voor het inleveren van kopij voor het november-nummer van de Schakel is 16 oktober 2018. Stuur de kopij naarschakel@dgdordrecht.doopsgezind.nl.

Graag de kopij aanleveren als platte tekst en bij het sturen van eenfoto vermelden wie de maker is. Het is belangrijk dat zowel deteksten als de afbeeldingen rechtenvrij zijn. Bovendien moeten deafgebeelde personen toestemming voor publicatie van de fotohebben gegeven.

Overnemen teksten uit de SchakelAls je een tekst of foto uit de Schakel wilt overnemen, vraag daneven toestemming bij schakel@dgdordrecht.doopsgezind.nl. Wijinformeren dan bij de auteur of fotograaf of die geen bezwaarheeft.

3 oktober Dichtpresentatie Wytze Brandsma

Kom woensdag 3 oktober 's middags om 14.00 uur naarde Doopsgezinde kerk in Dordrecht. voor de presentatie van WytzeBrandsma. Inloop vanaf 13.30 uur. Er wordt een vrijwilligebijdrage gevraagd voor het diaconale project KinderrestaurantCrabbehoeve.

Bij de oecumenische theologische uitgeverij Narratio verscheen in

5

januari 2018 de vierde druk van Brandsma's debuutbundel God ishet antwoord niet. In deze bundel maakt hij kenbaar dat deessentie van geloven niet in de slaafse navolging ligt, maar dat wijzelf worden uitgedaagd om een antwoord op het leven te geven.Brandsma wil met zijn aforistische en levensbeschouwelijketeksten in zo weinig mogelijk woorden een beroep doen op deverbeelding van de lezer. Er zitten in zijn gedichten meerderelagen, ze dragen de context met zich mee waarin ze geschrevenzijn, verwijzen soms naar opgedane ervaringen of Bijbelseverhalen en willen ruimte bieden om de eigensituatie er op tebetrekken.

Als vervolg op deze dichterlijke arbeid presenteerde Brandsmaonlangs zijn tweede dichtbundel De naakte waarheid. De dichterlaat hierin eveneens blijken weinig met kerkelijk dogmatisme enstrak religieuze voorschriften van doen te hebben en positioneertzichzelf als zinzoeker. Hij speelt met woorden, schildert met taalen zoekt naar woorden om iets uit te drukken wat hij over eenbepaald thema zeggen wil. In De naakte waarheid komenonderwerpen over intermenselijke relaties en de kwetsbaarheidvan het individu meer naar voren.

Brandsma is werkzaam geweest in de maatschappelijkedienstverlening, het onderwijs, het pastoraat en degezondheidszorg. Na zijn pensionering nam hij de pen op omdichten. Tijdens zijn dichtpresentatie is er gelegenheid tot hetstellen van vragen. Daarnaast bestaat na afloop de mogelijkheidom één van de dichtbundels van Wytze Brandsma aan te schaffen.

6

Van de kerkenraad 24 septemberHET VROLIJK LEREN

Mijn spelen is leren, mijn leren is spelen,En waarom zou mij dan het leren vervelen?Het lezen en schrijven verschaft mij vermaak.Mijn hoepel, mijn priktol verruil ik voor boeken;Ik wil in mijn prenten mijn tijdverdrijf zoeken,'t Is wijsheid, 't zijn deugden, naar welke ik haak.

Hieronymus van Alphen dichtte deze regels en het gedichtje staatin Kleine gedichten voor kinderen (1787). Tegenwoordig wordt erverwacht dat we een leven lang leren. En ik hoop dat dat lerenons plezier brengt en dat het ons verrijkt. In deze Schakel komtleren in een aantal stukjes om de hoek kijken. In twee doorMarius van Boven gesteunde projecten krijgen jongen mensenkansen om te leren voor het leven. In ons diaconaal project gaankinderen leren koken voor andere mensen. Degeloofsgespreksgroep is bezig met het inspirerende boekje Vredekun je leren en Jelke Weistra gaat met het Leerhuis Debora verdermet het leren over Hebreeuwse letters en hun achtergrond. Lerenheeft twee betekenissen: zelf leren en het leren aan een ander.De meeste leraren zullen het wel met me eens zijn dan je alsleraar zelf het meest leert als je dingen uitlegt. Dat geldt ook voorde cursussen Geweldloos Communiceren. Helaas gaat deavondcursus die voor eind september gepland stond niet doorwegens te weinig belangstelling. Maar binnenkort gaan we pratenmet buurtcirkels over belangstelling voor GeweldloosCommuniceren.

