(Persoonlijk) Leiderschap in de 21e eeuw

Nog nooit was het ‘Waarom’ zo van belang

1

2

Deze presentatie is mede tot stand gekomen door input van mijn netwerk

Met een bijzondere dank aan @MLanting

74 procent van de niet-leidinggevende ambtenaren

beoordeelt het leiderschap als onvoldoende of zelfs sterk

onderontwikkeld

4

Bron: Jan Kuipers van FranklinCovey

Ruim 57 procent beoordeelt zichzelf en de andere leiders binnen de overheid als

voldoende of sterk leidinggevend.

5

Bron: Jan Kuipers van FranklinCovey

Volgens 83 procent van de ambtenaren hebben leidinggeven bij de overheid meer vaardigheden op het gebied van omgaan met maatschappelijke belangen en onderlinge verhoudingen nodig dan in het bedrijfsleven.

6Bron: Jan Kuipers van FranklinCovey

Maatschappelijke trendsEen veranderende wereld vraagt om een ander type leider. Er is een aantal maatschappelijke trends dat hierom

vraagt:

• samenwerking kent geen grenzen, culturele sensitiviteit is nodig• schaalvergroting en toename van complexiteit van organisaties

• verdergaande kenniseconomie, mondigere medewerkers• generatie verschillen

• meer maatschappelijk en milieu bewustzijn• de digitalisering leidt tot grenzeloze transparantie; kennis is niet langer meer macht

• gezin wint van carrière, medewerkers minder loyaal aan bedrijf• serieuze 24-uurs economie.

7

8

9

13

14

• 80% geeft aan dat vertrouwen om zelf tijd in te delen en bijv. internet te gebruiken belangrijker is dan salaris

• 21% zou een baan weigeren als ze daarbij geen toegang hebben tot internet

Bron: Menno Lanting

http://youtu.be/dm9GxGbZKvI

18

19

“Door de communicatie met korte berichten via internet kennen we zelfs onze buren niet meer en lijdt

het tot een leeg bestaan.”

Beatrix, Koningin der Nederlanden

Experts zeggen dat SocialMedia geen hype is maar een nieuwe manier

van communiceren

24

“69 Percent of respondents report that their companies have gained measurable

business benefits, including more innovative products and services, more

effective marketing, better access to knowledge, lower cost of doing business,

and higher revenues.”

Bron: Mckinsey

“A lack of speed is a strategic disadvantage”, Jeff Jarvis

+How great leaders inspire action

http://youtu.be/qp0HIF3SfI4

+

+

Manager versus leidinggevende

ManagerEen manager is verantwoordelijk voor het beheersen en controleren van processen. Zijn focus is vooral gericht op het bereiken van concrete resultaten en uitvoeren van taken binnen afgesproken kaders (budget, tijd, etc.). Vanuit deze verantwoordelijkheden stuurt hij ook zijn mensen aan.

LeiderEen leider stimuleert anderen om resultaten te bereiken en streeft ernaar de organisatie in de juiste richting verder te brengen. Leiders houden zich sterk bezig met analytische, emotionele en gedragsmatige aspecten. Zij hebben een duidelijke toekomstvisie, motiveren medewerkers en dagen hen uit.

+8 Eigenschappen van effectief leiderschap1. Wees proactief Proactief betekent volgens Covey vooral de vrijheid nemen om keuzes te maken op basis van principes. Proactieve mensen schuwen de slachtofferrol en leggen de schuld van problemen niet bij anderen.

2. Houd uw doelstellingen in gedachtenWanneer u steeds heel goed weet wat u wilt bereiken, is het doel des te duidelijker en kunt u zich maximaal focussen.

3. Stel vast wat voor u belangrijk is Organiseer uw leven en werk rondom uw eigen prioriteiten en niet rond die van anderen.

4. Denk win-winVoordeel voor alle partijen maakt alles makkelijker. Denk hierbij in termen van overvloed en mogelijkheden, niet in schaarsheid en competitie.

33Bron: Stephen Covey

+ 5. Begrijp anderen voor u wilt dat ze u begrijpenTeveel

leiders keren deze regel om en bereiken zo niets. Wie kan luisteren vergroot zijn inzicht en begrijpt het standpunt van anderen, zodat hij een eigen mening kan vormen en formuleren.

6. Zorg voor synergie Waardeer en respecteer verschillen. Beperkingen kunnen worden gecompenseerd door goed gecoördineerd teamwerk.

7. Houd uzelf continu scherpZorg voor groei en vernieuwing op de vier aspecten van uw menselijk gedrag: mentaal, sociaal-emotioneel, spiritueel en fysiek. Deze vier aspecten beïnvloeden elkaar en leiden tot harmonie.

8. Ontdek wat u zelf boeit, inspireert en vervultDe kans is groot dan u dan het best presteert. Hetzelfde geldt voor uw medewerkers. Beschouw ze als mensen en niet als middelen.

34

+3.0 = 5V * Z2

Verantwoor-delijkheid

Vrijheid

Visie

Vertrouwen Verbinden

+Vier verschillende petten die leiders moeten leren dragen

Goede leiders kunnen een verscheidenheid van situaties die zeer verschillende stijlen van leiderschap vereisen, begrijpen en erop reageren.

