Literatuur in de klas 2010 - 2011

36
Literatuur in de klas Leesbevorderingsprojecten van vmbo tot gymnasium De Jonge Jury De Inktaap Lees mij! Leeskr8! De Boekenweek Nederland Leest Bazar Leesdok Lezenvoordelijst.nl Literatuurgeschiedenis.nl Poëzieprojecten Dag van de Literatuur Dag van het Literatuuronderwijs Onderzoek Handige websites 2010 2011

description

Leesbevorderingsprojecten van vmbo tot gymnasium

Transcript of Literatuur in de klas 2010 - 2011

Page 1: Literatuur in de klas 2010 - 2011

Literatuur in de klasLeesbevorder ingspro jec ten van vmbo tot gymnas ium

De Jonge Jury • De Inktaap • Lees mij! • Leeskr8!

De Boekenweek • Nederland Leest • Bazar • Leesdok

Lezenvoordelijst.nl • Literatuurgeschiedenis.nl • Poëzieprojecten

Dag van de Literatuur • Dag van het Literatuuronderwijs

Onderzoek • Handige websites

2010–

2011

Q_FC Preflight
2010-05-10T15:04:15+02:00You can find out which Preflight settings were used by using the Preflight plug-in in the relevant Report file.
Page 2: Literatuur in de klas 2010 - 2011
Page 3: Literatuur in de klas 2010 - 2011

Woord vooraf

In deze brochure vindt u veel ideeën voor uw literatuuronderwijs.

Veel van die ideeën vallen onder de noemer ‘project’. Al deze pro-

jecten staan garant voor leesplezier in uw lespraktijk.

Maar het literatuuronderwijs zelf is geen project en verdient een

structurele aanpak. Deze brochure bevat veel ideeën die u helpen

zo’n aanpak te ontwikkelen. Een overzicht van adressen van cul-

turele instellingen, een lijst met websites en informatie over weten-

schappelijk onderzoek naar lezen completeren het geheel.

‘Alles moet geleerd worden, ook lezen,’ wist Heere Heeresma al.

Dat geldt voor technisch lezen, maar evenzeer voor het lezen voor

de lol. Aan u de mooie taak om dat te onderwijzen. Wij helpen u

graag om daar plezier in te houden.

Gerlien van Dalen

Directeur Stichting Lezen

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 1

Q_FC Preflight
2010-05-10T15:05:17+02:00You can find out which Preflight settings were used by using the Preflight plug-in in the relevant Report file.
Page 4: Literatuur in de klas 2010 - 2011

Overz icht projecten, per iode en doelgroep

projectna am periode onderwijsniveau website pagina

leerlingprojectenDe Jonge Jury Lezen en stemmen:

augustus t/m februari

Slotdag april 2011 1, 2, 3 vmbo-havo-vw0 jongejury.nl 44

De Inktaap Lezen en stemmen:

september t/m februari

Slotdag maart 2011 4, 5, 6 havo-vwo inktaap.org 8

Lees mij! Het hele schooljaar 3, 4, 5 havo-vwo leesmij.nu 1100

De Boekenweek 16 t/m 26 maart 2011 4, 5 havo-vwo boekenweek.nl 16

Nederland Leest 22 oktober t/m

19 november 2010 4 havo-vwo nederlandleest.nl 1177

Dag van de Literatuur 17 maart 2011 (tweejaarlijks) 4, 5, 6 havo-vwo dagvandeliteratuur.nl 26

Doe Maar Dicht Maar Slotmanifestatie in mei 2011 Alle klassen vo doemaardichtmaar.nl 2255

v e r s Nog niet bekend Alle klassen vo versgedicht.nl 25

ondersteunend tijdens de lesBazar Het hele schooljaar 1, 2, 3, 4 vmbo bazarweb.nl 1188

Leesdok Het hele schooljaar Alle klassen vo leesdok.nl 20

Leeskr8! Het hele schooljaar 1,2 vmbo leeskr8.nl 1144

Gedichtendag 26 januari 2011

lesmateriaal Het hele schooljaar Alle klassen vo gedichtendag.org 24

Lezenvoordelijst.nl Het hele schooljaar 4, 5, 6 havo-vwo lezenvoordelijst.nl 2222

Literatuurgeschiedenis.nl Het hele schooljaar 4, 5, 6 havo-vwo literatuurgeschiedenis.nl 23

nascholingManuscripta 5 en 6 september 2010 6 september iedereen manuscripta.nl 1177

Dag van het dagvanhetliteratuur-

Literatuuronderwijs 2 december 2010 docenten onderwijs.nl 28

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 2

Page 5: Literatuur in de klas 2010 - 2011

4

8

10

14

16

17

18

20

22

23

24

26

28

29

30

32

Inhoudsopgave

De Jonge Jury

De Inktaap

Lees mij!

Leeskr8!

Boekenweek

Nederland Leest

Bazar

Leesdok

Lezenvoordelijst.nl

Literatuurgeschiedenis.nl

Poëzieprojecten

Dag van de Literatuur

Dag van het Literatuuronderwijs

En verder…

Onderzoek

Handige websites

Organisaties

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 3

Page 6: Literatuur in de klas 2010 - 2011

4 DE JONGE JURY1,2,3 VMBO-HAVO-VWO

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 4

Page 7: Literatuur in de klas 2010 - 2011

5

Met de Jonge Jury kunt u jongeren van twaalf tot en met vijftien jaar

enthousiasmeren voor lezen.

Voor de Jonge Jury lezen jongeren tussen half augustus en eind februari

naar eigen keuze een aantal jeugdboeken die het jaar ervoor zijn versche-

nen. Zij brengen een stem uit op hun favoriete titels. Om u en de jongeren

op weg te helpen, zijn twintig titels door een groep nauw bij het onder-

wijs betrokken personen aangemerkt als zogenaamde kerntitels. Dit zijn

boeken die veel jongeren zullen aanspreken.

Iedereen die stemt is automatisch lid van de Jonge Jury. De vijf boeken

met de meeste stemmen vormen de nominaties voor de Prijs van de

Jonge Jury. De uiteindelijke winnaar wordt bekendgemaakt tijdens de

Dag van de Jonge Jury die in april plaatsvindt. Daar kunt u met een aan-

tal leerlingen bij zijn! De Dag van de Jonge Jury heeft nog meer in petto:

interviews met schrijvers, workshops en spetterende optredens.

waarom u de Jonge Jury zou gebruikenDe Jonge Jury is een eigentijdse, specifiek op jongeren gerichte campagne,

die jongeren laat lezen en spreken over boeken. Er zijn Jonge Jury-pakket-

ten te bestellen voor elk onderwijsniveau. De niveau-indeling van de

boeken zelf helpt u om leerlingen het juiste boek aan te raden. De Jonge

Jury sluit goed aan bij een belangrijk doel van het fictieonderwijs in de

onderbouw van het voortgezet onderwijs: het bevorderen van leesplezier.

aanpak in de klasDe Jonge Jury is een flexibel project, niet dwingend en het sluit aan bij

de bestaande methodes in het literatuuronderwijs. U kunt het project op

verschillende manieren in uw lessen integreren. Uitgangspunt zijn de

speciaal daarvoor ontwikkelde Jonge Jurypakketten. Het Jonge Jury-pak-

ket bevat een docentenhandleiding, twee affiches en vijftig Jonge Jury-

magazines voor de leerlingen. U kunt de Jonge Jurypakketten bestellen

via jongejury.nl. Daarnaast is de website een belangrijk onderdeel van

het project, waar leerlingen kunnen stemmen, maar ook terecht kunnen

voor leestips en waar docenten allerhande informatie kunnen vinden

voor de lessen.

