KWALITEIT EN TOEZICHT

Rick Steur, hoofdinspecteur VO, BVE en HO

Conferentie Kwaliteitsnetwerk MBO

Houten4 oktober 2012

Overzicht Het bredere perspectief: eigenaarschap van kwaliteit

• Zelfde aanloop als vorig jaar: the bigger picture als kader• Governance op lijn: een kwestie van eigenaarschap• Hoe past de “Staat van de instelling” hierin?• Indrukken vanuit eerste half jaar onderzoek• Eerste orde en tweede orde in samenhang• Paar beschouwende opmerkingen over vertrouwen en wantrouwen• Hoe past uw initiatief vanuit het kwaliteitsnetwerk hierin?• Tot slot

Wat doe ik niet: inzoomen op kwaliteitsborging ->workshop

INSTELLING ALS MAATSCHAPPELIJKE ONDERNEMING

InstellingMaatschappelijk middenveld

Aanspraakmakers

(stakeholders)

InspectieOndersteunen maatschappelijk middenveld en aanspraakmakers

Bewaken en bevorderen kwaliteit van het stelsel

Horizontale en verticale verantwoording…

UITGANGSPUNTEN MAATSCHAPPELIJK ONDERNEMERSCHAP

• Primaire verantwoordelijkheid bij de instellingen zelf;• Op dynamische en innovatieve wijze invulling geven aan maatschappelijke opdracht: goed onderwijs.• In nauwe samenwerking met andere maatschappelijke, lokale en regionale partners.• Zo goed mogelijk presteren vanuit de (vooral) toevertrouwde publieke middelen.• Verantwoording afleggen is daarbij vanzelfsprekend (maatschappelijke legitimatie) in diverse richtingen

GOVERNANCE OP LIJN: EIGENAARSCHAP!!

Toezicht

Bestuur

Leiding

Onderwijs aan studenten

Instelling

Samen-leving

Extern

toezicht

Intern

toezicht

Wezenlijke overeenkomst:

gerichtheid op de kwaliteit van de uitvoering

Wezenlijk verschil:

toezicht heeft een andere rol (geen actor) dan bestuur en leiding (actor t.a.v. de uitvoering)

• Inspectie

• NVAO

• Collegiale visitatiesPublic governance(decentralisatie)

Corporate governance(scheiding bestuur en toezicht)

Maatschap-pelijke verankering(rol stakeholders)

Professional governance(rol van leraren)

Wet en regelgeving

Personeel

Inzoomen op het MBO: grote verschillen

Grote verschillen tussen instellingen (2)

MBO-instellingen met opleidingen met aangepaste arrangementen

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

1 6 11 16 21 26 31 36 41 46 51 56 61

zeer zwakke opleidingen

opleidingen met onvoldoende rendement

Wat beogen we met de Staat van de Instelling?•Honoreren en stimuleren!• Honoreren van die instellingen die het goed doen (zowel qua kwaliteitszorg in het algemeen als de

geleverde kwaliteit voor de studenten)• Stimuleren als de interne governance en

kwaliteitszorg nog niet goed functioneert - in een

wisselwerking tussen instelling en ons.• En verder:• Elk jaar een representatief beeld kunnen geven

van de staat van het mbo met terugdringing van

de toezichtslast

De staat van de instelling in schema

Staat van de Instelling

Staat van de Instelling

Borging kwaliteit niveau instelling

i

Borging kwaliteit niveau instelling

i

Feitelijke borging bij x opleidingen (studenten)Feitelijke borging bij x opleidingen (studenten)

Onderwijs kwaliteitOnderwijs kwaliteit

Examen KwaliteitExamen Kwaliteit

Resultaat (opbr/dipl)Resultaat (opbr/dipl)

Compleet maken instellingsbeeldCompleet maken instellingsbeeld

Opbouwen stelselbeeldOpbouwen stelselbeeld

Verificatie

Taakverdeling tussen u en ons:wij doen niet over wat u goed doet!

