De staat van het klimaat Komt er een klimaatakkoord?

IPCC – AR 5 -- 2°C

2014: warmste jaar

Enkele cijfers

• 400 ppm (GHG-concentratie)

2°C

• 350 ppm --- 1,5°C

• 3.6°C en 5.3°C • nu al 0,8°C warmer dan pre-industrieel

+ 4°C tegen 2060

• + 6°C tegen het einde van de eeuw Nu al klimaatverandering:

Superstorm Sandy, Katrina, overstromingen, droogtes, smeltende ijskappen, hittegolven … • recente paper van James Hansen waarin die concludeert: “fossiel fuel addiction could

trigger runaway global warming” (zie artikel http://www.guardian.co.uk/environment/earth-insight/2013/jul/10/james-hansen-fossil-fuels-runaway-global-warming )

Fossil fuel addiction could trigger runaway global warming (James Hansen)

• Without full decarbonisation by 2030, our global emissions pathway guarantees new era of catastrophic climate change

Tipping Points • Smeltende Gletsjers --- stijging zeewater -- minder warmte

wordt weerkaatst in de ruimte

• Bossen absorberen niet langer koolstof, maar geven CO2 af

• Methaanbronnen wellen op uit oceaanbodem

• Smelten van permafrost geeft methaan vrij

• Droogtes doen Amazonewoud afsterven, en ook daar komt CO2 vrij ipv opnemen

• Minder water van de ijskappen bevoorraadt de Golfstroom, zodat die gaat stil vallen of vertragen

Oceanen

Een derde van CO2 opgeslorpt en 80% van de warmte opgeslorpt

Het Zuiden

• Klimaatopwarming ongelijk verdeeld

• Extreme weersfenomenen - en grote kwetsbaarheid

• Kleine eilandstaten

Stijgende zeespiegel: 40-62 (82 cm) cm

stedeN

• Impact op de landbouw:

• Verandering in weerspatronen Moeson, El Niño, …

• Wijziging van seizoenen en landbouwcyclus --- uitdrogen en wegspoelen van oogsten

• Wijziging / krimpen van landbouwareaal

• Irrigatie vs waterschaarste

• Ziektes en plagen

• --- VOEDSELZEKERHEID IN GEVAAR

Klimaatvluchtelingen

Traject:

• Klimaatconventie: 1992 (1994) COP (194 landen)

• Kyotoprotocol: 1997 (2005) 2008-2012 5% van broeikasgassen

• Kopenhagen flop

• Post-Kyoto: - exit Canada

• Parijs

ONDERHANDELEN

Waar staan we nu?

Waarom zo belangrijk?

Waarom zo moeilijk?

VS- EU- Groeilanden

• EUROPA

• VS-CHINA

• BRICS

•China • Brazilië

• India

• Rusland

• Zuid-Afrika

VERANDERDE WERELD

• CHINA = GROOTSTE UITSTOTER

• NIET- OESOLANDEN: 60% EMISSIES (IN 2000: 45%)

• EUROPA: 14% EMISSIES

CHINA

• In 2013: China grootste groeier in olieconsumptie

• een derde van de groei in olieconsumptie = CHINA

•

• In 2014 China VS voorbij gestoken als grootste olie-importeur

• --- Luchtvervuiling!

• In 2013: China wereldleider in hernieuwbare energie: 56,3 miljard dollar in wind, zone- en hernieuwbare

• 61% van investeringen ontwikkelingslanden in hernieuwbare energie = China meer dan Europa

BRAZILIE

VS

COP 20 – LIMA ( 30 nov – 12 dec )

• Grote lijnen uitzetten en bouwstenen aanreiken voor het Akkoord van Parijs (vanaf 2020)

• Financiering • ontwerp Parijs-akkoord

• Afspraken voor

engagementen tussen 2015-2020 (post-Kyoto)

Een momentum gecreëerd

• Ban ki Moon top in september in New York

• Klimaatmanifestatie van 400 000 mensen in New York

• VS-China klimaatbeloften: VS: om emissies te reduceren: 28% tegen 2025 China: om emissies te doen pieken tegen 2030

• EU-klimaatpakket 2030 (40% - 27%- 27%)

• Groen Klimaatfonds: 10 miljard dollar

• IPCC-rapport

• Naomi Klein “Verander nu, voor het klimaat alles verandert”

Akkoord van Parijs

• Alle landen moeten bijdragen leveren

• Wettelijk bindend of vrijwillig?

• Hoeveel jaar bestrijkt het engagement?

MITIGATIE ADAPTATIE FINANCIERING TECHNOLOGIE- OVERDRACHT

Iedereen slachtoffer, iedereen verschillend

GEMEENSCHAPPELIJKE MAAR VERSCHILLENDE VERANTWOORDELIJKHEDEN

EN RESPECTIEVELIJKE MOGELIJKHEDEN

(Common but differentiated responsabilities and respective capabilities )

Multipolair en polyfoon • VS

• Europa

• G77+ China

• BASIC

• OASIS

• LDCs

• AILAC

• LMDC

• Observatoren civiele samenleving

Discussies over:

• Mitigatie ook groeilanden, maar hoeveel en hoe? (2°C / vrijwillig )

• Financiering * kost van non - actie * Groen Klimaatfonds: 10 miljard (--- 15 miljard) voor 2015-2018 -- BELGIE?? (50miljoen) *100 miljard dollar per jaar vanaf 2020 (privaat & publiek) * Adaptatiefonds (België 3,25 miljoen euro beloofd, nog niet gegeven)

Belgische Impasse

• Klimaatzaak daagt Belgische overheden voor de rechtbank

POSITIEVE DYNAMIEKEN: BEDRIJVEN

Positieve dynamieken:

• Rockefeller Foundation meer dan 50 miljard $ van hun investeringen in fossiele industrie weggehaald

• E.On

• Divestment- beweging

Positieve dynamieken: financiële wereld

Positieve Dynamieken:Steden

* ICLEI

* Europese Commissie lanceerde in 2008: “burgemeestersconvenant”: -20% tegen 2020

* Groene Hoofdstad (Stockholm, Hamburg, Vitoria-Gasteiz, Nantes, Kopenhagen, Bristol)

REGIOS, STEDEN EN GEMEENTEN 102 gemeenten burgerconvenant getekend --- tg 2020 – 20 % CO2 Wereldwijd: 6.166 gemeenten

Regio’s, steden en gemeenten

• Schaal

• Specifiek en concreet

• Inspraak

• Draagvlak bij bevolking

• Voordelen direct merkbaar en meetbaar

• Energie, mobiliteit, afvalbeheer, landbouw &groepstuinen,verlichting, materialenbeheer, …

Toekomstgericht

• Niet meer: LASTENVERDELING, maar GEZAMENLIJKE OPPORTUNITEITEN

• Investeren in klimaat is bron van nieuwe economische ontwikkeling (uitdoofscenario’s voor oude patronen)

• Verantwoordelijk leiderschap

• Nieuwe manier van kijken en doen: eco-wijken, deeleconomie, …

Op de vooravond van Parijs

• VN: INDCs

• Europa

• België: Politici onder druk

• Civiele samenleving – wake up call

De tijd dringt!