Koerier extra

24
ERIER EXTRA K Gekiekt Nieuwjaarsreceptie 2013 MAART 2013 Tussen de mensen May Versluys Vrij spel Inzoomen op patiëntveiligheid PC Sint-Amandus, Reigerlostraat 10, 8730 Beernem - Tel. 050 79 95 02 [email protected] - www.st-amandus.be VIERMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VOOR DE MEDEWERKERS VAN PSYCHIATRISCH CENTRUM SINT-AMANDUS

description

koerier extra

Transcript of Koerier extra

ERIEREXTRAK

Gekiekt Nieuwjaarsreceptie 2013

MAART2013

Tussen de mensenMay Versluys

Vrij spelInzoomen op patiëntveiligheid

PC Sint-Amandus,Reigerlostraat 10, 8730 Beernem - Tel. 050 79 95 [email protected] - www.st-amandus.be

VIERMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VOOR DE MEDEWERKERSVAN PSYCHIATRISCH CENTRUM SINT-AMANDUS

2 KOERIER EXTRA - MAART 2013

RedactieraadLiesbet WerbrouckGeert GruyaertRalph BonteKoen VanquaethemCarl Baele

Met dank aangelegenheidsauteurs en -medewerkers:Peter LanduytMay VersluysBart DeconinckHans PauwelsTrude Den BurgerBart BohyBrigitte RiemaeckerKarin LoretMarc RauPiet LedureJohan NeytMarieke en Justine, ParizEls Van de VeldeVeerle Lemahieu

VormgevingKliek Creatieve Communicatie

DrukDrukkerij Hudders

Wil je geen papieren versie [email protected] (dect 1020).

In dit nummer3 Edito

4 Agenda

7 Tussen de mensen May Versluys over haar Peruaanse thuis

10 Gekiekt Nieuwjaarsreceptie

12 De Monkelaar

13 Vrij spel Inzoomen op patiëntveiligheid

16 Je hobby Karin Loret: sterrenbeeld ram

18 Focus De fiets

21 Vragenvuur Dramatherapie op FIDES

23 Over de mensen

24 Inzoomen

Liesbet [email protected]

(dect 1020)050 79 95 02

Heb je vragen bij deze Koerier Extra, suggesties,

bemerkingen, tips voor een onderwerp, onderdruk dan deze uitbarsting van creativiteit niet!

Je kunt hiervoor ook terecht op het directiesecretariaat.

3KOERIER EXTRA - MAART 2013

Een VOORwoord NA mijn carrière

Beste lezer, Volgens de leden van de redactieraad is het stilletjes aan een gewoonte aan het worden om het voorwoord van dit blad te laten schrijven door iemand die er tussen uit trekt. Na 38 dienst-jaren verliet ik inderdaad onlangs ons centrum na een loopbaan die mij langs een aantal interessante paden op de campus heeft gebracht.

Diverse werkplekken (iets wat inspire-rend werkt), diverse opdrachten en ta-ken waarvan één ervan redactielid van het personeelsblad. Aangezien het blad straks 50 jaar bestaat (zelf mocht ik er de helft van deze periode aan meewer-ken), mag dit dan ook wel even onder de aandacht gebracht worden. Een terugblik op de voorbije 50 jaar mag je dan ook in het najaar verwachten.

Mijn contract werd in 1975 onderte-kend door broeder Marcel Peene en ik kon broeder Marcel op mijn voor-laatste werkdag nog even een bezoek brengen in Huize Sint-Arnoldus. Ik heb meerdere “bazen” gekend: 7 algemeen directeurs, 5 directeurs patiëntenzorg, 3 hoofdgeneesheren, 5 administratief directeurs en 5 facilitair directeurs: 25 in totaal en eigenlijk kan ik alleen maar terugblikken op een vlotte samenwer-king met elk van hen.

Na een dienst ergotherapie voor de chronische populatie in Gebouw Sint-Marie kwam ik later in het revali-datiecentrum terecht om van daar uit naar De Feestzaal te trekken (in 1989) waar na de Dienst Vrije Tijd uiteindelijk de werking SCAP, beter bekend als De Vleugel is ontstaan. PC Sint-Amandus was dus mijn eerste en enige werkgever.

Ik heb heel veel interessante mensen ontmoet en ben dankbaar voor de momenten waarop ik in januari afscheid kon nemen. Ook bij het afscheid van de patiënten/bewoners voelde ik heel veel appreciatie in mooie bewoordingen. Het was voor mij evenzeer bijzonder leuk om op de twee nieuwjaarsrecepties van heel veel medewerkers te kunnen afscheid nemen en velen onder jullie te kunnen bedanken.

Het lijkt er op dat ik voor een aantal projecten nog wel een tijdje betrokken blijf bij PC Sint-Amandus (St-Art, Zaak De Zutter, archivering …). Ook voor een gidsbeurtje voor een afdeling/dienst mag men mij gerust contacteren: ik zal dit met plezier vrijwillig en dus gratis doen.

In een voorwoord van een blad moet ik het natuurlijk ook wel hebben over de inhoud ervan. Je hebt wellicht al ge-merkt dat er sinds de nieuwe opmaak van de Koerier Extra steeds een aantal thema’s terugkomen. Ook dit keer is dat het geval: agenda, je hobby, de monkelaar, prikbord, over en tussen de mensen, … . Tot slot: ik weet dat de redactieraad op zoek is naar redactiele-den: ik kan je verzekeren, het lijkt soms een extra opdracht, maar het is toch best plezant. Mailen dus naar Liesbet.

Het gaat je goed! Tot ziens, tot horens!

Geert Gruyaert

EDITO

Geert GruyaertDiensthoofd De Vleugel met brugpensioen

Bedankt Geert voor jejarenlange inzet en jewaardevolle bijdragenvoor de Koerier Extra!

4 KOERIER EXTRA - MAART 2013

ActivitEitEn - AcHtEr dE rug

AGENDA

ActivitEitEn - voor dE boEg14 En 15 mAArt 2013 Posterbeurs + verkoop Henkelproducten (mmr 1)

26 APril 2013 Personeelsquiz - Winnaar van vorig jaar ‘De Palissant’ organiseert dit jaar.

KortingEn Als medewerker van PC Sint-Amandus en van de Broeders van Liefde heb je recht op tal van kortingen. Neem eens een kijkje op het intranet en klik verder via medewerkers – activiteiten. Daar vind je een overzichtje van de kortingen. Neem ook eens een kijkje op www.dichtbijmagazine.be !

Een greep uit de gevierde medewerkers

Ook Kristof Van Iseghem, afdelingshoofd PVT De Stek, bracht zijn 2 zonen Louis en Jules mee naar het Sinterklaasfeest.

16 novEmbEr 2012viering medewerkers met 25 dienstjaren Op vrijdag 16 november verzamelde een pak Amandiaanse ervaring. Een 40-tal medewerkers die tussen 1/1/1985 en 31/12/1987 van start gingen in PC Sint-Amandus, werden gevierd!

De gevierden op een rijtje:Griet Allaert,Greta Beeckmans, Ralph Bonte, Jenny Carels-Bogaert, Ann De Bruyne, Karien De Fauw, Ann De Jaeghere, Annick de Muelenaere, Marijke Declerck, Gert Deloof, Caroline Dewaele, Kris Dierickx, Ludo Eggermont, Katrien Gernaey, Viviane Goethals, Rika Hollevoet, Carine Janssens, Peter Landuyt, Patrick Lebeer, Nicole Maenhout, Gwijde Mahieu, Linda Naert, Willy Naert, Marleen Puype, Ann Ryckewaert, Ronny Schelstraete, Ann Segaert, Nicole Soete, Véronique Traen, Nicole Van Ryckegem, Michelle Vanaudenaerde, Dirk Vancaillie, Martine Vanderschaeghe, Patrick Vanparijs, Patrick Vanrietvelde, Rita Vansteenhuyse, Bart Verhelle en Laurette Willaert!

1 dEcEmbEr 2012Sinterklaasfeest

11 En 18 JAnuAri 2013nieuwjaarsreceptieMeer hierover in de rubriek ‘Gekiekt’.

5KOERIER EXTRA - MAART 2013

traditiegetrouw zet Pc Sint-Amandus medewerkers met 25 dienstjaren in de bloemetjes. Zo kwam Peter landuyt, afdelingshoofd van de Palissant, in ons vizier. in 1977 maakte hij de lanen op de campus onveilig vanop de koersfiets, 7 jaar later liep hij als student ‘assistent in de psychologie’ stage op de psychologische dienst. Hij zag dat het hier goed was en … tekende op 1 april 1986 zijn contract. greta maes nam Peter onder haar vleugels op zaal 2. 25 jaar later heeft Peter er een heel parcours op zitten in ons centrum en over die 25 jaar is heel wat te vertellen.

• TEKST Koen Vanquaethem • FOTO’S Peter Landuyt

Koerier Extra: “Peter, je was vorig jaar bij de medewerkers die gevierd werden omdat ze hier reeds 25 jaar werken. Wat deed het je om te beseffen dat je reeds 25 jaar in PC St.-Amandus werkt?”Peter: “Dat een mens toch een jaartje ouder wordt…..maar uiteindelijk is die periode toch voorbij gevlogen ! Ik herinner me nog mijn eerste kennismaking met het domein van PC St.-Amandus. Ik moet hiervoor teruggaan naar de zomer van 1977. Er was toen een wielerwedstrijd voor de jeugd, nu heet dit aspiranten. De wedstrijd ging van start aan Gebouw St.-Marie en aan de bocht van Gebouw Sint-Dymfna en Gebouw Hulstlo lagen we met een man of vijf reeds op de grond, Ik werd toen verzorgd door Br. Didon …Ik klamp me verder niet zo vast aan getallen, ook 50 worden zegt me weinig,

behalve dat ik een leuk halfeeuwfeestje plan. Ik merk wel bij kennismaking met stagiairs of nieuwe teamleden dat er een andere generatie begint te werken met hun specifieke eigenheden. Een an-dere gsm-generatie die op de kar van de sociale media sprong en toch wel een andere ingesteldheid, andere interesses heeft dan ‘mijn’ generatie.”

KE: “De voorbije 25 jaar heb je wellicht ook al veel zien veranderen. Wat zijn voor jou hoogtepunten in de evolutie hier…?”Peter: “de opstart van het beleidsplan en het werken met specifieke doelgroe-pen vond ik toch een grote stap in de goede richting, net als de uitbouw van het team poetsdames. Hierdoor konden de mensen in de zorg zich meer focus-sen op de patiënt / cliënt / bewoner en de zorg die iemand nodig heeft.

Voor ik afdelingshoofd werd, organi-seerde ik graag vrijetijdsactiviteiten voor de leefgroep: sport, daguitstappen en meerdaagse reizen. Op die momenten leer je de “gasten” toch op een andere manier kennen. Er is veel veranderd: ik merk voor onze doelgroep ook wel dat we een ander publiek aan het bedienen zijn: complexer, met nood aan veel sa-menwerking binnen en buiten de muren van ons Psychiatrisch Centrum.”

