Denkt u eens terug aan uw school-

periode en misschien ook aan de een of

andere verknalde toets. Goed, en wiens schuld

was dat? Bij mij was het altijd de schuld

van de leraar! Met deze manier van

probleemoplossing staat u niet alleen. Op

het sportveld is het al niet anders: de

tenniswedstrijd verloren, ondanks een

goede voor- bereiding? De oplossing van het

raadsel: met dit tennisracket was een

overwinning nagenoeg onmogelijk! Wat dit

allemaal te maken heeft met de

hardloopsport?

Nu ja, het is werkelijk verbazingwekkend met

hoeveel vanzelfsprekendheid de gemiddelde

hardloper een oorzaak voor zijn knie-, rug-,

scheenbeen- en achillespeesklachten vindt.

De oplossing voor dit probleem is

eenvoudig en ligt altijd voor de hand: het

is de schuld van de schoenen. Zo wordt de

schoenenwinkel de eerste plaats waar

mensen naartoe gaan wanneer ze last

hebben van loopblessures, en wordt er

veel geld uitgegeven. Meer demping,

meer ondersteunende elementen, betere

vetersluiting – dit zou allemaal moeten

helpen om de lastige probleempjes van de

hardloper te voorkomen.

Maar ze helpen niet! Het interessante

gegeven is dat het aantal loopblessures

helemaal niet verminderd is door de

ontwikkeling van de sportschoenen in de

afgelopen dertig jaar. In de jaren tachtig

van de vorige eeuw is er tijdens een

grote hardloopwedstrijd aan een kleine

tienduizend hardlopers gevraagd of ze in

het afgelopen jaar last hadden van knie-,

voet- of andere problemen die met hun

sport te maken hadden. Meer dan 40

procent van de lopers gaf hierop een

bevestigend antwoord.

Deze gigantische aantallen zijn de afgelopen

jaren echter niet verminderd. Met het

verbeteren van de loopschoen zijn

hooguit de blessureverhoudingen

verschoven: toen enkele jaren geleden

de knieproblemen nog de overhand

hadden, werden de schoenen van meer

demping voorzien. Met als gevolg dat het

aantal knieklachten verminderde, maar

dat de verhoogde instabiliteit in de

schoen dan weer meer achilles-

peesproblemen veroorzaakte. De duivel

werd dus verdreven met Beëlzebub. Ook de

duurste schoen veranderde hier niets aan,

ook al werden in de jaren erna bijna alle

loopschoenen voorzien van speciale on-

dersteuningssystemen, de zogenoemde

pronatiesteunen. Ze moesten de ver-

hoogde beweeglijkheid van de voeten

voorkomen. Wanneer echter gekeken

wordt naar het aantal loopblessures,

dan moet men vaststellen dat de zo

hoopvol ontwikkelde ondersteuning ab-

soluut niets verbeterd heeft.

De sondanks bl i j f t de schoe n de po -

pulairste zondebok, ook wanneer de

schoenindustrie en menig loop-

sporttijdschrift dit geloof van de loper

doelgericht aanwakkeren. Aan loop-

schoenen kan immers goed geld worden

verdiend.

Maar aan het einde van de dag is het net

zoals op school of op de tennisbaan, u

kunt de problemen niet vrijkopen en

moet de oplossing dus bij uzelf zoeken.

Gelukkig is het heel eenvoudig: na het

aanschaffen van een goed aangepaste

schoen, vormt de juiste training de sleutel

tot blessurevrij hardlopen. Wanneer u

een goede looptechniek hebt geleerd en

tijdens de training regelmatig de juiste

krachtoefeningen uitvoert, dan kunt u in

de comfortabele en snelle nieuwe schoenen

ook blessurevrij hardlopen. Blader

indien nodig nog eens terug naar de feiten

34 en 35.

IP ,

Laat u bij de aankoop van loop-

schoenen per definitie door profs in

hardloopspeciaalzaken adviseren.

Niet altijd is de duurste schoen

de beste.

Er zijn dingen in het leven die zich let-

terlijk hebben vastgezet in ons brein.

Vooral gebeurtenissen tijdens onze kin-

dertijd hebben grote indruk op ons ge -

maakt. Een steeds weer terugkerende

gebeurtenis tijdens de kindertijd was de

aankoop van schoenen. Misschien kunt u

zich ook herinneren welke eigenschappen

van de schoenen door uw moeder en

grootmoeder bijzonder belangrijk

werden gevonden? 'Deze schoen heeft

zelfs een voetbed', werd er toen gezegd.

