UNIVERSITEIT GENT

FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE

ACADEMIEJAAR 2015 – 2016

KWALITATIEF ONDERZOEK NAAR SOCIALE REKRUTERING BIJ

WERKNEMERS

Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van

Master of Science in de Bedrijfseconomie

Lene Coeman

onder leiding van

Prof. Greet Van Hoye

UNIVERSITEIT GENT

FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE

ACADEMIEJAAR 2015 – 2016

KWALITATIEF ONDERZOEK NAAR SOCIALE REKRUTERING BIJ

WERKNEMERS

Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van

Master of Science in de Bedrijfseconomie

Lene Coeman

onder leiding van

Prof. Greet Van Hoye

Vertrouwelijkheidsclausule1!PERMISSION1

!Ondergetekende!verklaart!dat!de!inhoud!van!deze!masterproef!mag!geraadpleegd!en/of!gereproduceerd!worden,!mits!bronvermelding.!!!Naam!student:!Lene!Coeman!!!

! ! I!

Voorwoord!

!

Deze!masterproef!werd!geschreven!in!het!kader!van!de!opleiding!bedrijfseconomie,!

afstudeerrichting! bedrijfseconomie! aan! Universiteit! Gent.! Ik! koos! voor! het! onderwerp!

‘sociale! rekrutering! bij!werknemers’! omdat! het! een! relatief! nieuw! concept! is,!maar! zeer!

actueel.!Men!zegt!in!de!volksmond!dat!mondBaanBmond!reclame!de!beste!reclame!is,!maar!

ik! wilde! nagaan! of! dit! ook! het! geval! was! in! verband! met! rekrutering.! MondBaanBmond!

communicatie! kan! faceBtoBface! gebeuren,! maar! sociale! media! maakt! hierin! een! opmars,!

waardoor!het!een!zeer!interessant!onderwerp!is!om!te!onderzoeken.!Dit!onderzoeksgebied!

ligt! in! lijn! met! mijn! interesses! en! met! mijn! vorige! studie! ‘Bedrijfspsychologie! en!

Personeelsbeleid’.!!

Met!het!oog!op!het!behalen!van!het!diploma!master! in!de!bedrijfseconomie,!werd!

deze!masterproef!zo!goed!als!mogelijk!verwezenlijkt.!Dit!was!echter!niet!mogelijk!geweest!

zonder! de! steun! en! begeleiding! van! een! aantal! personen.! Ten! eerste! wil! ik! graag! Sara!

Stockman!en!Marieke!Carpentier!bedanken!voor!de!hulp!en!begeleiding!bij!het!onderzoek!

en! bij! het! schrijven! van! deze!masterproef.! Daarnaast! ook! een!woord! van! dank! aan!mijn!

promotor! Prof.! Greet! Van!Hoye,! die! steeds! beschikbaar!was! voor! eventuele! vragen.! Ten!

tweede! wil! ik! ook! graag! alle! personen! bedanken! die! tijd! wilden! vrijmaken! om! een!

interview! af! te! leggen! en! voor! alle! waardevolle! opmerkingen.! Zonder! hen! was! dit!

onderzoek!niet!mogelijk!geweest.!Tot!slot!wil!ik!graag!mijn!ouders!bedanken!voor!de!hulp!

bij!het!zoeken!naar!respondenten.!!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! !

! ! II!

Abstract!

!

Deze!studie!gaat!na!wat!er!wordt!gedaan!in!organisaties!rond!sociale!rekrutering!om!

zo!positieve!wordBofBmouth!door!werknemers!in!de!hand!te!werken.!Meer!specifiek!wordt!

aan! de!medewerkers! van! de! organisaties! in! deze! steekproef! gevraagd! of! de! organisatie!

gebruik!maakt!van!een!employee!referral!programma!en!of!de!organisatie!hen!aanmoedigt!

om!berichten!op!sociale!media!te!plaatsen!over!de!organisatie!als!werkgever.!Er!wordt!ook!

nagegaan! of! werknemers! effectief! positieve! wordBofBmouth! verspreiden! en! wat! hun!

redenen!zijn!om!dit!al!dan!niet!te!doen.!Uit!de!resultaten!blijkt!dat!er!slechts!bij!vier!van!de!

twintig! medewerkers! sprake! is! van! een! rewarded! referral! programma,! maar! dat! de!

meerderheid!van!de!medewerkers!wel!informeel!aangemoedigd!wordt!om!positieve!wordB

ofBmouth! te! verspreiden.! De! medewerkers! doen! dit! voornamelijk! uit! intrinsieke! en!

prosociale! motivatie.! De! werknemers! geven! aan! dat! zij! niet! gemotiveerd! worden! om!

positieve! wordBofBmouth! te! verspreiden! via! sociale! media.! Ze! posten! dan! ook! geen!

berichten!op!hun!sociale!netwerkprofielen!in!verband!met!de!organisatie!als!werkgever.!!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! ! III!

Inhoudstabel!

!

Voorwoord!....................................................................................................................................................................!I!

Abstract!........................................................................................................................................................................!II!

Inhoudstabel!............................................................................................................................................................!III!

Inleiding!.......................................................................................................................................................................!1!

Literatuurstudie!.......................................................................................................................................................!4!

Rekrutering!............................................................................................................................................................!4!

WordBofBmouth!....................................................................................................................................................!5!

Sociale!rekrutering!.............................................................................................................................................!8!

Empirisch!onderzoek!...........................................................................................................................................!15!

Methodologie!......................................................................................................................................................!15!

Participanten.!.................................................................................................................................................!15!

SemiBgestructureerd!interview.!.............................................................................................................!16!

Ethische!aspecten!.............................................................................................................................................!17!

DataBanalyse!........................................................................................................................................................!17!

Onderzoeksresultaten!.........................................................................................................................................!19!

Resultaten!............................................................................................................................................................!19!

Wat!wordt!er!gedaan!in!organisaties!rond!sociale!rekrutering!om!zo!positieve!wordB

ofBmouth!door!werknemers!in!de!hand!te!werken?!.....................................................................!19!

Verspreiden!werknemers!positieve!wordBofBmouth!en!waarom!doen!ze!het!wel!of!

niet?!....................................................................................................................................................................!28!

Discussie!....................................................................................................................................................................!36!

Beperkingen!van!het!onderzoek!en!toekomstig!onderzoek!...........................................................!41!

Conclusie!....................................................................................................................................................................!43!

Referenties!................................................................................................................................................................!44!

Bijlagen!.......................................................................................................................................................................!48!

!

!

!

!!!!

! 1!

Inleiding!

!

“Het%draait%niet%om%het%vinden%van%mensen,%maar%wel%om%het%aantrekken%ervan.”!(Citaat!van!

Johan! Driessens,! CEO! van! Branded.Careers,! uit! “Anders! rekruteren! in! 2016”).! Dit! citaat!

omkadert! de! algemene! probleemstelling! van! dit! onderzoek.! Op!welke!manieren! kunnen!

organisaties!talentvolle!medewerkers!aantrekken?!Veel!organisaties!blijken!problemen!te!

hebben!met!het!aantrekken!van!werkkrachten.!Uit!een!survey!van!58000!werkgevers!uit!

42! landen! blijkt! dat! organisaties! vaak! geen! grip! krijgen! op! het! aanwerven! van! nieuwe!

medewerkers!door!de!huidige!economische!onzekerheid.!Uit!deze!survey!blijkt!tevens!dat!

er! een! stijging! verwacht! wordt! in! het! aantal! werkkrachten! in! 22! van! de! 24! landen! uit!

Europa,! het! Midden! Oosten! en! Afrika! (Manpower! Inc.,! 2016).! Deze! uitdagingen! zorgen!

ervoor!dat!het!rekruteren!van!nieuwe!medewerkers!een!strategische!opportuniteit!is!voor!

organisaties! om! een! competitief! voordeel! te! behalen! ten! opzichte! van! de! concurrentie!

(Ployhart,!2006).!Dit!competitief!voordeel!kan!men!behalen!door!de!manier!van!rekruteren!

aan! te! passen! aan! de! manier! waarop! mensen! tegenwoordig! naar! werk! zoeken.! De!

traditionele! kanalen! zoals! het! plaatsen! van! advertenties! in! de! krant,! het! gebruiken! van!

interimBen!selectiekantoren,!enzovoort,!wordt!nog!steeds!gebruikt.!Deze!kanalen!worden!

echter!aangevuld!met!nieuwere!methoden!zoals!de!website,!campus!recruitment,!employee!

referrals,! sociale! media,…! (The! Jobvite! Recruiter! Nation! Survey,! 2015).! Organisaties!

proberen!via!deze!kanalen!positieve!wordBofBmouth!te!verspreiden!over!de!organisatie!als!

werkgever.! Websites! bijvoorbeeld! worden! gezien! als! een! zeer! effectieve! manier! van!

rekruteren! (Breaugh,! 2008).! Ze! genereren! een! groot! aantal! sollicitanten! tegen! een! lage!

kostprijs.!De!effectiviteit!van!de!organisatiewebsite!als!rekruteringsmiddel!is!echter!sterk!

afhankelijk!van!de!reputatie!van!een!organisatie!als!werkgever!(Breaugh,!2008).!WordBofB

mouth! via! campus! recruitment! is! ook! een! effectieve! rekruteringsbron! aangezien! dit! een!

effect!heeft!op!de!opinie!die! studenten!hebben!over!een!werkgever!en!de! intentie!om! te!

solliciteren!voor!een! job!bij!de!organisatie! (Breaugh,!2013).! In!deze! studie! leggen!we!de!

focus!op!wordBofBmouth!van!medewerkers!via!employee!referrals!en!via!sociale!media.!!

! Volgens! het! Global! Recruiting! Trends! rapport! 2016! gebeuren! de! meest!

kwaliteitsvolle! aanwervingen! via! sociale! netwerksites! (43%).! Meer! en! meer! recruiters!

beginnen! employee! referrals! te! zien! als! een! essentiële! trend! voor! kwaliteitsvolle!

aanwervingen!(32%).!Aangezien!employee!referrals!opkomen!als!een! fenomeen!op! lange!

termijn,! is! het! nu! de! moment! om! een! sterk! employee! referral! programma! op! poten! te!

! 2!

zetten.! Slechts! 8%! van! de! talent! leaders! voelen! zich! de! beste! op! vlak! van! employee!

referrals,!wat!aantoont!dat!er!nog!veel! ruimte! is!voor!verbetering.!Employer!branding! is!

volgens!dit! rapport!ook! zeer!belangrijk! in!het! rekruteringsproces.!Organisaties!proberen!

proactieve!strategieën!te!ontwikkelen!en!maken!hierbij!gebruik!van!nieuwe!kanalen,!zoals!

sociale!netwerksites,!om!hun!employer!brand!te!verbeteren.!Volgens!dit!rapport!gebruikt!

39%! sociale! netwerksites! om! te! rekruteren,! 38%! zet! in! op! employer! branding! om! het!

aantal!sollicitanten!te!beïnvloeden!en!26%!gebruikt!employee!referrals!(Global!Recruiting!

Trends!rapport,!2016).!

! “(A% great% referral% program)% allows% you% to% turn% your% entire% workforce% into%

recruiters.%When% you% only% have% so%many% recruiters% and% so%many% resources% to% reach% out% to%

candidates,% it% helps% to% have% a% great% referral% program% to% empower%all% of% your% employees% to%

help% in% sourcing.”! (Citaat! van! Kara! Yarnot,! oprichter! van! Meritage! Talent! Solutions,! uit!

“Here! is! why! employee! referrals! are! the! best! way! to! hire”).! Als! organisatie! beschik! je!

meestal!slechts!over!een!aantal!recruiters!en!kan!je!maar!gebruik!maken!van!een!beperkt!

aantal! bronnen! om! te! rekruteren.! Indien!medewerkers! bewust! gemaakt! worden! van! de!

voordelen,!is!het!met!behulp!van!een!referral!programma!mogelijk!om!je!medewerkers!aan!

te!moedigen!om!mee!te!helpen!zoeken!naar!geschikte!kandidaten.!Medewerkers!kunnen!dit!

doen!door!positieve!wordBofBmouth!te!verspreiden!over!werken!bij!de!organisatie.!Dit!kan!

zowel! faceBtoBface! tegen!mensen!uit!hun!eigen!omgeving!of!met!behulp!van!het! internet,!

meer!bepaald!via!sociale!media!(Van!Hoye!&!Lievens,!2009).!

! Het! internet! zorgde! reeds! eerder! voor! een! verandering! in! het! rekruteringsproces!

(Caers!&!Castelyns,! 2010).!Het!werd!mogelijk! om!een!website! te!maken!waarop!men!de!

beschikbare! jobs! kon!posten.!Hierdoor!werden! vrije! posities! in! een! bedrijf! zichtbaarder,!

werd!een!breder!publiek!bereikt!en!dit!aan!een! lagere!kost.!Sociale!media!gaan!daar!nog!

een!stap!in!verder.!Via!sociale!netwerksites! is!het!nu!nog!eenvoudiger!om!een!zeer!groot!

publiek!te!bereiken!aan!een!zeer!lage!kostprijs!(Caers!et!al.,!2010).!Steeds!meer!bedrijven!

zetten! sociale! media! in! als! rekruteringskanaal! (Zide,! Elman! &! ShahaniBDenning,! 2014).!

Sociale!netwerksites!bieden!een!continue!bron!van!potentiële!medewerkers.!Organisaties!

zien!tegelijk!ook!een!kans!om!een!employer!branding!op!te!zetten,!wat!de!interesse!om!bij!

de!organisatie!te!gaan!werken!kan!vergroten!(Social!Recruiter!Survey,!2014).!Ondertussen!

zijn!er!op!de!sociale!netwerksites!nieuwe!features!voor!HRBdoeleinden,!zoals!bijvoorbeeld!

de!solliciteerknop!bij!LinkedIn!(“Rekruteren!via!social!media,!bent!u!mee?”,!Randstad).!!

! 3!

! De!praktische!relevantie!van!het!gebruiken!van!een!employee!referral!programma!

en!van!sociale!media!werd!reeds!duidelijk!gemaakt.!Wanneer! ‘employee!referral’! ingetikt!

wordt!in!Google,!resulteert!dit!in!11!900!000!hits.!‘Social!recruitment’!resulteert!in!335!000!

000! hits! op! Google.! Indien! dezelfde! termen! ingetikt! worden! in! Web! Of! Knowledge!

resulteert! dit! respectievelijk! in! 45! hits! en! 342! hits.! Dit! toont! aan! dat! de! praktische!

relevantie!groot!is,!maar!dat!het!wetenschappelijk!onderzoek!omtrent!employee!referrals!

en! sociale! media! nog! achterblijft.! De! praktijk! is! hier! duidelijk! het! startpunt! voor! meer!

wetenschappelijk! onderzoek.! De! effectiviteit! van! sociale! rekrutering,! meer! bepaald! van!

employee!referral!programma’s!en!van!sociale!media,!werd!nog!onvoldoende!onderzocht.!

Deze! studie! zal! ook! zijn! steentje! bijdragen! aan!het!wetenschappelijk! onderzoek! omtrent!

het! gebruiken! van! wordBofBmouth! via! employee! referrals! en! via! sociale! media.! Meer!

bepaald!zal!het!gebruik!en!de!effectiviteit!van!dergelijke!programma’s!onderzocht!worden!

aan! de! hand! van! wat! medewerkers! hiervan! vinden! en! wat! hun! ervaringen! zijn! met!

employee!referrals!en!met!sociale!media.!Aangezien!dit!een!relatief!nieuw!domein!is!en!er!

tot! nu! toe! weinig! onderzoek! werd! naar! gedaan,! werd! ervoor! gekozen! om! deze!

onderwerpen! exploratief! te! onderzoeken! door! middel! van! een! semiBgestructureerd!

interview.! Meer! bepaald! zal! aan! twintig! respondenten! gevraagd! worden! wat! er! in! hun!

organisaties! gedaan!wordt! om!positieve!wordBofBmouth!door!werknemers! in! de! hand! te!

werken.!Specifiek!zal!bevraagd!worden!of!er!een!employee!referral!programma!aanwezig!is!

en!of!men!aangemoedigd!wordt!om!wordBofBmouth!te!verspreiden!via!sociale!media!en!via!

employee!referrals.!Een!tweede!belangrijke!luik!is!de!reden!waarom!medewerkers!al!dan!

niet! positieve! wordBofBmouth! verspreiden! via! deze! twee! kanalen.! Doen! ze! het! door! de!

motivatie!van!de!organisatie!en!zo!niet,!wat!motiveert!hen!dan!wel!om!het!te!doen?!

! De! studie! wordt! als! volgt! opgebouwd.! Eerst! wordt! kort! de! literatuur! omtrent!

rekrutering! in!het!algemeen!besproken.!Daarna!volgt!een!bespreking!van!de! literatuur! in!

verband! met! wordBofBmouth.! Daarop! volgend! wordt! er! gespecifieerd! naar! sociale!

rekrutering!en!wordt!de!literatuur!omtrent!employee!referrals!en!sociale!media!besproken!

als!middelen!van!sociale!rekrutering.!Uit!dit!literatuuroverzicht!wordt!de!onderzoeksvraag!

afgeleid.! In! het! volgende! deel! van! de! masterproef! wordt! het! empirisch! onderzoek!

besproken.! Hierbij! worden! de! methodologie! en! de! ethische! aspecten! besproken.! In! het!

daaropvolgende! deel! worden! de! onderzoeksresultaten! uitvoerig! besproken.! Er! wordt!

afgesloten!met!een!discussie!en!een!conclusie.!!

!

! 4!

Literatuurstudie!

!

Rekrutering!

!

! Bij! het! definiëren! van! rekrutering! kan! een! onderscheid! gemaakt! worden! tussen!

interne! en! externe! rekrutering! (Breaugh,! 2013).! Bij! interne! rekrutering! rekruteert! een!

werkgever!zijn!eigen!werknemers!voor!een!nieuwe!positie.!De!vrijgekomen!positie!wordt!

met! andere! woorden! intern! ingevuld.! Externe! rekrutering! wordt! gedefinieerd! door!

Breaugh!(2008,!p.!104)!als:!“de!acties!van!een!werkgever!met!de!bedoeling:!1)!een!vacature!

onder! de! aandacht! te! brengen! van! potentiële! kandidaten! die! momenteel! niet! voor! de!

organisatie! werken,! 2)! het! gedrag! van! mensen! te! kunnen! beïnvloeden! zodat! ze! zich!

aanmelden!voor!de!functie,!3)!ervoor!te!zorgen!dat!deze!mensen!hun!interesse!in!de!positie!

behouden,!en!4)!het!gedrag!van!mensen!te!beïnvloeden!zodat!zij!het!aanbod!accepteren.”!

! Naast! het! onderscheid! tussen! interne! en! externe! rekrutering,! kan! een! tweede!

onderscheid! gemaakt! worden,! namelijk! het! onderscheid! tussen! formele! kanalen! en!

informele! kanalen! (Breaugh,! 2013).! Formele! rekruteringskanalen! zijn! bijvoorbeeld!

advertenties! via!de!krant,! radio!of! televisie,! uitzendbureaus,! selectiekantoren,! enzovoort.!

Hierbij!biedt!men!dus!de!vacatures!aan!bij!het!grote!publiek.!Indien!de!organisatie!eerder!

gebruik!maakt! van! informele! kanalen,! dan! zoekt!men! nieuwe!werknemers! via! de! eigen!

werknemers.!De!huidige!werknemers!worden!dan!gevraagd!om!in!hun!omgeving!op!zoek!

te!gaan!naar!geschikte!kandidaten!(Breaugh,!2013).!

! Organisaties!beseffen!dat!mensen,!en!niet!machines,!kapitaal!of!geografische!ligging,!

de! nieuwe! bron! zijn! om! een! competitief! voordeel! te! behalen! ten! opzichte! van!

concurrenten.! Dit! resulteert! in! een! ‘war! for! talent’! waarbij! organisaties! getalenteerde!

medewerkers! willen! overtuigen! om! bij! hen! te! komen! werken! (Beechler! &! Woodward,!

2009).! Verschillende! studies! tonen! aan! dat! het! imago! van! een! organisatie! belangrijke!

effecten!heeft!op!het!aantrekken!van!nieuwe!werknemers.!De!organisatie!kan!een!invloed!

hebben! op! het! imago! van! de! organisatie! door! middel! van! employer! branding! (Dell! &!

Ainspan,! 2001).! Employer! branding! kan! omschreven! worden! als! het! geheel! van!

inspanningen! die! een! organisatie! doet! om! zich! te! profileren! als! een! aantrekkelijke!

werkgever.!Op!die!manier!probeert!men!potentiële!werknemers!aan!te!trekken!en!huidige!

werknemers! tevreden! te! houden! (Dell! et! al.,! 2001).! Uit! deze! omschrijving! kunnen! we!

afleiden!dat!employer!branding!een!deel!vormt!van!het!rekruteringsproces.!Uit!onderzoek!

! 5!

blijkt! dat! de! perceptie! van! de! reputatie! van! de! organisatie! de! zoektocht! naar! een! job!

beïnvloedt!omdat!mensen!de!reputatie!gebruiken!als!een!signaal!voor! jobeigenschappen.!

Werknemers!zijn!zelfs!bereid!om!loon!in!te!leveren!om!bij!organisaties!met!een!goed!imago!

te!kunnen!werken!(Cable!&!Turban,!2003).!!Wanneer!bedrijven!een!goede!employer!brand!

uitstralen,!kan!dit!er!dus!enerzijds!voor!zorgen!dat!getalenteerde!werknemers!kiezen!voor!

hun! organisatie! en! niet! voor! een! concurrerend! bedrijf.! Anderzijds! maakt! een! employer!

brand!het!rekruteringsproces!efficiënter!doordat!sollicitanten!het!bedrijf!leren!kennen.!De!

sollicitantenpool! zal! als! gevolg! kleiner,! maar! gerichter! zijn! waardoor! de!

rekruteringskosten!verminderen!(“Het!belang!van!een!goede!Employer!Branding”,!ADMB).!!

Werknemers!kunnen!ook!een!invloed!hebben!op!het!imago!van!een!organisatie!doordat!zij!

positieve!of!negatieve! informatie!over!de!organisatie!kunnen!verspreiden.!Dit!onderwerp!

wordt!verder!behandeld!in!de!literatuur!omtrent!wordBofBmouth.!!

!

Word9of9mouth!

!