Helaas kan de avond waarop we over en weer konden leren overde achtergronden van Doopsgezinde en Vrije EvangelischeGemeente, waarover in de vorige Schakel bericht werd, voorlopigniet doorgaan in verband met ziekte van ds. Wessel Verdonk. Wijwensen hem sterkte toe.

Ik wens ons allen een mooie oktobermaand toe.

Hermine Dekkers

7

Interview met zr. Tamara Bonnema-Tekelenburg

Tamara en ik kennen elkaar sinds 1981. Tamara verhuisde methaar Dirk vanwege zijn werk in 1980 naar Dordrecht. Tamaravertelt: In Dordrecht kwam ds. Messie mij als nieuw lid bezoekenen ik vond het fijn dat ik toen aan de 25 plus kring deel konnemen. Plezierig zo in een vreemde stad te wennen. Jan en ikverhuisden eind 1980 naar Zwijndrecht en werden ook lid vandeze gezellige en inspirerende kring. De foto is gemaakt tijdensde Sinterklaasviering met de kring in 1981.

Tamara is geboren in Zaandam (1955), waar haar vader lid wasvan de Doopsgezinde gemeente en zij naar de zondagsschoolging. Toen ze tiener was verhuisde het gezin naar Tjalleberd, eendorp in Friesland. Het was haar vaders droom op het platteland tewonen en Tamara heeft het daar ook fijn gevonden. In degemeente Tjalleberd ging ze naar de jongerenkring en inTjalleberd werd ze op 27 maart 1977 door ds. Titus Hoogslaggedoopt.

Tamara is een talenmens, iets wat kennelijk in haar genen zitwant haar opa was leraar Frans en haar oma lerares Engels. Nade middelbare school ging Tamara naar Groningen om daarRussisch te studeren. Haar toenmalige vriend werd uitgezonden

8

door de Stichting Nederlandse Vrijwilligers (SNV) en Tamara gingmet hem mee naar Bolivia. Zij ging werken in een kindertehuis isLa Paz, waar ze spelenderwijs Spaans leerde van de kinderenwaarmee ze werkte. Na een half jaar ging de relatie uit en keerdeTamara terug naar Groningen en haar studie Russisch. Laterstapte ze over op Frans met het idee dat ze daarmee haar broodals docent zou kunnen verdienen. In Bolivia ontmoette TamaraDirk Bonnema die daar ook bij de SNV werkte en er met zijngezin woonde.

Toen Dirk inmiddels gescheiden naar Nederland kwam en inGroningen ging werken, zocht hij Tamara op. In 1980 trouwdenze in de gemeente Heerenveen.

In die eerste jaren in Dordrecht was zij ook actief in deschoonmaakploeg van de kerk en heeft zij verscheidene jaren alstypiste de Schakel verzorgd, in die tijd samen met Frits van Eck.

Nadat dochter Iris was geboren is zij heel wat jaren actiefgeweest in van alles in en om de school, in ouderverenigingen, inbestuur en ondersteuning van ouders. Daarna was zij 9 jaar actiefin de gemeentepolitiek als commissielid voor D'66. Daarbij ginghaar aandacht vooral uit naar sociale thema's en duurzaamheid.

In 2015 stelde zij zich beschikbaar als kerkenraadslid ensindsdien is zij als penningmeester van onze gemeente actief.

