Leven bij ISIS

7/25/2019 Leven bij ISIS

1/16

Leven bij ISIS,de mythe ontrafeld


2/16

2 |

InleidingNaas de verrouwelijke rapporen en analyses aan

anemers, breng de AIVD me enige regelmaa

open publicaies ui over zijn aandachsgebieden.

Deze publicaie: Leven bij ISIS, de myhe onraeld,

pas in de reeks van uigaven sinds 2001 die verband

houden me he jihadisisch errorisme. Deze

publicaie gaa in op he enomeen van groe

aanallen mensen me een Nederlandse

achergrond die zijn uigereisd naar oorlogsgebied

in Syri en Irak om zich aan e sluien bij de

errorisische groepering Islamiische Saa in Irak

en al-Sham (ISIS).


3/16

| 3

Uitroepen van het kalifaatOp 29 juni 2014 roep de errorisische groepering ISIS he door hen verklaarde kaliaa ui. Deze

proclamaie gaa gepaard me een arsenaal aan propaganda: alle moslims er wereld worden door ISIS

opgeroepen rouw e zweren aan de zelgekroonde khalie Abu Bakr al Baghdadi en zich in ISIS-gebied e

vesigen. Waar andere groeperingen in de regio vechen om he Syrische regime omver e werpen, gaa ISIS

me he uiroepen van een islamiische saa een sap verder. Vana da momen saa de srijd van ISIS in

he eken van de opbouw en expansie van de zelverklaarde saa.

De myhe van he ISIS-kaliaa blijk een subsanieel propagandasucces voor de groepering. Seeds meer

jihadisen van over de hele wereld, onder wie ook aanhangers ui Nederland, verkiezen aansluiing bij ISIS

boven de radiionele akken van Al Qaida (AQ), waaronder Jabha al-Nusra (JaN) in Syri. Zoals uieengeze

in de publicaie Transormaie van he jihadisme in Nederland (2014), is he groe aanal jihadisen da sinds

2012 uireis naar Syri groendeels e verklaren door de gunsige ligging van he land voor Europese

reizigers en he ideologisch belang van de regio. Me een specifiek kaliaanarraie en daarmee

samenhangend de plich voor mannen, vrouwen en kinderen om naar Syri e komen, wee ISIS deze

sroom uireizigers voor he groose deel riching de eigen organisaie e rekken.

Vanui de hele wereld hebben ISIS-aanhangers zich sinds he uiroepen van he kaliaa in Syri o Irak

gevesigd. Aanhangers van ISIS zien he gebied in Syri en Irak als de ulieme islamiische saa, waar ze

ongesoord srenge leeregels van een undamenalisische versie van de islam kunnen naleven. Bovendien

is he leven in deze saa volgens ISIS goed geregeld. Binnen de idylle die ISIS in propagandaverhalen

verspreid, krijg iedereen een huis, voldoende en goed e een, word he vuilnis opgehaald en is de

medische zorg uisekend geregeld. Ook voed ISIS he beeld da de groepering opkom voor Syrirs en

Irakezen en hierbij slechs deensie geweld oepas.

Geweld is echer inheren aan ISIS. He word op dagelijkse basis oegepas, verheerlijk en gepredik.

Wie sinds 2014 uireis naar ISIS-gebied in Syri o Irak, is voor verrek zonder uizondering bekend me de

propaganda waarbij excessie geweld egen ongelovigen cenraal saa. Bloederige execuies, beelden van

kinderen in rainingskampen en euorische filmcompilaies over door ISIS opgeise aanslagen gaan

dagelijks rond in jihadisische kringen en zijn via he inerne gemakkelijk e vinden. Ook horen de meese

uireizigers al voora van hun conacen in Syri da ze worden geraind en ingeze bij de srijd. Door rouw

e zweren aan de errorisische groepering ISIS, ekenen uireizigers voor een leven da word gekenmerk

door buiensporig geweld en een allesomvatende ideologie waarin iedereen buien ISIS als ongelovig en

dus inerieur, en daarmee als rechmaig doelwi word weggeze.

De agelopen anderhal jaar hee de AIVD door inlichingenmaig onderzoek een beeld gekregen van he

werkelijke leven bij ISIS. Een nadere blik op he dagelijks leven bij ISIS verscha duidelijkheid over o de

idylle, die ISIS blij schesen, srook me de werkelijkheid, en in hoeverre geweld op dagelijkse basis een

rol speel. He beeld da dan evoorschijn kom, word gekenmerk door onberingen en onderling

wanrouwen. Daarbij veroon he ISIS-regime oaliaire neigingen. De myhe die ISIS in propaganda blij

uidragen, kan daarmee inmiddels worden onraeld.