KE:“…en dieptepunten in de evolutie?”Peter: “Een verdere opmars van het vele administratieve werk vind ik zeker geen goeie zaak, dit gaat weer ten koste van het werken met de mensen zelf. Een halftijdse secretaresse per afdeling om de administratie op te volgen zou door allen op gejuich onthaald worden. Ook de toenemende regelneverij die ervoor zorgt dat waardevolle medewerkers die niet het juiste diploma hebben, zoals opvoedkundi-gen niet aan boord kunnen blijven…”

KE: “Het leven is meer dan werken alleen. Wat helpt om je batterijen op te laden?”Peter: “Vroeger speelde ik competi-tievoetbal, later legde ik me toe op marathons. Ik liep ooit 10 marathons en ben nog altijd trots op mijn persoonlijke besttijd van 2 uur en 53 minuten. Nu ga ik wekelijks een tweetal keer joggen en op zaterdag mountainbiken met een groepje vrienden: recreatief dus. Eerst samen afzien, dan een trappistje drinken en bijkletsen!!Ik reis ook graag. We hebben sinds korteen mobilhome en trekken graag naarde Ardennen, maar vooral Bretagne enNormandië waar de plaatselijke fruits demer mij kunnen bekoren. Griekenland is na een 20-tal reizen een tweede thuis-land geworden. Ik heb ook plannen om de taal wat te leren.Wat ik ook graag doe, is organiseren: de Vullaertloop in Oedelem en sinds 2009 ook jaarlijks Boomgaardfest in Oedelem. Dat is een klein muziekfestival (500-tal aanwezigen) met 3 bands.

25 jaar ervaring!16 november 2012 - Gesprek met Peter Landuyt

1977: Peter reed een wielerwedstrijd op de campus van PC Sint-Amandus.

6 KOERIER EXTRA - MAART 2013

Het festival groeit en dit jaar konden we voor het eerst een “grote naam” strik-ken, maar we willen het vooral gezellig houden.”

KE: “Je werkte reeds op verschillende locaties en kent dus veel collega’s. Welke eigenschap waardeer je het meest bij je collega’s?”Peter: “De groep van afdelingshoofden is sinds ik startte drastisch gewijzigd en verjongd, wat het dynamisme ten goede komt. Een dagelijkse positieve ingesteld-heid, er samen voor gaan, ongeacht je opdracht, dat waardeer ik wel.Ik heb ook een warme, collegiale band met een aantal collega-leidinggevenden. We kunnen met elkaar in alle vertrouwen praten en leren van elkaar.”

KE: “Welke eigenschap vind je hinder-lijk?”Peter:: “Ik erger me als medewerkers jaren aan een stuk lopen te “kankeren” over hun werkgever, het beleidsplan, de directie... Ik wens hen uiteindelijk de kracht toe om hun leven in eigen handen te nemen om zich ofwel aan te passen of een andere werkplek te

zoeken en vinden waar ze hun talenten wel kunnen ontplooien!Op die manier kan de teamsfeer heel snel verzuren want een negatieve hou-ding werkt helaas heel aanstekelijk.

Ik heb het voorrecht om op de Palissant met een team te werken met positief in-gestelde medewerkers die toch gezond kritisch zijn.”

KE: “Wat maakt je gelukkig?”Peter: “eens lekker gaan eten met vriendin en vrienden, sporten, een goed optreden van mijn favoriete coverband Seventy & Orange (stu bru covers). Ze spelen dan ook niet toevallig op mijn Abrahamfest. Tijdens de werkuren kan ik genieten van een pittige team-vergadering, vorming en intervisie die uiteindelijk leidt tot een verbetering van je afdelingswerking. Daarnaast krijg ik ook een goed gevoel als ik een teamlid dat in de problemen zit, kan helpen. Als we samen puzzelen om bepaalde zaken op te lossen, rekening houdend met een goede balans tussen werk én privé.”

KE: “En wat kan je ongelukkig maken?”Peter: “Ik maak me zorgen over de toenemende individualisering van de maatschappij en toenemende agres-sie bij jongeren, procedures waarmee we rond de oren geslagen worden, de toenemende immigratiestromen met alle gevolgen van dien, zowel voor hen die

hier hun geluk proberen te zoeken - al dan niet gelokt door mensenronselaars - als voor hen die deze stroom moeten opvangen. Hier in PC Sint-Amandus blijft het moeilijk om tijdig nieuwe werkne-mers te vinden bij langdurige afwezig-heden van teamleden. Gelukkig brengt de mobiele dag- en nachtequipe wat soelaas. Daarnaast is het jammer dat de overheid niet voldoende financiële middelen inzet om de wachtlijsten in de sector (o.a. VAPH ) weg te werken of om een uitbreiding van intensieve zorgafde-lingen te financieren.”

KE: “Wie zijn je helden in het gewone leven?”Peter: “Ik leef niet zo met heldenbeelden op zich. Hoewel ik niet altijd akkoord ga met de standpunten van Bart De Wever, kan ik wel genieten van zijn redenaars-kunst. Vroeger keek ik wel op naar top-sporters zoals Tom Boonen, die succesvol is, maar toch vooral mens is met positieve kanten alsook met tekortkomingen. De vele dopingverhalen sluimeren echter steeds meer door waardoor mijn idolatrie wel wat vermindert voor topsporters. Echte voorbeelden zijn voor mij mensen die onopvallend dagelijks hun werk goed en met plezier uitoefenen.”

KE: “Wat is je lijfspreuk?”Peter: “Carpe diem”, pluk de dag en ook “Ofwel vinden we een weg ofwel maken we er één”. Dit kan je lezen op een kaartje in mijn bureau. Jezelf blijven in het leven vind ik ook belangrijk. Ik probeer in PC Sint-Amandus leiding te geven vanuit een “buikgevoel”, te luiste-ren naar de medewerkers. Werken met mensen in een team is geven en nemen en een balans zoeken zonder slaafs alle procedures na te volgen!”

25 jaar in een notendop

Peter: “Ik startte op 1 april 1986 op zaal 2 met Greta Maes als afdelingshoofd. Er was een leuke samenwerking met verzorger Sylvain. Na het pensioen van de verzorgenden was ik gedurende een klein jaar de enige man in het team van zaal 2. Na enkele jaren combineerde ik een halftijdse opdracht op de psychologische dienst met een halftijdse opdracht op zaal 2. Ondertussen kreeg ik mannelijk gezel-schap van 2 verpleegkundigen: Johan Witdouck en Martin Claeys. We richtten samen een subgroep op van 8 tot 12 patiënten: dit was de kiem van de leef-groepwerking. In 1992 verhuisde ik met de leefgroep naar de afdeling St.- Vincen-

tius waar we een samenwerkingsalliantie aangingen met het boerderijproject van Ivan Bruneel. Later, in 1996 verhuisde ik van Gebouw St.- Vincentius naar Gebouw St.- Jozef met toen ondersteuning door Patrick Lebeer als orthopedagoog, een therapeutisch coördinator avant la lettre. Daarna werd een werking uitgebouwd voor personen met een verstandelijke beper-king en bijkomende problematiek(en). In de zomer van 1999 was er plots een vaca-ture voor afdelingshoofd. Hoewel ik geen verpleegkundige ben, kon ik toch starten als afdelingshoofd. Met de start van het beleidsplan kwam er een reorganisatie, een nieuwe verhuis naar Gebouw Sint-

Dymphna en een huisvesting in contai-ners. Na een nieuwe reorganisatie werd de opname-unit op afdeling Sint-Dymphna uitgebreid van 26 tot 32 bedden en werd de naam nadien gewijzigd in de Palis-sant. De laatste jaren heerste er na een inspectiebezoek discussie omdat ik als niet-verpleegkundige de job van afdelings-hoofd uitoefende. Er stroomde behoorlijk wat water naar de zee tot er uiteindelijk in de zomer van 2012, met de steun van Rik Ouvry, de toenmalige algemeen directeur, een oplossing gevonden werd waar ook de inspectie mee kon leven: een nieuwe functie van verpleegkundig coördinator in het kernteam van de Palissant.”

Griekenland: Peters tweede thuis!

•• Er samen voor gaan, ongeacht je opdracht, dat waardeer ik ••

7KOERIER EXTRA - MAART 2013

TUSSEN DEMENSEN

“Een gelukkige veldmuis”

May Versluys over haar Peruaanse thuis

may versluys is psychiatrisch verpleegkundige op de link en heeft er – als jullie dit interview lezen- net een verblijf van 17 dagen in Peru op zitten. net voor haar vertrek kon ik met haar praten over haar sterke band met het land, de inwoners van de sloppenwijken van lima, de poliopatiënten en haar project ‘Polio Peru’. de ogen van may fonkelen als ze het over ‘haar’ project heeft en ze doet het spreekwoord ‘waar het hart van vol is, loopt de mond van over’ alle eer aan. Haar verhaal begint in 1999, berust op toevalligheden en een aangeboren drang om mensen gelukkig te maken. intussen is het meer dan een project geworden: may is emotioneel vergroeid met lima en de families ter plekke. lees mee hoe een vlaamse verpleegkundige er haar plek vond en haar gelukkigste momenten beleeft!

• TEKST Liesbet Werbrouck • FOTO May Versluys

Koerier Extra: “Dag May, het is bijna zover. Staat je valies al klaar?”May: “Het is de laatste dagen hectisch en ik moet mijn valies nog maken, maar zoals gewoonlijk zal mijn valies weer propvol zitten. Ik betaal altijd extra voor een tweede valies met lekkernijen die ze in Peru niet kennen: vanillepudding, chocolade, peperkoek, Nutella … het is een lange tocht. Ik ben 25 u. onderweg, maar ik zou het voor geen geld willen missen. Ik ga de sfeer opsnuiven te velde en ben een gelukkige veldmuis als ik ter plekke ben.”

Koerier Extra: “May, wat en wie brach-ten je naar Peru?”May: “ in 1999, op uitnodiging van een Bruggeling werd een vriendin van mij, een arts, samen met haar man uitgeno-digd naar Lima om daar kennis te maken met een bestaand project voor mensen met een beperking. Haar man zag dat niet zitten en zo kwam ik in het vizier. Mijn vriendin en ik, arts en verpleegkun-dige, waren de ideale tandem om op bezoek te gaan.

Ik nam vakantie en weg waren we. We kenden niemand, spraken de taal niet en probeerden tijdens de consultaties met handen en voeten uit te leggen wat we bedoelden. Wat we zagen was schrijnend. In tegenstelling tot België waar kinderverlamming bijna volledig verdwenen is, is poliomyelitis in Peru nog een veelvoorkomende aandoening.

Kansarme mensen, gedeeltelijk of vol-ledig verlamd, die geïsoleerd leefden ver van de buitenwereld, zonder hoop op enige vorm van zelfstandigheid in de toekomst.”Tijdens de terugvlucht bleef de vraag ‘wat kunnen we doen?’ maar door mijn hoofd malen. De bal ging aan het rollen en een tijd later was de vzw PolioPeru een feit.”