Vrede is te leren

Het idee om dit jaar met de Geloofsgespreksgroep het boekjeVrede is te leren te bespreken komt door Tamara's enthousiasmeover dit boekje. Ik ben benieuwd of vrede altijd al een belangrijkthema in haar leven is geweest. Haar belangstelling voorGeweldloos Communiceren (GC) werd gewekt begin jaren '90toen ze, getipt door andere ouders, naar een open dag van hetCentrum voor Geweldloze Communicatie in Rotterdam(tegenwoordig AI Opener) ging. Toen onze gemeente in 2014 metGeweldloos communiceren begon was ze dan ook meteenenthousiast en inmiddels heeft ze als trainer al een aantalcursussen verzorgd.

Ook in haar huidige werk als P&O adviseur duurzameinzetbaarheid bij het Waterschap gebruikt ze Geweldloos

9

Communiceren, zowel zelf als in het aanbod aan trainingenbinnen de organisatie. Duurzame inzetbaarheid van medewerkersheeft te maken met plezierig en zinvol werk, gezondheid enwelzijn in een goed arbeidsklimaat.

Bijbeltekst

Tamara heeft geen Bijbeltekst die haar speciaal dierbaar is. Zeervaart een taalbarrière bij het lezen van de bijbel en is blijwanneer mensen deze teksten helder kunnen uitleggen en in eencontext kunnen plaatsen. Walter Wink de inspirator van MarshallRosenberg, de grondlegger van GC - is zo iemand.

Lievelingslied

Er is niet een specifiek lied, maar Tamara vindt een aantalliederen die we regelmatig aan het eind van de dienst zingenmooi, zoals 416 Ga met God en Hij zal met je zijn en 425 Vervuldvan uw zegen en 418 God, schenk ons de kracht.

Tamara ervaart onze gemeente als een hechte gemeenschapwaarin samen gewerkt wordt aan vrede. Zij wenst dat we noglang de kracht zullen hebben zo verder te gaan.

Hermine Dekkers

Vrede is te leren: je kunt nog aanhaken!We hadden een mooie start met de bespreking van Vrede is teleren. Was je er niet? Geen probleem, je kunt nog aanhaken. Devolgende keer is op donderdag 11 oktober, dan komen we weerbij elkaar vanaf 20:00 uur in de kerk. Probeer er voor achten tezijn, zodat we 20:00 kunnen beginnen. Anders wordt het zo laatof duurt het kort. We bespreken de volgende keer: Het vreedzame individu: Vredekomt niet uit de lucht vallen en Wat is vrede. Heb je het boekjenog niet, neem dan even contact op. Lees de aangegeven delenmet in je hoofd de vragen:

wat spreekt me aan, waar werd ik bij het lezen door geraakt?waar heb ik vragen over en/of waar struikel ik over?

Tot ziens op 11 oktoberIneke Roodhuijzen

10

Hoe gaat het met de Techno Future School?Dit voorjaar bezochten Marius en Ria van Boven Meyrtha Leetz-Cijntje op Curaçao. Het was, na 2 jaar afwezigheid, eenemotioneel en warm weerzien. De echtgenoot van Meyrtha, hun Kiwani-vriend George, is in die periode overleden. Heel dapperdat Meyrtha toch de moed heeft om de draad weer op te pakken.

Uiteraard werd gesproken over de Techno Future School, waarde Doopsgezinde Gemeente Dordrecht in het diaconaal project2013-2014 geld voor bijeen bracht. Meyrtha startte de TechnoFuture School 5 jaar geleden zonder subsidie. Wat beoogt deTechno Future School ook al weer? Leerlingen die om welkereden dan ook van school gestuurd worden en nergens meerterecht kunnen en dus voorbestemd zijn om een drop-out teworden, mogen op vrijwillige basis en met goede afspraken nognaar de Techno Future School. De eerste drie maanden is eenorthopedagogisch-/restauratief programma, waarin gewerktwordt aan sociaal-emotionele problemen, discipline, normen enwaarden, eigenwaarde, teambuilding en uithoudingsvermogen.Dit gebeurt allemaal onder leiding van professionele krachten.