4/16

4 |

ISISDe Islamiische Saa in Irak en al-Sham (ISIS, ook wel bekend als IS, ISIL o DAESH) is een

errorisische groepering die momeneel acie is in Syri en Irak. ISIS word geleid door de Irakees

Abu Bakr al-Baghdadi. Fracies van jihadisen in andere delen van de wereld hebben he agelopen

jaar rouw gezworen aan ISIS, waardoor er nu in meerdere delen van Arika en Azi groepen acie zijn

die zeggen namens ISIS e handelen.

De voorlopers van ISIS, Al Qaida in Irak (AQI) en Islamiische Saa Irak (ISI), pleegden in de jaren na

de val van Saddam Hussein aanslagen in Irak. Na he uibreken van de Syrische burgeroorlog werd de

groepering in 2013 voor he eers onder de naam ISIS in Syri acie. Enkele maanden laer onsond

er een duidelijke breuk ussen ISIS en Jabha al-Nusra, inmiddels de Syrische ak van Al Qaida (AQ).ISIS volg sinds da momen nie langer de lijn van he leiderschap van AQ in Pakisan en Aghanisan.

AQ hee op zijn beur zels ormeel asand genomen van ISIS.

Het jihadisme en het kalifaatJihadisen omarmen een exremisische vorm van de undamenalisische islam. Geweld, vooral srijden

en serven voor he geloo, is een belangrijk componen van de jihadisische ideologie. Voor

undamenalisen is de erm kaliaa o khilaa een belangrijk concep. Op basis van overleveringen van

de Proee Mohammed word he besaan van een dergelijke saa gekoppeld aan de verhalen over een

eindsrijd in Syri en de res van he Midden-Oosen die voor alle jihadisen van groo belang is.

Door de organisaie om e dopen o Islamiische Saa, doe ISIS een poging vriend en vijand e

laen spreken over he enige eche kaliaa. Hoewel leden van AQ en andere jihadisische

groeperingen he erover eens zijn da er een kaliaa zal komen, zijn zij van mening da de saa van

ISIS di nie is. Volgens AQ kan he kaliaa alleen worden uigeroepen als aan bepaalde ideologische

voorwaarden is voldaan en voor AQ belangrijke rechsgeleerden zijn geconsuleerd. De ijd zou

volgens AQ nie rijp zijn voor een dergelijke sap.

Verdediging van het kalifaatBinnen de myhe van he kaliaa is er naas de klassieke jihadsrijders ruime voor een ander ype Syrigangers.

Seeds meer mensen reizen a naar Syri me he idee om zich in ISIS-gebied e gaan vesigen. Gezinnen me

kinderen reizen ui en anderen ondernemen de reis om een gezin e sichen in Syri o Irak. De rol die deze

caegorie uireizigers vervul, kan soms verschillen. De nieuwe saa hee immers ook dokers, auomoneurs

en vuilnismannen nodig, om he door hen geconroleerde gebied e kunnen opbouwen.

ISIS-gebied moe echer nog alijd me geweld worden verdedigd en uigebreid. Zeker sinds de

inernaionale coaliie vana de zomer van 2014 begonnen is me he uivoeren van luchaanvallen op he

gebied, wil ISIS nieuwe uireizigers inzeten op he slagveld. Onder verdediging val echer ook veelal he

aanvallen, doden, verkrachen o o slaa maken van mensen in Syri en Irak me een ander geloo o

personen die egen ISIS in opsand komen.

He kaliaa dien volgens ISIS nie alleen in he Midden-Oosen me geweld e worden verdedigd. In

sepember 2014 roep de groepering alle aanhangers die nie kunnen uireizen op om aanslagen e plegen


5/16

| 5

in landen die deel uimaken van de ani-ISIS-coaliie. In de maanden na de oproep worden in Europa

verschillende aanslagen voorkomen. In onder meer Frankrijk en Denemarken worden aanslagen

gepleegd die ogenschijnlijk door ISIS zijn genspireerd.

Op 13 november 2015 is voor he eers sprake van een vanui Syri aangesuurde, grooschalige ISIS-

aanslag in Europa. Een cel van verschillende aanslagplegers open he vuur op resauranbezoekers en

concergangers in Parijs. Verschillende aanslagplegers brengen bomvesen o onploffing. Er komen

130 mensen om he leven. Honderden anderen raken gewond. Er blijken verschillende naar Europa

eruggekeerde ISIS-leden berokken. ISIS kies de berokkenheid van Frankrijk bij de luchaanvallen van

de ani-ISIS-coaliie wederom als publieke legiimaie van deze acies.