KE: “je bent daarna nog terugge-keerd?”May: “ Ik moest terug, maar wist niet goed hoe ik dat praktisch kon regelen. Ik maakte een afspraak met Geert Buyse, de toenmalige directeur patiën-tenzorg, vertelde mijn verhaal en >

“Mensen helpen en gelukkig maken, dat is mijn hobby.”

•• Mijn vriendin en ik waren de ideale tandem ••

8 KOERIER EXTRA - MAART 2013

kreeg te horen dat ik één jaar loopbaanon-derbreking kon nemen en toen zat ik daar plots bij mijn ouders … om te vertellen dat ik een jaar naar Peru vertrok. De directie en de artsen van PC Sint-Amandus steunden mijn engagement en voor mijn vertrek organiseerde ik, samen met collega’s tal van activiteiten om geld in te zamelen. En toen vertrok ik. Een jaar lang was de ‘casa hogar’, mijn thuis. Ik leefde, at en sliep op de meisjesslaapzaal, een plek zonder enige vorm van privacy, maar ik was één van hen en ik voelde me direct thuis en aanvaard. De mensen waren en zijn heel gastvrij. In dat jaar leerde ik ook – met vallen en opstaan – vloeiend Spaans preken. Ik had heel weinig contact met mijn familie in België. 14 jaar geleden waren de communicatiemogelijkheden nog niet zoals nu. Het doel van ons project kreeg in dat jaar ook een duidelijke invulling. We wilden mensen helpen die zonder financiële tussenkomst geen enkele kans maakten op revalidatie.

Het werd ook al heel snel duidelijk dat we heel veel mensen niet gingen kun-nen helpen. Het klinkt misschien cru, maar het is zo. We wilden met de vzw het ingezamelde geld besteden aan medisch-technische tussenkomsten: operaties voor correctie van de ledema-ten, fysiotherapie of hulpmiddelen zoals beugels om te leren stappen.

Ik heb in dat jaar mensen zien rondkrui-pen op de grond als dieren, bij gebrek aan middelen om zich te verplaatsen, ik heb gezien hoe mensen met een beper-king verstoten worden en heb mensen zien stralen als ze vertelden hoe blij ze waren dat ze na hun operatie eindelijk gingen weten hoe groot ze waren.

Ik ben één van hen, toen en nu nog steeds en ik ben heel blij dat ik ‘la gringa’, deel mag uitmaken van zo’n grote familie.”

KE: “ Ik kan me voorstellen dat je je verblijf ginder niet zomaar van je kon afschudden. Hoe ging je daarmee om?”May: “Ik moest heel hard wennen aan de mentaliteit hier. Ik kon me niet meer zo druk maken over futiliteiten, terwijl ik daar zo’n grote problemen had gezien. Ik miste de mensen ook en wilde zeker terug, maar aangezien ik een jaar niet gewerkt had, kon ik ook geen vakantie nemen. Sinds dat jaar ga ik jaarlijks minstens 1 keer naar Peru. Ik vertrek straks voor de 18e keer en het grootste aantal van mijn vakantiedagen gebruik ik om naar Peru te gaan. Ik verblijf nu wel niet meer in de home. Ik moet voor mezelf zorgen, want in de home heb ik geen moment rust. Er is altijd wel iets te doen, dag en nacht: een spuitje zetten, de bedpan halen, medicatie geven… Ik verblijf nu bij zusters in de buurt. Als ik ter plekke ben, controleer ik de rekeningen en zie ik erop toe dat het ingezamelde geld goed besteed wordt, Ik ga mee naar de ziekenhuizen…. Dit keer ga ik ook mijn nichtje bezoeken die er verblijft en gaan we samen naar Machu Picchu.

KE: “ Hoe ziet de toekomst eruit? Zal je je blijvend voor dit project blijven inzetten?”May: “Ik had me voorgenomen om het project stop te zetten na 15 jaar. Intussen is er ter plekke een kinezaal gebouwd en een conciërgewoning. Er werkt een kinesist en de patiënten moeten voor kinesitherapie niet meer naar een ziekenhuis. Het centrum krijgt hierdoor extra inkomsten… Het centrum draait en is klaar om op eigen benen te staan, maar ik kan de draad niet zomaar doorknippen.Ik heb zoveel vriendschappen opge-bouwd, ik heb zoveel voldoening en krijg

Wat is poliomyelitis?Polio is een virale infectie van het centrale zenuwcentrum. De symptomen zijn in het begin vergelijkbaar met griepsymp-tomen: verkoudheid, misselijkheid, diarree, koorts, hoofdpijn, maar na enkele dagen wordt het zenuwstelsel aangetast, met verlammingen tot gevolg. Er bestaat een vaccin tegen polio. De vaccinatie tegen polio is wettelijk verplicht in België. Sinds 1970 zijn in België geen gevallen van polio meer bekend.

Het vaccin is ook beschikbaar in Peru, maar niet verplicht en de bevolking wordt ook te weinig geïnformeerd. De situatie is er ook totaal anders: vrouwen bevallen in een hulppost, waar ze wel het advies krijgen om terug te komen voor een vaccina-tie, maar ze zien er het nut niet van in en ze wonen vaak heel ver en geïsoleerd van een hulppost.Meer lezen? www.polioperu.eu

“La gringa”, de blanke, deel van een grote Peruaanse familie

•• Ik ben één van hen en ik kan de draad niet zomaar doorknippen••

9KOERIER EXTRA - MAART 2013

Wie is …

•naam May Versluys

•Woonplaats Ursel

•vrije tijd Lezen, avontuurlijke reizen en mensen gelukkig maken “Ik spendeer niet al mijn vakantie- dagen aan Peru. Dit jaar doe ik de Transsiberische route, van Moskou naar Peking”. “Ik ben ervan overtuigd dat er gewoon “zijn” voor de andere, tijd maken in onze drukke maat- schappij, een schouderklopje of een hand vasthouden... heel veel kan betekenen!”

Wist je dat …?… de vzw Polio Peru intussen reeds meer dan € 70 000 inzamelde voor het project?

… al 121 patiënten geholpen werden door deze financiële steun en op die manier een relatief zelfstandig leven kunnen leiden?

… May tijdens haar verblijf Cosma heeft bezocht? Cosma is een centrum voor geestelijke gezondheidszorg van de Broe-ders van Liefde gelegen in Ayacucho, een bruisende koloni-ale stad, bijna 4.000 m hoog gelegen in de centrale Andes. De opbrengst van de Zuidactie 2013 gaat naar dit project.

cosma?Sinds december 2010 staat de Peruaanse Broeder Jimi aan het hoofd van dit centrum. Samen met zijn team deelt hij een voorliefde voor de allerarmsten onder de mensen die psychisch lijden. Geen overbodige luxe in één van de armste regio’s van Peru. Samen met twee psychiaters die zich volledig gratis ten dienste stellen van het centrum maken Broeder Jimi en zijn team het verschil voor wie psychisch ziek is in Ayacucho. Door hun deskundige én tegelijkertijd ook liefdevolle zorgen vinden kinderen, jongeren en volwas-senen opnieuw geluk.

zoveel dankbaarheid van de mensen omdat ze kansen krijgen om te leren en te werken, … dat ik weet dat ik hen nooit in de steek zal laten. Ik heb gin-der ook 2 metekindjes, Maycita (n.v.d.r. verkleinwoordje van May), van wie ik bij de bevalling aanwezig was en Carlito… dat alles maakt dat ik emotioneel heel sterk verbonden ben.”

KE:“ Zo te horen ben je verknocht aan Peru. Nooit overwogen om ginder een nieuw leven op te bouwen?”May: “ Ik heb het wel overwogen, want mijn hart ligt ginder, maar anderzijds moet ik realistisch blijven. Als ik mijn leven en mijn werk hier zou opgeven, dan moet ik ginder werk zoeken. Ik zou heel weinig verdienen en minder het verschil kunnen maken. Nu heb ik een goed evenwicht gevonden.

Ik heb een job hier in PC Sint-Amandus die me in zekere zin ook voldoening schenkt en leuke collega’s. Dankzij mijn Westers inkomen kan ik doen wat ik doe, mijn reizen bekostigen en ginder als vrijwilliger werken. Ik kan ginder ook eens een extraatje uit eigen zak betalen. Met Kerstmis bijvoorbeeld organiseert de home een “chocola-tada”, een activiteit voor de kinderen met panetón, een soort gebak. Ik kan dan mijn steentje bijdragen voor deze activiteit en enkele cadeautjes voor de kinderen. Mocht ik ginder wonen, zou dat allemaal niet mogelijk zijn. En om alle grappende collega’s voor te zijn. Ik ben wel mijn hart verloren in Peru, maar niet aan een man, …Het is goed zoals het nu loopt.

KE: “heb je altijd die drang gehad om mensen te helpen?”May: “Ik ben altijd avontuurlijk geweest. Was het Peru niet geworden, dan had ik waarschijnlijk iets in India gedaan, want daar droomde ik van toen ik jonger was. Ik heb eigenlijk een enorme drang om mensen gelukkig te maken. Dat heb ik te danken aan mijn ouders, want ik denk dat de oorsprong bij mijn opvoe-ding ligt. Wij hadden een ‘open huis’, de deur stond open voor iedereen en mijn ouders stonden altijd klaar. Dat “zorgen voor anderen en anderen hel-pen”, dat is er ook bij mij ingebakken.”

Bedankt May!

•• De bus kronkelt gedurende 10 u. de berg op en je hebt eerder het gevoel dat je in een boot zit, dan dat je je in een bus op een weg bevindt.Even over de top zie je dan in een soort dal het stadje Ayacucho liggen. Br Jimi heeft een volledig dagprogramma gemaakt. Na mijn bezoek neem ik ‘s avonds terug de nachtbus naar Lima. Hopelijk wil het weer een beetje mee en hebben we onderweg geen modderstromen. Ik zou toch graag mijn vlucht naar huis halen! ••

Mensen vinden er opnieuw geluk

www.fracarita-belgium.org

Zuidactie Broeders van Liefde

Meer info:

B E L G I U M

Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg in Peru

Fracarita.afficheANDES:Opmaak 1 11-01-2013 16:59 Pa

gina 1

10 KOERIER EXTRA - MAART 2013

GEKIEKT

Vele handen maken licht werk!Voor het vierde jaar op rij kon je met of zonder partner het nieuwe jaar inzetten in een voor de gelegenheid Mediterraans Dagcentrum, een Zweeds getinte bar in de MMR 1 en een Duitse bar voor het Dagcentrum. De aankleding van de ruim-tes, hapjes en drank werden aan het thema aangepast. Zo kon je proeven van rysk sallad (haringsalade), raguer (stoofpotje), Kottbullar, pesto, pancetta en een ‘Bratwurst mit Sauerkraut’.De voorbereiding van de nieuwjaarsreceptie is niet niks. De organisatie is in handen van een creatief werkgroepje. In oktober gaan ze aan de slag: de locaties kiezen, uitnodiging ontwerpen, aangepaste catering bepalen, decoratiemateriaal maken, muziek …

Bedankt …

In Cijfers:850 medewerkers en hun partner kwamen klinken

op het nieuwe jaar. Een greep uit de geserveerde drank:

892 glazen schuimwijn, 168 glazen niet-alcoholische

schuimwijn, 1.562 pintjes, 759 glazen wijn …

moe maar voldaan: sommige medewerkers van de

voedingsdienst werkten 16 uur aan één stuk om

alles tot in de puntjes te laten verlopen!

