LSA Bewonersberichten 100

11
Bewoners berichten herfst 2010 100 Nummer 100: terugblikken en vooruitkijken • Henk Cornelissen: 20 jaar strijdbaar • Dagboek van hongerstakende ondernemer • Bewonersorganisaties in Feijenoord ‘kapotgemaakt’ Het vakblad voor bewoners

description

Het vakblad voor bewoners. Een uitgave van het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA).

Transcript of LSA Bewonersberichten 100

Page 1: LSA Bewonersberichten 100

Bewonersberichten

herfst 2010

100

Nummer 100: terugblikken en vooruitkijken• Henk Cornelissen: 20 jaar strijdbaar• Dagboek van hongerstakende ondernemer• Bewonersorganisaties in Feijenoord ‘kapotgemaakt’

Het vakblad voor bewoners

Page 2: LSA Bewonersberichten 100

LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 1002 3

Toen ik ergens begin negentiger jaren het derde nummer van LSA Bewoners Berichten maakte, had ik er geen flauw idee van dat ik ook bij het 100ste nummer nog betrokken zou zijn. Gelukkig gaat het niet over 100 jaar, maar toch is het een hele tijd achter-standbeleid. Hoe ik dat dan nog steeds leuk kan vinden, dat wordt mij vaak gevraagd. Daarom kom ik voor één keer zelf uitgebreid aan het woord in dit blad, en beantwoord ik alle vragen van redactrice Pleuni naar eer en geweten.

Verder in dit blad een opmerkelijk verhaal over hoe de deelgemeente Feijenoord in Rot-terdam met bewonersorganisaties omgaat. Een door de PvdA ingediende motie in de deelraad leidde tot een heus onderzoek naar het functioneren van zeven bewonersorga-nisaties met als uitslag dat ze niet goed functioneerden. Dan zou je verwachten dat de deelgemeente hulp zou aanbieden om dit te verbeteren. Dat was ook een van de moge-lijke scenario’s die door het dagelijks bestuur werd aangedragen. De raad koos echter voor een ander scenario: bewonersorganisaties krijgen alleen nog maar geld voor acti-viteiten en niet meer voor huisvesting en organisatie. Hier lijkt het bekende zoeken naar een stok om een hond te slaan gebezigd te worden, het levert immers een bezuiniging op. Het draait allemaal om participatie, er zouden niet voldoende mensen participeren. Nu is landelijk allang bekend dat participeren in beleid niet veel mensen aanspreekt omdat het vooral neerkomt op veel vergaderen met ambtenaren en professionals met, vanuit bewo-ners gezien, magere resultaten. Daar hebben maar weinig mensen trek in. Op een andere manier iets doen voor de buurt spreekt veel mensen wel aan en dus organiseren veel bewonersorganisaties ook nog die activiteiten. Het gevolg is dat de vrijwilligers van deze clubs dag in dag uit met de wijk bezig zijn. Dat een deelgemeente met nota bene een GroenLinks-bestuurder deze mensen op deze manier afdankt is werkelijk ongelooflijk. Zeker als je weet dat het een aantal van deze bewonersorganisaties goed lukt om ver-schillende etnische groepen om de tafel te krijgen. Dit uiteen laten vallen in activiteiten-groepen zal tot gevolg hebben dat mensen zich weer in de eigen etnische groep terug-trekken en dat lijkt me gezien de huidige politieke verhoudingen koren op de verkeerde molen. De deelgemeente Feijenoord staat al langer bekend als een politiek wespennest waar bestuurders gaan en komen. Misschien moet de gemeente Rotterdam nog eens een enquête houden in deze deelgemeente om te kijken hoe bewoners tegen het func-tioneren van hun deelgemeente aankijken. In een onderzoek van de Eramus Universiteit in 2005 naar burgerparticipatie in Rotterdam gaf de deelgemeente Feijenoord zelf aan dat hun beleid onvoldoende bindende kracht heeft en eenmaal teleurgestelde burgers moeilijk te herwinnen zijn. Een zekere mate van leergierigheid zou van pas komen.Gelukkig in dit nummer ook nog goed nieuws in deze vroege herfst en dat komt toch van bewoners zelf. In de 40+ wijken (echt geen kaas hoor) gaat men de komende jaren met veel plannen van start en de bewoners van deze wijken staan in de startblokken zo bleek op de LSA-bijeenkomst van 11 september. Henk Cornelissen is directeur van het LSA.

LSA organiseert vele bijeenkomsten waar kennisuitwisseling tussen buurtbewoners centraal staat. Meer informatie vindt u opwww.lsabewoners.nl/bijeenkomsten

• 9 oktober: Helmond - Helmond West Regiodag: Bijblijven, bijhouden en

ontwikkelen

• 27 november: Zwolle Landelijke Bewonersdag ‘Je Zal Er Maar Wonen’

• 28 januari: Amsterdam - Dapperbuurt Landelijke Praktijkdag Bewonersinitiatieven

Onze website www.lsabewoners.nl staat nooit stil. In deze rubriek houden we u op de hoogte van de nieuwste ontwik-kelingen. Vanaf oktober is op onze site een groot dossier te vinden over de ‘ge-lijkschakeling van de zelforganisaties en bewonersorganisaties’. Het artikel over deze zaak vindt u op pag. 16 van dit blad. En vanaf oktober houden we een heuse blog bij over de ontwikkelingen van de Landelijke Bewonersdag ‘Je Zal Er Maar Wonen’. Blijf op de hoogte via: www.lsabewoners.nl

Web

Agenda

Nummer 1006 TWinTig jAAr sTrijdBAArHenk Cornelissen over de geschiedenis van het LSA, de zelfredzaamheid van bewoners en over

het stedenbeleid. “Veel bewonersorganisaties worden nog steeds genegeerd en gepasseerd.”

En vErdEr3 Opening 12 Het dagboek van een hongerstakende ondernemer 13 100 nummers LSA Bewoners Berichten 14 U schrijft 15 LSA Nieuws 19 Publicaties 20 Regiodag Helmond

ColofonLSA Bewonersberichtenis een uitgave van het LandelijkSamenwerkingsverbandAandachtswijkenOudkerkhof 13b3512 GH Utrecht,030 2317511www.bewoners.nlwww.lsabewoners.nlRedactie:Henk CornelissenPleuni KoopmanThijs van Mierlo Fotografen:Erik KampherbeekGreetje KampsPleuni KoopmanVic OrensteinCartoonist:Berend VonkVormgeving:Ben Peters, De HondsdagenDrukwerk:Libertas Bunnik

Voor een gratis abonnement op LSA Bewonersberichtenmail: [email protected]

Voor vragen of opmerkingenover LSA Bewonersberichtenmail: [email protected]

Column van Henk Cornelissenin dit nummer:

jE ZAL Er MAAr WOnEnDe grootste conferentie voor bewoners komt er weer aan. Streetdancers, debaters, kunstenaars en wijkagenten bereiden zich al voor op de Landelijke Bewonersdag in festivalvorm. 10

BEWOnErsOrgAnisATiEs in FEijEnOOrd

AAn dE kAnT gEZET

LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 100

16 “Een deelgemeente mag toch niet alle bewonersorganisaties kapotmaken?”

