LSA Bewonersberichten nr 121

Het vakblad voor bewoners

Lancering BewonersAgenda: nieuwe toekomst buurtrechten

winter 2015

121

• Flink gedeald op Landelijke Bewonersdag• In actie tegen verouderde regels• Duurzaamheid vergt tegenmacht

ThemanummerBuurt-rechten

LSA Bewoners Berichten / winter 2015 / nummer 1212

En verder...4 Opening 9 Bewonersdeals 12 Jij Schrijft 13 LSA Nieuws 14 2 keer bellen 19 Publicaties

COLOFON

LSA Bewonersberichtenis een uitgave van het LandelijkSamenwerkingsverbandActieve bewonersWij zijn een vereniging van bewonersgroepen.Ook lid worden? Kijk op:www.lsabewoners.nl/lid-worden-van-het-lsaKorte Elisabethstraat 15-173511 JG Utrecht030 2317511www.lsabewoners.nlRedactie:Milou AlthofNico de BoerPleuni KoopmanThijs van Mierlo Ties de RuijterArthur van VlietBeeld:Eric KampherbeekHajo (cartoonist)Vormgeving:Ben Peters, De HondsdagenDrukwerk:LibertasPascalVoor een gratis abonnement op LSA Bewonersberichtenmail: [email protected]

Voor vragen of opmerkingenover LSA Bewonersberichtenmail: [email protected]

Neem zonder © onze teksten over: we delen de info heel graag!

In dit nummer

Onze Toekomst, Onze AgendaOp de Landelijke Bewonersdag kwamen honderden mensen samen om te werken aan een agenda voor de toekomst

6

Duurzaamheid vergt tegenmachtTijdens diepgravende discussies aan de pop-up bewonersuniversiteit kwamen we tot inzichten

10

16Wij vragen ruimte en samenwerkingVerouderde regels staan mooie bewonersplannen vaak in de weg, daarom komen wij met de BewonersAgenda!

15

Buurtrechten (nog) niet in de wetMinister stuurde een brief met zijn standpunt over buurtrechten

ThemanummerBuurt-rechten

http://www.lsabewoners.nl/organisatie/lid-worden-van-het-lsa/

http://www.lsabewoners.nl/organisatie/lid-worden-van-het-lsa/

Niet alleen maar praten, praten en nog eens praten

Buurtactiviteiten zouden niet alleen voor vergaderaars moeten zijn. Het lijkt een open deur, maar waarom krijgen we dan zoveel uitnodigingen in de brievenbus om te komen praten? Met de gemeente over de invulling van de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning), met de corporatie over herstructurering van de buurt, met de welzijnsinstelling over de programmering van het buurthuis. Iedere keer keurig met een agenda, begintijd en eind-tijd, met borrel achteraf om na te praten. Alsof we alleen meetel-len als we meepraten, vooral meepraten over wat beroepskrachten zouden kunnen gaan doen.

Alsof het niet van belang is wat al die actieve bewoners al zo lang doen, in dat buurthuis, in de speel- of moestuin, in het Bewoners-Bedrijf. Zou niet juist dat het uitgangspunt moeten zijn, in plaats van al die plannenmakerij achter het bureau en aan tafel? Iets voordoen is beter dan gepraat, geen plannen maar daden. En probeer daarbij van die doeners alsjeblieft geen praters te maken!Maar wacht even: doeners versus praters, dat is niet een tegen-stelling waar we ons in willen laten drukken. Dat doet geen recht aan de buurtbewoners die de moeite doen om kritisch deel te nemen aan al die vergaderingen van de ‘beslissers’ en die het niet verdienen om negatief weggezet te worden als ‘Buurtburgemees-ter’, terwijl ze juist een spreekbuis en een anker vormen voor al die doeners die niet lastig gevallen willen worden met gepraat (ik geef het ruiterlijk toe: ik ben zelf geen uitgesproken doener).

Actieve bewoners willen zowel doen als (kunnen mee)praten en dat is precies wat het LSA wil bereiken met buurtrechten: meer mogelijkheden om mee te praten, bijvoorbeeld het recht om aan tafel te zitten over de buurtbegroting en over plannen voor de eigen buurt. Én meer mogelijkheden om mee te doen, het recht om juist niet steeds aan tafel te hoeven zitten, bijvoorbeeld bij het (zelf)beheer van gebouwen en bij de uitvoering van (overgenomen) taken (het Right to Challenge). Minister Plasterk heeft naar dat laatste wel oren, maar wil het niet beperken met regulering; de Tweede Kamer wil niet dat buurtrechten leiden tot bureaucratisch gepraat. Vergader er dan niet langer over, stel vast dat bewoners het recht hebben hun eigen buurtactiviteiten uit te voeren (en er desnoods over te praten, als ze dat zelf willen).

Ties de RuijterDirecteur van het LSA

Digitaal

We hebben 3 websites: lsabewoners.nl,bewonersbedrijven.nl en beheerjebuurthuis.nl en die staan nooit stil. In deze rubriek houden we je op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen.

• We hebben een nieuwe website ge-lanceerd: www.BewonersAgenda.nl. Hier vind je onze BewonersAgenda, de Bewonersdeals en sterke voorbeelden waarom onze BewonersAgenda nodig is. Info over deze onderwerpen lees je in dit vakblad voor bewoners!

• Op www.lsabewoners.nl/organisatie/lid-worden-van-het-lsa/ staat onze nieuwe folder. Lees hoe je lid wordt en wat voor voordelen dat heeft.

• Op Beheerjebuurthuis.nl zijn er weer veel mooie blogs verschenen. Heb je bijvoorbeeld ‘Eerste Hulp bij Fonds-aanvragen’ al gelezen?

Blijf op de hoogte via www.lsabewoners.nl @LSAbewoners Facebook.com/lsa.bewoners

•30januari2016-ochtend Zwolle Ledenvergadering •30januari2016-middag Zwolle Themadag: Right to Challenge: aan de slag! •5februari2016 Meerdere locaties Toeren met het LSA

•11maart2016 Locatie: Nog onbekend Themadag over maatschappelijk vastgoed en bewoners

Kijk op www.lsabewoners.nl/agenda voor een actueel overzicht van onze bijeenkomsten

Agenda

LSA Bewoners Berichten / winter 2015 / nummer 121 3

Column van Ties de Ruijter


Nieuws gezochtWij zijn voor dit blad altijd op zoek naar nieuws van en over actieve bewoners. Stuur tips, verslagen, nieuwtjes, foto’s en interviews naar [email protected].

Oproep

Opening

ONDERTuSSEN IN… Dankzij Stichting Vitaal Dorp blijft het mogelijk om te shoppen in de buurtwinkel in het dorpje Everdingen. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werken hier en de inwoners van het dorp hebben een fijne plek. In de winkel zit ook een ontmoetingsplek en een boekspot.

“Wat nu als de participatiesamenleving de verzorgingsstaat vooral wil aanvullen in plaats van haar te vervangen?” Aldus het Instituut voor Publieke Waarden, een maatschappelijke landelijke onderneming. Zie www.ipw.nl

Everdingen

HOuD HET LOKAAL: BuuRTRECHTEN VOLgENS LSAMaatschappelijke initiatieven passen niet in bestaande hokjes; dat maakt ze kwetsbaar in deze samenleving. In plaats van ze kwetsbaar te houden is het tijd de kracht ervan te laten groeien. Het is tijd om het hokjesdenken niet langer op te dringen en om in plaats daarvan met buurtrechten nieuwe samenwerking mogelijk te maken.

