KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF...

12
KUNST BESCHOUWING PERIODE 2 MEDIAVORMGEVING Expressionisme • Kubisme • de Stijl en Mondriaan • Constructivisme • Suprematisme Dadaisme • Surrealisme VANAF 1900

Transcript of KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF...

Page 1: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

KUNSTBESCHOUWING

PERIODE 2 MEDIAVORMGEVING

Expressionisme • Kubisme • de Stijl en Mondriaan • Constructivisme • Suprematisme Dadaisme • Surrealisme

VANAF 1900

Page 2: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

2LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT

Kunstbeschouwing gaat deze tweede periode over het Expressionisme, Kubisme, de Stijl en Mondriaan, het Constructivisme, Suprematisme, Dadaisme en het Surrealisme. Daarnaast ga je aan de slag met twee creatieve opdrachten, maak je een verslag en een presentatie.

EXPRESSIONISME (1905-1940)Er wordt meer geschilderd vanuit het gevoel dan vanuit het verstand. Vaak wordt geen perspectief gebruikt in de schilderijen, plat vlak, felle kleuren, grove penseelstreken, grillige beelden en slordig geschilderd. De schilderijen hadden vaak onnatuurlijke kleuren met donkere zware contouren. De expressie van het innerlijke is het allerbelangrijkst, de uitdrukking primeert en niet de afbeelding. De werkelijkheid is niet belangrijk, maar hoe de kunstenaars die werkelijkheid zien. Onderwerpen voor schilderijen konden zijn: landschap, dieren, het vrouwelijk naakt, het stadsleven, religie, taferelen uit het boerenleven etc. Maar ook paarden waren geliefkoosde thema’s van de expressionisten. Ook de beeldhouwkunst ging mee in het expressionisme, aan details werd minder aandacht besteed. Het ging nu meer om het totaalwerk. Hierin werd weer gevoel en emotie uitgedrukt.

Een bekend expressionistische schilderij is ‘De Schreeuw’ van Edvard Munch uit 1893, waarop de angstkreet van de omgeving het hele landschap vervormt.

Andere kunstenaars uit die tijd waren: Vincent van Gogh (1853 - 1890), Paul Gaugin (1848 - 1903), Robert Delaunay (1885 - 1941), Henri Matisse (1869 - 1954) en James Ensor (1860 -1949).

BeeldhouwkunstIn de eeuwen voor de 20e eeuw keken de beeldhouwers naar de architecten en de schilders. Vervolgens maakten zij hun beeldhouwwerken in die stijl. Beeldhouwers stonden net als schilders in dienst van opdrachtgevers, bijvoorbeeld voor

FRANZ MARCEDVARD MUNCH

Page 3: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

3

ERNST BARLACH

monumenten, portretten, beelden voor graven en versieringen voor gebouwen. Toch waren er ook beeldhouwers, die tamelijk realistische beelden maakten. Je kunt dus heel duidelijk zien wat het beeld voorstelt. Meestal vertellen deze beelden iets over de gevoelens van de beeldhouwer. Menselijke gevoelens, bijvoorbeeld verdriet, weten deze beeldhouwers prachtig weer te geven. Deze kunstenaars heten expressionisten. Expressie betekent uitdrukking van gevoelens. Bekende expressionistische beeldhouwers waren onder andere Ernst Barlach, Wilhelm Lehmbruck en Käthe Kolwitz.

ArchitectuurTot 1914 boden industriële gebouwen, door hun grootte en door het feit dat er geen voorbeelden waren, architecten de mogelijkheid om te experimenteren met dramatische vormen. Vanaf 1918 begonnen veel meer architecten, vooral in Duitsland, met onregelmatige vormen en dramatische effecten. Vaak waren het opzettelijk onrealiseerbare objecten, zoals de glazen wolkenkrabbers van Mies van der Rohe; maar als onderwerp van polemieken waren ze zeer geschikt. Glas, baksteen en beton waren de belangrijkste materialen. Het Sydney Opera House in Sydney is een bekend expressionistische gebouw. De verwante stroming die in Nederland ontstond, was de Amsterdamse School.

