Onderwijsontwikkelingen en ICT-bekwaamheid van leraren

'ICT voor onderwijs en kwaliteit' Onderwijsgroep Buitengewoon

Frans Schouwenburg – Kennisnet – @allfrans

Studiedag SOML januari 2018Frans Schouwenburg – Kennisnet – @allfrans

Inhoud

• Onderwijsontwikkelingen in de wereld

• Wat zijn betekent dit voor de leraar?

• Vier in Balans en onderzoek

• ICT bekwaamheid Leraren

• Even oefenen

De digitale evolutie overleven.. Tony O’Driscoll – IBM, Duke

Skills essentieel voor het onderwijs

Samenwerken, ondernemerschap en een sterke relatie met het bedrijfsleven

Geholpen door de digitale wereld moeten universiteiten de plaats worden waar mensen samenwerken en vaardigheden verwerven

Alles gaat dus om hoe we gaan communiceren met elkaar

Daarin moeten universiteiten zich enorm aanpassen: weg van de gestandaardiseerde programma’sDr. Arl Jonsson president of Reykjavik University

Context SOML

Beleid stuurt aan op gepersonaliseerd leren

Waarom?

Wat verwacht u dat ontwikkelingen zijn?

Zes grote bewegingen in het K-12 onderwijs:

1. Uitbreiden van toegankelijkheid en gemak • altijd en overal kunnen werken

2. Innovatie stimuleren • Onderwijs als middel de wereldeconomie vooruit te helpen

3. Authentiek leren bevorderen • Projectmatig, uitdagend, rijke en praktijkgerichte ervaringen

4. Meten en analyseren van resultaten• Gepersonaliseerd maar wel opschaalbaar, holistisch

5. Verbetering van het onderwijsniveau • Praktijkgericht, door technologie verbeterd leren, complexere problemen

6. Digitale geletterdheid • Technologie zinvol geïntegreerd in het leerproces

17-1-2018 Horizon 2017 K-12

17-1-2018

onderwijstrends korte termijn 1-2 jaar

invloed van technologie

authentieke leerervaringen

vaardigheden

digitale geletterdheid

programmeren

maker spaces

robotica

investering in

onderwijstrends lange termijn >5 jaar

verkleinen maatschappelijke kloof

proces naar deep learning

bevordering innovatiecultuur

veranderend leiderschap

kunstmatige intelligentie

internet der dingen

invloed van technologie

investering in

onderwijstrends middellange termijn

3-5 jaar

aandacht voor meten van leren

integreren computational thinking

herontwerp leeromgeving

herzien rol leraar

learning analytics

virtual reality

invloed van technologie

investering in

Wat leren we van een succesvolle voorhoede?

2015 2016

Carpe Diem Schools - Ohio

High tech high – San Diego

AltSchool

Naast leerkrachten ook data-analisten uit het bedrijfslevenSamen bepalen zij op maat interventies voor leerlingen, gebaseerd op observatie en learning analytics.

Prestatie

• Van leerplan naar leeruitdaging

• Van zelf doen naar samen doen

• Van vakspecialisten naar probleemoplossende netwerken

• Van geïsoleerde competenties naar competenties in context

• van expliciete naar impliciete kennis

Context

• Van vak naar taak

• Van vakinhoud naar situationele context

• Van leren dan doen naar doen en dan leren (4ciD)

• Van programma naar ervaring

Leren

• Van onderwijzen naar leren (push-pull)

• Van fysieke klas naar virtuele ervaring

• Van leraar als autoriteit naar lerende autonomie

• Van in je eentje uitzoeken naar samen uitvinden

Lerende

• Van leraar centraal naar lerende centraal

• Van allemaal tegelijk naar ieder zijn eigen pad

• Van one size fits all naar one size fits one

Ontwikkeling van – naar..

Vier in Balansmonitor 2017

0

20

40

60

80

100% leraren

Gebruik ict-toepassingen bij meer dan de helft van de lessen

Management rekent op de grootste veranderingen bij ict-toepassingen die momenteel het minst worden gebruikt

0

20

40

60

80

100

leraren

schoolleiders

bestuurders

Meer gebruik van ict gaat in de praktijk samen met hogere opbrengsten door ict

leerlingen beter zicht opeigen leerproces

sneller leren leerprestatiesverbeteren

onderwijs afgestemd opindividuele talenten

beter overzicht overvorderingen leerlingen

lesgeven verlooptefficienter

leerlingen meergemotiveerd

zelden

soms

regelmatig

vaak

kopgroep

peloton

staartgroep

Wat laten resultaten zien?

• leraren die gevarieerd lesgeven,

maken veelvuldig gebruik van ict,

waardoor zijzelf en hun leerlingen het

meest profiteren van ict.

De werking van ict in het onderwijs

Interventies gericht op gebruik van ict in het

onderwijsOpbrengsten van ict

Didactisch repertoire leraren

Om over na te denken

• Effectief gebruik van computers gaat op de eerste plaats over goed onderwijs en pas daarna over computers.

• De computer is staat is het corvee van de leraar over te nemen - zoals nakijkwerk – waardoor er ruimte komt voor het hart van het leraarschap.

• Leerlingen met hoger opgeleide ouders hebben de meeste kans in hun thuissituatie op ondersteuning die hen helpt verstandig om te gaan met ict-toepassingen voor schoolwerk en daarbuiten.