Het uitgangspunt van het LSA is: houd het lokaal: geef buurtbewoners opdrachtgever-schap voor lokale voorzieningen en dienstverlening, bepaal niet over hun hoofden heen. Het LSA pleit daarom voor het vastleggen van volgende buurtrechten. I. Actieve bewonersgroepen krijgen het voorkeursrecht om het beheer en de program-

mering te bepalen van voorzieningen die zij aanwijzen als maatschappelijk van belang. Bijvoorbeeld buurthuizen of parken.

II. Actieve bewonersgroepen kunnen aanspraak maken op financiering. Budgetten moeten dan ook overgeheveld worden. Daarnaast is startkapitaal nodig om door bewoners aangestuurde sociale buurtbedrijven te beginnen (kunnen leningen zijn).

III. Actieve bewonersgroepen mogen zelf bepalen welke ondersteuning ze wensen bij activiteiten in de buurt en bij de planning van ontwikkelingen in de buurt, er wordt ze geen ‘expertise’ van buitenaf opgedrongen.

IV. Actieve bewoners krijgen de ruimte om gezamenlijk hun eigen wijkontwikkelings- en wijkactieplannen op te stellen!

V. De informatievoorziening over bestedingen, budgetten, geplande ontwikkelingen en (aflopende) termijnen wordt zo ingericht dat buurtbewoners op tijd op de hoogte zijn en snappen wat er gezegd wordt, zodat ze volwaardige partners kunnen zijn!

VI. Een aanbesteding of gunning van lokale dienstverlening en voorzieningen sluit aan bij de schaalgrootte waarop buurtbewoners zich georganiseerd hebben. En maat-schappelijke meerwaarde wordt een voorwaarde bij de opdrachtverlening

Meer? Lees onze positionpaper: www.lsabewoners.nl/wp-content/uploads/2015/09/buurtrechten-positionpaper.pdf

Blijf de stad naarjouw hand zetten!

#Urbanhacking www.bewonersagenda.nl


Over de hele wereld zijn er mensen die geloven in verandering van onderop. Mensen die zich sterk maken voor hun leefomgeving. In deze rubriek kijken we over de grenzen!

Verzet van Berlijn!Het laatste grote bouwterrein in Berlin-Kreuzberg stond te koop. De Bund (landelijke raad van de deelstaten) wilde het aan de hoogste bieder verkopen. Maar de stad Berlijn verzette zich maandenlang. Een Oostenrijkse investeerder was zó geïnteresseerd in het 4,7 ha grote gebied, dat hij drie maal de waarde bood die de grond zou hebben. Daarmee was de prijs zo hoog, dat woningbouwverenigingen geen schijn van kans zouden hebben om op deze grond hun soci-ale woningen te realiseren. Deze sociale taak is heel actueel met de snel stijgende huren in Berlijn waardoor steeds meer mensen uit hun huis worden verdreven, naar minder aantrek-kelijke wijken van de stad. Van veel kanten klonk scherp protest. En de toezichthoudende Bundesrat zette hierop een streep door de rekening van de verkoop. Het mocht niet doorgaan. Het marktdenken heeft niet gewonnen!

Burgerraden in EngelandIn sommige Engelse gemeenten beslissen burgerraden mee over de wijk. Deze ‘cooperative councils’ zijn samengesteld door middel van loting. Zij beslissen niet alleen over bijvoor-beeld buurtmoestuinen, maar ook over infrastructuur, veiligheid en zorg. Zo wordt expertise uit de wijk, van maatschappelijke organisaties en van ambtenaren gebundeld, is het idee. De gemeenteraad van Groningen onderzoekt de mogelijkheden om dit concept ook toe te passen in Nederland.

Filmscène in AmerikaBundy uit Nevada voerde een strijd over het recht om zijn koeien te laten grazen in een gebied dat onder controle staat van een federaal instituut: het BLM. De BLM had Bundy op-dracht gegeven zijn koeien weg te halen omdat er bedreigde diersoorten in de wei zouden wonen. Maar Bundy’s voorou-ders hebben zich 140 jaar geleden hier gevestigd en hij vond dat hij historische rechten had op het gebruik van de weiden. Aangezien Bundy zijn koeien niet weghaalde, kwam de BLM in grote getale en zwaar bewapend langs. Bundy ging het ge-vecht aan. Het was uitgelekt dat de BLM het land niet koevrij wilde hebben omdat ze zo bezorgd waren over een bedreig-de schildpad, maar dat er economische belangen speelden. Toen dit duidelijk werd, kwamen er heel veel mensen Bundy steunen. Uiteindelijk ging BLM ervandoor, met wapens en al. Mensen omschreven het als “een scène uit een film”.

Boer Bundy en zijn buren tegen de overheid

DuuRZAAM DE REgIE OVERNEMENIn Rotterdam is in het gemeentelijk coalitieakkoord vastgelegd dat bewoners het recht hebben om lokale voorzieningen over te nemen wanneer zij denken het zelf anders en beter te kunnen organiseren.

Een interessant burgerinitiatief dat van dit recht gebruik gaat maken is het Pedagogisch Collectief Feijenoord. Het PCF wil in de wijk Feijenoord de regie van de gemeente over het jeugd-onderwijsbeleid overnemen. Natuurlijk vinden wij dit interes-sant en spannend en houden we het PCF en zijn vorderingen goed in de gaten. Een van de mooie doelstellingen van het collectief is: “een duurzame en collectieve inzet voor de jeugd in de overtuiging dat we daardoor wel degelijk van dubbeltjes kwartjes kunnen maken. Duurzaam wil zeggen dat we er onge-veer een eeuw voor uittrekken.”Als je meer wilt weten over deze groep, kun je naar onze bijeenkomst over buurtrechten komen op 30 januari: Right to Challenge: Aan de slag. Daar zal een van de initiatiefnemers over hun stichting vertellen.

www.lsabewoners.nl/bijeenkomsten/burgers-maken-de-begroting/

In 2016 en 2017 gaat de gemeente Groningen graag aan de slag met het Right to Challenge. Hiermee denken ze de kwaliteit van de dienstverlening en ondersteuning te kunnen verbeteren zonder extra geld te besteden. Omdat het RtC is een nieuwe manier van werken is waarin Nederland nauwelijks ervaring mee is, zullen ze RtC, door middel van experimenteren, vormgeven. Daarbij nemen ze niet de zuivere Engelse aanpak over, maar zoeken ze een werkwijze die past bij de Groningse situatie. Ze willen samen met burgers en (wijk)ondernemers dit recht om uit te dagen vormgeven. Natuurlijk houdt het LSA de ontwik-kelingen in de gaten!

Internationaal nieuws


‘Wat zet jij op de Agenda?’ Deze vraag staat centraal 28 november,

op de Landelijke Bewonersdag, de jaarlijkse bijeenkomst voor actieve

bewoners. Met grote letters staat de vraag op spandoeken en op

borden. De grote topsporthal van Almere hangt er vol mee.