DIE BRÜCKE EN DER BLAUE REITERBelangrijke vertegenwoordigers van het expressionisme uit het begin van de twintigste eeuw zijn de kunstenaarsgroep van Die Brücke, die in 1905 in Dresden werd opgericht en de in 1911 in München opgerichte schilders-groep Der Blaue Reiter. Oprichters van Die Brücke waren de architectuur-studenten Ernst Ludwig Kirchner, Erich Heckel, Karl Schmidt-Rottluff en Fritz Bleyl. Later treden schilders toe als Otto Mueller, Max Pechstein, Emil Nolde en Kees van Dongen. De mens en het landschap zijn de belangrijk-ste motieven, die door deze kunstenaarsgroep worden verbeeld. Hun doel is ‘het natuurlijke leven als zodanig te schilderen’ aldus Erich Heckel, of om ‘op een zo simpele mogelijke manier gevoelens van landschap of van mensen tot uitdrukking te brengen’ volgens Otto Mueller. De groep van Die Brücke is bekend vanwege haar houtsneden. De groep blijft niet lang bestaan, in 2008 verhuizen de meeste leden naar Berlijn, waar de groep in 1913 wordt ontbonden. Der Blaue Reiter werd opgericht door Wassily Kandinsky, Gabriele Münter, Franz Marc en Alfred Kubin. De groep was ge-noemd naar een ruiterstuk dat Kandinsky in 1903 had geschilderd. In hun tentoonstellingen boden zij plaats aan alles en iedereen, waarvan het werk hun als belangrijk voorkwam, zo kwam het dat ook bijvoorbeeld Pablo Picasso en Hans Arp deelnemers waren aan dit soort tentoonstellingen. De groep bereikte het ideale doel niet en viel al snel uiteen bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, waarin zowel August Macke als Franz Marc sneuvelde.

OPERA HUIS, SYDNEY

Kenmerken Expressionisme• Richt zich op eigen subjectiviteit• Innerlijk• Inspiratie uit primitieve kunst• Inspiratie uituit volkskunst• Inspiratie uit postimpressionisten zoals van Gogh• Felle kleuren, krachtige vormen• Franse expressionisten, Fauvisten (wilden)

Page 4: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

4LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT

KUBISME (1906 - 1920)Het Kubisme ontstond in Frankrijk aan het begin van de 20e eeuw.De kubisten lieten de realistische vormen los. Ze zetten hun onderwerpen over in geometrische vormen, zoals kubussen, cirkels en kegels.

De onderwerpen vinden hun oorsprong in de realiteit (men moet wel goed kijken om dit in het kunstwerk terug te vinden).

Geometrisch kubisme (1907-1909)Braque en Picasso lieten eens en voor altijd het lineaire perspectief achterwege. De schilderijen van Cézanne waren een sterke inspiratiebron voor Braque. In de eerste fase zoekt de kubistische kunstenaar naar de basisstructuren achter de dingen en zijn er nog herkenbare, tamelijk samenhangende vormen.Voorwerpen werden teruggebracht naar de basisvorm door stilering: de schilderijen lijken in eerste instantie opgebouwd uit meetkundige vormen.

Analytisch kubisme (1910-1912)Picasso en Braque delen al schilderend de werkelijkheid in kleine fragmentjes op om ze daarna aan elkaar te plakken tot een geheel. De vaste vormen van de objecten worden losgelaten en ontleed. Al die facetten worden samengebracht in een compositie door ze naast en vaak over elkaar uit te beelden.Zo komt men tot “de compositions simultanées”, waarbij er van uit verschillende gezichtspunten een beeld wordt samengesteld, zonder centraal perspectief. Kleur was van ondergeschikt belang.Picasso en Braque werken in deze periode op de grens van het abstracte.

