KIRGIZIË 2009 REISVERSLAG · reisverslag natuurreis kirgiziË bloem op de may saz pass – (foto:...

REISVERSLAG NATUURREIS KIRGIZIË

Bloem op de May Saz pass – (foto: M. van Pul)

06‐06‐2009 TOT 19‐07‐2009 WWW. CENTRAL ASIA BIRDING .COM

DEELNEMERS; GUUS DEKKERS RONALD GROENINK JACK HUIJPS MERIJN VAN PUL ELLEN SOMHORST ALYONA SMJALENKO DENNIS VALKENBURG MACHIEL VALKENBURG (REISLEIDER) STEVEN WYTEMA

Reisverslag Natuurreis Kirgizië 2009

° Website www.centralasiabirding.com ° contact [email protected] °

2

Voorwoord ___________________________________________ Kirgizië is gelegen in het hart van Centraal Azië, het is grotendeels berggebied met een rijke en unieke flora en fauna. Het land heeft een grote van 200.000km² waarvan 90% gedomineerd wordt door de Tien Shan en Pamir Alai Bergen. In ongeveer 2 weken tijd maken we een rondtocht langs alle Reservaten rond het Issyk Kul meer, het op één na hoogste bergmeer ter wereld gelegen op 1600 meter hoogte. We sliepen naast goede accommodaties in een tentenkamp opgezet in de May Saz vallei en een Yurt kamp op het graslandplateau van Son Kol. De reis werd geleidt door de Nederlander Machiel Valkenburg die woonachtig is in buurland Kazachstan. Van hieruit organiseert hij natuur- en vogelreizen in geheel Centraal Azië. Voor het reisaanbod zie de website www.centralasiabirding.com De avifauna van Kirgizië is zeer divers en heeft invloeden van Europa en Azië dit aangezien het op de grenszone van Westelijke en Oostelijke Palearctic ligt. Dit maakt het mogelijk soorten als Chinese Fluitlijster en bijvoorbeeld Koolmees in het zelfde habitat aan te treffen. Daarnaast wordt er gedurende de reis niet alleen naar vogels gekeken maar kregen planten, libellen en vlinders meer dan genoeg tijd toebedeeld wat dan ook geresulteerd heeft in een mooie libellen en vlinderlijst. Hier volgt een verslag van de reis geschreven door de deelnemers zelf. Machiel was verantwoordelijk voor het in mekaar zetten van het verslag en de checklijsten die na het dagelijkse verslag volgen.

Groepsfoto in het Son Kol Yurt kamp(foto: G. Dekkers)



3

Dag 1 Maandag 6 Juli Vlucht naar Bishkek, Steven _______________ Na een voorspoedige vlucht naar Heathrow Londen komen alle reisgenoten bijeen, in de terminal naar Bishkek, de hoofdstad van Kirgizië. Met enkele kwartiertjes vertraging en een tussenstop in Almaty Kazachstan worden we om 05h00 ’s nachts verwelkomd op het vliegveld van Bishkek door Machiel en zijn vrouw Madina. Dag 2 Dinsdag 7 Juli Visvijvers ten noorden van Bishkek, Steven _ Alhoewel het net licht wordt, gaan we toch eerst naar het hotel om een paar uurtjes bij te dutten. De hoeveelheid slaap in het vliegveld was namelijk bar weinig. Na een prima ontbijt gaan we eerst het ‘landelijk gebied’ in, alwaar we redelijk snel de eerste Kirgizische soorten tegenkomen: Indische Karekiet en Langstaartklauwier. Hier ook fraai zichtbare Wielewalen en Woudaapjes wat in Nederland een zeldzaam aanzicht is. Na het zien van Kleine Plevier, Kleine Klapekster en IJsvogel vertrekken we richting de visvijvers. Jammer genoeg is de weg vlak voor de bestemming geblokkeerd door een legerafzetting. Geluk bij een ongeluk is onze lunchspot, hier worden we vergezeld door een koor van Oostelijke Nachtegalen, een kolonie Ringmussen en een fraai zingend mannetje Bruinkopgors, wat de eerste van vele zou betekenen, daarnaast ook een hele berg met wild groeiende wietplanten! Na de lunch eindigt onze zoektocht bij een meer dat helaas niet erg productief is. Alhoewel, aan de overkant zweven nog wel een stuk of 20 Oostelijke Zwarte Wouwen en tegen het einde van de wandeltocht krijgen enkele zowaar de eerste Azuurmees in beeld. Ik ervaar het als een raar fenomeen! Azuurmezen bij 35C in plaats van -10C als in Finland. Het eind van de dag wordt afgesloten door het bezoeken van een gemengde kolonie van een 20-tal Scharrelaars en een even groot aantal Bijeneters. Tevens hier ook vele Ringmussen en Myna’s die we gedurende de gehele trip zouden blijven waarnemen nabij mensen. Vervolgens rijden we naar de stad waar we wat alcoholische versnaperingen inslaan. Na deze, beetje korte, maar toch uitputtende dag is een verfrissende duik in het zwembad van het hotel zeer welkom. Zelfs zo welkom, dat na het eten de laatste pas om 11 uur naar bed gaan. Net voor het eten zien we nog een megazwerm Alpengierzwaluwen, het aantal wordt geschat op 200!



4

Alpengierzwaluw – Apus melba – Bishkek (foto: M. Valkenburg)

Dag 3 Woensdag 8 juli Bishkek – Ala Archa – Bishkek, Guus _____ Deze dag staat nog redelijk in het teken van onze jetlag en slaapgebrek. Toch begint voor mij de ochtend goed met wat stadsvogels waaronder baltsende palmtortels. De eerste vogeldiscussie hebben we al vlak na het ontbijt. De ANWB-gids blijkt ontoereikend als het gaat om een Turkestaanse klauwier met jongen die verdacht veel lijken op de getekende Daurische klauwier. Machiel haalt er een blaadje van Dutch Birding bij om de twist te beslechten. De vogels worden ontdekt op een spoortalud waar ’s nachts regelmatig treinen voorzichtig voorbij denderen. Ernaast ligt een bovengrondse leidingstraat uit de Sovjettijd met half vergane, in beton beklede buizen. Een groter contrast met ons luxueuze hotel is niet te bedenken. De eerste stop net buiten de stad hebben we een mooi uitzicht op het Ala-Too gebergte met hun besneeuwde toppen. Een affodil (Asphodelus sp.) levert een mooie voorgrond. De eerste slang schiet voor onze voeten weg. Ondertussen wordt er enthousiast gevogeld en gevlinderd, net als overigens de hele reis. De toegang tot het Ala Archa nationaal park bestaat uit één weg die langs een riviertje door het dal loopt. Langs deze weg gaat het gebeuren. Naarmate we hoger komen verandert de flora en de fauna. Een marmot, roodmussen en Steenarenden, dat is het veelbelovende begin. Langs de weg verschijnen Turkestaanse Jeneverbessen en de eerste bijzondere vlinders worden gespot. Het riviertje levert uiteraard de Grote Gele Kwikstaart. Dennis, Guus en Merijn worden achtergelaten en moeten de steile weg omhoog te voet afleggen. Er wordt meer en meer ontdekt. We willen nog wel langer blijven maar



5

we moeten verder, naar de parkeerplaats aan het einde van de verharde weg. Hier staan standbeelden van de lokale bijzonderheden, Ibex (soort steenbok) en sneeuwluipaard. Bij deze stenen beelden blijft het, de levende dieren zijn ver weg, ver uit de buurt van mensen. Ze zullen daar hun redenen wel voor hebben!

