voor wie JA zegt tegen

actief en inspirerend onderwijs

Dolf Janson

*Kleuters uitdagen werkt!

*Kleuter?

Kleuter is een ontwikkelingsfase

Kleuter is geen leeftijdsaanduiding

Wat betekent dit voor jonge kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong?

*ontwikkelingsvoorsprong

Neem eerst even denktijd

voor deze vragen:

* Wat is dat, een ov.?

* Waaraan/waardoor merk je die?

Vergelijk je reactie daarna met je buren!

*ontwikkelingsvoorsprong

* ontwikkeling (veel) sneller dan gemiddeld

* gevolg van (meer) aanleg

* vaak gevoed door omgeving

*kenmerken

* nieuwsgierig/weetgierig/onderzoekend

* neemt scherp waar

* legt direct verbanden

* begrijpt humor

* leert snel, onthoudt gemakkelijk

* produceert veel ideeën

* grote gevarieerde woordenschat

* grote algemene ontwikkeling

* interesse in letters en cijfers

*Wat zie je gebeuren?

* veel fantasiespel

* coöperatief

* toont een positiever zelfbeeld

* gedraagt zich non-conformistisch

* weet en vraagt veel

* komt met verrassende onderwerpen

* tekent met veel details

* is vaak al vertrouwd met computer

*Theory of mind

*..\filmpjes\The _False Belief_ Test_

Theory of Mind.flv

*maar ook…

* stelt hoge eisen aan vriendjes

* voelt zich (meer) verbonden met volwassene

* past zich (daardoor) sneller aan

* heeft behoefte aan niet steeds hetzelfde

* wil ook wel eens lekker kunnen doorgaan

* heeft behoefte aan uitdaging

* kan zich verliezen in perfectionisme

* fixed mindset (Carol Dweck) kan belemmeren

*Uitdagende opdrachten:

brood of taart?

*Leercyclus

Integreren Toepassen Vieren Delen

Generaliseren Evalueren

Bewijzen

2

Oefenen Systematisch onderzoeken of observeren

4 Oriënteren Ontdekken Verwonderen Problematiseren

3

1

zone van (voortdurend) discomfort kennissysteem schiet tekort / sluit niet aan

verzetten

verlammen

vermijden

zone van naaste ontwikkeling(sprong) a. óf kennissysteem staat licht onder druk

b. óf beheersbaar discomfort;

‘vluchten’ en ‘vechten’ hoort hierbij om

ontwikkelingssprong te maken

comfortzone kennissysteem voldoet

of lijkt te voldoen

*spelen met Duplo (oid)

*materiaal

* voldoende open (te maken)?

* betekenisvol (te maken)?

* uitdagend qua moeilijkheid?

* nieuwsgierig makend qua inhoud?

* aansluiten bij interesse?

* nieuwe interesse wekkend?

* geschikt (te maken) voor samenwerken?

* niet te snel uitgevoerd?

*betekenisvol???

*Betekenisvol?

*Rol leraar

* activeren en uitdagen leerlingen

* open vragen stellen

* variatie in soorten vragen

* (her)inrichten lokaal

* verwondering en onderzoek inbrengen

* kritisch op relatie vorm en functie

* evenwicht tussen voorspelbaarheid en verrassing

Bedenk een paar vragen

die jonge kinderen

activeren tot:

-denken

-onderzoeken

-uitproberen

-precies kijken/luisteren

Vragen stellen

*Vragen stellen

*Vragen stellen

Oriëntatievraag vraagt naar een zintuiglijke waarneming

(wat hoor, zie, ruik, voel, proef je?)

Operationele

vraag

vraagt naar handelen; is alleen te beantwoorden door iets te gaan doen en/of te observeren

(wat gebeurt er als…? wat is het effect van…?)

Analysevraag vraagt om aspecten aan een probleem of situatie te onderscheiden

(waarom? wat vind je nu van…? hoe komt het dat?)

Synthesevraag vraagt om een voorspelling, de oplossing van een probleem of het bedenken van iets nieuws

(wat zou er gebeuren als…?, bedenk eens…, hoe kun je zorgen dat?)

Evaluatievraag

vraagt om meningen, om de waarde van een oplossing of de kwaliteit van iets te beoordelen

(wat vind je van, ben je het eens met, wat is het beste voorbeeld van, denk je dat het helpt

als?)

*Rol van de leraar

Bedenk en bespreek

* wat doe je als leraar anders

bij stap-voor-stap dan bij ’top-down’?

* zie je het effect daarvan bij je leerlingen?

*Didactische vragen

* vragen naar de al bekende weg

* zijn gericht op dat ene (goede) antwoord

* versterken afhankelijkheid leerling

* zijn bijna altijd gesloten

“Wil jij even in mijn hoofd kijken?”

*Echte vragen stel je…

* om meer te weten te komen

* uit nieuwsgierigheid of belangstelling

* omdat je het antwoord niet weet

* om verschillende antwoorden te verzamelen

*Alternatief voor

didactische vragen

* Problematiseren

* Vragen die hogere orde denken uitlokken

* Verwondering wekken

* Eigen ervaring delen

* ...

*Bloom’s Taxonomy

6. Creëren Nieuwe ideeën, producten of gezichtspunten genereren

Ontwerpen, maken, plannen, produceren, uitvinden, bouwen

5. Evalueren Motiveren of rechtvaardigen van een besluit of gebeurtenis

Controleren, hypothetiseren, bekritiseren, experimenteren, beoordelen

4. Analyseren Informatie in stukken opdelen om de verbanden en relaties te onderzoeken

Vergelijken, organiseren, uit elkaar halen, ondervragen, vinden

3. Toepassen Informatie in een andere context gebruiken

Bewerkstelligen, uitvoeren, gebruiken, toepassen

2. Begrijpen Ideeën of concepten uitleggen

Interpreteren, samenvatten, hernoemen, classificeren, uitleggen

1. Onthouden Informatie herinneren

Herkennen, beschrijven, benoemen

Hogere

ord

e d

enken

*Executieve functies

Response inhibitie

(impulsbeheersing)

Werkgeheugen

Emotie-regulatie

Volgehouden aandacht

Taakinitiatie

Planning / prioritering

Organisatie

Timemanagement

Doelgericht gedrag

Flexibiliteit

Metacognitie

*Impulscontrole

*https://www.youtube.com/watch?v=Wz1pnF

BLZM4

*Zoek evenwicht

tussen voorspelbaarheid

en verrassing