Nieuwjaarsreceptie 2013:

beste wensen

… medewerkers van de technische dienst. Dankzij jullie was alles op tijd ter plaatse, de vuurkorven maakten er een sfeervol geheel van en de terrasverwar-mers waren welkom in de extra winterse omstandigheden!

… preventieadviseur voorde rondgang en controleop mogelijke (brand)-onveilige situaties.

... medewerkers van het Dagcentrum om alles mooi op te ruimen en te helpen klaarzetten!

… medewerkers van De Boerderij en schilders voor jullie hulp bij het decoreren van oa. het Ikea-hoekje en de papieren bloemen!

… poetsdames om de zaterdagvoormiddag al-les te komen poetsen!

... medewerkers van het Dagcentrum om alles mooi op te ruimen en te helpen klaarzetten!

…team van De Vleugel, Marijke Magerman, Sabine Bekaert en Els Van de Velde voor de creatieve ideeën, spitsvondigheid, de coördinatie en het loop- en vliegwerk!

… medewerkers van de voedingsdienst: het was om duimen en vingers bij af te likken!

…vrijwilligers voor jullie belangeloze inzet!

Maak gehaktballetjes en bestrooi ze met kaneel, kruidnagel, peper en zout. Kleur aan in de pan, overgiet met lichte roomsaus en laat sudderen. Serveer met veenbessen en aardappelpuree.De Kottbullar (Zweedse balletjes) oogsten veel succes bij de genodigden en zullen ook hun intrede doen als dagmenu in het restaurant.

TOPPER

Zweedse

balletjesmet rundsvlees :-)

12 KOERIER EXTRA - MAART 2013

De monkelaar breekt af

Verhaal met een missie!DE MONKELAAR

missie, opdrachtsverklaring, identiteitsverklaring: what’s in a name! Wie zijn we, waar staat Pc Sint-Amandus voor en wat mogen mensen van ons verwachten, daar gaat het over. Wie dacht dat alleen dit centrum hier mee bezig is, heeft het verkeerd. Werken met een missie is hot! lees hieronder hoe ook afbraakwerken uitgevoerd worden in de geest van een welbepaalde missie!

• TEKST EN FOTO De monkelaar

Een attente voetganger, een wakkere fietser, een aandachtige automobilist … en ja zelfs minder opmerkzame medemensen kunnen er moeilijk naast kijken. Wie binnentreedt in de wondere wereld van het Psychiatrisch Centrum St.-Amandus ziet het onmiddellijk: hier wordt gewerkt! Hard gewerkt!

Althans, wat ik wil zeggen, hier wordt aan verbouwingswerken gedaan. Bij het oprijden van de campus merk je aan de rechterkant de groene container op,

waar de medewerkers van de receptie tijdelijk hun intrek genomen hebben. Eventjes verder merk je Gebouw Sint-Amandus (‘de voorbouw’) op, dat seri-eus onder handen genomen wordt!

Wat mij vooral opviel, was het span-doek van de firma die de afbraakwer-ken doet: “Demolition contractor with a mission”. Niet enkel ziekenhuizen werken dus met een missie. Ik stond even stil bij die gedachte en doorliep even kort hun identiteitsproces.

Ook afbreken gebeurt dus met een missie. Ik vroeg me dan ook af welke sleutelwaarden zij hebben. De onze som ik hier eens op, al kent iedereen ze uiteraard uit het hoofd: “een open geest, mensgerichtheid, begeestering, engagement en deskundigheid: onze sleutels tot kwaliteit van zorg.”

Wat betreft afbraakwerken kan ik me bij deskundigheid iets voorstellen. Het kan helpen als je de juiste muren laat staan in een gebouw. Engagement ook: “allez, we gaan hier vandaag eens goed dat kot afbreken”. Ook begeestering is die werkmannen niet vreemd: wie tijdens de breekwerken passeerde en de brok-stukken de container zag invliegen, zal het zeker beamen. Ze doen hun werk grondig!

Maar wat zouden verder hun sleutel-waarden zijn? Wat staat er op hun kubus – of is het bij hen een baksteen - te lezen?

Opbouwend kan je hun werk moeilijk noe-men. Alhoewel, “Ook de afbreker bouwt op.”, zei ene Louis Paul Boon ooit.

Trouwens al gemerkt dat de poort van Gebouw Sint-Amandus uit 2 verschillen-de soorten bruin bestaat? Misschien is het wel een idee om de façade in vele soorten bruin te schilderen: “50 tinten bruin” … een gebouw met een bijzondere missie!

Afbraakwerken met een missie

Een destructieve geest

Search and destroy

Tot op het bot gaan

Kritiek mag, als het maar niet opbouwend is

Doortastendheid

Anders en beter

13KOERIER EXTRA - MAART 2013

Missen ismenselijk

Inzoomen op patiëntveiligheidVRIJ SPEL

Dit is een cartoon uit Nederland die werd gepubliceerd nadat de Ameri-kaanse cijfers uit het ‘To err is human’ werden afgeleid voor Nederland.Een gelijkaardige oefening voor België schatte het aantal “vermijdbare sterf-tes” op ongeveer 1700 (Prof. Vleugels).

Stimulerende contractenSinds 2007 ondertekent PC Sint-Aman-dus het overheidscontract Coördinatie Kwaliteit en Patiëntveiligheid. We vragen aan Bart Deconinck, kwali-teitscoördinator, wat dit inhoudt voor PC Sint-Amandus.

KE: “Wat is dat overheidscontract?”Bart: “Door middel van het contract wil de federale overheid de inspanningen

stimuleren en erkennen die ziekenhui-zen leveren op het vlak van kwaliteits-beheer en patientveiligheid. Aan het contract hangt ook een financiering vast voor de uitwerking van projecten die op stapel staan.PC Sint-Amandus engageert zich in het contract onder meer voor de werking met een elektronisch meld- en leersys-teem voor veiligheidsincidenten. De overheid is samen met de sector recent ook gestart met de ontwikkeling van indicatoren voor de geestelijke gezond-heidszorg, bijvoorbeeld voor veiligheids-aspecten.

KE: “Hoe is de patiëntveiligheid in PC Sint-Amandus?”Bart: Als we de resultaten van de meting van de patiëntveiligheidscultuur in 2011 vergelijken met de nationale cijfers, dan kunnen we besluiten dat er ook in PC Sint-Amandus nog veel werk aan de winkel is. Het comité patiëntvei-ligheid schuift 2 prioriteiten naar voor: ten eerste verder werken aan een veiligheidscultuur en aan de interne bewustmaking i.v.m. kwaliteitsvolle zorg in het algemeen en veiligheid als aspect daarvan in het bijzonder. >

Even theoretischWat is kwaliteitsvolle zorg? Hoe verhoudt zich dat tot veilige zorg?

In een nota van prof. A. Vleugels in opdracht van FOD Volksgezondheid ‘Aanbevelingen voor een integraal kwali-teitsbeleid in de zorg’, 27/01/2010” staat volgende opsomming met 8 ken-merken van “goede zorg” of kwaliteits-volle zorg: effectief, patiëntgestuurd, tijdig, veilig, efficiënt, geïntegreerd, continu en toegankelijk.

Even verduidelijken?effectief: de zorg moet werkzaam zijn bv. verlichting van lijden, verbetering van levenskwaliteitpatiëntgestuurd: zorg in functie van de noden van de patiënt en uitgevoerd in goed overleg met de patiënttijdig: zorg wordt zonder uitstel verstrekt op het ogenblik dat de nood aan zorg zich aanbiedt, nodeloze wachttijden moeten vermeden wordenveilig: de zorg of het zorgsysteem zelf veroorzaken geen schade aan de zorgvrager, geen vermijdbare schade oplopen tijdens de zorgefficiënt de zorg wordt verstrekt met een maatschappelijk aanvaarde verhouding tussen te bereiken (bereikt) resultaat en in te zetten (ingezette) mid-delen, geen verspilling van middelengeïntegreerd: zorg in onderling afge-stemde samenhang van de bijdrage van elk van de zorgverstrekkers, cf. interdisciplinair samenwerken continu: de zorg wordt zodanig verstrekt dat er geen onderbrekingen in het zorgtraject zijntoegankelijk: gelijke zorg zonder enig onderscheid in ras, stand, financiële mogelijkheden, overtuiging,…

Waarom kiezen voor patiëntveiligheid?Grotere maatschappelijke bewustwording

Bij de publicatie van het rapport van het Amerikaanse Institute of Medicine ‘To err is human: building a safer health system’ van november 1999, werd patientveilig-heid voor de eerste keer expliciet op de internationale maatschappelijke agenda geplaatst. Uit het rapport bleek dat er jaarlijks meer dan 98000 doden waren door medische fouten in ziekenhuizen. Zorgwekkend, want dat aantal was groter dan het dodenaantal door verkeersongevallen, borstkanker en aids samen of het aantal doden door arbeidsongevallen.Gelijkaardige situaties werden in de jaren daarna ook in Europa vastgesteld.De cijfers hebben de overheden wakker geschud en de oproep om ‘fouten in de zorg’ bespreekbaar te maken, om anders om te gaan met ‘fouten’ en om proactief zorgprocessen te (her-)bekijken in functie van veiligheid werd ook in België opgepikt.

DAILY NEWSLichaam vermiste jongeman

in haven teruggevonden

VRIJDAG 07 DECEMBER 2012, 03U00 I VLN, TLG, AFT

Man kritiek naaanrijding doorvrachtwagenDONDERDAG 31 MEI 2012, 03U00 I AFT

14 KOERIER EXTRA - NOVEMBER 2012

o.m. via de organisatie van veiligheids-dagen. Ten tweede starten we in het voorjaar van 2013 op 4 pilootafdelin-gen – met name Pariz, pIZa, Crisisinter-ventie en ISIZ - met een elektronisch veiligheidsincidentmeld- en leersysteem (vimels).”

KE: “Werk aan de winkel dus?”Bart: “Er is ook steeds meer een maatschappelijke bewustwording van het thema patiëntveiligheid. Geregeld berichten de media over pijnlijke ge-beurtenissen in ziekenhuizen: medi-catiefouten, informatie die niet (tijdig) ter beschikking is, medische fouten, suïcidepogingen, ernstige valpartijen, brand …Ook PC Sint-Amandus is niet vrij van dergelijke incidenten: een patiënt die valt in de douche, toediening van verkeerde medicatie, een patiënt die

een andere patiënt aanvalt tijdens zijn slaap…” Het is belangrijk dat we verder werk maken van een veiligheidscultuur.”

