“lag phase” = aanpassingsperiode (tekorten; synthese van eiwitten)

“exponential phase” = exponentiële groei (bepaling van max. groeisnelheid)

einde: 1) voedseltekort

2) productie groeiremmende verbinding

3) O2 limitatie

duur van log fase is afhankelijk van groeisnelheid van organisme

Groeimeting

1) Directe telling onder een microscoop m.b.v. een telkamer

Petroff-Hausser telkamer voordeel: vlug

of Bürker-Türk telkamer nadelen: dode + levende cellen

kleine cellen moeilijk

nauwkeurigheid

dichtheid (> 106 /ml)

2) Tellen na groei op voedingsbodem

3) Optische technieken bijv. spectrofotometer (vitatron)

conc. bacteriën is gerelateerd aan mate van lichtverspreiding

> 107 is noodzakelijk

4) Microbiëel drooggewicht (schimmels)

5) Andere technieken: eiwitgehalte, chlorofyl, ATP

Totaaloplossing Totaaloplossing

Aanmelding

Beslissing

ondernemer

Voorbereiding

en opstellen

saneringsplan

Resultaat: Weten waar je aan toe bent

• Advies

• Kosten van sanering

• Berekening subsidie

• Goedkeuring bevoegd gezag

1. Dienstverlening

2. Uitvoeren bodemsanering

3. Verificatie (evaluatie)

4. Uitvoeren/organiseren nazorg

5. Optioneel: financiering

gono go

Totaalplan voor Sanering

3 categorieën van 3 categorieën van saneringensaneringen

resultaatgericht kunnen werken op basis van doelmatigheid (standaard als het kan en specifiek als het moet !) uniformiteit in onderzoek, (uitvoerings)plannen en toetsing duidelijkheid en transparantie in het hele proces voorkomen van discussie over interpretaties

Voorstel om te werken met drie categorieën:

BUS-saneringen (35 á 40%) standaard saneringen (40 á 50%) maatwerk saneringen (10 a 20%)

BUS40%

Standaard40%

Maatwerk20%

Karakteristiek BUS Karakteristiek BUS saneringen (1)saneringen (1)

reikwijdte : oppervlakte- en volumecriterium, aard van verontreinigingen, op perceel van melder, afvoercriterium

informatiekwaliteit : minimaal verkennend onderzoek gebaseerd

op vooronderzoek en N.O. deel 1 voor mobiel

saneringsdoel : saneren tot terugsaneerwaarde in Regeling

saneringsresultaat : normatief ingevuld en vastgelegd in Regeling

saneringsaanpak : open ontgraving bron en onttrekken van grondwater/ inzet

bewezen in-situ technieken

saneringsduur : ½ jaar voor immobiel en 1 jaar voor mobiel

nazorg : alleen bij immobiel gericht op instandhouden

isolatielaag

Karakteristiek standaard Karakteristiek standaard saneringensaneringen

reikwijdte : geen beperkingen

informatiekwaliteit : conform Richtlijn Bodemcentrum

saneringsdoel : bovengrond functiegericht; ondergrond zo veel mogelijk verwijderen van bron en pluim binnen een korte periode met te garanderen stabiele eindsituatie

saneringsresultaat : voor bovengrond standaard isolatielaag; voor ondergrond tot trede 1 of 2 (b.u 3)

saneringsaanpak : ontgraven bron, onttrekken grondwater en ondersteund door intensieve in-situ tech.

saneringsduur : binnen circa 3 jaar

nazorg : geen of passief; isolatielaag instandhouden

Karakteristiek maatwerk Karakteristiek maatwerk saneringensaneringen

reikwijdte : geen beperkingen

informatiekwaliteit : conform richtlijn Bodemcentrum met eventueel specifiek aanvullend onderzoek

saneringsdoel : conform van Trechter naar Zeef, eventueel gefaseerde uitvoering, scheiding in bron en pluim, etc.

saneringsresultaat : stabiele eindsituatie; isoleren en/of beheersen en controleren

saneringsaanpak : - bronverwijdering in-situ technieken n.a. - IBC-voorzieningen

saneringsduur : binnen maximaal 30 jaar (zo kort als mogelijk!)

