Kwalitatief onderzoek: Coca Cola (Light)

Leerling 1: Leerling 2: Klas: 6 VWO Docent: Uiterlijke inleverdatum: 21 December 2018

1

Inhoudsopgave Inleiding 3

Theorie 5 Organische stoffen als reductor 7

Benodigdheden 12

Werkwijze/proefbeschrijving 13

Resultaten/waarnemingen 14

Uitwerkingen/Conclusie 16

Discussie 17

Literatuurlijst 19

2

Inleiding Coca Cola, het is de populairste frisdrank over de hele wereld. Het smaakt zoet en heeft een hele eigenaardige smaakt die door velen als prettig beschouwd wordt, maar wat is het nou eigenlijk? Coca Cola is een op water gebaseerde oplossing met daarin onder andere opgeloste organische stoffen, koolzuur en fosforzuur. Door de hoge suikerconcentratie heeft het drankje een hoge voedingswaarde, maar wordt het ook als erg lekker beschouwd. Het resultaat hiervan is dat er veel verschillende soorten Coca Cola op de markt zijn gekomen, maar waarom zijn er zoveel verschillende soorten Cola, en wat is het verschil tussen deze soorten? Wij gaan in deze proef het verschil tussen twee verschillende producten van Coca Cola onderzoeken, namelijk Coca Cola(Coke) en Coca Cola Light(Light). Coca Cola Light, ook wel ‘’diet coke’’ in engelstalige landen genoemd, bevat zoals de naam doet vermoeden een lagere voedingswaarde dan Coke. Dit hebben ze verwezenlijkt door in plaats van suiker als zoetmaker andere zoetstoffen te gebruiken. Wij gaan in deze proef onderzoeken of dat wel daadwerkelijk het geval is. Aangezien een product met een lagere voedingswaarde vaak een lager gehalte organische stoffen bevat gaan we in deze proef dus kijken naar het gehalte opgeloste organische stoffen in de twee soorten Cola. Coca Cola en Coca Cola Light zijn zeer zure dranken. Behalve dat dit slecht is voor je gebit kan het ook erg nuttig zijn wanneer je de frisdrank gebruikt voor andere doeleinden, zoals het losmaken van vastgeroeste moeren. Het losraken van een moer zou het gevolg moeten zijn van een redox reactie tussen het verroeste ijzer(Fe2O3) en de H+-ionen uit Cola. Hierom gaan wij ook onderzoeken welke soort Cola, Coke of Light, een hogere concentratie Fosforzuur bevat en gaan we met behulp van een proefje een verwachting opstellen over welke soort Cola effectiever is in het losmaken van een vastgeroestte moer. Doel: Het doel van dit onderzoek is om te bepalen welke van de Cola soorten een hoger gehalte organische stoffen bevat, en welke een grotere concentratie fosforzuur. Verder willen we ook een verwachting opstellen over welke soort effectiever is in het losmaken van een vastgeroestte moer.

3

Hypothese: We verwachten dat Coca Cola Light een lager gehalte aan organische stoffen bevat aangezien er op de verpakking staat dat het minder energie bevat dan reguliere Coca Cola. Als tweede verwachten we dat Coca Cola Light een lager gehalte Fosforzuur bevat aangezien de pH van Light hoger is dan die van Coke, dus is de totale concentratie H+-ionen lager. Bovendien is er in Light ook nog citroenzuur aanwezig, en het koolzuurgehalte is gelijk, waardoor de fosforzuur-concentratie in Coca Cola Light dus wel lager moet zijn. Verder vermeld coca cola dat in Coke 190 mg fosforzuur/330 ml Cola zit en in Light 177 mg fosforzuur/330 ml Cola Als laatste verwachten we dat Coke een betere losmakende werking heeft op een vastgeroeste moerdan Light aangezien de concentratie van de werkzame stof in de Cola, de H+-ionen, hoger is in Coke dan in Light. Dit blijkt uit bronnen die constateren dat de pH van Coke is lager dan die van Light.