Meer dan ooi laa ISIS zien da, om de rekruerende propaganda over he kaliaa zo effecie mogelijk e

maken, de groepering een wesers vijandbeeld nodig hee om zich egen a e zeten. Zeker op de

momenen da he op miliair vlak minder gaa in Syri en Irak, kan ISIS door de groepering opgeise

aanslagen in he Wesen goed gebruiken om de aandach a e leiden en indruk e maken op de acherban.

Ook de brue execuiebeelden van de verschillende weserse gijzelaars dienen een dergelijk doel.

Het dagelijks leven bij ISIS

Wie naar ISIS areis , maak willens en weens de keuze om zich bij een errorisische groepering aan e

sluien die iedereen buien ISIS als ongelovig wegze en op dagelijkse basis excessie geweld oepas.

Na aankoms worden ISIS-leden geach hun leven leterlijk en figuurlijk e geven voor he voorbesaan

van de saa. Door propaganda op inerne e volgen en door conac me ISIS-leden in Syri ween de

meese uireizigers vooragaand aan hun reis da ISIS dergelijke verwachingen van ze hee.

Verui de meese mensen die besluien om naar ISIS in Syri o Irak a e reizen denken ook een reel

beeld e hebben van he leven da ze e wachen saa. De werkelijkheid val echer vaak egen. Wa

vooral weserse jihadisen egensaa, is he dagelijks leven in een oorlogsgebied. Zo is he erg zwaar om

e leven me de angs voor bombardemenen. Ook he leven me slech een, ondermaase huisvesing

en gebrekkige gezondheidszorg is voor veel uigereisde jihadisen en hun gezinnen een zware

beproeving.

Naas de uigereisde jihadisen wonen er ook nog alijd veel gewone Syrirs en Irakezen in ISIS-gebied.

Sommigen zijn, al dan nie gedwongen, lid geworden van ISIS. Anderen lijden dagelijks onder he juk

van ISIS, waar ook execuies, mishandeling, slavernij, verkraching en apersing deel van uimaken.

De reisVrijwel alle jihadisen die besluien om ui e reizen, kennen al iemand die bij ISIS in Syri o Irak

woon. ISIS spoor de mensen die zijn aangekomen aan om vrienden, kennissen en amilie ook over e

halen om naar de regio e komen. Omda ISIS bang is voor infilraie door spionnen, hee de groepering


6/16

50

0

100

150

200

250

juli2012

januari

2013

juli2013

januari

2014

juli2014

januari

2015

juli2015

december

2015

Teruggekeerd OverledenVrouwenMannenTotaal uitgereisd

Aantal uitreizigers

29 juni 2014

uitroepen Islamitische

Staat/kalifaat

Augustus 2014eerste onthoofding

westerlingen door ISIS

Januari 2015

propagandafilmpje

van ISIS over executie

door een kind

Augustus 2014

bombardementen

door coalitie

13 november 2015aanslagen in Parijs

Ontwikkeling Nederlandse uitreizigers

6 |


7/16

| 7

inmiddels verplich geseld da iedere nieuwe uireiziger iemand moe aandragen die al in ISIS-gebied verblij en

garan wil saan voor de nieuwe rekruu. Minderjarigen krijgen van ISIS-leden in Syri en Irak hulp bij hun uireis,

van iemand die al in ISIS-gebied verblij, veelal buien hun ouders om.

Jihadisen die naar ISIS-gebied willen uireizen, proberen meesal eers per vlieguig o auo naar Turkije e

komen, waar zij illegaal de Turks-Syrische grens overseken. Wie onderweg word egengehouden probeer over

he algemeen seeds opnieuw ui e reizen, oda een poging wel slaag. Als de auorieien van he land van

herkomst een paspoort innemen, reist de jihadist op een ID-kaart of op een paspoort van een tweede nationaliteit.

Wanneer een jihadis helemaal geen reisdocumenen hee o als de Turkse auorieien hem o haar erugsuren,

proberen sommige uireizigers me behulp van smokkelaars alsnog via Oos-Europa Turkije binnen e komen. Bij

aankoms in Syri neem ISIS evenuele reisdocumenen van de nieuwe rekruen direc in. ISIS voorkom hiermee

da een rekruu he gebied zonder oesemming kan verlaen en kan paspooren evenueel gebruiken bij

reisbewegingen van ISIS-leden riching Europa.

Mannen bij ISISBij aankoms in ISIS-gebied worden mannen gescheiden van vrouwen en evenuele kinderen. Alle mannen

doorlopen een specifiek rajec bij binnenkoms. Elke man die uireis naar ISIS-gebied moe rouw zweren aan

kalie Abu Bakr al-Baghdadi. Di maak hem ISIS-lid en verplich hem om bevelen van ISIS op e volgen. Voorda

hij echer oegang krijg o ISIS-gebied, word de nieuwe rekruu uigebreid ondervraagd, om e conroleren o

hij geen spion is. Daarnaas krijg hij een opleiding waarin hij in he gedachegoed van ISIS onderwezen word.