Page 3: LSA Bewonersberichten 100

LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 1004 LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 100 5

Opening “BEsT gOEd BEZig”Alan Pattiasina (16) wil met een film laten zien dat de wijk Hatert in Nijmegen ‘niet alleen maar een achterstandswijk is’. Hij is de een van winnaars van Pimp My Block: een project van de NJR waar jongeren uit 14 aandachtswijken uitgedaagd worden om iets in hun wijk te veranderen of te organi-seren. In alle 14 wijken, wint degene met het beste idee 5000 euro om dat idee ook echt uit te voeren. Alan gaat een eerlijke film maken over Hatert.Alan: “Ik wil graag laten zien dat Hatert niet alleen maar een achterstandswijk is. In de film komt naar voren wat Hatert jongeren te bieden heeft. Maar ook wat er niet meer is, bijvoorbeeld de stenen hangplek met voetbalgoals. Die missen wij enorm en ook dat wil ik uiten. Het doel van de film is om meer rust en wederzijds begrip in de wijk te creëren. Als de film: ‘Tijdzone Hatert’ af is, kunnen jong en oud een avond samen komen om ‘m te bekijken. De ouderen zullen dan zelf zien dat wij best goed bezig zijn.”Alans idee wordt uitgevoerd, samen met een filmmaker en jongeren uit de wijk. Het LSA nodigt Alan zeker uit op het festival ‘Je Zal Er Maar Wonen’ (zie pag. 10). www.pimpmyblock.nl

Kan wél! is een succesvol project van het LSA. In elke wijk in Nederland wo-nen mensen met hart voor ‘hun’ wijk. Zij hebben ideeën, plannen en zelfs dromen voor de wijk. Kan wél! daagt ze uit om dit te realiseren. kijk op www.kanwel.nl

MinidrAgrAcE in dELFTGino Smit organiseerde een fantastische race waar 30 kinderen aan meededen. Na een middag vol spanning en zweet waren er drie trotse winnaars. De race in Delft kwam wat langzaam op gang, maar eindigde op topsnelheid. Het opbouwen van de baan kostte wat moeite waardoor de race later begon dan gepland. De kinderen stonden ongeduldig om de baan-bouwers heen te drentelen. Toen kon de race beginnen! Het zweet parelde op de voorhoofden en er werd geschreeuwd om de auto’s aan te moedigen. Voor de drie snelste auto’s waren er prijzen, en tegen alle vooroordelen in ging de tweede prijs naar een meisje! Bahar won een set met vijf stoere auto’s. Wie zei ook alweer dat vrouwen geen auto kunnen rijden?

WErkLOOsHEid

En AndErE sHiTIn de Stedenwijk in Almere hangen veel jongeren rond. Zij worden verantwoorde-lijk gehouden voor verschillende vormen van overlast. Hierdoor hebben ze een slechte naam in de buurt. Een aantal jongeren heeft het initiatief genomen om hier iets aan te veranderen. Er zijn verschillende redenen waarom jongeren buiten rondhangen. Ze hebben geen andere plek om naar toe te gaan en het aanbod van activiteiten in de buurt bereikt hen niet. Maar er speelt meer... Veel jongeren zijn werkloos, gaan niet naar school en hebben problemen thuis. Daarom willen Alvin, Charbo en Jerry samen met de Kan wél!-buurtcoach een organisatie oprichten die jongeren kan ondersteunen. Door activiteiten te orga-niseren en te helpen bij problemen. Door jongeren verder te helpen, verwachten zij dat de overlast in de buurt zal afnemen. Inmiddels hebben ze zich ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en overleg-gen ze elke maand met de politie. De sfeer in de wijk is nu al verbeterd. De jongeren gaan een plan opstellen om hun project structureel te laten voortbestaan.

kan wél! Nieuws

vrOLijk vindHEkAan het Vindhek in het Vondelpark van Amsterdam hangt een kinderschoentje, een plastic zakje met vier dominostenen, zes sjaals, zeven sleutelbossen, een speentje, een zakje perziken, een bedankkaartje en een pop. Mensen blijven glimlachend even stilstaan. Normaal als je iets vindt, hang je het op aan een paaltje of een boom in de buurt. Dan hoop je dat het snel terug te vin-den is. Het Vindhek is handiger en mooier. De bedenkster Annemarie Weber ziet het ronde hek als een levend kunstwerk, omdat het door de gevonden voorwerpen steeds verandert van kleur, structuur en vorm. In Amsterdam zijn al een paar Vindhekken, welke gemeente volgt? www.vindhek.com

BOMEn WijkEn vOOr grAsDe bezwaren tegen het groenonderhoud van de gemeente Heerlen nemen verder toe. Bewoners klagen al een langere tijd en nu laat ook de politiek kritische geluiden horen.Niet alleen een SP-raadslid stelt het beleid ter discussie, ook de CDA-fractievoorzitter zet vraagtekens bij de handelswijze, die hij omschrijft als ‘operatie kaalslag’.Het gemeentebestuur van Heerlen besloot vorig jaar het groenonderhoud anders aan te pakken. Bomen, planten, struiken en bloemen moeten wijken en in plaats daarvan worden de perken ingezaaid met gras. Dat vergt minder onderhoud en drukt de kosten.

WijkAAnpAk WEkT vErTrOuWEn

2xDat zegt Jan de Jong, hoofd Ruimtelijke Ontwikkeling en Economie in de gemeente Nieuwegein. In de jaren zeventig kwamen een heleboel jonge gezinnen naar groeikernen als Nieuwegein. Veel inwoners worden de komende jaren dus vijfenzestigplusser. Vergrijzing treedt overal in het land op, maar door de eenzijdige leeftijdsopbouw van de bevolking vergrijzen voormalige groeikernen als Nieuwegein twee keer zo snel. Bij het thema ‘bevolkingskrimp’ denk je snel aan regio’s als Zuid-Limburg of aan de noor-delijke provincies. Maar ook in de voormalige groeikernen in de Randstad begint het inwonertal snel af te nemen.

zo snel zal de bevolking

vergrijzen in de

voormalige groeikernen

200220062009

Verwachtingen van bewoners voor hun buurt. Bron: WoON 2009, VROM

G18 aandachtswijken

G18 overige wijken

overige gemeenten> 50.000 inwoners

gemeenten< 50.000 inwoners

gemiddeld in Nederland

-20% -10% 0% 10% 20%

Deelnemers van de minidragrace in Delft

Wijknieuws gezochtWij zijn voor dit blad en voor onzedigitale LSA Nieuwsflits altijd op zoek naar nieuws uit de wijken. Stuur uw tips, verslagen, nieuwtjes, foto’s en interviews naar [email protected].

gezocht: mensen met een meningZoals u ziet is het blad vernieuwd. Vindt u het ook een verbetering? Mist u iets of stoort u zich aan dingen? Het is uw blad, dus we horen het graag. Opmerkingen (of complimenten natuurlijk!) graag mailen naar [email protected].

Oproepen

Page 4: LSA Bewonersberichten 100

LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 1006 LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 100 7

Als je weet hoe hij nu tegen het opbouwwerk aankijkt, is het moeilijk te geloven, maar Henk Cornelissen, direc-teur van het LSA, was ooit opbouwwerker in Woensel West, Eindhoven. Het LSA was destijds nog geen platform van bewoners, maar een kennisnetwerk voor professionals die in wijken werkten. Het viel onder het Landelijk Centrum Opbouwwerk (LCO). Opbouwerker Henk was lid. Toen er een vacature ontstond in het secretariaat van het LSA zag hij dat als een mooie kans.Het netwerk LSA was opgezet bij de start van het Pro-bleemcumulatiegebiedenbeleid (PCG-beleid). Dat was het eerste overheidsbeleid gericht op probleemwijken. Henk kreeg als opdracht het LSA-netwerk verder uit te bouwen. Henk veranderde zijn missie na zijn aantreden geleidelijk. Ja, hij wilde het netwerk uitbreiden, maar niet met professionals, met bewoners. “Ik vond dat er veel kennis en kunde ontbrak bij de bewoners die uiteindelijk iets in het beleid zouden moeten betekenen. Dat zouden we met dat netwerk kunnen goedmaken.”

Hoe vond LCO de manier waarop jij je taak invulde?“Het was een instelling voor opbouwwerkers, en die hebben vooral als doel bewoners zo te activeren dat ze hun eigen boontjes kunnen doppen. Dus konden ze moeilijk zeggen dat het niet mocht. Het was echter altijd een strijd, want het LCO vond bewoners prachtig, maar professionals stonden voorop. Mijn positie was echter sterk omdat ik een achterban had van bewoners waar ik volledig op vertrouwde. Op bewoners kun je bouwen. Als het nodig is, komen die in actie.”

Profs zien dan hun eigen baan in gevaar komen“Ja, zij zullen niet snel schoppen tegen de hand die hen te eten geeft. En hun belangen lopen nooit parallel aan die van bewoners. Het belang van een wijk is redelijk beperkt als je het vergelijkt met dat van een hele stad. Maar ik vind dat mensen het recht hebben om te verdedigen wat ze hebben of wat ze willen in een wijk. Ongeacht of een gemeente of een gemeenteraad andere bedoelingen heeft voor de hele stad. Als de gemeente iets niet wil of kan doen voor bewoners, omdat dat indruist tegen het belang van de hele stad, dan moeten ze daar begrip voor krijgen bij bewoners. Niemand wil een drugskliniek in de buurt, dus moet je als overheid goed uitleggen waarom dat wel zou moeten, garanties geven en iets aanbieden ter compensatie. Je moet ze mee krijgen.”