1. Leider/Voorzitter: Dit is een vereiste pet als mensen aarzelen. Hoewel u niet onaardig hoeft te zijn om te voorzien in zelfbewuste leiding, moet u wel een houding van urgentie uitdrukken samen met uitvoerige communicatie. Als u al te zeer betrokken of achterover leunend lijkt, zullen mensen de zaak niet flink aanpakken.

2. Coach: Als mensen een beetje gemotiveerd zijn maar gebrek hebben aan informatie of richting, dan heeft u de rol van coach. U hoeft niet zo confronterend of zelfbewust als een leider/voorzitter te zijn, omdat mensen die in het team zitten ernaar verlangen om erbij betrokken te worden.

3. Teamleider: Anders dan bij een coach leiden teamleiders van binnenuit het spel en worden zij meer gerespecteerd als leiders die gelijk zijn, dan als leiders die top-down invloed hebben. Dit type leider is meer preventief bij de ontwikkeling, planning en training. Het aanmoedigen van de teamgeest en de groepsprestaties wordt het voornaamste thema van de vergaderingen.

4. Bevriende deskundige: Als teamleden zeer bekwaam en gemotiveerd zijn, dan is de taak van de leider in de eerste plaats één van verlichting. De rol is meer zoals als die van een adviseur of gelijke deskundige dan een autoritaire leider. Als u op dit niveau te sterk of dogmatisch bent zal dat het leiderschap de kop indrukken en de leider als achterhaald bestempelen.

36Artikel geschreven door: Stan Toler en Alan

Nelson

+Vaardigheden van effectieve leidersNaast (karakter)eigenschappen en houding, bepalen ook vaardigheden de mate waarin leiders effectief functioneren. Vaardigheden die vaak terugkomen in publicaties zijn:

Hoe je het ook wendt of keert, leiders zijn er om resultaten te realiseren en prestaties van medewerkers te verbeteren. Dit vraagt om de competenties resultaatgerichtheid en actiegerichtheid.

Zoals eerder genoemd is het van belang dat leiders voor iets staan (WHY) en hun visie uitdragen(storytelling). Zodoende dienen zij in staat te zijn een heldere en goed onderbouwde visie te creëren.

Tot zo’n visie komen valt nog niet mee in de complexe omgeving waarin leiders opereren. Het kunnen reduceren van complexiteit en analytisch vermogen zijn dan ook belangrijke vaardigheden.

37

Bron: 123management.nl

+Vaardigheden van effectieve leiders

Om daadwerkelijk tot resultaten te komen, is het van belang dat leiders de regie nemen en sturen. Door heldere kaders te schetsen kunnen leiders voorkomen dat grenzen opgezocht worden, maar zelfs met heldere kaders blijft het noodzakelijk dat zij op momenten grenzen stellen.

Leiders moeten anderen kunnen motiveren, inspireren en aan zich weten te binden. Op deze manier veranderen werknemers in medewerkers en zijn leiders in staat volgers te creëren.

Sociale vaardigheden als heldere communicatie, luisteren, jezelf kwetsbaar opstellen en samenwerken zijn een voorwaarde om effectief leiding te kunnen geven.

Alhoewel niet iedere leidinggevende een coach is, wordt van leiders toch tot op zekere hoogte coachende vaardigheden gevraagd.

38

+Vaardigheden van effectieve leiders

Echte leiders stellen zich dienend op. Zij zijn ertoe in staat hun ego naar de achtergrond te verplaatsen en zich zo weg te cijferen ten behoeve van anderen. Bescheidenheid typeert deze leiders.

Vanuit het dienende perspectief hebben leiders veel aandacht voor de behoeften en ontwikkeling van medewerkers.

Authenticiteit speelt een grote rol. Wees jezelf en draag je eigen visie, normen en waarden uit. Het is daarbij van belang dat leiders hun visie in de vorm van een goed verhaal overbrengen op anderen. Dat maakt hen inspirerend en overtuigend. In het artikel ‘Inspirerend leiderschap…ja, ja…’ wordt het populaire begrip ‘inspirerend leiderschap’ vanuit een kritische invalshoek belicht.

39

+Vaardigheden van effectieve leiders

Door regelmatig te doen aan zelfreflectie, worden leiders zich bewust van hun kwaliteiten en valkuilen. Dit vormt een vertrekpunt voor hun eigen ontwikkeling.

Leiders vervullen een voorbeeldfunctie. Van hen mag verwacht worden dat zij integer zijn en morele waarden uitdragen in wat zij zeggen, maar ook in hun doen en laten.

Leiders stellen doelen en sturen op resultaten. De manier waarop zij dit doen is in grote mate bepalend voor het succes. Bij voorkeur geeft een leider zijn medewerkers vertrouwen door hen veel eigen verantwoordelijkheden en autonomie toe te kennen.

Om voeling te houden met wat er speelt bij medewerkers, zijn leiders veel aanwezig op de werkvloer. Het principe ‘Management by Walking Around’ geldt zowel voor bestuurders als operationeel managers.

40