Affodil spec. – Asphodelus spec. – Ala Archa (foto: G. Dekkers)

Toen te voet verder. We willen een verharde weg naar boven nemen maar al meteen drijft een sparrenmees ons off road. Ronald is verrukt over deze onverwachte soort en noemt het verschillende keren ‘wat een raar beest’. Hij zal er ook vast een ‘mooie plaat van geschotn hebbn’ met zijn telelens. Een stukje verderop vinden we prachtige vlinderweitjes die uiteindelijk niet minder dan zestien gedetermineerde soorten dagvlinders opleveren en nog een groter aantal ongedetermineerde!

Erebia turanica – Ala Archa (foto: M. Valkenburg)



6

Aan het eind van de wandeling vinden ze nog een Red-mantled Rosefinch. Sjaak zoekt nog even een alternatieve weg terug maar we besluiten om simpel om te keren. Zwartkeelheggenmussen en Blue-capped Redstart op de terugweg zijn wel leuk maar tijdens de lunch langs de rivier worden we niet met rust gelaten door de spectaculaire Blue Whistling Trush ook wel Chinese Fluitlijster in het Nederlands genoemd. Hij lijkt op een enorme blauwe merel die broedt tussen de rotsen langs de rivier. Op de terugreis naar Bishkek stoppen we een paar keer langs de weg om wat lokale bijzonderheden te spotten zoals de witkruinbuidelmees die druk bezig is zijn jongen te voeren. Een zeer lucratieve stop is die bij de Beta Stores, een winkelcentrum voor de welgestelde Kirgiziër’s. Topkleding voor een paart euro tientjes of een paar duizend som (de lokale munteenheid). Wij zullen het niet meer koud krijgen in de bergen. Wel lastig passen, een winterjas bij 30oC. Na een tochtje door de stad, 20 bloks en dus 20 stoplichten later komen we weer lekker thuis in ons comfortabele hotel waar we een goed maal voorgeschoteld krijgen.

Ala Archa National Park – (foto: M. van Pul)

Dag 4 Donderdag 9 juli Bishkek – Ashu, Ellen_________________ Weer een heerlijk uitgebreid ontbijt van brood, pannenkoeken, gebak, fruit, yoghurt met koffie/thee/vruchtensap en keuze uit verschillende salades. Na het ontbijt moet mijn rugzak weer gepakt worden want we gaan vandaag op reis richting het oosten met Ashu als eindbestemming, een trip van rond de 200 kilometer. Na het pakken van de bus en het verdelen van de plekjes, vandaag heb ik een stoel rechtsvoor nabij de deur. Toch anders, niet minder, dan



7

linksachterin waar je over een hele bus met, in mijn ogen, heel deskundige dolenthousiaste mannelijke vogelaars en andere natuurliefhebbers als donkerharig ‘dom blondje’ uitkijkt! Maar daar gaan we dan, over de kuilen van Bishkek op weg, eerst zigzag door de stad, dan rechtsaf langs de Chuy rivier richting het oosten. We stoppen na zo’n 30 kilometer rijden aan de rivier, met buurland Kazachstan aan de andere kant van het water. Een kleine stop die resulteert in voor mij al weer 5 nieuwe soorten! Onder andere Vorkstaartplevier, Citroenkwikstaart en Steltkluut. Laatste vindt ik in mijn vogelboek niet eens mooi maar in het echt zijn ze schitterend. Natuurlijk ook omdat er jonkies bij zijn. Op weg naar de volgende stop, 19, 20, 21 (dit is de telling van de Kleine Klapekster). Een dode Roze Spreeuw komen we tegen daarnaast ook een heleboel levende verder krijgen we les in wespen, bijen en torren zoals ook de voorgaande dagen. Alle dank voor dit gaat naar dhr. Huijps, mijn kennis wordt in alles wat we zien bijgespijkerd. Hup weer in de bus en verder. We rijden door Tokmok waar Jack trakteert op ijs. We halen er bier en Kostja, onze chauffeur, haalt een traktatie voor bij de lunch. Zijn dochter is namelijk vandaag jarig, 32,33,34! We gaan verder op weg naar ons portie cultuur van deze reis, de Burana toren uit de 10e eeuw.

De Burana minaret met op de voorgrond de Balbals – (foto: M. van Pul)

Volgens het informatieboekje is het een minaret, het laatste bewaard gebleven stukje van de stad Balasagun die ongeveer 25 – 30 km2 groot moet zijn geweest. Verder staan er volop Balbals, grafstenen, die vanuit het hele land hiernaar toe zijn gebracht. We mogen de toren beklimmen over een hele stijle



8

trap die in de toren naar boven kringelt. Na deze culturele stop weer over tot de orde van de dag: Kleine Klapeksters tellen. We rijden verder in de richting van Kemin, 59,60,61. Het wordt wel erg stil om me heen. Ik krijg het idee dat ik alleen aan het tellen ben en als ik om me heen kijk klopt dit ook als een bus, alle ogen zijn dicht. Door flinke gaten in het wegdek gaan de meeste weer open na een minuut of 10 a 15. Tegen 13h00 stoppen we voor de lunch maar die laat nog even op zich wachten vanwege de Chestnut-breasted Bunting en enkele zeer luidruchtige Grote Rotsklevers die de aandacht opeisen. We hebben een echte vogelaars lunch, kip en ei en daarnaast nog een heleboel lekkers. De rest van de middag wordt gewandeld, gevogeld, gevlinderd, plantjes bekeken en Machiel bekijkt een bij van wel heel dichtbij, zo dichtbij dat de bij zijn angel achterlaat in zijn nek. Door de goede zorgen van zijn zorgzame vader, hij zuigt het gif uit de wond, komt alles toch nog goed. Merijn was net niet snel genoeg om van dit schouwspel een foto te maken. We rijden aan het eind van de middag het kleine plaatsje Ashu binnen met het gelijknamige guesthouse. Het is zeer mooi traditioneel ingericht. Ik probeer op het terras bekeken door 5 Steenarenden een verslag van de dag te schrijven. Nu wachtend op het dinner dat we traditioneel op de grond voor hele lage tafels gaan nuttigen.