4

Theorie Proef 1, concentratie organische stoffen: Het doel van deze proef is om te bepalen welke soort Cola een hogere concentratie organische stoffen bevat. Coca Cola is een op water gebaseerde oplossing met daarin onder andere opgeloste organische stoffen, zoetstoffen, koolzuur en fosforzuur. Aangezien we willen bepalen welke soort Cola een hogere concentratie organische stoffen bevat hebben we een proef uitgevoerd waarbij de organische stoffen, de reagerende stof uit de Cola was. Dit hebben we verwezenlijkt door aan de te onderzoeken Cola kaliumpermanganaat toe te voegen. Het gevolg hiervan is een redoxreactie met de organische stoffen als reductor en de opgeloste permanganaat-ionen als oxidator.

-Toevoegen van kaliumpermanganaat aan een oplossing. Welke redox-reactie optreedt hangt sterk af van de zuurtegraad van het milieu. Dit komt doordat de concentratie H+-ionen een sterke invloed heeft op de halfreactie van het permanganaat. Aangezien het hier om een zeer zuur milieu gaat(pH = ±2.5) en het kaliumpermanganaat in extreme ondermaat toegevoegd wordt, zal de concentratie H+ geen beknellende factor zijn. Het resultaat hiervan is dat het permanganaat reageert volgens de volgende halfreactie: MnO4- + 8H+ + 5e- → Mn2+ + 4H2O(l) Indien de pH hoger zou zijn en het permanganaat niet in ondermaat aanwezig zou zijn zou de volgende halfreactie als nevenreactie op kunnen treden: MnO4- + 4H+ + 3e- → MnO2 + 2H2O(l) waarbij het ontstane mangaan(IV)oxide zal neerslaan. Verder zullen er organische stoffen reageren als reductor. Coca Cola vermeldt echter niet op het etiket welke suikers ze toevoegen aan hun drankje. Hierdoor kunnen we dus niet de precieze halfreactie opstellen van de organische stoffen als oxidator, en daardoor ook niet de totaalreactie. We kunnen wel de halfreactie

5

voorstellen als de volgende reactie: ‘’X’’Organische-stoffen → ‘’Y’’Reactie-Producten + 5e-. Deze 2 halfreacties samen geven de volgende totaalreactie: Halfreactie 1: MnO4- + 8H+ + 5e- → Mn2+ + 4H2O(l) Halfreactie 2: ‘’X’’Organische-stoffen → ‘’Y’’Reactie-Producten + 5e-

Totaalreactie: MnO4- + 8H+ + ‘’X’’Organische-Stoffen- → Mn2+ + 4H2O(l) + ‘’Y’’Reactie-Producten Nota Bene: Voor het gemak is er gekozen dat er 5 elektronen vrijkomen bij de halfreactie van de reductor, aangezien we de precieze reactie niet weten kunnen we dus ook geen uitspraak doen over hoeveel mol elektronen/Reactie-Producten er vrijkomen per gereduceerde mol organische stoffen. De 2e halfreactie stelt dus absoluut niet de werkelijkheid voor maar wordt alleen gebruikt om een mogelijke totaalreactie weer te geven. De hoeveelheden ‘’X’’ en ‘’Y’’ zoals gebruikt in de reactievergelijkingen zijn dus ongedefinieerd.

6

Organische stoffen als reductor

Wat is nou precies de reductor in Coca Cola. Die vraag blijkt niet gemakkelijk te beantwoorden en Coca Cola blijft ook vaag in hun ingrediëntenlijst. Wat wel duidelijk is, is dat de enige aanwezige organische stoffen in de Cola suikers zijn. Helaas wordt er dus niet gespecificeerd om welke suikers het gaat. Uit bronnen blijkt dat het in Amerika voornamelijk om Glucose-Fructosestroop zal gaan. Voor de rest van de wereld stelt Coca Cola dat het het voornamelijk bereid wordt met sacharose uit suikerbieten van eigen bodem, oftewel tafelsuiker. Wij kunnen nu dus aannemen dat het grootste deel van de organische stoffen in de door ons onderzochte Coca Cola uit sacharose bestaat. Maar sacharose kan helemaal niet als reductor reageren, dus hoe kunnen de organische stoffen in Coca Cola toch als reductor optreden?