WordBofBmouth! (WOM)! is! een! begrip! dat! oorspronkelijk! uit! het! vakgebied! van!

marketing! komt.! WordBofBmouth! wordt! in! de! marketing! gedefinieerd! als! “een!

interpersoonlijke! communicatie,! onafhankelijk! van! de! marketing! activiteiten! van! de!

organisatie,! over! een! organisatie! of! over! zijn! producten”! (Van! Hoye! &! Lievens,! 2009,! p.!

342).! Twee! belangrijke! raamwerken! bij! het! onderzoek! naar! wordBof! mouth! zijn! het!

recipientBsource! framework! en! het! accessibilityBdiagnosticity! model! (Van! Hoye! et! al.,!

2009)!

Het!recipientBsource!framework!ondersteunt!het!onderzoek!naar!de!determinanten!

van!wordBofBmouth.!Volgens!dit!raamwerk!zijn!de!determinanten!van!wordBofBmouth:!de!

karakteristieken! van! de! bron,! de! karakteristieken! van! de! ontvanger! en! de! relatie! tussen!

beiden! (Van!Hoye!et!al.,!2009).!De!expertise!van!de!zender!of!de!bron! is!een!belangrijke!!

karakteristiek! die! relevant! is! in! het! onderzoek! naar! wordBofBmouth.! Hoe! groter! de!

expertise!is!van!de!zender,!hoe!meer!de!ontvanger!beïnvloed!wordt!met!betrekking!tot!de!

aankoopbeslissing! (Bansal! &! Voyer,! 2000).! Uit! onderzoek! blijkt! tevens! dat! mensen!met!

meer! expertise! sneller! geneigd! zijn! om!wordBofBmouth! te! genereren! aangezien! zij! meer!

betrokken!zijn!met!het!product!of!met!de!organisatie!(Van!Hoye!et!al.,!2009).!Toegepast!op!

wordBofBmouth!bij!rekrutering,!bleek!uit!onderzoek!dat!ontvangers!van!positieve!wordBofB

mouth!het!aantrekkelijker!vinden!om!te!werken! in!een!bepaalde!organisatie!wanneer!de!

! 6!

bron!een!werknemer!is!in!de!organisatie!(Van!Hoye,!Weijters,!Lievens!&!Stockman,!2014).!

Dit!komt!doordat!een!werknemer!meer!expertise!heeft!dan!een!buitenstaander.!Een!andere!

determinant!van!het!recipientBsource!framework,!namelijk!de!relatie!tussen!de!zender!en!

de! ontvanger,! kan! omschreven! worden! met! de! term! ‘tie! strength’.! De! tie! strength!

omschrijft! hoe!hecht!de! relatie! is! tussen!de! zender! van!wordBofBmouth! en!de!ontvanger.!

Bansal! en! Voyer! (2000)! onderzochten! of! tie! strength! een! invloed! heeft! op! de!

aankoopbeslissing.! De! band! tussen! familieleden! of! vrienden! kunnen! we! sterk! noemen,!

terwijl!de!band!tussen!kennissen!of!onbekenden!eerder!zwak!is.!Uit!hun!onderzoek!bleek!

dat!hoe!sterker!de!band!is!tussen!de!zender!en!de!ontvanger,!hoe!meer!invloed!de!wordBofB

mouth! van! de! zender! heeft! op! de! aankoopbeslissing! van! de! ontvanger.! Ontvangers! van!

positieve! wordBofBmouth! zullen! het! ook! aantrekkelijker! vinden! om! te! werken! voor! een!

organisatie!wanneer!de!bron!een!vriend!is!dan!wanneer!de!bron!een!kennis!is!(Van!Hoye!et!

al.,!2014).!!

Het!tweede!raamwerk,!the!accessibilityBdiagnosticity!model,!wordt!gebruikt!om!de!

effecten!van!het!ontvangen!van!wordBofBmouth!duidelijk!te!maken!(Van!Hoye!et!al.,!2009).!

Dit! model! stelt! dat! de! accessibility! of! de! toegankelijkheid! en! de! beschikbaarheid! van!

informatie!in!het!geheugen!de!waarschijnlijkheid!bepaalt!dat!die!informatie!gebruikt!wordt!

om!een!bepaalde! evaluatie! te! vormen.!Ook!de!diagnosticiteit,! of! de!mate!waarin!men!op!

basis!van!informatie!verschillende!interpretaties!kan!onderscheiden,!heeft!een!invloed!op!

de!waarschijnlijkheid!dat!een!evaluatie!gevormd!wordt!op!basis!van!verkregen!informatie!

(Van!Hoye!et!al.,! 2009).!Doordat!wordBofBmouth!ervoor!zorgt!dat! informatie!makkelijker!

uit!het!geheugen!kan!worden!gehaald!door!de!persoonlijke!aard!van!de!informatie,!kan!dit!

de!aantrekkelijkheid!van!een!organisatie!beïnvloeden.!Onderzoek!van!Bansal!et!al.!(2000)!

toonde! reeds! aan! dat! wordBofBmouth! inderdaad! een! invloed! heeft! op! de!

aankoopbeslissingen!van!de!ontvangers!van!wordBofBmouth.!In!dit!onderzoek!wordt!in!lijn!

met! vorig! onderzoek! verondersteld! dat! wordBofBmouth! ook! een! invloed! heeft! op! de!

beslissing!om!te!solliciteren!bij!een!bepaalde!organisatie.!!

In! de! context! van! rekrutering! kan! wordBofBmouth! gedefinieerd! worden! als! “een!

interpersoonlijke! communicatie,! onafhankelijk! van! de! rekruteringsactiviteiten! van! de!

organisatie,! over! de! organisatie! als! werkgever! of! over! specifieke! jobs”! (Van! Hoye! &!

Lievens,!2007,!p.!2027).!WordBofBmouth! is!met!andere!woorden! informatie!die! informeel!

verspreid!wordt,!onafhankelijk!van!de!organisatie!(Van!Hoye,!2013).!!

! 7!

De! meeste! studies! focusten! op! de! uitkomsten! van! wordBofBmouth,! waardoor! er!

weinig! onderzoek! is! naar! de! determinanten! ervan! (Shinnar,! Young! &! Meana,! 2004).! Er!

ontbreekt!met!andere!woorden!literatuur!over!de!redenen!waarom!werknemers!wordBofB

mouth!verspreiden.!Uit!eerder!onderzoek!bleek!dat!tevredenheid,!loyaliteit,!betrokkenheid!

en! vertrouwen! een! significant! positief! effect! hadden! op! het! verspreiden! van! wordBofB

mouth! (De! Matos! &! Rossi,! 2008).! Onderzoek! van! Van! Hoye! (2013)! wees! uit! dat! het!

employer! brand! van! een! organisatie! de! intentie! om! positieve! wordBofBmouth! te!

verspreiden,! voorspelde! bij! verpleegkundigen.! Ook! Lau! en! Ng! (2001)! deden! onderzoek!

naar! het! voorkomen! van! wordBofBmouth.! Uit! hun! onderzoek! bleek! dat! wordBofBmouth!

enkel! zal! voorkomen!wanneer! de! zender! gemotiveerd! is! om! te! spreken! en! wanneer! de!

ontvanger! gemotiveerd! is! om! te! luisteren.! De! motivatie! om! te! spreken! kan! beïnvloed!

worden! door! de! persoonlijkheid! van! de! zender,! de! attitude! van! de! zender,! de!

betrokkenheid!met! het! product! en! situationele! factoren! zoals! de! nabijheid! van! anderen!

terwijl!men!ontevredenheid!ervaart!(Lau!&!Ng,!2001).!

Er! zijn! in! de! literatuur! vier! dimensies! beschreven! die! de! effecten! van! wordBofB

mouth! kunnen! beïnvloeden! (Van! Hoye! et! al.,! 2009).!WordBofBmouth! kan! over! deze! vier!

dimensies! variëren.! Als! eerste! kan! wordBofBmouth! tot! stand! komen! door! verschillende!

soorten!media,! zoals! faceBtoBface,! via! het! internet,! enzovoort! (Van!Hoye! et! al.,! 2009).! In!

deze!studie!wordt!de!nadruk!gelegd!op!wordBofBmouth!via!referrals!en!wordBofBmouth!via!

sociale!media.! Ten! tweede!kan!wordBofBmouth! van!verschillende! soorten! sociale! actoren!

komen.!Zowel! goede!vrienden!als! vreemden!kunnen!dus! informatie!over!een!organisatie!

verschaffen! (Van!Hoye! et! al.,! 2009).! In! deze! studie! ligt! de! focus! op!wordBofBmouth! door!

medewerkers.! Ten! derde! kan! wordBofBmouth! gebaseerd! zijn! op! verschillende!motieven.!

Zowel!motieven!van!de!zender!als!de!motieven!van!de!ontvanger!kunnen!een!rol!spelen.!

Een! werknemer! kan! bijvoorbeeld! negatieve! informatie! verschaffen! indien! hij/zij! niet!

tevreden! is! over!de!organisatie! als!werkgever!of!net!positieve!wordBofBmouth!genereren!

indien!men!wel!tevreden!is.!Er!hoeft!zelfs!niet!altijd!een!duidelijk!motief!te!zijn!aangezien!

wordBofBmouth!ook!toevallig!tot!stand!kan!komen!(Van!Hoye!et!al.,!2009).!Als!laatste!kan!

wordBofBmouth!zowel!positieve!als!negatieve! informatie!omvatten!aangezien!de!bron!per!

definitie!onafhankelijk!is!van!de!organisatie!(Van!Hoye!et!al.,!2009).!!

Een! organisatie! kan! slechts! indirect! een! invloed! uitoefenen! op! wat! er! over! de!

organisatie!wordt!gezegd.!Dit!kan!men!doen!door!bepaalde!rekruteringsactiviteiten,!zoals!

bijvoorbeeld! campus! recruitment,! employee! referral! programma’s,! sociale! media,! het!

! 8!

aanbieden! van! een! stageplaats! of! door! relaties! op! te! bouwen!met! invloedrijke! personen!

(Van!Hoye,!2013).!Deze!studie!focust!zich!op!sociale!rekrutering,!met!de!nadruk!op!wordB

ofBmouth! via! twee! rekruteringsactiviteiten,! namelijk! employee! referral! programma’s! en!

sociale!media.!!

!

Sociale!rekrutering!

!

Doordat!sociale!rekrutering!een!nieuw!begrip!is,!werd!er!op!basis!van!de!literatuur!

een!eigen!definitie!geformuleerd.!Sociale!rekrutering!wordt!omschreven!als:!alle!acties!die!

een! organisatie! kan! ondernemen! om! positieve! wordBofBmouth! over! de! organisatie! als!

werkgever!of!over!een!specifieke!vacature! te!managen!en/of! te!beïnvloeden.!Dit!doen!ze!

onder! andere! door! het! implementeren! van! een! employee! referral! programma! en! door!

actief!te!zijn!op!sociale!media.!

!

! Employee! referral! programma.!Employee!referrals!zijn!een!specifieke!vorm!van!

wordBofBmouth!waarbij!huidige!werknemers!van!de!organisatie!optreden!als!bron!voor!het!

verschaffen!van!interpersoonlijke!informatie!over!de!werkgelegenheid!bij!een!organisatie!

(Van! Hoye,! 2013).! Deze!methode,! waarbij! men! dus! eigen!werknemers! inschakelt! in! het!

rekruteringsproces,!wordt! als! beste!methode! gezien!om!mensen! te! bereiken!die! over!de!

gewenste!eigenschappen!bezitten! (Breaugh,!2013).! In!de! Jobvite!Recruiter!Nation!survey!

van!2015!geeft!78%!van!de!recruiters!aan!dat!ze!hun!beste!kandidaten!vinden!via!referrals.!

41%!van!de!recruiters!is!daarenboven!van!plan!om!meer!te!investeren!in!referrals.!!

! Er! werden! reeds! verschillende! onderzoeken! uitgevoerd! om! de! voordelen! van!

employee! referrals! te! achterhalen.! Een! eerste! onderzoek! vergeleek! een! informele! groep,!

bestaande!uit! referrals! en! spontane! sollicitanten,! en! een! formele! groep,!werknemers! die!

gerekruteerd!waren! via! andere! kanalen! (Breaugh,! 2013).! Uit! de! resultaten! bleek! dat! de!

informele!groep!langer!bij!de!organisatie!bleef!werken!dan!de!formele!groep.!Mensen!die!

aangebracht!werden!en!spontane!sollicitanten!(de!informele!groep)!hadden!ook!meer!kans!

om!een!jobaanbieding!te!krijgen!omdat!de!organisatie!over!hen!een!positiever!beeld!had.!

Uit! onderzoek! bleek! ook! dat! deze! groep! sneller! geneigd! was! om! de! jobaanbieding! te!

aanvaarden!(Breaugh,!2013).!Door!gebruik!te!maken!van!referrals!kan!de!organisatie!ook!

makkelijker!informatie!verzamelen!over!de!kwalificaties!van!sollicitanten.!Dit!zorgt!op!zijn!

beurt!voor!minder!kosten.!Het!is!over!het!algemeen!ook!zo!dat!mensen!die!via!een!referral!

! 9!

bij! de! organisatie! terechtkomen! beter! presteren! op! de! job! dan! mensen! die! via! andere!

bronnen!in!de!organisatie!terechtkomen.!Dit!komt!doordat!de!huidige!werknemers!zelf!al!

zeer!selectief!zijn!wanneer!ze!iemand!voorstellen!omdat!ze!hun!eigen!reputatie!binnen!het!

bedrijf!niet!willen!beschadigen!(Caers!et!al.,!2010).!De!bevindingen!van!Caers!en!Castelyns!

(2010)! zijn! consistent! met! de! bevindingen! van! Shinnar,! Young! en!Meana! (2004).! Naast!

bovenstaande!voordelen!geven!Shinnar!et!al.!(2004)!ook!aan!dat!referrals!meer!tevreden!

zijn!met!hun!job!en!dat!ze!over!meer!kennis!beschikken!over!de!organisatie!voor!men!er!

gaat! werken.! Yakubovich! en! Lup! (2006)! stelden! de! hypothese! dat! individuen! die!

aangebracht! worden! door! hoog! presterende! werknemers! hogere! scores! hebben! op!

selectiemeetmethoden!in!vergelijking!met!individuen!die!aangebracht!werden!door!minder!

goed!presterende!werknemers.!Deze!mensen,!die!aangebracht!werden!door!minder!goed!

presterende! werknemers,! zouden! op! hun! beurt! hogere! scores! hebben! op! de!

selectiemeetmethoden! dan! personen! die! gerekruteerd! werden! via! het! internet.! Uit! de!

resultaten!bleken!deze!hypotheses!inderdaad!te!kloppen!(Yakubovich!&!Lup,!2006).!!

! In!de!hierboven!beschreven!onderzoeken!wordt!de!impact!bekeken!van!een!referral!

op!de!persoon!die!wordt!aangebracht.!Er!is!echter!weinig!onderzoek!dat!de!impact!van!een!

referral! bekijkt! op! de! werknemer! die! de! persoon! aanbrengt,! of! de! aanbeveler.! Daarom!

ontwikkelden! Shinnar! et! al.! (2004)! het! ERMOBmodel,! of! het! Employee! Recommender’s!

Motivation!and!Outcomes!model.!Dit!model!veronderstelt!dat!het!referral!proces!ook!een!

positieve! impact! kan! hebben! op! de! aanbeveler,! namelijk! dat! de! aanbeveler! een! grotere!

betrokkenheid! zal! ervaren! en!meer! tevreden! zal! zijn! over! diens! job! indien! hij! positieve!

referrals!gemaakt!heeft!voor!zijn/haar!organisatie!(Shinnar!et!al.,!2004).!!

! In! de! vorige! alinea’s! ging! het! telkens! om! het! maken! van! positieve! referrals.!

Werknemers! kunnen! echter! ook! negatieve! referrals! maken,! waarbij! ze! mensen! gaan!

afraden!om!bij!de!organisatie!te!gaan!werken.!Die!nadelige!informatie!over!de!organisatie!

kan!een!negatieve! impact!hebben!op!de!aantrekkelijkheid!van!de!organisatie! (Van!Hoye,!

2013).!Uit!een!studie!van!Van!Hoye!en!Lievens!(2007)!bleek!zelfs!dat!negatieve!wordBofB

mouth! over! de! organisatie! een! grotere! impact! had! op! de! aantrekkelijkheid! van! een!

organisatie!dan!positieve!wordBofBmouth.!!

! De! voordelen! van! positieve! employee! referrals! voor! organisaties,! sollicitanten! en!

werknemers! en! de! nadelen! van! negatieve! employee! referrals! voor! organisaties! werden!

reeds! aangehaald,!maar!wat! zijn! de!motieven! van!werknemers! voor! het!maken! van! een!

referral?! Oorspronkelijk! werd! er! een! onderscheid! gemaakt! tussen! intrinsieke! en!

! 10!

extrinsieke!motivatie! (Van!Hoye,! 2013).! Intrinsieke!motivatie! is! de!motivatie! om! zich! te!

engageren! in! referrals! voornamelijk! voor! zichzelf! omdat! het! werk! interessant! en/of!

bevredigend!is.!Extrinsieke!motivatie!komt!niet!van!binnenuit,!maar!komt!voort!uit!iets!dat!

losstaat! van! het! gedrag! zelf,! zoals! een! beloning! of! een! straf.!Meer! recent! voegt!men! een!

derde! vorm! van! motivatie! toe,! namelijk! prosociale! motivatie! (Van! Hoye,! 2013).! De!

motivatie! is! er! dan! voornamelijk! omdat! hetgene! je! doet! voordeel! kan! geven! aan! andere!

mensen,!om! iemand!anders! te!helpen.!Van!Hoye! (2013)!onderzocht!of!deze!drie!vormen!

van!motivatie! toegepast!konden!worden!op!employee!referrals.!De!eerste! reden!waarom!

sommige! werknemers! hun! organisatie! aanbevelen! als! werkgever! is! omdat! ze! intrinsiek!

gemotiveerd!zijn!om!dat! te!doen.!Er!kan!verwacht!worden!dat!mensen!die! tevreden!zijn!

met!hun! job!positieve!referrals!maken!en!dat!mensen!die!niet! tevreden!zijn!met!hun! job!

negatieve!referrals!zullen!maken.!Uit!de!resultaten!bleek!inderdaad!dat!tevredenheid!met!

de! job! samenhangt! met! het! maken! van! positieve! referrals! en! dat! ontevredenheid!

samenhangt!met!het!maken!van!negatieve!referrals! (Van!Hoye,!2013).!Uit!het!onderzoek!

van! Shinnar! et! al.! (2004)! bleek! ook! dat! individuen! die! positieve! attitudes! hebben! ten!

opzichte! van! hun! job! zich! eerder! zullen! engageren! in! wordBofBmouth! door! intrinsieke!

motivatie.! De! cognitive! dissonance! theory! van! Festinger! (1957)! en! de! selfBperception!

theory! van! Bem! (1972)! helpen! verklaren! hoe! attitudes! kunnen! beïnvloed! worden! door!

argumenten! of! gedragingen! (Shinnar! et! al.,! 2004).! De! cognitive! dissonance! theory! is!

gebaseerd!op!het!principe!dat!mensen!consistentie!of!een!fit!zoeken!tussen!de!affectieve,!

cognitieve! en! gedragsmatige! processen! van! een! attitude.! De! theorie! voorspelt! dus! dat!

werknemers!die!hun!organisatie!‘verkopen’!aan!vrienden!of!familie,!die!zich!dus!engageren!

in!positieve!wordBofBmouth,!hun!eigen!overtuiging!op!dezelfde!lijn!plaatsen!als!de!positieve!

uitspraken! die! ze! doen! (Shinnar! et! al.,! 2004).! De! selfBperception! theory! van! Bem! voegt!

daaraan! toe! dat! individuen! hun! attitudes! afleiden! van! hun! eigen! gedrag.! Toegepast! op!

employee! referrals! kunnen! we! stellen! dat! wanneer! een! werknemer! met! positieve!

werkattitudes!zich!engageert!in!positieve!wordBofBmouth!voor!het!maken!van!een!referral,!

zijn! eigen! positieve! attitudes! ten! opzichte! van! de! organisatie! versterkt! zullen! worden.!

Doordat! de! positieve! attitudes! versterkt! worden,! zal! men! zich! op! zijn! beurt! meer!

engageren!in!het!verspreiden!van!positieve!wordBofBmouth!(Shinnar!et!al.,!2004).!!

! Ten! tweede! kan!het!maken! van!positieve! of! negatieve! referrals! gebaseerd! zijn! op!

prosociale! motieven.! Uit! de! resultaten! van! de! studie! van! Van! Hoye! (2013)! bleek! dat!

mensen! die! anderen! aan! een! goede! job! willen! helpen! meer! positieve! referrals! maken.!

! 11!

Werknemers!maken!niet!alleen!meer!positieve!referrals!als!ze!andere!mensen!aan!een!job!

willen!helpen,!maar!ook!wanneer!ze!de!organisatie!willen!helpen!door!goede!werknemers!

te! zoeken.! Negatieve! referrals! worden! eerder! gemaakt! wanneer! werknemers! willen!

vermijden!dat!andere!mensen!in!een!job!terechtkomen!waar!men!niet! in!past!(Van!Hoye,!

2013).!!

! Ten! derde! kunnen! mensen! ook! extrinsiek! gemotiveerd! worden! om! referrals! te!

maken!(Van!Hoye,!2013).!Organisaties!geven!in!dit!geval!meestal!een!geldelijke!beloning!of!

bonus! aan! werknemers! die! positieve! referrals! maken.! De! meest! gebruikte! incentives!

volgens! de! Jobvite! Recruiter! Nation! survey! van! 2015! zijn! geldelijke! bonussen! (40%),!

erkenning!in!de!organisatie!(20%),!extra!voordelen!(15%)!en!reizen!op!de!kosten!van!de!

organisatie! (4%).! Uit! het! onderzoek! van! Van!Hoye! (2013)! bleek! dat! beloningen! positief!

geassocieerd!zijn!met!het!maken!van!positieve!referrals.!Een!beloning!zorgt!er!niet!alleen!

voor! dat! er! meer! positieve! wordBofBmouth! verspreid! wordt,! maar! ook! dat! er! minder!

negatieve!wordBofBmouth!verspreid!wordt.!Andere!motieven!zoals! jobtevredenheid!en!de!

wil!om!werkzoekenden!aan!een!goede!job!te!helpen,!waren!echter!meer!predictief!dan!de!

beloningen! (Van!Hoye,! 2013).! Er!werd! verwacht! dat! de! geloofwaardigheid! van!wordBofB

mouth!bij!een!beloning!zou!dalen!aangezien!men!zou!kunnen!denken!dat!de!bron!handelt!

uit!eigenbelang!en!de!informatie!dus!niet!meer!onafhankelijk!is!van!de!organisatie.!!Uit!de!

resultaten! bleek! dat! ontvangers! van! positieve! wordBofBmouth! inderdaad! minder!

aangetrokken! zijn!wanneer! ze!weten!dat!de!bron!hiervoor! een!geldelijke!beloning!kreeg!