Synthetisch kubisme (1913 - circa 1920)Met het Synthetische Kubisme wordt de band met de realiteit weer herstelt. Niet door terug te gaan naar zijn oorspronkelijke vorm maar door de karakteristieke omtreklijn en de materie van objecten zo reëel mogelijk weer te geven.Deze synthetische fase, die zich vlak voor het uitbreken van de 1e Wereldoorlog ontwikkelt, heeft een sterke associatieve kant. Violen en gitaren worden herleid tot de kleur en de textuur van het materiaal waarvan ze gemaakt zijn. Tegelijk wordt gezocht naar elementen om iets te zeggen over het in beeld gebrachte onderwerp. In de collages met stukken van kranten, stoelbekledingen en touw komen stukjes van de werkelijkheid letterlijk in het kunstwerk terecht.In de synthetische fase van het kubisme vertonen schilderijen vaak de volgende kenmerken: kleur wordt weer toegelaten, schilderijen zien eruit alsof ze met behulp van knippen en plakken uit allerlei materialen tot stand zijn gekomen, patroonornamenten in de verschillende kleurvlakken, de voorstelling wordt weer meer herkenbaar en er komt weer perspectief in het beeldvlak.

Kenmerken Kubisme• Alle vormen worden herleid tot basisvormen• Vormen zijn vooral hoekig en kubusachtig.• Verschillende standpunten in een beeld.• In het begin overheersen de kleuren bruin en grijs.• Later meer kleuren en collage techniek. • Ruimte suggestie wordt minder belangrijk

PICASSOBRAQUE

Page 5: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

5

DE STIJL (1917 - 1931) Een van de meest ingrijpende ontwikkelingen aan het begin van de 20ste eeuw was dat veel kunstenaars abstract gingen schilderen. Dit proces naar abstractie is goed te zien in het werk van Piet Mondriaan. Zijn vroege werk is nog sterk gebaseerd op de waarneming van de realiteit: hij schildert wat hij ziet. Geleidelijk wordt zijn werk steeds abstracter, totdat er alleen horizontale en verticale lijnen overblijven.

Mondriaan richtte in 1917 De Stijl op met Theo van Doesburg. Bart van der Lek, de architect Oud en Gerrit Rietveld sloten zich bij hen aan. Zij hadden contacten met het Bauhaus en de Russische constructivisten en gaven een tijdschrift uit.

Mondriaan richtte zich in zijn schilderijen vooral op problemen van esthetische aard, Rietveld probeerde zijn ontwerpen functioneel te benaderen. Oud vond dat hij als architect zijn ontwerpen niet uitsluitend uit esthetische overwegingen kon maken maar dat hij rekening moest houden met technische en maatschappelijke eisen.

De Stijl zette zich in voor een nieuwe kunst in een nieuwe, betere wereld. De gelijkwaardige samenwerking tussen schilders en architecten was daarbij een belangrijk doel. Zij werkten met een paar belangrijke uitgangspunten en streefden naar harmonie en evenwicht door het gebruik van eenvoudige beeld- en vormaspecten, zoals:

De Stijl wilde een zuivere kunst. Dat betekent dat de kunst onafhankelijk moest worden en haar eigen regels en wetten moest formuleren. Men wilde niet langer de natuur nabootsen, geen kunst met willekeurige, subjectieve elementen.

