Legionella: overzicht 2000 - 2008 - zorg.techuuid:a83fa095-69d0...3 Legionella pneumophila 36 64 30...

14
Legionella: overzicht 2000 - 2008 Rudy Calders Verantw. Labo microbiologie, zwembadhygiëne, grootkeukenhygiëne PIH Antwerpen 7 6 14 122 32 43 43 27 59 29 58 41 50 0 20 40 60 80 100 120 140 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 Aantal gevallen van legionellose 2006-2007: ± 7 - 10 zieken per 1 miljoen personen per jaar voor Vlaanderen Legionella pneumophila Bron: Geg. Vlaams Infectieziektenbulletin, Toezicht Volksgezondheid Bron: Gegevens WIV, Peillaboratorianetwerk België Legionella pneumophila

Transcript of Legionella: overzicht 2000 - 2008 - zorg.techuuid:a83fa095-69d0...3 Legionella pneumophila 36 64 30...

1

Legionella: overzicht 2000 - 2008

Rudy CaldersVerantw. Labo microbiologie, zwembadhygiëne, grootkeukenhygiëne

PIH Antwerpen

7 614

122

3243 43

27

59

29

5841

50

0

20

40

60

80

100

120

140

'96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08

Aantal gevallen vanlegionellose

2006-2007: ± 7 - 10 zieken per 1 miljoen

personen per jaarvoor Vlaanderen

Legionella pneumophila

Bron: Geg. Vlaams Infectieziektenbulletin,

Toezicht Volksgezondheid

Bron: Gegevens WIV, Peillaboratorianetwerk België

Legionella pneumophila

2

Legionella pneumophila

Legionella pneumophila

5901561015918124

34106494199102

22224

002 12

88135

310

0 100 200 300 400 500 600

Bedrijf (924)

Sport (178)

Zorg (134)

Ziekenhuis (48)

Schip (31)

Appartement (12)

> 100,000 kve/l> 10,000 - <= 100,000 kve/l> 1000 - <= 10,000 kve/l<= 1000 kve/l< 50 kve/l

Situatie 2008, analyses PIH per sector:

Legionella pneumophila

6417116270

1963270

14772

46468006

3926263 25

422580

0 20 40 60 80 100

Bedrijf

Sport

Zorg

Ziekenhuis

Schip

Appartement

> 100,000 kve/l

> 10,000 - <= 100,000 kve/l> 1000 - >= 10,000 kve/l<= 1000 kve/l< 50 kve/l

Percentage van voorkomen volgens concentratie, geg. PIH:

3

Legionella pneumophila

36

64

30

70

30

70

5446

94

6

75

25

0102030405060708090

100

Bedrijf Sport Zorg Ziekenhuis Schip Appartement

positief staalniet aantoonbaar

Percentage positieve stalen, geg. PIH:

%

16 november 1999 & 24 maart 2000: Tijdelijke regeling preventie Legionella voor exposities

22 november 2002: Besluit van de Vlaamse regering ter preventie van de veteranenziekte in publiek toegankelijke plaatsen, het Staatsblad van 2002-12-3111 juni 2004: aanpassing Besluit van de Vlaamse regering ter

preventie van de veteranenziekte in publiek toegankelijke plaatsen, het Staatsblad van 2004-09-07Begin 2007: Besluit van de Vlaamse Regering van 9 februari

2007 betreffende de preventie van de veteranenziekte op publiek toegankelijke plaatsen, het Staatsblad van 2007-05-04

Legionella pneumophila

KB van 04 augustus1996:

betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico’s van blootsteling aan biologische agentia op het werk .

legionella als klasse 2risicoanalyseblootstelling voorkomen of minimaliserenopleiding en voorlichting

Legionella pneumophila

4

BBT = best beschikbare techniekenBBT : een eis uit het veteranenbesluit van 2007

April 2007 VITO - WTCBWatervoorzieningen in hoog- en matigrisico-inrichtingen:

Art.4 en 11(!!): In alle nieuwe inrichtingen moeten de watervoorzieningen gebouwd en geëxploiteerd worden volgens de BBT.Art.6 en 13, §3: …Bij iedere wijziging van de watervoorziening …wordende preventiemaatregelen met de BBT in overeenstemming gebracht.