(Van!Hoye!et!al.,!2014).!!

!

Sociale! media.! Een! sociale! netwerksite! is! een! online! communicatiemedium!waar!

gebruikers!een!profiel!kunnen!aanmaken!en!via!hun!profiel!kunnen!interageren!met!elkaar.!

Via! sociale! netwerksites! wordt! er! met! andere! woorden! een! digitale! wordBofBmouth!

gecreëerd! (Nagendra,! 2014).! Er! kan! een!onderscheid! gemaakt!worden! tussen! twee! vaak!

gebruikte! sociale! netwerksites,! namelijk! Facebook! en! LinkedIn.! Facebook! is! een! sociale!

netwerksite! die! je! toelaat! verbinding! te!maken!met! vrienden,! persoonlijke! informatie! te!

delen! en! om! nieuwe!mensen! te! leren! kennen! (Caers! et! al.,! 2010).! Facebook! wordt! met!

andere! woorden! eerder! voor! het! plezier! gebruikt! (Nikolaou,! 2014).! LinkedIn! zorgt!

daarentegen! voor! een! verbinding!met!professionals.!Op!LinkedIn!kan! je! je! vaardigheden!

oplijsten,! je! kennis! en! ervaring! delen! en! het! laat! je! toe! om! je! toekomstige! carrière! te!

plannen! (Caers!et! al.,! 2010).!Werkzoekenden!kunnen!op!deze!manier! jobopportuniteiten!

! 12!

op!een!eenvoudige!manier!vinden! (Nikolaou,!2014).!Facebook!behoort!dus!eerder! tot!de!

private!sfeer!terwijl!LinkedIn!eerder!professioneel!is!(Caers!et!al.,!2010).!In!dit!onderzoek!

werd!voornamelijk!gepolst!naar!de!activiteit!van!de!medewerkers!en!van!de!organisaties!

op!deze!twee!sociale!netwerksites.!!

Ook! organisaties! zijn!meer! en!meer! actief! op! sociale! netwerksites.! Een! Belgische!

studie!toonde!aan!dat!zowel!Facebook!als!LinkedIn!gebruikt!worden!als!extra!tools!bij!de!

rekrutering!en!de!selectie!van!nieuwe!werknemers!(Zide!et!al.,!2014).!De!‘Society!of!Human!

Resource! Management! Survey’! toonde! aan! dat! 95%! van! de! 541! bevraagde! HR!

professionals! LinkedIn! gebruikt! om! kandidaten! te! rekruteren,! 58%! geeft! aan! Facebook!

hiervoor! te! gebruiken! (Zide! et! al.,! 2014).! Recruiters! gaven! aan! waarvoor! ze! de!

verschillende!sociale!media!kanalen!gebruiken.!95%!gebruikt!LinkedIn!bij!het!zoeken!naar!

kandidaten,! 95%! voor! het! contacteren! van! kandidaten! en! 93%! houdt! via! LinkedIn!

potentiële!kandidaten!in!het!oog.!Recruiters!gebruiken!Facebook!voor!employer!branding!

(59%),! om! employee! referrals! te! genereren! (51%)! en! 48%! gebruikt! Facebook! om!

vacatures! te! posten! (Social! Recruiting! Survey,! 2014).! De! reden! waarom! sociale! media!

gebruikt! wordt! bij! het! rekruteren,! is! dat! sociale! netwerksites! een! idee! geven! over!

jobsucces,!het!IQ!en!de!persoonlijkheid!van!de!gebruiker!waardoor!sociale!media!de!leegte!

van! traditionele! rekruteringsmethoden! opvult! (Zide! et! al.,! 2014).! Human! resource!

professionals!maken!gebruik!van!deze!sites!om!op!een!kostenefficiënte!manier!vacatures!

publiek! te!maken!en!om! informatie!op! te! zoeken!over!werkzoekenden! (Nikolaou,!2014).!

Dankzij!de!publieke!activiteiten!van!FacebookB!en!LinkedInBgebruikers!kunnen!werkgevers!

dus!concrete!en!observeerbare!informatie!gebruiken!om!hun!sollicitanten!te!evalueren!en!

te!beslissen!wie!op!gesprek!mag!komen.!Het!gevaar!bestaat!er!echter! in!dat!beslissingen!

beïnvloed! worden! door! leeftijd,! geslacht,! seksuele! oriëntatie,! ras,! burgerlijke! staat,!

overgewicht! en! aantrekkelijkheid,! terwijl! deze! informatie! geen! legale! basis! biedt! om! te!

selecteren! (Wilson,! Gosling! &! Graham,! 2012;! Caers! et! al.,! 2010).! Dit! maakt! de! kans! op!

discriminatie!groter.!Veel!gebruikers!van!sociale!netwerksites!zijn!zich!echter!niet!bewust!

van!de!implicaties!van!hun!online!profiel!(Zide!et!al.,!2014).!!

De! enorme! groei! van! sociale! media! heeft! het! digitale! landschap! geherdefinieerd!

door!te!veranderen!hoe!informatie!in!een!netwerkomgeving!ontvangen!en!verspreid!wordt.!

Marketeers!zagen!het!potentieel!van!de!nieuwe!manier!van!informatie!delen,!waardoor!er!

ingezet! werd! op! elektronische! wordBofBmouth! (Kim,! Sung! &! Kang,! 2014).! Hierbij!

verspreiden! consumenten! informatie! over! een! merk! of! een! product! op! sociale!

! 13!

netwerksites.! Elektronische! wordBofBmouth! zorgt! ervoor! dat! de! gedeelde! informatie!

onmiddellijk!beschikbaar!is!voor!een!groot!aantal!mensen!en!instituties.!Dit!is!dan!meteen!

het!verschil!tussen!traditionele!wordBofBmouth!en!wordBofBmouth!via!het!internet:!op!het!

internet!kan!je!heel!veel!verschillende!meningen!raadplegen!in!één!oogopslag!(Schindler!&!

Bickart,!2005).!Een!sociale!netwerksite!is!de!ideale!plek!voor!elektronische!wordBofBmouth!

aangezien! het! een! omgeving! biedt! waar! mensen! informatie! kunnen! verspreiden! en!

opzoeken! in! hun! sociale! netwerken! door! interpersoonlijke! interacties! online! (Kim! et! al.,!

2014).!Het! verschil! tussen!wordBofBmouth!via! sociale!netwerksites! en!wordBofBmouth!op!

andere! websites! is! dat! de! connecties! of! de! vrienden! van! de! persoon! zichtbaar! zijn,!

informatie!en!reviews!die!gepost!werden!door!de!profieleigenaar!zichtbaar!zijn!en!dat!men!

de! interesses! of! groepen!waartoe!men! behoort! op! sociale!media! kan! zien.! Dit! zichtbare!

display!ageert!als!een!signaal!van!de!betrouwbaarheid!van!het!profiel!en!de!informatie!die!

erop! te! vinden! is.! Op! deze! manier! kan! men! de! kwaliteit! van! de! informatie! beoordelen!

(Chatterjee,! 2011).! Uit! onderzoek! bleek! dat! de! interesse! in! een! productcategorie! groter!

was!wanneer!men!de!informatie!kreeg!via!een!forum,!een!plaats!waar!iedereen!vrij!wordB

ofBmouth! kan! verspreiden,! dan!wanneer! de! informatie! door! de! organisatie! gegenereerd!

werd.!De! informatie!via!het! forum!werd!als!relevanter!en!geloofwaardiger!gezien!dan!de!

informatie!van!de!organisatie!(Schindler!et!al.,!2005).!Er!kan!verwacht!worden!dat!wordB

ofBmouth!over!de!organisatie! als!werkgever!via! sociale!media!geloofwaardiger!overkomt!

dan!informatie!die!door!de!organisatie!zelf!gegenereerd!werd.!!

Verschillende! organisaties! hebben! reeds! sterk! geïnvesteerd! in! het! gebruiken! van!

sociale! media! om! de! aankoopbeslissing! van! consumenten! te! beïnvloeden.! Onderzoek!

toonde! aan! dat! er! een! significante! invloed! is! van! online! productreviews,! een! vorm! van!

elektronische!wordBofBmouth,!op!het!aankoopgedrag!van!consumenten!(Chen,!Tang,!Wu!&!

Jheng,! 2014).! Facebook! heeft! zelfs! verschillende! tools! ontwikkeld! waardoor!

Facebookgebruikers! makkelijk! hun! eigen! productreviews! kunnen! delen.! De! effectiviteit!

van!het!gebruiken!van!posts!om!reclame!te!maken,!hangt!af!van!de!karakteristieken!van!de!

post!en!van!de!karakteristieken!van!het!individu!dat!de!informatie!gepost!heeft.!Posts!van!

een!‘vriend’!zijn!invloedrijker!omdat!ze!van!een!betrouwbare!bron!komen.!De!kwaliteit!en!

de!inhoud!van!een!post!zijn!belangrijk!voor!de!mate!waarin!een!post!invloedrijk!is!(Chen!et!

al.,!2014).!Onderzoek!over!de!mate!waarin!organisaties!elektronische!wordBofBmouth!over!

de!organisatie!als!werkgever!proberen!te!monitoren!of!beïnvloeden,!werd!niet!gevonden.!

! 14!

Ook!werd!geen!onderzoek!gevonden!naar!de!mate!waarin!werknemers!informatie!posten!

over!vacatures!of!over!werken!bij!de!organisatie!in!het!algemeen.!!

De!literatuur!omtrent!sociale!rekrutering!en!meer!bepaald!rond!positieve!wordBofB

mouth! via! employee! referrals! en! via! sociale!media,! gaat! voornamelijk! over! onderzoeken!

met!betrekking!tot!het!marketinggebied.!Uit!de!onderzoeken!vermeld!in!de!literatuurstudie!

bleek!namelijk!dat!wordBofBmouth!over!een!merk!of!een!product!een!invloed!kan!hebben!

op!de!aankoopbeslissing!van!consumenten!(Chen!et!al.,!2014).!Enkele!studies!deden!reeds!

onderzoek!naar!het!stimuleren!van!wordBofBmouth!over!de!organisatie!als!werkgever!door!

middel! van! employee! referral! programma’s,! maar! er! werd! nog! geen! onderzoek! gedaan!

omtrent! wordBofBmouth! via! sociale! media! over! werken! bij! de! organisatie.! Aangezien!

sociale! rekrutering! een! relatief! nieuw!begrip! is! en! er! tot! nu! toe!weinig! onderzoek!werd!

naar! gedaan,! zal! dit! onderzoek! kijken! naar! wat! er! wordt! gedaan! in! organisaties! rond!

sociale!rekrutering!om!positieve!wordBofBmouth!door!werknemers! in!de!hand!te!werken.!

De! focus! ligt! bij! de!werknemer,!waardoor! een! antwoord!wordt! gezocht! op! de! vraag:!Op!

welke! manier! worden! werknemers! aangemoedigd! om! positieve! wordBofBmouth! te!

verspreiden!en!om!welke!redenen!doen!ze!het!wel!of!niet?!!!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! 15!

Empirisch!onderzoek!

!

Methodologie!

!

! Om! te! kunnen! onderzoeken! wat! er! in! organisaties! gedaan! wordt! rond! sociale!

rekrutering!om!positieve!wordBofBmouth!door!werknemers!in!de!hand!te!werken,!op!welke!

manier!werknemers! aangemoedigd!worden!om!dit! te! doen! en! om!welke! redenen! ze! het!

wel! of! niet! doen,!werd! gekozen! voor! het! gebruik! van! kwalitatief! onderzoek.!Dankzij! het!

gebruik! van! kwalitatief! onderzoek! kan! de! aard! van! het! verschijnsel,! in! dit! geval! sociale!

rekrutering,! in! kaart! gebracht! worden! en! kan! er! meer! diepgaande! informatie! verschaft!

worden! (Philipsen! &! VernooyBDassen,! 2004).! Het! is! wel! belangrijk! te! weten! dat!

representativiteit!niet!mogelijk!is!bij!een!kwalitatief!onderzoek!(Snowden!&!Martin,!2011).!!

! Als! onderzoeksinstrument! werd! gekozen! voor! een! kwalitatief! interview,! meer!

bepaald! een! semiBgestructureerd! interview.! Deze! vorm! liet! toe! om! naast! de!

standaardvragen!dieper!te!kunnen!ingaan!op!bepaalde!onderwerpen.!!

! De! meeste! interviews! werden! afgenomen! in! een! nietBwerkgerelateerde! setting!

zodat!de!geïnterviewde!personen!zich!vrij!zouden!voelen!om!te!antwoorden.!Op!vraag!van!

enkele!participanten!werd!wel!bij!de!organisatie!zelf!langsgeweest,!maar!dan!wel!tijdens!de!

middagpauze!in!een!informele!ruimte.!!

!

Participanten.!!

!

! Twintig! werknemers! werden! geïnterviewd! voor! deze! studie.! Bij! het! zoeken! naar!

participanten!werd!gezocht!naar!een!mix!van!grote!en!kleine!bedrijven.!Een!groot!bedrijf!

werd!gedefinieerd!als!een!bedrijf!met!meer!dan!500!werknemers.!Bij!de!kleine!bedrijven!

was! het! belangrijk! dat! er! een! minimale! rekruteringsstrategie! aanwezig! was,! waardoor!

gezocht! werd! naar! bedrijven! met! minimaal! 75! werknemers.! Van! deze! twintig!

respondenten!werken! 7!mensen! in! een! groot! bedrijf! en! 13!mensen! in! een! klein! bedrijf.!

Naast!een!mix!van!kleine!en!grote!bedrijven,!werd!er!ook!gezorgd!voor!zowel!bedrijven!uit!

de!profit!sector!als!bedrijven!uit!de!nonBprofit!sector.!Het!verschil!tussen!de!profit!sector!

en!de!nonBprofit!sector!is!dat!de!doelstelling!van!organisaties!in!de!nonBprofit!sector!niet!is!

om!winst! te! genereren! terwijl! dit!wel!het! geval! is! in!de!profit! sector! (Anheier,! 2000).! In!

deze!sample!werken!4!mensen!voor!nonBprofit!bedrijven!en!16!mensen!werken!in!de!profit!

! 16!

sector.! De! profit! bedrijven! vertegenwoordigen! verschillende! sectoren:! drie! uit! de!

voedingssector,! twee! uit! de! chemiesector,! twee! uit! de! sportwereld,! vier!

productiebedrijven,! twee! kunststofverwerkingsbedrijven,! één! bedrijf! uit! de!

pharmaceutische!sector,!één!uit!de!ICT!sector!en!één!uit!de!technieksector.!Er!werden!ook!

mensen! van! verschillende! leeftijden! bevraagd,! zowel! mannen! als! vrouwen.! Van! de! 20!

participanten!zijn!er!9!vrouwen!en!dus!11!mannen.!De!jongste!persoon!die!aan!deze!studie!

meewerkt,! is! 22! jaar,! de! oudste! is! 58! jaar.! Er! bevinden! zich! vier! personen! in! de!

leeftijdscategorie!21B30!jaar,!vier!personen!in!de!categorie!31B40!jaar,!zes!personen!in!de!

categorie!41B50!jaar!en!zes!personen!in!de!categorie!50+.!De!gemiddelde!leeftijd!is!43!jaar.!

De! anciënniteit! bij! het! huidige! bedrijf! werd! ook! gevraagd! aan! de! werknemers.! De!

minimumanciënniteit!is!1!jaar,!maximum!37!jaar,!met!een!gemiddelde!anciënniteit!van!16!

jaar.!Specifiek!werd!ook!gezocht!naar!enkele!werknemers!die!ervaring!hadden!met!referral!

programma’s.!Bij!vier!van!de!twintig!respondenten!is!er!een!rewarded!referral!programma!

aanwezig.!

! Om! het! interview! niet! te! beïnvloeden,! werd! gekozen! voor! werknemers! die! geen!

band!hadden!met!de!interviewer.!Daarom!werden!mensen!uit!het!persoonlijk!netwerk!van!

de!interviewer!en!mensen!uit!het!netwerk!van!de!ouders!gevraagd!of!zij!een!collega!hadden!

die!eventueel!zou!willen!meewerken!aan!het! interview.!Van!zodra!het!eerste!contact!was!

gelegd,!werd!er!geen!gebruik!meer!gemaakt!van!de!tussenpersoon.!!!

!

! Semi9gestructureerd!interview.!

!

! De!interviewgids!omvat!verschillende!onderwerpen!die!verband!houden!met!sociale!

rekrutering.! Deze! masterproef! maakt! deel! uit! van! een! groter! geheel! waarbij! de! andere!

onderzoekers! gebruik!maken! van! dezelfde! interviewgids.! De! gids!wordt! kort! overlopen,!

maar!de!focus!wordt!gelegd!op!de!onderwerpen!die!belangrijk!zijn!in!deze!masterproef.!In!

het! eerste! deel! werd! gepeild! naar! hoe! de! werknemer! het! rekruteringsproces! heeft!

doorlopen!bij! zijn!huidige!organisatie.! In!het! tweede!deel!was!het!de!bedoeling!om!na! te!

gaan!of!werknemers!op!de!hoogte! zijn! van!welke!bronnen!hun!organisatie! voornamelijk!

gebruikt! voor! het! rekruteren! van! nieuw! talent.! In! deel! drie! werd! gepeild! naar! de!mate!

waarin! werknemers! praten! tegen! anderen! over! hun! organisatie! of! over! specifieke!

vacatures! (wordBofBmouth).! In! dit! deel! wilden! we! ook! graag! weten! of! werknemers!

betrokken!worden! in!het! rekruteringsproces! en!dit! zowel! formeel! (door!middel! van! een!

! 17!

rewarded! referral! programma)! als! informeel.!We!wilden! ook! nagaan!wat! hun!motieven!

waren!voor!het!al!dan!niet!maken!van!referrals.!Het! laatste!deel!ging!over!sociale!media!

met! betrekking! tot! rekruteren.! Eerst! werd! bevraagd! of! ze! verschillende! sociale!

netwerksites!gebruikten!voor!verschillende!soorten!informatie!waarbij!specifiek!nagegaan!

werd! of! men! sociale! media! gebruikte! met! betrekking! tot! hun! job! en! of! men! vacatures!

deelde!op!hun!profiel.!Er!werd!ook!gevraagd!of!zij!wisten!welke!sociale!media!profielen!de!

organisatie! zelf! heeft.! Het! was! ook! belangrijk! te! weten! te! komen! of! de! werknemers!

gemotiveerd! worden! door! hun! organisatie! om! actief! te! zijn! op! sociale! media! met!

betrekking!tot!hun!job!of!de!organisatie.!Bij!het!laatste!stuk!van!deel!vier!werd!gevraagd!of!

de! organisatie! gebruik!maakt! van! ‘employee! testimonials’.! Dit! is! een! getuigenis! van! een!

werknemer!over!hoe!het!werken!is!voor!een!organisatie!of!meer!specifiek!in!een!bepaalde!

job.! Dit! wordt! door! de! organisatie! gebruikt! om! mensen! te! laten! kennis! maken! met! de!

organisatie!en!hen!te!overtuigen!om!te!solliciteren.!De!volledige!interviewgids!is!te!vinden!

achteraan!in!bijlage!1.!!

!

Ethische!aspecten!

!

Voorafgaand!aan!het!interview,!werden!respondenten!op!de!hoogte!gebracht!van!de!

doelstelling! van! het! onderzoek! en! van! de! bevraagde! onderwerpen.! Daarna! werd! hen!

gevraagd!om!de!‘informed!consent’!goed!door!te!lezen!en!deze!te!ondertekenen!indien!zij!

akkoord!waren!met!hetgeen!daarop!vermeld!stond.!Er!werd!hen!ook!nogmaals!gewezen!op!

de! anonimiteit! van! het! onderzoek.! Omwille! van! privacy! redenen! zullen! daarom! geen!

namen!van!respondenten!en!geen!organisaties!vernoemd!worden.!!

De! respondenten! werden! ook! op! de! hoogte! gebracht! van! het! gebruik! van! een!

dictafoon.! Er! werd! hen! uitgelegd!waarom! dit! werd! gebruikt,! maar! ze! werden! nogmaals!

verzekerd! dat! alleen! de! onderzoeker! deze! opnames! zou! beluisteren.! Niemand! had! hier!

bezwaren!tegen.!!

!

Data9analyse!

!

! Om!de!analyse!zo!correct!mogelijk!te!doen,!werden!de!interviews!letterlijk!uitgetypt.!

Door!dit!te!doen,!werd!het!interview!een!tweede!keer!heel!bewust!beluisterd!waardoor!al!

! 18!

enkele!eerste!inzichten!naar!boven!kwamen.!Het!letterlijk!uittypen!van!de!interviews!heeft!

ook!als!voordeel!dat!citaten!kunnen!gebruikt!worden!om!de!conclusies!te!ondersteunen.!!

! Bij!het!coderen!van!de!data!werd!gebruik!gemaakt!van!het!softwarepakket!Nvivo!11.!