Grote Rotsklever – Sitta tephronota – Ashu vallei (foto: M. Valkenburg)



9

Dag 5 Vrijdag 10 juli Ashu, Machiel ________________________ We starten de dag met een lekker ontbijt binnen in het hoofdgebouw in Europese stijl wel te verstaan. Het is voor sommige van ons net iets te vroeg om al op de knieën te kruipen. Na het lekkere ontbijt bestaande uit pap, ei, meer ei in de vorm van omelet en vers gebakken brood aangevuld met verschillende soorten jam waar de abrikozen toch wel mijn voorkeur van geniet gaan we op pad. We laten ons door de chauffeur afzetten aan de voetheuvels. We beginnen hier aan onze lange ochtendwandeling door een groene kloof met als doel het bereiken van de dennenbossen. We beginnen weer met enkele Azuurmezen die er nu voor zorgen dat we ze allemaal goed kunnen bekijken, ze zitten immers bovenin een struikje met dode takjes! Er wordt door het gezelschap aan alles wat de interesse opwekt tijd gespendeerd. Ronald en ik vlinderen er op los wat dan voornamelijk betekent om van zoveel mogelijk soorten de bovenkant en onderkant te fotograferen om thuis uit te zoeken wat het nou precies is. Ronald heeft zowat de twee gehele delen van ‘the Butterflies of Russia’ uit zijn hoofd geleerd en determineert alles binnen no time! We zien verschillende mooie soorten in de vorm van Kardinaalsmantel, Gehakkelde Vos, Grote Parelmoervlinder, Wit Hooibeestje en een mooi Mierblauwtje.

Keizersmantel – Argynnis paphia – Ashu vallei (foto: M. Valkenburg)



10

De vogels worden uiteraard niet vergeten en gedurende de toch zien we vele Oosterse Tortels, Grauwe Fitissen en Humes Bladkoningen. Ook wordt een snel overschietende Arendbuizerd waargenomen. Een Dwergarend komt zeer hoog over en wordt gedetermineerd op jizz. Bij het oversteken van een van de kleine riviertjes lopen we op een Waterspreeuw. Jammer genoeg haalt niet iedereen droog de overkant. Het kwik loopt over de 30 graden Celsius dus zo erg is dat nu ook weer niet. We lopen al vogelend terug naar ons slaapverblijf. Onderweg zien we nog een mooie Turkestaanse Klauwier tezamen met een Bruinkopgors. Na de lunch hebben we een kleine siësta gepland waarbij iedereen doet wat hij wil. De één gaat voor enkele uurtjes naar bed en weer anderen blijven lekker babbelen en napraten over de trip van de ochtend. Na de rustperiode gaan we er weer opuit voor een kleine excursie. We bezoeken de veel drogere heuvels aan de andere kant van de vallei. We bezoeken de plaats voor een eerste kennismaking met de Steenortolaan. We beklimmen de ‘heuveltjes’ eerst voordat we in goed terrein komen voor de soort. We gaan zitten en horen uit de verte de roep van een Steenortolaan. Niet veel later gaat hij zitten in een struikje op de heuvel, tegen het zonlicht in welteverstaan. Het wordt dus een donker vlekje. Hier ook weer Bonte Tapuit en Bruinkopgors. Vanuit het dal horen we de roep van een Kwartel. Na het diner wat weer buiten is en op traditionele wijze maken we ons op voor de volgende stop want morgen gaan we op transport verder naar het oosten. Dag 6 Zaterdag 11 juli Ashu – Karakol, Steven________________ Vandaag is een dag van voornamelijk reizen met een paar tussenstops. Maar al voor het ontbijt zijn Guus en ik een eindje aan het wandelen, en lopen tegen een zeer fraaie Aziatische Roodborsttapuit aan. Hier vinden we ook twee Veldleeuweriken. Na het ontbijt laat ik Machiel een foto zien van een verdachte ‘witwang’ Huismus wat mogelijk de ondersoort bactriana van Huismus zou kunnen zijn ook wel Indische Huismus genoemd. Jawel het is prijs. Op nog geen 50 meter van het Ashu guesthouse (waar ik overigens erg goede herinneringen aan overhoudt) zitten twee mannetjes Indische Huismus. Vrijwel direct daarna, de tassen liggen al in de auto, rijden we in één maal door naar de badplaatsenstreek aan het Issyk Kol meer. De streek wordt voornamelijk bezocht door rijke Kazakken die er op vakantie gaan. Naast vakantie bezitten ze ook het grootste gedeelte van het vastgoed. We stoppen er alleen om even een zonnebril voor Machiel aan te schaffen, is hij gisteren ergens nabij de Burana toren verloren. Je weet hoe dat gaat, iets zien, adrenaline, foto’s maken en dan na een tijdje concluderen, als je al in de bus zit, waar is mijn zonnebril nou? Naast de zonnebril krijgen ook enkele grote meeuwen onze aandacht. Wat het nou precies zijn durven we niet te zeggen. De foto’s zijn binnen en die gaan we thuis aandachtig bekijken. Hier nog enkele Kuifleeuweriken, twee Kleine Plevieren, vier



11

Krooneenden en sommigen hadden nog een Duinpieper. Na de lunch rijden we weer verder naar het oosten. In Karakol zijn we aan de laatste stop bij het meer hier ook Duinpieper, Izabeltapuit en vele Bonte Tapuiten. We tellen 97 Meerkoeten (dank aan Guus), drie Krooneenden en zowaar één Woudaap. De aankomst in guesthouse Greenyard is overweldigend. Dinner en we duiken na enkele biertjes weer het bed in – morgen May Saz!

De vallei voor de May Saz Pas – (foto: M. van Pul)

Dag 7 Zondag 12 juli Karakol – May Saz, Guus ________________ Deze dag begint extra vroeg. Om 6:15 uur zitten we al gepakt en al aan het ontbijt in “Greenyard” te Karakol. Het lijkt wel of de guesthouses tegen elkaar opbieden. Behalve griesmeelpap krijgen we nu ook nog yoghurt, pannenkoeken en een schitterende schaal met lokale aardbeien. De bestelde legertruc, nodig om off road door de bergen te kunnen rijden, komt ietsje later. Het avontuur kan beginnen. Na een uurtje of zo prachtig landelijk hoogland met braakliggende akkers blauw van het slangenkruid komen we in de bergen. De chauffeur schakelt terug van de derde naar de tweede versnelling en het landschap verandert in een ruige en steile wereld. Hier en daar staat een yurt met de bijbehorende schapen, paarden of koeien. Op onze eerste stop is het al meteen raak met Eversmann’s Redstart en Roodvoorhoofdkanarie, maar vooral de plantengroei is overweldigend, een alpenweitje in de overtreffende trap.



12

Gentiaan, Edelweiss, lis, orchidee, Monnikskap, Oranje Havikskruid en nog veel meer. Iedereen fotografeert er op los. Dan verschijnt er een adembenemend mooi landschap met een brede vallei met een slingerende rivier en veel en grote kiezeleilanden. Het wordt het voorlopige hoogtepunt van onze trip. Merijn ziet namelijk een grijze vogel landen in het gras. Even stoppen om te kijken wat het zou zijn. Een paar uur en een paar honderd foto’s later vertrekken we pas. Steven ontdekt namelijk een foeragerende en een zittende (broedende?) Ibissnavel. Machiel gaat uit zijn dak als een van de vogels steeds dichterbij komt. Zo mooi heeft hij ze nog nooit gezien en gefotografeerd.

Ibissnavel – Ibidorhyncha struthersii – May Saz vallei (foto: M. Valkenburg)

Ondertussen vliegen een paar Casarca’s op en neer voor de bergen langs, hun natuurlijke biotoop. De ontsnapte exemplaren in Nederland zullen nooit meer zo mooi zijn. De weg wordt erg hobbelig en we krijgen steile afgronden vlak naast de truc. Sommigen vinden het een kermisattractie, Guus ziet af van zijn plaatsje bij het raam. Alona, onze jonge, Russisch sprekende gids, slaapt tot aan het hoogste punt van onze trip de Chon-Ashu pas op 3822 m. Ze krijgt hier de opdracht van onze grote voorganger om de lunch klaar te zetten. Ze kan het niet



13

geloven maar doet het uiteindelijk toch. Dan begint het te hagelen. Wij drinken thee in de hagel, Machiel kruipt met zijn lunchpakket in de truc. Erg stoer hoor. De hagel gaat gewoon weer over en we genieten nog van het onherbergzame landschap en de natuur die er toch nog weet te overleven. De weg naar beneden is weer erg spannend. Het regent tot we van de weg af gaan en het dal van May Saz inrijden. De chauffeur lijkt erg te genieten van deze wilde tocht. De kampeerplaats wordt uitgezocht en de Nederlanders laten hun koloniale verleden helemaal naar boven borrelen. Het kamp wordt, vlak bij de rivier, helemaal opgezet door de Kirgizische bemanning van de truc terwijl de rest de omgeving verkent. Alpenkraaien, Citroenkwikstaart en Izabeltapuit zijn de algemene soorten hier. Terug in het kamp ruikt het eten al lekker en ontwaren we zowaar een pot duo Penotti voor het toetje en zoals later blijkt ook het ontbijt en de lunch. ’s Nachts schijnt de maan, het enige licht dat we nodig hebben.

Waterspreeuw – Cinclus cinclus leucogaster – May Saz vallei (foto: M. Valkenburg)



14

Dag 8 Maandag 13 juli May Saz, Ronald _____________________ Om 05h30 ben ik opgestaan om voor het ontbijt nog even te vogelen. We zien een familie Bruine Heggenmussen en een 1e kalanderjaar mannetje Oosterse Zwarte Roodstaart. Na het ontbijt splits de groep zich in drieen. Steven gaat alleen op pad, Machiel en Alona vogelen samen op de steile hellingen en de rest gaat langs de rivier op zoektocht. Wij zien twee Ibissnavels, die natuurlijk ook gefotografeerd worden, en wel wegvliegend. Verschillende soorten planten en vlinders (waaronder twee soorten Blauwtjes) worden bekeken en een grote groep Klipduiven zittend op een bergrand. Na de lunch gaat diezelfde groep naar de andere kant van de vallei om te vogelen. Notenkrakers laten zich goed zien en vooral horen tevens komen enkele Kruisbekken roepend over. In de struiken en bomen langs de berghelling zitten vooral veel zangvogels zoals Goudhaan, Zwarte Mees, Grote Lijster, Zwartkeelheggenmus, Roze Roodmus, Roodvoorhoofdkanarie en Boompieper. Vooral een mannetje Eversmann’s Roodstaart is erg mooi in een top van een boom te zien. Terug in het kamp genieten we van een goede maaltijd en gaan vroeg naar bed omdat de volgende ochtend een vroege start op het programma staat.

Vogelen op de May Saz Pas – (foto: M. van Pul)



15

Dag 9 Dinsdag 14 juli May Saz - Tamga, Ronald _______________ We staan om 05h15 op, ontbijt is om 06h00 in verband met het vertrek naar Tamga. Tijdens ons ontbijt breekt de crew de slaaptentjes af zodat alles zeer voorspoedig verloopt. Rond 07h00 staan we allemaal gepakt en bezakt klaar voor vertrek. Bij het verlaten van de May Saz vallei zien we een Strandleeuwerik, Steenarend en Smelleken van de lymani ondersoort. Deze heeft extreem lange vleugels en heeft in zit zelfs staartprojectie! Het geeft een beetje de indruk van een Boomvalk als hij vliegt. De Russische legervrachtauto brengt ons soepel naar de hoofdweg richting de pas. We stoppen een paar keer op weg naar de pas en scoren zowaar een Altai Heggenmus. Op de pas hoort Machiel een Witkruinroodstaart zingen die niet veel later door iedereen in de scoop bekeken wordt. Aan de andere kant van de pas vindt onze insectenexpert Jacktwee Brandt’s Bergvinken! Dit is zelfs een nieuwe soorten voor Machiel! De lunch vindt ditmaal plaats enkele honderden meters onder de pas alwaar zich een Zwitserse mountainbiker bij ons lunchgezelschap voegt. Na de lunch verder richting Karakol. Tijdens een stop bij een berghelling met jeneverbessen zoeken we naar het Struikhaantje. Dankzij het afspelen van geluid vindt Machiel 2 exemplaren. Rond 15h30 komen we in Karakol aan, alwaar we de bagage overpakken in onze oorspronkelijke Mercedes Sprinter bus. We nemen afscheid van de May Saz crew en vertrekken naar Tamga. Rond 18h00 komen we aan in ons nieuwe guesthouse. Na de gebruikelijke verdeling van de kamers gaan we om 19h00 eten. Na het dinner het gebruikelijke lijsten en na alweer een gezellige avond vroeg weer het bed in.

Waterpieper – Anthus spinoletta blakistoni – May Saz Pas (foto: M. Valkenburg)



16

Dag 10 Woensdag 15 juli Tamga – Ak Sai - Tamga, Steven ______ Vandaag vertrekken we redelijk vroeg naar het westelijker gelegen Ak Sai, een halfwoestijn op een uurtje rijden van Tamga. Onze eerste stop waar we Sperwergrasmus proberen levert wel enkele Rode Rotslijsters op en een zingende Duinpieper. Vlak voor aankomst in de Ak Sai kloof is er redelijk veel te vinden in het agrarische landschap: calcarata Citroenkwikstaart, een groepje Kneus, Bruinkopgors en twee Veldleeuweriken. Ook hier nog een boomvalk. Bij het uitstappen van de bus komt een erg fraaie Monniksgier dichtbij overvliegen. De wandeling door de kloof zelf is enorm fraai en staat garant voor een hele serie foto’s.

Ak Sai kloof – (foto: G. Dekkers)

Tijdens de trip zien we diverse Oosterse Zwarte Roodstaarten, Steenortolanen, Rode Rotslijsters en enkele Bonte Tapuiten en Braamsluipers – als je wilt weten wat voor braamsluiper je ziet is het waarschijnlijk het beste om er maar zoveel mogelijk foto’s van te maken. De camera’s ratelen er dan ook op los. Vlak voordat we bij de bus zijn kunnen we in een Oeverzwaluw kolonie enkele Russische Oeverzwaluwen ontdekken, dit vanwege het volledig andere geluid. We hebben hier overigens ruim de tijd want enkele dorpelingen proberen ons geld afhandig te maken door ons mede te delen dat we in een natuurreservaat zijn. Maar natuurlijk laat onze fantastische reisgids Alona zich niet kennen. We besluiten wel om aan de andere kant van Ak Sai te lunchen in een mooie rivierbedding. Hier wordt na de lunch verder gevogeld. Kostya vindt een 20cm lange waterslang. Verder zien we een Steenarend, vier Raven, drie Rotsmussen, vele Steenortolanen (voor de gelegenheid omgedoopt tot Stone Ortolan) en twee sluipende Sperwergrasmussen. Oke laat ik twee Mongoolse Woestijnvinken niet vergeten. Van deze soort hadden we er in de ochtend ook al drie. We rijden terug naar Tamga met enkele stops onderweg. Onder andere één fotostop nabij



17

een begraafplaats, een stop bij een rivierbedding waar ik zowaar een Temminck’s Strandloper vindt en vlak voor het guesthouse een stop om Sykes’ Spotvogel te vinden. Dit laatste lukt helaas niet maar Alona en ik zwemmen nog wel even in het Issyk Kol meer. ’s Avonds krijgen we nog een leuke dansvoorstelling van de dames van het guesthouse. Dag 11 Donderdag 16 juli Tamga – Son Kol, Ellen _____________ Heerlijk geslapen vandaag, om 06h30 gaat de bel en het ontbijt is om 07h00. Na het ontbijt worden we in de tuin nog verrast door de Azuurmezen, snoesjes! Dan op weg naar het strand in Tamga voor de eerste stop. Wederom proberen we hier voor Sykes’ Spotvogel. Nogmaals zonder succes. Na een half uurtje klimmen we over de kiezelstenen weer naar boven en gaan we verder op pad langs het Issyk Kol meer. We rijden even flink door voordat we stoppen bij een gebied vol riet. We checken het riet en het meer dat erachter ligt. We zien o.a. Knobbelzwanen, Rietgors en Ronald denkt in een flits een Kalanderleeuwerik gezien te hebben. Na ongeveer 20 minuten vervolgen we onze reis en stoppen aan het eind van het meer bij een droog woestijngebied. Hier moet het dan gaan gebeuren voor de Sykes’ Spotvogel. Als eerste vinden we Duinpieper. Verder vliegt er ook de Kortteenleeuwerik. Er lopen hagedisjes rond die de oranje besjes van de Ephedera bosjes eten. De andere hebben de spotvogel al ontdekt. We hollen achterop en zien hem gelukkig nog enkele malen boven in het topje zijn kenmerkende zang ten toon stellen. Dan maar verder door naar Balykchy voor de broodnodige diesel. Als toetje op de cake vliegen daar de bijzondere Issyk Kol meer meeuwen rond. Hier worden weer een heleboel plaatjes van geschoten voor de wetenschap en gaat de discussie onverminderd verder over wat voor meeuw het nou eigenlijk is. Plots komen we midden in dit kale en ruige landschap een slagboom tegen met bijbehorende controlepost. Het is geen natuurpark. Er staat een groepje mannen met grote typische petten bij. We hoeven niet uit te stappen. Later blijkt dat het de grens is met de Naryn provincie. We rijden weer verder op de deze transferdag. We komen voorbij het Orto-Tokoy reservoir waar vele Futen en Casarca’s rondzwemmen. De lunch stop is nabij een snelstromende rivier. We worden hier lastig gevallen door enkele agressieve muggen. Heerlijke friet met gehaktballen natuurlijk voorzien van mayonaise en ketchup (het favoriete eten van Machiel). Dit aangevuld met salades, brood en zoetigheid zorgt ervoor dat we weer tonnetje rond zijn. Allemaal erg Nederlands maar wel lekker. Dan zijn er ineens gieren! Eerst een Sneeuwgier scherend langs de bergen nabij. Dan wordt er plotseling geroepen ‘hé nog één!’ Zo gaat er een kwartier voorbij waar vele gieren de revue passeren. Monniksgieren en Sneeuwgieren tezamen met enkele Steenarenden. Dit moet een roofvogelkloof zijn! We kunnen van deze plek bijna geen afscheid nemen maar we moeten toch weer verder richting het Son Kol meer. We stoppen



18

bij een rijtje winkels welke gehuisvest zijn in afgedankte treinwagons. Alle winkels worden afgezocht voor onze benodigde versnaperingen, inderdaad bier! In de tussentijd krijgen we bij de bus bezoek van de plaatselijke bewoners die met Jack een handeltje beginnen. Een Kirgiziër met twee gouden tanden en een traditionele hoed op zijn hoofd biedt voor mij vijf schapen en twee geiten. Die ‘gekke’ Brabander verkoopt mij ook nog bijna!! Gelukkig is het bier ingeslagen en zorgt Jack er voor dat ik toch weer veilig meekan, hij loodst mij zowaar de bus in. Dan gaan we nog een klein eindje door over de ‘asfalt’ weg tot we rechtsaf gaan op een wasbordjes weg van maar liefst 60 kilometer naar Son Kol. We rijden, langs een aantal dorpjes en groepjes boerderijen, langzaam slingerend een pas van bijna 4000 meter hoogte over. Onderweg staan bijzondere zwaar behaarde distels en hebben we een heel korte stop bij een groepje yaks. Snel, snel, snel roept Machiel Er zit namelijk een vrachtwagen achter ons die niet kan stoppen op deze steile hellingen daarnaast is de weg te smal om te passeren.

Het landschap op het Son Kol grasplateau – (foto: M. Valkenburg)

Het weer wordt wel een stuk slechter, het drupt, het regent, een paar flitsen en flinke klappen boven het Son Kol meer. Dan een vlok, ietsje meer, een stevige sneeuwbui, o jee dat belooft wat voor de Son Kol hoogvlakte. Als we over de top heen zijn dan zegt Machiel dat je het meer moet zien liggen. Vandaag geen meer te bekennen, het zicht is niet verder dan 100 meter. We dalen langzaam af richting het meer en de hoogvlakte. De sneeuw wordt weer regen en langzaam wordt het weer droog. Er verschijnt zelfs een zonnetje. We stoppen bij een rotspartij waar Sneeuwvinken overal om ons heen vliegen. Er moet hier ook Witkruinroodstaart zitten, het duurt een poosje maar dan komen ze toch te voorschijn. Als eerst verschijnt het vrouwtje, na wat heen weer gevlieg landt ze



19

op het nest. Eten afgeven en ze is weer weg. Het duurt een hele poos voordat het mannetje hetzelfde doet. De aanwezige Sneeuwvinken op nest hebben in de tussentijd al 15 maal eten gehad. We blijven een geruime tijd kijken jammer genoeg lukt het niet om pasfoto’s te nemen. Het blijkt een soort zoals Steven zou zeggen ‘that always turns his back on you!’. We vervolgen onze pad naar ons yurt kamp. Na een hobbelige rit en vele Strandleeweriken verder komen we aan in ons kamp, prachtig! Wat volgt is weer een diner op de lage traditionele tafels waar je benen languit onder passen. Per vier personen is er een grote yurt met een diameter van 5 meter. Hier liggen 4 grote matrassen in met veel bedekking tegen de kou. Ben benieuwd hoe lekker ik zal slapen vannacht. Dag 12 Vrijdag 17 juli Son Kol, Ronald ______________________ Afgelopen nacht een hevige onweersbui gehad en er is zo’n 7cm sneeuw gevallen! We staan om 06h30 op en ontbijten om 07h00. Guus voelt zich niet helemaal lekker en besluit om in het kamp te blijven.

Wakker worden in Son Kol. We vinden zowaar een door sneeuw bedekt landschap! - (foto: M. Valkenburg)



20

De rest gaat lopend langs een beek richting het Son Kol meer. We zien een paartje Mongoolse Plevieren en in de verte bij het meer de eerste Reuzenzwartkopmeeuwen. In eens vliegen er twee strandlopers voor ons weg naar de overkant van de beek, het blijken twee Temminck’s Strandlopers te zijn. Tegen twaalf verschijnt de bus en die brengt ons weer terug naar het kamp. ’s Middags gaat één groep naar een moeras bij het meer, Machiel en Ronald (ikzelf) gaan naar de rots met Witkruinroodstaarten. Als we met de bus bij het moeras aankomen is de lucht zo dreigend dat iedereen met de bus verder wil. Kostya stopt de bus bij de rivier van hieruit gaat we te voet. We moeten dus zelf de rivier over zien te steken. Ik spring over de eerste arm, Alona en Machiel worden per paard over gezet door een Kirgiziër. Steven zoekt verderop een plaats en komt zo aan de overkant. Bij de tweede arm worden we (ik, Machiel en Alona) wederom door een vriendelijke Kirgiziër per paard naar de overkant gebracht.

Er zijn twee manieren om een beek over te steken. 1 Je haalt natte voeten of 2 je vraagt een vriendelijke herder om je per

paard over te zetten! (foto’s: M. van Pul)

We zijn zo’n 15 minuten bij de rots met Witkruinen of de regenbui met hagel en natte sneeuw breekt los. Snel terug naar de bus en dat lukt niet iedereen zonder natte voeten – de paarden zijn immers nergens te bekennen. Er is vandaag al tweemaal eerder een moeilijk te determineren valk gezien. Na de valk voor de derde maal gezien te hebben blijkt het een Boomvalk te zijn (3000m hoogte en geen boom te bekennen!). We eten om 19h00 en ditmaal is er vis. Na het eten weer lijsten. Merijn verteld een Turkse Tortel op de draad gezien te hebben, iedereen is verbaasd. Het blijkt echter om een waarneming van een dag eerder te gaan. Nabij Son Kol staan geen elektriciteitspalen dus het zal zeer moeilijk worden deze soort hierop te vinden. Vroeg weer naar bed want morgen rijden we weer terug naar Bishkek.



21

Dag 13 Zaterdag 18 juli Son Kol - Bishkek, Machiel ____________ We eten vandaag iets later dan normaal. We schuiven aan rond 07h30. Dit vanwege de sneeuwbui van de vorige nacht. De bus kon toen niet rijden over de spekgladde klei. Het is gelukkig vandaag droog gebleven. Zo rond de klok van 08h30 vertrekken we aan de lange, zeer lange weg terug naar Bishkek. We maken amper stops en veelal wordt er vanuit de bus gevogeld. Machiel ziet twee Mongoolse Woestijnvinken vliegen. Guus ziet er later ook enkele. Er wordt gestopt voor foto’s van de yaks. Nu is er gelukkig extra tijd beschikbaar. Nabij Balykchy wordt er geluncht waarna er direct doorgereden wordt naar Bishkek. Rond 16h30 staan we weer in ons vertrouwde hotel met lekker zwembad. De temperatuur is in schril contrast met wat we deze ochtend nog voorgeschoteld kregen. Toen ik wakker werd was het net boven het vriespunt. In Bishkek reikte het kwik ruim boven de 30 graden Celsius. Om 18h00 staat onze bus weer gereed om ons naar het restaurant te brengen waar we ons afscheiddiner hebben. Het is een Turks restaurant waar Machiel en gezin elk jaar komen om te dineren. Het eten is dan ook erg goed en iedereen heeft het er meer dan naar zijn zin. Vers gebakken brood met allerlei sausjes. Soep, salade, een hoofdgerecht en een lekker ijsje of baklava zorgt ervoor dat niemand met honger van tafel vertrekt. Na de gebruikelijke dankzeggingen en fooitjes voor onze goede chauffeur en lieve tourmanager Alona vertrekken we weer naar het hotel waar een gedeelte gaat slapen en een gedeelte besluit volledig niet te slapen. Om twee uur vertrekken we namelijk naar het vliegveld.

Tapuit – Oenanthe oenanthe – Son Kol (foto: M. Valkenburg)



22

Dag 14 Zondag 19 juli Bishkek, Machiel _____________________ Om twee uur ’s nachts staat iedereen buiten, wordt de bus zorgvuldig ingeladen voor ons vertrek. Dennis geeft zijn kleindochter Anneke een laatste kus, hij is namelijk de vader van Machiel, en dan zijn we weer op pad. Het is een 40 minuutjes rijden naar het vliegveld. Op het vliegveld nemen we afscheid van Machiel en staf waarna een voorspoedige vlucht ons brengt naar Almaty, Londen en uiteindelijk Amsterdam of Brussel.

Appendix 1 _________________________________________________________ Bevat alle waarnemingen van vogels waargenomen tijdens de natuurreis van Central Asia Birding van zeven tot negentien Juni 2009. De lijst met Nederlandse en wetenschappelijke (onder)soorten volgt de systematiek van Wassink, A en Oreel GJ, 2007. The Birds of Kazakhstan.

Dag

1

Dag

2

Dag

3

Dag

4

Dag

5

Dag

6

Dag

7

Dag

8

Dag

9

Dag

10

Dag

11

Dag

12

Nederlandse naam Wetenschappelijke

naam Ondersoort Knobbelzwaan Cygnus olor 6 Casarca Tadorna ferruginea 5 4 4 2 90 150Krooneend Netta rufina 1 7 Witoogeend Aythya nyroca 2 Kuifeend Aythya fuligula 25 Wilde eend Anas platyrhynchos platyrhynchos 1 Himalaja Sneeuwhoen Tetraogallus himalayensis sewerzowi 3 1 Aziatische Steenpatrijs Alectoris chukar falki 1 1 50 Kwartel Coturnix coturnix coturnix 2 9 4 Fazant Phasianus colchicus mongolicus 1 Aalscholver Phalacrocorax carbo sinensis 6 4 1 Woudaap Ixobrychus minutus minutus 5 3 1 Kwak Nycticorax nicticorax nicticorax 4 Blauwe Reiger Ardea cinerea cinerea 1 1 Zwarte Ooievaar Ciconia nigra 5 Dodaars Tachybaptus ruficollis capensis 1 1 Fuut Podiceps cristatus cristatus 4 10 15 Geoorde Fuut Podiceps nigricollis nigricollis 40 Oostelijke Zwarte Wouw Milvus lineatus 20 1 3 10 2 15 15 5 Lammergier Gypaetus barbatus aureus 1 1 2 Sneeuwgier Gyps himalayensis 3 9 2 Moniksgier Aegypius monachus 1 2 2 1 Sperwer Accipiter nisus dementjevi 1 2 2



24

Arendbuizerd Buteo rufinus rufinus 1 2 2 Mongoolse Buizerd Buteo hemilasius 1 1 1 Dwergarend Aquila pennata 2 Steenarend Aquila chrysaetos canadensis 6 6 2 4 2 Kleine Torenvalk Falco naumanni 2 Torenvalk Falco tinnunculus tinnunculus 2 1 2 3 2 5 9 3 1 Smelleken Falco columbarius lymani 2 2 Boomvalk Falco subbuteo subbuteo 1 7 1 1 1 2 1 1 1 1 Barbarijse Valk Falco pelegrinoides babylonicus 1 1 Waterral Rallus aquaticus aquaticus 1 Waterhoen Gallinula chloropus chloropus 6 1 1 1 Meerkoet Fulica atra atra 5 1 140 2 2 10 Ibissnavel Ibidorhyncha struthersii 5 2 Steltkluut Himantopus himantopus himantopus 10 Vorkstaartplevier Glareola pratincola pratincola 6 Kleine Plevier Charadrius dubius curonicus 3 1 3 2 4 1 Mongoolse Plevier Charadrius mongolus pamirensis 3 Kievit Vanellus vanellus 40 Temminck's Strandloper Calidris temminckii 1 3 Oeverloper Actitis hypoleucos 3 11 1 3 5 3 4 1 3 8 2 Witgat Tringa ochropus 2 2 1 9 1 1 1 Bosruiter Tringa glareola 4 Tureluur Tringa totanus 1 2 3 Kokmeeuw Chroicocephalus ridibundus 2 65 1 4 100 100 150Reuzenzwartkopmeeuw Larus ichthyaetus 13 7 Heuglin's Meeuw Larus heuglini heuglini Pontische Meeuw Larus cachinnans 15 Dwergstern Sternula albifrons albifrons 2 Zwarte Stern Chlidonias niger niger 3 1 Visdiefje Sterna hirundo hirundo 15 11 20 12 20 Rotsduif Columba livia domectica + + + + + + + + + + + + Klipduif Columba rupestris turkestanica 4 73 2 Houtduif Columba palumbus casiotis 7 5 11 7 1 1 8 3



25

Turkse Tortel Streptopelia decaocto decaocto 4 3 8 2 1 2 6 Zomertortel Streptopelia turtur arenicola 2 Oosterse Tortel Streptopelia orientalis meena 2 2 7 20 15 6 1 2 1 Palmtortel Streptopelia senegalensis ermanni 5 3 2 15 3 1 1 2 4 4 Koekoek Cuculus canorus subtelephonus 4 2 3 2 2 1 1 1 4 1 Dwergooruil Otus scops pulchellus 1 1 1 Steenuil Athene noctua orientalis 1 1 Bosuil Strix aluco 1 Gierzwaluw Apus apus pekinensis 50 10 15 100 8 10 80 300 101Alpengierzwaluw Apus melba tuneti 200 200 30 100IJsvogel Alcedo atthis atthis 3 3 Bijeneter Merops apiaster 20 1 40 2 1 Scharrelaar Coracias garrulus semenowi 35 3 30 8 5 1 6 3 1 Hop Upupa epops epops 10 1 4 10 1 1 15 2 5 Kortteenleeuwerik Calandrella brachydactyla longipennis 6 Kuifleeuwerik Galerida cristata magna 3 6 2 Veldleeuwerik Alauda arvensis dulcivox 1 2 2 2 20 10 Strandleeuwerik Eremophila alpestris brandti/albigula 1 15 50 50 Oeverzwaluw Riparia riparia innominata 2 40 5 80 15 4 Russische Oeverzwaluw Riparia diluta diluta 5 Rotszwaluw Ptyonoprogne rupestris 5 1 1 1 Boerenzwaluw Hirundo rustica rustica 100 5 100 50 50 10 15 5 15 5 Huiszwaluw Delichon urbicum urbicum 2 1 10 5 1 20 2 6 4 Roodstuitzwaluw Cecropis daurica rufula 20 1 4 Duinpieper Anthus campestris 2 15 20 Boompieper Anthus trivialis haringtoni 2 6 Waterpieper Anthus spinoletta blakistoni 1 1 40 3 3 5 Citroenkwikstaart Motacilla citreola citreola 3 1 calcarata 10 40 10 5 20 10 Grote gele kwikstaart Motacilla cinerea cinerea 6 15 4 11 1 1 4 3 1 Maskerkwikstaart Motacilla personata 10 15 15 15 10 11 10 10 10 10 4 Waterspreeuw Cinclus cinclus leucogaster 1 1 3 2 Winterkoning Troglodytes troglodytes 4



26

Bruine Heggenmus Prunella fulvescens fulvescens 3 7 2 Zwartkeelheggenmus Prunella atrogularis huttoni 3 30 20 4 Altai Heggenmus Prunella himalayana 6 Oosterse Nachtegaal Luscinia megarhynchos hafiza 3 1 1 2 Zwartkeelnachtegaal Luscinia pectoralis baillioni 1 2 Eversmann's Roodstaart Phoenicurus erythronotus 6 4 2

Blauwkoproodstaart Phoenicurus coeruleocephalus 1 1

Oosterse Zwarte Roodstaart Phoenicurus ochruros phoenicuroides 5 2 20 2 Gekraagde Roodstaart Phoenicurus phoenicurus phoenicurus Witkruinroodstaart Phoenicurus erythrogaster grandis 2 2 4 Aziatische Roodborsttapuit Saxicola maurus maurus 2 Izabeltapuit Oenanthe isabellina 2 16 50 59 100 75 25 50 Tapuit Oenanthe oenanthe oenanthe 1 2 1 15 2 3 Bonte Tapuit Oenanthe pleschanka 2 6 6 2 15 1 Rode Rotslijster Monticola saxatilis 8 Blauwe Rotslijster Monticola solitarius pandoo 1 Chinese Fluitlijster Myophonus caeruleus temminckii 4 1 Merel Turdus merula intermedius 2 2 4 8 3 3 5 1 1 2 Grote Lijster Turdus viscivorus bonapartei 4 1 5 1 Cetti's Zanger Cettia cetti albiventris 1 2 2 1 Syke's Spotvogel Acrocephalus rama 4 Indische Karekiet Acrocephalus stentoreus brunnescens 20 Sperwerkgrasmus Sylvia nisoria 2 2 Vale Braamsluiper Sylvia curruca halimodendri 6 2 Grasmus Sylvia communis rubicola 4 2 2 1 Grauwe Fitis Phylloscopus trochiloides viridanus 20 30 50 50 10 Hume's Bladkoning Phylloscopus humei humei 10 25 21 25 1 Goudhaan Regulus regulus tristis 1 3 Struikhaantje Leptopoecile sophiae sophiae 2 Azuurmees Cyanistes cyanus tianschanicus 3 1 6 11 1 2 2 Koolmees Parus major major 10 5 1 5 15 2 16 1



27

Sparremees Periparus rufonuchalis 4 1 Zwarte mees Periparus ater rufipectus 2 12 8 Tien-Shan Matkop Poecile songara songara 2 Grote Rotsklever Sitta tephronota 3 Witkruinbuidelmees Remiz coronatus coronatus 6 5 Wielewaal Oriolus oriolus oriolus/kundoo 7 5 7 1 2 Turkestaanse klauwier Lanius phoenicuroides 4 4 2 3 15 6 2 Langstaartklauwier Lanius schach erythronotus 6 1 Kleine Klapekster Lanius minor 8 10 81 1 2 1 2 2 1 10 Ekster Pica pica bactriana 10 10 20 10 15 11 8 10 14 38 16 Notenkraker Nucifraga caryocatactes rothschildii 5 7 Alpenkauw Pyrrhocorax graculus forsythi 4 Alpenkraai Pyrrhocorax pyrrhocorax centralis 25 100 100 40 3 2 Russische Kauw Corvus monedula soemmerringii 8 2 2 Roek Corvus frugilegus frugilegus 150 80 200 30 75 10 50 Zwarte Kraai Corvus corone orientalis 2 2 4 2 15 100 10 60 30 30 15 Raaf Corvus corax tibetanus 2 5 10 3 Spreeuw Sturnus vulgaris porphyronotus 2 20 3 12 3 Roze Spreeuw Sturnus roseus 500 1 11 51 Treurmaina Acridotheres tristis tristis 50 100 100 9 40 2 25 30 10 15 Huismus Passer domesticus domesticus 25 2 25 25 50 4 10 10 4 3 bactrianus 3 2 Spaanse Mus Passer hispaniolensis transcaspicus 40 1 Ringmus Passer montanus dilutus 50 40 30 5 2 20 2 3 Rotsmus Petronia petronia intermedia 3 Sneeuwvink Montifringilla nivalis alpicola 1 25 7 1 Roodvoorhoofdkanarie Serinus pusillus 20 65 6 2 Groenling Chloris chloris turkestanicus 1 1 6 1 1 1 3 3 1 2 Putter Carduelis carduelis paropanisi 5 10 11 4 5 7 2 8 1 Kneu Carduelis cannabina bella 30 1 2 2 Frater Carduelis flavirostris korejevi 35 4 Kruisbek Locia curvirostra tienschanica 31 Hogson's Bergvink Leucosticte nemoricola altaica 23 40 200



28

Brandt's Bergvink Leucosticte brandti brandti 2 Vale Woestijnvink Rhodospiza obsoleta Mongoolse Woestijnvink Bucanetes mongolicus 5 3 Roodmus Carpodacus erythrinus ferghanensis 10 3 20 5 15 40 3 2 3 6 Roze Roodmus Carpodacus rhodochlamys 1 8 4 Spiegeldikbek Mycerobas carnipes carnipes 1 7 1 Stewart's Gors Emberiza stewarti 3 Grijze Gors Emberiza cia par 1 1 Steenortolaan Emberiza buchanani neobscura 2 26 Rietgors Emberiza schoeniclus pyrrhuloides 1 Bruinkopgors Emberiza bruniceps 3 4 5 15 5 2 Grauwe Gors Emberiza calandra buturlini 1 2 10 11 10 1 15 8 Appendix 2 _________________________________________________________ Bevat alle waarnemingen van libellen waargenomen tijdens de natuurreis van Central Asia Birding van zeven tot negentien Juni 2009. De lijst met Nederlandse en wetenschappelijke (onder)soorten volgt Libellen van Europa door Klaas-Douwe B. Dijkstra en Richard Lewington.

Geslacht Soort Ondersoort Nederlands Waargenomen Aantal Calopteryx splendens balcanica weidebeekjuffer Bishkek > 10 Sympecma fusca bruine winterjuffer Ala Arsha en Kemin 10n Sympecma paedisca noordse winterjuffer Ala Arsha en Kemin 10n Ischnura elegans lantaarntje Karakol 1n Enallagma cyathigerum watersnuffel Karakol 1n Aeshna mixta paardenbijter Kemin > 10 Aeshna affinis zuidelijke glazenmaker Tokmok 1n Ophiogomphus cecilia gaffellibel Ala Arsha en Kemin > 10 Libellula quadrimaculata viervlek Karakol > 10 Orthetrum cancellatum gewone oeverlibel Bishkek, Tokmok > 10 Orthetrum albistylum witpuntoeverlibel Bishkek 1n Orthetrum brunneum zuidelijke oeverlibel Bishkek, Tokmok 1n Sympetrum vulgatum decoloratum bleke heidelibel Ala Arsha, Kemin, Karakol, Ak Sai 10n Crocothemis erythraea vuurlibel Bishkek, Tokmok 1n



29

KIRGIZIË 2009 REISVERSLAG · reisverslag natuurreis kirgiziË bloem op de may saz pass – (foto:...

Documents

Transcript of KIRGIZIË 2009 REISVERSLAG · reisverslag natuurreis kirgiziË bloem op de may saz pass – (foto:...