KE: “Wat is er belangrijk voor de ont-wikkeling van een goede veiligheids-cultuur?”Bart: “Het is heel belangrijk dat er voldoende openheid is. Het is niet belangrijk wie de fout maakt, maar wel wat je moet doen om de fout in de toekomst te vermijden. Het is belang-rijk om te leren van fouten en daar ligt vaak de moeilijkheid, want medewer-kers voelen zich vaak persoonlijk op de vingers getikt, terwijl dit helemaal niet de bedoeling is. Het is geen kwestie van een schuldige te zoeken, maar wel van systemen die veilige zorg kunnen garanderen. Om een goede veiligheids-cultuur te creëren is het ook belangrijk dat IEDEREEN zijn steentje bijdraagt:

leidinggevenden, TC’s, artsen, mede-werkers in de zorg en medewerkers van de ondersteunende diensten.”

Waar staat patiëntveilig-heid op de agenda?

Even voorstellen:het comité patiëntveiligheidIn dit Centrum werd in 2011 een Co-mité Patiëntveiligheid opgericht dat zich bezighoudt met het introduceren van een veiligheidsmanagementsysteem en het operationaliseren van de visie op een geïntegreerd veiligheidsbeleid ten aanzien van patiënten en medewerkers van de Broeders van Liefde. Het comité is een groep van 8 medewerkers die hun ervaring in dit comité inbrengen: bv. agressiebeheersing, somatiek, medicatietoediening…

PC Sint-Amandus organiseert veiligheidsdagen: patiëntveiligheid is een zaak voor iedereen!

15KOERIER EXTRA - MAART 2013

Het is niet belangrijk wie de fout maakt, maar wat er moet gedaan worden

om die fout in de toekomst te vermijden.

En de toekomst… ?Ondertussen maakte de Federale over-heidsdienst een tweede meerjarenplan (2013-2018).De drie pijlers: structuur, proces en resultaat blijven behouden maar worden ingevuld per thema. Daarnaast schuift het nieuwe meer-jarenplan ook de betrokkenheid van alle belangengroepen naar voren bij het werken aan kwaliteit en patiëntveiligheid.

Jaarlijks wordt gewerkt aan generieke thema’s (voor algemene, psychiatrische én Sp-ziekenhuizen) en aan specifieke thema’s per type ziekenhuis.

De generieke thema’s zijn:1. veiligheidsmanagement2. leiderschap3. communicatie4. patiënt- en familie-empowerment

De specifieke thema’s zijn:1. hoog risico medicatie2. identitovigilantie3. transmurale zorgMeer nieuws volgt later, wanneer de details bekendgemaakt zijn.

Meer weten?Surf naar www.patient-safety.beSurf naar www.nivel.nl/liz

Wie zijn ze?

Achterste rij van links naar rechts

Hans Pauwels stafmedewerker

Els vancoëllie co-voorzitter

nancy gevaert verpleekundige

ziekenhuishygiënist

Voorste rij van links naar rechts

bart deconinck stafmedewerker en

contactpersoon voor de overheid

Jurgen van Eeckhoudt ziekenhuisapotheker

Ontbreken op de foto:

dr. geert bosma co-voorzitter

dag van Wetter stafmedewerker

martine vanoverschelde preventie-adviseur

16 KOERIER EXTRA - MAART 2013

JE HOBBY

Karin Loret: sterrenbeeld ram

Hobby met een voorbestemd kantjeHeb je al eerder gehoord van ‘karmische relaties’, ‘gesternten’ of ‘zwarte manen’? troost je, voor mij ging er ook een nieuwe wereld open. Het leuke aan een gesprek voor deze rubriek, is dat je telkens met gedreven en gepassioneerde mensen in contact komt. Karin loret is ook zo iemand. onverstoorbaar vertelt ze over haar hobby: astrologie.

• TEKST Ralph Bonte • FOTO Koen Vanquaethem

Koerier Extra: “Karin, help mij: wat is astrologie juist? Karin: “Astrologie is een verzamelnaam voor ideeën over het verband tussen het lot van mensen en gebeurtenissen op aarde en de stand van de hemelli-chamen. Astrologie is de blauwdruk van ons leven. Via je geboortedatum, het uur en de plaats kan je je levensweg in kaart brengen als het ware. Het is zelfs meer dan dat, want je persoonlijkheid wordt bepaald door een sterrenbeeld, dat op zijn beurt bepaald wordt door zeven planeten. In astrologie geloven we ook dat we al eens op de wereld geleefd hebben. “

KE: “Je moet toch ook weten dat de wetenschap sterke vraagtekens zet bij astrologie?” Karin: “Dat klopt, maar ook astrologie is aan het ‘verwetenschappelijken’. Weet je trouwens dat ook beroemde wetenschappers en belangrijke politici aanhangers van astrologie waren? Isaac Newton? Ronald Reagan liet zijn bewind bepalen via een persoonlijke astroloog.”

KE: “Ik ga eerlijk zijn. Dit is totaal nieuw voor mij, maar ga gerust verder.”Karin: “In feite ligt ons lot reeds vast. Karma is eigenlijk alles bepalend. Karma is wat je meedraagt uit een vorige levens. We komen terug op deze wereld, tot onze ziel volledig gezuiverd is en we vrij zijn van karma. Het heeft ook te maken met bewust leven, stil-staan bij wat je doet en leven volgens bepaalde waarden zoals verdraagzaam-

heid, dienstbaarheid. Voor sommige mensen is er ook een achterliggende Bijbels idee. Een vriend formuleert het als volgt: “je bent vrij van karma als je leeft volgens de 10 geboden.”

KE: “Aha! Karma, daar geloof ik in. Mijn collega’s hebben al dikwijls met mij gelachen, maar ik geloof dat je je lot niet kunt ontlopen.”Karin: “Dat is ten dele waar, soms kom je op kruispunten in je leven en dan maak je bepaalde keuzes.

Je hebt dus in je levensloop wel een bepaalde vrijheid waarbinnen je je kan bewegen. Iemand die bijvoorbeeld een nieuwe zaak wil openen, kan uitvis-sen hoe het gesternte de komende tijd staat en dan een bepaald moment kiezen om te starten. Mijn vriendin liet enkele gunstige data bepalen voor de opstart van haar zaak. Ze heeft haar startdatum hierop afgestemd en heeft nu een bloeiende zaak. Ook jij zult al bepaalde belangrijke keuzes gemaakt hebben in je leven.”

KE: “Dat klopt. Ik heb er nooit bij stil-gestaan of het wel het juiste moment was om een beslissing te nemen.”

KE: “Hoe ben je met astrologie in con-tact gekomen?”Karin: “Op aanraden van een vriendin ben ik naar een astrologe gegaan. Ik zat met vragen en het sprak mij aan. Het klikte ook onmiddellijk. Ondertus-sen is die astrologe mijn lesgeefster geworden. Ik was wel kieskeurig bij wie ik in de leer wou, want er zitten veel charlatans in de branche. Ik zit nu reeds in het vijfde jaar. Ik volg die op-leiding in Roeselare. Heel veel mensen uit mijn groep komen met astrologie in contact na een crisis, zoals een schei-ding. In astrologie vinden ze hun heil en antwoorden op hun vragen.”

KE: “Wat doet het nu echt met jou die astrologie?”Karin: “Goh, het helpt mij om bewuster te leven. Het helpt mij om mensen om mij heen beter te begrijpen. Het helpt mij om in mijn leven bepaalde beslissin-gen te nemen. Toch kies je soms weinig doordacht. Zoals ik eerder zei, je hebt de vrije keuze. Toch kan die vrije keuze beperkt zijn en moet je soms bepaalde zaken ondergaan en kan je pas achteraf gaan kijken waarom het zo gelopen is.”

“Astrologie helpt mij ombewuster te leven!”

17KOERIER EXTRA - MAART 2013

KE: “Ik ben geboren op 7 juni 1965 om 2u. Wat kan je over mij vertellen?”Karin: “Ik heb eens jouw gegevens in de computer gestopt. Je horoscoop wordt bepaald door zeven persoonlijke planeten. De onpersoonlijke planeten zijn Uranus, Neptunus en Pluto die vertellen meer over de “tijdsgeest” waarin je geboren bent. Bij de persoon-lijk planeten zit de zon, dit is dan jouw sterrenbeeld tweeling, dit stelt je ziel voor(dat is bij iedereen zo). Als ascen-dant heb je ram, dit is de persoon-lijkheid waarmee mensen jou zullen ervaren. Ze zullen niet de tweeling zien die je bent, maar wel de ram ervaren. “

KE: “Hoe wordt een ram ervaren? (vraag ik met een bang hart…)”Karin: “Een ram is een leiderstype, heeft snel ideeën, is dezelfde ideeën ook snel terug beu, soms koleriek, …”

KE: “Wat heb je nog over mij?”Karin: “Je maan, dat is je onderbe-wuste, is maagd. Je bent dus eerder gesloten qua gevoelens. De maan in maagd duidt ook op een sterke band met je ma. Je ma is ook een tweeling. Het zesde huis is je werk.”

KE: ” Ja, vertel mij eens iets over mijn werk.”Karin: “Je zult meermaals veranderen van werk in jouw leven met maan in het zesde huis. Dat kan perfect voor dezelfde werkgever zijn. Ikzelf ben bijvoorbeeld binnen dit huis al enkele keren veran-derd van job. Je hebt ook Mars in Maagd in je zesde huis en dat slaat op de ge-zondheidszorg en Maagd streeft ook naar perfectie in zijn werk. Voor jou zou het bijvoorbeeld goed zijn dat je een zelfstandige job uitoefent om je ziel uit te drukken. “

KE: “Potverdikke…. Hoe weet zij dit allemaal? ’t Is dan nog correct ook…”Karin: “In Venus staat kreeft, dat is het type vrouwen waar je op valt.”

KE: “Ik tuimel van de ene verbazing in de andere…. Mijn vrouw verjaart op 4 juli: een kreeft. Ondertus-sen gaat Karin onver-

stoord verder met het lezen van mijn horoscoop.”Karin: “Mercurius in tweeling, twee-lingen zijn verbaal heel sterk, grote woordenschat, zijn snel iets aangeleerd en bij jou staat er zeer veel in het derde huis (en nu komt het!) en dit duidt op een grote intelligentie.

(n.v.d. interviewer Ik wist het! Maar nu eindelijk krijg ik het eens bevestigd. Ik ben helemaal verkocht aan die astro-logie.) In je derde huis staat zeer veel. Heb je een moeilijke band met broers of zussen? Buren?”

KE: ”Euh, nee. Eigenlijk niet. Ik heb eigenlijk met niemand ruzie.Enkel een koppel buren met wie het echt niet klikt.” Karin: “Aha, dat zou een karma kunnen zijn. Iets wat je moet uitwerken…”

(n.v.d. interviewer: Ik krijg nog een opsomming van karaktertrekken die typisch zijn voor tweelingen en ram. Maar de eerlijkheid gebied mij om te zeggen dat een vlag wel meerder ladin-gen dekt…)

“In de cursus nemen we ook de horoscoop van beroemde mensen en bekende plaatsen door.

