leerstijlen handout - ColomaPlusnb.colomaplus.be/PSD13LS.pdf · Opdracht: Verbind de kenmerken met...
Transcript of leerstijlen handout - ColomaPlusnb.colomaplus.be/PSD13LS.pdf · Opdracht: Verbind de kenmerken met...
1
Leen Pil01-02-2013
leerstijlen
Jongeren verschillen in leerstijl
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Leerstijlen
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
= de manier waarop iemand gewoonlijk een leertaak of probleem aanpakt
= veranderbaar
Leerstijlen� 1. Leercirkel van Kolb� 2. Taaldenken versus beelddenken� 3. Kinesthetisch leren� 4. Leerstijlen van Vermunt
Differentiatie is een noodzaak, opdat alle leerlingen in hun ongelijkheid,
gelijke kansen krijgen.
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Wat is differentiatie?
Differentiatie =
het positiefpositief
en planmatig planmatig
omgaan met verschillenverschillen tussen leerlingen
met het oog op het grootst mogelijke grootst mogelijke leerrendement leerrendement
voor elkeelke leerling.(Johan Van der Hoeven)
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
1111 Leercyclus van Leercyclus van Leercyclus van Leercyclus van KolbKolbKolbKolb
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
• Abstract conceptualiseren
• Actief oefenen
• Reflectief observeren
• Concreet ervaren
doener dromer
denkerbeslisser
2
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Aandachtspunten:
Voorkeur
leerstijlen zijn veranderlijk
Valkuilen: • Cirkel niet rond maken
�Leeractiviteiten van jongeren uitdagen, niet enkel erop inspelen
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
En daarom: stimulerende onderwijsstijl
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� Stimuleren van ondernemingszin+
� Stimuleren van observatiezin en reflectie+
� Stimuleren van zin voor analyse+
� Stimuleren van zin voor toepassen+
Een ervaringsgerichte kijk op leren
Context
AANPAK PROCES EFFECT
DIDACTISCHE
AANPAK
(organisatie,
werkvormen,
inhoud, …)
LEERKRACHT_
STIJL
…
WELBEVINDEN BETROKKENHEID
VERBONDENHEID ERVAREN
FUNDAMENTEELFUNDAMENTEELFUNDAMENTEELFUNDAMENTEEL
LERENLERENLERENLEREN
II
KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDE
ZINGEVING
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Vanuit betrokkenheid
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
►uitgedaagd worden aan de grens van je mogelijkheden
►Actief (en mentaal cognitief) aan de slag gaan met het aanbod
De smalle zone waarin zich
de ‘state of flow’ kan voordoen (vrij naar Csiksentmihaily)
Verveling en Verveling en depressiedepressie
Onrust en Onrust en faalangstfaalangst
Competentieniveau van de persoon
Moeilijkheidsgraad van
de activiteit
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
3
Opdracht: Verbind de kenmerken met
de leerstijlen van Kolb
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� 1. Maakt eerst een plan.� 2. Zoekt verbanden met kennis die hij al heeft.
� 3. Neemt de tijd om zijn ervaringen te overdenken
� 4. Is gericht op praktische zaken.
� 5. Bestudeert theoretische concepten, modellen en systemen.
� 6. Gaat een directe ervaring opdoen.
� 7. Zoekt intellectuele uitdagingen.
� 8. Zoekt goed gestructureerde leermiddelen.
� 9. Zoekt iemand die iets kan demonstreren.
� 10. Springt in het diepe met een uitdagende taak.
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Doener Dromer
Beslisser Denker
Doener (actief / concreet)� Sterk:
� Praktisch� Past zich gemakkelijk aan
� Zwak:� Ongeduldig� Drammerig
� Effectieve werkvormen:� Afwisselende werkvormen� Feedback� Ruimte voor humor, plezier, ontspanning
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Dromer (passief / concreet)� Sterk:
� Verbeeldingskracht� Genereren van nieuwe ideeën
� Zwak:� Besluiteloos
� Effectieve werkvormen:� Ruimte voor uiten van gevoel� Tijd voor reflectie� Visuele presentatie
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Denker (passief / abstract)� Sterk:
� Logisch denken� Concepten/modellen bouwen
� Zwak:� Praktisch toepassen� Zweven (niet met beide voeten op de grond)
� Effectieve werkvormen:� Duidelijke structuur� Ruimte voor stellen van vragen� Obervaties plaatsen in theorie
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Beslisser (actief / abstract)� Sterk:
� Doelen stellen� Besluiten nemen
� Zwak:� Sociaal contact / relaties
� Effectieve werkvormen:� Zelf conclusies (kunnen) trekken� Koppeling leggen met praktijk� Ruimte voor experiment
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
4
Tips
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Tips voor wie wat meer dromer wil worden:� confronteer je mening met die van anderen,
� neem je tijd voor lastige beslissingen, maar besteed niet teveel tijd aan pietluttigheden,
� neem de tijd om je ervaringen te overdenken.
