GEDWONGEN IN DE PROSTITUTIE

DOOR LOVERBOYS & SUIKEROOMS

• • Hoe signaleert u en verwijst u door? • •

Dit is een uitgave van JIP Den Haag, met subsidie van GGD Haaglanden.

Tekst en productontwikkeling: JIP Den Haag. December 2014.

De inhoud van deze brochure mag niet zonder toestemming van JIP worden gepubliceerd.

• • • Voor informatie, advies en adressen voor hulp en opvang voor jongeren van 12 t/m 25> Jongeren Informatie Punt (JIP) JIPDenHaag Amsterdamse Veerkade 17a Den Haag 070 365 59 30 www.jipdenhaag.nl info@jipdenhaag.nl Ma t/m vr. 13.00 - 17.00 uur

JIPDelft Vesteplein 100 (in DOK) 015 212 02 48 www.jipdelft.nl info@jipdelft.nl Ma en do. 14.00 - 17.00 uur

JIPZoetermeer Stadhuisplein 4, Zoetermeer 079 331 00 55 www.jipzoetermeer.nl info@jipzoetermeer.nl ma t/m do 13:00 - 18:00 uur vrij tot 21:00uur

DEN HAAG:• • • Heb je een vermoeden dat iemand slachtoffer is van een loverboy of gedwongen in de prostitutie werkt? Wil je advies of een melding doen? Bel Veilig Thuis voor informatie, advies en adressen voor hulp en opvang. > Veilig Thuis Haaglanden 0800-2000 24 uur per dag, 7 dagen in de week www.veiligthuishaaglanden.nl info@veiligthuishaaglanden.nl

MEEInformatie, advies en begeleiding voor jongeren met een lichamelijke of verstandelijke beperking. Kijk voor een adres van een regiokantoor op> www.meebijdehand.nl

ADRESSEN VOOR HULP

ONDER DRUKEen andere manier waarop vooral islamitische meiden worden geronseld is: Het meisje wordt verkracht door de pooier en met de videobeelden hiervan gechanteerd. Als zij niet voor hem gaat werken in de prostitutie, laat hij de beelden aan haar familie zien. Het meisje is bang dat ze door haar familie uitgestoten wordt omdat ze nu geen maagd meer is. De dreiging van verstoting en eerwraak wegen erg zwaar voor het meisje. Zo dwingt hij haar in de prostitutie. •

SLACHTOFFERSLoverboys lijken vooral meiden uit te zoeken die al problemen thuis hebben, die onzeker, goedgelovig of eenzaam zijn. Ze zoeken slachtoffers op scholen, bij internaten, kamertrainingscentra, meidenhuizen, opvang voor Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers, maar ze benaderen ook meiden uit streng gelovige gezinnen en zwakbegaafde meiden. Ook via internet worden tegenwoordig veel meiden geronseld. Denk dan vooral aan profiel- en chatsites. •

HOE GAAN DEZE JONGENS EN

MANNEN TE WERK?

Mensen met goede en slechte bedoelingen, ze kunnen op je pad komen. Zeker voor jongeren is het vaak moeilijk om de “bad guys” er uit te pikken.

Tussen deze “bad guys” zitten soms criminelen en pooiers; zij proberen meiden en jongens geld afhandig te maken of dwingen hen om in de prostitutie te werken.

Ze maken misbruik van hun onzekerheid en grote behoefte aan liefde en waardering, maar er wordt ook gechanteerd en geweld gebruikt. •

Pooiers die zich schuldig maken aan mensenhandel, en dus meisjes of jongens dwingen tot prostitutie, gebruiken allerlei manieren. Hieronder volgt een aantal voorbeelden van hoe ze te werk kunnen gaan. •

LOVERBOYSHij lijkt voor haar een droomvriendje, want hij geeft haar het gevoel dat ze heel belangrijk voor hem is. Ze is helemaal verliefd op hem. Zijn relatie met haar heeft voor hem een doel: geld aan haar verdienen. Hij selec-teert haar eerst, versiert haar, overstelpt haar met aandacht en hij krijgt een relatie met haar. Soms geeft hij haar ook veel cadeautjes. Hij zorgt ervoor dat ze geen of nauwelijks meer contact heeft met haar familie en vrienden, daardoor wordt ze steeds afhankelijker van haar ‘grote liefde’. Op een gegeven moment vertelt hij dat hij (financiële) problemen heeft en zij moet hem hieruit helpen. Hij probeert haar over te halen om (voor één keertje) betaalde seks te hebben met vrienden. Om haar zo ver te krijgen trekt hij alles uit de kast: liefdesbetuigingen, trouwen, een kindje, maar ook bedreigingen, chantage, drugs en geweld. Het blijft niet bij die ene keer, hij dwingt haar hierna om in de prostitutie te werken. •

EEN VERMOEDEN VAN LOVERBOYSPROBLEMATIEK

EN MENSENHANDEL?