-sacharose Dat sacharose niet als reductor kan reageren komt door de moleculaire structuur van de suiker. Voor een suiker(in ringvorm) om als reductor te reageren is het absolute noodzaak dat het een zogenoemd hemiacetaal, of een hemiketaal bevat. Hemiacetalen zijn stoffen afkomstig met de volgende algemene structuurformule: Een koolstofatoom verbonden met een alcoholgroep, een waterstofatoom, een ethergroep, en een restgroep.

Hemiketalen zijn nauw verwant aan hemiacetalen, het enige verschil is dat er in plaats van een waterstofatoom nog een restgroep aan zit.

De reden waarom bepaalde suikers wel een hemiacetaal of hemiketaal kunnen vormen en dus als reductor kunnen reageren komt doordat deze suikers een vrije keton- of aldehydegroep hebben in lineaire vorm.

7

Zoals uit de structuurformule van sacharose af te leiden valt heeft sacharose deze groepen niet(het kan overigens niet in lineaire vorm voorkomen), waardoor het dus geen hemiketaal/hemiacetaal kan vormen en dus niet als reductor kan reageren. Aangezien sacharose niet als reductor reageert, kunnen we dus aannemen dat er naast sacharose nog een suiker aanwezig is. Deze zal waarschijnlijk fructose zijn aangezien deze wel een reducerend vermogen heeft, en omdat het naast sacharose de meest gebruikte suiker is in frisdranken.

Zoals te zien in de structuurformule links, kan fructose wel als reductor reageren. Dit komt doordat fructose een hemiketaal bevat, waarbij het meest rechtse koolstofatoom de hemiketaal is .(aangeduid met een pijl)

Als het fructose-molecuul zou ‘’openvouwen’’ (zie afbeelding rechts) en een lineaire vorm zou aannemen, dan wordt de vrije keton-groep(bovenaan) duidelijk zichtbaar. Fructose zou dus de onbekende organische stof in de Coca Cola kunnen zijn die reageert als reductor in de redoxreactie met permanganaat. Wanneer een suiker als een reductor reageert, dan wordt als het ware de aldehyde-groep geoxideerd, een keton-groep in een sacharide kan niet geoxideerd worden. Een ketose zoals fructose kan echter toch geoxideerd worden, dit komt doordat het door middel van een serie reacties een isomeer vormt waar wel een vrije aldehyde-groep aanwezig is, een voorbeeld van zo’n isomeer is glucose. Hierdoor kan dus een sacharide met ofwel een vrije aldehyde-groep of een keton-groep als reductor optreden. Vandaar dus het belang van deze groepen. De oxidatie van fructose met behulp van permanganaat zou dus in principe als volgt kunnen verlopen:

1. Fructose is opgelost in de Cola. 2. Door middel van evenwichtsreacties ontstaat er een evenwicht tussen

fructose en haar isomeren in de Cola. 3. Aangezien (een deel van)de isomeren een vrije aldehyde-groep bevatten kan

het als reductor optreden.

8

4. De isomeren treden als reductor op, het fructose-isomeer evenwicht verschuift naar rechts.

5. Er blijven steeds isomeren vrijkomen waardoor de redoxreactie voortzet. 6. Al het permanganaat is weg gereageerd, de reactie stopt.

De omzetting van fructose in haar isomeren zou als volgt kunnen verlopen:

De halfreactie van fructose, verloopt dan verder als de standaard halfreactie van een aldehyde: opname van water en afscheiding van waterstof-ionen en elektronen. De halfreactie van fructose zou dan versimpeld het volgende kunnen zijn: C6H12O6 + H2O(l) → C6H12O7 + 2H+ + 2e-