Na het voortraject volgt het hoofdtraject waar de leerlingenkennismaken met de basisprincipes van Techno Venture, water,elektra, kunststof basisstof, metaal, hout.

Als de leerlingen hun certificaten hebben, kunnen ze kiezen. Zekunnen terug naar school of voor verdere specialisatie naar deFEFFIK, een samenwerkingsverband tussen overheid en hetbedrijfsleven of gaan werken.

In 2014 bezochten Koning Willem Alexander en Koningin Maximaop eigen verzoek de school. Ria en Marius waren toen ookuitgenodigd.

De eerste jaren kozen velen ervoor om terug te gaan naarschool, zij kregen een mentor, die er voor zorgde dat ze niet inhun oude patroon terugvielen. Helaas kiezen de leerlingen er delaatste jaren in verband met de armoede voor om te gaanwerken, omdat er geld moet worden verdiend.

Er zijn inmiddels zo'n 90 leerlingen uitgestroomd. Een prachtig

11

resultaat! De uitstromers worden zo goed mogelijk gevolgd. Eénvan hen zit in het Jeugdparlement.

De leerlingen worden door de armoede wel moeilijker om meeom te gaan.

Maar de Techno Future School is niet het enige waar MeyrthaLeetz- Cijntje zich voor inzet. Al ruim 35 jaar runt zij de StichtingSEDA.

Ria en Marius hadden uit Nederland een grote koffer vol metbaby-en kinderkleding meegenomen ten behoeve van detienermoeders waar de Stichting SEDA zich mee bezighoudt. Detienermoeders kunnen bij SEDA een pakketje kleding voor hunkindje komen ophalen.

Alles kwam nu helemaal goed van pas, omdat vele mensen uit StMaarten, die gevlucht waren naar Curaçao wegens de orkaan,geen kleding meer hadden voor hun kinderen.

Op school werken aan een vreedzame enduurzame wereldn de turbulente wereld van vandaag is Educating for peace andimpact steeds belangrijker. Voor grote delen van de wereld lijktconflict de enige manier om met verschillen om te gaan. UnitedWorld Colleges (UWC) is een internationale educatieve bewe-ging die juist zoekt naar de harmonie tussen mensen, landen enculturen. UWC laat jonge mensen intensief samen wonen,werken en leren met leeftijdsgenoten met verschillendeervaringen en achtergronden, om samen te werken aan eenvreedzame en duurzame wereld.

UWC heeft 17 scholen over de hele wereld waar leerlingen met150 nationaliteiten, ondersteund door een staf met een net zodiverse achtergrond, werken aan het InternationaalBaccalaureaat diploma (5 en 6 vwo). Een belangrijk deel van hetlesprogramma is maatschappelijke dienstverlening. Leerlingenorganiseren hun eigen vrijwilligerswerk in en rond de scholen,waar ze dagelijks mee bezig zijn.

12

Yanera Walle (17) is een van dezeleerlingen. Zij komt van Curaçao en zit,mede dankzij de financiële steun vanMarius en Ria van Boven, op UWCMaastricht. Yanera zegt: UWC heeft mijaan het denken en in actie gezet. Ikhoor en zie nieuwe mensen,perspectieven en meningen. Ik moet afen toe flink uit mijn comfortzonekomen, maar het brengt me zo veel: dewetenschap dat we heel goed samenkunnen leven met al onze verschillen,dat ik vrienden voor het leven heb overde hele wereld en dat ik de kracht en

de vaardigheden heb om het goede te doen.

UWC Nederland stuurt niet alleen 5 en 6 vwo-leerlingen uit naarde scholen wereldwijd; de organisatie heeft ook succesvollekorte programma's in en tussen Nederlandse middelbare scholenen een zomerprogramma. De UWC xperience is gericht oppersoonlijke ontwikkeling en maatschappelijk leiderschap. Hetbrengt jonge mensen bij elkaar van alle leerjaren enschoolniveaus, die in het dagelijks leven misschien niet metelkaar omgaan. Het programma bestaat uit workshops enspellen over geweldloze communicatie, in- en uitsluiting en hetwel of niet hebben van privileges.

