Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... ·...

39
Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist 24-4-2015 Aart Jan Teunissen, Anesthesioloog-pijnspecialist

Transcript of Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... ·...

Page 1: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist 24-4-2015 Aart Jan Teunissen, Anesthesioloog-pijnspecialist

Page 2: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

2

Page 3: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

3

Probleem:

Page 4: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

4

Probleem:

Page 5: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

‘De  Uitdaging’  

?Dermatologie  COPD  

Zes  kapiteins  

8    €€€  

Page 6: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

2011  

Mei  2015  

2012  

•  4  jaar  •  4  organisa1es  •  20  deelnemers  •   200  e-­‐mails  

Page 7: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Namen  Transmuraal  pla>orm    Rugloket    Ruggenspraak    Lage  rugpijn  1.5    Het  Lagerugpijn  Loket  

Eerste  lijn    Wouter  Boswinkel    (kaderarts  beweging)    Frans van der Kooij (kaderarts beweging) Kees  Vos    (huisarts)     Tweede  lijn    Arno  Nanninga        Orthopeed    Peter  Janssens                    RevalidaQearts  V  Huub  Han                          Reumatoloog  Aart  Jan  Teunissen      Anesthesioloog-­‐pijnspecialist  Evert  Kaal            Neuroloog    Linda  Valk                                    RevalidaQearts  

   Organisa1e  Maasstadziekenhuis  Floor  Cornelissen    Willeke  van  Geest  Chantal  van  Wijngaarden    Natasja    JongenoWer    Achmea        Arjan  Hartog        Margot  Smits    Pfizer          Dorien  Wortman  

Page 8: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Doelstelling:    •  De  paQënt  met  lage  rugpijn  ontvangt  

binnen  de  samenwerking  tussen  de  huisarts  en  het  Maasstad  Ziekenhuis,  de  juiste  zorg  op  de  juiste  plaats  op  het  juiste  moment.  

Page 9: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Hoe?  •  2  Kaderartsen  (huisartsen)  beweging  •  Verwijzing  vanuit  1e  lijn  •  PaQënten  met  vertraagd  herstel  van  rugklachten  •  Triage  -­‐>  eventueel  extra  onderzoek  

–  >  met  advies  terug  naar  huisarts    –  >    of  verwijzing  naar  passende  specialist  

 

Page 10: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Huisarts  

Specialist   Aanvullend  onderzoek  

Terug  1e  lijn  +  advies  

Lage  Rugpijn  Loket  

Page 11: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

   Huisarts  en  Kaderarts  Bewegingsapparaat:    

 Wouter  Boswinkel                  en  Frans  van  der  Kooij          

 Mét  consultaQemogelijkheid  van  de  specialisten  uit  het  Maasstad  ZH      Waar?  HuisartsenPost  zuid    Wanneer  1  Mei  2015:  2x  per  week  1  dagdeel  

Page 12: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist
Page 13: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist
Page 14: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Lage  rugpijn  ≠  alQjd  aspecifiek    •  60–80%  van  de  mensen  heeh  ooit  een  episode  van  rugpijn.  

•  Pijn  op  niet  meer  dan  een  handbreedte  van  de  wervelkolom.  

Page 15: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

De  lage  rug  

•  Lumbaal/sacraal  •  Discus  -­‐>  ongeveer  45%  oorzaak  pijn  

Page 16: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

De  lage  rug  

•  Banden  (ligamenten)  en  spieren  •  Het  sacro-­‐iliacale  gewricht  (SIG)  13%  •  De  heupgewrichten    

Page 17: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

•  Steungewrichten  (facetgewricht)  (15-­‐40%)  

Page 18: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

2  soorten  pijn  

① Mechanisch  of  pseudo-­‐radiculair:  de  pijn  door  veranderingen  in  de  grote  (discus)  of  kleine  gewrichten  (faceWen)  van  de  rug.  Ofwel  door  de  (over)belasQng  van  de  structuren  er  omheen.  Pijn  lager  in  het  SI-­‐gewricht.  Hierbij  ook  soms  verwezen  pijn  (referred  pain).  