MEER INFORMATIE

Passionate Bulkboek

Postbus 25264

3001 HG Rotterdam

T (010) 276 26 26

Contactpersoon: Maaike Schets

www.jongejury.nl

Prijs: Jonge Jurypakket S: € 29,-

Jonge Jurypakket M: € 36,50

Jonge Jurypakket L: € 39,-

Mediatheek-

beheerder

W. Meijer van

SG De Nieuwe

Veste in Coevorden: ‘We heb-

ben bewust gekozen met alle

eerste klassen van vmbo BB

tot gymnasium mee te doen

met de Jonge Jury. We pak-

ken het schoolbreed op: in

onze mediatheek richten we

een aparte hoek in, docenten

stemmen hun fictieonderwijs

er op af en we werken

samen met de openbare

bibliotheek. We merken echt

dat de Jonge Jury kinderen

enthousiasmeert voor lezen.

Het aantal uitleningen van

boeken stijgt én de jongeren

blijven lezen.’

Jongeren stemmen op

hun favor iete jeugdboek

DE JONGE JURYDAT… BEN JIJ!

FO

TO’S

SJO

ERD

VAN

DER

HUCHT

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 5

Page 8: Literatuur in de klas 2010 - 2011

wie wil schrijven moet lezenManon Sikkel, winnares van de Jonge Jury Debuutprijs

2010, gaf tijdens de Dag van de Jonge Jury het goede

voorbeeld aan een afgeladen Fortis Circus Theater.

Op de vraag hoe je zo’n goed boek schrijft, antwoordde

zij: ‘Ik heb héél veel gelezen. Toen ik jong was, las ik

alle jeugdboeken uit de bibliotheek. Als je zo veel leest,

wordt de stap naar schrijven een hele kleine!’

Later licht ze toe dat ze precies om die reden de Jonge

Jury lief heeft. ‘De Jonge Jury maakt het makkelijk voor

kinderen om aan het lezen te blijven na de basisschool. Ze ontdekken dat

er een heleboel mooie boeken zijn die niet kinderachtig zijn. Als ze blijven

lezen, zullen ze daarna vanzelf volwassenenliteratuur waarderen.

De Jonge Jury brengt twee werelden bij elkaar.’

6

Prijs van de Jonge Jury

voor Francine Oomen

De ‘Hoe overleef ik’-serie

is razend populair bij

jonge lezers. De serie

heeft inmiddels een

hele generatie jongeren

tips en adviezen gege-

ven over onderwerpen

als het brugklasbestaan, de puberteit en (voor-

al) de liefde. Francine Oomen mocht in 2010 de

Prijs voor de Jonge Jury voor de vierde keer in

ontvangst nemen, na een pauze van drie jaar.

Zij vindt het bijzonder en verrassend dat de

serie zo vaak in de prijzen mag vallen. Met elke

prijs is ze blijer, vooral omdat het de lezers zelf

zijn die haar de prijs gunnen. De Jonge Jury is

belangrijk voor die jonge lezers: ‘Als je de smaak

van lezen te pakken hebt, heb je je hele leven

plezier!’

DE JONGE JURY

FO

TO’S

SJO

ERD

VAN

DER

HUCHT

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 6

Page 9: Literatuur in de klas 2010 - 2011

7

die in 2009 voor het eerst zijn verschenen.

Naar de Prijs van de Jonge Jury 2011 dingen alle boeken mee

Dit zijn de 20 kerntitels van de Jonge Jury 2011.

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 7

Page 10: Literatuur in de klas 2010 - 2011

8 DE INKTAAP4, 5, 6 HAVO-VWO

FO

TO’S

VIN

CENT

QUAK

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 8

Page 11: Literatuur in de klas 2010 - 2011

DE INKTAAP:LITERAIRE PRIJSVAN JONGEREN

De Inktaap wil jongeren confronteren met de keuze die de jury’s

van de drie ‘grote’ literaire prijzen in het Nederlandse taalgebied

hebben gemaakt: De Gouden Uil, de AKO Literatuurprijs en de Libris

Literatuur Prijs.

Deelnemen aan De Inktaap gebeurt al enige jaren met veel succes in

schoolverband. Scholieren uit de tweede fase in Nederland, van de hoog-

ste graad van het secundair onderwijs in Vlaanderen en van havo/vwo

en de kweekscholen in Suriname kunnen deelnemen. Door De Inktaap

maken jongeren kennis met literatuur voor volwassenen.

waarom u de inktaap zou gebruikenLeerlingen komen in aanraking met nieuwe literatuur.

Door de titels te lezen en te bespreken versterken leer-

lingen hun analytische vermogen en leren zij debatteren.

De website van De Inktaap biedt vele extra’s. Zo kunt u

er tips uitwisselen, actuele informatie vinden zoals recen-

sies, optredens van auteurs en links naar literaire sites.

Voor leerlingen is er een forum waar zij uitgebreid kun-

nen discussiëren over de gelezen boeken. Verder zijn er

regelmatig leuke wedstrijden met aantrekkelijke prijzen

te vinden. Alle juryleden en hun begeleiders worden uit-

genodigd op de feestelijke ontmoetingsdag op 1 maart

2011 in de Singel in Antwerpen met als hoogtepunt de

uitreiking van De Inktaap 2011.

aanpak op schoolBinnen een school wordt een schooljury van zo’n 15 leerlingen gevormd,

begeleid door een docent. Iedere deelnemende school ontvangt van elke

genomineerde boektitel drie exemplaren. Naast de boeken ontvangt de

docent een uitgebreide handleiding. Hierin zijn ook kopieerbladen opge-

nomen met handige vragen en antwoorden waarmee een analyse en een

beoordeling van de boeken kan worden gevormd. De juryleden lezen en

beoordelen de boeken. In een gezamenlijk slotdebat kiezen zij de winnaar.

In de handleiding vindt u tips om ook leerlingen die niet in de jury zitten,

te betrekken bij De Inktaap, bijvoorbeeld door in de klas een jurylid over

een boek te interviewen. Meld u aan voor De Inktaap 2011 via de website

inktaap.org.

9Jongeren beoordelen winnaars

van grote l i teraire pr i jzen

MEER INFORMATIE

Passionate Bulkboek

Postbus 25264

3001 HG Rotterdam

T (010) 276 26 26

Contactpersoon: Silvana Sodde

www.inktaap.org

Prijs: gratis

Jos Lanters, leraar Nederlands

op het Onze Lieve Vrouwelyceum

in Breda: ‘Jonge lezers voelen zich

serieus genomen als ze mogen meelezen en

oordelen in een echte literaire jury. De afgelo-

pen jaren is het animo voor De Inktaap op ons

lyceum enorm toegenomen. Dit jaar hebben

maar liefst 49 leerlingen op basis van vrijwil-

ligheid meegedaan.