Kenmerken De Stijl• de universele primaire kleuren, zwart-wit en grijzen • horizontaal en verticaal (later ook diagonaal) • rechthoekige vormen • elkaar loodrecht kruisende lijnen • basisvormen, zowel tweedimensionaal als driedimensionaal • asymmetrische composities

MONDRIAAN

MONDRIAAN

Page 6: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

6LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT

CONSTRUCTIVISME (1913 - 1930)Het constructivisme was kunst die een stap verder ging dan het futurisme en het kubisme: zij beperkte zich tot puur geometrische vormen. De eerste groep constructivisten kwam voort uit het Russische Futurisme, toen kunst nog niet bepaald werden door ideologische of sociale boodschappen. Zij ontwikkelden (parallel aan de Stijl in Nederland) zuiver abstracte kunst op basis van een geometrische vormentaal. Hiermee wilden zij een nieuwe, pure, esthetische en geconstrueerde werkelijkheid tot stand brengen. Een beeldtaal die niet beschrijvend of verhalend is, maar concreet: abstract. Er werd niet naar de natuur gewerkt, maar met beeldende essentie, vanuit een streven naar pure eenvoud en directheid. De schilders beperkten zich tot lijn en kleur in geometrische composities, ook beeldhouwers kozen elementaire basisvormen. Dit sloot aan bij de ideeën dat kunstvormen minder individualistisch moesten zijn en de bouwstenen moesten leveren voor een nieuwe maatschappij. Met het constructivisme maakt individuele expressie plaats voor collectieve idealen.

Kunst moesten niet verwijzen naar een object, maar zelf een object zijn. Beeldhouwers focusten zich op de relatie tussen tijd en ruimte in werken van karton, triplex, ijzerdraad, blik, aluminium, staalplaat, kunststof, plexiglas, TL-buizen en laserstralen. Sculpturen werden ‘geconstrueerd’ uit industriële materialen. Beelden werden constructies, assemblages en installaties die konden bewegen. Deze kinetische kunst moest deel uitmaken van de landschappelijke en gebouwde omgeving. Niet meer op sokkels in musea, maar in de vrije ruimte.

In de schilderkunst werden dezelfde principes tweedimensionaal toegepast. Abstracte vormen deden denken aan machines en die

op een bijna bouwkundige manier in de ruimte werden geplaatst. Het constructivisme rekende dus af met alle traditionele ideeën.

Malevich en andere constructivisten ontwikkelden abstracte schilderkunst en zochten nieuwe toepassingen in design. Tatlin ontwierp ruimtelijke constructies en een monument voor de Revolutie, en de filmmaker Eisenstein zocht in montagetechnieken naar nieuwe mogelijkheden.

Kort voor de Eerste Wereldoorlog speelde de Russische avant-garde een opvallend belangrijke rol in de ontwikkeling van de abstracte kunst.Schilderen was voor de constructivisten in de eerste plaats een objectieve studie, het doorvoeren van vereenvoudigingen, tot er ten slotte niets overbleef dan het bekende vierkante zwarte vlak van Malevich. Van hieruit werd de schilderkunst vanaf de basis opnieuw opgebouwd. Niet naar subjectieve uitingsbehoeften, maar naar de meest basale mogelijkheden die zijn af te leiden van het zwarte vierkante vlak (de zogenaamde constructivistische of suprematistische elementen).Het constructivisme beperkt zich niet enkel tot de schilderkunst, maar komt wordt ook in de beeldhouwkunst en de grafiek toegepast. De vormen en kleuren die worden gebruikt en de ruimte die ze innemen als compositie kenmerken zich door hun zelfstandige karakter. Geometrische basisvormen zoals vierkant, cirkel, driehoek, lijn zijn de basiselementen.

Het constructivisme was van 1917 tot 1921 de officiële kunst van de Russische Revolutie.

VLADIMIR TATLIN

Page 7: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

7

Na 1920 werden Moderne Kunstuitingen door de regering veroordeeld.Ze zou te onbegrijpelijk zijn voor het de bevolking, die voornamelijk nog analfabetisch was. Begin jaren dertig werd de kunstvorm als te ‘bourgeois’ bestempeld en werden kunstenaars aangespoord zich te ‘hervormen’.