Handreiking ict-bekwaamheid leraren

Uitgangspunt is Vier in Balans

1. Digitaal geletterdheid zijn is cruciaal voor iedere burger2. Met ict kunnen kinderen meer, sneller en leuker leren3. Bij ondeskundig gebruik kunnen ict-hulpmiddelen nadelig werken voor

leerlingen. 4. Brede didactische vaardigheid is de succesfactor bij gebruik van ict5. Een school kan niet zonder ict in de bedrijfsvoering6. Professionaliteit stijgt flink wanneer leraren samen de lespraktijk

onderzoeken en in netwerken buiten de eigen school actief zijn

Waartoe ict-bekwaam vanuit onderzoek

Wie onvoldoende digitaal geletterd

is, staat buitenspel in de samenleving van de 21e eeuw

Bron: monitor jeugd en media 2017 Kennisnet

Waarom belangrijk:

Om iedere leerling gelijke kansen in de maatschappij te geven, is het essentieel dat het schoolbestuur het belang van digitale geletterdheid onderschrijft voor ALLE leraren.

• Kunnen meedoen als burger in deze tijd.

• Om leerlingen te kunnen opleiden voor werk

• Om als leraar het leren te kunnen verbeteren met nieuwe leermiddelen en hulpmiddelen

Handboek Digitale geletterdheid

Waarom belangrijk: Leersituatie

Een leraar die in staat is de juiste inschatting te maken van een leersituatie en daarbij een variatie aan passende didactiek en ict-middelen weet te kiezen, maakt mogelijk dat:

• Leerlingen tot betere leerprestaties komen;

• De motivatie van de leerlingen omhoog gaat;

• Leerlingen beter zicht op het eigen leerproces hebben en dus zelfstandiger kunnen leren.

Zeer context-afhankelijk

Waarom belangrijk:

• Om ouders beter te informeren over de ontwikkelingen van hun kind;

• Om gegevens over leerprocessen op te kunnen slaan voor nieuwe onderwijsinterventies en voor vervolgopleidingen;

• Om te voldoen aan wetgeving rond privacy en veiligheid

Alle leraren moeten veilig en verantwoord leren werken met de verschillende registratie- en communicatiesystemen, rekening houdend met privacywetgeving

Waarom belangrijk:

• Professionele teams die samen leren doen dat efficiënter en beter.

• De bestuurder is verantwoordelijk voor de kwaliteit van onderwijs en dus voor het gekwalificeerd zijn van leraren voor gebruik ict-middelen.

• De leraar is de succesfactor, maar ook de faalfactor van het gebruik van ict.

De ontwikkeling van deze bekwaamheden centraal aansturen:

• Wet- en regelgeving is belangrijk bij privacy en veiligheid.

• Centrale afspraken over de manier waarop er met ouders en leerlingen via digitale media wordt gecommuniceerd

• Digitale geletterdheid is van groot belang, dus is het belangrijk dat alle leraren op school basisvaardigheden bezitten.

• collectieve aanpak met trainingen en afspraken.

Aanbeveling voor beleid

Aanbeveling voor beleid

• Benut voordelen van een lerende organisatie. Een belangrijk onderdeel is het in teamverband reflecteren op ict-inzet in leersituaties.

Sturing vindt vooral plaats door:

• meer tijd en ruimte beschikbaar te maken;

• meer met elkaar te praten over de kaders en de doelen die gehaald moeten worden.

1. Alle leraren zijn digitaal

geletterd

Leraren bezitten

basisvaardigheden en zijn

knopvaardig

Leraren kunnen

leerlingen helpen bij het

zoeken, selecteren en

verwerken van

informatie

Leraren kunnen

leerlingen helpen kritisch

en actief te functioneren

in een mediarijke wereld

Leraren kunnen leerlingen

begeleiden bij het inzetten

van tools om problemen

op te lossen (vb

programmeren)

2. Alle leraren kunnen veilig

en verantwoord gebruik

maken van ict bij

bedrijfsvoering en

communicatie

Leraren passen de

informatiebeveiligings- en

privacyregels toe

Leraren weten hoe ze

privacy van leerlingen,

collega’s en zichzelf

moeten beschermen

Leraren kennen en

gebruiken de digitale

registratie- en

volgsystemen van de

organisatie

Leraren gebruiken de

protocollen voor

communicatie met ouders

en leerlingen

3. De leraar kent de relatie

tussen onderwijsvisie,

context en de juiste keuze

voor ict-toepassingen

De leraar maakt veelvuldig

gebruik van ict in hun

onderwijs

De leraar kan gevarieerd

ict-hulpmiddelen inzetten

De leraar is in staat zijn

didactische redenering

toe te passen bij zijn

keuze voor ict

De leraar weet wat werkt,

in welke situatie, kent

onderzoek

4. De leraar is en blijft

gekwalificeerd in het gebruik

van ict-toepassingen

De leraar beredeneert

samen met collega’s

didactische keuzes voor ict-

hulpmiddelen

De leraar

professionaliseert

gezamenlijk in het team

De leraar geeft feedback

op collega’s

De leraar participeert in

lerende netwerken buiten

de school

1 2 3 4 5 6

Presentatie staat op:http://bit.ly/2nf2ijL

November 2017

17-1-2018