Ongevraagd hebben we inmiddels de eerste

aanmeldingen voor De Inktaap 2010-2011

al binnen!’

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 9

Page 12: Literatuur in de klas 2010 - 2011

10 LEES MIJ!3, 4, 5 HAVO-VWO

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 10

Page 13: Literatuur in de klas 2010 - 2011

VAN WOORDNAAR FILM,VAN FILM NAARWOORD

Lees mij! presenteert literatuur op een manier die aansluit bij de

leefwereld van jongeren: via internet en met bewegende beelden.

Lees mij! is een cross-mediale combinatie van een website, een serie

filmpjes en literaire activiteiten, gericht op havo/vwo leerlingen

tussen de 14 en 17 jaar.

Leesmij.nu is een webplek waar korte filmpjes de bezoeker uitnodigen

tot lezen, waar je kunt ontdekken of een boek iets voor jou is. Op de

website worden op dit moment 36 titels gepresenteerd. De boekenlijst die

ten grondslag ligt aan de site bevat een gevarieerde keuze uit de Neder-

landse literatuur, van De donkere kamer van Damokles tot Een verhaal

uit de stad Damsko. Ieder boek heeft zijn eigen pagina, met filmpje, een

kleine, levendige samenvatting, auteursachtergronden, geluidsfragmen-

ten, een forum en archiefmateriaal. Alles bij elkaar bedoeld om een indruk

van het boek te krijgen, de sfeer te proeven en de leerling de vraag te

laten stellen: Is dit boek iets voor mij?

Lees mij! wil de overstap zijn van jeugd- naar volwassenliteratuur.

Een hulpmiddel voor leerlingen die voor het eerst kennismaken met de

literatuurlijst. Voor docenten een manier om met hun lessen in te haken

op de literaire activiteiten van Lees mij!.

wat u heeft aan lees mij!De website kan tijdens de literatuurlessen worden getoond. Via bijvoor-

beeld het digitale bord of in de mediatheek is de site een middel om de

leerling op gang te helpen keuzes te maken voor de lijst.

Docenten kunnen van een bepaalde webpagina gebruik maken, bij de

behandeling van een specifieke titel. En Lees mij! haakt in op literaire

activiteiten als de Boekenweek en Nederland Leest. Voor deze campagnes

richt Lees mij! ieder jaar een pagina in. Hiermee kan een begin worden

gemaakt met uitwisseling van gedachten tussen de leerlingen; een hand-

vat voor de docent om zijn klas op stoom te helpen.

Alle gebruiksmogelijkheden staan overzichtelijk omschreven op de

docentenportal: docenten.leesmij.nu. Onder de kopjes ‘Lees mij! in de

klas’, ‘Lespakket’ en ‘Promotiemateriaal’ is te vinden hoe u als docent

Nederlands of ckv met Lees mij! uw lessen kunt verrijken.

11Literatuur op het web

MEER INFORMATIE

Viewpoint Productions

Cruquiusweg 111 C1

1019 AG Amsterdam

T (020) 636 36 78

Contactpersoon: Astrid Willemsteijn

www.leesmij.nu

Prijs: gratis

Corine Ber-

ben, docente

Nederlands

aan het Jacob-

Roelandslyceum te

Boxtel: ‘De workshopleider/

filmmaker die vanuit zijn

eigen ervaringswereld spreekt

en dingen laat zien, is onge-

looflijk inspirerend voor de

leerlingen!

Ik ben ervan overtuigd dat

ze veel zullen leren tijdens

de Lees mij!- workshop en

dat ze helemaal vol enthou-

siasme en inspiratie aan de

slag gaan!’

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 11

Page 14: Literatuur in de klas 2010 - 2011

12 LEES MIJ!

filmworkshopIn samenwerking met het Nederlands Instituut voor Filmeducatie is een

Lees mij!-lespakket ontwikkeld. Dit is een serie lessen om jongeren te

stimuleren uitdrukking te geven aan hun leeservaringen en deze om te

zetten in een persoonlijk beeld. Het pakket kan gratis via de website

worden gedownload. Het sluit aan bij de kerndoelen van ckv en Neder-

lands.

Het is mogelijk onder begeleiding van Lees mij-filmmakers een work-

shop te geven en leerlingen zelf een filmpje te laten maken naar aanlei-

ding van een favoriet boek. Het materiaal kan worden aangepast aan de

situatie in de klas, of worden geïntegreerd in lopende lessen. Resultaten

uit deze lessen worden getoond op de website en kunnen op het

Youtube-kanaal van Lees mij! worden geplaatst.

Voor in de klas of biblio- en

mediatheek kunt u Lees mij!-

promotiemateriaal bestellen.

Boekenleggers, posters en ansicht-

kaarten nodigen uit een kijkje te

nemen op de website.

Mail naar: [email protected]

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 12

Page 15: Literatuur in de klas 2010 - 2011

• Remco Campert – Het leven is vurrukkulluk!

• Raoul de Jong – Het leven is verschrikkulluk!

• W.F. Hermans – De donkere kamer van Damokles

• Renate Dorrestein – Zonder genade

• Niels ’t Hooft – Toiletten

• Khalid Boudou – Het Schnitzelparadijs

• Willem Elsschot – Een Ontgoocheling

• Arnon Grunberg – Blauwe maandagen

• F. Bordewijk – Bint

• Tom Lanoye – Kartonnen dozen

• Theo Thijssen – Kees de Jongen

• Tommy Wieringa – Joe Speedboot

• Dirk Ayelt Kooiman – Montyn

• Nescio – De uitvreter

• Bart Moeyaert – Het is de liefde die we niet begrijpen

• Manon Uphoff – Gemis

• A.F.Th. van der Heijden – Het leven uit een dag

• J. Bernlef – Hersenschimmen

• Erwin Mortier – Mijn tweede huid

13

huidige titels• Hassan Bahara – Een verhaal uit de stad Damsko

• Theo Thijssen – De gelukkige klas

• Jan Wolkers – Brandende Liefde

• Dimitri Verhulst – De helaasheid der dingen

• Harry Mulisch – Twee vrouwen

• Herman Koch – Red ons Maria Montanelli

• Clark Accord – Bingo

• H.M. van den Brink – Over het water

• Adriaan van Dis – Het beloofde land

• Edward van de Vendel – De dagen van de

bluegrassliefde

• Hella S. Haasse – De wegen der verbeelding

• Karel Glastra van Loon – Lisa’s adem

• J. Slauerhoff – Schuim & As

• Anne Provoost – Vallen

• Anton Koolhaas – Vanwege een tere huid

• Marita de Sterck – Wild vlees

• Hella S.Haasse – Oeroeg

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 13

Page 16: Literatuur in de klas 2010 - 2011

14 LEESKR8!1, 2 VMBO

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 14

Page 17: Literatuur in de klas 2010 - 2011

15Lees j i j? Ja , ik lees!