UWC Nederland werft fondsen om zoveel mogelijk jongemensen, ongeacht hun achtergrond en financiële situatie, dekans te geven op een ervaring op een UWC school of een UWCxperience in Nederland. De steun van stichtingen, bedrijven enindividuen, zoals oud-leerlingen en hun (groot)ouders, maar ookvrienden van UWC, is daarvoor onmisbaar.

Op www.uwc.nl kunt u alle informatie vinden over UWC, hetaanmelden van leerlingen en het hoe en waarom van donerenaan UWC. U kunt ook contact opnemen met Marius en Ria vanBoven, die UWC goed kennen en al jaren loyaal ondersteunen.

13

Gib mir deine AngstDit is ons nieuwe jaarthema, of beter gezegd het thema voorhet komend seizoen. Het thema zelf heeft als titel Geef mij jeangst . Toen ik het zag schoot in een flits een beeld door mijngedachten En als dat zo plotseling gaat en ook nog eens zohelder is, is het bijna altijd juist. Ik kijk op Duitse tv naar eenSchlagerprogramma Wilkommen bei Caroline . Dat is meer voorouderen. Wat gezongen wordt kun je woordelijk verstaan. Ik valer altijd middenin, voor een kwartiertje. Ik wil het publiek zien,hun reacties. Is het een studio-opname of speelt het zich buitenaf? Een van de laatste keren kwam Udo Jürgens het podium opzette zich achter de vleugel en begon Gib mir deine Angst tezingen.

Nu weet u hoe ik aan die titel kom. De angst waar Udo Jürgensover zong zal wel flink romantisch zijn geweest. Volgens mij isdat met de angst uit ons thema bepaald niet het geval. Buitende gedachten van de commissie die het thema voorbereiddenatuurlijk ook andere invullingen of zienswijzen. Hier dan demijne. Ik zeg tegen iemand: Geef mij je angst. Ik vraag hemom zijn diepste problemen, zijn onzekerheden met mij te delen.De ander denkt Ja hallo, kan ik dat zomaar doen, maakt hijdaar geen misbruik van, kan ik hem wel vertrouwen? Dat woordvertrouwen is het belangrijkste in deze kwestie. Daar draait hetom. Gib mir deine Angst . De ander moet blindelings op mijkunnen vertrouwen; hij moet dat weten of aanvoelen.

De bijbel geeft ons voorbeelden van die angst en datvertrouwen. Ik begin bij Lucas 1:28, de aanloop naar hetkerstevangelie. De engel Gabriël komt in het huis van Maria.Vers 29 zegt: Ze schrok hevig. Gabriël zegt echter: Wees nietbang. Dan volgt de mededeling dat ze zwanger wordt. Eenafschuwelijke situatie, ze is al uitgehuwelijkt, aan een manbeloofd. Die komende zwangerschap is om echt van teschrikken. Een meisje als Maria moet wel angst hebben. Zevertrouwt de engel Gabriël en zegt in vers 38: Lat er met mijgebeuren wat u hebt gezegd. Ze spreekt haar vertrouwen uit.

We vervolgen het kerstverhaal. U moet wel weten dat ik deeerste aanzet voor dit stukje vlak na de hittegolf schrijf. Alsof ikzendeling ben op het zuidelijk halfrond. Die bereiden Kerstmis