nazorg : actief; omvang afhankelijk van maatregelen

Procedure BUS saneringen (1)Procedure BUS saneringen (1)

saneringsonderzoek : niet aan de orde

saneringsplan : niet nodig, sanering conform BUS en maat-

regelen op standaard meldingsformulier

beschikking : geen, volstaan wordt met een melding

start sanering : vijf weken na melding

evaluatieverslag : standaardformulier

monitoring : niet aan de orde

nazorg : alleen voor immobiel gericht op het instandhouden van isolatielaag

kwaliteit uitvoering : conform VROM-protocol Kwaliteit uitvoering

en begeleiding uniforme saneringen

Procedure Procedure standaardsaneringen (2)standaardsaneringen (2)

saneringsonderzoek : niet nodig, onderbouwing in saneringsplan

saneringsplan : standaardsaneringsplan (in ontwerp gereed)

beschikking : conform normale Wbb-procedure, geen vooroverleg, eventueel

verkorte procedure

start sanering : na 13 weken standaard (beschikking terstond van kracht afhankelijk van situatie)

evaluatieverslag : standaardverslag (in ontwerp gereed)

monitoring : geen aanvullende monitoring nadat stabiele eindsituatie is vastgesteld

nazorg : geen bij trede 1, passief bij trede 2

kwaliteit uitvoering : conform BRL’s en protocollen of VROM-prot.

Procedure per Procedure per saneringscategorie (3)saneringscategorie (3)

saneringsonderzoek : op basis van een saneringsstrategie i.o.m. bedrijf en met vooroverleg bevoegd gezag

saneringsplan : specifiek voor voorkeursvariant i.o.m. uitvoerenden o.b.v. checklist (in ontwerp gereed), eventueel deelsaneringen

beschikking : standaard procedure voor elk plan

start sanering : na beschikking en eventueel na bezwaartermijn

evaluatieverslag : gescheiden voor grond en grondwater en met tussenrapportages (sturen/ bijsturen)

monitoring : passief of actief na sanering

nazorg : actief o.b.v. nazorgplan en beschikking erop

kwaliteit uitvoering : conform BRL 6000 en 7000 + protocollen

1. 1. Saneringscriterium en -tijdstip Saneringscriterium en -tijdstip 2. 2. Verplichtingen voor, tijdens, na Verplichtingen voor, tijdens, na saneringsanering3.3. Saneringsbevel Saneringsbevel 4.4. Saneringsplicht (bedrijfsterreinen)Saneringsplicht (bedrijfsterreinen)5.5. Subsidie (bedrijvenregeling) Subsidie (bedrijvenregeling) 6.6. Deelsanering Deelsanering 7.7. Kadastrale registratie Kadastrale registratie 8.8. Aanhoudingsplicht Aanhoudingsplicht

bouwvergunningaanvraag bouwvergunningaanvraag 9. 9. overgangsrechtovergangsrecht

Wetsvoorstel

• als risico voor mens, dier of plant gezien gebruik, of verspreidingsrisico, dan “spoedige sanering” (art 37)

Hoe saneren?• functioneel saneren (zoals vanaf 1997)

- risico verspreiding, en- nazorg zo veel als mogelijk beperken (art. 38)

2. Verplichtingen voor, tijdens, na sanering:

• saneren met goedgekeurd saneringsplan (ongewijzigd) • wijzigingen tijdens uitvoering: melden • goed te keuren saneringsevaluatieplan: verplicht • als restverontreiniging én

- beperkingen in gebruik, of - maatregelen in belang

bescherming bodem dan: goed te keuren nazorgplan verplicht

(art. 39d)

verplichting tot correcte uitvoering goedgekeurd saneringsplan: - degene die plan heeft ingediend en - degene die plan feitelijk uitvoert (nieuw!) (art 39a)

• verplichting correcte uitvoering/naleving goedgekeurd nazorgplan:

- t.a.v. gebruiksbeperkingen: eigenaar, erfpachter en gebruiker (nieuw!) (huurovk!)