VMBO-LEERLINGENMET PLEZIER AANHET LEZEN

Met Leeskr8! laat u leerlingen ontdekken dat ze eigenlijk meer

lezen dan ze denken. Lezen hoort vaak niet tot de favoriete tijds-

besteding van vmbo-leerlingen. Daarom is het een uitdaging om

vmbo-leerlingen met Leeskr8! te laten ontdekken:

• dat ze eigenlijk best veel en vaak lezen;

• dat lezen soms moeilijk is;

• dat dat helemaal niet erg is;

• maar dat lezen wel belangrijk is ‘voor je toekomst’;

• en dat het eigenlijk best leuk kan zijn!

Leeskr8! geeft docenten en bibliothecarissen de mogelijkheid om het

lezen met plezier van fictie en non-fictie bij vmbo leerlingen in de onder-

bouw te bevorderen. Maar leesbevordering is een breed begrip. Het gaat

bij Leeskr8! om lezen als recreatieve en ontspannende bezigheid; niet

alleen van leesboeken, maar ook van informatieve boeken, strips, kran-

ten en tijdschriften.

film en websiteHet project bestaat uit de Leeskr8!-film Lees jij? Ja ik lees! en de website

www.leeskr8.nl. In de film vertellen acht verschillende jongeren wat ze

lezen, waarom ze lezen leuk vinden, en vooral wat ze er aan hebben.

De website combineert traditioneel lesgeven met digitale hulpmiddelen

en bestaat uit een spel en een lesmodule. Met het spel Lees jij graag?

ontdekken leerlingen dat ze eigenlijk best wel veel lezen.

aanpak in de klasMet de digitale lesmodule kunt u zelf lessen samen stellen of bestaande

lessen gebruiken. Daarvoor heeft u de beschikking over een lijst van

meer dan 150 titels, verschillende vragen en antwoordvormen. Met de

computer stelt u de vragen die de leerlingen beantwoorden – ook op de

computer. Het schoolbord, het krijtje, het schrift en de pen zijn vervan-

gen door het toetsenbord en het beeldscherm.

In principe zijn er bij de uitvoering van de les geen boeken nodig,

maar de les krijgt wel meer karakter als u de boeken ‘echt’ gebruikt.

Uw plaatselijke openbare bibliotheek zal u graag van dienst zijn! Er zijn

ook openbare bibliotheken die u en uw klas een les Leeskr8! kunnen

aanbieden: informeer eens bij uw bibliotheek/afdeling educatie.

MEER INFORMATIE

Bibliotheek Rotterdam

Contactpersoon : Judith Pietersma

T 010-2816240

Of via het contactformulier op

de docentenpagina van

www.leeskr8.nl

Prijs DVD € 15,-

Prijs gebruik lesmodule: gratis

FO

TO’S

CAROLIE

NKRIK

HAAR

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 15

Page 18: Literatuur in de klas 2010 - 2011

BOEKENWEEKVERLEIDT TOTLEZEN

De Boekenweek vindt plaats

van woensdag 16 tot en met

zaterdag 26 maart 2011.

In maart 2011 wordt de 76ste Boekenweek gehouden. De Boekenweek

is dankzij het Boekenweekgeschenk, de vele activiteiten in de boek-

handel en bibliotheek en de speciaal ontwikkelde lessuggesties een

goede aanleiding om jongeren kennis te laten maken met volwasse-

nenliteratuur.

Tijdens de Boekenweek staat het boek tien dagen

lang in de spotlight. Tijdens deze periode geven

boekhandels bij besteding van ten minste € 12,50

aan Nederlandstalige boeken het Boekenweek-

geschenk cadeau*. In allerlei verschillende media

wordt veel aandacht besteed aan de Boekenweek.

Iedereen is ermee bezig. Kortom, een uitgelezen

moment voor u om ook in de klas boeken actueel

te maken. Vanaf februari zijn de lessuggesties bij

de Boekenweek 2011 weer gratis te downloaden.

hoe u de boekenweek kunt gebruikenDe lessuggesties zijn direct te gebruiken in de klas en behandelen boeken

die binnen het thema van de Boekenweek passen. Onder het motto

curiculum vitae – Geschreven portretten staat het levensverhaal cen-

traal. Ook dit jaar zullen diverse bibliotheken, culturele instellingen en

boekhandels literaire activiteiten organiseren die u met uw leerlingen

kunt bij bijwonen.

aanpak in de klasHet lesmateriaal bestaat uit verhalen en fragmenten van romans die

passen bij het thema van de Boekenweek. Eén van de lessuggesties is

geheel gewijd aan het Boekenweekgeschenk dat geschreven wordt door

Kader Abdolah. In de lessen zijn vragen en opdrachten voor leerlingen

opgenomen. Daarnaast zullen er op het internet opdrachten en thema-

lijsten te vinden zijn.

16 BOEKENWEEK3, 4, 5 HAVO-VWO

Uit reacties van docenten

blijkt dat de lessuggesties bij

de Boekenweek goed bruikbaar

materiaal opleveren in de klas:

‘Met de lessuggesties kan ik meteen het Boeken-

weekgeschenk gebruiken in de les, hoe actueel

wil je zijn?!’

‘De themalijsten met titels bij de Boekenweek

helpen mij om zelf materiaal rond het thema te

ontwikkelen voor mijn leerlingen’.

* Zolang de voorraad strekt.

Inspirat ie voorbi jzondere l i teratuur lessen

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 16

Page 19: Literatuur in de klas 2010 - 2011

Tijdens de campagne Nederland Leest wordt iedereen uitgenodigd

met elkaar in discussie te gaan over één bepaald boek. Komend

najaar staat De grote zaal van Jacoba van Velde centraal.

U kunt met deze landelijke leesbevorderingcampagne meedoen door

het boek in de klas te lezen en er met uw leerlingen over te praten.

De grote zaal is een bijzonder boek. Het is een vergeten meesterwerk uit

de jaren vijftig, dat door de thematiek van de ouderenzorg zeer actueel

is. Dit thema raakt iedereen, jong en oud. En dat geldt ook voor de uni-

versele thema’s uit het boek, zoals eenzaamheid en dood. Zware kost,

maar op een heldere, lichte en verrassend moderne manier verwoord.

U kunt tevens aansluiten bij activiteiten die openbare bibliotheken

organiseren, zoals discussiemiddagen. Leden van de openbare biblio-

theek ontvangen tijdens de campagneperiode een gratis exemplaar*.

wat u heeft aan nederland leestU kunt het Nederland Leest-boek bij uw openbare bibliotheek bestellen

voor leerlingen van 4-havo en 4-vwo**. Het project maakt het zeer gemak-

kelijk om klassikaal een boek te lezen. Bovendien bevat het lespakket

een brochure met lessuggesties.

aanpak in de klas

Elk boekenpakket bevat achtergrondinformatie die u helpt bij de behan-

deling van het boek in de klas. Op de site nederlandleest.nl is een forum

waar lezers met elkaar in gesprek gaan.

17

4 HAVO-VWO

NEDERLAND LEEST

MEER INFORMATIE OVER

DE BOEKENWEEK EN

NEDERLAND LEEST

Stichting Collectieve Propaganda

van het Nederlandse Boek (CPNB)

Klantenservice

Postbus 10576

1001 EN Amsterdam

T (020) 626 34 36

Contact: [email protected]

www.cpnb.nl

www.nederlandleest.nl

www.cpnb.nl

www.boekenweek.nl

(vanaf februari 2011 online)

Prijs lessuggesties: gratis

* Betalende leden van 18 jaar en ouder en zolang de voorraad strekt.