Als hij definiie o ISIS is oegelaen, krijg de man een miliaire en ysiek zware raining van enkele weken,

waarbij onder meer aan bod kom hoe hij me vuurwapens om moe gaan.

He ISIS-lid kan in beginsel zel kiezen welke rol hij bij de groepering gaa vervullen. Wel maak ISIS een

inschating van evenueel voor de groepering nutige vaardigheden die een nieuwe rekruu me zich meebreng,

zoals een echnische opleiding, ICT-ervaring, alenkennis o een medische achergrond. Op basis van zijn

achergrond krijgen sommige leden bewus een bepaalde rol oegewezen. Specifiek daaroe geseleceerde

mannen kunnen zels door ISIS worden geraind en eruggesuurd om aanslagen in Europa e plegen.

De meese uireizigers kunnen een keuze maken ussen he verrichen van onderseunende aken, acie zijn als

srijder o he plegen van een zelmoordaanslag. Over he algemeen hebben de meese ui Nederland uigereisde

mannen een voorkeur voor een leven als srijder. Een voorbeeld van een nie-miliaire uncie die uigereisde

jihadisen bekleden, is die van agen voor de Hisba, de religieuze poliie, die mensen op sraa aanspreek, beboe

o arreseer als ze de regels van ISIS overreden. Ook doen veel mannen volop aan rekruering en he verspreiden

van propaganda.

Mannen, die trouw hebben gezworen aan de kalief, moeten altijd oproepbaar zijn voor de strijd. Met andere

woorden:als de nood aan de man is, moe iedereen meevechen. Voor hun diensen krijgen mannen van

ISIS een klein salaris, om in de basisbehoees e voorzien. Wie srijd, krijg meer beaald dan wie een

nie-miliaire rol vervul.

He leven van een ISIS-srijder besaa voor een groo deel ui wachlopen en he bewaken van checkpoins en

andere locaies. Van de een op de andere dag kan zijn miliair leider o emir de ISIS-srijder echer opdragen naar


8/16

8 |

een slagveld in Syri o Irak e verrekken. Sommige mannen krijgen een exra raining, waarbij ze bijvoorbeeld

leren om explosieven e abriceren o waarbij ze opgeleid worden als scherpschuter. Als de groepering een dorp

o gebied inneem, is he nie ongewoon da deze leden al dan nie op bevel van ISIS execuies, marelingen en

verkrachingen uivoeren.

Vrouwen bij ISISEen vrouw die uireis naar he kaliaa doorloop nie he srenge rajec waaraan ISIS mannen

onderwerp. Ne als voor de meese andere jihadisische groeperingen, is voor ISIS de rol van de vrouw

nadrukkelijk anders dan die van de man. Toch word van vrouwen in ISIS-gebied verwach da zij zich

acie voor de groepering inzeten. Primair draai he hierbij om zo snel en zo veel mogelijk kinderen e

krijgen. Vrouwen dienen hun zoons op e voeden o ISIS-srijders. Dochers dienen op hun beur me

srijders e rouwen en me hezelde doel als hun moeder kinderen e krijgen.

In de weede plaas vorm he rekrueren van andere vrouwelijke uireizigers, vaak amilie o

vriendinnen, een cruciaal onderdeel van he leven van een vrouw in ISIS-gebied. In he verlengde hiervan

vorm he produceren van ISIS-propaganda voor velen ook een kernaak. Sommige vrouwen werken als

lerares o medicus, erwijl anderen logisieke aken uivoeren voor ISIS. Wa alle vrouwen gemeen

hebben, is da ze een bijdrage leveren om de errorisische organisaie ISIS draaiende e houden.

Veel uigereisde vrouwen zouden graag me ISIS mee willen vechen, maar krijgen hier vooralsnog geen

oesemming voor. Wel kunnen zij al vlak na aankoms les krijgen in he gebruik van vuurwapens. ISIS

saa vrouwen ook oe om me wapens over sraa e gaan. Ook dragen sommige vrouwen bomgordels,

die ze o onploffing kunnen laen brengen als ze worden aangevallen. In he vorige decennium, oen

Mannen, vrouwen en kinderen bij ISIS

Man trouw zweren aan

Abu Bakr al-Baghdadi

militaire training

actieve rol of ondersteunend

deelname aan

gruwelijkheden

Kinderen getuige van bombardementen en

gruwelijkheden

regulier onderwijs en jihadlessen

meisjes vanaf 9 jaar gesluierd over straat

jongens vanaf 9 jaar in trainingskampen

Vrouw veel kinderen krijgen

rekruteren van nieuwe vrouwen

wapentraining,

maar beperkt gebruik

uitvoeren van (lijf )straffen


9/16

| 9

ISIS nog Islamiische Saa Irak (ISI) heete, zete de groepering regelmaig vrouwen in om

zelmoordaanslagen e plegen. Er zijn echer geen recene voorbeelden bekend van vrouwen die van ISIS

oesemming krijgen om namens de groepering in Syri o Irak zelmoordaanslagen e plegen.