Onze Toekomst, Onze Agenda

LBD15

Landelijke Bewonersdag:


‘Toegang tot geld’ ‘Flexibele weten regelgeving én flexibele ambtenaren’ ‘Maatschappelijk vastgoed voor maatschappelijke initiatieven’, het zijn enkele kreten die op de grote borden zijn geschreven door de aanwezigen. Mooie kreten, vindt ook een dame uit Den Bosch die alles over staat te schrijven in een notitieblok. “Deze kreten kan ik gebruiken om bij mij de lokale politiek wakker te schudden. Ook tijdens de speeches die straks komen schrijf ik mee, ik kom altijd terug van de Landelijke Bewo-nersdag met inspiratie en munitie!”, lacht ze. Waarde van bewonersinitiatiefHet LSA wil van de honderden aanwezige actieve bewoners weten hoe zij denken dat maatschappe-lijk initiatief sterker kan worden. Het is duidelijk dat steeds meer mensen de waarde van bewoners-initiatieven zien. Van de overheid tot het bedrijfs-leven ziet nut en noodzaak van de krachtige doe-het-zelf-samenleving. Maar met de hand op de knip zeggen dat je een participatiesamenleving wilt is niet genoeg. Zeggen dat je graag wilt dat bewoners mooie initiatieven gaan uitvoeren, bij-voorbeeld op het gebied van zelfbeheer is één ding. Vervolgens de initiatiefnemers echt steunen met faciliteiten en hen de nodige vergunningen geven, blijkt iets heel anders te zijn… Betaalde opdrachten van gemeente Er zijn gelukkig ook voorbeelden waar het goed gaat. En juist die krijgen aandacht vandaag. Bijvoorbeeld bij de workshop ‘Zo kan samen-werken ook’. Mensen zijn hiervoor gevraagd hun ambtenaren mee te nemen. Want zij moeten horen dat het soms wel goed gaat, en vooral hoe. Tijdens deze sessie vertellen succesvolle duo’s hoe het in hun wijk wél lukte. Hoe de gemeente Dordrecht op zijn handen ging zitten en BewonersBedrijf Crab-behoeve liet ondernemen. En hoe BewonersBedrijf Heechterp-Schieringen betaalde opdrachten van de gemeente Leeuwarden binnenhaalde.“Het gaat helaas lang niet altijd goed,” zegt Judith Lekkerkerker, hoofdredacteur van de speciaal voor dit project aangestelde redactie van de Bewo-nersAgenda. “Actieve bewoners zien punten waarop deze samenwerking beter kan. Daarom maken wij vandaag de BewonersAgenda, met agendapunten die tot stand zijn gekomen met de inbreng van vele actieve bewoners. Al maanden vraagt het LSA in-put voor de agenda en vandaag is het hoogtepunt. Wij maken hem af en we presenteren hem aan het eind van de dag!”

geen volgzaam publiekEr klinkt geklap. Maar volgens de vrolijke dagvoor-zitter Fatima Elatik niet hard genoeg. We moeten keihard knallend applaudiseren. Hier en daar klinkt gemopper op het de tribune. “Zeg, ik bepaal zelf wel hoe hard ik klap!”. Fatima leert vandaag dat dit geen volgzaam publiek is. Dit is een groep

mensen die niet meteen doet wat hen gezegd wordt. En wellicht is dat hun kracht.Die eigenwijsheid om dingen zelf te bepalen is hard nodig, volgens Pieter Hilhorst, oud-wethouder uit Amsterdam. Hij heeft gezien hoe moeilijk het is om je ambities te verwezenlijken als bestuurder (“Ik heb daarin hard gefaald”). In zijn bevlogen verhaal vertelt hij dat we actieve solidariteit niet meer kunnen uitbesteden aan de overheid. Wij moeten dit zelf oppakken. Om dit te kunnen doen geeft hij nuttige tips.‘Kies je strijd zo dat je kunt winnen’, ‘Eis zelfbe-heer op’, ‘Eis inzicht in de begrotingen’ ‘Droom groot’ ‘Als je denk dat je het beter kan, doe het dan: You have the right to challenge’.Verder vertelt hij dat de beweging mist die in opstand komt tegen al die bureaucratische insti-tuties die vóór ons werken, maar zonder ons. De beweging die zegt: we nemen het heft in eigen handen. De spreker na hem, LSA-voorzitter Joke Bakker, roept hem in haar speech op. “Pieter? Die beweging is er wel! Die beweging wordt al 27 jaar aangejaagd door het LSA. De vereniging van actieve bewoners uit heel Nederland, van mensen die initiatief nemen en niet wachten op de over-heid. De club die zich hard maakt voor buurtrech-ten, voor verandering van onderop. Voor zeggen-schap. Die strijdt tegen overbodige beknellende regels en voor betere samenwerking met alle partijen. Pieter, ik hoop dat je het hier vandaag wel ziet en voelt.” “Ja, ik zie het Joke!” klinkt er hard uit de zaal. Pieter snapt het! Regels zijn te oud Na deze sprekers hoeft hoeft niemand de zaal meer op te ruien. Er wordt hard geklapt. We zijn opge-pept en gemotiveerd voor het middagprogramma. “Sterke sprekers’, zegt een deelnemer uit Rotter-dam. “Nu het middagprogramma. Ben benieuwd of ik goed gekozen heb. Er is zoveel te doen. Ik koos voor de Bewonersuniversiteit (lees meer op pag. 10 - red.) Zelf werk ik mee aan een project waar we een buurthuis in handen proberen te krijgen, dus ik wil met wat mensen praten die hier verstand van hebben. Maar die BewonersDeals klinken ook interessant! Moeilijk hoor.”In het middagdeel is inderdaad veel te doen. Work-shops, deals, Bewonersuniversiteit en tien bussen die Almere in trekken om projecten te bezoeken en interessante mensen te ontmoeten, zoals de ska-ters van het jongerenplatform JVSA. Zij vertegen-woordigen de ‘hangjongeren’ uit het stadshart. Het JVSA heeft een skatepark in het centrum geopend. Hier hebben ze jarenlang voor gestreden, zelf geld


ingezameld en uiteindelijk is het gerealiseerd. De mensen die daarheen gaan zullen de jongeren ondervragen en hun tips gebruiken voor de Bewo-nersAgenda!Tijdens alle onderdelen worden good practices, voorbeelden en tips doorgegeven aan de redactie. Die zit hoog in de skylounge te zweten op het maken van de BewonersAgenda. Ze worden gevoed door reacties als: “Een doe-democratie kan nooit tot bloei komen als we de oude regels houden en niet verder kijken” en: “Maak als bewoners-groep welkomstpakketten voor nieuwe bewoners (waaronder vluchtelingen) en vraag ze concreet te helpen bij projecten. Betrek ze!” Alle soorten input door elkaar stroomt de redactie binnen.