** Onderwijspakketten konden tot mei 2009 worden besteld bij deelnemende

openbare bibliotheken.

De vijfde editie van

Nederland Leest vindt plaats van

vrijdag 22 oktober t/m vrijdag

19 november 2010.

Daag uw leer l ingen uit meete praten over De grote zaal

LITERAIREGESPREKS-STOF DOORNEDERLAND LEEST

mmaannuussccrriippttaa

Manuscripta is de feestelijke opening van het boekenseizoen, dit jaar op

zondag 5 en maandag 6 september. Op zondag is iedereen welkom op het

evenement. De maandag is gereserveerd voor mensen uit het boekenvak.

Locatie: Westergasfabriek, Amsterdam || Meer informatie: www.manuscripta.nl

Meedoen

met Neder-

land Leest

betekent: uw

leerlingen laten deelnemen

aan een nationaal literair

debat. Een buitenkans!

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:57 Pagina 17

Page 20: Literatuur in de klas 2010 - 2011

18 BAZAR1, 2, 3, 4 VMBO

Bazar vernieuwd

Onlangs werd een aantal Bazarprojecten uit

de onderbouw vernieuwd. Doe Maar Dicht

Maar, Strips in de klas, Tijdschriften in de klas en

Bibliospel zijn stevig onderhanden genomen. Reden van

deze vernieuwing? Een aantal zaken was niet meer up-to-date,

klopte niet met de actualiteit. Daarnaast waren er signalen dat

niet alle onderdelen even goed aansloten bij de doelgroep.

De genoemde projecten zijn dan ook toegankelijker gemaakt

voor leerlingen met een geringe leesvaardigheid en een geringe

spanningsboog. Deze vernieuwde projecten zullen in schooljaar

2010-2011 beschikbaar zijn voor alle gebruikers.

FO

TO’S

CED-G

ROEP

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 18

Page 21: Literatuur in de klas 2010 - 2011

BAZAR STIMULEERTDOOR ZELF TEBELEVEN

Met Bazar lezen leerlingen jeugdboeken en strips in de klas, werken

ze met kranten en tijdschriften of krijgen ze bezoek van een schrijver.

Bazar brengt leerlingen in de mediatheek, de bibliotheek en zelfs in

het theater of de bioscoop.

Met Bazar wordt leesbevordering een vast onderdeel van het onderwijs;

het vormt een programma, het is geen incidenteel project. Bazar bevat

projecten voor alle vier de leerjaren van het vmbo. Per leerjaar stelt u zelf

de gewenste mix samen. Bazar biedt een veelomvattend pakket met activi-

teiten rond fictie en non-fictie die aansluiten bij de lessen Nederlands.

Bij een aantal projecten zijn ook andere vakken betrokken, zoals ckv,

maatschappijleer en handvaardigheid.

waarom bazar gebruiken?Docenten ervaren het werken met Bazar als een aangename afwisseling

en verrijking van hun lesmethode. Bovendien sluit de pragmatische aan-

pak van Bazar goed aan bij vmbo-leerlingen. Met de invoering van de

referentieniveaus taal en rekenen is daar een argument bijgekomen.

Wilt u dat leerlingen de referentieniveaus halen, dan is een leesbevorde-

ringsprogramma een absolute aanrader. Als leerlingen veel lezen, als ze

‘kilometers maken’, dan heeft dat positieve gevolgen voor hun taalvaar-

digheid en komen de referentieniveaus dus binnen bereik.

Onderzoek in opdracht van Stichting Lezen naar leesbevorderingsprojec-

ten heeft aangetoond dat het gebruik van Bazar een positief effect heeft

op de leesattitude van leerlingen. Bazar vormt een zinvolle en inspireren-

de toevoeging aan uw eigen lessen.

aanpak in de klasGemiddeld werken de leerlingen 1 tot 2 uur in de week aan één Bazar-

project, dat meestal een paar weken in beslag neemt. U beslist zelf welke

projecten u wilt opnemen en hoeveel. Bazar maakt dat uw leerlingen

slagvaardig bezig zijn door boeken, kranten en tijdschriften te lezen of

een verhaal te schrijven. Een veelgebruikt project is Bibliospel, waarbij

u met uw leerlingen de bibliotheek bezoekt. Leerlingen leren hoe ze

informatie kunnen opzoeken én vinden. Ondersteuning om Bazar in uw

lessen in te voeren, ontvangt u via handleidingen en tips op de website.

De CED-Groep verzorgt ondersteunende workshops voor docenten.

19Maak van uw vmbo-leerl ingen

enthousiaste lezers

MEER INFORMATIE

CED-Groep

Postbus 8639

3009 AP Rotterdam

T (010) 407 15 99

Contactpersoon: Ed Olijkan

www.bazarweb.nl

Prijs: rekenvoorbeeld voor

een klas van 25 leerlingen

Algemene handleiding: € 30,-

25 werkschriften met drie projecten

(€ 9,50 per stuk): € 237,50

Handleidingen bij projecten: gratis

downloaden van www.bazarweb.nl

Totaal: € 267,50 (dit komt neer

op € 10,70 per leerling)

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 19

Page 22: Literatuur in de klas 2010 - 2011

20 LEESDOKALLE KLASSEN VO

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 20

Page 23: Literatuur in de klas 2010 - 2011

Leesdok biedt een doorlopende leerlijn voor lezen, waarbij zowel

aandacht is voor leesvaardigheid als voor belevend lezen en lees-

attitude. De leerling bouwt een leesportfolio op (Mijn leesdok),

waarbij het ontwikkelen van leesplezier en het maken van lees-

kilometers (op het goede niveau) voorop staan. Leesdok kan zowel

in de onderbouw als in de bovenbouw worden ingezet.

van koper naar platinaEen van de motiverende aspecten van Leesdok is dat leerlingen grip

krijgen op hun leesontwikkeling en dat vooruitgang zichtbaar wordt.

Leesdok onderscheidt verschillende niveaus, aangeduid aan de hand

van metalen, op basis van de niveaubeschrijvingen van de expertgroep

doorlopende leerlijnen taal en rekenen. Daarbij zijn ook tussenniveaus

aangebracht, omdat de stappen tussen de niveaus vrij groot zijn.

Voor elk niveau is er een niveaukaart, waarop voor leerlingen beschreven

staat wat er van hen wordt verwacht op dit niveau. Het gaat daarbij zowel

om leeshouding en gedrag als om kennis en vaardigheden (zoals kennis

van genres en tekstsoorten of het gebruik van leesstrategieën). Voor de

hogere niveaus is ook gekeken naar Het oog van de meester van Theo

Witte (2008) en de niveaus van literaire ontwikkeling die hij onderscheidt.

woordenkaart en boekenkaartWoordenschat is een belangrijke component van Leesdok. Per niveau zijn

zestig voorbeeldwoorden onderscheiden op de woordenkaart. De leer-

lingen vullen die kaart aan door per gelezen boek tenminste vier gelezen

woorden met hun betekenis te noteren. Daarnaast is er per niveau de

boekenkaart met voorbeeldboektitels van dat niveau. Een boekenlijst

met meer titels hoort hierbij. Op de boekenlijst vinden de leerlingen ver-

wijzingen naar websites waar ze méér boekentips en informatie over de

boeken kunnen vinden. De leerlingen noteren op de boekenkaart welke

boeken ze lezen. Op elk niveau wordt een minimum aantal boeken gelezen.

Per boek maken de leerlingen een korte verwerkingsopdracht.

aanpak in de klasLeesdok werkt het beste in combinatie met het inroosteren van een vast

leesuur per week. Voor dit uur heeft de CED-Groep een format ontwikkeld.

21Leesontwikkel ing in beeld

VOORUITGANGLEERLINGENZICHTBAAR METLEESDOK

MEER INFORMATIE

CED-Groep

Postbus 8639

3009 AP Rotterdam

T (010) 407 15 99

Contactpersoon:

Marianne Molendijk

www.leesdok.nl

Prijs:

de materialen zijn te verkrijgen

in combinatie met een training

Leerlingen

die met

Leesdok

werkten:

‘Eerst las ik één

boek per maand, nu denk ik

wel vijfentwintig per jaar.’

‘Ik snap nu beter wat ik lees.’

‘Mijn doel is het platina

niveau, daar werk ik naar

toe.’

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 21

Page 24: Literatuur in de klas 2010 - 2011

De belangrijkste succesfactor voor de literaire ontwikkeling is het

lezen van het juiste boek op het juiste moment met een passende

verwerkingsopdracht. Veel leerlingen lopen echter het juiste boek

mis en maken opdrachten waar ze weinig van leren.

Lezenvoordelijst.nl biedt uitkomst. De website ondersteunt leer-

lingen en docenten bij de keuze en verwerking van boeken.

waarom u lezenvoordelijst.nl zou gebruikenOp basis van een veldraadpleging van bijna duizend docenten is een

catalogus samengesteld van 200 boeken die zijn ingedeeld naar zes

leesniveaus: van zwakke lezers in havo 4 tot en met de groep excellente

lezers in gymnasium 6. Door met uw leerlingen te spreken over hun eigen

leesniveau, en door hen aan de hand van deze lijst te laten kiezen, weten

uw leerlingen waar ze staan en kunt u bepalen naar welk niveau u wilt

toewerken.

aanpak in de klasKennis van leesniveaus zal uw leesonderwijs verbeteren. In de toekomst

zal de website worden uitgebreid met informatie, opdrachten en uitwer-

kingen voor leerlingen en docenten. Om de bezoekers van de site alvast

een indruk te geven van wat ze kunnen verwachten, zijn er bij drie boeken

voorbeelden gegeven van pagina’s met informatie voor leerlingen en

docenten en met pagina’s met opdrachten.

22 LEZENVOORDELIJST.NL4, 5, 6 HAVO-VWO

Het juiste boek op hetjuiste moment

KRACHTIGEIMPULS AANLITERATUUR-ONDERWIJS

Docenten

reageren

enthousiast

op de catalo-

gus: ‘Een gevolg

van het werken met compe-

tentieniveaus is dat de leer-

ling veel meer eigenaar is

van zijn leerproces. Ze doen

het niet voor mij, maar voor

zichzelf. Sinds ik op deze

manier werk, heb ik het niet

meer meegemaakt dat leer-

lingen met smoesjes komen

waarom ze iets niet hebben

gedaan. In plaats daarvan

krijg ik veel meer hulpvragen:

leerlingen vertellen eerlijk

waar ze tegenaan lopen en

willen daarbij geholpen

worden.’

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 22

Page 25: Literatuur in de klas 2010 - 2011

Internet biedt veel mogelijkheden om de literatuurgeschiedenis tot

leven te wekken. Literatuurgeschiedenis.nl is daarvoor het bewijs.

waarom u literatuurgeschiedenis.nl zou gebruikenIn zeventig hoofdstukken wordt de geschiedenis van de Nederlandse

literatuur tot op heden verteld – van ‘Hebban olla vogala’ tot Tirza – aan-

gevuld met pagina’s over afzonderlijke teksten, schrijvers en thema’s en

voorzien van diverse extra’s. Een literatuurgeschiedenis kan niet zonder

schrijvers en teksten. Om te voorkomen dat de namen voor de leerling

slechts nietszeggende namen blijven, is een aantal tekstpagina’s samen-

gesteld met daarin de korte inhoud van de tekst, een tekstfragment met

vertaling (en een aantal keer een geluidsfragment) en een korte toelich-

ting.

aanpak in de klasMet behulp van het didactisch filter kan een docent voor zijn klassen

een selectie maken uit het aanbod, voorzien van vragen en opdrachten.

De leerlingen werken deze opdrachten uit op de computer, en de docent

voorziet ze van commentaar.

23LITERATUURGESCHIEDENIS.NL4, 5, 6 HAVO-VWO

Schat aan informatie

DOCENT MAAKTZELF SELECTIE

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 23

Page 26: Literatuur in de klas 2010 - 2011

24 POËZIEPROJECTENALLE KLASSEN VO

BLAUW PAARDBIEDT UITKOMST

Poëzie verrijkt de literatuurles. Wie structureel aandacht wil beste-

den aan poëzie kan op lezen.nl en op slo.nl de poëzieleerlijn Ga met

een blauw paard dwars door de hoogste bergen gratis downloaden.

Het is een mooi instrument voor een ieder die werk wil maken van

poëzieonderwijs.

Poëzie leent zich goed voor een projectmatige aanpak. In onderstaand

schema vindt u diverse projecten en organisaties, uitgesplitst naar leef-

tijdscategorie. U ziet: er is voldoende aanbod. Contactgegevens vindt

u achterin deze brochure. Een korte beschrijving van enkele projecten

treft u hieronder aan.

Doe Maar Dicht Maar

Deze dichtwedstrijd nodigt jongeren van 12 tot 19 jaar uit gedichten in

te sturen, bijvoorbeeld via de website. Een vakjury en een jongerenjury

beoordelen de inzendingen en kiezen de winnaars. Dit jaar waren er

maar liefst 4000 inzendingen! De tien beste dichters dragen hun werk

organisatie 12-16 jaar vmbo 1122--1155 jjaaaarr hhaavvoo//vvwwoo 15-18 jaar 2e fase

Poetry International en

Stichting Lezen Vlaanderen Gedichtendag

Poëziepaleis Doe Maar Dicht Maar

Poëziepaleis i.s.m.