De mees acieve rol die een vrouw momeneel bij ISIS kan hebben, is weggelegd voor de leden van de Al

Khansaa-brigade, de religieuze zedenpoliie die enkel ui vrouwen besaa en die in he leven is geroepen

om andere vrouwen aan e spreken op onislamiisch gedrag. Om ook de plaaselijke bevolking erech

e kunnen wijzen, moeen vrouwen die zich bij de Al Khansaa-brigade willen aansluien, wel Arabisch

kunnen spreken. Als een vrouw door de brigade word aangehouden, en ook veroordeeld word, dan

voer een andere vrouw de sra ui . Zo delen ook ui he Wesen uigereisde vrouwen zweepslagen ui

aan vrouwen die volgens ISIS over de schree zijn gegaan.

Kinderen in ISIS-gebiedSinds he uiroepen van he ISIS-kaliaa, reizen er seeds vaker gezinnen me minderjarige kinderen ui

naar ISIS-gebied. Deze ouders zien hun kinderen als de ISIS-srijders van de oekoms en zijn ervan

overuigd da he een goed idee is om me he hele gezin naar een oorlogsgebied e verhuizen. Ook raken

veel uigereisde vrouwen zwanger in Syri o Irak. Er worden dan ook seeds meer kinderen geboren van

Nederlandse uireizigers die officieel nergens saan ingeschreven. Er bevinden zich momeneel en

minse 70 Nederlandse kinderen in door jihadisen geconroleerd gebied in Syri en Irak, waarvan verui

de meesen bij ISIS. Ongeveer een derde is daar geboren en wee derde is door n o beide ouders

meegenomen. He daadwerkelijke aanal in Syri o Irak geboren kinderen lig waarschijnlijk hoger,

omda di zeer moeilijk e verifiren is.

Het leven voor kinderen in door ISIS gecontroleerd gebied is zwaar en traumatiserend. Met name kinderen

die vanuit Nederland of een ander westers land naar Syri zijn meegenomen kunnen moeilijk wennen aan

hun nieuwe leefomgeving. Het meemaken van de dagelijkse bombardementen van het Syrische regime, de

internationale coalitie en Rusland is aantoonbaar een stressvolle ervaring voor deze kinderen.

He leven in ISIS-gebied gaa voor deze kinderen gepaard me dood en verder. Zo worden kinderen

regelmaig geconroneerd me he gegeven da hun vader o andere amilieleden sneuvelen in de srijd.

Ook kunnen kinderen zel he gevaar lopen om verwond o gedood e worden. ISIS-leden nemen jonge

kinderen bovendien geregeld mee naar publieke execuies en lijsraffen. In sommige gevallen zeten

ouders zels hun kinderen op de oo me de menselijke resen van door ISIS gexecueerde gevangenen.

Verder worden deze kinderen op dagelijkse basis gendocrineerd me he gedachegoed van ISIS.

Kinderen gaan naar school vana een jaar o zes. Naas reguliere vakken als Engels, Arabisch en wiskunde,

krijgen zij ook les in de ISIS-docrine over de juise inerpreaie en uivoering van de jihad. ISIS bedeel

kinderen hierbij een specifieke rol oe op basis van hun geslach.

Jonge meisjes word op school geleerd hoe zij hun oekomsige man he bese kunnen onderseunen

bij deze srijd. Vana een jaar o negen, soms eerder, moeen meisjes volledig gesluierd over sraa.

Jongens, die door ISIS gezien worden als srijders van de oekoms, kunnen vana dezelde leeijd

erechkomen in een rainingskamp voor kinderen. Hier leren zij onder meer om e gaan me seek- en


10/16

10 |

vuurwapens en oeenen zij execuies. Sommige kinderen van jihadisen lopen ook buien school op

sraa me geweren rond.

Kinderen hebben seeds vaker een rol in propaganda van ISIS. In verschillende execuievideos van de

groepering in de eerse hel van 2015 reden jongens ussen de ien en waal jaar oud op als beul, door

gevangenen neer e schieen o e onhooden. He gebruik van kinderen in propaganda pas binnen de

sraegie van ISIS, die me mediabeelden vooral wil choqueren en daarmee de aandach wil rekken. Door

deze propaganda, die ook reguliere media veelal oppikken, mag ervan uigegaan worden da ouders die

naar ISIS-gebied areizen een realisisch beeld hebben van wa hun kinderen bij aankoms e wachen saa.