Dit samen met de halfreactie van de oxidator: MnO4- + 8H+ + 5e- → Mn2+ + 4H2O(l) geeft dan de volgende totaalreactie: 5C6H12O6 + 2MnO4- + 6H+→ 5C6H12O7 + 2Mn2+ + 3H2O(l) Dit kan dus de mogelijke redoxreactie zijn die plaatsvindt in de Cola bij toevoeging van kaliumpermanganaat. Dit is echter een hypothese van ons, de reactie die daadwerkelijk zou plaatsvinden zou totaal anders kunnen zijn. Uit bronnen blijkt dan ook dat afhankelijk van het zuur de volgende redoxreacties tussen fructose en kaliumpermanganaat ook zouden kunnen plaatsvinden:

Het is helaas voor ons dus nog steeds onduidelijk welke redoxreactie nou precies optreedt in de Cola. Wel is het duidelijk met welk reactiemechanisme organische stoffen mogelijk als reductor op zouden kunnen treden.

9

Proef 2, concentratie fosforzuur: Het doel van deze proef is om te bepalen welke soort Cola een hogere concentratie fosforzuur bevat. Aangezien we willen bepalen welke soort Cola een hogere concentratie fosforzuur bevat gaan hebben we een proef uitgevoerd waarbij het fosforzuur de reagerende stof uit de Cola was. Dit hebben we verwezenlijkt door aan de te onderzoeken Cola calciumhydroxide-oplossing toe te voegen. Het gevolg hiervan is een zuur-base reactie tussen de hydroxide-ionen en het fosforzuur met een achtereenvolgende neerslagreactie. De volledige reactie reeks begint met het aan de Cola oplossing toevoegen van calciumhydroxide-oplossing. De aanwezige deeltjes in de Cola die van belang zijn zijn dan: Ca2+(aq), OH-(aq), H3PO4(aq) & H2O. Nota Bene: Het aanwezige koolzuur is uit de oplossing gegaan door middel van verhitting onder vrijkoming van koolstofdioxide. De 1e reactie die plaatsvindt zal de zuur-base reactie zijn en die luidt dan als volgt: Zuur-basereactie: 3OH-(aq) + H3PO4(aq) → PO43-(aq) + 3H2O(l) Hierna zullen de ontstane fosfaat-ionen neerslaan met de aanwezige calcium-ionen. Neerslagreactie 1: 2PO43-(aq) + 3Ca2+(aq) → Ca3(PO4)2(s) Dit kan is zijn geheel weergegeven worden als: 3Ca2+(aq) + 6OH-(aq) + 2H3PO4(aq) → Ca3(PO4)2(s) + 6H2O(l) Als de oplossing niet verhit zou zijn dan zouden er dus ook nog opgelost koolzuur aanwezig zijn in de Cola. Het gevolg hiervan is dat er een extra neerslagreactie zou plaatsvinden met calciumcarbonaat als neerslag product. Er zou dan dus naast de andere aanwezige stoffen ook nog koolzuur aanwezig zijn: H2CO3(aq)/H2O(l)+CO2(aq). Neerslagreactie 2: H2CO3(aq) + Ca2+(aq) +2H2O(l) → CaCO3(S) + 2H3O+(aq) Aangezien er dus een 2e neerslagreactie zal plaatsvinden zonder verhitting zal er ook een grotere hoeveelheid neerslag ontstaan. Hierdoor zou het dus lijken alsof er meer fosforzuur aanwezig is dan daadwerkelijk het geval is. Nota Bene: Dit is alleen het geval omdat fosforzuur in ondermaat aanwezig is ten opzichte van het calciumhydroxide en het fosforzuur niet de reagerende stof is in de 2e neerslagreactie. Als dit niet het geval zou zijn zou de hoeveelheid neerslag