Comité 4 en 5 mei Dichter bij 4 mei

School der Poëzie Boekvrienden

Dichters Centraal

Landkoffers

PoëzieRevue

PoëzieClip

Amsterdam,

die grote stad

Babel Babel Revisited

v e r s

Freestyle, de LeesClub

il Luster i.s.m. Bisk Een jas van woorden

Dicht/Vorm

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 24

Page 27: Literatuur in de klas 2010 - 2011

voor tijdens het jaarlijkse poëziefestival van Doe Maar Dicht Maar in

Groningen in het voorjaar. Die dag staat helemaal in het teken van dich-

ten, met workshops, activiteiten en presentaties. De honderd mooiste

gedichten worden bovendien opgenomen in de gedichtenbundel die elk

jaar wordt uitgegeven. Op de website vinden docenten gratis lesmateri-

aal over het leren schrijven van gedichten. De leerdoelen van de poëzie-

wedstrijd sluiten aan bij de lessen Nederlands en ckv.

v e r sDe VSB-Poëzieprijs is de belangrijkste poëzieprijs van het Nederlandse

taalgebied. Vijf dichtbundels worden genomineerd. School der Poëzie

ontwikkelt rond de VSB-Poëzieprijs verschillende educatieprojecten,

onder andere voor het voortgezet onderwijs. In de lessen wordt gebruik-

gemaakt van een werkbundel met korte biografieën van de genomineer-

de dichters, een selectie gedichten en het juryrapport. Ook kan er een

gastdocent van School der Poëzie langskomen die leerlingen gedichten

laat schrijven. Deze gedichten kunnen meedoen met de poëziewedstrijd

van v e r s. De leerlingen presenteren hun gedichten vervolgens in een

theater in de buurt van de school. Een professionele jury selecteert in

deze voorronde vier winnaars die met de hele klas naar de slotmanifes-

tatie van v e r s in Amsterdam gaan. Docenten kunnen ook de gratis

lesbrief downloaden via de website en leerlingen via een open inzending

laten deelnemen aan de poëziewedstrijd van v e r s.

gedichtendagGedichtendag is hét poëziefeest van Nederland en Vlaanderen. Op de

laatste donderdag van januari staat de poëzie een dag lang in het zon-

netje. Een belangrijk onderdeel van Gedichtendag zijn de activiteiten

die door heel Nederland en Vlaanderen worden georganiseerd door scho-

len, bibliotheken, culturele instellingen en particulieren. Voor scholen in

het basis- en het voortgezet of secundair onderwijs worden digitale les-

suggesties ontwikkeld. De suggesties zijn erop gericht leerlingen enthou-

siast te maken voor poëzie. Ze zijn samengesteld rond het thema van

Gedichtendag 2011. Via de website kunt u het lesmateriaal gratis

downloaden.

25Poëzie in de doorgaande leesl i jn

MEER INFORMATIE

www.doemaardichtmaar.nl

www.versgedicht.nl

www.schoolderpoezie.nl

www.gedichtendag.org

www.illuster.nl

FO

TO’S

BARAK

OSEROVIT

Z

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 25

Page 28: Literatuur in de klas 2010 - 2011

26 DAG VAN DE LITERATUUR4, 5, 6 HAVO-VWO

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 26

Page 29: Literatuur in de klas 2010 - 2011

27

MEER INFORMATIE

Passionate Bulkboek

Postbus 25264

3001 HG Rotterdam

T (010) 276 26 26

Contactpersoon: Sunja Boegschoten

www.dagvandeliteratuur.nl

[email protected]

Prijs: € 17,50

Bi jzonder evenement ensymposiumDe tweejaarlijkse Dag van de Literatuur is een groots literair evenement

voor scholieren uit de tweede fase. Op dit inmiddels befaamde festival

maken zo’n dertig Nederlandstalige schrijvers en een groot aantal caba-

retiers, filmsterren en artiesten hun opwachting. Zij presenteren zich via

voorleessessies, interviews en talkshows. Daarnaast vinden er ckv-acti-

viteiten plaats, zoals het vertonen van verfilmde literatuur, kleinkunst-

optredens, exposities en toneel. Door het festivalkarakter en de diversi-

teit van het programma leren jongeren een eigen keuze te maken uit het

grote boekenaanbod. Daarbij speelt het directe contact met auteurs een

belangrijke rol. Bovendien speelt het evenement in op lezen als sociale

activiteit: lezen kun je samen doen. De succesvolle en beproefde programma-

formule wordt elke aflevering aangepast om bij nieuwe ontwikkelingen in

zowel de jongerencultuur als het literatuuronderwijs aan te sluiten.

Kaarten voor de Dag van de Literatuur kunt u bestellen via

dagvandeliteratuur.nl.

Datum en locatie: 17 maart 2011 in de Doelen te Rotterdam.

FO

TOFRED

ERNST

FO

TOMYLOU

OORD

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 27

Page 30: Literatuur in de klas 2010 - 2011

De Dag van het Literatuuronderwijs is een tweejaarlijks symposium voor

allen die zich bezighouden met literatuureducatie, vooral voor docenten

Nederlands, docenten moderne vreemde talen en professioneel geïnte-

resseerden. Het doel is gerichte (praktische) informatie aan te reiken en

uitwisseling met vakgenoten en collega’s.

Het vakgebied is sterk in beweging. Voor leerkrachten is het, mede door

de hoge werkdruk, ondoenlijk om op eigen kracht van alle ontwikkelingen

op de hoogte te blijven. In het aantrekkelijke en inspirerende programma

komen actuele onderwerpen die in het (literatuur)onderwijs spelen aan

de orde. Een groot aantal schrijvers werkt mee aan de lezingen en work-

shops.

Na afloop van de Dag van het Literatuuronderwijs worden een nascholings-

certificaat en het Handboek Literatuuronderwijs 2011-2012 toegestuurd.

Datum en locatie: 2 december 2010 in de Doelen te Rotterdam.

sscchhrriijjvveenn......

Write Now! is een schrijfwedstrijd voor jongeren tussen de 15 en 24 jaar

oud. Passionate Bulkboek organiseert de wedstrijd in 2011 voor de elfde keer.

Nieuw zijn de gratis les- en promotiepakketten, die vanaf oktober 2010

worden verstuurd aan scholen en bibliotheken die zich daarvoor hebben

ingeschreven. U kunt zich tot 1 november gratis inschrijven voor een pakket

via de website writenow.nu. Het lespakket bestaat uit een affiche, 50 flyers

en een lesbrief. Het promotiepakket bestaat uit een affiche en 50 flyers.

De lesbrief is opgesteld door docenten Nederlands en kunt u gebruiken in

de lessen Nederlands en ckv.

28 DAG VAN HET LITERATUURONDERWIJSDOCENTEN VO EN VAKDIDACTICI

MEER INFORMATIE

Passionate Bulkboek

Postbus 25264

3001 HG Rotterdam

T (010) 276 26 26

Contactpersoon: Paula Schneider

www.dagvanhetliteratuur-

onderwijs.nl

Prijs: € 149,-

FO

TO’S

MYLOU

OORD

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 28

Page 31: Literatuur in de klas 2010 - 2011

29ONDERZOEK

Om op de hoogte te blijven van onderzoek op het gebied van lezen,

leesbevordering en literatuur in het onderwijs, kunt u de website

van Stichting Lezen raadplegen. In onderstaand overzicht een korte

samenvatting van enkele onderzoeken die u daar (of elders) als pdf

kunt downloaden. Bestellen kan soms ook.

wat maakt een studietekst geschikt voor vmbo-leerlingen?(jentine land)Uit de resultaten van dit experimenteel onderzoek bij vmbo-leerlingen

blijkt dat leerlingen een informatieve leertekst met structuurmarkeringen

beter begrijpen dan leerteksten zonder structuurmarkeringen. Ook blijkt

dat vmbo-leerlingen een motiverende leestaak wel meer waarderen, maar

dat ze daardoor een tekst niet beter begrijpen dan wanneer ze met een

minder motiverende leestaak de leertekst lezen.