En zo hebben we geleerd hoe goed e

schoenen eruit moeten zien, natuurlijk

zonder hierover ooit nog informatie op

te vragen. Wat zou er ook slecht aan

moeten zijn, om een voet, letterlijk ge -

zien, van een goed 'bedje' te voorzien?

Regelmatig betreden mensen van mid-

delbare leeftijd een loopwinkel om ad-

vies te vragen voor hun eigen looptrai -

ning. Ze vragen vanzelfsprekend naar

'goede' schoenen, want de schoen is

immers het belangrijkste instrument

van de hardloper, en die moet natuurlijk

een voetbed hebben.

Zoals uw loopschoenenverkoper u dan

zal uitleggen, zult u dat zelfs bij de duur-

De juiste aangepaste schoen is een voorwaarde. maar een

voetbed heeft de schoen niet nodig.

98 SCHOENEN

ste loopschoenen niet vinden. En hij

liegt hierbij niet eens. Loopschoenen

hebben geen voetbed, en dat is ook

goed zo. Per slot van rekening is elke

voet verschillend van vorm en zeer zeker in

staat, met pezen, banden en spieren zelf

de voet in vorm te houden. De beweging

versterkt de voet en stabiliseert hem. U

hoeft uw voet alleen maar de gelegenheid

hiervoor te geven. Een voetbed zou

persoon X wellicht prima bevallen, maar

kan voor persoon Y, die misschien een iets

hogere wreef heeft, al een stuk minder

aangenaam zijn. Bovendien moet de kracht

van de voet behouden en gestimuleerd

blijven en dus zeker niet door onnodige

passieve ondersteuning verminderd worden.

Let op: alleen wat gestimuleerd wordt,

wordt ook echt krachtiger!

Feit 42 De optimale loopschoen bestaat niet

Mensen zoeken graag het beste, en in het

geval van schoenen, dé beste. Een

loopschoenenfabriek in het Verre Oos-

ten ontwikkelde enkele jaren geleden

zijn beste loopschoen. Beter betekent in

dit geval: er werd bijzonder opvallend

gedempt en met glanzend zilver werd

voor een opvallende kleurstelling ge -

kozen. Doorslaggevend echter was de

prijs: met 189 euro was het de duurste

schoen in de hele markt. Tja, dat moet

dan wel iets heel bijzonders zijn, dacht

de hardloper, en kocht de schoen.

Dat kan natuurlijk niet goed gaan. Een

ander, groot bedrijf ontwikkelde een

schoen met een elektronische chip, die

de demping moet aanpassen aan de

loopomstandigheden. De media bericht-

ten over de vermeend beste schoen aller

tijden, maar hardlopers hebben we er nog

niet op zien lopen. De schoen had slechts één

doelstelling en dat was het trekken van veel

media-aandacht.

Ook de loopsporttijdschriften ondersteu-

nen de hang naar het beste en duurste. In

de schoenentests die jaarlijks in het

voorjaar worden gepubliceerd, worden

maar al te graag testwinnaars uitgeroe-

pen. Hoewel iedereen weet dat dé beste

schoen niet bestaat.

Of moet de hardloper in het bos — met

X-benen — met dezelfde schoen

gelukkig worden als de

straatmarathonloper met 0-benen?

Deze waanzin ten top was te vinden

in een schoenentest van een sporttijd-

schrift, dat een zeer populaire schoen

als geschikt bestempelde voor 'de korte

en lange afstand', voor een 'proneren-

de, normale en supinerende' loopstijl,

en voor zowel 'lichte als zware' lopers.

Voor iedereen dus. Zeker nu moeten de

twijfels boven komen drijven.

Elke loper zou vanwege zijn biomecha-

nica en zijn behoeften professioneel ad-

vies moeten vragen. In het beste geval

zou de meest geschikte schoen zelfs 50

euro goedkoper kunnen zijn.

Feit 43

Hardlopen kan uitputtend zijn, dat

zal iedereen die het wel eens gedaan heeft

beamen. En ongeacht waardoor u ver-

moeid raakt, de mens heeft steeds voor

ogen dat dingen gemakkelijker gemaakt

moeten worden. En dus werden er was-

machines, elektrische blikopeners en

nog veel meer uitgevonden. En in de

sport optimale racefietsen, tennis-

rackets en badpakken.

Natuurlijk gelooft nu de halve wereld, en

vooral uw collega die op het punt staat

de marathon te gaan lopen, dat ook

loopschoenen erbij helpen het leven

van de hardloper te vereenvoudigen.

Eenvoudiger maken ze het leven van de

hardloper inderdaad: geen scherven,

geen steentjes die hem verwonden,

geen pijnlijke schuurplekken en blaren.

Dat is zonder twijfel een succes van de

schoenindustrie, waarvoor ik als

hardloper dankbaar ben, maar uw

collega bedoelt iets anders: hij gelooft

dat zijn nieuwe schoenen hem sneller

maken.

Laten we deze wonderwapens van de

toekomstige marathonster eens wat

nauwkeuriger bekijken. Ingezet worden

dempingssystemen in de voorvoet, die

de schokenergie terug moeten veren.

Theoretisch een mooi uitgangspunt,

maar hoe moet het dempingssysteem

uw collega katapulteren, wanneer hij op

de dikke dempingsbuffer onder de hiel

landt en zijn schokenergie daar geabsor-

beerd wordt? Dat blijft al sinds jaar en

dag het geheim van de schoen industrie.

Er is immers niemand die ernaar vraagt.

Een onderzoek van een Italiaanse uni-

versiteit toonde de vermeende effecti -

viteit van nog een 'wonderwapen'. Een

dunne metalen draad werd in slangen-

lijnen onder de voorvoet van de schoen

aangebracht en verlengd in het

achtervoetgebied. Door deze katapult-

krachten zou de marathon enkele

minuten sneller gelopen moeten

kunnen worden. Opnieuw moet de

vraag gesteld worden hoe de

landingskrachten onder de hiel een veer

onder de hele schoen zouden moeten

spannen.

Deze onzinnige uitvindingen hebben in-

teressant genoeg met elkaar gemeen

dat ze in theorie zouden werken, wan-

neer de hardloper met de bal van zijn

voet de ondergrond het eerst zou raken.

wat nu uitgerekend door de schoenin-

dustrie met de dikste dempende hak -

ken wordt gedwarsboomd.

Desondanks bestaan er een paar trucs

die u, en misschien ook uw hoopvolle

collega, sneller kunnen maken.

1 0 0 S C H O E N E N

1

De natural-running-voettrainer:

Uit de triatlonschoenentest in het En-

gelstalige sporttijdschrift Triathlon special

(nr. 1, 2008):

'... De schoen is extreem licht, extreem

voordelig, extreem gezond. En hij is geschikt

voor iedereen. De zool zorgt voor een uniek

contact met de ondergrond. Het gevolg is dat

voet- en onderbeenspieren zodanig worden

getraind, dat deze training nagenoeg gelijk is

aan het blootsvoets lopen. Op gazons,

bospaden en op het strand is de schoen perfect

inzetbaar, voor asfalt is deze schoen vanwege

een gebrek aan demping echter niet geschikt.

Tijdens het koudere jaargetijde is dit model de

ideale trainingsschoen voor het loopalfabet

op gras.

Steeds meer atleten dragen de schoenen in het

bos en bij het loopalfabet. Iedereen kan de

natuurlijke beweging trainen, want gezonde

voeten vormen de basis voor elk succes. Loop

met de schoenen op een natuurlijke

ondergrond en bij het loopalfabet. Begin met

vijf minuten en verhoog dit tot een halfuur.

Oorspronkelijk gecreëerd voor het surfen, kon

ons hardlopers niets beters overkomen dan de

beachwalker. Zo is blootsvoets lopen altijd

mogelijk …’

MI

Hoe loopschoenen u toch sneller kunnen maken

Hoe minder demping een schoen heeft, hoe minder energie hij opslokt. Een wedstrijdschoen moet daarom bij voorkeur zo hard mogelijk zijn. Maar wel zo zacht dat hij voor u comfortabel is.

Hoe vlakker de hak, hoe beter de kuitspieren gespannen zijn. U krijgt op die manier de geleverde energie weer terug.

Hoe lichter de schoen is, des te sneller u kunt lopen. 100 gram schoengewicht zorgt voor 1 procent prestatievermindering. Een 400 gram zware trainingsschoen kost u dus 4 procent van uw prestatie!

Zoals u ziet, maakt minder u sneller: minder demping, minder gewicht, minder hak. Dat zal de schoenindustrie er echter niet van weerhouden ook in de toekomst steeds iets extra’s aan te bieden. En uw collega zal zich ondanks aantoonbare feiten niet af laten brengen van het geloof dat de juiste schoen hem de gewenste vijf minuten sneller maakt.