Dit! pakket! laat! toe! om! verschillende! categorieën,! ‘nodes’,! te! vormen! met! daaronder!

verschillende! subcategorieën.! De! ‘nodes’! die! gebruikt! werden,! zijn! terug! te! vinden!

achteraan! in! bijlage! 2.! Om! tot! een! efficiënte! codering! te! komen,! werden! de! interviews!

nogmaals! gelezen! en! werden! uitspraken! en! reacties! op! de! vragen! onder! een! bepaalde!

categorie! of! subcategorie! geplaatst.! Hierdoor! is! het! mogelijk! om! per! categorie! de!

verschillende! uitspraken! van! de! respondenten! te! bekijken! en! hierover! een! conclusie! te!

vormen.! Naast! het! gebruiksgemak! van! Nvivo! zijn! er! nog! andere! voordelen! die! geleid!

hebben!tot!de!keuze!om!Nvivo!te!gebruiken!(Welsh,!2002).!Het!is!mogelijk!om!direct!wordB

documenten! te! importeren.! In!de!marge!van!het!openstaande!document!kan!men!coding!

stripes! laten! weergeven! waardoor! men! in! een! oogopslag! kan! zien! welke! codes! waar!

gebruikt!werden.!Nvivo! laat! ook! toe! om!memo’s! te! schrijven! over! bepaalde! aspecten! en!

deze! te! koppelen! aan! stukken! uit! verschillende! documenten.! Het! coderen! via! dit!

softwarepakket!gaat!ook!sneller!dan!het!handmatige!knipB!en!plakwerk!(Welsh,!2002).!!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! 19!

Onderzoeksresultaten!

!

In! dit! onderdeel! worden! de! belangrijkste! bevindingen! vermeld.! Dit! kwalitatief!

onderzoek! kijkt! naar! wat! er! wordt! gedaan! in! organisaties! rond! sociale! rekrutering! om!

positieve! wordBofBmouth! door! werknemers! in! de! hand! te! werken.! De! focus! ligt! bij! de!

werknemer,!waardoor!een!antwoord!wordt!gezocht!op!de!vraag:!Op!welke!manier!worden!

werknemers! aangemoedigd! om! positieve! wordBofBmouth! te! verspreiden! en! om! welke!

reden!doen!ze!het!wel!of!niet?!!!

!

Resultaten!

!

In!het!eerste!deel!van!het!resultatengedeelte!wordt!beschreven!wat!organisaties!doen!rond!

sociale!rekrutering!en!of!ze!de!medewerkers!aanmoedigen!om!positieve!wordBofBmouth!te!

verspreiden.!In!het!tweede!deel!wordt!besproken!of!werknemers!positieve!wordBofBmouth!

verspreiden!en!of!ze!dit!doen!doordat!ze!aangemoedigd!worden!door!de!organisatie!of!als!

ze!dit!om!andere!redenen!doen.!

!

Wat!wordt!er!gedaan!in!organisaties!rond!sociale!rekrutering!om!zo!positieve!

word9of9mouth!door!werknemers!in!de!hand!te!werken?!!

!Referral!programma!

Heel!wat!werknemers!geven!aan!dat!zij!betrokken!worden!in!het!rekruteringsproces!van!

de! organisatie.!Dit!wel! op!heel! verschillende!manieren.!Bij! vier! organisaties! is! er! sprake!

van! een! rewarded! referral! programma.! Dit! betekent! dat! werknemers! een! geldelijke!

beloning! krijgen! indien! ze! positieve! wordBofBmouth! verspreiden! over! werken! bij! de!

organisatie.! Een! vijfde! persoon! gaf! aan! dat! zijn! organisatie! eenmalig! een! geldelijke!

beloning!heeft!gegeven!bij!één!specifieke!vacature.!De!openstaande!vacature!was!voor!een!

kritieke!positie!waar!men!niet!de!juiste!mensen!voor!vond.!

!

!“In%de%firma%wordt%er%regelmatig%reclame%gemaakt%van%kijk,%er%zijn%zoveel%vacatures,%

probeer%van% iemand%mee% te%brengen.%Als% ze%daar%6%maand%werken,%krijgen%ze%zoveel%

euro’s%cadeau.%Dat%gaat%dan%nog%over%een%serieus%bedrag%ook.%Ze%doen%echt%wel%iets%om%

! 20!

mensen%te%stimuleren%van%ja,%in%eigen%vriendenkring%te%zoeken,%familie,…”!(Bediende!in!

de!voedingssector,!man,!54!jaar)!

!

Er!zijn!grote!verschillen!tussen!de!vier!rewarded!referral!programma’s!met!betrekking!tot!

de! grootte! van! de! beloning! en! de! communicatie! over! het! programma.! Eén! van! de! vier!

respondenten! heeft! geen! idee! over! de! hoogte! van! de! bonus,! wat! erop! wijst! dat! het!

programma!niet!duidelijk!gecommuniceerd!wordt!naar!de!medewerkers! toe.!Een!andere!

persoon! is! zeker! dat! er! vroeger! een! geldelijke! beloning! van! 50! euro!werd! gegeven! aan!

medewerkers!die!een!positieve!referral!maakten,!maar!hij!weet!niet!zeker!of!dit!nu!nog!het!

geval! is.! Ook! dit! wijst! op! een! gebrek! aan! communicatie! over! het! rewarded! referral!

programma.!Bij!de!andere!twee!respondenten!is!het!programma!volgens!de!medewerkers!

duidelijk.! Bij! de! ene! organisatie! krijgt!men! een! beloning! van! 400! euro! en! bij! de! andere!

organisatie! krijgt! men! een! iPad! als! beloning.! Bij! deze! twee! is! er! een! duidelijke!

communicatie! over! het! programma.! Drie! van! de! vier! organisaties! met! een! rewarded!

referral! programma! zijn! grote! bedrijven! van!meer! dan! 500!werknemers.! Twee! daarvan!

bevinden!zich!in!de!voedingssector,!één!komt!uit!de!productiesector!en!de!vierde!komt!uit!

de! techniek.!Hieruit!kan!afgeleid!worden!dat!voornamelijk!grote!bedrijven!een!rewarded!

referral!programma!hebben.!!

!

Bij! de! twee! organisaties!waar! er! duidelijke! communicatie! is! over! het! rewarded! referral!

programma,! is! er! sprake! van! een!proefperiode! vooraleer!de!medewerker!die! de! referral!

maakte! zijn!beloning!krijgt.!Bij! beide!organisaties! krijgt!men!de!bonus! indien!de!nieuwe!

werknemer!zes!maanden!bij!de!organisatie!werkt.!Er!werd!aan!alle!respondenten!de!vraag!

gesteld! of! zij! het! nodig! vinden!dat! er! een! proefperiode! is! vooraleer! de!medewerker! zijn!

beloning! ontvangt.! Alle! respondenten! waren! het! unaniem! eens:! ja,! er! moet! een!

proefperiode! zijn.! De! respondenten! geven! aan! dat! een! bonus! of! een! beloning! hoort! bij!

succes!en!dat!het!niet!juist!is!dat!een!werknemer!een!bonus!zou!ontvangen!indien!blijkt!dat!

de!aangebrachte!persoon!geen!goede!werknemer!is.!!

!

!“Bij% het% vast% worden% van% het% contract,% dat% je% dan% geëvalueerd% hebt% of% het% echt% een%

succes%is%of%niet.%Een%beloning%hoort%bij%succes,%dus%het%lijkt%me%logisch%dat%het%dan%op%

dat%moment%zou%zijn.”!(Bediende!in!een!voedingsbedrijf,!man,!37!jaar)!

!

! 21!

Bij! de! andere! zestien! medewerkers! is! er! geen! sprake! van! een! rewarded! referral!

programma.! De! meerderheid! van! deze! medewerkers! geeft! wel! aan! dat! het! informeel!

kenbaar! gemaakt! wordt! dat! de! organisatie! op! zoek! is! naar! bepaalde! profielen! en! dat!

medewerkers!welkom!zijn!om!mensen!voor!te!stellen.!!

!

!“Dat%gebeurt%wel%informeel,%maar%het%is%nu%ook%niet%dat%ik%actief%ga%rondbellen%en%zo.%

Maar%het%wordt%wel%intern%kenbaar%gemaakt%dat%we%op%zoek%zijn%naar%iemand%en%dan%

is% het% aan% de% collega’s% om% eens% mee% te% helpen% denken.% Maar% er% is% geen% kader% die%

geschetst%is.”!(Bediende!in!de!voedingssector,!man,!31!jaar)!

!

WordBofBmouth,! via! referrals,! is! volgens! dertien! medewerkers! een! belangrijke!

rekruteringsbron!in!de!organisatie!waar!men!werkt.!In!enkele!organisaties!is!dit!volgens!de!

werknemers!bijna!uitsluitend!de!enige!manier!om!nieuwe!mensen!te!rekruteren!en!aan!te!

werven.! Vooral!werknemers! uit! bepaalde! sectoren! geven! aan! dat! dit! het! geval! is! in! hun!

organisatie.! De! medewerkers! uit! de! nonBprofit! sector! zeggen! dat! mondBaanBmond! over!

vacatures!bij! hen!heel! vaak!voorkomt! en! er!bijna!niet! op! andere!manieren!gerekruteerd!

wordt.! Het! is! ook! vaak! zo! in! nonBprofit! organisaties! dat! familieleden! bij! de! organisatie!

komen!werken.!Ook!in!de!wielerwereld!wordt!het!meest!gebruik!gemaakt!van!mondBaanB

mond.!Dit!komt!volgens!de!medewerker!omdat!de!wielerwereld!een!gesloten!wereldje!is.!!

!

!“Zij% is% erbij%gekomen%via%een% interimkantoor,%maar%dat% is%het%enigste%dat%hier%op%die%

manier% binnengeraakt% is.% Al% de% rest% is% via% mondeling% of% via% dat% ze% mensen% kennen.%

Eigenlijk% de%mensen% die% hier% nieuw%binnenkomen,% is% altijd%mondMaanMmond% reclame.%

Het% is%een%gesloten%wereldje.%Het% is%niet%dat% iedereen%hier%zomaar%kan%werken,%zeker%

niet% als% mechanieker% of% verzorger% bijvoorbeeld.% Het% is% altijd% door% iemand% die% hem%

aangebracht%heeft,%maar%niet%willekeurig%of%via%bureaus%of%uitzend…%Altijd%iemand%die%

mondeling% gezegd% heeft:% die% persoon% zoekt% iets.”! (Bediende! uit! de! wielerwereld,!

vrouw,!50!jaar)!

!

Eén!medewerker! geeft! aan!dat! zijn!organisatie! enkel!wordBofBmouth!over!de!organisatie!

als!werkgever!aanmoedigt!bij!moeilijk!in!te!vullen!posities.!Een!reden!hiervoor!werd!niet!

gegeven,!maar!het! is!mogelijk!dat!de!organisatie!dit!doet!omdat!men!via!wordBofBmouth!

! 22!

meer! mensen! kan! bereiken! waardoor! er! meer! kans! is! dat! er! iemand! met! het! gezochte!

profiel!gevonden!wordt.!!

!

“Natuurlijk,%als%we%op%een%bepaald%moment%moeite%hebben%met%mensen%te%vinden,%gaat%

de%directie%vragen:%ken%je%niemand%in%uw%omgeving%die%misschien%niet%actief%op%zoek%is,%

maar%die%we% eventueel% kunnen%aanspreken.%Dat% bestaat%wel.%Maar%het% is% niet% dat% er%

daarrond% een% kader% is.% Het% is% niet% dat% je% een% verloning% krijgt.% We% krijgen% de% job%

omschrijving,%hetgeen%er%gevraagd%wordt,%en%dan%polsen%we%eens.”! (Bediende! in! een!

productiebedrijf,!man,!53!jaar)!

!

De!bevraagde!medewerkers!vinden!employee!referral!programma’s! interessant!omdat!er!

volgens! hen! minder! turnover! is! bij! mensen! die! via! wordBofBmouth! in! de! organisatie!

terechtkomen.!Dit!komt!volgens!de!medewerkers!omdat!zij!realistische!informatie!krijgen!

in!verband!met!de!job.!!

!

“Ik%denk%dat%het%voordeel%is%dat%mensen%die%op%die%manier%aangeworven%worden,%door%

degene%die% ze%meegebracht%heeft,% al% een% tamelijk% realistisch%beeld%heeft% van%wat%het%

werk% inhoudt,%wat%de%mentaliteit% is,…%Die%mensen%weten%meer%van%hoe%het%eraan%toe%

gaat%dan%mensen%die%totaal%geen%connecties%hebben%en%die%dan%komen.%Misschien%is%dat%

een% voordeel% omdat% hun% verwachtingen% niet% te% hoog% zijn,% allee,% op% een% juist% niveau%

zijn.”!(Bediende!in!een!kunststofbedrijf,!vrouw,!53!jaar)!

!

Wat!opvalt,!is!dat!de!medewerkers!zeggen!dat!ze!niet!zomaar!iedereen!zouden!aanbrengen.!

Niet!iedereen!uit!de!omgeving!zal!geschikt!zijn!voor!de!job!en!vaak!weet!men!ook!niet!hoe!

die! personen! zijn! in! een! werksituatie.! De! werknemers! zouden! eerst! zelf! kijken! of! de!

persoon!waarde!kan!toevoegen!en!of!die!persoon!geschikt!is!om!in!de!organisatie!te!komen!

werken.! De! medewerkers! zorgen! met! andere! woorden! voor! een! eerste! filter.! Een!

medewerker! vermelde! tijdens! het! interview! dat! hij! van!mening! is! dat! een! beloning! een!

negatief! effect! heeft! op! deze! filter.! Werknemers! zullen! volgens! hem! sneller! iemand!

aanbrengen!wanneer!ze!er!een!bonus!voor!krijgen!waardoor!er!een!kwaliteitsverlies!kan!

zijn.!!

!

! 23!

!“Je%kan%iemand%kennen%uit%het%privéleven%of%vanwaar%je%ze%ook%kent,%maar%je%weet%nog%

niet%hoe%die%persoon%werkt.%Als%het% iemand%is%waar%je%vroeger%zelf%mee%gewerkt%hebt,%

dat%vind% ik%al%verstandiger,%want%dan%weet% je%meer%wat%die%persoon%kan.% Je%kan%daar%

soms% van% verschieten.% Ik% heb% fantastische% maten% waar% ik% graag% een% pint% mee% ga%

drinken,%maar%ik%heb%geen%flauw%idee%hoe%zij%hun%job%doen.%Het%is%niet%omdat%ze%gezellig%

zijn% om% een% pint%mee% te% drinken,% dat% ze% daarom%ook% goed%werk% leveren.% Ik% vind% dat%

meestal%nogal%gevaarlijk.”!(Bediende!in!een!pharmaceutisch!bedrijf,!vrouw,!37!jaar)!

!

Het! is! mogelijk! dat! werknemers! zorgen! voor! die! eerste! filter! omdat! zij! zich!

verantwoordelijk! voelen! voor! de! persoon! die! ze! aanbrengen.! De! medewerkers! kregen!

daarom!de!vraag!of!zij!zich!verantwoordelijk!voelen!voor!de!kwaliteit!van!de!aangebrachte!

persoon.!Bij!de!vier!werknemers!met!een!rewarded!referral!programma!zijn!de!meningen!

verdeeld.! Drie! van! de! vier! personen! geven! aan! dat! zij! zich! inderdaad! verantwoordelijk!

voelen! voor! de! persoon! die! ze! aangebracht! hebben.! Men! vreest! vooral! dat! er! zou! over!

gesproken! worden! binnen! de! organisatie! dat! zij! die! persoon! aangebracht! hebben.! Ze!

vrezen!met!andere!woorden!dat!hun!reputatie!binnen!het!bedrijf!aangetast!zou!worden.!!

!

“Ik% zou% mij% daar% ergens% wel% verantwoordelijk% voor% voelen.% Als% je% iemand% ergens%

binnenloodst%en%dat%valt%tegen,%dan%zou%ik%dat%wel%heel%jammer%vinden.%Ik%denk%dat%je%

het%wel%eens%zou%mogen%horen%van%de%mensen%onder%mekaar,%als%die%persoon%iets%zou%

uitgestoken%hebben%bijvoorbeeld.”!(Arbeider!in!een!bedrijf!dat!handelt!in!liften,!man,!

46!jaar)!

!

De! andere! persoon! geeft! aan! dat! hij! zich! niet! verantwoordelijk! zou! voelen! omdat! de!

eindverantwoordelijkheid!niet!bij!hem! ligt,!maar!bij!de!organisatie.!Dit! is!ook!de!mening!

van!de!meerderheid!van!de!werknemers!waar!geen!rewarded!referral!programma!is!in!de!

organisatie.!De!medewerkers!kunnen!enkel!maar!mensen!aanbrengen!waarvan!ze!denken!

dat!ze!in!het!profiel!passen.!De!organisatie!beslist!zelf!of!ze!die!persoon!dan!aannemen!of!

niet.!Deze!respondenten!zouden!enkel!zorgen!voor!een!eerste!introductie,!maar!gaan!zeker!

niet!verder!dan!dat.!!

!

“Uiteindelijk,%het%moment%dat%de%afspraak%voor%de%sollicitatie%er%is,%dan%is%het%niet%meer%

mijn% verantwoordelijkheid.% Dus% als% ze% die% persoon% dan% effectief% kiezen,% is% het% de%

! 24!

verantwoordelijkheid% van% degene% die% gezegd% heeft:% ‘oke,% we% pakken% die% persoon’.% Ik%

zorg%enkel%voor%de%introductie%en%een%afspraak%voor%een%sollicitatie,%maar%niet%verder%

dan% dat.% En% aangezien% ik% mij% maar% tot% daar% zou% engageren,% vind% ik% niet% dat% ik%

verantwoordelijk% ben% voor%moest% het% niet% goed% uitdraaien.%Want% ik% help% niet% om% te%

beslissen%en% ik%zou%ook%niet%pushen%om%te%beslissen.% Ik%zou%gewoon%de%verbinding,%de%

contacten% leggen%en% eventueel% communiceren% ‘je% kan%dan%komen’,%maar%meer% zou% ik%

niet%doen.”!(Bediende!in!een!kunststofbedrijf,!vrouw,!53!jaar)!

!

Eén!respondente!geeft!aan!dat!zij! zich!slechter!zou!voelen! indien!ze!een!bonus!gekregen!

heeft! om! die! persoon! aan! te! brengen! in! vergelijking! met! wanneer! ze! geen! bonus! zou!

gekregen! hebben.! Zij! heeft! liever! geen! bonus! omdat! er! dan! een! grotere!

verantwoordelijkheid!op!haar!schouders!rust.!

!

“Met%een%bonus,%ik%zou%mij%alleszins%veel%slechter%voelen.%Als%die%aanvaard%werd,%maar%

ze% zagen% en% klagen% er% heel% de% tijd% over% en% ze% vragen:% wie% heb% jij% hier% nu%

binnengebracht,%terwijl%ik%daar!400%euro%voor%gekregen%heb…%Dan%zou%ik%me%niet%goed%

meer%in%mijn%vel%voelen.”!(Bediende!uit!de!nonBprofit!sector,!vrouw,!27!jaar)!

!

Hierbij!aansluitend!kregen!de!medewerkers!ook!de!vraag!of!ze!het!de!organisatie!kwalijk!

zouden!nemen! indien!de!organisatie!de!persoon!die! zij! aangebracht!hebben!niet! zouden!

uitnodigen! voor! een! gesprek! en! of! ze! hierover! uitleg! zouden! gaan! vragen.! De! vier!

respondenten!met!een!rewarded!referral!programma!zijn!het!er!unaniem!over!eens!dat!het!

vreemd! zou! zijn! indien! de! aangebrachte! persoon! niet! uitgenodigd! zou!worden! voor! een!

gesprek!aangezien!de!organisatie!een!beloning!uitkeert!aan!de!werknemers!om!mensen!in!

hun!omgeving!aan!te!spreken.!Ze!zouden!dan!ook!alle!vier!uitleg!gaan!vragen.!!

!

“Ja,% ik% zou% het% wel% eens% vragen% aan% mijn% productieleider.% Ik% zou% het% vragen.% Zeker%

omdat%ze%zelf%altijd%zeggen:% ‘als%je%iemand%kent…’%en%als%ze%hem%dan%niet%aanvaarden%

zonder% geldige% reden..% Dan% zou% ik% het% wel% gaan% vragen.”! (Arbeider! in! een! houtBen!

stofferingbedrijf,!man,!22!jaar)!

!

Bij! de!medewerkers!waar! er! in! de! organisatie! geen! sprake! is! van! een! rewarded! referral!

programma!zijn!de!meningen!verdeeld.!Enkele!medewerkers!zeggen!dat!een!gesprek!het!

! 25!

minste!is!wat!de!organisatie!kan!doen!en!dat!het!zeer!vervelend!is!wanneer!de!organisatie!

de! aangebrachte! persoon! niet! wil! ontvangen.! Zeker! omdat! zij! enkel! personen! zouden!

aanspreken!die!voldoen!aan!de!vereisten.!!

!

“Een% gesprek% vind% ik% het%minste.% Vooral,% ik% zou% enkel%maar% de% contactgegevens% van%

iemand%doorgeven%die%voldoet%aan%iemand%die%ze%vragen.%Dus%vind%ik%dat%het%gesprek%

het%minste%is%dat%ze%kunnen%doen.%Wat%ze%dan%verder%doen,%dat%is%natuurlijk%aan%hen.%

Maar% ik% ga% zeker% nooit% iemand% sturen% die% totaal% niet% past.% Dus% de% persoon% die! ik%

eventueel% zou% sturen,% zou%wel% voldoen% aan% de% eisen% dat% ze% stellen% voor% die% functie.”!

(Bediende!in!een!kunststofbedrijf,!vrouw,!53!jaar)!

!

De!anderen!zouden!het!de!organisatie!niet!kwalijk!nemen!omdat!ze!vinden!dat!het!niet!aan!

hen! is!om! te!oordelen!of! iemand!op!gesprek!mag!komen!of!niet.!Als!die!persoon!niet!op!

gesprek!mag!komen,!zal!daar!wel!een!goede!reden!voor!zijn!volgens!hen.!!

!

De! medewerkers! geven! ten! slotte! aan! dat! er! ook! gevaren! zijn! aan! het! gebruiken! van!

positieve! wordBofBmouth! bij! het! rekruteren! van! nieuwe! werknemers.! Er! kan! namelijk!

sprake!zijn!van!vriendjespolitiek.!Mensen!die!je!kent,!vrienden!of!familie,!zijn!niet!altijd!de!

beste!keuze!voor!het!bedrijf.!Het!moet!nog!altijd!de!juiste!man!op!de!juiste!plaats!zijn.!!

!

!“Het%nadeel%van% ‘ons%kent%ons’,%dat% je%gewoon%iemand%zou%kunnen%binnenhalen%die% je%

bij% jou%wil%hebben,%maar%die%eigenlijk%niet% in%het%profiel%past.% Jammer%genoeg%bestaat%

dat%soms%nog%wel.”!(Bediende!uit!de!nonBprofit!sector,!vrouw,!58!jaar)!