Page 19: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

2  soorten  pijn  ② Radiculair  Op  basis  hernia  nucleus  pulposi  Op  basis  wervelkanaal  of  foramen  stenose  

Page 20: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Anatomische  indeling  

•  Ventrale  comparQment    •  Voor  proc.  transversus  innervaQe  door  ramus  communicans  en  sympaQcus  

• Dorsale  comparQment  •  Achter  proc.  transversus  innervaQe  door  de  ramus  dorsalis  

Page 21: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Logo  polikliniek  pijngeneeskunde  

Page 22: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Welke  paQënten  naar  de  pijnpoli?      

-­‐  Pijn  die  langer  dan  3  maanden  bestaat  waarvoor  geen  oorzakelijke  behandeling  (meer)  mogelijk  is  

-­‐  Complex  Regionaal  Pijnsyndroom    I  &  II  “dystrofie  &  causalgie”  

-­‐  Acute  &  chronische  herpes  Zoster  pijn  -­‐  Oncologische  pijn  die  moeilijk  te  behandelen  is  

 

Page 23: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Wat  kan  de  pijnkliniek  voor  de  paQënt  betekenen?  

•  InventarisaQe  klachten  •  Uitleg  mogelijkheden  pijnbestrijding  •  Medicamenteuze  pijnbestrijding  •  Invasieve  pijnbestrijding  (“prikken”)  •  TENS  •  Psychologische  begeleiding  •  NeuromodulaQe  b.v.  Spinalcord  sQmulaQon  of  dorsalroot  sQmulaQon  

Page 24: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Invasieve  pijnbestrijding  •  Epiduraal/caudaal  (medicamenteus)  •  Epiduroscopie  (endoscopisch  mechanisch  &  medicamenteus)  •  Wortel  (dorsale  ganglion)-­‐  medicamenteus  &  pulsed  radiofrequent  •  Facet    (ramus  dorsalis)-­‐>  medicamenteus  &  thermolaesie  •  SympaQcus  -­‐>  medicamenteus  &  thermolaesie  •  Perifere  zenuw  -­‐>  medicamenteus  &  pulsed  radiofrequent  •  Iontoforese  (medicaQe  dmv  potenQaal  verschil  transdermaal)  •  Epidurale  sQmulaQe  (neuromodulaQe)  

Page 25: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

 Rhizotomie  =  selecQeve  wortel  blokkade  

•         

Page 26: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Proef  wortel  

blokkade    L  5  

Page 27: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

 Verwezen  pijn  faceWen  •     

Page 28: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

 Proef  facetblokkade  naaldposiQe  •     

Page 29: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

 Proef  facetblokkade  bdz.  L3-­‐L5  •     

Page 30: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Na  posiQef  proevlok  

•  Radiofrequente    behandeling  

•  Chemisch  (fenol)  

•  Zijtakjes  van  hoofdzenuwen  ramus  dorsalis  (faceWen)  

•  Dorsale  ganglion  (zenuw  pijn)  •  SympaQcus  (grensstreng)  •  S.I.  gewricht  (pallisade  techniek)      §  sympaQcus  (grensstreng)  

Page 31: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Wanneer  succesvol?  

• proevlok  -­‐>  uren  tot  dagen  

• corQcosteroïden  -­‐>  weken  tot  maanden  

• radiofrequente  laesie  -­‐>  maanden  tot  jaren  

Pijnreductie meer dan 50%

Page 32: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

PRACTICUM  LAGE  RUG  DIAGNOSTIEK  &  INTERVENTIE    

hWp://www.healthdirect.nl/Online-­‐Nascholing/Uitzending-­‐rugpijn/    

1  accreditaQe  punt      

Page 33: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist
Page 34: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Pallisade  techniek  sacroilialgie  

Page 35: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Transcutane  elektrische  sQmulaQe  =  

TENS  

Page 36: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

NeuromodulaQe  

Page 37: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

RuggenmergsQmulaQe    (spinal  cord  sQmulaQon)  

 

 

Page 38: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist
Page 39: Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie ...nerass.nl/wp-content/uploads/2015/05/... · Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist

Epiduroscopie