HuisvestingVolgens de myhe van ISIS is er voor elke uireiziger een comorabel huis beschikbaar in Syri o Irak,

me grais gas en elekriciei. De beschikbare huizen, die veelal door gevluche Syrirs o Irakezen zijn

achergelaen, verkeren echer vaak in sleche saa. Ook worden gezinnen regelmaig gedwongen e

verhuizen om plaas e maken voor ISIS-leden me een prominenere posiie. Vaak verblijven meerdere

gezinnen me jonge kinderen in n en hezelde huis. Huizen in door ISIS geconroleerd gebied hebben

over he algemeen maar een paar uur per dag oegang o elekriciei.

| 10


11/16

| 11

Ongerouwde vrouwen o weduwen zijn verplich om, al dan nie me kinderen, naar een vrouwenhuis e

verhuizen. De siuaie in deze huizen is bijzonder reurig. De accommodaie is klein, vies en er is sprake van

ongediere. Ook is er vaak onvoldoende een. De bewoonsers mogen zel maar n keer per week he huis

verlaen. Soms (her)rouw een ongerouwde vrouw o weduwe van een ISIS-srijder maar zo snel mogelijk

om e voorkomen da ze in een dergelijk huis beland.

Medische faciliteitenIn verschillende propagandavideos schep ISIS op over de gezondheidszorg die de groepering zeg e

kunnen bieden aan de inwoners van he kaliaa. Alle bewoners van ISIS-gebied kunnen inderdaad,

egen bealing, gebruik maken van arsen en ziekenhuizen. De kwaliei van de gezondheidszorg is echer

uiermae slech. Zo laa de hygine in de ziekenhuizen e wensen over en is er een serk ekor aan

medicijnen, medische apparauur en gekwalificeerd medisch personeel.

Vrouwen mogen volgens de regels van ISIS alleen door vrouwelijke arsen en verpleegkundigen geholpen

worden, waar een groo ekor aan is. Bevallingen in ISIS-gebied zijn over he algemeen dan ook

levensgevaarlijk voor moeder en kind. Vooral als er complicaies onsaan bij de geboore onbreek he aan

de juise kennis o middelen om een goede afloop e kunnen garanderen.

ISIS als totalitair regime

He agelopen jaar hee ISIS veel moeie gedaan om de myhe van een succesvolle saa levend e houden. In de

loop van 2015 begin he door de errorisische groepering ISIS opgezete regeringsapparaa echer seeds meer

gebreken e veronen. ISIS hee e kampen me aanzienlijke problemen, zoals miliaire egenvallers en inerne

spanningen. De groepering reageer daarop me he onderdrukken van de eigen bevolking. Tegensand en

awijkende meningen worden me geweld de kop in gedruk. Er onwikkel zich een angsculuur in de rangen

van de organisaie, waardoor he ISIS-bewind seeds meer een oaliair karaker krijg.

Effect van de luchtaanvallenRuim een jaar nada de luchaanvallen van de inernaionale coaliie van sar zijn gegaan, hee ISIS

nog alijd een aanzienlijk gebied in handen. He lijk er nie op da de groepering binnen kore ijd op

he slagveld volledig zal worden verslagen.

Toch hebben de bombardemenen een zekere impac op he dagelijks leven in ISIS-gebied. ISIS lijd in

2015 enkele prominene miliaire nederlagen bij de grens ussen Turkije en Syri. Hierdoor word he

moeilijker voor de groepering om mensen en middelen van en naar verschillende delen van ISIS-gebied

e vervoeren. De gevolgen van deze onwikkeling zijn ors. Zo zijn bewoners van Raqqah, de officieuze

hoodsad van ISIS in Syri, in een jaar geconroneerd me een verdubbeling van de prijzen van

levensmiddelen. Ook luk he ISIS nie om srijders hezelde salaris e blijven bealen, wa leid o

verdere onrus en onevredenheid onder de leden van de organisaie.


12/16

12 |


13/16

| 13

Door deze onwikkelingen neem de paranoia in de rangen van ISIS oe. ISIS vrees da bewoners he

kaliaa ui angs voor de luchaanvallen en ui onevredenheid over miliaire en financile egenvallers

massaal willen gaan verlaen. Voor een groepering waarbij de plich om je e vesigen in ISIS-gebied

cenraal saa, leid (massa-)deserie o aanzienlijke imagoschade. ISIS maak he leden en hun

gezinnen daarom seeds moeilijker om ui Syri o Irak e verrekken. Zels voor een ijdelijk bezoek aan

Turkije is oesemming van ISIS nodig.