Wild kloppende hart van de dagIntussen is minister Ronald Plasterk binnenge-komen. Hij heeft met zijn notitie ‘Agenda Lokale Democratie’ begin dit jaar een aanzet gegeven voor een discussie over een vitale lokale democratie. Hij gaf met zijn oproep om samen tot een Agenda Stad te komen een opzet om samen te werken aan sterke steden (al betwijfelen we of hij voor zich zag dat bewoners hun eigen Agenda gingen maken als input op deze agenda…). Maar al met al is het gepast dat hij langskomt! Wij zien een rol voor ons als vereniging om ervoor te zorgen dat er binnen alle overheidsplannen en agenda’s goed naar ac-tieve bewoners geluisterd wordt. Zo ook vandaag. De minister wordt eerst meegenomen naar het wild kloppende hart van deze dag: de redactiekamer. Dan gaat hij naar de plek waar deals gesloten worden. Hier kijken mensen samen op een onderwerp of ze een deal kunnen sluiten of een samenwerking af kunnen spreken. Het kan van alles zijn (zie pag. 9). Dealen met de ministerDe minister krijgt flink wat vragen. Bijvoorbeeld wat hij ervan vindt om elke burger zeggenschap te geven over 10 procent van zijn gemeentebelasting. Hier vindt hij een manier om zich diplomatiek politiek uit te drukken en feitelijk niks te zeggen. We kunnen hem echter ook verleiden tot een BewonersDeal! Nadat hem duidelijk is gemaakt dat volgens zowel gemeenten als bewoners het Right to Challenge (zie ook pag 9) nu te nauw is en te inge-wikkeld omschreven is, zegt hij toe om samen met het LSA dit buurtrecht robuuster te beschrijven. Dit wordt beklonken, zoals alle prachtige Bewoners-Deals die gemaakt zijn, met een harde klap op de

grote gong. Elke klap is een nieuwe deal. En die gong luidt vaak. Hier in Almere is een beweging aan het werk die niet te stoppen is. Onze woorden, onze agenda, onze toekomst!Als aan het eind van de dag de BewonersAgenda aangeboden wordt aan dé samenleving, verbeeld door: Tjeerd Herrema (wethouder Almere) Joke Bakker (LSA) Han Jetten (de Schoor en de MOgroep), Grace Tanamal (PvdA), Ronald Paping (Nederlandse Woonbond), Henk Smeeman (KNHM Flevoland) en Rismé Oblijn (bewoner Almere), herhaalt Joke Bakker de boodschap die ze eerder had: “Wij zorgen ervoor dat deze BewonersAgenda niet in stoffige laatjes en ellendige bureaucratische molens verdwijnt. Het gaat om onze woorden, onze agenda, onze toekomst!”

De dame uit Den Bosch schrijft mee. Bij haar zit het goed. Zij gaat de agenda uitdragen. Wij hopen dat iedereen dat gaat doen. Lees de BewonersAgenda op www.BewonersAgenda.nl, onderschrijf hem en bied hem aan aan ieder waarvan jij denkt dat ie er iets van kan leren. Want wat zou het fantastisch zijn als actieve bewoners geen tegenwerking maar samenwerking ondervinden! Bekijk ook de Bewo-nersDeals op pagina 9 in dit blad. Zie je mogelijk-heden om aan te sluiten? Samen zijn we sterk.

Bekijk én onderschrijf de BewonersAgenda! www.bewonersagenda.nl

De Landelijke Bewonersdag werd georganiseerd door het LSA samen met het ministerie van BZK, de Nederlandse Woonbond, KNHM, gemeente Almere en de Schoor.

Met de hand op de knip zeggen dat je een participatiesamenleving wilt is niet genoeg


Passende weten regelgevingHet LSA sloot een deal met minister Plasterk. Zij gaan nadenken over een goede en passende vorm voor het Right to Challenge. Dit geeft be-wonersgroepen het recht om instellingen die publieke taken uitvoeren ‘uit te dagen’ tot een nieuwe aanbesteding waarbij de bewonersgroep deelneemt. Het Right to Challenge is onder meer vastgelegd binnen de Wmo. Het is nu te nauw en te ingewikkeld omschreven. Minister Plasterk ziet het belang van buurtrechten en gaat met het LSA dit buurtrecht robuuster beschrijven.Acties: Help mee bij de voorbereiding van dit gesprek. Hoe denk jij dat het Right to Challenge vastgelegd moet worden?

Open overheidDe deelnemers aan deze deal willen een gemeente bereid vinden een pilot te starten op het gebied van open data en geld. Ze willen de geldstromen in deze stad transparant maken. Ze willen zo ervaring opdoen met het verbinden van de wereld van Open Data (Open Spending) en de wereld van Budgetmonitoring / Burgerbegroting zodat beide elkaar op buurtniveau verster-ken. Zo krijgen inwoners zicht op de financiële stromen van en naar hun buurt!Deelnemers aan de Bewoners-Deal zitten in de volgende organisaties: Arnhem6811.nl; Bewonersbedrijf Berflo Es Hen-gelo; Wijkbelangen Emmerhout; Centrum voor Budgetmonitoring en Burgerparticipatie; Open State Foundation; Movisie.Acties: De vervolgstap is het opstellen van een plan van aanpak voor 2016. Iedereen mag aanhaken bij deze deal!

Netwerk wooncoöperatiesDeelnemers aan deze Bewo-nersDeal bouwen een netwerk op van wooncoöperaties om informatie tussen de projecten uit te wisselen. Het netwerk wil de beweging van wooncoöpe-raties verbreden door informa-tie-uitwisseling en bekendma-king van de mogelijkheden van een wooncoöperatie. Deelnemers aan de Bewoners-Deal zitten in de volgende organisaties: Bewonersorga-nisatie en Huurdersorganisatie Wielewaal Rotterdam, WBVG, De Nederlandse Woonbond, Amsterdams Steunpunt Wonen, LSA.Acties: Actieve bewoners(groepen), gemeenten en andere partijen worden actief opgeroepen om bij te dragen aan het Kennisnetwerk van, voor en door wooncoöperaties.

Toegang tot geldDe deelnemers aan deze deal maken zich hard voor zeggen-schap over lokale belasting. Dit begint met inzicht in de besteding. De groep gaat onderzoeken of het mogelijk is dat iedere bewoner zelf bepaalt waar 10 procent van zijn lokale belasting aan uitge-geven wordt. NB: zonder het toevoegen van een orgaan of bureaucratie.Deelnemers aan de Bewoners-Deal zitten in de volgende organisaties: Urban Villagers, Beien, Antea groep, LSA.Acties: Sluit je aan bij deze deal!

BewonersDealsNaast dat we een BewonersAgenda opstelden op de Landelijke Bewonersdag, hebben we ook op belangrijke punten lopen dealen. We zijn trots op de sterke deals die zijn gesloten. Hier vind je er enkele. Je kunt bij deze deals aanhaken! Mail [email protected].

Bekijk nog meer deals op www.bewonersagenda.wordpress.com/bewonersdeals


De Landelijke Bewonersdag 2015 was de eerste keer dat de ‘bewonersuniversiteit’ zich manifesteerde: een terdege door vrijwilligers van Starters4commu-nities voorbereide en begeleide werkvorm waarbij bewoners zowel student als docent zijn. Met andere woorden: een soort ‘pop-up universiteit’ over proble-men die bewoners aangaan.

Kennisproductie Bij zijn aftrap wees pop-up rector magnificus Nico de Boer erop dat deze manier van kennis produce-ren steeds populairder wordt en tegelijk al wortels heeft die teruggaan tot de oude Grieken, met name Aristoteles die al 350 jaar voor Christus betoogde dat veel mensen samen vaak meer weten dan een enkele expert. Het komt er alleen op aan die kennis optimaal boven tafel te krijgen. En daarvoor was er dus de bewonersuniversiteit.Aan een vijftal tafels bogen groepen bewoners zich over kwesties als: wonen en zorg, sociale wijkteams, vluchtelingen, groen en voedsel, energieopwekking en uit in je eigen wijk. Dat leverde diepgravende en toch praktische discussies op. Uiteraard verschilde de inhoud van de discussie en kennisproductie per tafel. Toch was het bij de afsluiting mogelijk om een paar gemeenschappelijke hoofdlijnen in beeld te brengen.

1. EIgENAARSCHAPBij alle onderwerpen bleek het van essentieel belang dat de eigen kracht van bewoners en hun sociale netwerken optimaal tot zijn recht komt. Authentici-teit, betrokkenheid en eigenaarschap zijn cruciaal voor het vinden van duurzame oplossingen met een maatschappelijk draagvlak. Van bovenaf gedropte oplossingen lijken soms – en zeker in het begin – zeer effectief, maar lijden op den duur toch aan structurele bloedarmoede.

2. INSTITuTIONELE gRENZENBij het ontplooien van dat eigenaarschap komen bewoners altijd ergens instituties tegen: de gemeente of andere – vaak door de overheid gefinancierde en aangestuurde – organisaties. Hoewel de meeste van die instituties zeggen dat ze de inbreng van burgers sterk op prijs stellen, vormen ze toch niet zelden een barrière. Soms door regels op te leggen, vaker door een bewonersinitiatief te omarmen en het iets te gretig naar zich toe te trekken, waardoor de initiatief-nemende bewoners niet langer eigenaar zijn.

3. MACHTSVORMINgOm initiatieven te verduurzamen en het eigenaar-schap bij bewoners te laten, moet er dus een soort tegenmacht worden georganiseerd. Dat kan op verschillende manieren: energiecollectieven, stads-dorpen, coöperatieve volkstuinen. Daarmee wordt

Bewoners-universiteit: duurzaamheid vergt tegenmacht

Tijdens diepgravende en praktische discussies aan de pop-up bewonersuniversiteit kwamen we tot inzichten: onder meer dat oplossingen van bovenaf uiteindelijk altijd leiden aan structurele bloedarmoede.

Nico de Boer was de pop-up rector magnificus


volop geëxperimenteerd maar er doet zich een dilem-ma voor: zónder zo’n rechtsvorm blijf je een groepje individuele burgers die gemakkelijk kan worden afgescheept, maar mét zo’n rechtsvorm raak je maar al te gemakkelijk in de systeemwereld opgezogen.

De eerste manifestatie van de bewonersuniversiteit is in grote lijnen geslaagd. Helaas deden er te weinig bezoekende bewoners aan mee om echt van ‘the wisdom of the crowd’ te mogen spreken, mensen kozen in groten getale voor het bezoeken van andere onderdelen van de Landelijke Bewonerdag, zo waren de BewonersDeals heel populair. Maar inhoudelijk was de kennisproductie een succes. Het zoeken is vooral naar vormen van bewonersorganisatie die recht doet aan verscheidenheid, vluchtigheid en flexibel eigenaarschap. Buurtrechten spelen daar een rol bij, maar zijn niet het antwoord.

We zijn er nog niet, maar ja: dat heb je met wetenschap.

Veel mensen samen weten vaak meer dan een enkele expert

Twitteren tijdens college

Nico de Boer @nico_de_boer Eindelijk: ik word rector magnificus! Van de bewonersuniversiteit 28/11 Almere @LSAbewoners. Kom!

Rutger van Weeren @RvanWeeren Heel veel input voor de #bewoners-agenda vanuit ‘groen &Voedsel’ #bewonersuniversiteit #LBD15

Ramiro g.M. @RamiroTweetss Rector @nico_de_boer hierbij genomineerd voor rector van ‘t jaar @LSAbewoners - dag! Powered by @Starters4C! #LBD15

LSAbewoners @LSAbewoners Bij de Bewonersuniversiteit wordt gesproken over het betrekken van Vluchtelingen in het buurtleven. #LBD15

Rutger van Weeren @RvanWeeren Er komen veel belangrijke vragen aan de orde in de #Bewoners-universiteit! #LBD15 #bewonersagenda

Mathijs HuisintVeld @matteisLeuke en leerzame dag bij #LBD15 in #Almere. Bedankt @LSAbewoners @ThijsvM. En @nico_de_boer voor een kijkje in zijn universiteit :-)


Heb je interessant nieuws uit je wijk? Schrijf het ons!

Jij schrijft...

Wat zet jij op de Agenda?

Ingezonden kaarten naar de redactie van de

BewonersAgenda.nl

Voor Rotterdamse knutselaarsBinnengekomen via FacebookWil jij iets maken? Zoek je een leuke speelplek in de buurt voor een regenachtige dag? We zijn elke woensdag en zaterdag open! Kom in je eentje, met je buurman of samen met je kind(eren). Je bent van harte welkom! Tot snel! www.facebook.com/wegnaarhetwijkpaleis/events

Willem van Leeuwen @wdvleeuwen

Comité van aanbeveling @LSAbewoners

ging in de zomer in de lucht. Ben lid.

Eervol. Mooie club. Verdienen steun.

www.lsabewoners.nl/comite-van-

aanbeveling/

Bereik de kwetsbare burgersIngezonden bericht

De organisaties de Nieuwe BV en Learn

for Life willen de groep kwetsbare burgers

die niet makkelijk meedoet aan het actieve

buurtleven helpen activeren. Daarom hebben

zij een toolkit ontwikkeld voor professionals

in de wijken. Met onder meer succesfactoren

en inspiratiebronnen voor leerprocessen van

kwetsbare groepen. Gratis te downloaden op

www.lflplatform.net.


LS

A N

ieuw

s

RIgHT TO CHALLENgE: AAN DE SLAg!Vanaf 2009 roept het LSA al heel hard om buurtrechten. Om instrumenten waardoor bewoners meer zeggenschap krijgen over hun eigen buurt. Intussen zijn er zeker successen geboekt, maar er is ook nog een weg te gaan.

De afgelopen tijd heeft het LSA, samen met Vilans en Movisie, hard gewerkt aan een kompas Right to Challenge. Erg bruikbaar voor actieve bewoners en voor gemeenten. Deelnemers aan onze themadag op 30 januari zijn de eersten aan wie we dit kompas presenteren. En we gaan aan de slag. Hoe kun jij gebruik maken van het Right to Challenge en wat kan het LSA voor je betekenen? Wees van harte welkom op zaterdag 30 januari als we de themabijeenkomst: Right to Challenge: aan de slag! houden in Zwolle. Info en inschrijven via: www.lsabewoners.nl/righttochallenge-bijeenkomst/

CORPORATIES MOgEN LEEgSTAAND VASTgOED BEHEREN HOE ZE WILLENWooncorporaties mogen leegstaand commercieel vast-goed dat zij in hun bezit hebben, beheren zoals zij willen. Ook door het beheer te laten doen door kunstenaars, beginnende ondernemers of bewonersgroepen. Dit zei minister Blok toen wij (vereniging LSA) een overleg met hem hadden op 19 november in buurthuis de Mussen in de Schilderswijk in Den Haag. Wooncorporaties spiegelen bewoners vaak voor dat ze dit niet meer mogen vanwege de nieuwe woonwet. Dat is dus onzin!

Meer hierover op www.lsabewoners.nl/corporaties-mogen-leegstaand-vastgoed-beheren-hoe-ze-willen

NIEuWE PIONIER WIL RuIMTE OP DE REgELSWe hebben een nieuwe pionier! Binnen ons project Beheer je Buurthuis ondersteunen en volgen we bewoners die een wijkaccommodatie in zelfbeheer (willen) nemen. In een vergrijzende arbeiders-wijk in Weert gaat Buurthuis Fatima op zoek naar vernieuwing. Het wil problemen als eenzaamheid en een gebrek aan voorzieningen op experimentele wijze aanpakken. Daar is ruimte op de regels voor nodig. Buurthuis Fatima wil beheerd worden door een wijkcoöperatie, om niet alleen een gevoel van eigenaarschap bij de buurt te creëren maar ook om kansen te creëren voor mensen met een uitkering. Gelukkig is de bezieling en animo om bij te dragen groot in de wijk. Lees meer over Fatima én de andere pioniers op: www.beheerjebuurthuis.nl

ALS jIj HET BETER KAN, DOE HET DAN!Het LSA werkt samen met Movisie, VNg en Vilans aan een Kompas Right to Challenge in de Wmo.