!

Sociale!media!

Amper!vier!van!de!respondenten!uit!deze!steekproef!zeggen!dat!hun!organisatie!gebruik!

maakt! van! sociale! netwerksites! in! het! rekruteringsproces.! Enkele! andere! respondenten!

geven!aan!dat!ze!niet!weten!of!de!organisatie!een!profiel!heeft!op!dergerlijke!sites.!Vaak!is!

dit! omdat! die! personen! zelf! geen! profiel! hebben! op! de! desbetreffende! site.! Eén! persoon!

vertelt!dat!de!organisatie!vaak!reclame!maakt!op!Facebook,!bijvoorbeeld!aan!de!hand!van!

een!filmpje.!Dat!filmpje!werd!wel!door!de!organisatie!zelf!uitgegeven.!

!

! 26!

Medewerkers!geven!aan!dat!organisaties!sociale!media!kunnen!gebruiken!om!hun!imago!te!

verbeteren!en!om!mensen!meer!bewust!te!maken!van!het!bestaan!van!de!organisatie.!Dit!

kunnen! ze! doen! door! zelf! berichten! te! posten! of! door! werknemers! aan! te! sporen! om!

positieve! wordBofBmouth! te! verspreiden! via! hun! sociale! netwerkprofielen! (Chen! et! al.,!

2014).!!

!

“Nu%zie%je%dat%af%en%toe%eens%opkomen%en%eens%verschijnen%en%vroeger%was%dat%niet.%Dat%

is%dus%ook%wel%wat%reclame.%Hoe%meer%het%naar%boven%komt,%hoe%meer%je%ook%zegt:%ah%ja%

kijk.%Je%bent%u%ook%meer%bewust%van%de%firma,%dus%je%weet%wat%X%is.%Het%geeft%een%beter%

beeld% van% de% activiteit% van% de% onderneming.% Ik% denk% dat% het% meer% in% het%

onderbewustzijn% van% de%mensen% komt.”! (Bediende! in! een! voedingsbedrijf,! man,! 31!

jaar)!

!

Naast! het! aanmoedigen! van! positieve! wordBofBmouth! via! employee! referrals,! kunnen!

werknemers! ook! aangemoedigd!worden! om! berichten! te! posten! over! de! organisatie! als!

werkgever! via! sociale! media.! Uit! de! interviews! blijkt! echter! dat! werknemers! niet!

aangemoedigd!worden!door!de!organisatie! om!dit! te!doen.! Slechts! twee!personen!geven!

aan!dat!hun!organisatie!wel!eens!vraagt!om!iets!te!delen!op!Facebook!of!om!een!bericht!te!

plaatsen.!Maar!één!van!deze!twee!respondenten!zegt!dat!er!eerder!gevraagd!wordt!om!in!

het!algemeen!iets!te!posten,!niet!per!se!in!verband!met!rekrutering.!Ze!krijgen!bijvoorbeeld!

iedere!week!een!fruitmand!op!kantoor!en!dan!wordt!gevraagd!om!daar!eens!een!foto!van!

op! Facebook! te! zetten.! Er! kan! afgeleid! worden! dat! er! eerder! berichten! naar! employer!

branding! toe! worden! verlangd! van! de! werknemers.! Op! lange! termijn! kan! een! goed!

employer!brand!er!wel!voor!zorgen!dat!meer!mensen!voor!de!organisatie!willen!werken!

(Cable!et!al.,!2003).!Andere!medewerkers!zeggen!dat!zij!niet!aangemoedigd!worden!door!

de!organisatie,!maar!ze!denken!dat!het!wel!geapprecieerd!zou!worden!door!de!organisatie!

indien!men!spontaan!berichten!zou!posten!over!de!organisatie!als!werkgever.!!

!

!“Aangemoedigd%niet,%maar%ik%denk%als%je%dat%gaat%delen,%dat%ze%wel%content%gaan%zijn.%

Maar%het% is% niet% dat% ze% zitten% te% pushen%om%dat% te% doen.”! (Arbeider! in! een! houtBen!

stofferingbedrijf,!man,!22!jaar)!

!

! 27!

De! onderzoeker! vroeg! zich! ook! af! of! er! een! bepaalde! policy,! een! beleid,! is! rond! het!

gebruiken!van! sociale!media! in! verband!met!het!werk.!Volgens!de!medewerkers! is! er! in!

geen!enkele!organisatie!een!echte!policy,!al!zijn!er!soms!wel!beperkingen!in!wat!men!kan!

posten!over!het!werk.!Een!persoon!uit!de!nonBprofit!sector!geeft!bijvoorbeeld!aan!dat!zij!

sowieso! gebonden! zijn! aan!hun!beroepsgeheim,!waardoor! ze! al! veel! dingen!niet! kunnen!

zeggen.! Een! andere! medewerker! zegt! dat! er! bij! hen! ook! geen! policy! is,! maar! wel! een!

communicatiebeleid.!!

!

!“Er%is%een%communicatiebeleid%als%er%bepaalde%problemen%zijn.%Bijvoorbeeld%recent%is%er%

een%sluiting%van%een%fabriek%aangekondigd.%In%de%interne%communicatie%staat%dan:%als%

er% vragen% van% buitenaf% komen,% gelieve% die% personen% door% te% verwijzen% naar% de%

communicatiespecialist.%Maar%dat% is%standaard%in%alle%grote%bedrijven.”! (Bediende! in!

een!voedingsbedrijf,!man,!37!jaar)!

!

Het!communicatiebeleid!is!zoals!aangegeven!eerder!voor!wanneer!er!problemen!zijn,!met!

andere!woorden!wanneer!het!imago!van!de!organisatie!in!het!gedrag!zou!kunnen!komen.!

Dit! kan! eventueel! gezien! worden! als! een! manier! om! negatieve! wordBofBmouth! zo! veel!

mogelijk!te!beperken.!!

!

Andere! respondenten! geven! aan! dat! er! geen! beleid! is! omtrent! het! gebruik! van! sociale!

media,!maar!dat!de!organisatie!hen!wel!op!de!vingers!zou!tikken!indien!men!iets!post!dat!

de!organisatie!niet!oké!vindt.!De!medewerkers!denken!dus!dat!de!organisatie!hun!profielen!

in!de!gaten!houdt.!!

!

!“Nee,%maar%ik%denk%wel%als%je%iets%post%dat%niet%door%de%beugel%kan,%dat%je%gaat%mogen%

horen.%Als%je%het%doet,%zullen%ze%het%wel%zien.”!(Bediende!in!de!chemiesector,!man,!58!

jaar)!

!

Ook! dit! is! een! manier! om! negatieve! wordBofBmouth! te! beperken.! De! medewerkers! zijn!

ervan!op!de!hoogte!dat!de!organisatie!hun!berichten!op!hun!sociale!netwerkprofielen!kan!

zien!en!dat!ze!op!de!vingers!getikt!zullen!worden!indien!de!berichten!niet!door!de!beugel!

kunnen.!Dit!kan!werknemers!tegenhouden!om!negatieve!wordBofBmouth!te!verspreiden.!!

!

! 28!

Zoals! blijkt! uit! de! resultaten,! is! het! niet! enkel! belangrijk! voor! organisaties! om! positieve!

wordBofBmouth!in!de!hand!te!werken,!maar!ook!om!negatieve!wordBofBmouth!te!monitoren!

en!te!beperken.!Het!is!mogelijk!dat!negatieve!wordBofBmout!ervoor!kan!zorgen!dat!minder!

mensen!bij!de!organisatie!willen!werken!en!dat!er!minder!mensen!zullen!solliciteren!(Van!

Hoye,! 2013).! Volgens! de! bevraagde! medewerkers! kan! een! slecht! imago! voornamelijk!

nadelig!zijn!voor!het!aantal!sollicitaties.!Een!respondent!uit!de!voedingssector!spreekt!uit!

eigen!ervaring!over!de!vleesindustrie,!een!specifiek!onderdeel!van!de!voedingssector.!!

!

!“Als%we%nu%het%voorbeeld%van%de%vleeswarenindustrie%nemen,%waar%ik%geen%goed%beeld%

van% heb,%maar% door% dat% negatievere% imago% dat% ik% zelf% heb,% dan% heb% ik% zoiets:% in% de%

vleeswarenindustrie%zal% ik%nooit%gaan%werken.%Waarschijnlijk% totaal%onterecht,%maar%

dat% beeld% is% gevormd% in%mijn% hoofd% door% contacten%met%mensen% die% in% die% industrie%

werken,%die%daar%ervaring%in%hebben,%die%daar%allerlei%zaken%meemaken%in%die%sector.”!

(Bediende!in!een!voedingsbedrijf,!man,!37!jaar)!

!

Verspreiden!werknemers!positieve!word9of9mouth!en!waarom!doen!ze!het!

wel!of!niet?!!

!

Via!employee!referrals!

De!meerderheid!van!de!geïnterviewde!medewerkers!spreekt!voornamelijk!positief!over!de!

organisatie.!Twaalf!respondenten!geven!aan!dat!zij!hun!organisatie!promoten!bij!anderen!

en!andere!mensen!zouden!aanraden!om!bij!de!organisatie!te!komen!werken.!Veertien!van!

de! twintig!werknemers! geven! aan! dat! zij! over! specifieke! vacatures! zouden! spreken!met!

anderen.! Enkele! respondenten! zeggen! dat! ze! dat! nu! niet! doen! omdat! er! momenteel!

niemand!in!hun!omgeving!op!zoek!is!naar!werk!of!omdat!men!geen!mensen!kent!die!in!die!

sector!op!zoek!zijn!naar!werk.!!

!

“Maar%in%mijn%kennissenkring%zit%er%niemand%in%de%voeding.%Om%dan%wildvreemden%te%

gaan%aanspreken…%Dat% is%mijn% job%niet%uiteindelijk.%Dus%dat%minder…% Ik%zeg%niet%dat%

het% nooit% ter% sprake% komt.% Als% ik% iemand% tegenkom% en% het% is% van% toepassing,% dan%

natuurlijk%wel.”!(Bediende!in!de!voedingssector,!man,!31!jaar)!

!

! 29!

Anderen!spreken!wel!over!specifieke!vacatures!en!dit!voornamelijk!tegen!mensen!waarvan!

ze!weten!dat!men!over!het! juiste!profiel!beschikt!of!als!mensen!duidelijk! interesse!tonen!

om!bij!de!organisatie!te!komen!werken.!!

!

“Ja,%absoluut.%Als%je%weet:%die%persoon%is%geschikt%voor%die%job,%dan%kan%je%altijd%polsen%

als% die% persoon% interesse% heeft% om% erbij% te% komen.”% (Arbeider! uit! de! wielerwereld,!

man,!43!jaar)!

!

Vier! medewerkers! werden! door! hun! organisatie! gemotiveerd! om! positieve! referrals! te!

maken!door!middel!van!een!geldelijke!beloning.!Wanneer!aan!alle!respondenten!gevraagd!

wordt! wat! hun! redenen! zijn! om! positieve! referrals! te! maken,! is! er! niemand! die! een!

geldelijke!beloning!of!bonus!als!belangrijkste!motivatie!opgeeft,!zelfs!niet!de!vier!personen!

die! van! hun! organisatie! effectief! een! beloning! krijgen! voor! het!maken! van! een! positieve!

referral.!Enkele!werknemers! zeggen!dat! een!beloning!wel!motiverend!kan!werken,!maar!

dat!het!niet!hun!voornaamste!reden!zou!zijn!om!positieve!wordBofBmouth!te!verspreiden.!

De! interviewer! vroeg! zich! af!wat! dan!wel! hun! voornaamste! redenen! zijn! als! zij! het! niet!

doen! omdat! ze! gemotiveerd! worden! door! de! organisatie.! Een! eerste! reden! die! wordt!

opgegeven! is! omdat! de! medewerkers! zelf! graag! werken! in! de! organisatie! en! omdat! ze!

vinden!dat!er!een!goede!sfeer!heerst.!Men!geeft!ook!aan!dat!ze!positieve!referrals!maken!

omdat!ze!vinden!dat!de!organisatie!veel!te!bieden!heeft!qua!ervaring!opdoen!en!dat!men!er!

de!kans!krijgt!om!bij!te!leren.!!

!

“Omdat%in%deze%sector%zijn%er%niet%veel%bedrijven%die%echt%op%die%manier%onderzoek%en%

ontwikkeling%doen,%dus%ik%denk%dat%het%veel%kansen%biedt%aan%jonge%mensen%om%bij%te%

leren.%Je%krijgt%redelijk%veel%de%kans%om%bij%te%leren.%Het%is%geen%KMO,%het%is%een%redelijk%

groot%bedrijf%en%je%krijgt%wel%veel%kansen%om%bij%te%leren.%Ook%om%door%te%groeien,%of%je%

kan%ook%veranderen%van%business%unit.%Stel%dat%de%job%u%minder%interesseert,%dan%kan%je%

binnen%het%bedrijf% redelijk%makkelijk%omschakelen.%Als% je%zegt%dat%het%werk%u%minder%

interesseert,% dan% kan% je% daar% ook% over% communiceren.% Dus% er% is% redelijk% wat% open%

communicatie.”!(Bediende!in!een!elektronicabedrijf,!man,!29!jaar)!

!

Een! tweede! reden!waarom!men!positieve!wordBofBmouth! verspreidt! over! de! organisatie!

waar! men! werkt,! is! omdat! men! de! organisatie! wil! helpen.! Men! doet! dit! vanuit!

! 30!

betrokkenheid,!vanuit!een!intrinsieke!motivatie!om!de!organisatie!te!helpen.!Men!geeft!aan!

dat! wanneer! de! organisatie! vacatures! heeft,! dit! een! kritieke! situatie! is! waarbij! de!

organisatie!hulp!nodig!heeft.!Aangezien!men!de!organisatie!wil!helpen,!is!dit!een!prosociaal!

motief!(Van!Hoye,!2013).!!

!

!“Om%het%bedrijf%te%helpen.%Dat%is%een%kritieke%situatie,%als%er%mensen%ontbreken,%dus%dan%

moet% dat%wel% degelijk% opgevolgd%worden.% De% continuïteit% van% het% bedrijf% gaat% altijd%

voor%he.”!(Bediende!in!een!productiebedrijf,!man,!53!jaar)!

!

De!man!die!bovenstaand!citaat!zei,!werkt!reeds!32!jaar!voor!het!bedrijf.!Het!is!mogelijk!dat!

de!anciënniteit,!of!hoelang!de!persoon!reeds!voor!de!organisatie!werkt,!een!invloed!heeft!

op! de! mate! van! commitment! ten! opzichte! van! de! organisatie! (Ng! &! Feldman,! 2011).!

Aangezien!er!meer!betrokkenheid!is,!kan!het!zijn!dat!men!spontaan!meer!positieve!wordB

ofBmouth!verspreid!(De!Matos!et!al.,!2008).!!

!

Hierbij! aansluitend! wil! men! positieve! wordBofBmouth! verspreiden! om! de! organisatie! te!

verdedigen! indien! ze! in! een! slecht! daglicht! geplaatst! wordt.! Dit! doen! de! medewerkers!

omdat! ze! achter! hun! organisatie! staan! of! omdat! ze! zich! kunnen! vinden! in! hetgeen! de!

organisatie!doet.!Medewerkers!willen!zo!het!imago!van!hun!organisatie!zo!positief!mogelijk!

naar!buiten! laten!komen.!Op!die!manier! zullen! er! ook!meer!mensen!voor!de!organisatie!

willen! werken.! De! medewerkers! proberen! de! organisatie! te! verdedigen! door! meer!

positieve!informatie!te!verspreiden!over!de!organisatie!en!door!een!weerwoord!te!bieden!

aan!degene!die!slecht!spreken!over!de!organisatie.!!

!

“X%komt%als%multinational%soms%wel%in%het%nieuws,%vaak%minder%positief.%We%hebben%ook%

een%productportfolio%dat%soms%niet%goed%in%het%nieuws%komt.%Dus%je%komt%wel%met%veel%

vooroordelen%met%de%organisatie% in%contact.%Dan%zie% je%wel%dat%mensen%een%verkeerd%

beeld%hebben%van%de%firma.%Dan%probeer%je%natuurlijk%dat%beeld%een%beetje%positiever%te%

maken% of% de%mensen% op% zijn%minst% te% informeren% over% hoe% het% er% echt% aan% toe% gaat%

zodat%ze%een%minder%gekleurde%mening%over%de%firma%kunnen%vormen.%Het%is%mijn%taak%

niet%om%de%mensen%hun%mening%over%de% firma%te%veranderen,%maar% je%kan%proberen.”!

(Bediende!in!een!voedingsbedrijf,!man,!37!jaar)!

!

! 31!

Een! derde! reden! die! men! aangeeft! om! positieve! referrals! te! maken,! is! om! mensen! die!

geïnteresseerd! zijn! om!bij! de! organisatie! te! komen!werken! aan! een! job! te! helpen.! In! dit!

geval!maakt!men!dus!een!positieve! referral!omdat!men!de!ander!wil!helpen.!Men!wil!de!

persoon!een!plezier!doen!door!een!interessante!job!door!te!geven.!Ook!dit!is!een!prosociaal!

motief.!

!

Een!vierde!reden!om!positieve!referrals!te!maken!is!omdat!men!er!zelf!belang!bij!heeft!dat!

open! posities! zo! snel! mogelijk! ingevuld! worden.! Men! maakt! positieve! referrals! voor!

zichzelf! omdat!men! op! die!manier!weet!met!wie!men! zal! kunnen! samenwerken.! Als! die!

persoon!uit! je!vriendenkring!komt,!heb! je!er! ineens!een! toffe!collega!bij.!Door! iemand! te!

zoeken!voor!een!openstaande!functie!kan!je!ook!jezelf!en!je!team!wat!ontlasten!omdat!de!

extra!werkdruk!anders!op!hun!schouders!terechtkomt!indien!men!niemand!vindt.!!

!

“Tgoh,%dat%is%meestal%ikzelf%zoals%ik%al%zei%ben%teamleader%dus%ik%heb%vacatures,%ik%heb%

dringend%mensen%nodig.%Ik%heb%er%alle%belang%bij%om%ook%naar%de%buitenwereld%evenveel%

reclame%te%maken%als%dat%mijn%werkgever%doet.”!(Bediende!in!de!voedingssector,!man,!

54!jaar)!

!

De!persoon!van!het!bovenstaande!citaat!is!teamleader.!Hij!heeft!er!zelf!ook!alle!belang!bij!

dat! vacatures! snel! ingevuld! worden.! Zijn! functie! zorgt! ervoor! dat! hij! een! groter!

verantwoordelijkheidsgevoel!heeft!over!de!personen!die!binnenkomen!in!de!organisatie.!!

!

Hierbij! aansluitend! spreekt! men! anderen! aan! over! de! organisatie! als! werkgever! omdat!

men! uit! zichzelf! gemotiveerd! is! om! iemand! goed! aan! te! brengen.! Indien! men! effectief!

iemand! goed! kan! aanbrengen,! is!men!daar! trots! op.! Iemand! goed! aanbrengen,!willen! de!

medewerkers!dus!niet!enkel!doen!voor!de!organisatie,!maar!ook!voor!zichzelf.!De!trotsheid!

die!men!dan!ervaart,!kan!de!betrokkenheid!met!de!organisatie!vergroten.!!

!

Een! medewerker! zei! tijdens! het! interview! dat! hij! mensen! aanspoort! om! een! kijkje! te!

nemen!op!de!website!en!daar!te!solliciteren!voor!een!openstaande!functie.!Het!probleem!is!

echter!dat!hij!niet!altijd!weet!als!er!vacatures!zijn.!Dit!kan!erop!wijzen!dat!eventueel!meer!

werknemers!met!hetzelfde!probleem!kunnen!zitten.!Ze!willen!dus!wel!mensen!aanspreken!

! 32!

en!hen!aansporen!om!voor!de!organisatie!te!komen!werken,!maar!ze!zijn!niet!genoeg!op!de!

hoogte!gesteld!van!de!openstaande!vacatures.!!

!

“Euhm…%Soms%als%ik%weet%dat%er%vacatures%zijn.%Dat%is%niet%altijd%het%geval.%Maar%over%

het%algemeen,%als%ik%mensen%hoor%die%interesse%tonen%of%die%duidelijk%te%kennen%geven%

dat%ze%op%zoek%zijn%naar%iets%anders,%dan%verwijs%ik%hen%altijd%door%naar%de%website.%Dan%

zeg% ik:% het% kan% misschien% interessant% zijn,% dus% kijk% eens% op% de% website% wat% er%

beschikbaar% is,% waar.% En% als% er% echt% specifiek,% dat% is% misschien% 1% of% twee% keer%

voorgekomen,%dan%heb% ik% ze%ook%doorverwezen%naar%de%website.% Ik%heb%dan%zelf% ook%

eens% gesurft% naar% de% specifieke% link% van% die% functie% en% die% doorgemaild.% Dus% dat%

gebeurt%wel.”!(Bediende!in!een!voedingsbedrijf,!man,!37!jaar)!

!

Via!sociale!media!

Niet!alle!geïnterviewde!werknemers!hadden!een!profiel!op!een!sociale!netwerksite,!dus!zij!

konden!deze!vraag!niet!oplossen.!Twaalf!werknemers!zeggen!dat!zij!nooit! iets!posten!op!

sociale!media!in!verband!met!hun!job.!Eén!persoon!zegt!dat!wel!af!en!toe!te!doen.!Dit!komt!

hoofdzakelijk! door! haar! functie! als! public! relations! verantwoordelijke.! De! werknemers!

geven!aan!dat!ze!wel!op!hun!profiel!vermelden!waar!ze!werken,!maar!dat!ze!geen!berichten!

posten.! Dit! is! niet! verwonderlijk! aangezien! de! medewerkers! ook! niet! aangemoedigd!

worden! door! hun! organisatie! om! berichten! te! posten! in! verband! met! werken! bij! de!

organisatie.!De!medewerkers!geven!verschillende!redenen!aan!waarom!zij!geen!berichten!

posten!op!hun!sociale!netwerkprofielen!over!specifieke!vacatures!of!over!de!organisatie!als!

werkgever.!De!eerste!reden!die!men!aangeeft,!is!dat!men!geen!behoefte!heeft!om!zaken!op!

sociale!media!te!plaatsen.!!

!