Doorda sommige leden de groepering de rug oekeren erwijl ze slechs oesemming van ISIS hadden

om he gebied e verlaen voor bijvoorbeeld medische redenen, word he seeds moeilijker om een

dergelijke permissie e krijgen. Zo krijgen vrouwen die complicaies bij een bevalling verwachen geen

oesemming meer om een ziekenhuis buien ISIS-gebied e bezoeken. Sinds december 2014 is he in

sommige delen van ISIS-gebied zels verplich om e allen ijde een door de religieuze poliie uigegeven

idenieiskaar e dragen. Zonder idenieiskaar kunnen bewoners van di gebied nie me de bus

reizen o grensposen passeren.

Ook neem binnen ISIS de angs oe da vijandelijke overheden o srijdgroepen de groepering proberen

e infilreren. Ui angs voor geriche luchaanvallen op prominene locaies o personen wil ISIS

voorkomen da exerne parijen voor hen nutige inormaie vergaren. ISIS is bang da kwaadwillenden

bewus inlichingen wegsluizen, die voor de groepering schadelijk zijn, maar ook vrezen zij da

bewoners onbedoeld bijvoorbeeld locaiegegevens prijsgeven.

Rol van het veiligheidsapparaatDe verdere verkramping van de ISIS-leiding als gevolg van een groeiend wanrouwen jegens de eigen

leden draag verder bij aan de angsculuur binnen ISIS. Door de beschreven zorgen voor de

zogenaamde inerne veiligheid van ISIS-gebied, onder meer naar aanleiding van de luchaanvallen,

speel he veiligheidsapparaa van ISIS een seeds belangrijkere rol in Syri en Irak. Veiligheidspersoneel

doe onderzoek naar vermeende spionnen en desereurs, door inormaie e verzamelen en verdachen

e verhoren o marelen. Als er volgens een sharia-rechbank voldoende bewijs is verzameld voor

spionage o plannen voor deserie, word de berokkene er dood veroordeeld.

Om deze aken ui e kunnen voeren, probeer he veiligheidsapparaa van ISIS seeds meer inormaie

e verzamelen over de bewoners van he door de groepering bezete gebied. Hiernaas wil ISIS de

conrole hebben en houden over de communicaie van de eigen leden en burgers me personen buien

Syri o Irak.

Sinds juli 2015 is he in Raqqah nie meer oegesaan om gebruik e maken van draadloos inerne.

Inerneten kan vana dan alleen in door ISIS goedgekeurde inernecas, waar zorgvuldig word

bijgehouden wie welke sies bezoek. In sommige gebieden is zels oesemming nodig van een miliair

leider o emirom inormaie buien ISIS-gebied e verspreiden. Wie di nalaa, moe voor een sharia-

rechbank verschijnen.

Verder proberen veiligheidsuncionarissen van ISIS inormaie e vergaren onder de bevolking, door op


14/16

14 |

zoek e gaan naar personen die he kaliaa openlijk bekriiseren. Als iemand een awijkende mening

uidraag, wijzen andere ISIS-leden hem erech. He is dan ook erg gevaarlijk om anderen in

verrouwen e nemen over een evenuele inenie om ISIS-gebied e verlaen.

Effecten op de korte en lange termijnDe agelopen maanden is seeds meer vas komen e saan da ISIS zich onwikkel o een oaliair regime.

Negaieve signalen over he egenvallende leven in he kaliaa worden ui alle mach gesmoord. Me name

de nie-Syrirs die naar ISIS-gebied zijn agereisd worden onder druk geze om een posiie beeld ui e

dragen aan amilie en vrienden: de poenile nieuwe rekruen.

Klachen over he dure een, smerige huizen, sleche medische voorzieningen o de acivieien van he

veiligheidsapparaa bereiken dan ook slechs zeer zelden jihadisische kringen in Nederland, omda he

simpelweg e gevaarlijk is om vanui Syri en Irak he kaliaa me he huidige angsklimaa bij ISIS a e

vallen. Overigens besaa dan ook nog de kans da dergelijke verhalen door ISIS-aanhangers worden

weggeze als weserse propaganda. Da deze signalen Nederland nie bereiken is een van de redenen da er

nog elke maand jihadisen ui Nederland naar ISIS-gebied proberen ui e reizen.

He is de vraag in hoeverre de angsculuur binnen ISIS de groepering op de langere ermijn paren gaa

spelen. Er zijn nu al seeds meer signalen da sommige ISIS-srijders onevreden zijn en he kaliaa zels

willen onvluchen. Als ISIS de komende ijd vaker e maken krijg me aansprekende nederlagen, neem de

inerne druk waarschijnlijk verder oe.