We maken samen dit kompas op verzoek van de Tweede Kamer en in opdracht van het ministerie van VWS. Hierin geven we informatie over het hoe en wat van dit recht waarmee bewoners en/of wijkondernemers bepaalde (bestaande) publieke zorg-ta-ken kunnen overnemen. Op dit moment is de informatievoorziening over dit recht erg beperkt. Naast informatie wil-len wij met dit document ook inspiratie bieden. Eind januari is een eerste versie van de informatiehandreiking af. Hou onze website in de gaten. Daarnaast zal het LSA met de minister gaan praten over een verruiming en robuustere uitwerking van het Right to Challenge (zie pag. 9). Wij zien veel meer mogelijkheden voor actieve bewoners met dit recht!

Tijdens een LSA-bijeenkomst vertelde Tweede Kamerlid Tanamal dat ze de initiatiefnota Buurtrechten in gaat dienen.

Ook lid worden van het LSA? Sluit je aan! Samen staan we sterk!

www.lsabewoners.nl/organisatie/lid-worden-van-het-lsa/

14 LSA Bewoners Berichten / winter 2015 / nummer 121

Kunnen buurtrechten iets voor jouw BewonersBedrijf betekenen?

2xbellen

geert Walgemoed, voorzitter BewonersBedrijf Berflo Es, Hengelo

Ruimte, kennis en geld

“BewonersBedrijven en vergelijkbare initiatieven die zich van onderop ontwikkelen, zijn experimenteel. Wat ik in de huidige weten regelgeving mis, is de ruimte om in je eigen tempo iets op te kunnen bouwen dat van waarde is voor de wijk. Volgens mij is sociaal kapitaal maatgevend voor het succes van een wijk. Maar wat ik nu vooral zie, is de neiging om Bewoners-Bedrijven te beoordelen op financiële en economische criteria die gelden voor elke andere startende onderneming. Aan een BewonersBedrijf worden precies dezelfde eisen gesteld als aan elke andere startende onderneming die voor financiering aanklopt bij een bank. En daar wringt voor mij de schoen.

Ik ben dus vooral op zoek naar ruimte in de regels. Geef be-woners ruimte voor hun plannen en ondersteun met kennis en waar nodig met geld. Zo kunnen zij zelf bepalen wat belangrijk is. Als we bijvoorbeeld op alle braakliggende terreinen voedsel verbouwen, zijn we veel minder afhankelijk van de grote in-dustrie. Buurtrechten kunnen daarbij helpen maar we moeten ook oppassen. En ervoor zorgen dat nieuwe initiatieven niet ingepakt worden in een oud frame.”

Ernst Bergboer, voorzitter BewonersBedrijf Beien,Enschede

Nog geen passende plek in de samenleving verworven

“Buurtrechten… De zegen die ze zullen brengen hangt hele-maal af van hoe ze worden ingericht natuurlijk, maar wat Beien betreft zouden ze idealiter de formele voorziening moeten zijn in het grijze domein waarin BewonersBedrijven zich bewegen. We beseffen dat we meer zijn en doen dan wat je onder gewone omgang tussen buren kunt scharen. Tegelijkertijd kunnen en willen we niet als commerciële partij gelden. Als wij buurtmaaltijden organiseren, is dat geen horeca. Maar wat is het dan wel?

Buurtrechten zijn een voorlopige voorziening die bewoners-initiatieven de bescherming bieden die nodig is om te kunnen ontwikkelen, tot de participatiesamenleving een passende plek in de bestaande wetgeving heeft verworven. Denk daarbij aan het vereenvoudigen van de regels rond hygiëne en veiligheid. Het makkelijker maken van mogelijkheden voor pilots voor bij-voorbeeld het right to challenge en anders omgaan met regels rond maatschappelijk vastgoed. Buurtrechten kunnen een kans zijn om belemmeringen door gemeentelijke maatregelen weg te nemen, zoals het horecabeleid. En kunnen ruimere mogelijkheden bieden voor gebruik van grond en om mee te doen met aanbestedingen.”


De minister zegt in de brief dat hij het belang van Buurtrechten absoluut inziet. ‘Buurtrechten beogen de burger in participatietrajecten een volwaardige positie te geven, waarin medezeggenschap en eige-naarschap van het initiatief centraal staan. Het belang hiervan is groot, ook omdat de verhouding tussen overheid en burger verandert en oude vormen dus niet altijd meer voldoen.’ Hij ziet het echter vooral als taak van de lokale democratie om hiervoor beleid op maat te maken. Drie instrumentenHij wil de randvoorwaarden creëren om te komen tot een ‘volwaardige positie van de burger in participatie-processen’. Hij noemt daarbij drie instrumenten.• Aandacht (blijven) vragen voor het vraagstuk en

het belang ervan. Hij ziet dat zowel initiatiefnemers als het lokaal bestuur dit als een steun in de rug ervaren.

• Het kabinet onderzoekt de mogelijkheden om de juridische positie van buurtinitiatieven te verbe-teren anders dan via landelijke verankering van buurtrechten. Zelf gaat de minister ook mogelijke knelpunten ophalen. Om meer ruimte te kunnen geven aan burgerinitiatieven, laat hij zijn ministerie momenteel verkennend onderzoek uitvoeren.

• Hij zal de zoektocht naar nieuwe vormen van samenwerking tussen burgers en hun gemeente faciliteren. Gemeenten die nog aan het begin van hun zoektocht staan zal hij aanmoedigen en onder-steunen met kennis over goede voorbeelden.

En hij gaat ‘voorlopers’ ondersteunen met kennis en onderzoek en bij uitwisseling van goede voor-beelden. Hij zal deze stimulerende en faciliterende rol ook spelen bij lokale experimenten.

De Maatschappelijke BankTot slot vertelt Plasterk dat hij de Kamer in mei 2016 zal informeren over de uitkomsten van de verkenning die hij doet naar De Maatschappelijke Bank, dat is een bank waar maatschappelijke initiatieven geld kunnen lenen. Deze bank zou onder meer gevuld worden door ‘slapende tegoeden’. Dit zijn tegoeden bij banken waarvan geen rechtmatige eigenaar meer bekend is, bijvoorbeeld omdat mensen zijn overleden en er geen nabestaanden bekend zijn. Niet wettelijk verankerdAl met al worden buurtrechten niet wettelijk verankerd, of beter gezegd: vooralsnog niet wettelijk verankerd. “Alles afwegend kies ik er vooralsnog niet voor om een wets-voorstel over buurtrechten in procedure te brengen, maar in te zetten op het bevorderen van lokale experimenten. Een landelijke, uniforme regeling inzake buurtrechten zou de ruimte kunnen beperken van gemeenten en burgers om tezamen oplossingen te vinden voor de geconsta-teerde knelpunten. Het ontbreken van een wettelijk kader betekent niet dat buurtrechten nergens geregeld kunnen worden. Er is volop ruimte om hieraan lokaal invulling te geven en ik zal hiervoor ook aandacht vragen bij lokale experimenten. Gemeenten hebben de mogelijkheid om buurtrechten zelf vast te leggen. Dit sluit beter aan bij wat burgers, raad en college op lokaal niveau nodig achten.” De minister wil een handvest ontwikkelen om ge-meenten te helpen beter en op een meer volwaardige manier samen te werken met actieve bewoners op het gebied van buurtrechten. Hier heeft hij het VNG en het LSA voor gevraagd. We zullen er een sterk bottom up-document van maken! Lees de volledige brief van minister Plasterk aan de Kamer op www.lsabewoners.nl/minister-komt-met-standpunt-buurtrechten

Standpunt minister over Buurtrechten

We hebben er even op moeten wachten, maar minister Plasterk (BZK) heeft de Tweede Kamer zijn standpunt over Buurtrechten bekend gemaakt.