Binnenkort gaan we de horoscoop van Marc Dutroux doornemen. Misschien kan dit inzicht brengen in de vraag waarom hij zo bestaan heeft. We kijken dan vooral terug naar zijn jeugd.“

Alle gekheid op een stokje: dit gesprek stond in de sterren geschreven! Be-dankt dat je op onze vraag in ging!

Wie is …

•naam Karin Loret

•Woonplaats Beernem

•burgerlijke staat Getrouwd en mama van Niels en Joanie

•FunctieAdministratief medewerker facilitair departement.

•Sterrenbeeld ram

•typische eigenschappen impulsief, ongeduldig, niet tegen onrecht kunnen, optimistisch, doordrammen …

•vrije tijdkoken en lezen en reiki, een alternatieve genezingswijze met handoplegging

De horoscoop van Ralph Bonte

•• Het helpt mij om mensen om mij heen beter te begrijpen••

18 KOERIER EXTRA - MAART 2013

de fiets in al zijn gedaanten verdient wel een moment van glorie. Wie de lanen van de campus doorkruist, heeft grote kans om een fietser te kruisen. Er is een grote variëteit: dienstfietsen, interventiefietsen, stadsfietsen, koersfietsen … fietsen met kosten aan en ook wel al een elektrisch exemplaar. et vaandel. . nogal wat medewerkers leggen bijna dagelijks het traject naar hun werk volledig of een stukje met de fiets af. tot vorig jaar namen ruim 100 medewerkers deel aan de campagne “ik Kyoto”, een actie van de bond beter leefmilieu om duurzaam woonwerkverkeer te promoten. voor verplaatsingen op de campus hebben nogal wat afdelingen, diensten en medewerkers een fiets ter beschikking. de fiets en de fietser horen bij het duurzame, groene imago van de campus. We fietsen even door het aanbod.

•TEKST Ralph Bonte, Koen Vanquaethem en Liesbet Werbrouck •FOTO Koen Vanquaethem

Dienstfietsen en interventiefietsenHet “fietsenpark” van het Centrum be-staat uit een 140 fietsen. Dienstfietsen en  interventiefietsen beho-ren tot de “standaard” materiële uitrusting van een afdeling of een dienst. We polsen eens bij Marieke en Justine, medewerkers op Pariz, naar ‘hun’ fietsen.

KE: “Gebruiken jullie vaak de dienst-fiets of de interventiefiets?”Marieke en Justine: “We hebben 4 fietsen voor onze afdeling. We maken geen onderscheid tussen een interventiefiets en een dienstfiets. We hebben gemiddeld een viertal interventies per maand.In 2011 kregen we als hulpbiedende afde-ling een nieuwe interventiefiets.Wanneer de afdeling dicht bij ons ligt (ISIZ, pIZa en Crisisinterventie), dan gaan we te voet, anders maken we gebruik van de fietsen, want een druk-knopoproep vraagt snelle respons en hulp! De interventiefietsen hebben ook geen slot, zodat we geen tijd verliezen bij een interventie. We gebruiken de fietsen ook dagelijks om naar de apo-theek te gaan.

KE: “Wat ik me als leek afvraag: als verschillende mensen van de afdeling een interventie doen, wie neemt dan de fiets en wie gaat te voet?Marieke en Justine: “De regel is dat wanneer er een alarmknop gaat bij een afdeling, dan moet de persoon lopen die de ‘hoofdtelefoon’ bij zich heeft.

Met hoofdtelefoon bedoel ik, de tele-foon die buitenlijnen, (bad)kamerbel-letjes en noodoproepen krijgt. Er gaat dus maar één medewerker.Als er nog iemand nodig is, dan kan deze medewerker terugbellen om te vragen of er nog iemand komt helpen, maar dat gebeurt niet veel, aangezien er nog 5 à 6 andere afdelingen gaan helpen.De afspraak is ook dat er steeds 2 mensen op afdeling blijven bij de patiënten. In het weekend is dit soms moeilijk met de minimumbezetting.”

De fiets met kosten aanMarieke en Justine wisten ons te vertel-len dat hun fietsen aan onderhoud toe zijn. De zadels zitten niet echt comfor-tabel en de banden moeten nodig opge-pompt worden. Waar kunnen zij terecht op de campus? Wie zorgt ervoor dat de 140 fietsen rijwaardig blijven?

Johan Neyt, coördinator ergotherapie dient ons van antwoord.Johan: “ Marieke en Justine kunnen met de fietsen terecht in het fietsenatelier in Gebouw Reva. Ze krijgen dan ook steeds een vervangfiets.” Het fietsenatelier maakt deel uit van het arbeidsmatig aanbod van de dienst ergocentraal. Basiscompetenties en meer specifieke competenties die nodig zijn om een fiets te herstellen worden door een er-gotherapeut aangeleerd in het werkatelier. Een goed onderhoud van de fiets is belangrijk. In het fietsenatelier worden de fietsen van het eigen fietsenpark onder-houden, maar ook fietsen van derden. De nadruk ligt op het basisonderhoud: banden, remmen, verlichting, pedalen, transmissie … bij heel complexe defecten verwijzen we door de plaatselijke fietsen-handelaar. We rekenen een vergoeding aan voor het materiaal en de werktijd. Soms krijgen we oude fietsen binnen die we recycleren en een “facelift” geven. Af en toe bieden we ook tweedehandsfietsen te koop aan.”

Ook eens met de fiets?Op het moment dat deze Koerier Extra wordt gemaakt beleven we nog een goe-de, ouderwetse winter, met alle winterse ingrediënten. Niet echt uitnodigend om de fiets van stal te halen…maar wacht tot de lucht weer geurt naar de lente, de dagen langer worden en de rokjes korter, dan krijg je misschien toch wel ‘goesting’ om ook eens fietsend naar het werk te komen: het is gezond, je komt ’s morgens fris en monter aan en tegen je thuiskomst zijn alle beslommeringen van je werkdag verdwenen.

Nog niet overtuigd?Marc Rau, diensthoofd motoriek en zelf een doorwinterde fietser overtuigt je met zijn charme en andere doorslaggevende argumenten.Marc: “Er zijn heel veel voordelen. Je vermijdt files, met je fiets kan je altijd lekker doorfietsen. Fietsen heeft ook een positieve invloed op je fysieke conditie en gezondheid.

Focus op de fietsGroen Sint-Amandus

FOCUS

De dienstfiets van de toekomst?

19KOERIER EXTRA - MAART 2013

Je bouwt een goede conditie op en om de vrouwen over de streep te halen… fietsen en bewegen helpt tegen overgewicht. De slechte cholesterol in de bloedbaan die zorgt voor aanslibben van de vaten zakt, de goede cholesterol die dit afremt, neemt toe. Bewegen helpt ook tegen depres-sie. Je maakt extra serotonine aan in je lichaam, deze stof is uitermate belangrijk bij het voorkomen van depressies. Daar-naast is fietsen ook goed voor het milieu, je helpt actief mee om de CO2-uitstoot te verminderen. Andere fietsers zullen ook beamen dat je de vier seizoenen echt meemaakt. Je hebt tijd om rond je te kijken en je bent in nauw contact met de natuur. Je fiets onderhouden is gemakke-lijk en fietsen is ook goedkoop.Wat ook leuk is, net zoals motards die elkaar passeren, op hun gekende manier goeiedag zeggen, doen fietsers die elkaar niet kennen, maar mekaar dagelijks krui-sen dit ook. Ik spreek uit ervaring. “

KE: “Hoe goedkoop is die fiets dan wel?” Marc: “We nemen de verhouding tussen een wagen van 15000 euro waar we 200.000 km mee rijden en een fiets van 500 euro waar we 50.000 km mee rijden. De onderhoudskost van beiden houden we gelijk (een fiets kost ook aan onderhoud). De auto verbruikt 6 l op 100 km aan 1,5 euro. Van PC Sint-Amandus krijg je voor de rit met de wagen € 0,043. Met de fiets is dit € 0,21. De verzekering van de wagen zit niet in deze vergelijking, want sowieso heb je je wagen nog nodig. Wanneer we dit alles nu in een ver-houding bekijken, dan kom je op het volgende: wanneer je 1 km van het werk woont, dan win je € 0,64 door de fiets te nemen in plaats van de auto. Stel dat je op 15 km van PC St.-Amandus woont. Dan win je per dag: € 9,65. Wanneer je halftijds werkt, dan is dit € 965 op een jaar of voltijds: € 1.930! Iemand die 30 km van het werk woont verdient op een jaar € 3.860!”

Steeds meer in het ver-keer: de elektrische fietsPiet Ledure, afdelingshoofd van pIZa, één van de pioniers met een elektri-sche fiets. KE: “Piet, waarom een elektrische fiets?”Piet: “Ik heb al jaren last van mijn knieën. Wanneer ik naar het werk fiets, dan moet ik drie bruggen over. Een elektrische fiets is voor mij broodnodig. Alle kraakbeen is weg tussen mijn on-derbeen en bovenbeen. Wanneer ik dus te veel kracht moet zetten op een fiets, dan voelt het alsof ze duizend naalden in mijn been steken. Ik zag het ook niet zitten om met de wagen naar het werk te komen, ook deels vanuit ecologisch standpunt. Dus ben ik hier één van de pioniers met een elektrische fiets.”

KE: “En … tevreden?”Piet: “Wel, ik ben ondertussen aan mijn tweede fiets toe. In garantie kreeg ik een nieuwe, maar de klachten die ik had zijn bij deze dezelfde. Ik mag dus rustig zeggen dat ik niet tevreden ben.”

KE: “Oei, dat klinkt niet goed.”Piet: “Vooral de batterij speelt mij parten. Ze hadden x aantal laadbeurten beloofd, maar ondertussen ben ik nog niet aan de helft van die laadbeurten en is mijn batterij al fel verzwakt. Ik overweeg dus om een nieuwe fiets te kopen. Ik steek mijn voelsprieten uit, want ondertussen zijn er heel wat col-lega’s die elektrisch fietsen. Ik zal bij hen te rade gaan wat de beste koop is. Mijn probleem is dat mijn actieradius met volle batterij slechts 25 km is.”

KE: “Heb je al gebruikt gemaakt van oplaadpunten zoals er in Brugge en Gent staan?”Piet: “Jammer genoeg heb ik dat nog niet kunnen doen. Ik ben één keer van Beernem naar Blankenberge gefietst,

maar toen was de deal dat mijn dochter ons kwam halen met het fietsrek op de auto. Je moet ook weten dat die fietsen ooit voor bejaarden in het leven geroepen zijn. Maar ik ben nog een vitale mens en rijd ermee door alle weersomstandigheden. Misschien is dat het probleem. Maar ik vind dat een fiets een gebruiksvoorwerp is dat bui-ten moet kunnen gebruikt worden. Je betaalt er toch wat voor hé?! € 2.500 voor de fiets. Een nieuwe batterij kost tussen de € 400 en € 700. Mijn fiets is al enkele keren terug naar Nederland geweest. Ze hebben hem eens gereset en toen kon ik 14 dagen genieten van 40 km radius. Maar na een tijdje was dat weer gedaan.”