14

voor in de heetste periode van het jaar. Jezus wordt geboren,de eerste mensen die het nieuws via een engel horen zijnherders. Die engel is omgeven door oogverblindend licht. Lucas2: 9 zegt daarover: Ze schrokken hevig. Persoonlijk vin d ik dievertaling wat zwak. Dat komt omdat ik al jarenlang in deEngelse situatie ben meegegroeid. Ik pak de EngelseStatenvertaling, de King James Version, erbij. Daar staat Theywere sore afraid. De meesten van u kennen het woordje sore niet. Het Grote Oxford Woordenboek geeft als betekenis:uitzonderlijk, uiterst, met de opmerking: zeer verouderd. Hetdraait om de gevoelswaarde van dat woordje sore . Engelsen in1600, 1700 wisten: nu is het menens. Voor mij is dat demooiste vertaling. Daarom begreep men heel goed wat dieherders voelden. Terwijl ze ook wisten dat herders geen doetjeswaren. De engel zegt dan Weest niet bevreesd, oftewel Geefmij je angst . De herders gaan op stap naar Bethlehem envertellen iedereen wat hen overkomen is. Zij zullen echt nietgezegd hebben: Ja lui, wij vreesden met grote vreze , Dan issore afraid beter op zijn plaats. De Engelsen konden zich tnugoed verplaatsen in de gevoelens van de herders.

Hoe passen we dit in ons eigen leven in? Heeft het voor ons nogbetekenis? Je vertrouwen in de handen van anderen leggen? Ikheb dat zelf twee jaar geleden kunnen ervaren tijdens mijnlange verblijf, zo'n krappe vijf maanden in het ziekenhuis. Veelverpleegkundigen zullen zich wel eens hebben afgevraagd: Hoeredt die oude mijnheer zoiets? Sommigen vroegen ernaar. Mijnantwoord kwam dan neer op vertrouwen hebben, je overgevenen vanuit dat vertrouwen handelen. En zo voortleven. Ik hebdaar toen in de Schakel ook al eens over geschreven.

Gib mir deine Angst. Ik neem je aanbod aan en vertrouw joumijn gevoelens van vrees toe. Samen kunnen we dan verdergaan zonder vrees.

Wim Boon

15

Doopsgezinde Zendingde tent van God is bij de mensen, en hij zal bij hen wonen en zij zullen zijn gemeenten zijn en God zelf zal bij hen zijn (openb 3b)

Ruim vijftig jaar geleden slaan Amerikaanse doopsgezindenhun tenten op in Parijs. Zij beginnen een zendingspost in devorm van een centrum voor opvang en scholing. Aanvankelijkvangen ze vooral Franstalige studenten uit Afrika op. Dat werkresulteert in maar liefst drie kerkelijke gemeenten. In de 70-erjaren verlegt het Centre Mennonite de Paris de aandacht naarstudie en uitleg van doopsgezind denken en doen. Midden inhet seculiere Parijs ontstaat een gastvrij centrum dat opinnemende wijze onderwijst en voorleeft: het levenswerk van het echtpaar Janie en Neil Blough. Ze concentreren zich op dethema's van bijbelse gerechtigheid en vrede. Het centrumherbergt een uitgebreide bibliotheek en wordt een spil in dewereldwijde Franstalige doperse gemeenschap. De zendendeorganisatie, Mennonite Mission Network, is al die jaren door deDoopsgezinde Zending gesteund met jaarlijkse financiëlebijdragen en actief meedenken in het bestuur van het centrum.

Nieuwe uitdaging: Franstalig online theologie onderwijs

Het centrum draagt bij aan een recent initiatief om eenFranstalige online leergang 'doperse theologie' te realiseren.Met name in Afrika bestaan geen instellingen die doperseopleidingen theologie in het Frans verzorgen. Het online projectzal in die lacune gaan voorzien. Het echtpaar Blough, hoewelde pensioengerechtigde leeftijd ruim gepasseerd, werkt ookaan dit project in ruime mate mee. Overdragen van het stokjeis voor hen niettemin langzamerhand een welkom perspectief.Het bestuur prijst zich gelukkig, in goed overleg met deBloughs, uitstekende opvolging gevonden te hebben. Een jongtheologen echtpaar treedt binnenkort aan. Zo blijft in Parijs alshet ware een tent van God uitgespreid.

Hoe kunt u steunen?