‘De verhoudingtussen overheid en burger is veranderd’


Bewoners doen steeds meer zelf, maar verouderde regels staan mooie

plannen vaak in de weg. Daarom roepen actieve bewoners om meer

rechten en samenwerking. In Breda laten ze zien dat ruimte geven

echt kan werken. Met de BewonersAgenda vragen we ruimte en

samenwerking voor heel Nederland.

‘Wij vragen ruimte en samenwerking’

BewonersAgenda


Wat gebeurt er als we soepeler met regels omgaan? Laten we eens kijken hoe dat werkt in een gemeen-te die dat aandurfde. De gemeente Breda stelde een regelarme zone in, binnen deze zone is er een bewonersgroep die als coöperatie onderneemt; ONS Coöperatief. Zij laten ons zien dat bewoners niet zozeer geld, maar vooral ruimte in de regels en samenwerking nodig hebben.

Ondernemen met behoud van uitkeringONS Coöperatief startte twee jaar geleden in Breda. De coöperatie runt een wijkrestaurant en regelt de zaalverhuur en schoonmaak van buurt-huis ONS in Geeren-Zuid. Het doel van de coöpe-ratie is dat de (grotendeels uitkeringsgerechtigde) leden zich ontwikkelen, werkervaring opdoen en een opleiding volgen. Dit doen ze als groep en mét behoud van uitkering. De leden dragen bij aan de winst die de coöperatie maakt. Met een deel van die winst sparen ze voor bijscholing of een cursus. In deze regelarme zone kunnen mensen met een bijstandsuitkering dus tegelijkertijd iets voor hun wijk en voor hun eigen ontwikkeling betekenen. En dat gaat fantastisch goed bij ONS!

LaagdrempeligInmiddels zijn acht leden van de coöperatie uit-gestroomd naar een betaalde baan of opleiding. Daarmee bespaart het re-integratieproject de gemeente een ton aan uitkeringen! ONS bewijst het succes van ruimte op de regels. Het initiatief is zo succesvol dat er nu twee nieuwe coöperaties zijn ontstaan: ONS Land (stadslandbouw) en De Vrouwenstudio. In de laagdrempelige Vrouwenstu-dio gebeuren mooie dingen, dames zijn daar samen onder meer om te koken, te naaien, sporten én om Nederlands te leren. ONS Land teelt groenten op een 3000 m2 braakliggend perceel in Breda. De biologische groente wordt verkocht aan bewoners en professionele afnemers. Ook onderhoudt de co-operatie een aantal stukken groen in de omgeving.

Dit mooie ondernemerschap ontstaat in Breda in een regelarme zone. De gemeente wijst zo’n zone aan en laat daar een tijdje minder regels gelden, om initiatieven zoals ONS een kans te geven. In de regelarme zone kunnen bewoners in Geeren-Zuid ondernemen met behoud van uitkering en worden zij een jaar vrijgesteld van de sollicitatieplicht.

Knellende regelsGoed: in Breda laten ze dus zien dat ruimte geven echt kan werken. Hoe mooi zou het zijn als dat in heel Nederland kan! Als gemeenten geen regel-arme zones instellen maar als de samenleving de regels aanpassen aan de beweging van onderop. Bewoners nemen steeds meer taken over van de (lokale) overheid, die dat toejuicht. Toch werken de regels en wetten vaak meer tegen dan mee. Daarom heeft het LSA met de input van honderden actieve bewoners de BewonersAgenda opgesteld. De 10 punten van de BewonersAgenda zijn een oproep aan iedereen om de samenleving te verbeteren. Bewoners, bedrijfsleven en (lokale) overheid lopen tegen moeilijkheden aan. Strenge eisen en regels en moeite om zich in elkaars positie te verplaatsen bijvoorbeeld.

Daarom vragen actieve bewoners in de Bewoners-Agenda onder andere aandacht voor het aanpassen van wetten en regels. Deze regels zijn opgesteld met een bepaald doel. Dat is vaak lang geleden gebeurd. De samenleving verandert, maar de regels veranderen niet mee. Door het streng toepassen van de regels, schieten zij hun doel voorbij. De bewonersinitiatieven passen niet meer in de hokjes die in deze regels zijn opgesteld. Met de Bewoners-Agenda vragen we om maatschappelijk initiatief niet koste wat kost in een hokje te proppen, maar om de regels te herzien.

De manier waarop regels door gemeenten worden toegepast en de eisen die worden gesteld aan ver-gunningen zijn vaak niet realistisch. Bewoners-groepen kunnen geen marktprijs betalen voor een leegstaand pand, maar ze kunnen wel écht maat-schappelijke waarde toevoegen door het gebruik van een pand. Met ruimte in regels krijgen ze de kans hun wijk te verbeteren.

Meebeslissen over de buurt Uit alle inzendingen voor de BewonersAgenda blijkt ook dat bewoners veel meer zeggenschap willen hebben over de plannen van een buurt. Niet ergens achteraf in het proces van plannenmakerij, maar van het begin af aan. Plannen die serieus

‘Wij vragen ruimte en samenwerking’

ONS bewijst het succes van ruimte op de regels


genomen worden door de gemeente. Het maken van deze plannen is best pittig. De gemeente huurt daar mensen voor in. Dus dat zouden bewoners-groepen ook moeten kunnen. Zij hebben namelijk niet altijd de juiste kennis en middelen. Soms krijgen bewoners iemand toegewezen om hen te helpen. Goed bedoeld, maar het risico is dat hen alles uit handen wordt genomen. Daarom zeggen bewonersgroepen zelf te willen kiezen welke on-dersteuning bij hen past, zij weten ook welke ken-nis binnen hun groep ontbreekt en welke wél aan-wezig is. Er is behoefte aan maatwerk: zelfgekozen ondersteuning met specifieke kennis, zonder dat het initiatief van de bewoner wordt overgenomen.

Financieel zetjeKnellende regels zorgen er ook voor dat bewo-nersinitiatieven minder makkelijk aan geld komen. Toegang tot geld is een belangrijk thema in de BewonersAgenda. Niet omdat bewonersgroepen al-lemaal de hand op willen houden, wel omdat ze de mogelijkheid willen hebben geld te verdienen of te lenen. Dat kan zijn door fondsen, subsidies, lenin-gen, crowdfunding of door (publieke) diensten te leveren. Belangrijk is dat bewoners weten waar het geld nu naartoe gaat. Hoe lopen de geldstromen in een wijk en waar zitten mogelijkheden? De Bewoners-Agenda vraagt om openheid hierover, evenals openheid in informatie. Actieve bewoners willen een open overheid.