Tips voor wie wat meer denker wil worden:� zoek verbanden met de kennis die je al hebt,� breng een duidelijke structuur aan in wat je moet leren,
� bestudeer eens vaker theoretische concepten.
Tips
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Tips voor wie wat meer beslisser wil worden:� zoek naar de verbanden tussen de leerstof en je praktijk,
� probeer zaken uit en vraag daarbij hulp van je begeleider,� maak duidelijke stappenplannen.
Tips voor wie wat meer doener wil worden:� ga een directe ervaring opdoen,
� los een concreet probleem op,� spring in het diepe met een uitdagende taak en wed niet altijd op veilig.
Hoekenwerk
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
2 2 2 2 TaaldenkenTaaldenkenTaaldenkenTaaldenken versus versus versus versus beelddenkenbeelddenkenbeelddenkenbeelddenken
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Het schoolgaande – lerende- kind
TaaldenkenTaaldenkenTaaldenkenTaaldenken BeelddenkenBeelddenkenBeelddenkenBeelddenken
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� Moeite met het volgen van instructies
� Problemen met automatiseren
� Moeite met abstracte woorden
� Hebben vaak zwakke concentratie
� Moeite met analyseren en plannen
� Dyslexie?
5
Voordeel beelddenkers
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� Snel overzien van gecompliceerde situaties –visionair� Snel denken –associëren� Geven vaak onverwachte heldere vragen en oplossingen� Hebben originele en creatieve oplossingen� Sfeer aanvoelen –intuïtie� Goed ruimtelijk inzicht� Belangrijke personen bij innovatie
Managers, Architecten, ICT-ers, Ontwerpers� Zijn juist nieuwsgierig en leergierig� Interesse in wereld en maatschappij� Goed oriëntatievermogen� Goed gezichten onthouden -maar niet de naam
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Voorbeeld: Concept cartoon
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Gill Goldstein: genderverschillenandere intensiteit van hersenactiviteit bij taken
Vrouwelijke hersenen Vrouwelijke hersenen Vrouwelijke hersenen Vrouwelijke hersenen
gestimuleerd door gestimuleerd door gestimuleerd door gestimuleerd door
� Taal
� � beter in taalontwikkeling
Mannelijke hersenen Mannelijke hersenen Mannelijke hersenen Mannelijke hersenen
gestimuleerd doorgestimuleerd doorgestimuleerd doorgestimuleerd door
� Schema’s
� Plaatjes
� Objecten
� Driedimensionale afbeeldingen
� diagrammen
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
‘Serious games’
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� Socio-politieke games
� Zelfverbeteringsgames
� Simulaties
� Medische games
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
6
3. Kinesthetisch leren
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Michael Gurian� handvaten naar een meer jongens-
vriendelijke aanpak
(Oktober 2010)� Jongens kunnen gemiddeld minder goed stilzittend studeren
�op alternatieve manieren studeren:- rondlopend- rechtop staand aan een bord/flip-over- combinaties tss bewegen en leren- sneller praktijklessen
Centrum Ervaringsgericht
Onderwijs - Leen Pil - DPB Mechelen-Brussel
Beweging � Positief effect op snelheid van informatieverwerking en op planningsfuncties
� Zuurstof naar de hersenen
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Embodied Cognition
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
4. Leerstijlen volgens Vermunt
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Welke richting geef je aan je leren?
�Betekenisgerichte leerstijl
�Toepassinggerichte leerstijl
�Reproductieve leerstijl
�Ongerichte leerstijl
Betekenisgerichte leerstijl
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� De student zoekt gericht in de leerboeken, is uit op inzicht, verbanden en samenhang. De student is goed in het onderscheiden van hoofd- en bijzaken. De student kan zijn leeractiviteiten aanpassen aan de situatie. Ze maken schema's en structureren. Doorgaans leren ze vlot en kunnen goed zelfstandig werken.