Maar je vindt wel dat mensen het recht hebben om te zeggen: niet in mijn achtertuin.Volmondig: “Ja, zo’n voorziening komt toch ook nooit in een villawijk?”

Je klinkt gepassioneerd als je hierover spreekt. Was dat altijd zo? Was het opbouwwerk je eerste profes-sionele passie?Er klinkt een flink lachsalvo. “Nee, ik kwam er toeval-lig terecht. Daarvoor heb ik van alles gedaan. Ik heb Engels gestudeerd, voor de klas gestaan, ik ben zelfs instructeur geweest op een slipschool: fantastisch werk. Ik wist niet zo goed wat ik wilde. Maar ik ben deze kant opgerold doordat ik in een wijkhuis als vrijwil-liger weleens wat jongerenwerk deed.”

In de negentiger jaren maakte Henk een uitstap naar Brussel. Hij werkte vier jaar als coördinator van een Europees netwerk van steden: Quartiers en Crise. Het was vooral gericht op kennisuitwisseling Dus ging hij vier jaar lang, naast zijn werk voor het LSA, samen met bewoners, ambtenaren en professionals op bezoek in steden als Glasgow, Milaan en Parijs. Het leverde hem een bredere blik op wijkontwikkeling op. En het netwerk introduceerde ‘the intergrated approach’ (integrale aanpak) in de EU. In een aantal EU-landen zoals Enge-

Twintig jaar strijdbaar

interview Henk cornelissen, nu directeur, werkt sinds 1990 voor het

LsA. Twintig jaar lang zit hij bovenop het wijkenbeleid. Wat

doet dat met een mens? Een gesprek over het platform toen

en nu, de zelfredzaamheid van bewoners en het stedenbeleid.

“veel bewonersorganisaties worden nog steeds genegeerd

en gepasseerd.”

1983 Lubbers I lanceert het Probleemcumulatie-gebiedenbeleid (PCG-beleid). Gebiedsgericht beleid dat de sociale achterstanden in delen van steden moet verminderen.

1990 Start sociale vernieuwingonder minister Dales.

1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992

Terugkijken op beleid >>

1992 Lubbers III publiceert nota ‘Belstato’ onder staats-secretaris Enneüs Heerma. In deze nota wordt de afbouw van de stadsvernieuwing aangekondigd. Lokale partijen in de naoorlogse wijken moeten zelf de uitgaven bekostigen. Rijksbijdragen kunnen worden afgeschaft.1992 Samenwerkingsverband van 23 gemeenten publiceert rapport ‘Een extra zorg om achterstand’. Volgens G23 zijn extra investeringen nodig van € 1,48 miljard.

Page 5: LSA Bewonersberichten 100

LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 1008 LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 100 9

“Het motiveert me om te zien wat je met

een clubje gewone mensen kunt bereiken”

dat zich richtte op een beperkt aantal wijken waar problemen waren. Ook de instroom van migranten kwam toen op gang. Het PCG kwam voort uit het min-derhedenbeleid. Toen kwam de Sociale Vernieuwing: waar alle gemeenten van Nederland aan mee konden doen. Dat was heel breed. Het was een inspirerende tijd. Men vond dat het sociale aspect meer kans moest krijgen. Dus kreeg elke gemeente een budget voor so-ciale vernieuwing. Het fysieke aspect liep er een beetje naast. Maar men ontdekte dat alleen inzetten op het sociale ook niet werkt: goede huizen en voorzieningen zijn belangrijk. Daarna is het grotestedenbeleid geko-men en dat loopt tot vandaag de dag door. Daar was het verhaal: we willen de wijken in de stad die achterblijven bij de rest van de stad, zo ver vooruit helpen dat ze aan het gemiddelde voldoen. Dat was en is het streven. Het huidige 40 wijkenbeleid vloeit daar uit voort. Bij dit beleid is echter gekozen om er bij 40 wijken heel intensief bovenop te gaan zitten, in plaats van het geld te verspreiden over het hele land.”

Wat vind jij van die keuze?“Als experiment vind ik het prima dat er voor die 40 is gekozen. Want dan kun je ver gaan. Het zou dus jammer zijn als die tien jaar niet gehaald wordt; we moeten nog een stap verder zetten. Maar als de PvdA niet in de regering komt, denk ik niet dat de wijkaanpak vanuit het rijk doorgaat. Je ziet maar weer wat politieke beloftes waard zijn hè? Toch zouden bewoners onder een rechtse regering meer ruimte kunnen krijgen. Juist in tijden van bezuinigingen ligt daar een kans.”

Was het beter geweest als we vanaf 1988 gewoon vast hadden gehouden aan het PCG-beleid?

“Dan was het in elk geval duidelijker geweest wat er effectief is. Overigens is meer dan de helft van die PCG wijken nu ook weer Vogelaarwijk. Waar ik me gruwelijk aan erger is dat door al die jaren heen veel onderzoek is gedaan waar elke keer dezelfde punten uitkomen. Bijvoorbeeld: ‘Succesvolle projecten hangen af van de inzet en de passie van bepaalde mensen’. En toch probeert men elke keer succesvolle projecten te

kopiëren zonder die passie. De kunst is om te kijken wat er overdraagbaar is en wat niet. Zo simpel is het. Ik zoek altijd naar overdraagbare projecten. Soms lukt dat, zoals ons project Kan wél!, of het vouchersysteem. Een ander punt, wat ook uit die onderzoeken naar voren komt is dat samenwerking tussen verschillende organi-saties bijna altijd zeer moeizaam gaat. Dat loopt al twintig jaar als een rode draad door dit beleid, en vooral bewoners ergeren zich daar verschrikkelijk aan. Weer een goede reden om alle interventies vanuit de wijk aan te sturen. Als professionals, tijdelijk, uit hun organisatie worden gehaald en aangestuurd worden door bewoners, hoeft het allemaal over veel minder schijven te gaan en is veel eerder duide-lijk of een bepaalde aanpak werkt of niet.”

Steeds opnieuw dit te moeten uitleggen en steeds opnieuw dingen binnen het beleid mis te zien gaan, is het niet ontzettend frustrerend? Weer een daverende lach: “Ja, ‘we zijn op de goede weg, maar we zijn er nog lang niet’. Dat was de conclu-sie van de visitatie van het GSB en ik durf te wedden ook die van de wijkaanpak. En ondertussen confereren we ons gek! Tja, er is een mechanisme dat dat in stand houdt. Er zijn veel mensen die graag komen confereren, er zijn adviesbureaus die er goud geld mee verdienen. Daar moet je niets van verwachten. Die zitten, net als de huidige politieke generatie, vast in hun eigen netwerk.”

Hoe houd je jezelf enthousiast voor deze zaak?“Door te blijven zoeken. Ik houd nu eenmaal van uitda-gingen. En het motiveert me om te zien wat je met een clubje gewone mensen kan bereiken. Hoe wij als bewo-ners invloed uitoefenen op wat de minister doet, wat de overheid doet. Het is natuurlijk de normale weg, maar je moet er wel gruwelijk veel inzet voor plegen. Het is heel veel netwerken. Dat zijn netwerken waar bewoners normaal nooit in doordringen, maar met deze club lukt het wel. En wat mij interesseert is, kijken of het mogelijk is dit overheidsbeleid zo in te zetten dat het veel beter effect scoort. Bijvoorbeeld door het opzetten van een door bewoners aangestuurde aanpak. Er zijn nog kan-sen te creëren, en daar wil ik graag mee doorgaan.”

land, Frankrijk en Nederland begon men te begrijpen dat je niet alleen fysiek een wijk kunt opknappen en dan verwachten dat het beter gaat. Je moet tegelijkertijd ook iets doen aan sociale problemen.”

Kon je dat niet zelf bedenken?“Nee, in die tijd niet. Iedereen had daar wel ideeën over. Maar er was zeker geen consensus over hoe je een hele wijk naar een hoger plan zou moeten brengen.”

Als je met je brede blik Nederlandse steden vergelijkt met andere Europese steden, hoe doen we het dan?

“Beter, maar dat komt niet zozeer door onze wijkaanpak als wel door ons sociale stelsel. Mensen die het hier slecht hebben, hebben het altijd nog beter dan mensen die het slecht hebben in bijvoorbeeld Italië. Als je het hebt over de aanpak, dan zijn wij het meest verstoft. Wij willen onze sociale voorzieningen zeker niet kwijt, maar gekoppeld aan dat sociaal beleid, zit het beleid van de overheid om iets te doen in bepaalde wijken. En het dilemma is dan: hoe meer je mensen aanbiedt om voor ze te doen, hoe meer ze cliënt worden. Voor kansarme migranten die in vreemd land gaan wonen geldt dat natuurlijk nog veel sterker, op dat punt is het veel te lang misgegaan. En dat is wat je ook ziet bij het wijkenbeleid van nu. Er is zoveel bemoeienis dat de zelfredzaamheid van mensen heel marginaal is. Veel be-wonersorganisaties zijn vooral bezig zich aan te passen aan de professionele agenda en met ruzie maken omdat ze voortdurend genegeerd en gepasseerd worden. Hun kwaliteiten blijven onbenut en dat is doodzonde.”

Dat is lastig, aan de ene kant verdedigen wij als LSA het 40-wijkenbeleid, omdat er echt veel gebeurt voor bewoners en zij wel veel aandacht in dit beleid krij-gen. Aan de andere kant zie je dat dit beleid mensen niet creatiever en zelfredzamer maakt.

“Mensen krijgen de kans niet. Het geld wordt besteed aan dingen die van bovenaf komen. Het rare in het beleid is: doordat het door de overheid wordt gestuurd, brengt het een heel grote club professionals met zich mee. Die willen zichzelf in stand houden. De kunst is om een balans te vinden wat wel en wat niet door hen moet worden gedaan. Sommige problemen moet je echt door professionals laten oplossen: mensen die drugs-verslaafd zijn, hebben hulp nodig van een professional en de politie moet optreden tegen overlast. Maar er zijn ook veel dingen die beter onder leiding van bewoners gedaan kunnen worden.”

Hoe dan?“Dat weet ik wel. De wijkaanpak is een stapje in de goe-de richting in de zin dat bewoners voor het eerst zelf iets meer te zeggen hebben. Maar wat nodig is, is de stap die in Engeland al gemaakt is en daar ook door de over-heid wordt gepromoot. Een groot deel van de aanpak in de wijk moet onder leiding van bewoners komen. En met ‘onder leiding’ bedoel ik dan niet dat die bewoners professioneel managers moeten zijn: nee. Maar zo’n aanpak moet vanuit de wijk gebeuren. Vanuit één locatie in de wijk waar professionals en bewoners werken, onder leiding van een gekozen bewonersbestuur, daar zet je een manager onder die de uitvoering regelt. Alle uitvoerders zijn dan echt gefocust op die wijk en die mensen die daar wonen. En dat lijkt wel een beetje op de manier waarop het LSA werkt. Het LSA-secretariaat bedenkt en ontwikkelt veel, maar we leggen alles voor aan de beslissingsbevoegde bewoners en daar sneuvelen ideeën ook wel eens. Als bewoners het niet zien zitten, dan klopt het niet. Zij zijn daadwerkelijk de deskundigen in de wijk. In het wijkenbeleid wordt alles afgestemd met andere professionals en als het eenmaal bij bewoners komt, kan het niet meer bijgesteld worden, nou ja, een beetje hier en daar. Maar het is niet van hen! Je moet iets creëren in de wijken dat van hen is.”

Even terugkijken naar beleid, wat hebben we allemaal gehad sinds ’88?

“Eerst kwam PCG: het eerste beleid van de rijksoverheid

1998 GSB wordt in gewijzigde vorm voortgezet. Er komt een minister voor Grote Steden en Integratie: Van Boxtel.

2000 Kabinet-Kok II zet zijn visie op het wonen voor de 21ste eeuw uiteen in de Nota Wonen. Het algehele motto van de nota is: de burger centraal.

2001 De VROM-raad laat zich zowel positief als kritisch uit over het grotestedenbeleid. Grootste kritiek is: te veel top-down. Dat leidt tot uniformiteit en schraalheid, terwijl juist differentiatie en vraaggericht werken gewenst zijn.

2003 Minister Kamp constateert dat de aanpak van de stedelijke vernieuwing complex en tijdrovend is en dat er te weinig doorstroming is op de woningmarkt. Dus komt hij met 56-wijkenaanpak.

2006 Minister Winsemius slaat alarm over veertig wijken die verloederen.

2007 Minister Vogelaar presenteert 40 wijken waarop zij haar aandacht zal richten in het kader van het programma ‘Van probleemwijk naar prachtwijk’.

2009 Minister Van der Laan presenteert zijn plannen voor de nieuwe periode van het Stedenbeleid. De steekwoorden zijn selectief en actief, lokaal maatwerk, themagericht en decentralisatie van de rijksgelden. In 2009 en in 2010 komt er extra budget beschikbaar voor 40+ wijken.

1993 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

1995 Kabinet-Kok I en 15 grote steden tekenen, onder staatssecretaris Kohnstamm, een convenant dat de basis vormt voor het Grotestedenbeleid. Doelstelling: de positie van de steden versterken en tweedeling binnen steden langs sociaal-economische, maat-schappelijke en etnische lijnen voorkomen. Dit kabinet vindt dat de problemen in de steden wél inzet van het rijk vereisen.

>>

Page 6: LSA Bewonersberichten 100

LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 10010 LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 100 11

‘je Zal Er Maar Wonen’ is onze bekende jaarlijkse Landelijke

Bewonersdag, maar dan anders! dit keer is het een festival

voor jongeren en ouderen in de wijk. streetdancers, deba-

ters, kunstenaars en wijkagenten bereiden zich al voor deze

grootste bewonersdag van het jaar.

Er zijn veel mensen keihard aan het werk om hun wijk mooier, leuker, sterker, veiliger of vrolijker te maken. Er zijn bokskampioenen die gratis les geven in de wijk, vrijwilligers die buurtmoestuinen bijhouden, bewonersorganisaties die werken aan leefbaarheid, jongeren die de veiligheid in de gaten houden. Er gebeurt zo veel door jong en oud, denkers en doeners, rechts en links, wit en zwart. Maar werken we genoeg samen? Pakken we alle kansen die er zijn? Kijken we genoeg bij elkaar af?

We organiseren een festival voor iedereen: om te netwerken, jezelf te presenteren en (af) te kijken bij andere clubs en projecten. Op 27 november willen we laten zien wat er is, wat er kan en discussiëren over wat er moet komen.Hoeveel contact heeft u met jongeren en jongerenor-ganisaties in uw wijk? Grijp deze gelegenheid aan om bestaande en nieuwe contacten uit te nodigen samen

naar dit grote bewonersfestival te gaan. U kunt via ons secretariaat folders, flyers en poster bestellen. Wanneer u samen reist, kunnen wij ook helpen met georganiseerd vervoer. Ook is de locatie goed te bereiken met het openbaar vervoer.

Net als anders organiseren we deze dag met een aantal partners. Het festival ‘Je Zal Er Maar Wonen’ wordt georganiseerd door het LSA, samen met wijkorganisatie Holtenbroek, het ministerie voor WWI, de gemeente Zwolle, Aedes vereniging van woningcorporaties, het Deltion College, de Nederlandse Woonbond en drie Zwolse woningcorporaties

informatieLocatie:Deltion College ZwolleMozartlaan 15 8031 AA Zwolle

Op de hoogte blijven en aanmelden kunt u op www.landelijkebewonersdag.nl.

Bewonersdag 2010

Wees welkom op de Landelijke Bewonersdag 27 november in Zwolle

valerio Zeno, streetdancers en straatvoetballers

op grootste bewonersfestival van nederland

...en dit kunt u verwachten:

Wij zijn enthousiast over onze partners en hun presentaties op het bewonersfestival. Er is enorm veel te doen op 27 november. Iedereen kan zijn eigen programma samenstellen op basis van de festivalkrant die we zullen uitdelen. Of gewoon lekker rondlopen en kijken wat en wie je tegenkomt! Het programma is nog niet helemaal rond, we kunnen dus niet alle namen noemen. Hieronder een greep uit wat je kunt doen op Je Zal Er Maar Wonen.

* Ga mee op excursie met de Johan Cruijff Foundation naar de court op de Palestrinalaan die de JCF samen met FC Zwolle en bewonersgroepen hebben neergezet.

* Ga speeddaten met wijkagenten uit het hele land. Stel al die vragen die je aan de politie wil stellen!

* Volg een lezing van de directeur van Meer dan voetbal, een samenwerkingsverband van Betaald Voetbal

Organisaties die maatschappelijk actief zijn met jonge-ren in aandachtswijken.

* Ga in debat met diverse jongerenafdelingen van poli-tieke partijen over wat jij belangrijk vindt in je wijk.

* Volg de sneltraining: hoe krijg ik geld voor mijn plan.

* Kijk naar de demonstraties streetdance.

* Ontmoet de landelijke vakbond CNV: jongeren en werk.

* Kom naar het ervaringsterras met presentatie van tal-loze (jongeren)organisaties. Zij laten zien wat zij doen voor een leefbare wijk.

* Kijk of voetbal mee met je stad en win een mooie prijs! Een groot zaalvoetbaltoernooi tussen teams uit verschillende steden.

Aanmelden kan vanaf nu bij [email protected].

* Discussieer of kijk mee met Movisie. Die organiseert een doorlopende sessie aan een grote tafel. Daar worden methodieken belicht en besproken die erop gericht zijn jongeren actief te laten participeren aan wijkontwikkeling.

* Maak kunst met een grote K. Iedereen kan bijdragen aan een gezamenlijk kunstwerk.

* Volg diverse workshops van Mira Media over media in de wijk.

* Kijk naar de presentaties van jongeren die Pimp my Block hebben gewonnen!

* Dans of luister mee naar concerten, van brassband tot hiphop.

* Geniet van cabaret.

* Kom naar het Kan wél!-plein en zie wat de Kan wellers kunnen.

* Discusieer mee met Coolpolitics.

* Bezoek presentaties en workshops van vele organisaties als Richard Krajicek Foundation, Forum, Nederlands Jeugd Instituut, STUT, Youth for

Christ, etc.

Page 7: LSA Bewonersberichten 100

LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 10012 LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 100 13

dAg 1 Het is begonnen. Veel bezoek, voorbijgangers zeggen: De Key is een klerezooi. S zijn vrouw is angstig over onze gezondheid. Begrijpelijk, maar we lopen over van strijdlust. Geen overdenkingen meer, maar actie.

dAg 2 De hele media komt langs en belt. Maar ook wethouders en iemand van de bewonersgroep. Ondernemers hebben weinig interesse.

dAg 3 Wat gaat De Key doen na het mediaoffensief van gisteren? Een raadslid van D66 is geweest. Het wordt politiek steeds breder gedragen. Op naar de cen-trale stad, of Den Haag? Een vriend brengt oversized shirts om magerder te lijken.

dAg 7 De Key heeft op dag 2 beloofd dat zij meewerken aan mediation, maar er gebeurt niks. Pas toen het MKB belde, ge-beurde er iets. Ze flikken het weer: rekken en rekken. Niet te geloven.

dAg 9 We worden moeier en hebben last van maag en darmen. Er is een voorstel van De Key: nu stoppen met hongerstaking, dan begint over een week mediation. Onacceptabel. Na een week rekken en liegen tegen de pers, nu deze vertragings-poging! MKB informeert elke dag. ’s Avonds wordt duidelijk dat er toch mediation komt.

dAg 11 We gaan naar mediation, kijken waar onderhandelingspunten liggen en of we Frans Ondunk van de huurdersver-eniging als gemachtigde aanstellen. De directeur van De Key vertrekt naar het buitenland en komt zondagavond terug. Dus het ligt stil tot maandag.

dAg 13 Via Frans gehoord dat er voor S oplossingen mogelijk zijn en voor mij niet. Voor S kunnen er verbouwingen komen zodat in zijn restaurant te werken valt. Bij mij komen ze met oude tekeningen, zonder ontluchting. Dat is geen oplossing. Ik ben juwelier en klokkenmaker en moet met giftige stoffen werken! De Key heeft zijn voeten niet in het zand, maar in het beton. Tot overmaat van ramp zijn de toiletten overstroomd, het stinkt enorm.

dAg 17 Frans heeft een lijst van De Key met punten die ze wil oplossen. Voor S is het positief. Hij besluit te tekenen. Voor mij is er geen oplossing. Vandaag weer huisdokters op bezoek. S moet snel stoppen want hij gaat hard achteruit. Hij blijft me steunen.

dAg 18 S heeft gegeten, maar blijft hier slapen.

dAg 20 Ik ben duizelig en ik zie slechter. Ik heb tegen Frans gezegd dat hij de advoca-ten achter hun reet aan moet zitten. Ik houd

mijn kop hoog. Het lekt overal. Lang leve de renovatie. Het restaurant is 1/3 restaurant-ruimte kwijt, en het afwateringsysteem is zwak. De directeur van De Key zit weer in het buitenland. Wij wachten voor janlul.

dAg 25 Bloed geprikt, het is te dun. De Key dreigt: als het vandaag niet rond is, gaan ze verder met de bodemprocedure. Het is min of meer schaakmat. S gaat naar huis. Hoera, deze overwinning is binnen!

dAg 28 Het is erop of eronder. Ik ben zo moe en heb zo’n last van mijn darmen. Ik hoop dat de advocaten het stuk vandaag klaar hebben en dat er onderhandeld kan worden. De Key vindt de situatie wel prima. Ik red het niet, er moet iets gebeuren. Ik wil stoppen, maar er is niks dat naar een oplossing riekt.

dAg 29 Ik reken niet meer op een oplossing. Dit heeft geen zin meer. Het is een gelijke serie stappen. De Key wil dat ik er zelf een ontluchting in aanbreng. Het is ongelofelijk dat ze dit voorstel doen. Van kwaadheid kan ik niet slapen.

dAg 30 De hele nacht maagpijn gehad. Ik houd op. Ik heb niks bereikt en De Key verwijst weer naar de bodemprocedure. Ze hebben onwijs veel geld uitgegeven aan advo-caat- en mediationkosten. Ik moet stoppen met de hongerstaking, maar ga door met de strijd!

in juli gaan ondernemers Marc van der

Linden en varinder singh in honger-

staking. Ze hebben een conflict met

corporatie de key over de ‘dramatisch

verlopen’ renovatie van hun panden in

de Amsterdamse dapperbuurt. En de key

geeft volgens hen geen gehoor aan hun

klachten. Lees het dagboek van Marc.

Al sinds 1988 volgt het LsA ontwikkelingen in de wijken

op de voet. Wat gebeurt er en wat heeft dat voor

gevolgen voor de mensen die er wonen?

LsA Bewoners Berichten is het vakblad voor bewoners.

Nummer 1Verscheen in 1988. LSA was het oneens met ‘voorbarige konklusies van het ministerie’ over voortgang probleemcu-mulatie-gebieden-beleid en wilde aandacht voor positieve resultaten.

Nummer 94Artikel met forse bewonerskritiek op publicatie van G27 en KEI. En een repor-tage over het door het LSA bedachte voucherproject.

Nummer 50Dit nummer uit 2000was het eerste dat op ook op internet verscheen. In het blad is er veel aan-dacht voor digitale trapveldjes in de wijken.

100nummer

Het dagboek van...een hongerstakende ondernemer

Het dagboek van... wordt geschreven op persoonlijke titel.

Page 8: LSA Bewonersberichten 100

LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 10014 LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 100 15

Melek UstaMelek Usta was op haar achttiende secre-taresse bij de Nederlandse Rotogravure Maatschappij. In de avonduren volgde ze de mbo-opleiding Arbeidsmarktpoli-tiek en Personeelsbeleid. In 1994 ging ze meteen door met de deeltijdstudie hbo Personeel en Arbeid. In 1995 werkte ze voor Start Uitzendbureau. Op haar 29ste was zij daar regiomanager. In 2000 begon zij voor zichzelf, ze richtte Colourful People op. Dat is een landelijk opererend bureau voor werving en selectie, interim-management en training en advies. Het bureau onderscheidt zich in de markt met een omvangrijk netwerk onder vrouwen en allochtonen. In 2006 werd Melek Usta uitgeroepen tot Zwarte Zakenvrouw van het jaar.