“Het% interesseert% mij% niet% eigenlijk.% Ik% heb% er% zelf% geen% nood% aan.% Ik% zie% niet% in% dat%

iemand%anders%er%nood%aan%heeft%dat% ik% iets%post.”! (Bediende! in! een! organisatie! die!

tapijten!produceert,!man,!49!jaar)%

!

Men!is!over!het!algemeen!ook!niet!actief!op!sociale!media.!De!persoon!die!het!vorige!citaat!

zei,! gaf! zelf! aan!dat!hij!op!dat!vlak!nog!van!de!oude!generatie! is.!Het! is!dus!mogelijk!dat!

leeftijd!een! invloed!heeft!op!het!gebruiken!van!sociale!media.!Eén!respondente!geeft!aan!

! 33!

dat!zij!te!weinig!van!sociale!media!kent!om!er!berichten!op!te!posten!of!zaken!te!delen.!Ook!

dit!kan!te!maken!hebben!met!leeftijd.!!

!

Een! tweede! reden! waarom! men! geen! berichten! op! sociale! netwerksites! plaatst,! in! het!

specifiek! op! Facebook,! is! omdat! men! vindt! dat! Facebook! puur! voor! privégebruik! is.!

Facebook!heeft!volgens!deze!medewerkers!niets!met!het!werk!te!maken.!LinkedIn!wordt!

eerder!professioneel!gebruikt!door!de!medewerkers,!maar!ze!zijn!voornamelijk!bezig!met!

hun!profiel!op!LinkedIn,!niet!met!zelf!berichten!posten.!!

!

Een!derde!reden!is!dat!berichten!posten!over!de!organisatie!of!over!een!vacature!op!sociale!

media!in!hun!vrije!tijd!zorgt!voor!een!onevenwicht!in!de!balans!tussen!werk!en!privé.!De!

medewerkers!vinden!het!belangrijk!dat!er!een!duidelijke!scheiding!is!tussen!werk!en!privé.!

Als!men!echter!berichten!in!verband!met!het!werk!moet!posten!op!hun!eigen!sociale!media!

profielen!in!hun!vrije!tijd,!is!er!een!inmenging!in!het!privéleven.!!

!

!“Jah,%als%je%gedaan%hebt%met%werken,%heb%je%geen%zin%meer%om%dat%nog%eens%te%doen.%Dat%

is%het%ook%wel%he,%de%balans%werkMprivé%moet%ook%in%orde%zijn.%Dus%als%je%het%gevoel%hebt%

dat%je%voor%uw%werk%bezig%bent,%is%die%balans%er%niet.%Dus%die%scheiding%werkMprivé%hou%

ik%toch%nog%liefst.”!(Bediende!in!de!nonBprofit!sector,!vrouw,!28!jaar)!

!

De!interviewer!vroeg!zich!ook!af!of!de!medewerkers!berichten!posten!of!reviews!schrijven!

over! de! organisatie.! Niemand! van! de! respondenten! had! dit! reeds! gedaan.! Er! werd! hen!

gevraagd! of! zij! het! ooit! zouden! doen.! Achtien! medewerkers! zeggen! dat! zij! nooit! een!

(anonieme)!review!zouden!schrijven!op!het! internet!over!de!organisatie.!De!andere!twee!

medewerkers!zouden!dat!waarschijnlijk!ook!niet!doen,!maar!ze!sluiten!niet!uit!dat!ze!iets!

positiefs!zouden!schrijven!over!de!organisatie.!Berichten!of!reviews!op!het! internet!of!op!

sociale!media!plaatsen!kan!een!invloed!hebben!op!het!imago!van!het!bedrijf.!Zoals!eerder!

werd!aangehaald,!kan!een!goed! imago!ervoor!zorgen!dat!meer!mensen!bij!de!organisatie!

willen!solliciteren!(Cable!et!al.,!2003).!De!redenen!waarom!men!het!niet!zou!doen!zijn:! je!

weet!niet!wie!het! leest!en!waar!de! informatie! terechtkomt,!het! is!geen!goeie!manier!van!

communiceren!en!als!je!een!probleem!hebt,!bespreek!je!dat!beter!intern!dan!je!problemen!

op!het!internet!te!grabbel!te!gooien.!De!twee!personen!die!eventueel!iets!positiefs!zouden!

schrijven,!zouden!dat!doen!om!de!organisatie! in!een!goed!daglicht! te!plaatsen.!Men!geeft!

! 34!

aan!dat!zij!hun!organisatie!sowieso!al!verdedigen,!maar!enkel!mondeling!en!nooit!via!het!

internet!omwille!van!bovenstaande!redenen.!!

!

Het! gebruik! van! Glassdoor! werd! aan! deze! vraag! gekoppeld.! Glassdoor! is! een! online!

platform!waar!mensen!anoniem!berichten!of!reviews!kunnen!plaatsen!over!organisaties!en!

hun! management.! Deze! berichten! kunnen! gaan! over! salarissen,! arbeidsvoorwaarden! en!

sollicitatieprocedures.!Er!werd!aan!de!medewerkers!gevraagd!of!zij!van!Glassdoor!gebruik!

zouden!maken.! De!meerderheid! zegt! dat! ze! ook! hier! geen! reviews! zouden! op! schrijven,!

maar!ze!zouden!wel!uit!nieuwsgierigheid!kijken!om!te!zien!wat!er!geschreven!staat!over!de!

organisatie!en!hoe!het!er!aan! toe!gaat! in!andere!bedrijven.!De!medewerkers!maakten!de!

vergelijking! met! TripAdvisor! omdat! ze! op! Glassdoor! zouden! kijken! indien! ze!

geïnteresseerd!zijn!om!bij!een!organisatie!te!gaan!werken,!zoals!je!op!TripAdvisor!kijkt!als!

je! geïnteresseerd! bent! om! te! overnachten! in! een! bepaald! hotel! of! wanneer! men! wil!

reserveren! in! een!bepaald! restaurant.!Glassdoor!kan!volgens!de! respondenten!een!beeld!

geven!over!de!organisatie!waar!men!eventueel!wil! gaan!werken.!Men!zou!Glassdoor!dus!

voornamelijk! gebruiken! als! informatiebron! vooraleer! men! gaat! solliciteren.! Het! is! voor!

organisaties! dus! belangrijk! om! ook! dit! in! de! gaten! te! houden! aangezien! slechte! reviews!

ervoor!kunnen!zorgen!dat!minder!mensen!willen!solliciteren!voor!openstaande!functies!bij!

de!organisatie!(Van!Hoye,!2013).!!

!

“Als%er%voldoende%meningen%opstaan,%denk%ik%wel%dat%het%een%beeld%kan%geven%van%een%

bedrijf.%Als%aanvulling%van,%lijkt%mij%dat%wel%interessant.%Als%ik%weet%dat%het%bestaat%en%

ik%zou%solliciteren%voor%een%ander%bedrijf,%dan%zou%ik%wel%eens%kijken%wat%erop%staat.”!

(Bediende!in!een!elektronicabedrijf,!man,!29!jaar)!

!

De!medewerkers!vrezen!dat! er!meer!negatieve! informatie!op!Glassdoor! te!vinden! is!dan!

positieve! informatie,!wat!het! imago!van!het! bedrijf! kan! schaden.!Organisaties!moeten! er!

dus!voor!zorgen!dat!er!niet!alleen!positieve!wordBofBmouth!gegenereerd!wordt,!maar!dat!

de! negatieve! wordBofBmouth! beperkt! wordt.! Dit! kan! men! onder! andere! doen! door!

werknemers! tevreden! te! houden! aangezien! onderzoek! aantoont! dat! ontevreden!

werknemers! negatieve! wordBofBmouth! verspreiden! en! tevreden! werknemers! positieve!

wordBofBmouth!verspreiden!(Van!Hoye,!2013).!Indien!men!tevreden!is!in!zijn/haar!job,!zal!

! 35!

men! intrinsiek! gemotiveerd! zijn! om! positieve! wordBofBmouth! te! verspreiden! over! de!

organisatie!als!werkgever,!zoals!blijkt!uit!de!resultaten.!!

!

!

!

! !

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! 36!

Discussie!

!

In!de!discussie!worden!de!resultaten!gekoppeld!aan!bevindingen!uit!de! literatuur.!

Daarna!worden!de!sterktes!en!zwaktes!van!dit!onderzoek!vermeld!en!worden!nog!enkele!

aanbevelingen!gegeven!voor!toekomstig!onderzoek.!!

Dit! onderzoek! zocht! een! antwoord! op! twee! onderzoeksvragen:! ‘Wat! wordt! er!

gedaan! in! organisaties! rond! sociale! rekrutering! om! zo! positieve! wordBofBmouth! door!

werknemers! in! de! hand! te! werken?’! en! ‘Verspreiden! medewerkers! positieve! wordBofB

mouth!over!de!organisatie!als!werkgever!en!om!welke!reden!doen!ze!het!wel!of!niet?’!!

Er!kan!besloten!worden!dat!er!relatief!weinig!aanmoediging! is!vanuit!organisaties!

naar!werknemers! toe!om!positieve!wordBofBmouth! te!verspreiden.! Slechts! in!vier!van!de!

twintig! organisaties! is! er! sprake! van! een! rewarded! referral! programma.! Twee! van! deze!

vier! geven! aan! dat! er! weinig! tot! geen! communicatie! is! over! het! programma.! Bij! de!

meerderheid!van!de!overgebleven!medewerkers!wordt!wel!informeel!kenbaar!gemaakt!dat!

de!organisatie!op!zoek!is!naar!nieuw!talent!en!dat!medewerkers!welkom!zijn!om!geschikte!

kandidaten!voor!te!stellen.!In!het!geval!dat!er!een!bonus!zou!zijn,!vinden!alle!werknemers!

dat!er!een!proefperiode!nodig!is!vooraleer!de!medewerker!die!de!persoon!aanbracht!zijn!

bonus!krijgt.!De!helft!van!de!personen!met!een!rewarded!referral!programma!voelen!zich!

verantwoordelijk! over! de! kwaliteit! van! de! aangebrachte! persoon! en! men! vreest! dat! er!

gevaar! zou! zijn! voor! hun! reputatie! indien! de! aangebrachte! persoon! niet! goed! blijkt! te!

presteren.!De!andere!helft!zou!zich,!net!zoals!de!meerderheid!van!de!werknemers!zonder!

rewarded! referral! programma,! niet! verantwoordelijk! voelen! aangezien! de!

eindverantwoordelijkheid!niet!bij!hen!ligt.!Indien!de!organisatie!de!aangebrachte!persoon!

niet! op! gesprek! zou! uitnodigen,! zouden! de! vier! personen! met! een! rewarded! referral!

programma!het!de!organisatie!kwalijk!nemen!omdat!ze!het!vreemd!zouden!vinden!dat!de!

organisatie!hen!betaalt!om!mensen!aan!te!spreken,!maar!ze!die!persoon!dan!niet!zouden!

uitnodigen!op!gesprek.!!

Er!werd!ook!gekeken!wat!de!organisatie!deed!in!verband!met!sociale!media.!Amper!

vier! medewerkers! zeggen! dat! hun! organisatie! sociale! media! gebruikt! in! het!

rekruteringsproces,! voornamelijk! om! hun! imago! te! verbeteren.! Men! probeert! zich! met!

andere!woorden!via!sociale!media!te!profileren!als!een!aantrekkelijke!werkgever!(Dell!et!

al.,! 2001).! Uit! de! literatuur! blijkt! dat! employer! branding! zeer! belangrijk! is! bij! het!

rekruteren!van!nieuwe!werknemers.!Wanneer!de!organisatie!een!positief!imago!heeft!naar!

! 37!

de! buitenwereld! toe,! zullen! mensen! eerder! bereid! zijn! om! daar! te! gaan! werken! dan!

wanneer!de!organisatie! een!negatief! imago!heeft! (Dell! et! al.,! 2001).!Een!goed! imago!kan!

met!andere!woorden!potentiële!medewerkers!aantrekken.!Medewerkers!geven!aan!dat!zij!

mondeling!positieve!wordBofBmouth!verspreiden!om!de!organisatie!te!verdedigen!indien!ze!

in!een!slecht!daglicht!geplaatst!worden.!De!medewerkers!verspreiden!dus!positieve!wordB

ofBmouth!omdat!ze!willen!dat!de!organisatie!een!positief!imago!heeft!naar!de!buitenwereld!

toe.!Wat!nog!meer!blijkt!uit!de! resultaten,! is!het!belang!van!een!goede! interne!employer!

branding.! Indien!werknemers! een! goed! imago! van! de! organisatie! percipiëren,! praten! ze!

spontaan!positief!over!de!organisatie!als!werkgever.!!

Uit!de!resultaten!blijkt!dat!organisaties!niet!enkel!aan!employer!branding!doen!om!

een!positief! imago!naar!voor! te!brengen.!Negatieve!wordBofBmouth!kan!nefaste!gevolgen!

hebben! voor! het! aantal! mensen! die! bij! de! organisatie! willen! werken! (Van! Hoye,! 2013).!

Daarom!is!het!belangrijk!om!naast!het!genereren!van!positieve!wordBofBmouth,!negatieve!

wordBofBmouth!te!beperken.!!

De!medewerkers!worden!niet!aangemoedigd!om!berichten!te!posten!op!hun!sociale!

media!profielen.!Men!geeft!wel!aan!dat!het!geapprecieerd!zou!worden!indien!men!spontaan!

positieve! wordBofBmouth! zou! verspreiden.! In! geen! enkele! organisatie! is! er! volgens! de!

medewerkers! een! policy! of! een! beleid! rond!wat!men!wel! of! niet!mag! posten! op! sociale!

media.!!

In!het! tweede! luik!werd!bevraagd!of!medewerkers!wordBofBmouth!verspreiden!en!

om!welke!redenen!ze!het!wel!of!niet!doen.!Uit!de!resultaten!blijkt!dat!twaalf!medewerkers!

positief! spreken!over!de!organisatie! en!de!organisatie!promoten!als!werkgever.!Veertien!

personen! zouden! mensen! aanspreken! over! specifieke! vacatures! indien! men! over! het!

gewenste! profiel! beschikt.! Positieve! wordBofBmouth! verspreiden! doen! de! medewerkers!

voornamelijk!door!employee!referrals.!Uit!de! literatuur!omtrent!employee!referrals!blijkt!

dat!deze!methode!als!de!beste!methode!wordt!gezien!om!mensen!met!een!geschikt!profiel!

te! bereiken! (Breaugh,! 2013).! Uit! onderzoek! blijkt! ook! dat! zij! beter! presteren! omdat! de!

huidige! werknemers! zelf! al! selectief! zijn! wanneer! ze! iemand! voorstellen! (Caers! et! al.,!

2010).!De!medewerkers!zorgen!met!andere!woorden!voor!een!filter.!In!deze!studie!wordt!

hier! ondersteuning! voor! gevonden.! De! medewerkers! geven! aan! dat! ze! niet! zomaar!

iedereen! zouden! aanbrengen! omdat! niet! iedereen! geschikt! zal! zijn! voor! de! openstaande!

vacature.!Men!zou!enkel!mensen!aanbrengen!die!het!geschikte!profiel!hebben,!waardoor!ze!

inderdaad!zorgen!voor!een!eerste!filter.!Een!werknemer!gaf!tijdens!het!interview!aan!dat!

! 38!

hij!denkt!dat!een!beloning!bij!een!rewarded!referral!programma!een!negatieve!invloed!kan!

hebben! op! die! filter.! Hij! denkt! dat!mensen! die! een! bonus! krijgen! sneller!mensen! zullen!

aanbrengen,!dus!dat!er!een!kwaliteitsverlies!zal!zijn.!!

Werknemers! die! via! employee! referrals! in! de! organisatie! terechtkomen,! blijven!

volgens! onderzoek! langer! bij! de! organisatie! werken! dan! werknemers! die! via! formele!

kanalen! terechtgekomen! zijn! in! de! organisatie! (Breaugh,! 2013).! Ook! de! medewerkers!

gaven!tijdens!het!interview!aan!dat!ze!merken!dat!er!minder!turnover!is!bij!mensen!die!via!

wordBofBmouth! in! de! organisatie! terechtkomen.! Dit! komt! volgens! de! bevraagde!

medewerkers!omdat!deze!personen!meer!realistische!informatie!krijgen!in!verband!met!de!

job.!Zij!hebben!met!andere!woorden!meer!kennis!over!de!organisatie!vooraleer!ze!er!gaan!

werken.! Deze! bevindingen! kunnen! gelinkt! worden! aan! ‘realistic! job! previews’! (Phillips,!

1998).!!

Er!werd!reeds!aangehaald!dat!medewerkers!positieve!wordBofBmouth!verspreiden!

en!dit! voornamelijk! zonder! dat! de! organisatie! hen! aanmoedigt! om!het! te! doen.!Waarom!

doen! ze! het! dan!wel?!Uit! de! literatuur! omtrent!wordBofBmouth!blijkt! dat!wordBofBmouth!

enkel! zal! voorkomen!wanneer! de! zender! gemotiveerd! is! om! te! spreken! en! wanneer! de!

ontvanger! gemotiveerd! is! om! te! luisteren! (Lau! et! al.,! 2001).! In! dit! onderzoek! is!

voornamelijk! de!motivatie! van! de! zender! belangrijk! aangezien! de! zender! in! dit! geval! de!

werknemer! is.! De! medewerkers! geven! verschillende! redenen! aan! waarom! zij! positieve!

wordBofBmouth!verspreiden.!Een!eerste!reden!is!dat!de!werknemers!zelf!graag!werken!in!

de!organisatie! en!omdat!men!er!veel! ervaring!kan!opdoen!en!er!de!kans!krijgt!om!bij! te!

leren.! Een! andere! reden! is! dat! men! de! organisatie! wil! verdedigen! omdat! men! achter!

zijn/haar! organisatie! staat.! Dit! toont! aan! dat! betrokkenheid! een! grote! rol! speelt! bij! het!

verspreiden!van!positieve!wordBofBmouth!(De!Matos!et!al.,!2008).!Hiermee!samenhangend!

werden!in!de!literatuur!omtrent!employee!referrals!motieven!aangehaald!om!een!referral!

te! maken.! Er! werd! een! onderscheid! gemaakt! tussen! intrinsieke! motivatie,! extrinsieke!

motivatie! en! prosociale! motivatie! (Van! Hoye,! 2013).! Werknemers! die! intrinsiek!

gemotiveerd! zijn! om! referrals! te! maken! zijn! tevreden! met! hun! job! en! zullen! daarom!

positieve! referrals! maken.! Mensen! die! niet! tevreden! zijn! met! hun! job! zullen! negatieve!

referrals!maken.!Zoals!hierboven!reeds!vermeld!werd,!maken!de!bevraagde!werknemers!

referrals! omdat! ze! graag!werken! in! de! organisatie! en! omdat! ze! vinden! dat! er! een! goeie!

sfeer!heerst.!De!medewerkers!maken!ook!positieve!referrals!voor!zichzelf!omdat!ze!op!die!

manier!zichzelf!en!het!team!van!het!extra!werk!ontlasten.!Werknemers!geven!ook!aan!dat!

! 39!

ze! uit! zichzelf! gemotiveerd! zijn! om! mensen! in! hun! omgeving! aan! te! moedigen! om! te!

solliciteren!bij!de!organisatie.!Indien!men!iemand!goed!kan!aanbrengen,!is!men!daar!trots!

op,!wat!op!zijn!beurt!de!betrokkenheid!met!de!organisatie!vergroot.!Dit!kan!ondersteuning!

bieden!voor!het!ERMOBmodel,!of!het!Employee!Recommender’s!Motivation!and!Outcomes!

model! (Shinnar! et! al.,! 2004).! De! bovenstaande! voorbeelden! zijn! voorbeelden! van!

intrinsieke!motivatie!(Van!Hoye,!2013).!!

Ten!tweede!kan!men!referrals!maken!uit!prosociale!motieven!(Van!Hoye,!2013).!Dit!

betekent! dat! werknemers! referrals! willen! maken! omdat! ze! anderen! aan! een! goede! job!

willen!helpen!of!omdat!ze!de!organisatie!aan!goede!sollicitanten!willen!helpen.!Ook!in!dit!

interview! werd! verschillende! keren! aangegeven! dat! dit! de! voornaamste! reden! is! van!

werknemers!om!mensen!aan!te!spreken!om!bij!de!organisatie!te!gaan!werken.!Men!wil!de!

organisatie!helpen!omdat!men!zich!betrokken!voelt!en!omdat!men!enthousiast! is!over!de!

organisatie.! Aan! de! andere! kant! wil! men! vrienden! en! familie! aan! een! interessante! job!

helpen.!!

Werknemers! kunnen! volgens! onderzoek! ook! extrinsiek! gemotiveerd! worden! om!

een! referral! te!maken!door!hen!bijvoorbeeld! een!beloning!of! bonus! te! geven! (Van!Hoye,!

2013).! Vier! organisaties! in! deze! steekproef! proberen! hun! werknemers! extrinsiek! te!

motiveren.!Indien!echter!gevraagd!wordt!naar!hun!belangrijkste!reden!om!een!refferal!te!

maken,!is!er!niemand!die!de!bonus!als!belangrijkste!motivatie!opgeeft.!De!werknemers!in!

deze!studie!maken!met!andere!woorden!referrals!voornamelijk!uit!intrinsieke!motivatie!en!

prosociale! motivatie,! maar! niet! uit! extrinsieke! motivatie.! Het! is! echter! mogelijk! dat! de!

medewerkers!een!beloning!wel!als!belangrijke!motivatie!zien,!maar!men!sociaal!wenselijk!

wilde!antwoorden!tijdens!het!interview!(Tracey,!2016).!!

Er!werd!ook!gevraagd!of!de!medewerkers!berichten!posten!op!sociale!netwerksites!

in!verband!met!de!organisatie!als!werkgever!of!over!specifieke!vacatures.!Uit!de!literatuur!

blijkt! dat! individuen! verschillende! sociale! media! kanalen! voor! verschillende! doeleinden!

gebruiken.! Facebook! behoort! eerder! tot! de! privésfeer,! terwijl! LinkedIn! eerder!

professioneel!gebruikt!wordt!(Caers!et!al.,!2010).!Uit!de!resultaten!blijkt!dat!medewerkers!

geen!berichten!posten!op!hun!sociale!netwerkprofielen!in!verband!met!de!organisatie!als!

werkgever.!Zo!verwonderlijk!is!dit!niet!aangezien!ze!ook!niet!aangemoedigd!worden!door!

de! organisatie! om! dit! te! doen.! De! redenen! die! de!werknemers! aangaven! om! het! niet! te!

doen,!zijn:!omdat!men!geen!behoefte!heeft!om!dingen!te!delen,!omdat!Facebook!puur!privé!

is!en!omdat!er!op!die!manier!een!onevenwicht!ontstaat!in!de!balans!tussen!werk!en!privé.!