• BRENG SIGNaLEN IN KaaRT

• VRaaG aDVIES • PRaaT MET DE jONGERE

• WEEG aaRD, ERNST, RISIcO EN VEILIGhEID

• hULP INSchaKELEN? • zELf hULP ORGaNISEREN? • EVaLUEREN

HOE HANDEL JE?12 34567 > > > > >

Stoppen is voor veel slachtoffers moeilijk. Ze zitten vaak vast in een web van be-dreigingen, chantage, angst, opsluiting, schaamte, drugs en (angst voor) geweld voor zichzelf of mensen om wie ze geven. Door alles wat er is gebeurd zijn veel meiden en jongens erg onzeker en hebben geen sociaal netwerk meer. Contact met vrienden en familie is slecht, mede door toedoen van de loverboy. Alleen redden ze het niet, ze hebben iemand nodig die haar of hem helpt. Daarnaast blijven veel slacht-offers nog heel lang van hun loverboys houden, ondanks alles wat er is gebeurd. Hierdoor kan hij haar blijven overhalen om voor hem te blijven werken. Ook zien veel meiden er tegenop om weinig geld te hebben, ze zijn gewend aan veel geld. •

STOPPEN IS MOEILIJK

Ook jongens worden gedwongen om in de prostitutie te werken: de pooier doet zich voor als suikeroom. Deze man zoekt zijn slachtoffers op straat. Hiervan zijn vooral Marokkaanse jongens de dupe, zij zijn vaak in hun vrije tijd op straat en op zoek naar aandacht en geld. Hij nestelt zich in zijn leven; zoekt hem op straat op en bouwt een vriendschap op. Hij staat altijd voor de jongen klaar en geeft hem regelmatig cadeautjes. Ook bij deze slachtoffers speelt mee dat ze vaak eenzaam en onzeker zijn. De suikeroom maakt hier misbruik van. Als hij een sterke band heeft opgebouwd met deze jongen, begint hij over financiële problemen. Hij haalt de jongen over om betaalde seks te hebben met mannen. •

SUIKEROOMS

> Plotselinge verandering in gedrag, normafwijkend gedrag.

> Laag zelfbeeld> Kan moeilijk grenzen aangeven> Slaafse houding naar vriend> Onttrekt zich aan eigen sociale netwerk

(ouders, school, vrienden)> Spijbelen> Weinig binding met thuis, wegloopgedrag. > Verandering in uiterlijk

VOORBEELD SIGNALEN

Bron: dit is een bewerkte versie van protocol loverboyproblematiek JSO en protocol huiselijkgeweld.nl

HOE HANDEL JE?

• • • Stem dit af met het Veilig Thuis. • • • Bied de hulp die nodig is. • • • Volg de effecten van de hulp en koppel dit terug aan het steunpunt. • • • Schakel alsnog hulp in van het

Veilig Thuis bij nieuwe of blijvende signalen.

6 ZELF HULP ORGANISEREN?

Evalueer hoe het hulpverleningstraject verloopt. Blijf risico en veiligheid toetsen en schakel zonodig het Veilig Thuis in.

Let op: Je kunt altijd contact opnemen met Veilig Thuis voor informatie en advies.

7 EVALUEREN

> > > > >• • • Raadpleeg de signalenlijst. • • • Deel zorg met jongere en/of ouders.• • • Signalen van seksueel misbruik? Raadpleeg ook het protocol seksueel misbruik van uw organisatie. Overige zorgen? Raadpleeg de Meldcode kindermishandeling.

1 BRENG SIGNALEN IN KAART

• Zoek aansluiting bij vragen of zorgen van de jongere zelf.

• Toon respect, ook al keurt u alles af wat zij heeft gedaan.

• Heb geduld en geef haar de

ruimte om zelf te beslissen.

• Accepteer dat zij niet meteen met u wil praten.

• Blijf in contact.

• Maak geen verwijten, de jongere

is slachtoffer

• Kraak niet haar vriendje af, hij is haar identiteit geworden.