Nevenfuncties:- Besuurslid Stichting Tannet- Toezichthouder bij Esprit Scholengroep Amsterdam

- Lid Politie Diversiteitsraad- Lid Stichting De Regisserende Gemeenten- Bestuurslid DHV- Lid kwaliteitsteam stedelijke vernieuwing

Deventer

Melek Usta, waarom heb je Ja gezegd toen je gevraagd werd om het bestuur van het LSA te versterken?

“Ik heb ja gezegd omdat ik erg geloof in de persoonlijke kracht en kwaliteiten van men-sen. En dat is volgens mij precies waar LSA ook voor staat. Namelijk de buurtbewoners ondersteunen om zich uit te spreken en actief te worden.”

LsA

nie

uws

Ondertussen in KlarendalDoor buurtbewoner Toon Lubbers

Het gaat goed in de Arnhemse wijk Klarendal. De renovatie

van de Klarendalseweg is af. Er is een fantastisch wijkfeest

gegeven. De speeltuin Leuke Linde is dankzij vrijwilligers

totaal opgeknapt. En de 38ste editie van Speeldorp Klarendal

was een groot succes.

Sinds 1958 was er niks gebeurd aan de Klarendalse weg. Het

was dan ook verloederd, veel winkels stonden leeg en de weg

was wegens hoge drempels slecht te bereiden. Je hele uitlaat

lag eraf als je eroverheen reed. Maar nu is het echt netjes op-

geknapt. Er zijn allemaal nieuwe winkels, de gevels zijn mooi.

De gemeente heeft goed werk gedaan.

Ook de speeltuin Leuke Linde is totaal opgeknapt, maar dan

door vrijwilligers en het beheer van de speeltuin. Het ziet er

heel mooi uit. Er zijn nieuwe picknick-afdelingen gekomen met

BBQ’s en tafels. En het huisje van de beheerders is prachtig

beschilderd. Er staan spelende kinderen en blije dieren op.

In de speeltuin vond de laatste weken van de schoolvakantie

ook de 38ste editie van Speeldorp Klarendal plaats. Er zijn

3500 kinderen geweest. Dankzij vrijwilligers en sponsors

zijn het geweldige weken geworden. Er was een circus

met tijgers, krokodillen, slangen, een busreis naar pret-

park Hellendoorn en de kinderen zijn naar het politie-

bureau gegaan waar ze een presentatie ‘boevenvangen’

kregen.

EnTHOusiAsTE BijEEnkOMsT BEWOnErs 40+ WijkEnTijdens een geïnspireerde bijeenkomst zijn nieuwe contacten gelegd met bewonersgroepen.

Bewonersgroepen uit de 40+ wijken kwamen op 11 september bijeen om kennis te maken. Deze wijken behoren niet tot de 40 Vogelaarwijken, maar hebben wel soortgelijke proble-men. Vandaar dat ze in totaal 60 miljoen mogen verdelen voor plannen die de wijk van hun achterstand afhelpen. De wijken zijn deels in 2009 en deels in 2010 aangewezen.

Mooie bijvangstBlij met het geld en de aandacht, maar over het algemeen kritisch over de totstandkoming van de plannen en/of de betrokkenheid bij de aanstaande uitvoering, deelden de aanwezigen hun ervaringen. De 100.000 euro voor bewonersinitiatieven die velen van hen krijgen (dit krij-gen alle wijken die in 2010 zijn aangewezen) werd gezien als meer dan welkome “bijvangst”. Het toegelichte vouchersysteem zien de aanwezigen als een mooie manier om bewoners meer zeggenschap te geven over de verdeling van deze gelden. Geïnspireerd door de doel-stelling en projecten van het LSA zijn afspraken gemaakt voor een verdere samenwerking. Eenduidig was de conclusie dat het LSA en deze bewonersgroepen elkaar kun-nen versterken in hun gezamenlijke missie: werken aan betrokken bewoners bij leefbare buurten.

U schrijft...Heeft u interessant nieuws uit uw wijk? schrijf het ons!

Ideeënbank en Postzegelpark

Indische BuurtDoor buurtbewoner Mellouki CadatIn de Amsterdamse Indische Buurt hebben bewoners het initi-

atief genomen voor een ideeënbank. Een plek waar ze nieuwe

contacten leggen en initiatieven bedenken voor de buurt.

De ideeënbank ligt in een groene restruimte, een verwaarloosde

plek met veel overlast van een groep mensen met een psycho-

sociale stoornis. Sinds maart dit jaar komen nu ook elke vrijdag bewoners bij

elkaar op deze plek. De groep is zeer divers samengesteld:

allochtoon en autochtoon, jong, oud, vrouwen en mannen. Ook

wordt geprobeerd de veroorzakers van overlast bij het initiatief

te betrekken. Plannen worden gezamenlijk bedacht. En er vinden

allerlei activiteiten plaats, zoals knutselen met kinderen.

Een bewonersdroom die ontstaan is uit de bankideeën is een

Postzegelpark: de ruimte, nu nog verwaarloosd, omvormen tot

een aantrekkelijke parkje waar buurtbewoners elkaar vreedzaam

ontmoeten. Bij de realisatie van deze droom hebben bewoners

de ondersteuning van een landschapsarchitect. In mei heeft het buurtinitiatief de publiekprijs van het ‘Samen

Indische Buurtfestival’ gewonnen. Voor de activiteiten rond de

ideeënbank hebben de bewoners Vogelaargelden aangevraagd

en gekregen van een burgersjury. Dit is een steun in de rug

voor actieve bewoners die op zoek zijn naar een eigen positieve

oplossing voor een betere buurt. www.postzegelpark.wordpress.com en

www.picasaweb.google.com/postzegelpark

ZOMErscHOOL vOOr BEWOnErsdEskundigEnTien geselecteerde bewoners van het LSA platform volgden deze zomer een cursus coachingsvaardigheden. Het is een belangrijke stap naar ons nieuwe project Bewonersdeskundigen.

Veel bewonersgroepen hebben leden die al jaren werken in de wijk. Deze leden beschikken over veel deskundigheid op be-paalde gebieden en dat kan heel bruikbaar zijn voor bewonersgroepen met minder ervaring. Zo zijn er mensen met veel kennis over de manier waarop bewonersorgani-saties kunnen opereren bij voorgenomen herstructurering of sloop en anderen die gespecialiseerd zijn in het verbeteren van de relatie met de achterban.

LanceringIn augustus hebben tien bewoners uit ons platform op summerschool gezeten, een cursus waarin hen coachingsvaardigheden werd aangeleerd. De bewoners staan nu te trappelen om andere bewonersgroepen te coachen bij hun vraag. Op de Landelijke Bewonerdag op zaterdag 27 november wordt het project gelanceerd en worden de bewonersdeskundigen voorgesteld.

BEsTuursuiTBrEiding Het LSA-bestuur heeft een nieuw lid. Graag stellen we selfmade woman Melek Usta aan u voor.

De brede school in 40+ wijk De Prinsenhof in Leidschendam

Page 9: LSA Bewonersberichten 100

LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 10016 LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 100 17

interview

Bewonersorganisaties in Feijenoord raken hun subsidie

kwijt voor huisvesting en apparaatskosten, zo blijkt uit

het coalitieakkoord van de rotterdamse deelgemeente

2010-2014. Ook zijn ze niet meer het eerste aanspreekpunt

voor de deelgemeente. Maar per wanneer ze hun subsidies

kwijtraken, waarom en wie dan het nieuwe aanspreekpunt

wordt, dat is nog onduidelijk. “dat kunt u lezen in onze

nieuwe participatienota die in oktober uitkomt.”