Het voorbeeld van het centrum hoe in een grote stad succesvol

16

missionair te kunnen zijn verdient beslist onze steun. Uwfinanciële bijdrage is meer dan welkom op NL91 TRIO0338520058 t.n.v. De Doopsgezinde Zending. Wij zijn vanwegede hoge kosten gestopt met acceptgirokaarten. Mag ik uvragen uw bijdrage -bij voorkeur via e-bankieren- rechtstreeksover te maken?

Bij voorbaat dank, sjaloom!, Chris Maas, voorzitterDoopsgezinde Zending

Terugblik op Open MonumentendagDit jaar deed de DGDordrecht voor het eerstmee met OpenMonumentendag. Helaasstonden we niet in hetprogrammaboekje. Wellichtwas het aantal bezoekersdaardoor gering. Het wasoverigens een mooie middagmet muziek gemaakt door

onze leden. Volgend jaar doen we weer mee.Ter gelegenheid van de Open Monumentendag is er eenbouwplaat van de kerk gemaakt. Deze bouwplaat wordt nuverkocht à 1 Euro per stuk ten bate van het jaarproject 2018-2019: Kinderrestaurant Crabbehoeve.

Het is een ingewikkeld gebouw, dus is het wel een "bouwplaatvoor gevorderden". Belangstelling? Neem dan contact op metde kerkenraad.

17

Ons jaarproject

Op 29 augustus hadden we een gezellige lunch bij deCrabbehoeve. Een mooie start van ons project. We kondendaarbij al wat vertellen over de aanpak. Johanna Versnel en ikhadden daarvoor namelijk al een gesprek gehad met AdEland, de kok die gaat koken met de kinderen, en MaschaLageweg van de Crabbehoeve. Ad heeft een mooi plan vanaanpak geschreven, waarbij speciale aandacht wordt gegevenaan de veiligheid van de kinderen, zowel in de keuken als bijhet in de winter in donker naar huis gaan. Mascha gaat nucontact opnemen met de J.F. Kennedy school en dan komt ereen voorlichtingsbijeenkomst voor de kinderen uit groep 7 en8 die mee willen doen en hun ouders.

Het is de bedoeling dat de kinderen één keer in de maand opwoensdag gaan koken. Johanna en ik hebben ons alsvrijwilligers aangemeld om de kinderen te begeleiden en Elsen Greet, VEG-leden aanwezig tijdens de lunch meldden zichook aan. We staan dus in de startblokken en het wachten is opde kinderen.

Ik zie het al helemaal voor me: ergens in mei of juni 2019met de gemeente eten bij het kinderrestaurant!

Zowel de VEG als onze gemeente hebben gecollecteerd voordit project tijdens de zomerdiensten. Verder is geld

18

binnengehaald bij de lunch en bij de verkoop van debouwplaten. De eerstvolgende activiteit voor het project is delezing van Wytze Brandsma op 3 oktober a.s. (Zie p 5)

Hermine Dekkers

Anne Zernike bij de zusterking

Op 19 september begon de zusterkring aan een nieuwseizoen. Voor Christien Duhoux-Rueb is het de eerste keer datze lid is van een zusterkring. We wisselden ervaringen uit over"eerste keren" in ons leven. Daarna vertelde Christien onsover Anne Zernike, een vrouw voor wie het vaak "de eerstekeer" was. Zo was Anne onder andere de eerste vrouw die ophet Doopsgezind seminarie werd toegelaten en was zij deeerste vrouwlijke predikant in Nederland. Een boeiendverhaal, dat zeker nog eens herhaald mag worden voor dehele gemeente!

Op de foto links de naam ingekrast in het tafelblad bij deADS. Opvallend met voornaam tussen alle manlijke collega'sdie alleen hun voorletters inkrasten. Wie meer wil lezen overAnne kunnen terecht op de Wikipedia-pagina.