KE: “Kan je daar nog zelf aan werken?”Piet: “Nee, dat is een probleem. Alles is computergestuurd en zeer fragiel. Als je er zelf aan sleutelt dan riskeer je dat je alles ontregelt. Voor een stomme platte band moet ik dus naar de fietsenmaker. Wat ik wel goed en veilig vind, is dat je lichten zowel voor als achter blijven branden als je stilstaat. Ook als de batterij te plat is om te helpen bij het fietsen, dan nog heb je licht. “

KE: “Hoe snel kan je daar mee rijden?”Piet: “25 km per uur en dan slaat het af. Door mijn slechte batterij haal ik dat echter niet altijd meer. Er zijn ook twee instellingen waaruit je kan kiezen. Mijn krachtondersteuning is ‘Boost’ of ‘Economic’. Die kunnen ingesteld worden door de fietsenmaker. Boost ga je gebruiken bij tegenwind of bergop. Er wordt gezegd dat wanneer je de boost veel gebruikt dat je dan minder km kan doen. Maar ik moet zeggen dat ik daar geen last van ondervind. Ik haal so-wieso weinig kilometers. Heel af en toe neem ik de gewone fiets van mijn zoon en ik ben hier sneller dan met mijn elektrische fiets. Het probleem is dat ik dan in schuim en zweet sta. Met de elektrische fiets is dat geen probleem.“

KE: “Iets anders: vind je dat het cen-trum voldoende doet voor de fietser?”Piet: “Eindelijk werd er werk gemaakt van een fietsvergoeding. Al die jaren heb ik niet willen deelnemen aan Ik Kyoto, terwijl ik al jaren met de fiets naar het werk kwam, omdat er geen fietsvergoeding was. Nu merk ik dat er duidelijk de kaart getrokken wordt van de fiets. De nieuwe fietsenstallingen zijn goed. Alleen jammer dat er niet aan brommers gedacht is. Er staan te veel beugels waardoor scooters er niet bij of onder kunnen.

Thierry Vandemoere is het aanspreekpunt voor het fietsenatelier.

20

Duidelijk hoorbare bel

Goed werkend wit of geel lichtWitte reflector

Witte reflecterende strook aan weerszij-den van elke band en/of minstens twee gele/oranje dubbelzijdige reflectoren per wiel

Gele/oranje reflectoren aan weerszijden van elke pedaal

Witte reflecterende

strook aan weerszijden van elke band en/of

minstens twee gele/oranje

dubbelzijdige reflectoren per wiel

Goed werkendrood licht

Rode reflector

Een doeltreffende remvooraan en achteraan

Wat ik persoonlijk jammer vind, is dat de kastjes voor medewerker te klein zijn voor iemand die volledig nat geregend op het werk aankomt. We kunnen dit eens aankaarten in het comité.”

De fietser … in weer en windDe voorbije winterperiode zorgde soms voor gevaarlijke toestanden op de weg. Automobilisten hebben meestal een gestrooid, sneeuwvrij parcours, maar soms zie je fietsers ploeteren om recht te blijven.Veerle Lemahieu, administratief mede-werkster, komt dagelijks met de trein en de fiets werken.Veerle: “Het was niet altijd een pretje, de sneeuw zorgt voor mooie taferelen, maar voor fietsers is het niet altijd een lachertje.

Het fietspad van het station naar PC Sint-Amandus werd niet sneeuwvrij gemaakt. Echt gevaarlijk.”

Het fietspad naast de gewestweg valt onder de verantwoordelijkheid van AWV (Agentschap Wegen en Verkeer). De gemeente zoekt een structurele oplossing samen met AWV.

Fietsgravering tegen diefstalDe politie van het Houtsche engageerde zich in 2012 om alle Amandusfietsen te graveren. De fietsen kregen een eigen nummer en ze behoren nu definitief toe aan een afdeling, dienst of een persoon van het Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus.Wil je ook jouw fiets minder aan-trekkelijk maken voor een professionele dief, dan laat je die ook best graveren. Een gegraveerde fiets is herkenbaar en minder aantrekkelijk voor een dief, want er zit een visuele identiteit op en de fiets is minder gemakkelijk te verkopen. Wordt je fiets na een diefstal toch teruggevonden, dan ben je als eigenaar sneller te vinden. In Beernem kun je je fiets laten graveren in het fietspunt aan het station (van 7u. tot 12 u. en van 13 u. tot 18 u.)

Tips: laat je fiets niet pikken•Sluitjefietsaltijdgoedafengebruik een extra slot om je fiets vast te leggen aan een hek of paal!•Laatjefietsbijvoorkeurinhet zicht achter of in een bewaakte fietsenstalling!•Laatnietsachteropjefiets: fietscomputer, boodschappen in een tas …

Er is een fietsuitleendienst in de sporthal. Cliënten van FIDES nemen het onderhoud van deze fietsen voor hun rekening.

PC Sint-Amandus investeert in bijkomende, eenvormige en overdekt fietsenstallingen. Op de campus zijn ruim 40 fietsenstallingen.

KOERIER EXTRA - MAART 2013

De veilige fietserRecent werd een medewerkster van OC Sint-Idesbald in Roeselare het slachtoffer van een verkeersongeval. Als fietser ben je extra kwetsbaar. Enkele tips om veilig en verantwoord de weg op te gaan.

Ook Dichtbij, het personeelsmagazine van de Broeders van Liefde, focuste in het voorbije nummer op de fiets. Interesse in een fietsreis met korting, een abonnement op Grinta! of wil je meedingen naar een gloednieuwe fiets, neem dan een kijkje opwww.dichtbijmagazine.be!

VERHAAL

21KOERIER EXTRA - MAART 2013

Dramatherapie op FIDES

trude is een beetje een buitenbeentje in de ‘Amandiaanse’ werkgemeenschap: ze is de enige dramatherapeute in het centrum.op FidES heeft dramatherapie een vaste plek verworven als aanvulling op de rest van het therapieprogramma. dankzij dramatherapie kunnen cliënten op een creatieve manier aan hun persoonlijke ontwikkeling werken. trude doet ons alles uit de doeken over spelwerkelijkheid, belichaming, afstand en de verschillende rollen in ons leven en posities. trude is dit keer auteur. We nodigen je uit om als aandachtige toeschouwer de wereld van dramatherapie hieronder te ontdekken.

•TEKST Trude den Burger •FOTO Koen Vanquaethem

KE: “Wat is dramatherapie?”Trude den Burger: “Dramatherapie is een vorm van creatieve therapie waarin drama-tische technieken worden gebruikt, zoals improviserend spel, rollenspel en bewe-gingsexpressie, maar ook gedichten, ver-halen schrijven, vertellen en kostumering. Wij creëren een mogelijkheid om mensen hun realiteit te laten zien, hun eigen sub-jectief beleefde realiteit. Mensen kunnen interacties trainen binnen spelsituaties en van een afstand kijken naar situaties uit hun eigen leven. Ze kunnen opluchting vinden in het naar buiten brengen van hun situatie op een creatieve manier en ze kunnen verhalen creëren waar ze zichzelf in herkennen. Er zijn een aantal aspecten specifiek aan dramatherapie, die ervoor zorgen dat deze vorm van therapie een nuttige aanvulling is op het therapieprogramma.” KE: “Wat is de plaats van dramatherapie op FIDES?”TDB: “Iedere cliënt van FIDES neemt deel aan de dramatherapie vanaf het begin van zijn behandeling, in de beginnersgroep. Er zijn twee groepen - gericht op persoonlijke ontwikkeling - die de gevorderden en de beginners worden genoemd. Binnen deze dramatherapiegroepen wisselen de the-ma’s en de werkwijzen per groep en zelfs per sessie, afhankelijk van de thema’s die leven in de groep op het moment. Samen met mijn co-therapeut Jeroen Deroo pro-

beren we een ruimte te creëren waarin de mannen zichzelf op een creatieve manier kunnen uiten en durven experimenteren met nieuw gedrag. Momenteel is er een nieuw therapie-onderdeel in ontwikkeling van een dramatherapiegroep specifiek gericht op de delictketting en ik werk ook met een aantal cliënten individueel. Aan de hand van dramatherapie proberen we verschillende doelstellingen te bereiken: leren herkennen en uiten van emoties, het lichaamsbewustzijn vergroten, alternatief gedrag oefenen, vergroten van het zelfver-trouwen en het vertrouwen in anderen …”

KE: “Wat zijn de kenmerken van drama-therapie?”TDB: “Spelwerkelijkheid, belichaming, afstand en rollen zijn sleutelwoorden.”

KE: “Wat is spelwerkelijkheid?”TDB: “ Een uniek gegeven van dramathera-pie dramatherapie is ook de mogelijkheid om een spelwerkelijkheid te creëren op het spelvlak. De spelwerkelijkheid biedt vrijheid en veiligheid om zaken die moeilijk of zelfs onmogelijk zijn in de realiteit van de cliënt toch een kans te geven. Het ‘doen alsof’ staat hierbij centraal. We blijven ons ervan bewust dat de spelwer-kelijkheid ‘niet echt’ is. Het is juist dit dat het veilig maakt, omdat je achteraf kunt zeggen dat het ‘maar spel’ was en bovendien kan een cliënt het spel op ieder moment stoppen en ‘eruit stappen’.

Trude, dramaqueen of queen of drama

VRAGENVUUR

Wie is …

•naam Trude den Burger

•Woonplaats Gent

•Functie Dramatherapeute

•Een tipje van de sluier“Na mijn opleiding ging ik zes maanden naar Palestina om in vluchtelingenkampen met kinderen te ‘spelen’. Daarna behaalde ik een MA in dramatherapie in Canada en kreeg ik de kans om met zeer gevarieerde doelgroepen aan de slag te gaan. ik kon hier aan de slag en verhuisde prompt naar België.”

22 KOERIER EXTRA - MAART 2013

Toch zijn de ervaringen opgedaan binnen deze spelwerkelijkheid, ervaren met het lichaam van de cliënt en kan hij de herinnering met zich meedragen de echte werkelijkheid in.