Het coalitieakkoord ‘Feijenoord verantwoord vooruit’ was voor het LSA een reden om naar Rotterdam af te reizen. Wat is daar aan de hand? Hoe kan het dat een deelgemeente die een sterke traditie heeft van bewonersorganisaties deze nu zo hard laat vallen? De gemeente Rotterdam wordt centraal bestuurd door de gemeenteraad. Daarnaast is de stad verdeeld in 14 deelgemeenten. En een van die deelgemeenten is Feijenoord, op naar Feijenoord dus, een gebied van 6,5 vierkante kilometer waar 72.000 bewoners van 170 nationaliteiten samenleven. We hebben daar een af-

spraak met Priscilla Beikes-Rookmaaker, bestuurslid van de bewonersorganisatie Bloemhof. Zij legt ons uit wat er aan de hand is. “Tja, eigenlijk komen ze er openlijk voor uit dat het met de bewonersorganisa-ties een gedane zaak is. Ze hebben een onderzoek laten doen door het bureau PriceWaterhouseCoopers (PWC) naar het functioneren van de zeven bewoners-organisaties in Feijenoord en daaruit bleek dat we niet goed functioneren. Daarna is geen onderscheid gemaakt tussen bewonersorganisaties. Ze hebben ons allemaal over één kam geschoren en besloten dat we geen huisvesting- en apparaatskostensubsidie meer krijgen.”

Representatief onderzoek?Goed er is een onderzoek gedaan. Waarom moest er een onderzoek komen? Die vraag stel ik aan dagelijks bestuurder van de deelgemeente Marit van der Riet (GroenLinks) “Dat komt omdat de PvdA Feijenoord in 2009 een motie indiende, daarin wordt het dagelijks be-stuur opgedragen een onafhankelijk onderzoek te laten verrichten naar het functioneren van de bewonersorga-nisaties.”In deze motie van 23 april 2009 constateert de PvdA dat de verwachting van veel bewoners in Rotterdam, als het gaat om vertegenwoordiging door een organisatie, is veranderd. En dat de taak die bewonersorganisaties hebben, al dan niet door alle bewonersorganisaties, niet

Bewonersorganisaties in

Feijenoord

efficiënt en effectief wordt uitgevoerd met betrekking tot hun participatiedoelstellingen. En daarom wil de raad een onderzoek naar het functioneren van de bewoners-organisaties.

Zoals gezegd mocht PWC het onderzoek uitvoeren. Zij deden enquêtes onder, en interviews met bewoners in de wijken en interviews met experts en betrokkenen. Bewonersorganisaties hebben te kennen gegeven het onderzoek niet representatief te vinden. “Het gebeurde in de vakantietijd als veel mensen weg zijn, en er zijn weinig mensen ondervraagd. Daarbij viel op dat er vooral mensen van allochtone afkomst zijn ondervraagd,” zegt Beikes-Rookmaaker. Volgens Van der Riet van de deelgemeente was het echter een

“representatief onderzoek voor de buurten, het aantal ondervraagde mensen is voldoende voor een weten-schappelijk onderzoek”. Na enig onderzoek vond het LSA echter een griffieverslag van de deelgemeente van 28-10-2009 waarin een van de onderzoekers aangeeft dat het onderzoek ‘statistisch gezien niet representatief’ is.

Verbeteren, gelijkschakelen of afbouwenUit het onderzoek blijkt onder meer dat bewoners ‘over het algemeen bekend zijn met de bewonersorganisatie in hun wijk, maar tegelijkertijd dikwijls de rol en de in-houdelijke taken van bewonersorganisaties in beperkte mate kennen’. Er staan flink wat percentages in het rapport. Zo blijkt dat 40,7% van de bewoners bekend is met activiteiten van de bewonersorganisatie in hun wijk. 34% gebruikmaakt van de bewonersorganisaties. 17,7% de activiteiten van de bewonersorganisatie bezoekt. 56% geeft aan te weten wat de organisaties doen. Maar vaak weten ze niet dat de organisaties inspraak en participatie verzorgen. 64% voelt zich niet vertegenwoordigd door de bewonersorganisaties en er blijken grote verschillen te bestaan tussen de verschil-lende bewonersorganisaties. Al met al concludeert het bureau dat er ruimte is voor verbetering ten aanzien van de participatiebevordering van de bewonersorganisaties in Feijenoord. PWC geeft zeven aanbevelingen (zie kader: De aanbevelingen van PWC op pag. 18).

Beikes-Rookmaaker vertelt dat Bewonersorganisatie Bloemhof niet negatief tegenover verandering staat.

“Wij kunnen ons best voorstellen dat wij in een verou-derd systeem zitten”, zegt Beikes-Rookmaaker. “We willen ook zeker wel vernieuwen en verbeteren. Maar hoe moeten we dat opzetten? Wij hebben vaker aan de deelgemeente aangegeven dat wij beslist bereid zijn om hieraan mee te werken. Maar daar komt niets op terug.”

Het rapport was voor het dagelijks bestuur reden om beleid en uitvoering te veranderen. Naar aanleiding van het rapport hebben zij vier scenario’s gemaakt voor de toekomst van het functioneren van bewoners-organisaties. Scenario 1 (behouden en verbeteren), Scenario 2 (deels afbouwen, de sterke kwaliteiten behouden en uitbouwen), Scenario 3 (gelijkschakeling met andere organisaties van bewoners) en Scenario 4 (afbouwen).

PositieverzwakkingVia een stemming binnen de raad heeft men gekozen voor scenario 3. Hieronder volgt de beschrijving van het dagelijks bestuur van dit scenario. ‘In dit scenario volgen we de lijn dat bewonersparticipatie niet langer

“het monopolie” is van de bewonersorganisaties. Participatie (en dan dient dit begrip nauwkeurig te worden omschreven in de participatienota) is ook een zaak van de vele bewonersgroepen en vrijwilligersor-ganisaties in de wijken. Er kan voor worden gekozen deze organisaties en groepen uit te nodigen “mee te participeren”, bijvoorbeeld via de buurtplatforms, of er kunnen meer formele afspraken worden gemaakt met diverse organisaties die dan “bij elkaar opgeteld” gezien worden als vertegenwoordigers van de bewo-ners van de wijk. Vanzelfsprekend zijn hierbij ook weer duidelijke afspraken nodig van de deelgemeente met de diverse organisaties, waaronder de bewonersorgani-saties, over de te leveren prestaties en werkplan-nen die betrekking hebben op de participatie in de wijken. In dit scenario wordt de bewonersorganisatie feitelijk gelijk gesteld met de andere organisaties van bewoners. Conform het subsidiebeleid (en financiële haalbaarheid) zou dit betekenen dat financiering van de huisvestingskosten dient te worden afgebouwd en dat bewonersorganisaties, net als andere organisaties van bewoners, bewonersactiviteiten uitvoert. In dit scena-rio zijn allerlei varianten mogelijk, die feitelijk allemaal erop neerkomen dat de middelen voor participatie door de deelgemeente op een andere wijze gaan worden ingezet. De bewonersorganisatie kan dan niet meer als eerste aanspreekpunt van de deelgemeente worden gezien. Er dienen keuzes gemaakt te worden wie in de participatie een rol gaan spelen en hiervoor opdrachten en/of subsidiegelden krijgen’.In het coalitieakkoord is duidelijk dat scenario 3 verder uitgewerkt gaat worden ‘teneinde de gelijkschake-ling van zelforganisaties en bewonersorganisaties te realiseren’.

Dit betekent dat er op basis van constateringen bij de PvdA-ers in de deelgemeente een niet-representatief onderzoek is gedaan waaruit beleid is voortgekomen die de positie van bewonersorganisaties een stuk zwakker maakt, zonder dat duidelijk is hoe bewoners-participatie nu geregeld gaat worden. Wat betekent dat in de praktijk voor bijvoorbeeld Bewonersorganisatie Bloemhof?

“We voelen ons zeer in onze eer aangetast”

Het bestuur van bewonersorganisatie Bloemhof is teleurgesteld maar strijdbaar.

aan de kant gezet

Page 10: LSA Bewonersberichten 100

LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 10018 LSA Bewoners Berichten / herfst 2010 / nummer 100 19

sOciALE scHAdE AcHTEr sLOOp Het boek Is dit onze terugkeergarantie? Bewoners uit sloopwijken vertellen toont de sociale schade achter de massale sloop van woonwijken. In heel Nederland worden tienduizenden woningen gesloopt, om vervolgens duurdere huizen te bouwen. Be-woners protesteren vaak hevig, want waar moeten zij heen? Sara Klaverdijk sprak met bewoners uit diverse Rotterdamse wijken. Dit resulteerde in een verzameling van zeventien emotionele, aangrijpende maar ook strijdbare verhalen uit Nieuw Crooswijk, Smeetsland, Hordijkerveld, Pendrecht, Zuid-wijk, Schiebroek en Het Lage Land.Typerende uitspraak uit het boek: “Als het over de kleur van de stenen gaat, wordt meteen onze mening gevraagd. Maar over de sloop van jouw eigen huis heb je niks te zeggen.”Het is alleen nog verkrijgbaar als e-book voor € 12,50. Bestellen kan hier: www.pumbo.nl/boek/sloopwijken Winnen! Het LSA mag 3x het e-book weggeven. Stuur een mail naar [email protected] ovv Boek bb100.