10

beperkt worden door de toegevoegde hoeveelheid calciumhydroxide, waardoor de hoeveelheid neerslag niet echt anders zou zijn als gevolg van de invloed van het aanwezige koolzuur. Dit komt doordat bij de reactie met fosforzuur zowel de calcium-ionen als hydroxide-ionen wegreageren waardoor elk calciumhydroxide molecuul alsnog maar aan 1 reactie mee kan doen. Voor de hoeveelheid neerslag maakt het dus niet veel uit in welke verhouding de reacties verlopen. De gebruikte scheidingsmethodes bij deze proef zijn bezinken en adsorptie. Bezinken: We scheiden het fosforzuur van de oplossing door het ontstane fosfaat neer te laten slaan met calcium-ionen en dit vervolgens te laten bezinken om dit te gebruiken als maatstaf voor de aanwezige hoeveelheid fosforzuur. Adsorptie: Overigens wordt er ook gebruik gemaakt van adsorptie als scheidingsmethode tijdens de proef, dit om de kleurstof van de oplossing te scheiden. De kleurstof bindt zich aan de ontstane neerslag en wordt zo gescheiden van de oplossing. De kleurintensiteit van de ontstane neerslag kan ook gebruikt worden als maatstaf voor de aanwezige hoeveelheid fosforzuur. Proef 3, losmakende werking: Het doel van deze proef is om te bepalen welke soort Cola over een betere losmakende werking van vastgeroeste schroeven beschikt. De werkende deeltjes van de losmakende werking zijn H+-ionen, de reactievergelijking tussen de waterstof-ionen het ijzeroxide luidt als volgt: Fe2O3(s) + 6H+ (aq) → 2Fe3+(aq) + 3H2O(l) Aangezien we willen bepalen welke soort Cola over een hogere concentratie beschikt, en de H+-ionen de actieve deeltjes zijn, gaan hebben we een proef opgesteld waarmee we het verschil in de concentratie H+-ionen kunnen vaststellen. Dit kan heel makkelijk door met een digitale pH-meter de pH van de te onderzoeken Cola te meten. Hoe lager de pH, hoe hoger de concentratie H+-ionen is, en dus hoe hoger de losmakende werking. Een hogere concentratie H+-ionen betekent een hogere reactiesnelheid(meer ‘’botsingen’’ per seconde). Bovendien kan er dan in totaal ook meer roest verwijderd worden door de grotere aanwezigheid van de actieve deeltjes. De Cola met een lage pH bevat dus een betere roest verwijderende werking. -Digitale pH meter

11

Benodigdheden Proef 1, concentratie organische stoffen:

● Coca Cola ● Coca Cola Light ● Coca Cola Zero ● Reageerbuisjes ● Aansteker/Lucifers/Waxinelichtje ● 1M zwavelzuuroplossing ● Kaliumpermanganaat ● Druppelpipetjes

Proef 2, concentratie fosforzuur:

● Coca Cola ● Coca Cola Light ● Coca Cola Zero ● Reageerbuisjes ● Aansteker/Lucifers/Waxinelichtje ● Verzadigde calciumhydroxide-oplossing ● Reageerbuis-stopjes ● Maatpipet

Proef 3, losmakende werking:

● Coca Cola ● Coca Cola Light ● Coca Cola Zero ● Bekerglazen ● digitale pH-meter

12

Werkwijze/proefbeschrijving Proef 1, concentratie organische stoffen:

1. Voeg 3,0 ml 1 M zwavelzuuroplossing toe aan een schone lege reageerbuis. 2. Verwarm deze reageerbuis met inhoud totdat het bijna kookt. 3. Voeg 1 druppel van de te onderzoeken Coca Cola toe aan de reageerbuis. 4. Voeg 5 druppels kaliumpermanganaatoplossing toe aan de reageerbuis. 5. Neem de resultaten waar en schrijf deze op. 6. Voer deze proef in triplo uit voor alle soorten Cola.

Proef 2, concentratie fosforzuur:

1. Voeg 3 ml van de te onderzoeken Coca Cola toe aan een schone lege reageerbuis.

2. Verwarm deze reageerbuis met inhoud totdat het bijna kookt. 3. Voeg 8 ml verzadigde calciumhydroxide-oplossing aan de reageerbuis toe. 4. Sluit hierna direct de reageerbuis af met een stopje en keer de buis een paar

maal om. 5. Zet de reageerbuis in een houder en laat de neerslag bezinken. 6. Neem de resultaten waar en schrijf deze op. 7. Voer deze proef in triplo uit voor alle soorten Cola.