• Beloof niet iets wat je niet waar kunt maken.

• Schrik niet van het gebruik van leugens of manipulatief gedrag. Dit is nodig om te overleven.

• Seks met minderjarigen is strafbaar.

• Gedwongen prostitutie is strafbaar.

• Vraag advies aan de (zeden)politie voor de mogelijkheden van melding en aangifte.

• • • Bel het Veilig Thuis Haaglanden: 0800-2000. Veilig Thuis maakt deel uit van het loverboycasuïstiek netwerk. Je kunt ook bellen met zorgen of voor advies, bijvoorbeeld voor gesprektips.

• • • Is de situatie acuut onveilig? Bel direct de politie: 112

2 VRAAG ADVIES

TIPS

Gebruik de informatie uit stap 1, 2 en 3 om de aard, ernst en risico op loverboyproblematiek in te schatten. Maak ook een inschatting van de veiligheid van de jongere. Het Veilig Thuis Haaglanden (0800-2000) kan helpen bij het maken van een weging.

4 WEEG AARD, ERNST, RISICO EN VEILIGHEID

• • • Leg het doel van het gesprek uit• • • Beschrijf feiten en waarnemingen• • • Nodig de jongere uit om te reageren. Stel open vragen. • • • Vat het gesprek samen en check of de boodschap is overgekomen.

Praat indien mogelijk met de ouders van de jongere. Om vermoeden te toetsen en om het netwerk te betrekken en te mobiliseren.

3 PRAAT MET DE JONGERE

Dit kan via het Veilig Thuis. • • • Bespreek dit met de jongere. • • • Sluit aan bij feiten en gebeurtenissen. • • • Maak onderscheid tussen eigen informatie en informatie van derden. • • • Formuleer concreet, objectief, specifiek. • • • Bespreek en overweeg melding of aangifte met de politie. Maak afspraken met het Veilig Thuis.

5 HULP INSCHAKELEN?

LOVERBOY CHECKLIST

Is het een aardige jongen of een loverboy? Gebruik daarvoor deze checklist samen met het meisje.

• Praat hij negatief over mensen die belangrijk voor je zijn?• Geeft hij je dure cadeaus?• Weet je niet hoe hij aan het vele geld komt?• Handelt hij in of gebruikt hij drugs/wapens?• Heb je weleens gehoord dat hij zich met dit soort zaken bezig houdt?• Heeft hij dure spullen, zoals goud of een dure auto?• Neemt hij je wel eens mee naar de rosse buurt?• Kent hij meisjes die als prostituee werken?• Heb je hem weleens betrapt op leugens?• Is hij erg jaloers/bezitterig?• Vraagt hij je om een tattoo te laten zetten of je borsten te laten vergroten? • Is je relatie met vriendinnen en ouders erg veranderd?• Wat doet hij eigenlijk voor werk? •

STRAFBAAR?Iemand dwingen tot prostitutie is altijd strafbaar. Vanaf 18 jaar is het legaal om als prostituee te werken. Prostitutie bij jongeren onder de 18 jaar is strafbaar. •

• • • Boven de 18 jaar mag je vrijwillig in de prostitutie werken;• • • Onder de 18 jaar mag je niet in de prostitutie werken, iemand die een minderjarige in de prostitutie brengt, houdt of bezoekt is strafbaar;• • • Je mag iemand niet dwingen tot prostitutie;• • • Iemand in een ander land werven voor prostitutie is strafbaar;• • • Een slachtoffer van een loverboy is een slachtoffer van mensenhandel;• • • Strafmaat voor mensenhandel is 6 tot maximaal 10 jaar. • (Nederlands wetboek van strafrecht, artikel 273f, 248a,b en c).

DE WET

AANGIFTE DOEN?

Door het doen van aangifte kan de dader worden opgepakt en berecht. Dit is een moeilijke stap. Slachtoffers zijn vaak bang voor represailles en staan constant onder druk om weer terug te komen. Het is daarom belangrijk om met de politie duidelijke afspraken te maken over bescherming van het slachtoffer. De dader loopt nog vrij rond en zal haar blijven bedreigen en belagen. Door het doen van aangifte heeft het slachtoffer geen garantie dat de dader ook echt opgepakt en gestraft wordt. Kijk op de volgende pagina’s voor adressen en voor meer informatie op > www.jipdenhaag.nl onder het kopje hulp •

SIGNALENWelke signalen krijgt u? Gebruik de onderstaande lijst bij stap 1 van het protocol. Deze signalen kunnen er op wijzen dat het meisje contact heeft met een loverboy. Noteer de signalen en ga na sinds wanneer dit gedrag is veranderd. Wat zijn volgens u de problemen?