De overlevingskracht van het kalifaat

Me he in 2014 uigeroepen kaliaa wee ISIS nog alijd een serk propagandaverhaal e verellen. In

egenselling o andere groeperingen hee ISIS een ideologisch belangrijk gebied in handen da

opgebouwd en verdedigd dien e worden egen vijandige parijen. Deze myhe blij jihadisen over de

wereld rekken, deels omda he oaliaire regime van ISIS voorkom da negaieve verhalen over he leven

bij de groepering bij poenile rekruen erechkomen.

He is op di momen onduidelijk wa de oekoms e bieden hee voor jihadisen die door hebben da he

leven in ISIS-gebied nie aan de verwachingen voldoe. ISIS probeer deze mensen me alle beschikbare

middelen e dwingen om e blijven. Indien jihadisen erin slagen om Syri e verlaen, zullen sommigen

waarschijnlijk proberen om zich (ijdelijk) in Turkije e vesigen o zich bij andere jihadisische

groeperingen aan e sluien, waaronder Jabha al-Nusra (de Syrische ak van Al Qaida). Anderen zullen, als

ze nog beschikken over hun paspoor, mogelijk proberen door e reizen naar andere gebieden waar akken

van AQ o ISIS acie zijn, zoals in Libi, Jemen, Somali o Aghanisan.

Voor wie beslui erug e keren naar bijvoorbeeld Nederland, zal he lasig worden om hier he dagelijks

leven gewoon weer op e pakken, nog los van de srarechelijke implicaies. Ervaren in de srijd en bereid


15/16

| 15

o he plegen van geweld, maar zonder een kaliaa om voor e vechen, is he mogelijk da sommigen van

hen de inenie onwikkelen om de srijd mee e nemen naar he huisland. Ook voor de kinderen, die in

Syri en Irak geraumaiseerd zijn geraak en bloo zijn geseld aan een docrine die geweld verheerlijk,

word he uiermae moeilijk om bij erugkoms een normaal leven op e bouwen.

De dreiging van ISIS

He zal de komende jaren duidelijk worden in hoeverre he kaliaa, zowel de myhe als in werkelijkheid,

overlee en wa di beeken voor de naionale veiligheid.

ISIS blij serk afankelijk van he imago van een serke groepering, me een consane sroom aan

nieuwe rekruen. De groepering hee dreigemenen en aanslagen egen he Wesen nodig om indruk e

blijven maken op besaande leden en nieuwe rekruen. Juis als de groepering e kampen hee me

egenslagen, hee ISIS behoee aan succesverhalen om zichzel e bewijzen. Me de gebeurenissen in

Parijs van 13 november 2015 vers in he geheugen is di duidelijker dan ooi.

Er gaa ook nog alijd een groe dreiging ui van aanhangers van ISIS, die zich nie daar bevinden en die

gehoor geven aan de oproep om aanslagen in he Wesen e plegen. He kan hierbij gaan om

erugkeerders, maar ook om mensen die willen uireizen maar door overheid o amilie en vrienden

worden egengehouden. Juis wie nog nie aan de plich hee voldaan om naar Syri o Irak e

verrekken, kan zo worden opgeju door ISIS-propaganda da he plan B van een aanslag in he Wesen

seeds aanrekkelijker word.

He zie er naar ui da de komende periode Nederlandse jihadisen naar ISIS blijven uireizen. Ook is he

waarschijnlijk da ISIS opnieuw aanslagen in Europa zal proberen e plegen. He is voor ISIS exreem

belangrijk om hun idylle me alle beschikbare middelen in sand e houden. De dreiging van ISIS is hierdoor

een complexe zaak, die nauw verbonden is me he lo van he zogenaamde kaliaa in Syri en Irak.

Conclusie

He zogenaamde kaliaa van ISIS saa ver a van wa de organisaie beweer. He gebied da beze word

door ISIS is geen heilsaa o ideale samenleving in wording. ISIS gedraag zich als oaliair regime naar de

eigen leden. Wie naar ISIS-gebied areis, maak willens en weens de keuze om zich bij een groepering aan

e sluien die errorisische acivieien onplooi en aanslagen in Europa pleeg. In de prakijk beeken di

da zowel mannelijke als vrouwelijke uireizigers, gewapenderhand o anderszins, deelnemen aan de srijd

van ISIS.


16/16

Di is een uigave van:

Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst

www.aivd.nl

Posbus 20010

2500 EA Den Haag

Januari 2016

Leven bij ISIS

Documents

Transcript of Leven bij ISIS