Proef 3, losmakende werking:

1. Voeg de te onderzoeken Coca Cola toe aan een schoon leeg bekerglas. 2. Meet de pH van de desbetreffende Cola met behulp van een digitale

pH-meter. 3. Neem de resultaten waar en schrijf deze op. 4. Voer deze proef in triplo uit voor alle soorten Cola.

13

Resultaten/waarnemingen We hebben de proeven allemaal naast met Coke en Light, ook met Coca Cola Zero uitgevoerd. Het enige kwalitatieve verschil tussen Coca Cola Light en Zero is dat er in plaats van citroenzuur een ander voedingszuur is toegevoegd, in principe zouden we dus voor Light en Zero nagenoeg dezelfde resultaten verwachten. De hoeveelheid toegevoegde stoffen kan echter wel wisselen tussen Light en Zero. Proef 1, concentratie organische stoffen: Deze proef hebben we uitgevoerd met zowel Coca Cola Coke, Light als Zero. We merkten een duidelijk verschil tussen de suikerhoudende variant en de energiearme varianten. Zoals verwacht reageerde er in de reageerbuisjes met Coke meer kaliumpermanganaat weg dan in de reageerbuisjes met Light en Zero wat tot de volgende waarnemingen resulteerde:

Uitvoering Zero(Links) Light(Midden) Coke(Rechts)

1 Diepe paarse kleur Diepe paarse kleur Kleurloos

2 Diepe paarse kleur Diepe paarse kleur Kleurloos

3 Diepe paarse kleur Diepe paarse kleur Kleurloos

14

Proef 2, concentratie fosforzuur: Deze proef hadden we eerst ook met zowel Light, Zero als Coke uitgevoerd maar door een fout in de uitvoering hebben we de proef later opnieuw moeten doen met deze keer alleen Light(rechts) en Coke(links). Na het toevoegen van de stoffen aan de reageerbuisjes ontstond er een neerslag die langzaam bezonk. We zien hier dat de hoeveelheid neerslag en de kleur van de neerslag in alle reageerbuizen nagenoeg gelijk is.

Proef 3, losmakende werking: Deze proef hadden we eerst ook met zowel Light, Zero als Coke uitgevoerd maar door een fout in de uitvoering hebben we de proef later opnieuw moeten doen met deze keer alleen Light en Coke. De pH waardes die we gevonden hebben zijn:

Uitvoering Light Coke

1 pH= 2.7 pH= 2.5

2 pH= 2.7 pH= 2.5

3 pH= 2.7 pH= 2.5

15

Uitwerkingen/Conclusie Proef 1, concentratie organische stoffen: In de normale Coca Cola reageerde er meer kaliumpermanganaat weg dan in de suikerloze varianten. Dit komt omdat er dus in Coke dus blijkbaar een hogere concentratie stoffen aanwezig is die als reductor met kaliumpermanganaat(oxidator) kunnen reageren. De enige stoffen die aanwezig zouden kunnen zijn in de Cola die als reductor zouden kunnen reageren zijn organische stoffen. Aangezien in de reageerbuisjes met Coke alle kaliumpermanganaat is weggereageerd en in die met Light en Zero (nagenoeg)niks weggereageerd is kunnen we het volgende concluderen: Coke bevat de hoogste concentratie organische stoffen. Light en Zero bevatten beide (nagenoeg) geen organische stoffen. Nota Bene: We hebben geen neerslag waargenomen dus de nevenreactie waarbij mangaan(IV)oxide ontstaat is niet verlopen. Proef 2, concentratie fosforzuur: In de Cola soorten Coke en Light ontstond in beiden ongeveer dezelfde hoeveelheid neerslag met dezelfde kleur. Aangezien de hoeveelheid ontstane neerslag het directe resultaat is van het aanwezige fosforzuur kunnen we het volgende concluderen: Coke en Light bevatten beiden ongeveer dezelfde concentratie fosforzuur. Proef 3, losmakende werking: Uit de pH-metingen is gebleken dat Coke een net iets lagere pH(=2,5) dan Light heeft(=2,7). Aangezien een lagere pH de losmakende werkingen op vastgeroeste moeren bevordert kunnen we het volgende concluderen: Coke bezit een betere losmakende werking van vastgeroeste moeren dan Light.