> Normen • plotselinge afwijkende normen, of een plotselinge obsessie met seks;> Thuis • weinig binding met thuis, er zijn thuis veel problemen of ver- toont wegloopgedrag, ga na wat er bekend is over het gezin;> Emoties • emoties wisselen snel, overdreven vrolijk, veel terugtrekken, plotselinge huilbuien, woede uitbar- stingen, depressief, drinkt, blowt, eet slecht, is weinig flexibel of ziet niet hoe situaties kunnen veranderen; > Gedrag • vertoont op verschillende plekken totaal ander gedrag, vermijdt het onderwerp prostitutie of projecteert op anderen;

> Uiterlijk • vermoeid en vermagerd, verandering qua kleding, make-up, vaak heel verzorgd en erg uitdagend, veel geld of dure spullen (via loverboy);> Schreeuw om aandacht • zelfverwonding, overdreven verhalen vertellen, stoer doen of psychosoma- tische klachten;> Onzeker • lage zelfwaardering, makkelijk beïn vloed baar, weinig realistisch zelfbeeld of durft/kan geen grenzen aan geven;> School • gebracht en gehaald worden van school met auto/scooter, onregel- matig schoolbezoek, extreem uitgaans- gedrag (in werkelijkheid haar werkplek) of veel op straat rondhangen (straat- vrienden vullen de leemte van thuis op), veran deringen in schoolresultaten, ga na wat voor een contact ze heeft met mede leerlingen/vrienden. •

(Bewerkte signalenlijst van J. Vermeeren, Jeugdzorg Utrecht)

• • • Gaat het niet goed met een jongere? Zijn er problemen thuis of op school? Is de jongere mishandeld of misbruikt? Of heeft ze te maken met een loverboy? Ga dan naar naar Jeugdbescherming West (voorheen Bureau Jeugdzorg), zij helpen jongeren en hun ouders bij problemen. Na een intakegesprek wordt er gekeken wat voor hulp het beste bij de jongere past. Zij kunnen de jongere, als dat nodig is, (tijdelijk) uit huis plaatsen.

> Jeugdbescherming west wwww.jeugdbeschermingwest.nl> Jeugdbescherming West DenHaagcentrum/Scheveningen

Waldeck Pyrmontkade 872Den Haag

070 311 90 25> Jeugdbescherming West DenHaagZuid/Rijswijk Neherkade 3054, Den Haag 070 308 29 99

> Jeugdbescherming West Delft Delft/Pijnacker/Nootdorp Kruisstraat 81, Delft 015 2153400> Jeugdbescherming West Zoetermeer Zoetermeer Westwaarts 15, Zoetermeer 079 320 80 00> Jeugdbescherming West Leidschendam-Voorburg Leidschendam-Voorburg Wassenaar Burgemeester Feithplein 98, Voorburg 070 300 55 00> Jeugdbescherming West Naaldwijk Westland/Midden-Delfland Havenstraat 34, Naaldwijk 015 219 09 37

• • • Buiten kantooruren is Jeugdbescherming West in noodgevallen bereikbaar op > Spoedhulp 070 379 51 60

• • • Heeft u het vermoeden dat een jongere slachtoffer is van een loverboy of suikeroom (tot 18 jaar)? Bel dan naar het Veilig Thuis (voorheen AMK en SHG). Zij kunnen advies geven en helpen bij het uitzoeken of hij/zij ook echt wordt misbruikt. > Veilig Thuis Haaglanden 0800-2000 www.veiligthuishaaglanden.nl

• • • Is een jongere slachtoffer van geweld, beroving, mishandeling of een loverboy? En wil ze praktische, juridische of emotionele hulp? Bel dan Slachtofferhulp.> Slachtofferhulp 0900 01 01 (lokaal tarief) www.slachtofferhulp.nl

HULP VANAF 18 JAAR

• • • SHOP biedt allerlei vormen van hulp en ondersteuning aan prostituees, ex-prostituees en betrokkenen. Afspraken kunnen worden gemaakt op locatie of op kantoor. Daarnaast kunnen vrouwen in de 24-uursopvang terecht voor een maaltijd, douche, een goed gesprek, praktische hulp, nachtopvang of om gebruik te maken van het artsenspreekuur.> Stichting Hulpverlening Opvang Prostituees (SHOP) DenHaag Herengracht 20, Den Haag 070 361 47 47 www.shop-denhaag.nl