Legionella pneumophila

http://www.zorg-en-gezondheid.be/legionella.aspxwww.emis.vito.be

Europese BBT-studie (BREF) 'Reference Document on the application of Best Available Techniques to Industrial CoolingSystems'.

Legionella pneumophila

Legionellafiches:

20 fiches

Legionella pneumophila

5

Onderverdeling sanitaire installaties:Maatregelen voor watervoorzieningen:

Hoogrisico-inrichting: publiek toegankelijke inrichting gericht op de behandeling, verzorging of huisvesting van gevoelige personenMatigrisico-inrichting: elke publiek toegankelijke inrichting met een collectieve warmwatervoorziening

Legionella pneumophila

Maatregelen voor hoogrisico-inrichtingen (1)

Nieuwe inrichting: bouw en exploitatie volgens BBT

Bij elke verbouwing: rekening houden met dit besluit

Legionella pneumophila

Maatregelen voor hoogrisico-inrichtingen (2)

Beheersplan:Bestaande inrichting (in gebruik bij inwerkingtreding besluit): uiterlijk 4 mei 2008Andere bestaande inrichtingen (niet in gebruik bij inwerkingtreding): voor eerste ingebruiknameNieuwe inrichtingen: voor eerste ingebruikname

Legionella pneumophila

6

Maatregelen voor hoogrisico-inrichtingen (3)Beheersplan:

Inhoud:Identificatie- en contactgegevens exploitantTechnische beschrijvingRisicoanalysePreventiemaatregelen

Evaluatie/bijsturing/overeenstemming BBT:Wijzigingen watervoorzieningWijzigingen gebruik watervoorzieningWijzigingen omgevingsfactoren

Legionella pneumophila

Maatregelen voor hoogrisico-inrichtingen (4)

Standaardbeheersmaatregel: Temperatuurbeheersing

Geen onevenredige effecten voor volksgezondheid en milieu

Preventie brandwonden

Register bijhouden

Legionella pneumophila

Maatregelen voor hoogrisico-inrichtingen (5)Staalname:

plaats + frequentie = beheersplanErkende methodeOnderzoek stalen door geaccrediteerd of erkend laboratorium

Vrijstelling indien installatie en beheersmaatregelen volledig voldoen aan BBT

3 niveaus

Legionella pneumophila

7

Maatregelen voor hoogrisico-inrichtingen (6)Niveau van waakzaamheid:≥ 30% >1.000 KVE/l Legionella pneumophilaBijkomende maatregelen:

Artsen voeren waakzaamheid op binnen inrichting

Legionella pneumophila

Maatregelen voor hoogrisico-inrichtingen (6)Niveau van verhoogde waakzaamheid:≥ 30% >10.000 KVE/l Legionella pneumophilaBijkomende maatregelen:

Beheersplan kritisch beoordelenAanvullende maatregelen (indien nodig)Maandelijkse controles (tot <10.000 KVE/l)

Legionella pneumophila

Maatregelen voor hoogrisico-inrichtingen (7)Niveau van melding:≥ 30% >100.000 KVE/lBijkomende maatregelen:

Melden aan Toezicht Volksgezondheid (ToVo)Op de hoogte brengen van de gebruikers/gevoelige personenAlle nodige maatregelen om aantal kiemen en risico te reduceren (≈ ToVo)Na 1 maand: >100.000 KVE/l: buiten werking stellen van watervoorziening

Legionella pneumophila

8

Maatregelen voor hoogrisico-inrichtingen (8)Conformiteitsattest:

Naam + adres eindverantwoordelijkenType + beschrijving aerosolproducerende installatieNaam + adres inrichting en exploitantVerklaring die de structurele conformiteit met de bepalingen vanBBT bevestigt

Legionella pneumophila

Legionella pneumophila

Koeltorens:Natuurlijke trekGeforceerde trekSpecifieke voorwaarden werkend met oppervlaktewater en niet met oppervlaktewater werkend

Legionella pneumophila

9

Alternatieve Beheersmaatregelen

OPGELET:

Alles staat en valt met structurele aanpassingen!

Legionella pneumophila

Legionella pneumophila

THERMISCH

UV, MF, UF

HOCL, CL2, CLO2,…Electrolyse, dosering

Cu/Ag, ….