16

Discussie We hebben de proefjes in 1e instantie met druppelpipetjes uitegevoerd aangezien het om een kwalitatief en niet kwantitatief onderzoek ging. Bij nader inzien bleek dit door de lagere nauwkeurigheid niet altijd even handig. Proef 1, concentratie organische stoffen: Tijdens de uitvoering van proef 1 ging niks fout, verder zijn de waarnemingen ook in overeenstemming met de hypothese. Proef 2, concentratie fosforzuur: Tijdens de uitvoering van deze proef ging het een en ander fout. Tijdens de 1e uitvoering namen we in elke reageerbuis een geelachtige oplossing waar. In tegenstelling tot de verwachtingen ontstond er dus geen neerslag. We hebben om te onderzoeken hoe dit kon een zuivere fosforzuur-oplossing laten reageren met de calciumhydroxide-oplossing. We namen weer geen neerslag waar, het probleem was dus niet de Cola. Hierna gingen we onderzoeken of de aan ons gegeven calciumhydroxide-oplossing wel daadwerkelijk een calciumhydroxide-oplossing was. Dit hebben we gedaan door hieraan magnesiumsulfaat toe te voegen; hieruit zal een neerslagreactie moeten volgen met magnesiumhydroxide als neerslag. Er ontstond echter geen neerslag dus we kregen een sterk vermoeden dat de aan ons gegeven ‘’calciumhydroxide-oplossing’’ niet was wat het leek. Dit vermoeden werd bevestigd toen er wel neerslag(magnesiumhydroxide) ontstond toen we natronloog aan de reageerbuis toevoegden. Hierna hebben we de proef een 2e keer met de juiste stoffen uitgevoerd. Echter hadden we de hoeveelheden niet nauwkeurig genoeg afgemeten om een uitspraak te kunnen doen aangezien de hoeveelheid fosforzuur in de soorten Cola dus bijna identiek is. De 3e keer voerden we de proef dan ook uit met een maatpipet i.pv. Een druppelpipetje zodat de nauwkeurigheid bevorderd werd.

17

Proef 3, losmakende werking: Deze proef hadden we eerst met pH-papier uitgevoerd, bij nader inzien bleek dit niet zo handig, aangezien de waardes erg dicht bij elkaar lagen. Hierna hebben we de pH-waardes opnieuw gemeten, dit keer met een pH-meter, en we zijn verder geen obstakels tegengekomen. Ook zijn de gemeten waardes in overeenstemming met de hypothese.

18

Literatuurlijst Binas Chemie Overal https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaliumpermanganaat https://nl.wikipedia.org/wiki/Cola https://orthobakker.nl/zuurgraad-van-producten/ https://www.cocacolanederland.nl/stories/bekijk-de-top-3-meest-gebruikte-additieven-bij-coca-colahigh fructose corn syrup https://sciencing.com/sucrose-nonreducing-sugar-5882980.html https://nl.wikipedia.org/wiki/Hemiacetaal http://dl.clackamas.edu/ch106-07/reducing.htm https://www.masterorganicchemistry.com/2017/09/12/reducing-sugars/ https://en.wikipedia.org/wiki/Reducing_sugar http://file.scirp.org/Html/8-8301623_20778.htm

19

https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaliumpermanganaathttps://nl.wikipedia.org/wiki/Colahttps://orthobakker.nl/zuurgraad-van-producten/https://www.cocacolanederland.nl/stories/bekijk-de-top-3-meest-gebruikte-additieven-bij-coca-colahttps://www.cocacolanederland.nl/stories/bekijk-de-top-3-meest-gebruikte-additieven-bij-coca-colahttps://sciencing.com/sucrose-nonreducing-sugar-5882980.htmlhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Hemiacetaalhttp://dl.clackamas.edu/ch106-07/reducing.htmhttps://www.masterorganicchemistry.com/2017/09/12/reducing-sugars/https://en.wikipedia.org/wiki/Reducing_sugarhttp://file.scirp.org/Html/8-8301623_20778.htm