- t.a.v. maatregelen: saneerder of degene die in nazorgplan is aangewezen (art 39e)

3. Saneringsbevel (huidig)

• blijft ongewijzigd• veroorzaker, eigenaar, erfpachter

(art. 43)• veroorzaker: geen disculpatie• eigenaar/erfpachter: wel disculpatie, mits géén veroorzaker en geen bekendheid met verontreiniging ten tijde van verkrijging (geobjectiveerd) (art. 46)

• saneringsplicht: alleen voor “bronperceel”

• effectuering: middels dwangsom of bestuursdwang

• in plaats van saneringsbevel (art 43 Wbb)

Bij overdracht van bedrijfsterrein:

• blijft saneringsplicht mede rusten op oude eigenaar of erfpachter totdat • nieuwe eigenaar of erfpachter financiële zekerheid stelt:

- ter hoogte van de saneringskosten - instemming bevoegd gezag

• uitwerking in “Besluit financiële bepalingen” (tekst nog onbekend)

Subsidie (“Bedrijvenregeling”):

• grondslag: art 76m• voor sanering in gebruik zijnde en

blijvende bedrijfsterreinen • in verlengde (en ter verlichting) van

saneringsplicht • uitwerking in Besluit financiële

bepalingen (tekst nog onbekend)

subsidie analoog aan “Convenant bodemsanering in gebruik zijnde en blijvende bedrijfsterreinen” van 11/6/01

• in gebruik zijnde en (5 jaar) blijvende bedrijfsterreinen

• alleen voor verontreiniging veroorzaakt voor 1/1/75

• ernstig en spoedeisend geval • géén subsidie als eigendom/erfpacht na

1995 verkregen

hoogte subsidie afh. veroorzaking, moment verkrijging, MKB (15 - 70%)• nu: aanmelden voor 31/12/2005!

verlenging?• aanspraak op subsidie overdraagbaar?

- nu wel, mits financiële zekerheid door koper

Deelsanering:

Nu: • enkel bij verplaatsing “gering gedeelte”

van een ernstig geval Wetsvoorstel: • als belang bescherming bodem zich daartegen niet verzet • ook al bestaat er saneringsplicht voor

het gehele geval (art. 40)• NB: bij bedrijfsterrein: géén subsidie bij deelsanering

Kadastrale registratie (art 55):

• beschikkingen: ernst en (al dan niet) spoedeisendheid • goedkeuring saneringsplan • goedkeurng evaluatierapport en nazorgplan • saneringsbevelen (ex art 43)

• Aanvangsbeoordeling

• Fysieke inspectie

• Bemonstering en verificatie onderzoek

• Beoordeling monitoringsrapporten en evaluatieverslagen

• Administratieve controle en ketentoezicht

Twee anaerobe Twee anaerobe behandelingenbehandelingen

Mislukte projecten Gelukte projecten

RoltoewijzingRoltoewijzing aan partijen aan partijen

Op

dra

chtg

eve

nd

e

infrastructuur

Initiërend

CPC

Uitvoerend

Werk

PER TRI Sanering

BeschikkendSaneringsplan

T1

T4

T11

Ontwerpendesanering

T7

Opstellende

kwaliteitsplan

VerlenendeVergunning

Toetsende

accepterende

In depot

nemende

Reinigende

grond

Financierende

1Financierende

2Financierende

3

Participerend

?T2

T5

T6

T10

T9

T12 T8

Biodegradación de Disolventes Clorados

Jim Field, Universidad de Arizona, Dpto Ingeniería Química y Medioambiental

http://superfund.pharmacy.arizona.edu/outreach.html

Biodegradación Anaerobia de Cloroetenos

Ejemplo de Biotransformacion Anaerobica de Tetracloroeteno

PCE TCE

cDCE

VC

E

suma de etenos

(Hunkeler et al 1999)

Atenuación Natural de Cloroetenos

Bioremediación en Breda, Holanda

BodemluchtextractieBodemluchtextractie

Referentie : http://www.emis.vito.be/boss/

Definiëren van de Definiëren van de handhavinghandhaving

ProtocolSIKB

8001/8002

HUM bodemsanerin

g

Leidraad adequaat toezicht