! 40!

LinkedIn! wordt! dan! wel! professioneel! gebruikt,! maar! de! bevraagde! medewerkers! zijn!

enkel!bezig!met!het!updaten!van!hun!profiel!en!niet!met!het!plaatsen!van!berichten.!!

De! werknemers! werden! ook! gevraagd! of! zij! reviews! posten! over! de! organisatie,!

maar!ook!dit!blijkt!niet!het!geval!te!zijn.!Twee!personen!zouden!het!misschien!ooit!doen,!

maar!dan!zouden!ze!enkel! iets!positiefs! schrijven.!De!medewerkers! zijn! zich!wel!bewust!

van! de! implicaties! van! reviews! over! de! organisatie.!Men! beseft! dat! negatieve! informatie!

nefaste!gevolgen!kan!hebben!voor!het!imago!van!de!organisatie,!wat!op!zijn!beurt!nadelig!

kan!zijn!voor!het!aantal! sollicitanten.!Het! is!belangrijk!dat!organisaties!zich!hier!ook!van!

bewust!zijn.!Glassdoor,!een!online!platform!waar!personen!reviews!kunnen!schrijven!over!

de!organisatie,!blijkt!niet!gekend!te!zijn!en!de!medewerkers!geven!aan!dat!ze!ook!daar!niets!

zullen!op!schrijven.!Men!zou!het!enkel!gebruiken!indien!men!wil!veranderen!van!werk!en!

men!wat!informatie!opzoekt!over!mogelijke!werkgevers.!!

Uit! deze! studie! blijkt! dat! organisaties! zich! bewust! zijn! van! de! voordelen! van! het!

verspreiden! van! positieve! wordBofBmouth! aangezien! de! meerderheid,! zij! het! op! een!

informele!manier,! aan!de!medewerkers! laat!weten!dat! ze!mensen! zoeken! voor! bepaalde!

vacatures.!Er!wordt!vaak!informeel!gevraagd!of!men!mensen!kent!die!geschikt!zouden!zijn!

voor!de! job.!Amper!vier!organisaties!hangen!hier!een!beloning!aan!vast.!Het!blijkt!echter!

dat!niemand!van!de!respondenten!de!beloning!als!belangrijkste!motivatie!opgeeft!voor!het!

maken! van! positieve! referrals,! dus! het! lijkt! niet! nodig! om! hier! meer! op! in! te! zetten.!

Belangrijker! is!om!de!medewerkers! intrinsiek! te!motiveren!aangezien!de!werknemers! in!

deze! studie! dit! als! belangrijkste! reden! aangeven.! Aangezien! organisaties! de! voordelen!

kennen! van! positieve! wordBofBmouth,! is! het! vreemd! dat! men! hier! niet! alle! mogelijke!

kanalen! voor! gebruikt.! Zoals! uit! de! resultaten! blijkt,! wordt! er!wel! gebruik! gemaakt! van!

employee!referrals,!maar!wordt!er!amper!gebruik!gemaakt!van!sociale!media!terwijl!dit!nu!

heel! sterk! leeft.!Het! is!aan! te! raden!hier!meer!op! in! te!zetten!en!manieren! te!zoeken!om!

medewerkers!te!motiveren!om!berichten!te!plaatsen!op!hun!eigen!sociale!media!profielen!

in!verband!met!vacatures.!Veertien!personen!gaven!tijdens!het!interview!aan!dat!zij!bereid!

zouden!zijn!om!vacatures!van!de!organisatie!te!delen!indien!de!organisatie!het!zou!vragen.!

Dit!is!duidelijk!een!gemiste!kans!voor!de!ondernemingen.!!

!

!

!

!

! 41!

Beperkingen!van!het!onderzoek!en!toekomstig!onderzoek!

!

! Kwalitatief! onderzoek! heeft! op! zich!wel! enkele! beperkingen.! Hier! worden! enkele!

beperkingen! besproken! die! interviews! met! zich! meebrengen.! Ten! eerste! wordt! de!

respondent!uitsluitend!door!de! interviewer!uitgedaagd!om!nieuwe! ideeën! te!overwegen.!

Enkele! geïnterviewde! medewerkers! gaven! bijvoorbeeld! aan! dat! zij! over! bepaalde!

onderwerpen!nog!nooit!nagedacht!hadden.!Ten!tweede!is!er!gevaar!voor!interviewer!bias.!

Dit!betekent!dat!het!mogelijk!is!dat!de!respondent!beïnvloed!werd!door!de!interviewer!bij!

het!antwoorden!op!de!vragen!(Bailar,!Bailey!&!Stevens,!1977).!Een!derde!beperking!is!het!

feit! dat! de! resultaten! niet! generaliseerbaar! zijn.! Er! kunnen! met! andere! woorden! geen!

algemene!conclusies!getrokken!worden!die!voor!de!hele!doelgroep!gelden!(Snowden!et!al.,!

2011).! Ten! vierde! laat! kwalitatief! onderzoek! niet! toe! de! omvang! en! frequentie! van!

verschijnselen!te!bepalen.!Het!is!ook!niet!mogelijk!om!objectief!vast!te!stellen!wat!oorzaak!

is! en! wat! gevolg! is! bij! de! bevraagde! onderwerpen! (Philipsen! et! al.,! 2004).! Is! het!

bijvoorbeeld! zo!dat!medewerkers! geen!berichten!posten!op! sociale!media! omdat! ze!niet!

aangemoedigd! worden! door! de! organisatie! of! worden!medewerkers! niet! aangemoedigd!

omdat!organisaties!zien!dat!medewerkers!niet!bezig!zijn!met!sociale!media?!!

! Er! zijn! ook! beperkingen! specifiek! aan! dit! onderzoek.! Het! is! namelijk! zo! dat! alle!

geïnterviewden!tevreden!werknemers!zijn!die!over!hun!organisatie!willen!praten.!In!deze!

steekproef!is!er!niemand!die!negatieve!wordBofBmouth!verspreidt!en!dit!is!waarschijnlijk!te!

wijten! aan! het! feit! dat! alle! bevraagde! werknemers! tevreden! werknemers! zijn.!

Tevredenheid!blijkt!dus!een!belangrijke!voorwaarde!te!zijn!voor!positieve!wordBofBmouth.!

Toekomstig!onderzoek!zou!de!vergelijking!kunnen!maken!tussen!tevreden!en!ontevreden!

werknemers!in!verband!met!het!verspreiden!van!wordBofBmouth.!Een!volgende!beperking!

van!dit! onderzoek! is! de!mogelijkheid!dat! er! sociaal!wenselijk! geantwoord!werd! (Tracey,!

2016).!Er!was!bijvoorbeeld!niemand!die!aangaf!dat!een!beloning!een!belangrijke!reden!is!

om!positieve!wordBofBmouth!te!verspreiden.!!

! Het! zou! interessant! kunnen! zijn! voor! toekomstige! onderzoekers! om! op! een!

kwantitatieve!manier!vast!te!stellen!wat!organisaties!doen!rond!sociale!rekrutering!en!hoe!

werknemers! daarbij! betrokken! worden.! Indien! men! de! onderzoeksvragen! in! een!

kwantitatief! onderzoek! giet,! kan! een! grotere! steekproef! worden! genomen! waarbij!

conclusies!wel!generaliseerbaar!zijn!(Snowden!et!al.,!2011).!Op!deze!manier!zullen!ook!de!

omvang!en!de!frequentie!van!de!verschijnselen!duidelijker!worden!(Philipsen!et!al.,!2004).!

! 42!

In!dit!onderzoek!werd!de! focus!gelegd!op!de!werknemers,!maar!het!kan!ook! interessant!

zijn!om!de!onderwerpen! te!bekijken!vanuit!het! standpunt!van!de!onderneming.!Waarom!

moedigen!zij!werknemers!wel!of!niet!aan!om!positieve!wordBofBmouth!te!verspreiden.!Het!

is!mogelijk!dat!organisaties!zich!momenteel!nog!niet!bewust!zijn!van!de!implicaties!van!het!

inzetten! van! medewerkers! om! positieve! wordBofBmouth! te! verspreiden,! hetzij! via!

employee! referrals!of!via! sociale!media.!Toekomstig!onderzoek!zou!kunnen!nagaan!of!er!

een! verschil! is! in! het! gebruiken! van! employee! referral! programma’s! en! sociale! media!

tussen! een! groep! organisaties! die! eerst! een! bewustmakingsfase! hebben! doorlopen! door!

middel! van! een! trainingssessie! waarbij! de! voordelen! op! een! rijtje! worden! gezet! en! een!

groep!die!deze!sessie!niet!kreeg.!!

! Uit! onderzoek! van! Van! Hoye! (2013)! bleek! dat! beloningen! voor! het! maken! van!

positieve! referrals! geassocieerd! waren! met! het! maken! van! meer! positieve! referrals! en!

minder! negatieve! referrals.! Aangezien! dit! niet! terug! te! vinden! in! de! resultaten! van! dit!

onderzoek,! is! het! aan! te! raden! om! de! effectiviteit! van! rewarded! referral! programma’s!

onder!de!loep!te!nemen.!!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! 43!

Conclusie!

!

Deze! studie! onderzocht! wat! er! in! organisaties! gedaan! wordt! rond! sociale!

rekrutering! om! zo! positieve! wordBofBmouth! door! werknemers! in! de! hand! te! werken.!

Hierbij!werd!specifiek!gekeken!of!medewerkers!aangemoedigd!worden!om!positieve!wordB

ofBmouth! te! verspreiden.! Er! werd! ook! nagegaan! of! werknemers! dit! effectief! doen! en!

waarom!ze!dit!wel!of!niet!doen.!De! focus!van!dit!onderzoek! ligt!bij!de!werknemer!en!bij!

twee!vormen!van!sociale!rekrutering,!employee!referral!programma’s!en!sociale!media.!De!

medewerkers! geven! aan! dat! zij! niet! aangemoedigd! worden! door! de! organisatie! om!

berichten!te!plaatsen!op!sociale!media!in!verband!met!de!organistatie!als!werkgever.!Men!

wordt! wel! aangemoedigd! om! employee! referrals! te! maken.! Bij! vier! van! de! twintig!

organisaties!is!er!hieromtrent!een!formeel!kader!aanwezig!(rewarded!referral!programma)!

waarbij! medewerkers! een! bonus! krijgen.! Meestal! worden! de! medewerkers! echter!

informeel!aangemoedigd!om!employee!referrals!te!maken.!!

De!meerderheid! van! de!medewerkers! promoot! hun! organisatie! als!werkgever! bij!

mensen! in! de! omgeving.! Dit! doen! ze! voornamelijk! mondeling! en! uit! intrinsieke! en!

prosociale!motivatie.!Een!beloning!kan!ook!motiverend!werken!volgens!de!medewerkers,!

maar! dit! is! voor! niemand! de! belangrijkste! motivatie! om! positieve! wordBofBmouth! te!

verspreiden! over! de! organisatie! als!werkgever.! Geen! enkele!medewerker! in! deze! studie!

post!berichten!op!sociale!media!om!positieve!wordBofBmouth!te!verspreiden.!!

Er!kan!besloten!worden!dat!er!nog!niet! zoveel! gedaan!wordt! in!organisaties! rond!

sociale!rekrutering!om!positieve!wordBofBmouth!door!werknemers! in!de!hand!te!werken.!

Vooral!op!vlak!van!sociale!media!wordt!er!zo!goed!als!niets!gedaan.!!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! 44!

Referenties!

!

Anheier,!H.!(2000).!Managing!nonBprofit!organisations:!Toward!a!new!approach.!In:!Civil%

Society%Working,%Paper%1.%Geraadpleegd!op!13!mei!2016,!op!

http://eprints.lse.ac.uk/29022/1/cswp1.pdf!

ADMB.!Het!belang!van!een!goede!Employer!Branding.!Geraadpleegd!op!26!maart!2016,!op!

https://www.admb.be/nl/admb/nieuws/hetBbelangBvanBeenBgoedeBemployerB

branding!

Bailar,!B.,!Bailey,!L.,!&!Stevens,!J.!(1977).!Measures!of!interviewer!bias!and!variance.!Journal%

of%Marketing%Research,%14,%337B343.!doi:!10.2307/3150772!

Bansal,! H.,! &! Voyer,! P.! (2000).! WordBofBmouth! processes! within! a! services! purchase!

decision! context.! Journal% of% Service% Research,% 3,% 166B177.! doi:!

10.1177/109467050032005!

Beechler,! S.,! &!Woodward,! I.! (2009).! The! global! “war! for! talent”.! Journal%of% International%

Management,%15,%273B285.!doi:!10.1016/j.intman.2009.01.002!

Breaugh,! J.! (2008).! Employee! recruitment:! Current! knowledge! and! important! areas! for!

future! research.! Human% Resource% Management% Review,% 18,% 103B118.! doi:!

10.1016/j.hrmr.2008.07.003!

Breaugh,! J.! (2013).! Employee! recruitment.! Annual% Review% of% Psychology,% 64,% 389B416.!

doi:!10.1146/annurevBpsychB113011B143757!

Cable,!D.,!&!Turban,!D.! (2003).!The!value!of!organizational! reputation! in! the! recruitment!

context:!A!brandBequity!perspective.! Journal%of%Applied%Social%Psychology,%33,%2244B

2266.!doi:!10.1111/j.1559B1816.2003.tb01883.x!

Caers,! R.,! &! Castelyns,! V.! (2010).! LinkedIn! and! facebook! in! Belgium:! The! influences! and!

biases!of!social!network!sites!in!recruitment!and!selection!procedures.!Social%Science%

Computer%Review,%29,%437B448.!doi:!10.1177/0894439310386567!

Chatterjee,! P.! (2011).! Drivers! of! new! product! recommending! and! referral! behavior! on!

social! network! sites.! International% Journal% of% Advertising,% 30,% 77B101.! doi:!

10.2501/IJAB30B&B077B101!

Chen,!YBL.,!Tang,!K.,!Wu,!CBC.,!&!Jheng,!RBY.!(2014).!Predicting!the!influence!of!users’!posted!

information!for!eWOM!advertising!in!social!networks.!Electronic%Commerce%Research%

and%Applications,%13,%431B439.!doi:!10.1016/j.elerap.2014.10.001!

! 45!

De! Jaegher,! M.! (2016).! “Anders! rekruteren! in! 2016”.! Geraadpleegd! op! 11! mei! 2016,! op!

http://www.wiskeys.be/nl/hrm/210/andersBrekruterenBinB2016.html!

De!Matos,! C.,! &! Rossi,! C.! (2008).!WordBofBmouth! communications! in!marketing:! A!metaB

analytic! review! of! the! antecedents! and! moderators.! Journal% of% the% Academic%

Marketing%Science,%36,%578B596.!doi:!10.1007/s11747B008B0121B1!

Dell,!D.,!&!Ainspan,!N.!(2001).!Engaging!employees!through!your!brand.!Conference!board!

report!no.!RB1288B01BRR,!april,!conference!board,!Washington,!DC.!!

Jobvite! (2014).! “Social! recruiting! survey”.% Geraadpleegd! op! 7! december! 2015,! van!

https://www.jobvite.com/wpB

content/uploads/2014/10/Jobvite_SocialRecruiting_Survey2014.pdf!

Jobvite!(2015).!“The!jobvite!recruiter!nation!survey”.%Geraadpleegd!op!7!december!2015,!

op!http://www.jobvite.com/wpB

content/uploads/2015/09/jobvite_recruiter_nation_2015.pdf!

Kim,!E.,!Sung,!Y.,!&!Kang,!H.!(2014).!Brand!followers’!retweeting!behavior!on!Twitter:!How!

brand!relationships!influence!brand!electronic!wordBofBmouth.!Computers%in%Human%

Behavior,%37,%18B25.!doi:!10.1016/j.chb.2014.04.020!

Lau,! G.,! &! Ng,! S.! (2001).! Individual! and! situational! factors! influencing! negative!wordBofB

mouth! behaviour.! Canadian% Journal% of% Administrative% Sciences,% 18,% 163B178.! doi:!

10.1111/j.1936B4490.2001.tb00253.x!

LinkedIn!Talent! Solutions! (2016).! “Global! recruiting! trends! rapport!2016”.!Geraadpleegd!

op! 9! mei! 2016,! op! https://business.linkedin.com/content/dam/business/talentB

solutions/global/en_us/c/pdfs/GRT16_GlobalRecruiting.pdf!

Manpower! Inc.! (2016).!Manpower! employment! outlook! survey:! Global.! Geraadpleegd! op!

11!mei! 2016,! op! http://www.manpowergroup.com/wps/wcm/connect/84f93ce1B

2e7bB448dBb89eBf3b50a48b8a8/Global_2Col_USLetter_Q216.pdf?MOD=AJPERES&!

CACHEID=84f93ce1B2e7bB448dBb89eBf3b50a48b8a8!

Nagendra,!A.!(2014).!Paradigm!shift!in!HR!practices!on!employee!life!cycle!due!to!influence!

of!social!media.!Procedia%Economics%and%Finance,%11,%197B207.!doi:!10.1016/S2212B

5671(14)00188B9!

Ng,! T.,! &! Feldman,! D.! (2011).! Affective! organizational! commitment! and! citizenship!

behavior:!Linear!and!nonBlinear!moderating!effects!of!organizational!tenure.!Journal%

of%Vacational%Behavior,%79,%528B537.!doi:!10.1016/j.jvb.2011.03.006!

! 46!

Nikolaou,! I.! (2014).!Social!networking!web!sites! in! job!search!and!employee!recruitment.!

International% Journal% of% Selection% and% Assessment,% 22,% 179B189.! doi:!

10.1111/ijsa.12067!

Petrone,!P.!(2015).!“Here!is!why!employee!referrals!are!the!best!way!to!hire”.!Geraadpleegd!

op!11!mei!2016,!op!https://business.linkedin.com/talentB

solutions/blog/2015/08/5BreasonsBemployeeBreferralsBareBtheBbestBwayBtoBhire!

Phillips,!J.!(1998).!Effects!of!realistic!job!previews!on!multiple!organizational!outcomes:!A!

metaBanalysis.!Academy%of%Management%Journal,%41,%673B690.!doi:!10.2307/256964!

Philipsen,! H.! &! VernooyBDassen,!M.! (2004).! Kwalitatief! onderzoek:! Nuttig,! onmisbaar! en!

uitdagend.!Huisarts%en%Wetenschap,%47,%288B292.!doi:!10.1007/BF03083760!

Ployhart,! R.! (2006).! Staffing! in! the! 21st! century:! New! challenges! and! strategic!

opportunities.! Journal% of% Management,% 32,% 868B897.! doi:!

10.1177/0149206306293625!

Randstad.! “Rekruteren!via! social!media,!bent!u!mee?”.!Geraadpleegd!op!11!mei!2016,!op!

http://web.randstad.be/hrtopics/nl/17/rekruterenBviaBsocialBmediaBbentBuBmee/!

Schindler,! R.,! &! Bickart,! B.! (2005).! Published! ‘word! of! mouth’:! Referable,! consumerB

generated! information! on! the! internet.! In! Haugtvedt,! C.,! Machleit,! K.! &! Yalch,! R.:!

Online%Consumer%Psychology:%Understanding%and%Influencing%Consumer%Behavior,%35B

61.!

Shinnar,!R.,!Young,!C.,!&!Meana,!M.!(2004).!The!motivations!for!and!outcomes!of!employee!

referrals.! Journal% of% Business% and% Psychology,% 19,% 271B283.! doi:! 10.1007/s10869B

004B0552B8!

Snowden,! A.!&!Martin,! C.! (2011).! Concurrent! analysis:! Towards! generalisable! qualitative!

research.! Journal% of% Clinical% Nursing,% 20,% 2868B2877.! doi:! 10.1111/j.1365B

2702.2010.03513.x!

Tracey,!T.!(2016).!A!note!on!socially!desirable!responding.!Journal%of%Counseling%Psychology,%

63,%224B232.!doi:!10.1037/cou0000135!

Van!Hoye,!G.!(2013).!Recruiting!through!employee!referrals:!An!examination!of!employees’!

motives.!Human%Performance,%26,%451B464.!doi:!10.1080/08959285.2013.836199!

Van!Hoye,!G.! (2013).!Word!of!mouth! as! a! recruitment! source:!An! integrative!model.!The%

Oxford%Handbook%of%Recruitment.%doi:!10.1093/oxfordhb/9780199756094.013.023!

! 47!

Van! Hoye,! G.,! &! Lievens,! F.! (2007).! Social! influences! on! organizational! attractiveness:!

Investigating! if! and! when! word! of! mouth! matters.! Journal% of% Applied% Social%

Psychology,%37,%2024B2047.!doi:!10.1111/j.1559B1816.2007.00249.x!

Van!Hoye,!G.,!&!Lievens,!F.!(2009).!Tapping!the!grapevine:!A!closer!look!at!wordBofBmouth!

as! a! recruitment! source.! Journal% of% Applied% Psychology,% 94,% 341B352.! doi:!

10.1037/a0014066!

Van! Hoye,! G.,! Weijters,! B.,! Lievens,! F.,! &! Stockman,! S.! (2014).! Social! influences! in!

recruitment:! When! is! wordBofBmouth! most! effective?! International% Journal% of%

Selection%and%Assessment,%24,%42B53.!!

Welsh,!E.! (2002).!Dealing!with!data:!Using!NVivo! in! the!qualitative!data!analysis!process.!

Qualitative% Social% Research,% 3,% http://nbnBresolving.de/urn:nbn:de:0114B

fqs0202260!

Wilson,! R.,! Gosling,! S.,! &! Graham,! L.! (2012).! A! review! of! facebook! research! in! the! social!

sciences.! Perspectives% on% Psychological% Science,% 7,% 203B220.! doi:!

10.1177/1745691612442904!

Yakubovich,! &! Lup,! .! (2006).! Stages! of! the! recruitment! process! and! the! referrer’s!

performance!effect.!Organization%Science,%17,%710B723.!doi:!10.1287/orsc.1060.0214!