Afnemende intensiteit toezicht en controle door inspectieAfnemende intensiteit toezicht en controle door inspectie

CC BB AA

Groei kwaliteitszorg instelling(in de diepte)

Indrukken van het eerste half jaar

• Grote variatie tussen en binnen instellingen (het ene team is het andere niet: lastig om homogene kwaliteit te leveren).

• Van 17 instellingen was de kwaliteitsborging bij 1/3 (6 instellingen) voldoende of goed.

• Kwaliteitsborging werkt lang niet altijd door tot op opleidingsniveau en in het werken met studenten.

Mogelijk misverstand: goede kwaliteitszorg betekent niet dat alles altijd perfect verloopt, maar dat u het zelf in beeld heeft en er naar handelt!

Wat zien we op opleidingsniveau (n=45 bij 16)?

Zwak onderwijs(leerproces)

8 opleidingen

Zeer zwak onderwijs 5 opleidingen

Onvoldoende examens 10 + 4 (klein herstel) opleidingen

Werkt door in oordeel over kwaliteitszorg: is er sprake van sluitende PDCA-cyclus; had instelling problemen zelf ook in beeld en er actie op ondernomen?

6 opleidingen hebben zwak onderwijs en onvoldoende examens

Wat zien we op opleidingsniveau (n=45 bij 16)?Aspect onderwijsproces

Voldoende (n=32)

Zwak (n=13)

Samenhang 97% 46%

Maatwerk 81% 38%

Did. Handelen 100% 69%

Leertijd 94% 62%

Leeromgeving 100% 92%

Intake/plaatsing 94% 85%

Studieloopb.beg. 100% 23%

Zorg 97% 83%

BPV 100% 85%

Wat zien we op opleidingsniveau (n=45 bij 16)?

Aspect Examens Voldoende(n=31)

Onvoldoende(n=14)

Instrumentarium 100% 100%

Afname en beoordeling 100% 57%

Diplomering 100% 29%

Formatief/summatief 100% 93%

Dekking kwal. Dossier 100% 93%

Cesuur 100% 86%

Beoordelingswijze 100% 93%

Transparantie 100% 100%

Authentieke afname 100% 93%

Betrouwbaarheid 100% 64%

Besluit diplomering 100% 71%

Examencommissie 100% 29%

Samenhang tussen eerste en tweede ordeInterne en externe kwaliteitszorg – MIX o.b.v.

Kwaliteit van uw eigen kwaliteitszorg (is dus niet hetzelfde als alles op orde hebben!!) De omvang van gesignaleerde risico’s bij opleidingen Verwantschap van opleidingen en kwaliteiten dan wel vermoede tekortkomingen Uw communicatie met de studenten en samenleving

Over vertrouwen …• Een goede relatie en vertrouwen zijn voorwaarde voor het leren van studenten.• Idealiter is het systeem daaromheen congruent en steunend aan dit doel.• Dit heeft dus ook consequenties voor de relatie tussen u en ons: opener, interactiever, oog voor uw opgave en uitdagingen, …• Daarom ook deze stap gezet in de hoop dat ontwikkelingen verdere stappen mogelijk maken. • Wel met respect voor elkaars rol. Wij richten ons op het stelsel als geheel en de belangen van alle studenten: krijgen zijn voldoende kwaliteit aangeboden, is er een gelijk speelveld, …

Belangrijke rol voor o.a. Kwaliteitsnetwerk MBO Blij met initiatief en het feit dat het aanslaat, getuige de groei van het netwerk Zelfbewustzijn en eigenaarschap in de sector nemen toe. Doe het niet voor ons of om minder last van ons te hebben. Stel hoge eisen en ontwikkel scherp kritisch vermogen (evalueer het netwerk op meerwaarde)Nog veel ruimte voor verbetering (2/3 eerste halfjaar)

Instellingen hebben alle professionele ruimte, mits ze goed genoeg zijn!

Tot slot: terug naar het eigenaarschap.

vrij Naar Mathieu Weggeman: