Kits Jaargang 2010-2011

De vakantie ligt achter de rug.Honderdduizenden Belgischekinderen en jongeren trekken op1 september naar school. Dat lijktvoor de meesten heel normaal.Maar in sommige landen is datniet het geval (zie kader). Hoe an-ders is school lopen elders? Wenemen enkele landen onder deloep.

• AustraliëAustralië is een groot land. Er zijngebieden die heel ver van de be-woonde wereld afliggen. Die re-gio’s worden outback genoemd. Dedichtstbijzijnde school bevindtzich soms honderden kilometersverder. Toch kunnen de kinderenuit de afgelegen gebieden les vol-gen. Dat gebeurt dankzij Schools ofthe Air (Scholen van de Lucht). Hetsysteem bestaat al sinds 1951. Kin-deren krijgen ’s morgens een halfuur les via de radio. De rest van dedag moeten ze zelfstandig huis-werk maken. Een familielid of ie-mand anders houdt toezicht. Te-genwoordig wordt naast de radioook gebruik gemaakt van het inter-net.

• ChinaDe scholen in China staan bekendom hun strenge regels. Leraren te-genspreken en onbeleefdhedenworden niet geduld. Vloeken envechten zijn verboden. Een uni-form is meestal verplicht tot 16jaar. Op school is de druk enormgroot. De leerlingen moeten hardwerken. Er wordt van hen ver-wacht dat ze goede resultaten beha-len. Veel Chinese kinderen hebbente kampen met stress. De meesteklassen zijn tamelijk groot. Vaakzitten er ongeveer 50 leerlingen in.

• Verenigde StatenIn de Verenigde Staten van Ameri-ka (VS) is er een groot verschil tus-sen privé-scholen en publiekescholen. De eerste zijn heel duuren in handen van privé-personen.Publieke scholen zijn kosteloos enworden gesteund door de staat.Maar het niveau van sommige pu-blieke scholen is ondermaats. In deVS is er veel aandacht voor veilig-heid in scholen. Leerlingen kun-nen niet binnen zonder zich aan temelden. Veel scholen hebben huneigen bewakingsagenten.

2 1 s t e j a a r g a n g • N u m m e r 1 • 1 s e p t e m b e r 2 0 1 0

Niet naar schoolNaar school gaan, is een recht.Toch volgen wereldwijd naarschatting 101 miljoen kinderengeen basisonderwijs. Hoe komtdat?

Basisonderwijs voor alle kinderenis een van de acht Millennium-doelen. Deze afspraken werdenin 2000 door 189 lidstaten vande Verenigde Naties vastgelegd.Tegen 2015 zouden alle kinde-ren, zowel jongens als meisjes,basisonderwijs moeten volgen.Er zijn verschillende redenenwaarom kinderen in sommigelanden niet naar school gaan.

Oorlog

In gebieden zoals Oost-Congowoedt al jarenlang een burger-oorlog. Het is gewoonweg nietveilig om naar school te gaan.

Oorlogen richten verwoestingenaan. In het zuiden van Kirgiziëis de toestand ondertussen ge-kalmeerd. Meer dan 100000 kin-deren sloegen in juni op devlucht voor het geweld. In sep-tember start het schooljaar.Maar veel gebouwen zijn be-schadigd of vernield.

Rampen

Ook na natuurrampen is hetmoeilijk om school te lopen. Zowas er begin dit jaar de aardbe-ving in Haïti. En onlangs nog deoverstroming in Pakistan. Erzijn nog andere redenen waaromkinderen geen school volgen.Soms is de school te duur of tever. In bepaalde landen moetende kinderen werken. Ten slottekrijgen meisjes niet overal de-zelfde kansen als jongens.

• Een op de vijf is

cyberpester

• Ramadan en Suiker-

feest

• Bosbranden veroor-

zaken smog

• Solozeiltocht

• Rwandese president

• Mijn hobby is

paardrijden

• Junior Eurosong

2 3 4BINNEN LAND BUITEN LAND FLITS

HA

LF

MA

AN

DE

LIJ

KS,

BE

HA

LV

EM

AA

ND

EL

IJK

SIN

JAN

UA

RI

EN

FE

BR

UA

RI,

EN

NIE

TIN

JUL

IE

NA

UG

UST

US

• A

FG

IFT

EK

AN

TO

OR

: 850

0 K

OR

TR

IJK

1-2°

AF

D.

AF

ZE

ND

ER

: DE

EE

NH

OO

RN

, VL

ASS

TR

AA

T17

, 871

0 W

IEL

SBE

KE

• E

RK

EN

NIN

GSN

UM

ME

R: P

3A91

42 www.kits.beELKE DAG VERS NIEUWS Websleutel: 18705

Blik op de weekRegeringBRUSSEL • Bart De Wever(N-VA) en Elio Di Rupo (PS)hebben weinig vakantie geno-men. Ze hebben vaak met el-kaar vergaderd. Begin juliwerd Di Rupo aangesteld alspreformateur. Hij onderhan-delde met de andere partij-voorzitters. Di Rupo ging nawie in de regering wilde. Enhoe elke partij stond tegen-over de staatshervorming enBHV. Volg het laatste nieuwsop: www.kits.be

Robot in piramideEGYPTE • Britse geleerdenwillen een kleine robot bin-nenlaten in de piramide vanCheops. Daar zijn enkelemysterieuze schachten. Zezijn geblokkeerd door deuren.Wat zit daarachter? Mis-schien brengt de robot dat aanhet licht.

Open Monumenten-dagBRUSSEL • Op zondag 12september heeft Open Monu-mentendag plaats. Maar liefst210 steden en gemeenten ne-men eraan deel. Deze 22steeditie staat in het teken vande vier elementen. Die zijnwater, vuur, aarde en lucht. www.openmonumenten.be ‹© Open Monumentendag

Vlaanderen

‹© De Eenhoorn

Actu

eel

Met de klok mee: linksboven scholieren uit Afghanistan, de VS en China. Linksonder een Australische jongen die les volgt via de radio. (Foto’s VN/A)

‹

Scholen eldersScholen elders

Kits 1 september 10_Kits 12/08/10 17:13 Pagina 1

1 september 2010

Het nieuwe schooljaar is gestart.De meeste jongeren kijken ernaaruit om hun vrienden weer te zien.Maar voor sommige leerlingen ishet nieuwe schooljaar geen pretje.Dat zijn de jongens en meisjes dieaf te rekenen hebben met pesterij-en.

Pesten

Pesten is van alle tijden. Het ge-beurt zowel binnen als buiten deschoolmuren. Niet alleen kinderenmaar ook volwassenen kunnen erhet slachtoffer van worden. Delaatste jaren is er veel onderzoek

gedaan rond pesten. Het wordt inde klas en in de media bespreek-baar gemaakt. ‘En dat is nodig’,vinden deskundigen. ‘Want de ge-volgen van pesterijen mogen nietonderschat worden.’ Wat is pesteneigenlijk? Het is helemaal niet het-zelfde als iemand plagen. Bij peste-rijen wordt het slachtoffer getrei-terd en vernederd. Het gaat om hetmisbruiken van de macht tegen-over een zwakker iemand. Meestalzijn er drie partijen bij betrokken.Dat is de pestkop met zijn of haarmeelopers, het slachtoffer en eenzwijgende meerderheid. Die laat-ste pest niet zelf, maar helpt het

slachtoffer ook niet.

Haatwebsite

Er bestaan verschillende vormen

van pesten. Zo kan je iemand pijndoen met woorden of met lichame-lijk geweld. Achtervolgen is eenandere vorm van pesten. Je kanook iemand uitsluiten, zijn bezit-

tingen vernielen of geld afpersen.Eigenlijk verschilt de cyberpesterniet veel van de schoolpleinpester.Het enige verschil is dat het cyber-pesten digitaal gebeurt. Dus viahet internet en de mobiele tele-foon. Zoiets verloopt anoniemer.Soms weet je niet wie achter diepesterijen zit. ‘Ik was nieuw opschool’, vertelt een 12-jarig meisje.‘In een mum van tijd was er eenhaatwebsite tegen mij opgericht.’Ook het versturen van dreigmailsen bewerkte foto’s op het net zet-ten, zijn voorbeelden van cyber-pesten. Getuigenissen en preven-tietips vind je op deze website:www.cyberpesten.be

Binnenland 2

Een op de vijf is cyberpesterBRUSSEL • Maar liefst 22 procent van de jongeren doet aan cyber-pesten. En ongeveer 12 procent was al het slachtoffer. Dat blijkt uiteen recent onderzoek van de K.U. Leuven bij 15- tot 19-jarigen. Vaakbegint het al in de basisschool. Wat is cyberpesten? En waarin ver-schilt het van andere vormen van pesterijen?

Cyberpesten komt meer en meer voor.Meestal gebeurt deze vorm van pestenanoniem. Dat maakt het moeilijk omde dader op te sporen. (Foto HV)‹

De pineuten van de week zijnde jeugdgroepen die hun zo-merkamp voortijdig moestenopbreken. Dat gebeurde tweekeer in het bivakhuis De Ka-lei in Dilsen-Stokkem. Zowelbij de VKSJ uit Vichte als bijChiro Gaverke uit Waregemwerden tientallen leden ziek.De oorzaak was een besmette-lijk buikgriepvirus.

De bofkonten van de weekzijn alle dragers van de SillyBandz. Deze hebbedingenzijn een nieuwe rage in de VS.Het gaat om kleurrijke, rub-beren armbandjes in allerleivormen. In het najaar waaitde rage wellicht over naar onsland. Voorlopig zijn de SillyBandz hier niet zo gemakke-lijk te vinden. Maar daar kansnel verandering in komen. ‹Foto A

Foto A

BofkontPineut&

Gedumpt

Ramadan en Suikerfeest

BRUSSEL • Nooit eerder wer-den er zoveel huisdieren op hetinternet te koop gezet als deze zo-mer. Tienduizenden honden, kat-ten, parkieten en andere dierenwerden op tweedehands sitesaangeboden. Nochtans is dat bijwet verboden.

Het volstaat om eens te surfen naarwww.2dehands.be. Onder de ru-briek ‘Dieren en toebehoren’ staanmeer dan 20 000 zoekertjes. Voorsommige dieren wordt geld ge-vraagd. Andere worden gratis aan-geboden.

Vakantie

De woordvoerster van deze site be-vestigt de stijging tijdens de voor-

bije vakantie. ‘De asielen zatenovervol’, zegt ze. ‘De mensen zoch-ten een uitweg via het internet.’Dierenrechtenorganisaties zijndaar niet mee opgezet. ‘Dieren zijngeen voorwerpen die je zomaar ophet internet zet’, zeggen ze. ‘Som-mige mensen willen zonder hundier op vakantie. En ze zoeken eensnelle manier om het kwijt te ra-ken.’ Er bestaan betere oplossin-gen. Zoals een verblijf in een hon-den- of kattenhotel. Reclame maken of adverteren voordieren, mag niet in ons land. Het isbij wet verboden. Toch gebeurthet. ‘We kunnen het internet am-per controleren’, geeft de FederaleOverheidsdienst Dierenwelzijntoe. ‘Maar als er klachten binnen-komen, treden we wel op.’

Deze zomer werden huisdieren massaal op het internet gezet. (Foto A)

‹

BinnenlandBRUSSEL • Op 11 augustus be-gon de ramadan. Dat is de jaar-lijkse islamitische vastenperiode.Die duurt tot 10 september. Danvolgt het Suikerfeest.

Tijdens de ramadanmaand mogenmoslims bepaalde zaken niet doen.Ze mogen niet eten, drinken, ro-ken of seksuele betrekkingen heb-ben tussen zonsopgang en -onder-gang. Voor mensen met lichamelij-ke of geestelijke beperkingen,zwangere vrouwen, zieken en jon-

ge kinderen geldt dit niet. Maar zijmoeten proberen goede doelen testeunen. Of indien mogelijk deramadan nadien in te halen.

Suikerfeest

‘Ik ben moslim, natuurlijk doe ikmee aan de ramadan’, zegt zangerBrahim. ‘Soms heb ik drie showsop een dag. En dan is het wel lastigals je geen slokje water kan drin-ken.’ Maar hij weet waarvoor hijhet doet. De ramadan is een van de

vijf pijlers van de islam. Volgensveel moslims is het een periodevan bezinning. ‘Zo voel je wat hetis om honger te hebben. Het vas-ten zuivert je lichaam. En ook jegeest. Je gaat meer aan de anderendenken’, zegt een moslim. Na de ramadan volgt het Suiker-feest. Dat duurt een drietal dagen.Familie en vrienden worden be-zocht. Er worden geschenkjes uit-gewisseld. Op tafel komen zoetelekkernijen, vandaar de naam Sui-kerfeest.


1 september 2010

Bosbranden veroorzaken smog

SolozeiltochtNEDERLAND • Je bent jong enje wil wat. Dat lijkt het motto vande 14-jarige Laura Dekker. DeNederlandse tiener heeft een gro-te droom. Ze wil de jongste solo-zeilster ooit worden die de we-reld rond vaart.

Vorig jaar haalde Laura hetnieuws. Toen al wilde ze aan haarwereldreis beginnen. Maar de Ne-derlandse Jeugdzorg hield dat te-gen. De dienst vond dat de oudersvan Laura hun verantwoordelijk-heid niet namen. De zaak kwamvoor de rechtbank. Ondertussenheeft Laura groen licht gekregen.

Ze mocht aan haar solotocht be-ginnen. In augustus vertrok zevanuit het Zeelandse Den Ossenaar Portugal. Tijdens die testreismet haar boot Guppy was haar va-der mee. Sindsdien moet ze het al-leen doen. ‘Ik ben er klaar voor’,liet Laura weten. Veel mensen vin-den de reis gevaarlijk. Wat metmogelijke piraten, stormen entechnische problemen onderweg?‘Daar heb ik geen schrik voor’, zeiLaura. Volg haar blog op:www.lauradekker.nl

Rwandese presidentRWANDA • Onlangs waren erverkiezingen in Rwanda. Daar-bij behaalde uittredend presi-dent Paul Kagame een mon-sterscore. Hij mag dus verderregeren. Maar sommigen vra-gen zich af of de verkiezingenwel eerlijk verlopen zijn.

Kagame (52 jaar) trok in 2000 demacht naar zich toe. In 2003 wonhij de verkiezingen. Hij is eenTutsi. Voor Kagame presidentwerd, kende Rwanda een woeligeperiode. In 1994 werd het vlieg-tuig van de toenmalige presidentneergehaald. Daarop volgde deRwandese genocide (volkeren-moord). Dat was een burgeroor-log tussen de Hutu’s en de Tut-si’s. Naar schatting een half toteen miljoen mensen kwamen om.

Mond gesnoerd

Over Kagame zijn de meningenverdeeld. Sommigen vinden dathij voor veiligheid zorgde in hetland. En dat hij de economiedeed groeien. Anderen zijn nietzo positief. Volgens hen legde

Kagame tijdens zijn campagnede pers aan banden. ‘Tegenstan-ders werden bedreigd en sommi-gen vermoord’, zeggen mensen-rechtenorganisaties. Kagame behaalde een verkie-zingsoverwinning van minstens93 procent van de stemmen.Daarmee mag hij een volgendetermijn van zeven jaar regeren.Maar die uitslag wordt dus be-twist. ‘Hij snoerde zijn tegen-standers de mond’, zegt eenRwandees. ‘De echte oppositie-partijen mochten niet eens opko-men. Hoe kan je die verkiezin-gen dan eerlijk noemen?’

Laura is begonnen aan haar solozeil-tocht rond de wereld. (Foto Belga)

Paul Kagame begint zijn tweedeambtstermijn in Rwanda. (Foto DEW) ‹

Buitenland 3

‹

Kort

Buitenland

Zee in kaartVERENIGDE STATEN •Wat leeft er allemaal onder dezeespiegel? Ruim 360 weten-schappers brachten alle ge-kende dieren in kaart. Ze von-den ongeveer 230 000 soortenlevende wezens. Daar zittenbijzondere exemplaren bij.Zoals deze egelvis. Bij gevaarslikt hij veel water in. Danzwelt hij op tot een stekeligebal.

MinischilderGROOT-BRITTANNIE •De 7-jarige Kieran William -son heeft een drukke zomerachter de rug. Deze jongen uitNorfolk is een echt schilderta-lent. Hij heeft fans over de he-le wereld. Tijdens een veilingwerden in een half uur tijd 33werken van hem verkocht.Dat was goed voor 180 000 euro.

SpiekpenNEDERLAND • Nederland-se leerkrachten kunnen erniet om lachen. Onlangsmaakte warenhuisketen HEMA reclame voor hungloednieuwe spiekpen. Diewerkt op onzichtbare inkt. Deketen heeft dit jaar ook eenspiekwebsite opgericht. Daarstaan ruim 18 000 spiektipsop. Sommige scholieren zijnzich al aan het voorbereiden.Maar de website lokt ook leer-krachten. Die gaan na hoe zezich tegen het spieken kun-nen wapenen.

‹Foto A

‹Foto DEW

Wil je weten waar deze landen liggen? Surf naar www.kits.be/kaarten

RUSLAND • In augustus kamp-ten Oost- en Centraal-Europamet overstromingen. Rusland,daarentegen, had af te rekenenmet bosbranden. Het vuur legdetalloze huizen in de as. Er vielentientallen slachtoffers. BovenMoskou hing wekenlang een dik-ke laag smog.

Elk jaar zijn er tijdens de zomerhevige bosbranden in Rusland.Maar nu was er sprake van ‘de erg-ste bosbranden in 1000 jaar’. Ditjaar kwam het vuur uitzonderlijkdicht in de buurt van de hoofdstadMoskou. De oorzaak van de bran-den lag bij een hittegolf. Die teis-terde Rusland sinds begin juli. Inen rond Moskou werden record-temperaturen gemeten van 40 °C.

Smog

Veel inwoners gingen voor hetvuur op de vlucht. De talloze bran-den zorgden voor een enormerookwalm. Vooral nabij Moskouwas het heel erg. De smog was zodik dat de vliegtuigen niet opste-gen. ‘Ik kan de omringende gebou-wen nauwelijks zien vanuit mijn

flat’, beschreef een inwoner. Dedrempel van de luchtvervuilingwerd ruim overschreden. De mees-te Moskovieten droegen mond-maskers als bescherming tegen derook. Die walm kan giftige deeltjesbevatten. ‘Mogelijk kunnen demensen er astma of een allergieaan overhouden’, zegt een deskun-dige.

Kritiek

President Dmitri Medvedev enpremier Vladimir Poetin kregenveel kritiek. Zo bespaarden ze ophet aantal boswachters. Het landbeschikte ook over minder brand-weermannen dan een kleiner landals Frankrijk. Bovendien was veelmateriaal van de brandweer in

slechte staat. Veel Russen vindendat de overheid deze catastrofeniet goed heeft aangepakt. De re-gering belooft om de slachtofferste steunen. Ze krijgen een schade-vergoeding. ‘Dan kunnen ze tegende winter een nieuwe woning bou-wen’, zegt premier Poetin. Daar-mee hoopt de overheid de kritiekin te dijken.

In Moskou droegen de inwoners mondmaskers om zich tegen de smog te beschermen. (Foto Belga)

‹


c

�

1 september 2010

Dit zijn de kandidaten voor Junior Eurosong 2010. (© VRT 2010 - Bart Musschoot)

‹

‹

Flits 4Junior Eurosong

Mijn hobby is paardrijden

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, JOKE DE VUYST, PIET LEROUGE, WILMERT NEIRINCK, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKE

UITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 1 SEPTEMBER 2010

Aimée de Jongh

Dit is Julie Depuydt (12 jaar). Haar hobby is paardrijden. (Foto’s HV)

8

BTORHOUT • ‘Je bent maar eengoede ruiter als je 100 keer geval-len bent.’ Deze uitspraak komtvan Julie Depuydt (12 jaar). Ze isdol op paarden en rijdt ook wed-strijden. Vorig jaar werd ze kam-pioen van West-Vlaanderen. Datwas in de jumping op 80 cmhoogte. Veel jongeren zijn metpaardrijden bezig. Wat is daar zoleuk aan? Kits vroeg het aan Ju-lie.

Wanneer ben je met paardrijden be-gonnen?Julie: Toen ik zeven jaar oud was.Ik vroeg aan mijn ouders of ikmocht paardrijden. Iemand in on-ze familie had paarden. Ik raaktedaar erg in geïnteresseerd. Toenben ik eens op paardenkamp ge-weest. Dat viel reuzegoed mee. Alsnel had ik mijn eerste pony.

Wat is er zo leuk aan paardrijden? Julie: Je bent nooit alleen. Eenpaard is een heel gevoelig dier. Alshet merkt dat je verdrietig bent,probeert het je te troosten. Paar-den hebben ook een goed geheu-gen. Goede of slechte gebeurtenis-sen herinneren ze zich nog lang.

Hoeveel wedstrijden heb je tot nu toe

gereden?Julie: Ik denk dat het er ongeveereen 200-tal zijn. Ik ben nu bijnavijf jaar met paardrijden bezig opwedstrijdniveau. Mijn eerste wed-strijd reed ik op een kleine, zwartepony. Dat herinner ik me noggoed. Tijdens het jaar kan je deel-nemen aan zomer- en winterwed-strijden. De categorie waarin ik nurijd, zijn de pony’s met berijderstot 16 jaar. Ik neem zowel regio-naal, nationaal als internationaalaan de competitie deel.

Help je mee met de verzorging? Julie: Ja, dat doe ik graag. Ik bor-stel onze paarden. Soms geef ik zeeten of snoepjes na een goede jum-ping of training. En natuurlijkhoort het uitmesten van de stal erook bij.

Paarden kunnen op hol slaan. Ben jenooit bang geweest?Julie: Nee, eigenlijk niet. Ik hebals ruiter wel een zweep. Maar die

gebruik ik nooit om echt te slaan.Wel om de paarden aan te moedi-gen. Mijn sporen gebruik ik wel.Lucky is een van onze paarden.Ooit is hij op hol geslagen. Maardat is toen goed afgelopen.

Er bestaan paardenfluisteraars. Datzijn mensen die met paarden ‘praten’.Geloof je daarin?Julie: Ja, hoor. Ik heb het zelf almeegemaakt. Onlangs wilde onzepony niet naar de wasplaats. Maarhet is toch gelukt om hem metwoorden daar naartoe te lokken.Wie met paarden wil omgaan,heeft eigenlijk veel geduld nodig.Volgens mij bereik je meer metvriendelijkheid dan met boosheid.Als je paarden slaat, maak je hunvertrouwen in jou kapot.

Hoelang denk je nog paard te rijden?Julie: Zolang ik kan, hoop ik. La-ter zou ik graag dierenarts worden.Dan kan paardrijden mijn hobbyzijn. Ik kan ook aan wedstrijdendeelnemen met het paard van ie-mand anders. In elk geval zie ikmijn toekomst niet zonder paar-den!

Sportbordop je

BRUSSEL • Wie wint JuniorEurosong 2010? Welke kandidaatvolgt Laura Omloop op? Dat ko-men we op 1 oktober te weten.De kanshebbers zijn bekend.Vanaf 30 augustus kunnen wehun voorbereidingen volgen opKetnet.

Dit jaar heeft het Junior Eurovi-siesongfestival plaats op 20 novem-ber in Minsk. Die stad ligt inWit-Rusland. De 14 deelnemen-de landen sturen elk hun kandi-daat.

Strijd

Om te weten wie ons land magverdedigen, zijn er voorselecties.Die wedstrijd heet Junior Euro -song. Voor dit jaar zijn er zes solo-kandidaten en twee duo’s. Dezejongens en meisjes tussen 10 en15 jaar zetten hun beste beentjevoor. De wedstrijd begint op 27september. In een dagelijkse shownemen telkens twee kandidaten

het tegen elkaar op. Een vakjuryoordeelt wie van de twee naar definale mag. De winnaar wordt tij-dens een live finaleshow op 1 ok-tober bekendgemaakt. Maar zoveris het nog niet. Eerst moet er veelgerepeteerd worden. Hoe dat ver-loopt, kan je nu bekijken op Ket-net. Wil je meer weten over dekandidaten, hun liedjes of hetgroepslied? Alle info vind je op:www.junioreurosong.be

KitsBits&


3 42INZOOMEN INTERVIEW DOEN!

B i j l a g e b i j K i t s n u m m e r 1 • 1 s e p t e m b e r 2 0 1 0

DOSSIERMysteries

plus

Hoe ontstaan graancirkels? Be-staat de Yeti echt? Waarom ver-dwijnen er zoveel boten en vlieg-tuigen in de Bermudadriehoek?Dit zijn enkele mysteries waaroptalloze mensen al jarenlang eenantwoord zoeken. Daardoor ont-staan er uiteenlopende verklarin-gen. Wat voor de één een feit is,is voor de ander een verzinsel.

Een mysterie is een op het eerste

gezicht onbegrijpelijk of onver-klaarbaar feit. Het valt te vergelij-ken met een raadsel. Mysterieshebben de mens altijd geboeid.Daarom worden er zoveel films enboeken over gemaakt.

Soorten mysteries

Er bestaan verschillende soortenmysteries. Sommige zijn door denatuur gecreëerd. Dat betekent dat

de mens op natuurlijke zaken botstdie hij niet begrijpt. Enkele voor-beelden daarvan zijn de Bermuda-driehoek (zie p. 2), het monstervan Loch Ness en de Yeti (zieWeetjes). Andere mysteries wer-den duidelijk door mensen ge-maakt. Daarbij is de voornaamstevraag hoe en waarom die dingentot stand kwamen. Stonehenge ende beelden op Paaseiland (zie p. 2)vallen in deze categorie.

Verklaringen

Juist omdat de mens dingen wilbegrijpen, gaat hij op zoek naarverklaringen. Eeuwen geledenstond de wetenschap nog in haarkinderschoenen. Daarom verzon-nen de mensen mythen en volks-verhalen om bijvoorbeeld bepaal-de natuurverschijnselen te begrij-pen. Later kwam daar de weten-schap bij. Archeologen, historici,astronomen en andere deskundi-gen proberen de mysteries weten-schappelijk te verklaren.

Ufo’s

Sommige mensen zoeken een bo-vennatuurlijke uitleg. Zij gelovenin ufo’s, geesten of andere pa-ranormale verschijnselen. Dit isgeen exacte wetenschap. Enkelemysteries werden in de loop vande geschiedenis beantwoord. Zoalsde vraag waarom we niet van deaardbol vallen. De wetenschap gaater steeds verder op vooruit. Maartoch blijven vele eeuwenoude mys-teries onopgelost.

Feiten en verzinsels

Om mysteries te ontrafelen, gaat de mens op zoek naar verklaringen. Sommigen geloven in het bovennatuurlijke. Dat is geen exacte wetenschap. (Cartoon Aimée)

De lijnen van Nazca

Graancirkels Graancirkels zijn geometri-sche vormen in platgelegdgraan of andere gewassen. Erzijn mensen die geloven datbuitenaardse wezens hierach-ter zitten. Er is een verklaringdie veel aannemelijker is. Na-melijk dat dit het werk is vangrappenmakers. Sommigengaven toe dat ze ’s nachtsgraancirkels maakten. Dat de-den ze met eenvoudig materi-aal zonder sporen na te laten.

Monster vanLoch NessVolgens een legende schuilt ereen enorm dier in Loch Ness.Dat is een groot, diep meer inSchotland. Sommigen denkendat het om een prehistorischmonster gaat. Het dier kreegde bijnaam ‘Nessie’. Er be-staan veel vage en onduidelij-ke foto’s. De meeste daarvanwerden als bedrog ontmas-kerd. Een groot aantal mensenbeweert het monster gezien tehebben. Maar een overtuigendbewijs is er niet.

YetiVolgens de lokale bevolkingleeft er in de Himalaya eenruig, tweevoetig schepsel. De-ze kolossale primaat kreeg denaam Yeti. Hij werd ook deVerschrikkelijke Sneeuwmangenoemd. In het begin van de20ste eeuw kwamen tallozemeldingen binnen van reus-achtige voetsporen in desneeuw. Daarop volgden ver-schillende expedities. Door-slaggevende bewijzen voor hetbestaan van de Yeti werdenniet gevonden.

‹

Foto’s DEW

‹ Foto AF

oto

DE

W

Weetjes

‹

PERU • Nazca is een stadje in Pe-ru. In deze woestijnachtige plekbevindt zich een raadselachtigfenomeen: de lijnen van Nazca.

Het gaat om een verzameling gi-gantische tekeningen van honder-den meters lang. Er zitten tiental-len dierenfiguren bij, zoals een aapen een kolibrie. De lijnen zijn ge-maakt door de Nazca-Indianen.

Dat gebeurde tussen 200 jaar vooren 600 jaar na Christus. De lijnenwerden al in de 16de eeuw ontdekt.Niemand zag er echter een patroonin. Dat kwam omdat de figuren al-leen vanuit de lucht te zien zijn.Pas in 1939 ontdekte een Ameri-kaanse wetenschapper vanuit eenvliegtuig de spectaculaire vormen.Over de betekenis ervan bestaanveel theorieën. Van een landings-

baan voor ufo’s, een astronomi-sche kalender, godsdienstige wan-delpaden tot een irrigatiesysteem.Eén ding blijft raadselachtig. Indie tijd bestonden er geen vliegtui-gen. Hoe hadden de makers daneen overzicht op de tekeningen?Volgens sommigen hadden deNazca-Indianen primitieve hete-luchtballonnen. Maar een bewijsvan die theorie is nooit gevonden.

Kits + september 10_Kits 12/08/10 16:52 Pagina 1

Inzoomen 2 1 september 2010

Stonehenge is een beschermd mo-nument dat op de Werelderfgoed-lijst van Unesco staat. Het is hetberoemdste bouwwerk uit de pre-historie in Noord-Europa. Het iseen cirkelvormige opstelling vangrote stenen. Daar rond is een aar-den wal. Volgens een onderzoek uit2008 werd Stonehenge gebouwdrond 2300 voor Christus.

Drie fasen

De bouw zou in drie fasen verlopenzijn en honderden jaren geduurdhebben. Dat hebben archeologenvastgesteld. Het blijft gissen hoe de

bouwers in die tijd de enorme ste-nen konden verplaatsen. Er be-stonden geen wielen of lastdieren.Mogelijk verliep een gedeelte vanhet transport via het water. Maarhoe raakten ze dan vandaar aanland? En hoe kregen ze de zwaredorpelstenen bovenaan?

Bedevaartsoord

Er zijn verschillende theorieënover de betekenis van het bouw-werk. Was het een heilige begraaf-plaats of tempel? Was het eensoort kalender? Sommigen zieneen verband met de zon en de he-

mellichamen. De Heel Stone vanStonehenge is gericht op het puntwaarin op midzomerdag de zon op-komt. Uit recent onderzoek blijktdat het waarschijnlijk een bede-vaartsoord was. Een soort Lourdesuit het stenen tijdperk. Zieken en

gewonden zouden er heengebrachtzijn om te genezen.

De stenen van StonehengeGROOT-BRITTANNIE • Stonehenge ligt in het Engelse graafschapWiltshire. Dit prehistorische bouwwerk bestaat uit een kring vanreusachtige stenen. Wat was de bedoeling van de makers? Hoe slaag-den ze erin om de stenen daar te plaatsen? Eeuwenlang hebben ge-leerden daarover het hoofd gebroken. Dankzij nieuwe technieken von-den ze sommige antwoorden. Toch blijft de plek een raadsel.

De opstelling van de reusachtige stenenin Stonehenge dateert van 2300 voorChristus. Mogelijk was het een soortbedevaartsoord. (Foto DEW) ‹

Bermudadriehoek De beelden van PaaseilandVERENIGDE STATEN • DeBermudadriehoek is een gebiedin het westelijke deel van de At-lantische Oceaan. Deze plekwordt ook wel de Duivelsdrie-hoek genoemd. Er zouden tallozevliegtuigen en schepen op myste-rieuze wijze verdwenen zijn.

De Bermudadriehoek is een denk-beeldige driehoek tussen Miami,de Bermuda-eilanden en San Juan(zie kaart).

Gestoord kompas

In 1492 beschreef ontdekkingsrei-ziger Christoffel Columbus dat zijnkompas niet goed werkte tijdenszijn tocht door de Bermudadrie-hoek. Hij zag ook een vuurbal diein zee verdween. Eeuwen later

werd aan dat voorval teruggedacht.Het begon in 1945 met de verdwij-ning van een vlucht van vijf bom-menwerpers: Flight 19. Boven deBermudadriehoek meldde devluchtleider dat hun kompassenniet goed werkten. Daarna werdhet contact verbroken. Van Flight19 werd nooit meer iets vernomen.In het gebied verdwenen nog meervliegtuigen en boten. Is er iets aande hand? ‘Het is normaal dat er ineen druk bevaren en bevlogen ge-bied veel ongelukken gebeuren’,zeggen sommigen. Anderen zoekeneen wetenschappelijke verklaring.Mogelijk kan er in de Bermuda-driehoek een storing zijn van hetmagnetisch veld. Nog anderen zoe-ken een bovennatuurlijke verkla-ring. Zij denken aan ufo’s of eenpoort naar een andere wereld.

CHILI • Op Paaseiland staankolossale stenen beelden van ne-gen meter hoog. Deze monolie-ten roepen veel vragen op. Doorde jaren heen gingen weten-schappers op zoek naar antwoor-den. Maar het mysterie blijft.

Paaseiland is een Polynesisch ei-land in de Grote Oceaan. Hethoort bij Chili. De oppervlaktevan het eiland is ongeveer 163km². Er zouden naar schatting ietsminder dan 4000 mensen wonen.

Moai

De reusachtige stenen beeldenworden moai genoemd. Sommigezijn verzonken in het landschap.De meeste zijn zo opgesteld dat zenaar het binnenland kijken. An-

dere staren met ernstige gezichtennaar de zee. Al deze beelden wer-den uit vulkaansteen gehakt. Zevormen een toeristische beziens-waardigheid. Het hele eiland staatsinds 1995 op de Werelderfgoed-lijst van Unesco.

Rood haar

De stenen reuzen hebben eenmysterieuze uitstraling. Over hunontstaan en betekenis werden ver-schillende theorieën verspreid.Een daarvan was dat ruimtewe-zens voor hun vertrek de beeldenop aarde hadden gezet. De eersteechte wetenschappelijke expeditieop het eiland was in 1955. DeNoorse onderzoeker Thor Heyer-dal en zijn team praatten met deinboorlingen. Ze ontdekten dat

de geheimzinnige rode stenenhoed op sommige beelden eigen-lijk een haardot was. Enkele ei-landbewoners hadden op dat mo-ment ook felrood haar. De makersvan de beelden zouden de ‘lango-ren’ geweest zijn. De beelden zou-den opgericht zijn voor hun ge-storven koningen. De ‘langoren’overheersten de ‘kortoren’. Maarer blijven nog onopgeloste vragen.Wie waren die ‘langoren’ precies?Hoe kwamen ze aan hun vlam-mend rode haar? Het eiland gafduidelijk nog niet al zijn gehei-men prijs.

Dit zijn enkele moais van Paaseiland.Een van de beelden draagt iets roods.Volgens de inboorlingen is dat geenhoed maar een haardot. (Foto DEW)

‹

plus

In de Bermudadriehoek verdwijnen schepen en vliegtuigen op mysterieuze wijze.

‹

‘Tweelingzus’ ontdekt In juli 2010 deden Britse ar-cheologen een opmerkelijkevondst in de buurt van Sto-nehenge. Ze ontdekten eencirkelvormige greppel. Daarzouden ooit massieve, houtenobelisken gestaan hebben.Als het ware een houten ver-sie van de stenen cirkel vanStonehenge. De kuilen wer-den gevonden op amper 900meter van het beroemde mo-nument. Ze dateren uit de-zelfde tijd. Wetenschapperszijn bezig met het terrein vanStonehenge in kaart te bren-gen. Dat doen ze zonder put-ten te graven. Ze gebruikenhoogtechnologisch materiaal.Zo hebben ze radars die in degrond kunnen doordringen.De archeologen hopen methun onderzoek nog veelmeer aan het licht te bren-gen.

Foto DEW/Kaart De Eenhoorn


3

Het mysterie

vande

Bokkenrijders

Het mysterie

vande

Bokkenrijders

1 september 2010

De Bokkenrijders behoren tot hetculturele erfgoed van Limburg. Eris zelfs een bokkenrijders-bier eneen jaarlijkse bokkenrijders-fiets-tocht (de Bokkerieje). Maar wie wa-ren die Bokkenrijders nu precies?Daar bestaat volgens Corstjens nogveel twijfel over. ‘Het gaat vooralover de periode tussen 1743 en1794’, vertelt hij. ‘Er was sprakevan Bokkenrijders in BelgischLimburg. En ook in een groot deelvan Nederlands Limburg en rondAken in Duitsland. In totaal wer-den er zeven bokkenrijdersbendes

vervolgd. Meer dan 1000 mensenwerden beschuldigd en bijna 500ter dood veroordeeld.’ Voor zo’nklein gebied zijn dat cijfers die totde verbeelding spreken.

Verdrag met duivel

De zeven bendes hadden eigenlijkhelemaal niks met elkaar te maken.Ze werkten in verschillende gebie-den en kenden elkaar niet. Hoekomt het dan dat ze allemaal ‘Bok-kenrijders’ worden genoemd? ‘Deveroordeling van deze zeven ben-

des verliep op dezelfde manier. Wespreken van een bokkenrijderspro-ces als we te maken hebben met dedrie G’s’, legt Corstjens uit. ‘In deeerste plaats is er altijd sprake vaneen ‘Goddeloze eed’ of een verdragmet de duivel. God werd afgezwo-ren en de duivel aangeroepen. Datdeden de bendes waarschijnlijk ommensen bang te maken. Daarnaastverliep het proces altijd in groep.Het was dus een ‘Groepsproces’.Erg veel mensen werden veroor-deeld en ondervraagd. Tot slotspeelt het ‘Gerecht’ een grote rol.De verklaringen werden onder fol-tering afgelegd.’ Folteren is ie-mand pijnigen tot hij of zij beken-tenissen aflegt. Wat wij dus deBokkenrijders noemen, zijn demensen die veroordeeld of ver-dacht werden op die bokkenrij-dersprocessen.

Echt of niet

Onder foltering werden soms vre-

selijke misdaden bekend (zie kaderonderaan). Maar welke verklarin-gen moeten we geloven? VolgensCorstjens is dit het grote mysterierond de Bokkenrijders: ‘Waarheiden verzinsel lopen vaak door el-kaar. Sommigen geloven dat deverklaringen afgelegd op de pijn-bank, waar zijn. Volgens hen wa-ren de Bokkenrijders een 1000-koppige, goddeloze bende. Diemannen en vrouwen zouden vrese-lijke misdaden gepleegd hebben.Anderen beweren dat de Bokken-rijders slechts bestonden in de fan-tasie van de rechters.’

Robin Hood

Waren de Bokkenrijders dan on-schuldig? Volgens Corstjens ligt dewaarheid in het midden: ‘Vaakging het om boeven die voorname-

lijk kleine misdaden pleegden. Zobrachten ze brandbrieven rond.Dat waren een soort dreigbrieven.De boeven eisten geld, anders sta-ken ze het huis van de bewoners inbrand. Daarnaast werden ook over-vallen gepleegd.’ In de 18de eeuwwas er een grote crisis. Veel men-sen hadden geen werk. Ze leefdenin diepe armoede. Om te overleven,sloten velen zich bij een bende aan.Volgens sommige geschiedkundi-gen zijn de Bokkenrijders daaromgeen schurken. Ze zijn eerder Ro-bin Hood-achtige weldoeners. Zestalen van de rijken en gaven aande armen. ‘Maar daar zijn geen be-wijzen van’, zegt Corstjens. ‘Ookdit is iets wat de mythe van deBokkenrijders alleen maar aanwak-kert. De echte waarheid achter ditmysterie zullen we waarschijnlijknooit kennen.’ (Sarah Claeys)

‹Deze beelden vind je in Maaseik. Ze stellen de Bokkenrijders voor als schurken die op een bok door de lucht vliegen. (Foto’s Bokkenrijdersgenootschap)

Bokkenrijder van BreeIn de loop van de tijd zijnenkele Bokkenrijders be-roemd geworden. Zo is erJoannes Arnold van de Wal.Zijn bijnaam is Nolleke vanGeleen. Hij is de bekendeBokkenrijder van de bendevan Bree. Nolleke was viool-speler in cafés. Veel mensenkenden hem. Hij werd ben-deleider in 1782. Onder zijnleiding werden verschillen-de inbraken gepleegd. Erwerden ook brandbrievengelegd. Nolleke werd opge-pakt. In 1789 werd hij terdood veroordeeld door sche-pen Jan Mathias Clerx. Dieman stond bekend voor zijnharde vervolging van deBokkenrijders. Clerx waserg gelovig. Hij vond dat dieduivelse Bokkenrijders uit-geroeid moesten worden.Om tijd te winnen, noemdeNolleke een heleboel na-men. Ook die mensen lietClerx ondervragen en folte-ren. (SC)

Heb je ooit de attractie Villa Volta bezocht? Het is het vervloekte huisvan een Bokkenrijder in het Nederlandse pretpark De Efteling. Ofmisschien ken je het stripalbum De Bokkenrijders van Suske en Wis-ke? In dat verhaal zijn de Bokkenrijders echte bandieten. Ze haddenhun ziel aan de duivel verkocht. Ze vlogen op bokken door de lucht.Daar komt hun naam vandaan. En ze pleegden vreselijke misdaden.Maar hebben die Bokkenrijders ook echt bestaan? Kits trok naar Breein Limburg. We hadden een gesprek met Jo Corstjens. Als historicuskan deze man ons meer vertellen over de beruchte Bokkenrijders. Bo-vendien is hij ook lid van het internationale Bokkenrijdersgenoot-schap.

Om mensen te doen praten, gebruikte de beul vreselijke instrumenten. Hier zieje duimschroeven. Deze werden op je duim gezet en aangespannen. (Foto DEW)

‹

FolteringAls je ervan verdacht werd eenBokkenrijder te zijn, kon je maarbeter op je tellen passen. Het ge-recht trad streng op. Al snelwerd je ondervraagd. Als je jeonschuld volhield, belandde jeop de pijnbank. Er bestondenvreselijke technieken om iemandte doen praten. Zo kreeg de on-dervraagde bijvoorbeeld deduimschroeven (zie foto) en debeenschroeven om. Deze spande

de beul steeds meer aan. In dietijd was folteren normaal. Ie-mand kon namelijk pas wordenveroordeeld, nadat hij of zij vol-ledig had bekend. En dat dedende meesten natuurlijk niet vrij-willig. Bovendien was er toenveel bijgeloof. Men geloofdesterk in magie en de duivel. Veelonschuldigen bekenden de meestwaanzinnige misdaden. Dat de-den ze om aan de pijn van de fol-

tering te ontsnappen. Zo beken-den sommigen dat ze op bokkendoor de lucht vlogen. Of dat zemet de duivel hadden gedanst.Vaak werden nieuwe namen ge-noemd. Ook deze mensen be-landden dan op de pijnbank. Erontstond een golf van beschuldi-gingen. Daarom worden de bok-kenrijdersprocessen vaak verge-leken met de heksenprocessenuit de middeleeuwen. (SC)

plus

InterviewKits + september 10_Kits 12/08/10 16:52 Pagina 3

Gipsafdrukken vansporen

Dit heb ik nodig• een plastic fles voor de helft ge-

vuld met snel hardende gips• een plastic fles voor de helft ge-

vuld met water• een strook licht karton van 10

op 40 cm• twee paperclips

Sommige wetenschappers bewe-ren dat ze voetafdrukken van deYeti of Verschrikkelijke Sneeuw-

man hebben ontdekt. De geleer-den maakten afgietsels van dezeafdrukken (zie Weetjes). Zo ginghet ‘bewijs’ niet verloren. Die af-gietsels konden ze dan achterafaan anderen tonen. Vind jij ook af en toe geheimzin-nige sporen in je tuin? Misschienzijn die wel afkomstig van deKoele Kikker, de Poezelige Poesof de Vreselijke Broer? In elk ge-val kan je van die sporen een af-gietsel maken. Daar is niet veelmateriaal voor nodig, maar weleen portie geduld.

Zo maak ik hetVerzamel wat je nodig hebt. Gipsis een witte stof die je kan kopenin een winkel van bouwmateria-len. Het heeft een bijzonder ken-merk. Als je het mengt met water,wordt het langzaam hard. Vul deene fles half met water, de anderehalf met gips. Nu moet je op zoeknaar sporen. Dat kan gerust in jeachtertuin. Ofwel trek je er eendagje op uit in een natuurgebied.Dan is een rugzak handig om al jemateriaal in op te bergen. Vind jeeen spoor? Verwijder dan alletwijgjes, steentjes en droog grasrond de afdruk. Sluit het kartonmet de paperclips en druk hetrond het spoor. Duw het eenbeetje in de aarde. Voeg het waterin de fles met het gips. Menggoed. Dat doe je door de fles ste-vig te schudden. Giet het mengselin het spoor. Het karton houdthet gips tegen. En nu? Afwachtenmaar. Na ongeveer een half uurkan je de gipsafdruk losmaken.De aarde aan de onderkant bor-stel je er voorzichtig af. En hetbewijs van de Poezelige Poeskrijgt vast een mooi plaatsje op jekamer!

1 september 2010

Knutsel je mee?Tobias en de MeetjesmobielWil je weten wat de Bloedsjees ver-voerde? Of waarom je nooit dichtbij de Bodemloze Put mag staan?Reis dan mee met Tobias en zijnMeetjesmobiel. Dat is een mini-busje waarmee de jongen door hetVlaamse Meetjesland reist. Samenmet Tobias en zijn nichtje ontdekje de talloze volksverhalen en raad-sels. Je komt er meer te weten overde koeiensmokkelaars en de hek-sen van Stoepe. In dit boek metkleurtekeningen vind je boeiendestreekverhalen op maat van jonge-ren. Er zijn ook recepten, weetjesen versjes. Tobias en de Meetjesmobiel,Do Van Ranst. De Eenhoorn,2010, 9+.

Bernie King ende magische cirkelsZin in een vleugje mysterie, hu-mor en spanning? Dan is dit boekmisschien iets voor jou. Het gaatover Bernie King. Deze jongenstaat erom bekend dat hij graagkattenkwaad uithaalt. Op een daggebeuren er eigenaardige dingen.Samen met zijn vriendin Tessagaat Bernie op speurtocht. Datbrengt hem bij de mysterieuzebuurvrouw Zwellengrebel. Ont-dekken Bernie en Tessa wat er pre-cies aan de hand is? Is dat niet ge-vaarlijk? Lees het allemaal in ditboek. Het verhaal kreeg in 2009een Vlag en Wimpel voor de tekst.Bernie King en de magische cirkels,Daan Remmerts de Vries. Queri-do, 2008, 11+.

Lees je mee?Doen! 4

© D

e E

enho

orn

© Q

ueri

do

Fot

o’s

HV

plus

Op de website van Kits staan leuke moppen. Die kan je zelf inzenden. Dit zijn er enkele van.Je vindt er meer op www.kits.be

De meester toont een vlek op de kaart en vraagt: ‘Welk wereld-deel is dit, Jantje?’ Jantje antwoordt: ‘Amerika, meester.’ Demeester vraagt: ‘Wie heeft Amerika ontdekt?’ Jantje antwoordt:‘Wij, natuurlijk!’ (Lauren B. van 4B van de Puzzel in Haacht)

Wasco is in de vijver gevallen. Hij is aan het verdrinken. Eenman kan hem net op tijd redden. De man vraagt: ‘Kan je nietzwemmen?’ Wasco zegt: ‘Jawel, maar op dat bordje staat: verboden te zwemmen.’ (Dilan T. van 5B van het O.L.V.-College

in Ledeberg)

Waarom staat een dom blondje op een tuinslang? Om plat water te krijgen. (Thomas P. van 6A van de VGB in Aarsele)

MopjesEen droedel is een tekening die uit letters bestaat. De plaats van de letters is belangrijk. Je kaneen droedel ontcijferen. Dit is een voorbeeld: : r - in - g = ring. Kan jij deze oplossen?Droedels

Zo zou de Yeti er kunnen uitzien. Tussen de twee foto’s zijn er zeven verschillen. Vind jij ze terug?Zoek de verschillen

rGMje

LG PRSZWij geven vijf exemplaren weg van Tobias en de Meetjesmobiel.Stuur de oplossing van deze drie droedels samen met je naam en postadres vóór 1 oktober 2010naar [email protected]. Misschien valt het boek binnenkort bij jou in de bus!

Vind jij het antwoord op deze raadsels?RaadselsDe oplossingen van de spelletjes vind je op www.kits.be

• Tim en Maarten zijn broers, ze hebben dezelfde vader enmoeder. ‘We zijn binnen hetzelfde uur geboren’, vertellenze, ‘op dezelfde dag van hetzelfde jaar.’ En toch zijn ze geentweeling. Ra, ra hoe kan dat?

• Steffie staat achter haar buurmeisje terwijl haar buurmeisjeook achter haar staat. Hoe is dat mogelijk?

• Een boer staat met zijn bootje aan de oever van een rivier.Hij heeft een kool, een wolf en een geit bij zich. Hij moetbeide dieren en de kool aan de overkant krijgen. Per over-tocht mag hij slechts een iets of iemand meenemen. Zonderde boer erbij zal de wolf de geit opeten en de geit de kool.Hoe krijgt de boer dit voor elkaar?

Wedstrijd


2 1 s t e j a a r g a n g • N umm e r 2 • 1 5 s e p t em b e r 2 0 1 0

BRUSSEL • Drie maanden na deverkiezingen hebben we nog altijdgeen regering. De onderhandelin-gen zitten volledig in het slop.Hoe komt dat eigenlijk? En hoemoet het nu verder met ons land?

Op 13 juni 2010 waren er vervroeg-de federale verkiezingen. Dat wasnadat de Open Vld op 22 april uitde regering stapte.

Struikelblokken

Het verkiezingsresultaat was duide-lijk. De Franstaligen kozen massaalvoor de PS van Elio Di Rupo. AanVlaamse kant behaalde de N-VAvan Bart De Wever een grote over-winning. Het leek dus logisch datbeide partijen samen in de regeringzouden komen. Maar hun stand-punten liggen mijlenver uiteen.Waarover gaan die discussies eigen-

lijk? Een aantal struikelblokkenkomen steeds terug. Zo is er dekwestie Brussel-Halle-Vilvoorde.En ook de staatshervorming zorgtvoor onenigheid.

Bijna akkoord

Tijdens de voorbije onderhandelin-gen probeerden de toekomstigemeerderheidspartijen een akkoordte bereiken. Daarvoor waren toege-

vingen nodig. Maar tegelijk wildeelke partij haar beloftes aan de kie-zer waarmaken. Op 3 septemberlegde Di Rupo een allerlaatste voor-stel op tafel. Maar ook dat sprongaf. De N-VA en de CD&V gingener niet mee akkoord. Di Ruporeageerde diep ontgoocheld. Vol-gens hem was het een gemiste kans.

Wat nu?

Ons land verkeert in een ernstigepolitieke crisis. Die lijkt maar aante slepen. Hoe moet het nu verder?Sommigen hebben het over desplitsing van het land. Maar zo’nvaart loopt het niet. Er werden tweebemiddelaars aangesteld (ziekader). Die moeten nagaan waaromde onderhandelingen fout liepen.Velen vinden dat er dringend eennieuwe regering moet komen. Dezesituatie is niet goed voor de econo-mie en het imago van ons land.Bovendien dreigen een aantal kie-zers hun geloof in de politiek teverliezen. Het is afwachten welkestappen er nu gezet worden. Komter een doorbraak? Volg het op:www.kits.be

De gesprekken tussen de N-VA van Bart De Wever (foto links) en de PS van Elio Di Rupo (foto rechts) verlopen moeizaam. (Foto’s Belga)


Actueel

HALFMAANDELIJKS, BEHALVEMAANDELIJKSINJANUARIENFEBRUARI, ENNIETINJULIENAUGUSTUS• AFGIFTEKANTOOR: 8500 KORTRIJK1-2° AFD.

AFZENDER: DEEENHOORN, VLASSTRAAT17, 8710 WIELSBEKE• ERKENNINGSNUMMER: P3A9142

‹

Wat voorafging• 13 juni 2010: Er zijn federaleverkiezingen. De PS van ElioDi Rupo en de N-VA van BartDe Wever komen als overwin-naars uit de bus. • 17 juni: De Wever wordt doorde koning aangesteld als infor-mateur. Hij moet verkennendegesprekken voeren met de ver-schillende partijen. • 8 juli: De Wever overhandigt

een rapport aan de koning. Hijbereikt geen basisakkoord. • 8 juli: Di Rupo wordt door dekoning aangesteld als prefor-mateur. Hij moet toenaderingzoeken tussen de standpuntenvan de verschillende partijen. • 29 augustus: De onderhande-lingen zitten strop. Di Rupobiedt de koning zijn ontslagaan als preformateur. De

koning weigert dat.• 3 september: De gesprekkenlopen helemaal vast. Di Rupobiedt opnieuw zijn ontslag aan.Deze keer aanvaardt de koninghet wel.• 4 september: De koning steltKamervoorzitter André Fla-haut (PS) en SenaatsvoorzitterDanny Pieters (N-VA) aan alsbemiddelaars.

SchuldVERENIGDE STATEN •Op 20 april 2010 ontplofte hetboorplatform Deepwater Hori-zon. Dat zorgde voor de groot-ste olieramp uit de geschiede-nis van de VS. De eigenaarvan het platform, het Britsebedrijf BP, stelde onlangs eenrapport voor. Daarin staat datniet alle schuld bij BP ligt.

MinikikkerMALEISIE • Op het Zuid-Aziatische eiland Borneo iseen superkleine kikker ont-dekt. Het beestje is tussen 10en 12 millimeter groot. Dat isongeveer even groot als eenerwt. De minikikker kreeg dewetenschappelijke naamMicrohyla nepenthicola. Dienaam verwijst naar een plantmet bekervormige bladeren.Daarin leggen de kikkers huneieren. Dan kunnen de kik-kervisjes erin rondzwemmen.

VuvuzelaPech voor de Europese lief-hebbers van de vuvuzela.Deze blaastoeter is door deEuropese Voetbalbond UEFAbij alle wedstrijden verboden.Volgens de organisatie ver-stoort dit luidruchtige instru-ment de magie van het voet-bal. De vuvuzela werd razendpopulair tijdens het WK 2010in Zuid-Afrika.

‹

Foto A

‹Foto DEW

Blik op de week

Ga dan snel naar

www.kits.be!SURF JE OOK? Websleutel:36924

• Dieren verstoren

bouwplannen

• Ouderen en armoede

• Frankrijk betoogt

• Kernenergie

• Reddingsactie mijn-

werkers

• Extreme sporten:

Skydiven

• Adem

• Lees mee met KJV

Politieke crisis

Kits 15 sept 10_Kits 10/12/10 10:24 Pagina 1

15 september 2010

Kort

Dat onderwerp is niet toevalliggekozen. Want 2010 is immers hetEuropese jaar voor de bestrijdingvan armoede en sociale uitsluiting.

‘Armoede is veel meer dan alleengeen geld hebben’, zegt een hulp-verlener. ‘Armen hebben het ookmoeilijk op het vlak van wonen,

gezondheidszorg en cultuur.’ Oude-re mensen vormen een extra kwets-bare groep. Vaak zijn ze beschaamdover hun situatie en zwijgen erover.We spreken dan van ‘stille armoe-de’.

Tellen en rekenen

‘Ik moet elke dag tellen en reke-nen’, zegt Martha (68 jaar). ‘Metmijn kleine pensioen kom ik nau-welijks rond.’ De huurprijs vanhaar woning is vrij hoog in verhou-ding tot haar inkomen. Daarnaastzijn er ook veel gezondheidskosten.Zoals Martha zijn er velen. Deoverheid biedt de arme bejaardenwel ondersteuning. Zo zijn er desociale woningen. Dat zijn huizendie de mensen kunnen huren tegeneen lage prijs. Maar volgens oude-renorganisaties kan er nog meergebeuren. Door de vergrijzing (ziekader) zal het armoedeprobleem inde toekomst groter worden. Meerinfo op: www.ouderenweek.be

Vergrijzing• WatHet aandeel ouderen in debevolking stijgt. Daardoorstijgt de gemiddelde leeftijd.• Oorzaken1) Na de Tweede Wereldoorlogwas er in de meeste Westerselanden een babyboom. Er wer-den uitzonderlijk veel kinde-ren geboren. Die baby’s zijnnu senioren. In de jaren ’60 en’70 daalde het aantal geboortessterk.2) De gemiddelde levensver-wachting stijgt. Dat komt doorde vooruitgang van de gezond-heidszorg en de voeding.Bejaarden leven dus gemid-deld langer dan vroeger.• GevolgenProblemen met het pensioen-stelsel. De werkende bevolkingdraagt immers bij tot het pen-sioen van de ouderen. Maar erzijn steeds minder werkendenen steeds meer bejaarden. Datstelt de overheid voor eenenorme uitdaging. Hoe kun-nen die pensioenuitkeringenbehouden blijven?

In Vlaanderen loopt 19,4 procent vande ouderen het risico op armoede. Veelbejaarden zwijgen over hun moeilijkesituatie uit schaamte. (Foto A)‹

Binnenland 2

BRUSSEL • Armoede treft een op de vijf senioren in Vlaanderen. Datblijkt uit een recent onderzoek. Op 1 oktober is het de InternationaleDag van de Ouderen. Dit jaar spitst de Vlaamse campagne zich toe ophet thema armoede.

Ouderen en armoede

Dieren verstoren bouwplannen

Binnenland

Saaie schoolBRUSSEL • De meesteVlaamse jongeren vindenschool saai. Dat blijkt uit eenenquête van de Vlaamse Scho-lierenkoepel bij 4 000 jonge-ren. De jeugd wil meer inte-ressante en praktische zakenleren. Zoals hoe je een belas-tingsbrief invult. Of wat jemoet doen in een noodsitu-atie.

PompoenschietenBIKSCHOTE • Ons land iswereldkampioen pompoen-schieten. Het team van PascalBisschop slingerde een pom-poen van vijf kilo 726 meterver. Daarvoor werd een reu-zenkatapult gebruikt. Hetvorige wereldrecord van 647meter stond op naam van eenAmerikaans team.

Schakers gezochtLEUVEN • Ben je dol opschaken? Droom je ervan omhet op te nemen tegen degrootmeester Garry Kaspa-rov? Schrijf je dan in voor hetschaaktoernooi Your NextMove. Dat is een initiatief omdeze sport bij jongeren te pro-moten. Schakers tussen 6 en14 jaar zijn welkom. Op zon-dag 3 oktober gaat het schaak-toernooi in Leuven van start.Alle info vind je op:www.yournextmove.be

‹Foto A

‹Foto GLS Klin Op Gooreind

De Vlaamse regering wil een u-vormige bocht aanleggen ter hoog-te van de luchthaven van Deurne.Maar die plannen gaan niet door.Dat besliste de Raad van Stateonlangs. Daar zitten de vleermui-zen voor iets tussen. De beestjesoverwinteren namelijk in het fortvan Borsbeek. De omleiding zoudaar dicht in de buurt komen. Datzou schade veroorzaken aan devleermuizenkolonie. ‘En er over-winteren zo’n 350 dieren’, zegtNatuurpunt.

Zwaluwen

Het gebeurt wel vaker dat dierenbouwplannen in de war sturen.Soms moet bijvoorbeeld een oudeschuur gesloopt worden. En daar

kunnen net vogels aan het broedenzijn, zoals een stel huiszwaluwen.De dieren mogen niet gestoord

worden. Een aannemer moet danwachten om die schuur te slopen.Sommigen vinden dat overdreven.Ze ergeren zich aan de vertraging.Maar zo staat het in de EuropeseVogel- en Habitatrichtlijn. Datzijn maatregelen van de EuropeseUnie om de vogels en de natuur tebeschermen. De Vogelrichtlijnbevat een lijst van 187 bedreigde

vogelsoorten. De Habitatrichtlijnbeschermt 500 plantensoorten, 200diersoorten en 198 specifieke plek-jes. Wie bouw- of sloopplannenheeft, laat zich dus het best voorafinformeren.

www.natuurpunt.be

Sommige dieren zoals de huiszwaluwen de vleermuis zijn beschermd. Daarmoet bij sloop- of bouwwerken rekeningmee gehouden worden. ‹

BRUSSEL • Vleermuizen die de bouwplannen rond een lucht-haven verhinderen. Huiszwaluwen die sloopwerken tegenhou-den. Dat klinkt als een scenario van een animatiefilm. Tochgebeurt het in ons land. Natuurlijk zijn het niet de dieren zelfdie daarvoor zorgen. Maar wel de wetten rond beschermdegebieden en soorten.

Foto’s Vilda/Yves Adams/Onderwijsgek


RomaDe Roma worden in de volks-mond ‘zigeuners’ genoemd.Het gaat om een rondtrekken-de gemeenschap. Ze vindenhun eigen cultuur heelbelangrijk. Wereldwijd wonener miljoenen Roma in woon-wagenparken. Veel van dieplaatsen zijn niet erkend. Erzijn weinig sanitaire of anderevoorzieningen. In heel Euro-pa zijn er problemen met dehuisvesting van de Roma.Veel Roma-kinderen gaanniet naar school. Of ze zittenin klassen met alleen Roma-kinderen. Daardoor komen zeterecht in een vicieuze cirkelvan uitsluiting en armoede.www.amnestyinternational.be

15 september 2010

De laatste tijd hangt er in Frank-rijk een anti-Sarkozy sfeer. De pre-sident wordt steeds minder popu-lair. Zijn recente plannen botsenop verzet.

Pensioen

De Franse regering wil de pen-sioenleeftijd optrekken van 60naar 62 jaar. Dat betekent dat deFransen langer zullen moeten wer-ken. Volgens een opiniepeilingvinden twee op de drie inwonersdat onvermijdelijk. Toch zorgt demaatregel voor veel onvrede. Devakbonden riepen op tot een natio-

nale betoging. Die had plaats op 7september. ‘We willen dat het pen-sioenplan herzien wordt’, zeggende organisatoren. ‘Anders volgener nog meer stakingen en betogin-gen.’ Ook het Franse uitzettings-beleid tegen de Roma (zie kader)krijgt kritiek. Sinds eind juli wer-den honderden Roma-kampenopgedoekt. De regering geeft eenvolwassen Roma 300 euro om hetland te verlaten. Per kind wordt100 euro voorzien. De regering wildat de Roma terugkeren naar Roe-menië of Bulgarije. Mensenrech-tenorganisaties vragen zich af ofdeze aanpak wel kan.

FRANKRIJK • Het zijn woelige tijden voor de Franse president Nico-las Sarkozy. Onlangs kwamen honderdduizenden Fransen op straat.Er was ook een nationale staking. De mensen protesteerden tegen deregeringsplannen om de pensioenleeftijd te verhogen. Daarnaastwaren er betogingen tegen de uitzetting van de Roma.

Buitenland 3

De pineut van de week is eengolfspeler uit Californië (VS).De man heeft ongewild eengrote bosbrand veroorzaakt.Zijn golfclub raakte per onge-luk een steen in het hoge gras.Er ontstonden vonken. Hetvuur verspreidde zich razend-snel. Er waren 150 brandweer-lui nodig om de vlammen teblussen. De onfortuinlijkegolfspeler zal niet vervolgdworden.

De bofkont van de week is de69-jarige Cha Sa-soon. Dezeoma uit Zuid-Korea slaagdena 960 pogingen dan tochvoor haar rijbewijs. Vooral hettheoretische gedeelte vond zeaartsmoeilijk. De bejaardevrouw is dolgelukkig met haarrijbewijs. Nu kan ze eindelijkeen ritje naar de zoo makenmet haar kleinkinderen.

‹

Foto DEW

Foto A

BofkontPineut&

DUITSLAND • Duitsland zalzijn kerncentrales langer open-houden dan voorzien. Dat heeftde regering van Angela Merkelonlangs beslist. Ook andere lan-den houden vast aan hun kern-energie. Nochtans waren daarjaren geleden andere afsprakenrond gemaakt.

In een kerncentrale wordt elektri-citeit opgewekt met behulp vankernsplijting. Dat gebeurt in een ofmeer reactoren.

Radioactief

Aan kerncentrales zijn nadelenverbonden. Zo brengen ze radioac-tief afval met zich mee. Dat isgevaarlijk voor de gezondheid. Het

kan meer dan 1 000 jaar duren eerhet afval afgebroken is. Het magniet in het milieu terecht komen.Daarom wordt het ondergrondsopgeslagen. Verschillende landen gaven in hetverleden aan om hun kernenergieaf te bouwen. Maar daar komen zenu op terug. Sommige landen zet-ten zelfs nieuwe kerncentralesneer. Dat is bijvoorbeeld het gevalin Frankrijk. Hoe komt dat? Voor-standers van kernenergie halendrie redenen aan. ‘Kernenergie isgoedkoper dan groene energie’,zeggen ze. ‘Bovendien komt ergeen CO2 vrij. Dat is een schade-lijk broeikasgas. En ten slottemaakt kernenergie je minderafhankelijk van gas- en olielanden.’

CHILI • Al ruim een maand zit-ten 33 Chileense mijnwerkers700 meter onder de grond opge-sloten. Op 5 augustus stortte eentunnel in. Pas op 22 augustuswerden de kompels ontdekt. Dereddingsactie kan nog maandenduren.

Het was een opluchting toen vast-gesteld werd dat alle mijnwerkersin leven waren. Ze bevonden zichin een veiligheidsruimte. Ze had-

den 17 dagen overleefd op eennoodrantsoen.

Brede schacht

Via een smalle schacht krijgen dekompels nu water en voedsel toe-gediend. Ze wisselen briefjes uitmet hun familieleden. De mijn-werkers kregen Playstations eniPods. Zo kunnen ze de tijd doden.Dat zal nodig zijn. Reddingswer-kers voorzien dat het maanden kan

duren eer de mannen bevrijd wor-den. Er moet namelijk een nieuwe,bredere schacht geboord worden.Zodra die klaar is, zullen de kom-pels een voor een naar boven gehe-sen worden. De Chileense presi-dent Sebastián Piñera staat onderdruk. Tijdens zijn verkiezingscam-pagne had hij beloofd de veilig-heid in de mijnsector aan te pak-ken. Heel Chili volgt de reddings-actie op de voet. Een mislukkingkan Piñera zijn functie kosten.

Reddingsactie mijnwerkersBuitenland

Frankrijk betoogtWil je weten waar deze landen liggen? Surf naar www.kits.be/kaarten

Veel landen beslissen om hun kerncentrales langer open te houden. (Foto A)

Dit meisje protesteert mee tegen president Sarkozy. (Foto Belga)

‹

Kernenergie

‹


Wijzereg

H

e

15 september 2010

Deze skydivers doen aan formatiespringen. (Foto A)

Adem is een Vlaamse film over leven met muco. (© A Private View en Lemming Film)

Flits 4

Van op ruim drie kilometer hoog-te uit een vliegtuig springen. Datmoet een enorme kick geven. Jehebt er wel een stevige portie lefvoor nodig. Skydiving of parachu-tespringen is dan ook een lucht-sport voor durvers.

De gemiddelde sprong gebeurtvanuit een vliegtuig op ongeveer

3 800 meter hoogte. De skydiversopenen hun parachute na een aan-tal seconden vrije val. Vanaf datmoment duurt het ongeveer vijfminuten eer ze landen. Zodra deparachute open is, kan de parachu-tist zijn richting en snelheid bepa-len. Daarvoor gebruikt hij stuurlij-nen. Het is de bedoeling dat hij eenzachte en veilige landing maakt. Parachutespringen wordtbeschouwd als een risicosport.‘Toch gebeuren er weinig ongeluk-ken’, zegt een instructeur. ‘Natuur-lijk is het belangrijk dat alle voor-zorgsmaatregelen nauwkeuriggevolgd worden.’

Luchtfiguren

Binnen het parachutespringenbestaan er een aantal variaties. Zois er de freestyle. Dat is een soortturnen in de lucht. Er worden sal-to’s en loopings uitgevoerd. Nog eenandere variatie is het formatie-springen. Daarbij vormen twee ofmeer mensen figuren in de lucht.Door elkaars hand vast te houden,maken ze bijvoorbeeld een cirkel.In België kan je leren parachute-springen vanaf 16 jaar. Wie jongeris dan 18 heeft de toestemming vande ouders of voogd nodig. Er is ookeen medisch attest vereist.

Skydiven

Wat doe je als je een ernstigeziekte hebt en niet lang meerzal leven? Geef je het op ofmaak je er het beste van? Dat ishet thema van de nieuwe,Vlaamse film Adem.

Dit verhaal kreegt de hoofdprijstijdens het Wereldfilmfestivalvan Montréal. De film vertelt hetverhaal van de twee broers Tomen Lucas. Zij hebben allebeidezelfde ziekte: mucoviscidose.

Muco

Mucoviscidose (of muco) is eenerfelijke ziekte. Het slijm vanmucopatiënten is onvoldoendevloeibaar. Ze hebben veel lastmet hun ademhaling en spijsver-tering. De gemiddelde levensver-wachting van mucopatiënten isniet hoog. Sommigen brengenbijna de helft van hun leven ineen ziekenhuis door. De regis-seur van deze film, Hans VanNuffel, heeft zelf een lichte vormvan muco. ‘Maar dit verhaal gaatniet alleen over de ziekte’,beklemtoont hij. ‘Het gaat ookover keuzes maken, verliefdheiden iets van je leven willenmaken.’ www.ademdefilm.be

Adem

Ben je een leesbeest? Wil je jemening over een boek graag metanderen delen? Dan is de Kin-deren Jeugdjury Vlaanderen(KJV) iets voor jou.

De KJV is de grootste leesclub vanhet land. Er zijn zes verschillendeleeftijdsgroepen. Elke groep krijgteen lijst van tien boeken. De jury-leden mogen die boeken beoorde-

len en punten geven. Ze komendaarvoor in leesgroepen bijeen.

Elke stem telt

Op de onderstaande website vindje een lijst van alle KJV-groepen.Is er geen leesgroep in je buurt?Kan je je moeilijk vrijmaken voorde besprekingen? Geen nood, jekan je lid maken van de internet-

jury. Jouw stem telt dan ook mee.Alle stemmen van Vlaanderenworden verzameld en opgeteld. Dewinnaars worden bekendgemaakttijdens een groot KJV-feest opzondag 22 mei in Brugge. Welkeboeken moet je lezen? Alle infoop: www.kjv.be

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, JOKE DE VUYST, PIET LEROUGE, WILMERT NEIRINCK, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 15 SEPTEMBER 2010

Aimée de Jongh

YSportbordop je

KitsBits&

EXTREME SPORTEN: DEEL 1

‹

‹

‹

Lees mee met KJV

Ilustratrice Kaatje Vermeire signeertvoor de KJV-lezers. (Foto Koen Broos)

O


2 1 s t e j a a r g a n g • N umm e r 3 • 1 o k t o b e r 2 0 1 0

ANTWERPEN • De Vlaamseregering heeft beslist. Antwerpenkrijgt een reeks tunnels en geenbrug. De meerkost bedraagt 352miljoen euro. Dat is niet naar dezin van de Open Vld. Deze partijstapte op uit de Antwerpse meer-derheid.

Waar draait het allemaal om? Hetverkeer in en rond Antwerpen zital jarenlang zwaar in de knoop. Er

is een ernstig mobiliteitsprobleem.Dagelijks staan er ellenlange files.Daar zijn ook veel vrachtwagensbij. Deze situatie is niet goed voorde economie en het milieu. Ermoest dringend een oplossingkomen. Dat is de taak van deVlaamse regering.

Wapper is weg

Er kwamen verschillende voorstel-

len op tafel om de Antwerpse ver-keersknoop aan te pakken. Eendaarvan was de bouw van de Lan-ge Wapper-brug. Maar dat ideebotste op veel tegenstand. Actie-groepen (zie kader) wezen op denadelen voor de Antwerpse bevol-king. Het verkeer van de LangeWapper zou veel fijn stof produce-ren. Er kwam een referendum.Van de opgedaagde Antwerpena-ren verwierp 60 procent het LangeWapper-traject. Na lang discussië-ren hakte de Vlaamse regeringonlangs de knoop door. Er komeneen reeks tunnels. Het verkeer zaldus onder de grond worden omge-leid. Minister van Mobiliteit HildeCrevits (CD&V) had het over dezogenaamde cut-and-cover-tunnels.Eerst worden er sleuven gegraven(cut). Die worden daarna opnieuwoverdekt (cover).

Gebruiker betaalt

De totale kostprijs van de nieuweOosterweelverbinding bedraagtnaar schatting 3,05 miljard euro.Dat is 352 miljoen euro meer dande Lange Wapper zou hebben

gekost. Wie zal het verschil beta-len? ‘De stad Antwerpen en hethavenbestuur zullen die kostendragen’, zegt burgemeester PatrickJanssens (sp.a). Daarnaast zal er tolgevraagd worden. Dat betekent datwie door de tunnel wil, moet beta-len. Zo zal elke personenwagen2,44 euro moeten neertellen. Hiergeldt dus de regel: de gebruikerbetaalt.

Ruzie

Maar ook de stad Antwerpen moetzijn duit in het zakje doen. DeOpen Vld pikte dat niet. Er volgdeeen crisis binnen het stadsbestuur.‘We vinden niet dat de Antwerpe-naar moet opdraaien voor debeslissing van de Vlaamse rege-ring’, zegt de Open Vld. De Ant-werpse fractie (behalve Ludo VanCampenhout) stapte uit de meer-derheid. Is het Antwerpse fileleednu binnenkort achter de rug? Debouw van de tunnels is nog nietvoor morgen. Er wordt verwachtdat de Oosterweelverbinding tegen2021 klaar is. Maar dat is zondermogelijke vertraging gerekend.

Antwerpenkrijgt tunnels

Dit is het ontwerp van de cut-and-cover-tunnels voor de nieuwe Oosterweelverbinding. Het werd door de Vlaamse regering aan de pers voorgesteld. (Foto’s Belga)


Actueel

HALFMAANDELIJKS, BEHALVEMAANDELIJKSINJANUARIENFEBRUARI, ENNIETINJULIENAUGUSTUS• AFGIFTEKANTOOR: 8500 KORTRIJK1-2° AFD.

AFZENDER: D

EEENHOORN, VLASSTRAAT17, 8710 WIELSBEKE• ERKENNINGSNUMMER: P3A9142

ActiegroepenDe actiegroepen Ademloos enstRaten-generaal streden tegende komst van de Lange Wap-per-brug. Toch zijn zij nu nietonverdeeld gelukkig met hettunnel-traject. Hoe komt dat?

Enerzijds zijn de actiegroepenblij dat de Lange Wapper er nietkomt. Maar ze verzetten zichevenzeer tegen de geplande tun-

nels. ‘De tunnels komen veel tedicht bij drukbevolkte woonwij-ken’, zeggen ze. ‘Dat zal voorlawaai- en milieuoverlast zor-gen.’ Beide groepen hebben eenander voorstel: het Meccano-tracé. Daarbij komen de tunnelsverder van de woonwijken. Deactiegroepen denken eraan omde nieuwe plannen aan te vech-ten.

Mooi stationANTWERPEN/LUIK • Mis-schien reis je soms met detrein. Kijk dan eens goedrond in de stations van Ant-werpen-Centraal en Luik-Guillemins. Ze behoren tot detop tien van de mooiste sta-tions ter wereld. Dat vindteen Brits tijdschrift.

DierenvriendHeb je een hond, een kat ofeen konijn? Leg je huisdierop 4 oktober eens extra in dewatten. Want dan is hetWerelddierendag. De datumis niet toevallig. Het is desterfdag van Franciscus vanAssisi (1182-1226). Deze Itali-aanse heilige stond bekend alseen grote dierenvriend.

Open BedrijvendagHoe worden pralinesgemaakt? Hoe blust de brand-weer een brand? Wat brengtde toekomst op het gebied vanenergie? De antwoorden opdeze vragen kan je zelf ont-dekken tijdens de OpenBedrijvendag op zondag 3oktober. Verschillende bedrij-ven zetten die dag hun deuropen voor bezoekers.Benieuwd naar de deelnemersin jouw buurt? Je vindt ze opwww.openbedrijvendag.be.

‹

© Open bedrijvendag

‹Foto A

Blik op de week

‹

• Wereldvoedseldag

• Week van het Bos

• Hartmassage

• Vredesgesprekken

• Steden in gevaar

• Bofkont en pineut


rotsklimmen

• Stromae

www.kits.beWebsleutel: 28471

Kits 1 okt 10_Kits 28/09/10 17:15 Pagina 1

1 oktober 2010

BRUSSEL • In geuren en kleu-ren. Zo luidt de slagzin van deWeek van het Bos 2010. De cam-pagne van dit jaar zoomt in ophet thema ‘biodiversiteit’.

Biodiversiteit verwijst naar de ver-scheidenheid van het leven op aar-de. Zo bestaan er dieren en plantenin alle vormen en maten. Somszijn bepaalde soorten bedreigd. Debiodiversiteit is in gevaar. Daaromriepen de VN 2010 uit tot hetInternationaal Jaar van de Biodi-versiteit. Er komen in ons landnaar schatting 55000 soorten die-ren en planten voor. Ongeveer de

helft tot een derde van deze soor-ten zijn bedreigd.

Oorzaken

Hoe komt het dat soorten uitster-ven? Daar zijn verschillende oor-zaken voor. Het verdwijnen vannatuurgebied speelt een rol. Devervuiling, de overbevissing en deklimaatopwarming ook. Daarnaastrukken steeds meer uitheemse

soorten naar ons land op. Zij be -dreigen de plaatselijke natuur. Wilje meer weten over biodiversiteit?Wil je deelnemen aan acties rondde Week van het Bos? Meer info op:www.weekvanhetbos.be

BRUSSEL • Denk op 16 oktobereven na voor je in je boterhambijt. Die dag is het Wereldvoed-seldag. Voor ons is het normaaldat we kunnen ontbijten. Maarwereldwijd lijden meer dan eenmiljard mensen honger.

Jaarlijks wordt tijdens Wereld-voedseldag aandacht gevraagd voorde honger in de wereld. Zo’n 150landen doen eraan mee. Wereld-wijd wordt er in totaal genoegvoedsel geproduceerd voor ieder-een. Toch heeft een groot deel vande wereldbevolking elke dag hon-ger. Dat komt omdat er op bepaal-de plaatsen een tekort aan voedselontstaat. Daardoor stijgt de prijs.Arme mensen kunnen die nietmeer betalen. Het wereldvoedsel-vraagstuk is een ingewikkeld pro-bleem. Toch kunnen wij ons steen-tje bijdragen. Dit zijn enkele tips.

• Koop fair trade productenDat zijn producten uit een eerlij-ke handel. Kleine boeren in ont-wikkelingslanden producerenbijvoorbeeld cacaobonen. Zijkrijgen hiervoor een eerlijkeprijs. Daardoor kunnen de boe-ren en hun gezinnen menswaar-dig leven.

• Niets weggooienProbeer zo weinig mogelijkvoedsel weg te gooien. Dat isverspilling. Uit onderzoek blijktdat we tien procent van onsvoedsel weggooien. Probeer deportie vooraf juist in te schatten.Restjes van een vorige dag kun-nen in een volgende maaltijdverwerkt worden.

• Ga bewust om met voedselDenk eens na over je eigen voe-dingspatroon. Zo kost het 8,5kilogram graan om één kilogramrundvlees te produceren. Runde-ren hebben dus veel graan nodigeer ze rijp zijn voor de slacht.Dat betekent dat in bepaaldegebieden graan gebruikt wordtom de dieren te voederen. Daar-

door ontstaat er soms een tekortaan graan voor de mensen. Endaardoor stijgen de prijzen.

• Verbruik minder energiePas de energietips (zie website)toe om minder energie te ver-bruiken. Daardoor komt er min-der CO2 in de lucht terecht.Koolstofdioxide of CO2 is ver-

antwoordelijk voor de klimaat-opwarming. De klimaatopwar-ming zorgt voor slechte land-bouwoogsten.

• Kies voor streekproductenDat zijn voedingswaren die injouw streek geproduceerd wor-den. Denk bijvoorbeeld aaneieren van de plaatselijke boer.Of appels van een fruitteler uitjouw streek. Die producten moe-ten geen lange afstand afleggenom op je bord te komen. Erkomt dus niet veel CO2 in delucht terecht. Volg de seizoenen.Gebruik de seizoenskalender vanfruit en groenten van VELT(Vereniging voor EcologischLeven en Tuinieren).

Binnenland 2

Op 16 oktober is het Wereldvoedseldag.Die dag wordt er aandacht gevraagdvoor de honger in de wereld. Dat is eenprobleem voor een miljard mensen. (Foto’s A)‹

Week van het Bos

HartmassageANTWERPEN/BRUSSEL •Hartmassage op school. Het iseen nieuw project voor deAntwerpse en Brusselse leer-lingen. De komende maandenzullen 12- tot 14-jarigen lerenom de eerste zorgen toe te die-nen.

Als iemand een hartstilstandkrijgt, zijn de eerste momentenheel belangrijk. Hoe sneller dehartmassage start, hoe beter.‘Als iemand een hartstilstand

krijgt, staan er vaak mensen inde buurt’, zegt spoedarts JanStroobants. ‘Maar slechts intien procent van die gevallenwordt de gepaste hulp geboden.’Want veel omstanders wetenniet wat ze moeten doen. Zogaat er kostbare tijd verloren.De komende maanden zullende jongeren de techniek vanhartmassage kunnen inoefenen.Daarvoor krijgen ze specialepoppen en dvd’s ter beschik-king.

BinnenlandDe Week van het Bos 2010 stelt biodi-versiteit centraal. Tijdens een boswan-deling kan je zelf op zoek gaan naardier- en plantensoorten. (Foto A)

‹

Hartmassage kan een leven redden. (Foto A)

‹

Wereldvoedseldag

Enkele nuttige websites:www.wereldvoedseldag.bewww.streekproduct.bewww.velt.bewww.lne.be


1 oktober 2010

Sinds 2010 leven er meer mensenin de steden dan op het platte-land. Dat is voor het eerst in degeschiedenis van de mensheid.Het Rode Kruis wijst daarop inhaar jaarrapport. Bij rampen zijnde mensen in grote steden heelkwetsbaar.

Het Rode Kruis vraagt meerbescherming voor de grootstedenin de arme landen. De hulpverle-ning in die steden is momenteelniet voldoende uitgerust. ‘De aard-beving in Port-au-Prince (Haïti) isdaar een voorbeeld van’, zegt hetRode Kruis.

Krotten Dat komt onder meer door deenorme groei van de sloppenwij-ken. Momenteel leven wereldwijdeen miljard mensen in krotten. DeVN schatten dat dat aantal tegen

2030 zal verdubbelen. Bij rampenals overstromingen of aardbevin-gen vallen daar het grootste aantalslachtoffers. De huizen zijn nietstabiel. Bovendien is er vaak geentoegangsweg om ter plaatse teraken. En door een gebrek aan rio-lering breken nadien vaak ziektesuit. ‘De allerarmste stedelingen

moeten beter beschermd worden’,wil het Rode Kruis. ‘En daar moe-ten zij zelf bij betrokken worden.’www.rodekruis.be

Enkele cijfers

3,495 miljardAantal stedelingen in 2010.

3,412 miljardAantal plattelandsbewonersin 2010.

1 miljardAantal stedelingen in slop-penwijken in 2010.

351Aantal gemelde natuurram-pen in 2009.

142 miljoenGemiddeld aantal mensendat jaarlijks getroffen wordtdoor een natuurramp.

99 miljoenGemiddeld aantal mensendat jaarlijks getroffen wordtdoor overstromingen.

50 184Gemiddeld aantal mensendat jaarlijks sterft door aard-bevingen.

Steden in gevaarDit is een sloppenwijk in Calcutta(India). De huizen zijn niet stevig. Bijnatuurrampen zijn deze bewoners heelkwetsbaar. (Foto VN - © Oddbjorn Monsen)

‹

Buitenland 3De pineut van de week is deBritse tiener Luke Angel. De17-jarige jongen stuurde ineen dronken bui een mailnaar president Barack Obama(VS). Daarin stond hoe nega-tief de tiener over de presi-dent dacht. Kort daarna kreegAngel de lokale politie overde vloer. Ze hadden eenklacht ontvangen vanuit deVS. Angel kreeg een levens-lang verbod om een voet opAmerikaanse bodem te zetten.

De bofkont van de week is de11-jarige koe Swallow. Ditdier uit het Britse West-Yorkshire is uitgeroepen totkleinste koe van de wereld. Zeis ongeveer 84 centimetergroot. Dat is de omvang vaneen schaap. Swallow behoorttot een klein koeienras. Maarzij is wel uitzonderlijk klein.

‹

Foto DEW

BofkontPineut&

Kort

Buitenland

Het conflict in het Midden-Oostenwoedt al vele jaren. Er vielen reedstalloze Israëlische en Palestijnseslachtoffers.

Land

Waarover gaat het eigenlijk? Israëlen Palestina liggen met elkaar inruzie. Ze eisen beiden hetzelfdestuk land op. Het begon na deTweede Wereldoorlog. Toenwaren er veel Joden op de vlucht.Ze wilden graag een eigen staat.Die zochten ze in Palestina. Vol-gens hun geloof is dat het BeloofdeLand. In 1948 werd Israël gesticht.Dat was een stuk land in Palestina.Dat grondgebied werd hen toege-kend door de Verenigde Naties(VN). Maar dat botste op verzet bijde oorspronkelijke Arabischeinwoners. Het was het begin vaneen bloedige reeks aanslagen enoorlogsvoering. Die toestand duurtvoort tot op de dag van vandaag.

Bouwstop

In 1967 bezette Israël de Westelij-ke Jordaanoever. De Israëliërsbegonnen met de bouw van neder-zettingen. Joodse kolonistenbouwden woningen om zich daarte vestigen. De groeiende neder-zettingen zijn tegen de zin van dePalestijnen. Daarom eiste Palesti-

na een bouwstop als voorwaardevoor de vredesonderhandelingen.Die bouwstop kwam er. Tienmaanden lang bouwden de Jodengeen nederzettingen meer. Maarop 26 september 2010 liep debouwstop af. De VN en de Pales -tijnse regering wilden een verlen-ging. Maar die kwam er niet. Datzorgde meteen voor een groot pro-bleem tijdens de vredesonderhan-delingen. Voorlopig heeft de Pales -

tijnse president Mahmoud Abbaszich nog niet teruggetrokken. Zaler een toenadering komen met deIsraëlische premier Benjamin Ne thanyahu? Een oplossing ligtniet voor de hand. Het vredesover-leg zet een grote druk op presidentBarack Obama. Hij maakte zichsterk binnen het jaar een overeen-komst te bereiken. Volg het laatstenieuws op: www.kits.be

VredesgesprekkenIn het midden president Obama. Links van hem de Israëlische premierNethan yahu. Rechts van hem dePales tijnse president Abbas. (Foto Belga)

Leugen over TitanicGROOT-BRITTANNIE •Het stoomschip de Titaniczonk in 1912. Tot nu toe werdaangenomen dat de oorzaakeen plots opdoemende ijsbergwas. Maar dat blijkt een leu-gen. Het schip zonk doordatiemand een stuurfout maakteen links en rechts omwisselde.Daardoor stevende het schipop de ijsberg af. Dat zegt dekleindochter van de officierdie in 1912 de ramp overleef-de.

KeizerspinguïnbedreigdANTARCTICA • Volgenseen Franse wetenschapsterzullen de keizerspinguïns nogdeze eeuw uitsterven. De oor-zaak ligt bij de opwarmingvan de aarde. De keizerspin-guïns leven op Antarctica.Dat is een continent rond dezuidpool. Het is er ijskoud.Door de klimaatveranderingsmelt het zee-ijs af. Het leef-gebied van de keizerspinguïnwordt kleiner. En voedsel vin-den, wordt steeds moeilijker.

Wimpers voor autoVERENIGDE STATEN •Niet alleen vrouwen, maarook auto’s kunnen tegenwoor-dig valse wimpers dragen. Hetis een trend die vanuit de VSnaar ons land is overgewaaid.De wimpers worden met spe-ciale kleefband boven de kop-lampen bevestigd.www.eyelashes.com

‹Foto A

‹Foto A


ISRAEL/PALESTINA • Begin september werden de vredesgesprek-ken tussen Israël en Palestina opgestart. Dat gebeurde na bemidde-ling door de VS. Het zijn de eerste rechtstreekse vredesgesprekkensinds december 2008. Een vredesakkoord lijkt momenteel veraf. Datheeft te maken met het niet verlengen van de bouwstop.

‹


L

8

BRUSSEL • Het gaat razendsnel met de carrière van Stro-mae. De 25-jarige Brusselaarscoorde dit jaar een Europesehit met Alors on danse. Nu is hijmet datzelfde nummer genomi-neerd voor de MTV-Awards.

Stromae (zie Identikit) heeft inzijn jonge leven al veel bereikt.De nominatie voor de MTV-Awards is een opsteker voor desinger-songwriter. Stromae is geno-mineerd in de categorie BestDutch and Belgian Act.

Hit

Met Alors on danse had Stromaedit jaar een fenomenale hit tepakken. Het nummer stond inmeer dan tien landen op de eer-ste plaats van de hitparade. Datwas onder meer het geval inNederland, Frankrijk en Duits-land. Wereldwijd ging de singlemeer dan een miljoen keer overde toonbank. De Amerikaanserapper Kayne West maakte eeneigen versie van het nummer.Het is nog niet zeker wanneer diein de VS zal uitkomen. EenMTV-Award zou voor Stromaeeen mooie bekroning zijn voorzijn succesvolle song. Op 7november worden de prijzen uit-gereikt in Madrid. Stemmen kanop: ema.mtv.nl/stem.

1 oktober 2010

KitsBits&

Volgens kenners is rotsklimmeneen sport waarbij je je eigen ang-sten kan overwinnen. Anders danbij bergbeklimmen is het berei-ken van de top niet het belang-rijkste. Wel de klimbewegingenen de moeilijkheidsgraad van derotsen. Rotsklimmen is een boei-ende, maar ook een gevaarlijkesport.

Rotsklimmen is het zich voortbe-wegen langs rotsen. Dat gebeurtvolgens bepaalde technieken. Er isveel specifiek materiaal voornodig.

Abseilen

Misschien heb je al rotsklimmersin actie gezien. Die mannen ofvrouwen zijn goed beveiligd. Zehebben een helm op en dragenklimschoenen. Daarnaast gebrui-ken ze klimtouwen en gordels. ‘Degrootste uitdaging is niet het klim-men, maar het afdalen’, zegt eenrotsklimmer. Bij het afdalen wor-

den verschillende techniekengebruikt. Een daarvan is het absei-len. Dat is een techniek waarbij jeheel snel langs een touw afdaalt. Jelaat je achterwaarts van de boven-kant van de rots naar beneden zak-ken. Als je de rots raakt, duw je jeaf door je knieën te plooien en testrekken. Het touw laat je onder-tussen vieren. Zodra je voeten derots raken, blokkeer je het touw.Deze afdaaltechniek wordt ookgebruikt door de brandweer en hetleger. Wie aan rotsklimmen wildoen, maakt zich het best lid vaneen klimclub. De meeste rotsen inBelgië vallen onder hun beheer.

Sportbordop je

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, JOKE DE VUYST, PIET LEROUGE, WILMERT NEIRINCK, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 1 OKTOBER 2010

Aimée de Jongh

‹Links: een rotsklimmer in actie. Rechts: dit meisje is aan het abseilen. (Foto’s A)

Willen jullie met de klas in Kitsstaan? Gebeurt er iets spectacu-lairs in je klas? Of hebben jullieons iets leuks te vertellen? Kruipdan in je pen.

Onder de noemer Klas in de kijkermaken we graag een stukje ruimtevoor jullie vrij. Alles is mogelijk.Misschien doen jullie een bijzon-der project. Een modeshow in

bommakleren, een spetterendesportactiviteit of een uitstap naarNooit-gezien. Misschien kennenjullie een ultra geheim recept. Enwillen jullie dat met de andereKitslezers delen. Of hebben jullieje klaslokaal onlangs gepimpt?Aarzel dan niet om een mailtje testuren. Misschien nemen we welcontact met jullie op. En staan jul-lie in een van de volgende Kits-

nummers! Stuur een kortebeschrijving met wie, wat en hoenaar [email protected].


Rotsklimmen

Identikit • Stromae is geboren inBrussel op 12 maart 1985.• Zijn echte naam is Paulvan Haver. • Hij is van Belgisch-Rwan-dese afkomst.• Hij is een singer-songwritervan hiphop en elektroni-sche muziek. • Hij studeerde af aan defilmschool in Brussel. In2007 gooide hij zich volle-dig op zijn muziekcarrièreen bracht een debuutalbumuit.• In 2008 werkte hij mee aanhet album van KerryJames. Daar werden 75 000exemplaren van verkocht.Stromae leverde ook bijdra-gen aan albums van andereartiesten.• In 2009 bracht hij Alors ondanse uit in Wallonië.Begin 2010 kwam het num-mer uit in de rest vanEuropa. Het werd een grotehit.

www.stromae.org

Flits 4

9

‹Stromae is genomineerd voor een regionale MTV-Award. (Foto DEW)

„

Oproep: klas gezocht

Stromae


HONGARIJE • Onlangs werd inHongarije de noodtoestand uitge-roepen. Verschillende dorpenwerden door vervuild slib over-spoeld.

De rode, giftige blubber wasafkomstig van het reservoir vaneen aluminiumbedrijf. Minstensacht Hongaren stierven en 150anderen raakten gewond. De over-heid spreekt over ‘de grootste che-mische ramp uit de Hongaarsegeschiedenis’.

Brandwonden

Op maandag 4 oktober brak eendam in een slibreservoir van eenaluminiumbedrijf. Die fabriekbevindt zich in Ajka. Dat ligt op160 kilometer ten westen van deHongaarse hoofdstad Boedapest.Wel zeven dorpen kwamen onderde enorme smurrievloed terecht.Een gebied van 40 vierkante kilo-meter werd door de blubber ver-ontreinigd. Inwoners probeerdenhun familie en hun dieren in vei-ligheid te brengen. Maar voorsommigen was het te laat. De mod-

der bevat bijtende stoffen. Lang-durig contact met de huid veroor-zaakt brandwonden. En het goedjeis giftig bij inname of inademen.

Verantwoordelijk

Wie is verantwoordelijk voor dezemilieuramp? Het aluminiumbe-drijf schuift de schuld van zich af.‘Het is onze fout niet’, beweert deeigenaar. ‘Door de hevige regenvalvan de voorbije dagen is de damgebroken.’ Hij heeft het over eennatuurramp die hij niet kon voor-zien. Milieuorganisaties sprekendat tegen. ‘Het bedrijf is wel ver-antwoordelijk’, zeggen zij. ‘Deeigenaar heeft altijd geweigerd ommoderne aanpassingswerken doorte voeren.’ Bovendien zijn erluchtfoto’s opgedoken. Daaruitblijkt dat er begin juni al een lekwas in het reservoir. De staat iseen onderzoek gestart. Ondertus-sen zijn hulpverleners bezig om desmurrie op te ruimen. Met hoge-drukspuiten proberen ze de huizenen straten schoon te maken. Deoverheid schat dat het nog jarenkan duren eer alles hersteld is. En

de schade loopt in de miljoeneneuro’s.

Buurlanden bedreigd

Het giftige slib kwam in de Mar-calrivier terecht. Die stroommondt uit in de Donau. Dat is deop één na grootste rivier van Euro-pa. De rode smurrie bedreigde dusook de buurlanden van Hongarije.Om dat tegen te gaan, werden ton-nen gips in de Marcalrivier gego-ten. Dat moest het zuur neutraalmaken en het slib inkapselen. Eengroot deel van het visbestand in deMarcal werd door de ramp ver-nield. Maar het gips hield het ver-vuilde slib niet volledig tegen. Hetrode goedje bereikte de Donau.Dat betekent een gevaar voor Slo-wakije, Kroatië, Servië, Roe-menië, Bulgarije, Oekraïne enMoldavië. Deze landen en ook deEuropese Unie volgen de situatieop de voet. Deze catastrofe dreigtuit te groeien tot de grootstemilieuramp in Oost-Europa sindsTsjernobyl in 1986. Toen kwam ereen radioactieve wolk vrij na eenongeluk in een kerncentrale.

2 1 s t e j a a r g a n g • N umm e r 4 • 1 5 o k t o b e r 2 0 1 0

Actueel

Giframp treft Hongarije

Deze man gooit zijn vervuilde bezittingen uit het raam. Ze zijn bedekt met een rode, giftige smurrie uit het reservoir van een aluminiumfabriek. (Foto Belga)

Nooddam

In Ajka werd met man enmacht gewerkt aan eennooddam. Honderden werk-nemers van het aluminium-bedrijf en vrijwilligersbouwden eraan mee. Diedam dient om de resterende500000 kubieke meter giftigslib in het reservoir te hou-den. De oorspronkelijkedijk rond het afvalreservoirvertoonde een grote barst.Er was instortingsgevaar.Als de dam het zou begeven,zou er een tweede giframpplaatshebben. De nooddammoet dat voorkomen.Ondertussen werd de direc-teur van het bedrijf door depolitie opgepakt voor onder-vraging. Het Hongaarse par-lement stemde onlangs eenwet. Daardoor zal hetbedrijf niet meer door privé-eigenaars, maar wel door destaat worden geleid.


HALFMAANDELIJKS, BEHALVEMAANDELIJKSIN

JANUARIENAPRIL, ENNIETIN

JULIENAUGUSTUS• AFGIFTEKANTOOR: 8500 KORTRIJK1-2° AFD.

AFZENDER: D

EEENHOORN, V

LASSTRAAT17, 8710 WIELSBEKE• ERKENNINGSNUMMER: P3A9142

‹

• Jongeren en cannabis

• Opelfabriek sluit


• Militaire parade

• Wintertijd

• Reddingsactie

• Kabouter Wesley

• Diepzeeduiken

• Brussels filmfestival

www.kits.beELKE DAG VERS NIEUWS Websleutel: 09536

NobelprijsCHINA/NOORWEGEN •De Nobelprijs voor de Vredegaat dit jaar naar Liu Xiabo.Dat is een Chinese schrijver.Hij zit in zijn land in degevangenis. Dat komt omdathij kritiek heeft op de Chineseoverheid. Die duldt geenandere meningen en schendtde mensenrechten. Xiabo isheel blij met zijn prijs. Hijhoopt dat hij nu misschiensneller vrij komt.

VerduidelijkerBRUSSEL • Bart De Wever(N-VA) heeft van de koningeen nieuwe opdracht gekre-gen. Hij is nu ‘koninklijk ver-duidelijker’. De Wever moethet vertrouwen tussen dezeven onderhandelingspartij-en herstellen. Hij wil eventu-eel andere partijen raadple-gen. Dat is niet naar de zinvan de PS.

BoekenbeursANTWERPEN • De Ant-werpse Boekenbeurs komt inzicht. Van zondag 31 oktobertot en met donderdag 11november kunnen boekenlief-hebbers er hun hart ophalen.Duizenden boeken en hon-derden auteurs staan op hetprogramma.

‹

© Boek.be 2010

‹

Foto DEW

Blik op de week


15 oktober 2010

ANTWERPEN • Opel Antwer-pen moet dicht. Dat kondigde hetmoederbedrijf General Motors(GM) officieel aan. Het berichtkomt niet echt als een verrassing.Toch is het een zware klap voorde werknemers die hun baan ver-liezen.

De sluiting van de autofabriekhing al een hele poos in de lucht.Door bezuinigingen bij het Ameri-kaanse moederbedrijf GeneralMotors was de toekomst van deAntwerpse autofabriek bedreigd.De vakbonden deden er alles aanom een sluiting te vermijden.

Geen hoop

Maar nu is het definitief. Op 31december 2010 sluit Opel Antwer-pen de deuren. Maandenlangonderhandelde GM met kandi-daat-overnemers. Maar dat leverdeniets op. De Vlaamse regering zietnog kansen in een Chinese overne-mer (zie kader). De Opelwerkne-mers zelf zijn pessimistisch. AlsOpel Antwerpen sluit, verliezen 1 300 mensen hun job. Daarnaastzijn er nog talloze banen bedreigdbij de toeleveranciers. Dat zijnbedrijven die onderdelen aan deOpelfabriek leveren.

Chinese interesseWaar GM faalde, hoopt deVlaamse regering te slagen.Het gaat over de zoektochtnaar een kandidaat-overne-mer. Dat is iemand die hetbedrijf van GM opkoopt ende activiteiten verder zet.Dan kunnen de meestebanen behouden blijven.Maar wellicht is dat tegeneen lager loon. Wat is de rolvan de Vlaamse regering bijdeze onderhandelingen? DeVlaamse regering wil nietdat er 1 300 mensen ineensop straat komen te staan.Daarom probeert zij zelfinvesteerders aan te trekken.Volgens minister-presidentKris Peeters (CD&V) is ereen geïnteresseerde kandi-daat. Dat is de Chineseinvesteerder Geely, de eige-naar van Volvo Cars. Hetwordt afwachten of diegesprekken daadwerkelijkiets opleveren.

Deze werknemers zitten er verslagen bij.Opel Antwerpen gaat op 31 decemberdicht. De Vlaamse regering poogt alsnogeen investeerder te vinden. (Foto Belga)‹

Opelfabriek sluit

Binnenland 2De pineut van de week isgewezen Open Vld-senatorMargriet Hermans. Nadat zeniet meer verkozen werd,kreeg ze een politiek praat-programma. Dat was op dezender GUNKtv. Maar nu isze van de antenne gehaald.Volgens de verantwoordelijkekwam Hermans niet goedover bij de jonge doelgroep.

De bofkont van de week ishet Belgische reclamebureauVVL-BBDO. Dat bureaukreeg de Gouden Welp voorde beste Belgische reclame-spot van 2010. De bekroningkwam er voor de Who took mybadjas-spot. Dat is een leukfilmpje waarin een man opzoek gaat naar zijn badjas. Hijspreekt een grappig Engels-Nederlands taaltje. Op You-Tube werd de spot al bijna200 000 keer bekeken.

‹

© VVL-BBDO

BofkontPineut&

Kort

Binnenland

De cannabisplant (zie foto) wordtook hennep genoemd. Hasj isgemaakt van het hars van hennep.Van de knoppen van vrouwelijkebloemtoppen kan marihuanagemaakt worden. Cannabisgebrui-kers zijn mensen die hasj en/ofmarihuana gebruiken. Dat zijn bei-den softdrugs. Het zijn middelen diehet bewustzijn veranderen. Soft-drugs hebben ook een licht verdo-vende werking. Meestal wordt can-nabis als marihuana (gedroogdeblaadjes) of als hasj in een jointgerold. Die wordt dan opgerookt.

Niet onschuldig

In Nederland is het gebruik vancannabis op sommige plaatsen toe-gelaten. In België is het verboden.Maar sinds 2003 is er een zekergedoogbeleid in ons land (ziemoeilijke woordenlijst). Sommigemensen beweren dat het gebruikvan cannabis niet echt kwaad kan.Het drugs- en behandelingscen-trum De Sleutel spreekt dat tegen.‘We vinden het belangrijk om erop te wijzen dat een joint nietonschuldig is’, zegt directeur AnneVan Duyse. ‘Zeker voor jongeren,die vormen een kwetsbare groep.’In de Vlaamse dagcentra voordrugshulpverlening is het aantalcannabisgebruikers sterk gestegen.Daarbij valt op dat steeds meer

jongeren zich aanmelden. VanDuyse haalt enkele redenen aanom cannabisgebruik af te raden. Erkunnen ongewenste effecten optre-den zoals hartkloppingen enpaniekaanvallen. Bovendien tasthet de hersenen aan, in het bijzon-der die van adolescenten. Bepaaldehersendelen zijn net in ontwikke-ling in deze levensfase. Ten slottekunnen de schoolprestaties en hetsociale leven van de jongere eron-der lijden.

Preventie

Als cannabis een gevaar is voor demaatschappij, wat moet er dangebeuren? Volgens De Sleutel ispreventie heel belangrijk. Dat is

voorkomen dat mensen verslaafdraken. Jongeren moeten geïnfor-meerd worden over de risico’s vancannabisgebruik. Dat gebeurt viacampagnes en lessen op school. Zokunnen jongeren zich een juistbeeld vormen van deze softdrug.‘We kunnen de recente cijfers nietnegeren’, zegt Van Duyse. Daaruitblijkt dat de gemiddelde leeftijdwaarop jongeren met cannabisexperimenteren 12 jaar is. Voorsommigen blijft het bij die enekeer, voor anderen niet. Die laat-sten lopen het risico om aan canna-bis verslaafd te raken. In ons landzijn er verschillende hulpverle-ningscentra waar verslaafdenterecht kunnen. De Sleutel in Gentis daar een van. www.desleutel.be

GENT • De Vlaamse Vereniging van Behandelingscentra Verslaaf-denzorg luidt de alarmbel. Gebruikers van cannabis worden steedsjonger. De hulpverleners waarschuwen voor de gevolgen van deze soft-drug. De gemiddelde leeftijd waarop verslaafden voor het eerst experi-menteerden, is 12 jaar.

Jongeren en cannabisPiratenjagersZEEBRUGGE • Het Belgi-sche fregat Louise-Marie isonlangs uit de Zeebrugsehaven vertrokken. Het schipwordt ingezet om de piraterijvoor de kust van Somalië tebestrijden. De Louise-Marieneemt samen met 20 andereschepen deel aan een EU-ope-ratie.

Te dikGENT • Een op de vijfVlaamse kinderen tussen vieren 14 jaar is te dik. Dat blijktuit cijfers van het MedischSchooltoezicht die de UGentkon inkijken. In negen van de13 centrumsteden zijn ermeer kinderen met overge-wicht bijgekomen. Het hoog-ste aantal zwaarlijvige kinde-ren bevindt zich in Genk,Antwerpen en Turnhout. Desteden met de laagste percen-tages zijn Brugge, Leuven enKortrijk.

VondelingGENT • Een week geledenwerd een meisje in een onder-grondse parking te vondelinggelegd. De baby was één dagoud en verkeerde in goedegezondheid. Het parketspoorde de moeder op. Het iseen 31-jarige alleenstaandemoeder met financiële proble-men. Ze heeft nog twee ande-re kinderen. De vrouw wordtnu begeleid. De baby is teradoptie afgestaan.

‹

Foto DEW

‹

Foto A

Dit zijn cannabisplanten. Van bepaal-de onderdelen worden joints gemaakt.Deskundigen waarschuwen voor hetcannabisgebruik onder jongeren. (Foto’s A)

‹


De beelden liegen er niet om (ziefoto). Tijdens de parade liependuizenden mannelijke en vrouwe-lijke soldaten netjes in de pas. Erwerden lange afstandsrakettengeshowd. Op die raketten stond deslogan: ‘Versla het Amerikaanseleger.’ Burgers stonden aan dekant met plastic bloemen te wui-ven. Ze brachten hulde aan hunleider Kim Jong-il. De mensenkonden moeilijk anders. WantNoord-Korea heeft een dictatuur.

Opvolger

Kim Jong-il bestuurt het land meteen ijzeren hand. Maar in 2008kreeg hij een beroerte. Sindsdienheeft hij een wankele gezondheid.Zijn opvolger werd nog niet offi-cieel voorgesteld. Maar alle ogenzijn gericht op de jongste zoonKim Jong-un. Die verscheen tij-dens de parade voor het eerst inhet publiek, aan de zijde van zijn

vader. Veel is er niet geweten overKim Jong-un. Hij zou in Zwitser-land gestudeerd hebben. Er wordtvermoed dat hij 27 jaar oud is.Maar zelfs dat is niet zeker.

Macht

De Noord-Koreaanse parade wasde grootste militaire optocht ooit.Het is voor het land een manierom haar macht te tonen. ‘Het wasangstaanjagend om te zien hoe desoldaten in de pas marcheerden’,vertelt een buitenlandse journalist.‘Bijna op de millimeter gelijk.’Noord-Korea wordt door dewereldleiders scherp in de gatengehouden. Het land beschikt overeen uitgebreid arsenaal kernwa-pens.

Weetjes over Noord-Korea

• is gesticht in 1948 door Kim Il-sung, de vader van de huidigeleider.

• heet officieel DemocratischeVolksrepubliek Korea.

• grenst aan de landen China,

Rusland, Zuid-Korea en aan de Gele Zee en de Japanse Zee.

• heeft als hoofdstad Pyongyang.• telt naar schatting 24 miljoeninwoners.

• is een communistisch land. Demacht ligt bij de staat, meer

bepaald bij de leider Kim Jong-il. De burgers hebben geeninbreng. Er is een dictatuur. Demensen worden gedwongen deleider te vereren.

• heeft een heel slechte naam ophet vlak van mensenrechten.

Militaire parade in Noord-Korea NOORD-KOREA • Vorige week hield Noord-Korea een indrukwek-kende militaire parade. Dat gebeurde ter gelegenheid van de 65steverjaardag van de Arbeiderspartij. De mogelijke opvolger van de hui-dige leider Kim Jong-il verscheen voor het eerst in het openbaar.Enkele buitenlandse journalisten mochten de parade bijwonen. Dat isheel uitzonderlijk voor een geïsoleerd land als Noord-Korea.

CHILI • De 33 opgesloten mijn-werkers in Chili kregen onlangsgoed nieuws. De boormachinebereikte de kompels. Bij het terperse gaan, zijn de reddingswer-ken normaal gezien aan de gang.Dat is niet zonder risico.

De mannen zitten al sinds 5 augus-tus vast op een diepte van 624meter. Dat was het gevolg van eenontploffing in de mijn. Eerst hiel-

den ze zich in leven met een nood-rantsoen. Pas na 17 dagen wist debuitenwereld dat de mannen nietdood waren. Daarna kregen ze viaeen smalle schacht voedsel, drin-ken en medicijnen.

Een voor een

Oorspronkelijk zag het ernaar uitdat de kompels pas tegen decem-ber bevrijd zouden worden. Maarde boor bereikte de mijnwerkerssneller dan verwacht. Via een spe-ciale capsule (zie tekening) wordende mannen een voor een naarboven gehaald. Elke trip duurt 20

tot 60 minuten. Al die tijd moetende mannen overeind blijven staan.De hele reddingsactie is niet zon-der gevaar. De mannen mogen nietmisselijk worden en braken. Wantdan kunnen ze stikken. De familieleden volgen de red-dingsactie van dichtbij. De voor-bije maanden hebben velen rondde mijn hun tenten opgeslagen.Als de mijnwerkers boven komen,mogen ze even hun familie zien.Daarna moeten ze voor onderzoeknaar het ziekenhuis. De mediabe-langstelling voor deze reddingsac-tie is enorm. Het verhaal haalt dewereldpers.

Reddingsactie

Duizenden soldaten marcheerden tij-dens de militaire parade in Noord-Korea. De optocht vierde de 65ste ver-jaardag van de Arbeiderspartij. (Foto Belga) ‹

Weldra is het opnieuw winter-tijd. Moeten we de klok nu eenuur door- of terugdraaien? Enwat is het nut eigenlijk?

Op zondag 31 oktober 2010wordt om drie uur ’s nachts deklok een uur terug gezet. Zowordt drie uur dus twee uur. Datbetekent dat we een uurtje langermogen slapen. De hele EuropeseUnie heeft een winteren eenzomertijd. Waarom is dat? Hetinvoeren van de zomertijd ont-stond in het begin van de 20steeeuw. Door de klok in de zomereen uur vooruit te zetten, blijft

het langer klaar. Dan moet erminder energie verbruikt wor-den. De zomertijd eindigt in het laat-ste weekend van oktober. Dangaat dus de wintertijd in. Er isveel kritiek op deze maatregel.Ze verstoort het dagritme vanhoogbejaarde mensen en jongekinderen. Maar als de zomertijdooit afgeschaft wordt, zal het inde zomer minder lang klaar zijn.

15 oktober 2010Buitenland 3

Wintertijd

Weldra gaat de wintertijd in. Sindsde oliecrisis in 1973 werd de zomer-tijd systematisch ingevoerd in allelanden van de EU. (Foto A)

‹

Buitenland

Links: de boor waarmee de bredeschacht gemaakt werd. Rechts: teke-ning van een mijnwerker in de red-dingscapsule. (Foto’s DEW)

‹



WV

9

BRUSSEL • Wil je zelf een film-pje in elkaar steken en dat op hetgrote scherm bekijken? Wil jeeen cinéconcert meemaken? Datkan tijdens het Brusselse kinder-filmfestival Filem’on.

Het filmfestival richt zich naar allekinderen en jongeren tot 16 jaar.In verschillende bioscoopzalenzijn er voorstellingen.

Zelf film maken

Het aanbod is heel uiteenlopend.Er zijn zowel kort- als langspeel-films. Ook animatiefilms en docu-mentaires worden vertoond. Voorde liefhebbers zijn er specialeworkshops. Daar leer je hoe je zelfeen filmpje met bijpassendemuziek maakt. Het is de vierdekeer dat dit festival georganiseerd

wordt. Dit jaar loopt het themawater als een rode draad door allevoorstellingen. Het festival heeftplaats van 31 oktober tot en met 7november. Het volledige filmpro-gramma en alle info vind je op:www.filemon.be

Brussels filmfestival

GENT • Sommigen vindenhem maar niets. Anderen krij-gen er niet genoeg van. We heb-ben het over Kabouter Wesley.De avonturen van deze vuilbek-kende kabouter verschenenonlangs in een reusachtig boek.

De figuur van Kabouter Wesleywerd bedacht door Jonas Geir -naert. Het lijkt alsof de kabouterslordig getekend is. Maar dat ismet opzet zo gedaan.

Paddenstoel

In 2008 verscheen KabouterWesley voor het eerst in het tijd-schrift Humo. Het jaar daarnadook hij op in tekenfilmpjes vanhet programma Man bijt hond.Kabouter Wesley is een chagrij-nige persoon die ongeveer alleshaat. Van egels, paddenstoelenen mooie wandelingen tot vakan-tie. Hij gebruikt schuttingtaal en

vaak is de humor plat. Daarom isniet iedereen fan van hem. Teke-naar Geirnaert kondigde aan omvoorlopig te stoppen met Kabou-ter Wesley. De avonturen van dehaatdragende kabouter werdengebundeld in een reusachtigboek. Het verscheen bij Borger-hoff & Lamberigts en kost 39,95euro.

Kabouter Wesley

Diepzeeduiken is een bijzonderesport. Aangepast materiaalmaakt het mogelijk om een duikte nemen in de prachtige onder-waterwereld. Bij diepzeeduikenstaat het genieten en niet decompetitie centraal. Toch is dezesport niet zonder gevaar.

Het woord diepzeeduiken wordt

gebruikt als verzamelterm vooriedereen die met duiken bezig is.De meeste recreatieve duikersdalen zelden af tot meer dan 40meter onder het wateroppervlak.Hoe dieper duikers afdalen, hoemeer risico’s er aan verbondenzijn.

Uitrusting

Diepzeeduikers gebruiken een spe-ciale uitrusting. Die omvat ondermeer een duikbril, duikvinnen,een speciaal pak en een fles metademlucht. Voor iemand in eenzee of een meer mag duiken, moet

hij een opleiding volgen. ‘Daarleer je alles over veiligheid’, vertelteen instructeur. ‘En ook wat jemoet doen als het mis gaat.’ Dui-kers mogen nooit alleen afdalen.Ze hebben een metgezel-duiker,een buddy. Moet een duiker eenverre reis maken om iets moois tezien? ‘Nee hoor’, zegt een duikermet ervaring, ‘ook in de Beneluxvalt veel te zien.’ Zo zijn er deondergelopen steengroeven in onsland. En net over de grens inNederland vind je de Oosterschel-de. Natuurlijk zie je er geen haaienof exotische dieren. Maar er zit welleven onder de waterspiegel.

15 oktober 2010

Diepzeeduiken kan zowel op exotische plaatsen (zie foto), als in de Oosterschelde. (Foto A)

Het boek van Kabouter Wesley is ruim een halve meter hoog.

‹

‹

Flits 4Sport

bordop je

KitsBits&

Diepzeeduiken

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, JOKE DE VUYST, PIET LEROUGE, WILMERT NEIRINCK, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 15 OKTOBER 2010

Aimée de Jongh

x

Wijzereg


Foto Brussels Filmfestival

(

© Borgerhoff & Lamberigts


Blik op de week

Studente wordt politiechef

21 s t e j a a r g a n g • N umm e r 5 • 1 n o v em b e r 2 0 1 0

In 2009 vierde het Verdrag inzakede Rechten van het Kind zijn20ste verjaardag. Dat verdragwordt jaarlijks op 20 novemberherdacht. We zijn een jaartje ver-der. En de kinderrechten zijnactueler dan ooit.

Het Kinderrechtenverdrag werd in1989 door de Verenigde Natiesgoedgekeurd. Het verdrag vraagt

respect voor alle kinderen, waarook ter wereld.

Kindsoldaten

In bepaalde landen hebben kinde-ren het heel hard te verduren. Zeworden ingezet als kindarbeider.Vaak moeten ze vuil en zwaar werkdoen tegen een heel laag loon. Insommige landen, zoals Congo, be -

staan er kindsoldaten. Soms wor-den ze verplicht om iemand tedoden. Organisaties als Unicef zet-ten zich in om het lot van dezejongeren te verbeteren.

België

Ook in ons land is er nog werk aande winkel op het vlak van kinder-rechten. Unicef België heeft daar

in 2010 een rapport over opgesteld.In de getuigenissen van jongerenkomen een aantal zaken terug. Dejeugd wil zelf beslissingen kunnennemen. Zelfs al heeft iemand eenhandicap. De strijd voor een betermilieu zou meer aandacht moetenkrijgen. En de jongeren liggen ookwakker van discriminatie. Meerinfo op:www.unicef.be

MEXICO • Marisol Valles (20jaar) wordt de ‘moedigste vrouwvan het land’ genoemd. Dezestudente criminologie is pasbenoemd als politiechef. Op zichis dat geen bijzonder feit. Maarze gaat aan de slag in een van demeest gewelddadige dorpen inMexico. Praxedis G. Guerrerowordt geteisterd door drugsge-weld.

De benoeming van Valles haaldehet wereldnieuws. Dat komt voor-

al door haar jeugdige leeftijd incombinatie met haar levensge-vaarlijke functie. De vorige poli-tiechef werd doodgeschoten. Hetduurde meer dan een jaar eer eropvolging kwam. En de burge-meesters van twee buurgemeentenwerden ook al vermoord.

Grensstad

Valles is gehuwd en moeder vaneen zoontje. Beseft deze vrouwwaaraan ze begint? ‘Ik ben me

bewust van het risico’, vertelt Val-les aan de nieuwszender BBC.Maar ze zegt dat ze er goed overnagedacht heeft. Ze heeft ook methaar familie overlegd. Valles isgemotiveerd om de problemen inde streek aan te pakken. En pro-blemen zijn er genoeg. Het stadjeligt aan de grens met de VS. Ben-des proberen hun drugs naar datland te smokkelen. Ze strijdentegen elkaar en tegen de politie.Dat gaat gepaard met veel bloediggeweld.

Drugskartels

Sinds 2006 heeft de Mexicaanseregering de strijd aangebondenmet de georganiseerde bendes.Deze drugskartels slaan hardterug. De laatste vier jaar vielen erhierbij in totaal 28000 doden.Valles zal kunnen rekenen op dehulp van twee lijfwachten. Zemoet ook op zoek naar nieuweagenten. Want acht politiemensenhebben onlangs uit schrik hunontslag gegeven.

• Wie is premier?

• Spinnen

• Parachuteproces

• Kledij wordt duurder

• Wereld Diabetesdag



Speleologie

• Modeshow

Kinder -rechten

Deze jonge rebel uit Congo poseert met zijn geweer. In sommige landen zijn kindsoldaten aan het werk. Dat is een schending van de kinderrechten. (Foto Belga)


Actueel

© NASA




AFZENDER: D

EEENHOORN, V


Nieuwe bemiddelaarBRUSSEL • Bart De Wever(N-VA) werd door de koningvan zijn opdracht als verdui-delijker ontheven. Er werdeen nieuwe bemiddelaar aan-gesteld. Het gaat om JohanVande Lanotte (sp.a). Dezevoormalige vicepremier isMinister van Staat. Zijn eerstedoel is het vertrouwen te her-stellen. Dat lijkt een haastonmogelijke opdracht.

Chips voor neushoornsZUID-AFRIKA • In Zuid-Afrika zullen neushoorns uitde nationale parken een chipingeplant krijgen. Dit techni-sche middel wordt ingezet inde strijd tegen de stroperij.Via de chip zal een neushoornaltijd gevolgd kunnen wor-den. Bij ongewone bewegin-gen gaat een alarm af.

Geboorte van sterrenDit beeld is recent genomendoor de Hubble-telescoop vande NASA. De foto laat zienhoe sterren ontstaan. Dezehemellichamen wordengevormd uit gaswolken. Ster-ren staan vaak in groep. Detemperatuur in het middenvan een ster is superhoog. Inhet heelal zijn er veel sterren.De zon is daar een van.

‹

‹Foto A

‹


Kits 1 november 10_Kits 25/10/10 10:16 Pagina 1

1 november 2010

TONGEREN • Vorige week vieler een uitspraak in het zogenaam-de parachuteproces. De volksjurybevond Els Clottemans (26 jaar)schuldig aan moord. Zij werd ver-oordeeld zonder dat er materieelbewijs was.

De jury achtte Clottemans schuldigaan de moord op Els Van Doren.Deze laatste kwam om het levendoor sabotage aan haar parachute.Dat gebeurde vier jaar geleden.

Geen bewijs

Over het proces is heel wat te doengeweest. Nooit eerder in Vlaande-ren kreeg een assisenzaak zoveelaandacht. De voorbije wekenkwam het proces uitgebreid in demedia. In deze zaak oordeelde devolksjury Clottemans schuldig. Datdeden ze op basis van motief, gele-genheid en kennis van parachutes.Er was geen enkel materieel bewijs,zoals een vingerafdruk. De familievan Van Dooren vond dat hetonderzoek goed verliep. De tegen-partij vond dat niet. Clottemanswerd veroordeeld tot 30 jaar.

Volksjury

Een hof van assissen velt eenoordeel over ernstige en straf-bare feiten. Moord is daar eenvoorbeeld van. Een assisenhofbestaat uit beroepsmagistratenen burgers. Die laatsten vor-men een volksjury. Hoe kom je nu in die juryterecht? Een volksjury bestaataltijd uit 12 mensen. Die men-sen worden door loting aange-wezen. Het is niet mogelijk omje zelf kandidaat te stellen. Eenvolksjury heeft een heelbelangrijke rol. Deze jurybeslist of iemand schuldig is ofniet. Als iemand schuldigbevonden wordt, wordt eenstraf bepaald. Dat gebeurtsamen met de beroepsmagistra-ten. Niet alle landen hebbeneen volksjury. Sommige men-sen hebben kritiek op dit sys-teem en vinden het verouderd.Ze vragen zich af of gewoneburgers wel kunnen oordelenover zulke zware feiten.

Dit is Els Clottemans in de rechtszaal,begeleid door agenten. Ze werd veroor-deeld tot 30 jaar cel wegens de moordop Els Van Dooren. (Foto Belga)‹

Parachuteproces

SpinnenANTWERPEN/TURNHOUT •Al gehoord van het bodemwe-vertje en het aeronautje? Dienamen klinken heel lief. Maarhet gaat hier wel over spinnen.Deze dieren zijn het onderwerpvan een gloednieuwe tentoon-stelling.

Velen vinden spinnen eng ofvies. Maar er zijn ook mensendie spinnen bestuderen. Je kan erzelfs je beroep van maken. Danben je een arachnoloog. Dat iseen spinnendeskundige. De Bel-gische Arachnologische Vereni-ging ARABEL deed een grootonderzoek. Dat duurde vier jaar.De wetenschappers bestudeerden

spinnen op verschillende plek-ken in Antwerpen. Onlangs stel-den ze hun resultaten voor. Erwerden maar liefst 249 soortenspinnen aangetroffen. De beken-de kruisspin staat bovenaan derangschikking. Wil je meer weten over deze die-ren? Kom dan naar de tentoon-stelling Kijk eens binnen bij despinnen. Die loopt vanaf 22 okto-ber in het Natuurpunt Museumin Turnhout.

BRUSSEL • Wie is op ditmoment de premier van onsland? Dat is niet Bart De Wever(N-VA) noch Elio Di Rupo (PS).Yves Leterme (CD&V) is nogaltijd premier in afwachting vaneen nieuwe regering.

De situatie in ons land roept ver-warring op. In juni 2010 waren erverkiezingen. Daarbij kwamen deN-VA en de PS als overwinnaarsuit de bus. Toch is er nog altijdgeen nieuwe regering. Dat komtomdat de onderhandelingen in hetslop zitten. De relatie tussen de N-VA en de PS is slecht. Hunmeningen liggen ver uiteen.

Lopende zaken

Maar een land moet bestuurd wor-den. Er moeten beslissingen geno-men worden. Ook al is de nieuweregering nog niet gevormd. Daar-om is er nu een regering van‘lopende zaken’. Dat is geen offi-ciële term. Maar hij beschrijft welwaarover het gaat. De oude rege-ring is op dit moment nog nietontslagen. Want er is geen nieuweregering. Om die periode te over-bruggen, blijft de oude regeringaan. Dat duurt tot de nieuwe rege-ring benoemd is. Uittredend pre-mier Yves Leterme staat dusmomenteel aan het hoofd van onsland. Welke taken heeft die voor-lopige regering nu? Enerzijdsvoert ze heel dringende maatrege-len uit. Anderzijds wikkelt ze ookgewone routinehandelingen af.Echt ingrijpende beslissingen magdie regering niet nemen. Daarvooris het wachten op de nieuwe rege-ring. Ondertussen verlopen deregeringsonderhandelingen uiterstmoeizaam. Sommigen denken dater nieuwe verkiezingen komen.

Dit is uittredend premier Yves Leterme.Hij staat aan het hoofd van de regeringvan lopende zaken. Dat is een tijdelijkeoplossing. (Foto Europeanpeoplesparty)‹

Binnenland 2Wie is premier?

Dit is een langtongspinnetje. Na dekruisspin is het de meest aangetroffensoort in Antwerpen. Dat blijkt uit eenvierjarig onderzoek. (Foto Dekologi)

‹

Kort

Binnenland

Lichten uitBRUSSEL • Nu zijn de lich-ten op onze Vlaamse snelwe-gen gedoofd vanaf midder-nacht tot zes uur ’s ochtends.Maar Vlaams minister vanMobiliteit Hilde Crevits(CD&V) wil dat de lichten opde snelwegen altijd gedoofdworden. Dat geldt niet voorde open afritten en de groteverkeerswisselaars. En bijslecht weer zou een uitzonde-ring gemaakt worden. Met demaatregel wil de ministerjaarlijks twee miljoen eurobesparen. Maar niet iedereenis het met deze maatregeleens.

AllerzielenBRUSSEL • Ga jij op 2november ook naar het kerk-hof? Op die dag is het Aller-zielen. Dat is een katholiekfeest waarbij de doden wordenherdacht. Op veel graven wor-den bloemen gezet. En somsook kaarsen.

VertragingBRUSSEL • Het aantalkoperdiefstallen bij het spoorblijft maar stijgen. In de eer-ste zeven maanden van ditjaar waren er 484 diefstallen.Die zorgden in totaal voor24000 minuten vertraging.Dat blijkt uit cijfers van deNMBS. De spoorgroep vreestdat het aantal koperdiefstallendit jaar driemaal hoger zal lig-gen dan in 2009.

‹Foto A

‹

Foto A


1 november 2010

Op 14 november is het WereldDiabetesdag. Op die dag wordt deziekte wereldwijd onder de aan-dacht gebracht. Diabetes komtmeer en meer voor. Ook bij kin-deren.

Diabetes mellitus wordt in devolksmond ook wel ‘suikerziekte’genoemd. Maar dat is een mislei-dende term. Je krijgt geen diabetesdoor te veel suiker te eten.

Prikpen

Diabetes heeft alles te maken metde stof insuline (zie kader). Bij dia-betici is die stof te weinig in hetlichaam aanwezig of werkt zeslecht. Daardoor kan er vanuit devoeding onvoldoende suiker opge-

nomen worden. Die suiker heeftons lichaam nodig voor energie.Diabetes is een chronische (lang-durige) ziekte. Dat betekent dat jeer niet van kan genezen. Diabeticikunnen er wel mee leren omgaan.Zo is er de prikpen (zie kleinefoto). Daarmee kunnen diabeticizelf bloed prikken. Met een gluco-semeter kunnen ze dan het bloed-suikergehalte meten. Zo kunnen zenagaan of ze insuline moeten opne-men. Die opname gebeurt via eenspuit, pen of pomp.

Twee types

Er worden twee types diabetesonderscheiden. Type 1 komt vooralvoor bij mensen jonger dan 40 jaar.Hun lichaam maakt te weinig insu-

line aan. Bij type 2 is er wel vol-doende insuline in het lichaamaanwezig. Maar het werkt nietgoed. Deze vorm zie je het meestbij mensen ouder dan 40 jaar, voor-namelijk bejaarden. Het wordt danook omschreven als ouderdomsdia-betes. Maar de laatste jaren stijgthet aantal jonge type 2-patiëntenenorm. Dat heeft te maken metovergewicht en te weinig lichaams-beweging. Diabetici moeten regel-matig hun bloedsuikerspiegelmeten. Die moeten ze zo stabielmogelijk houden. Dat gebeurt dooreen combinatie van beweging,dieet en medicatie. Als diabetesniet behandeld wordt, kunnen degevolgen ernstig zijn. Er is een ver-hoogd risico op hart- en vaatziek-ten. www.diabetes.be

CHINA/PAKISTAN • Slechtnieuws voor de westerse shoppers.Kledij zal de komende maandenduurder worden. Dat heeft temaken met de mislukte katoen-oogsten in China en Pakistan.

Wat elders in de wereld gebeurt,kan ons leven hier beïnvloeden. Zozorgden de overstromingen in Paki-stan voor een tegenvallende katoen-oogst. Katoen is een grondstof omkledij te maken. Die kleren hangenbij ons in de winkelrekken.

Katoen

Katoen is een zachte zaadvezel. Aaneen katoenplant bevinden zichkatoenbollen of zaaddozen. Wan-neer die opengaan, drogen de vezelsuit tot lintvormige draden. Die zijngeschikt om garen mee te spinnen.Dat garen wordt op zijn beurt ver-werkt tot textiel. Katoen groeit het

best in een warm en vochtig kli-maat. De vijf grootste katoenprodu-centen ter wereld zijn China, India,de VS, Pakistan en Oezbekistan.China is de allergrootste. Maarslecht weer deed deze zomer deChinese katoenoogst mislukken.

Prijskaartje

Momenteel is er dus wereldwijdminder katoen beschikbaar dannormaal. Toch hebben de kleding-producenten deze grondstof nodig.Daardoor stijgt de prijs. Dat is dewet van vraag en aanbod. De vraagnaar katoen is hier groter dan hetaanbod. Kledingproducenten moe-ten hun grondstoffen dus duurderaankopen. Die kost zullen ze door-rekenen naar de klant. Deskundi-gen voorspellen dat onze kledij vol-gend jaar 5 tot 10 procent duurderwordt. Dat geldt vooral voor onder-goed en T-shirts.

Deze Chinese vrouw oogst katoen viahandenarbeid. De katoenpluk kan ookmachinaal gebeuren. Maar vaak is datniet milieuvriendelijk. (Foto Belga)

Kledij wordt duurder

Wereld Diabetesdag

Buitenland 3

Buitenland

De mensen vormen een blauwe cirkel.Dat is het internationale symbool voordiabetes. De inzet toont een prikpen ombloed te prikken. (Foto’s IDF - A)

De pineuten van de week zijnde Franse fans van LadyGaga. De Amerikaanse zange-res zegde haar twee concertenin Frankrijk af. Dat kwamdoor de stakingen die heel hetland plat legden. De Fransenprotesteerden tegen de plan-nen van president Sarkozy.Hij wil de pensioenleeftijdverhogen. De twee concertenzijn nu verschoven naar 19 en20 december. Hopelijk zijn erdan geen stakingen.

De bofkont van de week isStewie. Ze is een vijfjarigekattin uit Chicago (VS). Ste-wie is uitgeroepen tot de lang-ste kat van de wereld. Ze meetmaar liefst 123 centimeter.Dat is bijzonder lang. Stewiebehoort tot het Main Coon-kattenras. Dat ras staat erombekend dat ze heel lang kun-nen worden.

‹

Foto A

BofkontPineut&

Insuline

De datum van Wereld Dia-betesdag is niet toevallig.Het is de geboortedatumvan Frederick Banting(1891-1941). Deze Canadesearts en Nobelprijswinnaarontdekte hoe insuline aan-gemaakt wordt. Dat was eenbelangrijke stap in hetonderzoek naar diabetes. In1922 werd de eerste diabe -tes patiënt met insulinebehandeld. Wat is insulineeigenlijk? Het is een hor-moon in ons lichaam. Datbestaat uit een chemischeformule. Insuline wordtgevormd in de alvleesklierof pancreas. We hebbeninsuline nodig om te kun-nen leven. Het zet suikerom in energie. Die zorgtervoor dat alle cellen in onslichaam kunnen werken.


Foto’s A

Foto A

‹

‹

‹

‹

GRONDSTOF

VERWERKING

AFGEWERKT PRODUCT


1 november 2010

Als echte designers gaat het vijfde leerjaar van De Wijngaard aan de slag.

‹

‹

Flits 4Modeshow

Speleologie

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, JOKE DE VUYST, PIET LEROUGE, WILMERT NEIRINCK, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 1 NOVEMBER 2010

Aimée de Jongh

Deze speleoloog verkent een grot. Hij draagt een speciale helm met een lamp. (Foto A)

V

s

Win een boekWIELSBEKE • Zin om deherfstvakantie in te duiken meteen boek? Dan hebben wij eentip voor jou: Het geheim van Fie-lemon van Rien Broere. Je kanhet boek zelfs winnen.

Kester zit boordevol fantasie. Hijheeft alle redenen om gelukkig tezijn. Zijn ouders gaan toch niet uitelkaar. En hij maakt het aan met

een leuk meisje. Maar met zijnbuurman opa Stoffel gaat het min-der goed. Kester merkt dat opasteeds vaker dingen vergeet. Enwie is die mysterieuze Fielemondie steeds bij hem thuis opduikt?Wat heeft die man tegen Kester?Hij gaat zelfs zover dat hij de jon-gen van diefstal beschuldigt! Kes-ter laat het daar niet bij. Als eenechte detective gaat hij op pad.

Krijg je het benauwd in kleineruimtes? Dan is speleologie nietsvoor jou. Speleologen zijn mensendie grotten bestuderen. Maarnaast wetenschap komt er eengrote dosis sport en lef aan te pas.

Speleologie houdt in dat je doorsmalle gangen kruipt, steile rots-wanden beklimt en afdaalt met tou-wen. Ook af en toe de weg kwijtraken, hoort erbij.

Mysterieus

Veel technieken die speleologengebruiken, zijn te vergelijken met

die van bergbeklimmers. Maar integenstelling tot die laatsten bevin-den speleologen zich diep onder degrond. Wat zoeken ze daar eigen-lijk? ‘Avontuur en mysterie’, zegteen speleoloog. ‘Je kan je niet voor-stellen hoe het voelt om ergens tekomen waar nog niemand kwam.’Dat gebeurt in ons land niet zovaak. De meeste Belgische grotten

zijn al in kaart gebracht. Daarbestaan speciale boeken over. Som-mige speleologen verkennen dereeds ontdekte grotten aan de handvan die informatie. Anderen hou-den van een grotere uitdaging. Zegaan op zoek naar nieuwe grotten inbinnen- of buitenland. Hoe ontdekje nu een nieuwe grot? ‘Daar zijneen aantal aanwijzingen voor’, legteen speleoloog uit. ‘Zoals een rivierdie ineens in de grond verdwijnt.’Wil je meer weten over speleologie?Kijk dan eens op de website van hetVerbond van Vlaamse Speleologen.Er is ook een jongerenwerking.www.speleovvs.be

Sportbordop je

HERENTALS • Voor een ori-ginele modeshow moet jetegenwoordig niet meer naarParijs. Je kan ook terecht inHerentals. Daar organiseerdende vijfdeklassers van basis-school De Wijngaard een leukeshow. Dat deden ze met... kran-ten!

De leerlingen waren heel enthou-siast. ‘Het is eens iets anders omeen papieren kledingstuk te dra-gen’, zeggen ze.

Designers

Als echte designers in spe gingenze aan de slag. Eerst kozen ze eenmodel uit en maakten ze een ont-

werp. Daarna volgde er eenmodeshow. De leerlingen zelfvormden de jury. Ze mochtenstemmen voor het beste ontwerpbij de meisjes en bij de jongens.‘Het was heel tof om te doen’,zeggen de leerlingen. Hebben zenog tips voor andere krantenont-werpers? ‘Je maakt het bestmeerdere lagen’, zeggen de jongedesigners. ‘Dan scheurt je papie-ren kledingstuk minder snel.’

KitsBits&


Foto Basisschool D

e Wijngaard

We geven maar liefst vijf exem-plaren weg van dit spannendeen grappige boek. Wat moet jedaarvoor doen? Stuur het juisteantwoord op onderstaandewedstrijdvraag naar [email protected]. Vergeet jenaam en je adres niet. En datvoor 30 november.

Wedstrijdvraag: Wie schreef het boek Hetgeheim van Fielemon?

9

Klasin de


2 1 s t e j a a r g a n g • N umm e r 6 • 1 5 n o v em b e r 2 0 1 0

VERENIGDE STATEN • Voorhet eerst in de geschiedenis gaateen humanoïde (mensachtige)robot de ruimte in. Robonaut 2 ofR2 vertrekt als bouwpakketje methet ruimteveer Discovery. Derobot is in het gezelschap van zesastronauten. Hun bestemming ishet ruimtestation ISS.

De lancering van de Discovery wasgepland voor 3 november. Maar

door de slechte weersomstandighe-den en een brandstoflek werd delancering al een paar keer uitge-steld. Het zal zeker nog tot 30november duren voor het ruimte-veer de lucht wordt ingestuurd.

Geen benen

Robonaut 2 is het resultaat van eensamenwerking tussen de autofabri-kant General Motors en de NASA.

R2 is ruim een meter lang. Hijheeft twee armen en een hoofd.Benen heeft hij voorlopig nog niet.Die zijn in ontwikkeling. Zijnbovenlijf kan wel ergens op vastge-schroefd worden. De robot isgemaakt van koolstofvezels en alu-minium. Hij weegt 140 kilogram.In zijn hoofd zitten vier gewonecamera’s en een infraroodcamera.Robonaut 2 draagt een rugzakje.Daarin zitten aansluitingen voor

zijn stroomvoorziening. De robotwordt bestuurd via computerpro-cessen.

Klusjes

Wat is het doel van deze peperdurerobot? Allereerst moet hij in elkaargezet worden. Hij wordt immersals bouwpakketje verstuurd. Nor-maal gezien moet de robot tegenhet einde van dit jaar werkklaarzijn. Deze missie is een experi-ment. De NASA wil testen hoe derobot zich gedraagt bij gewichts-loosheid. Want in het ruimtesta-tion is er geen zwaartekracht.Indien dat goed meevalt, kan derobot voor klusjes ingezet worden.Hij kan gemonteerd worden opeen robotarm aan de buitenkantvan het ISS. Zo zou hij gevaarlijkeherstellingen kunnen uitvoeren inplaats van de astronauten. Derobot is bestand tegen extremekoude of hitte. Het is de bedoelingdat Robonaut 2 minstens tot 2020aan boord blijft van het ISS. DeNASA wil op termijn nog meerhumanoïde robots de ruimte instu-ren.

Robot in de ruimteLinks Robonaut 2, rechts een Amerikaanse astronaut. Robonaut 2 is de eerste humanoïde robot in de ruimte. (© NASA)


Actueel

HALFMAANDELIJKS, BEHALVEMAANDELIJKSINJANUARIENAPRIL, ENNIETINJULIENAUGUSTUS• AFGIFTEKANTOOR: 8500 KORTRIJK1-2° AFD.


‹

ISS tien jaar bemandHet ruimtestation ISS was op 2november 2010 precies tien jaaronafgebroken bemand. Datbetekent dat er sinds 2 novem-ber 2000 voortdurend beman-ning aan boord is geweest.

Natuurlijk zijn dat gedurendedie tien jaar niet steeds dezelfdeastronauten. De mensen aanboord worden afgewisseld. In

totaal gaat het om 200 ruimte-vaarders uit 15 landen. Onzelandgenoot Frank De Winne isdaar een van. De bedoeling vanhet internationale ruimtestationISS is om het heelal te bestude-ren. Aan boord worden weten-schappelijke experimenten uit-gevoerd. Het is een heel duurproject waar verschillende lan-den aan meewerken. Zo kostte

het toilet 15 miljoen euro. In zijnbestaan heeft het ISS al 70000rondjes om de aarde gedraaid.Zonnepanelen zorgen voor ener-gie. Aan boord is er een systeemwaarmee de astronauten hun uri-ne kunnen recycleren tot drink-water. Het ruimtestation zal totminstens 2020 in werking blij-ven. Dat zijn de betrokken lan-den overeengekomen.

TaartUKKEL • AartsbisschopAndré Léonard heeft een taartin zijn gezicht gekregen. Datgebeurde tijdens een misvie-ring op Allerheiligen. Eenjongeman liep naar voren enduwde een taart in het gezichtvan de aartsbisschop. Over debedoeling en de identiteit vande taartengooier is voorlopigniets bekend. Mogelijk heefthet te maken met de radicaleuitspraken van de bisschop.Die gingen over aids en overhoogbejaarde pedofiele pries-ters.

InstortingITALIE • In de historischeRomeinse stad Pompeii is eenheel oud huis ingestort. Hetwas een woning waar vroegergladiatoren leefden. Die vech-ters werden getraind om in dearena te strijden. De stadPompeii werd in 79 na Chris-tus verwoest door een uitbar -sting van de vulkaan Vesuvius.

FlamingoSPANJE • Flamingo’sgebruiken hun eigen ‘make-up’ om er goed uit te zien. Dathebben wetenschappersonlangs ontdekt. Een flamin-go heeft klieren die pigmen-ten aanmaken. In die pigmen-ten zit een soort olie. Diesmeren de vogels over hunveren. Zo blijven ze mooiroze.

‹

Foto A

© NASA

‹Foto DEW

Blik op de week


• Trajectcontrole

• Herdenking

• Nederlaag voor

Obama

• Wereldrapport


Bungeejumpen

• Appels van dichtbij

Ga dan snel naar



TrajectcontroleBRUSSEL • Snelheidsduivelskunnen maar beter op hun tellen passen. Minister vanMobiliteit Hilde Crevits(CD&V) wil hardrijders strengaanpakken. Dat doet ze met eennieuw systeem: trajectcontrole.

Een traject is de afstand tussen

twee punten. Met trajectcontrolewordt de gemiddelde snelheidtussen die twee punten gemeten.Volgens experts is dat systeembeter en veiliger dan de bestaan-de flitspalen. ‘Want bij flitspalenkunnen automobilisten snel evenop de rem gaan staan. En zodraze voorbij de paal zijn, kunnen zeweer gas geven’, zegt een deskun-dige. ‘Dat zal bij het nieuwe sys-teem niet werken.’ Er loopt al een tijdje een proef-project op de E17 in Gentbrugge.Minister Crevits verwacht deresultaten daarvan tegen eind2011. ‘We zullen alles goed bestu-deren’, zegt ze. De kans is grootdat er in Vlaanderen na 2011 eensysteem van trajectcontrole komt.

15 november 2010

In de Zoo bevinden zich tallozedieren in verschillende afdelingen.Deze maand werd er een nieuwig-heid aan de pers voorgesteld: deStoryTrip. Bezoekers kunnen inte-ressante multimediaverhalenbeluisteren via hun mp3-speler,smartphone of een gewoon mobiel-tje. Naast dit technische snufjepakt de Zoo uit met haar aller-nieuwste bewoners. We stellen erenkele aan jullie voor.

• RoelroelsDe Zoo mocht negen roelroels ver-welkomen. Dat zijn gekuifde bos-patrijsjes. In de vrije natuur vindje ze in Borneo en Sumatra. Zeeten insecten en wormen. Maar

ook bessen en zaden staan op hetmenu. Roelroels leven in paartjes. • Blauwkopara’sBlauwkopara’s komen voor inPeru, Bolivia en Brazilië. Het aan-tal blauwkopara’s in het wild issterk afgenomen. Dat komt doorde kap van het regenwoud. Boven-dien worden deze prachtige vogelsvaak illegaal verhandeld. In de Zookwamen drie blauwkopara’s uithun ei.• Slanke lori’sEind augustus werd in de Zoo eenslanke lori geboren. Slanke lori’szijn zoogdieren die ’s nachts actiefzijn. Je vindt ze dan ook in hetnachtdierenverblijf. Ze zijn afkom-stig uit Zuid-Azië.

Binnenland 2

ANTWERPEN • Al gehoord van roelroels, slanke lori’s en blauwkop -ara’s? Deze dieren vind je in de Antwerpse Zoo. Onlangs werden er bijdeze soorten schattige baby’s geboren.

AALST • In Aalst organiseerdehet stadsbestuur vorige week eenspeciale herdenking. Die was ternagedachtenis van de slachtoffersvan de Bende van Nijvel.

Op zaterdagavond 9 november 1985was er een bloedige overval op deDelhaize in Aalst. Daarbij vielen eracht doden en zeven gewonden,waaronder ook kinderen.

Onopgelost

De daders konden ontsnappen.Volgens de speurders was dezeoverval het werk van de zogenaam-de Bende van Nijvel. De pers gafdeze naam aan een groep geweldda-

dige gangsters uit Waals-Brabant.De Franstaligen spreken over LesTueurs du Brabant. De bende troktussen 1982 en 1985 een bloedigspoor door ons land. Ze pleegdeinbraken, moorden, diefstallen enovervallen. Meer dan 25 jaar later isnog niemand van de bende ontmas-kerd. Veel nabestaanden denkendat de daders nooit zullen wordengevonden. De onderzoekers hebbennog de tijd tot 10 november 2015.Dan verjaart het dossier.www.bendevannijvel.com

Herdenking

Het is 25 jaar geleden dat de bende vanNijvel een overval pleegde op de Del-haize van Aalst. De slachtoffers daar-van werden onlangs herdacht. (Foto Belga)

‹

Dit zijn de nieuwe gezichten van deZoo. Er werden drie blauwkopara’s,een slanke lori en negen roelroels gebo-ren. (© KMDA)

Binnenland

De pineuten van de week zijnalle gebruikers van de woor-den ‘ik heb zoiets van’. Dezeuitdrukking is door eenNederlandse site uitgeroepentot ‘vaagste vaagtaal van2010’. Dat betekent niet datde woorden fout zijn. Maarwel dat de uitdrukking ‘ik hebzoiets van’ eigenlijk nietszeg-gend en onduidelijk is.

De bofkont van de week isonze Belgische tennissterKim Clijsters. In de finale vande Masters in Doha versloeg zede Deense Caroline Wozniac-ki. Daarmee rijfde Clijsterseen enorm bedrag aan prij-zengeld binnen. In de rang-schikking sprong ze overSerena Williams. Clijstersstaat momenteel op de derdeplaats van het wereldvrou-wentennis.

‹

Foto DEW

BofkontPineut&

Deze foto toont het nieuwe systeem van trajectcontrole. (Foto Belga)

‹

Zoo-baby’s

‹


15 november 2010

Gaat de wereld erop vooruit ophet gebied van welvaart? Op die vraag proberen de VerenigdeNaties (VN) jaarlijks een ant-woord te geven. Dat presenterenze in een speciaal Human Deve-lopment Report (Menselijk Ont-wikkelingsrapport). Dit jaar wasdat de 20ste keer.

Hoe meet je nu of een land welva-rend is of niet? Daarvoor gebrui-ken de VN een aantal parameters.Ze meten bijvoorbeeld hoe eenland scoort op het vlak van armoe-de, onderwijs en levensverwach-ting. Naar aanleiding van deze20ste verjaardag bekeken de VNalle gegevens tussen 1970 en 2010.

Daaruit kwamen een aantal trendsnaar voren.

Ongelijk

Over het algemeen is de levenskwa-liteit erop verbeterd. Maar in Zuid-Azië en in Afrika is er nog altijd

extreme armoede. Daarnaast is erwereldwijd veel ongelijkheid. Dievind je tussen de landen onderling.Maar ook tussen de inwoners vaneen land. Ten slotte is er een grotekloof tussen mannen en vrouwen.Vrouwen hebben gemiddeld eenveel lager loon dan mannen.

In de VS zijn er maar twee belang-rijke politieke partijen. Dat zijn deDemocraten en de Republikeinen.Obama behoort tot de Democra-ten. Deze partij staat voor verande-ring, bijvoorbeeld op het vlak vande gezondheidszorg. De Republi -keinen zijn eerder behoudsgezind.

Nederlaag

Obama werd tot president verko-zen in 2008. Dat is voor een ter-

mijn van vier jaar. Deze maandwaren er tussentijdse parlements-verkiezingen. De Amerikanenmoesten 37 senatoren en eennieuw Huis van Afgevaardigdenkiezen. De uitslag was een neder-laag voor Obama. De Republikein-se partij veroverde de meerderheidin het Huis van Afgevaardigden.In de Senaat behaalde ze geenmeerderheid. Maar de Republikei-nen snoepten daar wel veel zetelsaf van de Democraten. De politie-

ke situatie is nu heel moeilijk. DeRepublikeinen hebben veel macht.Ze kunnen tegenstemmen bij Oba-ma’s wetsvoorstellen.

Afgestraft

‘Het is duidelijk dat Obama doorde kiezer is afgestraft’, zegt eendeskundige. ‘Veel mensen zijn niettevreden over zijn beleid van devoorbije twee jaar. Wat liep er danfout? ‘In 2008 heeft Obama veran-dering beloofd’, zegt een inwoner.‘De gezondheidszorg heeft hijinderdaad aangepakt. Maar op hetvlak van economie is er niet veelveranderd.’ En net dat thema von-den veel kiezers uiterst belangrijk.

Weetjes over de VS • Officiële benaming: USA(United States of America)• Omvang: 50 staten en hetdistrict Columbia • Vlag: De vlag bestaat uit 13strepen en 50 sterren. De 13strepen staan voor de oor-spronkelijke 13 koloniën. Desterren verwijzen naar dehuidige 50 staten.• Officiële taal: Engels• Aantal inwoners: 307212 123in 2009• Munteenheid: dollar• Hoofdstad: Washington D.C.• Oppervlakte: 9 629 091 km2

• Regeringsleider: Barack Oba-ma• Nationale feestdag: 4 juli• Monumenten: Een belang-rijk monument is het Vrij-heidsbeeld in New York. Ditbeeld heet iedereen welkomin de VS.

VERENIGDE STATEN • Onlangs voerde president Barack Obamaeen dansje uit tijdens een bezoek aan India. Nochtans heeft hij weinigreden tot feesten. Tijdens de tussentijdse parlementsverkiezingenkreeg de partij van Obama rake klappen. Als de president in 2012opnieuw verkozen wil worden, zal hij zich moeten bezinnen.

België op de lijst

De VN maken jaarlijks eenlijst op van de ontwikkelingper land. Die heet deHuman Development Index(HDI). Hoe hoger een landop die lijst staat, hoe welva-render het is. Voor 2010bestaat de top drie respectie-velijk uit Noorwegen, Aus-tralië en Nieuw-Zeeland.Nederland bevindt zich opde zevende plaats. Belgiëstaat als 18de in de rang-schikking. Ons land is eenplaats gezakt in vergelijkingmet vorig jaar. België scoortopvallend goed wat betreftde gelijkheid tussen man envrouw. Momenteel is degemiddelde levensverwach-ting 70 jaar. Ons land doethet beter met een gemiddel-de levensverwachting van 80jaar. Dat komt door de goe-de voeding en de gezond-heidszorg.

Dit is president Obama tijdens eenbezoek aan India. In eigen land behaal-de zijn partij een nederlaag in de tussen-tijdse parlementsverkiezingen. (Foto Belga)‹

Wereldrapport

Nederlaag voor Obama

Deze vrouwen uit Liberia zijn aan hetwerk. Volgens een rapport is er wereld-wijd nog veel ongelijkheid in loon tussenmannen en vrouwen. (© UNDP) ‹

Buitenland 3Kort

Buitenland

VulkaanINDONESIE • Eind oktoberbegon de Indonesische vul-kaan de Merapi uit te barsten.De vulkaan bleef wekenlangas en vuur spuwen. Tot nu toestierven er meer dan 100 men-sen. Het vluchtverkeer van ennaar Indonesië was een tijd-lang helemaal verstoord. DeMerapi bevindt zich in deprovincie Midden-Java. Het isde meest actieve vulkaan vanhet land.

Groot gatDUITSLAND • De inwo-ners van het Duitse dorpjeSchmalkalden kregen onlangsde schrik van hun leven. Opeen nacht ontstond er ineenseen gigantisch gat midden ineen woonwijk. De put is maarliefst 20 meter diep en 40meter breed. Hij ligt net tus-sen de tuinen en de garagesvan enkele woningen. Geluk-kig vielen er geen gewonden.Niemand weet hoe het gatontstaan is. Mogelijk zijn erondergronds enkele rotsenafgebrokkeld.

Vergeten stokjeCHINA • Een Chinese manis deze maand geopereerd. Hijhad hevige maagproblemen.De oorzaak werd snel gevon-den. In zijn maag zat een eet-stokje. De man had het ding28 jaar geleden ingeslikt. Hijhad er tot nu nooit last vangehad.

‹

Foto DEW

‹

Foto DEW


Foto DEW


�

B

U

De fans van Harry Potter kijkenvast reikhalzend uit naar 17november. Vanaf dan kan je denieuwste Potterfilm in de bioscoop bekijken.

Harry Potter en de Relieken van deDood is het zevende en laatsteavontuur van Harry Potter. Ditverhaal wordt in twee delen ver-filmd.

Duistere krachten

In deel een beginnen Harry, Ronen Hermelien aan een uiterstgevaarlijke opdracht. Ze gaan opzoek naar het geheim van Volde-morts onsterfelijkheid. Alles draaitom de Relieken van de Dood. Hetdrietal moet die opsporen en ver-nietigen. Maar ze ondervinden veeltegenstand van duistere krachten.

Het belooft opnieuw een spannen-de film te worden. Voor het tweededeel is het wachten tot 13 juli 2011.

Voorlaatste Potterfilm

De kick van het vallen zonder tepletter te storten. Zo zou je hetdoel van bungeejumpen kunnenomschrijven. Het elastieksprin-gen hoort thuis onder de risico-sporten.

Bungeejumpen houdt in datiemand vanaf een grote hoogtespringt. Daarbij zijn de voetenvan deze persoon aan een elas-tisch koord bevestigd. Als de bun-geejumper springt, zal zijn koorduitrekken. Op een bepaaldmoment wordt het laagste puntbereikt. Dan trekt de elastiekweer samen en schiet de bungee-jumper de hoogte in.

Te lang

Er zijn sinds 1980 wereldwijd almiljoenen bungeesprongen uitge-voerd. Meestal gaan die goed.Maar af en toe loopt het mis. ‘Demeest gemaakte fout is het

gebruik van een te lang koord’,zegt een bungeejumper. De plaatsvan waaruit gesprongen wordt,varieert. Soms is dat van op eenbrug of rots. En soms wordt eenspeciale springtoren gebruikt.Het recordaantal snelle sprongenstaat op naam van de Brit JamesField. Hij voerde maar liefst 42bungeesprongen uit in een uur.

Bungeejumpen

SINT-PIETERS-WOLUWE •Niets is lekkerder dan een lokaalgeteelde appel. Bovendien is hetook milieubewust. Dat wilden deleerkrachten van GO De Zonne-wijzer eens extra in de kijker zet-ten. De hele school nam deel aande actie ‘Eet Globaal, denk glo-baal’. En daarin mocht een appel-groen busje zeker niet ontbreken.

Appels eten, is gezond. Maar alsdie appels van andere landenkomen, moeten ze vervoerd wor-den. Dat transport verloopt viavrachtwagens of schepen. Die zor-gen ervoor dat er CO2 in de luchtterecht komt. En dat is niet goedvoor het milieu. Daarom is de keu-ze voor inheems fruit veel milieu-bewuster.

Fruit happen

‘Het doel van onze actie was ommee te werken aan de verlagingvan de CO2-uitstoot’, vertelt mees-ter Bart. Hij deed de actie samenmet zijn zesdeklassers. De hele dag

stond in het teken van de inheem-se appel. De schoolpoort was mooiversierd met knutselwerkjes, teke-ningen en slingers. Op de speel-plaats stond zelfs een fruitkraam-pje in de vorm van een appelgroenbusje. Om van te watertanden! Deleerlingen waren heel enthousiast.‘We mochten ’s morgens fruit hap-pen. Dat hing aan een touwtje.Daarbij mochten we onze handenniet gebruiken’, vertelt een vanhen. De leerlingen konden genie-ten van appels van bij ons. ‘Diewaren superlekker en supergroot’,zeggen ze. De liefhebbers kondende lokaal geteelde appels ookbestellen.

15 november 2010

Een appelgroen busje als fruitkraam en appels happen tijdens de inheemse appel-actie van GO De Zonnewijzer.

Bungeejumpen is een sport voor echte waaghalzen. (Foto A)

‹

KitsBits&

Flits 4

Sportbordop je

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, JOKE DE VUYST, PIET LEROUGE, WILMERT NEIRINCK, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 15 NOVEMBER 2010

Aimée de Jongh

O

EXTREME SPORTEN: DEEL 5 Klasin de

Appels van dichtbij‹

Foto’s G

O De Zonnewijzer


NOORD-KOREA/ZUID-KOREA • Noord- en Zuid-Korealeven momenteel op voet vanoorlog. De onderlinge spannin-gen liepen hoog op na een recentincident. Noord-Korea bestookteeen Zuid-Koreaans eiland.Wereldwijd wordt de toestandtussen beide Korea’s scherp in degaten gehouden.

Op 23 november vuurde Noord-Korea verschillende granaten af opeen Zuid-Koreaans eiland. Daarbijkwamen twee militairen en tweeburgers om. Het incident duurdeamper een uur. Maar de gevolgenkunnen heel vergaand zijn.

Waarom

De twee landen zijn al lang aarts-vijanden. Noord-Korea heeft eencommunistisch regime. Zuid-Korea heeft een democratie. Beidelanden hebben andere bondgeno-ten. Na de Koreaanse oorlog leg-den de Verenigde Naties in 1953de Noordelijke Grenslijn vast.Maar Noord-Korea betwist dielijn. Sindsdien zijn er vaak inci-

denten omdat ze letterlijk inelkaars vaarwater zitten. Waaromviel Noord-Korea nu ineens eenZuid-Koreaans eiland aan? Dat isniet zo duidelijk. Sommigen den-ken dat het een afleidingsmanoeu-vre is van de Noord-Koreaanse lei-der Kim Jong-il. Er zijn veel pro-blemen in zijn land, zoals ernstigearmoede. Met die aanval wil hijmogelijk de aandacht van de bin-nenlandse problemen afleiden.

Gevolgen

Als het conflict tussen Noord- enZuid-Korea erger wordt, heeft daternstige gevolgen. Er kunnen ookandere landen bij betrokken wor-den. Zo is China een bondgenootvan Noord-Korea. De VS sluitenzich aan bij Zuid-Korea. Wereld-wijd werd de actie van Noord-Korea scherp veroordeeld. Ver-schillende wereldleiders en ookVN-secretaris Ban Ki-moon uittenhun bezorgdheid. Niemand wil dater een oorlog uitbreekt. Maar deverhouding tussen beide Korea’sheeft een dieptepunt bereikt.www.kits.be

2 1 s t e j a a r g a n g • N umm e r 7 • 1 d e c em b e r 2 0 1 0

Actueel

Oorlogstaal tussenNoord- en Zuid-Korea

Deze Zuid-Koreaanse burgers protesteren tegen de recente aanval van Noord-Korea op een Zuid-Koreaans eiland. (Foto Belga)

GescheidenNet voor het incident hadNoord-Korea voorgesteld omopnieuw te beginnen metfamiliehereniging. Vorig jaarstond het land dat ook al eenstoe. Families uit Noord- enZuid-Korea werden na ruimeen halve eeuw weer bijelkaar gebracht.

De Koreaanse Oorlog duurdevan 1950 tot 1953. Na die bur-geroorlog werden Noord- enZuid-Korea van elkaargesplitst. Er volgde een soortwapenstilstand. Een echt vre-desverdrag kwam er nooit.

Hereniging

Na 1953 hield Noord-Koreazijn grenzen dicht voor Zuid-Koreanen. Daardoor raaktennaar schatting 600 000 familie-

leden van elkaar gescheiden.Vanaf 1985 kwamen er af en toeinitiatieven tot hereniging.Maar er waren veel meer aan-vragen dan de beide regeringentoelieten.

Ontroerend

De laatste familieherenigingwas in 2009. Toen zagen onge-veer 900 familieleden elkaar opeen neutrale zone terug. Ze vie-len huilend in elkaars armen.Zo was er een 100-jarige vrouwuit Noord-Korea. Ze zag na bij-na 60 jaar haar 75-jarige doch-ter terug. De hereniging duur-de drie dagen. Honderdduizen-den Noord- en Zuid-Koreanenhopen nog altijd op een familie-hereniging. Maar het recenteincident strooit roet in heteten.

• Werelderfgoed


• Pesten op het werk

• Reddingsactie wilde

tijger

• Verloofd

• Terreurdreiging

• Op zoek naar geluk

• Kitesurfen

• De Kampioenen-

expo



AFZENDER: D

EEENHOORN, VLASSTRAAT17, 8710 WIELSBEKE• ERKENNINGSNUMMER: P3A9142

‹


Blik op de weekIerse crisisIERLAND • Na Grieken-land zit nu ook Ierland inslechte financiële papieren.De Ierse vastgoedmarkt stort-te in elkaar. De banken kre-gen het moeilijk. De overheidkampt met een enorm geldte-kort. Ierland zal financiëlesteun krijgen van de EuropeseUnie. Maar in ruil daarvoormoeten de Ieren ernstigbesparen.

Roze diamantGROOT-BRITTANNIE •In het Britse veilinghuis Sotheby’s werd onlangs eenzeldzaam sieraad verkocht.Het gaat om een ring met eenroze diamant. Het juweelkreeg een nieuwe eigenaar.Een Londense diamantair tel-de er maar liefst 34 miljoeneuro voor neer. Dat is dehoogste prijs ooit voor eenjuweel op een veiling.

Sterren in AtomiumBRUSSEL • In het Atomiumloopt momenteel een gloed-nieuwe tentoonstelling. Cos-mos. Be a Star doopt je onderin de wereld van de sterren.Hoe werkt ons zonnestelsel?Wat is de big bang? Bestaat detijd? Je komt het allemaal teweten op deze expo. Die looptnog tot eind april 2011. www.atomium.be/cosmos

‹

Foto NASA

‹Foto DEW

Kits 1 december 10_Kits 26/11/10 11:23 Pagina 1

1 december 2010

ZINNIK • Onlangs kwam hetWaalse bedrijf MACtac negatiefin de media. Een slachtoffermeldde dat hij er jarenlang zwaargepest werd. Daar bestondenzelfs beelden van. Die zorgdenvoor veel verontwaardiging.

Vorige maand raakte bekend datde 57-jarige Daniël M. zwaargepest werd door zijn collega’s.Meer dan tien jaar lang werd dezearbeider bij MACtac vernederd enmishandeld. Volgens zijn advocaatwas de directie op de hoogte, maargreep ze niet in.Een van de betrokken pesters hadenkele mishandelingen gefilmdmet zijn gsm. Op de schokkende

beelden is te zien hoe Daniël vast-gebonden werd op een pallet.Daarna werd hij mishandeld. Deman heeft lang gezwegen. Hij wil-de zijn baan niet kwijt. Maar uit-eindelijk kwam hij met zijn ver-haal naar buiten. Nu werkt hij nietmeer bij het bedrijf. Hij draagt degevolgen van de pesterijen nogaltijd met zich mee. Ondertussenmeldden zich nog minstens drieandere collega’s als slachtoffer. Hetgerecht onderzoekt de zaak.Momenteel zijn 25 werknemers enhet bedrijf zelf in verdenkinggesteld. De pesters zien de ernstvan de feiten niet in. Sommigenzeggen dat het gewoon als grapbedoeld was.

Soorten pesterijenPesterijen zijn niet altijd licha-melijk. Je kan iemand ookgeestelijk treiteren. Dit zijndaar enkele voorbeelden van.• Iemand vals beschuldigenvan fouten die hij niet heeftgemaakt.• Het aanstaren van mensen opeen duidelijk vijandigemanier.• In een vergadering iemandvoor iedereen belachelijkmaken.• Iemand totaal negeren zodatdie persoon geïsoleerd raakt.• Niet optreden tegen roddelsover een bepaalde persoon ofdie roddels zelf starten.• Andere mensen aanmoedigenom zich tegen iemand tekeren.• Iemand beledigen omwillevan ras of geslacht.• Met de pluimen gaan lopenvoor het werk dat iemandanders deed. • Iemand vernederen door luidte roepen.

Pesten op het werk

WachtlijstBRUSSEL • Er loopt iets mismet de opvang van mensen meteen beperking in Vlaanderen.De wachtlijst wordt steeds lan-ger.

Het Vlaams Agentschap voorPersonen met een Handicap stel-de onlangs een rapport voor.Daaruit blijkt dat er eind juni 21 304 mensen op de wachtlijstvoor opvang stonden. Dat is eenstijging van maar liefst 12 pro-cent in een jaar tijd. ‘We zijn teneinde raad’, zeggen sommigeouders. ‘We zien ons kind heel

graag. Maar we kunnen de zwarezorg thuis niet meer aan.’ Som-mige personen met een beper-king kunnen agressief reageren.Of ze hebben ernstige slaap- ofvoedingsproblemen. Welzijnsmi-nister Jo Vandeurzen (CD&V)geeft toe dat er een opvangtekortis. Hij wil het voorziene budgetde komende jaren optrekken.

AALST • In Aalst hebben ze eenreden om te feesten. Het is noch-tans nog geen carnaval. MaarCarnaval Aalst is voortaanbeschermd. Het staat op de lijstvan Werelderfgoed.

De Unesco is een organisatie dieonder meer werelderfgoedbeschermt. Het meest bekend ishun lijst met monumenten. Daarstaan bijvoorbeeld de prehistori-sche rotstekeningen in Frankrijkop. En overblijfselen van de Oud-heid in Griekenland en Italië.

Stoet

Maar er bestaat ook een lijst voorimmaterieel Werelderfgoed. Dat iserfgoed dat niet-tastbaar is, zoalsculturele feesten. Op deze lijststaan tot nu toe 231 gebruiken uitverschillende landen. Door eendergelijk gebruik op de lijst te zet-ten, wil de Unesco het bescher-men. Het mag volgens hen nietverdwijnen. Carnaval Aalst staat sinds kort opdie lijst. Ook het Krakelingenfeestvan Geraardsbergen en de jaar-markt van Houtem worden dit jaarvermeld. Het Carnaval Aalst is welhet meest bekend. Dat duurt driedagen en er is een grote carnavals-stoet. Het feest brengt jaarlijksveel mensen op de been. Wil je ervolgend jaar graag bij zijn? Aalstviert carnaval op 6, 7 en 8 maart2011. Op deze site zijn ze nu al aanhet aftellen.www.carnaval.oilsjt.be

Tijdens de carnavalsoptocht in Aalstrijden er veel praalwagens uit. Carna-val Aalst staat voortaan op de lijst vanWerelderfgoed. (Foto A)‹

Binnenland 2Werelderfgoed

In Vlaanderen wachten veel mensenmet een beperking op opvang. In eenjaar tijd groeide de wachtlijst aan met12 procent. (Foto A)

‹

Dit is het bedrijf MACtac. In dezeWaalse fabriek werden verschillendearbeiders jarenlang gepest. Dat kwamonlangs aan het licht. (Foto Belga)‹

De bofkonten van de weekzijn vier zeehonden uit Blan-kenberge. De dieren spoeldenenkele maanden geleden uit-geput aan. Ze werden ver-zorgd in het Sea Life Centre.Ondertussen zijn de dierenvoldoende genezen en aange-sterkt. Ze werden door de ver-zorgers vrijgelaten in de zee.Dat gebeurde op het strandvan Koksijde.

BofkontPineut&

Kort

Binnenland

AvatarbosWAASMUNSTER/TONGE-REN • Er komt een Avatar-bos in ons land. Dat betekentniet dat er een pretpark komtmet blauwe wezens. Het gaatom een echt bos. Dat is eeninitiatief van James Cameron,de regisseur van Avatar. Hijwil wereldwijd een miljoenbomen planten. In ons landwerkt hij samen met de Ver-eniging voor Bos in Vlaande-ren. In het Oost-VlaamseWaasmunster en het Lim-burgse Tongeren zullen er 10 000 bomen aangeplant wor-den.

Geen fluojasBRUSSEL • De Belgischevereniging voor motorrijders(MAG) is boos. Ze is niet tespreken over de nieuwe maat-regelen van Etienne Schouppe(CD&V). Deze staatssecretarisvoor Mobiliteit wil het aantalmotorongevallen terugdrin-gen. Hij overweegt het dragenvan een fluojas voor motorrij-ders te verplichten. En datvinden de meesten geen goedidee.

Frieten in ChinaBRUSSEL • Kevin Van -lan cker (22 jaar) is een kok uitBrussel. Hij heeft een bijzon-der idee. Hij wil 100 Belgi-sche frietkoten openen inChina. In dat land kennen zeMcDonald’s al. Maar noggeen dikke, Belgische frieten.En daar wil Vanlancker ietsaan veranderen.

‹

© Twentieth Century Fox

‹Foto A

De pineut van de week is deBelgische regering. Ons landscoort heel slecht op de kli-maattest. Dat zegt een rapportvan het Wereld NatuurFonds. Tegen 2050 zou debroeikasuitstoot in de EU met90 procent verminderd moe-ten zijn. Dat vraagt een groteinspanning van de lidstaten.Een magere troost voor Bel-gië: geen enkel EU-landscoort goed.

‹

Foto A


De vergadering vond plaats inSint-Petersburg. Alle leden van deGlobal Tiger Initiative waren aanwe-zig. Dat is een vereniging van ver-tegenwoordigers uit 13 landen.Het zijn die landen waar de tijgernog in het wild voorkomt. Dat isonder meer in China, India enRusland.

Stropers

Een eeuw geleden leefden erwereldwijd zo’n 100000 tijgers inhet wild. Nu zijn dat er volgensdeskundigen nog slechts 3 200.Hoe komt het dat hun aantal zo isgeslonken? De mens is de grootsteboosdoener. Door houtkap enbouwwerkzaamheden wordt hetleefgebied van de tijgers steedskleiner. Bovendien maken stropersjacht op de wilde tijgers. Van hunmooie huid wordt kledij gemaakt.En bepaalde lichaamsdelen wor-den verwerkt in traditionele Chi-nese medicijnen.

Verdubbelen

Premier Poetin wil het trieste lotvan de wilde tijgers verbeteren.Dat doet hij door een aantal maat-regelen voor te stellen. Zo zal destroperij ernstig bestraft worden.En er komen nieuwe leefgebieden.Tegen 2022 zou het aantal tijgersverdubbeld moeten zijn. Dan zou-den er zo’n 7000 in het wild leven.De maatregelen kosten 260 mil-joen euro. Verschillende natuurbe-schermingsorganisaties en landendragen hun steentje bij. Rusland isdaar een van. Volgens tegenstan-ders van Poetin wil de premier metzijn actie positieve aandacht. Wantin 2012 vinden er presidentsver-kiezingen plaats in Rusland. Maarvolgens anderen is de premier weldegelijk met de tijgers begaan.

RUSLAND • Het gaat niet goed met de wilde tijger. Dit prachtigeroofdier is in zijn voortbestaan bedreigd. Als er niets gebeurt, is dediersoort tegen 2022 zelfs uitgestorven. Om dit tegen te gaan, was eronlangs een topoverleg. Dat gebeurde op initiatief van de Russischepremier Vladimir Poetin.

Weetjes • De tijger behoort tot de klassevan de zoogdieren, de orde vande roofdieren en de familie vande katachtigen. • De wilde tijger leeft vooral inAzië.

• De meeste tijgers wonen in eenbosrijke omgeving en in gras-land. Door hun strepen is dateen perfecte omgeving om zichte camoufleren.• Tijgers leven meestal alleen(solitair). De enige groep die je

ziet, is die van de moeder enhaar welpen.• Hun maaltijd bestaat meestaluit hoefdieren, zoals herten enzebra’s. • De tijger is een goede zwem-mer.

DUITSLAND • De Duitsekerstmarkten worden altijd mas-saal bezocht. Maar dit jaar valter een schaduw over het kerst-plezier. Dat komt door de recen-te terreurdreiging in het land.

Sinds half november staat het ter-reuralarm in Duitsland op hethoogste niveau. Er waren aanwij-zingen dat er een terreuraanslagop til was. Dat bleek uit informa-tie van de geheime diensten. Isla-mitische terroristen zoudenDuitsland als doelwit hebben.Mogelijk zouden ze zelfs verschil-

lende aanslagen tegelijk plegen.Verdere details werden nietbekendgemaakt.

Kerstmarkten

‘We willen geen paniek zaaien’,zei de minister van BinnenlandseZaken. ‘Maar er zijn redenen totbezorgdheid.’ Onmiddellijk wer-den er strenge veiligheidsmaatre-gelen genomen. In en rond detreinstations patrouilleren wel 2 500 agenten. Daarnaast bewaaktde Duitse politie ook de toeristi-sche trekpleisters. De talrijke

Duitse kerstmarkten in openluchtvallen daaronder. Die zijn op 22november van start gegaan enlokken jaarlijks een massa bezoe-kers. De politie is duidelijk zicht-baar aanwezig in en rond dekerstmarkten. De Duitse regeringwil de antiterreurmaatregelenminstens laten voortduren toteind 2010.

GROOT-BRITTANNIE •Onlangs maakte de Britse prinsWilliam zijn verloving met KateMiddleton bekend. Het huwelijkis gepland voor 29 april 2011. DeBritten maken zich op voor eensprookjeshuwelijk.

Prins William is de oudste zoonvan kroonprins Charles en deoverleden prinses Diana. Hij is 28jaar oud, net zoals zijn verloofdeKate.

Aandacht

Prins William ontmoette Kate opde universiteit waar ze beiden stu-deerden. Ze zijn al acht jaar eenkoppel. Kate is niet van adellijkeafkomst. Ze behoort wel tot de rij-ke middenklasse. Als (toekomsti-ge) prinses zal Kate enorm in debelangstelling staan. ‘Zal ze welomkunnen met zoveel media-aan-dacht?’ vragen sommigen zich af.Kate heeft momenteel geen vlotterelatie met de pers. Ze spande ooiteen rechtszaak aan in verband methet publiceren van foto’s. Naaralle waarschijnlijkheid zal Kateniet zo populair worden als prin-

ses Diana. Die was amper 19 jaartoen ze met prins Charles in hethuwelijk trad. Ze scheidden 15jaar later. Prins William is detweede in rij voor de troonopvol-ging. Zijn vader prins Charles ishem nog voor. Maar momenteelzit de 82-jarige koningin Elisa-beth nog altijd op de troon.

Verloofd

Dit zijn prins William en Kate Middleton. Ze kondigden hun verlo-ving officieel aan. Kate draagt dering van de overleden prinses Diana.

‹

Terreurdreiging

Dit is de kerstmarkt in Keulen. Op deachtergrond de beroemde Dom.Momenteel is er een verscherpte con-trole wegens terreurdreiging. (Foto A)

Dit is een wilde tijger. Het voortbe-staan van deze diersoort is ernstigbedreigd. Om de dieren te redden, wor-den er maatregelen genomen. (Foto A) ‹

1 december 2010Buitenland 3Reddingsactie wilde tijger

Buitenland


‹

Foto DEW


W

k1 december 2010

Kitesurfen is een snelle watersport. (© Kitearea.com)

‹

‹

Flits 4Kitesurfen

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 1 DECEMBER 2010

Aimée de Jongh

Huisjes bouwen en kledij ontwerpen. Dat gebeurde allemaal tijdens het project van L5 uit GO Ter Gavers. (Foto’s Go Ter Gavers)

k

L

De Kampioenen-expoANTWERPEN • FC De Kam-pioenen is de langstlopende tele-visiereeks in Vlaanderen. Op 4december start het 21ste en laat-ste seizoen.

Na 21 jaargangen houdt de komi-sche reeks ermee op. Dat gebeurtniet ongemerkt. Van 26 decembertot en met 30 januari is er een gro-te De Kampioenen-expo. Die vindt

plaats in het station AntwerpenCentraal.

Warme choco

Op de tentoonstelling valt veel tebeleven. Je kan er de decors bekij-ken, zoals het café van Pascalleke.Wie wil, kan een kijkje nemen inde slaapkamer van Boma. Ook degewaagde kostuums van Carmen

zijn te bewonderen. Je kennis overDe Kampioenen kan je zelf uittes-ten. Je komt zelfs te weten metwelk personage je de meeste gelij-kenissen vertoont. Zin in een ‘war-me choco’ net zoals Marcske? Ofvoor de ouderen, in een ‘dagscho-tel’ zoals Xavier? Loop dan eenslangs in de kantine van de ploeg!

www.fcdekampioenenexpo.be

HARELBEKE • Hoe zou hetvoelen om in een arm land tewonen? Op die vraag zochten devijfdeklassers van GO TerGavers uit Harelbeke een ant-woord. Ze maakten er meteeneen leuk project van. Ooit al eennachtje op de grond geslapen inde klas? De leerlingen van L5wel!

Juf Lies blikt samen met haar klasenthousiast terug op de voorbijeweken. De titel van het project was‘een arm land op zoek naar geluk’.Die naam hadden de leerlingenzelf gekozen.

Op de grond

‘Het is zalig om te zien wat ze alle-maal gemaakt hebben’, zegt de juf.Zo bouwden de leerlingen de hui-zen van arme mensen na. Ze zaag-den hout, spijkerden planken envlochten een dak met takken. Ookhun eigen kledij maakten ze zelf.

De leerlingen luisterden naargetuigenissen van mensen die ooiteen arm land bezochten. Die infor-matie zetten ze op infofiches op decomputer. De vijfdeklassers brach-ten voor hun project een nachtjesamen door in de school. Daarbijsliepen ze in een slaapzak op degrond. Op het programma stondeneen sober maal en een spannendnachtspel. De volgende ochtendkregen ze alleen wit brood metconfituur en water. Op het eindevan het project volgde een ten-toonstelling. ‘We vonden het eenheel fijne en leerrijke ervaring’,zeggen de leerlingen.

Sportbordop je

Ooit al gehoord van kitesurfen?Dat is een watersport voor dur-vers. Snelheid en stunts uitvoe-ren, zijn de sleutelwoorden. Endaar zijn risico’s aan verbon-den.

Een kitesurfer staat op een kleinesurfplank. Eigenlijk is kitesurfeneen variant van windsurfen. Desporter laat zich voorttrekkendoor een kite. Dat is een soortvlieger. Via een aantal lijnen isde stuurstok van de kitesurferdaarmee verbonden.

Stunts

Er bestaan verschillende stuntsdie de sporters kunnen uitvoe-

ren. Bij een basis jump zweeftiemand bijvoorbeeld enkele tel-len in de lucht. Om deze sportveilig te beoefenen, moet je eerstlessen nemen. Zelfs ervaren spor-ters moeten altijd een aantal vei-ligheidsregels volgen. Zo is hetverstandig om vooraf de weers-voorspellingen te bekijken. Diehebben een grote invloed op deveiligheid. Een krachtige windkan voor een hoge snelheid zor-gen.


© VRT- Bart Musschoot

Op zoek naar geluk

Wijzereg

Klasin de

h



B i j l a g e b i j K i t s n u mm e r 7 • 1 d e c e m b e r 2 0 1 0

DOSSIERDe voetselketen

plus

Eten en gegeten worden. Het iseen harde wet in de natuur. Maardie is er niet zonder reden. Alledieren en planten zijn afhankelijkvan elkaar. De een dient als voed-sel voor de ander. Die reeks vaneten en gegeten worden, noemenwe de voedselketen.

Zowel in het water als op het land

bestaan er verschillende voedselke-tens. Deze ketens zijn met elkaarverbonden tot een voedselweb.Alles maakt deel uit van een voed-selkringloop (zie verder).

Soorten voedsel

Dieren kunnen op verschillendemanieren worden ingedeeld. Een

daarvan is op basis van het soortvoedsel dat ze eten. Zo zijn er deherbivoren, zoals olifanten enpaarden. Die eten alleen planten.Uilen en katten behoren tot de car-nivoren. Die zijn vleeseters. Som-mige dieren zijn omnivoren, zijeten zowel dierlijk als plantaardigvoedsel. Varkens zijn daar eenvoorbeeld van. Mensen zijn ookomnivoren. De behoefte aan dier-lijk en/of plantaardig voedsel heeftte maken met de spijsvertering.Een dier eet wat het in zijn lichaamkan verwerken.

Voedselweb

Wie eet wat of wie op? Dat verloopwordt geïllustreerd door een voed-selketen. Die heeft een begin eneen einde. In het begin staan plan-ten of plantaardig materiaal. Diehalen hun energie uit het zonlichten uit voedingsstoffen van debodem. Die energie geven ze dooraan het dier dat hen opeet. Dat gaatzo schakel na schakel verder. Dezetrapsgewijze voorstelling in lagen,noemen we de voedselpiramide.Op het einde van de keten bevin-

den zich de roofdieren, zoals dearenden en de leeuwen. Die voedenzich met andere dieren. Sommigenzeggen dat de mens helemaalbovenaan de voedselketen staat.Maar eigenlijk klopt dat niet altijd.Want in de jungle kan een mensdoor een hongerige leeuw wordenopgeslokt.

Kringloop

De verschillende voedselketenszijn met elkaar verbonden. Eenzelf-de soort prooi wordt door meerderedieren gegeten. Een vlieg staat bij-voorbeeld zowel bij kikkers als bijvogels op het menu. Zo vloeien delijnen van een voedselketen samenin een web. Roofdieren staan aande top van een voedselketen. Zijworden dus niet door andere die-ren gegeten. Maar dat betekent nietdat ze nooit als voedsel dienen. Alsze doodgaan, wordt hun lichaamverteerd tot bouwstoffen. Datgebeurt onder meer door bacte-riën. Die bouwstoffen dienen alsvoedsel voor planten. En zo is decirkel rond. Dat recyclagesysteemnoemen we de voedselkringloop.

Eten en gegeten worden

Links toont een voedselketen van gras en aarde tot buizerd. Rechts zie je een voedselketen van fytoplankton tot haai. Beide illustreren de voedselkringloop.

FytoplanktonFytoplankton is de basis vande zeevoedselketen. Maar vol-gens wetenschappers gaat dehoeveelheid fytoplanktonenorm achteruit. Dat heeftvergaande gevolgen.

Fytoplankton bestaat uit heelkleine, plantaardige organis-men. Alle leven in zee hangtdaarvan af. Fytoplankton zorgtvoor zuurstof in het water. Diezuurstof maakt dat dierlijkplankton kan leven. Dat is de

maaltijd van vele zeedieren.Kleinere zeedieren worden danop hun beurt opgegeten doorgrotere zeedieren, zoals haaien.Het levensnoodzakelijke fyto-plankton verdwijnt echter aaneen snel tempo. Overbevissingen vervuiling spelen daarbij eenrol. En ook de stijgende tempe-ratuur van het zeewater alsgevolg van de opwarming vande aarde. De sterke daling vanhet fytoplankton bedreigt veelzeevogels en zeedieren.

WaakhondBRUSSEL • Hoe weten weeigenlijk of alles wat we etenwel veilig is? Daarvoor bestaater in ons land een specialedienst. Dat is het FederaalAgentschap voor de Veilig-heid van de Voedselketen(FAVV). Deze dienst waaktover de veiligheid en de kwa-liteit van ons voedsel. Op diemanier beschermt ze degezondheid van mens, dier enplant.

ReuzenpandaCHINA • De reuzenpandaleeft in China. Hij behoort totde orde van de roofdieren,maar eet hoofdzakelijk plan-ten. Vooral bamboe staat hoogop zijn lijstje (zie foto). Perdag moet hij negen tot 14 kgbamboe eten om genoeg ener-gie te hebben. Hij doet daarongeveer tien tot 12 uur over.

Vleesetende plantVleesetende planten halenniet alleen voedingsstoffen uitde grond. Ze vangen en verte-ren ook kleine dieren. Dezeplanten komen vooral in moe-rasgebieden voor. Er bestaanverschillende soorten vlees-etende planten. Een daarvanis de Venusvliegenvanger (ziefoto). Als een insect op de bla-deren landt, klappen ze dicht.Daarna wordt het insect ver-teerd.

‹

© Stefano Zucchinali

‹Foto A

Weetjes

‹

sterft af en vergaat

mol

regenworm

gras en aarde

buizerd

sterft af en vergaat

haai

inktvis

lantaarnvis

garnaal

fytoplankton

Foto’s A/Schema De Eenhoorn

Kits + 1 dec 10_Kits 26/11/10 11:21 Pagina 1

Inzoomen 2

VERENIGDE STATEN • Krij-gen we binnenkort een ‘Franken-fish’ op ons bord? Dat is de bij-naam van een kunstmatiggekweekte zalmsoort uit de VS.Hij is vijf keer groter dan zijnsoortgenoot in het wild.

Amerikaanse wetenschappers heb-ben een reuzenvis gekweekt. Zededen dit via genmanipulatie. Datis een techniek waarbij de erfelijkeeigenschappen van een plant ofdier veranderd worden. Een genbevat de erfelijke eigenschappen.

Kritiek

Deze techniek wordt al jaren toe-gepast bij het telen van gewassen.De bedoeling is onder meer om deplanten weerbaarder te makentegen ziektes zoals schimmels. Datkomt de landbouw ten goede.Maar er is veel kritiek op dezemoderne techniek. ‘Wat zijn degevolgen van dit menselijke ingrij-pen op de voedselketen?’ vraagteen deskundige zich af. ‘Daar isveel te weinig over gekend.’ Ookde extra grote zalm botst op kri-

tiek. Sommigen zijn bang dat ditvoedsel niet gezond is. Het Ameri-kaanse voedselagentschap moet deverkoop van de vis nog goedkeu-ren. Als ze dat doet, ligt hij in deVS over twee jaar in de winkel. Devis dankt zijn bijnaam trouwensaan een boek. In Frankenstein stelteen geleerde een monsterachtigemens samen.

1 december 2010

Een milieuramp is een ramp dieveroorzaakt wordt door het al danniet opzettelijk vrijkomen van eengrote hoeveelheid scheikundigestoffen. Dat kan via het water, debodem of de lucht gebeuren. Ditzijn enkele milieurampen uit degeschiedenis.

• 1984: giframp India Op 3 december 1984 ontsnapte eengaswolk uit de pesticidenfabriekvan Union Carbide in Bhopal(India). Door het gaslek werdenmeer dan 2000 mensen meteengedood. De jaren daarna kregenminstens tienduizenden en mis-schien zelfs honderdduizendeninwoners lichamelijke klachten.Nog een groot aantal mensen stier-

ven. Er werden in de buurt veelmisvormde baby’s geboren. Tot opde dag van vandaag worden deinwoners ziek door de grondver-ontreiniging. • 1986: kernramp Sovjet-UnieDe kernramp in Tsjernobyl (voor-malige Sovjet-Unie) vond plaats op26 april 1986. Er gebeurde een ern-stig ongeluk met een van de kern-reactoren. Door de explosie stier-ven 31 mensen. Er kwam een radio-actieve wolk vrij. Honderdduizen-den mensen werden erdoor getrof-fen. Daarbij vielen ook dodelijkeslachtoffers. In de regio ontstondenlater veel ziektes en afwijkingen bijbaby’s. Het is tot op heden officieelverboden om in de dichte zonerond de fabriek te wonen. De laat-

ste tijd vinden ramptoeristen hunweg naar deze spookstad.• 1999: dioxinecrisis BelgiëIn 1999 barstte in ons land eenvoedselschandaal uit. Via besmetveevoeder was er dioxine in onzevoedselketen terechtgekomen. Vol-gens deskundigen was de volksge-zondheid niet in gevaar. Toch wer-den er voorzorgsmaatregelengenomen. Grote hoeveelheden kip-pen en zuivelproducten van Belgi-sche oorsprong werden uit de win-kelrekken genomen. Er werdenzeven miljoen kippen en 60 000varkens vernietigd.• 2010: olieramp VSOp 20 april 2010 ontplofte hetboorplatform Deepwater Horizon inde Golf van Mexico. Er vielen 11doden en 17 gewonden. Er stroom-den miljoenen liters ruwe olie inzee.

Een voedselketen bestaat uit verschillende schakels. Een schakelonderaan heeft een invloed op de schakels erboven. Het volgendevoorbeeld maakt dat duidelijk. Stel dat een koe via haar voedsel eengiftige stof opneemt. En dezelfde koe komt later als biefstuk op onsmenu terecht. Dan krijgen wij op onze beurt dat gif naar binnen. Ern-stige gebeurtenissen zoals milieurampen hebben een invloed opmens, dier en omgeving. En dus ook op de voedselketen.

CamouflageWie niet weg is, is gezien. Het iseen populair kinderspel. Maarin de dierenwereld is het bittereernst. Om te overleven, hebbensommige dieren (en planten)een aangeboren overlevings-strategie. Een daarvan iscamouflage.

Camouflage is het zodanig toe-passen van kleur, tekening envorm, dat het dier tegen de ach-tergrond verdwijnt. Er zijn ver-schillende vormen van camoufla-ge. De bekendste is de schut-kleur. Het dier neemt de kleurvan de achtergrond over (zie fotokikker). Wandelende takken zijndaar ook een voorbeeld van. Een

tweede vorm van camouflage isvormvervaging. Deze dierenhebben een opvallend strepenpa-troon. Dat zorgt ervoor dat devorm van hun lichaam vooranderen vager en dus minderherkenbaar wordt. Dat is hetgeval bij zebra’s. Een derde vormis de schaduwwerking. Deze die-ren, zoals pinguïns, hebben eenwitte buik en een donkere rug.Dat contrast maakt herkenningmoeilijker. Ten slotte is er denabootsing. Deze dieren lijkenop een ander (gevaarlijker) dier.Zo bestaan er zweefvliegen diehetzelfde zwartgele patroon heb-ben als wespen. Daardoor wordeninsecteneters afgeschrikt.

Dit jaar ontplofte het boorplatformDeepwater Horizon voor de Golf vanMexico. Het is de ergste milieuramp uitde geschiedenis van de VS.

Reuzenvis

Amerikaanse geleerden kweekten eenreuzenvis. De zalm heeft weliswaargeen vier ogen. Maar hij is vijf keergroter dan normaal. (Cartoon Aimée)

‹

plus

Deze kikker heeft dezelfde kleur als zijn omgeving. (Foto A)

‹

Bedreiging van de voedselketen

Foto’s U

S C

oast Gua

rd/A

‹


3

StruisvogelboerderijSchobbejaks Hoogte

1 december 2010

Waarom zijn jullie struisvogels begin-nen te kweken?Bert: Ik ben dierenarts en geboeiddoor de struisvogel. Sommigemensen hebben een passie voorauto’s, mijn vrouw en ik voorstruisvogels. In 1992 hebben weonze eerste struisvogels gekocht.Die waren gekweekt op een struis-vogelboerderij in Wallonië. Zewaren toen acht maanden oud.Later kochten we meer vogels vanbedrijven uit Namibië, Botswanaen Zuid-Afrika. Ondertussen heb-ben we zo’n 1000 dieren op deboerderij. Zowel kuikens als oude-re vogels. Ons eerste koppel struis-vogels, Romeo en Julia genaamd,hebben we nog steeds. Ze zijn nu22 jaar.

Wat maakt struisvogelvlees bijzonder?Bert: Het vlees van een struisvogellijkt wat smaak en textuur betreftop rundvlees. Maar het is een stukgezonder. Struisvogelvlees bevatweinig vet. Tot tien keer minderdan varkensvlees en tot de helftminder dan kippenvlees. Boven-dien is het arm aan cholesterol.Toch is het erg ijzerrijk en zit hetboordevol eiwitten.

Jullie verkopen ook de eieren. Wat isdaar bijzonder aan?Bert: Een struisvogelei kan wel totanderhalve kilo wegen. Het smaaktwat fletser dan een kippenei. Datkomt omdat een struisvogelei veelmeer water bevat. Toch kan je erheel wat lekkernijen mee maken.

Met één struisvogelei maakt jemaar liefst zes cakes, 120 pannen-koeken en een omelet voor de helebuurt. Voor een hardgekooktstruisvogelei moet je wel tot eenuur wachten.

Hebben jullie nog andere struisvogel-producten?Bert: Van de veren maken we plu-meaus. De eierschalen wordengebruikt voor decoratie in bloem-stukken. We maken er ook heelmooie sfeerlampen van. Daarnaastheb je handtassen in struisvogel-leer en geschubde riempjes van hetleer van de poten. Niets gaat dusverloren.

Vragen de dieren veel verzorging?Bert: Wanneer de kuikentjes uithet ei komen, is hygiëne en warm-te belangrijk. In hun hok hebbende kleine struisjes vloerverwar-ming. De hokken en vooral hetstro dat in de hokken ligt, moetenook mooi droog blijven. De struiszou het natte stro opeten. Zo kan

er een prop in zijn maag ontstaan.En dat is gevaarlijk voor de vogel.De struisvogel is een echte veel-vraat. En hij is niet erg slim. Hijspeelt werkelijk alles naar binnen.Ook steentjes. Een struisvogelheeft enkele steentjes nodig omzijn voedsel te kunnen verteren.Maar als er te veel stenen of anderegevaarlijke voorwerpen in de weiliggen, kan de struis ziek worden.We hebben al vaak vreemde voor-werpen in de maag van een struisaangetroffen. Je moet als verzorgerdus altijd opletten dat de dierenniks gevaarlijks kunnen opeten.

Kunnen struisvogels wel overleven inons koude klimaat?Bert: De struisvogel komt oor-spronkelijk uit Afrika en Azië.Daar leven ze meestal in een soorthalfwoestijnklimaat. Dat wil zeg-gen dat de verschillen in tempera-tuur erg groot kunnen zijn. Over-

dag kan het meer dan 40 gradenCelsius worden. Maar ’s nachtskan de temperatuur dalen totonder het vriespunt. Koude deerthen dus niet. Het is de regen waarde struis niet van houdt. Hun ve -renkleed is niet waterdicht zoalsbij andere vogels. Hun pluimenslorpen het water gewoon op.Beschutting is dus belangrijk.

Zijn struisvogels gevaarlijke dieren?Bert: Struisvogels zijn niet agres-sief, wel nieuwsgierig en waak-zaam. Je moet natuurlijk altijdoppassen als je met struisvogelswerkt. Vooral tijdens het legsei-zoen, wanneer het mannetje overde eieren waakt. Een pootstootincasseren van een dier dat 150kilo weegt, is geen lachertje. Zelfheb ik daardoor al eens mijn borst-been gebroken.

(Sarah Claeys)

‹Op boerderij Schobbejaks Hoogte lopen er geen koeien maar vreemde vogels in de wei. Bert (foto bovenaan rechts) en Christel kweken al sinds 1992 struisvogels.

Bezoekje

Schobbejaks Hoogte is eenstruisvogelboerderij. Erworden struisvogelsgekweekt van ei tot slacht-rijpe vogels. In België zijner slechts een vijftal struis-vogelboerderijen. Struisvo-gels kweken, vraagt dan ookveel kennis van zaken eneen grote investering. Destruisvogeleieren moetenworden uitgebroed in ver-schillende broedmachines.Dan worden de kuikentjesopgekweekt tot ze slachtrijpzijn. Door kruising van ver-schillende rassen probeertBert het vlees van zijnstruisvogels steeds te verbe-teren.Wil je eens een struisvogelvan dichtbij zien? Of proe-ven van een struisvogelge-recht? Schobbejaks Hoogteorganiseert geleide bezoe-ken voor wie alles te wetenwil komen over struisvogelsen hun vreemde gewoontes. www.schobbejakshoogte.be

Lust je graag biefstuk met frietjes? Je bent niet de enige. Maar weet jewaar je biefstuk vandaan komt? En van welk dier dat stukje vleesafkomstig is? Het biefstuk op jouw bord is wellicht rundvlees. Datrund werd gekweekt op een boerderij. De meeste boerderijen kwekenkoeien, varkens of kippen. Maar Kits bezocht voor deze reportage eenwel erg bijzondere boerderij. Op Schobbejaks Hoogte in Tielt kwekenBert Neirinck en Christel Cauwelier… struisvogels!

Een struisvogel breekt heel wat records. Zo heeft hij de langste vogelhals en dekop met het grootste oog. (Foto Schobbejaks Hoogte)

‹

• Een struisvogel kan erg snelrennen. Hij kan 60 à 70 kilo-meter per uur halen en dit vieruur lang. In volle galop kaneen struis stappen nemen vanwel zes meter. Zijn looppaslijkt op die van de uitgestorvendinosaurus, waarvan de struiseen afstammeling is.

• Een struis kan tot anderhalvemeter hoog springen. Vliegenkan hij dan weer niet. Hij heeft

er niet de juiste veren voor enzijn botten zijn te zwaar.

• Een struisvogel heeft de lang-ste vogelhals en de kop met hetgrootste oog. Met zijn groteogen houdt hij je voortdurendin de gaten.

• Om een struisvogel zo mak alseen lammetje te maken, trek-ken verzorgers een sok over dekop van het beest.

• In Zuid-Afrika worden er gere-geld wedstrijden struisvogelrij-den georganiseerd.

• Een struisvogel is nog dommerdan een kalkoen. En deze vogelheeft op het vlak van intelli-

gentie al geen goede reputatie.Een struisvogel heeft een ergkort geheugen. Het volstaat omje even te verstoppen achtereen muurtje en terug op te dui-ken om de struis te laten verge-ten dat je zijn eieren hebt afge-pakt.

• Struisvogels stoppen hun kopniet in het zand. In de savanneheb je zandheuveltjes. Als eenstruis gevaar ziet, bukt hij zich.Hij zoekt letterlijk dekking enverstopt zijn kop achter zo’nzandheuveltje. Daardoor lijkthet alsof hij zijn kop in hetzand stopt. (SC)

plus

Weetjes

InterviewFoto’s Schobbejaks Hoogte


Doen! 4

Koken met kliekjes

Dit heb ik nodigeen uitwee preistengelsmaïskiemolie1/2 doosje champignons1/2 blik gepelde tomaten1/2 blikje maïs200 gram rundergehakt150 gram gare macaroni(1 pakje tomatensoep)peper, zout

Koken met kliekjes betekent datje een maaltijd samenstelt metrestjes die je in huis hebt. Dat isvoordelig en goed voor hetmilieu. Want dan moet er minderweggegooid worden.

Winnend recept

Eigenlijk kan je heel creatief tewerk gaan bij het koken metkliekjes. Je kan je eigen receptennaar hartelust zelf samenstellen.We vonden enkele ideeën op hetinternet (zie site). Het recepthierboven is van Francine deBoer. In 2008 won ze daarmee dekliekjeswedstrijd van het Voe-dingscentrum. Je kan het receptook aanpassen. Het vermeldepakje tomatensoep heb ik eruitgelaten. Nog deze tip: het runder-gehakt moet echt dagvers zijn.

Zo maak ik het

Maak de ui en de prei schoon.

Snijd ze in fijne stukjes. Laat eenlepel olie warm worden in eenpan. Doe er de uisnippers in enlaat ongeveer vijf minuten stoven.Voeg er de gesneden prei aan toe.Daarna doe je er de schoonge-maakte en in stukjes gesnedenchampignons bij. Voeg de gepel-de tomaten toe. Laat het geheelop een klein vuurtje zacht wor-den. Bak het rundergehakt apartin een lepel olie tot het helemaaldoorbakken is. Voeg er het groen-temengsel, de maïs en de macaro-ni aan toe. Laat alles op een laagvuur warm worden. Proef enkruid af met peper en zout. Sma-kelijk!

www.voedingscentrum.nl

1 december 2010

Plastic SoepIn de Stille Oceaan drijft eengigantische hoeveelheid plastic.Deze verzameling vuil heeft eentotale oppervlakte die twee keer zogroot is als de VS. Misschien lijktdat wat ver van je bed. Maar het iswel degelijk ons probleem. Wantvissen eten kleine plastic deeltjesop. Sommige deeltjes bevatten gif.En wie eet de vissen op? Juist, wijdus. In Plastic Soep wordt het ontstaanvan het probleem uit de doekengedaan. Je komt er ook te wetenhoe we deze wereld gezonder kun-nen maken. Het boek bevat inte-ressante interviews en veel mooieprenten. Het is een aanrader voorwie begaan is met het milieu zowelnu als morgen.www.plasticsoep.nl

Plastic Soep, Jesse Goossens. Lem-niscaat, 2009, 10+.

Camouflage bij dierenHoe vermommen dieren zich omzich tegen roofdieren te bescher-men? Welke trucjes halen ze daar-voor uit de kast? Je leest er allesover in dit boek. Camouflagewordt onder meer gebruikt doorpoolvossen, egelvissen en leeuwen-welpen. De technieken die dezedieren toepassen, worden in ditboek helder uitgelegd. Er zijn ookmooie kleurenfoto’s bij. Moeilijkewoorden worden onderaan depagina’s verklaard. Dit boek is eenonderdeel uit de serie Gottmer jonggeleerd. De lezers zullen veel opste-ken van dit weetboek. Voor deknutselaars zijn er achter in hetboek drie leuke opdrachten.

Camouflage bij dieren, BelindaWeber. Gottmer, 2007, 10+.

Lees je mee? Smul je mee?

plus

© Lemniscaat

© Gottmer

Foto’s HV

De oplossingen van de spelletjes vind je op www.kits.be

93765

53 9

2

4 853 2

46

6 17

2 45 47

9 87 6

83 5

Dit is een sudoku: vul het rooster zo in dat elke rij (horizontaalen verticaal) én elk blok van drie keer drie hokjes alle cijfers van

1 tot en met 9 bevatten. Als je goed puzzelt, vind je de oplossing.Sudoku

In dit stukje natuur zitten zeven wandelende takken verborgen.Vind je ze allemaal terug? Zoekspel

n h kn n drppl b ld vn hl v r rkn

n v l rms t l ln mr n s c tn

In de onderstaande zinnen heeft een lettervreter alle klinkersverslonden. Weet jij wat er staat? De eerste zin is een weetjeover de haai. De tweede zin gaat over de vleermuis.

Lettervreter

Deze dieren zijn allemaal roofdieren, behalve een. Weet jij welk dier dat is?Wie past niet in het plaatje?


Blik op de week

Asiel aanvragen in België

21 s t e j a a r g a n g • N umm e r 8 • 1 5 d e c em b e r 2 0 1 0

BRUSSEL • Door de vrieskoukwam het opvangprobleem vanasielzoekers de voorbije wekenuitgebreid in beeld. Verkleumdemensen zochten een warme plekom de nacht door te brengen. Erwas niet voldoende opvang. Hoekomt dit? En wie is verantwoorde-lijk?

Asielzoekers zijn mensen die huneigen land ontvluchten om in eenander land te gaan wonen. Ze hopenop een betere toekomst.

Kazernes

Asielzoekers dienen in het nieuweland een aanvraag in. Er wordt eenasielprocedure opgestart. Maar diekost tijd (zie kader). Zolang de aan-vraag loopt, moet een land opvangvoorzien. Dat staat in een interna-tionale wet die België onderteken-de. Maar er zijn meer asielzoekersdan dat er plaatsen zijn. Er is duseen opvangprobleem. Dat werd devoorbije weken duidelijk. Sommigeasielzoekers overnachtten in sta-

tions en leegstaande huizen. Anderesliepen op straat. De regering zochtnaar een oplossing. Zo werden oudelegerkazernes ingericht als opvang-plaatsen. Maar daarmee is de kernvan het probleem niet aangepakt.

Asielbeleid

Politici schuiven de verantwoorde-lijkheid voor deze opvangcrisis naarelkaar door. Veel mensen vindendat er in ons land geen duidelijkasielbeleid is. Zo is er een probleem

met de terugkeer van asielzoekers.Mensen die afgewezen worden,moeten het land verlaten. Maar inde praktijk wordt dat niet altijdgecontroleerd. Het asielbeleid is eenonderwerp dat dringend op de rege-ringstafel zou moeten komen. Maarop dit moment hebben we nogaltijd geen regering. De meestepolitici vinden dat er een menselijken actief terugkeerbeleid moetkomen. Maar voorlopig maken zevooral ruzie over wie de hoofd-schuldige is van deze crisis.

BRUSSEL • Waarom vragenmensen eigenlijk asiel aan? Enwat is het verschil tussen asiel-zoekers en illegalen?

Mensen vragen asiel aan omwillevan uiteenlopende redenen.Soms worden ze bijvoorbeeld inhun eigen land bedreigd omwillevan hun geloof of politieke over-

tuiging.

Fedasil

In afwachting van een beslissing,verblijven de asielzoekers in onsland. De overheidsdienst Fedasilregelt de opvang van deze men-sen. Een speciale commissiebeoordeelt de aanvragen. Als het

dossier goedgekeurd wordt,mogen de asielzoekers blijven. Inhet andere geval worden ze hetland uitgewezen.

Illegaal

Maar niet alle uitgewezen asiel-zoekers verlaten België. Sommi-gen verblijven onwettig (illegaal)

in ons land. Dat is strafbaar.Naast uitgewezen asielzoekers, iser ook een andere groep illegalen.Zij die nooit een asielaanvraagindienden. Ze kwamen ons landbinnen zonder toestemming ofmet een toeristenvisum. Mensenzonder wettig verblijf mogen nietwerken. Anders is er sprake vanzwartwerk.

• Vlaamse 15-jarigen

lezen niet graag

• Vogels voeren

• Alcoholslot

• Heksenjacht


• Klokkenluider

• IJssculpturen


snowboarden

• Music for Life

OpvangcrisisDit zijn enkele asielzoekers die in Brussel een huis hebben gekraakt op zoek naar onderdak. (Foto Belga)


Actueel




AFZENDER: D

EEENHOORN, V


‹

Koning WinterBRUSSEL • De voorbijeweken sloeg Koning Winterhard toe. Sneeuwbuien enspekgladde wegen stuurdenhet verkeer in de war. Maar erwas ook winterplezier. Lang-laufers bonden vroeger dannormaal hun latten om. En inveel straten doken vrolijkesneeuwmannen op.

VuurwerkBRUSSEL • Tijdens de jaar-wisseling van oud naar nieuwwordt er veel vuurwerk afge-stoken. Het is belangrijk datdit veilig gebeurt. Dit zijnenkele tips. Zorg voor vuur-werk van een goede kwaliteit.Dat vind je in winkels meteen vergunning. Toeschou-wers moeten op een veiligeafstand staan. Volg degebruiksaanwijzing goed op.De Kitsredactie wenst jullieeen spetterend eindejaar toe.

WK voetbalRUSLAND/QATAR • HetWK voetbal 2018 zal georga-niseerd worden door Rusland.In 2022 is de oliestaat Qataraan de beurt. Dat werd doorde wereldvoetbalbond FIFAonlangs beslist. De keuze voordeze landen stuit op veel kri-tiek. Zo klimt de temperatuurin Qatar tijdens de zomer-maanden op tot 50 gradenCelsius.

‹

Foto DEW

‹Foto A

Ga dan snel naar


Kits 15december 10_Kits 13/12/10 11:21 Pagina 1

15 december 2010

BRUSSEL • De langdurigevrieskou is niet alleen lastig voorde mens. Ook dieren hebben hetmoeilijk. Zo raken vogels mindervlot aan voedsel. Wij kunnen henhelpen.

Vogelsoorten hebben hun eigenaanpak om de winter door tekomen.

Vetbollen

Sommige vogels, zoals zwaluwen,trekken naar het zuiden. Dat zijntrekvogels. Andere vogels blijvenhet hele jaar hier. Deze standvo-

gels zijn in de winter heel kwets-baar. Als het koud is, hebbenlevende wezens meer energienodig. Vogels gaan dus op zoeknaar extra eten. Maar bessen enzaden zijn in de winter nauwelijkste vinden. Daarom is het zinvolom de dieren bij te voederen.Eigenlijk is dat pas echt nodig alshet langdurig sneeuwt of vriest.Water is ook belangrijk. Vooral alsalles dichtgevroren is. Als ersneeuw ligt, pikken de vogels daarwel van. Hoe voed je de vogels nuhet best? Dat kan op een voeder-plank of voederhuisje. Je kan in

een boom ook vetbollen ophangen.Die vetbollen kan je zelf maken. Jeleest er alles over op de onder-staande site. Sommige vogelsoor-ten zoeken hun eten het liefst opde grond. Strooi de zaadjes dan opeen sneeuwvrije plek, dichtbijstruiken. Dan kunnen ze daarschuilen als er gevaar dreigt. Meer info op: www.natuurpunt.be

BRUSSEL • Vlaamse 15-jarigenscoren heel goed op het gebiedvan leesvaardigheid. Alleen bele-ven ze er uiterst weinig plezieraan. Dat blijkt uit een recentonderzoek van de Organisatievoor Economische Samenwerkingen Ontwikkeling (OESO).

Vlaamse jongeren doen het interna-tionaal heel goed op het gebied vanleesvaardigheid. Hun prestatie ligtboven het gemiddelde. Dat is goednieuws. Maar er is ook slechtnieuws. In het onderzoek werdgevraagd hoe graag de jongerenlezen. De Vlaamse jeugd beleeftblijkbaar weinig leesplezier. Zebengelt zelfs helemaal onderaan hetinternationale lijstje. Is het dan zoerg gesteld met het leesplezier bijonze jongeren? We vroegen het aanEvelien (14 jaar).

Wat lees je gemiddeld op een week?Ik lees soms de Joepie en af en toeeen strip. Krantenartikels lees ikalleen als het nodig is voor school-taken. Boeken lees ik nauwelijks.

Wat is het laatste boek dat je las?Twilight, het eerste boek in dereeks. Ik had de film gezien en wil-de het boek ook lezen.

Waarom lees je niet meer boeken?Omdat ik liever iets anders doe. Naschooltijd heb ik geen zin om weerin boeken te duiken. In mijn vrijetijd doe ik aan sport, scouting endictie. Daarnaast chat ik vaak op decomputer en kijk ik tv. Dat doenveel jongeren van mijn leeftijd.

Heb je tips waardoor jongeren mis-

schien meer zouden lezen?Misschien moet er meer reclamezijn voor boeken op tv of via decomputer. Veel jongeren gaan nooitnaar de bib. Dan weten ze ook nietgoed welke boeken er op de marktzijn. Als ze de inhoud van boekenvia tv of computer zouden zien,raken ze misschien aan het lezen.

Binnenland 2

De doorsnee Vlaamse 15-jarige leestniet graag. Maar de Vlaamse jeugdpresteert wel goed qua leesniveau. Datblijkt uit een onderzoek (foto Belga)‹

Vlaamse 15-jarigen lezen niet graag

Vogels voeren AlcoholslotBRUSSEL • Sinds kort is inons land de wet op het alco-holslot van kracht. België isdaarmee een van de eerstelanden die dat wettelijk toe-past.

Een alcoholslot lijkt niet op eengewoon slot met een sleutel.Maar het werkt wel op dezelfdemanier.Een alcoholslot is een toesteldat automobilisten in hunwagen ingebouwd krijgen. Hetblaasapparaat voorkomt dat ze

gaan rijden met een glaasje teveel op. De auto start enkel alsde chauffeur onder de grens van0,2 promille blijft. Dat zegt ietsover de maat van alcohol in hetbloed. Door de nieuwe wet kaneen rechter dronken bestuur-ders een alcoholslot opleggen.Ze worden dan verplicht omdat in hun wagen te installeren.Als ze het niet doen, riskeren zeeen gevangenisstraf en/of eenrijverbod. Natuurlijk kunnenanderen blazen in de plaats vande dronken chauffeur. Maar alser iets gebeurt, dragen ook zijeen zware verantwoordelijk-heid.

Een alcoholslot meet het alcoholge-halte in het bloed. Een auto metzo’n slot start niet als de bestuurderte veel gedronken heeft. (Foto’s Esheran/A)‹

In de winter kan het nodig zijn omvogels bij te voeren. De dieren hebbenmeer energie nodig en er is weinigvoedsel te vinden. (Foto A)

‹

Binnenland

De WeddenschapEr bestaat een speciale actie om15-jarigen aan het lezen te krij-gen: De Weddenschap. Dat iseen initiatief van StichtingLezen. Drie BV’s dagen jonge-ren uit BSO en TSO uit om eenweddenschap aan te gaan. Diehoudt in dat de 15-jarigen drieboeken lezen in zes maandentijd. De actie loopt van oktober2010 tot april 2011. De drieBV’s zijn An Lemmens, Bra-him en Hilde De Baerdemae-ker. Ze lezen zelf drie boekenen sporen de leerlingen aan omdit ook te doen. Je kan de BV’svia onderstaande link zelf aanhet woord horen in een video-boodschap. Elke leerling die deweddenschap aangaat, maaktkans op prachtige prijzen. Erzijn dvd’s, Go passen en zelfsboeken! Wie met de hele klasmeedoet, kan een BV opbezoek krijgen. Meer info op:www.deweddenschap.be

Vraag en antwoordWil je graag je mening kwijtover jongeren en lezen? Kijkdan op onze website bij derubriek ‘Vraag en antwoord’.Laat ons weten hoe jij eroverdenkt!www.kits.be

© Nicolas Marichal


15 december 2010

HAITI • In enkele weken tijdzijn bijna 2000 Haïtianen overle-den aan cholera. Dat is een ergbesmettelijke ziekte. Sommigeinwoners dachten dat het omzwarte magie ging. En er ont-stond een heksenjacht.

Midden oktober doken de eerstegevallen van cholera op (ziekader). Deze ziekte kan veroor-zaakt worden door aanraking metvervuild water.

Voodoo

Sinds de aardbeving in januarileven veel Haïtianen in tenten-kampen. De hygiëne is ver te zoe-

ken. De cholera kon zich zo snelverspreiden. Ondertussen is deepidemie al wat minder, maar ze isnog niet voorbij. Bij de bevolkingontstond het gerucht dat de chole-ra het werk was van voodoopries-ters. Voodoo is een vorm van zwar-te magie. Daarop volgde een hek-

senjacht. Er werden minstens 15mensen vermoord. Ze werdenervan verdacht de cholera te ver-spreiden via een magisch poeder.De regering riep de bevolking optot kalmte. Ze verklaarde dat cho-lera veroorzaakt wordt door eenbacterie en niet door zwarte magie.

CholeraCholera is een infectieziektedie heel besmettelijk is. Jekan eraan sterven. De ziektewordt veroorzaakt door eenbacterie. Die kan je oplopenvia besmet water. Of doorrauwe vis te eten die in hetvuile water gezwommenheeft. Ook door contact metzieke mensen kan je besmetraken. Het belangrijkste kenmerkvan de ziekte is ernstigediarree. Daardoor raken depatiënten op den duur uit-gedroogd. Als cholera snelbehandeld wordt, is de kansop genezing heel groot.Maar zonder medische hulpsterft een op de twee chole -ralijders. De ziekte komtvooral voor in Afrika enAzië. In België zijn er geencholeragevallen meer. MaarBelgen kunnen wel besmetraken door buitenlandse rei-zen.

Heksenjacht

De dokter onderzoekt deze Haïtiaanseinwoners. Hij kijkt of ze geen cholerahebben. Dat is een heel besmettelijkeziekte. (Foto VN Sophia Paris) ‹

Buitenland 3De pineuten van de week zijnzeven Britten. Ze raakteningesneeuwd in een afgelegenpub. Negen dagen lang blok-keerde de sneeuw alle ramenen deuren. Ook hun auto’swaren volledig onderge-sneeuwd. Gelukkig hadden deopgesloten Britten eten endrinken genoeg. Ze dooddende tijd door spelletjes te spe-len.

De bofkont van de week is degorilla Bokito. Het dier werdonlangs voor de vierde keervader. Het is nog niet duide-lijk of de babyaap een jongenof een meisje is. De gorillaBokito woont in de Rotter-damse Zoo Blijdorp. Hijkwam in 2007 in het nieuws.Toen ontsnapte hij en ver-wondde een bezoekster.

‹

Foto A

BofkontPineut&

Kort

Buitenland

Julian Assange ging zichzelf aange-ven in Groot-Brittannië. Er liep eenklacht dat hij twee vrouwen zouhebben lastig gevallen in Zweden.Zelf ontkent hij dat. Volgens mede-standers is het een complot vanwe-ge zijn activiteiten voor WikiLeaks.

Feestvarken

De voorbije jaren kwam de site uit-gebreid in het nieuws. Het zijnvooral de VS die het zwaar te ver-duren hebben. Zo werden er meerdan 250 000 vertrouwelijke berich-ten van Amerikaanse diplomatengelekt. In die mails stonden ondermeer negatieve beschrijvingen vanregeringsleiders. Zo werd de Itali-aanse premier Berlusconi een wildfeestvarken genoemd. En de Fransepresident Sarkozy werd omschrevenals lichtgeraakt en autoritair. Maarer waren ook lekken over de oor-logsvoering in Irak en Afghanistan.Zo zou het Amerikaanse leger zichdaar verschillende keren misdragenhebben. De VS reageren woest opde onthullingen. Volgens de rege-ring brengt WikiLeaks mensenle-vens in gevaar. En ook de goedebetrekkingen met andere landenstaan op het spel. De VS vragen deuitlevering van Assange. Zelfberoept hij zich op de vrijheid vanmeningsuiting.

Wat is WikiLeaks?WikiLeaks heeft helemaal nietste maken met Wikipedia. Dezelaatste is een encyclopedie op hetinternet. WikiLeaks heeft anderebedoelingen. Het is een websitevoor klokkenluiders. Dat is eenterm voor mensen die de een ofandere mistoestand openbaarmaken. Op WikiLeaks wordengevoelige en vaak geheime docu-menten gezet. De mensen achter

WikiLeaks verklappen nooit wiehen die informatie doorstuurde.Dat gebeurt dus anoniem. Het isniet helemaal duidelijk wie erallemaal bij deze website betrok-ken is. Daar zijn verschillendeveronderstellingen over. Wie welbekend is, is de oprichter enwoordvoerder. Dat is de Australi-sche journalist Julian Assange(zie foto).

KlokkenluiderDit is Julian Assange. Hij is de woord-voerder van de klokkenluiderssite Wiki-Leaks. De VS zien hem als een vijanden vragen zijn uitlevering. (Foto Espen Moe)

Muzikale banaanJAPAN • Bananen groeienbeter dankzij muziek vanMozart. Dat beweert eenJapanse fruitkweker. In zijnbedrijf kunnen de bananenrijpen bij een deuntje klassie-ke muziek. Ook jazz en Beet-hoven staan op het program-ma. Maar Mozart werkt vol-gens de fruitkweker het best.

Viool wegGROOT-BRITTANNIE •Een Koreaanse violiste werdin een Londens station besto-len van haar stradivarius. Datis een instrument gemaaktdoor Antonio Stradivarius(1644-1737). Hij was debekendste violenbouwer ooit.De viool heeft een waarde van900 000 euro. De politieonderzoekt de zaak. Mogelijkduikt de viool ergens op.Want zo’n speciaal exemplaarvindt niet snel een koper.

Record tv-kijkenVERENIGDE STATEN •Klagen je ouders dat je tevaak voor het scherm zit? Inde VS maken ze daar zelfs eenwedstrijd van. Drie mannenhebben het record tv-kijkenverbroken. Ze zaten in totaal86 uur lang voor de buis. Afen toe mochten ze opstaan omiets te eten of om naar het toi-let te gaan. Achteraf waren dedeelnemers moe maar tevre-den. Want ze houden er eenflinke som aan over.

‹

Foto A

‹

Foto A


GROOT-BRITTANNIE • Onlangs werd Julian Assange opgepakt.Hij is de oprichter en woordvoerder van de site WikiLeaks. Dat is eenklokkenluiderssite (zie kader). Op die site wordt heel gevoelige infor-matie van over de hele wereld bekendgemaakt. Voor sommigen isAssange een held. Voor anderen is hij een gevaar voor de internatio-nale veiligheid.

‹


d

Wijzereg

e

oANTWERPEN • Binnenkortstart de jaarlijkse radiomarathonMusic for Life. Drie presentato-ren sluiten zich een hele week opin het Glazen Huis. Met die actiezamelen ze geld in voor aids-weeskinderen in Afrika.

Dit jaar bestaat het drietal uitTomas De Soete, Sofie Lemaire enSam De Bruyn. Luisteraars bieden

deze presentatoren geld om hunfavoriete plaatjes te horen.

Weeskind

De opbrengst van Music for Lifegaat naar Afrikaanse weeskinde-ren. Het gaat om die jongens enmeisjes die hun ouders verlorenaan Aids. Het Rode Kruis heeftprogramma’s om deze kinderen te

helpen. Het motto is: Laat eenweeskind niet alleen. Wil je ook jemuzikale steentje bijdragen? Deactie loopt van 18 tot en met 24december. Je vindt het GlazenHuis op de Antwerpse Groen-plaats. www.musicforlife.rodekruis.be

Music for Life

BRUGGE • Zin in een ijskoudereis rond de wereld? Dan moetje naar Brugge gaan. Daar loopthet jaarlijkse Sneeuw- en IJs-sculpturenfestival.

Vlakbij het station van Bruggeheeft het festival zijn tentenopgeslagen. Dat zijn geen gewo-ne tenten. Het is een geïsoleerdcomplex zodat de ijssculpturenniet kunnen smelten.

IJsglazen

Maar liefst 40 kunstenaars uitverschillende landen werkteneraan mee. Het thema van ditjaar is de nieuwe lijst met wereld-wonderen van Unesco. Enkelevan die bezienswaardighedenkan je nu in een ijsversie bewon-deren. Hoe gingen die ijskunste-naars eigenlijk te werk? Ze boor-den, kapten en zaagden in groteijsblokken. Je kan het resultaat

zelf komen bekijken. De expoloopt van 26 november 2010 toten met 16 januari 2011. In de barkan je iets drinken uit echte ijs-glazen. Tip: doe je muts enhandschoenen aan. Want de tem-peratuur in de ijstenten is minzes graden Celsius.www.icesculpture.be

IJssculpturen

De kerstvakantie komt eraan.Veel mensen trekken naar desneeuw. Naast skiën, is snow-boarden heel populair. Deze sportis vooral in bij jonge winterspor-ters.

Lawinegevaar

Snowboarden lijkt op golfsurfen. In

plaats van over het water, glijdensnowboarders over de sneeuw. Datdoen ze met een speciaal boardwaarop ze hun schoenen hebbenvastgemaakt. Zo dalen ze een steileberghelling of piste af. Om snellerte kunnen glijden, wordt een waxaangebracht onderaan het board.Deze wintersport vraagt wel watoefening. Het is belangrijk om dejuiste houding aan te nemen. Erbestaan verschillende stijlen vansnowboarden. Zo is er de freestyle.Die houdt in dat sporters verschil-lende spectaculaire stunts uitvoe-ren. Bij de freecarve snijden snow-boarders door de sneeuw. Daarbij

behalen ze een heel hoge snelheid.Deze laatste vorm is niet aan teraden voor beginnelingen. Netzoals andere wintersporten is hetsnowboarden niet zonder risico. Demeest voorkomende ongelukkenzijn polsbreuken en kwetsuren aanarmen en schouders. Het is nodigom de aanwijzingen op een skipis-te te volgen. Buiten de gemarkeer-de zone is er meer kans op lawine-gevaar. Snowboarden wordt de laat-ste jaren steeds populairder. Desport staat sinds 1989 op het pro-gramma van de Olympische Win-terspelen.

15 december 2010

Deze snowboarder doet een luchtsprong. (Foto A)

Dit zijn enkele beelden uit het Sneeuw- en IJssculpturenfestival 2010.

‹

‹

Flits 4Sport

bordop je

Snow-boarden

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 15 DECEMBER 2010

Aimée de Jongh

f

Y


Foto Sculpture Festival Brugge

KitsBits&


Blik op de week

Een op drie Vlamingen last met buren

21 s t e j a a r g a n g • N umm e r 9 • 1 5 j a n u a r i 2 0 1 1

BRUSSEL • Na meer dan 200dagen hebben we nog altijd geenregering. De bemiddelingsop-dracht van Johan Vande Lanotte(sp.a) draaide op niets uit. Tochwil de koning dat Vande Lanotteverder bemiddelt.

Tweeënhalve maand heeft VandeLanotte aan zijn voorstel gewerkt.Maar de nota werd kritisch ont-haald door de CD&V en de N-VA.

Ook de PS wilde belangrijke wijzi-gingen.

Paard en water

Het zag er niet naar uit dat er eenakkoord zou komen. Daarop trokVande Lanotte naar de koning omzijn ontslag aan te bieden. Er volg-de een persconferentie. VandeLanotte zei: ‘Je kan een paard naarhet water brengen. Maar je kan het

niet verplichten te drinken.’ Datbetekent dat hij de onderhande-lingspartijen naar een goed voorstelkan leiden. Maar hij kan hen nietdwingen om het goed te keuren.

Drie bemiddelaars

De koning wil dat Vande Lanotteaanblijft als koninklijk bemidde-laar. Vande Lanotte zal nu nog eenpoging ondernemen om de politie-

ke partijen weer rond de tafel tekrijgen. Hij heeft daarbij de hulpvan N-VA-voorzitter Bart DeWever en PS-voorzitter Elio DiRupo. Zij moeten het voorstel vanVande Lanotte herschrijven. Dezelaatste behoudt de eindverantwoor-delijkheid. België is nu het Europe-se land met de langste regerings-vorming ooit. Komt er eindelijkeen akkoord? Volg het mee op:www.kits.be

BRUSSEL • Vind jij je burenfijn? Of lig je voortdurend meteen of andere buur overhoop?Dat laatste is geen uitzondering.Ongeveer een op de drie Vlamin-gen heeft last met zijn buren.

In steden wonen er veel mensen opeen kleine oppervlakte. Dan kanhet gebeuren dat er meningsver-schillen opduiken. De CM Mid-den-Vlaanderen voerde een enquê-

te uit. Er werden 1200 Vlamingenondervraagd over de relatie methun buren.

Heg

Daaruit bleek dat een op de drieondervraagden buren heeft waar-mee ze niet goed opschieten. Insommige gevallen kan dat heel vergaan. Buren pesten elkaar wegensoverhangende takken of het snoei-

sel van een heg. Of ze ruziënomwille van de lawaaioverlast diede ander veroorzaakt. Eventueelkan een derde persoon bemiddelenzodat de situatie niet uit de handloopt. Maar soms komt het niet toteen oplossing. Dan moet de vrede-rechter tussenkomen.

Barbecue

Gelukkig zijn er veel mensen die

wel met hun buren opschieten. Uitde enquête blijkt dat maar liefst 78procent iets voor zijn buren doet.Het uitlenen van voorwerpen staatdaarbij bovenaan het lijstje. Insommige buurten is het ook super-gezellig. Er worden straatfeesten ofbarbecues georganiseerd. Bij 55procent van de ondervraagden isdat het geval. Bijna 45 procentkent meer dan tien buren bij hunnaam.

• Meer jongeren

dragen mes

• Kerkuilen

• Koopjesjacht

• Bloedbad bij super-

markt

• Estse euro’s

• Overstroming

• Watertennis

• Bezige bijen

Vande Lanotte blijft bemiddelaar

Johan Vande Lanotte blijft aan als koninklijk bemiddelaar. Hij werkt nu samen met N-VA-voorzitter Bart De Wever en PS-voorzitter Elio Di Rupo. (Foto Belga)


Actueel




AFZENDER: D

EEENHOORN, V


KoudegolfINDIA • In de Indiase hoofd-stad New Delhi is hetmomenteel ongewoon koud.Het is er amper drie gradenCelsius. Dat is de laagste tem-peratuur in 40 jaar tijd. Dekoudegolf treft vooral daklo-zen. Voor deze mensen zijn erin India weinig voorzienin-gen.

Zeven miljardDUITSLAND • Hoeveelmensen leven er eigenlijk opaarde? Een Duitse stichtingheeft daar een schatting overgemaakt. Volgens hen wordthalfweg 2011 de kaap vanzeven miljard aardbewonersoverschreden. Elke secondezouden er gemiddeld 2,6 men-sen geboren worden. Meerdan tachtig procent van dewereldbevolking leeft in ont-wikkelingslanden. En meerdan de helft woont in Azië.

Open dakVERENIGDE STATEN •Droom je ervan om door hetleven te suizen in een automet open dak? Dan koop jehet best een stel oordopjes.Volgens Amerikaanse geleer-den kunnen auto’s met eenopen dak doofheid veroorza-ken. Dat komt door de winddie in je oren fluit. Die is evenschadelijk als het lawaai ineen discotheek.

‹

‹Foto DEW

‹


© Porsche

Kits 15 jan 11_Kits 12/01/11 10:05 Pagina 1

15 januari 2011

Zowel in Gent als in Antwerpenzijn er de voorbije weken verschil-lende mensen neergestoken. Tij-dens een woordenwisseling ofvechtpartij werd een mes getrok-ken. En er raakte iemand gewond.

Jongeren en messen

Volgens de politie stijgt het aantaljongeren dat messen draagt. Datblijkt ook uit recente onderzoeken.‘Veel jongeren hebben een wapenop zak om zich veilig te voelen’,zegt een deskundige. ‘Ze willenzich wapenen tegen jongeren dieook een mes hebben. Maar eigen-lijk zorgt dat net voor een onveili-

ge situatie.’ Want een mes is snelgetrokken. En de gevolgen zijndoorgaans erger dan bij eengevecht zonder wapen.

Vissen en jagen

De politie treedt streng op als zeiemand betrapt op het bezit vaneen mes. Maar er zijn uitzonderin-gen. Een visser of jager mag eenmes hebben omdat hij dat nodigheeft voor zijn activiteiten. Iemanddie op straat wandelt, daarentegen,heeft geen reden om een mes tedragen. Bepaalde soorten messenworden vrij in de winkel verkocht.Andere zijn verboden (zie kader).

Verboden messenOns land heeft een wapenwet.Daarin staat onder meer welkemessen verboden zijn. Het gaatom deze soorten:• springen valmes met slot:een vouwmes dat door mid-del van een veer kan openen.

• vlindermes: een soortopvouwbaar zakmes met tweehandvatten die rond kunnendraaien in de tegengestelderichting.

• werpmes: een speciaal soortmes dat gemaakt is omgeworpen te worden.

Binnenland 2

Meer jongeren dragen mesGENT/ANTWERPEN • De politiediensten uit onder meer Gent enAntwerpen maken zich zorgen. De laatste tijd werden ze meermaalsgeconfronteerd met zware steekpartijen. De agenten stellen vast datsteeds meer jongeren een mes op zak hebben.

Deze messen zijn wettelijk verboden inons land. Links zie je een vlindermes,rechtsboven een werpmes en rechtsondereen springen valmes. (Foto’s A)‹

De pineuten van de week zijndrie jongeren die in Moes -kroen een hoogspanningsca-bine binnendrongen. Dat ver-oorzaakte een stroompanne.Verschillende wijken zatenzonder elektriciteit. Een jon-gere raakte verbrand maar isniet in levensgevaar. De twee-de jongere is geïdentificeerden de derde wordt opge-spoord.

De bofkont van de week is de18-jarige Justine De Jonck-heere. Deze West-Vlaamsestudente werd onlangs totMiss België 2011 gekroond.Met haar overwinning sleepteze een gloednieuwe Peugeot207 in de wacht. De Jonck-heere mag nu een jaar lang alsmiss ons land vertegenwoor-digen.

‹

Foto A

Foto Belga

BofkontPineut&

Kerkuilen

Koopjesjacht

BRUSSEL • Het harde en aan-houdende winterweer heeftgevolgen voor de natuur. Vogelsen vooral kerkuilen zijn hetslachtoffer. Ze vallen soms letter-lijk uit de lucht.

Een kerkuil is een roofvogel vanongeveer 34 centimeter groot. Hijheeft een vleugelspanwijdte van 95cm. Zijn woonplaats zoekt hij ingebouwen zoals kerken, schuren enkastelen.

Muizen

Kerkuilen jagen voornamelijk opkleine prooien. Deze roofvogelsvoeden zich met spitsmuizen, bos-muizen en woelmuizen. Maar doorde sneeuw van de voorbije weken

is het moeilijker om die te vinden.De muizen zijn in het witte land-schap minder goed zichtbaar.Bovendien blijven de dieren doorde kou in hun schuilplaatsen. Pernacht kunnen uilen wel vier of vijfmuizen verorberen. Die hebben zenodig om te overleven. Maar nuvinden de uilen ’s nachts vaak geenmuizen. De vetreserves van dekerkuilen slinken dan ook heelsnel. Ze verzwakken sterk. Zogebeurt het dat ze dood uit delucht vallen. In 2009 telde ons land440 broedparen van kerkuilen.Natuurorganisaties zien de toe-komst van deze vogels somber in.‘We vrezen dat in het ergste gevalslechts tien procent deze winteroverleeft’, zegt een medewerker. www.kerkuilwerkgroep.be

Kerkuilen vinden door de langdurige winterkou nauwelijks eten. (Foto André Eijkenaar)

‹

BinnenlandBRUSSEL • Houd je ervan omin de winkelrekken te graaien opzoek naar een koopje? Dan ben jenu alvast in je nopjes. De koop-periode is volop aan de gang.

In ons land zijn de koopjesperio-des bij wet bepaald. De winter-koopjes lopen van 3 tot 31 januarien de zomerkoopjes van 1 tot 31juli. Tijdens een koopjesperiodekunnen de handelaars de voorraadvan het voorbije seizoen van dehand doen. Dan blijven ze niet tot

het volgende jaar met een reusach-tig overschot zitten.

Sperperiode

Om van hun voorraad af te raken,geven ze fikse kortingen. Die kun-nen oplopen tot 70 procent ofmeer. Zo kan je kledij of schoenenop de kop tikken die normaal veelduurder zijn. In ons land is ersprake van een sperperiode. Dat iseen termijn van drie weken dievoorafgaat aan de koopjesperiode.

In de sperperiode mag er geenreclame gemaakt worden voorprijsverlagingen. Dat wordt doorde overheid gecontroleerd. Wietoch in de fout gaat, riskeert eenboete. In december negeerde win-kelketen ZEB deze maatregel. Zebood toch koopjes aan in de sper-periode. Voorlopig gaf de rechtergeen boete. Hij wacht op een ant-woord van het Europees Hof vanJustitie. De Belgische koopjeswetis mogelijk in strijd met de Euro-pese wetgeving.


15 januari 2011

VERENIGDE STATEN • Eenrecente schietpartij bij eensupermarkt zorgde voor eenschokgolf in de VS. De aanslagwas gericht tegen het Democrati-sche parlementslid GabrielleGiffords (40 jaar). De vrouw werdzwaar gewond. In totaal vielen erzes doden en 14 gewonden. De22-jarige schutter werd opgepakt.

De stad Tucson in de staat Arizonawerd opgeschrikt door een schiet-partij op klaarlichte dag. Een manschoot congreslid Giffords neer tij-dens een toespraak op de parkingvan een supermarkt. Daarna open-de hij het vuur op de menigte.Onder de dodelijke slachtoffers isook een meisje van negen.

Dader

De dader kon door twee omstan-ders overmeesterd worden. Hetgaat om de 22-jarige Jared Lough-ner. Wat bezielde die man? Datwordt momenteel onderzocht. Dedader had voor de aanslag een ver-ward bericht nagelaten op YouTu-be. Maar dat werd ondertussenverwijderd. Loughner stond erombekend dat hij niet tevreden was

over de huidige regering. Het zieternaar uit dat de man niet stabielis. In 2008 verliet hij de universi-teit zonder diploma. Daarna werdhij afgewezen door het leger. Deredenen daarvoor worden nietpubliek gemaakt.

Oorlogstaal

De verontwaardiging over ditbloedbad is groot. Volgens sommi-gen heeft het te maken met deopruiende taal tussen de Republi -keinen en de Democraten. Vooralhet Republikeinse parlementslidSarah Palin ligt onder vuur. DeRepublikeinen zijn voorstandersvan een soepele wapenwet. DeDemocraten niet. Dat leidt tot oor-logstaal. Op haar Facebook beeld-de Palin 20 Democraten af met eengeweervizier op hen gericht. Gif-fords was daar één van. WerdLoughner hierdoor opgehitst? Datzal het onderzoek duidelijkmaken.

Mensen leggen bloemen neer aan hetkantoor van Gabrielle Giffords (zieinzet). Het Democratische parlements-lid is zwaar gewond na een aanslag.

Bloedbad bij supermarkt

OverstromingAUSTRALIE • De Australischedeelstaat Queensland heeft tekampen met enorme waterellen-de. Tot overmaat van ramp zoch-ten slangen en krokodillen eenschuilplaats in de huizen.

Het zijn de grootste overstromin-gen in Australië in 50 jaar tijd. Hetwater steeg maar liefst 9,4 meterboven het normale peil. Meer dan200 000 mensen zijn getroffen.Hun huizen staan onder water. Hetgaat om een gebied dat even grootis als Frankrijk en Duitslandsamen. Door het stijgende waterkonden slangen en krokodillen

hun leefgebied verlaten. Ze zwom-men door de ondergelopen straten.De dieren gingen op zoek naar eenschuilplaats. Sommige kropen dehuizen binnen. De meeste slangenzijn ongevaarlijk. Maar er zittenook giftige bij. Ondertussen is hetwater al wat gezakt. Maar weer-kundigen hebben slecht nieuws.‘De komende drie maanden zal hetregenweer aanhouden’, voorspellenze. De overstromingen zijn slechtvoor de economie. Veel bedrijvenhebben zware schade.

Estse euro’sESTLAND • De inwoners vanEstland hadden een extra redenom de overgang van oud naarnieuw te vieren. Sinds 1 januari2011 zijn ze lid van de eurozone.

Tot eind 2010 moest je in Est-land betalen met de Estse kroon.Maar nu is de euro er het natio-nale betaalmiddel.

Eurozone

In de hoofdstad Tallinn werd deinvoering van de euro met vuur-werk gevierd. Inwoners gebruik-ten hun bankkaart om de eersteeuro’s uit de muur te halen. ‘Deovergang van de munteenheid isprima verlopen’, zei de regering.Met de toetreding van Estlandtelt de eurozone 17 landen. Deeurozone is de verzamelnaamvoor alle landen van de EuropeseUnie die de euro als munt heb-ben. Ons land is al lid sinds destart van de eurozone. Dat was op1 januari 2002. Een aantal landenstaat te popelen om toe te treden.Zo hebben Letland en Litouweneen aanvraag ingediend. Maar

een land wordt niet zomaar lid.Er moeten een aantal voorwaar-den vervuld zijn. De 27 Europese lidstaten zijneigenlijk verplicht om de euro inte voeren. Maar sommige landenstaan daar weigerachtig tegen-over. Dat is het geval met Dene-marken en het VerenigdKoninkrijk. Die twee hebbeneen uitzondering bekomen. Alsje naar deze landen reist, moet jevooraf bij de bank geld wisselen.In het Verenigd Koninkrijkgebruiken ze de pond sterling. InDenemarken is er de Deensekroon.

Een groot deel van Australië kwamonlangs onder water te staan. (Foto DEW).

Estland is pas lid van de eurozone.Zo zien de Estse euro’s eruit. (Foto DEW) ‹

Buitenland 3

‹

Kort

Buitenland

‹

VoedselrellenTUNESIE • Het is momen-teel heel onrustig in Tunesië.De voedselprijzen swingen depan uit. Veel mensen zijnwerkloos. Dat zorgde de voor-bije weken voor een massaalprotest. Verschillende rege-ringsgebouwen werden inbrand gestoken. Bij de rellenvielen enkele doden.

NijlpaardLETLAND • De verzorgersvan de Riga Zoo in Letlanddachten 20 jaar lang dat hunFuntiks een mannetjesnijl-paard was. Het beest vertoon-de merkwaardig genoeg nooitinteresse voor een vrouwelijkesoortgenoot. Recente testentonen aan hoe dat komt. Fun-tiks is zelf een vrouwtje. Bijnijlpaarden is het geslachtmoeilijk vast te stellen. Fun-tiks werd intussen omgedoopttot Funta.

SupernovaCANADA • De tienjarigeKathryn Gray uit Canada isde jongste supernova-ontdek-ker ooit. Een supernova is eenverschijnsel waarbij een sterexplodeert. Astronomen speu-ren het heelal af op zoek naardeze exploderende sterren.Wie een supernova als eerstemeldt, is de ontdekker. Eenexploderende ster komt eigen-lijk vrij zelden voor.

‹Foto DEW

‹Foto’s DEW


Foto’s Belga/DEW


y

234QATAR • Tennissen op hetwater. Het is eens iets anders.Rafael Nadal en Roger Federeropenden het ATP-toernooi inDoha. Dat deden ze met eentennisstunt op het water.

Nadal en Federer zijn topspelersuit het mannentennis. Het twee -tal werd door de rijke oliestaatQatar gevraagd voor een promo-tieactie. De organisatoren had-den er veel geld voor over omdeze stunt zo spectaculair moge-lijk te maken.

Federer

De twee sporters speelden eenpartij tennis op een mat die netonder het water lag. Daardoorlijkt het alsof ze op het waterstaan (zie foto). Tegen de achter-grond staan de gebouwen van destad Doha. Dat is de hoofdstadvan Qatar. Jaarlijks organiseert

deze stad een tennistoernooi voormannen. De winnaar van dit jaaris Roger Federer. Hij klopte deRus Nikolay Davydenko. Voorde 29-jarige Zwitser is het de67ste ATP-titel uit zijn carrière.Federer wordt beschouwd als eenvan de beste mannelijke tennis-spelers uit de geschiedenis.

Watertennis

GENT • In de klas van meesterDidier valt er altijd iets te bele-ven. Van een restaurantbezoektot het organiseren van een musi-cal. De zesdeklassers van deGemeentelijke Basisschool DeMuze in Gent hebben zelfs een‘klas-oma’ en een Plan-kindje.Tijd voor een interview met dezebezige bijen en hun meester.

Elke maand gaan jullie naar eenander restaurant. Is dat niet duur?Zesde leerjaar: Dat valt best mee.Vooraf onderhandelen we met hetrestaurant over een geschikte prijs.

Meestal lukt dat. Het is nooitduurder dan acht euro. In het eer-ste trimester bezochten we eenChinees, een Italiaans en eenGrieks restaurant. De sfeer is altijdsupergezellig en het eten is lekker.Je proeft veel nieuwe dingen en jeleert specialiteiten uit andere lan-den kennen.

Jullie hebben een ‘klas-oma’. Watmoeten we ons daarbij voorstellen?Zesde leerjaar: We werken samenmet Ten Hove. Dat is een dien-stencentrum in de buurt. Via diedienst hebben we contact opgeno-men met oma Godelieve. Zij is 86jaar oud. Deze bejaarde vrouw isvaak alleen thuis. Daarom is hetfijn als we haar een bezoekje bren-gen. Dat doen we telkens met vierleerlingen. Oma Godelieve zetaltijd iets lekkers voor ons klaar.We vertellen haar wat er in de klasgebeurd is. En zij vertelt veel overvroeger. Zo leren we van elkaar.

Dit jaar staat er een heuse musical ophet programma. Zingt de meester zelfook mee?Zesde leerjaar: Nee, want hij zaldie dag de muziek regelen. Maarhij zou wel graag meezingen. Hijzegt dat hij zingt als Bon Jovi! We

zijn al druk aan het repeteren vooronze musical. Normaal vindt dieeind april plaats. Er spelen bijna300 kinderen mee. We mogen nogniet veel verklappen. Maar er zalveel muziek en kleur zijn.

De klas steunt een Plan-kindje. Hoegaat dat in zijn werk?Zesde leerjaar: Elke leerling geeftper maand een euro aan ons kind-je. Voor ons is dat niet veel. Maarvoor arme mensen is dat heel wat.Maandelijks storten we in totaaleen bedrag van 35 euro. Dat ver-loopt via de organisatie Plan Bel-gië. We steunen Lei Loeng en zijndorp. Deze driejarige jongenwoont met zijn familie in Cam-bodja. Af en toe krijgen we nieuwsvan hen.

Jullie zitten duidelijk niet stil. Welkeactiviteiten staan er dit schooljaar nogop stapel?Zesde leerjaar: Te veel om op tenoemen! Op het einde van het jaarvoeren we een totaalspektakel op.Daar komt de hele school naar kij-ken. Later doen we dat nog eensover voor de ouders en de familie.En dan is er nog de diploma-uit-reiking. Dat is bij ons telkens eengroot feest.

15 januari 2011

Samen op restaurant gaan, is een van de vele activiteiten van het zesde leerjaar van Basisschool De Muze. (Foto’s GBS De Muze)

Rafael Nadal en Roger Federer (rechts) deden een waterstunt in Doha.

‹

4

Bezige bijen

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 15 JANUARI 2011

Aimée de Jongh

Klasin de

Sportbordop je

‹

Flits

Foto’s D

EW

Wie is Roger Federer?Hij is geboren in Zwitserlandop 8 augustus 1981. Hijmaakte in 1998 zijn debuut inhet proftennis. Hij staatmomenteel op de tweedeplaats. Maar ooit stond hij285 weken onafgebroken opnummer één.


2 1 s t e j a a r g a n g • N umm e r 1 0 • 1 f e b r u a r i 2 0 1 1

RUSLAND • Op maandag 24januari was er een zware aanslagin de Moskouse luchthavenDomodedovo. Daarbij vielen er35 doden en ongeveer 180 gewon-den. De zelfmoordaanslag leidtnaar moslimterroristen uit deNoord-Kaukasus.

De aanslag gebeurde omstreekshalf vijf in de namiddag. In deaankomsthal blies een terrorist

zichzelf op. Net voor de explosiezou die persoon geroepen hebben:‘Ik zal jullie allen doden.’

Belgische passagiers

Vlak voor de aanslag was er eenvlucht vanuit Brussel in Moskougeland. Op die vlucht zaten heelwat landgenoten. Maar onder deslachtoffers zijn geen Belgen. ‘Wehebben geluk gehad’, zegt een Bel-

gische passagier. ‘We waren aanhet aanschuiven bij de douanecon-trole.’ Die bevindt zich 75 metervan de plaats van de ontploffing.

Veiligheidsmaatregelen

President Dmitri Medvedev kon-digde onmiddellijk verhoogde vei-ligheidsmaatregelen af. ‘De direc-tie van de luchthaven zal zichmoeten verantwoorden’, zei de

president. ‘Hoe raakten die enor-me hoeveelheden springstof doorde controle?’ Medvedev liet ookweten dat de daders opgespoord engestraft zullen worden. Tot nu toewerd de aanslag niet opgeëist.Maar er zijn vermoedens dat hetgaat om islamterroristen uit denoordelijke Kaukasus.

Kaukasus

Wat is er in de Noord-Kaukasusaan de hand? Bepaalde gebiedenuit de regio zijn door Ruslandbezet. De inwoners komen daarte-gen in opstand. Dat leidde ondermeer tot twee Tsjetsjeense oorlo-gen. Tsjetsjenen zijn een bevol-kingsgroep die onafhankelijk wilzijn. Na de tweede Tsjetsjeenseoorlog verenigden de rebellenzich. Hun leider is Oemarov. Hij iseen islamistische extremist. Oema-rov wil zijn macht uitbreiden zon-der inmenging van Rusland. Eer-der heeft de man gedreigd eengroep zelfmoordterroristen naarRusland te sturen. Daarom wordthij van de aanslag verdacht.

Aanslag in Moskou

Dit is de Moskouse luchthaven Domodedovo. Bij een terreuractie vielen daar onlangs 35 doden en 180 gewonden. (Foto Belga)


Actueel


AFZENDER: D

EEENHOORN, V


‹

Eerdere terreuractiesEr waren eerder al terreuractiesin en rond Moskou. Sommigedaarvan werden opgeëist, ande-re niet.

In het verleden zaten vaak Tsje -tsjeense rebellen achter de aansla-gen. Nu gaat het niet meer omTsjetsjenen alleen (zie boven),maar om verenigde rebellen uitde Noord-Kaukasus. Dit zijn

enkele vroegere terreuracties: • Augustus 2004: een vrouwelijkezelfmoordterroriste blies zich-zelf op in het centrum van Mos-kou. Daarbij vielen tien doden.

• September 2004: gijzelingsactiein een Russische school inBeslan door Tsjetsjeense rebel-len. Tijdens de bevrijding kwa-men 334 mensen om het leven.Daaronder waren 186 kinderen.

• November 2009: bomaanslag opde Russische hogesnelheids -trein tussen Moskou en Sint-Petersburg. Er werden 25 men-sen gedood. Een groep islamis-ten uit de Kaukasus eiste deaanslag op.

• Maart 2010: een dubbele zelf-moordaanslag in de Moskousemetro. Er vielen 40 doden enmeer dan 100 gewonden.

VeroordeeldBRUSSEL • Ons land werdrecent door het Europees Hofvoor de Rechten van de Mensveroordeeld. De reden was datBelgië een Afghaanse asiel-zoeker naar Griekenlandterugstuurde. Volgens waar-nemers worden asielzoekersdaar mensonwaardig behan-deld. Het Hof vindt dat Belgiëdaar rekening mee had moe-ten houden. Volgens de rech-ter heeft ons land de mensen-rechten geschonden. Het is deeerste keer dat het Hof zo’nuitspraak doet.

CultuurhoofdstedenESTLAND/FINLAND •Elk jaar kiest het EuropeesParlement een culturelehoofdstad. Sinds 2007 wordener zelfs twee gekozen. Dit jaargaat de eer naar Tallinn (Est-land) en Turku (Finland).Deze steden zetten hun bestebeentje voor om hun cultuurte promoten. Ze hopen dat erveel toeristen komen. De fototoont de Alexander Nevskykathedraal in Tallinn.

ValentijnOp 14 februari is het weerzover. Overal hangt er liefdein de lucht. Het is de dagwaarop veel geliefden elkaareen geschenkje geven. In dewinkels liggen knuffelbeertjesen cadeaus vol hartjes. Ofmisschien houd je het wel opeen eenvoudige kaart met lie-ve wensen?

‹

Foto A

‹Foto DEW

Blik op de week

• Regering gezocht

• Belspellen onder

vuur

• Chinees Nieuwjaar

• Reuzenpanda’s

• Jasmijnrevolutie in

Tunesië

• Tweede Gouden

Schoen

• Kinderuniversiteit

• Junior Eurosong

Ga dan snel naar


Kits 1 feb 2011_Kits 28/01/11 08:11 Pagina 1

Kansspelen Wat is een kansspel eigenlijk?Dat is een soort spel waarbijje moet gokken om te winnen.Het gaat niet om kennis, maarom geluk. Een gewone quiz isdus geen kansspel. In onsland is er een wetgeving rondkansspelen. Die zegt dat min-derjarigen daar niet aanmogen deelnemen. Krasloot-jes zoals Subito zijn dus voorhen verboden. Maar uitonderzoek blijkt dat zeven opde tien krantenverkoperskansspelen verkopen aanminderjarigen. Volgens veeldeskundigen werken kansspe-len verslavend. Het begintvaak voor de lol. Maar men-sen kunnen verslaafd raken.Dan besteden ze heel veelgeld in de hoop dat ze win-nen. Sommigen raken daar-door in de schulden. Als jejezelf niet meer in de handhebt, ben je gokverslaafd.Enkele voorbeelden van kans-spelen zijn: loterijen, belspel-len en casinospelen.

1 februari 2011

Kort

Een belspel is een spel waarmeeluisteraars op tv of radio kunnenmeedingen naar een prijs. Ze moe-ten het antwoord op een wedstrijd-vraag raden.

Ver gezocht

Deelnemen aan een belspelgebeurt via de telefoon. In Belgiëkost een oproep twee euro. Bij veel

deelnames kan de telefoonreke-ning dus hoog oplopen. Belspelle-tjes behoren tot de kansspelen (ziekader). Maxime De Winne werkteeen paar maanden als belspelpre-sentator voor VTM en 2BE. Datdeed hij undercover. Zijn eigenlijkedoel was informatie te verzamelen.In het tv-programma Basta onthul-de hij dat de belspelletjes niet eer-lijk verliepen. Zijn speurwerkbracht aan het licht dat de makershet niet zo nauw namen met dewet. Zo waren sommige raadselsveel te ver gezocht. De organisato-ren maken die vragen extra moei-lijk zodat per raadsel meer mensenbellen. Dan hebben ze meer winst.Na de uitzending van Basta beslo-ten VTM en 2BE hun belspelletjeste schrappen. Ontslagnemendstaatssecretaris Carl Devlies heefteen nieuw wetsvoorstel klaar.Daarin staan strengere regels voorbelspelletjes. Programma’s die deregels niet volgen, worden afge-voerd.

Het waren vijf jongeren die debetoging in gang staken. Via Face-book riepen ze de mensen op om opzondag 23 januari te betogen. Dereden was het uitblijven van eenregering. De opkomst overtrof hunstoutste verwachtingen.

Beschaamd

De betoging kreeg de naam SHAME-optocht. ‘De politici zou-den beschaamd moeten zijn’, zegteen deelnemer. ‘We willen einde-lijk een regering. Het kan zo echtniet meer verder.’ De onderhande-lingen leveren niets op. Anderelanden verliezen hun vertrouwenin België. Het geduld van de Bel-gen raakt op. Veel jongeren makenzich zorgen. ‘Ik denk aan mijn toe-komst’, zegt een student. ‘Hoemoet het verder met ons land?’Ondertussen gooide koninklijkbemiddelaar Vande Lanotte dehanddoek in de ring. Hij hield zijnopdracht 99 dagen vol. Eerder albood hij zijn ontslag aan de

koning aan. Dat werd toen gewei-gerd. Nu aanvaardde de koning

het ontslag wel. ‘Ik zie helemaalgeen vooruitgang’, legde Vande

Lanotte uit. Hij noemde het demoeilijkste opdracht uit zijn poli-tieke loopbaan. Wat nu? België isop weg om het wereldrecord vande langste regeringsvorming teverbreken. Dat duurde in Irak 289dagen. Volg de politieke situatie inons land op de voet op:www.kits.be

Op 23 januari was er een grote beto-ging in Brussel. Maar liefst 34000mensen protesteerden tegen het uitblij-ven van een regering. (Foto Belga) ‹

Binnenland 2

BRUSSEL • Er is nog altijd geen regering. Veel Belgen zijnhet beu. Enkele jongeren lanceerden via Facebook een oproepvoor een betoging. Die had heel veel succes. Ondertussengaat de politieke situatie van kwaad naar erger. Koninklijkbemiddelaar Vande Lanotte (sp.a) gaf zijn ontslag.

BRUSSEL • Er is de laatste tijd heel wat te doen rond de zogenaamdebelspelletjes. Het Eén-programma Basta legde enkele onregelmatig-heden bloot. De spelletjes zouden niet altijd eerlijk verlopen. Staats-secretaris Carl Devlies (CD&V) wil strengere regels voor de belspel-letjes.

Belspellen onder vuur

Regering gezocht

Binnenland

SpeurrattenBRUSSEL • Ratten hebbeneen heel goede neus. Belgi-sche wetenschappers zettenmet deze dieren een speciaalproject op. De ratten werdenopgeleid om landmijnen teontdekken. Het is mogelijkom de speurratten ook anderedingen aan te leren. Zo kun-nen ze ingezet worden omdrugs op te sporen.

BingelenBRUSSEL • Binnenkortkunnen leerlingen van delagere school thuis onlineoefeningen maken. Die oefe-ningen sluiten aan bij hunleerstof. Op een speciale web-site kunnen de leerlingen eenavatar aanmaken. Dit online-vriendje kan je zelf kiezen enaankleden. Hij laat weten ofeen oplossing juist of fout is.Naar schatting 400 000 leer-lingen zouden met de nieuwe‘bingelwebsite’ aan de slagkunnen. www.bingel.be

ValsemuntersBRUSSEL • In ons land wer-den vorig jaar maar liefst 43 657 valse biljetten onder-schept. Dat is een stijging van59 procent ten opzichte van2009. Het meest nagemaaktebiljet is dat van 50 euro. Vol-gens de overheid zouden han-delaars het geld van klantenveel strenger moeten contro-leren.

‹

Foto A

‹

© IT Offshore

Belspelletjes vallen onder de kansspe-len. Ze verlopen niet altijd eerlijk.Mensen kunnen daardoor veel geld ver-liezen. De wet wordt strenger. (Foto A)‹


1 februari 2011

De Chinese jaartelling is meer dan4 000 jaar oud. Hun kalender isgebaseerd op de stand van de maanen de zon.

Dierenriem

De Chinezen geven elk nieuw jaarde naam van een dier. Die dierenverwijzen naar sterrenbeelden. Zoheb je onder meer het Jaar van deRat, de Os en de Tijger. In totaalgebruiken ze 12 dieren. Dat bete-kent dat een dier om de 12 jaarterugkomt. Dit jaar is dus het Jaarvan het Konijn. Volgens de Chine-zen heeft het jaar waarin je geborenwordt een invloed op je persoon-lijkheid. Het teken van het Konijn

verwijst naar gevoelige en voor-zichtige mensen.

Chinatown

De Chinezen zijn door migratieover de hele wereld verspreid. Insommige grootsteden gingen deChinese inwijkelingen dicht bijelkaar wonen. Chinezen houdendoorgaans vast aan hun eigen cul-tuur. Zo ontstonden er wijken waartypische Chinese winkels, tempelsen restaurants zijn. Zo’n plekwordt Chinatown genoemd (letter-lijk ‘Chinastad’). Het is als het wareeen stad in een stad. Steden alsAntwerpen, Amsterdam en NewYork hebben elk hun Chinatown.

Veel uitgeweken Chinezen willenNieuwjaar graag thuis bij hunfamilie vieren. Dat zorgt elk jaaropnieuw voor de grootste volksver-

huizing op onze wereldbol. HetChinese nieuwjaarsfeest duurt 15dagen. Overal duikt de kleur roodop, een symbool voor geluk.

CHINA • Bij westerlingen is Nieuwjaar al een maand achter de rug.Maar voor de Chinezen moet het nog beginnen. Zij vieren hun Nieuw-jaar op 3 februari 2011. Dan start het Jaar van het Konijn.

Dit is een winkel in Chinatown inSingapore. Mensen gaan op zoek naarnieuwjaarsgeschenkjes. Alles staat inhet teken van de kleur rood. (Foto Calvin Teo)

‹

Buitenland 3

De pineuten van de week zijnalle haaien. Volgens Australi-sche geleerden ziet een haaiminder goed dan altijd werdgedacht. Het beest zou name-lijk kleurenblind zijn. Hij kanwel goed vormen onderschei-den, maar geen kleuren. Deonderzoekers denken dat hunwerk heel zinvol is. Het zoueen hulp zijn om zwemkledijte ontwerpen die minderopvalt voor haaien.

De bofkont van de week is deChinees Xu Liang. Hij heefteen gat in de markt gevonden.Liang opende het eerste wc-restaurant in China. Demuren, stoelen, tafels engerechten staan in het tekenvan het toilet. Zo wordt jeeten opgediend in een wc-pot.En je kan ook ‘uitwerpselijs’eten. Hoewel het niet smake-lijk klinkt, is het restauranteen gigantisch succes.

‹

Foto DEW

Foto DEW

BofkontPineut&

Reuzenpanda’sVERENIGDE STATEN/CHINAOnlangs ging de Chinese presi-dent Hu Jintao op staatsbezoeknaar de VS. De Chinese leiderhad een speciaal cadeau voor zijnAmerikaanse collega Barack Oba-ma. De twee eerder uitgeleendereuzenpanda’s mogen nog vijf jaarlanger in de VS blijven.

Mei Xiang (vrouwtje) en haarsoortgenoot Tian Tianin werdentien jaar geleden door China aan deVS uitgeleend. Het publiek kan dedieren bewonderen in de NationalZoo in Washington. De grappig uit-ziende dieren zijn bij de bezoekersheel geliefd. Normaal zouden zebinnenkort terug naar China moe-ten. Maar dat is nu uitgesteld toteind 2015.

Bijzonder geschenk

Het oorspronkelijke leefgebied vande reuzenpanda ligt in het westenvan China. In een bergachtigestreek voedt het dier zich met bam-boe. Reuzenpanda’s zijn een van demeest bedreigde diersoorten.Wereldwijd zouden er naar schat-ting 1 600 in het wild leven. Enongeveer 300 reuzenpanda’s zou-den in dierentuinen wonen. Demeeste daarvan zijn eigendom vande Chinese overheid. Normaal wor-den de panda’s voor hoogstens tienjaar aan het buitenland uitgeleend.Aangezien dit dier zo zeldzaam is,is het uitlenen ervan een bijzondergebaar. Hu Jintao verlengde de uit-lening om Barack Obama gunstigte stemmen voor hun ontmoeting.

TUNESIE • De voorbije wekenwaren er hevige rellen in Tune-sië. Er vielen meer dan 100doden. De bevolking kwam inopstand tegen president Ben Ali.Die vluchtte het land uit en erkwam een overgangsregering.

Het aanhoudende protest kreegeen naam: de Jasmijnrevolutie. Dejasmijn is een bloem. Ze wordtbeschouwd als de nationale bloemvan Tunesië.

Zelfverbranding

Waarom kwamen er zoveel men-sen op straat? ‘Daar waren veelredenen voor’, zegt een inwoner.‘De Tunesiërs reageerden tegen dehoge werkloosheid, de armoede ende harde hand van de president.’De aanleiding van het protest waseen fruitverkoper die zichzelf inbrand stak. De man had een uni-versitair diploma. Maar hij vondgeen werk. Daarom startte hij met

de verkoop van groenten en fruit.Daar had hij geen vergunningvoor. Zijn handel werd in beslaggenomen. Uit woede stak hij zich-zelf in brand. Hij overleed aan deverwondingen. Het verhaal van deman was voor veel Tunesiërs her-kenbaar. Ze vonden dat het zo nietverder kon en de Jasmijnrevolutiebrak uit. Ben Ali vluchtte naar hetbuitenland. Nu is er een over-gangsregering. Normaal volgen ernieuwe verkiezingen.

Jasmijnrevolutie in TunesiëBuitenland

Chinees NieuwjaarWil je weten waar deze landen liggen? Surf naar www.kits.be/kaarten

Links zie je het mannetje Tian Tianin, rechts het vrouwtje Mei Xiang. (Foto DEW)

‹


j

1 februari 2011

‹

Podium

Flits 4KinderuniversiteitTweede

Gouden Schoen

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 1 FEBRUARI 2011

Aimée de Jongh

Mbark Boussoufa won voor de tweede keer de Gouden Schoen. (Foto Belga)

j

u3

Schrijf in voor EurosongBRUSSEL • Droom je ervan omop een podium te zingen? Wil jein de voetsporen van Jill en Lau-ren treden? Schrijf je dan snel invoor Junior Eurosong.

Het Junior Eurovisie Songfestivalvindt in 2011 plaats in Armenië.De laatste winnaar kwam uit datland. Om te weten wie België magvertegenwoordigen, zijn er voorse-

lecties.

Alleen of in groep

Net zoals vorig jaar organiseert deVRT de Belgische selecties. Diewedstrijd in eigen land heet JuniorEurosong. De winnaar gaat dusnaar Armenië. Om deel te nemen,moet je tussen 11 en 15 jaar oudzijn. Je mag je liedje alleen of in

groep zingen. Maar er mogen nietmeer dan zes mensen op het podi-um staan. Je ouders moetenakkoord gaan met je deelname.Krijg je zin om mee te doen?Schrijf je dan in voor 4 februari.Het inschrijvingsformulier en alleinfo vind je op: www.ketnet.be

BRUSSEL • De Gouden Schoen2010 gaat naar Mbark Boussoufa(26 jaar). In de rangschikkingklopte hij zijn Anderlechtkom-paan Romelu Lukaku (16 jaar).Het is de tweede Gouden Schoenvoor Boussoufa.

De Gouden Schoen wordt jaarlijksuitgereikt aan de beste Belgischevoetballer in de competitie. Het isde belangrijkste onderscheidingdie een speler in ons land kan krij-gen. De winnaar wordt gekozen viatwee stemrondes. Onder meersportjournalisten en scheidsrech-ters stemmen mee.

Ontgoocheling

De bekroning voor Boussoufakomt niet echt als een verrassing.De Anderlechtspeler presteerde hetvoorbije jaar heel sterk. De Marok-kaanse Nederlander heeft een mooipalmares. In 2006 waren zijn pres-taties ook al goed voor een GoudenSchoen. De voetballer is slechts

167 cm groot. Maar hij is een kei inhet geven van voorzetten. Zijnploegmaat Romelu Lukaku eindig-de tweede. Boussoufa had wel eengrote voorsprong. Moet Lukaku nuzijn ontgoocheling doorslikken?Volgens sommigen wel. Hij en zijnfamilie hadden een beetje op eenoverwinning gehoopt. De GoudenSchoen zou een bekroning zijn vanzijn uitzonderlijke prestatiesgezien zijn leeftijd. Misschienwenkt het buitenland nu voorLukaku. ‘Het niet winnen van deGouden Schoen is voor ons eenreden om België te verlaten’, hadLukaku’s vader vooraf gezegd.

Sportbordop je

GENT • Waar komt chocoladevandaan? Hoe ontstaat een pla-neet? Wil je graag een antwoordop deze vragen? Dan is de Kin-deruniversiteit iets voor jou.

In het voorjaar van 2011 is deGentse Kinderuniversiteit vijfzondagen open. Je krijgt les zoalsde ‘echte’ studenten. Zo kan jeook eens een aula van binnenbekijken. De bedoeling is omkinderen kennis te laten makenmet het hoger onderwijs.

Diploma

De Kinderuniversiteit is een ini-tiatief van de UGent, de Hoge-school Gent en de Arteveldeho-

geschool. Nieuwsgierige jonge-ren tussen vijf en 12 jaar zijnwelkom. Voor sommige sessieszoals Sterren en planetenmoet jeminimum negen jaar oud zijn.De onderwerpen hebben temaken met wetenschap of tech-nologie. Zo leer je hoe bruggengebouwd worden en of dierenook gevoelens hebben. Je kanlabosessies volgen en op veldon-derzoek gaan. Achteraf krijg jeeen diploma. Inschrijven is gra-tis. Het hele programma vind jeop:www.kinderuniversiteit.be

Wijzereg

Jill en Lauren wonnen Junior Euro -song 2010. (© VRT 2010) ‹

In de Kinderuniversiteit kan je bijleren over chocolade en planeten. (Foto’s A)

‹


EGPYTE • Egypte heeft drie woe-lige weken achter de rug. Debevolking kwam massaal opstraat. Ze eiste het vertrek vanpresident Hosni Moebarak (82jaar). Aanvankelijk wilde die nietwijken. Maar op 11 februari tradMoebarak af. Hoe moet het nuverder met Egypte?

Op 25 januari had de eerste beto-ging plaats. Duizenden Egyptena-ren wilden dat Moebarak opstapte.Het protest kwam op gang na deJasmijnrevolutie in Tunesië. Ookdaar kwamen de mensen op straatuit onvrede over hun regering. Devoormalige Tunesische presidentBen Ali vluchtte naar het buiten-land.

Dictator

Veel Egyptenaren vonden hun situ-atie vergelijkbaar met die van deTunesiërs. ‘Ook wij kampen meteen hoge werkloosheid en grotearmoede’, vertelde een Egyptischevrouw. ‘En Moebarak bestuurt hetland al 30 jaar als een dictator.’ ViaFacebook riepen hoofdzakelijk jonge

Egyptenaren op tot protestmarsen.Er volgden rellen en massabetogin-gen. Demonstranten kampeerdendagenlang op het Tahrirplein. Aan-hangers van Moebarak sloegenterug. Daarbij vielen zeker 300doden. Het leger hield zich al dietijd afzijdig.

En nu?

Aanvankelijk leek het protest nietsop te leveren. Maar na 18 dagenbesloot Moebarak toch om af te tre-den. De vreugde bij de betogers wasenorm. ‘We zijn eindelijk bevrijd!’schreeuwden de mensen. ‘Dit is eenhistorische dag!’ Voorlopig is demacht overgedragen aan het Egypti-sche leger. Het is de bedoeling dater binnen de zes maanden vrije ver-kiezingen komen. Mogelijk isMohamed ElBaradei een van dekandidaten. Deze oppositieleider ishet voormalige hoofd van het Inter-nationaal Atoomagentschap.Ondertussen werd het parlementontbonden. Er komt een commissieom de grondwet te hervormen. Volghet politieke nieuws over Egyptemee op: www.kits.be

2 1 s t e j a a r g a n g • N umm e r 1 1 • 1 5 f e b r u a r i 2 0 1 1

Actueel

Moebarak stapt opDeze betogers vieren feest. Na 18 dagen volksprotest besloot president Hosni Moebarak (zie inzet) dan toch om af te treden. (Foto’s Belga/DEW)

EgypteEgypte is een grote staat inhet noordoosten van Afrika.Het is het grootste land vande Arabische wereld. Er is eenonderscheid tussen het Oudeen het moderne Egypte.

Het Oude Egypte

Het Oude Egypte (ongeveer3000 tot 332 voor Christus) wasde tijd van de farao’s. Dezeheersers lieten piramides,sfinxen en graftombes bouwen.Die monumenten zijn nogaltijd te bewonderen en vormeneen toeristische trekpleister. DeNijl is de grootste stroom vanhet land. Doordat zij jaarlijksoverstroomde, werd de grondvruchtbaar. De Oude Egyptena-ren leefden hoofdzakelijk vande landbouw. Ze bouwdennederzettingen rond de Nijl.

Die groeiden uit tot een van deoudste en grootste beschavin-gen ter wereld.

Het moderne Egypte

Pas in 1952 werd Egypte hele-maal onafhankelijk van Groot-Brittannië. Dit zijn enkeleweetjes: • Officiële landstaal: Arabisch• Hoofdstad: Caïro• Godsdienst: 90 procent islam,10 procent christendom• Oppervlakte: een miljoenkm2

• Inwoners: naar schattingruim 83 miljoen inwoners (in2009)• Munteenheid: Egyptischepond• Economie: hoofdzakelijkland- en tuinbouw en gas- enoliewinning

• Jonge tieners fan van

Netlog

• Veel vinken

• Jeugdwerkloosheid

• Mysterieus meer


• Heksen

• Garnalenvissen

• Henin stopt

• Red onze planeet




‹


Blik op de weekTerreinwagensDRONGEN • Onlangs werdin Drongen een kleuter dood-gereden. Bij het ongeval waseen terreinwagen betrokken.Dat deed de discussie overzware terreinwagens op deopenbare weg weer oplaaien.Uit cijfers blijkt dat pick-upsen 4 x 4’s vaker bij ongeluk-ken betrokken zijn dan perso-nenwagens. Ze veroorzakenook meer schade.

Brand in RioBRAZILIE • In de Brazili-aanse carnavalswijk SambaCity brak vorige week eengrote brand uit. Er zijn geenslachtoffers, maar de schade isenorm. Vier opslagplaatsenzijn verwoest. Dat is een zwa-re opdoffer. Want de miljoe-nenstad Rio de Janeiro maaktzich klaar voor haar befaamdecarnaval. Dat begint op 6maart en duurt vier dagen.Mogelijk raakt niet alles tijdighersteld. Maar de stoet gaattoch door.

ChipsetersBRUSSEL • Belgen zijn ech-te chipseters. Dat blijkt uiteen onderzoek van de markt-leider Lays. Per jaar werkende Belgen in totaal 25,5 mil-joen kilo chips naar binnen.Dat komt neer op ongeveer2,3 kilo per Belg. De populair-ste smaken zijn zout en papri-ka. Vlamingen eten vooralchips als ze tv kijken. Waleneten de zoutjes meer tijdensrecepties en feestjes.

‹

Foto A

‹Foto DEW

Kits 15 februari 11-versie 2_Kits 14/02/11 09:07 Pagina 1

15 februari 2011

De UA deed een rondvraag bijongeveer 4 000 msn-gebruikers.Daar waren heel wat tieners bij.Uit de resultaten blijkt dat socialenetwerken enorm belangrijk zijnvoor de jeugd. Maar liefst 90 pro-cent van de Belgische jongerentussen 10 en 19 jaar heeft een pro-fiel op internet. Ze bezoeken diepagina vooral om berichtjes telezen. Slechts 17 procent postdagelijks een foto of een nieuwtje.

Wildvreemden

Van de ondervraagden tussen 10en 13 jaar heeft 65 procent een

profiel op Netlog. Dat is opvallend.Want de minimumleeftijd voorNetlog is 13 jaar. Maar de jongerenomzeilen die regel en voeren bijhet inloggen een hogere leeftijd in.Vaak zijn de ouders daar niet vanop de hoogte. Deskundigen willenhier toch aandacht voor vragen.‘Vooral jonge tieners tussen 10 en13 zijn soms iets te weinig kri-tisch’, zegt professor Michel Wal-rave. Zo laat vooral die groep wild-vreemden toe op hun netwerk. Uitde studie blijkt dat oudere tienersbewust nadenken over de informa-tie die ze prijsgeven. Hun naam,voornaam en hobby’s delen ze

gemakkelijk mee. Maar hun tele-foonnummer en e-mailadres zijnbij weinig tieners voor iedereentoegankelijk.

Waarom zit de jeugd eigenlijk opNetlog of Facebook? De voornaam-ste reden is het contact met vrien-den die ze zelden zien.

Safer Internet DayOp 8 februari 2011 was hetvoor de achtste keer Safer Inter-net Day. Deze jaarlijkse inter-nationale dag vraagt aandachtvoor een veilig internetge-bruik. Meer dan 60 landendoen eraan mee. In ons landneemt Child Focus het voor-touw. Op onderstaande sitevind je tips om verantwoordmet het internet om te gaan. Jeontdekt er hoe je narighedenkan vermijden. Wat doe je bij-voorbeeld met kettingmails? www.clicksafe.be

Binnenland 2

Jonge tieners fan van NetlogBRUSSEL • Heb jij ook een profiel op Netlog of Facebook? Veel Bel-gische tieners maken gebruik van die sociale netwerken. Zelfs al ligtde ondergrens op 13 jaar. Dat blijkt uit een onderzoek van de Univer-siteit Antwerpen (UA).

Veel vinkenBRUSSEL • Er zijn dit jaaropvallend veel vinken gespottijdens de tuinvogeltelling. Datis een initiatief van Natuurpunt.

Sinds 2000 doet deze organisatiejaarlijks een oproep om tuinvo-gels te tellen. Tijdens eenbepaald weekend houden deelne-mers hun tuin in de gaten. Ze

tellen welke vogels er opduiken.Die gegevens worden doorge-stuurd naar Natuurpunt. Datgeeft een beeld over de vogel-soorten in Vlaanderen. Alleresultaten zijn nog niet verwerkt.Maar er is wel al een opvallendetrend. De vinken zijn aan eenserieuze opmars bezig. ‘Wenoteerden recordaantallen voorde keep, de gewone vink en degroenling’, vertelt Wim Van DenBossche van Natuurpunt. ‘Datzijn drie vinkensoorten.’ De vinkstrijdt voor de eerste plaats metde huismus. Uit de telling bleekdat er zeldzame vogels gespotwerden, zoals de bonte specht.Zomervogels zoals de tjiftjaf wer-den niet gezien. De resultatenkan je bekijken op:www.natuurpunt.be

BRUSSEL • De werkloosheidonder jonge Belgen is vrij hoog.Dat blijkt uit recente cijfers vande FOD Economie. Toch is hetniet allemaal kommer en kwel.De resultaten tonen aan dat jon-geren in 2010 sneller werk vondendan het jaar daarvoor.

De crisis van eind 2008 bracht dearbeidsmarkt zware klappen toe.Veel bedrijven dankten werkne-mers af.

Herstel

Er waren minder banen beschik-baar. Vooral jonge werkzoekendenkregen het moeilijk. De beschikba-

re jobs gingen meestal naar mensenmet meer ervaring. Maar dearbeidsmarkt lijkt zich stilaan teherstellen. Er zijn nu opnieuwmeer Belgen aan het werk dan voorhet uitbreken van de crisis. Datgeldt ook voor Vlaanderen alleen.In het najaar van 2010 waren erongeveer 2,76 miljoen Vlamingenaan het werk. Dat zijn er 55 000meer dan het jaar ervoor. Het aan-tal vacatures neemt toe. Toch zijner nog niet zoveel werkaanbiedin-gen als voor de crisis.

Jeugd

Voor de jeugd is er goed en slechtnieuws. Het slechte nieuws is dat

22,5 procent werkzoekenden tussen15 en 24 jaar geen baan vindt. Datpercentage ligt vrij hoog. Het zitboven het Europese gemiddeldevan 20 procent. Het goede nieuwsis dat jongeren sneller werk vinden.Zo vonden twee op de drie pas afge-studeerden in 2010 meteen een job.Het jaar daarvoor was er veel meerwerkloosheid. In 2010 was inVlaanderen een op de zes werkloos.In Wallonië waren dat er drie op detien. En vier op de tien jongeren inBrussel vonden geen werk.

Jeugdwerkloosheid

Dit meisje is op zoek naar een job. Inons land ligt de jeugdwerkloosheid vrijhoog. Meer dan een op de vijf jongerenvindt geen baan. (Foto Belga)

‹

Binnenland

De vink werd vaak opgemerkt tijdens de tuinvogeltelling. (Foto Francois van Bauwel)

‹

Tieners tussen 10 en 13 jaar verkiezenNetlog boven Facebook. Tussen 17 en19 jaar is het omgekeerd. Dan zitten demeeste jongeren op Facebook. (Foto A)‹


15 februari 2011

ANTARCTICA/RUSLAND • InAntarctica bevindt zich een pre-historisch onderwatermeer. HetVostokmeer ligt bijna vier kilo-meter onder de ijskap. Russischewetenschappers boorden een gat.Ze waren heel dichtbij. Maardoor de strenge winter moeten ze

nu stoppen.

Het Vostokmeer werd ontdekt in1996. Geleerden vonden het heelmerkwaardig dat er zo diep onderde ijslaag vloeibaar water was.Meer dan vijftien miljoen jaar gele-den zou het meer onder het ijs ver-

dwenen zijn. Dit mysterieuze meerhoudt veel wetenschappers bezig.Ze vragen zich af of er leven is. Enhoe dat leven er dan uitziet.

Boren

Daarom boorden Russische geleer-den een schacht. Dat is een heelkarwei. Het team moet bijna vierkilometer diep in het ijs boren. Dewetenschappers waren onlangs opamper vijf meter van het meer.Maar ze moesten hun werk staken.Want de Antarctische winterbreekt aan. Dan kunnen de tempe-raturen dalen tot min 60 gradenCelsius. In die omstandigheden kan nie-mand werken. Het is dus afwach-ten tot de winter voorbij is. Nietalleen Russische geleerden, maarook Britse en Amerikaanse weten-schappers volgen alles van nabij.Ook de ruimtevaartorganisatieNASA toont interesse. Want hetmeer vertoont overeenkomstenmet Europa. Dat is een van detwaalf manen van de planeet Jupi-ter. Op die maan is misschien ookvloeibaar water aanwezig onder hetijs. De NASA wil dat op dezelfdemanier onderzoeken als in Vostok.Is er leven in het prehistorischemeer? Mogelijk wordt die vraagover enkele maanden beantwoord.

De bovenste foto toont het Russischeonderzoeksstation in Vostok. Onderaanzie je een schema van het onderwater-meer onder de dikke ijskap. ‹

Mysterieus meer

HeksenROEMENIE • Moeten heksenbelasting betalen? Mogen zegestraft worden na verkeerdevoorspellingen? Als het van deRoemeense overheid afhangt,wel.

In het Roemeense parlement ligteen voor ons vreemd wetsvoorstel

op tafel. Het gaat over heksen.Voortaan wil de regering henbeschouwen als zelfstandigen.Hun beroep wordt erkend. Deheksen zullen dus belasting moe-ten betalen. Daar zijn ze niet zogelukkig mee. Bovendien wil deregering verkeerde voorspellingenaanpakken. Heksen zouden eenboete of zelfs een gevangenisstrafkunnen oplopen. Het wetsvoorstelis al goedgekeurd door de Senaat,maar moet nog voorgelegd wor-den aan de Kamer. Hoe komt heteigenlijk dat de Roemeense over-heid heksen zo serieus neemt? Indat land is er nog veel bijgeloof.Het speelt een belangrijke rol inhet dagelijkse leven. Veel Roeme-nen geloven in het bestaan vanheksen, vampieren en demonen.Het bijgeloof situeert zich in allelagen van de bevolking.

BRAZILIE • In de Braziliaansehoofdstad Brasilia kwamen hon-derden indianen de straat op. Zeprotesteerden tegen de bouw vaneen grote dam.

In het Amazonegebied wonen ver-schillende indianenstammen. Zehouden zich in leven met wat denatuur hun biedt. De laatste jarenwordt hun leefomgeving steedskleiner. Dat komt door de houtkapen de aanbouw van nutsvoorzie-ningen. De regering heeft plannenom een grote waterkrachtdam tebouwen. ‘Deze Belo Monte-damzal veel elektriciteit opleveren. Debouw ervan zorgt voor nieuwebanen’, zegt de regering. Maar erzijn ook nadelen aan verbonden.Door de aanleg komt een gebiedvan 500 km2 onder water te staan.Ongeveer 50000 indianen en boe-

ren zullen van hun grondgebiedverdreven worden. Daarom voer-den ze actie. Het ziet er echter naaruit dat die niet veel opleverde. ‘Dedam komt er toch’, liet de ministervan Energie weten. ‘De mensendie hun land verliezen, zullen eenvergoeding krijgen.’ Maar de actie-voerders willen niet weg.

Deze indianen protesteerden tegen debouw van een dam. (Foto DEW) ‹

Roemeense heksen gebruiken kaartenvoor hun voorspellingen. (Foto DEW) ‹

Buitenland 3

Indianen protesteren

De bofkonten van de weekzijn de drie kinderen van hetBritse gezin Banwell. Zij zijnalledrie op dezelfde dag jarig.Nochtans gaat het hier nietover een drieling. De kinde-ren zijn een, zeven en negenjaar oud. Ze werden allemaalop 5 februari geboren. Hunouders willen van die drie-voudige verjaardag telkenseen superfeest maken.

De pineut van de week is deAmerikaanse zangeres Chris-tina Aguilera. Zij had dit jaarde eer om het volkslied te zin-gen vlak voor de Super Bowlstartte. Dat is de finale van debelangrijkste competitie vanhet American Football. MaarAguilera kende haar tekst niethelemaal. Dat was pijnlijk.Elk jaar kijken wel 100 mil-joen mensen naar dit grotesportevenement.

‹

Foto A

BofkontPineut&

Kort

Buitenland

Bijna verkochtGROOT-BRITTANNIE •Een zevenjarig Brits jongetjezag op eBay een oud gevechts-vliegtuig. Het toestel kosttebijna 83 000 euro. De jongenklikte enthousiast op de aan-koopknop. Gelukkig merktede vader waarmee zijn zoonbezig was. Hij liet de eigenaarweten dat de verkoop nietdoorging.

Schele ratDUITSLAND • BuidelratHeidi leeft in de zoo vanLeipzig. Heidi kijkt enormscheel. Dat komt omdat ze teveel vet rond haar ogen heeft.Daarom moet ze nu op dieet.Dan zal het vet rond haarogen wegslinken. Heidi israzend populair. De schele ratheeft maar liefst 285 000 Face-bookfans.

Spaghetti verbodenIRAN • Vanaf nu is het ver-boden om niet-Iraansegerechten te bereiden inIraanse kookprogramma’s.Dat besliste de verantwoorde-lijke van de Iraanse staatstele-visie. Er zal dus geen pizza ofspaghetti meer worden klaar-gemaakt. Zo wil de overheidde invloed van het Westenterugdringen. Iran is een isla-mitische republiek.

‹Foto DEW

‹Foto A

‹Foto A


Foto DEW/ Schema Priscu Research Team


Justine HeninDit is een greep uit haar over-winningen en onderscheidin-gen.• winnares Roland Garros in2003, 2005, 2006, 2007

• Olympisch goud in 2004• winnares Australian Open in2004

• winnares US Open in 2003 en2007

• Belgisch Sportvrouw van hetJaar in 2003, 2004, 2006 en2007

www.justine-henin.be

Wijzereg

M

M

OOSTENDE • Het zesde leer-jaar van de GBS Oosterwijkging lekker uitwaaien aan zee.Dat deden ze een hele weeklang. Ook het garnalenvissenstond op hun programma.

Sommige scholen organiserenbosklassen. Andere klassen trek-ken naar zee. Dat was het gevalvoor het zesde leerjaar uit Wes-terlo. Samen met meester Geerten meester Jef verbleven de 30leerlingen aan de Oostendsekust.

Meeuwenpoep

Aan zee valt er veel te beleven.

‘We hebben schelpen verzamelden aan het strand gewandeld’,vertellen de leerlingen. Zebezochten musea, bekeken dezonsondergang en gingen vliege-ren. ‘Het garnalenvissen wasspectaculair’, zeggen de zesde-klassers. Voortaan kijken ze weluit voor meeuwen. Want een vandie vogels liet iets vallen op hethoofd van een leerling!

Garnalenvissen

15 februari 2011

Justine Henin kondigde op 26 januari het definitieve eind van haar carrière aan. (Foto’s DEW)

Garnalen vangen, is een hele klus. (Foto GBS Oosterwijk)

‹

Flits 4

BRUSSEL • De voormalige Bel-gische tennisster Justine Henin(28 jaar) zette eind januari defini-tief een punt achter haar carrière.De reden is een aanslependeblessure aan haar elleboog.

In mei 2008 kondigde Henin ookal aan dat ze stopte met tennissen.Maar ze maakte een comeback in

september 2009. Nu zit een terug-keer er niet meer in.

Elleboog

Henin kampte al een tijdje metproblemen aan haar elleboog.Vorig jaar kwam ze tijdens hettoernooi van Wimbledon ten val.Daardoor liep haar elleboog schadeop. Tijdens de Australian Open vanvorige maand speelde die blessurehaar parten. Ze werd snel uitge-schakeld en had veel pijn. Daaropnam de tennisster een ingrijpendebeslissing. Ze kondigde aan omvoorgoed te stoppen.

Sportbordop je

Henin stopt

LUIK • Onze planeet is in bewe-ging. Het klimaat verandert. Wiedaar meer over wil weten, kanterecht in Luik. Daar loopt deboeiende tentoonstelling SOSPlanet.

Is de mens verantwoordelijk voorde opwarming van de aarde? Kaner iets aan gedaan worden? Op dezevragen zoekt de expo een antwoord.

Vier delen

De tentoonstelling is opgedeeld invier delen. In een eerste deel komje meer te weten over hoe mooionze planeet is. Dat zie je op deindrukwekkende foto’s en video’s.Je duikt de geschiedenis in tot aande IJstijd. In een volgende stap staje stil bij de invloed van de kli-maatverandering. Welke gevolgen

heeft die voor het water, de voedingen onze gezondheid? Het derdedeel leert je hoe de opwarming vande aarde in elkaar zit. Ten slotte gaje op zoek naar oplossingen voordit probleem. Je maakt er kennismet de nieuwste technologieën. Deexpo vindt plaats in het TGV-sta-tion van Luik-Guillemins en looptnog tot 1 mei 2011.www.sos-planet.eu

Red onze planeet

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 15 FEBRUARI 2011

Aimée de Jongh

N

Klasin de

‹

© Europa 50


Blik op de week

Onlusten in asielcentrum

21s t e j a a r g a n g • N umm e r 1 2 • 1 m a a r t 2 0 1 1

BRUGGE • Club Brugge kwamonlangs in het nieuws. Dat hadniets te maken met wat er op hetveld gebeurde. Maar wel omdatde samenwerking met doelmanStijn Stijnen beëindigd werd.

Volgens de verklaring van ClubBrugge heeft Stijnen de voetbal-ploeg schade toegebracht. Daar-mee wordt verwezen naar anonie-

me berichten op het internet.

Schuld

Via schuilnamen werd Stijnen ophet BlauwZwartforum opgehe-meld. Enkele ploegmaten en hetnieuwe bestuur werden in deberichten zwartgemaakt. Specialis-ten stelden vast dat de berichtenafkomstig waren van de computers

van Stijn Stijnen en zijn broer. Devriendin en de broer van Stijnennamen alle schuld op zich. ‘Wijtwee hebben die berichten gepost’,schreven ze in een brief. ‘Datdeden we omdat de kritiek op Stij-nen te hevig was.’

Einde

Stijnen houdt vol dat hij onschul-

dig is. Aanvankelijk werd hij naarde B-kern gestuurd. Maar onder-tussen lieten Club Brugge en StijnStijnen weten dat ze hun samen-werking beëindigen. Het rommel-de al eerder tussen Stijnen en hetnieuwe bestuur van Club. Dat ver-weet Stijnen een gebrek aan inzettijdens de trainingen. De doelmanhad nog een contract tot 2015.Maar dat is nu stopgezet.

STEENOKKERZEEL •Onlangs braken er rellen uit inhet gesloten asielcentrum 127bisin Steenokkerzeel. De schade isgroot. Verschillende delen vanhet gebouw zijn voor enkeleweken onbewoonbaar. Volgensde directie werden de rellendoor een betoging uitgelokt.

Ons land telt vijf gesloten asiel-centra. Dat van Steenokkerzeel isdaar een van. In een geslotenasielcentrum verblijven mensen

zonder papieren. Zij mogen hetcentrum niet verlaten. Ze moetendaar blijven tot er een uitspraakkomt in hun asielaanvraag.

Schade

Op zondag 20 februari brak eenopstand uit in het gesloten asiel-centrum van Steenokkerzeel. Erwerd brand gesticht en er wasvandalisme. Toiletpotten werdenvernield en ramen aan diggelengeslagen. Een deel van het cen-

trum is nu tijdelijk onbewoon-baar. Daarom werden een 40-talmannen overgebracht naar anderecentra. Er verblijven nu nog 58asielzoekers in Steenokkerzeel.Dat zijn voornamelijk gezinnen.

Betoging

Een half uur voor de onlusten waser een actie van de groep Stem-men Zonder Grenzen. Die organi-satie eist betere rechten voor deopgesloten asielzoekers. Volgens

de directie lokte de betoging derellen uit. ‘Want de onlustenbegonnen een half uur na dezeactie’, verklaarde de directie. Deactievoerders zijn het daar nietmee eens. ‘De mensen kwamen inopstand omwille van hun leefom-standigheden’, zegt een woord-voerder. ‘Niet omdat wij daarstonden.’ Volgens Stemmen Zon-der Grenzen werd eerder een 18-jarige asielzoeker in het centrummishandeld. Maar de DienstVreemdelingenzaken ontkent dat.

• Werelkampioen

• Manneken Pis

• Bofkont en Pineut

• Gestrande grienden

• Kadhafi

• Zuiver water

• Dansen als je idool

• Boekenleeuw voor

Galgenmeid

Stijnen weg bij Club Brugge

Dit is Stijn Stijnen, de voormalige doelman van Club Brugge. Zijn contract werd onlangs beëindigd na negatieve berichten op het internet. (Foto Belga)


Actueel

Foto DEW


AFZENDER: D

EEENHOORN, V


PaspoortOEKRAINE/BELGIE • Detweejarige Samuel Ghilainmag dan toch naar ons landkomen. Het jongetje is hetzoontje van een Belgischhomokoppel. Samuel werdgeboren uit een Oekraïensedraagmoeder. Maar het kindjekreeg van de Belgische consulgeen toestemming om naarBelgië te komen. In ons landis er geen wettelijke regelingrond het draagmoederschap.Daardoor verbleef Samueltwee jaar in een Oekraïensweeshuis. Onlangs beslisteBuitenlandse Zaken om tocheen paspoort af te leveren aanhet jongetje.

CarnavalBRUSSEL • Confetti, kleur-rijke pruiken en gekke pak-ken. Ze horen allemaal bijcarnaval. In veel steden rijdteen stoet met praalwagens uit.Onder meer in Aalst wordtcarnaval stevig gevierd. Daarvindt de optocht plaats opzondag 6 maart. Zet alvast jepruik op.

Luide katGROOT-BRITTANNIE •De luidste kat ter wereld heetSmokey. De 12-jarige poeskan maar liefst 92 decibel pro-duceren als ze spint. Dat iseven luid als een Boeing 737die aan het landen is. De eige-naars vinden het geluid schat-tig, maar soms ook wat verve-lend.

‹

‹Foto Wikisid

‹


Kits maart 11_Kits 25/02/11 07:34 Pagina 1

1 maart 2011

BRUSSEL/GERAARDSBER-GEN • Weet jij waar MannekenPis staat? De meeste mensengeven ‘Brussel’ als antwoord.Maar dat horen ze niet graag inGeraardsbergen. Daar staat ookeen Manneken Pis. En volgens deinwoners van Geraardsbergen ishun beeldje ouder dan zijn Brus-selse broertje.

Het Manneken Pis van Geraards-bergen kwam onlangs in hetnieuws. Het beeldje was zogezegdontvoerd door het ‘Manneken PisLiberation Front’. Deze organisatiewilde reageren tegen een afleveringvan Vlaanderen Vakantieland opEén. Daarin werd beweerd dat het

Manneken Pis van Geraardsbergenooit een geschenk was van de Brus-selaars.

Wie was eerst?

Uiteindelijk bleek de ‘ontvoering’opgezet spel. Geraardsbergen kreegzijn beeldje netjes terug. Maar waarstaat het echte Manneken Pis nu?De discussie tussen Brussel enGeraardsbergen is al lange tijd aande gang. In Geraardsbergen hou-den ze vol dat zij eerst hun beeldjehadden. Hoe het precies zit, ismoeilijk te achterhalen. Volgensburgemeester De Chou uitGeraardsbergen bestaat daar echtergeen twijfel over. ‘We hebben een

betalingsbewijs van ons MannekenPis ’, zegt hij. ‘Dat document is van1459. Ons Manneken Pis is 160jaar ouder dan dat van Brussel.’

Diefstal

Het Brusselse Manneken Pis is hoedan ook het meest bekend. Hetbeeldje bevindt zich op de hoekvan de Eik- en de Stoofstraat. Hetis uitgegroeid tot een symbool vanons land. Dagelijks wordt het doorveel toeristen gefotografeerd. Offi-cieel werd het beeldje in 1619gemaakt. Sindsdien heeft het heelwat doorstaan. Zo werd het zeskeer gestolen. In 1817, tijdens eenvan die diefstallen, werd het origi-nele beeldje gebroken. Het werdvervangen door een afgietsel. Bijspeciale gelegenheden krijgt Man-neken Pis soms een nieuw pakje.Wat is het verhaal achter Manne-ken Pis? Daar bestaan veel legen-des over. De bekendste is die vanhet jongetje dat een lont blustedoor erop te plassen. Zo redde hijde stad. Als dank gaf Brussel hemeen standbeeld.

Manneken Pis

ModellenBRUSSEL • Geloof niet zo -maar iemand die je een carrièreals model voorspelt. En betaaldie persoon zeker geen grotegeldsom. Bij de FOD Economieloopt momenteel een grootonderzoek naar misbruik doormodellenbureaus.

Niet alle modellenbureaus heb-ben verkeerde bedoelingen. Erzijn er die goed werk leveren encorrect zijn in hun afspraken.Maar er zijn helaas ook slechtemodellenbureaus. Die lichtenhun klanten op. Dat zijn vaakjonge tieners. Meestal verloopthet als volgt. Iemand benadert

jonge mensen en zegt dat zemodel zouden kunnen worden.Daarna worden de tieners uitge-nodigd naar het zogezegdemodellenbureau. Daar moeten zeveel geld betalen voor foto’s enlidgeld. ‘Ik ben zo meer dan 1000 eurokwijt’, zegt een meisje. ‘De foto’swaren heel slecht. En een mode-show heb ik nooit mogen doen.’De FOD Economie opent eenonderzoek.

BRUSSEL/GENT • Ons landbehaalde onlangs een wereldre-cord. Van alle landen ter wereldzit België het langst zonder rege-ring. Dat is een triest record.Toch werd er voor die gelegen-heid in Gent een volksfeestgehouden.

Ons land is wereldkampioen rege-ringsvormen. Het vorige recordstond op naam van Irak. Erbestaan twee verschillende menin-gen over hoelang de regeringsvor-ming daar duurde. Het hangtervan af wat je als eindpunt kiest.Tel je vanaf de verkiezingen tot

het akkoord van de Iraakse partij-en, dan is dat 248 dagen. Reken jede dagen mee totdat het parlementde regering effectief goedkeurde,dan kom je aan 289.

Feest

Veel mensen volgen de eerste ver-sie. Volgens die groep behaaldeBelgië haar wereldrecord op 17februari 2011. Dan zat ons landprecies 249 dagen zonder regering.Dat is helemaal geen reden om tejuichen. Toch werd er die dag inGent een volksfeest georganiseerd.Duizenden mensen kwamen opstraat om het wereldrecord te ‘vie-ren’. Maar er zat een belangrijkeboodschap achter. ‘Dit was eengrappige actie’, zeggen de organi-satoren. ‘Maar eigenlijk protesteer-den we daarmee tegen het uitblij-ven van een regering.’ Verschillende groepen plannen dekomende maanden nog protestac-ties.

In Gent kwamen onlangs duizendenmensen op straat voor een volksfeest. Ze‘vierden’ het Belgische wereldrecord vande langste regeringsvorming. (Foto Belga)‹

Binnenland 2Wereldkampioen

Deze tienermodellen showen jeans. Inons land loopt een onderzoek naarenkele modellenbureaus die vooraljonge klanten oplichten. (Foto A)

‹

‹

Foto Belga

Links het verklede Manneken Pis uitBrussel, rechts dat uit Geraardsbergen.Beide steden discussiëren over wie hetoudste beeldje heeft. (Foto’s DEW)‹

De bofkonten van de weekzijn alle Belgen die recycle-ren. Ons land is namelijkEuropees kampioen in hetrecycleren van glas. Dat blijktuit een onderzoek van verpak-kingsfabrikant FEVE. In 2009werd maar liefst 96,34 procentvan alle glazen verpakkingenin ons land gerecycleerd.

De pineut van de week isprins Laurent. Zijn rijbewijswerd voor twee weken inge-trokken. De prins reed 82 kmper uur waar hij maar 50mocht. Het is niet de eerstekeer dat de prins een snel-heidsboete krijgt. Hij staaterom bekend dat hij een zwa-re voet heeft tijdens het rij-den. Dat levert hem de bij-naam op van Prins Plankgas.

BofkontPineut&

Kort

Binnenland

Geen internetBRUSSEL • Een kwart vande Vlamingen heeft thuisgeen toegang tot het internet.Sommigen hebben het wel,maar gebruiken het niet.Meer dan een miljoen Vla-mingen gebruiken nooit eencomputer of internet. Datblijkt uit een onderzoek vande Vlaamse regering. Mensendie geen internet gebruiken,lopen soms voordelen ofinformatie mis. Daarom is ernu een campagne om hetinternet in de kijker te zetten.Meer info op:www.digitaleweek.be

EverzwijnenBRUSSEL • Het aantal ever-zwijnen in ons land groeitsnel aan. Dat zegt het Insti-tuut voor Natuur- en Boson-derzoek (INBO). De dierenkomen onder meer in Lim-burg en in de Voerstreekvoor. Volgens het INBO wor-den er steeds meer everzwijn-jongen geboren. Bovendienblijven er ook meer in levendan vroeger. Dat komt doorde zachtere winters en deovervloed aan voedsel.

ZiekenhuiskostBRUSSEL • Maaltijden ineen ziekenhuis smaken meest-al wat flauw. Veel patiënteneten hun bord niet leeg. Voor-al bejaarden lopen daardoorkans op ondervoeding. Datblijkt uit een onderzoek. DeVlaamse regering wil daar nuiets aan doen.

‹

Foto Digitale week

‹

Foto A


Een griend (zie kader) is een soortwalvis. Hij behoort tot de familievan de dolfijnen. Op de orka na isde griend de grootste dolfijnen-soort.

Verlaten eiland

De 107 grienden werden ontdektdoor twee buitenlandse toeristen.De dieren waren aangespoeld opeen verlaten eiland. Toen de dienstNatuurbehoud opdaagde, was dehelft al gestorven. En met de ande-re dieren ging het heel slecht. ‘Wekonden hen niet meer redden’,zegt een dierenarts. ‘Daarom heb-ben we hen laten inslapen.’ Het isal eerder gebeurd dat griendenmassaal ergens aanspoelen. Des-kundigen spreken over een mas-sastranding.

Massastranding

De grootste massastranding van

grienden was in 1985 in CatherineBay. Dat ligt ook in Nieuw-Zee-land. Toen spoelden maar liefst400 grienden aan. Van alle dierenzijn grienden de soort die hetmeest aanspoelt. Hoe komt dat?Wetenschappers hebben daar noggeen pasklaar antwoord op gevon-den. Sommigen denken dat het temaken heeft met de aard van hetdier.

Sociaal

Een griend is namelijk heel soci-aal. Ze leven in grote groepen enzijn enorm gehecht aan elkaar. Alseen dier afdwaalt en strandt, vol-gen de anderen ook. ‘Dat is zekerhet geval als het afwijkende dier deleider is’, zegt een geleerde. Ande-re wetenschappers denken datduikboten het richtinggevoel vangrienden verstoren. De geluidenvan de sonar zouden de dieren inde war brengen.

NIEUW-ZEELAND • Onlangs strandden in Nieuw-Zeeland 107grienden. Dat zijn walvisachtige dolfijnen. Waarschijnlijk waren dedieren de weg kwijt. Uitgeput spoelden ze aan op een verlaten strand.Alle hulp kwam te laat. Het is niet de eerste keer dat een massa grien-den ergens strandt. Wetenschappers proberen te achterhalen hoe datkomt.

LIBIE • Na de opstanden inTunesië en Egypte is het nuook onrustig in Libië. De inwo-ners willen hun leider Moam-mar Kadhafi (68 jaar) weg.Maar die slaat keihard terug.

Kadhafi kwam na een staatsgreepin 1970 aan de macht. Sindsdienbestuurt hij het land als een dic-tator. Op 15 februari kwamen de

eerste demonstranten in Libië opstraat. Net zoals in Tunesië enEgypte eisten de mensen meerinspraak. Want Kadhafi is al 40jaar als een alleenheerser aan demacht. De man staat bekend omzijn vreemde gedrag. Hij draagtaltijd zijden tunieken, plateauzo-len en make-up. Als hij ergensnaartoe moet, neemt hij zijneigen tenten mee.

Bloedig

De Libische leider duldt geentegenspraak. Dat bleek duidelijkuit zijn reactie op de betogingen.Khadafi stuurde het leger op dedemonstranten af. Hij zette zelfsgevechtsvliegtuigen in. Hoeveelslachtoffers er ondertussen geval-len zijn, is niet duidelijk. Buiten-landse journalisten mogen hetland niet in. Bij het ter persegaan, zijn steeds meer oostelijkesteden in handen van de tegen-standers. Velen zijn bang dat deopstand uitmondt in een bloedi-ge burgeroorlog. Kadhafi hieldeen angstaanjagende toespraak.Hij sprak zijn volk zeer uitda-gend en bedreigend toe.

Heb je dorst? In het westenmoeten we onze kraan maaropendraaien voor een glaasjedrinkwater. Maar in ontwikke-lingslanden is dat vaak niet zo.Daar wil Wereldwaterdag ietsaan doen.

Wereldwaterdag is een initiatiefvan de Verenigde Naties. Sinds1992 vindt die dag jaarlijks plaatsop 22 maart. Wereldwijd wordtde problematiek van zuiver wateronder de aandacht gebracht.Gebrek aan proper water kan totziektes leiden. Vooral in dichtbe-

volkte steden is dat een grootprobleem. Naar aanleiding vanWereldwaterdag worden er actiesgevoerd. Zo is er Walk for Water.Wereldwijd stappen mensen op22 maart zes kilometer ver. Datis de afstand die miljoenen men-sen dagelijks afleggen om aanwater te geraken. Er wordt opWereldwaterdag ook geld ingeza-meld voor waterprojecten.

Zuiver water

Zuiver water is levensnoodzakelijk.Maar niet iedereen kan er gebruikvan maken. Wereldwaterdag vestigtdaar de aandacht op. (Foto Unicef)

‹

VluchtelingenLibië heeft als land eenzekere invloed op de restvan de wereld. Zo is er degrote olievoorraad waarvanverschillende landen afhan-kelijk zijn. Daarnaast isLibië belangrijk op Euro-pees vlak. Tot nu toe hieldhet land Noord-Afrikaansevluchtelingen tegen die naarEuropa wilden gaan. MaarKadhafi uitte onlangs eendreigement. ‘Ik zal diemaatregel opheffen als deEuropese Unie (EU) mijbekritiseert’, zei hij. De EU-ministers van BuitenlandseZaken spraken toch hunafkeuring uit. Ze veroorde-len het geweld.

Weetjes

• Grienden hebben een bol-vormige kop en een brede,korte bek.

• De kleur van hun huid isvrijwel helemaal zwart. Deonderbuik is lichter vankleur.

• Een pasgeboren griend istot twee meter lang enweegt ongeveer 75 kilo-gram. Dat is het gewichtvan een volwassen man.

• Hun leefgebied is ver-spreid. De dieren komenvoor in de NoordelijkeAtlantische Oceaan en inde oceanen op het Zuide-lijk halfrond.

• Als diersoort staan ze nietop de lijst van bedreigdedieren. Ze zijn wel doorallerlei verdragenbeschermd. Toch wordt ervaak jacht op gemaakt.

Khadafi

Dit is de Libische leider Kadhafi.Zijn volk kwam tegen hem inopstand. Maar hij sloeg met veelgeweld terug. (Foto DEW)

Dit zijn de gestrande grienden inNieuw-Zeeland. Een deel kwam omdoor uitdroging. De overlevende dierenkonden niet meer gered worden. (Foto Belga) ‹

1 maart 2011Buitenland 3

Gestrande grienden

Buitenland

‹



e

e

c

BRUSSEL • De Boekenleeuw2011 gaat naar Galgenmeid. Dezeprijs bekroont het beste jeugd-boek van een Vlaamse auteur.Daarnaast werd ook een Boeken-pauw voor illustraties uitgereikt.

De schrijvers van Galgenmeid zijnClaude van Rijckegem en Pat vanBeirs. Galgenmeid is een histori-sche roman.

Niemandsdochter

Het boek gaat over Gitte Nie-mandsdochter. Ze is een 14-jarigmeisje dat in de 16de eeuw leeft.Gitte wordt ter dood veroordeeldwegens diefstal. Die straf kan zeontlopen door als spionne aan deslag te gaan. Uitgeverij De Een-hoorn viel dit jaar drie keer in deprijzen. De Boekenpauw, de eerste

prijs voor de illustraties, ging naarEllen Vrijsen voor haar debuutCantecleir. Klaas Verplancke kreegeen Boekenwelp voor de tekst vanAppelmoes. Voor de illustraties vanBinnenpoes buiten kreeg ElsjeDezwarte een Boekenpluim.

Boekenleeuw voor Galgenmeid

De krokusvakantie komt eraan.Misschien heb je dan tijd omnaar de bioscoop te gaan? Erdraaien enkele nieuwe films.De komedie Gulliver’s travels(Gullivers reizen) is daar eenvan.

De film is gebaseerd op hetgelijknamige boek van de Ierseschrijver Jonathan Swift. Hetgrappige avonturenverhaaldateert van 1726.

Lilliputters

Waarover gaat de film eigenlijk?Het hoofdpersonage is LemuelGulliver. Deze man heeft eensaai baantje in een postkantoor.Hij droomt ervan om journalistte worden. Gulliver wil indrukmaken op een redactrice. Hijwordt voor een reportage uitge-stuurd naar de gevaarlijke Ber-muda-driehoek. Maar hij valt in

slaap en spoelt aan op het myste-rieuze eiland Lilliput. Dat gebiedwordt bewoond door kleinewezentjes. Eerst nemen ze Gulli-ver gevangen. Maar dan laten zehem vrij zodat hij hen kan helpenhun vijand te verslaan. Gullivermaakt hen wijs hoe goed en slimhij is. En dan loopt het mis...

Gullivers reizen

BRUSSEL • Droom je ervan omin de videoclip van je eigen idoolte schitteren? Voor 12 jongens enmeisjes werd deze droom werke-lijkheid. Ze kropen in de huidvan hun favoriete zanger(es).Hun videoclips zijn binnenkortte zien in het gloednieuwe pro-gramma i-CLiPS op Ketnet. Zan-ger Brahim presenteert en geeftde kandidaten tips. Het program-ma is vanaf 14 maart op de buis.En dat voor zes weken lang.

Midden december 2010 lanceerdede zender een oproep. Al wie eenhit wilde naspelen van zijn favorie-te idool mocht zich inschrijven.Maar liefst 1 000 kinderen reageer-den op de oproep.

Brahim

Na de audities werden 12 jongensen meisjes tussen 9 en 12 jaar uit-gekozen. Deze kandidaten kregentips om te zingen en te dansenzoals hun idool. Ook hun kapselen kledij werden daarop afge-stemd. Alles gebeurde in de sfeervan de echte videoclip. Wereld-

sterren zoals Rihanna en JustinBieber krijgen alvast stevige con-currentie. In het nieuwe program-ma I-CLiPS worden elke weektwee kandidaten getoond in vierreportages. Het programma wordtgepresenteerd door Brahim. Hij iszelf geen onbekende in de muziek-wereld. Brahim toonde zijn talentvoor het eerst in de zangwedstrijdIdool 2003. Die won hij niet. Maarde wedstrijd maakte hem bekendbij het grote publiek. Ondertussenscoorde hij enkele hits. Hij namook twee keer deel aan Eurosong.De soulzanger is dus de gekniptepersoon om tips te geven.

1 maart 2011

Brahim presenteert i-CLiPS, het nieuwe muziekprogramma op Ketnet. (©TV-Makers 2011)

Dit is Jack Black. Deze acteur speelt de hoofdrol in Gulliver’s travels.

‹

‹

Flits 4

KitsBits&

Dansen als je idool

Podium

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 1 MAART 2011

Aimée de Jongh

a

© Manteau

© 20th Century Fox

Wijzereg



B i j l a g e b i j K i t s n u mm e r 1 2 • 1 m a a r t 2 0 1 1

DOSSIERberoepen

plus

Loon naar werken is een uitdruk-king. Ze betekent dat je krijgt watje verdient. Geldt dat ook voor dearbeidsmarkt? Het is allemaalniet zo eenvoudig. In ons land iser een heel systeem van wettenen regels rond (niet) werken.

Werken is een reeks van menselij-ke handelingen uitvoeren met debedoeling dat er iets verandert.Werk kan voornamelijk lichame-lijk zijn. Een havenarbeider is metzware lasten in de weer. In eenfabriek werken arbeiders aan eenlopende band. Werk kan ook voor-al geestelijk zijn. Dan voer je jejob in de eerste plaats uit door nate denken. Een computerspecialisten een boekhouder zijn daar voor-beelden van.

Hoofd- en handenarbeid

Lichamelijk werk wordt handen-arbeid genoemd. Geestelijk werkwordt omschreven als hoofdar-beid. Dit houdt geen waardeoor-deel in. Het ene is niet minder danhet andere. Wie werkt, verdienteen loon. Een werknemer is in

dienst van een werkgever. Dezelaatste is degene die je werk ver-schaft. Sommige mensen zijn huneigen baas. Zij heten zelfstandi-gen. Iemand kan bijvoorbeeld zelf-standig werken als aannemer, bak-ker of kapper. Daarnaast heb jenog de vrije beroepen. Daar zijntandartsen, advocaten en doktersvoorbeelden van.

Werk zoeken

Om een job te hebben, moet je ereerst een vinden. Het proces vanwerk zoeken en zich aanbieden,heet solliciteren. Dat kan gerichtgebeuren. Dan reageer je op eenadvertentie of vacature in eenkrant of op een website. Het kanook spontaan gebeuren. Danschrijf je brieven naar enkele werk-gevers in de hoop dat ze reageren.Solliciteren is niet gemakkelijk. Jemoet je zo goed mogelijk presente-ren. Maar je mag ook niet overdrij-ven. Zeggen dat je overal de bestein bent en geen minpuntjes hebt, isniet goed. Maar jezelf voorstellenals de grootste kluns is ook nietaan te raden.

Inkomen

Waarom werken mensen eigen-lijk? Vraag het eens aan je ouders.Waarschijnlijk antwoorden ze: omgeld te verdienen. Dat is eenlogisch antwoord. Het loon wordtbijvoorbeeld gebruikt voor dehuur of de lening van een huis. Enook om eten, drinken en kleren tekopen. Sommige mensen doenhun werk graag. Ze beleven veelarbeidsvreugde. Anderen doenhet omdat het moet of zelfs mettegenzin. Het gevaar bestaat dat zijuitgeblust raken. De Engelse termdaarvoor is een burn-out. Wie inzijn leven voldoende gewerktheeft, heeft later recht op een pen-sioen. Dat is een inkomen voor detijd dat je niet meer werkt. Je kanbinnen een organisatie ook aanvrijwilligerswerk doen. Dan doe jeuit vrije wil onbetaald werk omanderen te helpen. Sommige men-sen ‘werken in het zwart’. Zij voe-ren werk uit waarvoor ze een loonkrijgen. Maar dat is door de werk-gever niet officieel aangegeven.Zwartwerken is wettelijk verbo-den.

Loon naar werkenMensen werken om een loon te verdienen. Er bestaat een waaier aan beroepen, zowel op het gebied van hoofd- als handenarbeid. (Cartoon Aimée)

WerkloosIn ons land is niet iedereenaan de slag. Er zijn mensendie werkloos zijn. Dan hebje geen betaald werk, ter-wijl je dat wel zou willen.

In sommige gevallen heb-ben werklozen recht op eenuitkering. Die heet eenwerkloosheidsvergoeding.Je krijgt de maandelijkseuitkering als je voordien eenbepaald aantal dagengewerkt hebt. En ook als jeje job onvrijwillig verliest.Jongeren die afgestudeerdzijn en geen werk vinden,hebben na een tijd recht opeen wachtuitkering. Diekrijgen ze na een wachtpe-riode. De lengte daarvan isafhankelijk van de leeftijd.In ons land bestaan er knel-puntberoepen. Dat zijnberoepen waarvan de vaca-tures moeilijk ingevuldraken. Zo is er een tekortaan verpleegkundigen.

DroomjobAUSTRALIE • De beste jobter wereld was vorig jaar inhanden van een Brit. De 24-jarige Ben Southall werd uit34 000 kandidaten gekozenvoor deze droomjob. Een halfjaar lang mocht hij eilandbe-waarder zijn op het paradijse-lijke Hamilton Island in Aus-tralië. Voor dit luilekkerlevenkreeg hij een salaris van maarliefst 76600 euro.

JobstudentBRUSSEL • Veel jongerenwerken als jobstudent. Ze ver-dienen een centje bij in hetweekend of tijdens de zomer-maanden. Een jobstudentmoet minimum 15 jaar zijn envoltijds onderwijs volgen. Hetis ook belangrijk om een goedcontract op zak te hebben.Dan kan er geen misbruikontstaan. ‘Studentenwerk inhet zwart’ is dus niet aan teraden.

BeroepenhuisGENT • Schuif als een meca-nicien onder een vrachtwa-gen. Zet een haarnetje op inde voedingsindustrie en ont-werp een fiets als industrieeltekenaar. Dat kan allemaal inhet Beroepenhuis in Gent.Jongeren tussen 11 en 14 jaarkunnen er terecht voor info inverband met hun studiekeuze.Ze maken er op een speelsemanier kennis met allerleiberoepen uit de technischesfeer. Er zijn Open Zondagenin maart, april, mei en juni.Meer info op:www.beroepenhuis.be

‹

Foto Beroepenhuis Gent

‹

Foto DEW

Weetjes

‹

Kits + 1 maart 11_Kits 24/02/11 15:26 Pagina 1

Inzoomen 2 1 maart 2011

Er bestaat een hele reeks beroependie niet meer of nauwelijks nogvoorkomen. De voornaamste redenis de opkomst van de machines.Die maakten in veel gevallen han-denarbeid overbodig. Want diekostte meer tijd en geld. Zo wer-den manden niet meer met dehand gevlochten, maar machinaal.Hetzelfde gebeurde met het hand-matig weven. De omschakelingvan handenarbeid naar machinaalwerk heet de Industriële Revolu-tie. Die begon in de 18de eeuw inEngeland. Vanaf het begin van de19de eeuw volgde de rest vanEuropa. Dit zijn enkele beroependie ondertussen (bijna) verdwenenzijn in ons land.

Scharensliep

Deze persoon ging van deur tot

deur om scharen en messen te slij-pen. Hij had een grote kar of bak-fiets mee om zijn gereedschap inop te bergen.

Wever

Weven is het verwerken van dra-den tot textiel. Dat gebeurde dooreen wever of weefster. Hij of zijwerkte aan een weefgetouw enspande de draden op. Er werd ookeen schietspoel gebruikt. Hethandmatig weven was niet zondergevaar. In de 18de en 19de eeuwwerden veel kinderen in deze sec-tor tewerkgesteld. Toen was kin-derarbeid in ons land nog niet wet-telijk verboden.

Klompenmaker

Een klompenmaker maakte klom-

pen door een blok hout uit te snij-den en uit te hollen. Dat gebeurdeop een werkbank met aangepastmateriaal.

Mandenvlechter

Een mandenvlechter maakte man-den en andere rieten voorwerpen.

Daarvoor gebruikte hij natuurlijkematerialen zoals wilg, stro en riet.Die stengels werden ook wissengenoemd. De rieten manden wer-den in het huishouden gebruikt.In het westen bestaat manden-vlechten niet meer als beroep. Inlage loonlanden wordt het wel noggedaan.

Lantaarnopsteker

Een lantaarnopsteker was iemanddie vroeger de straatlantaarns metde hand aanstak. De straatverlich-ting werkte toen nog op gas of opolie. Door de opkomst van de elek-triciteit werd dit beroep overbodig.

OproepDe techniek staat niet stil. Ookin onze tijd zijn er beroependie nu nog voorkomen, maarover enkele jaren misschienniet meer. Dat is bijvoorbeeldhet geval met een hersteller vantypmachines. Welke huidigeberoepen zijn er volgens joubedreigd? Stuur een mailtjenaar de rubriek vraag en ant-woord op. www.kits.be.

Oude en bedreigde beroepenOoit gehoord van een scharensliep of een lantaarnopsteker? Jullie(over)grootouders vast wel. Dat zijn twee voorbeelden van oude beroe-pen. Een moderne versie van een scharensliep bestaat hier en daarnog. Maar een lantaarnopsteker komt niet meer voor.

Dit zijn foto’s van oude beroepen. Jeziet een klompenmaker, een weefster,een mandenvlechter, een scharensliepen een lantaarnopsteker. (Foto’s DEW)

BRUSSEL • Slechts 30 procentvan alle wetenschappers en inge-nieurs is een vrouw. Dat blijkt uiteen recent onderzoek in onsland. Hoe komt dat?

Eigenlijk begint het al bij de stu-diekeuze in het secundair onder-wijs. Steeds minder meisjes kiezenvoor een wiskundige of weten-schappelijke richting. Sommigenbeweren dat meisjes gemiddeldminder sterk zijn in exacte vak-ken dan jongens. Maar volgensonderzoekers is daar helemaal

niets van aan.

Vooroordeel

Toch zijn er in onze maatschappijweinig vrouwelijke informatici,ingenieurs of scheikundigen. Bijveel mensen leeft het vooroordeeldat meisjes en wetenschap nietgoed samengaan. Het gevolg is datmeisjes er ook minder interessevoor vertonen. De meesten kiezeneen andere studierichting enkomen in een niet-wetenschappe-lijk beroep terecht. Dat lijkt te

bevestigen dat meisjes en weten-schap niet samengaan. Het is eencirkel die zichzelf in stand houdt.De overheid en het onderwijs doeneen inspanning om deze vicieuzecirkel te doorbreken. Zo zijn er alverschillende projecten geweestom meisjes kennis te laten makenmet wetenschap.

Meisjes en wetenschap

Deze meisjes voeren een experiment uit.In onze maatschappij komen heel wei-nig vrouwen in een wetenschappelijkberoep terecht. (Foto A)

‹

Gevaarlijk beroep

‘Als je later maar geen glazen-wasser wordt.’ Dat is een wijzeraad. Want ‘glazenwasser’staat bovenaan een lijstje vangevaarlijke beroepen.

Een Britse verzekeringsmaat-schappij maakte een opsom-ming van de tien gevaarlijksteberoepen. De top vijf bestaat -naast glazenwassers - uit mili-tairen, brandweerlieden, zeevis-sers en piloten. Ze wordengevolgd door politieagenten,dakwerkers, boomchirurgen,circusartiesten en wegwerkers.Deze beroepslui hebben eenhogere kans dan gemiddeld omgewond te raken of te overlij-

den. Militairen en agenten heb-ben te maken met(oorlogs)geweld. Bij andereberoepen, zoals dakwerkers,boomchirurgen, circusartiestenen glazenwassers, speelt dehoogte een belangrijke rol. Dekracht van vuur en water kangevaarlijk zijn voor respectieve-lijk brandweerlieden en vissers.En ook het verkeer is niet zon-der risico. Dat blijkt uit de aan-wezigheid van piloten en weg-werkers.

Het beroep van glazenwasser enbrandweerman houdt risico’s in.Dat blijkt uit een lijst van een Brit-se verzekeringsmaatschappij. (Foto’s A)

plus

‹

‹


Hoe ben je begonnen met jongleren?Florian: ‘In het zesde leerjaar had-den we een circusproject opschool. Tijdens dat project leerdeik jongleren. Achteraf was er ookeen optreden voor familie envrienden. Ik vond het zo leuk, datik ook thuis op mijn eentje benblijven oefenen. Les volgde ik niet.Op internet vond ik voldoendefilmpjes die toonden hoe hetmoest. Toen ik 15 was, sloot ik mijaan bij een circusclub in Kortrijk.Daarna ben ik bij circusatelierWoesh in Roeselare beland.’

Was je toen al veel met jonglerenbezig?‘Ik was er toch dagelijks meebezig. Maar tot mijn 18de jong-leerde ik enkel in mijn vrije tijd.Overdag ging ik gewoon naar demiddelbare school. Ik dacht ernatuurlijk meer en meer over omprofessioneelmet jongleren ver-der te gaan. Via Woesh kreeg ik dekans om een ESAC-stage te vol-gen. Dat is een circusstage van hetCircuscentrum en de ESAC voorjongeren met talent. En voor al wieinteresse heeft om een hogere cir-cusopleiding te volgen. Je mag nietzomaar aan een professionele cir-cushogeschool beginnen. Eerstmoet je slagen voor een zwaaringangsexamen. De selectie is ergstreng. Tijdens de stage word jehierop voorbereid. Je krijgt eentiental dagen tijdens het jaar ophoog niveau les van belangrijkecircusdocenten van de ESAC.’

Hoe moeilijk was het ingangsexamen?‘Erg moeilijk. De ESAC is eengekende circusschool. Jongerenvan over de hele wereld willen erstuderen. Maar van de 100 deelne-mers mogen er slechts een 15-talaan de opleiding beginnen. Deselectie duurt vijf dagen. Je moeteen aantal lichamelijke, kracht- enconditietesten uitvoeren. Daar-naast moet je ook een dans aanle-ren. Theater kunnen spelen enimproviseren komen ook aan bod.Pas daarna mag je een eigen num-mer opvoeren in de specialiteit dieje zelf kiest.’

Je moet dus veel meer kunnen danenkel jongleren?‘Zeker. Aan de ESAC word jeopgeleid tot artiest in de circus-kunst. Je krijgt heel wat verschil-lende vakken. Er is theater, dans,acrobatie en pas daarna zijn er les-uren voor de specialiteit. Bij mij isdat jongleren met kegels. Datmaakt de opleiding erg gevarieerd.Circus is dan ook een geheel waar-in theater, dans en acrobatiesamenkomen.’

Hoe zwaar is de opleiding?‘Lichamelijk is de opleiding zekerzwaar. Van de 1080 lesuren, zijn erslechts een honderdtal voorzienvoor theorie. In het begin had ikhet erg lastig. Dat kwam omdat ikhelemaal geen voorbereidende cir-cusschool of sportschool gevolgdhad. Je hebt vaak blessures. Jong-leurs hebben vooral last van pees-

ontstekingen en overbelasting vande polsen. Acrobaten hebbennatuurlijk nog meer last van bles-sures.Ik zit nu in mijn derde en laatstejaar. Dat betekent dat ik momen-teel aan een création collectif werk.Dat is een show die je met jemedestudenten moet opvoeren ophet einde van het jaar. We hebbendaarom van januari tot maart elkedag, behalve op zaterdag, les. Datis natuurlijk behoorlijk zwaar.Maar het is de perfecte voorberei-ding op je professionele carrière.’

Wat vonden je ouders eigenlijk van je

beroepskeuze?‘Toen ik hen vertelde dat ik jong-leur wilde worden, waren ze nietakkoord. Uiteindelijk draaiden zewel bij. Maar ze stelden een voor-waarde. Ik mocht niet in het bui-tenland gaan studeren. Ik wildenamelijk eerst naar een circus-school in Kiev (Oekraïne). Maardat was dus uitgesloten. Ik moestwel slagen voor het ingangsexa-men van de ESAC. Want een ande-re professionele circusschool is erniet in België. Gelukkig slaagde ik.Nu steunen mijn ouders mij volop,hoor.’

Wat ga je doen nadat je bent afgestu-deerd?‘Ik wil als professioneel jongleurmet een gezelschap door Europareizen. Maar eerst ga ik toch nogeven in Kiev studeren!’

(Sarah Claeys)

Florian Vandemeulebroucke (21 jaar) studeert in juni af aan de ESAC.Dat is de Ecole Supérieure des Arts du Cirque (Hogeschool voor Cir-cuskunsten) in Brussel. De ESAC is een van de meest gekende circus-scholen ter wereld. Er studeren per jaar slechts een handvol studentenvan over de hele wereld af. Florian is een van de drie Vlamingen diein 2011 zal afstuderen. Zijn specialiteit is jongleren met kegels. Hijkan tot zeven kegels in de lucht houden. Waarom kiest iemand vooreen circusschool? Florian vertelt er ons meer over.

Jongleren als beroep

1 maart 20113Interview

‹Florian Vandemeulebroucke studeert dit jaar aan de ESAC af als artiest in de circuskunsten. (Foto Charlotte Kolly)

Kegels en ballen

Florian jongleert met kegels en kantot zeven kegels in de lucht houden.

‹

plus

Wil je Florian aan het werkzien? Kom dan kijken naar zijnafstudeerproject aan de ESAC:‘EXIT 10’. Deze show zalplaats vinden van 29 juni tot 3juli 2011. Meer informatie vindje op de website van ESAC.www.esac.be

Jongleren is een ruim begrip.Het houdt in dat je voorwerpendoet bewegen. Jongleurs noe-men dit ‘manipuleren’. De voor-werpen worden omhooggegooid, in de lucht gehoudenen opgevangen.

Florian jongleert met kegels. Hetzijn er zeven om precies te zijn.Dat is zijn specialiteit. Je kan jeook specialiseren in jonglerenmet ballen, botsballen en ringen.De bekende diabolo is nog eenandere specialiteit. Op het jongle-ren met kegels heb je een aantalvariaties, zoals jongleren met fak-kels of messen. Dat ziet er mis-schien indrukwekkend uit, maareigenlijk is dat net hetzelfde alsjongleren met kegels.

Youtube

Wil je leren jongleren? Danbegin je het best met de cascade.Dat is het meest bekende en een-voudigste jongleerpatroon. Daar-bij zijn er minstens drie ballen inhet spel. De eerste bal wordt doorde lucht naar je andere handgegooid. Wanneer deze het hoog-ste punt bereikt, wordt de volgen-de bal er in tegengestelde rich-ting onderdoor gegooid. De vol-gende bal gaat daar weer onder-door, enzovoort. Op Youtube vindje een schat aan filmpjes om teleren jongleren. Je kan zo aan deslag. Veel filmpjes zijn wel in hetEngels. Je kan ook jongleren ineen circusatelier of circusclub.Op zoek naar een leuk initiatief

in je buurt? Dan kan je terecht opde website van het Circuscen-trum.

Circuscentrum

Het Circuscentrum is de verbin-ding tussen de Vlaamse overheiden de verschillende organisatiesuit de circuswereld. De organisa-tie stimuleert de circussectordoor promotie, vorming en artis-tieke ondersteuning. En met suc-ces, want circus wordt steeds po -pulairder. Kijk maar eens naarhet succes van grote circuscom-pagnieën als Cirque du Solei en DeMagic Circus Show op Ketnet.Maarten Verhelst van het Circus-centrum legt uit waarom. ‘Circuskent geen drempels. Alle cultu-

ren, alle sociale lagen van debevolking en alle leeftijden wor-den erdoor aangetrokken.’, zegthij. ‘En wat circus beoefenen zobijzonder maakt, is dat je er al jeenergie in kwijt kan. Toch is hetgeen competitiesport. Je leertiets spectaculairs, maar er zijngeen winnaars of verliezers. Datspreekt heel veel ouders en kin-deren aan.’www.circuscentrum.be

Foto Cha

rlotte

Kolly


Doen! 4 1 maart 2011

Kijk je mee?

Doe de test

50 stoere beroepen 2Weet je nog niet wat je later wilworden? Dan kan dit boek jedaarbij helpen. Het is het tweedeboek over stoere beroepen. In2007 verscheen er ook al een. Inhet eerste boek gaat het overberoepen waar je een diplomahoger onderwijs voor nodig hebt.Zo komen bijvoorbeeld piloot endolfijnentrainer aan bod. In hettweede boek gaat het over beroe-pen voor jongeren die graag methun handen werken. Je leest erhoe je matroos of bakker wordt.Beide boeken zijn op dezelfdemanier opgebouwd. Voor elkberoep is er een interview.Iemand vertelt hoe zijn of haarwerkdag eruit ziet. Ook de leukeen minder leuke kanten van hetberoep worden besproken. Beideboeken zijn een aanrader.www.stoereberoepen.nl50 stoere beroepen 1 en 2, Rightonen Koene. Lemniscaat, 2007 en2010, 10+.

Inkt: word een tekentalentIn de meeste kinderboeken vindje tekeningen bij het verhaal.Illustrator of tekenaar is eenberoep. Misschien vraag je je afhoe dat in zijn werk gaat. Of mis-schien denk je eraan om laterook tekenaar te worden. Dan kandit boek je daarbij helpen. Zevenillustratoren vertellen hoe eenillustratie tot stand komt. Zelaten de lezer een kijkje nemenin hun atelier. De tekenaarsgeven tips. Ze maken ook duide-lijk dat dé beste manier om teillustreren niet bestaat. Iedereentekent anders. Misschien ga je nahet lezen van dit boeiende boekonmiddellijk aan de slag!Inkt: word een tekentalent, Cecielde Bie. Ploegsma, 2010, 10+.

Lees je mee?© Lemniscaat

© Ploegsma

Foto A

© Standaard Uitgeverij 2011

Wil je niet alleen lezen over maarook eens zien wat een beroepinhoudt? Dan kan je terecht opde website van de VlaamseDienst voor Arbeidsbemiddelingen Beroepsopleiding (VDAB).

Deze organisatie maakte maarliefst 158 beroepenfilms. Elk film-pje brengt een beroep uitgebreid inbeeld. Een werknemer vertelt uit-voerig over zijn job. Daarbij zie jede werkomgeving en de voorwer-pen die nodig zijn om het beroepuit te oefenen. Zo vertelt een bewakingsagent hoehij zijn ronde doet en wat hij alle-maal moet controleren. De beroe-pen zijn gerangschikt volgens sec-toren. In de non-profit sector vindje bijvoorbeeld alle info voor wieopvoeder of verzorger wil worden.Wil je liever als vrachtwagen-chauffeur aan de slag? Dan kan jeterecht bij de transportsector. Toe-komstige slagers en bakkers vin-den hun info in de voedingssector.Ook over een beroep als reisagentbestaat er een filmpje. www.vdab.be/beroepen

Welk beroep past het best bijjou? Wat sluit het meest aan bijjouw vaardigheden en interes-ses? Er bestaan verschillendeonline tests om dat uit te plui-zen. De ene test is uitgebreiderdan de andere.

http://www.est-interprise.nl/ -kennisnet/beroepskeuze/bk.phpBij deze test moet je telkens kie-zen tussen twee mogelijkheden.Ontwerp je bijvoorbeeld lievereen cd-hoesje of verkoop je lievercd’s? Werk je liever alleen ofsamen met anderen? Nadat je devragen beantwoord hebt, zie jewelke twee beroepen het best bijje passen. Die beroepen zeggeniets over de interesses die je hebt.

www.wordeenheld.beDeze site richt zich tot het studie-aanbod in BSO en TSO. Je kandrie soorten testen uitvoeren. Inde Vaardigheidstest ontdek je watje goed kan en welk beroep daar-bij aansluit. In de Wiltest kom jete weten wat je echt wil. En in deStudiehoudingstest leer je meerover je uithoudingsvermogen enje studiegeest.http://keuzetest.carrieretijger.nl/Deze test bevat 60 uitspraken.Voor sommige woorden heb jewat uitleg nodig. Naargelang deuitspraak bij je past, zet je plusjesof minnetjes. De uitslag zegt ietsover wie je bent. Misschien ben jeeen doener, een denker of eenartistiek type.


plus

Dit zijn drie visitekaartjes. Als je de letters in de juiste volgorde zet, ken je het beroep van deze mensen.Anagram

Dit zijn drie bekende mensen. Hun gezicht werd vervormd.Weet jij wie ze zijn en wat hun beroep is?Vervormd

De kabels van deze elektricien zijn door elkaar geraakt. Haal jij ze uiteen? Kleur de uiteinden in de juiste kleur.Warboel

Zin in nog meer mopjes? Kijk dan op onze website. En stuur zelf ook eens een mop in! www.kits.be

De gevangenisdirecteur roept alle gevangenen bij elkaar. Hij zegt: ‘Ik ben bestolen!Als ik erachter kom wie dat gedaan heeft, dan vliegt hij er op staande voet uit! Wieis de schuldige?’ En alle gevangenen steken hun vinger op... (Tine V. uit 4a van hetSint-Michiels-College in Brasschaat)

Een jongetje komt op school en zegt tegen zijn meester: ‘Ik heeft gisteren bij mamageslapen.’ ‘Nee’, zegt de meester, ‘ik HEB gisteren bij mama geslapen.’ Waarop hetventje antwoordt: ‘Ik heeft u niet gezien.’ (Nina P. uit het 3de lj. van De Boomgaard in Gent)

Jantje zit aan de oever van de rivier met een banaan in zijn oor. Er komt een vrouwlangs die vraagt: ‘Waarom zit er een banaan in je oor?’ Jantje antwoordt: ‘Om dekrokodillen weg te jagen.’ De vrouw zegt: ‘Maar ik zie helemaal geen krokodillen!’Jantje antwoordt: ‘Zie je wel dat het werkt!’ (Sien B. uit het 5de lj van VBS De Kleine Prins in Kluizen)

Mopjes


Blik op de week

EU zoekt alternatieven

21 s t e j a a r g a n g • N umm e r 1 3 • 1 5 m a a r t 2 0 1 1

LIBIE/BRUSSEL • Betalen webinnenkort vier euro per liter ben-zine aan de pomp? Dat is eenrampscenario waarmee deskundi-gen rekening houden. De stijgingvan de olieprijzen heeft alles temaken met de onrust in het Mid-den-Oosten. Vooral de volksop-stand in Libië deed de prijzen pijl-snel de hoogte inschieten.

Aardolie is een vloeistof die ver-werkt wordt tot branden grond-stoffen. Die grondstoffen worden op

hun beurt verwerkt tot andere pro-ducten. Heel veel voorwerpen uitons dagelijkse leven zijn gewonnenof gemaakt uit aardolie.

Grote vraag

De vraag naar aardolie is dusenorm. Libië is een van de grootsteolieproducenten. Sinds het volks -protest tegen Kadhafi daalde deproductie. Wereldwijd steeg de olie-prijs daardoor met 23 procent. AlanDuncan, de Britse minister van

Ontwikkeling, trekt aan de alarm-bel. ‘Als de onrust in de Arabischewereld zich verder verspreidt, zal deolieprijs nog stijgen’, zegt hij.

Producten

Olieraffinaderijen verwerken aard-olie tot nuttige producten. Dat gaatniet alleen om benzine of diesel.Aardolie wordt bijvoorbeeld ookgebruikt voor kauwgum. We kun-nen er lang op kauwen doordat ereen bestanddeel in zit op basis van

aardolie. Het asfalt om wegen aante leggen, is ook gemaakt van aard-olie. Het bevat een restproduct uitde olieraffinaderij. Kijk maar eensgoed naar de voorwerpen om jeheen. Fleecetruien, tuinslangen,zeep en voetballen zijn gemaakt opbasis van aardolie. Aardolie lijktniet weg te denken uit ons dage-lijkse leven. Wat als de voorraadooit opraakt? Dat is een belangrijkprobleem voor de toekomst.Wetenschappers zoeken daar op -lossingen voor.

De brandstofprijzen staan opeen recordpeil. Nooit eerderwas een tankbeurt zo duur. Nietalleen de gewone burger maaktzich ongerust. Ook de staats-hoofden en regeringsleidersvan de Europese Unie (EU) zijnbezorgd over de toekomst.

De klimmende brandstofprijzen

hebben een invloed op de porte-monnee van de mensen. En ookop de economie. Zo is het nuduurder om een vrachtwagenmet goederen ergens naartoe telaten rijden.

Afhankelijk

Europa is momenteel enorm

afhankelijk van de olielanden.Dat maakt de Europese landenkwetsbaar. We hebben de stij-gende olieprijs niet in de hand.Zonder olie kan onze economieniet draaien.

Alternatieven

Als we de welvaart in Europa

willen behouden, moeten we uit-kijken naar nieuwe energiebron-nen. We moeten in onze eigenenergie voorzien. Die bronnenmoeten duurzaam en hernieuw-baar zijn. Enkele voorbeeldenzijn het gebruik van zonne-ener-gie, wind- en waterkracht. DeEU wil daar in de toekomst meerin investeren.

• Giraf krijgt naam

• Koekelberg stapt op


• Geweld in Ivoorkust

• Laatste reis Discovery

• Zoektocht in je hoofd

• Wedstrijd

Hoge brandstofprijzen

Dit is een benzinestation in Wetteren. Onlangs bereikten de benzineprijzen in ons land een nooit gezien record. (Foto Belga)


Actueel



‹

Aardbeving JAPAN • Vorige week werdJapan getroffen door eenkrachtige aardbeving. Debeving had een kracht van 7,2op de schaal van Richter.Gebouwen werden heen enweer geschud. Er vielen geenslachtoffers. Japan is een vande landen met de meeste aard-bevingen ter wereld.

KraanvogelsBRUSSEL • Onlangs trokkenongeveer 140 000 kraanvogelsover ons land. Normaal vliegendie vogels alleen over het oos-telijke deel van ons land. Maardoor de aanhoudende oosten-wind werden ze overal opge-merkt. Kraanvogels trekken inmaart en april vanuit het zui-den naar broedgebieden inZweden en Rusland. Devogels vliegen in grote groepenen vormen een V-opstelling.

HolebifoonBRUSSEL • De organisatieWel Jong Niet Hetero heefteen nieuwe campagne gelan-ceerd. Die richt zich speciaalop 12- tot 14-jarigen. Jongerendie in de war zijn over hunseksuele gevoelens kunnenterecht op de Holebifoon. Decampagne wil homoseksualiteitzowel thuis als op schoolbespreekbaar maken.www.weljongniethetero.be

‹

Foto Wel Jong Niet Hetero

Foto A

Ga dan snel naar


‹

Kits 15 maart 11_Kits 10/03/11 16:04 Pagina 1

BRUSSEL • Onlangs gaf FernandKoekelberg zijn ontslag als com-missaris-generaal van de federalepolitie. Dat gebeurde na een reeksvan klachten aan zijn adres. Koe-kelberg was de nummer één vande federale politie. Er wordtgezocht naar een opvolger.

Koekelberg werd op 1 maart 2007officieel aangesteld als hoofd van defederale politie (zie kader). Maar deman kwam in opspraak. Zo werdhij beschuldigd van een onterechteloonsverhoging van twee secreta-resses. Hij raakte ook in conflictmet verschillende Open Vld-minis-ters.

Koffers

Het meest recente voorval was eenluxueuze dienstreis naar Qatar.Koekelberg maakte die trip omzich kandidaat te stellen voor eenfunctie binnen INTERPOL. Datis een internationale politieorgani-satie. De reis kostte de politiekas92 000 euro. Zo werden er ondermeer voor 1200 euro Delvaux-koffers gekocht. En Koekelberg gafin Quatar een receptie voor 800genodigden. De man greep naastde functie. Daarna kwam hij onderdruk door het enorme kostenplaat-je van de trip. Even voordien had

hij zelf in een rondzendnota opge-roepen tot zuinigheid tijdensdienstreizen. Dat was extra pijn-lijk.

Ontslag

De klachten tegen Koekelbergkwamen uitgebreid in de pers. Zezorgden voor een grote deuk in hetimago van de politiebaas. Minister

van Binnenlandse Zaken AnnemieTurtelboom (Open Vld) kondigdeonderzoeken aan. Koekelbergwachtte de resultaten niet af. Hijzag zelf in dat hij zijn functie nietkon behouden. De man diendezijn ontslag in. De meningen overKoekelberg zijn verdeeld. Volgenssommigen was hij een goede poli-tiebaas die zich liet omringen doorverkeerde mensen.

Pijlstaartrogje

ANTWERPEN • De Zoo vanAntwerpen heeft een primeur.In het Zoo-Aquarium werd eengrijze pijlstaartrog geboren.Daarmee is de Antwerpse Zooeen van de eerste Europese die-rentuinen die hierin slaagt.De grijze pijlstaartrog komtvoor in de Indische en weste-lijke Stille Oceaan. Hij leeft opeen zandige bodem. Zijngevlekte huid is ideaal om zichte camoufleren. Deze vis heefteen bijzonder kenmerk. Hijheeft een lange, zweepachtigestaart met daarop een giftigestekel. Ook het pasgeborenpijlstaartrogje is giftig! www.zooantwerpen.be

15 maart 2011

Het girafje werd geboren op 10januari 2011. Als het mooi weer is,mag Mukiri buiten rondhuppelen.Hij doet dat in het gezelschap vanzes familieleden.

Grote baby

Op de savanne in Planckendaellopen niet alleen giraffen rond. Erzijn ook Kaapse elandantilopen,impala’s en helmparelhoenders. Isdat niet wat druk voor Mukiri?‘Nee hoor’, zegt dierenverzorgerBruno. ‘Daar trekt Mukiri zicheigenlijk weinig van aan.’ De ver-zorger beschrijft het jonge diertjeals een ‘nonchalante durfal’. Het

girafstiertje is al ruim twee meterhoog. Toch moet die grote babynog bij zijn mama Barbie zuigen.Dat zal hij doen tot hij ongeveeracht maanden oud is.

Bedreigd

De giraffen in Planckendaelmaken deel uit van een Europeeskweekprogramma. Ze worden indierentuinen gekweekt zodat desoort niet uitsterft. Van deze giraf-

soort leven er nog slechts een 200-tal in Niger (Afrika). Planckendaelsteunt een project ter plaatse. Datis de bouw van waterputten. Nige-rianen zien giraffen als concurren-

ten die hun schaarse water opslor-pen. Als de inwoners waterputtenhebben, laten ze de giraffen inleven.www.planckendael.be

Binnenland 2

Giraf krijgt naamMECHELEN • De jongste savannebewoner van Planckendael heefteen naam gekregen. Bijna 6 000 mensen stemden mee via een specialewebsite. Voortaan gaat het girafje door het leven met de Afrikaansenaam Mukiri. Die betekent ‘stilte’.

Koekelberg stapt op

Dit is Fernand Koekelberg. Deze voor-malige commissaris-generaal van defederale politie kwam in opspraak.Onlangs gaf hij zijn ontslag. (Foto Belga)

Dit is de jonge mannetjesgiraf Mukiriuit de Zoo van Planckendael. Bijna 6 000 mensen stemden mee om zijnnaam te kiezen. (Foto © Marco Bastiaens)

‹

‹

Foto © Marco Bastiaens

De pineut van de week is een23-jarige man uit Heusden-Zolder. Hij kreeg een zwareboete van 1375 euro omdat hijeen leeg drankblikje weggooi-de uit een rijdende wagen. Hijdeed dat na een politiecontro-le en vlak voor de ogen van deagenten. De boete is zo hoogdoor zijn uitdagende gedrag.

De bofkonten van de weekzijn alle jongeren uit Antwer-pen. Vanaf 4 maart is dezestad officieel de Europese Jon-gerenhoofdstad 2011. Er staanveel activiteiten op het pro-gramma. Zo werd tijdens hetstartfeest de Cosmogolemingehuldigd (zie foto). Aandeze houten reus kunnen dejongeren hun wensen, dromenen boodschappen toevertrou-wen. Vanaf april reist de Cos-mogolem door Vlaanderen.

‹

BofkontPineut

&

Foto © VRT 2011

Politie

In België hebben we een geïn-tegreerde politiezorg. Dat wilzeggen dat de werking van depolitie opgedeeld is in tweeniveaus. Het eerste niveau isde federale politie. Die heeftopdrachten over het hele Bel-gische grondgebied. De fede-rale politie omvat onder meerde spoorwegpolitie en degerechtelijke politie. Het is opdit niveau dat Koekelberg aanhet hoofd stond. Daarnaast iser het lokale niveau. Dat isopgedeeld in verschillendepolitiezones. Een politiezonebestaat uit één of meergemeenten. De lokale politiehoudt zich bezig met basista-ken. Deze agenten doen hetonthaal van nieuwkomers inde wijk. Ze sporen daders opvan lokale diefstallen. En zekomen tussen als de openbareorde verstoord wordt, bijvoor-beeld door nachtlawaai.www.polfed-fedpol.be

Binnenland

‹


Buitenland

Ivoorkust is een land in het zuidenvan Afrika. In de kranten krijgende opstanden in Noord-Afrikaanselanden als Tunesië en Libië veelaandacht. De rellen in Ivoorkusthalen veel minder het wereld-

nieuws. Nochtans staat dat landaan de rand van een burgeroorlog.

Verkiezingen

Het begon allemaal met de verkie-

zingsuitslag eind vorig jaar. De zit-tende president Laurent Gbagbowerd niet herkozen. Zijn tegen-stander Alassane Ouattara behaal-de de overwinning. Dit werd doorandere landen erkend. Maar Gbag-bo ging daar niet mee akkoord enhij wilde zijn post niet verlaten.Sindsdien zijn beide partijen inhevige gevechten verwikkeld. Debevolking is daar de dupe van. Er

vielen al ongeveer 200 doden enmeer dan duizend gewonden.

Vredesmacht

In Ivoorkust bevinden zich vredes-troepen van de Verenigde Naties(VN). Een van hun opdrachten isom een burgeroorlog te voorko-men. Maar de VN-soldaten kunnenniet overal tegelijk zijn. Soms wor-den ze aangevallen door aanhan-gers van president Gbagbo. Diestaken zes VN-voertuigen inbrand, waaronder een ambulance.Volgens de VN wordt het steedsonveiliger in het land. Hulporgani-saties kunnen nauwelijks nog wer-ken. Ze hebben handen en materi-aal te kort om de talloze vluchtelin-gen op te vangen. Tienduizendenmensen vluchten naar het buur-land Liberia. Maar daar zijn geenvoorzieningen genoeg om al dieIvorianen op te vangen. Ondertus-sen woedt het geweld voort. Eenburgeroorlog lijkt dichtbij. Volghet laatste nieuws op: www.kits.be

Geweld in Ivoorkust

Links zie je Ivoriaanse vluchtelingen.In hun land laait het geweld op. DeVN-vredesmacht (rechts) probeert eenburgeroorlog te vermijden. (Foto’s Belga/DEW)‹

IVOORKUST • Steeds meer Ivorianen ontvluchten hun land. Ze zijnbang voor het oplaaiende geweld. De zittende president LaurentGbagbo verloor de verkiezingen. Maar hij wil niet wijken. Tegenstan-ders worden omgebracht.

In 1984 had de eerste vlucht van deDiscovery plaats. De Discovery iseen ruimteveer of spaceshuttle. Datis een ruimtevaartuig dat opstijgtals een raket. De landing gebeurtop een baan zoals bij een vliegtuig.

Missies

Spaceshuttles zijn bemand. Er zijnruimtevaarders aan boord die demissie in goede banen leiden. Zobracht de Discovery in 1997 en1999 een bezoek aan de ruimtete-lescoop Hubble. Tijdens die mis-sies werden er onderhoudswerkenuitgevoerd. De Discovery deed ookenkele reizen naar het internatio-nale ruimtestation ISS. Tijdenszo’n missie werd de bemanningafgewisseld. Soms werden er voor-raden of onderdelen geleverd.

Ongelukken

De Discovery heeft in zijn carrièresoms technische problemen gehad.

Maar er is nooit een ongelukgebeurd. Dat was wel het geval mettwee andere spaceshuttles. In 1986viel de Challenger 73 seconden nade lancering uit elkaar. De zevenbemanningsleden kwamen om. In2003 verongelukte opnieuw eenspaceshuttle. De Columbia viel tij-dens de terugreis uit elkaar. Ook

deze keer kwamen er zeven ruimte-vaarders om. Nu de Discovery metpensioen is, heeft de NASA nogtwee ruimteveren in dienst. Datzijn de Endeavour en de Atlantis.Normaal voeren ze dit jaar hunlaatste vlucht uit. De NASA werktmomenteel aan een nieuwe raketdie verder vliegt dan de shuttles.

Dit is het ruimteveer Discovery. Dezeshuttle van de NASA heeft 39 missiesuitgevoerd. Voortaan zal hij te bewonde-ren zijn in een museum. (Foto’s NASA)

VERENIGDE STATEN • De spaceshuttleDiscovery heeft zijn laatstereis achter de rug. Het ruimteveer is een van de vijf shuttles die doorde NASA werden gebouwd. De Discovery beëindigde zijn laatste mis-sie en komt nu in een museum terecht.

Laatste reis Discovery

‹

15 maart 20113Kort

Buitenland

RobotdinoDUITSLAND • Onlangsvond de grootste technologie-beurs ter wereld plaats in hetDuitse Hannover. Er warenmeer dan 4 200 bedrijven aan-wezig. Ze stelden hun nieuw-ste snufjes voor. De blikvan-ger op de beurs was de Pleo.Dat is een robotdino. Hij kanreageren op aanrakingen engeluiden. Voor zo’n exem-plaar moet je wel 490 euroneertellen.

Rode kaartenARGENTINIE • Een Argen-tijnse scheidsrechter was dezemaand wel heel gul met zijnrode kaarten. Tijdens eenmatch in vijfde klasse deeldehij maar liefst 36 rode kar -tonnetjes uit. Daarmee belandthij in het Guinness Book ofRecords. Maar reden om te fees-ten, is er niet. De wedstrijd liepvolledig uit de hand en eindig-de in een massale knokpartij.

ReuzenhaaiVERENIGDE STATEN • InDallas wordt het grootste haai-engebit ter wereld openbaarverkocht. Het is 3,3 meterbreed en 2,4 meter hoog. Erstaan maar liefst 182 tanden in.Het gebit is van een megalo-don. Dat was 20 miljoen jaargeleden het grootste roofdieruit de oceaan. Wil je meebie-den? Dan moet je er minstens450 000 euro voor over hebben.

‹Foto © Innvo Lab

‹Foto DEW



wpO

wpOwpO

De Jeugdboekenweek 2011 komteraan. Van 19 maart tot 3 aprilstaan boeken voor jeugdige lezersin de kijker. Het thema van ditjaar is Geheimen. Er bestaan leu-ke, maar ook minder leuke gehei-men. Soms maken kinderen situ-aties mee waar ze moeilijk overpraten.

Wat doe je bijvoorbeeld als je thuisgeen warm nest is? In Ooit zal allesanders zijn volgen we Tobe die ’snachts wegloopt. Hij ontmoet eenman die op zijn vader lijkt. Deman weet zelfs waar Tobe woont.Samen beginnen ze een zoektochtin hun eigen hoofden. Deze poëti-sche novelle is het eerste boek vanAlexander Wolfram. Hoe voeltzo’n eerste boek? We vroegen hethem zelf.

Je schrijft onder een pseudoniem. Je gebruikt dus niet je echte naam. Is daar een reden voor? Alexander Wolfram: Jazeker, ikvind mijn echte familienaam nietmooi. Als schrijver kan ik mezelfeen nieuwe naam geven. Dat hebik ook gedaan. Wolfram is een che-misch element. De gloeidraad ineen lamp is daarvan gemaakt. Enzo’n gloeidraad is heel klein, fra-giel en kwetsbaar. Tegelijk is hijook heel sterk, want hij kan eenhele ruimte vullen met licht.Alexander betekent ‘beschermervan mensen’.

Wat mogen we weten van de manachter Alexander Wolfram?Dat ik tien jaar geleden begonnenben met het schrijven van eenboek. En dat het nu klaar is. Tienjaar, dat is lang, hè? Dus ik magwel zeggen dat ik veel geduld hebgehad en dat ik de tijd heb geno-men.

Dit is je eerste boek. Hoe voelt dat? Dat voelt als een enorm grote over-winning. Misschien wel de groot-ste overwinning die ik ooit hebbehaald. Ik heb een erg persoon-lijk verhaal geschreven. Het gaat

over dingen die ik vroeger als kindheb meegemaakt. En als dan blijktdat er mensen zijn die van dat ver-haal een boek willen maken – eenécht boek! – dan is dat een droomdie uitkomt.

Je schrijft op een gevoelige manierover geweld in een gezin. Is de ver-beelding een manier om aan de ‘kwa-de reus’ te ontsnappen?Verbeelding is ontzettend belang-rijk. De meeste mensen gebruikenze veel te weinig. Verbeelding isvoor mij een soort van tovermid-del. Daar kan je wonderen meeverrichten. Het maakt je wereldmooier. Maar dan moet je het welgebruiken. Om jezelf uit te druk-ken of om er mooie dingen mee temaken. Dan kan dat tovermiddeleen groeimiddel worden. Iets waarje rijker van wordt, tussen je orenen in je hart.

Gezinsgeweld laat sporen na. Tochklinkt je titel Ooit zal alles anderszijn hoopvol. Klopt dat?Als er één plaats is waar wij onsgeborgen en geliefd zouden moe-ten voelen, dan is het wel in hetgezin. Dat zou een warm nest moe-ten zijn. Maar helaas is het langniet altijd zo. In veel gezinnen is ereen strijd en die kan flink uit dehand lopen. In zulke situaties zijnkinderen erg machteloos. Ze dur-ven er met niemand over te praten,uit schaamte en uit angst. Ik hebhet zelf nooit gedurfd om er alskind over te praten. Maar ik hoopvan harte dat er kinderen zijn diehet wel durven. Ik zou heel graag willen dat mijnboek hoop geeft. Want er is hoop.Dingen kunnen namelijk ten goe-de veranderen. Dat heb ik bij mijthuis zien gebeuren. Maar veran-dering komt niet vanzelf. Daar-voor moet je stappen zetten. Endaar is soms heel veel durf voornodig.

Jouw verhaal is poëtisch en filosofisch.Vind je het belangrijk dat je de lezersdoet nadenken?Ik vind denken belangrijk. Ten-minste, goed en grondig denken.Dat staat voor mij gelijk met filo-soferen. Ik weet dat filosoferen inde ogen van veel mensen een rarebezigheid is. Maar voor mij is heteen noodzaak. Want filosoferenkan je helpen om op een anderemanier naar het leven te kijken. Ikvind het belangrijk dat mijn boekstof tot nadenken geeft. Hoe meer,hoe liever.

De Jeugdboekenweek gaat van start.Was jij als kind een boekenwurm?Nee, eigenlijk niet. Ik was vooraleen buitenkind. Ik moest kunnenbewegen en had altijd veel energie.Ik heb vaak gevoetbald, klom inbomen en bouwde kampen. Teke-nen deed ik ook heel graag. Maarverhalen konden me wel boeien.Zo herinner ik me meester Ruttennog. Hij was mijn leraar in hetvijfde leerjaar. Elke vrijdag, tijdenshet laatste lesuur, las hij een stukuit een verhaal voor. Daar keek ikecht de hele week naar uit.

Alexander Wolfram, Ooit zal allesanders zijn. De Eenhoorn, ver-schijnt in april 2011.

Zoektocht in je hoofd15 maart 2011Flits 4

‹

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 15 MAART 2011

Aimée de Jongh

Ooit zal alles anders zijn is het debuut van Alexander Wolfram. (Foto’s De Eenhoorn/Alexander Wolfram)

We geven maar liefst vijfexemplaren weg van Ooit zalalles anders zijn. Dit is dewedstrijdvraag. Hoeveel jaardeed Alexander Wolfram overhet schrijven van zijn eersteboek? Stuur je antwoord alsde bliksem [email protected]. En dit voor 8april 2011. Misschien krijg jijdan een exemplaar in je bus!

Podium

wedstrijd


LIBIE • In Libië is een oorlogaan de gang. Rebellen strijden ertegen het regime van kolonelMoammar Kadhafi. Verschillen-de landen stuurden militaire hulpom de burgerbevolking tebeschermen. België is daar ookbij.

Halfweg februari kwamen de eer-ste betogers in Libië op straat. Zijdemonstreerden tegen de dictatorKadhafi. Die sloeg met grootgeweld terug. Hij dreigde al zijntegenstanders uit te roeien. Enkelelanden, waaronder Frankrijk enGroot-Brittannië, riepen op om inte grijpen.

Resolutie

De lidstaten van de VerenigdeNaties (VN) kwamen bijeen. Zebereikten een akkoord: resolutie1973. Daarin werd onder meer eenvliegverbod (no-flyzone) bovenLibië afgekondigd. Alle vluchtenvan Kadhafi-vliegtuigen boven hetland werden verboden. Zo kunnendie toestellen niet langer de bur-gers bombarderen. Gevechtstoe-

stellen van het bondgenootschap(geallieerden) mogen vijandelijkevliegtuigen neerhalen. Het Ameri-kaanse deel van deze operatiekreeg de naam Odyssey Dawn. Ookde Noord-Atlantische Verdragsor-ganisatie (NAVO) vergaderde overLibië. Daarop kwam de bevelvoe-ring van de operatie in handen vande NAVO.

Lange oorlog

Met de hulp van de geallieerdenkonden de rebellen al enkelebelangrijke steden heroveren. Erwordt hevig slag geleverd met detroepen van Kadhafi. Hij beloofdezijn tegenstanders een ‘lange oor-log’. Kadhafi beschikt over eengroot wapenarsenaal en een enormvermogen. Dat haalde hij ondermeer uit de olie-industrie in zijnland. Hij kan wel moeilijk aannieuwe wapens geraken wegens hetwapenembargo. Dat is een maatre-gel uit resolutie 1973. Die verbiedthet verhandelen van wapens aanLibië. Voor de burgerbevolkingwordt de toestand met de dagerger.

2 1 s t e j a a r g a n g • N umm e r 1 4 • 1 a p r i l 2 0 1 1

Actu

eel

Oorlog in LibiëDeze Libische rebellen strijden tegen Moammar Kadhafi. Westerse landen geven de opstandelingen militaire steun om de burgerbevolking te beschermen. (Foto Belga)

België doet meeBRUSSEL • Ons land beslis-te om deel te nemen aan demilitaire actie in Libië. Deleden van de kamercommissieBuitenlandse Zaken keurdendat eensgezind goed.

Welke middelen zet België invoor de strijd in Libië? Onsland heeft zes F-16’s en de mij-nenjager Narcis gestuurd.

F-16’s

Een F-16 is een gevechtsvlieg-tuig. Er zijn wapens aan boordom vliegtuigen neer te schietenen om vijandelijke doelwittente bombarderen. Die F-16’smoeten ook bemand worden.Voor de operatie in Libië wor-den 150 militairen ingezet. DeBelgische troepen moeten con-troleren of de no-flyzone wordt

nageleefd. De F-16’s voerden alluchtaanvallen uit. Hun doel isom de burgerbevolking tebeschermen. De Belgen opere-ren voor deze missie vanuit deGriekse luchtmachtbasisAraxos.

Geen grondtroepen

België behoort dus officieel totde landen die militair optredenom Kadhafi’s geweld te stop-pen. Zal ons land ook grond-troepen inzetten? ‘Dat is uitge-sloten’, zegt minister vanDefensie Pieter De Crem(CD&V). De militaire steunvan België zal drie maandenduren. Afhankelijk van de situ-atie op dat moment, kan dehulp nog verlengd worden.

www.mil.be

• Regeringsvorming

• Kinderarmoede


• Japans voedsel

besmet

• IJsbeer Knut dood

• Vluchtelingen

• Belg in Formule 1

• Nieuwe attractie

• Kies een wrapper





AFZENDER: D

EEENHOORN, V


‹


Blik op de weekMuseumVERENIGDE STATEN •Anne Frank (1929-1945)krijgt binnenkort een nieuwmuseum in Manhattan. Datwordt gebouwd op GroundZero. Op die plaats boordentwee vliegtuigen zich in deWTC-torens in 2001. AnneFrank werd bekend door haardagboek. Het joodse meisjestierf in een concentratie-kamp tijdens de TweedeWereldoorlog.

HooikoortsBRUSSEL • Zit je neus ver-stopt? Moet je vaak niezen?Misschien heb je wel last vanhooikoorts. In april staan erveel bomen in bloei. De bloe-sems geven stuifmeel af. Datis lastig voor hooikoortspa-tiënten. Er valt helaas nietveel aan te doen.

GletsjersZWITSERLAND • De Zwit-serse gletsjers zijn opnieuwgekrompen. Dat blijkt uit eenrecent onderzoek. Er werdenvorig jaar 91 gletsjers onder-zocht. Daarvan bleken er 82kleiner te zijn geworden. Eenvan de ijsvelden was zelfs 196meter teruggetrokken. Desmeltende gletsjers wordentoegeschreven aan de opwar-ming van de aarde.

‹

Foto A

‹

Foto DEW

Kits 1 april 11_Kits 30/03/11 11:38 Pagina 1

1 april 2011

ANTWERPEN/GENT • Vlaamsminister van ArmoedebestrijdingIngrid Lieten (sp.a) trekt aan dealarmbel. Het aantal Vlaamse kin-deren dat in armoede leeft, neemttoe. Vooral in grootsteden als Antwerpen en Gent is dat een

groeiend probleem.

De cijfers liegen er niet om. Datblijkt uit een onderzoek. Het aantalkinderen dat in een kansarm gezingeboren wordt, is op 12 jaar tijd ver-dubbeld. Het steeg van vier procent

in 1997 naar 8,3 procent in 2009.

Groei

Op dit moment leven ongeveer 140 000 kinderen met een verhoogdarmoederisico. Dat betekent dat zijin een gezin leven waar het inko-men onder een bepaalde grens ligt.Vooral alleenstaande ouders enallochtonen behoren tot de risico -groep. Minister Lieten is bezorgdvoor de toekomst. Tegen 2017 zul-len er in Vlaanderen al 25 000 peu-ters extra zijn. Die groei doet zichvooral in Antwerpen en Gent voor.Dat zijn net de steden met eenhoger armoederisico.

ActieplanVorig jaar was het EuropeesJaar van de bestrijding vanarmoede en sociale uitslui-ting. In het licht daarvanstelde de Vlaamse regeringtoen een plan op. Datbestond uit 194 acties. Diemoesten de leefsituatie vanarmen in Vlaanderen verbe-teren. Zo werden er steun-maatregelen voorgesteldrond wonen, onderwijs engezondheid. Maar tot nu toe zijn maar 14van de 194 acties echt afge-rond, aldus minister Lieten.Dat vindt ze veel te weinig.De rest van de acties isintussen wel opgestart. Deminister roept op tot eensnellere werking. Vooral destijgende kinderarmoedevindt ze alarmerend. Er zijnde komende weken overleg-momenten gepland. Datdoet de minister in samen-werking met mensen diezelf in armoede leven.

Deze jongen woont in een kansarmebuurt. In ons land neemt de kinderar-moede sterk toe. Dat is vooral in groot-steden het geval. (Foto Belga)‹

Kinderarmoede stijgt

Binnenland 2De bofkont van de week iseen Belg uit Vlaams-Brabant.De geluksvogel won maarliefst 69 miljoen euro bij EuroMillions. Dat is een kansspeldat in verschillende Europeselanden tegelijk georganiseerdwordt. De winnaar zette viereuro in. Hij of zij wil absoluutanoniem blijven.

De pineuten van de week zijnde Belgische frietkothouders.In ons land zijn er ongeveer 1 000 frietkoten te veel. Datzegt het Nationaal Verbondvoor Frituristen. Volgens deorganisatie telt ons land nuzo’n 5 000 frietkoten. Doordater te veel zijn, kunnen som-mige frituuruitbaters nietrondkomen. Bovendien zegtde organisatie dat veel uitba-ters het beroep onderschatten.

‹

Foto A

BofkontPineut&

Kort

Binnenland

De aanleiding tot de ruzie tussende N-VA en de CD&V was eenopen brief van een aantal CD&V-ministers. Daarin schreven ze dathet gedaan moest zijn met de kri-tiek op de regering van lopendezaken. Die tijdelijke regering wordtgeleid door aftredend premier YvesLeterme (CD&V).

Mislukt

Leterme ging in een interview metde krant De Standaard nog eenstapje verder. Daarin liet hij opte-kenen dat het probleem niet deregering van lopende zaken was.Maar wel dat Bart De Wever (N-VA) tot dusver mislukt was. Dieuitspraak viel natuurlijk niet ingoede aarde bij de N-VA. De partijsprak over een ‘brutale aanval’. Erzit dus duidelijk een haar in deboter tussen de twee grootsteVlaamse partijen.

Bemiddelaar

Maar toch hebben de N-VA en deCD&V elkaar nodig. De CD&Vbenadrukte dat ze een regering wilmet de N-VA erbij. Hoe zit het numet die regeringsonderhandelin-gen? Wouter Beke, de voorzittervan de CD&V, is momenteel bezigaan een bemiddelingsopdracht.Maar de verwachtingen zijn laag.

Recente peilingBij de federale verkiezingen in juni 2010 kwam de N-VA als Vlaamseoverwinnaar uit de bus. De regeringsonderhandelingen zitten evenwelmuurvast. Welke gevolgen heeft dat voor de N-VA?De Standaard en de VRT deden onlangs een peiling bij 1 033 Vlaamsekiezers. Daarin werd gevraagd voor wie ze zouden stemmen. De N-VAstond op kop met 31,5 procent. Bij de verkiezingen behaalde de N-VAeen score van 28,2 procent. Dat is dus een stijging met 3,3 procent.

RegeringsvormingDit is Bart De Wever. Hij is de partij-voorzitter van de N-VA. Onlangs ont-stonden er spanningen tussen deze par-tij en de CD&V. (Foto Belga)

SlaaptekortBRUSSEL • Zit jij tot ’savonds laat aan de computer?Stuur je nog sms’jes voor hetslapengaan? Dan is de kansgroot dat je een slaaptekorthebt. Dat blijkt uit een onder-zoek van de VUB bij 1298adolescenten. Daarvan kamp-te de helft met een slaapte-kort. Er zou een verband zijnmet het mediagebruik.Onderzoekers vermoeden datje niet vlot in slaap raakt als jetot ’s avonds laat surft ofsms’t.

VerkeerBRUSSEL • Het aantal ver-keersdoden in ons land daalt.Tussen december 2009 ennovember 2010 waren er 755dodelijke slachtoffers. Dat iseen daling met tien procentten opzichte van het jaarervoor. Toch telt ons land inverhouding nog altijd dubbelzoveel verkeersdoden alsNederland.

OvervolGENK • Uitbaters van hon-denasielen zijn bezorgd. Huncentra zitten overvol. Momen-teel zijn er zelfs wachttijdentot drie maanden om eenhuisdier op te nemen. Hetprobleem is het grootst in deprovincie Limburg. Het asielvan Genk wil dat mensenbeter nadenken eer ze eenhond in huis nemen.

‹Foto A

‹Foto A

BRUSSEL • We hebben nog altijd geen regering. De Franstalige enVlaamse partijen komen maar niet tot een akkoord. Bovendien ont-stonden er onlangs grote spanningen tussen de N-VA en de CD&V.Beide partijen hadden kritiek op elkaar. Dat maakte de bemiddelings-opdracht van Wouter Beke (CD&V) er niet makkelijker op.

‹


De Japanse regering schat dat deaardbeving en de tsunami voor 212miljard schade hebben aangericht.Fabrieken, huizen en wegen zijnvernield. Ruim een kwart miljoenmensen verblijven noodgedwongenin opvangcentra.

Radioactiviteit

Naast de vernielingen door denatuurrampen, was er ook schadedoor een kernramp. In de kerncen-trale van Fukushima ontsnaptenradioactieve stoomwolken. Daar-door kwamen er in de omgevingradioactieve deeltjes terecht. Des-kundigen deden metingen op hetvoedsel uit de streek. Dat bleekbesmet. Daarop verbood de pre-mier de verkoop van enkele groen-tesoorten. Ook melk werd verbo-den. Want koeien graasden op wei-den waar radioactieve deeltjes neer-kwamen. De groenten en melk zul-len vernietigd worden. Het bedrijf

dat de kerncentrale beheert, zal deboeren moeten vergoeden voor hetverlies. Ook in het zeewater rondFukushima werd een te grote dosisradioactief jodium gemeten.

Drinkwater

Tien dagen na de tsunami bleek hetkraantjeswater van de nabijgelegenhoofdstad Tokio niet veilig. ‘Weraden de inwoners aan om hun kin-deren geen kraantjeswater te latendrinken’, zei de regering. Er zatmeer radioactief jodium in dan toe-gelaten is door de Wereldgezond-heidsorganisatie. Na het berichtbegonnen de inwoners in paniekflessenwater in te slaan. De waren-huizen konden de vraag niet vol-gen. Na enkele dagen zakte de hoe-veelheid jodium onder het wettelij-ke minimum. De inwoners moch-ten weer kraantjeswater drinken.‘Maar als er opnieuw een radioac-tieve wolk ontsnapt, is er weer een

probleem’, zeggen deskundigen.

Herstel

In de kerncentrale van Fukushimais het gevaar ondertussen nog altijdniet geweken. Technici werken dagen nacht om de schade te herstel-len. Ze willen vermijden dat erradioactiviteit vrijkomt. Dat doen

ze met gevaar voor eigen leven. Delaatste tijd groeit de kritiek. Deschade zou veel erger zijn dan deJapanse regering liet uitschijnen.Pas onlangs gaf de regering toe dater een gedeeltelijke kernsmeltingheeft plaatsgevonden. Ook Tepco,de beheerder van de kerncentrale,geeft soms onduidelijke informatieover de toestand. Intussen probeert

het land zich langzaam te herstel-len. Maar er is enorm veel werk.Bijna dagelijks zijn er naschokken.Volg het laatste nieuws over Japanop: www.kits.be

Japans voedsel besmetJAPAN • Japan kreeg in maart af te rekenen met een aardbeving, eentsunami en een kernramp. Er vielen naar schatting 10 000 doden enduizenden zijn nog altijd vermist. De heropbouw van het land verlooptmoeizaam. Bovendien is er radioactiviteit in de voedselketen terecht-gekomen.

DUITSLAND • De beroemdeijsbeer Knut is op vierjarige leef-tijd gestorven. Dat maakte dedierentuin van Berlijn bekend.Knut stierf aan een hersenziekte.

IJsbeer Knut werd geboren indecember 2006. Zijn moeder ver-stootte hem. Daarom bracht eendierenverzorger Knut groot met defles. De schattige ijsbeer werdrazend populair bij het publiek en

in de media.

Schattig

Knut vertederde iedereen met zijndonzige uiterlijk. Speciaal voorhem kwamen bezoekers massaalnaar de zoo. De dierentuin ver-diende daar goed aan. Er werdenveel voorwerpen verkocht met deafbeelding van Knut op. Maar uitbepaalde hoeken kwam er kritiek.‘Het is niet goed dat een ijsbeerdoor een mens wordt grootge-bracht’, zeiden sommige biologen.‘Dan zal hij zich later nooit thuisvoelen bij zijn soortgenoten.’

Hersenziekte

Naarmate de ijsbeer groter en min-der schattig werd, verslapte demedia-aandacht. Knut woonde ineen groot ijsberenverblijf met drieandere ijsberen. Hij werd regelma-tig gebeten, onder meer door zijnmoeder. Knut bleef de nabijheidvan mensen opzoeken. Toen hijonverwacht stierf, dachten sommi-gen dat het door de stress kwam.Maar dat bleek niet het geval.Onderzoek wees uit dat hij eenhersenziekte had. Knut zal nuopgezet worden en in een museumterechtkomen.

IJsbeer Knut dood

Deze boer uit de streek van Fukushimakijkt bezorgd naar zijn oogst. Na dekernramp werd in enkele groentesoortenradioactiviteit gemeten. (Foto Belga)

‹

ITALIE • Het Italiaanse eiland-je Lampedusa kan de stroomvluchtelingen niet meer aan.Door de recente opstanden inNoord-Afrika wagen duizendenmigranten de oversteek.

Lampedusa is een Italiaans eilandin de Middellandse Zee. Het ishet dichtstbijzijnde deel vanEuropa voor de kust van Tune-sië. Sinds de crisis in de Arabi-sche wereld, is een grote stroomvluchtelingen op gang gekomen.Vooral Tunesiërs wagen de over-steek naar Europa in vaak gam-mele bootjes. Ze hopen een ver-

blijfsvergunning voor de Europe-se Unie te bemachtigen. Deze ille-gale migranten worden onderge-bracht in een opvangcentrum inLampedusa. Maar dat kan de toe-vloed niet meer aan. Er zijnmomenteel meer vluchtelingendan inwoners op het eiland. Eenaantal vluchtelingen werd eldersondergebracht. Italië vraagt dehulp van de EU om het vluchte-lingenprobleem op te lossen.

1 april 2011Buitenland 3

Vluchtelingen

Dit is een van de vele bootjes vluchte-lingen naar het Italiaanse eilandLampedusa. Het kleine eiland kan detoevloed niet meer aan. (Foto DEW)

‹

Buitenland

Dit is Knut op volwassen leeftijd. Deijsbeer werd op jonge leeftijd wereldbe-roemd. Onlangs stierf hij aan een her-senziekte. (Foto DEW)

‹



1 april 2011

Zo zal de gloednieuwe attractie Dizz eruit zien. (© Bobbejaanland)

‹

‹

Flits 4Nieuwe attractie

Belg in Formule 1

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 1 APRIL 2011

Aimée de Jongh

Dit is Jérôme D’Ambrosio tijdens zijn eerste wedstrijd in Formule 1. (Foto Belga)

U

U

C

Kies de nieuwe wrapperBRUSSEL • Ken je VéroniqueLeysen? Zij is een van de Ketnet-wrappers. Binnenkort krijgen zeer een nieuwe collega bij. Wiedat wordt, bepalen de kinderenzelf.

Ketnet heeft een team van wrap-pers. Die jonge mensen ‘verpakken’de programma’s. Ze presenteren,doen spelletjes en maken inter-

views en reportages.

Stemmen

Er werd een oproep gelanceerdvoor nieuw talent. Daaruit werdenvijf kandidaten geselecteerd (ziefoto). Vanaf 26 maart werden dieaan de kijkers voorgesteld. Dekomende weken kunnen de kinde-ren hen beter leren kennen. Het

vijftal moet een aantal opdrachtenuitvoeren. Hoe ze dat doen, kan jedagelijks zien op Ketnet. Op zater-dag 23 april volgt er een spannen-de liveshow. Daarin kunnen de kij-kers via sms of de rode knop stem-men voor een van de kandidaten.Wie wordt het? Een ding is zeker.De nieuwe wrapper wordt Barbara,Sarah, Charlotte, Korneel ofBjorn!

AUSTRALIE/BRUSSEL • Erneemt eindelijk weer een Belgdeel aan de Formule 1-wedstrij-den. Dat was lang geleden. De 25-jarige Jérôme D’Ambrosio reedonlangs zijn eerste wedstrijd. Datwas in de Grand Prix van Austra-lië. Hij behaalde een verdienste-lijke 14de plaats.

Formule 1 is de benaming voor dehoogste klasse in de autosportcom-petitie. De Formule 1-auto’s zijndaar speciaal voor gebouwd. Zebereiken snelheden tot ruim bovende 300 km per uur. Deze autosportis dus niet zonder gevaar.

Karten

Belgische deelnemers aan de For-mule 1 zijn dun gezaaid. Dat komtomdat er wereldwijd per seizoenmaar 25 F1-piloten rijden. De kansdat er een Belg bij zit, is dan ookklein. De laatste Belgische Formule1-piloot was Philippe Adams. Datwas 15 jaar geleden. Dit jaar heeft

ons land opnieuw een deelnemer.Jérôme D’Ambrosio is een Fransta-lige Belg. Hij begon op zijn 14demet karten op competitieniveau.Na enkele jaren groeide dat uit totracen.

Debuut

D’Ambrosio maakte zijn debuut inhet Australische Melbourne. DeDuitser Sebastian Vettel won derace. Onze landgenoot leverde eenmooie prestatie af. Hij eindigde opde 14de plaats en maakte bijna geenfouten. De volgende Grand Prix-wedstrijd is op 10 april in Maleisië.

Sportbordop je

LICHTAART • Het pretparkBobbejaanland bestaat 50 jaar.Dat wordt gevierd met eennieuwe attractie. Zin in een rit-je op de duizelingwekkendeDizz?

Het pretparkseizoen start weldra.Bobbejaanland opent op 9 aprilzijn deuren voor het grotepubliek. Op 7 mei is er het groteverjaardagsfeest. Dat wordt metalle bezoekers gevierd.

Achtbaan

Het hele pretpark steekt voor ditfeestjaar in een nieuw kleedje.Verschillende attracties en win-kels werden opgeknapt. Maar de

kers op de taart is toch wel deDizz. Dat is een zogenaamdespinning coaster. In deze familie-achtbaan rijd je met een karretjeop de sporen. Het karretje kanrond zijn eigen as draaien. Degloednieuwe attractie kosttemaar liefst vijf miljoen euro.Zorgt een ritje op de Dizz voorkriebels in je buik? Dat kan jemisschien in de paasvakantie zelfeens uittesten. Info over prijzenen openingsuren vind je op:www.bobbejaanland.be

KitsBits&

Slimme Pim

Wijzereg

H

x

VRT - Lies W

illaert


Blik op de week

Tanks tegen demonstranten

21 s t e j a a r g a n g • N umm e r 1 5 • 1 m e i 2 0 1 1

AFGHANISTAN • Onlangs ont-snapten bijna 500 talibanstrijdersuit de gevangenis van deAfghaanse stad Kandahar. Dat iseen kaakslag voor presidentHamid Karzai.

Afghanistan is een islamitischerepubliek in Zuid-Azië. In 2001vielen de Verenigde Staten daarbinnen. Ze waren op zoek naar

Osama bin Laden. Hij werd nietgevonden. De talibanregering werdafgezet. In 2004 kwam er een nieu-we grondwet.

NAVO

De leider van het nieuwe regime ispresident Karzai. In het land zijnNAVO-veiligheidstroepen aanwe-zig. Dat is nodig omdat de taliban

nog altijd terugvechten. Het is debedoeling dat de NAVO-troepenzich geleidelijk aan terugtrekken.Het Afghaanse leger zou dan decontrole krijgen. Kan ze de talibanaan zonder de steun van deNAVO? Daarover is veel twijfel.

Tunnel

De spectaculaire ontsnapping

gebeurde via een 300 meter langetunnel. ‘De talibangevangenenmoeten daar zeker zeven maandenaan gewerkt hebben’, verklaarde dedirectie. Sommigen denken dat eendeel van de gevangenisbewakingmedeplichtig moet zijn. PresidentKarzai noemt de ontsnapping eenramp. Hij vreest dat de ontsnapteneen aanslag beramen tegen hetregeringsleger en de NAVO.

SYRIE • De Syrische presidentBashar al-Assad stuurde leger-tanks op zijn burgerbevolking af.Dat deed hij om het groeiendeprotest in de kiem te smoren.Zijn gewelddadige aanpak zorgtvoor wereldwijde verontwaardi-ging. Verschillende landen wer-ken aan sancties tegen Syrië.

De opstand in Syrië begon op 6maart 2011. Enkele tienersbeschreven een muur met vrij-heidsslogans. Ze protesteerden

tegen het strenge beleid van presi-dent al-Assad. De scholieren wer-den opgepakt. De weken daaropwaren er demonstraties. Het pro-test zwol aan tot massabetogin-gen.

Tanks

Vooral de stad Deraa is een broei-haard van verzet. De presidentprobeerde de opstand te onder-drukken. Verschillende betogerswerden neergeschoten. Op 19

april deed al-Assad een poging omde problemen zonder geweld op telossen. Hij beloofde de tegenstan-ders meer vrijheid. Maar datleverde niets op. Daarop sloeg depresident keihard terug. Hijstuurde 5 000 militairen en eenzevental legertanks op de bevol-king af.

Maatregelen

De gewelddadige aanpak van al-Assad lijkt op die van de Libische

dictator Kadhafi. Ook hij treedtbloedig op tegen de burgerbevol-king. Enkele landen, waaronderBelgië, besloten de Libische bur-gers militair te beschermen.Gebeurt dat nu ook in Syrië? ‘Wekunnen niet bij elke dictatuurmilitair ingrijpen’, zegt HermanVan Rompuy. Hij is de presidentvan de Europese Unie (EU). Ver-schillende lidstaten willen sanc-ties tegen Syrië. Bij het ter persegaan, werd daar binnen de VN-veiligheidsraad over vergaderd.

• Hangjongeren

• Bezoekrecht

• Brand in Hoge Venen

• Toren uit steigers

• Zone rond Fukushi-

ma

• Topprestatie

• Toetanchamon in

Brussel

Honderden taliban ontsnapt

Links de gevangenis van Kandahar waaruit 487 taliban ontsnapten. Rechts het tunnelgat waardoor ze verdwenen. (Foto’s Belga)


Actueel

Foto A


AFZENDER: D

EEENHOORN, V


CampagneVERENIGDE STATEN •President Barack Obama steltzich kandidaat voor de verkie-zingen in 2012. Dat liet hijweten via een filmpje op You-Tube. Ondertussen is zijncampagne opgestart. In eentoespraak stelde hij grotebezuinigingen voor. Desuperrijken zouden meerbelastingen moeten betalen.

HuwelijkGROOT-BRITTANNIE •Op 29 april traden prins Wil-liam (28 jaar) en Kate Middle-ton (29 jaar) in het huwelijk.Prins William is de oudstezoon van de overleden prinsesDiana (1961-1997). Hij is detroonopvolger na zijn vaderprins Charles. Maar voorlopigzit koningin Elisabeth nogaltijd op de troon.

GoudkoortsCOLOMBIA • De prijs vanhet goud staat momenteelheel hoog. Dat zorgt inColombia voor een ongezienegoudkoorts. Zowel bedrijvenals gewone mensen gaan opzoek naar het edele metaal.De bedrijven doen dit viamijnbouw. De gewone men-sen speuren de rivieren af methun goudzoekerspan (ziefoto).

‹‹

Foto DEW

‹


Kits 1 mei 11_Kits 28/04/11 10:24 Pagina 1

1 mei 2011

BAELEN • Onlangs brak er eenzware brand uit in de HogeVenen. Het was de ergste branduit de geschiedenis van hetnatuurgebied. Ongeveer 1 000hectare werd door het vuur ver-teerd. De politie onderzoekt of erkwaad opzet mee gemoeid is.

De brand ontstond ter hoogte vanhet ‘Croix Mockel’ in de gemeenteBaelen. Dat gebeurde op maandag-namiddag 25 april. Diezelfdeavond kwamen er nog twee brand-haarden bij. Bij het ter perse gaan,was nog niet duidelijk hoe debrand ontstond. Misschien gooideeen onvoorzichtige wandelaar eenbrandend peukje weg. Of mogelijkwerd de brand aangestoken.

Moeilijk blussen

De droge weersomstandigheden eneen heftige wind bemoeilijkten hetblussen. Wel 300 brandweerman-nen uit 15 korpsen schoten tehulp. Er werd ook een blusheli-kopter ingezet. Die kan 800 literwater lossen in enkele seconden.Het nablussen duurde tot dinsdag-avond. Uiteindelijk kreeg de

brandweer alles onder controle.Maar de brand richtte in hetnatuurgebied een grote verwoes-ting aan.

Natuurgebied

De Hoge Venen is de naam vaneen natuurreservaat in het noord-oosten van België. Een stukje vande Hoge Venen ligt op Duitsgrondgebied. De Hoge Venenbehoren dus grotendeels tot deArdennen en een klein stukjehoort bij de Eifel (Duitsland).Typisch voor het gebied is dat erveel neerslag is. Alle waterlopen inde streek hebben daar hun oor-sprong. Het landschap bestaat uithoogveengebieden, heideterreinen,weiden en bossen. Er is een uniekefauna en flora. Zo vind je er her-ten, reeën en everzwijnen. Ergroeien zeldzame planten alslavendelheide en wolgras. De scha-de als gevolg van de brand wordtnu door deskundigen onderzocht.

Een brand in de Hoge Venen legde eengebied van 1 000 hectare grond in deas. De politie onderzoekt of de brandaangestoken werd. (Foto Belga)‹

Brand in Hoge Venen

BezoekrechtBRUSSEL • Er zijn steedsmeer inbreuken rond hetbezoekrecht bij echtscheidin-gen. Vooral gescheiden mama’swillen de kinderen niet meege-ven aan de ex-partner.

Vorig jaar hebben de parkettenin ons land 20 652 inbreuken ophet bezoekrecht moeten behan-delen. Dat houdt in dat eenouder weigert om zijn kind meete geven met de ex-partner. Hetgaat in tegen de regeling die zijdaarover gemaakt hebben. De ex-partner kan dan een klacht indie-nen. In twee jaar tijd is het aantalinbreuken met 13 procent geste-

gen. Vooral gescheiden mama’sleven de gemaakte afspraken nietna. De meeste problemen situ-eren zich bij de weekendregeling.Dan verblijven de kinderen in deweek bij de ene ouder. In hetweekend gaan ze naar de andereouder. Sinds 2006 legt de rechterbij voorkeur co-ouderschap opbij een echtscheiding. Daarbijverblijven de kinderen de eneweek bij papa en de andere weekbij mama.

KOKSIJDE/DEPANNE/NIEUWPOORT • Depolitie van de westkust wil in dezomervakantie hard optredentegen hangjongeren. Wie overlastveroorzaakt, krijgt te maken metde VIP- politie.

De afkorting VIP staat voor VeryIrritating Police (Erg VervelendePolitie). Het is de bedoeling dat depolitie hangjongeren van heeldichtbij volgt. Zo dicht, dat hetvoor de jongeren vervelend wordt.Als er problemen zijn, zal de poli-tie streng optreden. Wat zijn hang-jongeren eigenlijk? Dat zijn jonge-ren die voortdurend nabij eenzelf-

de ruimte of openbare plaats rond-hangen.

Vandalisme

Op zich is dat rondhangen geenprobleem. Maar de mogelijkegevolgen wel. Soms wordt er alco-hol gedronken en dat kan leidentot dronkenschap. Daarnaast islawaaihinder een bron van erger-nis. Ten slotte is er het vandalisme.Auto’s worden bekrast of murenworden met graffiti bespoten. DeVIP-politie wil duidelijk makendat dit gedrag niet kan. Ze doet ditdoor de hangjongeren continu tevolgen en te controleren. De VIP-politie wil ten laatste tegen hetbegin van de zomervakantie actiefzijn. Concreet gaat het over de bad-steden Koksijde, De Panne enNieuwpoort. De meningen overdeze aanpak zijn verdeeld. Sommi-gen denken dat dit project amok-makers zal afschrikken. Anderenzijn bang dat de VIP-politie juisteen averechts effect kan hebben.Het zou agressie tegenover agentenverhogen.

Sommige hangjongeren zorgen voorproblemen. De VIP-politie van dewestkust wil daar iets aan doen. Zegaat jongeren van heel dichtbij volgen. ‹

Binnenland 2Hangjongeren

In ons land stijgt het aantal inbreu-ken rond bezoekrecht bij een echt-scheiding. De ene ouder weigert hetkind mee te geven met de ex-partner.

‹

Kort

Binnenland

MeiklokjesBRUSSEL • Tijdens de paas-vakantie klommen de tempe-raturen hoog op. Daardoorstaat de natuur vroeger dananders in bloei. Dat is ook hetgeval met de meiklokjes oflelietjes-van-dalen. Die bloe-men worden vaak gegeven op1 mei. Maar dit jaar waren demeiklokjes in de meeste tui-nen begin mei al uitgebloeid.

Nieuwe wrapperBRUSSEL • De nieuwe wrap-per bij Ketnet is bekend. De23-jarige Charlotte Leysen uitSchoten behaalde de overwin-ning. De kijkers stemden meetijdens de live-show. Leysenvolgt haar derde jaar Musical-theater in Nederland. Zespeelde al mee in enkelemusicals en videoclips. Nahaar overwinning ging zemeteen bij Ketnet aan de slag.

Elektrische fietsBRUSSEL • Elektrische fiet-sen worden in België steedspopulairder. Een elektrischefiets is een tweewieler dievoortgedreven wordt doorelektriciteit. Dit gebeurt aldan niet in combinatie metspierkracht. In sommigezaken is de verkoop van elek-trische fietsen dit jaar vervier-voudigd. Meer en meer men-sen gebruiken dit vervoermid-del in het woon-werkverkeer.

‹

Foto Olegivit

‹

© VRT 2011

Foto A

Foto A


1 mei 2011

JAPAN • Op 11 maart 2011 werdJapan getroffen door een aardbe-ving en een tsunami. De kern-centrale in Fukushima raaktezwaar beschadigd. Er ontsnapteradioactiviteit. Het zal zes totnegen maanden duren eer alleshersteld is.

Onlangs riep de Japanse regeringeen evacuatiezone uit. Het gebiedbinnen een straal van 20 kilometerrond de centrale is verboden ter-rein. Zonder toestemming magniemand daar komen. Wantondanks de radioactieve stralingbleken er nog mensen te wonen.Momenteel lekt er nog altijd radio-actief water uit de kerncentrale.

Robots

Hoelang zal dat duren? ‘We heb-ben zes tot negen maanden nodigom de reactoren volledig af te koe-len’, zegt eigenaar Tepco. ‘Pas dankan de kerncentrale helemaal stil-gelegd worden.’ Daarna is het de

bedoeling dat de centrale met eendikke laag beton overgoten wordt.Dat is in Tsjernobyl ook zogebeurd (zie kader). Wegens de hoge dosis stralingworden nu robots ingezet. Zij wor-den van op een afstand bediend.

Tsjernobyl

De ernst van een kernrampwordt ingedeeld in verschil-lende niveaus. De ramp vanFukushima werd geklas-seerd als niveau 7. Dat ishetzelfde niveau als de kern-ramp in Tsjernobyl in 1986.Wat gebeurde daar precies?Op 26 april 1986 had eenernstig ongeluk plaats in decentrale van Tsjernobyl. Datwas in de toenmalige Sovjet-Unie (nu hoort Tsjernobylbij Oekraïne). Er was eenbrand en een ontploffing.Daardoor kwam een grotewolk radioactieve stof vrij.De schattingen over hetaantal slachtoffers lopen uit-een. Volgens de VN warener 4000 tot 9 000 extra sterf-gevallen ten gevolge vankanker. Rond de centralekwam een betonnen omhul-sel. De omgeving werd afge-sloten.

Zone rond Fukushima

Dit is de beschadigde kerncentrale vanFukushima. Het zal zes tot negenmaanden duren eer de radioactieve straling onder controle is. (Foto DEW) ‹

Buitenland 3

De pineut van de week is eenbank in India. Medewerkersstelden vast dat tien miljoenroepies ineens verdwenenwaren. Dat bedrag komt over-een met ongeveer 153 000euro. De daders werden snelgevonden. Het ging om ter-mieten. In het verleden had-den deze vraatzuchtige mier-achtigen ook al schade aange-richt.

‹

Foto A

BofkontPineut&

Kort

Buitenland

De toren van Pisa is een vrijstaan-de klokkentoren bij de kathedraalvan Pisa. Hij heeft 297 treden. Hetbouwwerk is een toeristische trek-pleister. Dat komt omdat hijscheef staat. De bouw van de torenbegon in 1173. Die verliep in driegrote fases. Af en toe lag de bouween tijdlang stil. Uiteindelijk ginger een periode van 200 jaar overheen.

Toeristen

Doordat de toren zo scheef staat,trekt hij een massa toeristen aan.Veel mensen laten zich zo fotogra-feren alsof ze de toren rechtduwen. Met de jaren ging de torensteeds meer hellen. De Italiaanseregering was bang dat hij zouomvallen. Tussen 1990 en 2001werd de toren voor het publiekgesloten. Deskundigen voerdenwerken uit om de hellingsgraad teverminderen. Sinds december2001 is de toren weer toegankelijk.De laatste jaren stond de torenvoortdurend in de steigers. Diezijn net voor Pasen weggehaald.Het gebouw ziet er heel mooi uit.Het marmer oogt weer wit. Deeeuwenlange resten vuil en smogwerden verwijderd. Ook de red-dingswerken blijken een succes.De toren staat wel nog altijdscheef. Maar hij wordt door lood-zware tegengewichten steeds rech-

ter. Dat is met het blote oog nietzichtbaar. Dat proces zal over tweeof drie jaar stoppen. Het is niet de

bedoeling dat de toren helemaalrecht komt. Want dan verliest Pisazijn grootste toeristische attractie.

ITALIE • Na 20 jaar herstellingswerken is de toren van Pisa helemaalopgeknapt. De werken waren broodnodig. De toren stond zo scheefdat hij uiteindelijk kon omvallen.

Toren uit steigersDit is de wereldberoemde toren vanPisa. Wel 20 jaar lang werden er her-stellingswerken uitgevoerd. Nu is detoren uit de steigers. (Foto DEW)

‹

Kat is heldDUITSLAND • In het Duit-se Dillingen heeft een kat zijnbaasjes gered van de verstik-kingsdood. Midden in denacht begon de kat heel luidte miauwen. Er was een hogehoeveelheid koolstofmonoxi-de uit de kapotte kachel ont-snapt. Die stof kan dodelijkzijn. De vader van het gezinwerd wakker door de kat. Deman kon tijdig zijn vrouw,hun twee kinderen en de katin veiligheid brengen.

ValVERENIGDE STATEN •Een Britse toeriste heeft hetleven gered van een eenjarigebaby. De vrouw zat in hetzwembad van een hotel.Ineens zag ze een baby dichtbij een balkonreling kruipen.Dat was op de vierde verdie-ping van een gebouw. De toe-riste haastte zich uit hetzwembad. Net op tijd kon zehet vallende kindje opvangen.De baby hield niets over aanhet ongeval.

ZomermodeWat zijn de trends voor dezezomer? Eigenlijk kan zowatalles. Zowel superkorte alssuperlange rokken zijn in.Ook het kleurenpalet isdivers. Dat gaat van natuur-kleuren tot de zwierige printsuit de jaren ‘70.

‹

Foto A

‹Foto A


De bofkont van de week isBaer van der Meij. Dezeanderhalf jaar oude peuter uitNederland is een dikke hit opYouTube. In het filmpje trapthet jongetje drie keer achterelkaar een bal in een speel-goedkist. Het filmpje werdopgepikt door een bekendAmerikaans sportblad. Dekunsten van het jonge voet-baltalent gingen al de wereldrond.


ga

ANTWERPEN • Denk je datpoppen niet kunnen acteren?Dan moet je eens naar een voor-stelling van een figurentheatergaan kijken. Door de bomen hetbos is een opvoering van HET-PALEIS. Er zijn veel poppen envier acteurs.

De voorstelling is bedoeld voor 12-plussers. Door de bomen het bos ver-

telt over de grote en kleine kantenvan het leven.

Spinnenweb

Wie is verliefd op wie? Wie durftwat niet te zeggen? Dat komt detoeschouwer allemaal te weten.Het gaat over de mensen in eenkleine stad. Waar Marie iedereenkent. En waar iedereen Marie

kent. Er is een spinnenweb aangevoelens. Ziet Marie door debomen het bos nog? Dat is meteende titel van het stuk. Meer infoover speeldata op:www.hetpaleis.be

Door de bomen het bos

BRUSSEL • Philippe Gilbertschreef onlangs een stukje wie-lergeschiedenis. In anderhalveweek behaalde hij vier overwin-ningen. Dat is een topprestatie.

Philippe Gilbert is een 28-jarigeBelgische wielrenner. Zijn ploegis Omega Pharma-Lotto. Gilbertverkeert dit seizoen in een uit-zonderlijk goede vorm. Hijbehaalde knappe zeges in de Bra-bantse Pijl, de Amstel Gold Raceen de Waalse Pijl. Daarna volgdede overwinning in Luik-Bastena-ken-Luik (L-B-L).

Ronde

Gilbert won vier heuvelachtigevoorjaarsklassiekers op een rij.Hij is de eerste renner uit degeschiedenis die daarin slaagt.Gilbert is vooral blij met zijnzege in L-B-L. ‘Daarmee gaateen jongensdroom in vervulling’,

verklaarde hij. Het was 12 jaargeleden dat een Belg die klassie-ker won. De laatste keer was datde intussen overleden FrankVandenbroucke (1974-2009).Wat brengt de toekomst voorGilbert? Hij start in elk geval aande Ronde van Frankrijk. De ren-ner wil een rit winnen en geelpakken.

Topprestatie

BRUSSEL • Heb je er altijd vangedroomd om naar Egypte te rei-zen? Wil je een faraoschat vandichtbij zien? Dan is deze nieuwetentoonstelling iets voor jou. Detitel is Toetanchamon, zijn graf-tombe en zijn schatten. De expobrengt een stukje Egypte naar jetoe.

Toetanchamon was een farao uithet Oude Egypte. Hij regeerde van1332 tot 1323 voor Christus. In

1922 werd zijn graf ontdekt doorde Engelse archeoloog HowardCarter. De graftombe lag vol schat-ten. Het beroemde gouden maskeris daar een van.

Mysterie

Voor de tentoonstelling werdendrie grafkamers uit de tombe vol-ledig nagemaakt. Op 4 000 m2 vindje meer dan 1 000 voorwerpen. Hetzijn niet de echte voorwerpen uitde tombe. Die zijn te kostbaar omuit hun omgeving weg te halen. Devoorwerpen werden wel tot in dedetails nagemaakt. Toetanchamon

is een farao die tot de verbeeldingspreekt. Over zijn dood hangt eenmysterie. De farao stierf onver-wacht op zijn 19de. Sommigendenken dat er een vloek neerdaal-de over diegenen die zijn graf ont-dekten. Je kan de mysterieuze sfeer zelfkomen opsnuiven in deze expo. Jevindt er veel informatie over decultuur van de Oude Egyptenaren.De tentoonstelling loopt van 20april tot en met 6 november 2011in Brussels Expo op de Heizel.

www.kingtutbrussels.be

1 mei 2011

Philippe Gilbert kust zijn L-B-L-trofee. (Foto Belga)

‹

Flits 4

Podium

Sportbordop je

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 3 MEI 2011

3

Aimée de Jongh

Wijzereg

Dit zijn enkele (nagemaakte) voorwerpen uit de tentoonstelling rond Toetanchamon. (© Anne-Marie von Sarosdy)

Toetanchamon in Brussel‹

© HETPALEIS



B i j l a g e b i j K i t s n u mm e r 1 5 • 1 m e i 2 0 1 1

DOSSIERVerkeer en mobiliteit

plus

Onze samenleving is altijd inbeweging. Zowel overdag als ’snachts zijn er mensen onderweg.Waarom verplaatst iemand zicheigenlijk? En op welke manierenkan dat allemaal?

Mobiliteit betekent beweeglijk-heid. Het is een belangrijk ver-keersthema. In onze drukke maat-schappij willen mensen snel terplaatse raken. Daardoor zijn ervooral op piekmomenten verschil-lende voertuigen tegelijk op dewegen. Dat zorgt voor een mobili-

teitsprobleem (zie kader).

Vervoermiddelen

Om mensen en goederen te ver-voeren, bestaan er verschillendevervoermiddelen. Meestal wordteen indeling gemaakt volgens weg,water, spoor en lucht. Op het landverplaatsen mensen zich met een(vracht)wagen, bus, fiets of brom-mer. Zee- en binnenschepen vindje respectievelijk op zee en op debinnenwateren. Trein en metrozijn vormen van openbaar vervoer

via rails. Vliegtuigen en helikop-ters vervoeren passagiers via hetluchtruim. Wie het nog hogerzoekt, komt bij de ruimtevaartterecht.

Woon-werkverkeer

Waarom verplaatsen mensen zicheigenlijk? Een eerste reden isomdat ze ergens iets moeten doen.Zo verplaatsen mensen zich tij-dens de week naar hun werk. Datheet woon-werkverkeer. Andereactiviteiten zijn winkelen, hobby’s

beoefenen en de kinderen naarschool brengen. Een andere redenvoor verplaatsingen is het vervoervan goederen. Dagelijks zijn ervele vrachtwagens onderweg omde winkels te bevoorraden. Dattransport kan ook via spoor, luchtof water verlopen.

Zonnewagen

Onze wegen raken steeds voller.Dat is niet alleen lastig voor debestuurders. Het zorgt ook vooreen grote CO2-uitstoot. Die stof isschadelijk voor het milieu. Deoverheid zoekt naar oplossingenom de CO2-uitstoot te verminde-ren. Zo krijg je een ‘ecokorting’ alsje een milieuvriendelijke wagenkoopt. Een elektrische auto is daareen voorbeeld van. Bij het rijden,komen er geen schadelijke gassenvrij. Wereldwijd werken wetenschap-pers aan de auto van de toekomst.Er bestaat een zonnewagen die dezon als energiebron gebruikt. Maarop dit moment is die wagen nogniet geschikt om de normale autote vervangen.

Er zijn verschillende manieren om je te verplaatsen. Dat kan alleen of in groep gebeuren. (Foto’s A)

FileprobleemOnze wegen slibben dicht. Datmerk je wanneer je in een filestaat. Mensen en goederenraken niet tijdig op hunbestemming. Er is sprake vaneen mobiliteitsprobleem.

Vooral tijdens de ochtend- en

avondspits is er veel fileleed. Datheeft te maken met het woon-werkverkeer. Een groot aantalmensen vertrekt en keert terugrond hetzelfde tijdstip. Files zijnslecht voor de economie en hetmilieu. Hoe kan je dit probleemoplossen? Soms kan een ver-

keersknelpunt aangepakt wor-den. Dan worden er extra wegenaangelegd. Of er komt een tun-nel. Maar deze oplossingen kos-ten veel geld en zijn niet altijdhaalbaar. Alternatieven voor hetfileprobleem zijn carpoolen enhet openbaar vervoer gebruiken.

Kleinste autoGROOT-BRITTANNIE •De Brit Perry Watkins heeftde kleinste auto ter wereldgebouwd. Hij staat daarmee inhet Guinness Book of Records.Watkins bouwde een speel-goedbestelwagen om tot eenvolwaardige auto. Hij magmet zijn voertuig op de open-bare weg rijden. Eerst moethij zich wel in zijn autootjeproberen te wurmen.

Met de fietsBRUSSEL • In mei kunnenwe vaak genieten van eenheerlijk zonnetje. Misschieneen reden om de auto op stalte laten? Dat is in elk gevalwat de campagne van deHeen-en-weer-week wil. Fiet-sen is veel milieuvriendelijkerdan met de auto rijden. Doe jeook mee?www.heenenweerweek.be

DodehoekBRUSSEL • Sinds 2003 moe-ten vrachtwagens in ons landverplicht met een dodehoek-spiegel rijden. Die spiegelmoet voorkomen dat eenvrachtwagenchauffeur zoge-naamde dode hoeken heeft.Dat zijn plekken in het ver-keer die hij niet kan zien.Dodehoekspiegels wordenechter vaak verkeerd afge-steld. Dan helpen ze niet.

‹

Foto A

‹

Foto DEW

Weetjes

‹

Altijd onderweg

Kits + 1 mei 11_Kits 28/04/11 10:28 Pagina 1

Inzoomen 2 1 mei 2011

Werken de remmen van je fietsgoed? Heb je achteraan een rodereflector? Misschien kan je dathet best even checken. Wantgemiddeld drie op de vier fietsenzijn in een onveilige staat.

Fietsers en voetgangers vallenonder de noemer ‘zachte wegge-bruiker’. Dat betekent dat zijkwetsbaar zijn bij aanrijdingen.Veel leerlingen gaan te voet of metde fiets naar school. Daarbij is hetbelangrijk om een aantal veilig-heidsregels te volgen.

Bel

Fietsers en voetgangers moeten dewegcode gebruiken. Zo moet je destraat oversteken op een zebrapad.Vlak voor en na schooltijd is erveel verkeer. Daarom vind je aande schoolpoort vaak een politie-agent of een gemachtigde opzich-ter terug. Deze mensen leiden hetschoolverkeer in goede banen.Maar een fietser heeft zelf ook eenverantwoordelijkheid. Fietsenmoeten in orde zijn. Hoe weet je ofje rijwiel veilig is? Je vindt eenchecklist op de onderstaande web-

site. Zo moet je bel hoorbaar zijnop minstens 20 meter afstand.Sommige scholen organiseren jaar-lijks een fietscontrole door de poli-tie. Veel tieners vinden een helm,fluojas of rugzakovertrek niet cool.Maar die maken het fietsverkeer

wel veiliger.www.verkeervpi.be

In het Westen vinden we het nor-maal dat we een auto gebruikenom ergens naartoe te gaan. Wekunnen ons haast niet voorstel-len dat het ooit anders was. Tochleefden de mensen duizendenjaren zonder auto. Hoe vervoer-den zij hun goederen over landen hoe verplaatsten ze zich?

De geschiedenis van het vervoer-middel gaat samen met de uitvin-dingen van die tijd. De uitvindingvan het wiel was de belangrijkstestap op het gebied van vervoerover land. De techniek ging engaat er steeds op vooruit. Datbrengt nieuwe vervoermiddelenmet zich mee.

Last- en trekdieren

De eerste mensen gebruikten huneigen lichaamskracht om iets tevervoeren. Daarnaast diendenboomstammen als hulpmiddel omzware lasten te verplaatsen. Deoermensen hadden geen anderemogelijkheden. Dat veranderdetoen onze verre voorouders vanjagers naar boeren evolueerden. Zevestigden zich in nederzettingenen deden aan landbouw en vee-teelt. Dieren werden tam gemaakt

en als last- of trekdier gebruikt.Ossen en paarden droegen lastenof hielpen het land bewerken.

Wiel

Rond 3 200 voor Christus werd hetwiel uitgevonden. Het is niet dui-delijk wie de uitvinder precies was.Algemeen wordt aangenomen dat

het de Sumeriërs waren. Het eerstewiel bestond uit massief hout. Nade uitvinding van het wiel ont-stonden er karren. Die werdendoor dieren getrokken. Doordatmensen zich meer en meer metkarren over land verplaatsten, wer-den er wegen aangelegd. Zo heb-ben de Romeinen in onze strekenveel heirwegen aangelegd. Dat

waren de eerste ‘snelwegen’. Hetwiel werd steeds verder verfijnd.De laatste grote ontwikkeling wasin 1887. Toen vond John Dunlopde rubberen luchtband uit. Hetwas ook rond die tijd dat de eersteauto’s opdoken. De Duitser KarlBenz bouwde een auto in 1885. Deman wordt beschouwd als de vadervan de automobiel. Sindsdien ging

de autotechniek er snel op vooruit.De eerste auto’s waren alleen voorde superrijken. Maar vanaf 1910veranderde dat. Toen bouwdeHenry Ford in de VS een autofa-briek met een lopende band. Laterwerden ook in Europa autofabrie-ken gebouwd.

Spoor

Ook het vervoer langs het spoorheeft een hele evolutie gekend. Alin de 16de eeuw werden in mijnenwagentjes over houten rails voort-getrokken. Eeuwenlang kwamendie wagens in beweging door dekracht van mens of dier. Alles ver-anderde met de komst van destoommachine. In 1825 ontston-den in Engeland de eerste stoom-treinen. Die bleven wereldwijd hetbelangrijkste massavervoermiddeltot rond 1950. Toen namen diesel-en elektrische treinen de over-hand. Het treinverkeer verlooptsteeds sneller. Zo heeft een hoge-snelheidstrein een maximumsnel-heid van bijna 360 km per uur.

De Romeinen gebruikten paarden omzich te verplaatsen, al dan niet met eenkar eraan. De mens zoekt steeds naarsnellere vervoermiddelen. (Cartoon Aimée)

Van paard tot hogesnelheidstrein

Veilig op de weg RiksjaHeb je al gehoord van eenriksja? Dat is een soort fiets -taxi. Vooral in Zuidoost-Aziëis deze vorm van vervoer heelpopulair bij toeristen.

Een riksja is een licht, tweewie-lig karretje. Daarin kunnen eenof twee passagiers zitten. Hetkarretje wordt meestal voortge-trokken door een man op eenfiets. Soms wordt de riksjavoortgetrokken door een per-soon die te voet is. Dat is hetgeval in de Indiase hoofdstadCalcutta. Er bestaan een aantalvarianten op de gewone riksja.Zo is er de becac in Indonesië.Dat is een soort bakfiets. De

fiets van de rijder hangt achterhet karretje vast. Door te trap-pen, duwt hij de passagier(s)vooruit. In Thailand is er de toek-toek.Dat is een driewieler met eenmotor. Zijn benaming dankt hijaan het typische geluid van demotor. Er kunnen een aantalpassagiers in vervoerd worden.In het drukke stadsverkeer zijndeze kleine voertuigen heelhandig.

Dit is een loopriksja in Calcutta.Het is de enige Indiase stad waardit karretje nog wordt voortgetrok-ken door een man te voet. (Foto DEW)

‹

Deze fietsers dragen een helm en eenfluojas. Bescherming en zichtbaarheidzijn belangrijk. Zo zijn fietsers minderkwetsbaar in het verkeer. (Foto A)

‹

plus

‹


Hoe zijn jullie ertoe gekomen om tebeginnen varen?Emilienne: In mijn geval zit het inde familie. Mijn ouders vaardenook. Al mijn vrienden warenschippers en ik ging uit in hetschippersmilieu. Daar leerde ikmijn eerste man kennen, dienatuurlijk ook schipper was. Alsnel trouwden we en gingen wevaren. Bij Pascal lag het ietsanders. Zijn vader was ook schip-per. Maar hij is gestorven toenPascal 16 jaar was. Zijn moeder isnoodgedwongen gestopt metvaren. Pascal is tot zijn 19de naarschool geweest en heeft bij deNMBS gewerkt. Maar het schip-persberoep bleef hem aanspreken.Regelmatig ging hij bij schippers-vrienden op vakantie en daargenoot hij van het leven op hetwater. Zijn eerste vrouw was eenmeisje ‘van de wal’ (dat is iemanddie niet uit een schippersfamiliekomt), maar toch kochten ze vrijsnel samen een schip. Pascal heefter nooit spijt van gehad en wilschipper blijven tot zijn pensioen.

Welke bestemmingen doen jullie aan?We doen zowel Nederland, Duits-land, Frankrijk als België aan.Natuurlijk volgen we altijd dewaterwegen. Daarbij moeten werekening houden met de dieptevan het water. De waterwegen zijnopgedeeld in verschillende klas-sen. Op een klasse I rivier kan eenschip tot 300 ton varen. Op wate-ren van klasse VI mogen schepenvan meer dan 2000 ton. Wij varenmeestal op waterwegen van klasse

IV (tot 3500 ton) tot VI. Ik zouheel graag eens de Donau aandoen,maar Pascal vindt dat te ver.

Hoe lang duurt een reis?Dat hangt af van de bestemming,maar ook van andere factoren. Alser bijvoorbeeld veel sluizen zijn,ga je trager dan als er geen zijn. Enstroomopwaarts ga je ook mindersnel. Maar een reis zoals we delaatste tijd vaak doen, van Givet(in Noord-Frankrijk) naar Kallo(België, bij Antwerpen), duurt zo’ntweeënhalve dag.

Varen jullie dan voortdurend?Neen, hoor. Daar zijn strikteregels rond. Met ons schip mogenwe per dag 14 uur varen. In gevalvan dubbele bemanning wordt dat24 uur. Maar we zijn maar met zijntweetjes. Voor een schip van meerdan 86 meter is een derde persoonaan boord verplicht.

Hebben jullie ook een huis aan wal?We wonen enkel op het schip. Eenhuis aan wal hebben we niet. Veleanderen hebben dat wel, maar ikvind dat dubbel werk. Ik zie ieder-een een hele week werken en danin het weekend naar huis gaan omhet gras af te rijden en de boel teonderhouden. Daarom ben ik vanhet idee van een huis afgestapt.

Waar wonen jullie op het schip?We wonen op het achterschip.Veel schepen hebben een matroos.Die woont dan op het voorschip.Er zijn ook schepen waar ze deachterwoning moeten delen met

het personeel. Die woningen zijndan ingedeeld in compartimen-ten.

Is de leefruimte niet erg klein?Wij hebben een grote woning vanongeveer 100 vierkante meter. Eris een keuken, een badkamer, eenwoonkamer en drie slaapkamers.Alles gebeurt elektrisch. Driestoomgeneratoren aan boord zor-gen voor elektriciteit. Veel nieuweschepen hebben nog grotere enmodernere leefruimtes. Alleshangt natuurlijk af van de groottevan het schip. Ik heb ooit op eenschip gevaren van 38 meter, eenspits. Die zijn slechts vijf meterbreed. De woning is dan een heelstuk kleiner. Maar ook een kleinewoning kan gezellig en praktischingericht worden. Het is een kwes-tie van gewoonte.

Wonen kinderen ook op het schip?

Kinderen wonen op het schip totze vijf of zes jaar zijn. Nu en dan,als het schip stil ligt, worden zenaar de kleuterklas gestuurd. Maarvoor de rest varen ze altijd mee.Daarna gaan ze meestal op inter-naat. Dat gaat soms met traantjesgepaard, maar als ze op school zijn,is het verdriet snel vergeten. In deweekends komen ze meestal weeraan boord.

Wat moet je kunnen als schipper?Er wordt wel eens gezegd dat eenschipper alles en niets kan. Pascalherstelt heel veel zelf. Je moet deboel onderhouden en daar hebbenwe de handen aan vol. Daarnaast iser vanzelfsprekend het varen, ofbeter het navigeren. Het is nietvoldoende om een schip in eenrechte lijn te laten varen. Je moetaangemeld worden op belangrijkepunten. Je moet soms snel beslis -singen nemen om een aanvaring te

vermijden. Je moet op radar kun-nen varen in het donker of bijdichte mist,…Tegenwoordig bestaan er opleidin-gen in speciale scholen die eenschoolschip ter beschikking heb-ben. Wij hebben het beroep vanonze ouders geleerd. Toen eenopleiding verplicht werd, moestenwe kunnen aantonen dat we al eenaantal jaren het beroep uitoefen-den.

Is schipper zijn een lastig beroep?Onze dagen zien er altijd andersuit. Nooit is er sleur. Dat is éénvan de voordelen van dit beroep.Het nadeel is dat wij nooit meerdan één of twee dagen op voor-hand kunnen zeggen waar we zul-len zijn. Een uitstap plannen metvrienden of een afspraak makenmet een dokter, is moeilijk. Vaakkunnen mensen daar weinigbegrip voor opbrengen. (SC)

Elke dag zijn er heel wat mensen in de weer om goederen van de enenaar de andere plaats te vervoeren. Ook Pascal en Emilienne. Zij zijnbinnenvaartschippers. Ze hebben hun eigen schip. Dat heet de Rubi-con. Pascal en Emilienne wonen én werken op dat schip. We vroegenhen hoe het is om te leven op het water.

Op www.binnenvaart.be wor-den de vele troeven van goede-renvervoer via de waterwegenopgesomd. Dit zijn er enkele.

• Vlaanderen heeft 1354 kmbevaarbare waterwegen. Daar-van wordt 1 037 km gebruiktdoor de beroepsvaart. Dat staatvoor één van de dichtste net-ten van rivieren en kanalen terwereld. In tegenstelling tot deweg en de spoorweg, kunnener nog heel wat meer schepenop de binnenwateren varen.De binnenvaart zou een deelvan de verkeerstoename op deweg kunnen opvangen. Zozouden er heel wat mindervrachtwagens nodig zijn enkan de binnenvaart onze

mobiliteit helpen verbeteren.

• Binnenschepen van 1350 tonverbruiken vier tot zeven keerminder brandstof per tonkilo-meter dan vrachtwagens. Metvijf liter brandstof kan eenbinnenschip één ton goederen500 km ver vervoeren. Detrein raakt daarmee slechts 333km ver, een vrachtwagenslechts 100 km en een vlieg-tuig nauwelijks 6,6 km.

• Een schip van 1200 ton kanevenveel vracht vervoeren als40 treinwagons of 60 vrachtwa-gens. Een binnenschip van1500 ton kan in één keer 90containers vervoeren. Over deweg zijn daar 70 vrachtwagens

voor nodig.

• Een schip wordt vaakbeschouwd als een traag ver-voermiddel. Maar als je reke-ning houdt met de vervoerdehoeveelheid, krijg je een anderbeeld. In minder dan 24 uurkan de binnenvaart meer dan50000 ton van Antwerpen naarLuik vervoeren. Geen enkelander transportmiddel kandeze snelheid evenaren.

• De Vlaamse binnenwaterenliggen op het kruispunt van degrote Europese handelswegen.Ongeveer 80 procent van alleVlaamse bedrijven ligt boven-dien op ten hoogste 10 km vaneen bevaarbare waterweg. (SC)

Infofiche RubiconDe Rubicon is een rivier inItalië waar Julius Caesar ooitmet zijn leger voor stond envroeg: ‘Steken we over ofniet?’ Ofwel: ‘Nemen we hetrisico?’ Pascal en zijn voor-malige echtgenote kozendaarom voor deze naam toenze beslisten om zelfstandigente worden en te gaan varen.Lengte: 84,16 mBreedte: 9,54 mTonnenmaat: Als de waterendiep genoeg zijn, kan deRubicon 1600 ton meene-men. Maar in België vervoerthet schip meestal een ladingvan 1230 tot 1375 ton.Lading: granen, veevoer,bouwmaterialen, oud ijzer,…Soms constructiestukkenzoals brugdelen.Volg de Rubicon in het dis-trict van de zeehaven (Ant-werpen, Zeebrugge, Amster-dam, Rotterdam) opwww.marinetraffic.com

1 mei 20113Interview

‹Emilienne en Pascal wonen en werken op hun schip, de Rubicon. (Foto’s EC)

Binnenvaart

Dit is de Rubicon met een vrachtoud ijzer. (Foto EC)

‹

plus

Leven op een schip



74 81

697

2

9

432 8

4 63

7 98 1 4

98

54

286 1

5 7

Dit is een sudoku: vul het rooster zo in dat elke rij (horizon-taal en verticaal) én elk blok van drie keer drie hokjes alle

cijfers van 1 tot en met 9 bevatten. Als je goed puzzelt, vind je de oplossing.Sudoku

Dit zijn enkele Belgische verkeersborden. Drie ervan zijn verzonnen. Weet jij welke?Verkeer(d)

Hieronder staan twee afbeeldingen van eenzelfde cruiseschip. Vind jij de zeven verschillen?Zoekspel

Weet jij het antwoord op deze raadsels?RaadselsEr staat een vrachtwagen op een kruispunt. Aan de andere kant staat een boer met zijnkar. Een ezel trekt de kar. Naast de boerwacht een man op zijn motor. De vrachtwagen toetert, de ezel schrikt enbijt in het oor van de motorrijder. Wie maakte hier een fout en waarom?

Het heeft twee hoofden, zes benen en één staart. Wat is het?

Wat gaat de wereld rond maar blijft altijd in een hoekje?

Waarom heeft een Belg achterin zijn auto een plantenbak?

BallonbootDit heb je nodig:een stuk piepschuim een buisje van koper of pvceen balloneen rietje met knikeen stuk kleiwat ijzerdraadeen mes

Voor de versiering maakten wijgebruik van:cocktailprikkers en lange stokjes,draad, restjes gekleurd papier,verf en een kwast.

Zin om een boot te maken dieecht kan varen? Lees hier hoe jehem maakt. Je kan ook het film-pje bekijken op YouTube.

Hoe werkt het:Een ballonboot kan varen door dekracht van de lucht die uit de bal-lon komt. Eerst blaas je de ballonop. Je steekt de opgeblazen ballonop het buisje. De lucht uit de bal-lon gaat dan door het buisje inhet rietje. Dat rietje komt achter-aan de boot uit. De lucht drukthet water weg en de boot vaartvooruit.

Hoe maak je het:Eerst neem je het stuk piep-schuim. Dat snijd je in de vormvan een boot. Het koperen of pvc-buisje druk je door het piep-schuim. Je doet dat ongeveer inhet midden. Belangrijk is dat hetrietje achteraan een stukje uit-steekt (zie schema). Als het buisjevastzit, maak je het rietje onder-aan vast met wat klei. Er magrond het rietje geen lucht ont-snappen, want dan werkt de bal-lonboot niet. Neem nu het stukjeijzerdraad. Dat plooi je om tot jeeen oogje en een recht stuk hebt.Het rechte stuk druk je door hetpiepschuim. Je duwt van deonderkant naar boven toe. Hetrietje doe je door het oogje. Deijzerdraad is een soort stuur. Alsje het eindje bovenaan beweegt,buigt het rietje naar links ofrechts. Zo kan je een beetje stu-ren. De technische kant van deboot is af. Nu alleen nog de bootschilderen, een reling maken en‘bemannen’.

www.knutselidee.nlwww.youtube.com/watch?v=TheZfakeKxM

1 mei 2011

Alles over auto’sWil je weten welke stunts je kandoen met een monstertruck? Benje benieuwd naar de snelste wagenter wereld? Dan is dit boek ietsvoor jou. Alles over auto’s is opge-deeld in vier hoofdstukken. Daar-in gaat het over kracht, snelheid,rijgedrag en technologie. Perhoofdstuk krijg je veel informatie.Zo wordt uitgelegd hoe brandstofervoor zorgt dat een auto in bewe-ging komt. Er zijn mooie foto’s te zien. Extrakadertjes dienen om iets te verdui-delijken. Dit boek is een aanradervoor elke autofreak. Zowel degeschiedenis als de toekomst vande auto komen erin aan bod.

Alles over auto’s, Richard Ham-mond. Lannoo, 2009, 10+.

Megabangelijke mobie-le verhalenWil je weten hoe een doodskist eenboot kan worden? Ken je het ver-haal van Larry Walters en zijn 45weerballonnen? Je leest het inMegabangelijke mobiele verhalen. Ditboek bevat 37 korte verhalen oververvoermiddelen. De verhalen lij-ken onwaarschijnlijk, maar tochzijn ze echt gebeurd. Zo lees je hoede Russische kernonderzeeërKoersk verongelukte. De bundel isgeschikt voor kinderen die houdenvan grappige en spannende verha-len. Het boek verscheen in dereeks Rarifeiten. De reeks verza-melt vreemde, maar altijd waarge-beurde verhalen over een bepaaldonderwerp.

Megabangelijke mobiele verhalen,Guy Didelez. Manteau, 2010, 10+.

Lees je mee?

plus

Doen! 4

© Lannoo

© Manteau

Foto's HV

Foto HV

ballon

pijpje

klei rietje draad

piepschuim

Knutsel je mee?


VERENIGDE STATEN/ PAKI-STAN • Obama pakt Osama.Deze en andere nieuwskoppenverschenen deze maand wereld-wijd. De meest gezochte terroristter wereld, Osama Bin Laden,werd doodgeschoten (zie ookextra nieuwsbericht op de websi-te). Dat gebeurde door de NavySeals. Dat is een speciale een-heid van de Amerikaanse marine.Ondertussen raakten meerdetails bekend.

Bin Laden werd gevonden in Paki-stan. Hij woonde daar in een villazonder telefoon of internet, samenmet zijn familie. Hij zou daar vijfjaar lang geleefd hebben, in tweekamers. Uit angst om ontdekt teworden, kwam hij zelden buiten.

Voorbereiding

De geheime diensten kwamen BinLaden op het spoor via een koe-rier. Dat was vorig jaar in juli. Dekoerier werd bespioneerd. Hij leid-de de geheime agenten naar deschuilplaats van Bin Laden inAbbottabad. Daarna werd het huis

in de gaten gehouden. Niemandkon met zekerheid vaststellen datBin Laden er verbleef. Maar er waswel een redelijk vermoeden. Oba-ma besliste om een inval te doen inhet huis. De operatie kreeg denaam Geronimo. De actie werdzorgvuldig voorbereid. Hetgebouw waar Bin Laden zich ver-moedelijk bevond, werd zelfs nage-bouwd. Zo konden de Navy Sealsde inval oefenen.

Netwerk

Uiteindelijk vond de raid plaats opzondagnacht 1 mei. Bin Ladenkwam daarbij om het leven. Hijwas ongewapend, maar zou zichwel hebben verzet. Zijn lichaamwerd geïdentificeerd via zijn DNA.‘De inval geeft ons enorm veelinformatie’, verklaarde Obama.‘Daardoor kunnen we hopelijk eenfatale klap uitdelen aan Al Qaida.’Zo werden er vijf computers entien harde schijven gevonden.Maar daarmee is het terrorismenog niet verslagen. Volgens de pre-sident moet Bin Laden ook eennetwerk in Pakistan hebben gehad.

2 1 s t e j a a r g a n g • N umm e r 1 6 • 1 5 m e i 2 0 1 1

Actueel

Lokale inwoners verzamelden rond het huis waar Bin Laden (zie inzet) werd doodgeschoten. (Foto’s Belga, DEW)

TerreurdreigingMet de dood van Bin Ladenverloor Al Qaida zijn leider.Maar de groep zelf blijft ver-der bestaan. Dat is ook deboodschap die Obama dewereld instuurde. De VS zijnop hun hoede voor nieuwe ter-reuraanslagen.

Aanvankelijk ontkenden zijnaanhangers de dood van BinLaden. Maar onlangs bevestig-den ze dat hun leider wel dege-lijk gestorven was. Dat dedenze in een boodschap op hetinternet. Tegelijk uitten zedreigementen.

Aanslagen

Woordvoerders van Al Qaidalieten weten dat ‘het bloed vanhun leider niet verspild zalzijn’. Ze verkondigden dat ze

zouden doorgaan met hun aan-slagen tegen de VS en hunbondgenoten. Ook riepen ze optot een opstand in Pakistan.Sinds de dood van Bin Laden ishet daar heel onrustig. Er zijnveel anti-Amerikaanse gevoe-lens. Radicale Pakistaanse mos-lims betoonden hun steun aanAl Qaida. Dat deden ze doorAmerikaanse vlaggen te ver-branden.

Video’s

De VS twijfelen niet aan de ter-reurplannen van Al Qaida. Inde villa van Bin Laden werdeneen aantal video’s in beslaggenomen. Daarop stond dat deterreurgroep nog acties plande.Onder meer een aanslag op deAmerikaanse spoorwegen wasvoorzien.

• Michelle Martin vrij

• Mijnenjager

• Weglopers

• Rellen in Caïro

• WO I-veteraan dood

• Museum Aan de

Stroom

• Jack Sparrow is terug




‹


Blik op de weekBetogingJAPAN • In Japan kwamenduizenden mensen op straat.Ze betoogden tegen hetgebruik van kernenergie. Inmaart veroorzaakten een aard-beving en een tsunami eengrote kernramp. De bevolkingis ongerust. Bij enkele vrou-wen uit de getroffen streekwerden radioactieve stoffengevonden in de moedermelk.Volgens de regering zijn dezuigelingen niet in gevaar.

VuilnisbeltITALIE • In de Italiaansestad Napels werd het legeringeschakeld om de enormebergen vuilnis op te ruimen.De stad gaat gebukt onder eenaanslepende vuilniscrisis. Datheeft te maken met wanbe-leid, omkoping en de invloedvan de maffia.

GratisBRUSSEL • Op zondag 22mei kan je het Museum voorNatuurwetenschappen gratisbezoeken. De actie sluit aanbij de Internationale Dag vande Biodiversiteit. Grijp dezekans voor een bezoekje aanBiodiverCITY. Dat is de nieu-we galerij over de biodiversi-teit in de stad. Er is meerleven in een stad dan jedenkt!www.natuurwetenschappen.be

‹

Foto Museum voor Natuurwetenschappen

‹

Foto DEW

‹

Foto DEW

Osama dood, dreigingblijft


MijnenjagerBRUSSEL/LIBIE • De Belgi-sche mijnenjager Narcis ligtklaar voor de kust van Libië.Het schip is paraat om mijnente vegen, als dat gevraagd wordt.

Het is al enkele maanden heelonrustig in Libië. Opstandelin-gen willen de Libische leider

Kadhafi weg. Deze laatstegebruikt geweld om het verzet teonderdrukken. De NAVO heeftzich in de strijd gemengd om debevolking te beschermen. Deopdracht van de Narcis sluitdaarbij aan. Momenteel ligt dehaven van Misrata onder vuur.Kadhafi bestookt schepen die debewoners willen bevoorraden.Daar zijn ook schepen bij metnoodhulp voor de bevolking.Bovendien plaatsten de soldatenvan Kadhafi zeemijnen. ‘Dit isopnieuw een inbreuk van Kadha-fi tegen de mensenrechten’, zegteen NAVO-woordvoerder. ‘Hijverhindert dat onschuldigennoodhulp krijgen.’ Bij het terperse gaan, had de Narcis noggeen mijnen moeten vegen.

15 mei 2011

De naam Marc Dutroux roept bijde bevolking nog altijd ontzettingop. De feiten die de man pleegde,waren gruwelijk. In een huis inMarcinelle had hij een kooigebouwd. Die diende om ontvoer-de meisjes op te sluiten en te mis-bruiken. De man werd in juni2004 veroordeeld tot levenslang.

Geen eten

Ook de vrouw van Dutroux,Michelle Martin, moest zich voorde rechtbank verantwoorden. Zewist immers dat haar toenmaligeechtgenoot meisjes ontvoerde en

misbruikte. Maar ze greep niet in.Dat deed ze naar eigen zeggenomdat ze bang was van Dutroux.Martin liet Julie en Mélissa (bei-den acht jaar) omkomen van dehonger. Dat was toen Dutrouxvoor andere feiten drie maandende cel in moest. Na jaren van voor-hechtenis werd Martin in 2004veroordeeld tot 30 jaar cel. Maarnu is ze bijna vrij. Dat komt doorde wet van de voorwaardelijkeinvrijheidstelling. Als gevangenenminstens een derde van hun strafhebben uitgezeten, kunnen ze vrijkomen. De jaren van voorhechte-nis tellen daarbij mee.

Klooster

Aan die vervroegde invrijheidstel-ling zijn wel voorwaarden verbon-den. Zo moet Martin uit de mediaen uit de buurt van de slachtoffersblijven. Ze is van plan om zichterug te trekken in een Fransklooster. De Franse overheid moetdaar wel nog mee akkoord gaan.Anders blijft Martin opgesloten totze elders onderdak vindt. Martinheeft ondertussen bijna de helftvan haar straf uitgezeten. Sinds2006 deed ze al verschillendepogingen om vervroegd vrij tekomen. Nu is dat gelukt.

Binnenland 2Michelle Martin vrijBERGEN • Michelle Martin (51 jaar) komt vervroegd vrij. Dat beslis-te de strafuitvoeringsrechtbank in Bergen. Martin is de ex-vrouw vanMarc Dutroux. Hij ontvoerde en verkrachtte zes meisjes in 1995 en1996. Vier van hen stierven. De families van de slachtoffers reagerengeschokt op de vrijlating.

BRUSSEL • Child Focus maaktzich ongerust. Volgens de organi-satie stijgt het aantal jonge weg-lopers in ons land.

Child Focus is een Stichting voorVermiste en Seksueel UitgebuiteKinderen. Ze stelt alles in hetwerk om vermiste, ontvoerde ofseksueel misbruikte kinderen op tesporen. Voor dringende gevallen iser een speciaal noodnummer.

Jonger

Onlangs maakte de organisatiehaar verslag van vorig werkjaarbekend. Uit die cijfers bleek dat erin 2010 meer kinderen wegliepen

dan de jaren ervoor. De minderja-rigen die wegliepen, bleven ookduidelijk langer weg. Zo bleef 26procent van de weglopers langerdan een week weg van huis of vande instelling. Bovendien neemt hetaantal weglopers jonger dan 13 jaartoe. Dit aantal steeg van 85 in 2009tot 122 in 2010. ‘We maken onsdaar toch wel zorgen over’, zegtChild Focus. ‘Door weg te lopen,wordt de situatie van de jongerenvaak nog slechter.’www.childfocus.be

Weglopers

Child Focus stelt vast dat het aantalweglopers stijgt. Van de 892 weglopersin 2010 gingen 104 er zelfs meerderekeren vandoor. (Foto A)

‹

Deze foto is van juni 2004. Dit isMichelle Martin tijdens haar procesvoor de rechtbank van Aarlen. Ze zattoen al in de cel sinds 1996. (Foto Belga) ‹

Binnenland

De bofkont van de week ishet Brugse BoudewijnSeapark. De 26-jarige dolfijnRoxanne verwacht een twee-ling. Dat is uitzonderlijknieuws. Tweelingzwanger-schappen komen bij dolfijnenzelden voor. Als alles goedgaat, worden de twee dolfijn-tjes in oktober geboren. Datzou in Europa de eerste twee-lingdolfijn zijn die in gevan-genschap ter wereld komt.

‹

© Boudewijn Seapark

BofkontPineut&Dit is de Belgische mijnenjager Narcis. (Foto DEW)

‹

De pineuten van de week zijnde groenteboeren. De prijzenvan groenten zijn gekelderd.De aanvoer is zo groot dat deboeren een deel van hun oogstmoeten vernietigen. Door hetgoede weer komen de groen-ten vroeger dan verwacht opde markt. Dat is op hetzelfdemoment als de ingevoerde,buitenlandse teelt. Daardooris er een overschot aan som-mige groenten, zoals tomatenen sla.


Buitenland

De aanleiding tot de rellen was eengerucht. In een kerk zou een kop-tisch meisje gevangen gehoudenworden. De reden was dat ze zichtot de islam wilde bekeren. Hoewelhet verhaal niet bewezen was, vie-len moslims twee kerken aan. Zestaken die in brand. Ook eenappartementsgebouw waar alleenchristenen woonden, werd inbrand gestoken.

Salafisten

Het is niet duidelijk wie de aanval-len precies pleegde. Volgens som-migen gaat het om salafisten. Datzijn radicale moslims. Ze volgeneen strenge islamitische leer. Volgens anderen zijn de rellengeorganiseerd door leden van hetvorige regime. Aanhangers van deafgezette president Hosni Moeba-

rak zouden chaos in het land wil-len brengen. Dan kunnen ze zeg-gen: ‘Zie je wel dat de revolutieniets goeds opleverde.’ Dat zou inhun voordeel pleiten.

Leger

In het land waren eerder al span-ningen tussen de kopten en desalafisten. De kopten zijn Arabi-sche christenen. Ze maken onge-veer tien procent uit van de 80miljoen Egyptenaren. De koptenvoelen zich niet eerlijk behandeld.Ze klagen dat ze door de overheid

uitgesloten worden, bijvoorbeeldvan sommige jobs. Tijdens derevolutie tegen Moebarak vochtende christenen en de moslims zijaan zij. Nu staan ze oog in oog metelkaar. Volgens sommigen komt dedemocratie in Egypte in hetgedrang. Zowel moslims als chris-tenen vinden dat het leger tijdensde rellen te laks optrad.

Rellen in Caïro

Omwonenden keken toe hoe de brandin een kerk geblust werd. In Caïro zijner de laatste tijd rellen tussen christenenen moslims. (Foto Belga) ‹

EGYPTE • In de Egyptische hoofdstad Caïro braken rellen uit tussenmoslims en koptische christenen (kopten). Er werden twee kerken inbrand gestoken. Het geweld kostte het leven aan minstens 12 mensen.Ruim 200 inwoners raakten gewond.

WO I-veteraan dood

15 mei 20113Kort

Buitenland

MaharadjaINDIA • In de Indiase deel-staat Rajasthan is een 12-jari-ge jongen tot maharadjagekroond. Dat is een titel dievroeger gebruikt werd vooreen steenrijke heerser. Nuheeft de titel vooral een sym-bolische waarde. Een maha-radja heeft niet veel machtmeer. De jongen volgt zijngrootvader op die onlangsoverleed.

Plastic vangenIn de Middellandse Zee zul-len vissers voortaan naar plas-tic vissen. Ze zullen daarvoorbetaald worden. Dat is eennieuw project van de Europe-se Unie. De hoeveelheidronddrijvend plastic zal daar-door verminderen. De visserszijn blij met de vergoeding.Want door de overbevissingdaalt het vissenbestand. Daar-mee daalt ook de omzet vande vissers.

Oudste mensaapJAPAN • De oudste orang-oetan in gevangenschap isniet meer. In de zoo vanTokio overleed de 59-jarigemensaap Molly. Ze was heelpopulair bij de bezoekers.Molly vermaakte de mensenmet haar trucjes. Zo kon ze‘tekenen’ met kleurpotloden.

‹

Foto DEW

‹

Foto A


Choules werd geboren in Groot-Brittannië. Hij was een van demiljoenen soldaten die meevoch-ten in de Eerste Wereldoorlog.Toen hij zich aanmeldde bij demarine loog hij over zijn leeftijd.Zo kwam hij als 14-jarige aan hetfront terecht.

Frontsoldaat

‘Eigenlijk haatte mijn vader deoorlog’, vertelde zijn zoon. ‘Hijvond dat een verschrikkelijkezaak. De enige reden waarom hijsoldaat werd, was om geld te ver-dienen.’ Na de oorlog week Choules uitnaar Australië. Daar stierf hij ineen rusthuis twee maanden na zijn110de verjaardag. Met Choulesverdwijnt de laatste frontsoldaatvan WO I. In februari van dit jaaroverleed de laatste Amerikaanseoudstrijder. De enige nog levendeveteraan is de Brit Florence Green.Die diende bij de Britse lucht-

macht, maar vocht nooit aan hetfront.

Moord

De Eerste Wereldoorlog was eenvier jaar durend militair conflictwaarbij verschillende landenbetrokken waren. De aanleidingwas de moord op aartshertog FransFerdinand en zijn vrouw. FransFerdinand was de Oostenrijksetroonopvolger. Servië kreeg deschuld van de aanslag. Dat zorgdevoor een sneeuwbaleffect.

Wapenstilstand

Bepaalde landen leefden voordienal op gespannen voet met elkaar.Oostenrijk-Hongarije viel Serviëaan. Beide partijen werden doorandere landen gesteund. Zo werdOostenrijk-Hongarije geholpendoor Duitsland. België en Neder-land wilden neutraal blijven. MaarBelgië werd door de Duitsersbezet. De Fransen, Amerikanen enEngelsen kwamen te hulp. Uitein-delijk gaven de Duitsers op. WO Ieindigde met de Wapenstilstandvan 11 november 1918.

Dit is Charles Choules, de laatstegekende soldaat die vocht in WO-I,met zijn eretekens. De Brit overleed op110-jarige leeftijd. (Foto Belga)‹

AUSTRALIE • Deze maand is de Brit Charles Choules op 110-jarigeleeftijd overleden. Hij is de laatste gekende soldaat die meevocht inde Eerste Wereldoorlog (1914-1918). Toen was hij amper 14 jaar.


�

�GENT/ITALIE • De wielerwe-reld is in de rouw. Op 9 meioverleed de Belgische rennerWouter Weylandt (1984-2011).Hij kwam zwaar ten val tijdensde Ronde van Italië.

Het ongeluk gebeurde tijdenseen afdaling van de Passo delBocco. Waarschijnlijk bleef derenner van het Team Leopard-Trek met zijn pedaal achter eenmuurtje haken. Hij viel en ver -loor het bewustzijn.

Veiligheid

Pogingen om de renner te reani-meren, haalden niets uit. Hijoverleed aan een schedelbreuk.De jonge wielrenner is afkomstiguit Gent. In september zou hijvoor het eerst vader worden. De

ploegmaats van Weylandt redennog een vierde etappe als eerbe-toon aan de overleden renner.Daarna besliste het team om uitde Ronde te stappen. Uit ver-schillende hoeken worden vra-gen gesteld over de veiligheidvan deze koers. Volgens sommi-gen wint het spektakelgehalte hetvan de veiligheid. De organisatorgaat daar niet mee akkoord. Ver-der onderzoek moet hier uitsluit-sel over brengen. In het verledenkwamen eerder al wielrenners tij-dens een koers om het leven. Bijde Ronde van Italië is dat zelfs alde vierde keer.

15 mei 2011

In het MAS zijn talloze kunstwerken te bewonderen, zoals dat van Luc Tuymans (zie inzet). (© Filip Dujardin)

Flits 4

KitsBits&

ANTWERPEN • De stad Ant-werpen heeft er sinds kort eenblikvanger bij. Het nieuwe Muse-um Aan de Stroom (MAS) is eenlust voor het oog. Zowel binnenals buiten valt er veel te zien.

Het indrukwekkende gebouw ismeteen ook het grootste museumvan de stad. Het ligt op wandelaf-stand van het centrum, vlakbij deSchelde. Het MAS is zo ontworpendat de bezoekers een prachtig zicht

hebben op de stad, de stroom en dehaven. Er zijn veel glaspartijen inhet gebouw.

Vier thema’s

Het museum heeft een enorm gro-te collectie kunstvoorwerpen. Jevindt er maar liefst 470000 stuk-ken terug. Het MAS koos vier the-ma’s uit om de werken te presente-ren. Zo heb je de onderwerpen‘Wereldhaven’ en ‘Machtsvertoon’.Bezoekers kunnen zowel werkenuit het heden als uit het verledenbewonderen. Het MAS toont deband tussen Antwerpen en de

wereld. Andere landen, zoalsEgypte en Hongarije, komen aanbod. Wie over het museumpleinwandelt, moet eens goed naarbeneden kijken. Het plein werdaangelegd met een mozaïek vanLuc Tuymans. Hij is een bekendeBelgische kunstenaar. Als je hetMAS wil bezoeken, moet je daarde nodige tijd voor uittrekken. Erzijn tien verdiepingen, een wan-delboulevard en een dakpanorama.Het MAS is vanaf 17 mei overdagvrij toegankelijk. Alleen de muse-umzalen zijn betalend.www.mas.be

Sportbordop je

Museum Aan de Stroom

BRUSSEL/FRANKRIJK • Deextravagante piraat Jack Sparrowis terug. Die rol wordt gespeelddoor de bekende filmster JohnnyDepp. Fans kunnen hem binnen-kort op het grote scherm bewon-deren.

Pirates of the Caribbean is de reeks-titel van vier avonturenfilms dietot nu toe gemaakt zijn. Het is een

van de meest succesvolle filmseriesooit. Alles draait rond de piraatJack Sparrow.

Eeuwige Jeugd

In de vierde film ‘On StrangerTides’ (Op vreemdere golven) heeftSparrow een missie. Hij gaat opzoek naar de Fontein van de Eeu-wige Jeugd. Sparrow ontmoet een

vrouw die hem in de war brengt. Isze nu zijn ware liefde of niet? Ookde gemene piraat Blackbeardmaakt het hem bijzonder moeilijk.Dit vierde deel wordt een van degrootste attracties tijdens het film-festival van Cannes (Frankrijk).Dat vindt plaats van 11 tot en met22 mei. Vanaf 18 mei is de film bijons in de bioscoop te zien.www.cinebel.be

Jack Sparrow is terug

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 15 MEI 2011

Aimée de Jongh

‹

Weylandt dood

Wijzereg

© Walt Disney Pictures

(

Foto Belga

De teamgenoten van Weylandt reden als eerbetoon samen over de finish.

‹


Blik op de week

Belgen ontdekten oudste rotstekeningen

2 1 s t e j a a r g a n g • N umm e r 1 7 • 1 j u n i 2 0 1 1

IJSLAND • Er is in IJslandopnieuw een vulkaan uitgebar-sten: de Grimsvötn. Dat is ruimeen jaar na de Eyjafjallajökull.Het luchtverkeer ondervond ooknu hinder van de aswolk. Maarde gevolgen waren niet zo erg alsvorig jaar.

IJsland heeft veel vulkanen. Somskomt het tot een uitbarsting. Datwas in april 2010 het geval met de

Eyjafjallajökull. Die uitbarstingzorgde voor een enorme aswolk.Daardoor was het internationalevliegverkeer dagenlang ernstigverstoord.

Afgelegen

Op 21 mei 2011 barstte deGrimsvötn uit. Dat is de meestactieve vulkaan van IJsland. Haarvorige uitbarsting was in 2004. De

Grimsvötn ligt in het zuidoostenvan IJsland. De vulkaan bevindtzich onder de gletsjer van Vatnajö-kull in een onbewoond gebied.Omdat de Grimsvötn zo afgelegenligt, vielen er geen gewonden.Maar er ontsnapte wel een aswolk.

Schoonmaak

‘Die wolk is niet vergelijkbaar metdie van de Eyjafjallajökull’, zeggen

deskundigen. De wolk dreef afnaar andere landen. Onder meerDenemarken, Schotland enGroenlandmoesten enkele vluch-ten schrappen. De uitbarsting vande Grimsvötn komt voor weten-schappers niet als een verrassing.Deze vulkaan wordt nauwlettendin het oog gehouden. Ondertussenis in IJsland de grote schoonmaakgestart. De asregen legde een zwar-te laag over de omgeving.

GENT/EGYPTE • Er is bijzon-der nieuws uit het wereldje vande archeologen. Dat zijn mensendie opgravingen doen. Eerderontdekte rotstekeningen uitEgypte blijken 15 000 jaar oud.Die leeftijd werd vastgestelddoor Belgische onderzoekers.

Belgische archeologen legden in2005 verschillende rotstekeningenin het Egyptische Qurta bloot. Zebrachten al de tekeningen in

kaart. Het ging om 180 afbeeldin-gen van dieren als oerossen, vis-sen en nijlpaarden.

Oudste

Wetenschappers onderzochtenhoe oud die tekeningen precieswaren. Dat deden ze in het labovan de UGent. Ze gebruikten eenmethode om het zand dat de teke-ningen bedekte, te onderzoeken.Uit dat onderzoek bleek dat de

tekeningen minstens 15 000 jaaroud waren. Ze komen uit hetPaleolithicum. Dat is de vroegesteentijd. Het zijn de oudste teke-ningen die tot nu toe in Noord-Afrika werden gevonden.

Beschermd

De tekeningen zijn even oud alsde beroemde rotsschilderingenvan Lascaux (Frankrijk) en Alta-mira (Spanje). Die grotten uit de

prehistorie zijn toeristische trek-pleisters. Maar schimmels en bacteriënhebben beide grotten aangetast.Daarom is die van Lascaux geslo-ten voor het publiek. De grotwerd wel nagemaakt. En in Alta-mira mogen bezoekers maar metmondjesmaat naar binnen. Er iseen wachtlijst van drie jaar. Dezeldzame overblijfselen uit deprehistorie worden zo goed moge-lijk beschermd.

• Belgen zijn bezorgd

• Stralingsgevaar

• Spaanse jongeren

protesteren

• Ruimtereis

• Museumprijs

• Kevin is Idool 2011

• KJV-bekroningsfeest

Vulkaan barst uitDe uitbarsting van de IJslandse vulkaan Grimsvötn hinderde het internationale vliegverkeer slechts in beperkte mate. (Foto Belga - Foto DEW)


Actueel

Foto A




AFZENDER: D

EEENHOORN, V


OpgepaktSERVIE/NEDERLAND •Vorige week werd Ratko Mla-dic opgepakt. Hij was de mili-taire leider van de BosnischeServiërs van 1992 tot 1995. Datwas tijdens de oorlog in Bos-nië. De man wordt onder meeraangeklaagd voor oorlogsmis-daden. Het Joegoslavië-tribu-naal in Den Haag heeft omzijn uitlevering gevraagd.

BrandKALMTHOUT • Vorigeweek brak er brand uit op deKalmthoutse Heide. In totaalbrandde ongeveer 600 hectarenatuurgebied af. Het is degrootste brand ooit op deKalmthoutse Heide. Vooralstruiken en grasgebied zijnafgebrand. Ook heel wat nes-ten van vogels zijn verlorengegaan. Want het was volopbroedseizoen.

RecordUKKEL • De lente van 2011heeft een record gebroken.Het is de zonnigste lentesinds het begin van de waar-nemingen in 1887. Nooit eer-der waren er in het voorjaarzoveel uren zonneschijn. Hetwas ook droog. Maar hetdroogterecord van 1893 werdniet verbroken. De droge,warme lente is slecht voor deboeren. Zij maken zich zor-gen om hun oogst.

‹‹

Foto DEW

‹


Kits 1 juni 11_2_Kits 30/05/11 10:09 Pagina 1

1 juni 2011

BRUSSEL • Worden gsm’s endraadloze netwerken binnenkortin alle scholen verboden? Als hetvan de Raad van Europa afhing,wel. Hun rapport zorgt in elkgeval voor gemengde gevoelensbij de scholen.

De Raad van Europa is bezorgd.Gsm’s en draadloze netwerkenkunnen de gezondheid in gevaarbrengen. Vooral kinderen zijnkwetsbaar. Gsm’s en draadlozenetwerken stoten elektromagneti-sche golven uit (zie kader). Is die

straling gevaarlijk? Daarover lopende meningen uiteen.

Onderzoeken

Er zijn al veel wetenschappelijkeonderzoeken geweest. Sommigeresultaten wijzen erop dat er geengevaar is en andere beweren hettegendeel. De Raad van Europahoorde een aantal deskundigen ennam de onderzoeken door. Haarconclusie was dat er wel degelijkeen gevaar is voor de gezondheid.Voorlopig is het afwachten of hetverbod er ook echt komt. InVlaanderen gelden er nu al strengestralingsnormen in scholen.

Het studiebureau GFK voerde eenrondvraag uit bij een duizendtalBelgen. Dat kadert in een jaarlijksEuropees onderzoek in 11 landen.Het is de bedoeling om zicht tekrijgen op de kopzorgen van deinwoners. België heeft wereldwijdhet record gebroken van de langsteregeringsvorming ooit. Op sommi-ge plekken in ons land gaf dat aan-leiding tot een feestje. Maar demeerderheid van de Belgen vindtde politieke crisis allesbehalvegrappig.

Stilstand

De mensen liggen wakker van depolitieke stilstand. Maar liefst 57procent van de ondervraagde Bel-gen vindt politiek/regering zijngrootste zorg. Nooit eerder was datpercentage zo hoog. De mensenzijn meer bezorgd over de politie-ke crisis dan om hun eigen porte-monnee (koopkracht). Dat themastaat op de tweede plaats. Momenteel hebben we een rege-ring van lopende zaken. Die werktonder leiding van uittredend pre-mier Yves Leterme (CD&V). Maardie regering kan niet alles beslis-sen. Ze wacht met sommige dos-siers tot de nieuwe regering aan-treedt. En dat gebeurt maar niet.Bepaalde wetten zitten daardoor inde ijskast. Het imago van België inhet buitenland daalt zienderogen.

Sommige deskundigen uiten hunbezorgdheid. ‘Er zou toch snel eennieuwe regering moeten komen’,zeggen ze. ‘Die kan dan de nodigebeslissingen nemen om te bespa-ren. Dat moet als België tegen2015 financieel gezond wil zijn.’

BRUSSEL • De aanslepende politieke crisis in ons land laat de Bel-gen niet onberoerd. Dat blijkt uit een recent onderzoek. Het themapolitiek/regering staat bovenaan het zorgenlijstje. Bijna zes op de tienBelgen zijn ongerust over het uitblijven van een regering.

Elektromagneti-sche stralenElektromagnetische stralingis de voortplanting door deruimte van elektrische enmagnetische trillingen. Erbestaan veel toestellen diewerken op elektromagneti-sche stralen. Zoals de appa-raten die gebruikt wordenvoor communicatie op zee.Daar is het immers onmoge-lijk om draden te leggen.Ook in de lucht- en ruimte-vaart spelen elektromagneti-sche stralen een grote rol.En zonder die stralen zou-den tv- en radioprogram-ma’s niet uitgezonden kun-nen worden. Ook in onzedagelijkse leefomgeving dui-ken de stralen op. Gsm’s endraadloos internet werkenelektromagnetisch. Dezelaatste toepassingen bestaannog niet zo lang. Sommigedeskundigen denken dat degevolgen pas over lange tijdduidelijk zullen zijn.

Di Rupo formateurBRUSSEL • Op 16 mei heeft de koning PS-voorzitter Elio DiRupo aangesteld tot formateur. Di Rupo moet op zoek gaan naarpartijen die een regering willen vormen.

Voor Di Rupo was Wouter Beke (CD&V) aan het werk als konink-lijk onderhandelaar. Maar dat leverde niets op. Net zo min als devele onderhandelaars die Beke voorafgingen. Di Rupo wil onder-handelen met de negen betrokken partijen. Er staan de komendeweken heel wat afspraken in zijn agenda. Hij wil het onder meerhebben over de zware besparingen. Tegen 2015 zou er 17 tot 20miljard euro bespaard moeten worden. Di Rupo moet een operatieondergaan. Er wordt op woensdag 1 juni een knobbeltje op zijnstembanden verwijderd. Daarna mag hij gedurende een week nietspreken. Hij zal de onderhandelingen via mail verderzetten.

Sommige scholen werken draadloos opinternet, andere niet. De Raad vanEuropa wil draadloos internet en mobie-le telefoons uit scholen weren. (Foto A)‹

Stralingsgevaar

Binnenland 2

Belgen zijn bezorgd

Uiterst links PS-voorzitter Elio DiRupo en uiterst rechts N-VA-voorzitterBart De Wever. Ze komen maar niettot een akkoord. (Foto Belga)

‹

Kort

Binnenland

SabotageBRUSSEL • De roltrappen inde Brusselse metrostationsmoeten elke dag ongeveer 220keer hersteld worden. Datblijkt uit cijfers van de MIVBvan vorig jaar. De belangrijk-ste oorzaak van de defecten iskwaadwillig opzet. De roltrap-pen worden gesaboteerd metblikjes en andere metalenvoorwerpen.

CaravanBRUSSEL• Ga je deze zomermet de caravan op reis? Danis het goed om je rijdendewoonhuis even te checkenvoor je vertrekt. Zeven op detien caravans zijn niet in orde.Dat blijkt uit een actie van deorganisatie Pasar. Sommigecaravans waren overladen. Bijandere ontbraken de juistespiegels.

Meer scheidingenBRUSSEL • Het aantal echt-scheidingen in ons land stijgt.Dat berekende de FOD Eco-nomie. In Vlaanderen is dekans op een breuk een op detwee. In Brussel en Walloniëstijgt het risico op een schei-ding zelfs naar twee op dedrie. Vroeger waren die cijfersveel lager. In 1960 bedroeg dekans op een huwelijksbreukin ons land slechts zeven pro-cent.

‹Foto A

‹Foto A


1 juni 2011

Weken voor de verkiezingen kam-peerden duizenden Spanjaardenop verschillende pleinen. Datdeden ze uit onvrede met de eco-nomische situatie. Vooral jongerendeden mee aan het protest. Velenvinden hun situatie uitzichtloos.

Werkloos

Spanje heeft het hoogste werkloos-heidspercentage van de EuropeseUnie. Gemiddeld 21 procent vande Spanjaarden heeft geen werk.Dat gaat om vijf miljoen mensen.Onder jongeren loopt het werk-loosheidspercentage zelfs op tot 40

procent. ‘Ik zit al twee jaar zonderwerk’, zegt een jonge metselaar.Zoals hij zijn er nog veel. Hunboodschap aan de regering is dui-delijk: ‘Doe er iets aan.’ Spanjekampt daarnaast met een huizen-crisis. Woningen zijn enorm inwaarde gedaald.

Vervroegd

Veel demonstranten zijn niet vanplan om hun protest te stoppen.De verkiezingen waren enkelregionaal en niet landelijk. Datbetekent dat premier Zapatero nogaltijd aan de macht is. Pas in maart

2012 zijn er landelijke verkiezin-gen. Hier en daar gaan stemmenop om vervroegde verkiezingen teorganiseren. Maar daar wil de pre-

mier niets van weten. Hij wil zijntermijn gewoon uitdoen. Hij steltzich wel geen kandidaat voor deverkiezingen van 2012.

SPANJE • Onlangs waren er regionale verkiezingen in Spanje. De uit-slag betekende een klap voor de regeringspartij van premier Zapatero.De socialistische PSOE werd door de kiezers afgestraft. Dat heeft temaken met de economische crisis in het land. De Spaanse werkloos-heid is heel hoog.

Duizenden Spanjaarden kampeerdenuit protest wekenlang op dit plein. Zewillen dat de regering eindelijk iets doetaan de hoge werkloosheid. (Foto Belga)

‹

Buitenland 3

De pineuten van de weekzijn tientallen boeren uit Chi-na. Hun watermeloenen ont-ploffen als landmijnen. Datheeft te maken met een che-misch groeimiddel. Veel boe-ren gebruikten dat om super-grote watermeloenen te krij-gen. Maar de meloenen wer-den te laat op het jaar bespo-ten. En het liep mis. Eengroot deel van de watermeloe-nenoogst is nu beschadigd.

De bofkont van de week is dezesjarige Ivan Stoikljovic uitKroatië. Deze jongen kanwijd en zijd op veel belang-stelling rekenen. Hij heeftnamelijk een bijzonder talent.Stoikljovic is net een mag-neet. Zijn lichaam trekt meta-len voorwerpen aan. Dat gaatvan munten en lepels totbraadpannen.

‹

Foto DEW

BofkontPineut&

RuimtereisVERENIGDE STATEN • TweeAmerikaanse ruimtevaardersvoerden onlangs een belangrijkemissie uit. Ze koppelden eenpeperduur toestel aan het ruimte-station ISS.

De astronauten Andrew Feustel enRoberto Vittori bereikten het ISSmet het ruimteveer Endeavour.Aan boord bevond zich de AMS 2.Dat toestel moet op zoek gaan naarsporen van donkere materie. DeNASA heeft er 17 jaar aan gewerkt.

Laatste reis

Het prijskaartje van de AMS 2bedraagt maar liefst 1,37 miljardeuro. De AMS 2 weegt zeven tonen is vier meter hoog. Het toestel

werd met succes aan het ISS vast-gemaakt. Daarbij werd gebruikgemaakt van robotarmen. De AMS 2 moet ons meer leren overhet ontstaan en de ontwikkelingvan het heelal. Bij deze missie voerden de tweeastronauten vier ruimtewandelin-gen uit. Die waren nodig om enke-le herstellingen te doen aan hetISS. Voor het ruimteveer Endeavour was het zijn allerlaatstereis. De shuttle heeft 177 miljoenkilometer op de teller. In totaaldeed de Endeavour 25 vluchten. De NASA heeft nieuwe plannenvoor de toekomst. Ze wil werkenaan een langeafstandsraket voorreizen naar Mars.

www.nasa.gov

VERENIGDE STATEN/FRANKRIJK • Voormalig IMF-topman Dominique Strauss-Khan (DSK) zit in slechte papie-ren. De Fransman werd in de VSaangehouden. Hij werd beschul-digd van poging tot verkrachtingvan een kamermeisje. Hij weer-legt alle beschuldigingen.

Op 14 mei 2011 werd DSK op deKennedy-luchthaven in de VSgearresteerd. Hij wilde net zijn

vlucht naar Frankrijk nemen. Maareen kamermeisje beschuldigde hemvan poging tot verkrachting.

Complot

De zaak deed veel stof opwaaien.Op het moment van de arrestatiewas DSK topman bij het IMF. HetInternationaal Monetair Fondsbeslist over geldzaken op wereld-niveau. Door deze zware beschul-diging kon DSK zijn positie niet

meer aanhouden. Op 18 mei gaf hijzijn ontslag. Is de man nu schuldigof niet? Daarover zal een rechts-zaak uitsluitsel moeten geven. Erzijn in elk geval aanwijzingen dathet kamermeisje de waarheidspreekt. De advocaten van DSKzeggen dat de man onschuldig is.Sommigen denken dat het om eencomplot gaat. DSK was getipt alsde voornaamste tegenkandidaatvan president Sarkozy voor de ver-kiezingen van 2012.

Topbaas beschuldigdBuitenland

Spaanse jongeren protesterenWil je weten waar deze landen liggen? Surf naar www.kits.be/kaarten

De AMS 2 werd vastgemaakt aan het ruimtestation ISS. (Foto NASA)

‹


D

Wijzereg N

BRUGGE • Ongeveer 1700 kin-deren en begeleiders woonden inBrugge het bekroningsfeest vande KJV bij. De boekenwurmenzagen er hoe de winnendeauteurs en illustratoren in debloemetjes werden gezet.

De Kinder- en Jeugdjury Vlaande-ren (KJV) is een organisatie van deStichting Lezen. Elk jaar worden

per leeftijdsgroep tien titels geno-mineerd. Die boeken worden gele-zen en besproken. Dat gebeurt inkleine groepjes in de plaatselijkebibliotheek. De KJV-leden gevenelk boek punten.

Winnaars

Elk leesjaar wordt afgesloten meteen bekroningsfeest. Dat vond dit

jaar plaats in Brugge. Het was eengroot evenement met veel inter-views en voorleessessies. Tiental-len auteurs en illustratoren warenaanwezig. In groep 4 (10 tot 12jaar) won Wolf van Sophie SwertsKnudsen.

Bekroningsfeest KJV

TONGEREN • Het Gallo-Romeins Museum in Tongerenis in de prijzen gevallen. Het isuitgeroepen tot EuropeesMuseum van het Jaar. Dat iseen hele eer.

Net zoals er muziek- en filmprij-zen bestaan, zijn er ook museum-prijzen. De titel Europees Museumvan het Jaar gaat naar een muse-um dat de afgelopen twee jaargebouwd of vernieuwd werd. Hetis de eerste keer dat een Belgischmuseum de prijs krijgt.

Levensechte poppen

Het Gallo-Romeins Museumtoont de geschiedenis vanaf deprehistorie tot de vroege middel-eeuwen. De jury vindt dat hetmuseum heel publieksvriendelijkis. Bovendien wordt alles mooigepresenteerd. Zo zie je levens-echte poppen die scènes uitbeel-

den uit de oertijd. Het museumkan jong en oud boeien. Speciaalvoor de jeugd is er het Jongeren-Actie-Team. Jongeren tussen 7en 14 jaar kunnen deelnemen aanverschillende activiteiten rondgeschiedenis en archeologie.Meer info op:www.galloromeinsmuseum.be

Museumprijs

BRUSSEL/BORGERHOUT •De winnaar van Idool 2011 isbekend. De gelukkige is KevinKayirangwa (20 jaar) uit Borger-hout. Hij sleept een platencon-tract bij Sony in de wacht. Erstaat ook een concert op stapel inde Antwerpse Lotto Arena.

Idool is een echte afvallingsrace.De voorbije weken stemden de kij-kers hun favorieten naar de finale.Dat duel was uiteindelijk wegge-legd voor Kato Callebaut (19 jaar)en Kevin. Kato zal iedereen bij-blijven als het meisje met de ukelele. Tijdens de voorselectiewist ze de jury in te palmen methaar stem en haar instrument.

Concert

Zowel Kevin als Kato bewezen inde finale dat ze hun plaats waardwaren. Hun lot lag in handen vande kijkers. Het publiek stemde

Kato naar huis. Kevin werd uitge-roepen tot Idool 2011. Hij krijgteen platencontract bij Sony. Zijneerste single heet She’s got moves.De komende tijd werkt hij verderaan een eigen album. Op 25 junikan je Kevin aan het werk zien inde Antwerpse Lotto Arena. Samenmet de 14 laatst afgevallen kandi-daten geeft hij een concert.Momenteel volgt Kevin les aan dekunsthumaniora. Hij droomtervan om te studeren aan de Pop-en Rockschool in Hasselt. MetIdool 2011 heeft hij alvast zijn eer-ste stappen gezet in de muziekwe-reld.

1 juni 2011

De 20-jarige Kevin Kayirangwa won Idool 2011. (© VTM)

Het Gallo-Romeins Museum won een belangrijke prijs.

‹

Flits 4

Kevin is Idool 2011

PodiumSlimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 1 JUNI 2011

Aimée de Jongh

1

KitsBits&

Foto Stichting lezen

Foto Gallo-Romeins Museum Tongeren

C

P

‹


Blik op de week

Overschotten bij groenteboeren

21 s t e j a a r g a n g • N umm e r 1 8 • 1 5 j u n i 2 0 1 1

DUITSLAND • De voorbijeweken zorgde de EHEC-bacterievoor grote opschudding in Euro-pa. In Duitsland stierven min-stens 25 mensen als gevolg vandeze besmetting. Bij het ter persegaan, was het nog onduidelijkwat de epidemie veroorzaaktheeft.

De EHEC-bacterie is een agressie-ve bacterie die de darmen aantast.In Duitsland werden zo’n 2 400mensen besmet. De ziekenhuizen

werden overspoeld. Minstens 25mensen overleden aan de gevolgenvan de besmetting.

Verwarring

Aanvankelijk werd gedacht dat debacterie in ingevoerde Spaansekomkommers zat. Maar dat bleekniet te kloppen. Vervolgens wezenDuitse wetenschappers sojascheu-ten aan als de boosdoener. Ze had-den een welbepaald Duits bedrijfop het oog. Maar de eerste stalen

leverden niets op. Het was dus nietduidelijk welke voedselbron debesmetting veroorzaakte. Dieonzekerheid zorgde voor eenangstgolf in Duitsland en andereEuropese landen.

Kritiek

Volgens deskundigen kan de oor-zaak van de besmetting overal lig-gen. De bacterie zit in de uitwerp-selen van runderen. Dat betekentdat zowel vlees, melk als groenten

besmet kunnen raken. Weten-schappers zetten hun onderzoekverder. Bij een ziek gezin vondenze een met EHEC besmette kom-kommer in een vuilnisbak. Som-mige onderzoekers achten het tochwaarschijnlijker dat sojascheutenaan de bron liggen. Ondertussenkomt er kritiek op de manier waar-op de Duitse regering deze EHEC-crisis aanpakte. Door onduidelijk-heid en verwarring ging veel kost-bare tijd verloren.www.kits.be

BRUSSEL • De verwarringrond de EHEC-bacterie deedook de groenteverkoop in onsland kelderen. De groenteboe-ren raakten hun komkommersen tomaten niet meer kwijt.Daardoor leden de telers enor-me schade.

Aanvankelijk werden Spaanse

komkommers aangeduid alsbron van besmetting. Uit angstwilden veel Belgen geen inland-se komkommers meer kopen.

Vernietigd

Op de veilingen raakten de boe-ren hun groenten niet kwijt.Niet alleen hun komkommers,

maar ook hun tomaten blevenliggen. Bovendien kondigdeRusland een invoerstop af. Datis een klap voor de Europeselandbouw. Want Rusland voertveel verse Europese groenten in.

Controle

Op de veilingen werden de over-

gebleven groenten vernietigd. De Europese Commissie verga-derde over een schadevergoe-ding voor de boeren. Omdat erzoveel onduidelijkheid is, voertde FAVV haar controles op. Datis het Federaal Agentschap voorde Veiligheid van de Voedselke-ten. Die instantie controleerthet voedsel in ons land.

• Grootsteden tegen

hooliganisme

• Reuzenhagedis

• Proces tegen Mladic


• Kernenergie

• Rutger Beke stopt

• Zomers leesplezier

• Laatste Potter-film

EHEC-bacterie keldert

groente -prijzen

Deze Zwitserse groenteboer raakte zijn komkommers niet kwijt. Verwarring rond de dodelijke EHEC-bacterie (zie inzet) kelderde de groenteprijzen. (Foto’s Belga/DEW)


Actueel


AFZENDER: D

EEENHOORN, V


‹

KadhafiLIBIE • Sinds maart 2011heeft de NAVO meer dan 10 000 vluchten boven Libiëuitgevoerd. Een deel daarvanwaren gerichte aanvallentegen het regime van kolonelKadhafi. Ondertussen werdbekend dat de NAVO-opera-tie verlengd is tot eind sep-tember. Kadhafi liet alvastweten dat hij nooit zal wijken.

UitvindingGROOT-BRITTANNIE •De 13-jarige Britse jongenLawrence Rook heeft een ver-nuftige uitvinding bedacht.Die heet de Smart Bell. Alsiemand op een deurbel drukt,rinkelt de gsm van de huisei-genaar. Die kan van opafstand met de bezoekersspreken. Het systeem kan ookmogelijke dieven afschrikken.Een computerbedrijf brachtde uitvinding van Rook op demarkt. Rooks spaarvarken wasmeteen gevuld.

Minder bijenHet gaat niet goed met dehoningbijen. Wereldwijdslinkt hun aantal enorm.Steeds meer imkers zien hunbijenkasten alsmaar legerworden. Dat blijkt uit eenrapport van de VerenigdeNaties.

‹

Foto A

‹

Foto DEW

‹Foto DEW

Ga dan snel naar


Kits 15 juni 11_Kits 9/06/11 16:20 Pagina 1

HooliganismeWat is hooliganisme eigenlijk?Dat is geweld dat plaatsvindtin het kader van sportwedstrij-den. Meestal gaat het om voet-balwedstrijden. Hooliganismegebeurt doorgaans niet toeval-lig. Vaak wordt het voorafgeorganiseerd. Twee tegen-strijdige groepen hooligansspreken dan ergens af na dematch. Zulke ontmoetingenmonden gewoonlijk uit in eenmassale vechtpartij. Waaromgaan hooligans met elkaar opde vuist? Vaak plegen zegeweld omwille van hetgeweld. Ze doen het voor dekick. Waar komt de naam hooliganvandaan? Daar bestaan ver-schillende theorieën over. Eendaarvan verwijst naar eenzekere Patrick Hooligan ofHoulihan. Dat was een Iersemisdadiger die in de 19deeeuw in Londen woonde.

15 juni 2011

ANTWERPEN • In de Antwerp-se Zoo heeft een komodovaraan14 eieren gelegd. Dat is de eerstekeer voor deze dierentuin.

Er leven slechts een 60-tal komo-dovaranen in Europese dierentui-nen. Komodovaranen behoren totde grootste hagedissensoort terwereld. Zo’n dier kan maar liefstdrie meter lang worden. Komodo-varanen werden pas in 1910 ont-dekt op enkele Indonesische eilan-den. Aan een daarvan, Komodo,danken de hagedissen hun naam.Er zouden naar schatting nog zo’n3 000 tot 5 000 komodovaranen in

het wild leven.

Bevrucht of niet

De Antwerpse Zoo doet mee aaneen kweekprogramma met dezedieren. In februari werden eenmannetjes- en een vrouwtjesvaraansamengebracht. Na een vijftalmaanden was er al resultaat.Vrouwtje Keli legde 14 eieren. Hetis nog niet zeker of de eieren

bevrucht zijn. Ze liggen in specialebroedmachines. Pas na 170 tot 220dagen weet de Zoo of er ook var-aantjes op komst zijn. Varanenkennen geen broedzorg. De klein-tjes staan onmiddellijk ‘op eigenpootjes’.

ANTWERPEN/GENT • Op kor-te tijd zijn twee voetbalmatchenontaard in rellen. In Antwerpensloegen vandalen toe na de wed-strijd Marokko-Algerije. En inGent ontstonden rellen na dematch België-Turkije. De Ant-werpse en de Gentse burgemees-ter doen er alles aan om de rel-schoppers op te sporen.

Normaal zou voetbal een feestmoeten zijn. Jammer genoeg ver-knoeiden amokmakers tot twee-maal toe het feestgedruis. De Ant-werpse burgemeester Patrick Jans-sens (sp.a) heeft het over ‘een nieu-we vorm van hooliganisme’ (zieook kader). Hij spreekt over stads-hooliganisme. Dat zijn mensen diethuis of op café de match volgen.Maar na de wedstrijd gaan ze destraat op om herrie te schoppen.

Groot scherm

Het zag er allemaal leuk uit inGent. Op vrijdag 3 juni stond op deKouter een reuzenscherm opge-steld. De supporters van Turkije enBelgië waren van elkaar gescheidendoor dranghekken. Maar al vanafde vierde minuut liep het mis. Bel-gië raakte op voorsprong. Er werd

met blikjes en flessen heen en weergegooid. Sommige supporters gin-gen met elkaar op de vuist. Uitein-delijk moesten 31 mensen verzorgdworden en raakten 21 agentengewond. Na de match trokken enkele heet-hoofden door de stad. Ze verniel-den auto’s en fietsen en gooidenmet vuilnisbakken.

Boetes

Ook in Antwerpen liep het mis nade wedstrijd tussen Marokko enAlgerije op 4 juni. Enkele jongerenliepen de Turnhoutsebaan op. Erbraken rellen uit. Een 200-tal her-rieschoppers gooiden met stenennaar de politie. Verschillende voer-tuigen in de straat raakten bescha-

digd. De Antwerpse burgemeesterJanssens wil dat de opgepakte jon-geren de maximumboete krijgen.Die bedraagt 250 tot 5 000 euro.Ook in Gent wil de burgemeesterstreng optreden. ‘De politie bekijktalle YouTube-filmpjes en foto’s’,zegt woordvoerder Steven DeSmet. ‘Zo kunnen we de relschop-pers identificeren en vervolgen.’

Binnenland 2

Amper vier minuten na de start vanBelgië-Turkije liep het mis in Gent.Belgische en Turkse supporters gingenmet elkaar op de vuist. (Foto Belga)‹

Grootsteden tegen hooliganisme

Reuzenhagedis

Herstel heideKALMTHOUT • De Kalmt-houtse Heide is sinds kortweer gedeeltelijk open voorhet publiek. Een stuk blijftnog afgesloten. Het herstelvan het natuurgebied zal veelgeld kosten.

Eind mei legde een brand op deKalmthoutse Heide 600 hectarein de as. Gebieden die ooit pur-per kleurden door de heide,zijn nu dor. Zal de Heide ooitweer purper worden? Dat zal

op de ene plaats sneller gebeu-ren dan op de andere. Hethangt ervan af hoe diep hetvuur in de grond is getrokken.‘Als we niet ingrijpen, kleurt deKalmthoutse Heide groen’, zegthet ANB. Dat is het Agent-schap voor Natuur en Bos.‘Zonder menselijke hulp zullengrassen de heide overwoeke-ren’, legt de natuurorganisatieuit. Volgens het ANB kost eenherstel naar schatting 2,8 mil-joen euro.

BinnenlandIn de Antwerpse Zoo legde een komodo-varaan 14 eieren. Dat is een primeurvoor de Zoo. Het is afwachten of er ookecht varaantjes uitkomen. (Foto’s Zoo Antwerpen)

‹

Zo zag de Kalmthoutse Heide eruit voor de brand. (Foto Tim Bekaert)

‹


15 juni 2011

SERVIE/NEDERLAND • DeBosnisch-Servische oud-generaalRatko Mladic (69 jaar) zit inNederland in de cel. De manwordt onder meer beschuldigdvan oorlogsmisdaden.

Mladic was de militaire leider van

de Bosnische Serviërs. Dat was tij-dens de Bosnische Oorlog (1992-1995). Na de oorlog dook Mladiconder. Op 26 mei 2011 werd hij inServië gearrresteerd. De manwordt beschuldigd van volkeren-moord, misdaden tegen de mens-heid en oorlogsmisdaden. Er zijn

in totaal 37 pagina’s klachtentegen hem. Hij komt nu voor eenspeciale rechtbank in Den Haag.Die heet het Joegoslavië-tribunaal.

Massagraven

Tot nu toe verscheen Mladic maareen keer voor de rechter. Zijn pro-ces werd uitgesteld tot 4 juli. Datgeeft hem de tijd om de aanklach-ten te bestuderen. Mladic doet diebeschuldigingen af als ‘walgelijk’en ‘monsterachtig.’ Tijdens de eer-ste zitting praatte hij zijn verledengoed. ‘Ik verdedigde mijn volk enmijn land’, zei de oud-generaal.Zijn proces kan rekenen op grotemediabelangstelling. Ook nabe-staanden van de slachtoffers zijnaanwezig. Zo zijn er de ‘moedersvan Srebrenica’. Dat is een groepvan 6000 vrouwen. Ze hebben alle-maal familieleden verloren doortoedoen van Mladic. In 1995 lietde toenmalige generaal in Srebre-nica naar schatting 8 000 moslim-mannen ombrengen. In en ronddie Bosnische stad werden veelmassagraven gevonden. De nabe-staanden hopen nu op gerechtig-heid. Mogelijk speelt Mladic zijnslechte gezondheidstoestand uit.Volgens zijn advocaat lijdt hij aanlymfeklierkanker.

Dit is Ratko Mladic tijdens zijn eerstezitting op het Joegoslavië-tribunaal. Deoud-generaal wordt beschuldigd vanoorlogsmisdaden. (Foto Belga)‹

Proces tegen Mladic

KernenergieDUITSLAND • Duitsland wilin de toekomst al zijn kerncen-trales sluiten. Onlangs keurdede Duitse regering een wets-voorstel goed. Duitsland isdaarmee een van de eerste eco-nomische hoofdrolspelers diezoiets beslist.

Er bestaan verschillende manie-ren om energie op te wekken.Energie is nodig om bijvoorbeeldfabrieken te doen draaien. Endankzij energie kunnen gezinnenhun huis verwarmen. Een vormvan energie is kernenergie. Dieontstaat door kernreacties. Maardaar zijn nadelen aan verbonden.Dat bleek duidelijk uit het kern-ongeluk in Fukushima (Japan).In maart 2011 was er een kern-ramp waarbij radioactiviteit vrij-kwam. Die ramp zette veel men-sen aan het denken. Ze warenbang dat zoiets ook in hun landkon gebeuren. Die angst beïn-vloedde de verkiezingen inDuitsland. De Duitse Groenenbehaalden de overwinning.Duitsland keurde onlangs eenwetsvoorstel goed om de kern-centrales te sluiten.

SYRIE • De opstand in Syriëblijft duren. Onlangs werd een13-jarige jongen verminkt en ver-moord. Hij groeide uit tot eensymbool van de revolutie.

Sinds eind maart is het onrustig inSyrië. De bevolking kwam inopstand tegen de regering. Die hadeen aantal tieners opgepakt. Zehadden slogans op muren geklad.De jongeren werden slecht behan-deld. Dat was de aanleiding tot eenvolksopstand. De mensen willendat president Bashar al-Assadaftreedt. Momenteel houdt hij zijnregime in stand. Dat doet hij metgeweld. Zo verdween de 13-jarigeHamza al-Khatib tijdens een beto-ging. Zijn ouders mochten hetlichaam van hun zoon een maandlater bij de politie ophalen. De jon-gen was gemarteld en neergescho-

ten. Volgens de opstandelingenzijn de veiligheidstroepen hiervoorverantwoordelijk. De presidentontkent dat. Foto’s van de ver-minkte jongen gingen de wereldrond. Er volgden verschillendebetogingen. De demonstrantendroegen de foto van de overledenjongen met zich mee.

Syrische kinderen protesteerden tegende moord op een 13-jarige jongen. ‹

Duitsland wil zijn kerncentrales gelei-delijk aan sluiten tegen 2022. (Foto A)‹

Buitenland 3

Gemarteld

De pineut van de week is eendochtertje van een Ameri-kaanse baseballfan. De mantilde zijn dochter op zodat zede wedstrijd beter kon zien.Ineens kwam een baseball zijnrichting uit. De man liet zijndochtertje prompt vallen omde bal te vangen. Uiteindelijkbleef hij met lege handen ach-ter. De bal glipte uit zijn han-den. En zijn dochter wildeeven niets meer van haarvader weten. Van dit voorvalis er een filmpje op YouTube.(Dad drops daughter at Dodgersgame)

De bofkonten van de weekzijn de olifanten. Ze zijn evensociaal en slim als dolfijnenen apen. Dat blijkt uit eenonderzoek bij 2 500 Afrikaan-se dikhuiden. De olifantenleven met elkaar mee. Als eendier gewond raakt, beginnende anderen te rillen. De oli-fanten helpen elkaar ook. Zozorgen moederdieren ervoordat hun kleintjes niet achter-op raken.

‹

Foto Gorgo

BofkontPineut&

Kort

Buitenland

BeerSLOVENIE • Medo is eenberenjong van 3,5 maandenoud. Het beertje werd vijfweken geleden achtergelatendoor zijn moeder. Een Slo-veense man nam het diertje inhuis. Hij wil het welpje groot-brengen. Maar de dierenbe-scherming waarschuwt voorde gevolgen. Nu is Medo noglief en klein. Maar dat blijftniet duren.

FeestjeDUITSLAND • De 16-jarigeThessa nodigde op Facebookhaar vrienden uit voor haarverjaardagsfeestje. Maar zewas vergeten om dat als ‘privé’aan te duiden. Het nieuwtjeverspreidde zich. Ruim 15 000mensen kondigden aan tekomen. Uiteindelijk daagden1 500 fuifnummers op. Depolitie werd ingezet om van-dalisme te vermijden.

Langste armCHINA • De Chinees BaoXishun is officieel de grootsteman ter wereld. Zijn armenzijn maar liefst 106 centimeterlang. Dierenartsen riepen dehulp in van Xishun. Dankzijzijn lange arm verwijderde hijplastic uit de maag van tweedolfijnen.

‹

Foto DEW

‹Foto DEW


Foto DEW


eO

BRUSSEL • Voor de Harry Pot-ter-fans kan de zomervakantieniet snel genoeg beginnen. Het isaftellen naar 13 juli. Dan komt deallerlaatste Harry Potter-film bijons in de bioscoop.

De Britse schrijfster J.K. Rowlingschreef in totaal zeven Harry Pot-ter-boeken. Die werden allemaalverfilmd. Van het laatste boek wer-den twee films gemaakt.

Duistere krachten

Harry Potter en de Relieken van deDood: deel 1 kwam vorig jaar uit.Daarin zagen we hoe Harry Pottersamen met Ron en Hermelien aaneen riskante opdracht begon. Zewaren op zoek naar de Reliekenvan de Dood. Maar duistere krach-ten dreigden de vrienden uitelkaar te drijven. Lukt het hen uit-eindelijk om Voldemort te ver-

slaan? Je ziet het binnenkort ophet grote scherm.

Allerlaatste Potter-film

LEUVEN • De Belgische triat-leet Rutger Beke (33 jaar) stoptermee. Zijn lichaam kan dezware sport nog wel aan. MaarBeke heeft er geen zin meer in.

Beke stond jarenlang aan dewereldtop van de triatlon. Dat iseen sport die meerdere discipli-nes combineert. Een triatlonwed-strijd bestaat uit drie delen:zwemmen, fietsen en hardlopen.

Vals beschuldigd

De carrière van Beke kende goe-de en minder goede periodes. Zobelandde hij maar liefst vijf keerin de top vijf van de Iron Man.Deze wedstrijd in Hawaï is dezwaarste triatlon ter wereld. In2004 testte Beke positief tijdenseen dopingcontrole. Hij werdgeschorst. Beke hield vol dat hijonschuldig was. In 2005 gaf derechtbank hem gelijk. De laatste

tijd kampte Beke met blessures.Maar vooral in zijn hoofd zat hetniet goed. ‘Ik ben op. Ik heb niethet gevoel dat ik nog iets kanbereiken’, zei de atleet. Daarombesloot hij om definitief een puntte zetten achter zijn sportcarriè-re.www.rutgerbeke.com

Rutger Beke stopt

De zomervakantie komt eraan.Ga je op reis en ben je op zoeknaar leuke boeken? Dit zijnenkele tips.

• VampierenDe verdwijning van Annelies Sla-gerveldt zet het dorp in rep enroer. Veel mensen zijn bang. Haarverdwijning doet denken aan dezaak Marie Merx. Dat meisje werdenkele maanden daarvoor ver-moord teruggevonden. En dan iser nog Bob. Zijn groepswerk overDracula brengt veel stress met zich

mee. Bovendien duikt er eennieuw, mysterieus meisje in zijnklas op. Deze vlotte jeugdromanbiedt de lezers een flinke dosisspanning, romantiek en vampie-ren. Hilde E. Gerard, Vampierenbruid,Davidsfonds/Infodok, 2011, 12+.

• Voetballers en liefdeAlex is net zoals zijn beste vriendDavid gek op voetballen. Hijdroomt ervan om profvoetballer teworden. Dan ontmoet hij Davidsnieuwe vriendin Eva. Alex raakthelemaal in de war. Is hij nu ver-liefd? En nog wel op de vriendinvan zijn beste vriend… Dit vlotteboek over tienerperikelen leest

lekker weg.Mario Demesmaeker, Eva, de vriend-in van mijn vriend, De Eenhoorn,2011, 12+.

• Geweld op schoolDaans beste vriend Milan werdneergestoken op het schoolplein.Daan heeft de dader herkend.Maar hij weigert te spreken. Daanwil diegene die het gedaan heeft,niet verklikken. Hij gaat op zoeknaar de opdrachtgever. Ondertus-sen ligt Milan in coma en vechtvoor zijn leven. Een spannend ver-haal over eigentijdse problemenzoals drugs.Frank Geleyn, Bloed op het school-plein, De Eenhoorn, 2011, 13+.

15 juni 2011

Deze boeken staan garant voor uren leesplezier tijdens de zomervakantie. (© De Eenhoorn/Davidsfonds/Infodok)

De Belgische atleet Rutger Beke stopt met topsport. (Foto Kristof Ramon)

‹

‹

KitsBits&

Flits 4Podium

Sportbordop je

Zomers lees -plezier

Slimme Pim

HOOFDREDACTEUR: HILDE VANDERMEEREN • EINDREDACTEUR: NELE DECLERCQ • VORMGEVER: INGEBORG WITTEZAELE • MEDEWERKERS: SARAH CLAEYS, AIMÉE DE JONGH, SABRINA DE PAUW, LIZE HELSEN, PIET LEROUGE, WIM VROMANT • VERANTWOORDELIJKEUITGEVER: BART DESMYTER, VLASSTRAAT 17, 8710 WIELSBEKE • UITGAVE: DE EENHOORN EDUCATIEF, WWW.EENHOORN.BE • E-MAIL ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN: [email protected] • E-MAIL REDACTIE: [email protected] • VERSCHIJNT OP 15 JUNI 2011

Aimée de Jongh

M

© Warner Bros


Kits Jaargang 2010-2011

Documents

Transcript of Kits Jaargang 2010-2011