Zide,! J.,!Elman,!B.,!&!ShahaniBDenning,!C.! (2014).!LinkedIn!and!recruitment:!How!profiles!

differ! across! occupations.! Employee% Relations,% 36,% 583B604.! doi:! 10.1108/ERB07B

2013B0086!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! ! Bijlage!1!

Bijlagen!

!

Bijlage!1:!Interviewgids!

!

Doel!deel!I:!Te!weten!komen!hoe!de!medewerker!in!kwestie!zelf!het!rekruteringsproces!bij!

zijn!of!haar!huidige!organisatie!heeft!doorlopen!!

o Wat!betreft!het!imago!van!het!bedrijf!waar!je!nu!werkt,!vóór!jij!hier!begon!te!

werken,!kende!jij!het!bedrijf!toen!al?!!

! Op!welke!manier?!!

• Had!iemand!tegen!jou!over!de!organisatie!(of!een!specifieke!job!

erbij)!gesproken?!Of!heb!jij!iemand!aangesproken?!!

o Wie?!!

o Waarom! deze! persoon! of! op! deze!manier?! Hoe! kende!

deze!persoon!de!organisatie?!!

o Wat! vond! je! hiervan?! In! welke! mate! heeft! dit! jouw!

beslissing!beïnvloed?!

• Wat!was!jouw!algemene!indruk?!

• Is!deze!indruk!altijd!constant!gebleven?!!

o Indien!niet,!hoe!komt!dit?!

o Hoe!beviel!de!samenwerking!met!de!persoon!die!je!had!

doorverwezen?!!

! Via! welke! specifieke! kanalen! (sociale! media,! via! via,! opleiding,!

website,…)! leerde! jij! het! bedrijf! kennen/heb! jij! je! mening! gevormd!

over!het!bedrijf?!

• Waarom! via! deze! kanalen?! Wat! was! je! voornaamste!

beweegreden?!

o Actief!op!zoek!gegaan!of!toevallig?!!

• Aan! welk! kanaal! hechtte! jij! het! meeste! geloof?/! hoe!

geloofwaardig!kwam!dit!kanaal!over?!!

o Waarom?!(in!vergelijking!met!andere!kanalen?)!

o Via!welke!kanalen!(mail,!via!via,! jobadvertentie,…)!kwam!jij!te!weten!dat!er!

een!openstaande!vacature!was?!!

! Waarom!via!deze!kanalen?!!

! ! Bijlage!1!

! Welk!kanaal!kwam!het!meest!geloofwaardig,!betrouwbaar!over?!Welk!

kanaal!was!doorslaggevend!om!de!beslissing!te!nemen!te!solliciteren!

voor!de!job?!

• Waarom?!Wat!is!het!verschil!met!andere!kanalen?!!

o Hoe!heb!jij!deze!procedure!ervaren?!!

! Was!het!gemakkelijk!om!informatie!te!vergaren?!!

! Kon! je! alle! informatie! als! even! geloofwaardig,! betrouwbaar!

beschouwen?!!

• Waarom!wel!of!niet?!!

Doel! deel! II:! Weten! wat! er! in! hun! organisatie! wordt! gedaan! met! betrekking! tot! het!

rekruteren!in!het!algemeen,!met!betrekking!tot!het!aantrekken!van!nieuw!talent!!

o Belangrijkste!bron!van!binnen!brengen!nieuw!talent!in!jouw!bedrijf,!denk!jij?!!

! Top!drie!van!belangrijkste!bronnen!!

o Wat!vind!jij!daar!van?!!

! Wat!zijn!volgens!jou!de!voorB!en!nadelen!van!deze!bronnen?!!

! Zou! je!zeggen!dat! jouw!organisatie!moeite!heeft!met!het!vinden!van!

kandidaten?!

• Hoe!komt!dit!volgens!jou?!

! Is! de! rekruteringstrategie! van! jouw! bedrijf! voldoende! afgestemd! op!

hoe!mensen!hedendaags!werk!zoeken!volgens!jou?!!

• Waarom!wel/niet?!!

• Wat!zou!je!anders!doen?!

Doel! deel! III:! weten! wat! er! wordt! gedaan! rond! het! betrekken! van! eigen! medewerkers!

binnen! het! rekruteringsproces?! Zowel! formeel! (referral! program)! als! informeel.! En! hoe!

worden!medewerkers!gemotiveerd!en!wat!vinden!ze!hiervan?!Wat!zijn!hun!daadwerkelijke!

motieven!om!hier!al!dan!niet!aan!deel!te!nemen?!Hoe!ervaren!ze!dit?!!!

o Praat!jij!over!jouw!organisatie!als!werkgever!tegen!anderen?!!

! Waarom?!In!welke!context!gebeurt!dit?!!

• Positief?! Promoot! je! jouw!organisatie! soms! als!werkgever! aan!

anderen?! Aan! wie! (vrienden,! kennissen,! studenten,!

onbekenden,…)?!

! ! Bijlage!1!

o Waarom?!Wat! zijn! jouw! voornaamste! beweegredenen!

om! dit! te! doen?! (vb.! persoon!was! op! zoek! naar!werk,!

persoon!vroeg!er!naar,!job(on)tevredenheid,!…)!

o Indien!niet:!wat!zou!jou!motiveren!om!dit!te!doen?/hoe!

zou!je!werkgever!je!kunnen!stimuleren!om!dit!te!doen?!!

• Negatief?! Raad! je! soms! anderen! af! te! solliciteren! voor! jouw!

werkgever?! Waarom?! Aan! wie?! Wat! is! jouw! ! voornaamste!

beweegreden!om!dit!te!doen?!

• Hoe!veel!keer!gebeurt!dit?!Vaker!positief!of!vaker!negatief?!!

! Vertel! jij! over!vacatures!bij! jouw!werkgevers!aan!anderen?!Waarom!

wel/niet?!Via!welke!kanalen?!!

o In!welke!mate!is!mondBaanBmond!communicatie!!(=!communicatie!over!een!

organisatie!als!werkgever.!De!werkgever!heeft!hier!zelf!geen!controle!over,!

dus! dit! gebeurt! spontaan.)! belangrijk! binnen! het! rekruteringsproces! van!

jouw!bedrijf?!In!welke!situaties!en!op!welke!manier?!(denk!bijvoorbeeld!aan!

presentaties!op!scholen,!stages,!sociale!media,!branding,!contact!met!alumni,!

stagiaires,….)!

• Wat! vind! je! daar! zelf! van?! Hoe! belangrijk! vind! je! dit! zelf?!

Waarom?!

• Ben!je!hier!zelf!al!mee!in!aanraking!gekomen?!

• Voordelen! of! nadelen! in! vergelijking! met! andere!

rekruteringsbronnen!binnen!het!rekruteringsproces!!

o Bijvoorbeeld!wat!betreft!de!kwaliteit!van!mensen!die!op!

deze!manier!in!de!organisatie!terecht!komen?!

o Bijvoorbeeld! in! termen! van! geloofwaardigheid! van!

verschillende! rekruteringsbronnen?! (Bijvoorbeeld:!

faceBtoBface! zaken! te! weten! komen! over! bedrijf! vs.!

Lezen!in!een!jobadvertentie?)! !

o In!welke!mate!worden!jullie!betrokken!in!het!rekruteringsproces?!!

! Op!welke!manier?!Formeel/informeel?!

! Vind! je! dit! belangrijk?! Zou! je! dit! graag! willen?!Waarom?! Op! welke!

manier?!!

! ! Bijlage!1!

! Wat! zijn! de! voornaamste! redenen!waarom! jij! hier!wel/niet! bij!mee!

doet?!!

! Hoe!motiveert!jullie!organisatie!jullie!om!dit!te!doen?!!

• Wat!vinden!jullie!hier!van?!Werkt!dit?!Hoe!kan!het!beter?!!

! Is! eigen! inbreng! van! medewerkers! in! het! vormen! van! het!

rekruteringsproces!mogelijk?!!

• Zijn! er! opmerkingen! of! zaken! die! jullie! anders! zouden! doen?!

Wordt! er! rekening! gehouden! met! jullie! opmerkingen,!

commentaar,…?!

o Voel! jij! je! een! ambassadeur/vertegenwoordiger! van! je! organisatie?! Doet!

jouw!organisatie!hier! iets!rond?!Wat!zou! je!daarvoor!willen!doen?!Waarom!

wel/niet?!

o Is! er! sprake! van! een! referral! program?! (=het! inschakelen! van! eigen!

werknemers! in! het! vinden! en! aanwerven! van! nieuw! talent.! Organisaties!

stimuleren!werknemers!om!positieve!reclame!te!maken!over!de!organisatie!

of!over!een!specifieke!vacature.)!

! Zo!ja,!op!welke!manier?!!

• Kan!je!kort!beschrijven!hoe!het!in!zijn!werk!gaat?!!

o Formeel/informeel?!Wat!vind!je!hier!van?!Hoe!ervaar!je!

dit?!!

• In!de!vorm!van!een!rewarded!referral!program?!(krijgen! jullie!

een!soort!van!beloning?)!(vb:!financiële!bonus,!bongobon,!…)!

o Zo!ja,!leg!eens!kort!uit:!!

! Kenmerken! programma:! Hoogte! bonus,!

wanneer,! aan! wie,! welk! soort! bonus,! voor!

iedereen!gelijk,!hoe!lang!doen!ze!het!zo!al….!

! Hoe!verloopt!de!procedure!in!het!algemeen?!

! Hoe!wordt!dit!naar!jullie!gecommuniceerd?!!

o Wat!vind!je!daarvan?!!

! Is!alles!duidelijk?!

! Neemt!dit!veel!tijd!in!beslag?!Gaat!dit!vlot!mocht!

je!iemand!willen!aanbrengen?!!

! ! Bijlage!1!

! Spreekt! je! dit! aan?! Stimuleert/motiveert! je! dit!

om!een!referral!te!maken?!!

• Hoogte! bonus! (in! welk! mate! is! dit! een!

doorslaggevende!motivatiefactor?)!

• Wat! is! jouw! voornaamste! beweegreden!

om!al!dan!niet!een!referral!te!maken?!!

! Vind!je!dit!een!eerlijke!procedure?!!

! Hoe!succesvol!schat!je!dit!in?!!

o Bijvoorbeeld! wat! betreft! de!

kwaliteit! van!mensen! die! op! deze!

manier! in! de! organisatie! terecht!

komen?!

o Bijvoorbeeld! in! termen! van!

geloofwaardigheid! van!

verschillende!

rekruteringsbronnen?! !

! Hoe! kan! het! volgens! jou! anders! en! beter?! Qua!

kenmerken!bonus!!

• Wat! denk! je! van! de! communicatie! over!

het!programma!en!de!procedure!zelf?!!

• Is! een! teambonus! of! individuele! bonus!

een!beter!optie?!Waarom!wel/niet?!!

• Is!een!proefperiode!voor!sollicitant!nodig!

vooraleer!een!bonus!wordt!uitbetaald!aan!

de!werknemer?!Waarom!wel/niet?!!

• Zou! een! andere! soort! bonus! of! beloning!

beter! motiveren,! bijvoorbeeld! een!

bongobon! vs.puur! financiële! bonus! of!

bijvoorbeeld! een! donatie! aan! een! goed!

doel?!Waarom!wel/niet?!!!

• Zou! het! een! goed! idee! zijn! om! zowel! de!

sollicitant!als!de!werknemer!te!belonen!of!

! ! Bijlage!1!

toch! enkel! de! weknemer?! Waarom!

wel/niet?!

o Heb!je!!zelf!al!een!referral!gemaakt?!Waarom!wel/niet?!

In!welke!situatie?!

o Hoe!ga! je! te!werk/zou! je! te!werk!gaan?!Hoe!pak! je!dit!

aan/zou!je!dit!aanpakken?!!

! Denk! je! bewust! na! over! een! mogelijke!

kandidaat?!

• Welke! soort! kandidaat?! Enkel! goede!

vrienden! en! familie! of! zou! je! de! referral!

ook! op! een! feestje/event! naar! vreemde!

mensen!toe!maken?!!

• Voel! je! je! verantwoordelijk! over! de!

kwaliteit! van! de! kandidaat! die! je!

aanbrengt?!!

o Waarom!wel/niet?!

o Hoe!uit!zich!dit?!!

o Heb!je!het!gevoel!dat!je!hierop!zult!

worden! afgerekend! op! één! of!

andere!manier?!

o Gevaar!voor!je!reputatie?!!

o Bereid! je! een! kandidaat! voor?!

Hoe?!

o Wat!vertel!je!hen?!!

o Zou! je! het! je! organisatie! kwalijk!

nemen!mochten!ze! je! referral!niet!

aannemen!of!zelfs!niet!op!gesprek!

laten!komen?!Zou!je!uitleg!vragen?!!

o Zou! je! hier! anders! mee! om! gaan,!

moest! je!wel/geen! bonus! krijgen?!

Of!een!erg!hoge!bonus?!

o Wat!vind! je!van!het! feit!dat! je!beloond!wordt!voor!het!

maken!van!een!referral?!!

! ! Bijlage!1!

! Denk! je! daar! over! na?! (In! termen! van!

geloofwaardigheid! en! oprechtheid! tav! diegene!

die!je!aanwerft?!)!

! Speelt! dit! een! grote! rol! in! je! motivatie! om! de!

referral!te!maken?!!

! Zou!je!vertellen!aan!de!persoon!aan!wie!je!vertelt!

over!de!vacature!dat!je!beloond!wordt?!!

• Waarom!wel/!niet?!!

• Hoe! denk! jij! dat! zij! dit! interpreteren!

wanneer!je!het!wel!of!niet!vertelt?!!

• Zou!een!gedeelde!bonus!(tussen!jou!en!de!

kandidaat)! of! andere! soort! beloning! een!

oplossing! kunnen! zijn?! Waarom! wel,!

waarom!niet?!

Doel!deel!IV:!Wat!met!gebruik!sociale!media! !m.b.t.!rekruteren?!En!worden!medewerkers!

hierin!betrokken?!Hoe! ervaren! ze!dit?!Wat! zijn!hun!daadwerkelijke!motieven!om!hier! al!

dan!niet!aan!deel!te!nemen?!Is!er!een!verschil!naargelang!het!soort!media!en!de!informatie!

die!ze!ter!beschikking!stellen?.....!

! Op!welke!sociale!media!ben!jij!allemaal!actief?!!

• Top!drie?!!

o Waarom!deze?!

o Verschillen!tussen!de!verschillende!kanalen?!!

! Hoe!actief!schat!jij!jezelf!in?!!

• Hoeveel!uren!per!dag/per!week?!!

• Hoeveel!van!die!tijd!gerelateerd!aan!jouw!werk?!!

o Op!welke!manier?!Via!welke!kanalen?!!

! Waarom!deze!wel/niet?!!

• Gebruik! je! verschillende! kanalen! voor! verschillende! soorten!

informatie?!!

! Waarom!wel/waarom!niet?!!

! ! Bijlage!1!

! Aan!welk!kanaal!geef!je!de!voorkeur!wat!betreft!

het! zoeken! of! delen! van! werk! gerelateerde!

informatie?!!

! Post! jij! berichten! over! jouw! job! op! sociale! media?! En! over! jouw!

werkgever?!Waarom?!Beweegredenen?!Op!welke!sites?!!

o Welke!soort!berichten?!

o Deel!je!vacatures?!Op!welke!SM?!Waarom?!Hoe!gebeurt!

dit?! (Indien! niet:! Zou! je! dit! spontaan! doen?! Zou! je! dit!

doen,!moesten!ze!dit!aan!jou!vragen?)!

o Wat! is! het! verschil! tussen! Facebook! en! LinkedIn! (en!

andere!sociale!media)!wat!dit!betreft?!Waarom?!

o Krijg! je! veel! reacties! op! social! media! berichten! mbt!

jouw! job!of!werk?!Wie! reageert! er!op! jouw!berichten?!

Welke! soort! mensen! (vrienden/leeftijd/…)?! Hoe!

reageren,!via!like!of!delen!of!echt!geschreven!reactie?!

o Heb! je! al! eens! een! positieve! of! negatieve,! eventueel!

anonieme! review! over! je! werkgever! ergens! online!

geplaatst?!!

!! Waar!

!! Hoezo!

!! Waarom!

!! Zijn! daar! reacties! op! gekomen?!!

Indien!nee,!zouden!ze!dat!ooit!doen,!waarom!wel/niet?!

Vb:!Glassdoor!=!Online!platform!waar!mensen!anoniem!

berichten!of!reviews!kunnen!plaatsen!over!organisaties!en!hun!

management.! Kan! bijvoorbeeld! gaan! over! salarissen,!

arbeidsvoorwaarden!en!sollicitatieprocedures.!!

! Heb! je! bijvoorbeeld! al! ooit! gebruik! gemaakt! van! Glassdoor?! Ken! je!

het?!(indien!niet:!uitleggen)!

• Waarom?!Zelf!iets!geschreven!/!gaan!lezen?!!

• Waarom!niet?!Gevolgen?!!

! ! Bijlage!1!

• Zou!je!er!ooit! iets!op!schrijven?!Wat!zou!jou!motiveren/!er!toe!

aanzetten!dit!te!doen?!!

• Wat!vind!je!van!dergelijke!sites?!VoorB!en!nadelen?!!

• Heb!je!al!eens!jouw!werkgever!opgezocht?!Interesseert!dit!jou?!

Waarom!wel/niet?!Wat!zegt!het!over!een!organisatie!als!er!iets!

positief!op!staat?!En!negatief?!!

• Wat! zou! je! er! van!denken!als! er! iets! over! jouw!organisatie! op!

staat?!Positief/negatief?!!

! Is!jouw!bedrijf!actief!op!sociale!media?!!!!

• Via!welke!kanalen!is!het!bedrijf!actief?!!

o Wat!is!het!belangrijkste!kanaal?!(extern)!

o Heeft!de!organisatie!een!eigen!profiel?!!

! Wat!voor!activiteit/berichten!worden!er!gepost?!!

! Wat!vinden!jullie!hier!van?!Kijk!je!vaak!naar!dat!

profiel?!

o In! welke! mate! worden! jullie! actief! betrokken! of!

aangemoedigd! om! actief! te! zijn! op! jullie! social! media!

profielen?!Op!specifieke!kanalen?!

! Op! welke! manier?! Wat! vind! je! hier! van! (per!

kanaal)?!

! Hoe! actief! ben! jij! via! deze! kanalen! m.b.t.!

informatie! over! jouw! werkgever?! (posten! of!

enkel!passief!bekijken?!Delen?,…)!!

• Heb! je! zelf! al! iets! gepost,! gereageerd,! …!

over! je!werk! op! Sociale!Media?! In!welke!

context!was!dit?!Waarom?!Voor!wie!was!

dit!bestemd?!Wat!waren!de!gevolgen?!!

• Wat!is!jouw!voornaamste!drijfveer!om!dit!

wel!of!niet!te!doen?!!

! In! welke! mate! is! het! toegestaan! om! zelf! vrij!

zaken!te!posten!of!te!delen!m.b.t.!jouw!werk?!!

• Waarom! zou! je! dit! wel! of! niet!

doen/Waarom!doe!je!dit!wel!of!niet?!!

! ! Bijlage!1!

• Hebben! jullie! het! gevoel! dat! dit!

gecontroleerd! wordt?! Wat! vind! je! hier!

van?!!

!

• Zou! je! bijvoorbeeld! ook! je! ongenoegen!

durven!uiten!via!sociale!media?!!

o Hoe! zou! je! reageren! mochten!

collega’s!dit!doen!over!het!bedrijf?!!

! Maakt! je!organisatie!het!makkelijk!om!bepaalde!

informatie!te!delen!op!sociale!media?!

! Is!er!wat!dit!betreft!voor!jou!een!verschil!tussen!

verschillende!social!media?!

! Kennen! jullie! bijvoorbeeld! smarpshare?!

Smarpshare! is! een! programma! dat! organisaties!

kunnen! aankopen! om! hun! werknemers! te!

stimuleren! berichten! via! social! media! te! delen.!

Via! een! speelse! competitie! wordt! bijgehouden!

wie!welke!berichten!van!de!organisatie!deelt.!Er!

wordt! op! deze! manier! een! soort! van! ranking!

bijgehouden.! Zou! dit! jou! motiveren! om! meer!

posts!of!vacatures!te!delen!van!je!organisatie?!!

o In!welke!mate! heb! je! het! gevoel! dat!werkgevers! jullie!

sociale!media!profiel!bekijken?!!

! Denken! jullie! hierover! na! en! heeft! dit! een!

weerslag! op! hoe! jullie! zich! presenteren! op!

bepaalde!sociale!media?!!

! Is! er! een! verschil! wat! betreft! het! soort! sociale!

media!en!de! informatie!die! jullie!er!publiekelijk!

maken!(voorbeeld!LinkedIn!vs.!FB!vs.!twitter….)?!!

Testimonials!

o Wat! vind! je! van! employee! testimonials?! =! Getuigenis! van! een! werknemer!

over!hoe!het!is!te!werken!voor!een!bepaalde!organisatie!of!in!een!specifieke!

! ! Bijlage!1!

job.! Dit! wordt! door! de! organisatie! gebruikt! om! mensen! kennis! te! laten!

maken!met!de!organisatie!en!hen!te!overtuigen!om!te!solliciteren.!Kan!in!de!

vorm!van!een!filmpje,!een!geschreven!tekst,…!

! Werkt! je! organisatie! hiermee?! Hoe! worden! werknemers! hiervoor!

gevraagd?!

! Heb! je! al! eens! een! testimonial! gelezen/gezien?! Vond! je! dit!

geloofwaardig?!Waarom!wel/niet,!welke!meer/minder?!!

! Geeft!dit!een!duidelijk!beeld!van!een!organisatie!of!een!job?!Wat!kan!

je!er!uit!afleiden?!!

! Zou!je!hier!aan!meewerken!als!ze!je!dit!vragen?!Waarom?!Heb!je!het!al!

gedaan?! Of! collega’s?!Wat! wordt! daarover! gezegd! in! de! organisatie!

(bv.!zijn!mensen!hier!fier!op!of!wordt!ermee!gelachten)?!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! ! Bijlage!2!

Bijlage!2:!NVivo!–!Nodes!

!

!

! ! Bijlage!2!

!

!

! ! Bijlage!2!

!

! ! Bijlage!2!

!

!

! ! Bijlage!2!

!

!

! ! Bijlage!2!

!

!

!

!