kenmerken van het constructivisme• gebruik van geometrische, abstracte vormen• vormentaal en materiaal zonder ‘handschrift’: geen emotie,

expressie of individualiteit • autonome kunst: verwijst niet naar iets buiten zichzelf: het is

geometrische kunst die niets symboliseert • de kunstenaar was onderzoeker, ingenieur, en ‘kunst

constructeur’ • een nieuwe taal, als uitdrukking van een socialistische

samenleving: machine-esthetiek en nieuwe materialen en vormen

SUPREMATISME (1915 - 1930)Het Suprematisme is een vorm van de Abstracte kunst. Het kan worden gezien als antwoord/tegenstelling op het constructivisme. De Constructivisten zien dat het leven door de techniek beheerst wordt, de Suprematisten vinden dat “gevoel” de techniek in het leven roept.Het Suprematisme werkt ook met geometrische figuren zoals vierkant, cirkel en rechthoek.

De schilderijen vertonen grote contrasten zoals:rond - hoekiggeometrisch - organischopen - geslotensymmetrisch - asymmetrischregelmatig kleurgebruik - onregelmatig kleurgebruikenkelvoudig kleurgebruik - samengesteld kleurgebruik Binnen een volkomen abstracte kunst stond Malevitsj de suprematie van geometrische vormen voor. De weergave van zowel voorwerpen als ideeën werd volkomen afgewezen.Malevitsj’ opvattingen zijn het best samengevat in zijn schilderij Zwart vierkant - een zwart vierkant op een witte achtergrond.Malevitsj baseerde zijn werk op de denkbeelden van de Russische wiskundige Lobatsjevski. Vanuit deze denkbeelden: is elk schilderij een bevroren beeld van een eeuwige beweging door een ideaalruimte van dimensies, geen omhoog, geen omlaag, geen rechts en geen links.Deze kunst is gebaseerd op geometrische vormen en zuivere kleuren, wit en zwart.Kunst was voor Malevitsj verbonden met het spirituele.Hij was van mening dat kunst geen politieke of andere doelstellingen mocht hebben dan haar eigen autonome karakter. Met het Bauhaus in Weimar met El Lissitzky en De Stijl van Theo van Doesburg en Piet Mondriaan in Nederland drong het constructivisme ook in West-Europa door.Terwijl Mondriaan zijn horizontaal-verticale composities creëerde, bracht Van Doesburg met diagonalen een meer dynamisch constructivisme.Ook František Kupka, László Moholy-Nagy en Victor Vasarely werkten volgens de uitgangspunten van het constructivisme.

MALEVICH

Page 8: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

8

DADAISME (1916 -1920)Het Dadaïsme begon als stroming tijdens de eerste wereldoorlog en hield zich vooral bezig met de beeldende kunst, poëzie en grafische ontwerpen.

Het is een beweging in de beeldende kunst en de literatuur die ontstond in Zürich in 1916. De dadaïsten waren ontgoocheld over de beschaving die de eerste wereldoorlog voortbracht. Ontgoocheling, woede en frustratie over deze oorlog bond hun. Meerderen onder hen hebben gezegd dat de Eerste wereldoorlog alle morele en esthetische waarden zinloos hadden gemaakt. Zij keerden zich tegen de gevestigde normen en waarden en de traditionele kunsten. In plaats daarvan stelden zij anarchisme, primitivisme en nihilisme. Ze meenden dat de maatschappij verlost moest worden van systemen die berusten op logica en rede. Dada betrof meer een geesteshouding dan een artistieke stijl.

De Dadaisten wezen elke vorm van van Academische Kunst af.De antirede werd uitgevoerd.Rede en antirede, zin en onzin, ontwerp en toeval, bewustzijn en onbewustzijn bijeen horen als noodzakelijk deel van het geheel. dit leidde tot antikunst. Dada is een kunst die zich net naast de realiteit bevond.

De Dadaïsten hielden er van om van bestaande voorwerpen en ideeën net iets anders te maken.Marcel Duchamp was de eerste die begon met ‘onzinkunst’, Hij begon daarmee zelfs voor het echte Dadaïsme ontstond. Hij maakte in 1913 het kunstwerk: fietswiel op een taboeret.Hij was de eerste die een voorwerp presenteerde als een kunstwerk(een readymade). Hij riep hiermee vragen op over de aard en functie van Kunst.