ONS laat zien wat er gebeurt als een gemeente soepeler met regels omgaat. Het LSA hoopt dat er nog veel meer gemeenten het lef hebben om open te staan voor verandering en samenwerking. Met de BewonersAgenda gaan we zelfs nog een stap verder: honderden actieve bewoners doen een handreiking aan de samenleving om te komen tot een samenwerking en de regels aan te passen aan de beweging van onderop!

De samenleving verandert, maar de regels veranderen niet mee

Oproep aan de samenlevingDe BewonersAgenda is een oproep aan iedereen om samen te werken en onze wijken te verbeteren. De agendapunten zijn opgesteld door aan actieve bewoners te vragen wat zij nodig hebben om hun initiatieven verder te brengen, om de doe-democra-tie te laten bloeien. In de BewonersAgenda zijn al deze reacties samengebracht tot 10 agendapunten.

1. Professionele samenwerking2. Hou het lokaal3. Een open overheid4. Passende weten regelgeving5. Maatschappelijk aanbesteden6.Toegangtotgeld7. Beschikking over gebouwen8. Plannen voor de eigen buurt9. Zelfgekozen ondersteuning10. Samen leren

Deze zijn op de website www.bewonersagenda.nl te vinden en aangevuld met voorbeelden en nu al gemaakte deals op deze onderwerpen (zie pag. 9). De BewonersAgenda is nu al onderschreven door tientallen mensen van bewonersinitiatieven en organisaties waaronder de Nederlandse Woonbond, KNHM en NOV. Onderschrijf de agenda ook op www.bewonersagenda.nl. In 2016 zal de Bewo-nersAgenda officieel aangeboden worden aan onder meer minister Plasterk, wij zullen de Bewoners-Agenda uitdragen, we zullen we de deals verder uitwerken. Doe mee, haak aan waar je kunt: het is onze agenda!

Staatssecrataris op bezoek bij ONS


PublicatiesHet LSA selecteert voor jou

9 REIZEN VAN HELDENHet ministerie van BZK wilde graag eerlijke verhalen van initiatiefnemers van bewo-nersinitiatieven, onder meer om een stand-punt te kunnen bepalen over buurtrechten. Ze vroegen Kirsten Notten (Waterschrijver) deze verhalen te verzamelen. En zo inzicht te geven in de relatie tus-sen bewonersinitiatieven en overheid. In overleg met het LSA en het ministerie zijn 9 initiatieven uitgekozen. Waterschrijver gebruikt een mooie structuurtechniek voor storytelling dat de Reis van de Held heet, alle verhalen zijn opgedeeld in fases (plannen, uitvoering, strategie en borgen&groeien). In die fases zijn duidelijke overeenkomsten te vinden. Uit de verhalen blijkt dat initiatiefnemers tegen terugkerende knelpunten aanlopen. Water-schrijver ziet ook kansen om tot een meer volwaardige relatie te komen. Wij vinden de pionierende bewoners allen helden en hun uitgebreide verhalen zijn fantastisch en leerzaam om te lezen, wat het ministerie er uiteindelijk ook precies mee gaat doen!Titel: Storytelling voor de buurt. Hoe de relatie tussen bewonersinitiatie-ven en overheid kan groeien, auteur: Kirsten Notten, te downloaden via http://waterschrijver.nl/blog/storytelling-voor-de-buurt/

RuIMTE IN DE REgELSJe hebt een vergunning nodig, het be-stemmingsplan staat horeca niet toe en zonder rechtsvorm mag je geen speeltuin bouwen. Allemaal regels waar actieve bewoners tegenaan lopen als ze iets willen doen voor de wijk. In De regels en de rek (trouwens tot stand gekomen dankzij crowdfunding!) beschrijft Boukje Keijer de soorten regels, denk aan vergunning, verordening en beleidsregels, en de manieren om rek te vinden binnen deze regels. Het boek beschrijft 14 vormen van rek. Bijvoorbeeld de regel beter lezen, om-zeilen en prioriteit geven aan verschillende regels. In het boek lees je voorbeelden van bewoners die rek vonden in een regel en manieren om beren op de weg te verjagen. Titel: De regels en de rek: 7x7 rektips om ruimte te maken voor initiatief, ISBN: 9789082457001, Prijs: € 15,-

WEg MET PRATEN OVER PLANNEN!Ritselmanagement voor dummies is niet voor actieve bewoners geschreven. Op de cover staat al: voor managers en beleidsmakers. Toch besteden we er graag aandacht aan. Gerlinda Tijhuis, gebiedsmanager Voorstad Oost-Deventer, heeft namelijk het licht gezien. Ze lijkt echt te snappen hoe je bewonersinitiatief ruimte geeft. En ze schrijft het nog leuk op ook! Lees mee: ‘Na een paar jaar werken in een ‘aandachtswijk’, bekroop mij het gevoel dat het anders zou moeten kunnen: met minder geld, met minder langdurige participatietrajecten en vooral met veel meer focus op de behoeften van mensen in de wijk.’ Klinkt goed he? Ook haar basisprincipes (1- Weg met stan-daard participatievormen! 2- Weg met het praten over plannen en ambities 3- Weg met projecten– bedacht en uitgevoerd door professionals. 4- Weg met alle regels

en procedures die elk bewonersinitiatief op voorhand al onmogelijk maken) klinken het LSA als muziek in de oren. En ze heeft suc-ces: de wijk floreert. Stuur dit boekje per pdf aan iedereen die ook het licht moet zien!Titel: Ritselmanagement voor dummies, Auteur: Gerlinda Tijhuis, Downloaden via: http://geez.nu/wp-content/up-loads/2015/12/ritselmanagement-voor-dummies.pdf

DAKBOERDERIjEN EN MuZIEKSCHOMMELSDeze mannen hebben veel succes met hun blog popupcity.net, een van hen was ook op de Landelijke Bewonersdag om te een workshop Urban Hacking te geven. Maar we hebben nog geen genoeg van ze, en gelukkig is er meer! Er is het boek Pop-up City: City-Making in a Fluid World. Nadelen: het is Engelstalig, best duur en niet diepgravend. Voordelen: het mooi vormgegeven boek is een pleidooi voor spontane, tijdelijke burgerinitiatieven in een geplande stad. En het bevat zeker honderd voorbeelden, variërend van leuke ideeën tot interessante projecten die het stedelijk landschap hebben veranderd! Bijvoorbeeld de Pop-Up Lunches, bewegwijzering door bewoners, schommels die muziek maken, modulaire hotels en parasiet-bioscopen, dakboerderijen en opvouwbare huizen. Pure inspiratie. Hack de stad! Titel: Pop-Up City: City-Making in a Fluid World, Auteurs: Jeroen Beekmans en Joop de Boer, ISBN: 9789063693541, Prijs: € 34,-

http://waterschrijver.nl/blog/storytelling-voor-de-buurt/



Oproep

Adverteren bij het LSAuniek Bewonersbereik

Tarieven vanaf 75 euro. Kijk op: www.lsabewoners.nl/advertentietarieven

LSA BewonersBerichten

•Vakbladvoorbewoners•Verschijnt4xperjaar

•Bereikvan7.000actieve

bewoners

LSA Nieuwsbrief•Gerichteinformatie

•Maandelijksbewonersbereik

van 1.500

Drie websites

•Gerichteinformatie•Samenmaandelijks

bewonersbereik van 5.500

LSA Bewonersberichten nr 121

Documents

Transcript of LSA Bewonersberichten nr 121