HOE snEL kun jEdAkLOOs WOrdEn?Een aangrijpend verhaal over Steef Slap-pendel. Hij woonde gelukkig samen met zijn vriendin en werkte als betonmedewer-ker. Tot op een kwade dag zijn vriendin aan kanker overleed, hij zijn huis kwijtraakte en zo ook zijn baan verloor. Wat hierna volgde, was een afschuwelijke periode van ruim een jaar waarin Steef Slappendel wanhopig probeerde zijn eigen leven weer op de rails te krijgen, én te overleven in de wereld van dak- en thuislozen.Jeroen Stam (journalist) en Eric Kampher-beek (fotograaf) volgden Steef Slappendel ruim een jaar, en ervaarden met hem hoe moeilijk het is om je leven weer op orde te krijgen als je eenmaal dakloos bent gewor-den. Het boek kost € 19,95. Meer informatie is te vinden op www.boekenaanzee.nl.

MuLTicuLTurEEL BOuWEn WErkT!Een van de belangrijkste conclusies van de publicatie Diversiteit in wonen is dat mul-ticultureel bouwen werkt. Het onderzoek naar multiculturele- met niet-multiculturele nieuwbouwprojecten is uitgevoerd door bureau Labyrinth in opdracht van FORUM.Wat is multicultureel bouwen? Dat is het rekening houden met de culturele achter-gronden tijdens het bouwen. Bijvoorbeeld door goed na te denken over de functionele indeling van de woningplattegrond (zoals de plaats van de keuken) en door via sym-bolen, vormgeving of religieuze uitingen te verwijzen naar cultuur, geschiedenis en geloofsovertuiging.

80% van de geïnterviewde bewoners van de multiculturele bouwprojecten vindt dat het imago van hun woonwijk is verbeterd tegenover 50% van de geïnterviewden bij de niet-multiculturele bouwprojecten.De publicatie is gratis te downloaden via de site van Forum: www.forum.nl/Publicaties.

HOE gAAT HET MET dE BLOEMkOOLWijkEn? In 2007 constateerde de Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV) haarscheuren in de bloemkoolwijken (u weet wel, de sociale woonerfparadijzen uit de jaren zeventig). De SEV besloot dat de wijken een preventieve aanpak konden gebruiken. Achttien wijken gingen aan de slag met de aanpak van de problematiek in hun wijk. Nu, twee jaar later, maakt de SEV een tussenstand op. Tim de Graaf van de Hogeschool INHolland ging voor de SEV vierenhalve maand in negen van deze wijken de stand opnemen. De conclusie luidt: er is nog steeds geen eenduidige pre-ventieve aanpak; plannen en visies genoeg, maar doelstellingen ontbreken vaak. Het komende jaar moet duidelijk worden of de bloemkoolaanpak concreter kan en welke creatieve ideeën ontstaan in tijden van beperkt budget.De publicatie Bloemkoolwijken; een tus-senstand van de wijkaanpak na twee jaar is gratis te downloaden via de site van de SEV: www.sev.nl.

publicatiesHet LsA selecteert voor uZo teleurgesteld

Beikes-Rookmaaker verwoordt haar vragen en ge-voelens zeer duidelijk. “Wij weten totaal niet waar we staan. Betekent dit dat wij inderdaad onze huisvestings-subsidie kwijtraken, en per wanneer dan? Waar moeten al die mensen heen die we helpen in onze wijkwinkel, 30 mensen per week komen hier en krijgen hulp bij het invullen van hun formulieren, het schrijven van brieven

et cetera. En al die 14 werkgroepen die hier vergaderen, waar moeten die heen? En de politie die hier op woens-dag zit? Alle vragen die we hierover hebben, worden gewoon niet beantwoord door de deelraad. Het voelt alsof we aan de kant gezet worden, terwijl we al sinds ’83 bestaan. We zijn hier met veel vrijwilligers keihard aan het werk voor de wijk en zijn nu zo teleurgesteld. Ik snap het ook niet. Komt dit alleen door het onderzoek dat ze hebben laten doen naar het functioneren van bewonersorganisaties? Daar kan wellicht uitgekomen zijn dat sommige organisaties het niet geweldig doen, maar wij functioneren wel goed. Waarom moeten we weg? Want daar komt het op neer, als we geen subsidie krijgen voor huisvestings- en apparaatkosten, dan gaan we kapot. Er zouden toch andere mogelijkheden moeten zijn, een deelgemeente mag toch niet alle bewonersor-ganisaties kapot maken? Is het omdat ze ons te lastig vinden? We voelen ons zeer in onze eer aangetast.”

We leggen haar relaas voor aan Marit van der Riet en vragen hoe het komt dat bewonersorganisaties nog niet weten waar ze aan toe zijn? “Dat heeft alles te maken dat we dit heel zorgvuldig en persoonlijk willen doen. Dus niet met een brief, maar met face-to-face-gesprekken.” Dat intussen de bewonersorganisaties wel weten dat ze hun subsidies kwijtraken doordat dat heel duidelijk te lezen was in het coalitieakkoord, geeft ze toe. Bewonersorganisaties worden gelijkgeschakeld aan zelforganisaties, staat in het akkoord. Wat is de taak van deze zelforganisaties? “Dat zijn de taken die ze zichzelf opleggen. Hangt dus van hun doelstelling af.” De belangrijkste vraag aan de dagelijks bestuurder is natuurlijk of ze intussen al weten hoe ze de bewoners-participatie gaan regelen. “Dat kunnen we nu nog niet zeggen, dat kunt u lezen in onze nota bewonerspartici-patie die in oktober uitkomt.” En wie wordt het eerste aanspreekpunt van de deelgemeente? “Wij willen dat zoveel mogelijk mensen die belang hebben bij een be-leidsontwikkeling, participeren bij het beleid. Alle men-sen die het betreft, moeten mee kunnen praten. Dus alle mensen die het betreft, zijn ons aanspreekpunt.”

Maar hoe kunt u dat vormgegeven, hoe gaat u dat organiseren? Het antwoord, het wordt wat saai, kunnen we lezen in de nota die op een nog niet genoemde dag in oktober uitkomt. Toch is Van der Riet ervan overtuigd dat de bewonersparticipatie er niet op achteruit gaat

“Ik ben ervan overtuigd dat het niet minder wordt en het doel is dat het meer wordt.” De toekomst van de bewonersorganisaties ligt aan de bewonersorgani-saties zelf, volgens haar. Zij kunnen net als andere organisaties geld krijgen uit het activiteitenbudget, dus ze kunnen gewoon doorgaan met het organiseren van activiteiten. Maar die activiteiten zouden ze dus moeten organiseren vanuit hun huis? “Daar moeten we nog over nadenken. We zijn erover aan het puzzelen.”

Op onze site www.lsabewoners.nl is een heel dossier te vinden over de ‘gelijkschakeling van bewonersorganisatie met zelforganisaties’.

de aanbevelingen van pWc1 Expliciteer het begrip participatie2 Participatie dient ook gedaan te worden met andere partijen 3 Herdefinieer de rol en taakstelling van de bo’s4 Doorloop dit proces in goed overleg met de bo’s 5 De subsidierelatie met de bo’s dient te worden

herijkt, geherdefinieerd en geprofessionaliseerd6 De communicatie richting bewoners over bo’s dient te worden verbeterd7 De diversiteit binnen de bewonersorganisaties

dient te worden verbeterd

steun de bewonersorganisaties Op 9 oktober organiseert bewonersorganisatie Bloem-hof een bijeenkomst bij de deelgemeente Feijenoord om 13:00 uur. Iedereen is welkom, er is een lunch vooraf. Meer informatie op www.lsabewoners.nl.

Deelgemeente Feijenoord heeft vijf vogelaarwijken.

Op basis van een niet-representatief

onderzoek is beleid gemaakt dat de positie

van bewonersorganisaties enorm verzwakt

Page 11: LSA Bewonersberichten 100