Kenmerken dadaïsme• De dadaïsten wilden anti-kunst maken. • Ze dreven de spot met wat men belangrijk vond. • Ze wilden waarachtigheid terug vinden. • Ze wilden af van de tradities in de kunst. • Dus: niet traditioneel, spottend en onzinnig, gevonden

voorwerpen, ready-mades, worden als kunst gepresenteerd.

LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT

MAN RAY

Page 9: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

9

SURREALISME (1920 - 1940)Kunst die dingen uitbeeldt als in een “droomwereld”.In surrealistische kunst is “de fantasie” zeer belangrijk.Vervreemdende schilderijen met de vreemde objecten, vormen en patronen.

Uitgevoerd in een hyperrealistische stijl maken de Surrealisten kunstwerken in verrassende, soms schokkende combinatiesHet surrealisme is sterk beïnvloed door de ideeën van de psychiater Sigmund Freud.Freud hield zich bezig met het verschil tussen het bewuste en het onbewuste.In het onbewuste zitten dromen, verlangens, angsten.Zoals het woord ‘onbewust’ al aangeeft, is men zich vaak niet bewust van al die gevoelens.De surrealisten zijn heel nieuwsgierig wat er allemaal naar boven komt als je de rede - het verstand uitschakelt.Wat voor beeldend werk wordt er gemaakt wanneer er helemaal geen regels zijn waaraan men zich hoeft te houden. Als er geen controle meer is.

OntstaanHet Dadaïsme probeert bestaande waarden te verwerpen.Het Surrealisme ontkent de werkelijkheid, ze zoekt in de gebieden van de menselijke geest een hogere werkelijkheid.Het onderbewuste en de droom worden de uitgangspunten voor nieuwe creatieve verbeeldingskracht.De dichter André Breton is heel belangrijk geweest en geeft naam aan de bewegiging met zijn manifest (1924): ‘ik geloof in de toekomstige oplossing van deze beide uiterlijk zo tegenstrijdig schijnende toestanden - droom en werkelijkheid - in een soort van absolute werkelijkheid: een surrealiteit’.De droom is de uitdrukking van de werkelijkheid.Vandaar dat visioenen, dromen en symbolen een grote plaats innemen.

Anderzijds wordt grote aandacht geschonken aan het psychisch automatisme - Kunst creëren zonder controle van het verstand (zonder zich te laten leiden door esthetiek of moraal).Spontaan schrijven/tekenen wat er in je opkomt - zonder na te denken. Slaap, droom, hypnose en automatisme zijn de hulpmiddelen om het onderbewustzijn te leren kennen.

Kenmerken van het surrealisme • Surrealisme betekent bovennatuurlijk, stijgt boven de

werkelijkheid uit.• Surrealisten werken vanuit fantastische droombeelden en

toevalligheden.• Middelen: fotografie, film, gevonden voorwerpen,

beeldhouwwerk en schilderkunst.• Meestal figuratieve beelden.• Alledaagse voorwerpen worden op een niet alledaagse manier

met elkaar verbonden.• Er wordt nauwkeurig en gedetailleerd gewerkt.• Lichtinval is onwerkelijk evenals ruimten en sfeer.

MAGRITTE DALI

DALI

Page 10: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

10

1| EXPRESSIONISMEMaak zelf een compositie met cirkels naar het voorbeeld van Wassily Kandinsky.

Expressionistisch schilderij

Voorwaarden- het bovenstaande kunstwerk van Wassily Kandinsky dient als inspiratie- je gebruikt minimaal 12 cirkels- je maakt minimaal 4 schetsen in kleur- je werkt één schets uit tot een mooi uitgewerkt idee- het uiteindelijke werk is minimaal A4 formaat en in kleur.