Ik kan u echter verzekeren dat u deze vijf minuten toch wel kunt bereiken, maar dan met uw verstand, door bijvoorbeeld de adviezen in dit boek te harte te nemen en op de goede manier te trainen.

De pasvorm van uw loopschoen is bijzonder

belangrijk, zoals u gelezen hebt in een

loopsporttijdschrift, en zoals uw collega, de

marathonloper, altijd beweert. Ze hebben

beide voor de volle 100 procent gelijk. De

pasvorm bepaalt, veel meer dan deze of

gene vermeende 'technologie', de kwaliteit

van uw schoen en dus uw loopplezier. Dan

is het toch correct wanneer enkele fabri-

kanten er reclame mee maken dat hun

loopschoen- modellen in verschillende

wijdtematen verkrijgbaar zijn. Meer wijd-

tematen, meer keuze, meer pasvorm, meer

loopplezier?! In principe stem ik met deze

argumentatie in, maar het is schrikbarend

wat zich achter de coulissen verbergt.

Terwijl ettelijke hardlopers zich op hun

volgende marathon voorbereiden en

hiervoor natuurlijk de beste schoenen in

de juiste wijdtemaat aanschaffen, had ik

het genoegen om een van de

productieplaatsen van deze schoenen te

bezichtigen.

Dat was enorm interessant. Ik kon de

verschillende zolen en het leren

bovenmateriaal bekijken, waar ze in deze

fabriek veel waarde aan hechten.

Natuurlijk heb ik ook de machines gezien,

waarmee de zolen met het bovenmateriaal

'verbonden' worden. De lange rij

bezoekers trok verder, terwijl ik stil bleef

staan en me erover verbaasde waarom voor

precies deze machine drie of meer soorten

bovenmateriaal lagen opgeslagen,

weliswaar in verschillende wijdtematen,

maar met slechts één soort zool.

Ik voorspelde niets goeds, en met mijn niet

al te opdringerige aard kwam ik van de gids,

nadat hij enige tijd om de hete brij heen

draaide, te weten dat helaas om puur

economische redenen slechts één soort zool

wordt gebruikt. Alleen de bovenmaterialen

hebben verschillende wijdtematen. Op een

en dezelfde zool moeten dus verschillende

voeten hun plek vinden, zodat een zeer

brede voet over de rand geduwd wordt,

terwijl een smalle voet te veel ruimte heeft.

Een etikettenzwendel die tot een slechtere

pasvorm leidt.

Ik kan echter prima begrijpen dat de

productie- en vooral de opslagkosten ex-

treem zouden stijgen wanneer men elke

schoen in drie of zelfs vijf wijdtematen zou

produceren.

En dat in tijden waarin elke collectie na een

halfjaar verkocht moet zijn, om plaats te

maken voor de nieuwe collectie. Zo komt

het dat de productie, zoals hierboven

beschreven, wordt 'geëffectueerd' en dat de

handelaren uit kostenoverwegingen slechts

102 SCHOENEN

SCHOENEN 103

Koop uw loopschoenen alleen bij een goed opgeleide

en serieuze verkoper een hardloopspeciaalzaak, die

uw ’loop- voet’ goed kan beoordelen.

één wijdtemaat inkopen en aanbieden.

De bedenkelijke, in de wijdte aange -

paste schoenen worden daarom slechts

zelden gebruikt.

Mijn persoonlijke tips

U bent op zoek naar een nieuwe loopschoen

en u hebt geen idee waar u die het best kunt

aanschaffen? Een goed advies is uiteraard

belangrijk bij alles waar u op moet letten. Of

het warenhuis in de stad u wel goed kan

adviseren? Goede raad is duur en u bent

ongetwijfeld blij met de adviezen van uw

marathonlopende collega. Hij is immers, om

zijn bekeringspogingen vriendelijk te om-

schrijven, meer dan behulpzaam, wanneer

het om het onderwerp hardlopen gaat. Hij

zal u ongetwijfeld een goede adviseur

kunnen aanraden.

In principe ben ik van mening dat deze

manier van informatiewinning niet de

slechtste is, maar u zult tijdens uw gesprek

met de marathonloper op een typisch

probleem stuiten. En dat gaat zo: 'Je hebt

loopschoenen nodig?

Ga gewoon naar Loopsport Meijer, die heb-

ben er verstand van. De eigenaar van die

winkel loopt de marathon in minder dan drie

uur!' Hardlopers zijn namelijk in eerste

instantie geneigd te geloven dat degenen die

het snelst lopen, er het meeste verstand van

hebben. Wanneer de ander sneller loopt dan

u, dan moet diegene vanzelfsprekend een

vakman zijn. Een vakman, voor zowel

voeding, schoenverzorging, loopblessures en

trainingsschema's.