Deze publicatie is te bestellen bij uitgeverij Eburon:

www.eburon.nl/zwakke_lezers_sterke_teksten

positie jeugdliteratuur in het vo(duo market research en stichting lezen)In dit onderzoek is gekeken welke plaats jeugdliteratuur inneemt in de

methode Nederlands, hoeveel tijd docenten besteden aan jeugdliteratuur

en hoe deze tijd wordt ingevuld. Het onderzoeksrapport is te downloaden

op de site van Stichting Lezen: www.lezen.nl

Het onderzoek stond aan de basis van de Didaktief special ‘Jeugdlitera-

tuur in het VO’ (juni 2010) die vol staat met praktische invullingen.

Ook te downloaden op www.lezen.nl, en op www.didaktief.nl.

het oog van de meester. (theo witte)Dit uitgebreide onderzoek naar de literaire ontwikkeling van leerlingen

in de bovenbouw van havo en vwo bevat vele zinvolle aanbevelingen voor

het literatuuronderwijs.

Het proefschrift is uitgegeven in de Stichting Lezen Reeks van uitgeverij

Eburon: www.eburon.nl/het_oog_van_de_meester

Het onderzoek geldt als de basis voor vele vernieuwingen in het literatuur-

onderwijs en voor het project lezenvoordelijst.nl (p. 22). U kunt op die

website overigens een samenvatting downloaden van het vuistdikke

proefschrift.

Nieuwsgierig? Bezoek ook eens

HTNO, een doorzoekbare verzameling

samenvattingen van onderzoeken

naar het onderwijs Nederlands.

Kijk onder ‘onderzoeksbeschrijvingen’

op www.literatuuronderwijs.nl.

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 29

Page 32: Literatuur in de klas 2010 - 2011

Voor in de les, als tip aan jongeren in de mediatheek of bibliotheek

of voor uzelf om op de hoogte te blijven: vijf tips voor websites vol

literatuur!

boekenzoeker.orgDe Boekenzoeker is een zoekmachine waar kinderen en jongeren tussen

de 8 en 18 jaar tips krijgen voor een goed boek. Een groep deskundigen

stelde de inhoud samen en wil jonge lezers laten kennismaken met boe-

ken die ze zelf niet snel zouden ontdekken. Daarom zijn niet alle jeugd-

boeken opgenomen. Jongeren kunnen zich aanmelden waarna ze een

meer persoonlijk leesadvies krijgen en prijzen kunnen winnen.

30 HANDIGE WEBSITES

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 30

Page 33: Literatuur in de klas 2010 - 2011

leesplein.nlLeesplein is een belangrijk verzamelpunt op internet voor leesbevorde-

ring voor kinderen en jongeren van 0 tot 16 jaar. De website is ontwik-

keld in opdracht van de Stichting Bibliotheek.nl en bevat veel informatie

over jeugdboeken en vele leestips waarbij de inhoud van een boek kort

wordt weergegeven.

literatuurplein.nlUitgebreide website over literatuur met onder andere literair nieuws,

recensies, forum en een literaire agenda. De site richt zich op lezers die

op zoek zijn naar informatie of die op de hoogte willen blijven van ont-

wikkelingen.

dbnl.orgDe website van de digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren

bevat duizenden gedigitaliseerde werken uit de middeleeuwen tot nu.

U vindt er literaire teksten, taalkundige werken en vele teksten over de

cultuurgeschiedenis van Vlaanderen en Nederland. Verder staan er op

de site talloze foto’s, illustraties, brieven, video’s en geluidsfragmenten.

Voor docenten én leerlingen is het een zeer uitgebreide, informatieve

digitale bron over literatuur.

literatuuronderwijs.orgEen startpagina binnen taalunieversum.org met onderzoeksbeschrijvin-

gen, samenvattingen van artikelen uit vaktijdschriften, projecten, nieuws,

links en een agenda over literatuuronderwijs. Ook is er de publicatie

Literatuuronderwijs in Nederland en Vlaanderen te downloaden, die een

overzicht geeft van wat bekend is over literatuuronderwijs in het Neder-

landse taalgebied.

31

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 31

Page 34: Literatuur in de klas 2010 - 2011

Passionate Bulkboek

Postbus 25264

3001 hg Rotterdam

T (010) 276 26 26

www.passionatebulkboek.nl

Stichting Collectieve Propaganda

van het Nederlandse Boek (cpnb)

Klantenservice

Postbus 10576

1001 en Amsterdam

T (020) 626 34 36

www.cpnb.nl

CED-Groep

Postbus 8639

3009 ap Rotterdam

T (010) 407 15 99

www.bazarweb.nl

Viewpoint Productions

Cruquiusweg 111 c1

1019 ag Amsterdam

T (020) 636 36 78

www.leesmij.nu

Nederlandse Taalunie

Postbus 10595

2501 hn Den Haag

T (070) 346 95 48

www.taalunieversum.org

Nederlands Instituut

voor Filmeducatie (nif)

onderdeel van eye

Postbus 805

3500 av Utrecht

T (030) 236 12 12

www.filmeducatie.nl

32

Doe Maar Dicht Maar

Postbus 41015

9701 ca Groningen

T (050) 313 84 33

www.doemaardichtmaar.nl

Stichting Poetry International

Eendrachtsplein 4

3012 la Rotterdam

T (010) 282 27 77

www.poetry.nl

School der Poëzie

Postbus 11755

1001 gt Amsterdam

T (020) 330 78 17

www.schoolderpoezie.nl

Stichting Schrijvers

School Samenleving (sss)

Huddestraat 7

1018 hb Amsterdam

T (020) 623 49 23

www.sss.nl

Stichting Bibliotheek.nl

Postbus 16146

2500 bc Den Haag

T (070) 309 01 00

www.bibliotheek.nl

il Luster

Schoutenstraat 4 bis

3512 gb Utrecht

T (030) 240 07 68

www.illuster.nl

ORGANISATIES

41787_Lijn1_broch_VO_BW:Opmaak 1 10-05-10 14:58 Pagina 32

Page 35: Literatuur in de klas 2010 - 2011

Colofon

Deze brochure is een uitgave van

Stichting Lezen

Oxford House

Nieuwezijds Voorburgwal 328 g

1012 rw Amsterdam

redactie Daan Beeke

vormgeving Ramona Dales, Lijn 1, Haarlem

fotografie Sven van Baarle, Fred Ernst,

Sjoerd van der Hucht, Carolien Krikhaar,

Mylou Oord, Barak Oserovitz, Vincent Quak

druk Spinhex & Industrie, Amsterdam

© mei 2010 Stichting Lezen

Page 36: Literatuur in de klas 2010 - 2011
Q_FC Preflight
2010-05-10T15:04:15+02:00You can find out which Preflight settings were used by using the Preflight plug-in in the relevant Report file.