7
Toepassingsgerichte leerstijl
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� Deze studenten concretiseren veel. Ze bedenken zelf voorbeelden bij de leerstof. De stof is er voor hen ook voor om te kunnen toepassen. Naast zichzelf aansturen laten ze zich ook sturen door docent, boek en studiewijzers.Als de leerstof niet voldoende toepassingsmogelijkheden hebben, haken ze af.
Reproductieve leerstijl
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� Deze studenten laten zich sturen door anderen: de docent, het boek, de studiewijzer. Ze doen alles stapsgewijs. Ze herhalen en memoriseren veel. Leren is voor hen het opdoen van kennis, dingen uit het hoofd leren.Deze studenten kunnen slecht zelfstandig leren. Ze hebben veel sturing nodig. Leren kost voor hen ook veel tijd, er is weinig samenhang in de leerstof.
Ongerichte leerstijl
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� Deze studenten weten niet op welke manier ze de leerstof benaderen. Ze kunnen daar dus ook niet in bijsturen. Meestal doen ze wat ze altijd al deden. Ze zijn vaak stuurloos: ze sturen zichzelf niet aan, maar laten zich ook niet sturen door de docent, het boek of de studiewijzer.Deze studenten hebben veel twijfel: over de opleiding en over hun capaciteiten. Ze zijn nauwelijks tot zelfstandig studeren in staat.
Leerstijlen van Vermunt
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Samenhangend geheel van
� Verwerkingsstrategieën
� Regulatiestrategieën
� Leeroriëntaties
� Leeropvattingen
�Wat belangrijk is binnen lespraktijk
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� Inzicht in verschillen + respect
�Breed observeren
� Inzicht in relatie tussen eigen onderwijsaanpak en leereffect bij jongeren, met focus op welbevinden en betrokkenheid
�Differentiëren in lesaanpak, het eigen didactisch palet uitbreiden, rekening houdend met leerlingverschillen
Wat belangrijk is binnen lespraktijk
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
�De leercyclus van Kolb rond maken (leerkracht + lln)�Vanuit de talenten/sterktes vertrekken
�Tijd maken voor reflectie
�Benut de verschillen/heterogeniteit als kracht�Werk met probleemstellingen
� Stimuleer coöperatief groepswerk
8
En daarom: leerkrachtstijl is
essentieel
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
Gevoelig voor de beleving van de jongeren.Gevoelig voor de beleving van de jongeren.
De mate waarin de leerkracht gevoelig is voor het welbevinden (en/of sociaal-emotionele behoeften) van de jongeren.
Stimulerend tussenkomen.Stimulerend tussenkomen.
De mate waarin de leerkracht exploreren en ontdekken van jongeren positief beïnvloedt door een rijke leeromgeving.
Autonomie verlenen.Autonomie verlenen.
De mate waarin de leerkracht ruimte geeft voor het nemen van initiatieven en voor het individuele ontwikkelingsproces.
En daarom:
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
�Rijke leeromgeving�Differentiëren, ook bij evaluatie�Leren van en met elkaar (coöperatief leren, groepswerk, interactie, …
�Keuzemogelijkheden�Verschillende media� Ervaringsgetuigenissen/reportages/demonstraties/reflectiemomenten/teksten/grafieken/analyses/experimenten/observaties/toepassingsopdrachten/ ontdekkingsopdrachten/…
Wat levert het op?
Centrum Ervaringsgericht Onderwijs - Leen Pil -
DPB Mechelen-Brussel
� Meer variatie en differentiatie in onderwijspraktijk���� Groter welbevinden en hogere betrokkenheid van lln
� Meer motivatie bij lln� Meer zelfvertrouwen bij lln
� Meer kansen tot leerwinst bij lln
� Meer wederzijds respect � Groeikansen naar rijkere leer- en onderwijsstijl
� Ruimer referentiekader
� Groeikansen binnen identiteitsontwikkeling
����Onderwijs dat het beste uit elke leerling haalt
Bedankt !
Leen.PilLeen.Pil@@ppw.kuleuven.beppw.kuleuven.be
Leen.Pil.mbLeen.Pil.mb@@kerknet.bekerknet.be
Leen.PilLeen.Pil@@telenet.betelenet.be