Zo kan bijvoorbeeld iemand die nooit boos wordt, uit angst om de controle te verliezen, binnen het spel, en in rol, spelen dat hij boos is. Wordt het hem te veel, dan stopt hij eenvoudig het spel. De rol (van bijvoorbeeld monster, of slechterik) geeft hem toestemming om zijn kwaadheid te uiten en aan het eind van het spel kan hij uit de rol stappen en terug zichzelf zijn. Hierdoor kan de cliënt ervaren dat hij de controle kan houden over lastige emoties en in dit geval de ervaring van het uiten van boosheid zonder zich daar in te verlie-zen meenemen voor de toekomst. Ook kunnen we de spelwerkelijkheid gebruiken om dialogen te voeren, die in werkelijkheid onmogelijk zijn, zoals met iemand die overleden of onbereikbaar is, of tussen twee delen van de eigen persoonlijkheid. Alles is mogelijk binnen de spelwerkelijkheid. “

KE: “Je spreekt over de lichamelijke be-leving van het “doen alsof”. Je leert met situaties omgaan in een spel om dan ook in de werkelijkheid te kunnen toepas-sen. Is dit die “belichaming” waarover je spreekt?”TDB: “Ja, dat heeft alles met belichaming te maken. We kunnen door middel van dramatherapeutische technieken de cliënt de mogelijkheid bieden om ervaringen aan te gaan met het hele lichaam). Wat het li-chaam doet en ervaart hangt nauw samen met de gedachten en gevoelswereld en omgekeerd. Daardoor kan een handeling soms onbewuste gedachten en gevoelens oproepen. In dramatherapie wordt de cliënt niet enkel gevraagd zijn hoofd erbij te houden, maar zijn gehele lichaam krijgt een be-langrijke functie in de therapie. Daardoor kan een beleving niet enkel cognitief, maar ook lichamelijk worden ervaren en geïntegreerd.”

KE: “En de overige 2 sleutelwoorden: afstand en rollen. Kan je die ook toelich-ten?”

TDB: “Binnen dramatherapie kan gewerkt worden met vier posities waar meer of minder distantie (afstand) voor nodig is. Als therapeut maak je gebruik van deze posities om een oefening aan te passen aan de noden van de cliënt, maar ook om een cliënt uit te dagen dichter bij zijn gevoel te komen. Er zijn 4 posities: acteur, auteur, regisseur en toeschouwer. De cliënt kan verschillende aspecten van een thema of situatie ervaren vanuit verschil-lende posities. Zo is het mogelijk om zelf ervaring op te doen of iets te ondergaan (als acteur en door middel van rolwissels) en zo meer voeling te krijgen, met bijvoor-beeld een andere positie of alternatief gedrag. De afstand tot het gespeelde is vanuit deze positie zeer klein en daarmee aangewezen om tot meer inleving te komen. Anderzijds kan vanuit de rol van regisseur worden ervaren hoe men zelf controle kan hebben over een situatie. Dit is vooral aangewezen als een cliënt dreigt overspoeld te worden door zijn gevoel, omdat de afstand in deze positie groter is en de cliënt kan ervaren dat hij controle heeft over wat er gebeurt. Vanuit de positie van publiek kan er van een nog grotere afstand gekeken worden naar een situatie. Deze afstand kan duidelijkheid bieden voor cliënten die moeite hebben te reflecteren op zichzelf. Iets van een grote afstand bekijken helpt bovendien vaak om het gehele plaatje beter te zien.

“Wat de rollen betreft: in dramatherapie gaan we er vanuit dat ieder persoon vele rollen speelt in zijn leven en dat de mate van flexibiliteit tussen deze rollen mede zijn gezond functioneren bepaalt. Iemand kan soms vast komen te zitten in een bepaalde rol, en het is dan belangrijk om terug contact te maken met andere rollen. We kunnen dit concept van rollen gebrui-ken om beter te begrijpen hoe iemand in de rol van misbruiker terecht is gekomen en wat er nodig is om deze destructieve rol achter zich te laten.Iemand die een seksueel delict heeft gepleegd is nooit alleen maar ‘een mis-bruiker’, maar hij heeft ook andere rollen in zijn repertoire, zoals bijvoorbeeld: vader, zoon, verzorger, werknemer, broer, leider, vriend, geliefde, schilder, student, artiest … Elk van deze rollen doet een beroep op

verschillende aspecten van iemand zijn persoonlijkheid. Omdat de cliënt het gevoel heeft hierin te hebben gefaald of dit nooit echt te zijn geweest, zijn deze andere rollen wat op de achtergrond terecht gekomen en daarmee ook bepaalde aspecten van een persoon-lijkheid. In dramatherapie kunnen vergeten rollen of verwaarloosde rollen terug in het repertoire worden opgenomen en wordt de flexibiliteit van de cliënt, om van rol te veranderen, groter. Ook worden ongezonde rollen vaak minder belangrijk of aantrek-kelijk wanneer gezonde rollen zich meer ontwikkelen. Op deze manier werken de cliënten, op een creatieve manier, aan hun persoonlijke ontwikkeling.

Hoe worden de verschil-lendeposities toegepast in dramatherapie?

Acteur: als speler krijgt de cliënt de kans om emoties uiten, te experi-menteren met verschillende rollen (rolrepertoire uit te breiden), zich in te leven in anderen en verschil-lende rollen binnen één situatie aan te nemen. Dit is een positie met weinig afstand, omdat de cliënt met heel zijn lichaam erbij betrokken is. Wel kan er met afstand worden ge-speeld door gebruik te maken van technieken zoals de rolwissel.Auteur: het neerschrijven van een gedicht, tekst of scène zorgt voor afstand en kan dus ook voor een gevoel van veiligheid en controle zorgen bij de cliënt. Zeer heftige gevoelens kunnen worden neerge-schreven en worden tastbaar in een creatief product waar de schrijver controle over heeft.Regisseur: je kunt de cliënt wat meer controle over de situatie geven door hem de regiefunctie te geven (vaak ondersteund door de therapeut). Op deze manier heeft de cliënt letterlijk de controle en kan hij in beeld zetten wat verbaal soms moeilijker is uit te drukken, zonder zelf onderdeel van het beeld te zijn. Toeschouwer: je kunt de cliënt vra-gen om te observeren en feedback te geven aan de spelers. De cliënt kan vanuit deze positie ook naar zichzelf kijken, door anderen te la-ten terugspelen wat hijzelf net deed. Dit is een positie met de meeste af-stand, wat overigens niet wil zeggen dat er ook in het publiek zeer veel gevoeld en ervaren kan worden.

•• Dankzij drama-therapie werken cliënten aan hun persoonlijke ont-wikkeling••

•• Via rollenspel leren we begrijpen hoe iemand in de rol van misbruiker terecht kwam••

23KOERIER EXTRA - MAART 2013

sinds 21 augustus 2012

Huwelijkmandy van Kerkhove (De Bron/De Stroom) trouwde op 12 december 2012 met Günther Bostyn.

Geboortesmarie louise 21/08/2012 Dochter van Sandra Decraene (psychologische dienst)

lena 26/09/2012 Kleindochter van Linda De Baets (De Knop)

Jitse 02/10/2012 Kleindochter van Rik Ouvry (oud– algemeen directeur)

bas 09/10/2012 Zoon van Noor Vandenbrande (De Knop)

Stan 19/10/2012 Zoon van Brenda Rotsaert (De Knop)

Finety 19/10/2012 Kleindochter van Marie-Claire De Mey (Oase 1)

maxim 12/12/2012 Kleinzoon van Geert Vandendriessche (Voedingsdienst)

brent 17/12/2012 Zoon van Sharon Pattyn (ISIZ)

Ylano 08/01/2013 Zoon van Stefanie Huyvaert (huishoudelijke dienst)

twan 09/01/2013 Zoon van Mario Mechele (De Oever)

linus 14/01/2013 Zoon van Jennifer Wullgaert (Pariz)

Alice 17/01/2013 Dochter van Ruben Coene (Dienst motoriek)

OVER DEMENSEN

Met brugpensioenKris vandeghinste 17/10/2012 (Oase 1)

Patrick Herpoel 23/11/2012 (Technische dienst)

Hilde baert 27/12/2012 (Wegwijs 2 )

geert gruyaert 23/01/2013 (De Vleugel)

Overlijdensurbain vanhoorne 20/09/2012 Grootvader van Gregory Vanhoorne (Pariz) 

Etienne van de Walle 30/09/2012 Schoonvader van Luc Callens (De Oever)

Adrienne lefebvre 18/10/2012 Grootmoeder van Evy (vzw Beschut Wonen) en Ilfy Debrabandere (Pariz) 

georges deboyser 19/10/2012 Grootvader van Bart Catrysse (De Knop) en Patty Vandesteene (Oase 1) 

br. massias 20/10/2012

bertrand loret 23/10/2012 Vader van Karin Loret (administratief medewerker facilitair departement) 

Adriana debouvere 25/10/2012 Grootmoeder van Petra Beguin (Oase 2)

Ferdinand Penninck 01/11/2012 Grootvader van Mélusine Penninck (pIZa) en Jelle Vermeulen (ISIZ)

Simonne bruggeman 06/11/2012 Moeder van Dorine Stevens (Oase 2) en Gino Stevens (Tech. dienst) en schoonmoeder van Frank Salens (Tech. dienst)

André vandemaele 24/11/2012 De grootvader van Veronique De Clerck (De Stroom) 

Willy van den bossche 28/11/2012 Vader van Marleen Van Den Bossche (Receptie) en schoonvader van Hans Chielens (De Vleugel)

magda debaecke 03/12/2012 Echtgenote van Martin De Groote (Dienst Motoriek)

maria verbrugghe 15/12/2012 Grootmoeder van Barbara Libeer (Pariz)

André deruddere 20/12/2012 Vader van Paul Deruddere (technische dienst) 

leonard meyseman 21/12/2012 De echtgenoot van Myriam De Corte (huishoudelijke dienst) 

cesar denolf 08/01/2013 Vader van Jozef Denolf (pIZa) en schoonvader van Myriam Lievens †

victor de mey 09/01/2013 Vader van Véronique De Mey (De Loot) en Ingrid De Mey (Oase 2) en grootvader van Stefanie Batsleer (De Palissant)

Frans Persyn 15/01/2013 Vader van Yvan Persyn † en grootvader van Kim Persyn (De Stek)

maria billiet 21/01/2013 De moeder van Myriam Desimpel (Pariz)

camiel batsleer 25/01/2013 De schoonvader van Véronique De Mey (De Loot) en grootvader van Stefanie Batsleer (De Palissant)

Geert GruyaertHilde BaertKris Vandeghinste Patrick Herpoel

Creatief proces telt!• TEKST Brigitte Riemaecker • FOTO Ivan Mervillie

“Ik ben Brigitte Riemaecker en ik ben als ortho-agoge en creatief therapeute verbonden aan PVT De Knop. We proberen met het team zorg op maat te bieden aan iedere bewoner. Daar hoort ook een individueel dagbestedingsprogramma bij in het AC De Boerderij, mijn werkplek. In het AC De Boerderij proberen we met verschillende creatieve, lichaamsgerichte .. activiteiten een ple-zierige en zinvolle dagbesteding aan te bieden. Ik geloof sterk in de kwaliteiten van de bewoners, het aanbieden van nieuwe

kansen en ervaringen voor een maximale individuele ontplooi-ing. Op de foto zie je het kunstzinnig atelier waar bewoners te-recht kunnen die graag actief beeldend bezig zijn. Kunst leren kennen, bewust worden van eigen expressiemogelijkheden, het hele creatieve proces, dat is belangrijk, niet het eindresultaat. Zelf droom ik van een creatief therapeutisch kunstzinnig atelier voor alle patiënten en bewoners in PC Sint-Amandus.”

INZOOMEN