Thermisch

Legionella pneumophila

besturingskast

10

Korte termijn effect? 1 x per week spoelen!!

KALKAFZETTING

Doorstroming noodzakelijk!!

Afbraak biofilm, GEEN INHIBITIE

VerbrandingsgevaarGeen effect op smaak, geur

Oppassen bij gegalvaniseerde leidingen met temperaturen boven 65 °C

Geen chemische schadelijke nevenproducten

Geen gebruik voor koudwatersysteemMeetbaar (temperatuur: thermometer)

NADELENVOORDELEN

Legionella pneumophilaEvaluatie thermisch:

Legionella pneumophila

ZOUT(NaCl!!) - Electrolyse

Snelle hydrolyse:Cl2 + H2O HOCl + HClo.a. 2 vertegenwoordigers:

- ECODIS- AQUADES (Franke AquaRotter)

Legionella pneumophila

ECODIS:Proefproject afgerond en Advies HGRtoelating verkregen: MB 4/7/2008 (Staatsblad: 2008-07-23)

11

Legionella pneumophila

AQUADES (Franke AquaRotter) :

Proefproject looptHGR advies komt

Legionella pneumophila

Kalkafzetting op electroden bij hogere temperaturen

Doorstroming noodzakelijk!!

Afbraak biofilm NIET onder 50 mg/l vrije chloor ?

Wetgeving drinkwater: < 0.25 mg/l vrije chloor.

Mogelijk corrosie en negatieve invloed dialyse (behandeling met AK, RO,… nodig)

Geen transport chemicaliën

pH < 7.6 !! (6.8 – 7.5 is optimaal)Gebruik voor koud en warm water

Aanmaak eventueel schadelijke gechloreerde verbindingen; met smaak- en geurafwijkingen.

Meetbaar (DPD-methode)

NADELENVOORDELEN

Evaluatie electrolyse:

ClO2 of chloordioxide

5 NaClO2 + 4 HCl 4 ClO2 + 5 NaCl + 2 H2O

Legionella pneumophila

12

GRUNDFOS

Legionella pneumophila

- Proefproject loopt

pH < 10 !! (afvalwater!)

Doorstroming noodzakelijk!!Afbraak biofilm

Wetgeving: B: geen; D: 0.4 mg/l; USA: 0.8 mg/l

BVR 29/02/2008 : Norm voor chloriet en chloraat: < 700 µg/l

Geen transport chemicaliën

Mogelijk corrosie en negatieve invloed dialyse (behandeling met AK, RO,… nodig)

Gebruik voor koud en warm water

Vluchtig produktGeen of zeer beperkte THM-vorming

Aanmaak eventueel schadelijke gechloreerde verbindingen; met smaak- en geurafwijkingen> 0.8 mg/l CLO2;

> 0.4 mg/l ClO2-

Meetbaar (DPD-methode of Amarantmethode)

NADELENVOORDELEN

Legionella pneumophilaEvaluatie ClO2:

Cu/Ag – ionisatie:Cu en Ag in oplossing

Legionella pneumophila

13

Cu → 0.4 – 0.6 mg/lNorm drinkwater: 1 mg/l → 2 mg/l

Ag → 40 - 80 µg/lAg desinfectie: > 150 µg/l

Norm drinkwater: 100 µg/l → geen grensEPA: vanaf 0.4 mg/l pathogene effecten

Legionella pneumophila

Holland Watertechnology: BIFIPRO-systeem

Legionella pneumophila

14

Na 4 jaar grotere tolerantie van Legionella voor Ag

Doorstroming noodzakelijk!!

Wetgeving in België aanwezigpH < 8.6 !!

Mogelijk corrosie; niet bruikbaar bij galvanisé-leiding; blauwzwart kleuring

Geen transport chemicaliën

Afbraak biofilm minimaalGebruik voor koud en warm water

Kalkafzetting op electrodenMeetbaar: check up Cu - Ag

NADELENVOORDELEN

Legionella pneumophilaEvaluatie Cu/Ag:

ConclusieVerhaal loopt verderMinder legionella??Uitbouw wetgevingMeerdere alternatieve beheersmaatregelen

MAAR wat met structuur?

Legionella pneumophila

EINDE