En zo verandert de marathonloper plotseling

in een regionale schoenspecialist, omdat hij

de marathon ooit binnen 2 uur en 45

minuten gelopen heeft. Maar wat, en deze

vraag is geoorloofd, maakt iemand die

dankzij talent en intensieve trainingen snel

kan lopen, tot een specialist op medisch en

biomechanisch gebied?

Natuurlijk zijn persoonlijke ervaringen

handig en nuttig, maar wanneer u een arm

gebroken hebt, dan gaat u ook niet naar

iemand toe die dat al drie keer overkomen

is, en die daarom 'ervaring' heeft, maar naar

iemand die zich op basis van zijn opleiding

een meerdimensionaal beeld van uw

probleem kan vormen. In geval van twijfel

zal dit een arts zijn. Of deze zelf zijn arm wel

eens heeft gebroken, is hierbij ongetwijfeld

van ondergeschikt belang.

Bij het kopen van schoenen is dat ongeveer

hetzelfde. Achtergrondkennis op de

gebieden biomechanica, anatomie en

loopbeweging moet uw adviseur zich eigen

gemaakt hebben tijdens een theoretische

opleiding en later onder begeleiding in de

praktijk hebben geperfectioneerd.

Wanneer hij daarnaast hardloopt en zijn

eigen ervaringen opdoet, is dat zeker een

prettige bijkomstigheid die bij

104 SCHOENEN

S C H O E N E N 1 0 5

klantencontact van groot nut is, maar

het is slechts een aanvulling op zijn kennis

en mag nooit de basis vormen. Niets is

gevaarlijker dan wanneer een adviseur

op medisch gebied met gebrek aan

vakkennis slechts door zijn persoonlijke

en hiermee beperkte ervaringen de pro-

blemen van zijn klanten in kaart brengt.

MIJN PERSOONLIJKE TIPS

een p

iaalza

een

beweging

ig uzelf van de kwalifica-

uw adviseur. Wat heeft hij

Berd, welke aanvullende kwalifi

caties geven hem de bekwaamheid

bewegingsanalyses uit te voeren?

het ideale geval wordt een bewe-

gingsanalyse uitgevoerd door een

arts, fysioloog. sportwetenschapper _ of orthopedisch technicus, die zich

door het volgen van speciale curs

sen gekwalificeerd heeft voor het

maken van bewegingsanalyses.

Laat u niet adviseren door uw hardloop-

collega’s want hun schoenenervaringen zijn te

individueel om ook voor anderen van

toepassing te kunnen zijn.

1

Een echt goed advies

Laat u door een professional in een hardloopspeciaalzaak met relevante opleiding een bewegings- analyse maken.

Overtuig uzelf van de kwalificaties van uw adviseur. Wat heeft hij geleerd, welke aanvullende kwalificaties geven hem de bekwaamheid bewegingsanalyses uit te voeren? In het ideale geval wordt een bewegingsanalyse uitgevoerd door een arts, fysioloog, sport- wetenschapper of orthopedisch technicus, die zich door het volgen van speciale cursussen gekwali- ficeerd heeft voor het maken van bewegingsanalyses.

Waaraan herkent u een goede winkel voor

loopschoenen? Waaraan herkent u een

goede adviseur? Op deze lastige vragen

wordt door diverse Ioopsporttijdschriften,

klantenbrochures en loopboeken altijd weer

graag antwoord gegeven. Er zijn

vertegenwoordigers die aan de wetenschap

'geroken' hebben en u met

voetafdrukmetingen, podoscopieën, vi-

deoanalyses en diverse andere instru-

menten te lijf gaan. Anderen zijn van de

eerder pragmatische soort en nemen

genoegen met het informeren naar de

schoenmaat. Ze kiezen gewoon de een of

andere loopschoen. De kwaliteit van het

'advies'? Zelfs Nietsche wist al: 'Wat me niet

doodt, maakt me alleen nog maar sterker!'

Maar hoe krijgt u nu een goed advies? Wat is

de gezonde middenmoot? Wanneer u naar

een middelmatige sportzaak gaat met een

middelmatig aanbod, middelmatig

getalenteerd en gekwalificeerd personeel,

dan overkomt u hoogstwaarschijnlijk het

volgende: 'Goedemiddag..., ah, u bent op

zoek naar een hoogwaardige loopschoen...

ja, we hebben natuurlijk veel verschillende

modellen... dat is afhankelijk van uw type

voet... wilt u uw sokken eens uittrekken...

goed. U hebt een schoen nodig met de

volgende eigenschappen...'

Er wordt dus uitsluitend na het inspecteren

van uw voet besloten welke schoen het moet

worden.

De reacties zijn verschillend: de mannen

zeggen: 'Super. Begrijp ik. Doe ik. Koop ik.'

De vrouwen zeggen: 'Zijn ze niet goed bij

hun hoofd? Ik trek toch niet midden in de

sportzaak mijn sokken uit en laat mijn

voeten bekijken? Dan bestel ik mijn

schoenen wel via internet. Als de schoen er

maar goed uitziet en niemand naar mijn

voeten kijkt.'

Vanuit de vakman gezien echter is het,

pardon beste hardloopsters, zelfs met het

bekijken van de voeten nog niet gedaan, al

kunt u wat mij betreft uw sokken

aanhouden. 'Huh? Dat is niet voldoende?

Maar in elk loopsporttijdschrift staat bij

schoenentests toch dat het zo werkt!' Dat

staat er, maar zoals we allemaal weten, is

papier geduldig.

Wat willen schoenverkopers eigenlijk

ontdekken wanneer ze uw voeten bekijken?

Het gaat erom uit te zoeken tot welke groep

lopers u behoort: tot diegenen die vooral de

binnenkant van de schoen belasten,

diegenen die dit niet doen of diegenen die de

buitenkant belasten?

In overeenstemming hiermee kan er na-

melijk extra ondersteuning in de schoe-

I I

106 SCHOENEN

nen worden verwerkt, zonder dat deze

minder snel slijten. Sommigen hopen dat dit

ook tegen blessures beschermt (zie feit 41).

Uw loopadviseur is dus op zoek naar voeten

die naar binnen kantelen, de zogenaamde

knikvoeten.

Oké, duidelijk, denkt u nu misschien, dan is

toch alles in orde? Wanneer mijn voet

kantelt, krijg ik extra ondersteuning en dat

was het dan. Het probleem is echter dat een

voet alleen naar binnen kantelt wanneer een

been naar buiten kantelt. Dus: iemand met

O-benen moet zijn enkels naar binnen

kantelen, omdat hij anders op de buitenrand

van zijn voeten loopt. De belasting ligt dan

ondanks de knikvoet eerder op de

buitenkant. U kunt dan beter geen extra

ondersteuning aan de binnenzijde van de

schoen laten maken. U zou dan de schade

aan uw kniegewricht kunnen toebrengen,

omdat het zo verkeerd belast wordt.

Geen probleem, vindt u, mijn hardloop-

winkel is supermodern en werkt met

videoanalyses. Dan kan er dus niets fout

gaan.

Was dat maar waar! Ook een loopband

voorkomt deze verkeerde adviezen, die

gegeven worden omdat de beenas

genegeerd wordt (X- of O-benen), niet

automatisch. Helaas is het op veel plaatsen

gebruikelijk om de bewegingsanalyse uit te

voeren met de broek slechts omgeslagen, en

wordt er alleen naar de voeten gekeken.

Mijn persoonlijke tips

Tips voor een optimaal advies

Laat u aan het begin van uw loopcarrière of wanneer er problemen

opduiken, adviseren bij een Sport Medisch Adviescentrum.

Ongeacht of er gebruik wordt gemaakt van een loopband of een

videoanalyse, uw adviseur moet zowel de voet als de beenas

bekijken.

Vraag welk type voet u hebt en welk type beenas en wat dit

betekent. Op die manier merkt u al snel of de verkoper weet

waarover hij praat.

Wat in hemelsnaam is supinatie? En u vraagt

zich ook af waarom bijna niemand hier

blijkbaar last van heeft?

Precies dat is het probleem. Want inderdaad

kent niemand in de loopwereld iemand met

supinatie. De schoenenverkopers melden

het terloops, en de schoenindustrie doet het

liefst alsof het niet bestaat.

Wat is supinatie nu eigenlijk? Supinatie is

het tegenovergestelde van pronatie. Beide

zijn medische vaktermen die de

kantelbeweging van de voet naar binnen

(pronatie) of naar buiten (supinatie)

beschrijven.

Eigenlijk is het heel eenvoudig: de voet

kantelt bij elke stap licht naar binnen. Hij

maakt dus een pronatiebeweging. Dat is

gezond en normaal. Wie de voet nog meer

naar binnen kantelt, heeft last van

overpronatie, en wie naar buiten kantelt,

heeft last van supinatie. Rest nog de vraag

waarom de hele wereld over overpronatie

en pronatie spreekt, maar niet over

supinatie.

Welnu. Lang, lang geleden ontdekten enkele

wetenschappers dat er lopers zijn die hun

voet in verhoogde mate naar binnen

kantelen. Omdat deze onderzoekers

geneeskunde hadden gestudeerd, noemden

ze dit fenomeen overpronatie.

Nu wisten deze medici dat er zeer zeker veel

lopers met blessureproblemen zijn, en ze

geloofden dat door de correctie van deze

overbeweeglijkheid de problemen misschien

op te lossen waren. Dus belden de

onderzoekers hun vrienden in de

schoenindustrie en vroegen aan hen of ze

niet een schoen konden maken die

vanbinnen harder is, zodat de loper niet zo

sterk kan proneren.

En kijk eens aan, de schoenindustrie kon dit.

De schoenfabrikanten wisten natuurlijk dat

deze schoenen ook verkocht moesten

worden, en tot nog toe kende niemand

dergelijke ondersteunende maatregelen.

Wanneer er sprake is van wetenschappelijke

argumenten, dan is dat voor de verkoop

ongetwijfeld een stimulans, zo dacht men, en

men gaf de steunen de vakterm

pronatiesteun. Nu is het woord pronatie

voor een matig gemotiveerde stagiair in de

schoenenzaak moeilijk te leren, en dus

investeerde de schoenindustrie veel geld in

reclame en scholingen voor de vele

handelaren, tot ook de laatste slaapmuts

snapte wat een pronatiesteun is.

De motivatie werd verhoogd door deze

schoenen met steunen meestal 10 tot 20

procent duurder te verkopen. Daarnaast

stelden de schoenenfirma's vast

108 SCHOENEN

Feit 47

MIJN PERSOONLIJKE TIPS

dat 40, 50, 60 en misschien zelfs 70. 80 of

zelfs 90 procent van de lopers een dergelijke

steun nodig hebben. In het begin van de

jaren negentig van de vorige eeuw was al

bijna 90 procent van de loopschoenen van

een dergelijke pronatiesteun voorzien.

Industrie en handel wreven zich in hun

handen: ze konden de schoenen nu duur

verkopen ais orthopedisch

hightechwerktuig.

Weliswaar was het de medici inmiddels

duidelijk geworden dat de loopblessures

hierdoor ook niet konden worden voor-

komen, vooral niet wanneer lopers met

gezonde of supinerende voeten ze droegen...

Oeps, wat was dat ook alweer, supinatie? Oh,

ja, dat was de afwijking waarbij de voeten

naar buiten kantelen. U bent niet de enige

die dit alweer vergeten is, ook de

schoenindustrie denkt er niet meer aan!

Tijdens een telefoontje met een zeer grote

Amerikaanse loopschoenenfirma gaf men

mij op mijn vraag waarom er geen

loopschoenen voor mensen met supinatie

worden gemaakt, als antwoord dat het

percentage lopers met supinatie minder dan

3 procent is. Welnu, het is juist dat er

minder mensen last hebben van supinatie

dan van pronatie, maar het percentage ligt

een stuk

hoger dan de genoemde drie procent.

Experts gaan uit van meer dan 10 procent.

De schoenindustrie echter houdt liever

rekening met de grote massa en laat de

andere hardlopers gewoon op de verkeerde

schoenen lopen. En zo komt het dat er

tegenwoordig slechts een handjevol

schoenen op de markt is dat geschikt is voor

mensen met supinatie. Deze hardlopers zijn

vaker op verkeerde schoenen onderweg met

het risico op blessures.

Hoe is dit toch mogelijk? Een product-

manager bij een schoenenfirma vertelde me:

'We hebben er twintig jaar over gedaan om

de mensen duidelijk te maken wat pronatie

is. U denkt toch niet dat we nu weer van

voren af aan beginnen en ze met het

moeilijke woord 'supinatie' in verwarring

brengen? Dat snapt toch niemand meer?'

SCHOENEN 109

Hoe weet u of u supinatie hebt?

1. Hebt u O-benen?

2. Hebt u holle voeten met een zeer hoge wreef?

3. Zijn uw schoenen aan de buitenkant ‘afgelopen’?

Als u één van deze kenmerken hebt, dan moet u een vakman laten bepalen of u last hebt van supinatie. In dat geval moet u de voor u geschikte schoen zoeken.

Feit 48

Hoelang houdt een loopschoen? Sommige

hardlopers lijken hier nauwelijks over na te

denken. Ze lopen meerdere jaren op dezelfde

schoenen, tot de hele zool versleten is. De

slijtage van de zool – in deze tijden van

buitengewoon sterke buitenzoolmaterialen –

is geen echt goede indicator voor de

schoenslijtage meer. De moderne

buitenzolen slijten op kiezels of bospaden

nauwelijks meer. Sommige lopers halen op

hun lievelingsschoenen zeker tweeduizend

kilometer.

Een probleem? Wie veel loopsporttijd-

schriften en -boeken gelezen heeft en zich

informeert, is er meestal van op de hoogte

dat de eerste verplichting van een loper het

regelmatig vervangen van de schoenen is. Al

na enkele kilometers zouden de

dempingseigenschappen van de moderne

schoen duidelijk afnemen, zo wordt er

geschreven, en daarom moeten de schoenen

op zijn laatst na 800 kilometer vervangen

worden.

Maar zal een vrouw met een gewicht van 50

kilogram en met een goede looptechniek, die

meestal in het bos hardloopt, de schoenen

net zo snel verslijten als een man van 120

kilogram. die met zijn X-benen zwaar over

het asfalt sjokt?

Bovendien zijn schoenen tegenwoordig va-

ker te veel dan te weinig gedempt. Wan-

neer de dempende eigenschappen van een

moderne loopschoen na een paar honderd

kilometer verminderen, is dat dan eigenlijk

wel iets om je zorgen over te maken?

Wie erover nadenkt, merkt dat zulke

algemene adviezen vaak overeenstemmen

met marketingtechnische interesses. Die 800

kilometer hoeft u dus niet zo nauw te nemen.

Maar desondanks zal op een gegeven

moment ook de beste schoen een keer aan

zijn einde komen, en de vraag waaraan men

dat dan kan zien, is gerechtvaardigd,

wanneer de zoolslijtage hiervoor geen goede

aanwijzing meer is. Met elke stap wordt het

materiaal immers meer gecomprimeerd en

vervormt langzaam maar zeker, en in elk

geval onomkeerbaar.

Dit gebeurt, zoals eerder opgemerkt, bij een

zware hardloper met X- of 0-benen

natuurlijk een stuk sneller dan bij een

lichtgewichtloper.

Dit feit is van groot belang, want wanneer de

schoen van een 0-benige hardloper eenmaal

schuin afgesleten is, dan zal de loopschoen

door het scheve loopvlak van de schoen de

verkeerde houding nog verergeren. Dus

veroorzaakt de verkeerde houding een

scheve schoen, en de scheve schoen

versterkt de verkeerde houding. Een

1 1 0 S C H O E N E N

________________________________________

vicieuze cirkel die u maar beter kunt

voorkomen. Er zijn 0-benige hardlopers die

een schoen binnen 400 kilometer al zo

scheef afslijten, dat hij al vervangen moet

worden. Bij andere lopers houdt de schoen

zelfs langer dan de eerder omschreven 800

kilometer.

Een belangrijke aanwijzing tot slot: wissel

meerdere schoenen van verschillende

fabrikanten regelmatig af. Dat is geen

weggegooid geld. U kunt zo de belasting van

de gewrichten steeds een beetje variëren en

op die manier overbelasting voorkomen.

Koop voor elke loopeenheid in de week een

apart paar schoenen, want dat is een stuk

nuttiger dan wanneer u slechts een enkel

paar loopschoenen bezit die u elke 800 kilo-

meter moet vervangen.

Wanneer is een schoen versleten?

S C H O E N E N 1 1 1

1. Zet de schoenen op een tafel. Duw met de hand licht in de schoen. Kantelt hij naar binnen of naar buiten? Dan is het tijd om de schoenen te vervangen.

2. Grijp met de hand in het voorste gedeelte van de schoen. Heeft zich hier een kuiltje gevormd? Dat komt door de middenvoetbeentjes, die vooral bij spreidvoeten het voorste gebied van de schoen vervormen. Ook in dit geval moet u de schoenen vervangen.

3. Is de tussenzool (het witte materiaal tussen bovenmateriaal en zwarte loopzool) aan de binnen- of buitenzijde gecomprimeerd en heeft het lengtegroefjes? Ook dan zijn de schoenen aan vervanging toe.