LEI Agrodebat2015

25
Het productieland voorbij? Over goede buren en verre vrienden Krijn Poppe l Grote Agrodebat 2015 m.m.v. Petra Berkhout en Katja Logatcheva

Transcript of LEI Agrodebat2015

Het productieland voorbij? Over goede buren en verre vrienden

Krijn Poppe l Grote Agrodebat 2015

m.m.v. Petra Berkhout en Katja Logatcheva

Inleiding

Geopolitiek is terug op de agenda

● Boycots Rusland – EU

● Midden-Oosten en Noord-Afrika blijven roerig

Onze omzet is zeer gevoelig te zijn voor een kleine daling van het afzetvolume

In kostprijsstrategie en door sterke bedrijfsvergroting zijn marges dun en dus gevoelig voor omzetdaling

2

Inleiding

Internationale (extra-EU) handel zou in de toekomst kunnen toenemen:

● Europese markt verzadigd, vraag uit derde landen

● Handelsliberalisatie, WTO, TTIP en TTP

● Investeringen in de landbouw gaan wereldwijd door: vraag naar toelevering

● Technisch wordt transport steeds makkelijker

Globalisering en digitalisering

Lokale productie, korte ketens en authenticiteit

● duurzaamheid heeft weinig relatie met afstand

3

Het productieland voorbij?

Schept dit extra kansen om elders productiecapaciteit op te helpen bouwen?

of

Moeten we het toch vooral hebben van exportvolumes van eigen bodem?

of

Gaan beide strategieën prima samen –met de Nederlandse primaire productie als innovatielaboratorium en showroom?

4

Eerst de cijfers : de rol op de markt

Wat exporteert de Nederlandse agrosector en waarheen?

● aan agrarische producten

● aan agrarische productiemiddelen

● aan doorvoer van producten

● aan producten van eigen bodem

Wat verdient Nederland daar mee?

Wat betekent dat voor de sector?

5

Exportstromen

6

Export van producten vanuit Nederland

7

Export NL naar derde landen is divers

8

Export van EU-landen (op basis van waarde)

9

Boycots leiden tot omwegen, vraag blijft

10

Belangrijkste producten NederlandNL

11

12,5% export buiten EU zijn

productiemiddelen

Export zaaigoed: € 1,1 miljard

binnen EU buiten EU

Export productiemiddelen (totaal): € 3,1 miljard

binnen EU buiten EU

Kassen buiten de EU door Nederland geleverd

80 %

12

50

%

50

%

55

%

45

2e exporteur is ook een grote importeur

Export uit doorvoer of van eigen bodem?

Het moet dus om inkomen gaan, niet om export(volume)

Export Nederland totaal: € 78,5 miljard

binnen EU buiten EU

Import Nederland totaal: € 52,5 miljard

binnen EU buiten EU

Netto-export € 26 miljard

13

Nederland is

22e exporteur

als het om eigen productie gaat

WRR o.b.v. PBL

62,4 16,2

26

31,7 20,8

Import vs. export

14

Verdienvermogen

Cijfers exportwaarden zeggen weinig over wat er aan wordt verdiend

Input-outputtabellen geven wel dit inzicht –via ontwikkeling toegevoegde waarde

15

Per euro wordt 70 cent

verdiend via de export

€0,70

Toegevoegde waarde agrocomplex

aan het Bruto Nationaal Product

9%

bron: LEI

16

Aandeel van de sector in de economie

Toegevoegde waarde NL agrocomplex, miljard €, 2012

Ontwikkeling toegevoegde waarde

De verwerking van buitenlandse grondstoffen levert meer op dan productie en verwaardingvan binnenlandse grondstoffen

In 2012 scheelde het € 20.000 per arbeidskracht

● € 94.000 versus € 74.000

Als je primaire sector niet meerekent, daalt verschil naar circa € 10.000

Bovendien: de groei zit in ‘buitenlandse’ complex

17

Toegevoegde waarde per AJE hoger bij

verwerking van buitenlandse grondstoffen

18

Toegevoegde waarde van agrocomplex

groeit door import

19

Wat betekent dit voor de sector?

Effect van geopolitiek moet niet overdreven worden

● Gaat om klein percentage EU-export

● Er is een gevarieerde landenportfolio

We verdienen meer aan binnenlandse grondstoffen dan aan

buitenlandse, maar de groei zit in de laatste

Per arbeidskracht verdienen we meer aan de buitenlandse dan aan

de binnenlandse grondstoffen, dus die verschuiving is welkom

Export kennisintensieve uitgangsmaterialen en machines is

beperkter, vaker non-EU, en profijtelijker dan primaire producten.

Regiefunctie met o.a. ICT biedt kansen

Primaire landbouw krijgt meer karakter van innovatielab. en showroom

20

Kennis is tot waarde te brengen met ICT

21

Machines, installaties en kassen worden steeds meer voorzien van sensoren: Internet of Things

Nu nog vooral voor machineonderhoud en service

Maar zullen ook steeds meer gebruikt worden voor gericht advies op basis van Big Data

Vereist wel een overgang van machineleverancier naar serviceprovider

Nederland Regieland is niet alleen logistieke draaischijf maar ook beheersen van datastromen

Een voorbeeld uit ons ICT onderzoek

App store

Services

sensorsactuatorsdata sources(‘Internet of Things’)

Local Information systems

Spraying AdvisoryServices

Meteorological Service

State and Policy Information Service

Consumer Food safety service

E-agriculturist Service for spraying potatoes

Machine Breakdown Service

User’s devices

Other sources

CloudInformation

systems

Waar kan Nederland op in zetten?

Risicobeheer

Informatie op orde (Market Intelligence)

ICT

Leiderschap in ketens

Vermarkten van duurzaamheid

Efficiëntie verhoging

23

Informatie op orde?

24

Dank voor uw

aandacht -

tijd voor debat

Met dank aan KNLC

[email protected]

wageningenUR.nl/lei