• • • Voor praktische, juridische en emotionele hulp of ondersteuning kan een afspraak worden gemaakt met het Algemeen Maatschappelijk Werk: > Kwadraad Delft/Zoetermeer/Westland, Pijnacker-Nootdorp/ Midden-Delfland/Leidschendam- Voorburg,Wassenaar,Rijswijk 088 900 4000 www.kwadraad.nl > STICHING MOOI!!, VÓÓR WELZIJN EN ZEBRA WELZIJN DenHaag 070-2052222

• • • Heeft zij/hij een (geheime) noodopvangplek nodig? Bel dan naar> Stichting Wende 070 392 57 74 www.stichtingwende.nl

ADRESSEN VOOR HULPHULP TOT 18 JAAR

• • • Meer info en uitleg over loverboys> www.jipdenhaag.nl onder het kopje ‘hulp’.> www.loverboytest.nl • met zelftest voor jongeren> www.bewareofloverboys.nl > www.vraaghetdepolitie.nl• • • Opvang voor slachtoffers van loverboys> www.fier.nl • • • Voor slachtoffers van seksueel geweld> www.seksueelgeweld.nl> www.hoenuverder.nu • • • Informatie over prostitutie> www.shop-denhaag.nl > www.prostitutie.nl > www.jeugdprostitutie.nu

VERDER LEZEN?

• • • Voor aangifte of een melding, bij bedreiging of chantage: bel Politie Haaglanden en vraag naar de afdeling commerciële zeden.> 0900 8844 www.politie.nlOf meld misdaad anoniem> 0800 7000 www.meldmisdaadanoniem.nl

AANGIFTE DOEN?

VOORLICHTINGEN• • • Voorlichting loverboypreventie voor beroepskrachten, training gespreksvaardigheden voor beroepskrachten en meer informatie over route bij (een vermoeden van) mishandeling en loverboys.> JSO, expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling Nieuwe Gouwe Westzijde 1, Gouda 0182-547888 www.jso.nll info@jso.nl

• • • Projecten voor jongens (Jongens) of meisjes (Wat jij wil) in het voortgezet onderwijs in Den Haag over seksueel grensoverschrijdend gedrag en loverboys. Bestaande uit vijf of zes bijeenkomsten.> Centrum 16/22 Trompstraat 5, Den Haag 070 356 01 54 www.centrum1622.nl info@centrum1622.nl

• • • Met theater als middel geeft Theater a la Carte voorlichting over Loverboys in de show ‘Hoezo ‘lover’boys?’. > Theater a la Carte 030 258 12 62 www.theateralacarte.nl info@theateralacarte.nl

• • • Voorlichting “Echte liefde of Loverboys” Vier bijeenkomsten voor meisjes vanaf 12 jaar met een licht verstandelijke beperking.> MEE Zuid Holland Noord Torenstraat 172, Den Haag 070 312 31 23 www.meezhn.nl info@meezhn.nl

• • • Voorlichting‘Loverboys of jeugdprostitutie Voorlichting van 1,5 uur voor jongeren van 12 - 18 jaar. > JIP Den Haag Amsterdamse Veerkade 17A 070-3655930 www.jipdenhaag.nl info@jipdenhaag.nl

MATERIAAL EN INFORMATIE OVER LOVERBOYS

FOLDERS• • • De brochures voor jongeren en voor verwijzers genaamd: ‘Warning: this woman is not a toy’ en de brochure ‘Goed of fout vriendje’ voor LVB meiden zijn verkrijgbaar bij het JIP (zie adres achterzijde) en te downloaden op > www.jipdenhaag.nl of te bestelling via info@jipdenhaag.nl

LESMATERIAAL• • • Lang leve de Liefde Lesmateriaal voor leerlingen van het voorgezet onderwijs en MBO. Docentenhandleiding en leerling-folder over Loverboys.> www.langlevedeliefde.nl

• • • Beware of LoverboysLesmateriaal voor leerlingen in het VMBO en ROC.> Scharlaken Koord www.scharlakenkoord.nl info@scharlakenkoord.nl

• • • Meer informatie over lesmateriaal op het gebied van seksuele vorming vindt u op> www.seksuelevorming.nl