Materiaal is vrij maar het advies is acrylverf.

LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT

opdracht WASSILY KANDINSKY - SQUARES WITH CONSENTRIC CIRCLES

Page 11: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

11

2| KUBISMEMaak zelf een compositie met gebruiksvoorwerpen naar het voorbeeld van Juan Gris. Denk hierbij aan een combinatie van boeken, een glas een vaas etc. Van deze 3 dimmensionale opzet maak je een 2 dimmensionaal schilderij of tekening.

Kubistisch schilderij

Voorwaarden- het bovenstaande kunstwerk van Juan Gris dient als inspiratie- je maakt een foto van je eigen gemaakte compositie- je maakt n.a.v. deze foto minimaal 4 schetsen met potlood (kleur of grijs)- je werkt één schets uit tot een mooi uitgewerkt idee- het uiteindelijke werk is minimaal A4 formaat en in kleur.

Materiaal is vrij maar het advies is acrylverf

opdracht JUAN GRIS - STILLEVEN MET BORDEAUXFLES, 1919

Page 12: KUNST BESCHOUWINGdr88media.weebly.com/uploads/1/2/8/0/12800795/kb-p3-lln-2017.pdf · LESBRIEF KUNSTBESCHOUWING / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT 2 Kunstbeschouwing

12

PLANNINGweek 07 - 12-02 | Expressionisme / opdracht 1week 08 - 19-02 | Kubisme / opdracht 1 afrondenweek 09 - 26-02 | voorjaarsvakantieweek 10 - 05-03 | de Stijl en Mondriaan / opdracht 2week 11 - 12-03 | Constructivisme / opdracht 2 afrondenweek 12 - 19-03 | Suprematisme/ opdracht 3week 13 - 26-03 | Dadaisme / opdracht 3 afrondenweek 14 - 09-04 | Surrealisme / afronden alle opdrachten /

voorbereiden presentatieweek 15 - 09-04 | afronden alle opdrachten / voorbereiden presentatie week 16 - 16-04 | afronden alle opdrachten week 17 - 23-04 | toetsweek / presenteren

WERKWIJZE• De opdrachten staan in deze lesbrief• Elke les start met een toelichting• Heb je tussendoor opdrachten klaar dan kun je deze laten

aftekenen en beoordelen• Inspiratie opdoen via presentatie, boeken, tijdschriften, internet• Bepaal welke technieken je gaat gebruiken, experimenteer hier

zonodig eerst mee, kijk wat je er mee kan doen.

LESBRIEF VORMGEVING GRAFISCH / JAAR 1 / PERIODE 3 — MEDIAVORMGEVING ROC FRIESE POORT

4| PRESENTATIE

opdracht

3| VERSLAGTijdens de lessen kunstbeschouwen worden onderstaande kunststromingen besproken: • Expressionisme • Kubisme • de Stijl en Mondriaan• Constructivisme • Suprematisme • Dadaisme • Surrealisme

Je maakt per les een korte samenvatting van de stroming. Je kunt hiervoor deze lesbrief gebruiken en ook de informatie die tijdens de les is gegeven.Ook krijg je tijdens deze periode 2 opdrachten. Het maken van een ‘pointilistische tekening’ en het maken van een postzegel. Ook deze twee opdrachten zet je in je verslag (optioneel).

Het verslag maak je handmatig. Geef je verslag op een originele manier vorm!

Maak alleen of in tweetallen een presentatie van een stroming. De stroming die je uitwerkt wordt bepaald door de docent .

VOORWAARDEN- PRESENTATIE DUURT MINIMAAL 2 MINUTEN- HET MAG EEN ANIMATIE ZIJN- BIJ EEN DUO PRESENTATIE KOMEN JULLIE BEIDE AAN

HET WOORD- DE STROMING OF EEN ONDERDEEL UIT DE STROMING

WORDT GOED UITGELEGD.

opdracht