19

Afsluiting van de vredesweek

De doopsgezinde gemeente Rotterdam was net als vorig jaarvredesambassade. Door de vredesweek heen werdenkraanvogels gevouwen, tekenen van vrede. Op zaterdag waser een mooie multiculturele, multireligieuse maaltijd in deDoopsgezinde Kerk. Aan het eind werden de gevouwenkraanvogels meegegeven met de verschillende groepen omuit te delen in hun eigen religieuze samenkomst. Zo ging erook een tas met kraanvogels mee naar Dordrecht. Op delaatste zondag van de vredesweek vlogen deze kraanvogelsuit met de bezoekers van de dienst.

20

Oogstdienst 14 oktober

Op 14 oktober 2018 houdt de VEG een oogstdienst. Ze doendit jaar weer mee met de Dorcas-voedselactie.

In Oost-Europa zijn veel mensen arm. Soms moeten zeleven van een paar tientjes per maand. In de winter is datextra moeilijk. Sneeuw zorgt ervoor dat ze opgesloten zittenin hun eigen huis. Soms zien ze wekenlang helemaalniemand.

Een blik bruine bonen of een pak rijst zijn dan meer danwelkom. In november zamelt Dorcas de producten in ensorteert ze. In de maanden daarna nemen de allerarmstende pakketten in ontvangst. Daar zijn ze erg blij mee.

Het geeft ze hoop te weten dat er mensen om hen geven.

De eerste dozen gingen mee met de kerkgangers op 23september. Voor wie ook mee wil doen worden ook op 30september en 7 oktober lege dozen uitgereikt. Die kunnendan op 14 oktober gevuld worden meegebracht naar deOogstdienst.

In de doos zit een lijstje met levenmiddelen die erin moetenkomen. Je kunt ook samen met iemand anders een doosvullen.

21

Kerkdiensten Doopsgezinden

Datum Tijd Predikant Plaats30-09 10:15

uurMv. A.A. Dijkslag Doopsgezinde kerk, S.M.

Hugo van Gijnweg 12,Dordrecht

07-10 10:15uur

Ds. N.J. Cuperus Doopsgezinde kerkDordrecht

14-10 10:15uur

Ds. W. Verdonk Doopsgezinde kerk, S.M.Hugo van Gijnweg 12,Dordrecht

21-10 10:15uur

Dhr. W.Wagenaar enmv. E.Roodhuijzen

Doopsgezinde kerk, S.M.Hugo van Gijnweg 12,Dordrecht

28-10 10:15uur

Ds. D.G. Durieux Doopsgezinde kerk, S.M.Hugo van Gijnweg 12,Dordrecht

04-11 10:15uur

Ds. N.J. CuperusHerdenkenoverledenen

Doopsgezinde kerkDordrecht

Koffiedienst in oktober en november7 oktober Arjen en Anneke van der Werf21 oktober Ineke Roodhuijzen4 november Janet Manting18 november Micky van Dijk

22

Agenda

Datum Tijd Onderwerp Plaats01-10 19: 30

uurLeerhuis Deborah Doopsgezinde kerk

Dordrecht03-10 14: 00

uurDichtpresentatieWytze Brandsma Godis het antwoord niet

Doopsgezinde kerkDordrecht

04-10 13: 30uur

Middagbijbelkring

11-10 20: 00uur

GeloofsgespreksgroepDoopsgezinde KerkDordrecht

13-10 10: 00uur

GemeenteweekendFredeshiem

BuitengoedFredeshiem

17-10 11: 00uur

Zusterkring Doopsgezinde kerk

18-10 19: 45uur

Cantorij Doopsgezinde kerkDordrecht

01-11 13: 30uur

Middagbijbelkring

01-11 19: 45uur

Cantorij Doopsgezinde kerkDordrecht

Verantwoording illustratiesp 5: Foto met toestemming overgenomenvan https://sa24.nl/humaniteit-kun-je-niet-aan-de-schepper-overlaten/p 8: Foto door een van de leden van de 25+-kringp 13: Foto geleverd door UWCp 17 en 18: Foto's Jan Dekkersp 19: Foto's geleverd door Christien Duhoux-Ruebp 20: Foto Hermine Dekkers

23

24